\id 1PE bao Waimaja 
\h 1 PEDRO 
\toc1 1 PEDRO 
\toc2 1 PEDRO 
\toc3 1P 
\mt1 1 PEDRO 
\ip Ati pũuro cãa ape pũurori queti cʉ̃ja ca owa cojorica pũurorire birora, Cristore ca tʉo nʉnʉjeerã, cʉ̃re cʉ̃ja ca tʉo nʉnʉjeerije jʉori ñañaro cʉ̃jare cʉ̃ja ca tiirʉgaro ca waa batericarã Asia yepare (mecʉ̃ri peera Turquia ca nii yepare) ca niiri macãri Ponto, Galacia, Capadocia, Asia, Bitinia, ca niirãre cʉ̃ ca owa cojorica pũuro nii (1.1-2). 
\ip Tʉgoeña bayi, jʉtirititi, cʉ̃ja ca biiro tiirʉgʉ, Ʉmʉreco Pacʉ cʉ̃jare amtʉenegʉ cʉ̃ ca tiirica wãmere, jiropʉ cʉ̃ja ca biipe cãare cʉ̃ja ca majiro cʉ̃ ca tiiriquere, (1.3-12) cʉ̃jare wede quenogʉ, Cristo bii yai, cati tua, cʉ̃ ca biiriquere cʉ̃jare wedemi. “Ñañaro mʉja ca tamʉorijea díámacʉ̃ mʉja ca tʉo nʉcʉ̃ bʉorijere, díámacʉ̃ra cʉ̃ja biiti ĩiro mʉjare bii ñaaro bii, to biro ca biirije watoara Cristo cʉ̃ ca jee dica wooricarã nii, Ʉmʉreco Pacʉ yaarã nii, ca biirãre biro bii niiña,” cʉ̃jare ĩi wede majiomi (1.13—2.10). 
\ip Cristo cʉ̃ ca bii iñoricarore birora cʉ̃, cʉ̃ majiorã niiri, “ ‘Ñañarije tiicãri ñañaro tamʉorica tabe ʉnora añurije tii niima ĩirã ñañaro tamʉoricaro pee añu,’ ĩi ĩa majiri, to birora ñañaro tamʉo ametʉenecãña,” cʉ̃jare ĩimi. Tee jiro, pade coteri maja ca cʉorãre, pade coteri majare, ca nʉmo cʉtirãre, to biri niipetirãpʉrena, ameri mairique peere bʉaro tii niiña, cʉ̃jare ĩi wede majio nʉnʉa waami (2.11—4.19). Ca yapanori tabepʉra, Jesucristore ca tʉo nʉnʉjeerãre ca jʉo niirãre, wãmarãre cʉ̃jare wede majio, to biri niipetirãpʉre, ano mecʉ̃re ñañaro mani ca tamʉo niirijere, jiropʉra añuro manire ca bii mʉa nʉcãro Ʉmʉreco Pacʉ cʉ̃ ca tiipere, añurã peti mani ca nii earo cʉ̃ ca tiipere, cʉ̃jare wede yapano eami (cap. 5). 
\mt1 Pedro cʉ̃ ca queti owa cojo jʉorica pũuro 
\c 1  
\s1 Añu dotirique 
\p  
\v 1 Yʉ, Pedro, Jesucristo cʉ̃ ca queti wede doti cojoricʉ, mʉja yaa yepa ca niitiropʉ ca waa batericarã Ponto, Galacia, Capadocia, Asia, to biri Bitinia yeparipʉ ca bii nucũ yujurãre,  
\v 2 Ʉmʉreco Pacʉ mani Pacʉ, mee tĩrʉmʉpʉra mʉjare cʉ̃ ca booricarore birora cʉ̃ ca bejericarãre, mʉjare yʉ añu doti cojo. Añuri Yeri jʉori, ca ñañarije manirã mʉja ca niiro mʉjare tiiupi, cʉ̃ ca boorore biro cʉ̃re tii nʉnʉjee, ñucã Jesucristo díi mena ca ñañarije manirã tii eco, cʉ̃ja biijato ĩigʉ. Jĩcãri cõro añuro niirique, wapa manirora añurije cʉ̃ ca tii bojarique, dʉjaricaro maniro pairo mʉjare to niijato. 
\s1 Ʉmʉreco Pacʉre baja peorique 
\p  
\v 3 ¡Mani baja peoco Ʉmʉreco Pacʉ mani Wiogʉ Jesucristo Pacʉre! Bʉaro manire ca maigʉ niiri, Jesucristo, ca bii yaicoaricʉpʉra nemo cʉ̃ ca cati tuarique jʉori, nemo baʉarãre biro mani ca biiro manire tiiupi. Atea, “Díámacʉ̃ra ca niirije nii,” mani ca ĩi yue niiro manire tii.\f + \fr 1.3\ft  Mani ca yue niirijea, bii yairi jiropʉ cãare Jesucristo mena to birora mani ca caticõa niipe nii.\f* 
\v 4 Ʉmʉreco Pacʉ, ʉmʉreco tutipʉ mʉja yee ca niipere cʉ̃ ca queno cũu yue niirijere mʉja ca tiicojo ecoro mʉjare tiirucumi, ñañacoa, õweri tuacoa, to birora biicã yerijãa waa, ca biitirijere.  
\v 5 Díámacʉ̃ mʉja ca tʉo nʉcʉ̃ bʉorije jʉori, Ʉmʉreco Pacʉ, cʉ̃ ca doti tutuarije mena mʉjare ĩa nʉnʉjee niimi, mʉja ca ametʉapere cʉ̃ ca queno yueriquere mʉja ca ẽmʉ ea majipere biro ĩigʉ, ca tʉjari yʉtea ca niiropʉ mʉja ca majiro cʉ̃ ca tiipere.  
\v 6 Mʉja, ate jʉori bʉaro ca ʉjea niirã mʉja nii, mecʉ̃rire jĩcã cuuri ñañaro mʉjare ca bii earucurije ca nii pacaro.  
\v 7 Díámacʉ̃ mʉja ca tʉo nʉcʉ̃ bʉorijea, ca wapa pacarije orore biro nii: “Orora to niimiti” ĩirã, pecame menapʉ doa ñaama; to biro tiicãri, ca wetapʉre jeema yua. To biri, to biri wãmera díámacʉ̃ tʉo nʉcʉ̃ bʉorique, ñañarije ca bii earo ca bii ametʉene nʉcãrijea, oro ametʉenero ca wapa pacarije nii. Biiropʉa oro pea yoaro ca niirije méé nii. Díámacʉ̃ mʉja ca tʉo nʉcʉ̃ bʉorije to biri wãme ca bii ametʉa nʉcãrique niiri, Jesucristo cʉ̃ ca earo, “Añu majuropeecã,” cʉ̃ ca ĩi ʉjea nii nʉcʉ̃ bʉorã mʉja ca niiro mʉjare tiirucu. 
\p  
\v 8 Mʉja, Jesucristore ca ĩatiricarã nii pacarã cʉ̃re mʉja mai. Ñucã mecʉ̃ cãare cʉ̃re ĩati pacarã cʉ̃re tʉo nʉnʉjee, ca biirã niiri, “Tee jʉori ʉjea niirã jãa tii,” ca ĩi wede majiña manirije ʉnopʉ mʉja ʉjea nii,  
\v 9 mʉja, díámacʉ̃ mʉja ca tʉo nʉcʉ̃ bʉorijere bʉa ea yapano waarã mʉja tii, ñañaro mʉja yeri ca bii yaiboriquere mʉja ca ametʉarije ca niirijere jĩi. 
\p  
\v 10 Ʉmʉreco Pacʉ yee quetire wede jʉgueri maja, ate ametʉarique maquẽrena bue, añuropʉ ĩa cõoña peoticã, Ʉmʉreco Pacʉ añurije mʉjare cʉ̃ ca tii bojapere wedequĩupa.  
\v 11 Cristo yʉʉ Añuri Yeri, Ʉmʉreco Pacʉ yee quetire wede jʉgueri majare, ati yepapʉre Cristore ñañaro cʉ̃re cʉ̃ja ca tii cõapere, ñucã bii yairi jiro cati tua, cʉ̃ ca biiro jiro ca bii nʉnʉa waape cãare, cʉ̃jare wede majio jʉguecãupi. Cʉ̃ja pea, cʉ̃japʉre ca niigʉ Añuri Yeri, “To biro biirucu” cʉ̃ ca ĩirijere, to biro ca biipʉre, tee ca biipa cuure, majirʉgamiupa.  
\v 12 Ʉmʉreco Pacʉ pea cʉ̃ja ca wederucurije, “Manira mani ca majipe méé nii, cʉ̃ja yee añuro cʉ̃ja ca niipepʉ niiro bii,” cʉ̃ja ca ĩi majiro cʉ̃jare tiiupi. To biicãri cʉ̃ja, ʉmʉreco tutipʉ ca niigʉre cʉ̃ ca tiicojo duwio cojoricʉ Añuri Yeri cʉ̃ ca tutuarije jʉori, añurije queti mʉjare cʉ̃ja ca wederiquerena wederucuupa. Atea, Ʉmʉreco Pacʉ pʉto macãrãpʉra cʉ̃ja ca ĩarʉgamirije peti niiro bii. 
\s1 “Ca ñañarije manirã niiña” ĩirique 
\p  
\v 13 To biri, tʉgoeña majirique mena ca tiiparã nii yueya; ca bii buiyeerijere ca tʉgoeña bayirã niiña; Jesucristo nemo cʉ̃ ca bau eari rʉmʉre Ʉmʉreco Pacʉ cʉ̃ ca tiicojope wadorena tʉgoeña yue niiña.  
\v 14 Ʉmʉreco Pacʉ puna añuro ca tʉo nʉnʉjeerãre birora, Ʉmʉreco Pacʉre ca majitirã niirãpʉ mʉja ca boorore biro mʉja ca tii niirucuriquere tii nemoticãña.  
\v 15 Ʉmʉreco Pacʉ mʉjare ca jʉoricʉ, ca ñañarije manigʉ cʉ̃ ca niirore birora, mʉja cãa, mʉja ca niirije cʉtirije niipetiro mena ca ñañarije manirã niiña.  
\v 16 Ʉmʉreco Pacʉ wederique o biro ĩi: “Mʉja cãa, ca ñañarije manirã niiña. Yʉa ca ñañarije manigʉ yʉ nii,” ĩi.\f + \fr 1.16\ft  Lv 11.45; 19.2.\f* 
\p  
\v 17 Mʉja, Ʉmʉreco Pacʉre, jĩcʉ̃ ʉno peerena ĩa dica wooricaro maniro cʉ̃ja ca niiro cõrorena, cʉ̃ja ca tiirije ca niirore biro ca ĩa bejegʉre, “Cáacʉ,” cʉ̃re mʉja ca ĩijata, añuro nʉcʉ̃ bʉorique mena cʉ̃re bii ĩño niiña, ca waa nucũ yujuri majare biro ati yepare niirã apeopʉ macãrãre biro mʉja ca bii nucũ yujuri rʉmʉrire.  
\v 18 Mʉja maji, “To biro biicu,” ĩi tʉgoeña bojoca catiri méé, mʉja ñicʉ̃a niiquĩricarã cʉ̃ja ca tii niirucuricarore biro ca tii nʉnʉjee niirãre Ʉmʉreco Pacʉ mʉjare cʉ̃ ca ametʉeneriquere. Mʉjare ametʉenegʉ, yoari méé ca boa yairije, oro ʉno mena, ñucã plata ʉno mena, mʉjare wapa tii bojatiupi.  
\v 19 Cristo, oveja macʉ̃ ca ñañarije manigʉ díi ca nii majuropeerije mena mʉjare wapa tii boja ametʉeneupi.  
\v 20 Mee, Jesucristo pea ati yepa cʉ̃ ca tiiparo jʉgueropʉra, “Bojocare ca ametʉenegʉ niirucumi,” cʉ̃ ca ĩi beje cũuricʉ niiupi. To biro cʉ̃ ca tiiricʉ niiri, añuro mʉja ca niipere ĩima ĩigʉ, ate ca tʉjari yʉtearipʉre baua eaupi.  
\v 21 Mʉja, Jesucristo jʉori Ʉmʉreco Pacʉre mʉja tʉo nʉnʉjee, cʉ̃ ca cati tuaro tii, cʉ̃ pʉtopʉ ca nii majuropeegʉ cʉ̃ ca nii earo tii, ca tiiricʉre, díámacʉ̃ mʉja ca tʉo nʉcʉ̃ bʉorije, mʉja ca yuerije, Ʉmʉreco Pacʉ mena pee to nii eajato ĩirã. 
\p  
\v 22 Mʉja, mecʉ̃ peera yua díámacʉ̃ ca niirije quetire tʉo nʉnʉjeema ĩirã, ca ñañarije manirã mʉja tua, to biri ĩi ditoricaro maniro mʉja yaarãre maiña. Mʉja ca niiro cõrora, mʉja ca tʉgoeña tutuarije niipetirije mena ameri maiña.  
\v 23 Mʉja mecʉ̃ra Ʉmʉreco Pacʉ yaarã pee nii eama ĩirã, nemo ca baʉaricarãre biro mʉja nii. Biirãpʉa ca bii yaiparã punare biro méé, Ʉmʉreco Pacʉ yee wederique ca petitirije, to birora ca niicõa niirije mena, to biro ca biiricarã mʉja nii. 
\p  
\v 24 Ʉmʉreco Pacʉ wederique o biro ĩi: 
\q1 “Bojoca niipetirã taare biro biima. 
\q1 Ca nii majuropeerã cʉ̃ja ca niirije cãa taa oorire birora biicã. 
\q1 Taa to ca jinirora, ñucã tee oori cãa jini ñaabatecoa,\f + \fr 1.24\ft  Bojoca cʉ̃ja ca cati niirijea, taa ca biirore birora biicã.\f* 
\q1  
\v 25 Ʉmʉreco Pacʉ wederique pea to birora niicõa nii,” ĩi.\f + \fr 1.25\ft  Is 40.6-8.\f* 
\p Ate nii, Ʉmʉreco Pacʉ bojocare cʉ̃ ca ametʉenerique añurije queti mʉjare cʉ̃ja ca wederique. 
\c 2  
\p  
\v 1 To biri ñañarije ca niirije cõro mʉja ca tii niirucurijere, ĩi ditorique ca niirije cõro mʉja ca ĩirucurijere, ca bojoca añurã cõropʉ bii ditoriquere, ĩa tutiriquere, queti pairique ca niirije cõro mʉja ca ĩirijere, to cõrora ĩi yerijãaña.  
\v 2 Wimarã ca wãma baʉarã bʉaro õpẽcõa cʉ̃ja ca amarore biro, mʉja cãa Ʉmʉreco Pacʉ wederique díámacʉ̃ ca niirijere bʉaro amaña, tee jʉori añuro yeri tutua añurã bʉcʉari, mʉja ca ametʉapere biro ĩirã,  
\v 3 mee, mani Wiogʉ añugʉ peti cʉ̃ ca niirijere ca majiricarãpʉ niiri. 
\s1 Cristo, ʉ̃tãga ca catirica 
\p  
\v 4 Wiogʉ Jesucristore tʉo nʉnʉjeeya, ʉ̃tãga ca catiricare biro ca niigʉre,\f + \fr 2.4\ft  Jesucristo niimi, díámacʉ̃ tʉo nʉcʉ̃ bʉoriquere to birora ca nii tutuacõa niiro ca tii niigʉ.\f* bojoca cʉ̃ja ca ĩa junaricʉre Ʉmʉreco Pacʉ peera ʉ̃tãga cʉ̃ ca beje amiricaga, ca wapa pacaricare biro ca niigʉre.  
\v 5 O biri wãmera mʉja cãare, Ʉmʉreco Pacʉ, ʉ̃tã ca catiricaarire biro mʉjare tii, jĩcã wii mʉjare tii, paia ca ñañarije manirã mʉjare tii, tiirucumi, Jesucristo jʉori, añurijere, Ʉmʉreco Pacʉ cʉ̃ ca boorore biro mʉja ca tii niirije mena, ca joe jʉti añu mʉenerãre biro ca tiirã mʉja ca niipere biro ĩigʉ.  
\v 6 To birira Ʉmʉreco Pacʉ wederiquepʉ o biro ĩi owaquĩupa: 
\q1 “Tʉoya. Sión\f + \fr 2.6\ft  Jerusalén, ape wãme Sión.\f* ca wãme cʉtiri buuropʉre ʉ̃tãga ca nii majuropeerica, ca wapa pacaricare, yʉ ca beje amiricaga majuropere yʉ cũu. 
\q1 Tiigare ca tʉo nʉnʉjeegʉa, boboro tamʉo tʉgoeñatirucumi.”\f + \fr 2.6\ft  Is 28.16 Ʉ̃tãga ca nii majuropeerica ĩiro Jesucristorena ĩiro tii.\f* 
\p  
\v 7 Mʉja, ca tʉo nʉnʉjeerãra, atiga ʉ̃tãga pairo ca wapa cʉtirica niiro bii. Ca tʉo nʉnʉjeetirã peera o biro cʉ̃ja ca ĩi owa tuuricarore biro bii ea: 
\q1 “Wii bʉari maja, ʉ̃tãga cʉ̃ja ca bootimiricagara, ca nii majuropeerica nii eacã.”\f + \fr 2.7\ft  Sal 118.22.\f* 
\m  
\v 8 Ñucã apeye o biro ĩi: 
\q1 “Ʉ̃tãga pʉa taaricaga, ʉ̃tãga bojoca cʉ̃ja ca ñaaro ca tiirica nii.” 
\m Cʉ̃ja, añurije quetire tʉo nʉnʉjeetima ĩirã pʉa taama; to biro ca biiparãra niirã biiupa mee.\f + \fr 2.8\ft  Is 8.14-15.\f* 
\p  
\v 9 Mʉja, Ʉmʉreco Pacʉ cʉ̃ ca beje amirica pooga, Wiogʉ yaarã paia cʉ̃re pade coteri maja, jĩcã yepa macãrã ca ñañarije manirã, Ʉmʉreco Pacʉ, cʉ̃ yaarã cʉ̃ ca jeericarã peti niirã mʉja bii. O biro mʉjare tiiupi, ñañarije tii niima ĩirã ca naitĩaropʉ niirãre biro ca niirãre, cʉ̃ yee quetire díámacʉ̃ mʉja ca tʉo nʉnʉjeerije jʉori, añuro ca boeropʉ mʉjare ca jʉo cojoricʉ Ʉmʉreco Pacʉ, ca ĩa ñaaña manirije cʉ̃ ca tii jeeño niirijere cʉ̃ja wede batejato ĩigʉ.  
\v 10 Ména jʉgueropʉre, jĩcã pooga macãrã mʉja niitiupa. Mecʉ̃ra yua, Ʉmʉreco Pacʉ yaa pooga macãrã niirã mʉja bii. Jʉgueropʉre mʉjare boo paca ĩatiupi Ʉmʉreco Pacʉ. Mecʉ̃ra bʉaro mʉjare ĩa maimi yua. 
\s1 Añurije tii ĩño niirique 
\p  
\v 11 Yʉ yaarã yʉ ca mairã, ati yepare, ape yeparipʉ macãrã ca waa nucũ yujurãre biro ca biirãre o biro mʉjare yʉ ĩi: Ñañarije tiirʉga tʉgoeñarique ca tii doti niirije mʉja ca cati niirijepʉre ca doti niirijere tii nʉnʉjeeticãña.  
\v 12 Ʉmʉreco Pacʉre ca majitirã watoapʉre, añuro niirique cʉti ĩño niiña, ñañarije ca tiirãre ca ĩirãre biro mʉjare wede paicã pacarã añuro mʉja ca tii niirijere ĩari, Ʉmʉreco Pacʉre baja peo nʉcʉ̃ bʉorucuma, niipetirãpʉre cʉ̃ja ca tii niiriquere cʉ̃ ca jãiña bejeri rʉmʉ ca niirore. 
\p  
\v 13 Wiogʉ yee jʉori, ati yepa macãrã bojoca ca dotirã niipetirãre cʉ̃ja ca dotirore biro tii nʉnʉjeeya, ʉpʉre,\f + \fr 2.13\ft  Emperador.\f* niipetirã ʉparãre ca dotigʉ cʉ̃ ca niiro macã.  
\v 14 To biri macãrire ca dotirã,\f + \fr 2.14\ft  Gobernadores.\f* ñañarije ca tiirãre ñañaro cʉ̃jare tii, añurije ca tiirãre nʉcʉ̃ bʉo, cʉ̃ja tiijato ĩigʉ cʉ̃ ca doti cojorãre, cʉ̃ja ca dotiri wãmere biro cʉ̃jare tii nʉnʉjeeya.  
\v 15 Ate nii Ʉmʉreco Pacʉ cʉ̃ ca boorije: Añurije mʉja ca tii niirije mena, ñañarã ca maji bojoca catitirã ñañaro cʉ̃ja ca ĩi wede pai cotetiropʉ mʉja ca tiirije.\f + \fr 2.15\ft  Ʉmʉreco Pacʉa, añurijere mʉja ca tii niiro boomi, ca majitirã, ca tʉgoeña bojoca catitirã, jĩcã wãme ʉnoacã peera ñañaro mʉjare ĩi wede pai cʉ̃ja ca tiitipere biro ĩigʉ.\f* 
\v 16 Ca doti ecotirãre biro niirique cʉti niiña, tee peere añuro mʉja ca niirijerena, ñañarije tiirʉgarãra, “Ñee peere ca doti ecorã méé jãa nii, jãa ca booro jãa tii maji,” ĩitirãra. Ʉmʉreco Pacʉ yeere ca pade coteri majare biro pee niirique cʉti niiña.  
\v 17 Niipetirãre cʉ̃jare nʉcʉ̃ bʉoya. Mani yaarã Jesucristore ca tʉo nʉnʉjeerãre maiña. Ʉmʉreco Pacʉre cʉ̃re nʉcʉ̃ bʉoya. Macã wiogʉ dotiri majʉ cãare nʉcʉ̃ bʉoya. 
\s1 Pade bojari maja cʉ̃ja ca bii niipe 
\p  
\v 18 Mʉja, pade coteri maja, mʉja ʉparã ca bojoca añurã wadore, añuro mʉjare ca ĩirã wadore, cʉ̃ja ca dotirijere añuro nʉcʉ̃ bʉorique mena tii nʉnʉjeetirãra, ca bojoca ñañarã mena cãare to biri wãmera cʉ̃jare tii nʉnʉjeeya.  
\v 19 Ʉmʉreco Pacʉre ca majirã niiri, ñañarije tiiti pacarã ñañaro tii ecorã, to birora mani ca tʉgoeña ametʉenecãrijea, Ʉmʉreco Pacʉ cʉ̃ ca ĩa biijejarije niiro bii.  
\v 20 Ñañaro mʉja ca tiirique wapa, ñañaro mʉjare cʉ̃ja ca tiiro to birora mʉja ca nʉcã ametʉenecãjata, ñee peere ĩirã cõro, “O biro ca biirã niima” mʉja ĩi nʉcʉ̃ bʉo ecoticu. Añurije mʉja ca tiirije jʉorira ñañaro tamʉo, ñucã to birora tʉgoeña ametʉenecã mʉja ca biijata, tee doca Ʉmʉreco Pacʉ cʉ̃ ca ĩa biijejarije nii. 
\p  
\v 21 Aterena ĩigʉ mʉjare jʉoupi Ʉmʉreco Pacʉ, Cristoa mʉja yee wapa ñañaro tamʉoupi, “Cʉ̃ja cãa yʉre biro cʉ̃ja bii nʉnʉjeejato” ĩigʉ. 
\q1  
\v 22 “Jesucristoa, jĩcã wãme ʉnoacãra ñañarije tiirucu, 
\q1 jĩcʉ̃ ʉno peerena jĩcã wãme ʉno peera ĩi ditorucu, tiitiupi.”\f + \fr 2.22\ft  Is 53.9.\f* 
\p  
\v 23 Ñañaro cʉ̃re cʉ̃ja ca ĩi tutimijata cãare, ñañaro cʉ̃jare ĩi ame, tiitiwi. Ñañaro cʉ̃ ca biiro cʉ̃re cʉ̃ja ca tiimijata cãare, “Yʉ cãa, ñañaro mʉjare yʉ tiirucu,” ĩitiwi. Ĩitigʉra, Ʉmʉreco Pacʉ, ca niirore biro ca ĩa bejegʉ peere, “Mʉ pee mʉ ca ĩa bejepe nii,” ĩicãwi.  
\v 24 Jesucristo majuropeera yucʉ tenipʉ bii yaigʉ, ñañarije mani ca tii bui cʉtirique wapare ametʉene bojacãupi, ñañarije mani ca tii niirijere ca bii yai weoricarãre biro niiri, añurije pee wadore mani ca tii nʉnʉjeepere biro ĩigʉ. Ñañaro cʉ̃ ca cami tuu ecorique jʉori, mʉja ametʉene ecoupa.  
\v 25 Ména jʉgueropʉra, ovejas ca maa wijiaricarãre biro mʉja ca booro mʉja bii nucũ yujurucuupa. To biro ca biimiricarã, mecʉ̃ peera yua, ovejas're coteri majʉre biro ca niigʉ, añuro mʉjare ca ĩa nʉnʉjee niigʉ, Jesucristo peere mʉja tʉo nʉnʉjee.\f + \fr 2.24-25\ft  Is 53.4-6.\f* 
\c 3  
\s1 Ca nʉmoa cʉtirã cʉ̃ja ca tii niipe 
\p  
\v 1 To birora mʉja, cʉ̃ja nʉmoa cãa, mʉja manʉ jʉ̃mʉa cʉ̃ja ca ĩirore biro añuro cʉ̃jare tii nʉnʉjeeya, añurije quetire ca tʉo nʉnʉjeetirã, teere cʉ̃jare mʉja ca wedeti pacaro mʉja ca bii niirijere ĩarira, Ʉmʉreco Pacʉre cʉ̃ja ca tʉo nʉnʉjeero mʉja ca tiipere biro ĩirã.  
\v 2 Añuro nʉcʉ̃ bʉjaro mʉja ca niirique cʉtirijere ĩari, to biro biirucuma.  
\v 3 Añurã mʉja ca niirijea, tii nemo jañuri mʉja ca wʉa peorije, añurije juti mʉja ca jãñarije, oro mena cʉ̃ja ca tiirica daarire mʉja ca wãma niirijera to niiticãjato.  
\v 4 Añurã mʉja ca niirijea, ca peti nʉcãtipe, mʉja yeri mʉja ca tʉgoeñarijepʉre añuro yeri pato wãcãricaro maniro niirique pee to niijato. Ate nii Ʉmʉreco Pacʉ cʉ̃ ca ĩa cojorore ca wapa cʉti majuropeerije.  
\v 5 Atera niiquĩupa tĩrʉmʉpʉ ca niiquĩricarã, ca ñañarije manirã romiri cʉ̃ja ca wãmarije. Cʉ̃ja romiria, Ʉmʉreco Pacʉre tʉo nʉnʉjee, ñucã cʉ̃ja manʉ jʉ̃mʉa cãare añuro tʉo nʉnʉjee, tiiquĩupa.  
\v 6 O biri wãme biiquĩupo Sara, cõ manʉ Abraham niiquĩricʉre añuro cʉ̃re tʉo nʉnʉjee, “Yʉ wiogʉ,” cʉ̃re ca ĩiquĩrico. Mʉja cõ puna romia mʉja nii, añurijere mʉja ca tiijata, jĩcã wãme ʉno peerena uwiricaro maniro mʉja niirucu. 
\p  
\v 7 Mʉja, cʉ̃ja manʉ jʉ̃mʉa cãa, jʉo nii majirica wãme ʉnora mʉja nʉmoare añuro jʉo niiña. Cʉ̃ja, mʉjare biro ca tutuatirã cʉ̃ja ca niirijere, ñucã mʉja menara Ʉmʉreco Pacʉ catirique cʉ̃ ca tiicojopere ca cʉo eaparã cʉ̃ ca jʉoricarã cʉ̃ja ca niirijere, ĩa majiri, nʉcʉ̃ bʉorique mena cʉ̃jare tii niiña. Atere to biro tiiya, mʉja ca juu bue niirijere ca bii maa wijio camotaatipere biro ĩirã. 
\s1 Añurije tiima ĩirã ñañaro biirique 
\p  
\v 8 To biicãri yua, mʉja niipetirã jĩcãri mena añuro nii, jĩcʉ̃ peere biro tʉgoeñarique cʉti, jĩcʉ̃ punare biro ameri mai, ca boo paca ĩarã nii, watoa macãrãre biro nii, biiya.  
\v 9 Ñañaro mʉjare cʉ̃ja ca tiijata cãare, mʉja pee cãa ñañaro cʉ̃jare tii ame, mʉjare cʉ̃ja ca acaro bui tutijata cãare, mʉja pee cãa ñucã cʉ̃jare acaro bui tuti ame, ĩiticãña. To biro ĩitirãra: “Añuri wãme mʉjare to biijato,” cʉ̃jare ĩi ameña. Añuri wãmere cʉ̃ja bʉajato ĩigʉ mʉjare jʉoupi Ʉmʉreco Pacʉ. Tĩrʉmʉpʉ o biro ĩi owaquĩupa: 
\q1  
\v 10 “Mʉ ca catirijere mai, 
\q2 añuro ʉjea niirique mena nii, ca biirʉgʉ ʉnoa, 
\q2 ñañarijere wedeti, 
\q2 ĩi ditoti, biiya. 
\q1  
\v 11 Ñañarijere tii yerijãa, añurije peere tiiya; 
\q2 añuro niirique maquẽ peere amari, 
\q2 tee pee tii nʉnʉjeeya. 
\q1  
\v 12 Añurãre cotemi 
\q2 Ʉmʉreco Pacʉ. 
\q2 Cʉ̃ja ca jãi juu buerije cãare cʉ̃jare tʉomi. 
\q1 Ñañarije ca tiirã peera cʉ̃jare juna jañumi.”\f + \fr 3.12\ft  Sal 34.12-16.\f* 
\p  
\v 13 Añurije wadore mʉja ca tii niijata, ¿ñiru ʉno pee ñañaro mʉjare cʉ̃ tiibogajati? Ñañaro mʉjare tii majiticuma.  
\v 14 Añurijere mʉja ca tii niirije jʉori, ñañaro mʉja ca biiro cʉ̃ja ca tiijata, ʉjea niiña. Jĩcʉ̃ ʉno peerena uwiticãña. Ʉcʉaticãña.\f + \fr 3.14\ft  Is 8.12.\f* 
\v 15 Mʉja yeripʉ Cristo peere, “Jãa Wiogʉ ca nii majuropeegʉ,” cʉ̃re ĩi nʉcʉ̃ bʉocõa niiña. Ñucã Cristo cʉ̃ ca tii bojariquere mʉja ca tʉgoeña yue niirijere, ca jãiñarã niipetirãre mʉja ca yʉʉ majipere biro ĩirã, añuro tʉgoeña yue niiña.  
\v 16 “Ca nii majuropeera jãa nii” ĩitirãra, añuro nʉcʉ̃ bʉorique mena cʉ̃jare wedeya. Añuro niirique cʉti niiña. Añuro tʉgoeñarique cʉti biicãri, mʉja, Jesucristore ca tʉo nʉnʉjeerã niiri añuro mʉja ca niirique cʉti niirijerena ñañaro mʉjare ca wede pairã cʉ̃ja majuropeera cʉ̃ja ca ĩirijerena cʉ̃ja ca bobo tʉgoeñapere biro ĩirã. 
\p  
\v 17 Ñañarijere tiicãri ñañaro tamʉorica tabe ʉnorena, añurijere tiima ĩirã ñañaro tamʉojata docare añujañu, Ʉmʉreco Pacʉ to biro cʉ̃ ca boojata.  
\v 18 To biri Cristo majuropeera, mani ca ñañarije wapare ametʉene bojagʉ, jĩcãtira ñañaro bii yai ametʉene boja peoticã cojoupi. Cʉ̃a, ñañarije ca tiitigʉ nii pacagʉ, ñañarije ca tiirã yee jʉori ñañaro tamʉoupi, Ʉmʉreco Pacʉ yaarã mʉja ca niiro mʉjare tiirʉgʉ. Manire biro upʉ cʉtigʉ cʉ̃ ca niirijera, ñañaro bii yaiwi. Cʉ̃ yeri\f + \fr 3.18\ft  Añuri Yeri pee cʉ̃ ca cati tuaro cʉ̃re tiiupi.\f* cʉ̃ ca cati niirije mena peera, cati tuacoaupi.  
\v 19 To biri tii upʉ cʉ̃ ca cati tuarica upʉ mena, ca bii yaiquĩricarã yeri, tia cũurica wiipʉ ca niirã pʉtopʉ waari, cʉ̃ ca bii ametʉa nʉcãrijere cʉ̃jare wedegʉ waaupi.  
\v 20 Cʉ̃ja pea tĩrʉmʉpʉre ca tʉo nʉnʉjeetiquĩricarã niiupa, Noé cʉ̃ ca niiquĩrica cuupʉre, Noé cʉ̃ ca cũmua queno niiro cõrora, cʉ̃ja tʉgoeña wajoajato ĩigʉ, Ʉmʉreco Pacʉ pato wãcãricaro maniro añuro cʉ̃ ca yue nii pacaro. Tiiga mena paʉacã méé ametʉaupa. Jĩcã amo peti, ape amore itiaga penituaro ca niirãra ametʉaupa, ati yepa ca duariquere.  
\v 21 Tee oco pea uwo coeriquere bii cõoñaro biiupa, mecʉ̃ri cãare tee jʉorira ca ametʉaparã mani ca niiro ca tiirijere. Uwo coeriquea, upʉ õweri coerique méé nii. Ʉmʉreco Pacʉ mena peere añurije pee tʉgoeña wajoari, “Añuro mʉ mena jãa niirucu,” ĩirã, mani ca uwo coe dotirije nii. To biri Jesucristo cʉ̃ ca cati tuarique jʉori manire ametʉene,  
\v 22 ʉmʉreco tutipʉ mʉa waari, Ʉmʉreco Pacʉ díámacʉ̃ nʉña pee ca niigʉ,\f + \fr 3.22\ft  Ʉmʉreco Pacʉ cʉ̃ ca duwiri cũmuro díámacʉ̃ nʉña peere ca niiri cũmuropʉ ea nuu eari, niipetirijepʉre ca doti niigʉ nii eaupi Cristo.\f* Ʉmʉreco Pacʉ pʉto macãrãre, ca doti majirãre, ca tutuarãre, cʉ̃ja niipetirãre ca doti niigʉ niimi Cristo jʉori. 
\c 4  
\s1 Añurijere ca pade cote niirã 
\p  
\v 1 To biri Jesucristo cʉ̃ upʉ menara ñañaro cʉ̃ ca tamʉoricarore birora ñañaro ca tamʉoparã niiña mʉja cãa. Mee, cʉ̃ upʉ menara ñañaro ca tamʉoricʉra, ñañarije tiiriquere cõa peoticã yerijãa waaupi.  
\v 2 To biri ati yepapʉre niirã mʉja ca cati dʉjari rʉmʉrire, ñañarije mʉja ca tiirʉga tʉgoeñarore biro tiirʉgarã méé, Ʉmʉreco Pacʉ cʉ̃ ca boorore biro pee tiirʉgarã niiña.  
\v 3 Mee mʉja, Ʉmʉreco Pacʉre ca majitirã cʉ̃ja ca tii niirucurije ʉno ñañarijere yoaro mʉja tii niiupa. Mʉja ca tiirʉga tʉgoeñarore biro wado tii, boje rʉmʉri tii, pairo jinicãri cũmu cũa yuju, ñucã cʉ̃ja ca weericarãrena baja peo nʉcʉ̃ bʉo, mʉja tii niirucuupa.  
\v 4 Mecʉ̃ra, cʉ̃ja mena ñañarije cʉ̃ja ca tiiro mʉja ca bapa cʉtitiro ĩari, mʉja mena macãrã ca niimiricarã pea, “Uwiorije ca biirã cʉ̃ja niiti” mʉjare ĩi ĩa, ñañaro mʉjare wede pairucuma.  
\v 5 Biirãpʉa cʉ̃ja, ñañarije cʉ̃ja ca tiirique wapare ĩa beje ecorucuma, ca catirãre, ñucã ca bii yaicoaricarãpʉ cãare, ca ĩa bejepʉ ca nii yue yerijãagʉre.  
\v 6 To birira mee ca bii yaiparã cãare añurije quetire wederique niiupa, ati yepa macãrã bojoca mena peera ñañaro cʉ̃ja ca tii yaio pacaro, Ʉmʉreco Pacʉ mena peera ñucã cʉ̃ja yeripʉ cʉ̃ja ca catipere biro ĩiro. 
\p  
\v 7 Mee, niipetirije ca petipa tabe cõñacã dooro bii. To biri añuro niiña mʉja. Nʉcʉ̃ bʉorique mena to birora juu buecõa niiña.  
\v 8 Añuro petira, bʉaro ca ameri mairã niiña. Ameri mairiquea paʉ ñañarije tiiriquere mani ca acoboro manire tii.  
\v 9 Mʉja ca niiro cõrora, mʉja yaa wiire ca earãre, jĩcʉ̃ ʉno peerena wede pairicaro maniro, añuro mena cʉ̃jare jãi boca, cãnirica tabe tiicojo, cʉ̃jare tiiya.  
\v 10 Bojorica wãmeri wado mʉja ca tii majipere Ʉmʉreco Pacʉ cʉ̃ ca tiicojoricarã niiri, mʉja ca niiro cõrora aperãre tii nemo niiña, mʉja ca tiicojo ecorica wãmeri ca niirore biro.\f + \fr 4.10\ft  Ef 4.8-12; 1Co 4.1-2; Ro 12.6-8.\f* 
\v 11 To biri jĩcʉ̃ ʉno cʉ̃ ca wedejata, Ʉmʉreco Pacʉ yee wederique ca ĩirore biro cʉ̃ wedejato. Ñucã ca tii nemogʉ ʉno cãa, Ʉmʉreco Pacʉ tutuarique cʉ̃ ca tiicojorije mena cʉ̃ tii nemojato. O biro mʉja ca tiiro niipetirijepʉrena, ca añu majuropeerijere, yeri tutuariquere, to birora ca cʉocõa niigʉ Jesucristo jʉori, baja peo nʉcʉ̃ bʉoricʉ niirucumi Ʉmʉreco Pacʉ. To biro to biijato. 
\s1 Ñañaro tamʉo pacagʉ ʉjea niirique 
\p  
\v 12 Yʉ yaarã yʉ ca mairã, do biro bii ametʉa majiña manirije ñañaro mʉjare to ca bii earo ĩarã, do biro ca tii majiña manirijere ca ĩirãre biro “¡Agó nija! Ñañaro peti manire bii,” ĩi tʉgoeñarique paiticãña.  
\v 13 To biro ĩitirãra Jesucristo ñañaro cʉ̃ ca tamʉoricarore birora ca bii nʉnʉjeerã niiri, ʉjea niiña, ñucã cʉ̃ ca tutua majuropeerije mena nemo cʉ̃ ca tua doori rʉmʉ ca niirore bʉaro ʉjea niirique mena mʉja ca niipere biro ĩirã.  
\v 14 Ʉjea niiña mʉja, Jesucristo wãme jʉori ñañaro mʉjare cʉ̃ja ca ĩi tutiro, mee Ʉmʉreco Pacʉ yʉʉ Añuri Yeri ca tutua majuropeegʉ mʉja mena cʉ̃ ca niiro macã.  
\v 15 Jĩcʉ̃ mʉja mena macʉ̃ ʉno ñañaro cʉ̃ ca tamʉojata, bojocare cʉ̃ ca jĩarique jʉori, cʉ̃ ca jee dutirique jʉori, bojocare ñañaro cʉ̃ ca tiirique jʉori, ñucã cʉ̃re ca biitirijerena cʉ̃ ca bii ñaajua nucũ yujurije jʉori méé, to biro cʉ̃ biijato.  
\v 16 Jesucristore ca tʉo nʉnʉjeegʉ niima ĩigʉ, ñañaro cʉ̃ ca tamʉojata doca teere cʉ̃ boboticãjato. Bobotigʉra, Ʉmʉreco Pacʉre cʉ̃ baja peo nʉcʉ̃ bʉojato, Jesucristo yʉʉ niiri.  
\v 17 Mee, Ʉmʉreco Pacʉ cʉ̃ yaarã ca niirãre cʉ̃ ca ĩa beje jʉori rʉmʉ earopʉ bii. Mani, cʉ̃ yaarãrena cʉ̃ ca ĩa beje jʉo waarije to ca niijata, ¿Ʉmʉreco Pacʉ yee añurije quetire ca tʉo nʉnʉjeetirã pea, do biro peti cʉ̃ja bii yapano nʉcãrãti? 
\q1  
\v 18 Ca añugʉ cãa, do biro ĩitigʉ peti cʉ̃ ca ametʉarije ca niijata, 
\q1 ñañagʉ, ñañarije ca tiigʉ pea, ¿do biro peti cʉ̃ bii ametʉagʉti?\f + \fr 4.18\ft  Pr 11.31.\f* 
\p  
\v 19 To biri Ʉmʉreco Pacʉ cʉ̃ ca boorore biro ñañaro ca tamʉorã, mʉjare ca jeeñoricʉ Ʉmʉreco Pacʉ, cʉ̃ ca ĩirore biro ca tiigʉre, “Mʉ ca boori wãme jãare tiiya,” cʉ̃re ĩi, añurijere to birora tiicã nʉnʉa waarãja. 
\c 5  
\s1 Cristo yaarãre wede majiorique 
\p  
\v 1 Mecʉ̃ra, bʉcʉrã, mʉja Jesucristore ca tʉo nʉnʉjeerãre ca jʉo niirãre, yʉ cãa cʉ̃jare birora bʉcʉ ca niigʉ, Jesucristo ñañaro cʉ̃ ca tamʉoriquere ca ĩaricʉ, to biri ñucã ca añu majuropeerije ca bii bau nii eapere cʉo, ca biipʉ niiri o biro cʉ̃jare yʉ ĩi wede majio:  
\v 2 Ʉmʉreco Pacʉ cʉ̃ ca jʉoricarã ovejare biro ca niirãre, mʉjare cʉ̃ ca doti cũuricarore birora añuro cʉ̃jare ĩa nʉnʉjeeya. Ʉmʉreco Pacʉ cʉ̃ ca boorore biro añuro tiirʉgarique mena tiiya. Tutuaro mena doti epeticãña. Ñucã wapa tiirica tiiri boo tʉgoeñarique mena tiiticãña. Añuri wãme tiirʉga tʉgoeñarique mena cʉ̃jare ĩa nʉnʉjeeya.  
\v 3 Mʉja ca ĩa nʉnʉjeerãre, mʉjara cʉ̃ja ʉparã ca niirãre biro, “Jãa, jãa doti” ĩitirãra, añuro jʉo niiña mʉja ca coterãre, mʉjare ĩa cõori añuro cʉ̃ja ca tii niipere biro ĩirã.  
\v 4 To biro tiirã, ca coterã Wiogʉ cʉ̃ ca eari rʉmʉre, pejarica beto ca añu majuropeeri beto,\f + \fr 5.4 \ft 2Ti 4.8; He 13.20; Jn 10.11; Mt 5.12.\f* jinicoa, ca biitiri betore mʉja tiicojo ecorucu. 
\p  
\v 5 To biri wãmera mʉja wãmarã cãa, bʉcʉrã cʉ̃ja ca ĩirijere tʉo nʉnʉjeeya. Niipetirãpʉra nʉcʉ̃ bʉorique mena ameri yʉʉ, tii nemo niiña, 
\q1 “ ‘Ca nii majuropeerã jãa nii,’ ca ĩirãra, Ʉmʉreco Pacʉ ĩa juna jañumi, 
\q1 watoa macãrãre biro ca niirã peere añuro tii nemomi.”\f + \fr 5.5\ft  Pr 3.4.\f* 
\p  
\v 6 Ʉmʉreco Pacʉ do biro ca tiiya manigʉ cʉ̃ ca ĩa cojoro, ca nii majuropeerã méére biro biiya, to biro cʉ̃ ca tiipa cuu ca earo, ca nii majuropeerã mʉja ca niiro mʉjare cʉ̃ ca tiipere biro ĩirã.  
\v 7 Mʉja ca tʉgoeña pairije niipetirore Ʉmʉreco Pacʉpʉre cʉ̃re wedeya; cʉ̃ niimi mʉjare ca ĩa cotegʉ. 
\p  
\v 8 “Ca bii buiyeerijere jãa tiire” ĩirã, ca tʉgoeña tutuarã nii, ca tʉgoeña bojoca catirã nii, biiya. Mʉja waparã yʉʉ Satanás, macãnʉcʉ̃ yai\f + \fr 5.8\ft  León.\f* waibʉcʉre ñeerʉgʉ cʉ̃ ca ĩa cote amojoderore biro biimi, ñañaro mani ca tiiro manire tiirʉgʉ.  
\v 9 Díámacʉ̃ mʉja ca tʉo nʉcʉ̃ bʉorijere to birora tʉgoeña tutuacõa niiri, cʉ̃ ca ĩi buiyee niirijere nʉcãcãña, ati yepare niipetiri taberipʉrena mʉja yaarã Cristore ca tʉo nʉnʉjeerã, to biri wãmera ñañaro cʉ̃ja ca tamʉorijere majiri. \fig Macãnʉcʉ̃ yaire biro biimi Satanás. 1P 5.8|src="hk00046b.tif" size="col" \fig* 
\p  
\v 10 Jĩcã cuu ñañaro mʉja ca tamʉoro jiro, Ʉmʉreco Pacʉ majuropeera, niipetirije ca añurije Ʉmʉreco Pacʉ, cʉ̃ yaa tabe ca añu majuropeeri tabepʉ cʉ̃ja niijato ĩigʉ, Jesucristo jʉori manire ca jʉoricʉra, ca tʉgoeña tutuarã, tutua añurã, ca ñañarije manirã, añuro ca niicãrã, mʉja ca niiro mʉjare tiirucumi.  
\v 11 Cʉ̃ ca añu majuropeerije, cʉ̃ ca doti tutua niirije, to peti nʉcãticãjato. To biro to biijato. 
\s1 Añu doti yapanorique 
\p  
\v 12 Yʉ yee wedegʉ Silvano, “Cʉ̃ ca ĩirore biro ca tiigʉ niimi,” yʉ ca ĩi nʉcʉ̃ bʉogʉ cʉ̃ ca tii nemoro mena, pairo mʉjare ĩi mani waatigʉra mʉjare wede majio, añuro mʉja ca tii ecoriquera nii, díámacʉ̃ra Ʉmʉreco Pacʉ cʉ̃ ca mairijere ca bii ĩñorije, mʉjare ĩi wede majio, tiirʉgʉ ati pũurore mʉjare yʉ owa cojo. To biri teere to birora tʉo nʉnʉjeecõa niiña. 
\p  
\v 13 Babilonia macãrã Cristore ca tʉo nʉnʉjeerã, mʉjare birora Ʉmʉreco Pacʉ cʉ̃ ca bejericarã, mʉjare añu doti cojoma. Yʉ macʉ̃ Marcos cãa, añu doti cojomi.  
\v 14 Mʉja ca niiro cõrora bʉaro ameri mairique mena ameri añu doti cojoya. 
\p Mʉja, Cristo yaarã ca niirã niipetirãre jĩcãri cõro añuro niirique to niijato. 
\p To biro to biijato. 
\p Pedro