\id JON - Pele-Ata Genesis, Jonah and New Testament [ata] -Papua New Guinea 2009 (DBL -2014) \h IONA \toc1 Iona \toc2 Iona \toc3 Io \mt1 IONA \imt1 Vaikala lamana \ip Lavuku noxou Iona ꞌo ne iou loxo lavuku moseꞌi noxiꞌa ta mitema sou palomatana mikaukavunu uasi. Mo uaꞌaloxu vaikala palopalomatana moseꞌi uasi. Ia muaꞌaloxu mii maꞌia Iona muꞌoxonu. \ip Lataua mupalusou Iona lexe ulai ne Ninive. Ia Iona umasaxa sou ulai uaꞌaloxu vaikala noxou Lataua ne uasi. Xo anu mulavusou lexe maasi xe anu ulai uaꞌalo xe ta Ninive ixiunu oponeꞌi, la Lataua umomomo sou uꞌoxonu masuaneꞌi uasi. La sou anu mutovo sou lexe uꞌume la Lataua munoꞌu mulivu muneꞌe ne Ninive. \ip Lavuku ane ꞌo mulosienge lexe Lataua mumasaxaiꞌa ta mitema no lialia ꞌo mukalusi, ia umasaxaiꞌa moseꞌisi uasi. Mo anu Lataua sou alauna, mo Anu umomomo sou uxexeenu susu xe Anu umomomo sou upamaulineꞌi aneꞌi ane mixali ta uluaiaꞌa ta mitema noxou. Xe Anu umomomo sou ulosiꞌa navunavu xe umamuloneꞌi la isuꞌa avile. \iot Aꞌalo muai no nano aloxo ꞌo \io1 Lataua mupalusou Iona la anu muꞌume 1:1-17 \io1 Lakilaka noxou Iona 2:1-10 \io1 Iona mulomu la mulai ne Ninive 3:1-10 \io1 Iona laꞌiaxu xe Lataua mualaunasiꞌa ta Ninive 4:1-11 \c 1 \s1 Iona Muꞌumexu IAUE Mo Mulai \p \v 1 No voxo vile, la IAUE muvikalanu Iona e Amitai ꞌolu aloxo ꞌo, \v 2 “Nalutu mo nalai no tuala tila e ne Ninive mo navikala lamana pekiaꞌu ulai noxiꞌa lexe aneꞌi ixiunu oponeꞌi xo ꞌiliꞌilixo masumasua ane aneꞌi miꞌoxoꞌoxonu ne, mupalaa no ieli mukalu, xe uasi la eni akalusiꞌa.” \v 3 Ia Iona mulomuanu IAUE, la umasaxa lexe uꞌume ulai ne Tasisi. Mulutu, la mulai no tuala vile ilemo lexe Iopa tei, sou lexe uxalisou lasipi vile ulai loxo ne Tasisi. Mulai xoo xe muxali, la lasipi vile asou ulutu sou ulai. Mumomomosou voteꞌisou mukalu, la mutelai no anu sou iloꞌa milai. Xo umasaxa lexe ulomuxu IAUE vaikalau uasi. \p \v 4 Xe iliꞌi, la IAUE muxalixu laꞌave tatila no luaki, la xaviinu misevile, mole lasipi ne ꞌalaꞌalai sou uvalavala. \v 5 Ta mitema sou xaixai no lasipi miꞌume misevile. Xe miavuti la mikakava mulai noxiꞌa ta maliavaiꞌa vilevilesi sou isuꞌulineꞌi. Xe miavuti, la mipeinu mimii seꞌi mulai no luaki mo lexe lasipi papaxexusi. Ia Iona ne, muluꞌelai no lia no lasipi tanu mo muai muvaꞌavaꞌamiminu avile. \p \v 6 Tatila sou lasipi molu muxalisou, la mutaliꞌisou aloxo ꞌo, “Loxovaa ane nini naai loxo ꞌo? Natulu mo naꞌava ulai noxou maliava noxine mo lexe anu tanunenge, la usuꞌulinenge mo mamu nenge taulua.” \v 7 Xe aneꞌi miavuti, la mivikala lexe, “Nenge takaukavu ualaualasinge vilevilesi no anu ovu alelaxu mo tataanu no tiva sou talaanu vile sou lexe taxalisou tavaꞌu laꞌave toxoxaꞌa ane muxalisinge ꞌo.” Miꞌoxo aloxo ne, la sou mixalisou Iona ualasou. \v 8 Ioxe miavuti, la mitaliꞌi vaxa noxou aloxo ꞌo, “Navikalanexi no anu tavaꞌu laꞌave toxoxaꞌa ane muxalisinge nengeꞌa ꞌo. Netetelisou xaixai maꞌia? Tualasine neꞌei? Nini sou xalee tuala anevaa? Mo vaikala noxine maꞌi?” \p \v 9 Iona mukolineꞌi aloxo ꞌo, “Eni amitemasie Evalaio. Eni alavusou aꞌumolu mo ataxaanu IAUE anu Lataua sou tuala teitexi no opo loxotolo. Anu mukoinu mimii latala loxo luaki ilou lia. Ia eni amasaxa lexe alomuxu vaikalau uasi, la sou ane eni eꞌume eneꞌe ꞌo.” \v 10 Aneꞌi milomu noxou aloxo ne, la mimamaꞌu manina. Xe miavuti vaxa, la mivikalanu aloxo ꞌo, “ꞌEi soxu ꞌo, nini nesusu manina.” \p \v 11 Xe ieꞌi uvaxa, la laꞌave uꞌokiꞌoki tani ukalu, miavuti la mitaliꞌisou, “Nexi taꞌoxone loxovaa mo sou laꞌave ꞌo tasiau?” \v 12 Anu mukolineꞌi aloxo ꞌo, “Ngasuꞌaleli uluꞌelai no luaki la sou anu utalo xo enisi ane, eni tavaꞌu laꞌave tatila ane muxalisinge ꞌo.” \fig |alt="Jonah falling into water" src="CO01414B.TIF" size="col" loc="Jon 1:12" copy="© 1978 David C. Cook Publishing Co." ref="Iona 1:12" \fig* \p \v 13 Aneꞌi xavineꞌiu lasipi mo lexe ilapunu ulai no tasiꞌi. Ia imomomo uasi xo xasi muꞌokiꞌokinu tani manina. \v 14 Ioxe aneꞌi miavuti, la miꞌava mulai noxou IAUE. “Mamu nini nalosixe navunavu no anu soli lakolisou itema ꞌo maulixu e nexi taꞌoxo masua ꞌo, aloxo nini nalavusou nalosou itema ane uvaꞌu menexu usoli navunavu. Nini mene namulinu masaxa noxine mo naꞌoxo mii ano.” \v 15 Xe miavuti, la sou mileanu muluꞌelai no luaki. Alaxu vilesisi ꞌo, la laꞌave tasiau. \v 16 Aneꞌi mimalei aloxo ne, la mimamaꞌu noxou IAUE. La sou miꞌelaxu sipsip mulai noxou, xe mipalaꞌalixu taneꞌi sou lexe aneꞌi imasaxa itaxaanu mo imulinu anusisi. \p \v 17 Ioxe, iliꞌi, la sou IAUE mupalusou sinana vile toxoxaꞌa sou muneꞌe mumalukusou Iona. Anu muxolu no nano noxou sinana opoonu aso xe ꞌolovoxo tatalu. \c 2 \s1 Iona Mukilaka \p \v 1 No nano noxou sinana opoonu, la anu muvikala lamana noxou Lataua IAUE noxou aloxo ꞌo, \q1 \v 2 “Auo! IAUE o, eni eꞌava noxine sou mii tuꞌumaxu ane muxalisilo ꞌo. \q2 La nini nelomusou ꞌava noxilo. \q2 Eni elai exolu ꞌalai no tuala masua noxiꞌa ta mitema sou soli. \q2 Eni elinga sou suꞌuli, la nini nelomusou linga noxilo. \q1 \v 3 Nini nesuꞌaleli, la eni eluꞌelai no lia no luaki tanu. \q2 Luaki mutaasilo mukalusi mo xaviinu mukikatukatusilo \q2 mo nini neꞌoxonu xasi tatatila kisou uluxu mukavukavulasi no lataleli. \q1 \v 4 Eni evikala aloxo ꞌo, \q2 ‘Nini nekusailo. \q2 Ia, eni emuxamuxaxu taleli lexe amaisou tani tavuna noxine la.’ \q1 \v 5 Xasi tatila kisou uluxu mukavukavulasi no lataleli, \q2 la muꞌotusou muaxo, xo luaki mutaasilo mukalusi. \q2 Iaꞌeiaꞌe sou luaki muausou kisilo kalumo. \q1 \v 6 Eni eluꞌelai manina no tavatavaꞌu laxalaxaꞌilu no lia no luaki tanu. \q2 Tuala noxiꞌa ta mitema sou soli ne mutatuxo pekiaꞌu avile. \q2 Ia IAUE, nini Lataua noxilo, nini nepamaulileli, \q2 la sou eni eꞌumesou tuala ane masua mole ane eni enoꞌu mauli laixe ꞌo. \q1 \v 7 Auo! IAUE, eni examuli lexe eni xavileli la ua, \q2 aloxo ne la sou eni exavutalaneni \q2 la ꞌava noxilo mulai muxali noxine no tani tavuna. \q1 \v 8 Ta mitema ilavusou imuxamuxaxu taneꞌi noxiꞌa ta maliavaiꞌa sou kalavoi \q2 mole mixovulaunu. \q2 Muamuaꞌi laixe ane noxine mo mixiunu tumaliꞌa, \q2 ia imulineni la ua. \q1 \v 9 Ia eni amasaxa lexe alexe lexe sou aꞌiti ualasine, \q2 mo aꞌelaxu sipsip ulai noxine mo amulinu aloxo eni epalaꞌalixu ne. \q2 IAUE, ninisi namitema sou pamauli la sou nexi temauli laixe.” \p \v 10 Ioxe iliꞌi, la sou IAUE muvikalanu sinana sou mulai muexinu Iona no tasiꞌi. \c 3 \s1 Iona Mulai ne Ninive \p \v 1 IAUE muvikalanu Iona la, \v 2 “Nalutu mo nalai no tuala tila ne Ninive mo napalaꞌalixu taleli ulai noxiꞌa.” \p \v 3 Iona mulomuxu vaikalau, la mulai. Ninive ne, anu tuala tatila manina. Itema vile umasaxa lexe ulutu no iou xalenga vile mo ulai uxali xalee vile la umuamuaꞌi voxo tatalu. \v 4 Ioxe, Iona mulutu la mulai no nano la mumuamuaꞌi voxo vile. Anu muꞌava noxiꞌa aloxo ꞌo, “Iliꞌi lexe voxo itemaxu tamei ukalu, la sou IAUE ukalusinge ngingi ta mitema ne Ninive.” \v 5 Xe aneꞌi milomusou vaikala noxou Lataua ne, la mimuxamuxaxu taneꞌi no anu, la sou mivikala aloxo ꞌo, “Nenge taꞌani mamu. Taxolu loxo nesi. Nenge latala ꞌo, nenge tatelo tokolomo suꞌinu sou tama ukalusi. Usoko noxiꞌa ta tatila mo ulai utalo noxiꞌa ta mitema vitanisi sou tamaxainge lexe nenge a texiunu oponenge.” \p \v 6 Tatananu tuala ne Ninive mulomusou aꞌalo ane ne, la muꞌumesou puloulou noxou. Muꞌumesou mukalu, la muxexeenu tokolomou laixe ia mutelo tokolomo suꞌinu sou tama sou mulai muxolu no lia no lomulo. \v 7 Anu mukalaa anaxu mulai noxiꞌa ta mitema ne Ninive, la muvikala aloxo ꞌo, “Nexi noxiꞌa ta tatila sou xaixai noxilo temasaxa lexe evile umomomo sou uꞌani uasi. Ngingi ta mitema ngongiꞌa ta kau mo ta sipsip mengi ngaꞌani mo ngaie mamu. Ngingi latala ne ngaxolu loxo nesi. \v 8 Ngatelo tokolomo suꞌinu sou tama noxinge mo noxiꞌa ta kau iloꞌa ta sipsip ukalusi mo ngingi ngatama pekiaꞌu ulai noxou Lataua. Ngalulusou ꞌiliꞌilixo masumasua noxinge mo ngaveꞌa ta mitema isoli uasi. \v 9 Lexe nenge taꞌoxo aloxo ne, la male anu uxiunu xavutalau la nenge taulua uasi.” \p \v 10 Lataua mumaisou lexe aneꞌi milulusou ꞌiliꞌilixo masumasua ane aneꞌi miꞌoxoꞌoxonu. La sou anu muxiunu xavutalau, la ukalusiꞌa ta mitema loxo mulemolu tei ua. \c 4 \s1 Iona Laꞌiaxu \p \v 1 Iona opoonu masua, la laꞌiaxu misevile xo Lataua muxiunu xavutalau, la ukalusiꞌa ta mitema ne Ninive uasi. \v 2 Xe muavuti la mulinga mulai noxou IAUE aloxo ꞌo, “IAUE, nini nalomusou vaikala noxilo. Eni exolu no tualasilo, la elavusou lexe nini ulai la naxiu xavutalameni, la nakalusiꞌa ta Ninive uasi. La sou eni eꞌume mo emasaxa lexe alai ne Tasisi. Eni elavusou lexe nini Lataua sou alauna. Nalavusou laꞌiaxene palepalea uasi. Nini nalavusou naꞌoxo lailaixe noxixe utotomu mo nalavusou naxiunu xavutalameni sou nalosou itema vile navunavu uasi. \v 3 Ioxe, IAUE nini nakalusou maulixo alalae ꞌosi. Laixe lexe eni asoli ia lexe eni asoli uasi, la anu laixe uasi.” \v 4 IAUE mukolinu vaikalau aloxo ꞌo, “Nini laꞌiaxeneu xo maꞌi?” \p \v 5 Iona muꞌumesou tuala tila ne Ninive, la mulai no ale no xalee tuala ane aso uxali utelo no anu. Anu mutulusou tani alelaxu, la muxolu no anu xo umasaxa lexe umaisou mii maꞌia ane uxali ne Ninive. \v 6 Iliꞌi, la sou Lataua IAUE muxalixu ovu vile sou Iona mutalume no maimaixu, la sou aso uieisou uasi. Anu muxolu laixesi. Iona muꞌosasou ovu ane ne misevile. \v 7 Ia loxo neꞌiela no kakau, la Lataua mupalusou tavaluli vile mulai muꞌotunu ovu ne mole muxalo. \v 8 Iliꞌi xe aso muxali tatila, la Lataua muxalixu atume ialuxu muneꞌe no xalee ane aso uxali utelo no anu. Xe aso muieisou Iona kisou, la iou muxalixalili la alaalai sou ulapau. La sou Iona muxavutala, la muvikala aloxo ꞌo, “Laixe lexe eni asoli ia lexe eni asoli uasi, la anu laixe uasi.” \p \v 9 Ia Lataua muvikalanu aloxo ꞌo, “Nini laꞌiaxeneu ovu ane muxalo ꞌo?” Iona mukolinu aloxo ꞌo, “Ani, eni laꞌiaxo misevile. Opoleli masua. Eni asolisi.” \v 10 IAUE muvikala aloxo ꞌo, “Ovu ane muxali no ꞌolovoxo vilesisi ka musoli no ꞌolovoxo vile la ne, nini naꞌoxo mii vile no anu uasi. Nini nasaxilaꞌu uasi. Ia nini tanenixu mii ane kituꞌa vitanisi ꞌo. \v 11 Ia eni talelixu tuala ne Ninive misevile. Xo anu tuala tatila mo ta mitema sou tavuꞌalo misevile. Aneꞌi ilavusou ꞌiliꞌilixo mulapu uasi. Itiitisiꞌa muxali loxo, itemaxu mavulovexa mavulovexa mavulovexa muxatele vile (120,000) xe ta miꞌamiꞌa loxo ta kau iloꞌa ta sipsip kalumo tavuꞌalo misevile.”