\id EPH ATEPH.SC 7-Sep-95; DBL - jul2014 \h Epeso \toc1 Yù Túrâ ni Pablo sù ira Manguruk nga taga Epeso \toc2 Epeso \toc3 Epe \mt1 Yù Túrâ ni Pablo sù ira Manguruk nga taga Epeso \is1 Yù Meyannung sù Túrâ \ip Ajjan yù ili na Epeso ta aggik na bebay sù purubinsia na Asia Minor. Á sù ngaw pattúrâ ni Pablo, yù ili na Epeso yù mekáppâ nga karakalán na ili sù pammagurayán nayù Sisar nga naggián ta Roma. Á neparámak ngaw yù ili na Epeso megapu sù aru nga tatolay nga maríku nga naggián ta ili, á aru gapay yù makkakerumá nga ipagayáyâ da, nepatalugáring ta ajjan yù sináttolay nga babay nga pakimorayád da nga mangngágan ta Artemi. \ip Naggián si Pablo ta Epeso ta tallu nga ragun, nga mangilayalayâ ánna mangituddu sù napiá nga dámak nga meyannung kâ Apu Kesu Kiristu (Kingnguá 19:1-41). Á aru yù ira tatolay nga nangikatalà kâ Apu megapu sù pangilayalayâ ni Pablo. Á pappasá na tallu ragun, nánaw si Pablo nga minay ta tanakuán nga lugár. Á ta pattúrâ na sawe túrâ na, ajjan nga nebáluk si Pablo sù ili na Roma. \ip Á sawe túrâ, ipakánnámmu ni Pablo yù aru nga meyannung kâ Apu Kesu Kiristu, nga mangiyígù nittam (1:3, 7-8, 20-21). Á ibukalán ni Pablo yù kebalinán nayù kepattatádde tam kâ Apu Kesu Kiristu (2:3-6). Á ipakánnámmu na gapay yù ketádde nayù ira Kudio ánna yù ira nga ari Kudio (2:14). Á sittam ngámin nga mangikatalà kâ Apu Kesu, yù meyárik ta bale ni Namarò, nga paggianán nayù Mangilin nga Ikararuá na (2:22). Á ipanonò na nittam yù kepattatádde tam kâ Apu Kesu, megapu sù kesipà tam sù táttádday nga Mangilin nga Ikararuá. Á táttádday lâ si Namarò nga Yáma tam, ánna táttádday yù Yápu tam. Táttádday lâ yù ikatalà tam, ánna táttádday yù kebalinán nayù karigù tam, megapu sù ketapil ni Apu Kesu (4:3-6). \is1 Yù Mayán nayù Túrâ \io1 Yù Pamegapu nayù Túrâ (1:1-2) \io1 Yù Allà ni Namarò sù ira Mangikatalà, megapu sù Ketádde ra kâ Apu Kesu Kiristu (1:3-14) \io1 Yù Ipakimállà ni Pablo (1:15-23) \io1 Mepattolay ittam kâ Apu Kesu Kiristu (2:1-22) \io1 Si Pablo yù Mangilayalayâ nga Minay sù ira ari Kudio (3:1-13) \io1 Yù Ipakimállà ni Pablo nga Meyannung sù Ángngiddù ni Apu Kesu Kiristu nittam (3:14-21) \io1 Yù Ketádde tam kâ Apu Kesu ánna yù Bagu nga Áttole tam (4:1–6:9) \io1 Yù Pakigerrá ni Satanas nittam (6:10-13) \io1 Yù Meyárik ta Barawási na Mengal ánna yù Ármas na (6:14-20) \io1 Yù Kabalin nayù Túrâ (6:21-24) \c 1 \p \v 1 Sikán si Pablo, nga sinullà ni Namarò ta umay mangilayalayâ kâ Apu Kesu Kiristu. Á makapattúrákà laguk nikayu nga tatole ni Namarò nga taga Epeso, sikayu nga napasigaggà yù ángngikatalà na kâ Apu Kesu. \v 2 Á parè bì ta ikákkállà da kayu di Namarò nga Yáma tam kâ Apu Kesu Kiristu nga Yápu tam, tapè mepagimammà kayu, ánna napiá yù ággigián naw ánna gawagawáyán naw. \s1 Yù Allà ni Namarò sù ira Mangikatalà, megapu sù Ketádde ra kâ Apu Kesu Kiristu \p \v 3 Meparáyaw si Namarò, nga Yáma ni Apu Kesu Kiristu nga Yápu tam, ta pinattádde na ittam kâ Apu Kesu Kiristu megapu sù pakáwayyá nayù Mangilin nga Ikararuá. Á yáyù nga passipatán na ittam ni Namarò sù ngámin nga mannanáyun nga kapiánán nga ángngabbák na ánna alluárán na nga maggapu ta lángì. \v 4 Ta mássiki sù lage na pamarò ni Namarò ta dabbuno, piníli na ittam tapè mepaggián ittam kuna, megapu sù ketádde tam kâ Apu Kesu Kiristu. Á pabbalinan na ittam ta tatole na, nga pareku nga napiá, nga awán ta pakaliwatát tam ta ánninganán na, megapu sù ángngiddù na nittam. \v 5 Á sù ngaw nga nabayák, ninonò ni Namarò yù pamataganâ na nittam. Á yáyù nga jinok na yù anâ na ta dabbuno, nga si Apu Kesu Kiristu, ta umay magikáru ta liwiliwâ tam. Yáyù sinalákkuruk ni Namarò, tapè pabbalinan na ittam ta ánâ na, megapu sù kingnguá ni Apu Kesu. \p \v 6 Dayáwat tam si Namarò megapu sù allà na nittam nga makapállâ. Ta inisipà na ittam sù Anâ na nga iddukan na. \v 7 Aggina si Apu Kesu Kiristu, á pinalubbáng na ittamin megapu sù ketapil na megapu nittam. Á yù dága na yù inipappagá na megapu sù liwiliwâ tam. Á yáyù nga pakomán ni Namarò ittam. Kukurugán nga makapállâ yù pangikállà ni Namarò nittam, nga nakalò nga awán ta meyárik kuna.\f + \fr 1:7 \ft Kolosi 1:14\f* \p \v 8 Á gapu ta kunnian yù pangikállà ni Namarò nittam, nepallà yù ángngabbák na nittam, ta napiá yù sírik na, ánna aggina yù makánnámmu ta ngámin. \v 9 Á yáyù nga inipakánnámmu na nittam yù inilímak na ngaw, nga talákkurugan na nga ipakuá kâ Apu Kesu Kiristu. \v 10 Á yawe yù talákkurugan na, ta sangaw nu duttálin yù pagáddekán na ággaw, á pattatáddayan na kâ Apu Kesu Kiristu yù ngámin nga pinarò na nga ajjan ta lángì ánna dabbuno, tapè si Apu Kesu yù mammaguray ta ngámin. \p \v 11 Á gapu ta palurotan ni Namarò yù ngámin nga talákkurugan na, piníli na kami nga Kudio, ta pabbalinan na kami ta tatole na, megapu sù ketádde mi kâ Apu Kesu, \v 12 tapè sikami nga Kudio yù mapolu nga magiddanáma kâ Apu Kesu Kiristu. Á yáyù nga sikami yù pangipasinganán ni Namarò sù allà na nga makapállâ, tapè meparáyaw si Namarò megapu nikami. \p \v 13 Á sikayu nga ari Kudio, pinabbalin na kayu gapay ni Namarò ta tatole na, megapu kâ Apu Kesu Kiristu. Ta gapu ta pakaginná naw sù kuruk nga bilin na, nga napiá nga dámak nga meyannung sù ángngiyígù na nittam, á kinuruk naw ánna inikatalà naw gapay si Apu Kesu Kiristu. Á gapu ta pangikatalà naw kâ Apu Kesu, jinok ni Namarò ta umay maggián gapay nikayu yù Mangilin nga Ikararuá na, nga initabbá na, nga ámmárká na sù ira tatole na. \v 14 Á megapu sù Mangilin nga Ikararuá nga ajjan nittam, yáyù pakánnámmuát tam ta málawâ tam paga sangaw yù ngámin nga initabbá ni Namarò nga iyawâ na sù ira tatole na, sangaw nu paddulotan na ittam sù gián nga pinarán na megapu nittam. Dayáwat tam laguk si Namarò megapu sù allà na nittam nga makapállâ. \s1 Yù Ipakimállà ni Pablo \p \v 15 Á sigídángà nga makimállà ánna maddáyaw kâ Namarò megapu nikayu, gapu ta narámak ku yù ángngikatalà naw kâ Apu Kesu Kiristu ánna yù ángngiddù naw sù ira ngámin nga kábulun naw nga tatole ni Namarò. \v 16 Á aringà malurâ nga maddáyaw kâ Namarò megapu nikayu. Á ta ngámin nga pakimállà ku, ipanonò takayu kuna. \v 17 Ta si Namarò yù maráyaw nga Yáma tam, nga pakimorayán ni Apu Kesu Kiristu nga Yápu tam. Á yá ikomâ kâ Namarò, ta passírigan na kayu megapu sù Ikararuá na, ánna ipakánnámmu na nikayu yù ngámin nga meyannung kuna ánna yù ipakuá na nikayu, tapè napiá yù pakiyáma naw kuna. \v 18 Á ipakimállà ku gapay ta pannawagan na yù nonò naw, tapè kánnámmuán naw yù pabbalinán nayù pagágál na nittam, nga iddanamát tam, á tapè kánnámmuán naw gapay yù makapállâ nga kapiánán nga pangisipatán na sù ira tatole na. \v 19 Á yawe gapay ikomâ, ta mánnámmuán naw lápay yù pakáwayyá ni Namarò nga ajjan nga mangabbák nittam nga mangikatalà kuna, ta awán ta pagáddekán nayù pakáwayyá na, nga ámmagaddátu na nga makapállâ, \v 20 nga mepasingan sù pamaginnanole na kâ Apu Kesu Kiristu ánna yù pamagitubang na kuna ta jiwanán na. Á yù jiwanán ni Namarò yù ággitubangán nayù kotunán nga maráyaw ta lángì. \v 21 Á si Apu Kesu yù kotunán nga makáwayyá nga awán ta kagittá na. Á aggina yù mammaguray sù ira ngámin nga makáwayyá ánna mamagaddátu, nga masingan ánna ari masingan. Á mammaguray si Apu Kesu ta dabbuno ánna lángì kunangane ta áddè ta áddè. \v 22 Ta pinatulù ni Namarò yù ngámin nga ajjan, á sinullà na si Apu Kesu Kiristu nga mammaguray ta ngámin. Si Apu Kesu yù yápu tam, nga sinullà ni Namarò nga mammaguray nittam nga mangikatalà kuna. \v 23 Á sittam nga mangikatalà kuna, kunnay ittam ta baggi na, gapu ta netádday ittam kuna. Á ipakánnámmu na nittam yù nonò na ánna yù ipakuá na nittam, tapè mapalurò yù ure na megapu nittam. Á aggina yù egga nga maggián nga manaron ta ngámin, tapè maggián yù ngámin megapu kuna.\f + \fr 1:23 \ft Kolosi 1:17-18\f* \c 2 \s1 Mepattolay ittam kâ Apu Kesu Kiristu \p \v 1 Á sù ngaw lage naw nanguruk kâ Namarò, kunnay kayu ta natayin nga nesinná kuna megapu ta liwiliwâ naw ánna yù pamotu naw kâ Namarò. \v 2 Ta narákè garè yù kustombare naw ngaw, nga kunnay ta ággangnguá nayù ira tatolay nga ari nanguruk kâ Namarò. Á si Satanas yù sinuttul naw ngaw. Aggina yù narákè nga patul nga ari masingan, nga mammaguray sù ira narákè nga ari masingan. Á aggina gapay yù maddok sù ira tatolay nga ari manguruk kâ Namarò. \v 3 Á mássiki sittam ngámin garè, naggigittá ittam ngaw sù ira ari manguruk kâ Namarò, ta kingnguá tam ngaw yù karagatát tam nga narákè. Á sinuttul tam yù narákè nga gustu na baggi tam ánna nonò tam. Á yáyù nga naggigittá ittam sù ira ngámin nga tatolay ngaw nga magiddi-iddak ta pamagikáru ni Namarò. \p \v 4 Ngam si Namarò, nepallà yù allà na. Á mássiki nu mepángngà yù pamagikáru ni Namarò nittam, ikállà na ittam ánna iddukan na ittam, megapu sù makapállâ nga ángngiddù na nga awán ta áddè na. \v 5 Á mássiki nu kunnay ittam ta natayin, nga nesinná kâ Namarò megapu ta liwiliwâ tam, inisipà na ittam kâ Apu Kesu Kiristu sù pamaginnanole na, tapè mepattolay ittam kuna. Ta iniyígù na ittamin megapu galâ sù allà na nittam.\f + \fr 2:5 \ft Kolosi 2:13-14\f* \v 6 Á initádde na ittam ni Namarò kâ Apu Kesu Kiristu, tapè paginnanolayan na ittam gapay ánna ipotun na ittam nga mepagitubang nga mepammaguray kâ Apu Kesu ta lángì. \v 7 Á yáyù kingnguá ni Namarò, tapè sittam yù pangipasinganán na ta pangikállà na, ta ngámin nga ággaw nga maporián ta áddè ta áddè, megapu sù kingnguá ni Apu Kesu Kiristu. \p \v 8 Á gapu ta pangikállà na nittam ni Namarò, iniyígù na ittamin, megapu sù pangikatalà tam kâ Apu Kesu, nga rigálu ni Namarò nittam. \v 9 Á yá ipangiyígù na nittam megapu galâ sù allà na, nga ari gemma megapu sù akka-akkuát tam, marakè mappeddaráyaw ittam. \v 10 Á si Namarò yù manguli sù nonò tam, megapu sù pangikatalà tam kâ Apu Kesu Kiristu, tapè palurotat tam yù napiá nga sinalákkuruk na ngaw nga ipakuá na nittam. \s1 Nakkápiá ittam nga Kudio ánna yù ira ari Kudio \p \v 11 Á sikayu nga ari Kudio, nonopan naw yù ngaw ággián naw, ta arán na kayu ngaw tatole ni Namarò. Á yù ira Kudio, nga nakugì ta kunnay ta kustombare ra, iniluddè da kayu, gapu ta ari kayu nakugì nga nesipà nira nga tatole ni Namarò. Ngam sinniálád da lâ yù baggi ra, nga awát ta serbi na, ta arád da garè likuránán yù narákè nga akkuád da. \v 12 Á sikayu nga ari Kudio, nesinná kayu ngaw kâ Apu Kesu Kiristu, nga ari nakiyápu kuna. Á gapu ta ari kayu nebiláng nikami nga Kudio, nga ginaká ni Lákay Israel, á ari kayu nesipà sù tarátu ni Namarò ánna yù initabbá na sù ira tatole na. Á sinuttul naw ngaw yù ággangnguá nayù ira tatolay ta dabbuno, á arán naw ngaw iniddanamán yù pangikállà ni Namarò nikayu, gapu ta arán naw ngaw paga ammu si Namarò. \v 13 Á mássiki nu ari kayu nakiyápu ngaw kâ Namarò ánna ari kayu ngaw nesipà nikami nga Kudio, napataliánin yù ággián naw kunangane, ta nepattatádday kayin kâ Apu Kesu Kiristu ánna nesipà kayin nikami gapay, megapu sù dága ni Apu Kesu nga inipappagá na ta liwiliwâ tam ngámin. \p \v 14 Á si Apu Kesu yù namakkápiá nittam ngámin, sittam nga Kudio ánna sikayu nga ari Kudio, á inirián na yù pakkakálusso tam, á pinattatádde na ittam, nga nepagimammà megapu kuna. \v 15 Á inirián ni Apu Kesu yù pakáwayyá nayù tunung na Kudio ánna yù ira itaddán na ánna kustombare na, megapu ta pate na ta kurù, tapè pakomán na kami nga Kudio ta kunnay sù ámmakomá na gapay nikayu nga ari Kudio, megapu sù pangikatalà tam kâ Apu Kesu. Á yáyù nga sittam nga duá nga naddumá nga tatolay ngaw, pinabbalin na ittam ta táttádday, nga kunnay ta bagu nga tatolay nga netádday kuna. Á yáyù nga nakkápiá ittamin. \v 16 Á pinatukkâ ni Apu Kesu yù pakkakálusso tam. Á gapu ta netádday ittam kâ Apu Kesu, á pinakkápiá na ittam kâ Namarò, tapè alawatan ni Namarò ittam, nga Kudio ánna ari Kudio, megapu sù pate ni Apu Kesu ta kurù. \p \v 17 Á yáyù iniyánge ni Apu Kesu Kiristu ta dabbuno, ta minay nangilayalayâ sù awayyá tam nga mepakkápiá kâ Namarò. Á sittam ngámin yù pangilayalayatán na, sikayu nga ari Kudio nga arayyu ngaw kâ Namarò, ánna sikami nga Kudio gapay nga aranni kuna. \v 18 Á gapu ta pamakkápiá ni Apu Kesu nittam kâ Namarò, ajjan yù awayyá tam ngámin nga Kudio ánna ari Kudio nga makiammò kâ Namarò nga Yáma tam, gapu ta kesipatát tam ngámin yù Ikararuá ni Namarò nga mangabbák nittam. \p \v 19 Á gapu ta pakkápiá naw kâ Namarò, sikayu nga ari Kudio, á ari kayu yù kunnay sù ira tatolay nga naggapu ta arayyu, nga tanakuán yù katatole ra. Ta mesipà kayu gapay sù ira ngámin nga mangikatalà kâ Namarò, á máttatáma ittamin ngámin kâ Namarò. \v 20 Á meyárik ittam ta bale ni Namarò nga paddayan na. Á yù ira ngaw ábbilinán ni Namarò ánna yù ira olu nga minángngilayalayâ nga sinudduán ni Apu Kesu, aggira yù kun na kallang nayù bale ni Namarò nga pinatáddak na. Á si Apu Kesu Kiristu yù meyárik sù batu nga panáddagán nayù balay. \v 21 Á pattatáddayan ni Apu Kesu yù ira ngámin nga mangikatalà kuna, nga kunnay ta melannà sù balay nga paddayan na, nga pamabbalin na ta mangilin nga bale ni Namarò nga nakástá nga mepángngà nga paggianán na. \v 22 Á sikayu gapay, gapu ta nepattatádday kayin kâ Apu Kesu, nesipà kayin gapay sù ira káruán nga nelannà sù balay nga mepángngà nga paggianán nayù Mangilin nga Ikararuá ni Namarò. \c 3 \s1 Si Pablo yù Mangilayalayâ nga Minay sù ira ari Kudio \p \v 1 Á yáyù gapu na sikayu nga ari Kudio yù ipakimállà ku. Á ajjanà nga napukù ta ábbalurán, megapu ta pangilayalayâ ku nikayu nga ari Kudio ta meyannung kâ Apu Kesu Kiristu. \v 2 Á narámak naw támma ta si Namarò yù nanullà nikán, á inikatalà na nikán yù pakáwayyâ nga mangipakánnámmu sù pangikállà na nikayu nga ari Kudio, tapè mesipà kayu gapay kâ Namarò. \v 3 Ta inipalappâ ni Namarò nikán yù nelímak ngaw nga meyannung sù talákkurugan na, á initúrákin sawe yù baddì nga meyannung kuna. \p \v 4 Á ta pabbibbik naw sù initúrâ ku, mánnámmuán naw gapay yù inipalappâ ni Namarò nikán nga meyannung kâ Apu Kesu Kiristu. \v 5 Arán na ngaw inipakánnámmu ni Namarò sù ira ngaw naggaká nittam. Ngam kunangane ta keggá tam, minay yù Mangilin nga Ikararuá na nga mangipalappâ sù ira minángngilayalayâ nga sinullà ni Namarò ánna yù ira ábbilinán na. \v 6 Á yawe yù ipalappâ na kunangan, ta gapu ta pangikatalà naw kâ Apu Kesu Kiristu ta pakaginná naw sù napiá nga dámak, á ari lâ sikami nga Kudio yù alawatan ni Namarò, nu ari gapay sikayu nga ari Kudio. Á itádde na ittam kâ Apu Kesu Kiristu, tapè sittam ngámin yù kunnay ta baggi na, ánna naggigittá ittam gapay nga mesipà sù ngámin nga napiá nga initabbá ni Namarò.\f + \fr 3:6 \ft Kolosi 1:26-27\f* \p \v 7 Á gapu ta pangikállà ni Namarò nikán, iniyawâ na nikán yù pakáwayyâ nga masserbi kuna, tapè umayà mangilayalayâ sù napiá nga dámak megapu sù pakáwayyá na ánna ángngabbák na nikán. \v 8 Á kunniaw yù pangikállà na nikán, ta mássiki nu sikán yù kagukárán ta ngámin nga tatole ni Namarò, á iniyawâ na nikán yù pakáwayyâ, tapè ilayalayâ ku nikayu nga ari Kudio yù nepallà nga ángngikállà na nittam, ánna yù ángngiddù na nittam, ánna yù alluárán na nittam nga awán ta kárik piá na, megapu kâ Apu Kesu Kiristu. \v 9 Á si Namarò nga namarò ta ngámin, aggina yù naddok nikán, ta ek ku ipakánnámmu sù ira ngámin nga tatolay yù egga ta nonò na, nga inilímak na áddè ngaw, nga talákkurugan na nga akkuán. \v 10 Á sittam nga nepattatádday kâ Apu Kesu Kiristu megapu sù pangikatalà tam kuna, sittam yù pangipasinganán ni Namarò sù ngámin nga pinalurò na, megapu sù pangikállà na. Á yù ira makáwayyá nga ari masingan nga ajjan ta lángì nga mammaguray sù ira daroban, pakasingad da sù ngámin nga pinalurò ni Namarò megapu nittam nga mangikatalà kuna, á kánnámmuád da ta ajjan kâ Namarò yù monak nga makkakerumá nga sírik na nga makapállâ, nepatalugáring ta masingad da ta nepattatádday ittam, nga Kudio ánna ari Kudio, megapu sù pangikatalà tam kâ Namarò. \v 11 Ta yáyù ninonò ni Namarò, nga talákkurugan na áddè ngaw lage na namarò ta dabbuno, á pinalurò nen yù ngámin nga ure na megapu kâ Apu Kesu Kiristu nga Yápu tam. \p \v 12 Á gapu ta netádday ittam kâ Apu Kesu Kiristu, mappelò ittam nga makimállà kâ Namarò, ta ammu tam ta ginnán na yù ipakimállà tam kuna megapu sù pangikatalà tam kâ Apu Kesu. \v 13 Á yáyù nga kagiak ku nikayu ta ari kayu mapállâ nga maraddam, mássiki nu ajjanà nga marigirigâ ta ábbalurán, megapu sù pangabbák ku nikayu. Patattaman naw laguk yù nonò naw, ta ammu naw ta mabbalin ta kapiánán naw ánna yù karáyo naw yù ngámin nga jigâ nga attamák ku megapu nikayu. \s1 Yù Ipakimállà ni Pablo nga Meyannung sù Ángngiddù ni Apu Kesu Kiristu nittam \p \v 14 Á mamalittúkagà nga maddáyaw kâ Namarò nga Yáma tam ta pakanonò ku sù pinalurò na megapu sù pangikállà na nittam. \v 15 Ta aggina yù paggapuán nayù áwwawági nayù ira ngámin nga máttatáma nga ajjan ta lángì ánna dabbuno. \v 16 Á yawe ipakimállà ku kâ Namarò, ta pasikanan na kayu nga katággitádday, megapu sù pakáwayyá na nga makapállâ, tapè mapasigaggà yù ángngikatalà naw kâ Apu Kesu megapu sù ángngabbák nayù Mangilin nga Ikararuá na nga maggián nikayu nga katággitádday. \p \v 17 Á yawe gapay ipakimállà ku, ta itulù naw yù nonò naw kâ Apu Kesu Kiristu, tapè mepulù si Apu Kesu nikayu, nga mammaguray ta nonò naw, megapu sù pangikatalà naw kuna. Á parè bì gapay ta mapasigaggà yù ángngiddù naw kâ Apu, ánna mapasigaggà gapay yù ángngiddù naw sù ira kábulun naw, \v 18 tapè maparubán naw ánna kánnámmuán naw gapay yù makapállâ nga ángngiddù ni Apu Kesu Kiristu nittam ngámin nga tatole ni Namarò, nga napasigaggà nga awán ta áddè na. \v 19 Á parè bì ta kánnámmuán naw yù ángngiddù ni Apu Kesu Kiristu nittam, mássiki nu arát tam awáyyá nga kánnámmuán yù ngámin nga pagáddekán na, á parè bì ta matagenà naw yù ángngiddù na nittam ta kággággaw ta áddè ta kesipà tam sangaw kâ Namarò. \p \v 20 Dayáwat tam si Namarò, ta aggina yù makáwayyá nga mamalurò ta aru ánnè sù ngámin nga manonò tam ánna ipakimállà tam kuna, megapu sù makapállâ nga pakáwayyá nayù Mangilin nga Ikararuá na nga makipaggián nittam nga mangabbák. \v 21 Á dayáwat tam si Namarò gapu ta pinattatádde na ittam megapu sù pangikatalà tam kâ Apu Kesu Kiristu, á dayáwat tam si Namarò gapay megapu kâ Apu Kesu. Meparáyaw si Namarò ta áddè ta áddè! Ammán. \c 4 \s1 Nepattatádday yù Nonò nayù ira nga Mangikatalà kâ Apu Kesu \p \v 1 Á yawe laguk yù itabarang ku nikayu, sikán nga nabáluk megapu sù panguruk ku kâ Apu Kesu. Napiá nu akkuát tam yù napiá, nga kunnay ta mepángngà sù ira tatolay nga inagálán ni Namarò ta tatole na. \v 2 Á tumulutulù ittam ánna makkaká-allà ittam. Á ari ittam mapporay, ngam makkakápasensiá ittam ánna makkakápakomá ittam megapu sù pakkaká-iddù tam. \v 3 Á ipe tam yù urà tam nga ari ittam malurâ nga manuppál sù áwwawági tam, gapu ta netádday ittam megapu sù Mangilin nga Ikararuá, tapè mepagimammà ittam. \p \v 4 Á sittam nga netádday kâ Apu Kesu Kiristu, yá keyarigát tam yù baggi na nga táttádday lâ. Á táttádday lággapay yù Ikararuá ni Namarò nga ajjan nittam. Á inagálán na ittam gapay sù táttádday lâ nga iddanamát tam, nga kesipà tam kâ Namarò, ta yáyù inipagágál na nittam. \v 5 Á táttádday lâ yù Yápu tam nga si Apu Kesu Kiristu, gapu ta aggina lâ yù ikatalà tam nga táttádday. Á mamittán lâ yù karigù tam, á táttádday lâ yù gapu na, tapè mepasingan yù panguruk tam kâ Apu Kesu. \v 6 Á táttádday lâ si Namarò, nga Yáma tam ngámin nayù ira tatole na. Aggina yù kotunán nga mammaguray ta ngámin, nga manotolay ta ngámin, ánna mepaggián nittam nga mamalurò sù ngámin nga ure na megapu nittam. \s1 Makkakerumá yù Pakáwayyá tam \p \v 7 Á inisinek na nittam ni Apu Kesu Kiristu yù makkakerumá nga pakáwayyá tam, nga iniyawâ na nittam nga katággitádday nga mepángngà kuna, nga meyannung ta ikáyâ na. \v 8 Á yáyù gemma yù kebalinán nayù kinagi na ngaw ni Namarò nga meyannung kâ Apu Kesu. Ajjan nga netúrâ nga kunniaw: \q1 “Panoli na ta kotunán nga gián ta lángì, aru yù ira náppù nga ginápù na ánna inipulù na tapè masserbi ira kuna, \q1 á inisinek na sù ira tatole na nga katággitádday ta dabbuno yù napiá nga makkakerumá nga pakáwayyá na.”\f + \fr 4:8 \ft Salmo 68:18\f* \m \v 9 Á asinni panò yù kagian na nga nattoli ta kotunán nga gián ta lángì, nu ari si Apu Kesu Kiristu nga napolu nga naggapu ta lángì, nga minuluk ta konagán nga gián ta dabbuno? \v 10 Á aggina nga minuluk ta konagán nga gián ta dabbuno, aggina gapay yù nattoli ta kotunán nga gián ta lángì, tapè palurotan na yù pakáwayyá na nga manaron ta ngámin, ta aggina yù kotunán nga makáwayyá nga mammaguray ta ngámin nga egga. \p \v 11 Á danniaw yù inisinek ni Apu Kesu sù ira tatole na, nga makkakerumá nga pakáwayyá ra, ta sinullà na yù ira olu nga sinudduán na, nga iniddán na ta pakáwayyá ra nga mangipakánnámmu kuna. Á sinullà na yù ira ábbilinán na nga mangipakánnámmu sù nelímak nga ipalappâ ni Namarò nira. Á sinullà na yù ira nga umay mappassapassiár ta arayyu nga lugár nga mangilayalayâ sù napiá nga dámak, tapè patuttulad da yù ira tatolay kâ Apu Kesu. Á sinullà na yù ira nataggatán nga iniddán na ta pakáwayyá ra nga manaron ánna manabarang sù ira tatole na, ánna sinullà na gapay yù ira mangituddu sù bilin na. \v 12 Á yá ipangiyawâ na sù pakáwayyá tam, tapè maparán ittam ngámin nga makkaká-abbák. Á ta kunnian, makkakátabarang ittam, ánna mapasigaggà yù ángngikatalà tam kâ Apu Kesu Kiristu, sittam nga meyárik ta baggi na. \v 13 Á mepattatádday ittam laguk megapu ta pangikatalà tam, ánna malannapán yù pakánnámmu tam nga meyannung sù Anâ ni Namarò. Á tulluâ ittam ta áddè ta pareku nga napiá yù nonò tam ánna ággangnguá tam, nga kunnay ta ággangnguá ni Apu Kesu Kiristu. \p \v 14 Á nu napasigaggà yù ángngikatalà tam kâ Apu, ari ittamin yù kunnay ta abbing, nga mattá-iki-ikáyâ nga malogon nga tumuttul ta makkakerumá nga ituddu nayù ira tatolay nga minángngilogò. Ta ajjan garè yù ira áppè masírik, nga umay mangituddu, á ilogò da yù ira tudduád da megapu ta passirisiri ra. \v 15 Ngam sittam, gapu ta pakkaká-iddù tam, ubobugat tam yù kuruk nga bilin ni Apu, tapè tulluâ ittam ta áddè ta paggigittá tam yù nonò tam ánna yù kustombare tam ta nonò ni Apu Kesu Kiristu ánna yù kustombare na. Ta meyárik si Apu Kesu ta ulu tam, nga mammaguray nittam. \v 16 Á sittam nga makiyápu kuna, yá keyarigát tam yù baggi na, nga napiá yù áttutuppang nayù ira tuláng na ánna yù ira ugâ na. Á nu akkuán nayù ira tuláng ánna ugâ yù ipakuá nayù yápu ra, tulluâ laguk yù baggi na nga massikan. Á kunnian yù ággiát tam. Nu makkaká-iddù ittam ánna makkaká-abbák ittam, á mapasigaggà yù ángngikatalà tam. \s1 Napiá yù Nonò nayù ira Mangikatalà ánna yù Akkuád da \p \v 17 Á yawe laguk yù kagiak ku nikayu, nga ipakagi ni Apu Kesu nikán. Máwák nga arán nawin tuttulan yù kustombare nayù ira nga ari manguruk kâ Apu, ta awán ta serbi nayù nonotad da ánna yù akkuád da. \v 18 Á kunnay ta kallà yù nonò da. Á ari ira mesipà sù bagu nga áttolay nga iyawâ ni Namarò sù ira mangikatalà kuna, gapu ta nataggâ yù ulu ra, ánna arád da kánnámmuán yù ure ni Namarò. \v 19 Awán ta áppasirád da, ánna itulù da yù baggi ra ta narákè nga karagatád da. Á ari ira makáppak nga mangnguá ta makkakerumá nga narákè nga karagatád da. \p \v 20 Ngam sikayu nga manguruk, ari kunnian yù ginigiámmu naw ta meyannung kâ Apu Kesu Kiristu! \v 21 Ta naginná nawin yù meyannung kâ Apu Kesu, ánna netuddu nikayu yù kuruk nga bilin na, nga kurugan naw. \v 22 Likurán naw laguk yù narákè nga karagatán na baggi naw ánna yù ngaw ággangnguá naw nga narákè, marakè melogò kayu megapu ta narákè nga karagatán naw, ánna mabbáli kayu ta narákè. \v 23 Á tumulù kayu sù Mangilin nga Ikararuá, tapè moli yù nonò naw, megapu sù ángngabbák nayù Ikararuá ni Namarò nikayu, \v 24 ánna moli gapay yù ággangnguá naw ánna yù ikáyâ naw, tapè mabbáli kayu ta tatolay nga pinarò ni Namarò ta kágappà na, á mepasingan ta matunung kayu, ánna kuruk nga napiá yù nonò naw, nga kunnay kâ Apu Namarò, nga awán ta narákè kuna. \p \v 25 Á sittam nga mawwawági megapu sù ángnguruk tam, yáyù nga tukkatat tam laguk yù passirisiri tam sù ira kábulut tam, á kagiat tam lâ yù kuruk, gapu ta nattatádday ittam, nga kun na baggi ni Apu Kesu. \v 26 Á nu mapporay ittam, palannáwat tam yù nonò tam, tapè arát tam akkuán yù narákè. Ari ittam maggián ta tangatangággaw nga mapporay, \v 27 tapè awán ta awayyá ni Satanas nga kuriruan yù nonò tam. \p \v 28 Á nu ajjan nikayu yù tolay nga minákkokò, á tukkatan na yù pakkokò na, á malláppà laguk nga mattarabáku ta napiá, tapè ajjan yù meyawâ na sù ira magáwák. \v 29 Á ari ittam magubobuk sù narákè, ngam ubobugat tam lâ yù napiá nga mepángngà, tapè abbágát tam yù ira makaginná sù kagiat tam. \v 30 Á arát tam paddaddaman yù nonò nayù Mangilin nga Ikararuá ni Namarò. Ta gapu ta maggián yù Ikararuá ni Namarò nittam nga katággitádday nga mangikatalà kâ Apu, aggina yù panákkilalán ta sittam yù tatole ni Namarò. Á gapu ta keggá na nittam, ammu tam ta kuruk nga palubbángan ni Namarò ittam, tapè mesipà ittam sù ira tatole na sangaw nu manoli si Apu Kesu ta dabbuno. \p \v 31 Anugutan naw laguk yù pangabbák nayù Mangilin nga Ikararuá, tapè mári yù nakujjà nga nonò naw. Ari kayu mapporay, á ari kayu maddaráma. Arán naw pakkakagián yù ira kábulun naw, á arán naw ira lillíbatan. Á irián naw yù ngámin nga narákè nga nonò naw, nepatalugáring yù lusso naw. \v 32 Á makkaká-iddù ittam laguk ánna makkaká-allà ittam. Á makkakápakomá ittam gapay, nga kunnay ta pamakomá ni Namarò nittam, megapu kâ Apu Kesu Kiristu. \c 5 \s1 Yù Akkuán nayù ira Tatolay nga Nanawagán yù Nonò da \p \v 1 Á gapu ta ánâ na ittam ni Namarò nga iddukan na, á párigát tam laguk si Namarò nga Yáma tam. \v 2 Á makkaká-iddù ittam, gapu ta iddukan na ittam ni Apu Kesu Kiristu. Á kunniawe yù ángngiddù na nittam. Initapil na yù baggi na megapu nittam. Á kunnay ta nabanguk nga neyátáng kâ Namarò yù ketapil na. \p \v 3 Á gapu ta tatole ni Namarò ittam, arát tam akkuán yù narákè nga karagatán na baggi tam onu mangarallaw onu magukkuk, ánna ari mepángngà nu ajjan nikayu yù magubobuk ta kunnian nga narákè, ta ari mepángngà sù ira tatole ni Namarò. \v 4 Á ari gemma mepángngà nu narákè yù ággubobuk tam, onu ubobugat tam yù awán ta serbi na, onu ilapalapuk tam yù narákè. Ari kunnian laguk yù ággubobuk tam, ngam magubobuk ittam sù áddáyo tam kâ Namarò, ta ari ittam makabalabálà kuna megapu sù pangikállà na nittam. \v 5 Á ammu naw gemma ta ari mesipà sù pammagure ni Apu Kesu Kiristu ánna yù pammagure ni Namarò yù ira tatolay nga mangnguá ta narákè, ánna yù ira minángngarallaw, ánna yù ira nokkuk gapay. Ta arád da si Namarò pakimorayán, nu ari galâ nga pakimorayád da lâ yù baggi ra ánna yù karagatád da nga ukkuran, á kunnay ira sù ira makimoray ta sináddios. \p \v 6 Á sikayu, ari kayu laguk makilogò sù ira tatolay nga makkagi ta ari kuruk nga narákè yù ira nga kunnian yù akka-akkuád da, ta dán nga naparán yù pore ni Namarò sù ira ngámin nga mamotu kuna ánna mangnguá ta narákè, á ukuman na ira sangaw. \v 7 Ari kayu laguk makikábulun sù ira tatolay nga mangnguá ta narákè nga kunnian. \s1 Si Apu yù Mamannawák ta Nonò tam \p \v 8 Á sikayu, sù ngaw, kunnay ta kallà yù nonò naw. Ngam kunangane, manawagánin yù nonò naw megapu sù pangikatalà naw kâ Apu Kesu Kiristu. Akkuán naw laguk yù napiá nga mepángngà sù ira ánâ ni Namarò nga mesipà sù nawák na. \v 9 Ta yù tolay nga nanawagánin yù nonò na, sigídá nga makkagi ta kuruk, ánna matunung ánna napiá gapay yù ággangnguá na. \v 10 Á gapu ta manawagánin yù nonò naw, talákkurugan naw laguk nga akkuán yù ammu naw nga ipagayáyâ ni Namarò. \p \v 11 Á ari kayu mepulupulù sù ira tatolay nga kun na kallà yù nonò da, gapu ta awán ta serbi nayù akkuád da. Ngam ipasingan naw yù napiá nga akkuán naw, tapè mepasingan ta narákè yù akka-akkuád da. \v 12 Ta mappasirán kayu mássiki nu ubobugan naw lâ yù narákè nga akkuád da nga ilímak da, pappanganâ nu akkuán naw nakuan. \v 13 Ngam nu masingad da yù napiá nga akkuán naw, á matákkilalád da yù narákè nga akka-akkuád da, á manawagán yù nonò da gapay sangaw. \v 14 Ta nu mánnámmuád da sangaw yù pakáwayyá ni Apu Kesu nga mamannawák ta nonò na tolay, ánna tumulù ira kuna, á pannawagan na gapay yù nonò da. Á ajjan yù netúrâ nga kunniaw: \q1 “Sikaw nga kunnay ta nakkaturuk, mallukák ka laguk. \q2 Gumikkáng ka, nga maggapu sù ira námmatay. \q1 Ta pannawagan ni Apu Kesu Kiristu yù nonò mu.” \p \v 15 Magimuguk ittam laguk, ta arát tam párigán yù akkuán nayù tolay nga ulapá. Akkuát tam lâ yù napiá nga kunnay sù akka-akkuán nayù tolay nga masírik, nga nonotan na yù pabbalinán nayù akkuán na. \v 16 Á arát tam lonán yù awayyá tam nga manuppál sù napiá nga ipagayáyâ ni Namarò, nepatalugáring kunangane, ta aru garè yù ira mangnguá ta narákè. \v 17 Á yáyù nga arát tam laguk párigán yù ággangnguá nayù ulapá, ngam kánnámmuát tam yù ure ni Apu, tapè tángngagat tam yù ipakuá na nittam. \v 18 Á ari ittam laguk magillellaw. Ta ari gemma mábbágán yù tolay megapu ta pappissán na, nu ari galâ ta darálan na yù baggi na. Ngam tumulù ittam sù Mangilin nga Ikararuá ni Namarò, tapè aggina yù mammaguray nittam. \p \v 19 Á gapu ta pammagure nayù Mangilin nga Ikararuá ta nonò tam, nu makkaká-ubobuk ittam, ubobugat tam yù pagayáyâ tam kâ Apu. Á ikansiot tam yù Salmo nga Kansion ni Patul Dabid ánna yù kansion nga meyannung ta allà ni Apu nittam ánna yù ángngiddù na. Á ipe tam yù urà tam nga maddáyaw kuna. \v 20 Á gapu ta pangikatalà tam kâ Apu Kesu Kiristu nga Yápu tam, dayáwat tam si Namarò nga Yáma tam, ta awán ta awayyá tam nga mabbalabálà kuna. Dayáwat tam laguk ta kággággaw megapu sù ngámin nga mesimmu nittam, mássiki yù jigâ tam. \s1 Yù Meyannung sù ira Magatáwa \p \v 21 Á makkakátulù ittam, megapu sù pakimore tam kâ Apu Kesu Kiristu. \v 22 Á sikayu nga bábbay nga ajjan yù atáwa na, tumulù kayu sù atáwa naw, nga kunnay gapay ta áttulù naw kâ Apu. \v 23 Ta yù laláki yù mammaguray sù atáwa na, nga kunnay ta mammaguray si Apu Kesu sù ira ngámin nga mangikatalà kuna. Ta sittam ngámin nga netádday kâ Apu yù kun na baggi na, á aggina lápay yù mangiyígù nittam. \v 24 Á yù ira bábbay, tumulù ira laguk sù atáwa ra ta ngámin nga meyannung nira, nga kunnay nittam ngámin nga mangikatalà, nga tumulù gapay kâ Apu Kesu Kiristu. \p \v 25 Á sikayu nga lálláki, iddukan naw yù ira atáwa naw ta kunnay sù ángngiddù ni Apu Kesu Kiristu nittam ngámin nga netádday kuna. Á kunniaw yù ángngiddù na nittam, ta initapil na yù baggi na megapu nittam, \v 26 tapè tatole ni Namarò ittam. Á napakomá ngin yù liwâ tam. Á pinakarenuán na yù nonò tam, megapu ta panguruk tam sù bilin na, ánna megapu sù pakirigù tam ta danum, nga pangipasinganát tam ta panguruk tam kuna. \v 27 Á yá ipamakarenu na nittam ni Apu Kesu, tapè alawatan na ittam, nga nakástá ta ánninganán na, nga kunnay ta pangalawâ nayù nobiu sù atawán na, tapè pareku nga napiá ittam nga awán bulubugá ta ipamaliwâ na nittam, sangaw nu en na ittam apan nga ilabbè na ta gián na. \p \v 28 Á sikayu nga lálláki, yáyù nga iddukan naw yù ira atáwa naw ta kunnay ta ángngiddù naw ta baggi naw. Ta yù laláki nga mangiddù ta atáwa na, iddukan na gapay yù baggi na. \v 29 Á awán gemma ta tolay nga lonán na yù baggi na, ngam pakanan na ánna iddukan na ta napiá. Á kunnian gapay yù ángngiddù ni Apu Kesu Kiristu nittam nga mangikatalà kuna, \v 30 ta netádday ittam nga kun na baggi na. \p \v 31 Á ajjan yù dán nga netúrâ nga bilin ni Namarò, nga kunniaw: “Nu mangatáwa yù tolay, yáyù gapu na nga panawán na yù ira darakal na, tapè umay metádday sù atáwa na. Á yù ira magatáwa, kun na táttádday yù baggi ra.”\f + \fr 5:31 \ft Genesis 2:24\f* \v 32 Á monak yù kagian na nga nelímak yù kebalinán na. Ngam ta urè, ubobugan na yù meyannung kâ Apu Kesu Kiristu ánna sittam nga netádday kuna megapu sù pangikatalà tam. \v 33 Á yawe gapay yù kebalinán na. Sikayu nga lálláki nga egga yù atáwa na, iddi-iddukan na yù atáwa na, nga kunnay ta ángngiddù na ta baggi na. Á sikayu nga bábbay nga egga yù atáwa na, pakimorayán na yù atáwa na. \c 6 \s1 Meyannung sù ira Ábbing ánna yù ira Darakal da \p \v 1 Á sikayu nga ábbing, kurugan naw yù kagian nayù ira darakal naw, gapu ta kunnian yù panguruk naw gapay kâ Apu Kesu nga Yápu tam, ta yáyù ipakuá ni Namarò nikayu. \v 2 Á ajjan yù taddán ni Namarò, nga olu nga taddán na nga egga nga mepulù kuna yù napiá nga pabbalinán na nga initabbá ni Namarò sù ira nga manguruk. Ta kinagi ni Namarò, “Pakimorayán naw yù ira darakal naw, \v 3 tapè napiá yù ággián naw ánna matolay kayu ta nabayák ta utun na dabbun.”\f + \fr 6:3 \ft Deuteronomio 5:16\f* \p \v 4 Á sikayu nga ajjan ánâ na, arán na ira papporayán ta mabayák, marakè mapappore na ira. Ngam tudduán naw ira ánna tabarangán naw ira ta meyannung sù napiá nga ipakuá ni Apu Kesu nittam. \s1 Meyannung sù ira Aripan ánna yù ira Yápu ra \p \v 5 Á sikayu nga aripan, pakimorayán naw yù ira yápu naw, á ipe naw yù urà naw nga manuppál sù ipakuá ra nikayu, tapè napiá yù ásserbi naw nira, nga kunnay ta si Apu Kesu Kiristu yù passerbián naw. \v 6 Á akkuán naw yù ngámin nga ipakuá nayù pattarabakuán naw, mássiki nu arán na kayu masingan, gapu ta mebiláng kayu ta aripan ni Apu Kesu Kiristu. Yáyù nga máwák laguk nga ipe naw yù urà naw nga manuppál sù ngámin nga ipakuá nayù tolay nikayu, ta yáyù ure na gapay ni Namarò. \v 7 Malláppà kayu laguk nga masserbi sù ira paggianán naw, nga kunnay ta ari tolay yù passerbián naw nu ari galâ si Apu Kesu. \v 8 Á ammu tam gemma ta bálatan ni Apu Kesu yù tolay nga mangnguá ta napiá, mássiki nu aripan onu ari aripan. \p \v 9 Á sikayu laguk nga ajjan yù aripan na, á kunnay sù kinagì sù ira masserbi nikayu, kunnian gapay yù pakimore naw nira. Arán naw ira ananássingan, ta yù kuruk nga Yápu naw, nga ajjan ta lángì, aggina galâ yù Yápu ra gapay, á awán gemma ta paddurumán na nga tolay. \s1 Yù Pakigerrá ni Satanas nittam \p \v 10 Á yawe yù maporián nga kagiak ku nikayu. Gapu ta nepattatádday ittam kâ Apu Kesu Kiristu, ikatalà tam laguk ta mangabbák nittam, tapè mapasigaggà yù ángnguruk tam kuna. Ta aggina yù kasikanán nga makáwayyá, á pasikanan na ittam, megapu sù sikan na ánna pakáwayyá na. \v 11 Á gapu ta kunnay ta makigerrá di Satanas nittam, á pinarán ni Namarò yù ángngabbák na nittam, nga kun na ármas ánna kalátak na mengal, nga iniyawâ na nittam. Ikatalà tam laguk si Namarò ánna iyusá tam yù kun na ármas nga iniyawâ na nittam, tapè arán ni Satanas ittam appútan, ánna ari ittam melogò, nu parubán na ittam ni Satanas nga sestemán. \v 12 Ta ari tolay yù makigerrá nittam, nu ari galâ di Satanas ánna yù ira narákè nga anitu ánna dimoniu nga daroban na, ánna yù ira káruán nga narákè nga makapangnguá nga ari masingan, nga ajjan ta lángì. Aggira yù mammaguray sawe dabbuno sù ira tatolay nga kun na nakallà yù nonò na. \v 13 Á yáyù nga alawatat tam laguk ngámin yù iniyawâ ni Namarò, nga kun na ármas na mengal ánna yù barawási na nga balayáng, tapè dán nga naparán ittam, mássiki nu pappanatan ni Satanas yù narákè nga akkuán na nittam. Á nu mabalinin, á manáddak ittam lâ paga nga ari náppù. \s1 Yù Meyárik ta Barawási na Mengal ánna yù Ármas na \p \v 14 Maggián ittam laguk nga dán nga naparán, tapè makáwayyá ittam nga manáddak nga ari máppù, nga kun na mengal nga umay makigerrá. Manáddak ittam laguk, á ari ittam massiri, ngam kagiat tam lâ yù kuruk, nga kun na barakà nga naláddá ta áwà tam. Á yù matunung nga nonò tam ánna yù napiá nga akka-akkuát tam yù kun na barawási nga balayáng, nga nelippak ta gáko tam. \v 15 Á kunnay ta nassapátù ittam, nu dán nga naparán ittam nga umay mangipakánnámmu sù bilin ni Namarò nga meyannung ta pamakkápiá na sù ira tatolay kuna, megapu sù kingnguá ni Apu Kesu. \v 16 Á tangngalát tam yù melippak nittam nga kun na kalátak, nga yù napasigaggà nga ángngikatalà tam kâ Apu, tapè arán na ittam ni Satanas makanná ta pamuruburion na nittam. Ta gapu ta pangikatalà tam, á kunnay ta máddà tam yù ipána na nittam ni Satanas nga naggatang. \v 17 Á alawatat tam yù ángngiyígù ni Namarò nittam nga kun na balayáng nga taddung tam, tapè arán na ittam máwayyá ni Satanas nga pabbábangan. Á kurugat tam yù bilin ni Namarò, nga ipanonò nayù Mangilin nga Ikararuá nittam, nga kun na nataram nga bayunetá nga duá yù ngárak na. \p \v 18 Á sigídá ittam laguk makimállà kâ Namarò, maguray lâ yù mesimmu nittam, ta abbágán na ittam ta meyannung ta ngámin nga máwák tam ánna akkuát tam. Ta abbágán na ittam nayù Mangilin nga Ikararuá ta pakimállà tam, á ipakánnámmu na nittam yù ure ni Namarò, tapè mepángngà yù ipakimállà tam. Á sittam laguk yù kunnay ta matturá, nga ari malurâ nga makimállà, tapè tángngagat tam yù ipakimállà tam megapu sù ira ngámin nga kábulut tam nga tatole ni Namarò. \p \v 19 Á sikayu, ipakimállà nawà gapay, ta abbágán nangà ni Namarò ánna ipakánnámmu na nikán nu kunnasi yù ággubobuk ku, tapè aringà maganássing, ngam mappelokà nga mangipakánnámmu sù monak nga bilin na nga nelímak ta nabayák, nga napiá nga dámak nga meyannung sù pakkápiá tam kâ Namarò megapu kâ Apu Kesu Kiristu. \v 20 Ta jinok nangà ni Apu, nga pannakabaggi na, nga mangilayalayâ sù bilin na. Á yáyù nga pinukù dangà sawe ábbalurán, megapu sù pangilayalayâ ku. Á ipakimállà nawà laguk, tapè mappelokà nga mangilayalayâ sù bilin ni Namarò, nga kunnay ta ipakuá na nikán. \s1 Yù Kabalin nayù Túrâ \p \v 21 Á gapu ta ammù ta ikáyâ naw marámak yù ággiák ku ánna ngámin nga nesimmu nikán, á yáyù nga umay si Tikiko nikayu, nga wagi tam nga iddukat tam, megapu sù pangikatalà na kâ Apu Kesu. Aggina yù pangikatalakán nga masserbi kâ Namarò, nga mangabbák nikán ta ngámin nga ipatarabáku ni Namarò nikán. Á ipakánnámmu na sangaw nikayu yù ngámin nga meyannung nikán. \v 22 Á yáyù nga dobak ku ta umay ta gián naw, tapè marámak naw yù ngámin nga meyannung nikami saw ánna mabannáyán ánna mapattattam yù nonò naw. \p \v 23 Á sikayu nga wáwwagì megapu sù ángnguruk tam, parè bì ta abbágád da kayu di Ammò Namarò kâ Apu Kesu Kiristu, tapè napasigaggà yù ángngikatalà naw. Á parè bì ta pagimammatad da yù nonò naw, tapè napiá yù ággián naw, ánna makkaká-iddù kayu. \v 24 Á parè bì ta ikákkállà na kayu ni Namarò, sikayu ngámin nga mangiddù kâ Apu Kesu Kiristu nga Yápu tam ta áddè ta áddè.