\id 1PE - Awa NT [awb] -Papaua New Guinea 2002 (DBL -2014) \h 1 Píta \toc1 1 Píta \toc2 1 Píta \toc3 1Pt \mt1 1 Píta \imt1 Ebeq sáhnsahwe ahtebé ehwehne. \ip Sísa tagaríáh ké mó mapéq mó mapérue abae aguwana Pítaga mi keyábé iwíáhéna mah pahsí sehiranúwe. Mah ebéqté páhsíípéq sehiranéna, Íre kaweq sunúq iteba sínaraq Sísane sánsá ambubu atawéq kawerue sehgíóro. Sísa tagaríáh kéráq wahnahno kegá mi keyábé arutaboirue pehwehrue wahnahnarítáhro. Manikánka píribahri ke íre séhréhia peh ahqáho arítéhre. Owainawansabé anotahtaq ahqáho atáhro ue sehiranúwe. Sísa tagaríáh kégá wene sánsá kawerue sehgigeheéna Pítaga mah pahsí sehiranúwe. \c 1 \ms1 Pítaga ebeq sehiranú pahsíe. \p \v 1 Íné Pítane páhsi sáhnsahwe tagahro. Sísa Karáhéga íné omaq intena eqmaq nuwowe. Ite Sísa tagaríáh ké méq Asiu ke méq wáhnaupéqté kéné marakórapeq mía míao ke wóe. Ite Póntúsa marákórápéq Kárétía marákórápéq Kápárósía marákórápéq Esia marákórápéq Pítínía marákórápéq mía míaowe. \p \v 2 Maniká Iteriboga iwíáhue ite omaq itowana Sísa Karáhéga wene korahqtaté itene irupipeq kaweraitáráire. Kaweraitáráirana wene ehweh sehgieq wene kaweq anímárí míageheéna Manikáne Awanka séhréh aitéhre. Maniká Iteriboga itene iru ukiq itena anotahtaq séhréh aitéhre. \s1 Íópeq oga mérapeqsábé áwénuné ehwehne. \p \v 3 Itene Wahnah Sísa Karáhéne Abowá, itene Manikánsabe iwíáh íwíáh atone. Manikánka itensabé anotah arútábóíri puana Sísa Karáhé pukúwana iriwe oganúq atotaq ite moq oganúq itowe. Minayabe ite oga mía míaoneheqmúne íwíáhúne. \v 4 Íópeq pokona tanáhráq Maniká Iteriboga omaq itena áhnte kaweq naneqmarí náinkéhe. Wega mi naneqmarí íópeq sáharéhrana mitaq íre kambarékia peh kaweqtaq kagaire. Minawari awaq meyabe itene iru eyoyóue áwénunúne. \v 5 Itega Sísansabé aiq pútare atona puana Manikánka amahnága págegeue wahnahnaitahnaq mókake kaweqtapéq awaq mianéhe. Anehe tanahráq Manikánka ite airaiq kaweraitahna tanáhráqsábé áwénunúne. \p \v 6 Mókake ite airaiq kaweraitahnayabé iru eyoyóue míáhwe. Amahnága pehgáriq tanáhráq íre kaweq sunúqká ite áhwárawe tagéna kamah aíre. \v 7 Minayabe íre kaweq sunúq iteba sínaraq itega Sísane sánsá ambubu atawéq peh kawerue sehgírataqmé minawé kaweq sansáne. \p Minawé wehukega ebah moné mirao sansá tahnsane. Móne mirao naneq ebáh áwíq kórae. Wehukega mi ebáh kaweraraneheéra iraipéq parearáhwana abehq náneq tagirana anehe peh kaweq koráwé kéhre. Itega Sísansabé kawerue aiq pútare atáhnká mi kawéq ébáh kiotaiqme peh kagaire. Kórawe íre kagaorahi nanere. Íre kaweq sunúqká áhwárawe tagáhnaraq itega Sísane sánsá ambubu atawéq peh kawerue sehgírataq mókake Sísa Karáhéga tuinagake itensabé, Kawerowe éna anotah anímárí míáhro aitankéhe. \p \v 8 Itene iuranka Sísa íre tagéq pehipi wensabé irutaboirowe. Amahnága itene iuranka Sísa íre tagia pehipi wensabé aiq pútare ateq anotahtaq iru eyoyóue iwíáh íwíáhowe. Iru eyoyóinsabé irareyabe itene ehweh íre awehraq kéhre. \v 9 Itega Sísansabé aiq pútare atáh púana Manikánka iteiuwa kaweraitéhre. \p \v 10 Manikáne Awanka sokigi ariu ehweh pahsuq pahsuro kégá ite kaweraitéhra ehwéh naho iraruwe. Iraréra, Wega árahue kaweraitehrámo íwíáhéra áwahe kabaréra kasenuwe. \v 11 Sísa Karáhéne Awanka iwíáh aritowara sega Karáhé éhweh iraréra we érínana anehe anotah aní úkína ehwéh iraruwe. Iraréra, Ite meirahna anínká aneq tanáhráq tuinabomo? Mi tanáhráq aneq ábórarinabomo iwíáhéra, \p \v 12 Itega irarúna ehwéhmé íre ite oga mé tanahráq peh mó tanáhráq aiq pútaragínara mó kegá tagagehe uwe. Naho sega aiq pútaq ehwéh iraréra sehiranurowaq itega amahnága írátíáhwe. Manikánka Wenawa íópeqté eqmaréhrana kaweq ehwéh tei teino ke págege arítéhrara aiq pútaq ehwéh tei teinowe. Mah ehwéh íópeqté kégá moq ahtebéyabe suwahbehre. \s1 Manikánka ite kaweqtaq míageheéna omaq itéh éhwéhne. \p \v 13 Minayabe itewe tábúsoqme iwíáhue kaweq sansánoro. Sísa Karáhéga tuina tanáhráq anotahtaq séhréh aitankéhe. Minayabe iwíáhue áwénunoro. \v 14 Ite múguwahguue míarotaq itene ahbabáq iwiáhgá saiqnariaraire. Amahnága mi ahbábáq íwíáh sueq \v 15 Manikáne animárí míáh púaq wene sánsá kawerue sehgíóro. Ite omaq itéh ání ahriahri kaweqtaq mía míainserah ite moq kaweqtaq méq moke mirao sansá kaweq sansánoro. \v 16 Minayabe Manikáne ehwehnka aiq mahraréna, \q1 Íné kaweqtaq mía míau puaq ite moq kaweqtaq mía míaoro ire. \rq (Wok Pris 11.44-45)\rq* \s1 Manikánka anotah apéqtáté ite paiqmaro ehwéhne. \p \v 17 Itega Manikánsabe, Iteriboe atahwe. Wega peh morá íwíáhue ómi wehukene arambehri agehgaqme tagéna sainsúéhre. Minayabe itega mah marákóípéq míáh tánáhráq wensabé áhtenoro. \v 18 Itega itene igaqnaréhne abehq sánsá sehgironka saiqnariowe. Manikánka anotah apéqtáté paiqmaronka saiqnariomé sabiruowe. Ite aiq tagaríáhmé móneakáq ménsámehnsánkakaq abehq úkorahi naneq puana wega minarate íre paiqmarowe. Írakaumo. \v 19 Sísa Karáhéga itene ahbabáqsabe pukúwana Manikánka Sísane kaweq koráhqtáté ite sabiruanieéna paiqmarowe. Sísawe awaho sipísípíq áráhq tahnsa ména itene ahbabáqsabe pukúwe.\f + \fr 1.19 \ft Manikánka sene ahbabáqsabe kaweraritankeheéra Ísara kegá sipisípiqtaté Maniká titiratówe. Awahreéna soriqnahnú sipísípíq íre subisa peh awaho mío sipísípíqtáté titiruwe. Wok Pris 22.17-25 tagáhno. Pítaga mi sansá iwíáhéna, Sísawe awaho sipísípíq áráhq tahnsa míéhre ue sehiranúwe.\f* \p \v 20 Manikánka mah marákó márákó íre mirarotaq ite meirankeheéna Sísa omaq atowe. Ite séhréh aitankeheéna marakóipeq ábóraraginkehe úwana ábórarúwe. \v 21 Wega ite séhréh aitáráinsabé Manikánsabe aiq pútare atáhwe. Sísa pukútaq Manikánka iriwe oganúq atena wensabé, Anotah aní míahno atowe. Miraúnsabe itega Manikánsabe aiq pútare ateq wene omasa éhwéh moke mirainkéhe íwíáhéq minayabe áwénunowe. \s1 Sísa tagaríáh kéyábé kawerue irutaboiroro i ehwéhne. \p \v 22 Itega aiq pútaq ehwéh ireq kawerue sehgironsabé kaweqtaq míáhwe. Kaweqtaq méq mó Sísa tagaríáh kéyábé kawerue irutaboiroro. Sensabé pehgáriqtaq irutaboiriyehboq anotahtaq irutaboiroro. \v 23 Manikáne ehwehme oganúq itahráhi ehwéhnéna ahriahri kagainawire. Itega mi ehwéh ireq aiq pútare atáh púana Manikánka irupipeq o awá maqitáráire. Iteiuwa íre pukorahiraq peh ahriahri mía míaoneheqmóe. Manikáne ehweh kagainsabé \v 24 wene ehwehnka mahraréna, \q1 Mah kehiná kéhíná peh wahto tanahráq mah marákóípéq míáhwe. Se uworapeqté náneq tahnsá míáhwe. Sega iwíáh íwíáho naneqme peh uworapeqté wéhgánáh ára tahnsáne. Uworapeq kíréh náneq ehyatagirana árame pururuqnagire. \v 25 Itene Wahnahne ehweh mina tahnsa íre miraia peh ahriahri kagainawire ire. \rq (Aisaia 40.6-8)\rq* \m Mah ehwéhmé aiq tei teino kaweq ehwéhne. \c 2 \s1 Ite sunkíkírirabeqte meiqmena téhrehrabeq móito ehwéhne. \p \v 1 Manikánka o awá maqitárái puaq moke íre kaweq sansá súáhro. Péhe éhwéh irareme, moke péhe sánsámé, mó kené ménsámehnsánsabe igárá pabekime, éhruru ehwéhmé, mi sansámárí moke súáhro. \v 2 Inahunah anínká náhnsabe arutaboiréna nehnserah Manikáne ehwehnsabé irutaboiroro. Itega mi ehwéh ireq sehgírataq págegeue míahrahowe. \v 3 Minayabe itene Wahnahnka kaweraitéhmé ahtebéq iwíáh íwíáhowe. \p \v 4 Sísa itene Wahnah oga mía mía wahq tahnsa míre. Weba sero. Áhnte kegá wensabé, Iuwahriehre atówana Manikánka wensabé, Are omaq atóge éna, Arega moke mó ke kiotaikóna aní móne úwe. \v 5 We itene oga mía mía wahq tahnsaniraq weba séq wene nahwiahnsanse tahnsá míagehe. Minayabe Maniká Iteriboga mi nahwíáhnsánséráté wene nah pearankéhe. Ite mitaq Manikáne mibeq mahbeq arítáh ké méq Sísa Karáhéga miraúnsabe Manikánsabe kaweróne ateq wensabé iwíáh íwíáh ataneheqmóe. \p \v 6 Minayabe Manikáne ehwehnka aiq mahraréna, \q1 Írátíáhro. Sáíóna sawéhrápéq néne nah pearaníe. Omaq ato anínká mitaq kaweq wahq táhnsá míankehe.\f + \fr 2.6 \ft Káríki ehwéhmé íre wahqtaq pabeqme peh ebahtaq pabeqme ehwéh mirarire.\f* Wensabé aiq pútare atáh kégá anehe íre siyehitanawire ire. \rq (Aisaia 28.16)\rq* \m \v 7 Wensabé aiq pútare atáh kégá, We anotah kawéq áníne íwíáhowe. Wensabé íre aiq pútare atáh kéyábé Manikáne ehwehnka mó mahraréna, \q1 Nah píáh kégá suto wahqká moke nahwiahnsanse kiotaikire ire. \rq (Buk Song 118.22)\rq* \m \v 8 Manikáne ehwehnka mó mahraréna, \q1 Mi wahqmé wehuke siyobeq patame inahnsuboráhowe. Wehukega wahqtáq siyobeq patame surahoneherawoe ire. \rq (Aisaia 8.14-15)\rq* \m Wahqtaq siyobeq patame inahnsubónserah Manikáne ehwehnsabé iuwahriehre e kewé ahbabárowe. Naho Manikánka iwíáhéna, Mókake mi kegá néne ehwehnsabé suwahríáhnaraq ahbabárigehe úwe. \p \v 9 Itewe mina tahnsa íre owe. Manikáne kaweq anímárí wenkahnáh míageheéna omaq itowe. Itene Wahnahne mibeq mahbeq arítáh ké míageheéna ite omaq itowe. Wega séhréh aitéh árámbéhrí teri terinigeheéna ite omaq itowe. Menah ite sunkíkírirabeq míarowana Manikánka itensabé, Máhoro urairaq itega mitaq sueq wene kaweq téhrehrabeq kowíarowe. \v 10 Menah íre kaweq ke méq amahnága ite Manikáne animárí míáhwe. Menah wega kamah aieráhuraire. Amahnága wene animárí míáhnsábé íre kamah ainkéhe. \s1 Peh kaweq sansá sehgioneheqmúne i ehwéhne. \p \v 11 Néne iyahnabo anímáríno, néne ehweh teiníboq kawerue íráhro. Ite wáhnaupéqté ké suwahpeq tahnsá míáhtáq sene ahbabáq íre sehgíówe. Mina onserah itene irupipeqté áhbábáq íwíáhgá iteiuwa áúgi ínehoéq íre sehgira peh ahqáho atáhro. \v 12 Sísa íre tagaríáh ké míáhrabeq tábúsoqme sansánéq kaweqtaq mía míaoro. Sega itensabé, Ahbabáq ke woe aitéhrataq itene kaweq sansá tagéra mó iwíáhéra itensabé, Peh kaweq sansáno ke wóe aitagéhe. Mira íwíáhirataq Sísa tuinagake sega Manikánsabe iwíáh íwíáh atagéhe. \s1 Wahnahno kené ehweh íráhro i ehwéhne. \p \v 13 Itene íópeqté Wáhnáhnsábé iwíáhéq mah marákóípéq wahnahno kené ehweh íráhro. Kámáhni wahnáh ánínseq wega eqmaréh wáhnáh kéreqne ehweh íráhro. \v 14 Kámáhni kegá ahbabáq ke kamah ariera kaweq sansáno keyábé, Kawerowe arítáhwe. \v 15 Maniká awahbeh sansá sehgíóro. Kaweq sansá sehgionka múguwahgu kené íéhruru ehwéh saiqnaruagéhe. \p \v 16 Umehga íre saiqnaríéh ké tahnsa míáhro. Mó naneqka ite íre saiqnaríéh púaq, Pehipi ahbabáronehe íwíáhiyehboq Manikáne arambehrio ke míáhro. \v 17 Moke ómiyabé iwíáh íwíáhoro. Sísa tagaríáh kéyábé irutaboiroro. Manikánsabe áhtenoro. Mah marákóípéqté wáhnáh kéyábé iwíáh íwíáhoro. \s1 Sísaga kaweq sansánúnserah itega moq miraoro i ehwéhne. \p \v 18 Mó kené arambehri arítáh kéo, itene marakóipeqté wáhnáhnsábé iwíáh íwíáhéq wene ehweh kawerue íráhro. Íre peh morá kawerue séhréh aitáh wáhnáh kéné ehweh íráhro. Írakaumo. Págegeue wahnahno keyábé áhtenéq sene ehweh moq íráhro. \v 19 Mó kegá kamah airaq kaweq sansánirataq Manikánka itensabé, Kawerowe aitankéhe. We awahbeh sansá mirao puana wega itensabé, Kawerowe aitankéhe. \v 20 Itega ahbabáriransabé mó kegá iubiqme kamah aírataq kawerowe íre aitahráhi mino. Kaweq sansánirara mó kegá kamah aírataq Manikánka itensabé, Kawerowe aitankéhe. \p \v 21 Itega kaweq sansá miraigeheéna Manikánka omaq itowe. Sísa Karáhéga itene ahbabáqsabe putiotaq wene arupipeq umeh ague wene anonka érúwe. Wega kaweq sansánúnserah itega moq miraoro. \v 22 Sísaga íre ahbabárúwe. Wega péhe éhwéh íre irarúwe. \p \v 23 Sega we abehq éhwéh atótaq wega sensabé íre síwíwiowe. Sega we áwíoqnowana érútaq wega sensabé, Mókake kamah ainauge íre irarúwe. Írakaumo. Manikánka tábúsoqme agehmarena sainsuanawire éna, Wega íné kawerue wahnahnaintankéhe íwíáhúwe. \p \v 24 Itene ahbabáq sansa sueq kaweqtaq mía míaigeheéna Sísa Karáhé awankátaq táhpawe pukútaq itene ahbabáqmari wene anonkataq moke meyowe. Sísane anonkataq purambura agúnka ite kaweraitowe. \p \v 25 Itewe sipisípiqka wene ah suena peh tanahraipéq móbuq mahbuq inserahnurowe. Amahnága itene Wahnahpa kouwekowana wega iteiuwa kawerue wahnahnaitéhre. \c 3 \s1 Weh ahreyabé éhwéhne. \p \v 1 Ahrerono, iteruwehqsone ehweh kawerue íráhro. Iteruwehqsonka Manikáne ehweh íre aiq pútare atéhrataq itene kaweq sansá tagagehboq sene ehweh íráhro. Íre itega teríra ehwéhnsábé peh itega kaweq sansánira tagéra, Íné moq Sísa kéraníe íwíáhigehe. \v 2 Iwíáhéra, Néne ahrega kaweqtaq mé sansáni púana, Íné moq Sísa kéraníe íwíáhigehe. \p \v 3 Ahrerono, awahriq naneqsabé íre irutaboiroro. Kaweq korósíyábé itene iyahra kaweré náneqsabé moke awahriq naneqsabé íre irutaboiroro. Íre arene anonkataq awahriq naneqsabé \v 4 peh morá itene irupipeqté kaweq iwíáhyábé irutaboiroro. Kaweq iwíáhirataq iru pehwehrue mía míaorahowe. Minawé Maniká awahbeh sansáne. \p \v 5 Naho Manikánsabe aiq pútare atera wensabé iwíáh íwíáh ató ininsónká mi sansánéra sensuwehqsone ehweh írówe. \v 6 Ébáráhmane ahre Sárahga wenawehqne ehweh sehgiena wensabé, Néne wahnah mone atowe. Ahrerono, itega kaweq sansánéq mó naneqsabé íre áhreirataq Sárahne ayahunkawa tahnsa míagehe. \p \v 7 Weho, itene ahreronsábé iwíáhéq sereq kaweqtaq mía míaoro. Itereq itene ahreronseq oga mérapeq moráráq awaq miagéhe. Ahreroné sinonkame íre págege wehne sinonka tahnsáne. Minayabe itene ahreronsábé iwíáh íwíáhéq pehwehrue arítáhro. Mirairataq Manikánka itene púreq ehwéh irankéhe. \s1 Ahriahri mó ke kaweq sansá aritanéhe i ehwéhne. \p \v 8 Amahnága teiú éhwéhnkákáq kawerue íráhro. Ite ómiga peh morá íwíáhoro. Moke Sísa tagaríáh kéyábé irutaboiréq we séhréh atéhoro. Píribahri iyehboq uwaresa ké míáhro. \v 9 Are ahbabáratahna aní ahbabáratéhneho. Arensabé ehbonawi anínsábé íre kaweq ehwéh atéhneho. Ahbabáq sansa pehragé are ahbabáratahna anímé Manikánsabe, Séhréh ate kawerato ue púrerúno. Miraigeheéna Manikánka ite omaq itena íáhrabúwe. Itega mó ke séhréh ariteq kawerarítéhrataq Maniká Iteriboga itensabé, Kawerówe aitena séhréh aitankéhe. \v 10 Minayabe Manikáne ehwehnka aiq mahraréna, \q1 Oga méyabe irutaboiréq kaweqtaq méyabe irutaboiro keo, ahbabáq ehweh sueq péhe éhwéh íre teríéro. \v 11 Ahbabáq sansa sueq kaweq sansánoro. Peh morá íwíáhéq iru ukiq itahráhi sansánsábé irutaboiréq sehgíóro. \v 12 Itene Wahnahnka kaweqtaq mía míao ke tagéna sega púrero ehwéh ahriahri irena peh ahbabáq sansano keyábé abiahnsa arítéhre ire. \rq (Buk Song 34.12-16)\rq* \s1 Kaweq sansánirataq iru eyoyóue míahrahi ehwéhne. \p \v 13 Itega kaweq sansánsábé irutaboiréq sehgírataq inseréhga kamah aigéhbo? \v 14 Itega kaweq sansánirara mó kegá íwíoqnehrataq iru eyoyóue míáhro. Íwíoqnehra keyábé áhreéq itene irupipeq iwíáh kikiriyeho. Írakaumo. \v 15 Itene irupipeq Sísa Karáhénsabe iwíáh íwíáhéq, We itene Wahnah mire íwíáhoro. \p Mó kegá itensabé, Itega oga mía míaoneheqmúne íwíáhome aneqsabé mira íwíáhoo éra ahkakebopoq kasenigehe. Kasenirataqmé tábúsoqme terieneheéq íwíáhue mi ehwéh kaweroro. \v 16 Kaseno keyabé ehweh ayahqmarahnaraq mi keyábé iwíáh íwíáhéq pehwehrue terio. Kaweq sansánúne íwíáhonehboq kaweqtaq mía míaoro. Kaweqtaq mía míaéq Sísane kaweq sansá sehgíónsábé mó kegá íéhruru aitéhrataq sega anehe iwíáhirame siyehitanae. \v 17 Itega kaweq sansánúnaraq Manikánka kowe aritahnara mó kegá íwíoqnehrataq itega kaweq sansánúna puana aiq kawerire. Itega ahbabáq sansanúnaraq mó kegá kamah aírataq ahbabáq sansanúna puana íre kawerire. \s1 Sísaga itene ahbabáqsabe pukéna irigue oganúkú ehwehne. \p \v 18 Sísa Karáhéga miraúnsabe iwíáhoro. We ahriahri kaweqtaq mía míairaq itewe íre kaweqtaq mía míaúne. Wega Manikánseq itereq insahwé aitanieéna peh morá tánáhráq itene ahbabáqsabe pukúwe. We mónkakáq íre pukinae. We pukútaq wene anonka pukúwana Wenawame íópeq peh oga míéhre. \v 19 Oga ména pokue wene ehweh íre sehgíú kene siwamarí karábúsiipéq míótaq kosíwáhnorúwe. \p \v 20 Mi ke oga míótaq wehukení wenáwíq Nóah marakóipeq míowe. Nóah míotaq mi kené ahbabáq áhnte agúwe. Áhnte agúwana Manikánka íre apubúue kamah ariuwe. Írakaumo. Peh síwénunúwe. Síwénunúwana Nóahga sípi aiq mirarowana anotah ibónsúnka mi ke wánínkuwe. Wánínkuwara peh Nóahreh karírónání abapete apahtáró ké méra sípiipéq kibekuwe. Kibekuwana wání piotaq íre pukia peh kaweqtaq míówe. \rq (Stat 6.1–7.24, 8.18)\rq* \p \v 21 Pio wanímé píkísah tahnsáne. Itega meweúna wanímé naho Nóah míotaq pio wání tahnsane. Íre itene inonkataté náwíq sorahrueyabe wání meyone. Írakaumo. Ite wání meyonaraq iwíáhéq, Sísa Karáhé iriwe oganúkúnsabe ahriahri wene sánsá sehginauge íwíáhúne. \v 22 Sísa Karáhéga íópeq pokéna Maniká Iteribone ayah púpeq ména moke íópeqté kéreq mibeqté wáhnáh kéreq wahnahnarítéhre. \c 4 \s1 Itene irupipeqté áhbábáq íwíáh moke súáhro i ehwéhne. \p \v 1 Sísa Karáhéne anonka érútaq wega iwíáhú serahnoro. Wene anonka éri anínká íre ahbabáq aruqarurire. \v 2 Wega mah marákóípéq míéh tánáhráq wene ahbabáq iwiáh íre sehgíre. Írakaumo. Wene ahbabáq suena Maniká awahbeh sansánire. \v 3 Menahmé itega Sísa íre tagaríáh kégá ahbabáro serahnurowe. Menah itega mó kené ahre weh abariéq íre kaweq iwíáhéq píah narotaq múguwahgu agéq Manikáne ehweh anterueq péhepehe maníkánsábé iwíáh íwíáh arítárowe. \p \v 4 Amahnága Sísa íre tagaríáh kégá mi ahbábáq sánsámárí miraotaq itega sereq moráráq íre miraonsabé sega áhtenéra itensabé íéhruruowe. \v 5 Mókake Maniká anotah sáhsi anínká ehweh aritahnaraq sega irigue sene ahbabáqmari pahsuagéhe. Wega moke oga míáh kéreq pusa kéreq ehweh aitena sainsuanawire. \v 6 Minayabe moke pukuro ke oga míáhtáq mó kegá Manikáne ehweh teri terinuwara írówe. Maniká oga mía mía inserahnigeheéra teriuwara írówe. Irera ahbabáq kega onserahnéra sinonka pukuwe. \s1 We séhréh atéhoro i ehwéhne. \p \v 7 Moke náneq parabagína tanáhráq aiq wahtonire. Kawerue púreronehboq tabasíwe méq tábúsoqme iwíáhoro. \v 8 Kiotaiki sansá teiníboq íráhro. Moke Sísa tagaríáh ánímárí wensabé wensabé irutaboiratéhoro. Irutaboirinaraqmé mó anínká are ahbabáq atahnaraqmé arega íre iwíáhue ahreraq matiankehe. \p \v 9 Maniká tagaríáh kégá iteba sirataq kawerue séhréh ariteq iru eyoyóue wenáwíoro. Mirairataqmé mi keyabé íre síéhruru arítáhro. \v 10 We tagaríáh ké séhréh aritageheéna Manikánka itensabé arutaboiréna morání moránínue kaweq naneq íátáire. Kaweq naneq íátáinsabé wene sánsá kawerue sehgieq we séhréh atéhoro. \p \v 11 Manikánka, Néne ehweh terio atéh anínká wene ehweh tábúsoqme irarinkehe. Séhréh ariteh anínká Manikánka págege atahnana séhréh aritankéhe. Mirairataq tagehra kegá iwíáhéra, Sísa Karáhéne sansá aiq kaweq sansáne éra Manikánsabe iwíáh íwíáh atagéhe. We anotah anínéna áhnte págege aní mía míai puaq wensabé ahriahri iwíáh íwíáh atanéhe. Aiq miraoneheqmúne. \s1 Sísa áwíoqnonserah ite moq íwíoqnagehe i ehwéhne. \p \v 12 Néne iyahnabo anímáríno, itensabé nirutaboiruge. Íre kaweq sunúq ite áhwáré tanahráq sínaraq áhteniyeho. Íre kaweq sunúq áhwáreh naneqka peh morá ínéba sire íwíáhiyeho. Írakaumo. \v 13 Mó kegá Sísa Karáhé áwíoqnonserah ite íwíoqnehrataq iwíáh íwíáhoro. Minayabe wega tuinaraq itene irupipeq eyoyóínaq iwíáh íwíáhigehe. \v 14 Itega Sísa Karáhéne sansá sehgíónsábé mó kegá íre kaweq ehwéh aitéhrataq iru ukiqme míáhro. Manikáne Awa págege kiotaiki anínéna iteba mía míai puaq iru eyoyóue míáhro. \p \v 15 Mó aní subiq suewé, aebówé, ahkaragárawe, mina tahnsa ahbabáq íre miraoro. Íre itereq wehgaq mire pehragahro. Itega mina tahnsa ahbábárotaq mó kegá kamah aiémé minawé áhnte iyehiteh sansáne. \v 16 Ite Sísa tagaríáh ké míáhnsábé mó kegá íwíoqnehrataq minawé íre iyehiteh sansáne. Mó kegá ite Sísa Karáhéne animárí móe aitáhnsábé iyehitegurégúiyehboq peh Manikánsabe iwíáh íwíáh atáhro. \p \v 17 Ehweh aite tanahráq aiq sire. Mi tanáhráq ite Manikáne animárípá ebeq áhwáranae. Anehemé Manikánka wene kaweq ehwéh anterúáh ké ehweh aritena anotahtaq kamah arí mino. \v 18 Minayabe Manikáne ehwehnka aiq mahraréna, \q1 Tábúsoráh ké kawerariteyabe págege sansáne. Manikánsabe suwahrieh ahbábáq kéwé árahiro? Árahue kaweraritankéhbo úwe. \rq (Sindaun 11.31)\rq* \m \v 19 Manikánka kowe aritahnara mó kegá íwíoqnehrataq peh kaweq sansá miraéq Manikánsabe, Arensabé aiq pútare ateq arene sánsá sehgioneheqmúne teawéro. Teawirataqmé wega kawerue wahnahnaitankéhe. \c 5 \s1 Sísa tagaríáh kéráq wahnahnarite ehwéhne. \p \v 1 Sísa tagaríáh kéráq wahnahno keo, ehweh teiníboq írátíáhro. Íné moq Sísa tagaríáh kéráq wahnahnu aní múge. Sísa Karáhé awankátaq érúwana pukútaq niuranka tagahwae. Wega tuina tanáhráq kaweq naneq náiena anotah aní ména kawerue wahnahninkehe. Minayabe Sísa tagaríáh ké kawerue wahnahnarítáhro. \v 2 Sipisípiq wahnáhnká wene kamárí wahnahninserah ite moq Maniká tagaríáh kéráq kawerue wahnahnarítáhro. Wehukega pagu pagunonsabé mi arámbéhrí mirainie íwíáhiyeho. Peh Manikánka miraoro aitéhnsábé we tagaríáh kéráq kawerue wahnahninie íwíáhoro. Mi arámbéhríunsabé ápeq meyaníe íwíáhiyehboq peh mi arámbéhríyábé irutaboirue miraoro. \p \v 3 Mah marákóípéqté wáhnáh kégá págegeue wahnahno serahniyehboq pehwehrue méq kaweq sansánirataq itega wahnahnarítáh kégá tagéra sega moq pehwehrue méra kaweq sansánigehe. \v 4 Mirairataq kiotaiqme wahnáh tuinaraq wega itensabé, Kawerowe aitankéhe. Mi tanáhráq wega náina naneq íre parabagia peh ahriahri kagainawire. \s1 Manikánka píribahri ke íre séhréh aritankéhe i ehwéhne. \p \v 5 Mahbigaunseq o menahwénsónsero, Sísa tagaríáh kéráq wahnahno kené ehweh íráhro. Ite ómi píribahri sansá sueq mó kené ehweh ireq we séhréh atéhoro. Minayabe Manikáne ehwehnka mahraréna, \q1 Sensíwíq pankeráh kéwé Manikánka íre séhréhia peh ahqáho arítéhre. Sensíwíq íre pankeráh kéwé Manikánka séhréh arítéhre ire. \rq (Sindaun 3.34)\rq* \m \v 6 Minayabe iteitene iuwahbeh iwíáh sueq Manikánsabe, Wahnahnainte séhréh ainto teawírataq wewega iwíáhína tanáhráq anotah aní míahno aitankéhe. \v 7 Wega itensabé arutaboiraitéh púaq moke ite iwíáh kikiro naneq teawéro. \s1 Owainawansabé anotahtaq ahqáho atáhro i ehwéhne. \p \v 8 Itene naruo anímé owainawane. Anotah pusí tahnsa kanká wah pawe nanieéna ahkabaqmena nogínserah wega wehuke ahbabáq aitanieéna ahkabaqmena nogíre. Minayabe áwéh panantágínaq tagaríáhro. \v 9 Sísansabé aiq pútare ateq owainawansabé anotahtaq ahqáho atáhro. Ite tagarionawe íre itebataq moke mah marákóípéq Sísa tagaríáh ké moq síwíoqnehrara siru umehire. Owainawanka íwíoqnáhnaraq minayabe iwíáhéq wensabé ahqáho ata ataoro. \p \v 10 Ahriahri Sísa Karáhéreq oga mérapeq mía míaigeheéna Manikánka itensabé arutaboiréna omaq itowe. Manikámé áhnte séhréh aitéh áníne. Minayabe wahto tanahráq iru umeh agínana Manikánka ite kaweqtaq míageheéna anotahtaq págege aitankéhe. \v 11 We ahriahri págegeue kiotaiqme aní mía míaire. Aiq pútaq ehwehne. \s1 Páhsi parabaginai ehwéhne. \p \v 12 Sísa tagaríéh ání wenáwíq Sáírae. Íné tagaríómé wega Sísane sánsá kawerue sehgíre. Mah karíq páhsí sehiraninie ugana wega íné séhréh aintéhre. Ite kaweq iwíáh aitanieéna Manikánka séhréh aitéh éhwéh sehiranue teiúge. Wene aiq pútaq sansá kawerue sehgíóro. \p \v 13 Pábíróni suwahpeqte Sísa tagaríáh kégá itensabé iroro ewe. Manikánka se moq omaq sitowe. Náníbáq Máhkaga moq itensabé iroro ire. \v 14 Moke mibeqté Sísa tagaríáh kéyábé irutaboiréq we mehweh atéhoro. \p Ite Sísa Karáhéreq mía míao puana Manikánka iru ukiq itéhre.