\id ACT Ata Manobo Acts 5/30/00 \h Mgo Hinimuan \toc1 KA MGO HINIMUAN to mgo Suguanon ni Hisus \toc2 Mgo Hinimuan \toc3 Hin \mt1 KA MGO HINIMUAN \mt2 to mgo Suguanon ni Hisus \imt2 Tongod to Soini no Mgo Hinimuan \ip Duktur ka nigsulat to soini no mgo \em Hinimuan\em*, no si Lukas ka ngaran din. No ka soini no ingkasulat din, sumpul to sikan no an-anayan no insulat din tongod to mgo hinimuan woy ka pogkamatoy woy pogko-uyag ni Hisus ligkat to kamatayon din. \ip To soini no\em Mgo Hinimuan\em*, ogkabasa ta ka pogbatun ki Hisus dio to langit woy ka pogdatong to Gimukud to Magboboot dio to mgo nigtuu ki Hisus, woy ka imbulig din kandan oyow kono og-ulung-ulung sikandan to ognangonnangon to kinagian to Magboboot dio to agad hondoi. Woy ogkabasa ta ka mgo hinimuan to mgo suguanon ni Hisus ka impohimu to Magboboot kandan no igmalogot to soini no Maroyow no Nangnangonon tongod ki Hisus dio to agad hondoi no mgo ugpaan. Woy innangonnangon ni Lukas ka mohon-ing no ingkabayo to songo otow no si Saulo no nig-atu to pogtuu ki Hisus, di pogkalugoy nigtuu on woy nohimu on no suguanon din woy nighingaranan on ki Pablo. Taman to napirisu on si Pablo, nigdumaruma si Lukas kandin to ogpanagpitsagpit dio to agad hondoi no ugpaan, no waro din ongkori. \is1 Ka Ignangon to Soini no Sulat \io1 Ka pogpanagana to mgo suguanon ni Hisus woy ogpamalogot to in-anad din 1:1-26 \io1 Ka impamalogot dan ki Hisus dio to Hirusalim 2:1 – 8:3 \io1 Ka impamalogot dan ki Hisus dio to Hudia woy dio to Samaria 8:4 – 12:25 \io1 Ka impamalogot dan ki Hisus dio to mohon-ing no mgo ugpaan 13:1 – 28:31 \io2 a. Ka an-anayan no poghipanow woy ki Pablo 13:1 – 14:28 \io2 b. Ka poglimudlimud to mgo pogbuyagon to mgo nigtuu 15:1-35 \io2 c. Ka igkaruwa no poghipanow woy ki Pablo 15:36 – 18:22 \io2 d. Ka igkatolu no poghipanow ni Pablo 18:23 – 21:16 \io2 e. Ka pogkapirisu ni Pablo dio to Hirusalim, woy dio to Sisaria, woy ka dio to Ruma 21:17 – 28:31 \c 1 \p \v 1-2 Tiopilu, soini ka igkaruwa no sulat ku koykow. Ka an–anayan no sulat ku, dio ku bunsura to pognangonnangon to mgo hinimuan ni Hisus woy ka mgo pog–anad din. No dio a mataman to sikan no allow no pogbatun on si Hisus dio to Langit. Di to waro pad batuna, duon pad insugu din to sikan no naalam no mgo suguanon din. No ka mgo sugu din kandan, nigligkat to Gimukud to Magboboot. \p \v 3 Pogkaponga to pogkamatoy ni Hisus woy to pogkouyag din, duon kohop–atan no allow no malasi niglibuwas si Hisus dio to mgo suguanon din. Woy mohon–ing ka hinimuan din no igmalogot to nouyag on ian ka lawa rin ligkat to kamatayon din. Woy malasi innangonnangon ni Hisus kandan ka ogtumanon to Magboboot to pandatuan din. \p \v 4 Nò, to songo poglimud man do ni Hisus woy to mgo suguanon din, pignangonan din sikandan to, “Kono kow pad og–awo to soini no lunsud to Hirusalim. Di tagad kow pa to ogkabogayan kow on to Gimukud to Magboboot su sikan ian ka innangon ku kaniu nokani no impasabut to Amoy ku no dio to Langit kaniu.\f + \fr 1:4 \ft Basa ka to Lukas 24:49.\f* \v 5 Nokani, nigbautismuan kow ni Huan dio to woig. Di kono no malugoy no ogbogayan kow on to Gimukud to Magboboot.” \s1 Ka Pogbatun ni Hisus dio to Langit \p \v 6 No to poglimud man do si Hisus woy to mgo suguanon din, nig–inso sikandan ki Hisus to, “Og–inso koy ko kuntoon nu ro ogpoulia dini to kanta ka katondanan ta no naagow?”\f + \fr 1:6 \fq Ka katondanan to mgo Hudiu\ft , nagongonan pad to taga Ruma.\f* \v 7 Kagi ni Hisus no intabak to mgo suguanon din to, “Ka Magboboot no ian Amoy ku dio to Langit, kono kow rin oghitagoon ko kon–u rin on ogtumanon woy ko songo monu kalugoy ka pogtuman din to mgo hinimuan din, su katondanan din do to pogboot. \v 8 Dokad di ko ogdatongan kow on to Gimukud to Magboboot, ogbogayan kow on to kabogbogan, no oghimuon kow on no mgo talagmalogot to igpaanad ku kai to soini no lunsud to Hirusalim, woy dio to tibo to sikan no probinsia to Hudia woy dio to Samaria, woy dio to katamanan to soini kalibutan.” \v 9 Pogkaponga ni Hisus to sikan no innangon din kandan, nabatun on sikandin dio to Langit no nigbantoy ka mgo suguanon din taman to naatangan on to salagapun. \p \v 10 Nò, poglonghag pad to mgo suguanon din dio to langit su ogpitow ki Hisus no nabatun, natokow sikandan to duon on daruwa no otow no nakapanabinit to manggad no mapoti no duon nigsasindog to longod dan. \v 11 No kagi to sikan no daruwa kuwo kandan to, “Sikaniu no mgo taga Galilia, manio to ungod kow oglonghag dio to langit to oglibong dod man si Hisus dini to tano? Ogkounawa ro ka pogbatun din no pigkita now ka lawa rin. No ko oglibong si Hisus kai to tano, songo sikan dod ka lawa rin no nigkita now.” \p \v 12 Pogkaponga, namang–awo on ka mgo suguanon ni Hisus to sikan bubungan no oghingaranan to Olibu no marani to lunsud to Hirusalim. Tigbal do no songo kilumitru ro ka igkariu. \v 13 No pog–uli dan dio to lunsud to Hirusalim, namanoik on dio to nig–ugpaan dan no baloy woy nigsolod on to songo sinabong duon to ampow to sikan no baloy. Ka nigsolod no mgo otow si Pedro, si Huan, si Santiago, si Andris, si Pilipi, si Tomas, si Bartolomi, si Matiu, woy ka sangoy ni Santiago no anak ni Alpiu. Duon pad si Simon no oghingaranan dan to Siloti.\f + \fr 1:13 \fq Ka Siloti\ft , ian ngaran dan to songo sampangan to mgo otow no og-atu to gobirnu to Ruma.\f* Woy duon dod si Hudas no anak to dangob no Santiago. \v 14 Nanlimudlimud ka tibo, no sagboka ro ka goinawa ran to og–ungod ogman–ampu to tangkaan to Magboboot. Duon mgo boi no nan–amut kandan to pog–ampu, woy nigduma ka inoy ni Hisus woy ka mgo hari rin no lukos. \p \v 15 Waro do malugoy no nalimud man do nighutuk ka mgo otow no nigtuu ki Hisus. Duon buwa songo gatus woy kawaan no mgo otow no nan–amut. No nigsasindog on si Pedro. \v 16 Kagi rin to, “Mgo sulod, kono ogkohimu no kono ogkatuman ka Tahan no Kasulatan no kagi to Magboboot. Ian su si Dabid no talagnangon dongan to kagi to Magboboot, nigbobootan on to Gimukud din no duon impanoy rin innangon tongod ki Hudas, no ian ka nigbulig to mgo otow no nigdakop ki Hisus. \v 17 Di duma ta rod nokani si Hudas no songo nig–amut to katondanan ta no mgo suguanon ni Hisus. Ian su agad nokoy no imbogoy ni Hisus kanta no mgo hinimuan, songo ingkasalig din dod ki Hudas,” kagi ni Pedro. \p \v 18 Pogkalugoy, duon songo luti no tano no naboli to salapi no imbogoy to mgo otow ki Hudas, ka imbayad to maroot no nohimu rin no impanabod din si Hisus. Di nighondio si Hudas to matikang no dalama no nig–ogot to lawa rin. Nabalbalintuad sikandin no naladlaran on ka gotok din no nanlopow on ka bituka rin no namatoy on. \v 19 Ka tibo no mgo taga Hirusalim, nakarinog on to noomonu si Hudas. Sikan ian no ka tano no naboli to salapi din, nighingaranan on to Akildama. Ian lituk to kinagian dan, Tano no Nalangosaan.\f + \fr 1:19 \fq Tano no Nalangosaan\ft , su tano no naboli to salapi no imbayad to langosa to otow. Basa ka to Matiu 27:3.\f* \v 20 Ian su duon ingkasulat ni Dabid dongan tongod ki Hudas to, \q1 ‘Balagad ko ogkoongkoran on ka ugpaan din oyow waro otow no ogpokougpo duon,’ \q1 Woy kagi rin to, ‘Balagad ko songo otow on ka ogpurut to katondanan din.’ ”\f + \fr 1:20 \ft Ogkabasa to Salmo 69:25 woy 109:8.\f* \m Pogkaponga, kagi ni Pedro to, \v 21-22 “Sikan ian to og–awoson to duon sagboka no otow no og–alamon ta no igtimul kanta no suguanon ni Hisus su oyow sikandin on ka ogbulig kanta to ogmalogot to pogkouyag ni Hisus ligkat to kamatayon din. No ian ta ro og–alamon ka otow no songo nigdumaruma kanta no nigluyudluyud to Lagboy no Igbuyag ta no si Hisus ligkat to pogbautismu ni Huan taman to allow no pogbatun ni Hisus.” Sikan do ka kagi ni Pedro kuwo to mgo duma rin. \p \v 23 Sikan ian no nig–alam pad to daruwa no otow. Ka ngaran to sagboka, si Husi Hustu no ian angga din, si Barsabas. Nò ka ngaran to dangob si Matias. \v 24 No nig–ampu pad sikandan. Kagi ran to, “Buyag noy no dio to Langit, natagaan nu ka goinawa to tibo no otow kai to tano. Kuntoon, ipapitow nu kanami ko hondoi to soini no daruwa ka pig–alam nu \v 25 no igliwan to katondanan woy mgo hinimuan ni Hudas. Ian su suguanon din dod porom ni Hisu Kristu sikandin di pig–ongkoran din ka katondanan din no nakaparagas no oghondio to ugpaan no ogpakalogpad kandin.” \v 26 No pogkaponga ran on to pog–ampu, duon intagu dan to taguanan no og-indanan to ngaran to otow no ka ogkapurut no ngaran, ian ka ogkaalam. Si Matias no ngaran ka napurut no sikan ian ka naalam no suguanon no igliwan ki Hudas. Nò, nakaamut on si Matias to tahan no sampulu woy sagboka no suguanon ni Hisus. \c 2 \s1 Ka Pogdatong to Gimukud to Magboboot \p \v 1 No kouma on ka allow no oghingaranan dan no Pintikustis.\f + \fr 2:1 \fq Ka Pintikustis\ft , ian ngaran to songo pagkoonan dan no igsayo to poggaani. No to kinagian dan, ogkalituk to kalimmaan su kalimmaan ka mgo allow no ogligad ligkat to nokohun-a no pagkoonon dan no ogkohingaranan dan to Paligad. Ogkabasa soini to Levitico 23:15-21 woy Deuteronomio 16:9.\f* No ka mgo nigtuu, nanlimudlimud on dio to songo baloy. \p \v 2 Inogo on no natokow ka mgo otow to duon daging no nigligkat to langit no ogkoiling to maagbot no kalamag no ogsolod on dio to baloy no niglimuran dan, no magulub on ka baloy. \v 3 No duon pigkita ran to ogkoiling to mgo logdog to hapuy no nigtangkap on no dio nakalogob nokountud to mgo ulu to tibo no mgo otow no nalimud. \v 4 No ka Gimukud to Magboboot, nigsolod on to goinawa to tibo no mgo otow no nalimud. No nangakagi on sikandan to mgo nigloinloin no mgo kinagian no imbogoy to Gimukud to Magboboot kandan. \p \v 5 No ka sikan, duon mgo Hudiu no ogtahud to Magboboot no nan–ugpo dio to Hirusalim. Sikandan, nigligkat to agad hondoi no mgo ugpaan. \v 6 Pogdinog dan to sikan no daging, nandalapak woy nalimud on sikandan. Di natalap ka goinawa ran, su tag sagboka kandan, nakarinog to mgo otow no nakakagi to kandin no kinagian. \v 7 Nabolongbolong lagboy sikandan su nahan dan ko nokoy buwa. Moin–insooy sikandan to, “Inat to mgo taga Galilia ro ka soini tibo no mgo otow no ogkakagi. \v 8 Di manio to ogdinogon ta sikandan no ian on ogkaalap dan ka mgo kinagian ta no ogloinloin? \v 9 Sikanta kai, mgo taga Partia mgo taga Midia, taga Ilam, taga Misopotamia, taga Hudia, taga Kapadusia, taga Pontu, woy taga Asia, \v 10 taga Pirigia, taga Pampilia, taga Ehipto woy duon dod duma ta no dio mogligkat to mgo probinsia to Libya no marani to Sirini. Woy duon mgo agpot no taga Ruma no nan–amut to tinuuan to mgo Hudiu, woy ka mgo Hudiu no tu–tuu no dio mootow to lunsud to Ruma. \v 11 No songo duon mgo taga Krita woy mgo taga Arabia. Mohon–ing ka pigligkatan ta no nigloinloin ka mgo ugpaan ta, di ogdinogon ta sikandan no ognangonnangon kanta to mgo kabolongbolonganan no nohimu to Magboboot. No ian kinagian dan to ognangon, ka mgo kinagian ta no ogloinloin. \p \v 12 Ka tibo no mgo otow, nabolongbolong on ian woy natalap ka goinawa ran. Moin–insooy sikandan to, “Nokoy buwa ka kalitukan to soini?” \v 13 Di duon duma no mgo otow no nigsusumpalit, no kagi ran to, “A. Nalasing do duon nò.” \v 14 Di nigsasindog on si Pedro longod to sikan no sampulu woy sagboka no duma rin no suguanon ni Hisus. No nigpaagbotan din on to nignangon to mgo otow to, “Sikaniu no mgo duma ku no mgo Hudiu woy tibo kaniu no mgo taga Hirusalim, pamminog kow to soini no ignangon ku kaniu oyow ogpakasabut kow. \v 15 Nahan now no nalasing koy di waro koy man malasing, su kono pad man ogtinlasing kuntoon to nokoy naan alas nuibi pad to masolom. \v 16 Dokad di, soini no ogkitoon now kuntoon, ian ka ingkasulat dongan ni Hoil no talagnangon to kagi to Magboboot. No nigkagi ki Hoil to: \q1 \v 17 ‘Kagi to Magboboot to, Uromo to tipouri no otow, dio to agad hondoi kai to ampow to tano, ogpambogayan ku to Gimukud ku. No ka mgo anak now, agad lukos woy boi, ogpakanangonnangon to kinagian ku. No ka mgo lukos no kono pad amana no buyag, duon igpapitow kandan no mgo ogpaatawan. No ka mgo lukos no buyagbuyag on, duon igpapitow kandan no mgo tagoinop. \q1 \v 18 Tu–tuu ian soini no ignangon ku kaniu. \q1 Ko ogpokouma on ka sikan no allow, ka mgo sakup ku, agad lukos woy boi ogpambogayan ku to Gimukud ku. \q1 No ogpakanangonnangon sikandan to kinagian ku. \q1 \v 19 No dio to Langit, duon igpapitow ku no mgo kabolongbolonganan. \q1 Woy kai to tano, duon igpapitow ku no langosa, woy hapuy woy ka mgo obol no dakol. \q1 \v 20 Woy ogpokouma ka allow to pogboboot ku to mgo otow, \q1 ogmarusilom on ka allow, no ka bulan, ogkoiling on to langosa. \q1 Sikan ka allow no igkabantug lagboy to mgo otow. \q1 \v 21 Di, agad hontow no ogpakasampit to ngaran to Lagboy no Igbuyag, ogkapangabangan sikandin.’ ” \q1 Ian ka kinagian to Magboboot no ingkasulat ni Hoil.\f + \fr 2:21 \ft Ogkabasa to Joel 2:28-32.\f* \p \v 22 No kagi ni Pedro to mgo otow to, “Sikaniu no mgo pinanganak ni Israil, pamminog kow to soini no ignangon ku. Nigsugu to Magboboot si Hisus no taga Nasarit kai to kanta. Woy impamalogot din kanta to si Hisus, ian ka pig–alam din. Ian su duon ka mgo kabolongbolonganan woy ka mgo indanan no igmalogot to kinagian din woy su duon ka mgo mabogbog no impohimu to Magboboot kandin kai to tangkaan ta. Nataga kow to soini no ignangon ku. \v 23 No soini dod si Hisus no imparakop no imbogoy on kaniu. Di tahan no nataga ka Magboboot to ogmonuon now si Hisus. Woy tuud to Magboboot to ogkatuman on ka sikan. No impohimatayan now on si Hisus to mgo otow no waro mogsimba to Magboboot woy inlansang dan on sikandin dio to krus. \v 24 Di pig–uyag on to Magboboot si Hisus ligkat to kamatayon din su kono man ogkohimu ko kono ogkouyag sikandin. \v 25 Ian su duon ingkasulat dongan ni Dabid tongod to kagi ni Hisus to, \q1 ‘Ungod ad ogtangko to Magboboot. \q1 No duon sikandin kai to kawanan ku no ogbulig kanak oyow kono ad ogkasasow. \q1 \v 26 Sikan ian to ogkarago a lagboy no ogpokouwang ad on to igkarago ku. Dakol ka im–imanan ku su, agad ogkamatoy a \q1 \v 27 di kono a nu og–ongkoran dio to Hadis no ian ka ugpaan to mgo nammatoy, woy su kono ka ogbogoy ko ogkamolu ka lawa ku no ian ka Matuwarong no Suguanon nu. \q1 \v 28 Intuon nu kanak ka dalan no ogpakabogoy to kouyagan no waro katamanan. \q1 Narago–dago ka goinawa ku su duon ka kai to kanak.’ ” \f + \fr 2:28 \ft Ogkabasa to Salmo 16:8-11.\f* \p \v 29-31 No kagi ni Pedro to, “Nò mgo sulod, ogpakanangon a kaniu to waro igduwaruwa ku to si Dabid, namatoy on dongan no insabal on. No taman kuntoon, duon dod man ka sabalanan din kai to kanta. Di ian to innangon ni Dabid ka sikan, su dongan, talagnangon sikandin to kinagian to Magboboot. No nataga si Dabid woy impanoy rin innangon ka pogkouyag ni Kristu uromo ligkat to kamatayon din. Ian su natagaan din ka insabut woy nigpangulibot ka Magboboot kandin to duon ogpokouma uromo no kapunganan din no ogkohimu on no lagboy no igbuyag woy ogkabogayan on to pandatuan din. Kagi rin to, \q1 “Waro ongkori dio to Hadis no ian ugpaan to mgo nammatoy, \q1 woy songo waro mamolu ka lawa rin.”\f + \fr 2:29-31 \ft Ogkabasa to 2 Samuel 7:12 woy Salmo 132:11.\f* \p \v 32 No kagi ni Pedro, to “Sikan dod ka Hisus no nig–uyag on to Magboboot ligkat to kamatayon din. No tibo koy ogpakapamalogot to sikan. \v 33 No kuntoon, diad on si Hisus to Langit to kawanan to Magboboot no ian Amoy rin no nabogayan si Hisus to dakol no ngaran din oyow sikandin ka ogbogoy kanta to Gimukud to Magboboot. No ian ka insabut din kanta dongan. No ka soini no ogdinogon now woy ogkitoon now kuntoon, ogligkat ian to Gimukud din. \v 34 Ko nigkagi si Dabid, kono no ka kandin lagboy no ka lawa ka ingkatuon din to sikan no ingkasulat din su waro nabatun si Dabid dio to Langit. Di nigsulat si Dabid to, \q1 ‘Kagi to Magboboot kuwo to Igbuyag ku to, Kai ka pa to kawanan ku ogpinpinnuu \v 35 ogtagood to ogdoogon ku ka mgo usig nu su oyow ogpakaluhud to tangkaan nu.’”\f + \fr 2:35 \ft Ogkabasa to Salmo 110:1.\f* \p \v 36 No kagi ni Pedro to, “Nò, sikaniu tibo no mgo pinanganak ni Israil, indani now to malogot ian ka ignangon ku kaniu. Ian su si Hisus no inlansang now dio to krus oyow ogkamatoy, ian on ka pighimu to Magboboot no Lagboy no Igbuyag ta woy sikandin dod ka Im–imanan to mgo Koot–otawan no oghingaranan ta ki Kristu.”\f + \fr 2:36 \fq Ka Kristu to kinagian to Ginirigu\ft , ian ka iglituk to sikan no Lagboy no Igbuyag no og-im-imaman dan no songo ogkohingaranan no Misias to kinagian no Hibriu.\f* \p \v 37 No pogdinog to mgo otow to sikan no innangon ni Pedro, lagboy nasugat ka goinawa ran. No kagi ran to, “Mgo sulod, ogmomonu koy on naan?” \p \v 38 Nigtabak si Pedro kandan to, “Og–awoson no tag sagboka kaniu, ogsonditan now woy og-ongkoran now on ka mgo batasan now no maroot woy ogpabautismuan kow on to ngaran ni Hisu Kristu. No og–awoon din on ka mgo salo now woy ogbogayan kow on to Gimukud to Magboboot. \v 39 Ian su ka Gimukud to Magboboot ka innangon to Magboboot no igbogoy rin kanta lagkos to innangon din to songo igbogoy rin dio to mgo pinanganak ta. Woy kono no sikan do ka ogkabogayan to Gimukud to Magboboot di agad ka mgo otow no mariu kanta, agad hontow no otawa no oghimuon to Lagboy no Igbuyag ta no ka Magboboot no sakup din, songo ogkabogayan to Gimukud din.” \p \v 40 No nig–ungod dod nigkagi si Pedro to igmalogot to ignangonnangon din woy nigtaloson din ka mgo otow to, “Pangabangi now ka mgo lawa now su oyow kono kow ogpakalagkos to logpad no ogpokouma to soini kuntoon no mgo otow no kono ogpaagad–agad to Magboboot.” \p \v 41 Sikan ian to, ka mgo otow no nigtuu to innangonnangon ni Pedro, nigpabautismu on. No to sikan do no allow, duon buwa tatolu no malan no mgo otow ka nigtuu ki Hisus no nokogdumaruma on to mgo otow no tahan on no nigtuu. \v 42 Ungod nigpamminog sikandan to mgo in–anad to mgo suguanon ni Hisus. Malasi nigparumdumooy sikandan woy niglimudlimud oyow ogkoon to harina no igparoromdom to pogkamatoy ni Hisus. Woy malasi nan–ampu sikandan. \p \v 43 Mohon–ing ka nohimu to mgo suguanon ni Hisus no mgo kabolongbolonganan woy ka igmalogot to sikan no nangnangonon tongod ki Hisus. No ka tibo no mgo otow, nigtahud to Magboboot. \v 44 No ka tibo no mgo otow no nigtuu ki Hisus, nigparumdumooy on sikandan woy nigsasalupungan dan ka kalaglagan dan. \v 45 Mohon–ing ka nigduwad dan no kalaglagan dan woy ko tano dan. No nigtalaran dan ka mgo duma ran no duon og–awoson dan. \v 46 Allow–allow nigparumdumooy sikandan no nanhondio to Dakol no Ampuanan to mgo Hudiu. Woy niglimudlimud dio to mgo baloy ran oyow ogkokoon sikandan to harina no igparoromdom to pogkamatoy ni Hisus. Woy songo nigkokoon to koonon. No dakol ka pogpasalamat to goinawa ran woy ka ingkarago dan. \v 47 No nigsayo dan on ka Magboboot. No ka duma no mgo otow, nabantugan to sikan no mgo otow no nigtuu ki Hisus. Allow–allow nigtimtimulan on to Lagboy no Igbuyag ka mgo otow no ogtuu no ogkapangabangan to mgo salo dan. \c 3 \s1 Ka Pogkoulii to Napulid \p \v 1 Songo allow no marani on ogmanalinga ka allow, nighondio si Pedro woy si Huan dio to Dakol no Ampuanan to mgo Hudiu su tig–ampu dan. \v 2 No duon otow no napulid ligkat to ingkabato din no pighonat to mgo duma rin. Allow–allow ran alapa sikandin dio to sikan no ampuanan woy dio dan ipohibat to gumawan no oghingaranan to Maroyow no Gumawan su oyow ogpakabuyu sikandin to salapi to mgo otow no ogmanligad no ogsolod to sikan no Dakol no Ampuanan. \p \v 3 No ka sikan no napulid, pogpitow rin ki Pedro woy si Huan no ogsolod to ampuanan, nigbuyu kandan. \v 4 No songo nigpitow ni Pedro daruwa ki Huan ka napulid. Kagi ni Pedro kuwo to napulid to, “Pitow ka kanami.” \v 5 No songo nigsagman ka napulid kandan su nokoiman to duon buwa igbogoy ran kandin. \v 6 Di kagi ni Pedro to, “Agad bulawan woy ko uru, waro salapi no igkabogoy ku koykow. Di duon dod soini no igkabogoy ku. Su duon katondanan to ngaran ni Hisu Kristu no taga Nasarit, ognangonan ku sikoykow to sasindog kad woy hihipanow kad on.” \v 7 Woy nigtinawo ni Pedro ka kawanan no bolad to napulid no impasasindog din on. Inogo on no nigmanokal on ka mgo paa rin woy ka mgo bukubuku rin. \v 8 No niglapognat to pogsasindog din woy nokohihipanow on. No nigduma on woy ki Pedro to ogsolod to sikan no Dakol no Ampuanan. Songo kuwo no oghihipanow sikandin woy songo kuwo no ogpakasayowsayow on no ungod din sayaa ka Magboboot. \v 9 Ka tibo no mgo otow, nakakita on to nokohiphipanow on ka sikan no otow woy to ogsayoon din ka Magboboot. \v 10 Woy nigtokod to sikan ian ka otow no napulid no ungod do duon ogpakapinpinuu dio to Maroyow no Gumawan no ogbuyu to salapi, dio to dakol no Ampuanan dan. Nabolongbolong on lagboy sikandan to noulian on ka sikan no napulid. \v 11 No sikandin, ungod niggogongon ki Pedro woy ki Huan su ogkarago. No ka tibo no mgo otow dio to sikan no ampuanan, nammallaguy on no ogdalapak kandan dio to holonganan to mgo otow no oghingaranan dan to Balukon ni Solomon su nabolongbolong lagboy. \p \v 12 Pogpitow ni Pedro to nabolongbolong ka mgo otow, kagi rin kuwo kandan to, “Mgo pinanganak ni Israil, manio to ogkabolongbolong kow to noulian on ka soini no otow? Woy manio to ogtotongtongan koy nikaniu? Bak nigligkat to kanami no kabogbogan woy ko nigligkat to madmaroyow koy to songo otow, bali to wa man. \v 13 Di nigligkat atag to Magboboot ka impokohipanow rin. Sikandin dod ka Magboboot to mgo kaap–apuan ta dongan no si Abraham, si Isaak, woy si Hakub. No ka Magboboot, ian ka nigpohipanow on to soini no otow su oyow ogkasayo si Hisus no pigsugu din kai to tano. Di sikaniu atag, nigdakop now on si Hisus no imbogoy now dio ki Gobirnador Pilatu woy nigbayungan now on. No ko impalibuwas din on porom si Hisus, nig–atangan now woy waro now palibuwasa. \f + \fr 3:13 \ft Ogkabasa to Exodo 3:15.\f* \v 14 Si Hisus, ka oghingaranan to Maroyow woy ka Matuwarong su waro batasan din no maroot. Di nigligalan now ro sikandin woy nigbuyu kow ki Pilatu oyow ian din igpalibuwas ka talagbunu no tahan on no napirisu.\f + \fr 3:14 \ft Ogkabasa to Matiu 27:15; Markos 15:6; Lukas 23:13 woy Huan 19:12.\f* \v 15 Nigpohimatayan now on si Hisus no ian talag–uyag to tibo. Di nig–uyag to Magboboot sikandin ligkat to kamatayon din. No sikanami ka ogpakamalogot to sikan. \v 16 Ka kabogbogan woy ka pogtuu noy to ngaran ni Hisus, ian ka immanokal to soini no no otow no ogkitoon now woy tahan now no natagaan no napulid. No noulian on ian sikandan kai to taliwaro now su nigligkat ki Hisus ka sikan no pogtuu noy. \p \v 17 Di mgo sulod,” kagi ni Pedro, “natagaan kud to ian now impohimatoy ki Hisus su waro kow mataga ko hondoi nigligkat woy songo waro tokora to mgo igbuyag now. \v 18 Di ko namatoy on si Hisus, natuman on ka impanangon to Magboboot to bo–bo to tibo no mgo talagnangon din dongan to ogkabaybayaran ka pig–alam din no ian ka Im–imanan to mgo Koot–otawan no oghingaranan ki Kristu,” kagi. \v 19 “Sikan ian mgo sulod, sonditi now on ka mgo batasan now no maroot woy halina now ka goinawa now dio to Lagboy no Igbuyag ta no si Hisus oyow ogkaawo on ka mgo salo now woy oyow ogkabogayan kow to maawang no goinawa no ogligkat to ogdanian kow nikandin. \v 20 No uromo, ogpalibongon to Magboboot si Hisus kai to kaniu no ian ka Im–imanan to mgo Koot–otawan no oghingaranan ki Kristu. \v 21 Di dio pad ogpokougpo si Hisus to langit taman to ogkatuman on ka tibo no impanangon to Magboboot dongan to bo–bo to mgo maroyow no talagnangon to kagi rin. \v 22 Sikan to ian no nigkagi ni Moisis to, \q1 ‘Duon uromo talagnangon to kagi to Lagboy no Igbuyag ta \q1 no Magboboot no ipohondio din to kaniu no ogkounawa kanak. \q1 Pamminog kow kandin ko nokoy ka ignangon din kaniu. \q1 \v 23 No ko duon otow no kono ogpamminog to sikan no talagnangon to kagi ku,’ kagi to Magboboot, \q1 ‘Kono ogpakalagkos to mgo sakup ku di oglogparan to waro katamanan.’ ”\f + \fr 3:23 \ft Ogkabasa to Deuteronomio 18:15 woy 18 woy 19.\f*\em Sikan ka ingkasulat ni Moisis\em*. \p \v 24-25 No kagi ni Pedro to, “Tibo no mgo talagnangon to kagi to Magboboot ligkat dongan ki Samuel lagkos to mgo sunud no mgo talagnangon to kagi rin, nakanangon to soini no oghimuon to Magboboot kai to kanta kuntoon. Ian su sikanta ka mgo pinanganak to sikan no mgo talagnangon to kagi rin, songo ogpakalagkos kid on to sikan no insabut to Magboboot kandan dongan no nigkagi ka Magboboot ki Abraham dongan to, \q1 “Duon uromo pinanganak nu no ogbogoy to karoyawan \q1 dio to tibo no kapunganan to soini no tano.” \q1 Ian ka kagi to sulat. \f + \fr 3:24-25 \ft Ogkabasa to Genesis 22:18 woy 26:4.\f* \p \v 26 Kagi ni Pedro to, “Sikan ian no impohondini to Magboboot si Hisus no Suguanon din kai to tano. No nigpohun-a rin sugua kai to kanta no mgo Hudiu oyow ogkohunnaan kid ogkabogayan to karoyawan su tongod to og–ongkoran tad on ka mgo maroot no batasan ta.” \c 4 \s1 Ka dio si Pedro woy si Huan to tangkaan to mgo Pogbuyagon \p \v 1 Nò, sikan pad ka innangonnangon woy ni Pedro to mgo otow no noumaan on sikandan to mgo talagpanubad, woy ka kapitan to mgo talagbantoy to sikan no Dakol no Ampuanan to mgo Hudiu, woy ka mgo Sadusiu.\f + \fr 4:1 \fq Ka mgo Sadusiu\ft , songo sampangan to mgo Hudiu no kono ogtuu to duon pogkouyag to mgo nammatoy.\f* \v 2 Nabolu sikandan su og–anaran woy ni Pedro ka mgo otow woy su ognangonan dan sikandan to duon pogkouyag uromo to mgo nammatoy su ogligkat to nouyag on si Hisus ligkat to kandin no kamatayon. \p \v 3 Sikan ian to pigdakop dan on si Pedro woy si Huan no impapirisu ran on tagood to ogkapawo su mahapun on man dakopa. \v 4 Di to sikan no mgo otow no nakarinog to kinagian to Magboboot, mohon–ing ka nigtuu on ki Hisus. No ko nasool pa ka mgo lukos do, duon buwa lalimma no malan ka nigtuu. \p \v 5 Pogkapawo, nanlimudlimud on ka mgo pogbuyagon to mgo Hudiu, woy ka mgo otow no tahuronon, woy ka mgo talag–anad to Balaod dan. \v 6 Woy songo nig–amut si Anas no ian Labow to mgo Talagpanubad to sikan no Dakol no Ampuanan to mgo Hudiu. Songo duon si Kaipas, woy ka sangoy ni Huan, woy si Alihandro, woy duon duma no mgo sulod ni Anas. \v 7 No nigpataliwaro dan on si Pedro woy si Huan, no pig–insoinso dan sikandan ko, “Hondoi now kua ka kabogbogan no ingkoulii now to soini no napulid? Woy hontow no ngaran ka nigbogoy kaniu to katondanan now?” kagi ran. \p \v 8 No niglonaan on si Pedro to Gimukud to Magboboot, no nigtabak si Pedro kandan to, \v 9 “Mgo pogbuyagon woy mgo tahuronon to mgo otow, ko og–inso kow kanami to soini no karoyawan no nohimu to soini no napulid, woy ko og–inso kow ko hondoi nigligkat ka ingkoulii to lawa rin, \v 10 soini ian ka igtabak noy kaniu oyow ogkatagaan now woy songo ogkatagaan ka tibo no mgo pinanganak ni Israil, to si Hisu Kristu, ian ka ngaran to sikan no ingkouyag to soini no otow oyow ogpakasasindog kai to tangkaan now kuntoon to noulian on ian ka lawa rin. Sikan ian ka Hisus no taga Nasarit no impalansang now on dio to krus. Di pig–uyag on to Magboboot sikandin ligkat to kamatayon din. \v 11-12 Si Hisus dod ka intuon dongan to mgo talagnangon to kagi to Magboboot to innangon dan to duon batu no og-ongkoran on nikaniu no mgo talaghimu to baloy. Di sikan dod ian ka batu no pig–alam to Magboboot. No ian ka nohimu no unturanan to baloy su si Hisus, ian ka nohimu on no Talagpangabang to mgo salo ta. Ian su agad hondoi ka ogpakarolog, waro dangob no ngaran no litos to ogkasampit to mgo otow ko kono no si Hisus do ian ka ogpakapangabang kanta no makasasalo.”\f + \fr 4:11-12 \ft Ogkabasa to Salmo 118:22.\f* \p \v 13 Pogdinog to mgo pogbuyagon to mgo Hudiu to tabak ni Pedro daruwa ki Huan, nabolongbolong lagboy sikandan to kono ogkahallok woy si Pedro no ogtabak, woy su nataga to waro mokoungod to pog–iskuila ran, woy su kono no dakol ka ngaran dan. Sikan ian to nigtokod to mgo pogbuyagon to, si Pedro woy si Huan, nigdumaruma nokani ki Hisus. \v 14 Di waro makakagi ka sikan no mgo pogbuyagon su nakitaan dan on man ka sikan no otow no noulian on no duon mogsasindog to tangkaan dan. \p \v 15 Nò, pigsugu to sikan no mgo pogbuyagon to oyow igpalibuwas pad woy si Pedro. No nigmaal–alukuyoy pad to, \v 16 “Ogmonuon tad naan ka sikan no daruwa no otow, su tu–tuu ian to duon mabogbog no indanan no nohimu, woy natagaan on to tibo no mgo otow kai to lunsud to Hirusalim. No kono ki man ogpakakagi to waro su natagaan dan on ka tibo no nohimu. \v 17 Di kuntoon, oyow konad ogparagas sikandan no ognangonnangon, ogbohogon ta woy ogsaparan tad sikandan to, ‘Bunsud kuntoon, kono now on ignangonnangon ka nangnangonon tongod to ngaran ni Hisus.” \v 18 Pogkaponga to immaal–alukuyoy ran, impoumow ran man do si Pedro daruwa ki Huan no nigsaparan dan sikandan to, “Soini ka ignangon noy kaniu, kono now on ignangonnangon woy do kow on anara ka agad hontow, tongod to ngaran ni Hisus.” \v 19 Di nigtabak si Pedro daruwa ki Huan kandan to, “Mgo amoy, doromdoma now ko hondoi ka maroyow to tangkaan to Magboboot, ko ogpaagad–agad koy ro kaniu di ogkabalagad noy on ka sugu to Magboboot kanami. \v 20 Ko sikanami, waro duma no ogkohimu noy ko kono no sikan do to ogpakanangonnangon koy ro man to sikan no mgo nigkita noy woy ka nigdinog noy.” \em No sikan do ka intabak dan to mgo igbuyag to mgo Hudiu\em*. \p \v 21 Nò, nigpasait nighutuk ka mgo pogbuyagon woy ki Pedro, no impalibuwas dan on. Ian su waro ogkaroromdom to mgo pogbuyagon ko ogmonuon dan to oglogpad kandan su ogkahallok to mgo otow su ka tibo no mgo otow, nigsayo to Magboboot su noulian on ka napulid. \v 22 Ian ingkasayo dan to Magboboot su ka tuid to sikan no otow no nohimuan to sikan no kabolongbolonganan, nigsubla on to kohop–atan on ka tuid din. \p \v 23 Poglibuwas on woy ni Pedro, nanhondio sikandan to mgo duma ran no imbatbat dan on kandan ka insapad to mgo pogbuyagon woy ka mgo Labow to mgo Talagpanubad. \v 24 Pogdinog to mgo duma ran ka imbatbat woy ni Pedro, tibo nang–ampu dio to Magboboot. No kagi ran to, “Lagboy no Igbuyag noy no ian mabogbog, sikoykow ka nighimu to langit, woy ka tano, woy ka tibo kai to ampow to tano. Songo nighimu ka to dagat woy ka tibo no nakatagu to dagat. \f + \fr 4:24 \ft Ogkabasa to Exodo 20:11; Nehemias 9:6; Salmo 146:6.\f* \v 25 Woy ligkat dod to koykow no Gimukud, duon impanangon nu ki Dabid no kaap–apuan noy woy suguanon nu. No kagi rin to, \q1 ‘Manio naan ka mgo otow no kono no Hudiu no ogkabolu to Magboboot, woy ka doromdom to mgo Hudiu, no songo waro man pulus? \q1 \v 26 Ian su ka mgo labow to mgo igbuyag to soini no tano, nigpanagana, woy nalimud on ka mgo igbuyag to mgo koot–otawan su og–atuan dan ka Magboboot woy ka Im–imanan to mgo Koot–otawan no pig–alam to Magboboot.’”\f + \fr 4:26 \ft Ogkabasa to Salmo 2:1,2.\f*\em Kagi to ingkasulat ni Dabid\em*. \m \v 27 “Nò,” kagi to mgo otow no nan–ampu to, “Tu–tuu ian, Magboboot, su nokani kai to soini no lunsud to Hirusalim, nalimud ka mgo igbuyag no si Hirodis, si Punsiu Pilatu, woy ka mgo Hudiu woy ka kono no Hudiu. No ian to nalimud sikandan su og–ogotan dan ka waro salo no suguanon nu no si Hisus no ian pig–alam nu no Im–imanan to mgo Koot–otawan. \v 28 Nig–uuy–uyunan dan ko nokoy ka oghimuon dan ki Hisus. Di ka pighimu ran kandin, ian do ka impanoy nu innangon dongan no igpatuman nu kandin. \v 29 Kuntoon, Igbuyag noy no dio to Langit, doromdoma nu ka mgo impasait to soini no mgo igbuyag noy. Woy buligi koy ro ka mgo suguanon nu oyow kono koy ogkahallok to ognangonnangon to kinagian nu. \v 30 Ogbuyu koy to igpapitow nu ka kabogbogan nu oyow duon ogpakabulung to mgo masakiton woy oyow duon ogkohimu noy no mgo kabolbolonganan woy ka mgo indanan no igmalogot to kinagian nu su ligkat to kabogbogan to ngaran ni Hisus, no ian ka maroyow no suguanon nu no waro salo.” \p \v 31 Pogkaponga ran to nig–ampu, niglunggat to Magboboot ka baloy no piglimuran dan. No natibo on sikandan niglonaan to Gimukud to Magboboot. Bunsud to sikan, nignangnangonan dan ka mgo otow to kinagian to Magboboot to waro igkahallok dan. \v 32 No ka tibo no mgo otow no nigtuu ki Hisus, nigsagboka ro ka goinawa ran woy nig–un–unawa ka pogdoromdom dan. Woy pigsasalupungan dan ka mgo kalaglagan dan su waro otow no ogkagi to, “Kalaglagan ku soini” ko kono tibo dan no kalaglagan. \v 33 Sikan ian no nabogayan ka mgo suguanon ni Hisus to dakol no kabogbogan oyow ogpakamalogot sikandan to nouyag on ian si Hisus ligkat to kamatayon din. Woy dakol ian ka ingkohoy–u to Magboboot to tibo no mgo otow no nigtuu ki Hisus. \v 34 Sikan ian to waro agad sagboka kandan no ogkohirapan, su ka duma no mgo otow no nigtuu, no duon tano dan woy ko baloy, ogduwaron dan. No ko nokoy ka imbayad, nig–alap dan dio to mgo suguanon ni Hisus, \v 35 no insabuk dan dio to tangkaan dan su igbogoy ran on. No ka mgo suguanon ni Hisus ka nanalad dio to agad hontow no duon og–awoson dan. \p \v 36 Duon otow no nig–unug to sikan no batasan to ogpanduwad to tano. Ka ngaran din, si Husi no ian angga din si Birnabi su sikan ka inghingaran to mgo suguanon ni Hisus kandin. Ka lituk to angga din, talagbulig to goinawa. Pinanganak ni Libi si Birnabi no dio mootow to pulu Sipri. \v 37 Duon songo luti no tano ni Birnabi no induwad din. No ka salapi no imbayad to tano din, nig–alap din woy insabuk din to tangkaan to mgo suguanon ni Hisus. \c 5 \s1 Si Ananias woy si Sapira \p \v 1 Di duon dangob no otow no si Ananias woy ka asawa rin no si Sapira no songo nigduwad to songo luti to tano dan. \v 2 Di si Ananias atag, nigpohitaga rin ka asawa rin to igholos din ka baad no salapi no imbayad to tano dan. No igbogoy rin ka samo dio to mgo suguanon ni Hisus. Sikan ian to ian naan do inhatod ni Ananias ka baad naan do no salapi, no dio din isabuk to tangkaan to mgo suguanon ni Hisus. \p \v 3 Di kagi ni Pedro kandin to, “Manio Ananias, to nigpaboot ka ki Satanas no nig–ubatan nu ka Gimukud to Magboboot to niggalat nu man ka baad to salapi no imbayad to tano nu? \v 4 Ko duon pad ka tano nu, hontow pa so tagtuun ko kono no sikoykow ro? No ko naruwad nud on ka tano, hontow pa ian ka nigboboot ko ogmonuon nud on ka salapi ko kono no sikoykow rod. No manio naan to pigtuuran nu to goinawa nu to igholos nu ka baad to salapi? Kono no mgo otow ka pig–ubatan nu ko kono no ka Magboboot.” Kagi ni Pedro. \p \v 5 Pogdinog ni Ananias to kagi ni Pedro, napolod do duon no naparagas on namatoy. No ka tibo no mgo otow no nakarinog to sikan no nabayaan ni Ananias, nanahallok lagboy sikandan. \v 6 Sikan ian no nanasasindog on ka mgo balubato woy ka mgo lukos no kono pad no liwaraanan. Pigbukusan dan ka lawa ni Ananias. Woy nig–alap dan no inlobong dan on. \p \v 7 Waro do malugoy, mgo tatolu buwa no uras, no nigsundul on ka asawa ni Ananias. Di waro mataga ko noomonu ka asawa rin. \v 8 Kagi ni Pedro to nig–inso to asawa ni Ananias to, “Sikan do ka salapi no imbayad to tano now?” Kagi to asawa ni Ananias, “Hoo. Sikan do ian.” \v 9 Kagi ni Pedro, “Manio to nigpasabsabutoy kow to og–ol–ologan now ka Magboboot? Nò, magaan on oglopow ka mgo otow no niglobong to asawa nu. Songo ogkaalap kad nikandin dio to lobonganan.” \v 10 Inogo on no songo napolod on ka asawa ni Ananias no naparagas on namatoy to tangkaan ni Pedro. Pogsolod to mgo lukos, nigkita on to songo namatoy on ka boi. No songo pig–alap dan ka namatoy no dio dan inlundug do to asawa. \v 11 Tibo no mgo otow no nigtuu ki Hisus, lagboy on ian no nanahallok. Woy agad hontow no nakarinog to nabayaan to sikan no daruwa, songo nanahallok on. \p \v 12 Songo allow, ka mgo otow no nigtuu ki Hisus, nanlimudlimud on dio to songo holonganan no oghingaranan dan to Balukon ni Solomon no duon to Dakol no Ampuanan to mgo Hudiu. No mohon–ing ka mgo kabolongbolonganan woy ka mgo indanan no igmalogot to kinagian to Magboboot no nohimu to mgo suguanon ni Hisus. \v 13 Ka duma no mgo otow, waro niglangub no og–amut kandan su ogkahallok to nigdinog dan to noomonu si Ananias. Di ka mgo otow no nigtuu, nabantug to tibo no mgo otow to sikan no ugpaan. \v 14 No natimtimulan on to mgo lukos woy mgo boi ka mgo otow no nigtuu. \v 15 Sikan ian to nan–alap dan ka mgo malotoy no dio dan ipohibat to mgo hibatanan, mgo ikam no impanabuk dan dio to mgo dalan to lunsud oyow ogkabayaan to alung ni Pedro ko ogligad no ogkoulian on. \v 16 Mohon–ing dod ka mgo otow no nigligkat to mgo lunsud no marani to Hirusalim no nanhondio to mgo suguanon ni Hisus. Pinanduma ran ka mgo malotoy woy ka mgo otow no nigsoloran to busow, no tibo noulian on. \p \v 17 Di ka Labow no Talagpanubad to mgo Hudiu woy ka mgo duma ran no mgo Sadusiu, tibo nabolu su lagboy on ian no noima. \v 18 Sikan ian to pigdakop dan ka mgo suguanon ni Hisus no impapirisu ran on. \v 19 Di to pogmarusilom on, duon diwata to Magboboot no nigpuwas to lokob to pirisuan. No pighinggat din ka mgo suguanon ni Hisus dio to libuwasan. Kagi to diwata to Magboboot to, \v 20 “Libong kow ro dio to Dakol no Ampuanan to mgo Hudiu. Nangnangoni now ka mgo otow tongod to soini no iam no pogkouyag no ogligkat dio ki Hisus.” \v 21 Pogdinog to mgo suguanon ni Hisus to kagi to diwata, nighipanow on. Pogkapawo on, nansolod man do sikandan dio to Dakol no Ampuanan to mgo Hudiu woy nigpan–anad dan ka mgo otow. \p Nò, nokouma on ka Labow no Talagpanubad woy ka mgo duma rin, no impalimud dan on ka tibo no mgo igbuyag to mgo talagpanubad woy ka mgo pogbuyagon to mgo Hudiu. Woy nigsugu to oyow igpaangoy on ka mgo suguanon ni Hisus no napirisu. \v 22 Sikan ian to nanhondio ka mgo sundalu dio to pirisuan. Di pogpuwas dan to lokob, warad on man ka mgo suguanon dio to solod. Nanlibong ka mgo sundalu dio to mgo pogbuyagon to sikan no Dakol no Ampuanan. \v 23 Kagi to mgo sundalu, “To pogkouma noy dio to pirisuan, nalokoban on man woy duon ka mgo talagbantoy to pirisuan no nansasindog duon to marani to lokob. Di to pogpuwas noy, waro man otow dio to solod.” \v 24 Nò, pogdinog to kapitan to mgo talagbantoy woy ka mgo igbuyag to mgo talagpanubad to sikan no Dakol no Ampuanan, nanasasow on. Nahan dan to manio buwa to nakalibuwas ka mgo suguanon ni Hisus. \v 25 Di duon otow no nokouma no nignangon kandan to, “Ka mgo otow no impapirisu now gabii, diad on sikandan to Dakol no Ampuanan ta no og–anaron dan ka mgo otow.” \v 26 Inogo on no nighipanow on ka mgo sundalu woy ka kapitan dan no ogdakopon dan man do ka mgo suguanon ni Hisus. Di waro mog–ogot ka mgo sundalu kandan su ogkahallok ko ogpangabang ka mgo otow no namminog no ogdogpakan ka mgo sundalu to dakol no batu. \p \v 27 Ko naangoy ran on ka mgo suguanon ni Hisus, impatangko dan sikandan to mgo pogbuyagon to mgo Hudiu. No ka Labow no Talagpanubad, nig–insoinso to mgo suguanon ni Hisus. \v 28 Kagi rin to, “Nigsaparan noy on man sikaniu to kono now on ig–anad ka ngaran ni Hisus. Di kuntoon, tibo kai to soini no lunsud to Hirusalim, pignangnangonan on to soini no ig–anad now,” kagi. “Ian buwa tuud now to ogbayungan koy nikaniu to nigpohimatoy noy ka sikan no otow,” kagi to Labow to mgo Talagpanubad to Dakol no Ampuanan. \v 29 Di nigtabak si Pedro woy ka duma no mgo suguanon ni Hisus to, “Og–awoson to ogpaagad–agad koy to sugu to Magboboot, kono do no ka sugu to mgo otow. \v 30 Nigpohimatayan now on ian si Hisus su impalansang now dio to krus sikandin. Di ka Magboboot no ian Magboboot to mgo kaap–apuan ta dongan, sikandin ka nig–uyag ki Hisus. \v 31 No dio din ipapinpinnuu si Hisus to kawanan din su sikandin ka insabuk din no Lagboy no Igbuyag ta woy Talagpangabang kanta. No ian to oyow sikanta no pinanganak ni Israil, ogsonditon woy og–ongkoran ta ka maroot no batasan ta, no ogpasayluon din on ka mgo salo ta. \v 32 Sikanami ka ogpakamalogot to soini no mgo inangonnangon noy. Woy ka Gimukud to Magboboot, songo ogpakamalogot to sikan, no sikandin ka igbogoy to Magboboot to agad hontow no ogpaagad–agad kandin.” \p \v 33 Pogdinog to mgo pogbuyagon to sikan no intabak to mgo suguanon ni Hisus, nabolu lagboy sikandan no oghimatayan dan on poron. \v 34 Di duon sagboka no tahuronon dan no talag–anad to Balaod dan no oghingaranan to Parisiu. \f + \fr 5:34 \fq Ka mgo Parisiu\ft , ian ka songo sampangan to mgo Hudiu no og-ayad-ayad no ogpaagad-agad to mgo Balaod ni Moisis.\f* Ka ngaran din no si Gamaliel no ogtahuron sikandin to tibo no mgo otow. No nigsasindog si Gamaliel no nigsugu to ogpaawoon pad ka mgo suguanon ni Hisus. \v 35 No, kagi ni Gamaliel to mgo duma rin to, “Mgo duma ku no pinanganak ni Israil, ayad-ayad kow ko ogmomuon now ka soini no mgo otow. \v 36 Ian su nokani, duon otow no si Tiudas no nig–unoy–unoy nighimu to katondanan din. No ogmarani buwa to hop–at no gatus ka mgo otow no nigdumaruma kandin. Di pogkalugoy, pighimatayan si Tiudas no nokogsuwoysuwoy ro ka mgo otow no nigsakup kandin. No naawo do man ka tuud din. \p \v 37 Pogkaponga,” kagi ni Gamaliel, “Duon otow no taga Galilia no si Hudas no nakaayat to pila buwa no mgo otow. Di mangkuwan songo pighimatayan dod no songo nokogsuwoysuwoy ka mgo sakup din. \v 38 Sikan ka ognangonan ku sikaniu to balagara now on ka soini no mgo otow. Do kow ogsasow su ko ligkat to doromdom to mgo otow ka soini no oghimuon dan, ogka-awo do ka ig–anad dan. \v 39 Di ko ian nigsugu ka Magboboot kandan, kono kow ogpakaroog kandan. No songo kuwo ko ogkaatuan now on ka Magboboot.” \em Sikan do ka innangon ni Gamaliel kandan\em*. \p \v 40 No ka tibo no mgo pogbuyagon, nigpaagad–agad on to kagi ni Gamaliel. Nigpalibong dan on woy si Pedro no pigpabarasan dan sikandan. Woy pigsaparan dan to, “Kono now ignangonnangon ka ngaran ni Hisus.” Pogkaponga no nigpalibuwas dan on ka mgo suguanon ni Hisus. \p \v 41 Nò, to poghipanow on ka mgo suguanon ni Hisus no nigligkat to mgo pogbuyagon, pinouwang dan on ka igkarago–dago dan su nakaroromdom dan to, agad to noumaan on sikandan to igkabaybayari ran woy to igkasipod dan ligkat to ogtumanon dan ka sugu ni Hisus kandan, di nigsalig ka Magboboot kandan to kono dan oghalina ka goinawa ran. \v 42 No waro man moghagtong ka mgo suguanon ni Hisus to ognangonnangon, su allow–allow, ko dio to Dakol no Ampuanan to mgo Hudiu woy ko dio to mgo baloy, ungod ognangonnangon woy ogpan–anad to mgo otow to si Hisus, ian ka Kristu, no ian Im–imanan to mgo Koot–otawan.\f + \fr 5:42 \fq Ka Kristu\ft , to kinagian to Ginirigu, ian ka iglituk to sikan no Lagboy no Igbuyag no og-im-imaman dan no songo ogkohingaranan no Misias to kinagian no Hinibriu.\f* \c 6 \s1 Ka Papitow no Talagbulig \p \v 1 Waro malugoy no ogmohon–ing on ka ogtuu on ki Hisus, duon mgo nigtuu no Ginirigu ka kinagian dan, di ka duma, Hinibriu atag ka kinagian dan. \f + \fr 6:1 \fq Ka mgo balu\ft , Hudiu rod ka tibo no sikan no mgo boi no nabalu, di loin ka kinagian dan.\f* No ka mgo Girigu, ogsilag on to mgo Hibriu. Ian su allow–allow no ogkatalaran ka mgo boi no nabalu to koonon, dakoldakol ka ingkabogoy dio to mgo balu no Hibriu. Di mamalintok ka ingkatalad dio to mgo balu no Girigu. \p \v 2 Sikan ian to nigpalimud to mgo suguanon ni Hisus ka tibo no mgo otow no nigtuu kandin. No kagi ran to mgo otow to, “Kono no litos no ogkatalantan koy to pogpanalad to koonon, su ogkoongkoran noy ka soini no igpan–anad noy no kinagian to Magboboot. \v 3 Sikan ian, mgo sulod, pitawa now ka duma now woy alam kow to papitu no otow no natagaan now to maroyow ka batasan dan, woy to namootan on sikandan to Gimukud to Magboboot, woy to duon katouan dan to ogpanalad. \v 4 Di sikanami atag, ian noy hunungan ka pog–ampu dio to Magboboot woy ka pog–anad noy to kinagian to Magboboot.” \p \v 5 Nò, maroyow to tibo no mgo otow ka kagi to mgo suguanon ni Hisus. No nig–alam dan si Istiban. Dakol ka pogsalig din ki Hisus woy lagboy din ogpaboot to Gimukud to Magboboot. Woy naalam dan si Pilipi, si Prokuru, si Nikanur, si Timun, si Parminas woy si Nikulas no taga Antiokia. Si Nikulas, kono no Hudiu di to waro pad nigtuu ki Hisus, tahan on no nighalin to tinuuan to mgo Hudiu. \v 6 Pogkaponga, no impasasindog on sikandan dio to tangkaan to mgo suguanon ni Hisus. No nig-ampuan dan sikandan. No to pog-ampu, intorong dan ka bolad dan dio to ulu. \p \v 7 Sikan ian no nigtangkap on ka kinagian to Magboboot no nigmohon–ing on ian ka mgo otow no nigtuu ki Hisus no dio to Hirusalim. Woy mohon–ing no mgo talagpanubad to mgo Hudiu no songo nigtuu on ki Hisus. \p \v 8 No si Istiban, nohoy–uan to Magboboot woy nigbogayan to dakol no kabogbogan. Mohon–ing ka nohimu rin no mgo kabolongbolonganan woy ka mgo indanan no igmalogot to innangonnangon din. \p \v 9 Di duon duma no mgo otow no waro mog-uyun to kagi ni Istiban. Ka sikan, tahan no nan–amut to anaranan no nighingaranan dan to Anaranan to Konad on no Uripon. Sikandan, mgo taga Sirini, mgo taga Alihandria, woy ka duma, dio nigligkat to mgo probinsia to Silisia woy ka Asia. No nigsasindog sikandan woy nigpaap–apuloy ki Istiban. \f + \fr 6:9 \ft Ian to nighingaranan dan to \fq Anaranan to Konad on no Uripon\ft su duon nan-amut kandan no mgo otow no nouripon nokani.\f* \v 10 Di waro makaroog to kagi rin su pigbogayan si Istiban to katouanan woy to kabogbogan no nigligkat to Gimukud to Magboboot. \p \v 11 No ka sikan no mgo otow no nigpaap–apuloy ki Istiban, namangho sikandan to mgo otow no og-uubat to nigdinog kun to kagi ni Istiban no pigdoot din ka kaap–apuan dan no si Moisis, woy songo pigdoot din kun ka Magboboot. \v 12 Sikan ian to nanasasow on ka mgo otow lagkos to pogbuyagon to lunsud woy ka mgo talag–anad to Balaod dan. Woy pigdakop dan si Istiban no pig–alap dan on dio to Dakol no Ampuanan. Pinasasindog dan sikandin dio to tangkaan to mgo pogbuyagon to mgo Hudiu. \p \v 13 Pogkaponga, impasasindog dan ka mgo otow no og-uubat no ogpamalogot to igbayung dan ki Istiban. Kagi ran to mgo pogbuyagon dan to, “Ka soini no otow, og–ungod din ogdoot to soini no Dakol no Ampuanan no nig–indanan to Magboboot. Woy ogdooton din ka Balaod ta no niggalat ni Moisis.” \v 14 Ian noy ignangon to sikan su nigdinog noy ka ignangonnangon ni Istiban, no nahan din no oggulakon ni Hisus ka soini no ampuanan ta woy ogbalbalawon din on kun ka mgo Balaod no imbogoy ni Moisis kanta,” kagi to sikan no mgo ubaton. \v 15 Di nakatotongtong ka mgo pogbuyagon su ka langlanguwan ni Istiban, nigmalayag on no ogkoiling to langlanguwan to diwata. \c 7 \s1 Ka Innangonnangon no Pogtabak ni Istiban \p \v 1 Nò, kagi ka Labow no Talagpanubad ki Istiban to, “Og–inso a koykow ko tu–tuu ian ka sikan no innangon dan?” \p \v 2 Kagi ni Istiban, “Mgo amoy woy mgo sulod, pamminog kow to soini no igtabak ku kaniu. Dongan, ka Magboboot no ian ta oghingaranan to malayag, nigpapitow to kaap–apuan ta no si Abraham. No dio pad nig–ugpo sikandin to ugpaan to Misopotamia no waro pad moghalin dio to lunsud to Haran.\f + \fr 7:2 \fq Ka Misopotamia\ft , songo ogkohingaranan to Kaldia.\f* \v 3 Kagi to Magboboot kandin to, ‘Awo kad on to ugpaan nu woy to mgo sulod nu. No halin kad on dio to songo ugpaan no igpapitow ku koykow.’ \f + \fr 7:3 \ft Ogkabasa to Genesis 12:1.\f* \v 4 Pogkaponga,” kagi ni Istiban, “no nighipanow on si Abraham ligkat to sikan no ugpaan din to Kaldia no nighalin on dio to lunsud to Haran. Pogkalugoy no namatoy on ka amoy ni Abraham, no pighutuk man do pahalina to Magboboot sikandin to pog–ugpo din kai to soini no tano no ogkougpaan now ta kuntoon.\f + \fr 7:4 \ft Ogkabasa to Genesis 11:31 woy 12:4.\f* \v 5 Di waro pad mabogayi to Magboboot si Abraham to agad songo dangow no tano. Di nigsabut ka Magboboot kandin to, ‘Uromo, igbogoy ku koykow woy to mgo pinanganak nu ka soini no tano.’ Di waro pad anak ni Abraham no innangon on to Magboboot to sikan.\f + \fr 7:5 \ft Ogkabasa to Genesis 2:7 woy 13:15 woy 15:18 woy 17:8.\f* \v 6 Di innangon to Magboboot ki Abraham to uromo, ogkohimu ka mgo pinanganak din no agpot dio to mariu no ugpaan dio to loin no mgo otow. No ogko–uripon pad woy ogkabaybayaran ka mgo pinanganak din taman to hop–at no gatus no tuid. \v 7 Di kinagian to Magboboot ki Abraham to, ‘Oglogparan ku ka mgo otow no og–uripon to mgo pinanganak nu. Pogkaponga, og–awo ka mgo pinanganak nu woy ogpakalibong on to soini no tano to Kanaan. No ogsimboon a ran kai.’\f + \fr 7:7 \ft Ogkabasa to Genesis 15:13,14 woy Exodo 3:12.\f* \p \v 8 Pogkaponga,” kagi ni Istiban, “insabut to Magboboot ki Abraham to og–awoson to ipatuli din ka kandin no lawa woy ka lawa to mgo anak din no lukos woy nigsugu to igpatuli on uromo ka mgo pinanganak din. No ko duon on anak ni Abraham, no si Isaak, no ko wawalu ka allow ligkat to poglosut din, pigtuli din on. Pogkalugoy, songo nigtuli ni Isaak ka kandin no anak no si Hakub, woy songo pigtuli ni Hakub ka sampulu woy daruwa no anak din. No ian ka mgo kapunganan ta,” kagi ni Istiban.\f + \fr 7:8 \ft Ogkabasa to Genesis 17:10 woy 21:2 woy 25:26 woy 29:31.\f* \v 9 “Di ka sikan no mgo anak ni Hakub, nigsilag to hari ran no si Husi woy nigduwad dan on sikandin oyow ogko-uripon dio to Ehipto. Di nigdumaruma ka Magboboot kandin.\f + \fr 7:9 \ft Ogkabasa to Genesis 37:11,28 woy 39:2,21.\f* \v 10 Nigpangabangan din woy nohoy–uan din si Husi to tibo no ingkabayo din no igkabaybayari. Sikan ka ligkatan to nohoy–uan si Husi to igbuyag to Ehipto no si Paraon woy nigtokod to dakol ka katagaanan ni Husi. Sikan ian to pighimu ni Paraon si Husi no gobirnador. No ian on talagboot to tibo no kalaglagan woy to mgo sakup ni Paraon.\f + \fr 7:10 \ft Ogkabasa to Genesis 41:39.\f* \p \v 11 Pogkalugoy,” kagi ni Istiban, “Duon nigdatong no tigbitil dio to Ehipto lagkos to tibo no ugpaan to Kanaan no ian ugpaan ni Hakub. No dakol ka kohirapi to tibo no mgo otow. Ka mgo kaap–apuan ta,” kagi, “waro ogkitoon dan no ogkakoon.\f + \fr 7:11 \ft Ogkabasa to Genesis 42:1.\f* \v 12 Di ko nakarinog si Hakub to duon koonon dio to Ehipto, impohondio din on ka mgo anak din no ian mgo kaap–apuan ta. Sikan ka an–anayan no poghondio dan to Ehipto. \v 13 Ka igkaruwa no poghondio dan, nigpatotokoroy si Husi to mgo kakoy rin. Songo impatokod din ki Paraon ka kandin no mgo kakoy.\f + \fr 7:13 \ft Ogkabasa to Genesis 45:1 woy 16.\f* \v 14 Woy impaangoy ni Husi ka amoy rin no si Hakub, mgo sulod din. Kapituan woy lalimma sikandan no mgo otow ka nanhondio to Ehipto.\f + \fr 7:14 \ft Ogkabasa to Genesis 17:18 woy 45:9 woy 46:27.\f* \v 15 Dio namatoy si Hakub. Woy pogkalugoy, songo nammatoy on ka mgo anak din no ian mgo kaap–apuan ta,” kagi ni Istiban.\f + \fr 7:15 \ft Ogkabasa to Genesis 46:1; 49:33.\f* \v 16 No pogkalugoy, nan–alap dan on ka mgo bokog dan dio to kandan no ugpaan to Sikim. No inluglug dan to sabalanan no nigboli ni Abraham dongan to mgo anak ni Hamor.\f + \fr 7:16 \ft Ogkabasa to Genesis 23:3 woy 33:19 woy 50:7 woy Josue 24:32.\f* \p \v 17 Pogkalugoy,” kagi ni Istiban, “to ogmarani on ka allow no ogtuman to Magboboot ka impanoy din insabut ki Abraham,\f + \fr 7:17 \ft Insabut to Magboboot to ogpalibongon din ka mgo pinanganak ni Abraham dio to Kanaan.\f* no nigmohon–ing on ka mgo pinanganak ni Hakub no dio to Ehipto. \v 18 No ka mgo igbuyag dio to Ehipto, nakaliwanliwan on taman to duon on igbuyag no waro mataga ko hontow si Husi. \v 19 No ka sikan no igbuyag, niggawayan woy nigbayadbayaran ka mgo kaap–apuan ta. Woy pigpogos din sikandan to oyow ogpoongkoran dan ka mgo anak dan dio to tano oyow ogkamatoy.\f + \fr 7:19 \ft Ogkabasa to Exodo 1:10 woy 22.\f* \p \v 20 Sikan ka nabayaan dan,” kagi ni Istiban, “no nootow on si Moisis. Maroyow ka pogpitow to Magboboot kandin. No taman to tatolu no bulan, nouyamu si Moisis dio to baloy to amoy rin.\f + \fr 7:20 \ft Ogkabasa to Exodo 2:2.\f* \v 21 Di ko naang–anggaan on sikandin, nakita on to boi no anak to igbuyag to Ehipto. No pig–uyamu rin on si Moisis no pig–iling din to anak din on ian lagboy.\f + \fr 7:21 \ft Ogkabasa to Exodo 2:3.\f* \v 22 Naanad on si Moisis to tibo no katouanan to mgo taga Ehipto woy mabantug sikandin su dakol ka katouanan din to mgo hinimuan woy to mgo kinagian. \p \v 23 No to kohop–atan on ka tuid ni Moisis, nakaroromdom sikandin to ogpanumbaloy dio to ugpaan to mgo karumaan din no mgo pinanganak ni Israil.\f + \fr 7:23 \fq Hakob\ft , songo oghingaranan ki Israil.\f* No to pogpanumbaloy ni Moisis dio to kandan, \v 24 duon nabayaan din no otow no pinanganak ni Israil no nabaybayaran to otow no taga Ehipto. No nigpangabangan ni Moisis ka otow no nabaybayaran woy pighimatayan din on ka taga Ehipto.\f + \fr 7:24 \ft Ogkabasa to Exodo 2:11.\f* \v 25 Nahan ni Moisis ko ogpakasabut buwa ka mgo duma rin no pinanganak ni Israil to nigtuud ka Magboboot to sikandin ka ogpangabang kandan no ogkabaybayaran. Di waro dan masabuti. \v 26 Pogkapawo, nighondio man do si Moisis to sikan no ugpaan to mgo duma rin, no nakabayo man do to daruwa no otow no nigpoog–ogotoy. Nigpoul–ulioy on porom ni Moisis to sikan no otow no pigkagian din to, ‘Manio to ogpoog-ogotoy kow to sikan do ka apu now?’ \v 27 Di ka sagboka no otow no nig-ogot to duma rin, pigkois din si Moisis to kagi rin to, ‘Manio to sikoykow ka ogboboot kanami? Bak ko sikoykow ka talaghusay noy. \v 28 Koiniat ka buwa ko songo oghimatayan a nu unawa to pighimatayan nu ka taga Ehipto gabii,’ kagi to otow,” kagi ni Istiban. \p \v 29 “Pogdinog ni Moisis to sikan no kagi, nakapallaguy on no dio mokougpo to mariu no ugpaan to Midian. Dio nangasawa si Moisis. No pogkalugoy, daruwa on ka anak din no lukos.”\f + \fr 7:29 \ft Ogkabasa to Exodo 2:11 woy 18:3.\f* \p \v 30 Nigligad on ka kohop–atan no tuid. No songo allow, dio si Moisis to songo bubungan no oghingaranan dan to Sinai no dio to holholawan. No duon suguanon to Magboboot,\f + \fr 7:30 \fq Ka holholawan\ft , dio to kandan, mammara no waro amana kayu su marulag ogkouranan. Songo kuwo ko diwata to Magboboot no niglibuwas ki Moisis woy ko si Hisus no waro pad mootow kai to tano. Pitow ka to birsikulu 33.\f* no nigligkat to Langit no nigpakita ki Moisis dio to malopot no kayu no nalogdog. \v 31 Pogpitow ni Moisis to sikan, nabolongbolong. Di kagi to Lagboy no Igbuyag to, \v 32 ‘Sikanak ka Magboboot to mgo kaap–apuan nu, no ian dod ka Magboboot ni Abraham, woy ki Isaak, woy ki Hakub.’ Nigkolkol si Moisis su nahallok no waro niglangob no ogpitow. \v 33 No kagi to Lagboy no Igbuyag ki Moisis to, ‘Awaa nu ka sapatus nu no itahud kanak su duon a kai to longod nu. \v 34 Nigkita ku ka igkabaybayari to mgo sakup ku no mgo pinanganak ni Israil no dio ogpokougpo to Ehipto. Woy pigdinog ku to ogpakapannanoy sikandan. Sikan ian to niglogsad kuntoon su ogpangabangan ku sikandan. Nò, kai kad su ogsuguon ku sikoykow dio to Ehipto,’ kinagian to Magboboot.”\f + \fr 7:34 \ft Ogkabasa to Exodo 3:1-10.\f* \p \v 35 Kagi ni Istiban to, “Si Moisis ka pigkois to mgo pinanganak ni Israil no nigkagi ran kandin to, ‘Manio to sikoykow ka ogboboot kanami? Bak ko sikoykow ka talaghusoy noy.’ Di pogkalugoy, si Moisis ka pigsugu to Magboboot dio to Ehipto oyow sikandin on ka ogpangabang kandan no ogkohirapan, woy oyow sikandin ka ogkohimu no igbuyag dan. No ka sikan no suguanon to Magboboot no nigpakita ki Moisis duon to sikan no malopot no kayu, ian ka impatuman to Magboboot to sikan no innangon din.\f + \fr 7:35 \ft Ogkabasa to Exodo 2:14.\f* \v 36 Pighinggat ni Moisis ka mgo pinanganak ni Hakub to og-awo sikandan duon to Ehipto. Woy duon mgo kabolongbolonganan woy ka igmalogot to innangon to Magboboot no nohimu rin dio to Ehipto woy dio to sikan no Dagat no Malalab woy dio to nabayaan dan no holholawan to sikan no kohop–atan no tuid.\f + \fr 7:36 \ft Ogkabasa to Exodo 7:3 woy 14:21 woy Numeros 14:33.\f* \p \v 37 Si Moisis dod ka nignangon to mgo pinanganak ni Israil to, ‘Duon uromo talagnangon to kagi to Magboboot no igpohondio din no ogkounawa kanak no igbogoy rin dio to kaniu.’\f + \fr 7:37 \ft Ogkabasa to Deuteronomio 8:15 woy 18.\f* \v 38 Nò, si Moisis ka nigduma to mgo otow no nalimudlimud no ogmanhihipanow to sikan no holholawan. No ka sikan no suguanon to Magboboot no niglibuwas woy nig–al–alukuy ki Moisis dio to Bubungan to Sinai, ungod nigdumaruma kandin woy to mgo kaap–apuan ta. Woy nabogayan si Moisis to sikan no kinagian to Magboboot no ogpokouyag woy kono ogkahalin oyow songo igkabogoy rin kanta no mgo Hudiu,” kagi ni Istiban.\f + \fr 7:38 \ft Ogkabasa to Exodo 19:1 woy Deuteronomio 5:1.\f* \p \v 39 “Di ka mgo kaap–apuan ta, nigkois ki Moisis. Waro man mogpaagad–agad kandin. No ka goinawa ran, dio dod to Ehipto su ogkoiniat sikandan no oglibong. \v 40 No to dio pad si Moisis to bubungan to Sinai, pigkagian dan si Aaron to, ‘Himui koy to mgo magboboot noy no ogdumoon noy su waro noy matagoi ko noomonu on si Moisis no nig-alap kanami no nigligkat to Ehipto.”\f + \fr 7:40 \ft Ogkabasa to Exodo 32:1.\f* \p \v 41 “Sikan ian,” kagi ni Istiban, “Nighimu sikandan to inotow-otow no noiling to nati no baka. Woy nighimatayan dan ka mgo ayam dan no igpanubad dan to sikan no in-otow-otow. Narago ka mgo otow to sikan no pighimu ro to kandan do no bolad. \v 42 Sikan ian to pig–iniugan on to Magboboot sikandan no pinogbalagad on ko nokoy ka ogtubaran dan no layag dio to langit.” Kagi ni Istiban, “No ka sikan, nounawa rod to sikan no ingkasulat to mgo talagnangon to kagi to Magboboot dongan to, \q1 ‘Sikaniu no pinanganak ni Israil, to sikan no kohop–atan no tuid now no nokohihipanow kow dio to holholawan, og–inso a kaniu ko sikanak ka nigtubaran to sikan no mgo ayam no nanhimatayan now? \q1 \v 43 Kono su ig–alap now ka baloybaloy no pigtaguan now to inotow–otow no nighingaranan kow ki Molok no pig–ampuan now ka sikan no pighimu now no ogkoiling to bituon no nighingaranan now ki Ripan. Woy nigkagi ka Magboboot kandan to, ‘Sikan ian to ogdogilon ku sikaniu dio to madmariu to lunsud to Babilunia.’”\f + \fr 7:43 \ft Ogkabasa to Amos 5:25-27.\f* \p \v 44 Kagi ni Istiban, “To dio dod ka mgo kaap–apuan ta to holholawan, songo pig–alap dan ka tagooran no ampuanan dan to tu–tuu ian no Magboboot. Ka sikan, in–ayun lagboy to sikan no innangon woy impapitow to Magboboot ki Moisis.\f + \fr 7:44 \fq Ka tagood no ampuanan\ft , ka alabat din, nohimu no manggad. No ka atop, nohimu to bulbul to kambing woy mgo laplap to ayam. Ka sikan, ogkabasa to Exodo 25:9 woy 40, woy 26:1-7 woy birsikulu 14.\f* \p \v 45 No ka mgo kaap–apuan ta no nakasoip to sikan no nokohun–a no mgo kaap–apuan ta dongan, nig–alap to sikan no ampuanan ka nanhipanow ran no oghondio to ogkougpaan dan no tano. Ka sikan, si Husui on ka igbuyag dan. Pogsolod nikandan dio to sikan no tano, nakababantoy sikandan to pogdogil to Magboboot to mgo otow no tahan nan–ugpo to sikan no mgo ugpaan dan, woy nanaagow ran on ka mgo tano. No ka sikan no ampuanan dan, dio dod to kandan taman to si Dabid on ka nakaliwan no igbuyag dan.\f + \fr 7:45 \ft Ogkabasa to Josue 3:14.\f* \v 46 Nohoy–uan sikandin to Magboboot, no ian dod Magboboot ni Hakub. No nigbuyu si Dabid to Magboboot ko litos no oghimu sikandin to baloy no ogkougpaan to Magboboot.\f + \fr 7:46 \ft Ogkabasa to 2 Samuel 7:1; woy 1 Cronicas 17:1.\f* \v 47 Dokad di, si Solomon on ka nokohimu to sikan no baloy.\f + \fr 7:47 \ft Si Solomon ka anak ni Igbuyag Dabid dongan, no ka baloy no impohimu rin, ian ka Dakol no Ampuanan to Magboboot no dio to Hirusalim. 1Hari 6:1; 2 Cronicas 3:1.\f* \v 48 Di ka Magboboot no ian matikang, kono ogkoologan to og-ugpo to baloy no oghimuon do to bolad to mgo otow. Ian su duon ingkasulat dongan to talagnangon to kagi to Magboboot. No nigkagi ka Magboboot to, \q1 \v 49-50 ‘Ka langit, ian ka pinnuuanan ku to pandatuan. No ka tano, ian diokanan ku. \q1 Sikan ian to kono ogkohimu no oghimu kow to baloy no ogkougpaan ku. \q1 Woy waro agad hontow no ogpokohimu kanak \q1 to himolayanan ku,’ kagi to Magboboot.’\f + \fr 7:49-50 \ft Ogkabasa to Isaias 66:1,2.\f* \p \v 51 “Nò,” kagi ni Istiban, “Makogal on ian ka ulu now. Ogpabobongol kow ko nokoy ka igsugu to Magboboot kaniu. Ogkounawa kow to mgo otow no waro mataga to Magboboot su nasi kow og–atu to Gimukud din. Ka batasan to mgo apu now dongan, sikan dod ian ka og–unawaan now kuntoon.\f + \fr 7:51 \ft Ogkabasa to Isaias 63:10.\f* \v 52 Waro agad sagboka no talagnangon to kagi to Magboboot dongan no waro baybayari to mgo kaap–apuan now. Woy pighimatayan dan ka mgo talagnangon to kagi rin dongan no impanoy innangon to oghondinid on ka Matuwarong no Suguanon din no si Hisus. Sikan ian ka impanabod woy nigbunu now. \v 53 Sikaniu ka makapurut to Balaod to Magboboot no impahatod to mgo diwata din, di waro now paag–agari,” kagi ni Istiban. \s1 Ka Nigdogpakan si Istiban to Batu oyow Ogkamatoy \p \v 54 Nò, ka mgo pogbuyagon to mgo Hudiu, pogdinog dan to sikan no intabak ni Istiban, nigkakagot ka ngipon dan su lagboy on ian no nabolu kandin. \v 55 Di si Istiban atag, nigpamootan to Gimukud to Magboboot. No niglonghag si Istiban dio to langit no pigkita rin ka layag to Magboboot woy si Hisus no nigsasindog dio to kawanan to Magboboot. \v 56 Kagi ni Istiban to, “Pitow kow. Ogkita a to langit no naboklas on. Woy ogkitoon ku ka Otow no oghingaranan ta to Kakoy to mgo Koot–otawan\f + \fr 7:56 \fq Kakoy to mgo Koot-otawan dio to mgo Ginirigu\ft , ingkalituk to “Anak to Otow” su to kinagian dan, sikan ka igkalituk to otow no duon dakol no katondanan.\f* no dio mogsasindog to kawanan to Magboboot.” \v 57 Pogdinog to mgo otow to kagi ni Istiban, nigngangang on. No pigpanagpong dan ka talinga ran no tibo sikandan nigtinagpo dio ki Istiban. \v 58 Piggongonan dan woy pigganoy ran sikandin dio to libuwasan to lunsud to Hirusalim, woy pinandogpak dan on sikandin to dakol no batu oyow ogkamatoy. No ka mgo talagmalogot, impanwakdas ka kinabo dan no dio dan isabuk to paa to songo balubato. Ka ngaran din, si Saulo. \v 59 No to pogdogpak pad ki Istiban to mgo batu, nig–ampu. Kagi rin to, “Hisus no Lagboy no Igbuyag ku, alapa nu ka gimukud ku dio to koykow.” \v 60 No nigluhud on si Istiban woy nigpaagbot to nigkagi to, “Buyag ku no dio to langit, kono nu baybayari ka soini no mgo otow tongod to soini no salo dan.” Pogkaponga to kagi rin, namatoy on. \c 8 \p \v 1-2 Si Saulo, nig–uyun to kamatayon ni Istiban. Di duon mgo otow no dakol so goinawa ran to Magboboot. No nig–alap dan ka lawa ni Istiban woy dakol ka pogpandawot dan no inlobong dan on. \p No ligkat to sikan no allow to pogkamatoy ni Istiban, nigbunsud on ka dakol no igkabaybayari. No ka mgo otow no nigtuu ki Hisus no dio to Hirusalim, nigbaybayaran on to mgo otow no waro mogtuu. No ka mgo otow no nigtuu, nokogsuwoysuwoy on no dio mogdolog to agad hondoi no lunsud duon to probinsia to Hudia woy dio to Samaria. No ian naan do nagalat dio to Hirusalim ka mgo suguanon ni Hisus. \v 3 Di si Saulo, nigbayadbayad to mgo otow no nigtuu ki Hisus. No nigpansoloran din ka mgo baloy no duon otow no nigtuu. No agad lukos to boi, pigdakop din woy impapirisu rin on. \p \v 4 No ka mgo otow no nokogsuwoysuwoy, agad hondoi makarolog sikandan, innangonnangon dan ka kinagian to Magboboot. \v 5 Si Pilipi, songo nighipanow on no oghondio to ugpaan to Samaria. No nignangonan din ka mgo otow dio to, “Si Hisus, ian ka Im–imanan to mgo Koot–otawan no oghingaranan ki Kristu.” \v 6 No pogdinog to mohon-ing no mgo otow to kagi ni Pilipi woy pogkita ran to mgo kabolbolonganan woy ka mgo indanan no igmalogot to ignangonnangon din, nigsagboka ka goinawa ran to ogpamminog kandin. \v 7 No mohon–ing on ka mgo busow no namangngiak on to maagbot no namanlibuwas on to lawa to mgo otow. Woy mohon–ing no mgo otow no napulid woy ka nigkolog ka lawa ran no noulian on to goramon dan. \v 8 Sikan ian to dakol ka ingkarago to mgo otow dio to sikan no ugpaan. \p \v 9 Di duon sagboka no bailan dio no oghingaranan ki Simon. No pila on no tuid, no ungod nighimu to mgo pamulinganon no ingkabolongbolong to mgo otow to sikan no lunsud woy ka tibo to sikan no probinsia to Samaria. No nignangonan ni Simon ka mgo otow to sikandin kun ka mamabogbog. \v 10 Ka tibo no mgo taga Samaria ka mabantug woy ko waro bantug, nigpamminog ki Simon. No nigkagi ran to, “Sikandin ka oghingaranan to Mabogbog su sikandin ka nakaalap to kabogbogan to Magboboot.” \v 11 Sikan ian to namminog on ka mgo otow ki Simon su nalugoy on no nabolongbolong sikandan to mgo pamulingan no nighimu rin. \v 12 Dokad di to pogdinog dan to kagi ni Pilipi, nigtuu on sikandan to sikan no Maroyow no Nangnangonon din tongod to pandatuan to Magboboot woy tongod to duon katondanan to ngaran ni Hisu Kristu. No nigpabautismu on ka nigtuu on ki Hisus, mgo lukos woy boi. \v 13 Agad si Simon no ka bailan, songo nigtuu on ki Hisus woy songo nigpabautismu on to woig. Pogkaponga, nigluyud on ki Pilipi. Pogpitow ni Simon to oghimuon ni Pilipi no mabogbog no mgo kabolongbolonganan woy to mgo indanan no igmalogot to kinagian to Magboboot, noinuinu sikandin lagboy. \p \v 14 Nò, dio to Hirusalim, nigdinog ka mgo suguanon ni Hisus to duon mgo taga Samaria no nigtuu on to kinagian to Magboboot. Sikan ian to nigpohondio dan on si Pedro woy ki Huan dio to kandan. \v 15 Pogkouma dan on dio to Samaria, nig–ampuan dan ka mgo nigtuu ki Hisus su oyow ogkabogayan on sikandan to Gimukud to Magboboot. \v 16 Ian su nigpabautismuan on sikandan to ngaran ni Hisus no Lagboy no Igbuyag ta di waro pad mabogayi sikandan to Gimukud din. \v 17 No to pog–ampu woy ni Pedro to mgo nigtuu no taga Samaria, nigtorong to bolad dan. No nigbogayan on sikandan to Gimukud to Magboboot. \p \v 18 Pogpitow ni Simon to ogbogayan on to Gimukud to Magboboot ka mgo otow to nigtorong to bolad to mgo suguanon ni Hisus to pog–ampu dan, ogbogoy poron si Simon to salapi woy ki Pedro. \v 19 No kagi rin kandan to, “Bogayi a now kun to sikan no kabogbogan su oyow ka agad hontow no ogtorongan ku to bolad ku, songo ogbogayan on to Gimukud to Magboboot.” \v 20 Di nigtabak si Pedro ki Simon to, “Songo ogkalogparan ka rod no songo ogkoongkoran nu ro ka salapi nu. Nigmaroot ka pogdoromdom nu su ogbolion nu porom ka igbogoy ro duon to Magboboot. \v 21 Waro labot nu ka soini no oghimuon noy su kono no maroyow ka goinawa nu to tangkaan to Magboboot. \v 22 Sonditi nud on ka soini no maroot lagboy no tuud nu woy ampui nu ka Lagboy no Igbuyag ta no si Hisus oyow, ko ogkohimu, ogpasayluan din on ka salo nu no ogligkat to soini no maroot no duon to goinawa nu. \v 23 Ian su natagaan ku ka goinawa nu to dakol ka igkoibog nu to mgo salapi woy nabanggutan ka rod to mgo salo nu,” kagi ni Pedro. \v 24 Nigtabak si Simon ki Pedro to, “Ampui a now kun to Lagboy no Igbuyag ta no si Hisus oyow kono ad ogkoumaan to soini no iglogpad no innangon nu kanak.” \p \v 25 Pogkaponga woy ni Pedro to ig–anad dan woy to igmalogot to kinagian to Lagboy no Igbuyag ta no si Hisus, nig–uli on dio to Hirusalim. Mohon–ing ka nigsagpitan dan no mgo lunsud dio to ogkabayaan dan dio to probinsia to Samaria. No innangonnangon dan ka soini no Maroyow no Nangnangonon tongod ki Hisus. \s1 Si Pilipi woy ka Sinaligan no taga Etiopia \p \v 26 Duon diwata to Lagboy no Igbuyag ta no nignangon ki Pilipi to, “Sasindog ka woy hipanow kad on. Dio ka ogbayo to balabagan no unug ka to dalan no ogligkat to Hirusalim no ogpohondio to lunsud to Gasa.” Ka sikan no dalan, waro baloy no ogkabayaan. \p \v 27-28 Sikan ian no nigsasindog si Pilipi woy nighipanow on. Pogkalugoy no duon nabayaan din no otow no taga Itiopia no nigsakoy to kalisa. Dakol ka ngaran to sikan no otow su ian ka ogtalipun to mgo salapi to igbuyag dan no boi no oghingaranan dan ki Kandas. Ka sikan no taga Etiopia, dio mogligkat to Hirusalim. No ian din inhondio su oyow ogsimba. No kuntoon to pog–uli din, duon pigbasa rin no ingkasulat dongan to talagnangon to kagi to Magboboot no si Isaias. \v 29 Kagi to Gimukud to Magboboot ki Pilipi to, “Dio kad on ogsakoy to sikan no kalisa.” \v 30 No nigpallaguy si Pilipi no ogluyud on to sikan no kalisa woy nigdinog to ogbasa ka otow to sikan no ingkasulat ni Isaias. Kagi ni Pilipi kandin to, “Og–inso a koykow ko nasabutan nu ka sikan no pigbasa nu?” \v 31 Kagi to taga Itiopia, “Ogmonuon ku to ogsabut to waro man og–anad kanak?” No impasakoy rin on si Pilipi no duon nigpinpinnuu to longod din. \v 32 No soini ka ogbasoon din to ingkasulat ni Isaias to Tahan no Kasulatan no kagi to Magboboot to: \q1 “Ian din ogkounawaan ka karniru su kono ogngangang ko oghimatayan. \q2 Woy songo ogkounawaan din ka nati to karniru su agad ogkagisan ka bulbul, di kono ogkagi. \q1 \v 33 Agad waro salo din, \q1 nigpasiporan woy niglogparan. \q2 Waro ogpakabatbat to pinanganak din su nighimatayan dan man.”\f + \fr 8:33 \ft Ogkabasa to Isaias 53:7,8.\f* \p \v 34 Kagi to taga Etiopia ki Pilipi to, “Hontow ka ogkatuon to sikan no innangon to sikan no talagnangon to kagi to Magboboot, ka kandin no lawa woy ko songo otow?” \v 35 Nò, duon do ian bunsuri ni Pilipi to pogpasabut din to kalitukan to sikan no pigbasa to taga Itiopia duon to Tahan no Kasulatan. No innangonnangon din ka soini no Maroyow no Nangnangonon tongod ki Hisus. \p \v 36 No to dio pad sikandan to dalan, nakabayo sikandan to songo woig. Kagi to taga Itiopia to, “Pitow ka. Duon soini no woig. Manio to kono a nu ogbautismuan” \v 37 [Kagi ni Pilipi, “Ogkohimu, ko ogtiboon nu ka goinawa nu to ogtuu ki Hisus.” Kagi to taga Itiopia to, “Ogtuu a ian to si Hisu Kristu, ian ka Anak to Magboboot.”]\f + \fr 8:37 \ft To dongan no nagalat no mgo \fq Hinimuan\ft , duon ka waro ingkalagkos to birsikulu 37 su bolad do ka ingkasulat to mgo otow dongan to igliwanliwan dan to sikan no lagboy no ingkasulat ni Lukas.\f* \p \v 38 No nigpasagdok on to taga Itiopia ka sakayan no nanlogsad on ka daruwa. Nanopak sikandan duon to woig no nigbautismuan ni Pilipi ka taga Etiopia. \v 39 Poggakap dan on, pigsakolow to Gimukud to Magboboot si Pilipi no warad kitaa to taga Itiopia. Di nigparagas on ka taga Itiopia to poghipanow rin no ungod ogkarago. \v 40 Di si Pilipi atag, diad on makita to lunsud to Asutu no nigparagas to poghipanow rin no oghondio to Sisaria. No innangonnangon din ka Maroyow no Nangnangonon tongod ki Hisus dio to tibo no mgo lunsud dio to ogkabayaan din. \c 9 \s1 Ka Pogtuu ni Saulo \p \v 1 Di si Saulo, nigparagas ka igkabolu din no ungod ogbabantak to ogpanhimatoy to mgo otow no ogtuu ki Hisus. No nighondio sikandin to sikan no Labow no Talagpanubad to Dakol no Ampuanan dan no dio to Hirusalim. \v 2 No nigbuyu to mgo sulat no og–alapon din dio to mgo igbuyag to mgo anaranan to mgo Hudiu no dio to lunsud to Damasku oyow ko duon nig–amut to Dalan to pogtuu ki Hisus, igbogoy ran ki Saulo oyow ogdakopon din on sikandan, mgo lukos woy ka mgo boi. No ogbanggutan din woy og–alapon din dio to Hirusalim su igpapirisu rin on. \p \v 3-4 Pogkaponga, nanghipanow on woy si Saulo no oghondio to lunsud to Damasku. No to marani ran on to Damasku, natokow sikandan to layag no nigligkat to langit. No si Saulo, napolod do duon to sasindogan din. No duon pigdinog din no nigkagi kandin to, “Wow Saulo, manio to ogbaybayaran a nu?” \v 5 Kagi ni Saulo to, “Buyag, hontow ka?” Nigtabak ka nigkagi to, “Sikanak, no si Hisus no ogbaybayaran a nu. \v 6 Nò, onow kad on. Paragas kad on dio to lunsud to Damasku. Dio kad ognangonan ko nokoy ka igpohimu ku koykow,” kagi ni Hisus. \v 7 Ka mgo otow no nigduma ki Saulo, waro nakawoil to nigsasindogan dan no warad mogkagi su duon ogdinogon dan no kagi di waro ogkitoon dan no otow. \p \v 8 Pogkaponga to nig–onow si Saulo no poghimata rin, konad ogkita. Sikan ian to nigkitkit dan sikandin dio to lunsud to Damasku. \v 9 Tatolu no allow si Saulo dio to Damasku no kono ogkita woy waro pigkoon woy waro pig–inum. \p \v 10 Nò, duon dio to Damasku no sakup ni Hisus, no oghingaranan ki Ananias. Duon impapitow kandin no nigpaatawan. No nigkita rin ka Lagboy no Igbuyag ta no si Hisus. Kagi ni Hisus kandin to, “Ananias.” No nigtabak si Ananias to, “Lagboy no Igbuyag ku, soini a.” \v 11 Kagi to Lagboy no Igbuyag ta kandin to, “Sasindog ka woy hondio kad to dalan no oghingaranan to Matul–id. Pamanghaa nud ka baloy to songo otow no oghingaranan ki Hudas su duon otow no nig-ugpo to baloy rin no taga Tarsu. Ka ngaran din si Saulo, no og–ampu kanak. \v 12 Nigpaatawan sikandin no pigkita ka nikandin no ogtorongan nu sikandin to bolad nu. Woy og–ampuan nu oyow ogpakagimulat on ka mata rin,” kagi ni Hisus. \v 13 Kagi ni Ananias, “Buyag, mohon–ing ka ogdinogon ku no mgo maroot no nighimu to sikan no otow no nigbayadbayad to mgo otow no nigtuu koykow no dio to Hirusalim. \v 14 Woy ian to inhongkai ni Saulo su duon katondanan din ligkat to mgo igbuyag to mgo talagpanubad to oyow ogpandakopon din ka tibo no mgo otow kai no ogsampit to ngaran nu.” \v 15 Di kagi to Lagboy no Igbuyag ta no si Hisus to, “Hondio kad su si Saulo, ian ka pig–alam ku no ogpatokod to ngaran ku dio to mgo otow no kono no Hudiu, woy dio to dakol no mgo igbuyag to mgo labow no mgo ugpaan. Woy songo ignangonnangon din dio to mgo Hudiu no ian pinanganak ni Israil. \v 16 Woy ogpasabut ku si Saulo ko songo monu ka ogpokouma kandin to igkabaybayari no ogligkat to pogtuman din kanak,” kagi ni Hisus. \p \v 17 Sikan ian to nighipanow on si Ananias no oghondio to baloy no nig–ugpaan ni Saulo. Pogsolod din, nigtorongan to bolad din si Saulo ka nig–ampuan din, no nigkagi rin to, “Sulod, ian inhongkai ku su pigsugu a ni Hisus no ian Lagboy no Igbuyag ta. Sikandin ka niglibuwas koykow dio to dalan. Woy pigsugu a rin kai su oyow ogpakagimulat on ka mata nu woy oyow ogbogayan kad on to Gimukud to Magboboot.” \v 18 Inogo on no duon naragdag no nigligkat to mata ni Saulo no ogkoiling to mgo ongil. No nakagimulat on ka mata rin. Pogkaponga, nigsasindog woy nigpabautismu on. \v 19 Pogkaponga, nigkoon on woy nouli on ka dayagang din. \p No to pila pad no allow to pog–ugpo ni Saulo dio to lunsud to Damasku, nigluyudluyud on to mgo otow no nigtuu ki Hisus. \v 20 Magaan nigsolod si Saulo dio to anaranan to mgo Hudiu no dio to Damasku. Woy nignangonnangon din on tongod ki Hisus. Kagi rin, “Si Hisus, ian ka Anak to Magboboot.” \v 21 Nabolongbolong ka tibo no mgo otow no nakarinog to kagi ni Saulo. Nigmoin–insooy sikandan to, “Inat to soini ka nigbayadbayad to mgo otow no nigtuu ki Hisus no dio to Hirusalim? Nahan ta no ian inhongkai rin su oyow ogdakopon din on ka mgo otow no nigtuu ki Hisus oyow og-alapon din dio to Hirusalim no igpatangko sikandan to mgo igbuyag to mgo talagpanubad to dakol no Ampuanan ta,” kagi to mgo otow. \v 22 Di nasi imbaghot ni Saulo ka ignangonnangon din su igmalogot din lagboy to si Hisus, ian ka Im–imanan to mgo Koot–otawan no oghingaranan ki Kristu. No ka mgo Hudiu no dio to Damasku, warad makatabak. \p \v 23 Pogligad to pila pad no allow no nigbabantaan on ka mgo Hudiu to oghimatayan dan si Saulo. \v 24 No to maallow woy marusilom, ogbantayan dan ka mgo gumawan to lunsud. Di nanangonan on si Saulo to tuud dan to oggopasan sikandin oyow oghimatayan porom. \v 25 Di pogkamarusilom on, ka mgo otow no nigtuu ki Hisus, impatagu dan si Saulo to langkap no intuntun dan dio to tano dio to limang to sikan no matikang no alad to lunsud oyow ogpakapallaguy on.\f + \fr 9:25 \ft Dongan, duon alad no makopal woy matikang lagboy no inlingut to mgo lunsud dan oyow waro usig no ogpakalopow to lunsud.\f* \s1 Ka Poghondio ni Saulo to Hirusalim \p \v 26 Pogkouma ni Saulo dio to Hirusalim, nig–amut poron to mgo otow no nigtuu ki Hisus. Di waro mogpaagad–agad sikandan su natibo nahallok ki Saulo, su waro dan tuui to songo nigtuu on ki Hisus. \v 27 Di si Birnabi atag, pighinggat din si Saulo dio to mgo suguanon ni Hisus. No innangonnangon ni Birnabi kandan ka sikan no poghipanow ni Saulo no nighondio to Damasku woy ka impapitow kandin to Lagboy no Igbuyag ta no si Hisus no niglibuwas kandin dio to dalan. Woy innangon din to nigkagi si Hisus kandin woy to waro mahallok si Saulo no ognangonnangon to mgo taga Damasku tongod ki Hisus. \v 28 Sikan ian to nakadumaruma on si Saulo to mgo otow no nigtuu no dio to Hirusalim. \v 29 Woy waro mahallok si Saulo to ognangonnangon to mgo otow tongod to ngaran to Lagboy no Igbuyag ta no ni Hisus. Pig–al–alukuy rin ka mgo Hudiu no ogkagi to kinagian no Ginirigu woy nig–apulan din sikandan tongod to pogtuu ki Hisus. Di noiniatan dan no oghimatayan sikandin. \v 30 No ko nataga ka mgo nigtuu to oghimatayan porom si Saulo to mgo Hudiu no ogkagi to Ginirigu, pighinggat dan sikandin dio to lunsud to Sisaria, woy impohondio dan sikandin to lunsud to Tarsu. \p \v 31 No ka mgo otow no nigtuu ki Hisus no nan–ugpo dio to mgo probinsia to Hudia, woy to Galilia, woy ka dio to Samaria, nigmaroyow on ka pog–ugpo dan su warad og–ogot kandan. Nohirosonan ka pogtuu ran ki Hisus. No agad nokoy no oghimuon dan, og–ayunon dan on ka batasan dan to pogtahud dan ki Hisus. Woy nigbuligan to Gimukud to Magboboot ka goinawa ran woy natimtimulan on ka mgo otow no nigtuu. \p \v 32 Si Pedro, nighipanow on no ogpanlouy to mgo otow no nigtuu ki Hisus. Pogkalugoy, nokouma on dio to mgo nigtuu no dio to lunsud to Lida. \v 33 No dio to Lida, nokogkita si Pedro to otow no oghingaranan ki Inias. No wawalu on no tuid no waro mokoonow-onow su nigkolog ka lawa rin. \v 34 Kagi ni Pedro kandin to, “Inias, si Hisu Kristu ka og–uyag to lawa nu. Onow kad on. Woy tapirad ka pighibatan nu.” Inogo on sikan no nokoonow on woy nakasasindog. \v 35 No ka tibo no taga Lida woy ka taga Saron, nakakita to sikan no otow no noulian on, woy nigtuu on to Lagboy no Igbuyag ta no si Hisus. \p \v 36 Nò, dio to lunsud to Hupi duon boi no tahan no nigtuu ki Hisus. Ka ngaran din to Hinibriu si Tabita. Di ko Ginirigu, si Dorkas. No ko kanta pa, ka lituk to ngaran din, Usa. Maroyow no boi si Dorkas, su dakol ka igkohoy–u rin to mgo otow woy magaan ogbogoy ko duon og–awoson. \p \v 37 No dio pad si Pedro to Lida, nigdaralu on si Dorkas no dio to Hupi no namatoy on. Pogkaponga to nigpanarapu to mgo boi ka lawa ni Dorkas no namatoy, pig–alap dan on dio to songo sinabong dio to ampow to baloy no impohibat dan. \p \v 38 Nò, su marani ro ka lunsud to Hupi to lunsud to Lida, nignanangonan on ka mgo otow no nigtuu ki Hisus no dio to Hupi to dio si Pedro to Lida. Sikan ian to pigsugu dan ka daruwa no lukos dio ki Pedro no nigbuyu dan kandin to, “Agpas ka no ogduma kanami dio to Hupi.” \v 39 Sikan ian to nigsasindog on si Pedro, no nigduma kandan. Pogkouma ran dio to baloy ni Dorkas, nighinggat dan si Pedro dio to sikan no sinabong no dio to ampow. Ka tibo no mgo boi no nabalu, nigsasindog to longod ni Pedro no ogmaninsinogow. Woy impapitow ran kandin ka mgo sabinit dan no nighimu ni Dorkas no manokal pad. \v 40 Di impalibuwas on ni Pedro ka tibo no mgo otow. No nigluhud sikandin no nig–ampu to Magboboot. Pogkaponga, nigtangkaan din ka lawa to namatoy no kagi rin to, “Tabita, onow kad on.” Inogo on no nighimata on si Dorkas. No pogpitow rin ki Pedro, nigpinpinnuu. \v 41 Nigtinawo ni Pedro ka bolad din no nigpasasindog din. Woy pig–umow rin ka mgo otow no nigtuu lagkos to mgo balu, no impapitow rin on si Dorkas no nouyag on. \p \v 42 No ka nohimu ki Dorkas, ingkanangonnangon on to tibo no mgo otow no dio to Hupi, no mohon–ing kandan ka nigtuu on ki Hisus. \v 43 No nalugoy pad si Pedro to lunsud to Hupi, no dio nig–ugpo to baloy to songo otow no oghingaranan ki Simon no talaglinas to laplap to mgo ayam. \c 10 \s1 Si Pedro woy si Kornilio \p \v 1 Dio to lunsud to Sisaria, duon otow no kono no Hudiu no kapitan to songo sampangan no sundalu to taga Italia. Ka ngaran din no si Kornilio. \v 2 Maroyow no otow si Kornilio woy dakol ka goinawa rin to Magboboot. Sikandin woy ka tibo no mgo otow no karumaan din dio to baloy, ogtahud to Magboboot. Malasi kohoy–ui ni Kornilio ka mgo otow ko nokoy ka og–awoson dan, woy ungod og–ampu to Magboboot. \p \v 3 Songo allow no tigbal no alas tris to mahapun, nigpaatawan si Kornilio to diwata to Magboboot no nigsolod to baloy rin no namolmologan din to pogpitow. Kagi to diwata kandin to, “Wow Kornilio.” \v 4 Nakatotongtong si Kornilio kandin su lagboy on ian no nahallok. No nigtabak si Kornilio to, “Nokoy buyag?” Kagi to diwata to, “Pigdinog to Magboboot ka kagi nu no nig–ampu ka. Woy maroyow rin ka igbogoy nu to mgo otow no ogkohirapan. Woy narago ka Magboboot koykow,” kagi. \v 5 “Kuntoon, alam ka to mgo otow no ogsuguon nu dio to Hupi su oyow ogkaangoy ran si Simon no ian angga din, si Pedro. \v 6 Duon mog–ugpo to baloy to sangoy rin no oghingaranan ki Simon no talaglinas to laplap to ayam. Dio ka baloy rin to marani to ilis to dagat,” kagi to diwata. \p \v 7 Ko warad on ka diwata no nigkagi kandin, pig–umow ni Kornilio ka daruwa no uripon no suguanon din woy ka sagboka no sundalu no indakoli rin ka Magboboot to goinawa. Ka sikan no mgo otow no tatolu ka naalam din ligkat to duma no mgo suguanon din. \v 8 No nignangonan ni Kornilio sikandan to tibo no ingkanangon to diwata kandin. Pogkaponga, pigsugu din on sikandan dio to Hupi. \p \v 9 Ka igkarangob no allow to poghipanow to sikan no mgo otow no pigsugu ni Kornilio, ogkaranidanian on ka lunsud to Hupi. Ka sikan, tigbal do no ogkougtu on ka allow no nigpanoik on si Pedro duon to ampow to narapo no atop to baloy no nig–ugpaan din, no nig–ampu to Magboboot. \v 10 Nò, oggutasan on si Pedro no ogkoiniat porom no ogkoon. Di tagood to ogsusugba pad ka duma rin, duon impapitow to Magboboot kandin. \v 11 No nigkita rin ka langit no nawaswasan. No duon maluag no manggad no nakita rin no pinanghikotan to hop-at no lubid ka manag–ilis din, no natuntun to tangkaan ni Pedro. \v 12 Pogpitow rin no nataguan on ka sikan no manggad to agad nokoy no mgo ayam, mgo magintalunan, woy mgo ulod–ulod no ogdul–ug woy ka mgo manukmanuk. \v 13 No duon nigdinog ni Pedro no kagi to, “Pedro, sasindog kad on. Himatayi nu ka ogkoonon nu.” \v 14 Di kagi ni Pedro to, “Buyag, kono a su waro a makakoon to agad nokoy no ngalap no ogpakaligsom kanami no mgo Hudiu.”\f + \fr 10:14 \fq Ka mgo ngalap no kono ogpakakoon to mgo Hudiu\ft , ian ka innangon dongan to Magboboot ki Moisis no ogpakaligsom kandan no mgo Hudiu. (Ogkabasa to Levitico kapitulu 11.)\f* \v 15 No nighutuk nigkagi ka ogdinogon din to, “Kono nu oghingarani to maligsom ka piglinisan on to Magboboot.” \v 16 Ka tatolu mohonduon no nakalibong on ka sikan no manggad dio to langit.\f + \fr 10:16 \fq Ka ngalap no impapitow to Magboboot ki Pedro\ft , impohitaga rin to litos no ogduma si Pedro to sikan no kono no Hudiu su songo pigmaroyow on sikandan to Magboboot.\f* \p \v 17 Pogkaponga, nakasumansuman si Pedro ko nokoy buwa ka kalitukan to sikan no impapitow kandin. Inogo on no nokouma on ka mgo otow no pigsugu ni Kornilio no nan-inso ko hondoi ka baloy ni Simon. No kuntoon, duon on to gumawan to tangkaan to baloy rin. \v 18 Nig–umow woy nig–inso ko duon og–ugpo si Simon no ian angga din no si Pedro. \v 19 Di dio dod si Pedro to ampow to baloy no ogdoromdom ko nokoy buwa ka kalitukan to sikan no impapitow kandin. No kagi to Gimukud to Magboboot kandin to, “Duon tatolu no otow no ogpamangho koykow. \v 20 Pamanoug kad on, woy kono ka ogduwaruwa to ogduma kandan su pigsugu ku sikandan kai,” kagi to Gimukud to Magboboot. \p \v 21 Sikan ian to namanoug on si Pedro. Kagi rin to sikan no mgo lukos to, “Sikanak ka ogpamanghoon now. Og–inso a kaniu ko nokoy ka tuud now kanak?” \v 22 Kagi ran ki Pedro to, “Dio koy nigligkat ki Kapitan Kornilio. Maroyow no otow sikandin woy ogsimboon din ka Magboboot. Ogtahuron sikandin to tibo no mgo Hudiu. No ian noy inghongkai su duon diwata to Magboboot no nigsugu ki Kornilio to oyow ogpohongkai koy on no ogpaangoy koykow. Igparuma ka dio to baloy rin oyow ogpakapamminog koy ko nokoy ka ignangonnangon nu kanami.” \p \v 23 Nò, nigpasolod ni Pedro ka magaliug din woy nokohirogo pad sikandan. Pogkapawo, nigdumaan on ni Pedro sikandan no namanghipanow no og–uli dio ki Kornilio. Woy duon dod mgo nigtuu no mgo taga Hupi no songo nanduma kandan. \v 24 No to igkarangob no allow, nokouma sikandan dio to lunsud to Sisaria. Si Kornilio, nigtatagad to pogdatong dan no impanoy rin on limura ka mgo sulod din woy ka lagboy no mgo karumaan din. \v 25 No to pogdatong ni Pedro dio to baloy ran, pigtagbu on ni Kornilio woy nigluhud to tangkaan ni Pedro to ogsimba kandin. \v 26 Di nigpasasindog on ni Pedro si Kornilio, no kagi ni Pedro to, “Sasindog kad. Kono ka ogsimba kanak su un–unawa ki ro no otow.” \v 27 No nigpanangnangonoy pad sikandan tagood to ogmansolod sikandan to baloy. Pogsolod, nigkita ni Pedro ka mohon–ing no mgo otow no nalimud on. \p \v 28 Kagi ni Pedro kandan to, “Sikaniu, natagaan now ka batasan noy no Hudiu to kono koy ogpakadumaruma woy kono koy ogpakapanumbaloy dio to otow no kono no unawa noy no Hudiu. Di ka Magboboot ka nigpasabut kanak to kono din no litos ko ogkoison ku ka agad hontow. \v 29 Sikan ian to waro a nigligal ko pighinggat a now kai. No kuntoon, og–inso a kaniu ko nokoy ka impaangoy now kanak?” kagi ni Pedro. \p \v 30 Kagi ni Kornilio to, “Tatolu on no allow ka nigligad no tigbal do no ogkounawa kuntoon to alas tris to mahapun, no nig–ampu a kai to baloy ku su ogtumanon ku ka pog–ampu ta. Inogo on no duon otow no malayag ka sabinit din no nigsasindog to tangkaan ku.\f + \fr 10:30 \ft Duon dangob no tahan no \fq Hinimuan\ft no nagalat no ingkasulat to hop-at no allow.\f* \v 31 Kagi rin kanak to, ‘Wow Kornilio, pigdinog to Magboboot ka pog–ampu nu. Woy pigsagman din ka igbogoy nu to mgo otow no ogkohirapan.’ \v 32 Woy kagi rin kanak to, ‘Kuntoon, alam ka to mgo otow no ogsuguon nu dio to Hupi no og-angoy ki Simon no ian angga din no si Pedro. Duon og–ugpo to marani to dagat dio to baloy to otow no songo oghingaranan ki Simon no sagboka no talaglinas to laplap to ayam.’ \v 33 Sikan do ka kagi rin kanak,” kagi ni Kornilio, “No nig–agpas ad on nigpaangoy koykow. Maroyow lagboy su nighongkai kad. No kuntoon, nalimud koy on tibo kai to tangkaan to Magboboot su oyow ogpakapamminog koy to tibo no insugu to Magboboot koykow no igpanangonnangon kanami,” kagi ni Kornilio. \s1 Ka Innangonnangon ni Pedro dio to Baloy ni Kornilio \p \v 34 Sikan ian no nigbunsud on si Pedro to ognangonnangon din to, “Kuntoon, lagboy a nataga to nig–un–unawa ro ka goinawa to Magboboot to agad hontow.\f + \fr 10:34 \ft Ogkabasa to Deuteronomio 10:17.\f* \v 35 Ian su agad hondoi ka ugpaan dan, ko ogtahud to Magboboot woy maroyow ka oghimuon dan, ogkohoy–uan sikandan to Magboboot. \v 36 Nataga kow on to soini no Maroyow no Nangnangonon no impaalap to Magboboot dio to mgo pinanganak ni Israil. Woy nataga kow to si Hisu Kristu, ian ka Lagboy no Igbuyag to tibo no mgo otow kai to kalibutan. Sikandin ka ogpakabogoy to maawang no goinawa ta to Magboboot. \v 37 Ka soini no nangnangonon tongod ki Hisus, dio pad hunnoi nangnangoni to probinsia to Galilia ko napongaan ni Huan ka kandin no nangnangonon to mgo otow no nigbautismuan din dio to woig. Pogkaponga, nakalogoblogob on dio to agad hondoi to ugpaan to probinsia to Hudia. \v 38 No nanangnangonan on ka mgo otow to nigbogayan on to Magboboot si Hisus no taga Nasarit to Gimukud din, woy to dakol no kabogbogan. No agad hondoi nigdolog sikandin, nigbuligan din ka mgo otow. Woy nigbulung din on ka tibo no pigbaybayaran to busow su nigdumaruma ka Magboboot kandin. \p \v 39 “Sikanami,” kagi ni Pedro, “Ogpakapamalogot koy to tibo no nighimu ni Hisus dio to lunsud to Hirusalim, woy dio to duma no mgo ugpaan to mgo Hudiu, woy to nighimatayan to mgo taga Hudia sikandin no impalansang dan sikandin to krus. \v 40 Dokad di, to igkatolu no allow ligkat to kamatayon ni Hisus, pig–uyag on to Magboboot woy impapitow rin kanami to nouyag on ian. \v 41 Di waro din impapitow to tibo no mgo otow ka lawa ni Hisus no nouyag. Sikanami ro ka pinapitow rin su kanami ka pig–alam to Magboboot no ogpamalogot din. No pogkaponga to nouyag on si Hisus, sikanami rod ian ka nakaamut kandin to pogkoon. \v 42 Woy nigsugu koy ni Hisus to oyow ignangonnangon noy to mgo otow ka kagi rin woy to oyow igpamalogot noy to si Hisus, ian ka pig–alam to Magboboot oyow sikandin uromo ka ogboboot to mgo otow, agad ka tibo no nammatoy no mgo otow woy ka waro pad mammatoy. \v 43 Agad ka mgo talagnangon to kagi to Magboboot, songo ogpakamalogot to soini su impanoy ran ingkanangon tongod ki Hisus ka nigkagi ran to, ‘Agad hontow no ogtuu kandin, ogkaawo on ka salo dan su nigtuu on to ngaran din,’ ” kagi ni Pedro. \s1 Nabogayan ka Kono no Hudiu to Gimukud to Magboboot \p \v 44 Pogkagi ni Pedro ki Kornilio woy ka mgo karumaan din, nigbogayan on to Gimukud to Magboboot ka tibo no namminog to sikan no innangonnangon din. \p \v 45 No ka mgo Hudiu no nigtuu ki Hisus no nanduma ki Pedro, nabolongbolong su songo imbogoy to Magboboot ka Gimukud din to mgo otow no kono no Hudiu. \v 46 Ian to nataga ran su nigdinog dan to nigkakagi woy si Kornilio to mgo kinagian no waro dan masabuti, woy nigdinog to ogsayoon dan ka Magboboot. \p \v 47 No kagi ni Pedro to, “Kuntoon, waro agad hontow no ogpakasapad to soini no mgo otow ko ogkoiniatan dan to ogpabautismu on su songo nigbogayan on man sikandan to Gimukud to Magboboot no ogkoun–unawa to nigbogayan kid nokani.” \v 48 No nigsugu si Pedro to oyow ogbautismuan on woy si Kornilio to ngaran ni Hisu Kristu. Pogkaponga, nigpougpo dan pad si Pedro dio to kandan to pila pad no allow. \c 11 \s1 Ka Imbatbat ni Pedro to mgo Nigtuu dio to Hirusalim \p \v 1 Nò, ka mgo suguanon ni Hisus no dio to probinsia to Hudia woy ka duma no mgo taga Hudia no nigtuu ki Hisus, nandinog to duon mgo otow no kono no Hudiu no songo nigtuu on to kinagian to Magboboot. \v 2 Sikan ian, ko nig–uli si Pedro dio to Hirusalim, nigsamilian sikandin to mgo nigtuu no mgo Hudiu no ogkoiniatan to songo igpatuli ka mgo iglukos to mgo nigtuu no kono no Hudiu. \v 3 Kagi ran to, “Manio to nighondio kad to mgo otow no kono no Hudiu no waro nigpatulì, woy nig–amut ka kandan to ogkokoon?”\f + \fr 11:3 \ft Ka batasan to mgo Hudiu dongan, kono og-amut to kono no Hudiu ko ogkokoon su nahan dan no ogkaligsoman sikandan su ka kono no Hudiu, kono ogtuman to batasan to Hudiu to igpatuli to mgo iglukos dan no igmaganangon to nigpasakup sikandan to Magboboot.\f* \p \v 4 Nigtabak si Pedro kandan, no dio mogbunsud to an–anayan no nabayaan din. \v 5 Kagi rin to, “Ko dio a pad to lunsud to Hupi, nig–ampu a to Magboboot. No duon impapitow rin kanak. Pogpitow ku no duon ogkoiling to maluag no manggad no nigligkat to langit no pinanghikotan on ka manag–iilis no hop–at. No pigtuntun dio to tangkaan ku. \v 6 Namolmologan kud on ian to pogpitow ku no duon mgo ayam, mgo magintalunan, woy mgo ulod–ulod woy ka ogdul–ug woy ka mgo manukmanuk. \v 7 No duon nigdinog ku no nigkagi kanak to, ‘Pedro, sasindog ka. Himatayi nu ka ogkoonon nu.’ \v 8 Di nigtabak a to, ‘Kono a Buyag, su waro a makakoon to agad nokoy no ogpakaligsom kanami woy ka inkono to Balaod noy no kono koy ogpakakoon no mgo Hudiu.’ \v 9 Di nighutuk nigkagi ka nigligkat to langit to, ‘Ka pigdoyroyow on to Magboboot, kono nud hingarani to maligsom.’ \v 10 Ka tatolu no mohonduon no nabatun on ka tibo dio to langit. \v 11 Waro do mogbuloy no duon on tatolu no otow no nigdatong dio to baloy no nig–ugpaan ku. Mgo taga Sisaria sikandan no pigsugu kai to kanak to Hupi,” kagi ni Pedro.\f + \fr 11:11 \fq Ka mgo taga Sisaria\ft , kono no Hudiu woy kono songo ogpatuli.\f* \v 12 “No nignangonan a to Gimukud to Magboboot to, ‘Duma ka kandan woy kono ka ogduwaruwa no ogduma.’ ” Kagi ni Pedro to, “Ka soini no mgo sulod ta no taga Hupi no hon–om, ian ka duma ku to nighondio to Sisaria. No nigsolod koy to baloy woy ni Kornilio.”\f + \fr 11:12 \ft Ka mgo otow no nanduma ki Pedro ligkat to Hupi, Hudiu rod sikandan no nigtuu ki Hisus.\f* \v 13 “Nignangonan koy ni Kornilio to duon diwata to Magboboot no niglibuwas kandin dio to baloy rin. No nigkagi ka diwata kandin to, ‘Alam ka to mgo lukos no ogsuguon nu dio to Hupi oyow og–angayon dan si Simon no ian angga din no si Pedro. \v 14 Ian su duon ignangon din kaniu woy to tibo no mgo duma nu kai to baloy nu oyow ogkapangabangan kow to mgo salo now.’ ” \v 15 No kagi ni Pedro to, “Duon a pad to kabinunsuran to ignangonnangon ku woy ki Kornilio, no nigbogayan on sikandan to Gimukud to Magboboot, un–unawa kanta no songo nigbogayan kid on an–anayan. \v 16 No nakadoromdom a to kagi to Lagboy no Igbuyag ta no si Hisus to, ‘Woig ka imbautismu ni Huan to mgo otow, di waro do malugoy no ka Gimukud to Magboboot ka igbautismu kaniu.’ \v 17 Nò, su songo imbogoy to Magboboot ka Gimukud din dio to mgo otow no kono no Hudiu, no ogkounawa to imbogoy rin kanta no nokani no nigtuu kinow ki Hisu Kristu no ian Lagboy no Igbuyag ta, ogmonuon kud to kono a man ogpakasapad to Magboboot ko nokoy ka oghimuon din kandan?” \p \v 18 Pogdinog to mgo otow to sikan no innangon ni Pedro, warad on nigsamili kandin di pigsayo dan on ka Magboboot. Kagi ran to, “Agad ka mgo otow no kono no Hudiu, ko ogsonditan dan woy og–ongkoran dan ka maroot no batasan dan, songo ogkabogayan on nanaan sikandan to kouyagan no waro katamanan.” \s1 Ka mgo Nigtuu no dio to Antiokia \p \v 19 Nò, ligkat to nighimatayan si Estiban, nigbaybayaran on ka mgo otow no nigtuu ki Hisus, no nokogsuwoysuwoy on sikandan. No ka duma nokouma on to mariu no mgo ugpaan to Pinisia, woy ka Sipri woy ka lunsud to Antiokia. No agad hondoi makarolog, nan–alap dan ka kinagian to Magboboot. Di ka mgo Hudiu ro ka pignangnangonan dan. \v 20 Di duon duma no mgo nigtuu no dio nigligkat to pulu to Sipri woy dio to lunsud to Sirini no nanhondio to lunsud to Antiokia. No piglagkos dan atag to ognangnangonan ka kono no Hudiu tongod to Lagboy no Igbuyag ta no si Hisus.\f + \fr 11:20 \ft To ligkatan no kinagian, “\fq mgo Girigu”\ft , su kono no Hudiu sikandan no songo kono ogpatuli to iglukos dan.\f* Di songo nignangonan dan dod ka mgo Hudiu to soini no Maroyow no Nangnangonon. \v 21 Nigbuligan to Magboboot ka mgo otow no nig–alap to kinagian din, no mohon–ing ka nigtuu on to Lagboy no Igbuyag ta. \p \v 22 Nò, ka mgo nigtuu ki Hisus no dio to Hirusalim, nanangonan on to duon on mgo otow dio to Antiokia no songo nigtuu on. Sikan ian to pigsugu dan si Birnabi dio to Antiokia. \v 23 No to pogkouma rin dio to Antiokia, lagboy no narago su pigkita rin on to nohoy–uan to Magboboot sikandan. No nig–os–osonan din sikandan to oyow ogkohogot dan ka pogtuu ran to Lagboy no Igbuyag ta no si Hisus oyow agad ogkoomonu, ogmasalig ka pogtuu ran. \v 24 Ian ka kagi ni Birnabi su maroyow no otow sikandin woy su nigpaboboot sikandin to Gimukud to Magboboot woy dakol ka pogsalig din ki Hisus. No mohon–ing ka mgo otow no nigtuu on to Lagboy no Igbuyag ta no nakatimul to sikan no mgo taga Antiokia no tahan on no nigtuu. \p \v 25 Pogkaponga, nighondio si Birnabi to lunsud to Tarsu su ogpamanghoon din si Saulo. \v 26 Pogkita rin, nigduma din dio to Antiokia. Dio mog–ugpo sikandan taman to songo tuid, no nigdumaruma to mgo otow no nigtuu ki Hisus. Woy mohon–ing ka mgo otow no pig–anad dan. Ka sikan no mgo otow no nigtuu ki Hisus no dio to Antiokia, sikandan ka an–anayan no mgo otow no pighingaranan to mgo sakup ni Kristu.\f + \fr 11:26 \ft Ko Kristuhanon.\f* \p \v 27 Ko dio pad woy si Birnabi to Antiokia, duon mgo talagnangon to kagi to Magboboot no nigdatong no nigligkat to Hirusalim. \v 28 Ka ngaran to sagboka, si Agabu. No to pogkalimud on to mgo nigtuu, nigsasindog on sikandin, no duon impanoy rin impohitaga no nigligkat to Gimukud to Magboboot to duon dakol no bitil no ogdatong to tibo no mgo ugpaan kai to kalibutan. No ka sikan no ingkanangon ni Agabu, natuman no si Klaudiu on ka Labow no Igbuyag no dio to Ruma. \v 29 Sikan ian to, ka mgo otow no nigtuu no dio to Antiokia, nasagboka ka doromdom dan to ogpanangana to igpaalap dan no igbulig dan dio to mgo otow no nigtuu no ogkohirapan no dio to probinsia to Hudia. No ko songo monu ka ingkohimu no igbogoy to tag sagboka no otow, sikan ian ka igkapaalap dan. \v 30 Ko duon on ka igpaalap dan, pigsugu dan si Saulo woy si Birnabi oyow sikandan ka oghatod to impabogoy ran dio to mgo pogbuyagon to mgo nigtuu no dio to Hirusalim. \c 12 \s1 Natimtimulan ka Igkabaybayari \p \v 1 Tigbal no dongan do to sikan, no si Hirodis ka ian Labow no Igbuyag dan dio to Hirusalim, pigbunsuran din on to ogpambayadbayad to mgo otow no nigtuu ki Hisus. \p \v 2 No impatigbas ni Hirodis si Santiago no hari ni Huan su oyow ogkamatoy. \v 3 Pogpitow ni Hirodis to narago ka mgo Hudiu to namatoy on si Santiago, nighutuk din man do no iparakop din si Pedro. Ka sikan, nakasangan to pagkoonan to mgo Hudiu no oghingaranan dan to Pagkoonan to Paan no waro Igpatulin.\f + \fr 12:3 \fq Ka pagkoonan to Paan no waro Igpatulin\ft , songo ogkohingaranan to Paligad.\f* \v 4 Pogparakop din on, impapirisu ni Hirodis woy duon sampulu woy hon–om no sundalu no pinabantoy rin ki Pedro. No to maallow woy to marusilom, nigbabaadbaad ka mgo sundalu to man hop–at ka ogsoipsoip no ogbantoy. No ian tuud ni Hirodis, ko ogkapongaan on ka sikan no pagkoonan, og–in–insaan din si Pedro duon to tangkaan to mgo otow. \v 5 Sikan ian to natagood on mapirisu si Pedro. Di ka mgo otow no nigtuu ki Hisus, ungod dan ampui si Pedro to Magboboot. \s1 Ka Pogpalibuwas ki Pedro to pirisuan \p \v 6 Nò, nokouma on ka mohuri no marusilom ni Pedro dio to pirisuan. No pogkapawo, igpaangoy on ni Hirodis sikandin. Si Pedro, nighikotan to karina ka mgo bolad din no inggawid to daruwa no sundalu. Duon do ian nokohirogo sikandin. \em Woy duon mgo sundalu\em* dio to tangkaan to pirisuan no nigbabantoy. \v 7 Ingkatokow ro to duon diwata to Magboboot no niglibuwas no nalayagan ka sikan no sinabong to pirisuan. Niglamposan din ka kiliran ni Pedro no nigpokow din on. No kagi to diwata kandin to, “Onow kad on agpas.” No naawo do duon ka karina no inhikot to mgo bolad ni Pedro. \v 8 Kagi to diwata kandin to, “Panginabo kad on woy panapatus kad,” No nigpaagad–agad on si Pedro. Woy kagi to diwata kandin to, “Bukusi nu ka lawa nu to sikan no malayat no kinabo nu no luyud kad on kanak.” \v 9 Nò, nakalibuwas do duon si Pedro ka nigluyud to diwata di waro din mataga to tu–tuu ian ka sikan no nohonduon kandin su nahan din no nigkita rin do duon to ogpootow-otow kandin. \v 10 Nò, nigligaran dan on ka an-ananayan no talagbantoy woy ka igkarangob no nokouma on sikandan dio to katamanan no lokob no putow no iglibuwas dio to lunsud. Nò, napulasan do duon, no nakalibuwas on woy si Pedro. Nigparagas sikandan to oghipanow dio to koopusan to sikan no dalan. Inogo on no naawo ka sikan no diwata to Magboboot. \p \v 11 Sikan ian no nigtokod on ni Pedro to tu–tuu ian ka ingkabayo din. Kagi rin to, “Tu-tuu ian nanaan to duon diwata to Magboboot no insugu to Lagboy no Igbuyag ta no si Hisus. No nigpangabangan a rin oyow kono ogkatuman ka tuud ni Hirodis woy ka nig–im–imanan to mgo Hudiu.” \v 12 Pogdoromdom ni Pedro to sikan, nigparagas on nighipanow no oghondio to baloy ni Maria no inoy ni Huan no nighingaranan ki Markos. Mohon–ing ka mgo otow no nalimud no nig–ampu to Magboboot. \v 13 Nò, nigtotoktok si Pedro to lokob to alad to lama su ogpapulasan din. No duon suguonon no boi no si Roda no nigdalapak oyow ogpitawon din ko hontow ka duon. \v 14 Pogtokod ni Roda to kagi ian ni Pedro, narago lagboy. Di waro din puwasi su nigpallaguy no niglibong dio to solod to baloy. No nignangonan din ka mgo otow no nalimud to duon on si Pedro to gumawan. \v 15 Di kagi to mgo otow to, “Nangog ka ra!” Di nigbaghot to nigkagi ni Roda to, “Tu–tuu ian to si Pedro ian ka duon.” Kagi to mgo otow, “Diwata buwa to Magboboot no ogbantoy kandin.” \p \v 16 No ungod do duon ogtoktokon ni Pedro ka lokob. Pogpuwas dan, pigkita ran on to si Pedro nanaan ian. No nabolongbolong lagboy ka mgo otow. \v 17 Di nigkamoy ni Pedro to oyow oghagtong on ka mgo otow to ogkakagi. Woy innangonnangon din kandan ka pighimu to Magboboot no impalibuwas kandin to pirisuan. Kagi ni Pedro, “Inangon now ka soini dio ki Santiago woy to mgo sulod ta to pogtuu ki Hisus.” Pogkaponga, nighipanow on si Pedro no nighondio to songo ugpaan. \p \v 18 Nò, pogkapawo, nasasowsasow on ka mgo sundalu ko nighondoid on si Pedro. \v 19 No si Hirodis, songo nigpapamangho ki Pedro di waro ian makitoi. Sikan ian to ungod din insoinsoi ka mgo sundalu no nigbantoy ki Pedro, woy nigpohimatayan din on sikandan. Pogkaponga, nighipanow on si Hirodis ligkat to Hudia no nighondio to lunsud to Sisaria no dio pad nig–ugpo. \s1 Ka Pogkamatoy ni Hirodis \p \v 20 Nò, duon ingkabolu ni Hirodis to taga Tiro woy taga Sidon. No su ka ogkakoon dan, ogligkat to kandin no ugpaan, niglimudlimud on sikandan no pig–amigu ran ka sinaligan ni Hirodis no si Blastu oyow ogpohusayon din si Hirodis ko nokoy ka igkabolu din kandan. \p \v 21 Pogkouma on to allow no innangon to ogpalimud ka mgo otow to tangkaan ki Hirodis, nig–ilis on sikandin to maroyow no manggad no ian ilisanon to labow no igbuyag. No nigpinpinnuu on si Hirodis to pinnuanan din to pandatuan. Woy malayat ka innangonnangon din to sikan no mgo otow no nalimud. \v 22 Nò, pogdinog to mgo otow to innangonnangon ni Hirodis, pigpaagbotan dan to pogsayo dan to, “Kono no kagi ro duon to otow ka soini ko kono no magboboot nanaan ka ogkagi kanami.” \v 23 Sikan ian no niglogparan on to diwata to Magboboot si Hirodis su waro din sayaa ka tu–tuu ian no Magboboot. No nig–iasan on ka lawa ni Hirodis woy namatoy on. \p \v 24 Di ungod naalap–alap on ka kinagian to Magboboot taman to nigtangkap on. Woy natimtimulan on ka nigtuu ki Hisus. \p \v 25 No si Birnabi woy ki Saulo, napongaan dan on ka inhondio dan to Hirusalim, no niglibong on to lunsud to Antiokia. Woy pigduma ran on si Huan no og–anggaan ki Markos. \c 13 \s1 Ka Pog–alam ki Saulo woy ki Birnabi \p \v 1 Dio to mgo nigtuu ki Hisus to Antiokia, duon mgo talagnangon to kagi to Magboboot woy mgo talag–anad to kinagian din. Ka ngaran dan, si Birnabi, si Simion no ian angga din si Moitom, si Lusiu no taga Sirini, si Manain no dio nigdakol sikandin to baloy ni Gobirnador Hirodis. Woy duon si Saulo. \p \v 2 Songo allow no ogsimboon dan ka Lagboy no Igbuyag woy niglangkad to pogkoon dan, no kagi to Gimukud to Magboboot kandan to, “Ibogoy now on si Birnabi daruwa ki Saulo oyow ogpakatuman to igpohimu ku kandan.” \p \v 3 Pogkaponga to pog–ampu dan to poglangkad to pogkoon, no pigtorongan to bolad dan si Saulo woy ki Birnabi no nig–ampuan dan sikandan, woy pinohipanow ran on. \s1 Dio woy si Saulo to Sipri \p \v 4 Sikan ian to nighipanow on si Birnabi woy si Saulo su pigsugu to Gimukud to Magboboot. Nigtopak dio to lunsud to Siliusia no nigsakoy on to barku no oghondio to songo pulu to dagat no oghingaranan to Sipri. \v 5 Niglogsad on woy si Birnabi dio to lunsud to Salamina woy nighondio to mgo baloy no anaranan to mgo Hudiu no innangonnangon dan ka kinagian to Magboboot. No si Huan no oghingaranan ki Markos, ogbuligbulig kandan to ognangonnangon. \p \v 6 Nanagpitsagpit woy si Birnabi to mgo lunsud to sikan no pulu to Sipri taman to nokouma on sikandan to lunsud to Papus no dio to koopusan do to sikan no tano. Dio to Papus, duon nigkita ran no bailan. No ka ngaran din si Barhisus. Hudiu sikandin no ognangon to talagnangon sikandin to kinagian to Magboboot. Dokad di, ubat. \v 7 Si Barhisus, nigdumaruma to gobirnador no si Sirgio Paulo. Sikandin, magaan ogpakasabut ko nokoy ka ogdinogon din. No impaangoy rin on si Birnabi woy si Saulo su ogkoiniat no ogpamminog to kinagian to Magboboot. \v 8 Di ka sikan no bailan, no songo oghingaranan ki Ilimas su ian ka igkalituk to bailan to Ginirigu, nig–atu to sikan no ignangonnangon woy ni Saulo su og-atangan din poron oyow kono ogtuu si Sirgio Paulo ki Hisu Kristu. \v 9 Di si Saulo no songo oghingaranan ki Pablo, niglonaan on to Gimukud to Magboboot. No nigtotongtongan ni Pablo si Ilimas. \v 10 Kagi rin to, “Sikoykow, nigpasakup kad lagboy to igbuyag to mgo busow woy og–usigon nu ka agad nokoy no maroyow. Woy ogkatou kad on ian to og–uubat. Maroot ka ian lagboy su ogbalbalawan nud ka kinagian to Magboboot tongod to Lagboy no Igbuyag. \v 11 No kuntoon,” kagi ni Pablo, “Oglogparan kad to Magboboot no ogkabutud ka pad to pila no allow. No agad ka layag to allow, kono ka pad ogkita.” Sikan do ian no niggoram ni Ilimas ka ogkoiling to gapun no nigmarusilom on ka pogpitow rin. No nigpangalabol on su ogpamangho ko duon otow no ogkitkit kandin. \v 12 Sikan ian no nigtuu on si Sirgio Paulo ki Hisus su nigkita rin on ka ingkabayo to sikan no bailan woy su nabolongbolong si Sirgio Paulo to sikan no ingkaanad woy ni Pablo tongod to Lagboy no Igbuyag ta no si Hisus. \s1 Ka Inhondio woy ni Pablo to Antiokia to Pisidia \p \v 13 Pogkaponga, si Pablo woy ka mgo duma rin, nigsakoy on to barku no nigligkat to sikan no lunsud to Papus no dio mogduung to lunsud to Pirga no duon to probinsia to Pampilia. No dio to Pirga, si Huan no oghingaranan ki Markos, nig–ongkod on kandan no nig–uli on dio to Hirusalim. \v 14 Di woy si Pablo, nanhipanow on ligkat to Pirga no nokouma on to loin no lunsud to Antiokia duon to probinsia to Pisidia. No to Allow ran to Oghimoloy, nanhondio to songo baloy no anaranan to mgo Hudiu no nigpinpinnuu sikandan. \v 15 Duon otow no nigbasa to ingkasulat to Balaod ni Moisis woy ka ingkasulat dongan to mgo talagnangon to kagi to Magboboot. Pogkaponga, kagi to mgo igbuyag to anaranan ki Pablo woy ki Birnabi to, “Mgo sulod, ko duon ignangonnangon now no ig–oson–oson now to mgo otow, ogpamminog koy poron.”\f + \fr 13:15 \fq Ka sikan no Balaod ni Moisis\ft , ian ka imbogoy to Magboboot kandin dongan dio to Sinai no igpabogoy rin dio to mgo kaap-apuan ni Israil no ian ka mgo Hudiu.\f* \p \v 16 Nigsasindog si Pablo no nigkamoy rin sikandan oyow ogpahagtongon on ka ogkakagi. No kagi rin to, “Mgo duma ku no mgo pinanganak ni Israil, woy tibo kaniu no ogtahud to Magboboot, pamminog kow. \v 17 Ka Magboboot no ian dod Magboboot to mgo pinanganak ni Israil, ian ka nig–alam woy nigbulig to kaap–apuan ta no dio pad nan–ugpo to Ehipto taman to nigmohon–ing woy nigmanokal sikandan. Pogkalugoy, pigpaawo to Magboboot sikandan to Ehipto su mabogbog ka impangabang din kandan.\f + \fr 13:17 \ft Ogkabasa to Numeros 14:34; Deuteronomio 1:31.\f*\f + \fr 13:17 \fq Ka Ehipto\ft , kono no tu-tuu ian no ugpaan dan.\f* \v 18 No nig–aguanta ka Magboboot kandan taman to kohop–atan on no tuid ka pogbayo dan dio to sikan no holholawan,” kagi.\f + \fr 13:18 \ft Ogkabasa to Numeros 14:34; Deuteronomio 1:31.\f* \v 19 “No pigpasulungan to Magboboot kandan ka papitu no ugpaan to mgo taga Kanaan taman to naroog dan on. No imbogoy din on kandan ka sikan no tano to Kanaan. Nò, ligkat to pog–ugpo dan dio to Ehipto taman to napurut dan on ka tibo to sikan no ogkougpaan dan, mgo hop–at no gatus woy kalimaan no tuid ka nigligad,” kagi ni Pablo.\f + \fr 13:19 \ft Ogkabasa to Deuteronomio 7:1; Josue 14:1.\f* \v 20 “No ligkat to sikan taman to si Samuel on ka talagnangon to kagi to Magboboot, duon mgo talaghusoy no impohimu to Magboboot no tagooran do no mgo igbuyag dan.\f + \fr 13:20 \fq Si Samuel\ft , ian ka mohuri no intagood no igbuyag dan no songo talagnangon dod sikandin to kinagian to Magboboot. Ka sikan, ogkabasa to Maghuhukom 2:16 woy 12 woy Samuel 3:20.\f* \v 21 Pogkaponga to sikan, nigbuyu ka mgo otow ko duon ka ogkohimu no labow no igbuyag dan. No si Saulo no anak ni Kis woy pinanganak ni Binhamin, ian on ka pighimu to Magboboot no labow no igbuyag to ugpaan dan,” kagi ni Pablo. “No ka pog–alap din to pandatuan din, nataman on ka kohop–atan on no tuid.\f + \fr 13:21 \ft Ogkabasa to 1 Samuel 8:5; 10:21.\f* \v 22 No ka pog–awo to Magboboot to katondanan ni Saulo, si Dabid on ka inliwan din no labow no igbuyag to sikan no ugpaan dan. Kagi to Magboboot no igmalogot ki Dabid to, ‘Nabatukan ku si Dabid no anak ni Isai, to og–ayun lagboy to goinawa ku woy ogpaagad–agad kanak to agad nokoy no igsugu ku kandin,’ kagi to Magboboot,” kagi ni Pablo.\f + \fr 13:22 \ft Ogkabasa to 1 Samuel 13:14; 16:12; Salmo 89:20.\f* \v 23 “Pogkalugoylugoy, si Hisus no kapunganan ni Dabid, ian on ka nighimu to Magboboot no Talagpangabang to salo to mgo pinanganak ni Israil, su sikan ian ka insabut din dongan to mgo kaap–apuan ta. \v 24 Di woy nigbunsud si Hisus to kandin no pog–anad, nighunnaan on nangnangoni ni Huan ka tibo no mgo otow no pinanganak ni Israil oyow ogpabautismu on sikandan no igmalogot to ogsonditan woy og-ongkoran dan woy ogkoongkoran on ka mgo maroot no batasan dan. \v 25 No,” kagi ni Pablo, “Ko marani on ogkapongoi ni Huan ka oghimuon din, innangon din to mgo otow to, ‘Nahan now buwa ko sikanak ka Im–imanan to mgo Koot–otawan. Dokad di to kono no sikanak ka sikan no Igbuyag. Sikandin, ogsundul pad kanak no dakoldakol lagboy ka katondanan din. Agad ko ogluung a porom to sapatus din, kono ian no litos.’ kagi ni Huan.” \p \v 26 No kagi ni Pablo to, “Mgo sulod no mgo pinanganak ni Abraham woy tibo kaniu no ogtahud to Magboboot, pamminog kow. Sikanta, nigpaalapan ki to Magboboot to soini no nangnangonon noy tongod ki Hisus su oyow ogkapangabangan kid to mgo salo ta. \v 27 Di ka mgo taga Hirusalim woy ka mgo igbuyag dan, agad to tibo no Allow to Oghimoloy,\f + \fr 13:27 \ft Ka Allow to Oghimoloy, ian ka igkapapitu no allow to simana no innangon to Magboboot dongan no litos to oghimoloy woy to ogsimba kandin.\f* ogdinogon dan man do ka ingkasulat dongan to mgo talagnangon to kagi to Magboboot, di waro dan tokora to si Hisus ka lagboy no ingkatuon no Igbuyag dan. Woy songo waro dan masabuti ka ingkasulat dongan to mgo talagnangon to kagi to Magboboot. Di ko pigbobootan dan to ogpohimatayan si Hisus, natuman dan on ka sikan no dongan no ingkasulat. \v 28 Nò, agad to waro nigkita to agad nokoy no salo no litos to pogkamatoy ni Hisus, di nigbuyu dan dod ki Pilatu to oyow ogpohimatayan din on. \v 29 No ko natuman on to mgo otow ka tibo no ingkasulat dongan tongod to pogkamatoy rin, nig–awo dan on ka lawa rin no inlansang dio to krus. Woy insabal dan on dio to sabalan to namatoy. \v 30 Di nig–uyag on to Magboboot si Hisus ligkat to kamatayon din. \v 31 No ka tahan no nigdumaruma kandin nokani ligkat to Galilia taman to nokouma on sikandan dio to Hirusalim no waro pad mamatoy sikandin, ian ka malasi pigpakita ni Hisus to lawa rin no nouyag on. No kuntoon, sikan dod ian no mgo duma rin ka ogpakapamalogot to soini no ignangonnangon noy to mgo otow tongod ki Hisus. \v 32 Kuntoon, ognangonan noy sikaniu to soini no Maroyow no Nangnangonon. Sikan dod ian ka insabut to Magboboot dongan to mgo kaap–apuan ta. \v 33 No pigtuman din on kai to kanta no mgo pinanganak dan su nig–uyag din on si Hisus ligkat to kamatayon din. Ka sikan, nig–ayun to sikan no ingkasulat dongan to sikan no igkaruwa no Salmos to kagi to Magboboot to: \q1 ‘Anak ku sikoykow. \q2 No kuntoon, igpatokod ku to sikanak ka Amoy nu.’\f + \fr 13:33 \ft Ogkabasa to Salmo 2:7.\f* \m \v 34 Woy soini rod ka insabut to Magboboot dongan to og–uyagon din on si Hisus ligkat to kamatayon din woy to kono ogkamolu ka lawa rin. Ian su impasulat din to, \q1 ‘Tu–tuu ian no ogtumanon ku koykow ka innangon ku dongan ki Dabid no mgo karoyawan.’\f + \fr 13:34 \ft Ogkabasa to Isaias 55:3.\f* \m \v 35 Woy duon dod impasulat to dangob no Salmos to, \q1 ‘Kono ka ogbogoy ko ogkamolu ka lawa to sikan no Matuwarong no Suguanon nu.’\f + \fr 13:35 \fq Ka Matuwarong no Suguanon\ft , songo ogkalituk to Suguanon no Waro Salo. Ogkabasa to Salmo 16:10.\f* \m \v 36 Di si Dabid, nigtuman din ka sugu to Magboboot to kandin no pog–ugpo nataman do to kandin no pogkamatoy. Pogkaponga, no inlobong dan on ka lawa rin dio to longod to mgo lobong to mgo apu din no namolu on ka kandin no lawa. \v 37 Di si Hisus atag no nig–uyag on to Magboboot ligkat to kamatayon din, waro atag mamolu ka kandin no lawa. \v 38 Nò mgo sulod,” kagi ni Pablo, “Ogpohitagaan noy lagboy sikaniu to, ligkat to nohimu ni Hisus, ogkapasaylu ka mgo salo ta. \v 39 Woy ligkat dod kandin, agad hontow no ogtuu kandin, ogkohimu on no maroyow dio to tangkaan to Magboboot. Di waro agad hontow no ogkohimu on no maroyow ko ogligkat to pogtuman din poron to mgo Balaod no inggalat ni Moisis. \v 40 Nò, sikan ian,” kagi ni Pablo, “Ayad-ayad kow oyow kono ogkatuman duon to kaniu ka impanangon to Magboboot dongan to sikan no mgo talagnangon to kagi rin to, \q1 \v 41 ‘Sikaniu no ogsusumpalit, pamminog kow su duon oghimuon ku to kaniu no pog-ugpo no lagboy no igkabolongbolong now. \q1 Di agad ko duon og-ay-ayaran no ognangonnangon kaniu to sikan, di kono kow ogtuu no ogkammatoy kow ro duon.’ ”\f + \fr 13:41 \ft Ogkabasa to Habacuc 1:5.\f*\em Sikan do ka innangon ni Pedro to mgo otow\em*. \p \v 42 No to poglibuwas dan to anaranan, nangamuyu ka mgo otow ki Pablo daruwa ki Birnabi oyow ogpalibongon to songo simana ko Allow ran to Oghimoloy su oyow oghutuk no ogpamminog to ignangonnangon dan. \v 43 Pogkaponga ran on to sikan no poglimud dan, mohon–ing ka mgo Hudiu woy ka kono no Hudiu no ogtahud to Magboboot no nokani nighalin to tinuuan to mgo Hudiu, no nanduma ki Pablo woy ki Birnabi. No duon innangonnangon woy si Pablo kandan woy nig–os–osonan dan to oyow kono dan ogloko to dakol no pogkohoy–u to Magboboot kandan. \p \v 44 Ka sunud no Allow ran to Oghimoloy, magaan on ogkoubus ka mgo otow dio to sikan no lunsud no nanlimudlimud no ogpamminog to kinagian to Magboboot. \v 45 Di pogpitow to mgo Hudiu to mohon–ing ka mgo otow no nan–amut no ogpamminog ki Pablo daruwa ki Birnabi, lagboy on ian no noima. Sikan ian to nig–atuan dan ka innangonnangon ni Pablo woy nandoot dan. \v 46 Di nasi no nigbaghotan ni Pablo woy ki Birnabi to ignangon dan to mgo Hudiu to, “Sikaniu porom ka oghunnaan ognangoni to kinagian to Magboboot. Di, su ogkoison now man, sikaniu ka nigboboot to kono no litos no ogpurut kow to soini no kouyagan no waro katamanan. Sikan ian to dio koy on ogpannangonnangon to mgo otow no kono no Hudiu. \v 47 Ian su duon ingkasulat dongan no igsugu to Lagboy no Igbuyag kanami to, \q1 ‘Nig–alam ku sikoykow to oyow ogkabat–awan ka mgo otow no kono no Hudiu no dio to agad hondoi kai to kalibutan oyow ogkapangabangan sikandan.’ ”\f + \fr 13:47 \ft Ogkabasa to Isaias 42:6; 49:6.\f*\em Ian ka in–ulit ni Pablo\em*. \p \v 48 Nò, ka mgo otow no kono no Hudiu, pogdinog dan to sikan no innangonnangon ni Pablo, narago woy pigsayo dan ka kinagian to Magboboot. No ka tibo no nig–alam to Magboboot to ogpurut to kouyagan no waro katamanan, nigtuu on. \p \v 49 No ka soini no nangnangonon tongod to Lagboy no Igbuyag ta no si Hisus, nigtangkap on to tibo no ugpaan to Pisidia. \v 50 Di ka mgo Hudiu no waro nigtuu, nigsasow ran ka mabantug no mgo otow woy ka mgo boi no ogtahud to Magboboot no songo mabantug no dio to sikan no lunsud. Sikan ian to nigbaybayaran dan on si Pablo daruwa ki Birnabi woy nigdogil dan sikandan to sikan no ugpaan. \v 51 No to poglibuwas on sikandan to sikan no lunsud, nigtopungan dan ka obol to tano duon to paa ran no igpasabut dan to ogbalagaron dan on ka mgo taga Antiokia no waro nigtuu. No nigparagas nighipanow sikandan no oghondio to lunsud to Ikuniu. \v 52 Di ka mgo taga Antiokia no nigtuu on ki Hisus, narago–dago on ka goinawa ran to pogtuu ran ki Hisus, woy nigpaboot lagboy sikandan to Gimukud to Magboboot. \c 14 \s1 Ka Inhondio woy si Pablo to Ikuniu \p \v 1 Pogkouma on woy ni Pablo dio to Ikuniu no nigsolod on to anaranan to mgo Hudiu. No su nalituk lagboy ka innangonnangon dan tongod ki Hisus, mohon–ing ka mgo Hudiu woy ka kono no Hudiu no nigtuu kandin. \v 2 Di ka mgo Hudiu no waro nigtuu ki Hisus, nigsasow ran ka mgo otow no kono no Hudiu no waro pad mogtuu. Sikan ian to naakoban on ka pogdoromdom dan woy nigmaroot on ka pogpitow ran to sikan no mgo otow no nigtuu on ki Hisus. \v 3 Sikan ian to nalugoy ka pog–ugpo ni Pablo woy ki Birnabi dio to Ikuniu. No waro mog–ul–ulung sikandan to ignangonnangon to kinagian to Lagboy no Igbuyag ta no si Hisus. No si Hisus, songo nigbulig kandan oyow duon ogkohimu ran no mgo kabolbolonganan woy ka mgo indanan no igmalogot to sikan no ignangonnangon dan to ogkohoy–uan ni Hisus ka mgo otow no ogtuu kandin. \v 4 Di nabaadbaad on ka goinawa to mgo otow dio to lunsud to Ikuniu. Duon ka nig–uyun to kagi to mgo Hudiu no waro nigtuu. Di duon duma no nig–uyun to sikan no kagi to mgo suguanon ni Hisus no si Pablo daruwa ki Birnabi. \p \v 5 Nò, duon mgo Hudiu woy ka mgo otow no kono no Hudiu woy ka mgo igbuyag dan no nigmouy–uyunoy to ogbayadbayad woy ki Pablo no ogdogpakon dan poron sikandan to dakol no batu oyow ogkamatoy. \v 6 Dokad di, pignangonan on woy si Pablo to tuud dan. Sikan ian to nigpallaguy on no nighondio to mgo lunsud to Listra woy to Dirbi. Woy nanagpitsagpit sikandan to mgo lunsud to probinsia to Likaonia woy ka mgo lunsud no nakamarani to sikan no ugpaan. \v 7 No dio dan songo innangonnangon ka soini no Maroyow no Nangnangonon tongod ki Hisus. \s1 Ka Ingkabayo woy ni Pablo dio to Listra woy ka Dirbi \p \v 8 Dio to lunsud to Listra, duon otow no ogpakapinpinnuu ro duon su napogkot ka mgo paa rin no waro mokohipanow ligkat to pogkootow rin. \v 9 Ka sikan no otow, nigpamminog to ignangonnangon ni Pablo. No nigtokod ni Pablo ka otow, to duon pogtuu rin no oglitos to ogpoulian on to oggoramon din. \v 10 No nigpaagbot si Pablo to nigkagi to napogkot to, “Sasindog ka woy kotonga nud on ka paa nu. Inogo on no niglapognat nigsasindog woy nighihipanow on ka otow no napogkot. \v 11 Nò, pogpitow to sikan no mohon–ing no mgo otow to sikan no nohimu ni Pablo, nigpaagbot sikandan to nigkagi to kinagian dan no Linikaonian to, “Mgo magboboot nanaan ka sikan no nigpoiling dan to mgo otow woy namanoug nanaan kanami.” \v 12 No nighingaranan dan sikandan to mgo ngaran to mgo inotow-otow ran. Si Birnabi, nighingaranan dan ki Sius. No si Pablo, su ogkoiling to sikandin ka og–alap kandan to ogkagi, nighingaranan dan ki Hirmis. \p \v 13 Dio to marani to gumawan to sikan no lunsud, duon dakol no ampuanan dan to sikan no inotow no oghingaranan dan ki Sius. No ka talagpanubad to sikan no inotow, nigtuyuk to mgo baka woy nig–alap to mgo bulak dio to sikan no gumawan su sikandin woy ka mgo otow, ogtubaran dan woy ogsimboon dan poron woy si Pablo. \v 14 Nò, pogdinog ni Birnabi woy ki Pablo to tuud to mgo otow, niggisi dan on ka sabinit dan no igmaganangon to ogmasakit so goinawa ran. No nigtalanak dio to taliwaro to sikan no mohon–ing no mgo otow no nigbabansagon to nigkagi to, \v 15 “Do kow on ogparagas no ogtubad kanami su otow koy ro. Unawa koy kaniu no otow. No ian noy ro inhongkai su oyow ogkanangonan noy sikaniu to Maroyow no Nangnangonon tongod ki Hisus. Ian su oyow ogkoongkoran now on ka soini no mgo batasan now no waro pulus woy to oyow ogkahalin now ka goinawa now dio to tu–tuu ian no Magboboot no kono ogkamatoy. Sikandin ka nighimu to langit, ka tano, ka dagat woy ka tibo to agad nokoy no nakatagu.”\f + \fr 14:15 \ft Ogkabasa to Exodo 20:11 woy Salmo 146:6.\f* \v 16 Kagi ran to, “Ka mgo otow no nighun–a kanta kai to kalibutan, nanhimu ran to agad nokoy no batasan no ogkaroromdom dan, no waro pad dongan sapari to Magboboot sikandan. \v 17 Di duon dod dongan ka igmalogot to Magboboot kandan to duon ian sikandin no Magboboot, su maroyow ka pighimu rin. No impapitow rin kandan ka nohimu rin no mgo uran, woy ka mgo maroyow no tiggaani no ian man immaroyow to goinawa now woy songo igkarago now to duon ogkakoon now.” \p \v 18 Nò, agad to sikan ka innangon woy ni Pablo no igsapad to mgo otow, kono poron ogpasapad su oghimatoy poron to ayam no igtubad kandan. \p \v 19 Nò, duon nokouma no mgo Hudiu no dio mogligkat to mgo lunsud to Antiokia woy ka Ikuniu, no nigsasow ran ka mgo taga Listra. No sikan ian to pigdorogpak to mgo otow si Pablo to dakol no batu, woy nigganuy ran on ka lawa rin dio to libuwasan to lunsud su nahan dan no namatoy on. \v 20 Dokad di to niglinglingotan on si Pablo to mgo nigtuu no nig–onow on woy nigparagas on to nigsasindog woy nigsolod man do to lunsud to Listra. Pogkapawo on, nigduma si Pablo ki Birnabi no nighondio to lunsud to Dirbi. \s1 Ka Poglibong woy ni Pablo dio to Antiokia no dio to Pisidia \p \v 21 Pogkouma ran dio to Dirbi, no nignangnangonan dan ka mgo otow to soini no Maroyow no Nangnangonon tongod ki Hisus. Mohon–ing ka mgo taga Dirbi no nigpasakup ki Hisus. Pogkaponga, si Pablo daruwa ki Birnabi, niglibongan dan ka mgo lunsud to Listra woy ka Ikuniu woy ka Antiokia no duon to probinsia to Pisidia. \v 22 No nig–os–osonan dan ka goinawa to mgo otow no nigtuu ki Hisus woy nigtalosonan dan sikandan to, “Kono now lokoi ka pogtuu now ki Hisus.” Woy nignangonnangon kandan to, “Woy kid ogpakasolod to pandatuan to Magboboot ko og–aguantoon ta pad ka mohon–ing no igkabaybayari ta. \v 23 No ko dio pad woy si Pablo to sikan no mgo lunsud, duon nig–alam dan no mgo pogbuyagon to mgo nigtuu ki Hisus no dio to mgo limuranan dan. No nig-ampu sikandan woy niglangkad to pogkoon dan. Woy nigsalig sikandan to Lagboy no Igbuyag ta no si Hisus oyow ogtantanuran din ka sikan no mgo otow no naalam dan. \v 24 Pogkaponga, no nanhipanow on woy si Pablo. No dio nigbayo to ugpaan to Pisidia taman to nokouma on sikandan dio to probinsia to Pampilia. \v 25 No innangonnangon dan ka kinagian to Magboboot dio to lunsud to Pirga. Pogkaponga, nigtopak on sikandan to lunsud to Atalia. \v 26 No nigsakoy on to barku to pog–uli dan dio to lunsud to Antiokia no duon to probinsia to Asia. Sikan ian ka lunsud no pigligkatan dan an–anayan no pig–ampuan on to mgo otow oyow ogbuligan sikandan to Magboboot to sikan no mgo hinimuan dan no napongaan dan on. \p \v 27 Pogkouma woy ni Pablo dio to Antiokia, impalimud dan on ka mgo otow no nigtuu ki Hisus no nigbatbatan dan sikandan to tibo no impohimu to Magboboot kandan dio to nabayaan dan woy to nigbuligan sikandan oyow songo nignangonnangonan on ka mgo otow no kono no Hudiu tongod ki Hisus oyow songo ogkohimu kandan to songo ogtuu on. \v 28 No nalugoy pad nig–ugpo si Pablo daruwa ki Birnabi dio to Antiokia no nigdumaruma to mgo otow, no nigtuu ki Hisus. \c 15 \s1 Ka Poglimud dan dio to Hirusalim \p \v 1 Duon mgo Hudiu no nigtuu no nigligkat to Hudia no nokouma dio to Antiokia. No nig–anad dan ka mgo otow no nigtuu ki Hisus. Kagi ran kandan to, “Woy kow ogkapangabangan to mgo salo now ko ogpatuli ka mgo iglukos now no ogtumanon now ka Balaod ni Moisis dongan.’\f + \fr 15:1 \ft Ogkabasa to Levitico 12:3.\f* \p \v 2 No si Pablo daruwa ki Birnabi, nig–atuan dan sikandan to nigmalayat on ka pogpaap–apuloy ran. Sikan ian, ka mgo otow no nigtuu ki Hisus no dio to Antiokia, nigsugu dan si Birnabi woy si Pablo woy ka duma no mgo taga Antiokia oyow oghondio to Hirusalim su og–insaan dan ka mgo suguanon ni Hisus woy ka mgo pogbuyagon to mgo nigtuu no dio to Hirusalim. No ian dan ig–inso \em ko og–awoson to mgo lukos no kono no Hudiu to ogtumanon dan ka batasan to Hudiu to igpatuli ka lawa ran\em*. \v 3 Sikan ian to nanhipanow on woy si Pablo su nigsugu on to mgo otow no nigtuu ki Hisus no dio to Antiokia. Dio mogbayo to mgo probinsia to Pinisia woy to Samaria. No dio to agad hondoi no lunsud no nabayaan dan, nigbatbatan dan ka mgo nigtuu to mohon–ing ka nigtuu on no kono no Hudiu. No ka mgo nigtuu no dio to mgo nabayaan dan, narago lagboy to pigdinog dan. \p \v 4 Pogkouma woy ni Pablo dio to Hirusalim, ka mgo nigtuu woy ka mgo suguanon ni Hisus woy ka mgo pogbuyagon dan, narago lagboy to pogkouli dan. No nigbatbatan on woy ni Pablo sikandan to tibo no impohimu to Magboboot kandan dio to nabayaan dan. \v 5 Di duon mgo Hudiu no nigtuu ki Hisus no tahan no nasakup to in-anad to mgo Parisiu. Nigsasindog on sikandan no kagi ran to, “Ka sikan no mgo otow no nigtuu ki Hisus no kono no Hudiu, og–awoson no igpatuli ka mgo iglukos dan. Woy og–udlingan ta sikandan to oyow ogtumanon dan ka Balaod ni Moisis.” kagi. \p \v 6 Sikan ian to nalimud on ka mgo suguanon ni Hisus woy ka mgo pogbuyagon to mgo nigtuu su oyow ogmaal–alukuyoy tongod to sikan. \p \v 7 Pogkalugoy to ogmaal–alukuyoy ran, nigsasindog on si Pedro. No kagi rin to, “Mgo sulod, tahan kow on nataga to sikan no nighimu to Magboboot nokani, to nig–alam a rin ligkat kaniu oyow sikanak ka ogpakanangonnangon to soini no Maroyow no Nangnangonon dio to mgo otow no kono no Hudiu oyow ogkohimu to songo ogdinog woy ogtuu on ki Hisus. \v 8 No ka Magboboot no ian nataga to goinawa to tibo no mgo otow, impamalogot din ka pogtuu to sikan no mgo otow no kono no Hudiu su imbogoy rin kandan ka Gimukud din no nig-un–unawa ro to imbogoy rin kanta no mgo Hudiu. \v 9 “Waro lunsura to Magboboot ka kono no Hudiu su nigmaroyow rin on ka goinawa ran su ligkat to pogtuu ran ki Hisus. \v 10 No kuntoon,” kagi ni Pedro, “Soini ka ignangon ku kaniu to, kono now ol–ologi ka Magboboot kaniu to ogpogoson now poron ka kono no Hudiu to oyow ogpakapaagad–agad to Balaod ni Moisis su ogkohirapan poron. Di agad sikanta no mgo Hudiu lagkos to mgo kaap–apuan ta, songo waro ta maaguanta no ogtuman to sikan no Balaod.” \v 11 Di natagaan tad to ogkapangabanganan kinow on to mgo salo ta su ligkat to pogkohoy–u to Lagboy no Igbuyag ta no si Hisus. No ogkoun–unawa ro man kandan no kono no Hudiu,” kagi ni Pedro. \p \v 12 No ka mgo otow no nalimud, warad nigtabak su ogpamminog ki Pablo daruwa ki Birnabi no imbatbat dan ka tibo no impohimu to Magboboot kandan no mgo kabolbolonganan woy ka mgo indanan no igmalogot to kinagian din to dio pad sikandan to mgo ugpaan to mgo otow no kono no Hudiu. \p \v 13 Pogkaponga woy ni Pablo to innangonnangon dan no nigkagi on si Santiago to, “Mgo sulod, pamminog kow pa to ignangon ku kaniu. \v 14 Nigbatbatan kinow ni Simon Pedro tongod to allow no an–anayan sagmana to Magboboot ka mgo otow no kono no Hudiu. Ian su tuud din to duon mgo otow no kono no Hudiu no ogpasakup on to kandin no ngaran,” kagi ni Santiago. \v 15 “No ka sikan no pighimu to Magboboot, naayunan dod to kagi to mgo talagnangon to kagi to Magboboot dongan. No soini ka ingkasulat dan to, \q1 \v 16 ‘Kagi to Lagboy to Igbuyag to, Uromo, oglibongan ku ka pandatuan ni Igbuyag Dabid. \q2 Woy oglindogon kud on ka katondanan din no natampod on. \q1 \v 17 Ian su oyow ka duma no mgo otow kai to kalibutan, lagkos to kono no Hudiu no og–alap to ngaran ku, ogpakadoromdom to Lagboy no Igbuyag dan.\f + \fr 15:17 \ft Ogkabasa to Amos 9:11-12.\f* \q1 \v 18 Ligkat dongan, soini ka innangon to Lagboy no Igbuyag ta no igpohitaga rin to soini no oghimuon din.’” \m \v 19 No kagi ni Santiago to mgo duma rin to, “Kuntoon, soini ka igtambag ku kaniu tongod to mgo otow no kono no Hudiu no ogtuu to Magboboot. Kono tad ogpogoson sikandan to ogtuman to Balaod ni Moisis. \v 20 Di ogsulatan ta sikandan to oyow kono og–amut to mgo pagkoonan no duon igtubad to mgo inotow-otow, woy kono dan oghilaboti ka kono no asawa ran, woy to oyow kono ogkoon to mgo langosa.\f + \fr 15:20 \ft Ogkabasa to Exodo 34:15 woy Levitico 17:10 woy 18:6.\f* \v 21 Ian to sikan ka ig–udling ta kandan su duon mgo baloy no anaranan to mgo Hudiu no natahan nakalogob dio to sikan no mgo lunsud dan. No to tibo no Allow to Oghimoloy, ogkabasa woy ignangonnangon on ka sikan no Balaod ni Moisis,” kagi ni Santiago.\f + \fr 15:21 \fq Ka langosa\ft , kono ogpakakoon to mgo Hudiu su insapad to Balaod ni Moisis dongan. Ogkabasa to Levitico 17:10-12.\f* \p \v 22 Sikan ian to, ka mgo suguanon ni Hisus woy ka mgo nigtuu woy ka mgo pogbuyagon dan no dio to Hirusalim, tibo nig–uyun to maroyow kandan ko duon duma ran no mgo lukos no og–alamon dan no ogparumoon dan ki Pablo woy ki Birnabi no oglibong dio to Antiokia. No ian dan pigsugu si Hudas no oghingaranan ki Barsabas, woy si Silas su ogtahuron sikandan to mgo duma ran no nigtuu ki Hisus. \v 23 No soini ka sulat dan no igpaalap kandan dio to Antiokia, \q1 “Sikanami no mgo suguanon ni Hisus woy ka mgo pogbuyagon to mgo nigtuu no kai to Hirusalim, ogpapangumustaan noy sikaniu no mgo sulod noy to pogtuu ta ki Hisus no kono no Hudiu no taga Antiokia, mgo taga Siria woy ka taga Silisia. \v 24 Duon nigdinog noy to duon mgo otow no nighondio to kaniu ligkat kai to kanami, no pigsasow ran sikaniu to sikan no in–anad dan no nakatalap kaniu. Di waro noy sugua sikandan. \v 25 Sikan ian ka niglimudlimud koy on kai to Hirusalim. No nigmaroyow ka goinawa noy tibo to og–alam koy to mgo otow no ogpohondioon noy to kaniu no ogduma ki Pablo daruwa ki Birnabi no indakoli noy to goinawa. \v 26 Sikandan, pinogbalagad dan on ko ogkamatoy on tongod to pogtuman dan to sugu to Lagboy no Igbuyag ta no si Hisu Kristu. \v 27 Woy songo pigsugu noy si Hudas daruwa ki Silas dio to kaniu no igmalogot dan ka soini no insulat noy. \v 28 Nò, ka immaroyow to Gimukud to Magboboot, songo immaroyow to kanami no goinawa to kono noy ogpohirapan sikaniu to pogtuman to kanami no mgo batasan. Di soini ro ka og–awoson no igpatuman now, \v 29 to kono now ogkoonon ka igkatubad to mgo inotow-otow, woy ka langosa, woy ka ayam no pigloklok to poghimatoy. No ka dangob, kono kow oghilabot to kono no asawa now. Ko ogpaagad–agad kow to sikan do no ig–udling noy kaniu, maroyow. Waro duma. Sikan do ian ka ignangon noy kaniu.” \p \v 30 Pogkaponga ran to nigsulat, impohipanow ran on ka oghatod to sulat. No to pogdatong dan dio to Antiokia, impalimud dan on ka mgo otow no nigtuu ki Hisus woy imbogoy ran on ka sulat no nig–alap dan. \v 31 Pogkabasa ran on, narago lagboy to innangon to sikan no sulat no nakabulig to goinawa ran. \p \v 32 Mohon–ing pad ka innangonnangon ni Hudas woy si Silas no ighogot to pogtuu to mgo otow no nabuligan on ka mgo goinawa ran su mgo talagnangon sikandan to kinagian to Magboboot. \v 33 Pogkalugoy to pog–ugpo dan dio to Antiokia, nig–uyun ka mgo otow ko ogpoulion on sikandan dio to mgo duma ran dio to Hirusalim no an–anayan nigsugu kandan dio to Antiokia. \v 34 [Di noiniatan ni Silas to og–ugpo pad dio to Antiokia.]\f + \fr 15:34 \fq Ka Birsikulu 34\ft , to dongan no mgo nagalat no mgo Hinimuan, duon ka waro ingkalagkos to birsikulu 34 su bolad do ka ingkasulat to mgo otow dongan to igliwanliwan dan to sikan no lagboy no ingkasulat ni Lukas.\f* \v 35 Si Pablo woy si Birnabi, nigpagingalat pad dio to Antiokia. Woy mohon–ing pad ka mgo duma ran (no ogbulig) to og–anad woy ognangonnangon to kinagian to Lagboy no Igbuyag ta no si Hisus. \p \v 36 Nò, pila pad buwa ka mgo allow ran dio, no kagi ni Pablo ki Birnabi to, “Maroyow ko oglibongan ta ka mgo otow no nigtuu ki Hisus no dio to nabayaan tad no mgo lunsud no an–anayan ta nanangonan to kinagian to Lagboy no Igbuyag ta no si Hisus. Oglogobon tad ka mgo lunsud ko ogkoumonu on sikandan,” kagi ni Pablo. \v 37 Di ogparumoon porom ni Birnabi si Huan no oghingaranan ki Markos. \v 38 Di si Pablo, nahan din no kono no maroyow ko ogdumoon dan su to dio pad sikandan to Pampilia, nig–ongkod si Markos kandan no nig–uli on no warad nigparagas to ogbulig kandan. \v 39 Nò, nigmalayat on ka pogpaap–apuloy ni Pablo ki Birnabi taman to nokogsuwoy on sikandan. Nigduma ni Birnabi si Markos no nigsakoy on to barku no oghondio to pulu to Sipri. \v 40 Di si Pablo, nig–alam din si Silas no nigduma rin. No nig–ampuan pad sikandan to mgo nigtuu oyow ogpabuligan to Lagboy no Igbuyag ta no si Hisus. No nighipanow on si Pablo daruwa ki Silas. \v 41 Dio mogbayo to mgo ugpaan to Siria woy ka Silisia. No nigbuligan dan ka mgo otow no nigtuu ki Hisus to ogkohogot on ka pogtuu ran. \c 16 \s1 Ka Pogduma ni Timoteo ki Pablo woy ki Silas \p \v 1 Nokouma on woy si Pablo dio to lunsud to Dirbi woy nighondio pad to Listra. No dio to Listra, duon otow no nigtuu ki Hisus. Ka ngaran din, si Timoteo. Hudiu ka inoy rin no songo nigtuu ki Hisus. Ka amoy rin atag, Girigu.\f + \fr 16:1 \ft Ko Griego.\f* \v 2 Tibo no mgo otow no nigtuu ki Hisus dio to lunsud to Listra woy ka dio to Ikuniu, ognangon ki Pablo to maroyow ian no otow si Timoteo. \v 3 Sikan ian to ogparumoon porom ni Pablo si Timoteo oyow ogbulig kandan. Di su nataga ka tibo no mgo Hudiu, to Girigu ka amoy rin, natagaan dan to waro din ipatuli si Timoteo no igtuman to batasan to mgo Hudiu. No sikan ian to nigtuli ni Pablo si Timoteo oyow ogpakaamut to mgo Hudiu dio to ogkabayaan dan. \p \v 4 Ka poghipanow on ni Silas woy si Pablo tatolu ki Timoteo ligkat to Listra, no nanagpitsagpit pad to mgo lunsud no nignangnangonan dan ka mgo otow no nigtuu ki Hisus dio ko nokoy ka innangon to sulat no nig–alap dan ligkat to mgo suguanon ni Hisus woy ka mgo pogbuyagon to mgo nigtuu no dio to Hirusalim. \v 5 Sikan ian to nohogot on ka pogtuu to mgo otow no nigtuu ki Hisus, no allow–allow natimtimulan on ka mgo otow no nigtuu on kandin. \p \v 6 No oghondio porom woy si Pablo to probinsia to Asia oyow ognangnangonan dan porom ka mgo taga Asia to kinagian to Magboboot, di waro ibogoy to Gimukud din. Sikan ian to dio nigbayo to mgo probinsia to Pirigia woy ka probinsia to Galasia. \v 7 Pogkouma ran to marani to olatan to probinsia to Misia, no nig–ol–olog porom no ogsolod dio to probinsia to Bitinia, di ka Gimukud ni Hisus no ian Gimukud dod to Magboboot, waro ibogoy kandan to oghondio. \v 8 Sikan ian no dio nigbayo woy si Pablo to longod to probinsia to Misia no nigtopak on to lunsud to Troas. \v 9 Pogkamarusilom on, duon impapitow to Magboboot ki Pablo. No duon nigkita rin no taga Masidonia no nigsasindog woy nigbuyu kandin to, “Lapas kow on dini to Masidonia woy pangabangi koy.” \v 10 Pogkaponga on to impapitow to Magboboot ki Pablo no nig–agpas koy nigpanagana to oghipanow no oghondio to Masidonia. Ian su nasabutan noy to ian lituk to sikan to pigsugu koy to Magboboot oyow ogkanangonan noy on ka taga Masidonia to sikan no Maroyow no Nangnangonon tongod ki Hisus. \s1 Ka Pogtuu ni Lidia dio to Pilipus \p \v 11 Dio to Troas, nigsakoy koy to barku no nigparagas koy dio to pulu to Samotrasia. Ka igkarangob no allow, nighondio koy to lunsud to Niapolis. \v 12 Pogligkat noy to Niapolis, nighipanow koy no oghondio to lunsud to Pilipus. Ian ka mabantug no lunsud no duon to probinsia to Masidonia. Ka mohon–ing no taga Pilipus, nigligkat to dakol no lunsud to Ruma. No dio koy pad nig–ugpo to Pilipus to pila pad no allow. \v 13 No to Allow to Oghimoloy, sikanami woy si Pablo, nighondio koy to ilis to woig no dio to libuwasan to lunsud to Pilipus su nanangonan koy to duon ampuanan to mgo otow dio. Naminpinnuu koy no nignangnangonan noy ka mgo boi to kinagian to Magboboot. \v 14 Duon sagboka no boi no nig–amut no ogpamminog to kagi ni Pablo. Ka ngaran din no si Lidia no taga Tiatira. Tahan no batasan din to og–ampu to Magboboot. No ian hulingon din ka ogduwad to mahal no manggad no malugowlugow. Pogdinog ni Lidia to innangonnangon ni Pablo, nakasabut woy nigtuu on su si Hisus no ian Lagboy no Igbuyag ta, nigbulig to goinawa rin oyow ogpakasabut on. \v 15 Woy nigpabautismu on si Lidia lagkos to mgo otow dio to baloy rin. Pogkaponga, duon kagi ni Lidia no ogbuyu to ogpougpoon koy to baloy rin. Kagi rin to, “Ko waro pogduwaruwa now to pogtuu ku to Lagboy no Igbuyag ta no si Hisus, pamaniok kow on woy ugpo kow pad kai to baloy ku.” Sikan ian no namanoik koy on ian no dio koy pad nig–ugpo su noim–imuan koy ian ni Lidia. \s1 Ka Pogkapirisu woy ni Pablo dio to Pilipus \p \v 16 Songo allow no nighipanow koy no oghondio to ampuanan, duon boi no nigtagbu kanami. Sikandin, uripon no duon bantoy rin. Dakol ka salapi no ogkapurut to mgo tagtuun to uripon su duon igtagno din ligkat to bantoy. \v 17 No ka sikan no boi, nigluyud kanami ki Pablo no nigbabansagon ka nigkagi to, “Suguanon to Lagboy no Magboboot ka soini no mgo otow no ian inhongkai kanta su oyow ognangnangonan ki ko ogmomonu ki oyow ogkapangabangan kinow to mgo salo ta.” \v 18 Nò, pila on no allow no ungod ogluyudluyud ka boi kanami no sikan do ian ka ogkagion din taman to napolalan on ka goinawa ni Pablo. Nigtangkaan din on ka boi no nigkagian din ka busow to, “Ligkat to katondanan to ngaran ni Hisu Kristu, ogdogilan kud sikoykow to awo kad on to soini no boi.” Inogo on no nig–awo on ka busow ligkat to lawa to sikan no boi. \p \v 19 Nò, pogpitow to mgo tagtuun to boi to warad on ka igpanalapi dan, niggongonan dan si Pablo woy ki Silas no nigganuy ran on sikandan dio to limuranan to mgo pogbuyagon to lunsud dan. \v 20 Kagi to mgo tagtuun to boi kuwo to mgo pogbuyagon to, “Hudiu ka soini no mgo otow no ogsamukon dan ka soini no lunsud ta,” kagi. \v 21 “Woy kono kid ogpokohoo woy songo kono kid ogpokounug to mgo batasan no ig–anad dan su ogpakasalo ki to mgo balaod to gobirnu ta no dio to Ruma,” kagi ran. \v 22 No ka mohon–ing no mgo otow no nalimud, songo nigbulig no ogbayung on ki Pablo daruwa ki Silas. \p Nò, ka mgo pogbuyagon, pigdalagmit dan on to nigpous–us ka mgo kinabo ni Pablo daruwa ki Silas oyow ogkawaswasan on ka lawa ran woy nigpabarasan. \v 23 Pogkaponga to pigbarasan dan to mohirap, no nigpirisu ran on woy si Pablo. Woy nignangonan dan ka talagbantoy to pirisuan to oyow og–ayad–ayad to pogbantoy rin kandan oyow kono ogpakasabuk. \v 24 Sikan ian to impatagu din on si Pablo daruwa ki Silas diad on to sungguk on ian, woy nigsuulan din on ka paa ran to mgo igbandog no kayu. \p \v 25 Nò, tigbal do no ogliwaro on to karusiloman, nig–ampu si Pablo daruwa ki Silas woy nigkanta to ogsayoon dan ka Magboboot. No ka duma no nanapirisu, namminog kandan. \v 26 Inogo on no duon maagbot no dinug, no naantog on ka nig–unturan to alabat to pirisuan no nighimu no batu. Inogo on no napulasan on ka tibo no mgo lokob duon to pirisuan woy nanahokad on ka tibo no imbanggut to mgo otow. \v 27 Nò, nighimata on ka talagbantoy to pirisuan. Pogpitow rin to napulasan on ka mgo lokob to pirisuan, nighulabut din on ka balarow rin no oglugo porom su nahan din no namallaguy on ka mgo otow no nanapirisu. \v 28 Di nigbabansagonon si Pablo to, “Kono nu hisakiti ka lawa nu. Natibo koy rod soini.” \v 29 Pogdinog to talagbantoy to pirisuan to kagi ni Pablo, nig–umow to ogpahatod to mgo ilawan no igbat–ow rin. No nig–agpas no nigsolod to pirisuan. Nigkolkol su nahallok, no nigluhud on to tangkaan ni Pablo daruwa ki Silas su ogpohoy–uhoy–u. \v 30 Pogkaponga rin, nighinggat din on sikandan dio to libuwasan. Kagi to talagbantoy to, “Ogmomonu a oyow ogkapangabangan a?” \v 31 Nigtabak dan to, “Tuu ka ro to Lagboy no Igbuyag ta no si Hisus no ogkapangabangan ka to salo nu woy songo ogkapangabangan on ka tibo no mgo otow no og–ugpo to baloy nu. \v 32 Nignangnangonan dan ka talagbantoy to pirisuan woy ka tibo no otow duon to baloy rin to kinagian to Lagboy no Igbuyag ta no si Hisus. \v 33 No to sikan dod no marusilom, nighinggat to talagbantoy woy si Pablo dio to woig no niglinisan din on ka mgo pali dan. Pogkaponga, nigpabautismu on sikandin woy ka tibo no otow no nig–ugpo to baloy rin su songo nigtuu on. \v 34 Pogkaponga, nigpapanoik din on woy si Pablo to baloy rin woy nigpakoon din on sikandan. No ka talagbantoy to pirisuan woy ka tibo no mgo duma rin no duon to baloy rin, narago lagboy su nigtuu on to Magboboot. \p \v 35 Pogkapawo, ka mgo pogbuyagon, pigsugu dan ka mgo pulis dio to pirisuan tongod woy ki Pablo. Kagi to mgo pulis to, “Palibuwasa nud on kun ka sikan no mgo otow no napirisu gabii.” \p \v 36 Sikan ian to innangon to talagbantoy ki Pablo to kagi to mgo pogbuyagon. Kagi to talagbantoy to, “Nigsugu ad to mgo pogbuyagon noy to oyow ogpalibuwason ku sikaniu. No kuntoon, hipanow kow on no maroyow ka poghipanow now.”\f + \fr 16:36 \ft Songo kuwo ko ian dan ignangon to oyow kono dan ogkagikagi no ighimu no samuk.\f* \v 37 Di kagi atag ni Pablo to, “Sikanami, nasakup koy to gobirnu to Ruma no waro koy pad insaa ko duon salo noy woy ko waro di nigpabarasan koy ran dio to kohon–ingan to otow woy impapirisu koy on. No kuntoon, ogpoholoson koy ro porom to ogpalibuwas. Di kono ogkohimu. Og–awoson to oghonkai pad ka mgo pogbuyagon, su sikandan lagboy ka ogduma kanami dio to libuwasan,” kagi ni Pablo. \p \v 38 Niglibong ka mgo pulis dio to mgo pogbuyagon dan no innangonnangon dan on ka nigkagi ni Pablo. No ko natagaan dan to nasakup naan woy si Pablo to gobirnu to Ruma, nahallok on sikandan. \v 39 Sikan ian ka nighondio ka mgo pogbuyagon dio to pirisuan no nig–uras kandan woy nighinggat kandan dio to libuwasan. Nangamuyu sikandan woy ki Pablo to oyow og–awo on to sikan no lunsud. \v 40 No poglibuwas woy ni Pablo to pirisuan, nighondio to baloy ni Lidia woy namanoik on. No pogkita ran to mgo otow no nigtuu ki Hisus, nig–os–osonan dan sikandan. Pogkaponga, nighipanow on woy si Pablo. \c 17 \s1 Ka Dio si Pablo to lunsud to Tisalunika \p \v 1 Nakabayo woy si Pablo dio to lunsud to Ampipulis woy ka Apulunia. Pogkalugoy, nokouma on to lunsud to Tisalunika. No dio to Tisalunika, duon anaranan to mgo Hudiu. \v 2 No nigsolod on woy si Pablo to anaranan su sikan ka batasan dan. No taman to tatolu no simana, nigmaal–alukuy rin to mgo otow woy ungod din tuona ka Tahan no Kasulatan to kinagian to Magboboot. \v 3 Woy ungod din lituka ka sikan no ingkasulat no igmalogot dan to nig–awos ka pogtuman to sikan no sulat tongod to ogkabaybayaran on ka Kristu no ian Im–Imanan to mgo Koot–otawan. Woy innangon ni Pablo kandan to nig–awos dod ka pogkouyag din ligkat to kamatayon din. No kagi ni Pablo to, “Ka soini ian no Hisus no ignangon noy kaniu, ian ka Im–Imanan to Koot–otawan no oghingaranan ki Kristu.” \v 4 Duon mgo Hudiu no nigtuu on ki Hisus no nig–amut on ki Pablo daruwa ki Silas. Woy mohon–ing ka mgo Girigu no nigtahud to Magboboot di songo nigtuu on lagkos to mohon–ing ka mabantug no mgo boi. \v 5 Dokad di, ka mgo Hudiu no waro mogtuu ki Hisus, nabolu su noima to mgo otow no nig–amut woy ki Pablo. Sikandan, niglimud dan on ka mgo maroot no otow no waro batasan. No ka sikan no mgo maroot no mgo otow, impalimud dan on ka mohon–ing no mgo otow woy pigsasow dan on ka mgo taga lunsud oyow ogkohimu on no dakol no samuk. No nanhondio to baloy ni Hasun no intulud dan on ka lokob to baloy su oyow ogdakopon dan porom si Pablo daruwa ki Silas su ighatod dan porom sikandan dio to mgo otow. \v 6 Pogpitow ran to waro woy si Pablo dio to solod, nigdakop dan on si Hasun woy pila buwa no duma no mgo otow no nigtuu ki Hisus no nigganuy ran on sikandan dio to mgo igbuyag to lunsud. No nigbabansagon on to kagi ran to, “Agad hondoi ogdolog woy si Pablo no ogkohimu on no samuk. No kuntoon, songo nighongkai to soini no lunsud ta. \v 7 No si Hasun,” kagi, “pigpougpo din sikandan dio to baloy rin. Di ka sikan no mgo magaliug din, og–atu to mgo balaod to igbuyag ta no dio to Ruma su ignangon dan kanami to duon kun loin no igbuyag ta no si Hisus,” kagi to mgo Hudiu. \v 8 Sikan ian to naaras–aras on ka mgo taga Tisalunika woy ka mgo igbuyag dan, \v 9 no woy impalibuwas on woy si Hasun, nakabayad on sikandan to salapi no igbayad to mgo lawa ran. \s1 Ka Poghondio woy ni Pablo to Biria \p \v 10 Inogo on to nigmarusilom on, ka mgo nigtuu no taga Tisalunika, impohipanow ran on si Pablo daruwa ki Silas no oghondio to lunsud to Biria. Pogkouma ran dio to Biria, nigsolod on to anaranan to mgo Hudiu. \v 11 Di ka mgo Hudiu no taga Biria atag, madmaroyow to sikan no mgo Hudiu no taga Tisalunika. Ian su allow–allow, nig–ay–ayaran dan to ogpamminog to sikan no ignangonnangon woy ni Pablo. No nigpamangho dan dio to Tahan no Kasulatan no kinagian to Magboboot ko tu–tuu ian ka ogdinogon dan. \v 12 Sikan ian to mohon–ing kandan ka nigtuu on ki Hisus, woy mohon–ing ka mabantug no mgo boi woy mgo lukos no Girigu no songo nigtuu on. \p \v 13 Di ka mgo Hudiu no dio to Tisalunika no waro mogtuu ki Hisus, nanangonan on sikandan to diad on si Pablo to lunsud to Biria no ognangnangonan din ka mgo taga Biria to kinagian to Magboboot. Sikan ian to nanundul sikandan dio to Biria woy pigsasow ran on ka mgo taga lunsud oyow ogsasamuk on ka mohon–ing no mgo otow. \v 14 Sikan ian to, ka mgo nigtuu, nigdagusu ran si Pablo to pinohipanow ran on. No dio nigbayo si Pablo to dalan no igtopak dio to dagat. Di si Silas woy si Timoteo, nig–ugpo pad duon to Biria. \v 15 Duon mgo taga Biria no nigpanulud ki Pablo taman to lunsud to Atinas. No pogkouma ran on, intugun ni Pablo kandan to oyow magaan do pasundulon si Silas daruwa ki Timoteo. \s1 Ka Poghondio ni Pablo to Lunsud to Atinas \p \v 16 Nò, tagood to nigtagaran ni Pablo si Timoteo woy si Silas dio to Atinas, nigpamitowpitow rin to sikan no lunsud. Di naaras–aras ka goinawa rin su agad hondoi ogdolog, nigkita to mohon–ing lagboy ka mgo inotow-otow no og–ampuan to mgo taga Atinas. \v 17 Sikan ian to nigsolod on si Pablo to anaranan to mgo Hudiu no nigpaap–apuloy kandan woy ka kono no Hudiu no nigtahud to Magboboot. Woy allow–allow nighondio si Pablo to limuranan dan no nigpaap–apuloy to mgo otow no ogmanhondio. \v 18 Woy songo duon mgo talag–anad to mgo tinuuan dan no oghingaranan to Ipikuriu woy ka Istuiku no songo nigpaal–alukuyoy ki Pablo. Duon ka nigkagi tongod ki Pablo to, “Nokoy ka ogkagion poron to soini amana matalo no waro mataga to ogkagion din?” Di kagi atag to duma to, “Inat to talagnangon to mgo magboboot to loin no ugpaan.” No ian to soini ka ogkagion dan su innangonnangon ni Pablo kandan tongod ki Hisus woy to duon uromo no allow no ogkouyag on ka mgo otow no ligkat to kamatayon dan.\f + \fr 17:18 \fq Ka mgo Ipikuriu woy ka mgo Istuiku\ft , ian ngaran to daruwa no sampangan to mgo otow no og-anad to ingkasulat dongan ni Ipikuria woy si Sinu.\f* \v 19 Sikan ian to piggongonan dan si Pablo no pighinggat dan sikandin dio to limuranan to mgo pogbuyagon no oghingaranan dan to Ariopago. Kagi ran ki Pablo to, “Pamminog koy porom ko nokoy ka ig–anad nu no ogkoiling to iam no tinuuan, \v 20 su inat to ogkabolongbolong koy to soini no ignangonnangon nu kanami. Sikan ian ka ogpamminog koy porom oyow ogpakasabut koy ko nokoy ka kalitukan to soini no ig–anad nu,” kagi to mgo otow. \v 21 Ian to sikan ka innangon dan ki Pablo su tibo no mgo taga Atinas woy ka mgo agpot no nig–ugpo dio, ian do hunungan dan ka ognangonnangon woy ko ogpamminog to agad nokoy no iam dan ogdinogon no nangnangonon. \p \v 22 Sikan ian no nigsasindog on si Pablo to taliwaro to sikan no limuranan to Ariopago. No kagi rin to, “Wow mgo taga Atinas, pigkita kud to dakol ka pogtahud now to agad nokoy no ogtuuon now. \v 23 Ian su ko namasiu a, nigkita kud ka mgo ampuanan now woy duon tubaranan now no nasulatan to, “Tubaranan to magboboot no waro ta pad matagoi.” No kagi ni Pablo to, “Sikan no Magboboot no waro now pad matagoi, ian ka Magboboot no ignangon ku kaniu kuntoon. \v 24 Ka Magboboot ka nighimu to tibo no duon to ampow to tano. Sikandin ka tu–tuu ian no Lagboy no Igbuyag no dio to Langit woy ka kai to tano. Sikan ian to kono man og–ugpo sikandin to mgo ampuanan no oghimuon to mgo otow. \v 25 Woy waro litos no ighimu ta no igkohoy–u ta to Magboboot su waro og–awoson din. Ian su sikandin man ka nighimu to tibo, woy sikandin dod ka ogbogoy to goinawa to tibo no mgo otow woy ka mgo ayam woy ka mgo magintalunan. Woy ka agad nokoy no ogkapurut, tibo ogligkat dio to kandin.\f + \fr 17:25 \ft Ogkabasa to 1 Hari 8:27, Isaias 42:5 woy Hinimuan 8:47.\f* \v 26 No ligkat to sagboka ro no otow, nighimu to Magboboot ka tibo to agad nokoy otawa, woy insabuk din sikandan dio to agad hondoi kai to ampow to tano. Sikandin ka nigboboot dongan ko hondoi din isabuk ka mgo ugpaan to mgo otow woy sikandin dod ka impanoy nigboboot ko songo monu kalugoy ka pog–ugpo to mgo otow dio to sikan no mgo ugpaan dan. \v 27 No ian su oyow ogpakadoromdom woy ogpakapamangho ka mgo otow to Magboboot oyow ogkabatukan dan porom sikandin. Di kono man no mariu kanta ka Magboboot. \v 28 Ian su duon otow no nignangon to, ‘Ka goinawa ta, ogligkat dio to kandin, woy sikan ian to ogpakawoilwoil ki woy to ogpakaroromdom ki woy to nohimu kid on no otow.’ Woy duon mougsob no mgo otow dio to kaniu no nignangon to, ‘Anak kinow rod to Magboboot.’ \v 29 Nò, su anak kinow ian to Magboboot, kono ki poron ogdoromdom to ogkoiling ka Magboboot to mgo inotow-otow no nohimu no uru, woy ko bulawan, woy ko batu no ogpanhimuon to mgo otow no ogligkat do duon to natouan dan woy ka ogkaroromdom dan. \v 30 Dongan no waro pad mataga ka mgo otow to tu–tuu ian no Magboboot, nigbalagad din ka mgo batasan dan. Di kuntoon, ognangonan din ka tibo no mgo otow dio to agad hondoi to, ‘Sondita now on ka mgo maroot no batasan now.’ \v 31 Ian su duon allow uromo no nig–indanan to Magboboot no ogbobootan din on ka tibo no mgo otow kai to kalibutan. Ian su duon Otow no pig–alam din no si Hisus. No ogmatularong lagboy ka pogboboot din to tibo no mgo otow. No ian din impohitaga dio to tibo no mgo otow to ogkohimu on uromo ka soini no ignangon ku kaniu su nig–uyag on to Magboboot si Hisus ligkat to kamatayon din.” \p \v 32 Nò, pogdinog to mgo otow to nignangon si Pablo to duon allow uromo no ogkouyag on ka mgo nammatoy, duon ka nanumsumpalit. Di duon duma no nigkagi atag to, “Libong ka ro kai su oghutuk koy porom no ogpamminog to soini no ignangonnangon nu.” \v 33 Pogkaponga, nig–awo si Pablo to sikan no limuranan to mgo otow. \v 34 Di duon mgo otow no nig–amut ki Pablo woy nigtuu on ki Hisus. Songo nigtuu on si Dionisiu no sagboka no sakup to sikan no limuranan no nighingaranan dan no Ariopago. Woy duon boi no nigtuu no ian ngaran din no si Damaris. Woy duon dod duma no songo nigtuu. \c 18 \s1 Ka Poghondio ni Pablo to Kurintu \p \v 1 Pogkaponga, nighipanow on si Pablo ligkat to lunsud to Atinas no dio mogdolog to lunsud to Kurintu. \v 2 Pogkouma din on, duon pigtilala rin no si Akila. Hudiu si Akila no dio mootow to lunsud to Pontu di iam pad mokouma to Kurintu ligkat to probinsia to Italia. Nigduma ka asawa rin no si Prisila. Ian to nighalin dio to Kurintu su duon insugu ni Klaudiu no ian igbuyag dio to Ruma oyow ogkaawo on ka tibo no mgo Hudiu no nokougpo dio to lunsud to Ruma no duon to probinsia to Italia. Nò, nigpanumbaloy si Pablo dio ki Akila, \v 3 no dio pad nig–ugpo si Pablo to baloy rin su nig–un–unawa ka hulingon dan to oghimu to mgo kamalig. \v 4 No ka tibo no Allow to Oghimoloy, nighondio si Pablo to anaranan dan no nigpaal–alukuyoy to mgo Hudiu woy ka kono no Hudiu\f + \fr 18:4 \ft Ko mgo Girigu.\f* oyow ogpatuuon poron sikandan ki Hisus. \p \v 5 Pogkouma ni Silas daruwa ki Timoteo ligkat to Masidonia, nigliwak si Pablo to ungod din nangnangoni ka mgo otow tongod ki Hisus woy nigpamalogot kandan to si Hisus, ian ka Im–imanan mgo Koot–otawan no oghingaranan ki Kristu. \v 6 Di ka mgo Hudiu, nig–atu to innangonnangon ni Pablo woy nigdoot dan sikandin. Sikan ian to nigtopungan ni Pablo ka sabinit din no igpatokod to warad labot din kandan. No kagi rin to, “Ko oglogparan kow, waro salo ku, salo now ro. Bunsud kuntoon, dio ad on ognangonnangon to mgo otow no kono no Hudiu.” \p \v 7 Sikan ian no nig–awo on si Pablo to sikan no anaranan to mgo Hudiu no nighalin on dio to baloy ni Titu Hustu. Si Titu, tahan no og–ampu to Magboboot. Ka baloy rin, nokoglongod do to sikan no anaranan to mgo Hudiu. \v 8 Ka igbuyag to sikan no anaranan to mgo Hudiu no si Krispu, nigtuu on to Lagboy no Igbuyag ta no si Hisus. Woy ka tibo no mgo otow no nig–ugpo dio to baloy rin, songo nigtuu on. Woy mohon–ing ka mgo taga Kurintu no nigpamminog ki Pablo, no songo nigtuu on woy nigpabautismu on. \v 9 No to songo karusiloman, duon impapitow ki Pablo no nigpaatawan kandin no nigligkat to Lagboy no Igbuyag ta no si Hisus. Kagi ni Hisus ki Pablo to, “Kono ka ogkahallok to mgo otow. Di nangnangoni nu sikandan no kono kad og–ul–ulung to pognangon. \v 10 Ian su ungod a ogdumaruma koykow. No agad hontow, kono ogpakatood to oghisakit koykow su mohon–ing pad ka mgo otow no ogtuu kanak kai to soini no lunsud to Kurintu,” kagi ni Hisus. \v 11 No songo tuid woy hon–om no bulan ka pog–ugpo ni Pablo dio to Kurintu no nig–anad to kinagian to Magboboot. \v 12 Di ko si Galiu on ka gobirnador to probinsia to Girisia, nigmouy–uyunoy ka mgo Hudiu to oyow ogpoogotan dan porom si Pablo. Sikan ian no nigdakop dan on si Pablo no nig–alap dan on sikandin dio to husayanan dio to tankaan ni Galiu.\f + \fr 18:12 \ft Ko si Galion.\f* \v 13 No kagi ran to, “Si Pablo, ogpahalinon din on poron ka mgo batasan to pogsimba ta to Magboboot. Di ka sikan no ig–anad din, ogpaka-atu to mgo Balaod noy,” kagi to mgo Hudiu.\f + \fr 18:13 \fq Ka Kurintu\ft , duon to probinsia to Girisia no ogkohingaranan dongan to Akaya.\f* \p \v 14 Ogtabak porom si Pablo, di nigkagi on si Galiu to mgo Hudiu to, “Ko duon pa salo no tu–tuu woy ko duon maroot lagboy no nohimu ni Pablo, ogpamminog a porom kaniu. \v 15 Dokad di, su ian now ro igkasasow ka mgo kinagian, woy mgo ngaran to kaniu ro no mgo Balaod, kono ad ogboboot to sikan.” \v 16 No nigdogil ni Galiu ka mgo Hudiu oyow makaawo on to sikan no husayanan. \v 17 Poglibuwas dan, duon mgo otow no kono no Hudiu no nigbabakus to sagboka no igbuyag to anaranan to mgo Hudiu no si Sustinis. No duon do ian to tangkaan to sikan no husayanan, nigbabarasan dan. Di warad sagmana ni Galiu ko ogmonuon dan. \s1 Ka Poglibong ni Pablo dio to Antiokia \p \v 18 Pogkaponga to sikan, nig–ugpo pad si Pablo dio to Kurintu to pila pad no mgo allow no nigpanuguntugun din on ka mgo nigtuu. Nigduma rin on si Akila daruwa ki Prisila no nighipanow sikandan dio to lunsud to Sinkria woy nigpatabulug pad si Pablo no igmaganangon to duon impangulibot din to Magboboot no natuman din on.\f + \fr 18:18 \ft Ogkabasa to Numeros 6:18.\f* Pogkaponga, nigsakoy on sikandan to barku no oghondio to Siria. \v 19 Nokouma on sikandan dio to lunsud to Episu. No duon mogsuwoy si Pablo ki Akila daruwa ki Prisila. Di woy mogmasusuwayoy, nighondio pad si Pablo to anaranan to mgo Hudiu no nigmaal–alukuyoy to mgo Hudiu tongod ki Hisus. \v 20 Duon mgo otow no nigbuyu ki Pablo oyow og–ugpo pad porom dio to kandan, di waro moghoo sikandin. \v 21 Di woy nighipanow si Pablo, kagi rin kandan to, “Ko igbogoy to Magboboot, oglibong a ro.” No nigsakoy man do si Pablo to barku ligkat to Episu. \v 22 Pogkouma rin dio to lunsud to Sisaria, nighondio pad to lunsud to Hirusalim no ogpangumustaan din pad ka mgo otow dio no nigtuu ki Hisus. Pogkaponga, nighipanow on no nighondio to lunsud to Antiokia. \v 23 No pila pad no allow ni Pablo dio to Antiokia, no nighipanow man do no oghondio to probinsia to Galasia woy dio to probinsia to Pirigia. No nanagpitsagpit sikandin dio to mgo lunsud to sikan no mgo ugpaan no nighogot din ka pogtuu to mgo otow. \s1 Ka Pogkouma ni Apulus dio to Episu \p \v 24 Duon otow no nokouma dio to lunsud to Episu no si Apulus. Hudiu sikandin no dio mootow to lunsud to Alihandria. Lagboy ogkatou si Apulus to ognangonnangon woy lagboy naanad to kinagian to Magboboot no duon to Tahan no Kasulatan. \v 25 Duon nokani ka nig–anad kandin tongod to pogtuu to Lagboy no Igbuyag ta no si Hisus. No kuntoon, ogpoomot si Apulus to ognangonnangon woy matuwarong lagboy ka ig–anad din tongod ki Hisus. Di ian do pad natagaan ni Apulus ka nig–anad ni Huan no nigbautismu to mgo otow dio to woig to Hordan. \v 26 Sikan ian no waro masipod si Apulus no ogbunsud on no ognangonnangon dio to anaranan to mgo Hudiu. Pogdinog ni Akila woy si Prisila to innangonnangon ni Apulus, pighinggat dan sikandin dio to baloy ran no nig–ay–ayaran dan innangonnangon kandin ka waro din pad amana masabuti tongod to sikan no Dalan no nighimu to Magboboot. \v 27 Pogkaponga, noiniatan ni Apulus no ogtalipag on no oghondio to lunsud to Girisia. No ka mgo otow no nigtuu ki Hisus no dio to Episu, nigbulig kandin to nigsulatan dan ka mgo otow no nigtuu no taga Girisia woy nigbuyu kandan oyow ogpaamuton on si Apulus dio to kandan. Pogkouma on ni Apulus dio to Girisia, nigbuligan din ka goinawa to mgo otow no nigtuu on ki Hisus su ligkat to pogkohoy–u ni Hisus kandan.\f + \fr 18:27 \fq Ka Kurintu\ft , duon to probinsia to Girisia no ogkohingaranan dongan to Akaya.\f* \v 28 Ian su duon to tangkaan to mgo otow, mabaghot lagboy ka igmaal–alukuyoy ni Apulus to mgo Hudiu. No ligkat lagboy to Tahan no Kasulatan to kinagian to Magboboot, immalogot din to si Hisus ka Im–Imanan to mgo Koot–otawan no oghingaranan dan ki Kristu. Pogkouma rin, duon nigkita rin no mgo otow no nigtuu on ki Hisus. \c 19 \s1 Ka Poghondio ni Pablo to Lunsud to Episu \p \v 1 Tagood to dio pad si Apulus to lunsud to Kurintu, nighipanow si Pablo no dio mogbayo to kabubunganan to sikan no ugpaan ka oghondio to Episu. Pogkouma rin, duon nigkita rin no mgo otow no nigtuu on ki Hisus. \v 2 Kagi ni Pablo kandan to, “Og–inso a kaniu, ka nigtuu kow, nigsolod ka Gimukud to Magboboot dio to goinawa now?” \p Kagi to mgo otow to, “Waro koy nangoni ko duon Gimukud to Magboboot.” \v 3 Kagi ni Pablo to, “Nokoy ka nigtuuan now ko nigpabautismu kow?” \p Nigtabak ka mgo otow to, “Ian noy nigtuuan ka in–anad ni Huan nokani ka nigbautismu to mgo otow dio to woig to Hordan.” \p \v 4 Kagi ni Pablo to, “Ka pogbautismu ni Huan to mgo otow, ian su oyow igpapitow ran to ogsondit woy og–ongkoran dan on ka mgo batasan dan no maroot. No innangon ni Huan kandan to og–awoson dan to ogtuuan dan ka Otow no ogsundul kandin no si Hisus.” \v 5 Pogdinog to mgo otow to kagi ni Pablo, nigpabautismu man do to ngaran to Lagboy no Igbuyag ta no si Hisus. \v 6 Pogkaponga, nigtorongan ni Pablo sikandan to bolad din to pog–ampu no nigbogayan sikandan to Gimukud to Magboboot, no nigkakagi on to mgo kinagian no waro dan masabuti woy innangonnangon dan on ka kinagian to Magboboot. \v 7 Ka sikan no nigtuu ki Hisus, tigbal do no sampulu woy daruwa no mgo otow. \p \v 8 No taman to tatolu no bulan, niglibonglibong nigsolod si Pablo to anaranan to mgo Hudiu no waro mog–ul–ulung to pog–al–alukuy din kandan tongod to pogtuman to Magboboot to pandatuan din oyow ogpatuuon din poron. \v 9 Dokad di duon mgo otow no maligal no waro nigtuu to innangon ni Pablo. Duon do to tangkaan to mgo otow no nalimud, nigdoot dan ka sikan no dalan to Magboboot. Sikan ian to nig–awo on si Pablo to anaranan to mgo Hudiu no nigduma rin ka mgo otow no nigtuu ki Hisus no nighalin on dio to anaranan ni Tiranu. \v 10 Daruwa no tuid ka pog–anad ni Pablo duon to baloy ni Tiranu. Sikan ian ka tibo no mgo taga Asia, agad ka Hudiu woy ka kono no Hudiu, nakarinog to kinagian to Lagboy no Igbuyag ta no si Hisus. \s1 Ka Nighimu to mgo Anak ni Siba \p \v 11 Nigbobootan si Pablo to Magboboot oyow ogpokohimu to mgo mabogbog no kabolongbolonganan no marulag ogkakitaan. \v 12 Agad ko duon mgo kogos woy ko dangob no manggad no igparagkot dan to lawa ni Pablo woy songo igparagkot dan pad to lawa to mgo otow no duon masakit, no ogkaawo on ka mgo masakit dan woy ka mgo busow duon to lawa ran. \p \v 13 Nò, duon mgo Hudiu dio no ian hulingon dan to ogpanagpitsagpit dio to mgo lunsud no ogdogil to mgo busow no duon to lawa to mgo otow. Nig–ol–olog sikandan ko oghingaranan dan ka ngaran to Lagboy no Igbuyag ta no si Hisus no igdogil dan poron ka mgo busow. No kagi ran to, “Su duon katondanan to ngaran ni Hisus no ignangonnangon ni Pablo, ogdogilon noy sikaniu no mgo busow.” \v 14 No duon papitu no otow no anak ni Isiba no songo nig–ol–olog to sikan. Hudiu ka amoy ran no Labow to mgo Talagpanubad to mgo Hudiu. \v 15 Di nigtabak ka busow to, “Ogtokoron ku si Hisus woy ogtokod a ki Pablo. Di sikaniu atag, waro a mogtokod to duon katondanan now,” kagi to busow. \v 16 Sikan ian no ka otow no pigbusawan, nigtinagpaan din ka sikan no papitu no otow woy naroog din on ka tibo kandan. No nakapallaguy on sikandan to nalobasan on woy napalian on ka mgo lawa ran. \p \v 17 Nò, ka mgo Hudiu woy ka kono no Hudiu no taga Episu, tibo nanangonan to noomonu, woy nanahallok on. Nigsayo dan on ka ngaran to Lagboy no Igbuyag ta no si Hisus. \p \v 18 No to sikan no mgo otow no nigtuu on ki Hisus, mohon–ing ka nan–amut to sikan no nalimud no mgo nigtuu, no duon to tangkaan dan innangon dan ka mgo nohimu ran no kono no litos su og–ongkoran dan on. \v 19 Woy duon to sikan no mgo nigtuu ka nokani nighimu to mgo pamulingan no nigligkat to bogbog to mgo busow. Woy duon mgo diblu ran to pog–anad to sikan no mgo pamulingan. No nan–alap dan on ka sikan no mgo diblu no dio dan silabi ka tibo duon to tangkaan to tibo no mgo otow no nalimud. Nigsool dan pad ka imbayad dan to sikan no mgo diblu no nasool to kalimmaan no malan to kandan no salapi. \v 20 Sikan ian to mohon–ing ka nigdinog to kinagian to Lagboy no Igbuyag ta woy nigmanokal lagboy to sikan no ugpaan. \p \v 21 Pogkaponga, duon tuud ni Pablo no nigligkat to Gimukud to Magboboot to oghipanow no dio ogbayo to mgo probinsia to Masidonia woy ka Girisia no oghondio to Hirusalim. Kagi ni Pablo to, “Pogkaponga ku to ogpanumbaloy dio to Hirusalim, og–awoson ku to oghondio a to lunsud to Ruma.” \v 22 Sikan ian to pinohun–a ni Pablo si Timoteo woy si Irastu, daruwa no talagbulig din, dio to Masidonia di nig–ugpo pad si Pablo dio to Asia. \p \v 23 Waro do nigbuloy no duon nohimu on no dakol no samuk dio to Episu su tongod to sikan no Dalan to pogtuu ki Hisus. \v 24 Ian su duon otow no talagsalsal to plata no si Dimitriu ka ngaran din.\f + \fr 19:24 \fq Ka plata\ft , ogkoiling to bulawan di maputi. Mahal ko ogbolion.\f* Talaghimu sikandin to mgo mallintok no baloybaloy no pig–iling dan to dakol no baloy no ampuanan to mgo taga Episu to inotow no nighingaranan dan ki Diana.\f + \fr 19:24 \fq Si Diana\ft , in-otow-otow no songo ogkohingaran ki Artimis.\f* Dakol ka salapi no ogkapurut ni Dimitriu woy ka duma no mgo talagsalsal no ogligkat to induwad dan to sikan no mgo baloybaloy. \v 25 Sikan ian no niglimud ni Dimitriu ka mgo talagbulig kandin woy ka duma no mgo talagsalsal. Kagi rin to, “Mgo sulod, natagaan now ka soini no hulingon ta to ian ka igpanalapi ta. \v 26 Di kuntoon, nakakita kow woy nigdinog now ka oghimuon ni Pablo. Di ka soini no oghimuon din, kono no kai ro to Episu di marani on ogkalogob ni Pablo ka tibo no mgo lunsud to probinsia to Asia. No kuntoon, mohon–ing on ka mgo otow no nig-im–imuan din no nig-ongkoran dan on ka pogtuu ran to mgo inotow-otow. Ian su ognangonan din ka mgo otow to kono no malogot no magboboot ka og–ampuan to mgo otow no hinimu ro duon to bolad.” \v 27 Kagi ni Dimitriu, “Kuntoon, igkasasow ta lagboy ka soini no talabau ta su ko igmaroot on to goinawa to mgo otow ka oghimuon ta, konad on ogboboli. Di kono no sikan do, di songo kuwo angkuwan ko warad on bali to soini no baloy no ampuanan ta ki Diana. Di ian ka mabantug no magboboot ta,” kagi. “Di mangkuwan buwa ko ogkaawo on ka bantug din. Kalogon do su si Diana ka ogsimboon to tibo no mgo taga Asia woy to tibo no otow kai to kalibutan.” \p \v 28 Pogdinog to mgo talagsalsal to kagi ni Dimitriu, nabolu on ian lagboy. Nigbabansagon sikandan to, “Mabogbog si Diana no ian magboboot to mgo taga Episu.” \v 29 Nò, naramoy on ka duma no otow dio to Episu su nigtangkap on ka samuk dio to tibo to sikan no lunsud dan. Sikan ian to niggongonan to mgo otow ka daruwa no duma ni Pablo no taga Masidonia no si Gayo woy si Aristarku. No piggaganoy ran on sikandan dio to dakol no limuranan to mgo otow. \v 30 Ogkoiniat porom ni Pablo to og–amut dio to sikan no nalimud no mgo otow dio to limuranan dan. Di waro ibogoy to mgo nigtuu. \v 31 Woy duon dod mgo igbuyag to probinsia to Asia no alukuy ni Pablo, no nigpaalap kandin to tugun to kono oghondio to sikan no limuranan. \p \v 32 Nò, tagood to sikan, nigmamasamuk on ka tibo no mgo otow no nalimud woy nigmaso–soipoy ka ogbabansagon. Di ogloinloin ka ogkagion dan su ka kohon–ingan to sikan no nalimud, waro mataga ko nokoy ka nakalimud dan. \p \v 33 Woy duon mgo otow no nahan dan ko si Alihandro buwa ka ogligkatan to samuk su duon mgo Hudiu no impatangko kandin to mgo otow. No nigkamoy on ni Alihandro oyow oghagtong on ka ogkakagi su duon porom ignangon din. \v 34 Dokad di, nigtokod ka mgo otow to Hudiu si Alihandro\f + \fr 19:34 \fq Ka mgo Hudiu\ft , songo kono og-ampu to mgo inotow.\f* no sikan ian to nigbabansagon sikandan to nigkagi to, “Mabogbog si Diana no ian magboboot to mgo taga Episu.” No sikan do ian ka imbabansagon dan taman to daruwa no uras. \v 35 Woy on nighagtong ka mgo otow no nigsaparan on to kunsial. Kagi rin kandan to, “Mgo sulod no taga Episu, tibo kinow man nataga to sikanta no taga Episu ka ogpokouyamu to soini no dakol no baloy no ampuanan ta ki Diana no mabogbog no magboboot ta. Woy sikanta rod ka ogpokouyamu to sikan no ogtahuron ta no batu no noulug no nigligkat to langit. \v 36 Nò, su waro otow ogpakaligal to sikan, og–awoson no oghagtong kow on ka ogsasamuk woy tantanuri now ka goinawa now oyow kono kow ogpakasalo to balaod ta.” kagi. \v 37 “Ian su pitow kow, nig–alap now kai ka soini daruwa no otow di waro dan takawa ka kalaglagan to mgo ampuanan ta woy songo waro dan doota ka inotow-otow ta no boi. \v 38 Nò, ko duon pa igbayung ni Dimitriu woy ka mgo duma rin no mgo talagsalsal, og–awoson dan no oghondio pad to mgo talaghusoy dio to husayanan woy ko dio to mgo igbuyag ta, no dio dan ignangon ko nokoy ka ig–ogot dan porom to songo otow. \v 39 Woy ko duon pad dangob no ogkoiniatan now, og–awoson to ogtagad kow to allow no litos to balaod ta no ogpalimud on ka mgo taga lunsud oyow ogkohusayon. \v 40 Ian su tongod to soini no samuk kai kuntoon, songo kuwo no ogkoogotan kinow su waro man igkatabak ta ko ogkoin–insoon ki ko manio to nasamuk kid,” kagi to kunsial. \v 41 Pogkaponga to sikan no kagi rin, nigsugu on to kunsial to oyow ogpoulion on ka mgo otow dio to baloy ran. \c 20 \s1 Ka Poglibong woy ni Pablo dio to Masidonia woy to Girisia \p \v 1 Poghagtong on to samuk to mgo otow, nigpalimud on ni Pablo ka mgo nigtuu ki Hisus no nig–os–osonan din sikandan. Pogkaponga, nighipanow on si Pablo no oghondio to probinsia to Masidonia. \v 2 No nanagpitsagpit sikandin dio to mgo lunsud no ogkabayaan din. No dakol ka ingkabulig din to igpohogot to pogtuu to mgo otow no nigtuu ki Hisus. Pogkalugoy, nokouma on si Pablo dio to probinsia to Girisia. \v 3 Tatolu no bulan ka igpougpo din dio to Girisia, no nakaroromdom sikandin to og–untud to barku no oghondio to probinsia to Siria. Dokad di, su nanangonan on sikandin to duon bantaan to mgo Hudiu to oghimatayan sikandin, nigtuud si Pablo to oglibong no dio ogbayo to probinsia to Masidonia. \v 4 Duon mgo otow no nanduma ki Pablo no oghondio to lunsud to Hirusalim. Ka ngaran dan, si Sopatir no taga Biria no anak ni Piru, si Aristarku woy si Sigundu no mgo taga Tisalunika, si Gayo no taga Dirbi, woy si Timoteo. Duon dod si Tikiku woy si Tropimu no mgo taga Asia. \v 5 Sikandan, nigsakoy on to barku no nighun–a on dio to lunsud to Troas. No ko diad on, nigtagad kanak no si Lukas woy ki Pablo. \v 6 No sikanami woy si Pablo, nighipanow koy on no nokouma koy on dio to lunsud to Pilipus. Woy nig–amut koy pad to Pagkoonan to Harina no waro Ig–amut to Igpatulin.\f + \fr 20:6 \fq Ka Pagkoonan to Harina no waro Ig-amut to Igpatulin\ft , songo ogkohingaranan to Paligad.\f* Pogkaponga to sikan, nigsakoy koy to barku ligkat to Pilipus\f + \fr 20:6 \fq Ka Pilipi\ft , duon to probinsia to Masidonia.\f* no nigsundul koy dio to lunsud to Troas. Lalimma no allow noy woy koy nigdatong dio to Troas no nakaamut koy on to duma noy. No papitu no allow ka ig–ugpo noy dio to Troas. \s1 Ka Mohuri no Ighondio ni Pablo to Troas \p \v 7 Ko dominggu on, nalimud on ka mgo otow no nigtuu ki Hisus su oyow ogkokoon koy to harina no waro amuti to igpatulin.\f + \fr 20:7 \fq Ka pogkoon dan to harina no waro amuti to igpatulin\ft , ian ka igparoromdom dan to pogkamatoy ni Hisus.\f* No si Pablo, nignangonnangon kanami tongod ki Hisus su pogkapawo, oghipanow on. Sikan ian to nigparagas to pognangonnangon din taman to liwaro on to kausiloman. \v 8 Mohon–ing ka mgo ilawan duon to sikan no sinabong no piglimuran noy dio to ampow to sikan no baloy. \v 9 No duon balubato no nigpinpinnuu dio to bintana. Si Eutiku ka ngaran din. No pogkagi pad ni Pablo, ogdungdunggayon no nokohirogo on. Nakolid no noulug on dio to tano ligkat to igkatolu no handana. Poghonat dan to lawa rin no namatoy on. \v 10 Di namanoug on si Pablo, no niglangkoban woy pigbakus din on ka namatoy. No kagi ni Pablo to, “Kono kow ogsasasow su duon on goinawa rin.” \v 11 Pogpamanoik man do woy si Pablo, nanlotiblotib on to paan woy nigkokoon on. Pogkaponga, napawaan on ka mgo otow woy ki Pablo no nigpanangnangonoy. Pogkapawo, nighipanow on si Pablo.\f + \fr 20:11 \ft To ligkatan no kinagian, songo ogkalituk ko duon innangonnangon ni Pablo kandan.\f* \v 12 No si Eutiku no ka balubato no noulug, nigduma on to mgo otow to pog–uli dan. No nigmaawang on ka goinawa ran su nouyag on sikandin. \p \v 13 Nò, to pogligat ni Pablo, noiniat din to ogbot–os no oghondio to lunsud to Asun.\f + \fr 20:13 \ft Ka ngaran to lunsud, Asun, woy ko Asus. Woy si Lukas ka nigsakoy to barku.\f* Sikan ian to nighun–a koy on nigligkat. No nigsakoy koy to barku no nigpanag–ilis koy ro to poghondio noy to Asun. Ian tuud noy to ogtuluyon noy si Pablo dio to lunsud to Asun. \p \v 14 Pogduung noy dio to Asun, nigtagbu koy ni Pablo. No nigpasakoy noy on sikandin no nigparagas koy on ka nighondio to lunsud to Mitilini. \v 15 Nigsakoy koy man do ligkat to Mitilini, no pogkapawo, nakaligad koy ro to pulu to Kiu.\f + \fr 20:15 \ft Ko Quios.\f* Mapawo, nigsagpit koy dio to pulu to Samu. Pogkapawo man do no nokouma koy on dio to lunsud to Militu. \v 16 Ian to dio koy mogdatong to Militu su pigtuud ni Pablo to ogligaran do ka lunsud to Episu su waro din noiniati to ogkalugoy dio to probinsia to Asia. Naragusu su ko ogkohimu, ogkoiniat no ogpokouma dio to lunsud to Hirusalim litos to og–amut to allow to pagkoonan to mgo Hudiu no oghingaranan to Pintikustis.\f + \fr 20:16 \fq Ka Pintikustis\ft , pitow ka to insulat dio to diralom to Hinimuan 2:1 woy dio to listaan to katamanan to soini no diblu.\f* \s1 Ka Igtuguntugun ni Pablo to mgo Pogbuyagon \p \v 17 Nò, to dio si Pablo to lunsud to Militu, nigpatugunan din ka mgo pogbuyagon to mgo nigtuu no taga Episu oyow oghondio to kandin dio to Militu. \v 18 Pogkouma ran on, kagi ni Pablo kandan to, “Sikaniu, nataga kow to tibo no batasan ku ka dio a pad to kaniu nokani no nigligkat to allow to pogdatong ku dio to probinsia to Asia, taman kuntoon. \v 19 Woy nigkita kow to nigpoobos a to ogpaagad–agad a to Lagboy no Igbuyag ta no si Hisus. Nataga kow rod to malasi a makasinogow tongod to mgo igkabaybayari ku no nigligkat to mgo Hudiu no waro nigtuu no nigbayadbayad kanak. \v 20 No agad hondoi a nignangonnangon woy ko nig–anad, ko dio to mgo baloy now woy ko dio to mohon–ing no mgo otow, nataga kow to waro iholos ku to agad nokoy no ogpakabulig kaniu. \v 21 Agad Hudiu woy ka kono no Hudiu, nigbohog ku sikandan to og–awoson to ogsonditan woy og–ongkoran dan on ka mgo maroot no oghimuon dan woy to oghalinon dan on ka goinawa ran dio to Magboboot no ogtuu on ki Hisu Kristu no Lagboy no Igbuyag ta. \v 22 No kuntoon, ogpaagad–agad a to Gimukud to Magboboot no oghipanow ad on no oghondio to Hirusalim. Waro a mataga ko ogkoumonu ad dio. \v 23 Di soini ro ka natagaan ku su, dio to agad hondoi no lunsud no ogsagpitan ku, duon igpohitaga to Gimukud to Magboboot kanak to ogkapirisu ad on dio to Hirusalim woy to duon ogkabayaan ku no mgo igkabaybayari. \v 24 Di,” kagi ni Pablo, “kono ku ogkannugunan ka lawa ku. Balagad ko ogkamatoy ad oyow ogkapongaan kud on ka katondanan ku woy to sikan no igpohimu to Lagboy no Igbuyag ta no si Hisus. No ian to oyow ignangonnangon kud on ka Maroyow no Nangnangonon to sikan no igkohoy–u to Magboboot to mgo otow. \p \v 25 No kuntoon, duon ignangon ku kaniu tibo no malasi ku nanangoni tongod to pandatuan to Magboboot, to natagaan kud on to kono kid on ogpokogkita su kono ad ogpakalibong kai. \v 26 Sikan ian, indani now ka soini no ignangon ku kaniu kuntoon to, ko duon ka agad hontow kaniu no ogkalogparan to waro katamanan, waro salo ku, \v 27 su waro ku iholos ka agad nokoy no imboot to Magboboot no igpohitaga rin kaniu. \p \v 28 Nò, sikaniu no mgo pogbuyagon, tantanuri now ka pogtuu now woy ka pogtuu to mgo sakup to Magboboot, su ka Gimukud din ka nighimu kaniu no mgo talagbantoy to mgo otow no nohimu on no sakup din no ian napurut din su ligkat to langosa to Anak din lagboy no si Hisus. \v 29 Nataga a to uromo no waro ad kai, duon oglopow kai to kaniu su oyow ogpasuwayon ka pogtuu now. No ian dan ogkounawaan ka mgo magintalunan no asu no kono man ogkohoy–u to ogdawion dan. \v 30 Woy,” kagi, “duon pad mgo otow no ogligkat kai lagboy to kaniu no ogbalowbalow to kinagian to Magboboot oyow duon mgo otow no ogpasakup kandan. \v 31 Sikan ian to ogbohog a kaniu to oyow ogngilam kow woy ogdoromdomon now ka soini no tatolu no tuid ku kai to kaniu, to maallow woy ko marusilom, malasi a ogpanluwoi ka nig–anad a kaniu. \p \v 32 Nò, kuntoon,” kagi ni Pablo, “ogpabuligan ku sikaniu to Magboboot woy to sikan no kinagian din no igpohitaga to sikan no dakol no igkohoy–u din kanta su ian ka ogpokohogot to pogtuu now woy ogpakabogoy kaniu to mgo karoyawon no igtagad to Magboboot to tibo no mgo otow no ogpasakup kandin. \p \v 33 Ka dio a nokani to kaniu, nataga kow to waro a noiniat to salapi now, ko bulawan now woy ko manggad now. \v 34 Di ka soini no mgo bolad ku ka nigtalabau to oyow duon ka igboli ku to mgo og–awoson ku woy ka og–awoson to mgo duma ku to pog–ugpo noy.” \v 35 No to tibo no batasan ku, impohitaga ku kaniu to og–awoson ta no ogtalabau ki oyow duon igkabulig ta to mgo otow no duon og–awoson dan. Ian su ogdoromdomon ta ka kagi to Lagboy no Igbuyag ta no si Hisus to, ‘Dakoldakol ka igkarago ta ko ogpakabogoy ki, to sikan no igkarago ta ko ogkabogayan ki,’ ” kagi ni Pablo. \p \v 36 Pogkaponga rin to innangon din, nanluhud sikandan tibo woy nig–ampu si Pablo. \v 37 No nakasinogow sikandan tibo no nambakus ki Pablo woy nigharokan dan sikandin. \v 38 No ian to dakol ka masakit to goinawa ran su intagataga ni Pablo kandan to ogpokohipanow on sikandin no konad on ogpokogkitakita sikandan. Pogkaponga, nan–alagad pad ki Pablo dio to barku. \c 21 \s1 Ka Poghondio ni Pablo to Hirusalim \p \v 1 Nigligkat koy on ka nigsakoy to barku no noongkoran noy ro ka mgo otow no nig–alagad kanami. No nigparagas ka pogsakoy noy no nigduung koy on to pulu to Kus. Mapawo, nokouma koy on to pulu to Rudas no nigparagas koy no oghondio to lunsud to Patara. \v 2 Poglogsad noy, nigkita koy to barku no oghondio to probinsia to Pinisia. Nigsakoy koy on woy nigligkat koy on. \v 3 Pogkita noy to pulu to Sipri, nagibang noy to nigbayo no nigparagas koy on dio to Siria, no dio koy nigduung to lunsud to Tiru su duon dan do ilogsad ka kalaglagan no impountud to barku. \v 4 No dio to Tiru, nigpamangho koy to mgo otow no nigtuu ki Hisus. Pogkita noy on, dio koy nigtagood nig–ugpo to papitu no allow. No ligkat to impohitaga to Gimukud to Magboboot to mgo nigtuu, nanangonan dan on si Pablo to oyow kono din oghondio to Hirusalim. \v 5 Pogkaponga to pog–ugpo noy dio to Tiru, nighipanow koy man do. No to pogligkat noy, ka mgo otow no nigtuu ki Hisus mgo maal–alunggun woy ka mgo anak dan, tibo nanhatod kanami dio to libuwasan to lunsud. Pogkouma noy on to pantad, nanluhud koy on tibo no nig–ampu koy pad. \v 6 Pogkaponga, no nigpanuguntugun koy to mgo taga Tiru, no nigsakoy koy on man do to barku woy nan–uli on sikandan. \p \v 7 Nigparagas koy to pogsakoy noy ligkat to Tiru no nigduung koy on dio to lunsud to Tolimaida. Nigpanumbaloy koy pad dio to mgo sulod ta to pogtuu no nasimagan koy ro to pog–ugpo dio to kandan. \v 8 Mapawo, nigligkat koy man do no nokouma koy on dio to lunsud to Sisaria woy dio koy mogdatong to baloy ni Pilipi. Ian hulingon din ka og–alap–alap to Maroyow no Nangnangonon tongod ki Hisus. No sikandin dod ka sagboka no nakaamut to sikan no papitu no mgo lukos no naalam nokani no talagbulig to mgo suguanon ni Hisus no dio to Hirusalim. Duon koy ian nig–ugpo ki Pilipi.\f + \fr 21:8 \ft Pitow ka to Hinimuan 6:5 woy 8:5.\f* \v 9 Duon hop–at no anak din no dalaga no talagnangon to kagi to Magboboot. \v 10 Ko pila noy on no allow noy dio to Sisaria, duon otow no ogngaranan ki Agabu no nighondio to kanami ligkat to Hudia. Talagnangon sikandin to kinagian to Magboboot. \v 11 Pogdatong ni Agabu kanami, nighokad din ka manggad no inholon ni Pablo no imbanggut din to kandin lagboy no bolad pinoglagkos to paa rin. Kagi ni Agabu to, “Kagi to Gimukud to Magboboot to, ‘Sikoykow, Pablo no tagtuun to soini no manggad, ogkounawa kad ogkabangguti to mgo Hudiu no dio to Hirusalim. Igbogoy ran sikoykow dio to mgo otow no kono no Hudiu oyow ogkoogotan ka.’ ” \p \v 12 Pogdinog noy to sikan no innangonangon din, sikanami woy ka mgo taga Sisaria, ungod noy buyua si Pablo to oyow konad oghondio to Hirusalim. \v 13 Di nigtabak si Pablo kanami to, “Manio to ogsinagawan a now to lagboy no ogmasakit so goinawa ku ko ogsinogow kow? Agad kono do no igkapirisu ku ro, di impanoy kud on ka goinawa ku ko oghimatayan ad dio to Hirusalim tongod to pogtuu ku to ngaran to Lagboy no Igbuyag ta no si Hisus.” \p \v 14 Nò, pogpitow noy to kono ogkapogongan si Pablo, nighagtong koy on, no nigkagi koy atag to, “Balagad on no ogboboot ka Lagboy no Igbuyag ta no si Hisus.” \p \v 15 Waro do malugoy no nigtapid noy on ka kalaglagan noy no nighipanow koy on no oghondio to Hirusalim. \v 16 No duon taga Sisaria no mgo nigtuu ki Hisus no nanduma kanami dio to Hirusalim. No dio koy paratonga to baloy ni Manasun. No si Manasun, taga Sipri no nalugoy on mogtuu ki Hisus. No duon koy pad nig–ugpo to kandin. \s1 Ka Poglouy ni Pablo dio ki Santiago \p \v 17 Pogdatong noy dio to Hirusalim, ka mgo sulod noy to pogtuu, nigpohitaga kanami to narago sikandan to nokouma koy on dio to kandan. \v 18 Pogkapawo, nigduma si Pablo kanami to ogpanumbaloy dio ki Santiago. Woy songo nan–amut ka tibo no mgo pogbuyagon to mgo nigtuu ki Hisus. \v 19 Pogpangumusta ni Pablo kandan, imbatbat din kandan ka tibo no nohimu to Magboboot no nig–anad sikandin dio to nabayaan din no mgo ugpaan to mgo otow no kono no Hudiu. \p \v 20 Pogdinog to mgo pogbuyagon to sikan no imbatbat ni Pablo, nigsayo dan on ka Magboboot. No kagi ran ki Pablo to, “Sulod, tow ka to pila buwad on no malan ka mgo Hudiu no nigtuu on ki Hisus. No tibo kandan, og–ayad–ayad to ogpaagad–agad to Balaod ni Moisis. \v 21 Dokad di, nanangonan on sikandan to og–anaron nu kun ka tibo no mgo Hudiu no og-ugpo dio to sikan no mgo ugpaan to mgo kono no Hudiu oyow ogkoongkoran dan on ka mgo Balaod ni Moisis woy to oyow kono dan igpatuli ka mgo anak dan no lukos no igtuman to sikan no Balaod. Woy nahan dan no ognangonan nud sikandan oyow kono dan on ogtumanon ka mgo batasan ta to mgo Hudiu. \v 22 Ogmonuon tad soini, su ogpakarinog on man sikandan to nokouma kad on. \v 23 No kuntoon,” kagi to mgo pogbuyagon, “soini ka ignangon noy koykow. Duon hop–at no lukos kai no duma ta no Hudiu no duon impangulibot dan to Magboboot.\f + \fr 21:23 \ft Ogkabasa to Numeros 6:13.\f* \v 24 Duma ka ro kandan dio to Dakol no Ampuanan ta. No tumana nu ka batasan ta no igmalinis kanta ko duon igbogoy ta to Magboboot. Woy sikoykow ka ogbayad to ogpatabulug kandan.\f + \fr 21:24 \fq Ka batasan to Hudiu to ogpatabulug\ft , ian igmaganangon to ogkapongaan dan on ka nigpangulibot dan to Magboboot. Basa ka to Hinimuan 18:18.\f* Ka sikan no oghimuon nu, ian nu igpohitaga to mgo Hudiu kai to ogtumanon nu rod ka mgo Balaod ni Moisis, woy ogkatagaan dan to ubat do ka nigdinog dan,” kagi. \v 25 Di tongod atag to mgo otow no kono no Hudiu no nigtuu on ki Hisus, waro noy ipatuman to mgo Balaod ni Moisis. Ian noy ro innangon kandan ka duon to sulat no impaalap noy kandan to oyow kono dan ogkoonon ka igtubad to mgo inotow-otow, woy ka langosa, woy ko ka ayam no pigloklok to poghimatoy. Woy og-awoson, to kono dan hilaboti ka kono no asawa ran,” kagi to mgo pogbuyagon ki Pablo. \p \v 26 Nò, pogkapawo on, nigduma si Pablo to sikan no hop–at no otow no nighondio to Dakol no Ampuanan to mgo Hudiu woy nigtuman dan ka batasan dan no igmalinis kandan ko duon igbogoy ran to Magboboot. Woy innangon ni Pablo ko pila pad no mgo allow woy ogkapongaan no pogmalinis dan to tangkaan to Magboboot no oglibong oyow logob dan igbogoy ka ayam no igpapanubad dan.\f + \fr 21:26 \fq Ka batasan to Hudiu to pogmalinis\ft , ian dan igtuman woy oglitos to duon igpapanubad dan. No to papitu no allow, duon ka kono no litos dan to oghimuon oyow kono ogkaligsoman sikandan.\f* \s1 Ka Pogdakop ki Pablo dio to Dakol no Ampuanan \p \v 27 Nò, to marani on ogkapongoi woy ni Pablo ka igkapapitu no allow to pogtuman dan, duon mgo Hudiu no taga Asia no nakakita ki Pablo no dio to solod to sikan no Dakol no Ampuanan dan. Nigsasow ran on ka mohon–ing no otow, no niggongonan dan si Pablo. \v 28 Nigbabansagon sikandan to, “Mgo pinanganak ni Israil, bulig kow. Soinid naan ka otow no ogpan–anad to tibo no mgo otow dio to agad hondoi su oyow ogmaroot ka goinawa ran kanta no mgo Hudiu, woy to Balaod ni Moisis, woy to soini no Dakol no Ampuanan ta. Kono no sikan do, ka pighimu ni Pablo. Di nigligsoman din ka soini no Ampuanan ta su duon ka kono no Hudiu no pigduma rin dio to solod to soini no ampuanan ta no noindanan to Magboboot.”\f + \fr 21:28 \ft To Cebuano \fq Balaan\ft , no to Minunubu ogkalituk to noindanan to Magboboot woy waro maroot no ogpakasolod.\f* \v 29 Ian ka kagi to mgo taga Asia su duon pigkita ran no taga Episu no kono no Hudiu no si Tropimu no nigduma ki Pablo duon to lunsud to Hirusalim. No nahan dan no nigdumaan ni Pablo sikandin dio to solod to Dakol no Ampuanan dan. Dokad di, kono.\f + \fr 21:29 \fq Ka kono no Hudiu\ft , kono ogbogayan to ogsolod dio to sikan no Dakol no Ampuanan to mgo Hudiu.\f* \p \v 30 Ka sikan, nohimu on no samuk no nigtangkap on to tibo to Hirusalim. Woy nandalapak on ka mgo otow dio ki Pablo no niggongonan dan sikandin, woy pigganoy ran on sikandin dio to libuwasan to Dakol no Ampuanan dan. No nig–agpas nalokobi ka ampuanan.\f + \fr 21:30 \fq Ka alad to Dakol no Ampuanan\ft , batu ka inhimu no makopal woy matikang.\f* \p \v 31 Nò, oghimatayan porom to mgo otow si Pablo, di nanangonan on ka igbuyag to mgo sundalu to nasamuk on ka tibo no taga Hirusalim. \v 32 Sikan ian no nigpanduma rin ka mgo sundalu woy ka mgo kapitan dan, no nig–agpas on sikandan nighondio to sikan no nalimud no mgo otow. Pogpitow to mgo otow to sikan on ka igbuyag to mgo sundalu woy ka mgo sundalu no nanduma, nighagtongan dan on to ogpanlampos ki Pablo. \v 33 No nigdulug ka igbuyag to sundalu dio ki Pablo no pigdakop din on. Nigpabanggutan din on si Pablo to daruwa no karina. Pogkaponga, nig–inso ka kapitan ko hontow ka ngaran din woy ko nokoy ka salo din. \v 34 No nigbabansagon ka mgo otow to igtabak dan di waro man mog–un–unawa ka igkatabak dan. No waro makasabut ka sikan no igbuyag to sundalu ko nokoy ka nigligkatan to samuk su mohon–ing ka ogkakagi. Sikan ian to impahatod din si Pablo dio to kampu to mgo sundalu. \v 35 Pogkouma ran on to hagoran no dio to gumawan to baloy to mgo sundalu, pigtukoy on to mgo sundalu si Pablo su dakol ian ka samuk to mgo otow. \v 36 Ian su ogluyud ka mgo otow no mohon–ing no ogbabansagon to, “Himatayi now on.” \v 37 Nò, igpasolod dan poron si Pablo to baloy to mgo sundalu di nigkagian ni Pablo ka igbuyag dan to kinagian to Ginirigu to, “Ogkoiniat ka porom ko duon ignangon ku koykow.” Kagi to kapitan ki Pablo to, “Ogkatou ka nanaan to kinagian to Ginirigu? \v 38 Nahan ku no sikoykow buwa ka taga Ehipto no nighimu to dakol no samuk nokani no niglimud to hop–at no malan no otow no og–atu to gobirnu no nig–alap din dio to holholawan.” \v 39 Kagi ni Pablo, “Kono no sikanak su Hudiu a atag no dio a mootow to dakol no lunsud to Tarsu duon to probinsia to Silisia. No ogbuyu a koykow ko ogpaagad–agad ka ko ogkagian ku porom ka mgo otow.” \v 40 Nighoo ka kapitan ki Pablo no nigsasindog on si Pablo duon to hagoran woy nigkamoy rin oyow oghagtong on ka mgo otow to ogkakagi. Poghagtong dan on, nigkagian ni Pablo sikandan to kinagian dan no Hinibriu.\f + \fr 21:40 \fq Ka Hinibriu\ft , ian ka kinagian lagboy to mgo Hudiu.\f* \c 22 \p \v 1 Kagi ni Pablo to mgo Hudiu to, “Mgo sulod woy mgo amoy, pamminog kow to soini no ignangon ku kaniu.” \v 2 Pogdinog to mgo otow to ian kinagian din ka kinagian dan no Hinibriu, warad ian nigkakagi sikandan no ogpamminog. \v 3 No kagi ni Pablo to, “Sikanak, Hudiu a no dio a mootow to lunsud to Tarsu dio to probinsia to Silisia. Di, kai a mogtulin to soini no lunsud to Hirusalim no si Gamaliel, ian ka nig–anad kanak. Matuwarong ka pog–anad din kanak to sikan no Balaod no inggalat to mgo kaap–apuan ta. No nounawa a rod man kaniu no kai kuntoon su nigpoomot a lagboy to pogtuman ku to tibo to pogsabut ku no ogkoiniatan to Magboboot.\f + \fr 22:3 \fq Si Gamaliel\ft , talag-anad to mgo Hudiu no ogtahuron to mgo Hudiu. Pitow ka to Hinimuan 5:34.\f* \v 4 Sikan ian to nigbaybayaran ku ka mgo nigtuu no nig–unug to soini no Dalan tongod ki Hisus, woy duon pad pighimatayan ku. Agad mgo lukos woy boi, nigdakop kud woy nigbanggutan kud woy impapirisu kud on,” kagi ni Pablo. \v 5 “Insaa now pa ka Labow no Talagpanubad woy ka mgo pogbuyagon ta kai su sikandan ka ogpakamalogot to soini no ignangon ku. Ian su sikandan ka nigbogoy kanak to mgo sulat no impaalap dan nokani dio to mgo duma ta no mgo Hudiu no dio to lunsud to Damasku. Sikan ian to nighondio a nokani to oyow ogpandakopon ku ka mgo otow no nigtuu on ki Hisus,” kagi ni Pablo, “su ighatod ku porom sikandan dini to Hirusalim oyow ogkalogparan. \p \v 6 Nò, nighipanow ad on, no to pogkamarani kud to Damasku no marani on ogkougtu ka allow, no natokow ad to dakol no layag no nigligkat to langit. No nalayagan ka tibo duon to nigsasindogan ku. \v 7 Napolod a ro duon, no duon nigdinog ku no nigkagi kanak to, ‘Saulo, Saulo, manio to ogbaybayaran a nu?’ \v 8 Nigtabak a to, ‘Buyag, hontow ka?’ Kagi rin kanak to, ‘Sikanak no si Hisus no taga Nasarit no ian ka ogbaybayaran nud,’ kagi rin kanak,” kagi ni Pablo. \v 9 “Ka mgo duma ku, nigkita to layag di waro mogdinog to kagi to sikan no nignangon kanak. \v 10 No nigtabak a ki Hisus to, ‘Nokoy ka oghimuon ku, Buyag?’ Kagi to Lagboy no Igbuyag kanak to, ‘Sasindog ka no hondio kad on to lunsud to Damasku, no duon ka ognangon koykow to tibo no nigbobootan to Magboboot no igpohimu rin koykow.’ \p \v 11 “Ogpitawon ku poron,” kagi ni Pablo, “no kono ad ogkita su nabutud ad on su ligkat to sikan no malayag lagboy. Sikan ian to pigkitkit ad to mgo duma ku no nigparagas koy on nigsolod dio to lunsud to Damasku.” \p \v 12 Kagi ni Pablo, “Duon otow no taga Damasku no ogtahud to Magboboot, no si Ananias ka ngaran din. Ka batasan din to ayad–ayad no ogtuman to Balaod ni Moisis. No ogtahuron sikandin to tibo no mgo Hudiu no taga Damasku. \v 13 Nò, nighondio si Ananias to kanak woy nigsasindog to longod ku. Kagi rin to, ‘Sulod Saulo, gimulat kad on.’ Sikan do ian no nakakita ad on, woy nigkita a ki Ananias. \v 14 Kagi ni Ananias kanak to, ‘Ka Magboboot, no ian Magboboot dod to mgo kaap–apuan ta, sikandin ka nig–alam koykow to oyow ogkatagaan nud on ka ogkoiniatan to Magboboot, woy ogpakakita ka ki Hisus no ian ka Matuwarong no Suguanon din, woy ogpakarinog kad on to kandin lagboy no lagong. \v 15 Ian su sikoykow ka ogpamalogot din dio to tibo no mgo otow to sikan no nigkita nud woy ka nigdinog nud no ogligkat ki Hisus. \v 16 No kuntoon,’ kagi ni Ananias kanak to, ‘Nokoy ka ogtagaran nu? Sasindog kad on woy pabautismu kad on woy sampitan nud on ka ngaran ni Hisus oyow ogpasayluan din on ka mgo salo nu.’ ” \p \v 17 Kagi ni Pablo to mgo otow to, “Pogkaponga, nig–uli a dio to Hirusalim no nighondio ad to Dakol no Ampuanan ta, no duon impapitow kanak no paatawan. \v 18 No nakakita a ki Hisus no kagi rin kanak to, ‘Agpas ka awo kai to lunsud to Hirusalim su ka mgo otow kai, kono ogtuu to igmalogot nu to impohitaga ku koykow,’ \v 19 No nigtabak a ki Hisus to, ‘Di Buyag, ogtuu poron su natagaan to mgo otow kai ka mgo batasan ku nokani no inlogob kud ka mgo anaranan to mgo Hudiu no impapirisu ku woy nigbarasan kud on ka mgo otow no nigtuu koykow. \v 20 No ko nighimatayan dan si Istiban no talagmalogot to kinagian nu, nighoo ad woy nigsasindog a to longod dan no nanggalat ku ka mgo kinabo dan.’ \v 21 Di nigtabak si Hisus kanak to, ‘Hipanow kad on su ogsuguon ku sikoykow dio to mariu oyow ogkanangonan nu ka mgo otow no kono no Hudiu to nangnangonon ku,’ kagi ni Hisus kanak,” kagi ni Pablo. \p \v 22 Duon do ian mataman ka mgo otow no nigpamminog ki Pablo taman to nighingaranan din ka mgo otow no kono no Hudiu. No nigbabansagon sikandan to, “Himatayi now on ka soini no otow. Himatayi now on. Konad no litos to duon pad goinawa.” \v 23 Nambabansagon ka mgo otow woy nigtopongan dan ka mgo manggad dan woy insawilo dan ka obol to tano su nabolu on ian lagboy ki Pablo. \p \v 24 Nò, ka igbuyag to mgo sundalu, nigpasolod din on si Pablo dio to baloy woy insugu din to ogpabarasan dan oyow ogpakanangon poron si Pablo ko manio to nigbabansagonan ka mgo otow kandin.\f + \fr 22:24 \ft Waro mataga ka igbuyag to sundalu ko nokoy ka ingkabolu to mgo otow ki Pablo su kono ogpakasabut to Hinibriu.\f* \p \v 25 Sikan ian to nigbanggutan dan on ka bolad woy ka paa ni Pablo su ogbarasan dan porom sikandin di kagi ni Pablo to sagboka no kapitan no nigsasindog to longod din to, “Ko ogbarasan nu ka nasakup to gobirnu to Ruma to waro now pad in–insoi ko duon salo din, kono kow buwa ogpokounug to sikan no balaod dan,” kagi ni Pablo. \v 26 Pogdinog to kapitan to sikan no kagi ni Pablo, nighondio pad to igbuyag to mgo sundalu no kagi rin to, “Manio to ogpabarasan nu kanami ka otow no nasakup to Ruma?” \v 27 No sikan ian to nighondio ka igbuyag dan no kagi rin ki Pablo to, “Og–inso a koykow ko tu–tuu ian no nasakup ka to gobirnu to Ruma?” Kagi ni Pablo, “Hoo.” \v 28 Kagi to igbuyag to mgo sundalu to, “Nakabayad a to salapi no dakol oyow ogkasakup a to gobirnu to Ruma.” Kagi ni Pablo to, “Di sikanak atag, ligkat to ingkabato ku, nasakup a to gobirnu to Ruma.” \p \v 29 Sikan do ian no ka mgo sundalu no ogbaras poron no og–insoinso ki Pablo, nan–awo duon to longod din. Woy songo nahallok on ka igbuyag to mgo sundalu su nataga sikandin to nasakup si Pablo to gobirnu to Ruma woy su nakasalo on to balaod to sikan no gobirnu su nigpabanggutan din si Pablo. \s1 Ka Pogtangko ni Pablo to mgo Pogbuyagon to mgo Hudiu \p \v 30 Pogkapawo, nighokaran on to igbuyag to sundalu ka karina no inhikot to bolad ni Pablo. Woy nighinggat din si Pablo dio to pinanlimud din no mgo igbuyag to mgo talagpanubad to mgo Hudiu, woy ka tibo no mgo pogbuyagon dan. No nigpatangko din on si Pablo kandan. \c 23 \p \v 1 Nò, nigtongtongan ni Pablo ka mgo pogbuyagon, no kagi rin to, “Mgo sulod no pinanganak ni Israil, maawang ka goinawa ku to Magboboot su taman kuntoon, nig–ayad–ayad ad to ogpaagad–agad kandin.” \v 2 No si Ananias no ian Labow no Talagpanubad dan, nigsugu to songo otow no nigsasindog to longod ni Pablo to, “Tagpia now kun ka bo–bo ni Pablo.” \v 3 Kagi ni Pablo ki Ananias to, “Sikoykow, songo ogkalogparan ka to Magboboot su ogparoyowroyow ka su ogbobootan a nu poron, no ka Balaod ta ka igsokod nu to batasan ku. Dokad di, niglop–ang ka to sikan no Balaod no insugu nu to igpatagpi a nu,” kagi ni Pablo ki Ananias. \v 4 Kagi to dangob no mgo otow no marani ki Pablo to, “Manio to ogmarooton nu ka Labow no Talagpanubad no pig–alam to Magboboot?” \v 5 Kagi ni Pablo to, “Ko nataga a pa to Labow no Talagpanubad ka nigkagi, waro a poron nigkagi to sikan su duon ingkasulat no kinagian to Magboboot to, ‘Kono now maroota ka igbuyag now.’ ”\f + \fr 23:5 \ft Ogkabasa to Exodo 22:28.\f* \p \v 6 Pogpitow ni Pablo to mgo pogbuyagon, nigkita rin to mgo Parisiu ka songo baad woy mgo Sadusiu ka dangob no baad. No su natagaan ni Pablo to nigloinloin ka pogtuu to sikan no mgo otow nigbabansagon to, “Mgo sulod, Parisiu a woy songo Parisiu ka mgo kaap–apuan ku. Nokoy naan to duon a kai to tangkaan now kuntoon su og–in–insaan a tongod to pogtuu ku to duon allow uromo no ogkouyag to Magboboot ka mgo nammatoy.” \v 7 Pogdinog to mgo pogbuyagon to kagi ni Pablo, nabaad on ka pogdoromdom to sikan no mgo nalimud no pogbuyagon no nigbunsud on nigpaap–apuloy ka mgo Parisiu woy ka mgo Sadusiu. \v 8 Ian su kagi to mgo Sadusiu to waro pogkouyag to mgo nammatoy, waro diwata woy songo waro gimukud. Di ka mgo Parisiu, ogtuu atag to sikan tibo. \p \v 9 Sikan ian no nigmabanbansagonoy on ka mgo pogbuyagon woy duon mgo talag–anad to mgo Balaod ni Moisis no tahan nig–amut to mgo Parisiu. Nigsasindog on sikandan no nigpangabang ki Pablo to kagi ran to, “Waro pigkita noy no salo ni Pablo. Agad naan ko duon gimukud woy ko diwata to Magboboot no nigkagi ki Pablo, waro man makasalo,” kagi ran. \p \v 10 No natimtimulan on ka pogmaap–apuloy ran no inat to ogmoog–ogotoy on ka mgo pogbuyagon. No sikan ian to nigsugu to igbuyag to mgo sundalu oyow og–awoon dan on si Pablo su kakuwo to oghigbithigbiton dan on. No impalibong din on si Pablo dio to baloy to mgo sundalu. \p \v 11 Nò, pogliwaro to marusilom, nigpakita ka Lagboy no Igbuyag ta no si Hisus dio ki Pablo. Kagi ni Hisus to, “Kono ka ogkahallok su unawa to impamalogot nu ka kinagian ku kai to Hirusalim, songo og–awoson no igpamalogot nu rod dio to Ruma.” \p \v 12 Pogkapawo, duon mgo Hudiu no nigmouy–uyunoy woy nangulibot sikandan to woy ran ogkoon woy og–inum to agad nokoy ko ogkohimatayan dan on si Pablo. \v 13 No ka nigmouy–uyunoy to sikan, nigsubla to kohop–atan no otow. \v 14 No nanhondio sikandan to mgo igbuyag to mgo talagpanubad woy ka mgo pogbuyagon to mgo Hudiu. No kagi ran to, “Nighogot ka goinawa noy lagboy su nangulibot koy to woy koy on ogkoon woy ko og–inum to agad nokoy ko ogkohimatayan noy on si Pablo. \v 15 Sikan ian, sikaniu no mgo igbuyag to mgo talagpanubad woy tibo kaniu no mgo pogbuyagon to mgo Hudiu, buyua now dio to igbuyag to mgo sundalu oyow ighutuk din ighatod si Pablo kai to kaniu. No honduonan now to ian now igpohondini su og–ay–ayaron now to og–insoinso kandin tongod to pighimu rin. Dokad di, nig–indan koy to, woy ogpokouma si Pablo kai to kaniu, oghimatayan noy on.” \p \v 16 Di duon anakon ni Pablo no lukos no anak to atoboy rin no nakarinog to tuud to mgo otow to oggopasan dan poron si Pablo. Nighondio to kampu to mgo sundalu no nignangonan din si Pablo to sikan no pigdinog din. \v 17 Pogkataga ni Pablo, nig–umow rin ka sagboka to mgo kapitan no kagi ni Pablo to, “Ihatod nu ka soini no balubato dio to igbuyag to mgo sundalu su duon ignangon din.” \v 18 Pogkaponga, inhatod to kapitan ka balubato dio to igbuyag to mgo sundalu. Kagi to kapitan to, “Si Pablo no napirisu, nig–umow kanak woy impahatod din ka soini no balubato kai to koykow su duon ignangon din koykow.” \p \v 19 Nò, nigkitkit to kapitan ka balubato to nigdapig no nigtungop to nig–inso kandin to, “Nokoy ka ignangon nu kanak?” \v 20 Kagi to balubato to, “Nigmouy–uyunoy on ka mgo Hudiu to ogbuyu koykow to oyow ighatod nu si Pablo dio to ogkalimud no mgo pogbuyagon dan asolom. Oghonduonon dan to og–ay–ayaran dan to og–insoinso to pighimu ni Pablo. \v 21 Di kono nu ibogoy su subla to kohop–atan ka mgo otow no ogmanggopas dio to dalan no nangulibot sikandan to woy ran ogkoon woy ko og–inum to agad nokoy ko ogkohimatayan dan on si Pablo. No kuntoon, ian dan do tagaran ko oghoohoo ka to sikan no ogbuyuon dan koykow to ighatod nud si Pablo dio to pogbuyagon to mgo Hudiu. Ian su nig–indanan on to oggopasan dan si Pablo,” kagi to balubato. \v 22 Pogkaponga, pinalibuwas on to igbuyag to mgo sundalu ka balubato no pigsaparan din sikandin to, “Kono nu nangoni ka agad hontow to nignangonan a nu to soini.” \v 23 Pogkaponga, nig–umow rin ka daruwa no kapitan no kagi to igbuyag dan to, “Limura now on ka daruwa no gatus no sundalu no oghipanow, woy kapituan no sundalu no ogpanguddo, woy daruwa no gatus no sundalu no og–alap to kommag. Tagama kow on oyow ogpakaligkat kow on angkuwan to alas nuibi\f + \fr 23:23 \fq Ka alas nuibi\ft , ogtakas to oglabung.\f* to kuntoon do no marusilom su ogsuguan kow dio to lunsud to Sisaria. \v 24 Woy alap kow to mgo kuddo oyow ogpakasakoy si Pablo. No ay–ayari now ka pog–alap now kandin dio ki Gobirnador Pilik oyow kono ogkoomonu.” \v 25 No duon insulat to sikan no igbuyag to sundalu. No kagi to sulat to: \p \v 26 “Sikanak no si Klaudiu Lisias, ogpangumustoon ku sikoykow no tahuronon no Gobirnador Pilik. \v 27 Ka soini otow no igpahatod ku dio to koykow, narakop to mgo Hudiu. No ko waro ku pa poron moumoi sikandin, oghimatayan dan on poron. Duon mgo sundalu no nigduma kanak no nigpapangabangan ku si Pablo su nanangonan a to nasakup sikandin to gobirnu ta no dio to Ruma. \v 28 Nò, noiniatan ku to ogkabatukan ku ko nokoy ka igbabayung to mgo Hudiu ki Pablo. Sikan ian to inhatod ku pad sikandin dio to nalimud on ka mgo pogbuyagon dan. \v 29 Di ian ku ro ingkabatuk ku tongod ki Pablo, to waro man hinimuan din no litos to igkamatoy rin woy songo waro salo din litos to igkapirisu rin. Ian do igbayung dan ki Pablo ka tongod do to kandan do no balaod to mgo Hudiu. \v 30 No ian to in–agpas ku impahatod si Pablo dio to koykow su nanangonan ad to duon mgo otow no nigmouy–uyunoy to oggopasan sikandin. No nigsuguan ku ka mgo otow no nigbayung ki Pablo to oyow songo oghondio koykow oyow ognangonan dan sikoykow ko nokoy ka ingkabolu dan kandin.” Sikan do ka tagu to sulat no igpaalap to gobirnador. \p \v 31 Nò, nigpaagad–agad to mgo sundalu ka innangon to igbuyag dan. No ko marusilom on, inhatod dan on si Pablo dio to lunsud to Antipatria. \v 32 Mapawo, ka mgo sundalu no nighipanow ro, nan–uli on dio to kampu to mgo sundalu. No ian do nigparagas ka mgo sundalu no nanguddo no oghatod ki Pablo dio to Sisaria. \v 33 Pogkouma ran dio to lunsud to Sisaria, imbogoy ran on ka sulat ligkat to igbuyag to mgo sundalu woy songo imbogoy ran on si Pablo dio to gobirnador. \v 34 Pogkaponga to gobirnador to ogbasa to sulat, nig–inso din si Pablo ko hondoi ka ugpaan din no probinsia. Kagi ni Pablo, “Silisia.” \v 35 Kagi ni Gobirnador Pilik to, “Woy ad og–insoinso koykow ko ogpokouma on ka mgo otow no ogbayung koykow.” Pogkaponga, nigpabantayan si Pablo to sundalu no dio mokougpo to baloy no impohimu nokani ni Igbuyag Hirodis. \c 24 \s1 Ka Pogbayung to mgo Hudiu ki Pablo \p \v 1 To pogligad ka igkalima no allow, si Ananias no ian Labow no Talagpanubad to mgo Hudiu, nigsundul on dio to Sisaria ligkat to Hirusalim. Duon mgo pogbuyagon to mgo Hudiu woy sagboka no abogaru no si Tirtulu no nanduma kandin. Innangon dan ki Gobirnador Pilik ka igbayung dan ki Pablo. \v 2-3 No ko naangoy on si Pablo, nigbunsuran ni Tirtulu ka ignangonnangon din no igbayung dan ki Pablo. \p Kagi ni Tirtulu, “Gobirnador noy no tahuronon, dakol ka igkasayo noy koykow su ligkat to sikoykow ka igbuyag noy, maroyow ka pog–ugpo noy su taman to nalugoy, waro samuk noy kai to soini no probinsia ta. Agad hondoi koy ogpokougpo to soini no probinsia, dakol ka pogpasalamat noy koykow to igbuyag noy su dakol ka igkarago noy tongod to tibo no mgo hinimuan no immaroyow nu to soini kanta no ugpaan. \v 4 Sikan do Buyag, kono noy ro ogmalayaton ka ignangonnangon noy koykow. Di ogbuyu koy ro sikoykow ko ogpamminog ka to soini no ignangonnangon noy koykow no malopot do. \v 5 Ian su nabatukan noy si Pablo to talaghimu to samuk sikandin su agad hondoi ogdolog kai to kalibutan, ogsasawon din ka mgo Hudiu. No si Pablo dod ka songo igbuyag to songo sampangan to mgo otow no og–unug to otow no taga Nasarit,”\f + \fr 24:5 \fq Ka otow no taga Nasarit\ft , ian si Hisus.\f* kagi ni Tirtulu. \v 6 “Nò, ko waro noy pa narakop si Pablo, nigligsoman din porom ka Dakol no Ampuanan noy. Sikanami poron ka ogpakaboboot ki Pablo woy og–unugon noy poron to kanami no Balaod. \v 7 Di si Lisias no ian igbuyag to mgo sundalu, nighondio to kanami no nig–agawan koy rin. \v 8 No nigsugu koy rin to oyow kai koy on ogtangko to koykow oyow ignangon noy koykow ko nokoy ka igkabolu noy ki Pablo. Ko og–insoinso ka ki Pablo,” kagi, “ogkatagaan nu ro to tu–tuu ian ka tibo no igbabayung noy kandin,” kagi ni Tirtulu ki Gobirnador Pilik.\f + \fr 24:8 \ft Duon nagalat no dongan no \fq Hinimuan\ft , no waro ikalagkos ka katamanan to birsikulu 6 taman to kabinunsuran to birsikulu 8.\f* \v 9 No ka duma no mgo Hudiu, songo nig–uyun to sikan no innangon ni Tirtulu. \p \v 10 Sikan ian no nigkamoy ni Gobirnador Pilik si Pablo oyow ogkagi on. No kagi ni Pablo no igtabak to kagi ni Tirtulu to, “Ian maroyow ku, Buyag, to sikoykow ka ogpamminog kanak kuntoon to igtabak ku to soini no imbayung ni Tirtulu kanak su nalugoy kad on no talagboboot kai to probinsia to Hudia. \v 11 Ko og–inso ka pad, ogkanangonan ka to waro do mogsubla to sampulu on no allow ku woy daruwa ka poghondio ku to lunsud to Hirusalim su ogsimba a dio. \v 12 Waro otow no nakakita kanak to nig–apul a to agad hontow no dio a to Dakol no Ampuanan noy woy ko dio a to mgo anaranan noy, woy ko nigpanumbaloy a dio to lunsud. Woy songo waro ku sasawa ka mohon–ing no mgo otow. \v 13 Waro man igmalogot dan to soini no igbayungbayung dan kanak. \v 14 Di soini ro ka igkanangon ku koykow, to ogsimboon ku ka Magboboot no ian dod Magboboot to mgo kaap–apuan noy. No ian Dalan ku to pogsimba, ka tinuuan no nahan to mgo Hudiu no ubat. Di ogtuu a man to tibo no mgo Balaod no inggalat ni Moisis woy ka tibo no ingkasulat dongan to mgo talagnangon to kagi to Magboboot. \v 15 No ka og–im–imanan ku to Magboboot, ogkoun–unawa rod to sikan no og–im–imanan to soini no mgo Hudiu su songo og–iman–iman a to duon allow uromo no ogkouyag on to Magboboot ka tibo no mgo nammatoy, ka maroyow woy ka maroot. \v 16 Sikan ian to og–ay–ayaron ku ka mgo batasan ku su oyow ogmaawang ka goinawa ku dio to tangkaan to Magboboot woy ka mgo otow.” \p \v 17 Nigparagas si Pablo to, “Nò, Buyag. Ian ku inhondio to Hirusalim su mohon–ing on ka tuid no nanligad ka waro a makapanumbaloy, no duon igbogoy ku to mgo duma noy no mgo Hudiu no duon og–awoson dan, woy su duon dod igbogoy ku to Magboboot dio to ampuanan noy. \v 18 No sikan ian ka ogtumanon ku no pigkita a to mgo Hudiu dio to Dakol no Ampuanan noy no nakaponga ad on to pogtuman ku to mgo batasan noy to mgo Hudiu to igmalinis kanami ko duon igbogoy noy to Magboboot. No kono do no mohon–ing ka nigduma kanak woy songo waro man samuk. \v 19 Di duon nigsolod no mgo Hudiu no taga Asia. Maroyow porom ko nigduma pad sikandan oyow sikandan poron ka ogtangko koykow Buyag ko duon ig–ogot dan kanak,” kagi ni Pablo. \v 20 “Di su waro man nigduma sikandan, maroyow ko soini no mgo Hudiu kai kuntoon no ogbayungbayung kanak, ignangon dan koykow ko duon pigkita ran no salo ku no nig–in–insaan a ran no dio koy pad to Hirusalim no nigsasindog a to tangkaan to mgo pogbuyagon noy. \v 21 Waro man nigkita ran no igkabayung dan kanak. Songo kuwo do buwa ko nabolu kanak to nigsasindog a dio to taliwaro dan no nigkagi a to, ‘Nokoy naan to soini ad to tangkaan now kuntoon su og–in–insaan a now tongod to pogtuu ku to duon allow uromo no og-uyagon on to Magboboot ka mgo nammatoy,’ ” kagi ni Pablo. \p \v 22 Di si Gobirnador Pilik, dakol ka natagaan din tongod to sikan no tinuuan ki Hisus no oghingaranan to Dalan. Sikan ian to nigpahagtong din pad ka ig–insoinso dan ki Pablo to kagi rin to, “Woy ku ro ogbobooti sikoykow ko oghongkai pad si Lisias no ian igbuyag to mgo sundalu no dio to Hirusalim.” \v 23 Pogkaponga, nigsugu ni Pilik ka songo kapitan to, “Bantayi nu si Pablo, di kohoy–ui nu ro oyow kono ogkohirapan. Woy ibogoy nu oyow ogpakapanumbaloy ka mgo duma rin su oyow ogkabuligan dan sikandin.” \v 24 Waro do malugoy no niglibong si Gobirnador Pilik no nigdumaan din ka asawa rin no si Drusila. Hudiu si Drusila. No impaangoy ni Pilik si Pablo no nigpamminogan dan sikandin no ognangonnangon tongod to pogtuu rin ki Hisu Kristu. \p \v 25 Woy nig–alukuy si Pablo ki Pilik tongod to mgo batasan no matuwarong woy to og–awoson to ogponoron ta ka goinawa ta oyow kono ki ogpakasalo, woy to duon uromo Allow no Ogbobootan to Magboboot ka tibo no mgo otow kai to tano. Pogdinog ni Pilik to innangonnangon ni Pablo, nahallok. No kagi ni Pilik ki Pablo to, “Duon nu ro pad tamana ka ignangonnangon nu kanak. Igpaangoy ku ro sikoykow ko ogliwak a man do to ogpamminog.” \v 26 Di duon dangob no tuud ni Pilik to igpaangoy rin si Pablo su og–iman–iman ko duon poron salapi no igbogoy ni Pablo kandin. Sikan ian to malasi rin impaangoy si Pablo woy nigpamminog si Pilik kandin. \p \v 27 Nò, noumaan on to daruwa on no tuid ni Pablo dio to pirisuan taman to si Porsiu Pistu ka nakaliwan on no gobirnador to katondanan ni Pilik. Dokad di, waro palibuwasa ni Pilik si Pablo no napirisu su ogkoiniatan din to ogmaroyow ro ka goinawa to mgo Hudiu kandin. \c 25 \s1 Ka Pogsalig ni Pablo to Labow no Igbuyag no dio to Ruma \p \v 1 Natatoluan on ka pogdatong ni Pistu dio to Sisaria no nighondio sikandin to lunsud to Hirusalim. \v 2 No ko diad on si Pistu, nanhondio kandin ka mgo igbuyag to mgo talagpanubad woy ka mgo pogbuyagon to mgo Hudiu no pighutukan dan bayungi si Pablo. Woy nigbuyu dan ki Pistu to, \v 3 oyow ogpalibongan din on si Pablo dio to kandan to Hirusalim. Dokad di to nigmouy–uyunoy on sikandan to oggopas ki Pablo no dio pad to dalan su oghimatayan dan poron. \v 4 Di nigtabak si Pistu to, “Ogbabantayan dod si Pablo dio to Sisaria, no magaan a ro og–uli dio. \v 5 Sikan ian, parumaa now kanak ka mgo igbuyag now. No ko duon nohimu ni Pablo no maroot, litos to ogbayungan dan sikandin dio,” kagi ni Pistu. \p \v 6 Nò, wawalu woy ko sampulu do no allow ka ig–ugpo ni Pistu dio to Hirusalim woy niglibong dio to Sisaria. Mapawo, nigpinpinnuu si Pistu to pogboboot din no nigsugu to igpaangoy on si Pablo. \v 7 Pogkouma on ni Pablo, niglinglingotan on to mgo Hudiu no nigligkat to Hirusalim. Mohon–ing ka imbayung dan kandin to igbaghot ian no igbayung. Dokad di waro man igkamalogot to sikan no ignangon dan. \p \v 8 Kagi ni Pablo no intabak to imbabayung kandin to, “Waro a nakasalo to Balaod to mgo Hudiu, woy ko dio to Dakol no Ampuanan noy, woy songo waro salo ku ki Sisar no ian Labow no Igbuyag ta no dio to Ruma,” kagi ni Pablo. \v 9 Di su ogkoiniatan ni Pistu to ogmaroyow ro ka goinawa to mgo Hudiu kandin, kagi rin ki Pablo to, “Og–inso a koykow ko ogkoiniat ka buwa no ogpohondioon kud sikoykow to Hirusalim no dio kud ogbobooti sikoykow tongod to soini no mgo igbayung to mgo Hudiu koykow?” \v 10 Di nigtabak si Pablo to, “Soini ad kuntoon to tangkaan to bobootanan no ogpakaalap to katondanan ni Sisar no ian Labow no Igbuyag ta no dio to Ruma. Woy kai ian porom ka litos no ogbobootan a nu. Nataga kad on man to waro salo ku to mgo Hudiu. \v 11 Di ko duon pa nalop–ang ku no balaod woy ko maroot no hinimuan ku no oglitos to igkamatoy ku, balagad ko oghimatayan a. Dokad di, su ubat do duon ka mgo igbayungbayung dan kanak, kono no litos no ogpalibongan a nu dio to kandan. Sikan ian to ogsalig ad on ki Igbuyag Sisar no Labow no Igbuyag ta dio to Ruma to oyow sikandin on ka ogboboot kanak,” kagi ni Pablo. \p \v 12 Pogkaponga to nig–alukuy pad ni Pistu ka mgo talagtambag kandin, nigtabak sikandin ki Pablo to, “Su ogkoiniat ka to ogsalig ki Igbuyag Sisar, no sikan ian ka ogpohondioon kud on sikoykow dio to kandin,” kagi ni Pistu. \p \v 13 Waro do malugoy no ka Labow no Igbuyag to mgo Hudiu no si Agripa woy ka atoboy rin no si Birnisi, nighondio to Sisaria su ogkumustoon dan si Gobirnador Pistu. \p \v 14 No to pila pad buwa no allow woy ni Agripa dio ki Gobirnador Pistu, no innangonnangon din on ki Agripa tongod ki Pablo. Kagi ni Pistu to, “Duon otow, no si Pablo, no napirisu no inggalat ni Gobirnador Pilik no naliwanan on sikandin to katondanan. \v 15 No to poghondio ku to Hirusalim, ka mgo igbuyag to mgo talagpanubad to mgo Hudiu woy ka mgo pogbuyagon dan, nighondio to kanak woy innangonnangon dan kanak ka ingkabolu dan ki Pablo woy nigbuyu dan oyow ogpalogparan kud on porom sikandin. \v 16 Di nigtabak a kandan to kono no litos to batasan ta, ka nasakup to gobirnu to Ruma, ko oglogparan ta ka otow no kono pad ogpakatangko to mgo otow no ogbayung kandin su oyow ogpakatabak to sikan no imbayung kandin,” kagi rin. \v 17 “No nanhongkaid on to Sisaria ka mgo Hudiu. No pogkapawo on, niglimudlimud sikandan dio to kanak woy nig–agpas ku ro impaangoy si Pablo no nigpinpinnuu ad on su ogbobootan kud on sikandin. \v 18 Nahan ku ko duon dakol no salo ni Pablo. Di to pogpamminog ku to igbayung dan kandin, waro man salo din. \v 19 Ian do ogkoiniatan to mgo Hudiu to ogpaap–apuloy ki Pablo tongod to kandan no tinuuan woy tongod to songo otow no oghingaranan ki Hisus no namatoy, di to ognangon atag ni Pablo to manokal dod.” kagi ni Pistu. \v 20 “Sikan ian to nig–inso a ki Pablo ko ogkoiniat buwa sikandin no ogpalibongon ku sikandin dio to Hirusalim oyow dio ad og–insoinso kandin to tangkaan to mgo Hudiu su waro a mataga ko ogmonuon ku naan to sikan do no tinuuan ka igkasasow ran. \v 21 Di waro moghoo si Pablo su ogkoiniatan din to ian ogboboot kandin ka Labow no Igbuyag ta no si Sisar. No innangon din to ogpabantayan ku pad sikandin kai tagood to igpahatod ku sikandin dio to Ruma,” kagi ni Pistu. “No sikan ian to nigsugu a ro to ogpabantayan pad si Pablo to sundalu tagood to duon ogkohimu ku oyow igpaalap ku sikandin dio ki Igbuyag Sisar.” Sikan pad ian ka kagi ni Pistu ki Agripa. \v 22 No kagi ni Agripa ki Pistu to, “Ogkoiniat a porom no ogpamminog ki Pablo.” Kagi ni Pistu to, “Asolom kad ogpamminog kandin.” \p \v 23 Pogkapawo, nan–ilis si Agripa daruwa ki Birnisi to madmaroyow no sabinit dan no nigsolod on to limuranan to mgo otow. Nanduma ka mgo igbuyag to mgo sundalu woy ka mgo mabantug no otow ligkat to lunsud to Sisaria. Pogkaponga, nigsugu ni Pistu to igpaangoy si Pablo. \v 24 Kagi ni Pistu to, “Igbuyag Agripa woy tibo kaniu no nalimud, soinid ian si Pablo, no ian ka ogkaboluan to tibo to mgo Hudiu. Agad ka dio to Hirusalim woy ka kai, nignangon kanak ka igkabolu dan woy nigbabansagon dan to ogkoiniatan dan to ogpohimatayan. \v 25 Di waro kitoon ku no salo ni Pablo litos no igkamatoy rin. Di su si Pablo lagboy ka nignangon to igpohondio kud on sikandin ki Sisar no ian Labow no Igbuyag ta no dio to lunsud to Ruma, sikan ian to pigtuud ku to igpohondio kud on ian sikandin. \v 26 Dokad di, waro a mataga ko nokoy ka igkanangon ku ki Sisar tongod ki Pablo,” kagi ni Pistu. “Sikan ian to igpatangko ku pad si Pablo kaniu. No lagboy ku no maroyow ko sikoykow, Buyag Agripa, ka og–insoinso kandin oyow duon igsulat ku no igpaalap ku ki Sisar tongod ki Pablo. \v 27 Ian su kono no litos no duon ogkapirisu no igpaalap ku ki Sisar to kono a ogpakanangon kandin ko nokoy ka igkabayung to mgo otow kandin,” kagi ni Pistu. \c 26 \s1 Ka Pogtabak ni Pablo ki Agripa \p \v 1 Kagi ni Agripa ki Pablo to, “Litos no ogtabak kad on to mgo imbabayung to mgo Hudiu koykow.” No intayowtow ni Pablo ka bolad din no nigkagi on to igtabak din to, \v 2 “Kuntoon, maroyow ku to sikoykow, Buyag Agripa, ka ogpamminog kanak to igtabak ku to mgo igbabayung to mgo Hudiu kanak. \v 3 Ian su nataga kad on tahan to tibo no mgo batasan noy to Hudiu, woy ka mgo igkasasow noy woy ka mgo igmaap–apuloy noy. No sikan ian to ogbuyu a koykow to oyow ogpamminog ka pad kanak.” \p \v 4 Nigparagas si Pablo to, “Ka tibo no mgo Hudiu, nataga to mgo batasan ku ligkat to pogdakol ku dio to kanak no ugpaan woy ka sunud no dio ad on to Hirusalim. \v 5 Ko ognangonan ka pa to mgo Hudiu, nalugoy ro mamataga sikandan to batasan ku no dio a to kandan, to nig–ayad–ayad a to ogpaagad–agad to mgo batasan noy to mgo Hudiu su nakaamut a to sampangan noy no oghingaranan to mgo Parisiu.\f + \fr 26:5 \fq Ka mgo Parisiu\ft , ian ka sampangan to mgo Hudiu no og-ayad-ayad no ogpaagad-agad to mgo Balaod ni Moisis. Woy ogtuu to duon gimukud woy diwata woy pogkouyag to mgo nammatoy.\f* \v 6 No kuntoon,” kagi ni Pablo, “Soini ad on to tangkaan nu su og–in–insaan a tongod to pogtuu ku to sikan no insabut to Magboboot dongan to mgo kaap–apuan noy.\f + \fr 26:6 \ft Basa ka to Mgo Hinimuan 24:15.\f* \v 7 No sikan dod ian ka im–imanan to mgo duma ku no mgo Hudiu no ian pinanganak to sikan no sampulu woy daruwa no kaap–apuan noy. Sikan ian to maallow woy ko marusilom, ogpoomot ka mgo Hudiu to pogsimba ran to Magboboot. Nò, Buyag, ka soini no im–imanan noy, ian ka ligkatan to nigbabayungan a to mgo Hudiu. \v 8 Nò,” kagi ni Pablo, “Manio to mohirap kaniu to ogtuu to duon allow uromo no ogkouyag to Magboboot ka mgo nammatoy? \p \v 9 Di nokani pad, nahan ku no maroyow ko mohon–ing ka oghimuon ku no ig–atu ku to mgo otow no nigtuu to ngaran ni Hisus no taga Nasarit. \v 10 No sikan ian ka nighimu ku dio to Hirusalim no mohon–ing ka impapirisu ku no mgo otow no nigtuu ki Hisus su duon katondanan ku no nigligkat dio to mgo igbuyag to mgo talagpanubad to Dakol no Ampuanan noy. No ko duon otow no nigtuu ki Hisus no nighimatayan dan, songo nig–uyun a to igkamatoy ran,” kagi ni Pablo. \v 11 “Woy malasi ku logpari ka mgo otow no nigtuu ki Hisus no nigsolod dio to agad hondoi no anaranan to mgo Hudiu su ogpogoson ku poron to ogdoot ki Hisus. Lagboy ad on ian ogkalanglangotan kandan nokani. Woy songo nighondio ad to mariu no mgo ugpaan to mgo otow no kono no Hudiu oyow ogkabaybayaran ku ka nigtuu ki Hisus. \s1 Imbatbat ni Pablo ka kandin no Pogtokod ki Hisus \p \v 12 “Nò,” kagi ni Pablo, “Sikan dod ka tuud ku no nighondio ad to Damasku nokani. Ian su pigsugu a woy nabogayan ad to katondanan ku no nigligkat to mgo igbuyag to mgo talagpanubad to mgo Hudiu oyow ogpanlogparan ku ka mgo otow dio no nigtuu ki Hisus. \v 13 Nò, Buyag, ko nigmougtu on ka allow no duon koy on to dalan no oghondio a to Damasku, duon pigkita ku no layag no nigligkat dio to langit no nigsubla pad to layag to allow. Sikanak woy ka mgo duma ku to poghipanow, tibo koy nalayagan to sikan no layag. \v 14 No napolod koy tibo duon to ogsasindogan noy. No duon nigdinog ku no kagi to kinagian to Hinibriu to, ‘Saulo, Saulo, manio to ogbaybayaran a nu? Unawa to ogkasakitan ka karabau no ogsipo to magalang no duon to daru, songo ogkasakitan ka to pog–atu nu kanak,’ kagi ni Hisus. \v 15 No nigtabak a ki Hisus to, ‘Buyag, hontow ka?’ Kagi to Lagboy no Igbuyag to, ‘Si Hisus a, no sikanak ka ogbaybayaran nud. \v 16 Di kuntoon, sasindog kad on, su ian tuud ku to nigpakita a koykow kuntoon su nig–alam ku sikoykow to suguanon ku. No ian su oyow igpamalogot nu ka sikan no nigkita nu no nighimu ku, woy to sikan no igpapitow ku koykow uromo. \v 17 Ogsuguon ku sikoykow dio to mgo otow no Hudiu woy ka kono no Hudiu. Di ogpangabangan ku sikoykow ko ogkabaybayaran ka to sikan dod ian no mgo otow. \v 18 Ian su oyow ogkabat–awan nu ka pogdoromdom dan oyow oghalin on ka goinawa ran dio to Magboboot no ogkoongkoran dan on ka marusilom woy ogkaawo on sikandan to katondanan ni Satanas. Ian su oyow, ligkat to pogtuu ran kanak, ogkapasayluan ka mgo salo dan woy ogpakaamut to mgo otow no nig–alam to Magboboot no mgo sakup din,’ kagi ni Hisus kanak. \p \v 19 Nò, Buyag Agripa,” kagi ni Pablo, “Sikan ian to nigpaagad–agad a to sikan no nigdinog ku no impapitow kanak no nigligkat to Langit, \v 20 no dio ku pad hunnoi innangonnangon to mgo otow to lunsud to Damasku. No to poghutuk innangonnangon ku dio to Hirusalim, woy dio to agad hondoi no lunsud no duon to probinsia to Hudia, woy dio to mgo ugpaan to mgo otow no kono no Hudiu. Ian su oyow songo ogkohimu to ogsonditan dan on ka mgo batasan dan no maroot woy ogkahalin dan on ka goinawa ran dio to Magboboot oyow mgo ogmaroyow on ka mgo no batasan dan no igmalogot to pig–ongkoran dan on ka mgo maroot no batasan dan. \v 21 Sikan ian Buyag Agripa, to pigdakop ad to mgo Hudiu no dio a to Dakol no Ampuanan noy, woy nig–ol–ologan a ran poron himatayi. \v 22 Di, taman kuntoon, nigbuligan ad to Magboboot. Sikan ian to kai a to tangkaan nu su ogkaparagas ku ka ignangonnangon ku dio to agad hontow, ko mabantug woy ka kono no bantug. No ka sikan, nig–un–unawa ro to sikan no impanoy innangon ni Moisis woy to duma no mgo talagnangon to kagi to Magboboot dongan. \v 23 No ian dan innangon, to og–awoson no ogkabaybayaran on ka Kristu no ian Im–imanan to mgo Koot–otawan. Woy ligkat to kamatayon din, sikandin ka oghun-a ogkouyag to waro katamanan. No ian to oyow ogkabat–awan on ka pogdoromdom to mgo Hudiu woy ka kono no Hudiu.”\f + \fr 26:23 \ft Ogkabasa to Isaias 42:6; 49:6; 1 Kurintu 15:20.\f* \p \v 24 Nò, sikan pad ka pigkagi ni Pablo no nigbabansagon si Pistu to, “Pablo, nalangog kad on su ligkat to nigsubla on ka natouan nu,” kagi ni Pistu. \v 25 Di nigtabak si Pablo kandin to, “Igbuyag Pistu, waro a malangog. Tu–tuu ian ka soini no ignangon ku. \v 26 Kono ad ogkasipod to ognangonnangon ka soini ki Igbuyag Agripa su tahan din mataga to tibo no ignangonnangon ku su waro man makaholos kandin. \p \v 27 Nò, Igbuyag Agripa,” kagi ni Pablo, “Og–inso a koykow ko ogtuu ka to sikan no ingkasulat dongan to mgo talagnangon to kagi to Magboboot? Natagaan ku to nigtuu kad ian to sikan no ingkasulat.” \v 28 Kagi ni Agripa ki Pablo to, “Nahan nu buwa to magaan a nu ogkaalap to ogtuu ki Kristu.” \v 29 Kagi ni Pablo to, “Agad ko magaan woy ko malugoy, kono no sikoykow ro, di igkoiniat ku to Magboboot ko tibo kaniu no ogpamminog kanak kuntoon, ogkounawa kanak to pogtuu ku, di kono to pogkapirisu ku.” \p \v 30 Pogkaponga, no nigsasindog on ka igbuyag no si Agripa woy ka gobirnador woy si Birnisi woy mgo duma ran no naminpinnuu. \v 31 Poglibuwas dan on to sikan no bobootanan to mgo otow, nigpanangnangonoy to, “Waro man nohimu ni Pablo no litos to igkamatoy woy ko igkapirisu rin.” \v 32 No kagi ni Agripa ki Pistu to, “Ko waro pa nignangon si Pablo to ogpohondioon nud ki Igbuyag Sisar oyow si Sisar ka ogboboot kandin, ogkohimu porom no sikanta ka ogpalibuwas kandin.” \c 27 \s1 Ka Pogsakoy ni Pablo no Oghondio to Ruma \p \v 1 Nokouma on ka allow no pigbootan on to mgo igbuyag to ogligkat koy on no oghondio to probinsia to Italia. No si Pablo lagkos to duma no mgo napirisu, pigbogoy on dio ki Huliu no ian igbuyag to songo sampangan no sundalu no oghingaranan dan no Sampangan ni Igbuyag Agustu. \v 2 Nigsakoy koy on to barku no nigligkat to lunsud to Adramitu. Ka sikan no barku, magaan on ogligkat no ogpanagpitsagpit dio to mgo ugpaan no dio to probinsia to Asia no duon to duunganan to mgo barku. Duon duma noy woy ki Pablo no si Aristarku. Sikandin nigligkat to Tisalunika duon to probinsia to Masidonia. \v 3 Pogkapawo, nigduung koy on dio to lunsud to Sidon. Nohoy–uan ni Huliu si Pablo su nigbogoy on kandin to liwak to ogpanumbaloy dio to mgo alukuy rin dio to lunsud oyow ogkabogayan sikandin to mgo awosonon din. \v 4 Pogkaponga, nighutuk nig–untud si Pablo no nigligkat koy on man do. Di su kono koy ogpakasungalngal to kalamag, dio koy on makabayo to limang to pulu to Sipri no kaalindungan. \v 5 No poglapas noy, dio koy nigbayo to marani to probinsia to Silisia woy ka Pampilia, no nigduung koy on dio to lunsud to Mira duon to probinsia to Lisia. \v 6 No dio to Mira, ka igbuyag to mgo sundalu, nigkita to dangob no barku no nigligkat to lunsud to Alihandria no oghondio to probinsia to Italia. No sikan ka nigsakayan noy. \p \v 7 No to pogligkat noy, nignanoynanoy ka barku. Napilaan koy on ka nigpanag–ilis no bali naan no nakaligad koy on to lunsud to Nidu. Di nohirapan koy lagboy no waro koy maayun to ogliput to koopusan to pulu to Krita su naatangan koy to kalamag. Sikan ian to dio koy makabayo to limang no ogkaalindungan no duon to marani to Salmun.\f + \fr 27:7 \ft Woy ko Salmuni.\f* \v 8 Nigpanag–ilis koy to marani to pulu to Krita. Di mohirap ka pogkabayo noy, no nokouma koy on to duunganan to barku no pighingaranan to Maroyow no Duunganan. Ka sikan, nigmarani ro to lunsud to Lasia. \p \v 9 Nò, su nalugoy koy on dio to nabayaan noy, ogmalogon on to mgo barku dio to dagat su ogkoumaan on to tigbagyu.\f + \fr 27:9 \ft To kinagian to Ginirigu nigkagi to, “Nigligad on ka Allow to Kono dan Ogkoon to Igpatulin.” Sikan ka pagkoonan dan no duon to katamanan to Siptimbri woy ko ka kabinunsuran to Oktubri no magaan on ogbagiu woy ogdaddakol on ka mgo luwak to dagat.\f* Sikan ian to duon imbohog ni Pablo kandan. \v 10 Kagi rin to, “Ko ogparagas ki ro duon, inat to ogpakatolom a to ogkalogonan ki no dakol ka ogkaraat to soini no barku woy ka mgo kalaglagan no ingkasakoy. Di kono no sikan do no kalaglagan di songo kuwo buwa ko ogpakalagkos kinow to ogkamatoy,” kagi ni Pablo. \v 11 Di, ka igbuyag to mgo sundalu, dakoldakol ka pogsalig din to kapitan woy ka tagtuun to barku, no waro din amana masagman to imbohog ni Pablo. \v 12 Ian su mohirap to barku ka sikan no duunganan ko tigbagyu su dakol ka luwak. Sikan ian to noiniat ka mohon–ing no otow ko ogparagas koy ro su oyow ko ogkohimu, ogpokouma koy on dio to lunsud to Pinisi, su ka sikan no duunganan, ogkaalindungan to sikan no pulu to Krita. Dio koy porom ogpatilo–to to londong. \p \v 13 Pogbunsud on to mohimulung no kalamag ligkat to dibabo no balabagan, nahan to mgo otow to maroyow on to pogligkat noy. Sikan ian no pighusud dan on ka impalibatu to barku no nigpanag–ilis koy on to pulu to Krita. \v 14 Wa do malugoy no noumaan koy on to maagbot no kalamag no dio nigligkat to tano \v 15 no nousung do ka barku su warad maayun to ogsungalngal to kalamag. No sikan ian to nigbalagad noy on to naalap do to kalamag. \v 16 Bali naan, nokouma koy dio to malintok no pulu to Kauda. No su dio koy makabayo to limang din no ogkaalindungan, naayunan noy to ig–untud to barku ka balutu no naganuy. Di nohirapan koy su dakol ka kalamag. \v 17 No pogkaponga ran to in–untud ka balutu dio to barku, nigbanggutan dan on ka barku oyow kono ogkagulak to mgo luwak. Woy nighusuran dan on ka dakol no manggad no ogpakaalap to barku ko duon kalamag, su ogkahallok to ogganlad ka barku duon to natikobaanan no dio to diralom to woig no duon to marani to Libya. Sikan ian no naalap koy ro to kalamag. \v 18 Pogkapawo no ungod do ogmaagbot ka bagyu, nigbunsuran noy on to ogpan–ulugon ka kalaglagan dio to woig.\f + \fr 27:18 \ft Ian to og-ulugan dan ka kalaglagan su oyow ogdakol ka lotow to barku oyow kono ogkasulugan to woig no og-anlod on.\f* \v 19 No to sunud no allow, songo nan–ulug dan on ka subla no kalaglagan no og–awoson to pog–alap to barku. \p \v 20 Nò, su mananoy nighagtong ka bagyu no pila on no allow no waro noy kitaa ka allow woy mgo bituon, warad imanan noy to ogkapangabangan koy pad. \p \v 21 Pogkalugoy no waro pigkoon ka mgo otow dio to barku su nasasow, no nigsasindog on si Pablo no kagi rin to, “Mgo sulod, maroyow porom ko nigpamminog kow pa kanak an–anayan su dio ki ro porom nigtagad to pulu to Krita. Waro ki porom mabaybayari woy songo waro porom maraat kuntoon ka mgo kalaglagan. \v 22 Di kuntoon, ogbuyuon ku sikaniu to kono kow ogkahallok su waro agad sagboka kanta no ogkamatoy. Ka barku ro ka ogkaraat. \v 23 Ian to natagaan kud su ganna ro to marusilom, ka Magboboot no ian tagtuun kanak woy ka ogsimboon ku, nigsugu to diwata din no dio mogsasindog to longod ku. \v 24 No kagi to diwata kanak to, ‘Wow Pablo, kono ka ogkahallok su ogpokouma ka rod no ogpakasasindog ka to tangkaan ni Igbuyag Sisar. Woy ignangonan ku koykow to songo ogkohoy–uan to Magboboot ka tibo no mgo duma nu kai to barku oyow tibo kono ogkamatoy su duon goinawa to Magboboot koykow.’ \v 25 Sikan ian, mgo sulod,” kagi ni Pablo, “to maroyawa now ka goinawa now su ogsalig a to Magboboot to ogkatuman on ian ka tibo no impanangon din kanak. \v 26 Di ogganlad ka barku dio to marani to ilis to songo pulu to dagat,” kagi ni Pablo. \p \v 27 Ka pogkouma to sampulu woy hop–at no marusilom ka nigbagyu, no nousung do ka barku no ogpakalapas to Dagat to Adria no songo oghingaranan to Miditiraniu.\f + \fr 27:27 \fq Ka Dagat to Adria\ft , koopusan dod to Dagat to Miditiraniu.\f* \p No pogliwaro on to kausiloman, ka mgo otow no og–alap to barku, nigtolom dan to marani on ka tano. \v 28 Sikan ian no pigsokod dan ko songo monu karalom ka woig. Pogkaponga, pigdopa ran no kawaan do no dopa ka karaloman to woig. Waro do malugoy no nighutuk dan on sokora ka woig no sampulu woy lalimma ro no dopa ka karaloman. \v 29 Pogkaponga, nig–ulug dan ka hop–at no palibatu oyow kono ogkaanlas ka barku su ogkahallok ko ogganlad on to mgo batu. No nan–ampu sikandan su ogkoiniatan dan to ogmagaan porom ogkapawo ka langit. \p \v 30 Di ka mgo otow no og–alap to barku, niggongonan dan ka dangob no palibatu su og–iling ko ogtuntunan dan man do ka igtimul dan to palibatu dio to dulung to barku. Dokad di to ogholosan dan to hinimuan dan no inlogsad dan on ka balutu dio to woig su og–ongkoran dan porom ka barku. \v 31 Di nignangonan ni Pablo ka kapitan woy ka mgo sundalu to, “Ko kono og–ugpo ka sikan no mgo talagtimun kai to barku, warad ogkohimu now su tibo kow ogkamatoy.” \v 32 No sikan ian to nigtamporan on to mgo sundalu ka lubid no ingkohikot to balutu no pigbalagad dan on ka naanlas. \p \v 33 No ogmarani ogkapawo, no kagi ni Pablo kuwo to tibo no mgo otow to, “Nasampuluan on woy hop–at no allow no waro pigkoon now su nasasow kow lagboy to kalamag. \v 34 Sikan ian to ignangon ku kaniu to koon kow su oyow ogmanokal kow on su waro ogkoumonu kanta tibo.” \p \v 35 Pogkaponga ni Pablo to nigkagi, nigpurut din to paan no pigpasalamatan din pad ka Magboboot no duon to tangkaan to tibo no mgo otow nigbunsud on to ogkoon. \v 36 Sikan ian to nigmaroyow on ka goinawa ran tibo no songo nigkoon on. \v 37 Sikanami, daruwa koy no gatus woy kapituan woy hon–om ka nigsakoy to barku. \v 38 Pogkalantoy to tibo, nig–ulug dan dio to woig ka kalaglagan dan no bogas to trigu su oyow oglotow on ka barku. \p \v 39 Pogmaawang on ka langit, duon nigkita ran no tano, di waro dan tokora ko nokoy no tanaa. Di to pogpitow ran, nakasuluk ka tano woy ogkaalindungan woy duon pantad. Sikan ian to nigtuud dan ko ogkohimu, no ogpaparagason dan porom ka barku dio to pantad. \v 40 No sikan ian to nighokad dan do ka lubid no inhikot dan to mgo palibatu no nig–ongkoran dan do duon to woig. Nokogdongan do to nighokad dan on ka lubid no inhikot to mgo timun no igdalan to barku. Pogkaponga, pigbolat dan ka dakol no manggad to tangkaan to barku oyow ogpakarusu on to kalamag no ogduung on ogparagas dio to pantad. \v 41 Dokad di to nokouma ka barku to natikobaanan no tano no dio to diralom to woig no nigganlad on ka dulung to barku no warad mawoil ian duon. Sikan ian to nagulak on ka lobut to barku su dakol ka luwak. \p \v 42 Nò, ogkoiniatan to mgo sundalu no oghimatayan ka mgo napirisu no pigbantayan dan su kakuwo ko duon oglumbuk no ogpakapallaguy on. \v 43 Di nigsaparan on to kapitan to oyow kono ogkatooran ka tuud dan su ogkoiniatan din no ogpangabang ki Pablo. No nigsugu din ka ogkatou to oglumbuk oyow sikandan ka oghun–a no ogtinugpu dio to woig oyow oglumbuk on no oghondio to pantad. \v 44 Ka duma no kono ogkatou no oglumbuk, ogsundul no ogman–ambo to kayu no dio kua to lawa to barku no nagulak. Sikan ian to tibo nokouma on dio to pantad to waro noomonu. \c 28 \s1 Ka Dio woy si Pablo to Malta \p \v 1 Nò, ka nakalibuwas koy on to kohirapi, nakagakap koy on dio to pantad, woy nignangonan koy to Malta ka ngaran to sikan no pulu. \v 2 Maroyow ka pogsagman to mgo taga Malta kanami no nigtomogan koy to hapuy su nagonnow koy su mahagsil woy su ogbunsud on no og–uran. No sikanami woy ka mgo taga Malta, ogmanangnangonoy koy. \v 3 Si Pablo, nigpurut to kayu no igtomog. No to pogsabuk din to kayu dio to hapuy, duon ulod no niglibuwas su naralap to hapuy no nigpoongot–ongot to nigkagat to bolad ni Pablo. \v 4 Nò, pogkita to mgo taga Malta to ulod no nigbibitoy to bolad ni Pablo, kagi ran to, “Talagbunu naan ka soini no otow su agad to waro malonod to dagat, boot to Magboboot to ulod ka igkamatoy rin no igbayad to salo din,” kagi ran. \v 5 Di, pogwatilok ni Pablo to ulod no noulug on dio to hapuy no waro noomonu si Pablo. \v 6 No nigbabantoy ka mgo otow ki Pablo su nahan dan no oghiluon no oglobag ka lawa rin woy ko ogkapolod no ogkamatoy on. Di to pogkalugoy ran on to nigbabantoy no waro man mogmalotoy si Pablo, nabalowbalawan on ka pogdoromdom dan. No kagi ran atag to, “Magboboot nanaan ka soini no otow.” \p \v 7 Nò, ka ngaran to igbuyag to sikan no pulu to Malta, si Publiu. No duon tano din no ogmarani ro to sikan no dampotan noy. Nigpasolod koy dio to baloy rin no nigpakoon koy on. No dio koy mog–ugpo kandin to tatolu no allow. \v 8 Nò, duon dalu to amoy ni Publiu no malasi og–indos woy ogmoinit ka lawa rin. Sikan ian to nigpanumbaloy si Pablo dio to amoy ni Publiu woy nig–ampuan din. No to pog-ampu din, niggongonan ni Pablo ka lawa rin no noulian on ka piggoram din. \v 9 Pogkaponga, mohon–ing ka nandaralu no taga Malta no nanhondio ki Pablo, no tibo moulii to pogdaralu ran. \v 10 No dakol ka imbogoy to mgo taga Malta kanami. No to pogsakoy noy man do to dangob no barku, nigbogayan koy ran to tibo no nig–awos noy. \s1 Ka Pogligkat dan to Malta no Oghondio to Ruma \p \v 11 Tatolu no bulan ka ig–ugpo noy dio to Malta no nigsakoy koy on to barku no nigligkat to Alihandria no nigpatilo–to pad dio to Malta. No dio to dulung to barku duon inotow no oghingaranan dan to Sosoping.\f + \fr 28:11 \fq Ka Sosoping\ft , ian ka ngaran to barku no insangoy to inotow no og-ampuanan to mgo taga Girisia.\f* \v 12 Pogkalugoy, nigduung koy on to lunsud to Sirakusa, no tatolu no allow ka in–ugpo noy. \v 13 Ligkat dio, nigsakoy koy man do no nigtiku koy ka oghondio to lunsud to Rigiu no nasimagan koy ro dio to Rigiu. Pogkapawo, noumaan koy on to mohimulung no kalamag no dio mogligkat to nigligkatan noy, no nakaparagas koy on to pogsakoy noy. Nararuwan koy no nigduung dio to lunsud to Putioli. \v 14 No dio to Putioli, nakalambag koy to mgo otow no nigtuu ki Hisus, no nighinggat koy dio to baloy ran, no papitu no allow ka pogkougpo noy dio. Pogkaponga, no nighipanow koy ro no oghondio to lunsud to Ruma. \p \v 15 Pogdinog to mgo nigtuu no dio to Ruma to ogpokouma koy on, nigtagbu kanami dio to Palingki ni Apiu. Ka duma dan, dio nigtagbu kanami to lunsud no ogngaranan dan to Tatolu no Datonganan. Pogkita ni Pablo kandan, pigpasalamatan din ka Magboboot woy nigmaroyow on ka goinawa rin. \p \v 16 Pogkouma noy dio to Ruma, pigpalugutan si Pablo to og–ugpo dio to songo baloy to sagsagboka rin ka og–ugpo, di duon sagboka no sundalu no nigbantoy kandin. \v 17 Pogligad on to tatolu no allow ligkat to pogdatong ni Pablo, impaangoy rin on ka mgo igbuyag to mgo Hudiu duon to Ruma. Poglimud dan on, kagi ni Pablo kandan to, “Mgo sulod, agad to waro salo ku to mgo duma ta woy to mgo batasan ta, di nigpirisu ad on dio to Hirusalim woy imbobogoy ad on dio to mgo igbuyag no nigligkat to gobirnu no kai to Ruma. \v 18 Pogkaponga to pog–insoinso dan kanak, igpalibuwas a ran porom su waro salo ku no oglitos to oghimatayan a. \v 19 Dokad di to nigsaparan to mgo Hudiu ka sikan no igbuyag no waro a rin palibuwasa. No sikan ian to warad duma no igkohimu ku ko kono do to ingkanangon ku kandin to, ‘Ogpohondio a to Labow no Igbuyag ta no si Sisar su oyow sikandin on ka ogboboot kanak.’ Di waro man ig–ogot ku to mgo duma ku no mgo Hudiu,” kagi ni Pablo. \v 20 “No sikan ian to impaangoy ku sikaniu su oyow ogmaal–alukuyoy kinow. Ian su nokoy naan to ogkohikotan a to karina kai to bolad ku su napirisu a su ogtuuan ku ka otow no og–im–imanan to tibo no mgo kaap–apuan ni Israil.’\f + \fr 28:20 \fq Ka nig-im-imanan to mgo kapunganan ni Israil\ft , sikan dod ka Lagboy no Igbuyag no insabut to Magboboot no igbogoy rin kandan uromo. Songo ogkohingaranan to Im-imanan to mgo Koot-otawan.\f* \v 21 Nigtabak ka mgo Hudiu ki Pablo to, “Waro koy man moumoi to sulat ligkat to Hudia tongod koykow. Woy to mgo duma ta no Hudiu no nokohongkai ligkat dio to Hirusalim, songo waro imbatbat dan tongod koykow woy waro maroot no innangonnangon dan tongod koykow. \v 22 Di nataga koy to mohon–ing ka mgo otow dio to agad hondoi no ogdoot to tinuuan to sikan no sampangan to mgo otow no nig–amutan nud. Sikan ian to ogkoiniatan noy to ogpamminog ko nokoy ka koykow no mgo ogkaroromdom.” kagi to mgo Hudiu. \p \v 23 Pogkaponga to alukuyan dan, nig–indanan dan ka allow no iglimudlimud dan man do. No pogkouma to sikan no allow, mohon–ing ka nalimud dio to baloy no nig–ugpaan ni Pablo. Ligkat to masolom taman to nahapunan on, innangonnangon ni Pablo kandan tongod to pandatuan to Magboboot. Woy ligkat to mgo ingkasulat dongan to Balaod ni Moisis woy to mgo talagnangon to kagi to Magboboot, impamalogot din to si Hisus ka nigtuon dan. Ian su og–ol–olog porom si Pablo no ogpatuuon sikandan ki Hisus. \v 24 Duon ka nigtuu ki Hisus woy duon ka waro mogtuu. \v 25 Sikan ian to waro mog–un–unawa ka pogdoromdom dan, no woy nan–uli on, kagi ni Pablo kandan to, “Tu–tuu ian ka ingkasulat dongan ni Isaias no talagnangon to kagi to Magboboot, no impanangon to Gimukud to Magboboot dio to mgo kaap–apuan now. No kagi rin to, \q1 \v 26 ‘Hondio kad no nangnangoni nu ka soini no mgo otow to, “Ogdinog kow to nangnangonon ku di kono kow ogpakasabut. Duon ogkakitaan now, di kono kow ogpakabatuk ko nokoy ian ka kalitukan to ogkitoon now. \v 27 Ian su ogpagkol ka soini no mgo otow. Ogpabongolbongol sikandan to sikan no tu–tuu ian no nangnangonon woy ogpiong on su ogkakuwo ko ogpakakita woy ko ogpakarinog woy ko ogpakasabut no oghalinon ka goinawa ran kai to kanak no ogmaroyawon ku sikandan,” kinagian to Magboboot.” ’\f + \fr 28:27 \ft Ogkabasa to Isaias 6:9,10.\f* \m \v 28 No kagi ni Pablo to mgo Hudiu to, “Kuntoon, indani now on to, ka soini to nangnangonon to Magboboot tongod to pogpangabang din to mgo otow, nigsugu to oyow ogkanangonan on ka mgo otow no kono no Hudiu, no ogpamminog atag sikandan.” kagi ni Pablo. \p \v 29 Pogkaponga ni Pablo to innangonnangon rin, nanhipanow on ka mgo Hudiu, no malayat ka pogpaap–apuloy ran.\f + \fr 28:29 \fq Ka Birsikulu 29\ft , to dongan no mgo nagalat no mgo diblu to Hinimuan, duon ka waro ingkalagkos to birsikulu 29 su bolad do ka ingkasulat to mgo otow dongan to igliwanliwan dan to sikan no lagboy no ingkasulat ni Lukas.\f* \p \v 30 Taman to daruwa no tuid, nig–ugpo si Pablo dio to sikan no baloy no pigbayaran din to pog–ugpo, woy pinapanoik din on ka agad hontow, no ogpanumbaloy dio to kandin. \v 31 Waro ingkahallok ni Pablo to pognangonnangon din woy to og–anad tongod to pogpasakup to pandatuan to Magboboot woy tongod ki Hisu Kristu no ian Lagboy no Igbuyag ta. Woy waro ogsapad kandin.