\id PHP bao Waimaja 
\h FILIPENSES 
\toc1 FILIPENSES 
\toc2 FILIPENSES 
\toc3 Fil 
\mt1 FILIPENSES 
\ip Europapʉre Macedonia yepare, Pablo, Jesucristore ca tʉo nʉnʉjeerã cʉ̃ ca tii jʉoricarã Filipos macãrã niiupa. 
\ip Pablo tia cũurica wiipʉ niigʉra, mairique mena cʉ̃jare cʉ̃ ca owa cojoriquere wede. Filipos macãrã Cristore ca tʉo nʉnʉjeerã, Pablo cʉ̃ ca boo pacarijere tii nemorã cʉ̃ ca cʉotirijere cʉ̃re cʉ̃ja ca tiicojoriquere “Añu majuropeecã,” cʉ̃ ca ĩiriquere wede jʉo. 
\ip Ñucã apeyera díámacʉ̃ ca niitirijere bue yujuri maja Cristore ca tʉo nʉnʉjeerãpʉre cʉ̃ja ca ĩi dito earique maquẽre bʉaro tʉgoeña pai, “To biro ca biirije watoara añurije quetire to birora tʉo nʉnʉjeecõa nii, tʉgoeña bayi, biicõa niiña,” cʉ̃ ca ĩi wede majioriquere wede nʉnʉa waa. Owa jʉogʉpʉra bʉaro cʉ̃ ca ʉjea niirijere, Filipos macãrã Jesucristore ca tʉo nʉnʉjeerãre cʉ̃ ca mairijere, “Añu majuropeecã,” cʉ̃jare cʉ̃ ca ĩirijere, ĩa majiriquera ca niicãro tiimi Pablo (1.1-11). 
\ip To biro ĩicã, cʉ̃re ca biirijere cʉ̃jare wedemi. Biigʉpʉa, “Ñañaro peti yʉ tamʉocã” ĩi tʉgoeñarique paigʉ méé ĩimi; Cristore biropʉ cʉ̃ ca biicãrijere tʉgoeña bayicãri bii yairiquere cʉ̃ ca uwitirijere ĩigʉ tʉgoeña bayirique mena o biro ĩi owami, “Yʉra yʉ ca catirije, Cristo niimi; bii yairique pea wapa taarique niiro bii,” ĩimi (1.12-21). 
\ip To biro ĩicã, “To birora tʉgoeña bayicõa nii, añurije queti ca ĩirore biro bii nii, Cristo cʉ̃ ca biiricarore birora bii nʉnʉjee, biiya,” ĩi wede majiomi Filipos macãrãre (1.27—2.18). 
\ip To biro ĩi yapano, cʉ̃re pade nemori maja, Timoteore, Epafroditore, cʉ̃ ca tiipere cʉ̃jare wedemi (2.19-30). 
\ip Ñucã cʉ̃ ca ʉjea niirijere cʉ̃jare wede nʉnʉa waagʉra, cʉ̃ ca biirucuriquere cʉ̃jare wedemi, doti cũurique ca ĩirore biro ca tii nʉnʉjeegʉ niicãri, Jesucristore ca tʉo nʉnʉjeerãre ñañaro tiirʉga nʉnʉjeema ĩigʉ, díámacʉ̃rã añurã niiricaro ca tiigʉre cʉ̃ ca bua eariquere. Biigʉpʉa díámacʉ̃ra añugʉ peti yʉ nii eati ĩigʉ, ũmaari majʉ mena ĩi cõoñari cʉ̃ ca bii nʉnʉa waarijere wede nʉnʉa waami (cap. 3). 
\ip To biro ĩicã, Cristore ca tʉo nʉnʉjeerã niiri ʉjea niirica wãmere cʉ̃jare wede majio, cʉ̃ja ca tii niipere cʉ̃jare wede, “Cʉ̃jare añu dotiya” ĩirique mena ĩi yapano eami (cap. 4). 
\mt1 Filipos macãrãre Pablo cʉ̃ ca queti owa cojorica pũuro 
\c 1  
\s1 Añu dotirique 
\p  
\v 1 Pablo, Timoteo, Cristo Jesús yeere paderi maja, mʉja niipetirã, Cristo Jesús jʉori, ca ñañarije manirã Filipos'pʉ ca niirã, ñucã nea poorica wiire tii nemori maja,\f + \fr 1.1a\ft  Diáconos.\f* to biri jʉo juu bue niiri maja\f + \fr 1.1b\ft  Obispos.\f* menapʉrena, ati pũurore jãa owa cojo.  
\v 2 Ʉmʉreco Pacʉ, mani Pacʉ, to biri Wiogʉ Jesucristo, manire cʉ̃ja ca ĩa mairijere, to biri jĩcãri cõro añuro niiriquere mʉjare cʉ̃ja tiicojojato. 
\s1 Jesucristore ca tʉo nʉnʉjeerãre Pablo cʉ̃ ca juu bue bojarique 
\p  
\v 3 Mʉjare yʉ ca tʉgoeñarije cõrora, yʉ Ʉmʉreco Pacʉre, “Añu majuropeecã,” yʉ ĩi.  
\v 4 Yʉ ca juu buerije cõrora ʉjea niirique mena wado mʉja niipetirãre yʉ juu bue boja,  
\v 5 Jesucristo yee quetire mʉja ca tʉo jʉori rʉmʉpʉra yʉre mʉja ca tii nemo nʉnʉa dooriquere, mecʉ̃pʉ cãare to birora yʉre mʉja tii nemocõa nii.  
\v 6 Yee méé yʉ ĩi: Ʉmʉreco Pacʉ cʉ̃ yee añurijere mʉjapʉre ca tii jʉoricʉra, añuro mʉja ca niiro mʉjare tii nʉnʉa waarucumi, Cristo Jesús nemo cʉ̃ ca tua doori rʉmʉpʉ.  
\v 7 O biro mʉja niipetirãpʉre yʉ ca ĩi tʉgoeñarije añurijera nii, tia cũurica wiipʉ niigʉ cãa, ñucã wiorã pʉtopʉ añurije quetire ñañaro ca ĩi wede pairãre ĩi camota, díámacʉ̃ ca niirijera nii, ĩi wede majio niigʉ cãa, to birora mʉjare yʉ tʉgoeñacõa nii. Mʉja niipetirãpʉra Ʉmʉreco Pacʉ añurije yʉre cʉ̃ ca tiicojoriquere yʉ menara mʉja tii nemo nii.  
\v 8 Ʉmʉreco Pacʉ majimi mʉja niipetirãre, Cristo Jesús cʉ̃ ca mairije mena bʉaro mʉjare yʉ ca mai niirijere.  
\v 9 Ate nii yʉ ca jãi juu bue bojarije: Mʉja ca ameri mairijere bʉaro jañuro ameri mai nʉnʉa waa, ñucã bʉaro maji, niipetirijere tʉo jeeño maji,  
\v 10 añurije pee wadore ĩa maji, ñucã Jesucristo cʉ̃ ca doori rʉmʉre ca ñañarije manirã nii, ñañarije ca tiirã niima, ca ĩi ecotirã nii,  
\v 11 ñucã Jesucristo jʉori, añuro tiirique mʉja ca tii niirijere bʉaro jañuro tii nʉnʉa waa, Ʉmʉreco Pacʉre ĩi nʉcʉ̃ bʉo baja peo, cʉ̃ja ca tiiro mʉja ca tiipere ĩigʉ. 
\s1 Cristo niimi catirique 
\p  
\v 12 Yʉ yaarã, ano yʉre ca biirije, añurije quetire bʉaro jañuro ca jeja nʉcã nʉnʉa waaro ca tiirijere mʉja ca majiro yʉ boo.  
\v 13 To biri niipetirã macã wiogʉ yaa wiire ca coterã uwamarã, ñucã aperã cãa, Jesucristo jʉori tia cũurica wiipʉ yʉ ca niirijere cʉ̃ja ca majiro cʉ̃jare tii.  
\v 14 Tia cũurica wiipʉ yʉ ca niiro ĩarã, mani yaarã Jesucristo yee quetire ca tʉo nʉnʉjeerã niipetirã jañuripʉra, Jesucristo peere bʉaro jañuri tʉo nʉnʉjee tʉgoeña bayicãri, uwiricaro maniro Ʉmʉreco Pacʉ yee quetire wedema. 
\p  
\v 15 Jĩcãrã Jesucristo yee quetire wederã, ĩa ʉgo ajiarique mena, ñucã “Jãape jãa ĩi ametʉa nʉcãrucu” ĩirique mena, cʉ̃ja ca wederijea díámacʉ̃ra nii. To ca bii pacaro aperã, añuri wãme tʉgoeñarique cʉtiri wedema.  
\v 16 Aperã, Jesucristo yee añurije quetire “Díámacʉ̃ra nii cʉ̃ ca ĩi wede niipere ĩima ĩigʉ, tia cũurica wiipʉ cʉ̃ ca niiro cʉ̃re tiimi Ʉmʉreco Pacʉ,” ĩi majiri, mairique mena Jesucristo yee quetire wedema.  
\v 17 To biro cʉ̃ja ca ĩicãro aperã pea, añuro tʉgoeñarique cʉtiri méé, cʉ̃ja majurope cʉ̃ja ca boo tʉgoeñarijere ĩima ĩirã, wedema. “To biro mani ca ĩiro, tia cũurica wiipʉ niigʉ, ñañaro cʉ̃ ca tamʉorijere bʉaro jañuro ñañaro cʉ̃ tamʉo bʉañajato,” ĩi tʉgoeñacãri wedema.  
\v 18 Biiropʉa tee ʉnoa, “To biro ĩima” ĩirique méé nii. No ca boorora wede, ca niirore biro wede, cʉ̃ja ca ĩimijata cãare, mee Jesucristo yee quetirena wederã tiima. To biro cʉ̃ja ca tiirijere yʉ ʉjea nii jañu. Bʉaro jañuro yʉ ʉjea niicã nʉnʉa waarucu.  
\v 19 Ate niipetirije o biro cʉ̃ja ca tii niirijea, ñañaro yʉ ca biirijere yʉ ca ametʉaro ca tiipera ca niirijere yʉ maji. To biri Ʉmʉreco Pacʉre yʉre mʉja ca jãi bojarucurije, ñucã Jesucristo yʉʉ Añuri Yeri yʉre cʉ̃ ca tii nemorije cãa, añu majuropeecã.  
\v 20 “Ʉmʉreco Pacʉ pea, boboro yʉ ca tamʉoro yʉre tiitirucumi,” yʉ ĩi tʉgoeña bayicã. To biri niipetirã cʉ̃ja ca tʉo cojoro, “To biro yʉre biibocu” ĩiri méé, cʉ̃jare yʉ wederucu. Ñucã mecʉ̃ cãare yʉre ca biirucuricarore birora, bʉaro jañuro yʉ Wiogʉ Jesucristo cʉ̃ ca nii majuropeerije yʉ mena ca niirijere, yʉ ca catijata cãare, ñucã yʉ ca bii yairo jiro to ca niimijata cãare, ĩarucuma.  
\v 21 To biri yʉ ca catijata, Cristo yee wadore yʉ wede. Ñucã bii yaigʉpʉ cãa cʉ̃ menara yʉ niirucu.\f + \fr 1.21\ft  Yʉra yʉ ca catirije, Cristo niimi; bii yairique pea wapa taarique niiro bii.\f* 
\v 22 Yʉ ca caticã nʉnʉa waajata, ametʉene jañuro Jesucristo manire cʉ̃ ca doti cũuriquere, to birora yʉ tiicõa niibocu. To biri, “O biro pee yʉ biirucu,” yʉ ĩi majiti.  
\v 23 Ate pʉa wãmepʉrena yʉ ca tiirʉgarije ca niiro macã, “Tii wãme peere yʉ tiirucu” yʉ ĩi majiti. “Jesucristo mena niigʉ waarʉgʉ yʉ ca bii yaijata, añu majuropeecãbocu,” yʉ ca ĩirije nii.  
\v 24 Ñucã ape tabera añurije peere mʉjare boojãma ĩigʉ, bʉaro yʉ ca cati nʉnʉa waarʉgarije nii, yʉre bii.  
\v 25 “To biro ca biipʉ yʉ niicu,” yʉ ca ĩirore biro ca biipʉ niiri, mʉja menara yʉ tuarucu. Cristore díámacʉ̃ mʉja ca tʉo nʉcʉ̃ bʉorijere bʉaro jañuro tʉgoeña ʉjea nii, mʉja ca bii nʉnʉa waaro mʉjare tii nemorʉgʉ.  
\v 26 O biro biigʉ, jiro ñucã mʉja mena yʉ ca niiro, Cristo Jesús yaarã mʉja ca nii ʉjea niirije, yʉ jʉori bʉaro jañuro mʉja ca ʉjea niiro tiirucu. 
\p  
\v 27 Mʉja ca biirique cʉti niirije wadore Jesucristo yee añurije queti ca ĩirore biro bii niiña. To biro mʉja ca biiro, mʉjare yʉ ca ĩagʉ waajata cãare, ñucã yoaropʉ yʉ ca niijata cãare, mʉja ca biirijere queti tʉogʉra, jĩcãri cõro tʉgoeña bayi, añurije quetire jĩcãri cõro díámacʉ̃ tʉo nʉcʉ̃ bʉo bayi nʉnʉa waa,  
\v 28 ñucã “Cʉ̃jare ca ĩa junarãre uwi tʉgoeñaricaro maniro bii niijapa,” yʉ ĩi majirucu. Cʉ̃ja pea to biro cʉ̃ja ca ĩirijera ñañaro ca bii yaiparã cʉ̃ja ca niirijere ĩñoma. Ñucã mʉja peera ñañaro mʉja ca biiboriquere mʉja ca ametʉapere ĩñoro bii. Atea Ʉmʉreco Pacʉ cʉ̃ ca tiirije nii.  
\v 29 Mʉjara, Jesucristore tʉo nʉnʉjeerique wado méé nii, cʉ̃ jʉori ñañaro ca tamʉoparã mʉja ca niirije cãa niiro bii.  
\v 30 Mʉja, to biri yʉ cãa, Jesucristo yee quetire mani ca wederije jʉori ñañaro manire cʉ̃ja ca tii pacaro, jĩcãri cõro teere mani wede nʉnʉa waa. Jʉgueropʉ cãare to birora teere yʉ ca wedero mʉja ĩawʉ. Mecʉ̃ cãare to birora yʉ ca tiicã nʉnʉa waarije quetire mʉja tʉocu ñucã. 
\c 2  
\s1 Do biro ca tiiya manigʉ nii pacagʉ watoa macʉ̃re biro niirique 
\p  
\v 1 To biri Jesucristo, ca ʉjea niirã mʉja ca niiro tii, cʉ̃ ca mairijera mʉja ca tʉgoeña ʉjea niiro tii, Añuri Yeri mena añuro nii, ca ĩa ʉjea niirã, ñucã ca boo paca ĩarã, mʉjare cʉ̃ ca tiijata,  
\v 2 niipetirãpʉra añuro nii, jĩcʉ̃ peere biro ameri mai, jĩcʉ̃re birora tʉgoeñarique cʉti, mʉja ca bii niirije mena yʉ ca ʉjea niiro yʉre tiiya.  
\v 3 “Mani pee mani tii ametʉene nʉcãcãjaco,” ñucã, “Mania cʉ̃jare biro méé mani bii,” ĩirique mena tiiticãña. To biro ĩitirãra, watoa macãrãre biro pee niiri, “Cʉ̃ja pee doca mani ametʉenero ca nii majuropeera niima” ĩirique mena tiiya.  
\v 4 Jĩcʉ̃ ʉno peera mʉja wado añuro mʉja ca niipere amaaticãña. Aperã añuro cʉ̃ja ca niipe cãare amaña.  
\v 5 Mʉja ca tʉgoeñarijere Cristo Jesús cʉ̃ ca tʉgoeñaricarore biro ca tʉgoeñaparã mʉja nii: 
\q1  
\v 6 Cʉ̃a, Ʉmʉreco Pacʉra nii pacagʉ, Ʉmʉreco Pacʉre biropʉ cʉ̃ ca niirijere, teerena ca waa weo majiña manirijere biro ĩa, tiitiupi. 
\q1  
\v 7 To biro biitigʉra, Ʉmʉreco Pacʉ cʉ̃ ca niirijere cʉ̃ majuropeera camotati, pade coteri majʉre biro pee bii, bojoca baʉaupi. 
\q1  
\v 8 Bojocʉre biro baʉa eari, cʉ̃ majuropeera watoa macʉ̃re biro bii, cʉ̃ ca bii yairi rʉmʉpʉ cʉ̃ Pacʉ cʉ̃ ca dotirore biro ca tii nʉnʉjeegʉ, nii eyoupi. Yucʉ tenipʉ paa pua tuu eco, ñañaro cʉ̃ ca tamʉo yairi tabepʉ to biro bii eyoupi. 
\q1  
\v 9 To biro cʉ̃ ca biirije jʉori, niipetirã ametʉeneropʉ ca nii majuropeegʉ cʉ̃ ca niiro cʉ̃re tiiupi Ʉmʉreco Pacʉ. Ñucã cʉ̃ wãme cãare, niipetiri wãme ametʉenero ĩi nʉcʉ̃ bʉorica wãmere cʉ̃re tiicojoupi. 
\q1  
\v 10 Niipetirã ʉmʉreco tutipʉ ca niirã, ati yepa macãrã, ati yepa doca macãrã, cʉ̃ja ãjʉro jupeari mena tuetuu ea nuuri, cʉ̃ wãmere ĩi nʉcʉ̃ bʉo,\f + \fr 2.10\ft  Ʉmʉreco Pacʉ yaarã, Satanás yaarã.\f* 
\q1  
\v 11 ñucã bojoca cʉ̃ja niiro cõrora, “Jesucristo, Wiogʉ peti niimi,” Ʉmʉreco Pacʉre ĩi nʉcʉ̃ bʉorique ca niipere ĩigʉ, to biro cʉ̃re tiiupi. 
\s1 Jesucristore ca tʉo nʉnʉjeerã ca boerijere biro niima 
\p  
\v 12 To biri yʉ yaarã yʉ ca mairã, yʉ ca ĩirijere mʉja ca yʉʉ nʉnʉjeericarore birora, mʉja mena yʉ ca niiro wado to biro biitirãra, yoaropʉ yʉ ca niijata cãare añuro yʉʉ nʉnʉjeeya. Mʉja ca ametʉape maquẽre, añuro bojoca catiri ĩi nʉcʉ̃ bʉorique mena tii niiña.  
\v 13 Ʉmʉreco Pacʉ majuropeera, mʉja yeripʉ añurijere mʉja ca tiirʉga tʉgoeñaro tii, mʉja ca tiirʉga tʉgoeñarijere cʉ̃ ca boorore biro añuro mʉja ca tiiro ca tiigʉ niimi. 
\p  
\v 14 Noo mʉja ca tiirije cõrorena, yaioroacã wede pai, ameri tuti, ĩitirãra tiiya.  
\v 15 Jĩcʉ̃ ʉno peera ñañaro mʉja ca tiiriquere bʉati, ñucã, “Ñañaro ca tiirã niima” ca ĩiña manirã, Ʉmʉreco Pacʉ puna ca ñañarije manirã niiña, ati yepa macãrã bojoca ñañarã tiirique ʉno méé ca tii yai waarã watoare. Cʉ̃ja watoare mʉja cãa, ñocõa ati yepare cʉ̃ja ca boe baterore birora boe bate niiña,  
\v 16 caticõa niirique maquẽ añurije quetire to birora tʉo nʉnʉjeecõa niirã. To biro mʉja ca biiro, Jesucristo cʉ̃ ca doori rʉmʉre “Añurije queti cʉ̃jare wede yujugʉ, yee méé yʉ biijapa,” yʉ ĩi tʉgoeña ʉjea niirucu.  
\v 17 Díámacʉ̃ mʉja ca tʉo nʉcʉ̃ bʉorije mena Ʉmʉreco Pacʉre mʉja ca tii nʉcʉ̃ bʉo niirijere to bii yapano peoti eajato ĩigʉ, yʉ majuropeera yʉ ca bii yairʉgarijere ĩima ĩigʉ bʉaro yʉ ʉjea nii. Ñucã yʉ ca ʉjea niirijere mʉja niipetirã mena yʉ ʉjea nii.  
\v 18 Mʉja cãa to birora ʉjea niiri, mʉja ca ʉjea niirijere yʉ mena ʉjea niiña. 
\s1 Timoteo, to biri Epafrodito 
\p  
\v 19 Wiogʉ Jesucristo cʉ̃ ca boojata, yoari mééra Timoteore mʉja pʉtopʉ yʉ tiicojorʉga, mʉja ca bii niirije quetire tʉori, tʉo ʉjea niirʉgʉ.  
\v 20 Añurije maquẽre mʉjare boojãgʉ, bʉaro mʉjare yʉ ca tʉgoeñarucurore biro ca tʉgoeñagʉ ʉnore jĩcʉ̃ ʉno peera yʉ cʉoti.  
\v 21 Niipetirãpʉra cʉ̃ja yee ca niipe maquẽ wadore amacãma. Jesucristo yee peera “To biro bii,” ĩitima.  
\v 22 Mee mʉja, Timoteo cʉ̃ ca biirique cʉti niirijere añuro mʉja maji. Jĩcʉ̃ cʉ̃ macʉ̃, cʉ̃ pacʉ mena añuro cʉ̃ ca pade nemo niirore birora añurije quetire yʉre wede nemo niiwi.  
\v 23 To biri ano yʉre ca biirijere majicãri jiro, yoari mééra mʉja pʉtopʉ Timoteore yʉ tiicojorʉga.  
\v 24 “Biigʉpʉa, yoari mééra yʉ majuropeera mʉja pʉtopʉ yʉ ca waaro yʉre tiirucumi Ʉmʉreco Pacʉ,” yʉ ĩi. 
\p  
\v 25 Ñucã to birora yʉ yee wedegʉ Epafrodito, yʉre pade nemori majʉ, Jesucristo yee quetire tutuaro mena yʉre biro ca ĩi bayi niigʉ, yʉ ca boorijere cʉ̃ tii nemojato ĩirã mʉja ca tiicojoricʉ cãare, ñucã cʉ̃re ca tiicojopʉ yʉ nii, yʉ ĩi.  
\v 26 Cʉ̃ pea mʉja niipetirãre bʉaro amami; ñucã apeyera bʉaro tʉgoeñarique paimi, cʉ̃ ca diarique tamʉoriquere mʉja ca queti tʉoriquere majiri.  
\v 27 Díámacʉ̃ mʉja tʉojacupa. Dia jañuwi Epafrodito. Bii yaicoabowi. To biro cʉ̃ ca biimijata cãare, Ʉmʉreco Pacʉ cʉ̃re ĩa mairi, cʉ̃re catiowi. Cʉ̃ wado méére ĩa boo pacawi; yʉ cãare boo paca ĩawi yʉ ca tʉgoeñarique pairijere, tʉgoeñarique pai nemoremi ĩigʉ.  
\v 28 To biri yoari méé cʉ̃re yʉ tuenecojorucu mʉja pʉtopʉ, cʉ̃re mʉja ca ĩa ʉjea nii tʉgoeña tutuapere biro ĩigʉ. To biro tiigʉ, yʉ tʉgoeñarique paiti jañurucu.  
\v 29 Cʉ̃ ca earo, Wiogʉ yaarãre birora ʉjea niirique mena cʉ̃re bocaya. Ñucã cʉ̃re biro ca biirãre nʉcʉ̃ bʉoya,  
\v 30 Jesucristo yeere padema ĩigʉ, bii yaicoabowi. Mʉja majuropeera yʉre mʉja ca tii nemorã dootiriquere tii nemoma ĩigʉ, bii yairicaro pʉtoacãpʉ ametʉawi. 
\c 3  
\s1 Añuro niiricaro ca tiirije 
\p  
\v 1 Apeyera ñucã yʉ yaarã yʉ ca mairã, Jesucristo mena ʉjea niiña. Yʉra, mʉjare yʉ ca owa cojoriquepʉrena yʉ ca owa cojo nemocã tua waarucujata, bojoricaro bii pato wãcõrucu biiti, mʉja peera añurije maquẽ ca niiro macã.  
\v 2 Ĩa biijejaya manirije ca tiirãre, Ʉmʉreco Pacʉ yee quetire ca wederã nii pacarã ñañarije ca tiirãre, “Ʉmʉreco Pacʉ yaarã mani nii,” ĩirã, cʉ̃ja jeyua quejerorire ca wide weo baterã menare, bojoca catiri niiña.  
\v 3 Mania, Ʉmʉreco Pacʉ yʉʉ Añuri Yeri jʉori cʉ̃re ca ĩi nʉcʉ̃ bʉorã, Cristo Jesús yaarã niiri ca ʉjea niirã nii, bojoca cʉ̃ja majuropeera ñañarije manirã niirʉgarã, cʉ̃ja ca tii niirijere tʉo nʉnʉjeeti, ca biirã pee mani nii, jeyua quejero yapare wide taaricarã majurope ca niirã.  
\v 4 Yʉ majuropeera, atera, “Díámacʉ̃ra niiro bii,” ca ĩi nʉcʉ̃ bʉogʉ peti niigʉ yʉ bii. 
\p Jĩcʉ̃ ʉno atere, “Díámacʉ̃ ca niirijera niiro bii,” cʉ̃ ca ĩi nʉcʉ̃ bʉojata:  
\v 5 Yʉ ca baʉaro jiro jĩcã amo peti, ape amore itiaga penituaro ca niiri rʉmʉre yʉ jeyua quejero yapare cʉ̃ja ca wide taaricʉ, israelita bojocʉ, Benjamín yaa puna macʉ̃, hebreo bojocʉ, ñucã hebreo macʉ̃, judíos, doti cũuriquere, “O biro ĩirʉgaro ĩi” cʉ̃ja ca ĩi nʉcʉ̃ bʉorije peera fariseos yaa pooga macʉ̃, yʉ niiwʉ.  
\v 6 Ñucã doti cũurique ca ĩirijere ametʉene nʉcãriquere ca bootigʉ yʉ ca niirique peera, Jesucristore ca tʉo nʉnʉjeerãre ñañaro cʉ̃jare ca tiirʉga nʉnʉjeericʉ, doti cũurique peera jĩcã wãme dʉjaricaro maniro ca tii nʉnʉjeegʉ ca niiricʉ pee doca, cʉ̃ ametʉenero, “Díámacʉ̃ ca niirijera niiro bii,” ca ĩi nʉcʉ̃ bʉoricʉ peti niigʉ yʉ bii yʉ doca.  
\v 7 Ate niipetirije jʉgueropʉre yʉra, ca nii majuropeerije ca niimirique, mecʉ̃ra Jesucristo jʉori ca wapa manirije niiro bii yua.  
\v 8 O biro bii ñucã: Yʉ Wiogʉ Cristo Jesús cʉ̃ ca añu ametʉene majuropeerijere yʉ ca majirije mena, atere yʉ ca ĩa cõoñajata, jĩcã wãme ʉno peerena, “Ca nii majuropeerije nii,” yʉ ĩiti majuropeecã. Cristo jʉori tee niipetirijepʉra ca wapa manirijere biro tuacãwʉ. Mecʉ̃ra yua Cristo peere bʉa eari: “Ca bii bateriquepʉ nii,”\f + \fr 3.8\ft  Waibʉcʉrã ʉtare biro niicã.\f* yʉ ĩicã.  
\v 9 Cʉ̃ mena pee niirʉgama ĩigʉ, yʉ majuropeera doti cũurique ca ĩirore biro yʉ ca tii nʉnʉjeerije jʉori, ñañarije manigʉ niiriquere yʉ amaati. Jesucristore díámacʉ̃ tʉo nʉcʉ̃ bʉorique jʉori pee Ʉmʉreco Pacʉ, ca ñañarije manigʉ yʉ ca niiro cʉ̃ ca tiirije peere yʉ ama.  
\v 10 Cristo cʉ̃ ca cati tuarique ca tutua majuropeerijere yʉ majuropeera biiñacã, ñañaro cʉ̃ ca tamʉoricarore birora tamʉo, cʉ̃ ca bii yairicarore birora bii yai, biirʉgama ĩigʉ, niipetirijepʉrena ca wapa manirijere biro yʉ ĩacãwʉ.  
\v 11 To biri yʉ cãa, ca bii yairicarã cʉ̃ja ca cati tuari rʉmʉre yʉ ca cati tuapere yʉ yue. 
\s1 Ʉmʉreco tutipʉ ca niiparã 
\p  
\v 12 Mee niipetirije bʉa ea peoticã, ñucã “Ca ñañarije manigʉpʉ yʉ nii,” ĩigʉ méé yʉ ĩi. Teere ca bʉa eapʉ cʉ̃ niijato ĩigʉ Cristo Jesús cʉ̃ ca jʉoricʉ yʉ ca niirijere, cʉ̃ pee yʉre cʉ̃ ca maji jʉoricarore birora teere bʉa earʉgʉ, cʉ̃ yeere to birora yʉ tiicã nʉnʉa waa.  
\v 13 Yʉ yaarã, “Mee yʉ majuropeera teere yʉ bʉa eacãwʉ,” yʉ ĩi tʉgoeñati. Ate pee docare o biro yʉ tii. Jʉgueropʉ yʉ ca biirique cʉti niiriquere acobo, jiropʉ yʉ ca bʉa eape peere tʉgoeñari, Ʉmʉreco Pacʉ cʉ̃ ca boorije peere bʉaro jañuro yʉ tii nʉnʉa waa.  
\v 14 Ʉmʉreco Pacʉ, Cristo jʉori añurijere ʉmʉreco tutipʉ manire cʉ̃ ca tiicojopere yʉ ca ñeepere biro ĩigʉ, añurije peere tii yapano earʉgʉ yʉ tii. 
\p  
\v 15 To biri mani niipetirã, añuropʉ díámacʉ̃ ca tʉo nʉcʉ̃ bʉo bayicoarãpʉa, ano mʉjare yʉ ca ĩirore biro wado ca tʉgoeñaparã mani nii. Ñucã jĩcã wãme ʉnore bojoricaro mʉja ca tʉgoeñajata, tee cãare mʉja ca majiro mʉjare tiirucumi Ʉmʉreco Pacʉ.  
\v 16 Tee docare, jĩcã wãmera tii nʉnʉjee, jĩcʉ̃ peere biro tʉgoeña, biiriquere mani ca bʉa earique ca niirore biro ca tii nʉnʉjeeparã mani nii. 
\p  
\v 17 Yʉ yaarã, niipetirã yʉre biro bii nʉnʉjeeya. Mʉjare jãa ca bii ĩñoricarore biro ca bii niirã cãare ĩa cõoña.  
\v 18 Mee, paʉ tiiri mʉjare yʉ ĩiwʉ. Ñucã mecʉ̃ cãare teerena, yacó cape cʉtiri mʉjare yʉ ĩi nemo. Paʉ niicãma, Jesucristo yucʉ tenipʉ cʉ̃ ca bii yairiquere ca junarãre biro ca tii niirã.  
\v 19 Biirãpʉa cʉ̃ja, ñañaro ca bii yaiparã niirã biima. Cʉ̃ja upʉri ca boorore biro wado cʉ̃ja ca tii niirijera nii, cʉ̃ja ca ĩi nʉcʉ̃ bʉo niirije. To biro cʉ̃ja ca tii niirijere bobo tʉgoeñaricaro ʉno, “O biro ca biirã jãa nii,” ĩi docuorucuma. Ñucã ati yepa maquẽ pee wadore bʉaro amama tee cãare. 
\p  
\v 20 Mani pea ʉmʉreco tuti macã yepa macãrãpʉ mani nii. Manire Ca Ametʉenegʉ, Wiogʉ Jesucristo cãare toopʉ ca niigʉ ca doopʉrena mani yue nii.  
\v 21 Cʉ̃a mani upʉ ca añutiri upʉre, cʉ̃ upʉ ca añuri upʉre biro pee manire wajoarucumi. Niipetirijere cʉ̃ ca doti tutuarije mena to biro manire tiirucumi Jesucristo. 
\c 4  
\s1 Wiogʉ mena ʉjea niiña 
\p  
\v 1 To biri mʉja, yʉ yaarã yʉ ca mairã, bʉaro yʉ ca ĩarʉgarã, ñucã yʉ ca tʉgoeña ʉjea niiro ca tiirã, yʉ paderique wapa ca niirã, Wiogʉre mʉja ca tʉo nʉnʉjeerijere, to birora tʉgoeña bayi tutuacã nʉnʉa waarãja. 
\p  
\v 2 Ñucã Evodia, to biri Síntique jãare, “Mani Wiogʉ yaarã romirire birora, jĩcõre biro cʉ̃ja tʉgoeñarique cʉtijato,” yʉ ĩi.  
\v 3 Mʉ, yʉre añuro ca pade bapa cʉtigʉ peera,\f + \fr 4.3\ft  Mʉ, yʉre añuro ca pade bapa cʉtigʉ Sícigo.\f* anija mani yaarã romirire tii nemoña mʉre yʉ ĩi: cʉ̃ja, Clemente, to biri aperã yʉre ca tii nemoricarã mena, yʉ mena añurije quetire wede nemowa. Mee cʉ̃ja wãmea, caticõa niirique ca niiri pũuropʉ owa tuurique nii yerijãa. 
\s1 Wede majio yapanorique 
\p  
\v 4 To biri to cãnacã tiira mani Wiogʉ Jesucristo mena ʉjea niiña. Yʉ ĩi nemo ñucã: Ʉjea niicõa niiña.  
\v 5 Niipetirã, ca bojoca añurã mʉja ca niirijere cʉ̃ja ĩajato. Mee, Wiogʉ eagʉpʉ biimi.  
\v 6 No ca boorijeacã jʉorira tʉgoeñarique paiticãña. Tʉgoeñarique paitirãra, Ʉmʉreco Pacʉ peere “O biirije jãare bii,” cʉ̃re ĩi jãi juu bueya, niipetiro mʉjare ca biirijere. Ñucã tii nemorique cʉ̃re jãi, “Mʉ añu majuropeecã,” cʉ̃re ĩi, ĩiña.\f + \fr 4.6\ft  Jĩcã wãme ʉno jʉori peera tʉgoeñarique paieto. To biro biitirãra noo mʉjare ca biirije cõrorena, juu buerique mena, yerijãaricaro maniro jãirique mena, mʉja ca boorijere Ʉmʉreco Pacʉre wedeya, añu majuropeecã ĩirique mena.\f* 
\v 7 To biro mʉja ca tiiro, Ʉmʉreco Pacʉ yee añuro niirique bojocʉ cʉ̃ ca tʉo jeeñorije ca niirije ametʉeneropʉ do biro ca tii tʉo jeeño majiña manirije ca niirije Cristo Jesús jʉori, mʉja yerire, mʉja ca tʉgoeña niirijere, añuro mʉjare ĩa nʉnʉjee niirucu. 
\s1 Añurije pee wadore tʉgoeñaña 
\p  
\v 8 Yʉ yaarã, niipetirije díámacʉ̃ ca niirije, niipetiro ĩa nʉcʉ̃ bʉoriquere, niipetiro añuro niiriquere, niipetiro añurije wado ca niirijere, niipetiro ca bojoca añurã niiriquere, añuro ĩa biijejarique ʉno pee wadore amaña. Niipetirije añurije wado, ñucã añuro ĩi nʉcʉ̃ bʉoricaro ca tiirijere, tʉgoeñaña.  
\v 9 Mʉjare yʉ ca buero mʉja ca majiriquere, “O biro tii niiña” mʉjare yʉ ca ĩi majioriquere, yʉ ca ĩirijere mʉja ca tʉoriquere, to biri yʉ ca tiirije mʉja ca ĩariquere, tii niiña. To biro mʉja ca tiiro, añuro niirique Ʉmʉreco Pacʉ mʉja mena niirucumi. 
\s1 Filipos macãrã Pablore cʉ̃ja ca tii nemorique 
\p  
\v 10 Wiogʉ mena bʉaro yʉ ʉjea nii, mee ñucã yʉre mʉja ca tʉgoeña bʉarique ca niiro macã. “Yʉre mʉja acobocoajacupa,” ĩirʉgʉ méé yʉ ĩi. “Yʉre mʉja ca tii nemopa tabe ʉno mʉjare manijacupa,” ĩigʉ pee yʉ ĩi.  
\v 11 Boo paca niigʉ méé yʉ ĩi atera. Mee noo yʉ ca cʉorije menara ʉjea nii, ca bii jeyaricʉpʉ yʉ nii.  
\v 12 Apeye mani, ñucã pairo apeye cʉti biigʉ cãa, nii majicã, biirique cãare yʉ maji. Ñucã aʉa boa, aʉa boati, ñee ʉno cʉoti, ñucã cʉo ametʉenecã bii niigʉ cãa, yʉre ca bii earije cõrora yʉ bii jeyacoawʉ.  
\v 13 Cristo yʉ ca tʉgoeña tutuaro ca tiigʉ jʉori, niipetirijere yʉ tii maji.  
\v 14 To ca bii pacaro mʉja pea do biro tii majiña maniro ñañaro yʉ ca biiri tabere, yʉre mʉja tii nemowʉ.  
\v 15 Añurije quetire wede jʉogʉ Macedonia ca niiricʉ yʉ ca waaro, mʉja Filipos macãrã wado Jesucristo yee quetire mʉjare yʉ ca wederiquere, “Añu majuropeecã” ĩirã, yʉre tii nemorã mʉja ca tiicojoriquere mʉja maji.  
\v 16 Ñucã Tesalónicapʉ yʉ ca niiro cãare, “Cʉ̃ ca boo niirijere cʉ̃ jeejato ĩirã” jĩcãti méé mʉja tiicojoupa.  
\v 17 Biigʉpʉa, bʉaro jañuro yʉre mʉja ca tii nemo nʉnʉa waarijere boogʉ méé, yʉ ĩi. Ʉmʉreco Pacʉ cʉ̃ ca ĩa cojorore, añuro mʉja ca tii niirijere bʉaro jañuro mʉja ca tii nʉnʉa waape peere boogʉ, yʉ ĩi.  
\v 18 Mee, niipetirije yʉ ca boorijere yʉ ñeewʉ, yʉ ca booro ametʉenero yʉ cʉo. Epafrodito mena yʉre mʉja ca tiicojo cojorique mena pairo peti yʉ cʉo. Yʉre mʉja ca tiicojo cojorique pea, añuro ca jʉti añurijere joe jʉti añu mʉene cojoricaro,\f + \fr 4.18\ft  Sacrificio que Dios recibe con agrado.\f* Ʉmʉreco Pacʉ añuro cʉ̃ ca ĩa biijejarijere biro nii.  
\v 19 To biicãri, yʉ Ʉmʉreco Pacʉ niipetirije mʉjare ca dʉjarijere, cʉ̃ yee ca añu majuropeerijere Cristo Jesús menapʉ pairo cʉ̃ ca cʉorije ca niirore biro mʉjare tiicojorucumi. 
\p  
\v 20 ¡Mani Ʉmʉreco Pacʉ mani Pacʉ cʉ̃ ca añu majuropeerije to birora to niicõa niijato! To biro to biijato. 
\s1 Añu doti cojo yapanorique 
\p  
\v 21 Añu dotiya niipetirã Cristo Jesús jʉori ca ñañarije manirã ca niirãre. Mani yaarã yʉ mena ca niirã cãa mʉjare añu doti cojoma.  
\v 22 Ñucã niipetirã ano macãrã Jesucristore ca tʉo nʉnʉjeerã, añuro petira ʉpʉ romano César're pade bojari maja, mʉjare añu doti cojoma. 
\p  
\v 23 Mani Wiogʉ Jesucristo cʉ̃ ca ĩa mairije mʉja niipetirã mena to niijato. 
\p To biro to biijato. 
\p Pablo