\id 1JN - Au NT [avt] -Papua New Guinea 1982 (DBL -2014) \h 1 JON \toc1 Tɨwei Jon Kewisɨk - 1 \toc2 1 Jon \toc3 1 Jo \mt1 Tɨwei Jon Kewisɨk - 1 \imt1 Menmen me tɨwei ik \io1 Jon katɨp mɨt menmen hɨrak epei kɨrem, emenmen hɨrak epei kemtewem \ior 1:1-4\ior* \io1 Haiu mamises menmen me God hɨram mɨre esi merhɨhe \ior 1:5–2:29\ior* \io1 Hɨm me nɨkerek ne God netike enɨkerek ne Seten \ior 3:1-24\ior* \io1 Menmen me hɨm yaaim metike hɨm enum \ior 4:1-6\ior* \io1 God hanhan haiu mɨt te haiu hanhanan \ior 4:7-21\ior* \io1 Haiu mɨt kerek mises hɨm me God haiu emaminɨn menmen enum me tɨ \ior 5:1-21\ior* \c 1 \s1 Hɨm mamkepai haiu mamu tipmain tipmain enum eik \p \v 1 \x * \xo 1:1 \xt Jo 1:1-2, 4; 1Jo 2:13-14\x*Nɨpaa enum eik mɨtɨk hɨrak kɨre hɨm kerek kakɨkepai haiu mamu tipmain tipmain enum eik, hɨrak kepu. Krais hɨrak Haai ke hɨm ik. Haiu in ek epei memtau hɨm mɨrak, haiu hɨras mɨrek metenɨnwekhis. \v 2 \x * \xo 1:2 \xt Jo 1:14\x*\x * \xo 1:2 \xt Jo 1:14\x*Me wɨ God kewepyapɨr Krais, haiu mɨrek. Hɨrak kekepai te haiu mɨt miyapɨr emu tipmain tipmain enum eik. Haiu epei mɨrek haiu mewepyapɨrek metpiyek. Nɨpaa hɨrak kau ketike Haai kɨrak ere hɨrak keriuwetek kan tɨ hɨrak kewepyapɨrek. \v 3 Menmen haiu mɨrem haiu metpiyem, te yi yaitikewei haiu mamtike God mamu han kiutɨp mamɨr ke haiu hɨras epei metike God Haai ketike Nɨkan kɨrak Jisas Krais haiu mau han kiutɨp. \v 4 \x * \xo 1:4 \xt Jo 16:24\x*Haiu mewisi tɨwei ik te yi eiyɨrtei menmen im werek werek, yi eitikewei haiu emu han yaaik wɨsenuk. \s1 Haiu emises menmen yaaim me God \p \v 5 \x * \xo 1:5 \xt 1Ti 6:16; Je 1:17\x*Krais ketpei hɨm im te haiu metpiyem. God hɨrak kɨre wepni. Hɨrak ap kɨpre wɨtaan au. \v 6 \x * \xo 1:6 \xt 1Jo 2:4; Jo 3:21\x*Haiu matɨp haiu metike God mau han kiutɨp, te haiu mɨrɨak menmen enum, hɨram mar ke mɨtɨk keke tɨ ke wɨtaan toto. Haiu memipɨn ap te mises hɨm yaaim me God mar ke mɨtɨk kerek keke tɨ ke wepni au. \v 7 \x * \xo 1:7 \xt Ais 2:5; Hi 9:14; Rev 1:5, 7:14\x*Te haiu mɨrɨak menmen yaaim mar ke God kɨrɨakem, haiu hɨras mau han kiutɨp, hemkre me Nɨkan kɨrak Jisas nɨpaa mewen hɨram mamɨsak menmen enum maiu yapɨrwe mamno, haiu han kaiu yaaik prar prar. \v 8 \x * \xo 1:8 \xt Sam 32:5; Pro 28:13\x*Te haiu matɨp haiu mɨrɨak menmen enum au, haiu memipɨn hɨras hɨm yaaim me God mau mekre han kaiu au. \v 9 Haiu mewepyapɨr menmen enum haiu mɨrɨakem, God hɨrak yaaik kakises menmen nɨpaa ketpaiyem, hɨrak katɨp kakɨsak menmen enum haiu mɨrɨakem, te haiu han kaiu yaaik prar prar. \v 10 Haiu matɨp haiu ap mɨrɨak menmen enum au, hɨram mar ke haiu matɨp God hɨrak kemipɨn. Haiu matɨp haiu mɨrɨak menmen enum au, hɨm yaaim mɨrak mau mekre han kaiu au. \c 2 \s1 Krais hɨrak kaiu yaaik kekepai \p \v 1 \x * \xo 2:1 \xt Hi 7:25, 9:24\x*Nai yinan yaain, yi yɨre nɨkerek nai, hi hewisi hɨm im te yi ap eirɨak menmen enum au. Keimɨn ke haiu mɨt hɨrak kɨrɨak menmen enum, Jisas Krais hɨrak mɨtɨk yaaik hɨrak kakɨkepik. Hɨrak kau ketike God, hɨrak kitɨwekhi ke mɨtɨk ik. \v 2 \x * \xo 2:2 \xt 1Jo 4:10, 14; Jo 1:29, 11:52; Kl 1:20\x*Jisas kewet God hɨrekes hɨrak kaa kentar nu tentarakɨt kewenɨn Haai kɨrak han te hɨrak han enuk keriuwai me menmen enum haiu mɨrɨakem au. \v 3 Haiu mises hɨm mɨrak te haiu merteiyek werek werek, haiu nɨrak. \v 4 \x * \xo 2:4 \xt 1Jo 1:6, 8\x*Mɨtɨk kiutɨp katɨp kar ik: “Hi hertei God werek werek hi kɨrak,” te hɨrak ap kises hɨm mɨrak au, te mɨtɨk ik kemipɨn. Hɨm me God ap mau mekre han kɨrak au. \v 5 \x * \xo 2:5 \xt Jo 14:21, 23; 1Jo 4:12, 17, 5:3\x*Keimɨn kises hɨm me God, hɨrak hanhanek wɨsenuk. Mar im haiu mertei haiu mises God werek werek. \v 6 \x * \xo 2:6 \xt Jo 13:15\x*Keimɨn katɨp hɨrak kises God te hɨrak ekrɨak menmen emɨr ke nɨpaa Krais kɨrɨakem. \s1 Keimɨn hanhan nɨrak yinan, hɨrak kises hɨm me God \p \v 7 \x * \xo 2:7 \xt 2Jo 5-6; 1Jo 2:24, 3:11\x*Nai yinan yaain, hɨm im hi hewisiyem hɨram me petepin kerekek au. Me nɨpaa ein hɨram mepu. Hɨm im nɨpaa yi yinɨn yises God yi yemtewem. \v 8 \x * \xo 2:8 \xt Jo 1:9, 13:34; Ro 13:12\x*Au, hɨm im hi hewisiyem hɨrak Krais kɨrɨakem, in ek hɨram mewep wɨsenum. Nɨpaa Krais kɨrɨakem te in ek yi yisesim. Hɨm im matɨp mar ik: Haiu hanhanan naiu yinan. Menmen enum hɨram mɨre mɨtɨk keke tɨ ke wɨtaan, hɨram mau han kaiu, te hɨram mamno mamɨt. Menmen yaaim mar ke mɨtɨk keke tɨ ke wepni hɨram mekrehɨr mɨram. \v 9 \x * \xo 2:9 \xt 1Jo 3:10, 15, 4:20\x*Keimɨn katɨp hɨrak kises hɨm me God te hɨrak han enuk keriuwe kɨrak yinak, hɨrak ap kises hɨm me God au. Hɨrak kɨre mɨtɨk hak ap kenke si au kitet yayiwe ke wɨtaan kepno. \v 10 \x * \xo 2:10 \xt Ro 14:13; Jo 11:9\x*Keimɨn hanhan kɨrak yɨnak, hɨrak kises hɨm me God. Hɨrak kɨre mɨtɨk kitet yayiwe ke wepni hɨrak kɨr yayiwe werek werek ap te kakɨkenpet tɨp mamɨnwik kakɨnkewɨn au. \v 11 \x * \xo 2:11 \xt Jo 11:10; 12:35\x*Keimɨn han enuk keriuwe kɨrak yinak, hɨrak kertei menmen me God au. Hɨrak kises menmen enum kar ke mɨtɨk kitet yayiwe ke wɨtaan. Wɨtaan wɨ mekrewek nanamɨr (o naan) te hɨrak ketari yayiwe hɨrak kitetim. \v 12 \x * \xo 2:12 \xt 1Ko 6:11\x*Nɨkerek nai, hi hewisi tɨwei ik hentar menmen enum yi yɨrɨakem God epei kesakem. Hɨrak kesakem kentar menmen yaaim nɨpaa Jisas kɨrɨakem. \v 13 \x * \xo 2:13 \xt 1Jo 1:1; Jo 1:1\x*Hi hewis tɨwei ke yi haairer hentar yi yertei hɨrak keimɨn kepu nɨpaa ere in. Hi hewis tɨwei ke yi pipep hentar hɨm me God mau han ki yi yinɨn Seten. \v 14 Nɨkerek nai hi hewisi tɨwei ik hentar yi yertei God Haai. Hi hewis tɨwei ke yi haairer hentar yi yertei hɨrak God kerek kepu nɨpaa ere in. Hi hewis tɨwei ke yi pipep hentar yi manpenun yeit, hɨm me God mau han ki yi yinɨn Seten. \s1 Yi ap hanhan menmen enum me tɨ \p \v 15 \x * \xo 2:15 \xt Ro 8:7; Je 4:4\x*Yi ap hanhan eiyises menmen enum mɨt nɨrɨakem o menmen enum me tɨ au emɨt! Keimɨn hanhan menmen enum me tɨ, hɨrak ap hanhan God Haai au. \v 16 \x * \xo 2:16 \xt Ro 13:14; 1Pi 2:11\x*Menmen me tɨ hɨram mar im: Menmen enum me tɨ mɨt hɨr hanhanem nanisesim, menmen mɨt nɨrem hɨr hemkre menepam neriuwerem, mɨt han kitet hɨras netenen menmen yapɨrwe ninɨn mɨt han. Menmen im hɨram ap menmen me God au. Hɨram menmen me tɨ keremem. \v 17 \x * \xo 2:17 \xt 1Ko 7:31; Mt 7:21\x*Menmen me tɨ metike menmen enum me hemkre menepam meriuwerem mamno mamɨwaank mamɨt, te neimɨn nɨrɨak menmen God hanhan hɨr nanisesim, hɨr nanu nanɨt tipmain tipmain enum eik. \s1 Mɨt nepan ne Krais newepyapɨr hɨras \p \v 18 \x * \xo 2:18 \xt 1Pi 4:7; Mt 24:5, 24; 2Jo 7\x*Nɨkerek nai yaain, wɨ epei man menep te mɨtɨk enuk kepan kɨnapen Krais hɨrak kaknen. Mɨt yapɨrwe nepan ne Krais epei newepyapɨr hɨras te haiu mertei wɨ epei man menep. \v 19 \x * \xo 2:19 \xt Ap 20:30; 1Ko 11:19\x*Mɨt han ne mɨt in nɨpaa nau netike haiu mɨt ne weiwɨk me God. Te in ek hɨr nɨnaiwɨrai nen nentar hɨr ap nises hɨm me God au. Hɨr nɨpaa nises hɨm mɨrak werek te hɨr wen netikewei mepu in. Hɨr epei nɨnaiwɨrei nen te haiu mertei hɨr ap nises God nar ke haiu mɨt in misesik au. Hɨr nemipɨn. \v 20 \x * \xo 2:20 \xt 1Ko 2:15; 1Jo 2:27\x*God kesiuwe Hɨmɨn kɨrak Yaaik kan kekre han ki te yi yapɨrwe yertei hɨm mɨrak werek werek. \v 21 Hi hewisi tɨwei ik hentar yi ap yertei hɨm yaaim me God au. Hi hewisiyek hentar yi yertei hɨm mɨrak yaaim. Keimɨn ap kises hɨm mɨrak hɨrak kemipɨn. \v 22 \x * \xo 2:22 \xt 1Jo 4:3; 2Jo 7\x*Hɨrak keimɨn? Hɨrak mɨtɨk kerekek katɨp Jisas hɨrak ap Mɨtɨk Krais nɨpaa God kehimɨtanek au. Mɨtɨk ik hɨrak kepan ke Krais kerekek. Hɨrak keweikɨn sip kewet God Haai ketike Nɨkan kɨrak. \v 23 \x * \xo 2:23 \xt Jo 5:23, 15:23; 1Jo 4:15, 5:1; 2Jo 9\x*Mɨt kerek natɨp Jisas hɨrak ap Nɨkan ke God au, God Haai kau ketikeri au. Mɨt han kerek natɨp Jisas hɨrak Nɨkan ke God, God Haai kau ketikeri. \s1 God Hɨmɨn Yaaik keteiknai hɨm yaaim \p \v 24 Te yi wen eiyises menmen yi nɨpaa yemtewem hɨram emɨkre han ki. Hɨram mekre han ki te God Haai ketike Nɨkan kɨrak hɨrakɨt tatpau tatpɨtikewi. \v 25 \x * \xo 2:25 \xt Jo 3:15, 6:40\x*Nɨpaa Krais katɨp kakises hɨm im: Hɨrak kakɨkepai haiu mamu mamɨt tipmain tipmain enum eik. \v 26 Hi epei hewisi tɨwei ik hetpi me mɨt hɨr nepakɨn Jisas hɨr enun nemipɨn nanri han ki. \v 27 \x * \xo 2:27 \xt Jo 14:26, 16:13\x*Nɨpaa hɨrak keweti Hɨmɨn kɨrak Yaaik kau han ki te yi ap eiyɨthis mɨt han hɨr nanteikni mekam yaaim o mekam enum au. God Hɨmɨn Yaaik hɨrekes kerekek kakteikni menmen yapɨrwe. Hɨm mɨrak yaaik kemipɨn au. Menmen Hɨmɨn kɨrak Yaaik keteikniyem, yi eiyisesim te yi eiyises Krais. \v 28 \x * \xo 2:28 \xt 1Jo 3:2, 4:17\x*Te in ek, nɨkerek nai, yi eiyisesik te maain wɨ hɨrak kaknen kakwepyapɨr hɨrekes, haiu ap yɨnk enuk mamneinɨk mamno mamsawɨn au. Haiu mamɨrp ninaan mɨrak. \v 29 \x * \xo 2:29 \xt 1Jo 3:7, 10\x*Yi epei yertei God hɨrak mɨtɨk yaaik, te neimɨn nɨrɨak menmen yaaim, yi yertei hɨr nɨkerek ne God. \c 3 \s1 In ek haiu nɨkerek ne God \p \v 1 \x * \xo 3:1 \xt Jo 1:12-13, 16:3\x*Yi eiyɨmtau. God Haai hanhanai wɨsenum, te hɨrak kenewai haiu nɨkerek nɨrak. Hɨm im yaaim. Haiu nɨkerek nɨrak. Mɨt nises menmen me tɨ hɨr nɨpaa ere in ap nertei God au. Markeik te hɨr netari menmen haiu misesim au. \v 2 \x * \xo 3:2 \xt 2Ko 3:18; Fl 3:21\x*Nai yinan yaain, in ek haiu epei mɨre nɨkerek ne God. Maain hɨrak Jisas kaknen haiu mamweikɨn his mamɨr ke hɨrak mamɨntar haiu mamɨrek. Te in ek haiu metari maain menmen im mamre mekam au. \v 3 Mɨt neimɨn hɨr nemerɨr menmen im mamnen, hɨr hekrit hekrit ap nɨrɨak menmen enum te hɨr han yaaik prar prar nanu nanɨr ke Krais hɨrak kepu. \v 4 Neimɨn hɨr nɨrɨak menmen enum, hɨr neweikɨn sip newet hɨm me God. Hɨm im hɨram yaaim mentar menmen enum hɨram meremir hɨm me God. \v 5 \x * \xo 3:5 \xt 2Ko 5:21; 1Pi 2:22-24; 1Jo 2:2\x*Yi yertei Krais epei kan kesak menmen enum haiu mɨrɨakem. Menmen enum mekre han kɨrak au. \v 6 \x * \xo 3:6 \xt Ro 6:1-2, 14\x*Te neimɨn nises Krais, hɨrak kau kekre han kɨr te hɨr ap nɨrɨak enum au. Neimɨn nɨrɨak enum hekrit hekrit hɨr netari Krais, hɨr nisesik au. \v 7 \x * \xo 3:7 \xt 1Jo 2:29\x*Nai yinan yi naanempre hɨras. Yi ap eiwis mɨt han hɨr nanmitipɨn au emɨt! Keimɨn hɨrak kɨrɨak menmen yaaim hɨrak yaaik kɨre Krais. \v 8 \x * \xo 3:8 \xt Jo 8:44\x*Keimɨn kɨrɨak menmen enum hɨrak kises han ke Seten. Hɨrak kises han ke Seten kentar nɨpaa ere in Seten kɨrɨak enum. Nɨkan ke God Jisas kan kewepyapɨr hɨrekes te hɨrak kakɨwaank menmen enum Seten kɨrɨakem. \v 9 \x * \xo 3:9 \xt 1Jo 5:18\x*Neimɨn hɨr nɨkerek ne God, hɨr wen nɨrɨak menmen enum yapɨrwe au. Menmen iuwe me God mekre han kɨr. God hɨrak Haai kɨr te hɨr ap nanrɨak menmen enum taau. Hɨr nɨkerek ne God te hɨr wen nanrɨak menmen enum au emɨt! \v 10 Mar im haiu mertei neimɨn nɨkerek ne God, neimɨn au hɨr nɨkerek ne Seten. Neimɨn nɨrɨak menmen enum, hɨr ap nɨkerek ne God au. Neimɨn ap hanhan nɨr yinan, hɨr ap nɨkerek ne God au. \s1 Yi hanhan ni yinan \p \v 11 \x * \xo 3:11 \xt Jo 13:34\x*Hɨm im hi hetpiyem hɨram menmen nɨpaa yi yinɨn yises God yi yemtewem. Hɨram im: Yi hanhanan. \v 12 \x * \xo 3:12 \xt Jen 4:8\x*Haiu ap han enuk mamriuwe naiu yinan mamɨr ke mɨtɨk niuk mɨrak Ken au. Hɨrak ke Seten hɨrak kenep nɨkik kɨrak kaa. Kenmak te hɨrak kakɨp? Hɨrak kakɨp kentar menmen hɨrak kɨrɨakem hɨram enum, menmen nɨkik kɨrak kɨrɨakem hɨram yaaim. Hɨrak han enuk keriuwerek te hɨrak kakɨp. \v 13 \x * \xo 3:13 \xt Mt 5:11-12; Jo 15:18-19\x*Nai yinan, yi ap han kekrit eiyɨntar mɨt ap nises God hɨr han enuk neriuwi au emɨt! \v 14 \x * \xo 3:14 \xt Jo 5:24; 1Jo 2:11\x*Haiu hanhan naiu yinan te haiu mertei han kaiu kaa keit me menmen enum me tɨ. Han kaiu kekrit kepu me menmen me God. Neimɨn ap hanhan nɨr yinan, han kɨr wen kises menmen enum me tɨ. \v 15 \x * \xo 3:15 \xt Mt 5:21-22; Rev 21:8\x*Keimɨn han enuk keriuwe kɨrak yinak, hɨrak kɨre mɨtɨk enuk kenepep mɨt. Yi yertei mɨtɨk kar ik han kɨrak ap kises menmen me God, hɨrak ap te kaku kaktikerek tipmain tipmain enum eik au. \v 16 \x * \xo 3:16 \xt Jo 13:1; Ga 1:4; 1Te 2:8\x*Nɨpaa Jisas kaa kentɨrai haiu mɨt. Mar im hɨrak keteiknai hɨrak han tewenɨnai. Te haiu emises menmen Jisas kɨrɨakem. Haiu han etwenɨn naiu yinan, haiu ap te mɨnaain mami mamkepi au. Haiu mamkepi keriyen. \v 17 \x * \xo 3:17 \xt Diu 15:7\x*Keimɨn kau tɨ ik keit menmen yapɨrwe te hɨrak kertei kɨrak yinak kepu weinɨk, hɨrak kewen han kɨrak kakɨkepik ap kakwetɨwek menmen, kenmak te mɨtɨk ik hɨrak katɨp hɨrak hanhan God kises hɨm mɨrak? Taauye! \v 18 \x * \xo 3:18 \xt Je 2:15-16\x*Nai yinan, haiu ap emtɨp weinɨm haiu hanhan mɨt keriyen au. Haiu emkepi emteiknor haiu hanhani iuwe. \s1 Mɨt nises hɨm me God ap yɨnk enuk nanɨrp ninaan mɨrak \p \v 19 Haiu mamkepi mamɨr im te haiu mertei haiu mises hɨm yaaim me God. Han kaiu ketpai haiu enun me menmen te haiu ap yɨnk enuk me ninaan me God au. Menmen mar ik God hɨrak \v 20 Iuwe enuk kinɨn han kaiu kertei menmen yapɨrwe. Hɨrak kertei haiu misesik werek werek te haiu enun au emɨt! \v 21 \x * \xo 3:21 \xt Hi 4:16\x*Nai yinan yaain haiu han kaiu ap ketpai haiu enun au, haiu merp ninaan me God haiu han tokik mamɨrp mamɨt. \v 22 Haiu mitehi God me menmen, hɨrak kakwetaiyem mentar haiu mises hɨm mɨrak, haiu mɨrɨak menmen yaaim hɨrak hanhan haiu mɨrɨakem. \v 23 \x * \xo 3:23 \xt Jo 6:29, 13:34\x*Nɨpaa God ketpai hɨm im. Haiu emises hɨm me Nɨkan kɨrak Jisas Krais, haiu hanhanan. \v 24 \x * \xo 3:24 \xt Ro 8:9; 1Jo 4:13\x*Keimɨn kises hɨm me God kerekek, hɨrak ketike God tau han kiutɨp. God Hɨmɨn Yaaik kɨrak kerek hɨrak kewetaiyek, hɨrak keteiknai God Haai kau kekre han kaiu. \c 4 \s1 God Hɨmɨn Yaaik ketike hɨmɨn enum memipɨn \p \v 1 \x * \xo 4:1 \xt Mt 7:15; 1Jo 2:18; 2Jo 7; 1Te 5:21\x*Nai yinan, mɨt yapɨrwe newepyapɨr hɨm enum me memipɨn hɨr epei nen nerer wit wit. Yi ap eiyɨmtau hɨm me mɨt yapɨrwe hɨr natɨp God Hɨmɨn Yaaik kau ketikeri au. Yi han ekitet werek hɨm yapɨrwe mɨt netpim te yi eiyɨrtei hɨm mɨr hɨram me herwe o hɨram me God. Hɨm me mɨt in hɨram me herwe te yi eiweikɨn sip eiwetɨwem. \v 2 \x * \xo 4:2 \xt 1Ko 12:3\x*Mar ik yi eiyɨrtei God Hɨmɨn Yaaik kau ketikewi. Keimɨn katɨp God keriuwet Jisas Krais hɨrak kan keweikɨnhis kɨre mɨtɨk, hɨrak God Hɨmɨn Yaaik kau ketikerek. \v 3 \x * \xo 4:3 \xt 2Jo 7; 1Jo 2:18\x*Keimɨn ap katɨp ke Jisas kar ik, “herwe kau ketikerek,” hɨrak ap ke God au. Herwe (o tɨpir) hɨrak ke mɨtɨk kepan ke Krais. Yi epei yemtau maain hɨrak kaknen. In ek menmen mɨrak enum epei man. \v 4 \x * \xo 4:4 \xt 1Jo 5:4-5; Mt 12:29\x*Nai yinan yaain, yi ne God te yi epei yinɨni yentar hɨrak iuwe kerek kekre han ki hɨrak kinɨn hɨrak kerek kekre han ke mɨt ne tɨ enun nemipɨn. \v 5 \x * \xo 4:5 \xt Jo 15:19\x*Mɨt enun nemipɨn hɨr ne God au. Hɨr ne tɨ keriyen. Menmen hɨr netpim hɨram me tɨ te mɨt ne tɨ nemtewem nisesim. \v 6 \x * \xo 4:6 \xt Jo 8:47\x*Te haiu mɨt ne God. Neimɨn nertei God hɨr nemtau hɨm maiu. Neimɨn au, hɨr nemtau hɨm maiu au. Emɨr im haiu mertei God Hɨmɨn Yaaik katɨp mɨt hɨm yaaim, haiu mertei herwe au matɨp mɨt hɨm enum me memipɨn. \s1 God hɨrekes Haai ke han tewenɨnai haiu mɨt \p \v 7 \x * \xo 4:7 \xt 1Jo 2:29\x*Yi nai yinan, haiu hanhanan. Menmen im me haiu hanhanan hɨram menmen me God keremem. Keimɨn hanhan nɨrak yinan, hɨrak nɨkan ke God, hɨrak kerteiyek werek. \v 8 \x * \xo 4:8 \xt 1Jo 4:16\x*Keimɨn han tewenɨn nɨrak yinan au, hɨrak ap kertei God kentar hɨrak God hɨrekes hɨrak Haai ke han tewenɨn mɨt. \v 9 \x * \xo 4:9 \xt Jo 3:16\x*God hɨrak keteiknai hɨrak hanhanai kar ik: Hɨrak kesiuwe Nɨkan kɨrak kiutɨp kerekek hɨrak kan kekepai te haiu mamu werek werek. \v 10 \x * \xo 4:10 \xt Ro 5:8-10; 1Jo 2:2\x*Menmen me han tewenɨnem hɨram mar im. Haiu han tewenɨn God im em ap minɨn meteikɨn mɨt em au. God kinɨn hanhanai kesiuwe Nɨkan kɨrak te hɨrak kesak menmen enum haiu mɨrɨakem, menmen im meteikɨn mɨt menmen me han tewenɨni. \v 11 \x * \xo 4:11 \xt Mt 18:33\x*Yi nai yinan, menmen mar im God keteiknai hɨrak han tewenɨnai, te haiu hanhanan. \v 12 \x * \xo 4:12 \xt Jo 1:18; 1Jo 2:5-6\x*Haiu ap nɨpaa mɨtɨk keiyak kɨr God au. Haiu hanhanan te God kau kekre han kaiu haiu han tewenɨnek werek werek. Haiu mertei hɨrak han tewenɨnai. \v 13 \x * \xo 4:13 \xt 2Ko 1:22; 1Jo 3:24\x*Haiu mertei haiu metike God haiu mau han kiutɨp mentar hɨrak nɨpaa kewetai Hɨmɨn kɨrak Yaaik ketikewai kepu. \v 14 \x * \xo 4:14 \xt Jo 3:17\x*Haiu epei mɨr Jisas te haiu mewepyapɨr hɨm im: God Haai kesiuwe Nɨkan kɨrak te hɨrak kakɨkaap mɨt miyapɨr niutɨp niutɨp me tɨ ik e, kakremir menmen enum hɨr nɨrɨakem. \v 15 \x * \xo 4:15 \xt 1Jo 5:5\x*Keimɨn katɨp Jisas hɨrak Nɨkan ke God, hɨrak ketike God tau han kiutɨp. \v 16 \x * \xo 4:16 \xt 1Jo 4:8\x*God hɨrekes Haai ke han tewenɨn, te haiu mertei hɨrak han tewenɨnai. Mɨtɨk kerek han tewenɨn mɨt, hɨrak ketike God tepu han kiutɨp. \v 17 \x * \xo 4:17 \xt 1Jo 2:28\x*Haiu mertei God hanhan haiu han tewenɨn mɨt werek werek. Haiu mɨrɨakem te maain wɨ God skelim mɨt, haiu ap mɨneinɨk au. Menmen haiu mɨrɨakem in, hɨram mɨre menmen nɨpaa Krais kɨrɨakem. \v 18 Keimɨn kertei God han tewenɨnek, hɨrak ap kɨneinɨk au. Keimɨn han tewenɨn God werek werek hɨrak ap kɨnaain menmen au. Mɨtɨk kɨnaain kenmak? Hɨrak kɨnaain kentar hɨrak God kakɨwaankek me menmen enum nɨpaa hɨrak kɨrɨakem. Keimɨn kɨnaain God, hɨrak han tewenɨn God ketike mɨt werek werek au. \v 19 Haiu han tewenɨn God ketike mɨt mentar nɨpaa enum eik God kinɨn han tewenɨnai, haiu mɨkaru han tewenɨn naiu yinan. \v 20 Mɨtɨk hak katɨp kar ik: “Hi han tewenɨn God,” te hɨrak han enuk keriuwe kɨrak yinak, hɨrak mɨtɨk enuk kewenɨn hɨm. Haiu mɨt ap mɨr God au. Keimɨn kɨr kɨrak yinak te hɨrak ap han tewenɨnek au, kakɨrkeik te hɨrak han tewenɨn God kerek hɨrak ap kɨrek wen au? Hɨrak han enuk keriuwe kɨrak yinak, hɨrak han tewenɨn God taauye! \v 21 \x * \xo 4:21 \xt Mt 5:44-45; Mk 12:29-31\x*Hɨm im haiu metpiyem meke hɨm me Krais man. Hɨram mar im: Keimɨn han tewenɨn God hɨrak han tewenɨn kɨrak yinak. \c 5 \s1 Mɨt nises hɨm me God naninɨn menmen enum me tɨ \p \v 1 \x * \xo 5:1 \xt 1Jo 4:15\x*Neimɨn han kitet Jisas hɨrak mɨtɨk God kehimɨtanek kakɨkaap haiu mɨt, hɨr nɨre nɨkerek ne God. Neimɨn han tewenɨn God Haai, hɨr han tewenɨn Nɨkan kɨrak. \v 2 Haiu han tewenɨn God haiu mises hɨm mɨrak te haiu mertei haiu han tewenɨn nɨkerek nɨrak. \v 3 \x * \xo 5:3 \xt Jo 14:15, 23-24; 2Jo 6; Mt 11:30\x*Haiu mses hɨm me God te haiu han tewenɨnek. Haiu han tewenɨnek te hɨm mɨrak hɨram menipai han enuk au. \v 4 \x * \xo 5:4 \xt Jo 16:33\x*Haiu han enuk au mentar haiu nɨkerek ne God te haiu maminɨn menmen enum me tɨ. Mamɨrkeik te haiu maminɨn menmen enum me tɨ? Haiu mises hɨm me God hɨrak kekepai haiu maminɨnem. \v 5 \x * \xo 5:5 \xt Ro 8:37; 1Jo 4:4\x*Neimɨn naninɨn menmen enum me tɨ? Mɨt kerek han kitet Jisas hɨrak Nɨkan ke God kerekek hɨr keriyen naninɨn menmen enum me tɨ. \s1 God kewepyapɨr menmen me Krais werek werek \p \v 6 \x * \xo 5:6 \xt Jo 1:29-34; 1Jo 1:7\x*Haiu mertei Jisas hɨrak Nɨkan ke God kentar nɨpaa God keteiknaiyek me wɨ mɨtɨk Jon ketenen Jisas kɨkɨrek keriuwe tɨpar. Hɨrak pɨke keteiknaiyek me wɨ Jisas kaa hemkre mɨrak mewen. God Hɨmɨn Yaaik hɨrak Haai ke hɨm yaaim. Hɨrak kemipɨn au. Hɨrak katɨp Jisas hɨrak Nɨkan ke God. \v 7-8 \x * \xo 5:7-8 \xt Jo 15:26\x*Menmen wikak meteiknaiyek. God Hɨmɨn Yaaik keteiknaiyek. Menmen mɨtɨk Jon kɨrɨakem wɨ kerek nɨpaa hɨrak ketenen Jisas kɨkɨrek keriuwe tɨpar hɨram meteiknaiyek. Im metike haiu han tewenɨn wɨ Jisas kaa hemkre mɨrak mewen. Menmen wikak im meteiknai menmen miutɨp me Jisas. Hɨram matɨp Jisas hɨrak Nɨkan ke God. \v 9 \x * \xo 5:9 \xt Jo 5:32-37, 8:18\x*Haiu memtau hɨm mɨt netpaiyem haiu misesim. Haiu memtau hɨm me mɨt te haiu mamɨmtau hɨm God ketpaiyem me Nɨkan kɨrak mentar hɨm mɨrak minɨn hɨm me mɨt. \v 10 \x * \xo 5:10 \xt Ga 4:6\x*Te neimɨn nises hɨm me God hɨr nertei nekre han kɨr hɨm me God hɨram yaaim. Nɨpaa God ketpim me Jisas kar ik: “Hɨrak Nɨkan kai.” Neimɨn ap nises hɨm me God hɨr ap nemtau hɨm nɨpaa God ketpim me Nɨkan kɨrak. Mɨt in natɨp God kemipɨn. \v 11 God ketpai hɨm im e. Hɨrak epei kekepei haiu mamu tipmain tipmain enum eik. Hɨrak kekepei keriuwet Nɨkan kɨrak kan kaa kentar nu tentarakɨt kesak menmen enum haiu mɨrɨakem. \v 12 \x * \xo 5:12 \xt Jo 3:36\x*Keimɨn ketike Jisas tau han kiutɨp, hɨrak kaku tipmain tipmain enum eik. Keimɨn au, ap te kaku kaktikerek au. \s1 Haiu emɨrtei haiu mamu tipmain tipmain enum eik \p \v 13 \x * \xo 5:13 \xt Jo 20:31\x*Hi hewisi tɨwei ik te yi mɨt kerek yises Nɨkan ke God yi eiyɨrtei yi yayu tipmain tipmain enum eik. \v 14 \x * \xo 5:14 \xt Jo 14:13, 16:23; 1Jo 3:21-22\x*Haiu ap yɨnk enuk te haiu mitehi God me menmen mentar menmen im. Haiu mertei haiu mitɨwekhi me menmen mises han kɨrak, hɨrak kakɨmtau hɨm maiu. \v 15 Haiu mertei hɨrak kakɨmtau menmen haiu mitɨwekhiyem, te haiu mertei hɨrak kakweteiyem. \v 16 \x * \xo 5:16 \xt Mt 12:31\x*Keimɨn kɨr kɨrak yinak kɨrɨak menmen enum ap te mamrɨak hɨrekes kaki, hɨrak ekitehi God te hɨrak kakɨkepik te hɨrak kaku werek werek. Menmen ham mɨtɨk kɨrɨakem hɨram mamrɨakek kaki. Keimɨn kakrɨakem hɨrak kaki, te yi ap eiyitehi God ke mɨtɨk ik au emɨt! \v 17 Menmen enum yapɨrwe mɨt nɨrɨakem meremir hɨm me God. Te menmen enum im hɨr nɨrɨakem hɨram mamnip God han enuk waswas te hɨrak kakriuwet mɨt nanɨno si waswas au. \v 18 \x * \xo 5:18 \xt 1Jo 3:9; Jo 17:15\x*Haiu mertei keimɨn hɨrak Nɨkan ke God hɨrak kɨrɨak menmen enum yapɨrwe au. God Nɨkan kɨrak hɨrak naanmɨpre mɨtɨk kar ik te Seten kakrekyɨwek enum au. \v 19 \x * \xo 5:19 \xt 1Jo 4:6\x*Haiu mertei haiu ne God te mɨt han yapɨrwe nau tɨ Seten naanmɨpror hɨr nises hɨm mɨrak. \v 20 \x * \xo 5:20 \xt Jo 17:3\x*Haiu mertei Nɨkan ke God epei kan kekepei te haiu mertei God kiutɨp en kerekek. Ap keiyak au. Haiu metike God kiutɨp en kerekek, haiu mau han kiutɨp en kerekek kepu hɨrak kekepai, haiu mamu tipmain tipmain enum eik. \v 21 \x * \xo 5:21 \xt 1Ko 10:14\x*Nai yinan, yi eiweikɨn sip eiwet tɨpir. \s1 Mepɨr keremem