\id JHN - Dano NT [aso] -Papua New Guinea 1989 (DBL -2014) \h ZOHANEꞌ \toc1 Izesuꞌ Kilisitoꞌnimuꞌ Gamazi Lamineꞌ Nene Zohaneꞌ Gizineꞌ \toc2 Zohaneꞌ \toc3 Zon \mt1 IZESUꞌ KILISITOꞌNIMUꞌ GAMAZI LAMINEꞌ NENE ZOHANEꞌ GIZINEꞌ \imt1 Zohaneꞌ Gizineꞌ Luhuvo Nitekumuꞌ Gomuꞌ Gataaꞌ Gamazi \ip Mene buku neꞌmo nene Izesuꞌ monovomuꞌ Mataioꞌ luhuvo nitekuꞌ Malekoꞌ luhuvo nitekuꞌ idoꞌ Lukaꞌ luhuvo nitekuꞌ li nizadoꞌ nene do imineꞌ molo lo neive. Zohaneꞌ lo-limineꞌ gamazi mukiꞌ malatiꞌ nene aꞌmine ma bukuuꞌ nene nizamave. Zohaneꞌ aza Izesuꞌ sotoꞌ ineꞌ monovomuꞌ ma lo sotoꞌ amineꞌza asi adoꞌ Oꞌmosoꞌmi gamazi ve li-dave nene ganaꞌ vomilatiꞌ Oꞌmososi mino Oꞌmoso gidini minineꞌ ve lo lo-ngimineꞌ nelotiꞌ nene apiꞌ ogo gizineꞌ ve. Idoꞌ eveneꞌ loloꞌ ogo eveneliti vovoꞌninguꞌ mino gulive Izesuꞌ minineꞌ monovomuꞌ lo-ngimineꞌ. Idoꞌ monoꞌ noso holo-ngedaaꞌ ive Zohaneꞌ neꞌmo aka vele-delesa aniꞌ monovomuꞌ lo neive. \ip Idoꞌ Izesuꞌ atoliꞌmine initeꞌ do sotoꞌ ineꞌ malatikisi idoꞌ eikumuꞌ lo-ngimineꞌ mukikumukisi nene lo sotoꞌ o neive. Idoꞌ eiꞌ izipahala zuho ebeꞌ do vaꞌvaꞌ o-ngedosa gohi ogo aꞌmida ngeleꞌmizo vilingumuꞌ lo huko-ngidineꞌ monovomukisi lo neive. Idoꞌ Zuda ve nabalite eitoꞌ gili eleꞌvoleꞌ ilisa gilamaniꞌ monovomukisi lo neive. Idoꞌ Zudaꞌ aza lovo veliti aꞌninguꞌ Izesuꞌni molavo bili hilaniꞌ monovomukisi lo neive. Idoꞌ hilingutiꞌ otosa gamene ma izipahala zuho sotoꞌ o-ngimineꞌ monovomukisi lo neive. \ip Mene buku gizive nene guliveꞌve gizamineꞌ neineꞌza ganaꞌ akaꞌmilatiꞌ Zebedaioꞌ gipele Zohaneꞌ neꞌmo gizineꞌ ve laniꞌ. Monoꞌ godolo gosohokuꞌ nene eveneꞌ guliveꞌine Zohaneꞌ ve li milave hamo pamoꞌ minaniꞌ nemuꞌ ne ma gataaꞌ noune. Aꞌmine veutiꞌ ma nene monoꞌ noso holo-ngedaaꞌ ive Zohaneꞌ idoꞌ ma nene Izesuꞌ gamaziꞌve lamineꞌ gizive Malekoꞌ eze gulive ma nene Zohaneꞌ idoꞌ ma nene Zuda veloꞌ medelo mino Oꞌmoso initeꞌ lehize-daaꞌ ive naba gulive Anasiꞌ zuhoutiꞌ minive Zohaneꞌ. Nemuꞌ nene neuꞌ do gopoꞌ napa ogo gelamozo. Aꞌmine ve nete Zohaneꞌ luhuvo niteꞌ nene ma gizamave. \ip Mene buku gizive lave Zebedaioꞌ gipele Zohaneꞌ nene nGalilaia misuboukotiꞌ Zuda ve minineꞌ. Eze bisinisiꞌve nene alahaꞌ belo maketiloꞌ molaaꞌ ineꞌ. Idoꞌ Izesuꞌ aza izipahala zuho dokaꞌ dokaꞌ inguꞌ nene ganaꞌ apiꞌ ogo eiꞌ Zohaneꞌni nene daniꞌ. Idoꞌ Izesuꞌ hilingutiꞌ otavo Oꞌmosoꞌmo Okulumukuko eleꞌmizo do dizo vavosa Zohaneꞌ nene gamene haꞌna Zelusalemi numuno ebekuꞌ Oꞌmosoꞌmi gono do minineꞌ. Tiꞌ ogo minidotiꞌ nene ebeꞌ ma gulive Eheso nela ongo monelesa vineꞌ. Loma vete Asia misubo ve laaꞌ anguꞌ ve. Asia misubouꞌ Izesuꞌ zuho minaniꞌ neti ve nabaꞌine loloꞌ ineꞌ. Gamene ma Eheso ebekuko ongo nomonosa nene Izesuꞌ gamaziꞌve lamineꞌ Zohaneꞌ gizineꞌ ve laaꞌ nouneꞌ mesi idoꞌ Zohaneꞌ luhuvo niteꞌ sitohamo ve laaꞌ nouneꞌ nesi nene gizineꞌ. Idoꞌ alingeꞌ sotoꞌ ilinekumuꞌ gamazi Leveleseni ve laaꞌ nouneꞌ nesi nene gizineꞌ. Neꞌmine ogo Eheso ebeta ongo mono mino mo vani gehepeve molaniꞌ. Tiꞌ ogo hilineꞌ. Izesuꞌ izipahala zuhoutiꞌ nene eiꞌ hamoꞌ alingeꞌ hilineꞌ ve. \ip Mene buku gizive neꞌmo lumola nene tiꞌ lo lo neive. Mene buku gizineꞌ nene aꞌmine buku gatilizave nete Izesuꞌ nene Oꞌmosoꞌmo engiꞌ do nguꞌ izelive lo imiselelesa lo huko-ngidineꞌ ve li gili eleꞌvoleꞌ ilizave. Idoꞌ eitoꞌ gili eleꞌvoleꞌ ilizaniꞌ nene ingine minevoꞌ minevoꞌ ngemeni dameni dalisave lineꞌ. \c 1 \s1 Oꞌmosoꞌmi Gamaziloꞌ Medelive Minevoꞌ Minevoꞌ Lemeni Dameniꞌmi Meleho Aza Leliꞌ Okode Neꞌmine Do Otuho Eveneꞌ Loloꞌ Ineꞌ Gamazi \p \v 1 Oꞌmosoꞌmo initeꞌ mataꞌ olihe do sotoꞌ amineꞌ gameneloꞌ vomine Oꞌmosoꞌmi gamaziloꞌ medelive nene ha minineꞌ ve. Idoꞌ aꞌmine ve nene Oꞌmososi makaꞌ mino azasi Oꞌmoso minineꞌ ve. \v 2 Ganakutiꞌ Oꞌmoso mine do ada nene azasi makaꞌ minineꞌ ve. \v 3 Initeꞌ mataꞌ mukiꞌ sotoꞌ aniꞌ nene aꞌmine Oꞌmosoꞌmi gamaziloꞌ medelivelatikovoꞌ sotoꞌ aniꞌ ve. Eitatiꞌ sotoꞌ amineꞌ initeꞌ nene hamokisi ma nomive. \v 4 Aza nene minevoꞌ minevoꞌ lemeni dameniꞌmi meleho minaavo eveneꞌ laza eitatiꞌ minevoꞌ minevoꞌ lemeni nene dokunivo neꞌmo liviꞌ neꞌmino do labanaꞌ ele-ledaaꞌ neive. \v 5 Aꞌmine labanaꞌ nene litiꞌmusouꞌ hize labanaꞌ elaaꞌ neivo litiꞌmuso neꞌmo nene ngelo molo hite-desaꞌmivo ha labanaꞌ ele minaaꞌ neive. \p \v 6 Eveneꞌ ma Oꞌmosoꞌmo imiselavo aniꞌ nene gulive Zohaneꞌ ve. \v 7 Aza eveneꞌ maliti gamazi li sotoꞌ igaꞌ ave neꞌmine loloꞌ ogo ogo hetelineꞌ nene aꞌmine labanaliꞌmi melehi gamaziꞌve lo sotoꞌ o ngemavo nemuꞌ eveneꞌ mukiꞌ nene aꞌminemuꞌ gili eleꞌvoleꞌ ilizave losa ogo hetelineꞌ ve. \v 8 Eiꞌ neve nene aꞌmine labanaliꞌmi meleho gehepeve nene minivoba asi aꞌmine labanaliꞌmi melehinemuꞌ nene lo sotoꞌ sotoꞌ olosa aniꞌ ve. \v 9 Labanaliꞌmi meleho gehepeve eveneꞌ mukiꞌ lute hize labanaꞌ ele-ledaaꞌ ive nene mo me misubouko navosa lo sotoꞌ ineꞌ ve. \p \v 10 Aꞌmine Oꞌmosoꞌmi gamaziloꞌ medelive aza nene me misubouꞌ omo minineꞌza me misubo nesi nene do sotoꞌ ineꞌza me misubouꞌ aleve nete nene eze ningi eiꞌ monovomuꞌ nesi nene mo ningi gilamaniꞌ ve. \v 11 Eiꞌ misuboꞌveuko nene ogo hetelineꞌza eiꞌ aleve gehepeve nete nene ma gili imamaniꞌ ve. \v 12 Idoꞌ eveneꞌ ma gili imave mukiꞌ adoꞌ eikumuꞌ lineꞌ gamazi gili eleꞌvoleꞌ igi eitoꞌ gili muꞌmusiꞌ i-dave engiꞌ nene gele ngemavo Oꞌmosoꞌmi izipahala liliꞌ aniꞌ. \v 13 Idoꞌ Oꞌmosoꞌmi izipahala liliꞌ aniꞌ nene eveneꞌ zuho malotiꞌ sotoꞌ adotiꞌ nene nomive. Idoꞌ veneꞌ vemohoꞌ okoꞌineꞌmo laniteꞌ gilivo ingasidotiꞌ sotoꞌ aniꞌ nene nomive. Idoꞌ ve maliꞌmi luloloꞌ sotoꞌ aniꞌ nomive. Asi mo Oꞌmosoꞌmo gelavo eiꞌ izipahala gihile liliꞌ aniꞌ ve. \p \v 14 Idoꞌ Oꞌmosoꞌmi gamaziloꞌ medelive nene leliꞌ okode neꞌmine do otuho eveneꞌ loloꞌ ogosa leliꞌ vovoteuꞌ ogo gamene liꞌnibemukovoꞌ minevo dovoꞌ inguꞌ nene nasahiliꞌ ogaꞌ monovosi idoꞌ Oꞌmosoꞌmi monovo gihile nesi nene ezela vauve elo minivosa amuzoꞌve do sotoꞌ ogo minineꞌ nene mo ninguneꞌ ve. Asiꞌve eiꞌ meleho Oꞌmosoꞌmi vonoloꞌ gipele hamoꞌ gehepeve minineꞌ nenako neꞌmo nene aꞌmine ninguneꞌ amuzoꞌve nene do minineꞌ ve. \v 15 Eze monovo nene Zohaneꞌ aza tiꞌ lo lo sotoꞌ ineꞌ ve: Neniꞌ meheꞌnela nave nene nenikisi olihe sotoꞌ amuvosa gomukutiꞌ ha minive neineꞌ nenako eiꞌ neniꞌ nene nivileꞌ ogo ve naba neive lo gomuꞌ luhe. Aꞌmine luve ma nene me ve nene neive lo nongelebizo lineꞌ. \p \v 16 Ee, ezela nasahiliꞌ ogaꞌ monovo vauve elo minineꞌ ve luvoniꞌ nene aza leze mukiꞌ nene nasahiliꞌ gohi gohi o-lidineꞌ nene aꞌmine monovo ezela vauve elo minidotiꞌ neꞌmine o-lidineꞌ nenako nemuꞌ luve. \v 17 Idoꞌ me gamazi noluvoniꞌ nene Oꞌmosoꞌmo eiꞌ louꞌ gamaziꞌve lo-emavo lo-limive Moseꞌ nene lo-limineꞌza nasahiliꞌ monovo nesi idoꞌ Oꞌmosoꞌmi monovo gihile nesi do sotoꞌ ive nene Izesuꞌ Kilisitoꞌ do sotoꞌ ineꞌ nenako nemuꞌ nene noluve. \v 18 Idoꞌ Oꞌmoso nene ve hamolitesi mo kekeꞌ ningamune. Ningamuneꞌza Oꞌmosoꞌmi gipele hamoꞌ minive azasi nene Oꞌmoso mino melehosi makaꞌ bizi minasive neꞌmo Oꞌmoso nene do sotoꞌ ogo lelebizavo ningo gele none. \s1 Monoꞌ Noso Holo-ngedaaꞌ Ive Zohaneꞌ Nene Oꞌmosoꞌmo Do Luꞌ Izelive Lo Imiselelesa Live Nene Nomuve Lo Eiꞌ Monovo Lo Sotoꞌ Ineꞌ Gamazi \r (Mataioꞌ 3:1-12; Malekoꞌ 1:1-8; Lukaꞌ 3:1-18) \p \v 19 Idoꞌ Zuda veti monoꞌ gizebo ve ingine nene evenetoꞌ medeli mini Oꞌmoso initeꞌ lehizi-daaꞌ avesi idoꞌ Leviꞌ aꞌvopilemoꞌ monoꞌ numuno nabauꞌ gonoloꞌ ve nesi nene Zelusalemi numuno ebetatiꞌ ngimiselikevo vi Zohaneꞌnimuꞌ nene zaho nane li eiꞌ monovomuꞌ longoꞌ i-dikevo eiꞌ monovo nene neꞌmino lo sotoꞌ ogo lo-ngimineꞌ ve. \v 20 Ingine gamazi ladoꞌ nene ataize livoba mo lamino lo sotoꞌ ogo naza nene Oꞌmosoꞌmo do luꞌ izelive lo imiselelesa live ma nene nomuve lo lo-ngimineꞌ ve. \v 21 Neꞌmine lo lo-ngemavo tiꞌ li longoꞌ i-daniꞌ: Idoꞌ neꞌmine lo ma gaza nene zaho nane. Gomuꞌ polohete Eliaꞌni nene Oꞌmosoꞌmo gohi imiselelesa live ma ne nabe. Likevo aza nene aꞌmine nomuve lineꞌ. Neꞌmine lavo ingine tiꞌ li laniꞌ: Idoꞌ gaza neꞌmine laniko polohete alingeꞌ ma aloseive lo Moseꞌ live ma nene nabe. Neꞌmine laniꞌza oꞌve lineꞌ. \v 22 Neꞌmine lavo ingine tiꞌ li gohi longoꞌ i-daniꞌ: Laza nene geiꞌ nene zaho nolibe gaza nemuꞌ lo-lemanivo longoꞌ i-gidilisa limiselave nene vo lo-ngemesoꞌ nenaze. Gaza nene mo zaho nouve laaꞌ nane. \v 23 Neꞌmine likevo aza tiꞌ lo lo-ngimineꞌ: Polohete Isaiaꞌ tiꞌ lo live ma nene nouve. \q1 Ebeꞌ hadivelatiꞌ eveneꞌ maliꞌmo asi naba ma tiꞌ lo nolive: \q1 Guvelesi ve alingumuꞌ ve li akaꞌve di lisiheꞌ i-dilo. \p \v 24 Idoꞌ neꞌmine lavo Halisaioꞌ monoꞌ laaꞌ avete ngimiselikevo ave \v 25 ingine longoꞌ i-di tiꞌ li laniꞌ: Gaza monoꞌ noso eveneꞌ noholo-ngedaineꞌ nene gaza Oꞌmosoꞌmo do luꞌ izelive lo imiselelesa live minamo polohete Eliakisi minamo idoꞌ polohete aloseive lave nesi minamaneꞌ nenako nanimuꞌ neꞌmine nane. \v 26 Neꞌmine likevo Zohaneꞌ aza aꞌmidoꞌ tiꞌ lo lo-ngimineꞌ ve: Neniꞌ nene haza nosodunukovoꞌ holo-ngedaaꞌ nouvoniꞌza \v 27 lengiꞌ vovotinguꞌ nene ve ma neive. Aꞌmine ve nene lingine ningamaniꞌza aza nene nenitoꞌ medelelesa meheꞌnela nave. Naza aꞌneꞌmine goboni gono do do eiꞌ suuꞌvelotiꞌ nalaꞌve nesi nene apase hulo-delodoꞌ lisiheꞌ amuve lineꞌ ve. \v 28 Idoꞌ aꞌmine noluvoniꞌ initeꞌ meve nene Zohaneꞌ monoꞌ noso holo-ngedo minaaꞌ idaa hoꞌ dizaaꞌ idaa Zodani noso hela holela Betania numuno ebeta sotoꞌ ineꞌ ve. \s1 Eveneliti Lihime Apaselive Li Sipisipi Ize Angale Bilaaꞌ Adoꞌ Medeli Bililizave Lo Oꞌmosoꞌmo Lehize-lidiveꞌmi Gamazi \p \v 29 Ongo goꞌ lavo Izesuꞌ nene monoꞌ noso holo-ngedaaꞌ ive Zohaneꞌ neida navo ningo tiꞌ lo lineꞌ ve: Aizo, ningilo. Lihimetemuꞌ belaaꞌ nouneꞌ sipisipi angaleloꞌ medelo Oꞌmosolatiꞌ minive me misubouꞌ aleveti lihimete apase-ledaaꞌ ive ma ve. \v 30 Naza neniꞌ meheꞌnela ve ma naniꞌ nene nenikisi olihe sotoꞌ amuvosa gomukutiꞌ ha minive neineꞌ nenako eiꞌ neꞌmo neniꞌ nene nivileꞌ ogo ve naba neive lo gomuꞌ luvoniꞌ ma nene me vemuꞌ luve. \v 31 Nazasi nene eze ma ningo gelamo minuvoniꞌza naza ogo hetelo eveneꞌ nosodunuꞌ noso holo-ngedeꞌmo ogo minuvoniꞌ nene Isilaeleꞌ aleve ezemuꞌ ningi gililizave losa do sotoꞌ o-delesa uvoniꞌ ve lineꞌ. \v 32 Idoꞌ Zohaneꞌ tiꞌ lo gamazi ma lo sotoꞌ ineꞌ ve: Naza Oꞌmosoꞌmi Sikalahuꞌ nene nama viluso neꞌmino Okulumokutiꞌ lemo navo ninguve. Aꞌmine nene lemo ogo aꞌmine vela minive. \v 33 Gomuꞌ nene aꞌmine veꞌmi monovo nene ningo gelamuvoniꞌza eveneꞌ nosodunuꞌ noso holo-ngedeline lo nimiselive neꞌmo tiꞌ lo lo-nimive: Neniꞌ Sikalahuꞌneliꞌmo lemo ogo ezela nominivo ningelinive nene aꞌmine Sikalahuꞌne nedunuꞌ nene noso neꞌmino holo-ngedeleseive. \v 34 Neꞌmine lo lineꞌ ma nene naza mo ningosa eiꞌ nene mo Oꞌmosoꞌmi gipele ve lo lo sotoꞌ okaꞌ okaꞌ nouve lineꞌ. \s1 Eveneꞌ Apiꞌ Igi Izesuꞌ Izipahala Zuho Liliꞌ Aniꞌ Gamazi \p \v 35 Ongo goꞌ lavo mino holiseꞌ gamene ogavo Zohaneꞌ nene izipahala zuho sitakisi imi nizavo \v 36 Izesuꞌ aꞌmida ogo novivo Zohaneꞌ vonuꞌ bele mino tiꞌ lo lineꞌ: Ningilo. Lihimetemuꞌ belaaꞌ nouneꞌ sipisipi angaleloꞌ medelo Oꞌmosolatiꞌ minive ma ve. \v 37 Neꞌmine lavo izipahala zuho sitaꞌ nene gili Izesuꞌni eꞌmeti vasineꞌ. \v 38 Eꞌmeti nivasivo Izesuꞌ velepeꞌ izo ningineꞌ nene eꞌmeti nasineꞌ neivo tiꞌ lo lineꞌ: Lingine nanitekumuꞌ nasive. Neꞌmine lavo tiꞌ li li-imasineꞌ: Labi, gaza nene zala minaaꞌ nane (laza aꞌmine gamazi labi nene do velepeꞌ izo tiꞌ lo lolosune: Tisazo). \v 39 Tiꞌ li likesivo aza tiꞌ lo lo-ngimineꞌ: Lingine igi ningilizo. Neꞌmine lavo nemuꞌ ezesi makaꞌ vi eiꞌ minaaꞌ ineꞌ numuno nene ningi aꞌmida aꞌmine gamene nene ezesi makaꞌ minaniꞌ. Idoꞌ Izesuꞌ numuꞌvela vaniꞌ nene nivengaꞌ fo kilokuloꞌ nene vaniꞌ ve. \p \v 40 Aꞌmine Zohaneꞌ lineꞌ gamazi gili Izesuꞌni eꞌmetasive engikutiꞌ ma neve nene Simoniꞌ Petoloꞌ akunolo Adeleaꞌ minineꞌ ve. \v 41 Aza Izesukisi minosa aꞌmidotiꞌ nene geto vo uvolohine Simoniꞌni viseꞌ ogo ningo tiꞌ lo lo-imineꞌ: Mesiaꞌni nene mo ningekune (laza aꞌmine gamazi Mesiaꞌ nene do velepeꞌ izo tiꞌ lo lolosune: Oꞌmosoꞌmo do luꞌ izelive lo imiselelesa live ve). \v 42 Neꞌmine lo lo-emo eleꞌmizo Izesuda vineꞌ. Eleꞌmizo vavo Izesuꞌ aza vonuꞌ belo tiꞌ lo lineꞌ: Gaza nene Zohaneꞌ gipele Simoniꞌ ma nene nane. Guliveka Kehaꞌ ve lo nomolo-giduve (aꞌmine gulive Kehaꞌ nene do velepeꞌ izo Petoloꞌ ve laaꞌ noune. Aꞌmine Petoloꞌ neꞌmi monovo nene geheni gavulo ve). \s1 Hilipoki Natanieleki Izesuꞌ Izipahala Liliꞌ Asineꞌ Gamazi \p \v 43 Ingi goꞌ lavo Izesuꞌ nene nGalilaia misubouko volove lo gilineꞌ. Neꞌmine lo gelosa Hilipoꞌni viseꞌ ogo ningosa Izesuꞌ tiꞌ lo lo-imineꞌ: Gaza neꞌmeto ano lineꞌ. \v 44 Idoꞌ aꞌmine Hilipoꞌ nene Adeleaki Petoloki asineꞌ numuno ebeꞌ Betesaida nelotiꞌ ve minineꞌ ve. \v 45 Neꞌmeto ano lo-davo Hilipoꞌ aza vo Natanieleꞌni ningo tiꞌ lo lo-imineꞌ: Laza Moseꞌ louꞌ gamazi gizingukisi polohetelite gizangukisi ve mamuꞌ li sotoꞌ igi monovoꞌve gizikavo minive ma nene mo ningekune. Aꞌmine ve nene Izesuꞌ Zoseheꞌ gipele Nasalete numuno ebetotiꞌ ave ve. \v 46 Neꞌmine lavo Natanieleꞌ aza tiꞌ lo lineꞌ: Nasalete numudotiꞌ ve ve labe. Aꞌneꞌmine ebekutiꞌ nene initeꞌ lamineꞌ ma ngelo sotoꞌ ilihe. Neꞌmine lavo Hilipoꞌ aza tiꞌ lo lo-imineꞌ: Gasika ma ogo ningeꞌ nazo. \v 47 Neꞌmine lo-davo Natanieleꞌ nene ningelesa Izesuꞌ neida vo nohetelivo Izesuꞌ ningo ezemuꞌ tiꞌ lo lineꞌ: Ningilo. Me ve nene Isilaeleꞌ ve gihile eveneꞌ goꞌine izaaꞌ monovo mo kekeꞌ eita nomive ne neive. \v 48 Neꞌmine lo-davo Natanieleꞌ tiꞌ lo Izesuꞌni longoꞌ o-dineꞌ: Gaza neniꞌ monovo nene nadosa ningo gelane. Neꞌmine lavo Izesuꞌ tiꞌ lo lo-imineꞌ: Hilipoꞌ nene geikumuꞌ viseꞌ ogo olihe ningamivosa gaza nene gohuno zaliꞌmi monovouꞌ nanivo ma nene ninguve. \v 49 Neꞌmine lavo Natanieleꞌ tiꞌ lo lo-imineꞌ: Tisazo, gaza nene mo Oꞌmosoꞌmi gipele nane. Adoꞌ Isilaeleꞌ aleve leliꞌ Guvetesi ve naba ma nene nane. \v 50 Neꞌmine lavo Izesuꞌ tiꞌ lo lo-imineꞌ: Gaza idise nenikumuꞌ gele eleꞌvoleꞌ aineꞌ nene gaza gohuno zaliꞌmi monovouꞌ nanivo ninguve luvongumuꞌ nene gele eleꞌvoleꞌ abe. Alingeꞌ nene idise gele eleꞌvoleꞌ aineꞌ initeꞌ nesi nene ivileꞌ ivosa initeꞌ naba goloso ningelesane. \v 51 Neꞌmine lo aꞌmidoꞌ gohi imineꞌ molo tiꞌ lo lo-imineꞌ: Naza laminetoꞌ gehepeve nolo-lingimuve. Okulumoꞌ huko godavo Oꞌmosoꞌmi angeloꞌve nete nene Oꞌmosolatiꞌ ve gihile nenita limaaꞌ dizaaꞌ igi nizavo ningilisave lineꞌ. \c 2 \s1 Kana Numuno Ebeta Ve Ma Veneꞌ Davo Nosoꞌ Niteꞌ Ni Minanguꞌ Izesuꞌ Atoꞌ Suno Do Sotoꞌ Ineꞌ Gamazi \p \v 1 Gamene setaꞌ ma ogo vavo sitohamoloꞌ nene nGalilaia misubouꞌ numuno ebeꞌ ma Kana neuꞌ nene ve maloꞌ veneꞌ ma huki mili-di nosoꞌ niteꞌ ni minaniꞌ. Aꞌminguꞌ nene Izesuꞌ izelehosi neivo \v 2 Izesuꞌ eiꞌ izipahala zuhosi nene vise li-ngimikevo vi minaniꞌ ve. \v 3 Minanguꞌ nene vaini nosoꞌine nene mo osuꞌ lavo Izesuꞌni nene izeleho tiꞌ lo lo-imineꞌ: Vaini nosoꞌine nene mo osuꞌ laniꞌ lae. \v 4 Neꞌmine lavo Izesuꞌ tiꞌ lo lo-dineꞌ: Veneꞌ menelo, neniꞌ gono neivosa nolabe. Neꞌmino nomive. Eveneꞌ veꞌnidoꞌ nene neniꞌ monovoꞌne do sotoꞌ oloniꞌ gameneꞌve nene olihe amive. \v 5 Neꞌmine lineꞌza Izesuꞌ izeleho neꞌmo gelekeleꞌ izipe nene tiꞌ lo lo-ngimineꞌ: Aza lo-lengemelineꞌ gamaziloꞌ nene eꞌmeti ilo. \v 6 Aꞌmida nene Zuda veti monovoloꞌ eꞌmeti eveneꞌ Oꞌmosomuꞌ gili noso gili hili hiliꞌ igi aꞌine noso izilizangumuꞌ nene geheni somo nabaꞌ naba sigisi nene ma minaniꞌ ve. Aꞌmine somo hamoꞌ hamokuꞌ nene noso tuvedi ngaleni teoti ngaleni neꞌmine ohizi milaaꞌ aniꞌ ve. \v 7 Idoꞌ Izesuꞌ aꞌmine somouꞌ nene noso ohizi vaiꞌ lilo lo gelekeleꞌ izipe nene lo-ngedavo mo ohizi vaiꞌ goloso likaꞌ likaꞌ aniꞌ. \v 8 Neꞌmine ikevo Izesuꞌ tiꞌ lo lo-ngidineꞌ: Aꞌmingutiꞌ ma nene ohizi nosoꞌ nitetoꞌ gizebo vela di vi imilo. Lavo ohizi di vi imaniꞌ ve. \v 9 Imikevo aꞌmine haza noso neꞌmo nene vaini noso loloꞌ ogo neivo nosoꞌ nitetoꞌ gizebo ve neꞌmo aꞌmingutiꞌ ma no gilineꞌ. No gilineꞌza aꞌmine vaini noso ohizi di igi imave gelekeleꞌ izipe engikovoꞌ nene aꞌmine noso sotoꞌ ineꞌ monovo nene gili minaniꞌza nosoꞌ nitetoꞌ gizebo ve aza nene aꞌmine vaini noso nene zalatiꞌ di ahe aꞌminemuꞌ nene ma ningo gelamo mino no gelosa aza veneꞌ dalosa ive nene vise lo-do \v 10 tiꞌ lo lo-imineꞌ: Eveneꞌ nosoꞌ niteꞌ nanguꞌ nene nosoꞌ niteꞌ gizi vataꞌ igaꞌ ave mukiꞌ nete gomuꞌ nene vaini noso lamineꞌ gehepeve nene ngimikevo vaiꞌ nikevosa alingeꞌ nene vaini noso laniteꞌ amineꞌ ngimaaꞌ naha geiꞌ nene aꞌmineꞌmine ogo gomuꞌ ngemamo idise aꞌnene vaini noso lamineꞌ ma nene do sotoꞌ ogo nongemane lineꞌ. \v 11 Idoꞌ aꞌmine nGalilaia misubouꞌ Kana numuno ebeꞌ mininguꞌ initeꞌ ineꞌ me ve nene mo ganaꞌ apiꞌ ogosa eiꞌ Izesuꞌ monovoꞌve ngelebizo atoꞌ suno do sotoꞌ ogavo izipahala zuho nete aꞌmine amuzoꞌve nene ningi ezemuꞌ nene gili eleꞌvoleꞌ aniꞌ ve. \p \v 12 Aꞌmine nosoꞌ niteꞌ ni minadotiꞌ nene Izesuꞌ aza izelehosi nakunolomotesi idoꞌ izipahala zuhosi Kahanaumi numuda limi vi mini gamene ngomosiꞌ ma ingi moni minaniꞌ ve. \s1 Izesuꞌ Aza Monoꞌ Numuno Nabauꞌ Maketi Milaaꞌ Meni Hizaaꞌ Igi Minave Nene nGimiselo Do Hulineꞌ Gamazi \r (Mataioꞌ 21:12-13; Malekoꞌ 11:15-17; Lukaꞌ 19:45-46) \p \v 13 Idoꞌ engiꞌ avoꞌningine Oꞌmosoꞌmo iseꞌine izingumuꞌ gili Zuda ve holiseꞌ mini nosoꞌ niteꞌ nalizaniꞌ gamene nene noalitivo Izesuꞌ nene Zelusalemi numuda dizo vineꞌ ve. \v 14 Dizo vo monoꞌ numuno nabaꞌmi gesi minguꞌ dizo ningineꞌ nene eveneꞌ nete bulumakaꞌ izesi idoꞌ nama viluso neꞌminesi nene Oꞌmoso lehizi-dilizangumuꞌ meni hizilizaniꞌ ve li maketi nimilavo idoꞌ Oꞌmoso lehizi-dilizaniꞌ moni senisimi igaꞌ ave nesi nene gonoꞌine di nizavo ningineꞌ. \v 15 Ningosa Izesuꞌ aza naladunuꞌ ngebelelineꞌ gavoso ma loloꞌ ogo monoꞌ numuno nabaꞌmi gesi mingutiꞌ nene sipisipi izeꞌinesi bulumakaꞌinesi mukitoꞌ nene ngeleto do hulo heta ogo moni senisimi igi minaveti holomo nene do velepeꞌ izo moniꞌine nene do tululu lo hulo misuboloꞌ o-ngidineꞌ ve. \v 16 Neꞌmine ogo nama viluso neꞌmine maketi mili minave nene tiꞌ lo lo-ngidineꞌ ve: Lingine meꞌnehi numuno mene maketi numuno neꞌmine loloꞌ i-di minaniꞌ nene huli aꞌmine initeꞌ mukiꞌ nene di heta vilo lo lo-ngidineꞌ. \v 17 Neꞌmine ogavo izipahala zuho nene Oꞌmosoꞌmo do luꞌ izelive lo imiselelesa liveꞌmi gamazi monoꞌ godolouꞌ tiꞌ li gizikaniꞌ mamuꞌ nene gohi gilaniꞌ: \q1 Geiꞌ numunga nene di goloso amavo lamineꞌ minelive lo \q1 neniꞌ luꞌne nene oto ngilingiliꞌ ogovoꞌ minaaꞌ neineꞌ nenako \q1 neꞌmino minelodiꞌmo initeꞌ mamukisi gele minamolosuve. \p \v 18 Idoꞌ Izesuꞌ neꞌmino ngeleto do hulineꞌ nemuꞌ nene Zuda veti eveneꞌ nabaꞌine nete tiꞌ li li-imaniꞌ: Oꞌmosoꞌmo neꞌmine iline lo gele gimineꞌ nene lelebizo atoꞌ suno nene naniꞌmine initeꞌ do sotoꞌ iline. \v 19 Neꞌmine likevo Izesuꞌ aꞌmidoꞌ do velepeꞌ izo tiꞌ lo lineꞌ: Monoꞌ numuno mene bili di goloso ikevo gamene sitohamo ogo novivo naza gohi do otelesuve. \v 20 Neꞌmine lavo Zuda veti eveneꞌ nabaꞌine nete aꞌmidoꞌ tiꞌ li li-imaniꞌ: Monoꞌ numuno me ve nene giziviꞌ giziviꞌ igi nizavo kilisimasi foti sigisi (46) ogo novineꞌ nene gaza gamene sitohamo neꞌmi lulouꞌ nene gohi do otelesuve nolabe. \v 21 Neꞌmine laniꞌza aza nene eiꞌ okoꞌnomuꞌ monoꞌ numunoloꞌ lo molo lineꞌ nenako \v 22 nemuꞌ nene alingeꞌ hilingutiꞌ otavosa izipahala zuho neꞌmine lingumuꞌ nene gohi gili mini monoꞌ godolouꞌ minineꞌ gamazisi idoꞌ Izesuꞌ lineꞌ gamazi nesi nene gili eleꞌvoleꞌ aniꞌ ve. \s1 Izesuꞌ Nene Eveneꞌ Mukiliti Monovotemuꞌ Nene Ningo Gele Neingumuꞌ Gizineꞌ Gamazi \p \v 23 Aꞌmine avoꞌningine Oꞌmosoꞌmo iseꞌine izingumuꞌ gili holiseꞌ mini nosoꞌ niteꞌ ni minaniꞌ gameneuꞌ nene Izesuꞌ aza Zelusalemi numuno ebekuꞌ mininguꞌ nene eveneꞌ linge mukiꞌ neꞌminete atoꞌ suno daniꞌ nene ningi ezemuꞌ gili eleꞌvoleꞌ aniꞌ ve. \v 24-25 Ezemuꞌ gili eleꞌvoleꞌ aniꞌza Izesuꞌ aza luteuꞌ minaaꞌ neineꞌ initeꞌ nemuꞌ nene ningo gelo osuꞌ lo mino eveneꞌ maliꞌmosi aꞌmine eveneꞌ monovotemuꞌ li sotoꞌ igi li-imilizadoꞌ lisiheꞌ amaniꞌ nene aza eveneꞌ mukiliti monovote ningo gele osuꞌ lo neineꞌ nenako nemuꞌ nene gele mino aꞌmine gili eleꞌvoleꞌ i-daniꞌ aleve ingine ezemuꞌ gili eleꞌvoleꞌ adoꞌ nene aza engikumuꞌ gilivo muꞌmusiꞌ amineꞌ ve. \c 3 \s1 Oꞌmosoꞌmo Gizebo Inguꞌ Vo Holaaꞌ Monovomuꞌ Izesuki Nikodemoki Li Voleloꞌ Meloꞌ Asineꞌ Gamazi \p \v 1 Idoꞌ ve ma minineꞌ gulive Nikodemoꞌ nene Halisaioꞌ monoꞌ laaꞌ aveutiꞌ mino Zuda veti kanisoleliti muliseutiꞌ ve mino ve naba neꞌmine minineꞌ. \v 2 Aꞌmine ve nene Izesuꞌ neida holukaꞌ ogo hetelo tiꞌ lo lineꞌ ve: Tisazo, gaza atoꞌ suno do sotoꞌ ogaꞌ naineꞌ neꞌmine nene ve maliꞌmo Oꞌmoso ezesi mino hize eleꞌ o-damivo nene ngelo ma do sotoꞌ amoloseinako nemuꞌ laza geikumuꞌ nene Oꞌmosoꞌmo tisaꞌ gono daline lo gimiselive ma ne nane losa gele none. \v 3 Neꞌmine lavo Izesuꞌ tiꞌ lo lineꞌ: Naza mo laminetoꞌ gehepeve tiꞌ lo nolo-gimuve: Eveneꞌ ma ingine Oꞌmosolatiꞌ gohi sotoꞌ amilizaniꞌ nene Oꞌmosoꞌmo gizebo o neinguꞌ nene mo kekeꞌ vi hilami ma ningamilisave. \v 4 Neꞌmine lavo Nikodemoꞌ tiꞌ lo lo-imineꞌ: Eveneꞌ lodive ikeniꞌ nete gohi nadisa sotoꞌ ilizave. Izeꞌningi muluꞌninguꞌ nene gohi visa ngeli ma sotoꞌ amilisave. \v 5 Neꞌmine lavo Izesuꞌ tiꞌ lo lo-imineꞌ: Naza mo laminetoꞌ gehepeve tiꞌ lo nolo-gimuve: Ve ma nosolatiꞌ sotoꞌ igisa Oꞌmosoꞌmi Sikalahutatikisi sotoꞌ amilizave ingine nene Oꞌmosoꞌmo gizebo o neinguꞌ nene mo kekeꞌ vi hilamilisave. \v 6 Eveneꞌ okodeutiꞌ sotoꞌ ogaꞌ neineꞌ initeꞌ nene mo okode neꞌminevoꞌ sotoꞌ ogaꞌ neive. Idoꞌ Sikalahutatiꞌ sotoꞌ ogaꞌ neineꞌ initeꞌ nene mo Sikalahuliꞌmi emeni damenisivoꞌ nene sotoꞌ ogo minaaꞌ neive. \v 7 Naza Oꞌmosolatiꞌ gohi sotoꞌ ilizadoꞌ o neive noluvoniꞌ nemuꞌ nene upuhoꞌ ogo gaka mukiꞌ gelamozo. \v 8 Hepeꞌ neꞌmo huhu lo ma volosa gilida nene vaaꞌ neive. Novivo gugu lo vilineꞌ nene ha gelelesaineꞌza nelatiꞌ ogosa nela novive lo ngelo ningo gelamolosane. Aꞌmineꞌmine ogosa Sikalahutatiꞌ sotoꞌ ave nene sotoꞌ aniꞌ aka ne ningamii igi mili igaꞌ naniꞌ initekovoꞌ ningaaꞌ naniꞌ nenako aꞌmine hepeꞌ neꞌminisa nizave. \v 9 Neꞌmine lavo Nikodemoꞌ aza aꞌmidoꞌ do velepeꞌ izo tiꞌ lo longoꞌ o-dineꞌ: Gaza nolaineꞌ initeꞌ me ve nadiꞌ ogosa sotoꞌ ilingumuꞌ nolane. \v 10 Neꞌmino longoꞌ o-davo Izesuꞌ tiꞌ lo lo-dineꞌ: Geiꞌ nene Isilaeleꞌ aleve gozopotiꞌ monoꞌ apize ngemeꞌmo ogo minaaꞌ anive ma nene naineꞌza mene initekumuꞌ nene mo gelamaneꞌ neive. Olo. \v 11 Naza laminetoꞌ gehepeve tiꞌ lo nolo-gimuve: Laza gamazi laaꞌ nouneꞌ nene mo gele minuneꞌ initekumukovoꞌ laaꞌ noune. Idoꞌ laza lo sotoꞌ sotoꞌ ogaꞌ nouneꞌ initeꞌ nene mo ningo gele noneꞌ initekumukovoꞌ nene laaꞌ noune. Neꞌmine ogaꞌ nouneꞌza lingine nene aꞌmidoꞌ ma gili limisaꞌmave. \v 12 Misubouꞌ initetoꞌ lo molo lo-lengemaaꞌ uvoniꞌ initekumuꞌ nene gili eleꞌvoleꞌ isaꞌmaniꞌ nenako Okulumoꞌ initetoꞌ lo molo lo-lengemeloniꞌ nene nadisa gili eleꞌvoleꞌ ilizave. nGeli ma gili eleꞌvoleꞌ amilisave. \v 13 Idoꞌ Okulumokuꞌ nene eveneꞌ hamolitesi ma dizi vi ningamave. Ma vi ningamaniꞌza Okulumokutiꞌ limuve Oꞌmosolatiꞌ ve gihile nenikovoꞌ nene aꞌmida mino ninge nouve. \v 14-15 Idoꞌ Moseꞌ Isilaeleꞌ aleve ebeꞌ hadiveuꞌ ngeleꞌmizo moninguꞌ nene gosihelite ngibilikaꞌ ngibilikaꞌ navo Moseꞌ aza gosiheꞌ neꞌmi avazahaloꞌ ma loloꞌ ogo za posiloꞌ do otineꞌ nene aꞌmine gosihetoꞌ ningilizave nene hilami veꞌine gizi minilizave losa neꞌmine ineꞌ ve. Idoꞌ neꞌmine ineꞌ neꞌmini Oꞌmosolatiꞌ ve gihile nenikumuꞌ gili eleꞌvoleꞌ ilizave ingine nene minevoꞌ minevoꞌ ngemeni damenisi minilizave losa nenikisi nene aꞌmineꞌmine igi zaloꞌ di oti-nidilizaniꞌ o neive lineꞌ. \p \v 16 Idoꞌ Izesuꞌ neꞌmine lineꞌ nene nemuꞌ lineꞌ ve: Oꞌmosoꞌmo me misubouꞌ ve lulo limineꞌ nene atoliꞌmine goloso ogosa lulo limidiꞌmo eiꞌ gipele nene mo hamoꞌ gehepeve minineꞌza ve ma ingine eikumuꞌ gili eleꞌvoleꞌ ilizave nene vi tolovo ami minevoꞌ minevoꞌ ngemeni dameni dalisave losa aꞌmine gipele hamoꞌ nene lehize-lidineꞌ ve. \v 17 Idoꞌ Oꞌmosoꞌmo aꞌmine gipele me misubouko imiselineꞌ nene me misubouko aleve leliꞌ nene goniꞌ o-ledo lihime lemelive losa imiselineꞌ nevoba asi me misubouꞌ aleve leliꞌ nene do luꞌ izelingumuꞌ ve losa imiselineꞌ ma neive. \v 18 Idoꞌ ve ma ingine ezemuꞌ gili eleꞌvoleꞌ ilizave nene Oꞌmosoꞌmo lihime ngemamoloseineꞌza ma gili imamilizave nene Oꞌmosoꞌmi gipele hamoꞌ ma ne neive li gili imami ezemuꞌ gili eleꞌvoleꞌ ami haza minaniꞌ nenako nemuꞌ nene Oꞌmosoꞌmo goniꞌine nene gomukutiꞌ gele osuꞌ lo neineꞌ nenako lihime mo ngemelidoꞌ o neive. \v 19 Idoꞌ lihime ngemelineꞌ monovo nene neꞌminemuꞌ ngemeleseive: Labanaliꞌmi meleho nene me misubouko oganiꞌza me misubouꞌ aleve ingine nene monovo golosovoꞌ igi mili minadiꞌmo labanaliꞌmi lulouꞌ minaakumuꞌ goseleꞌ ngebelavo litiꞌmusouꞌ minaakumuꞌ ngumo helaaꞌ ineꞌ ve. \v 20 Eveneꞌ mukiꞌ monovo goloso daaꞌ nave nene aꞌmine monovo golosote nene labanaliꞌmo do sotoꞌ ogalive li labanaꞌ nene meheꞌine imisa labanaliꞌmi lulouꞌ nene imi hilisaꞌmave. \v 21 Neꞌmine isaꞌmaniꞌza monovo gihile laminekovoꞌ igi mili minaaꞌ nave mukiꞌ ingine ogo molo ogaꞌ nouneꞌ initeꞌ mukiꞌ nene Oꞌmosoꞌmovoꞌ hize eleꞌ o-lidivosavoꞌ ogo molo ogaꞌ nouneꞌ nenako aꞌmine nene sotoꞌ ilive li labanaliꞌmi lulouꞌ imi hilaaꞌ nave. \s1 Zohaneꞌ Aza Izesuꞌnimuꞌ Nene Mineꞌmo Dizovoꞌ Neivo Naza Nene Mineꞌmo Lemelesuve Lineꞌ Gamazi \p \v 22 Nelotiꞌ nene Izesuꞌ aza izipahala zuhosi Zudaia misubouko vi mini eveneꞌ monoꞌ noso holo-ngedeꞌmo vo minivo minaniꞌ ve. \v 23 Idoꞌ Zohaneꞌ nene noso vaiꞌ minida Salemi numuno ebeꞌ avita minineꞌ ebeꞌ Ainoni nela nene azasi noso holo-ngedeꞌmo vo neivo eveneꞌ nene ezela igi noso hilikaꞌ hilikaꞌ aniꞌ ve. \v 24 (Neꞌmine aniꞌ nene Zohaneꞌni nene Helodeꞌ aza olihe galapuso numunguꞌ hulo-damivosa neꞌmine aniꞌ ve.) \v 25 Idoꞌ neꞌmini noso hili-ngidiꞌmi vi nizasivo Zohaneꞌ izipahala zuhosi idoꞌ Zuda ve masi noso holaakumuꞌ gamazidunuꞌ lovo aniꞌ. \v 26 Neꞌmine igisa Zohaneꞌ izipahala zuho ingine Zohaneꞌ neida vi tiꞌ li li-imaniꞌ ve: Tisazo, Zodani noso hela holela nanivo ve ma geikisi neivo eze monovomuꞌ lo sotoꞌ sotoꞌ abe. Aꞌmine ve maꞌmo nene eveneꞌ noso noholo-ngidivo eveneꞌ vaiꞌ goloso nene ezela nivave. \v 27 Neꞌmine likevo Zohaneꞌ aza aꞌmidoꞌ tiꞌ lo lo-ngimineꞌ: Okulumokuꞌ minive Oꞌmoso neꞌmo eveneꞌ ma lehize-damo nolineꞌ initeꞌ nene asiꞌvelatiꞌ amuzo molo ngelo damoloseive. \v 28 Naza tiꞌ lo luvoniꞌ gamazi ma nene langisetine mo gili nizave: Naza nene Oꞌmosoꞌmo do luꞌ izelive lo imiselelesa live ma ne nomuvoniꞌza asi Oꞌmosoꞌmo ha gomuꞌ molo-deline lo nimiselive ma ne nouve luvoniꞌ ma neive. \v 29 Idoꞌ izeni ikaniꞌ veneꞌ nene mo vanahidokovoꞌ vaaꞌ neineꞌza veneliꞌmi vanahi zuho neꞌmo aꞌmine venetoꞌ nene gizebo o-do neivo ogo elenahine do vilineꞌ nene gizebo o-do minelive aza izeboloꞌ molamoloseive. Asi elenahine dalosa ogo vise lilineꞌ noloꞌve gelelineꞌ nene olize izeleseive. Aꞌmineꞌmine ogo eveneꞌ nete neniꞌ huli-nidi Izesuda nivangumuꞌ nene naza nolize izo nouvo luꞌneuꞌ nene gulumo lise osuꞌ nolive. \v 30 Aꞌmine ve nene mineꞌmo dizovoꞌ neivo naza nene mineꞌmo lemo mineloniꞌ o neive. \s1 Okulumokutiꞌ Limiveꞌmi Monovo \p \v 31 Veletatiꞌ limive neꞌmo nene eveneꞌ mukiꞌ livileꞌ ogo dizo minive neive. Idoꞌ ve ma misuboukotiꞌ mene sotoꞌ ive nene misuboukotiꞌ monovovoꞌ ogo molo mino misubouko initekumukovoꞌ nene laaꞌ neive. Okulumokutiꞌ limive eveneꞌ mukiꞌ livileꞌ ogo dizo minive neꞌmo nene \v 32 ningaaꞌ neineꞌ initekumukisi idoꞌ gelaaꞌ neineꞌ initekumukisivoꞌ lo sotoꞌ ogaꞌ neineꞌza aꞌmidoꞌ nene ma gili imisaꞌmave. \v 33-34 Ne neiha Oꞌmoso neꞌmo eiꞌ Sikalahuꞌve emaaꞌ neineꞌ nene apa niteꞌ ogo emamo mo eme osuꞌ laaꞌ neineꞌ nenako nemuꞌ nene aꞌmine Oꞌmosoꞌmo imiselive nene Oꞌmosoꞌmi gamazi gihilevoꞌ laaꞌ neive. Nemuꞌ nene aꞌmine lo sotoꞌ ogaꞌ neineꞌ initetoꞌ gili imaaꞌ nave ingine gili imaaꞌ nadiꞌmo nene Oꞌmosoꞌmo gamazi gihile laminekovoꞌ laaꞌ neive li aꞌmine gamazi nene hize eleꞌ igaꞌ nave. \v 35 Meleho neꞌmo nene gipele lulo eme osuꞌ lo mino initeꞌ mataꞌ nene eiꞌ anauꞌ molo osuꞌ lo neive. \v 36 Idoꞌ gipelemuꞌ gili eleꞌvoleꞌ igaꞌ nave mukiꞌ nete nene minevoꞌ minevoꞌ ngemeni dameni nene mo di nizaha ve ma ingine aꞌmine gipelemuꞌ gili eleꞌvoleꞌ ami gamaziꞌve gili hulaaꞌ ilizave nete nene minevoꞌ minevoꞌ minaaꞌ ngemeni dameni nene ma di ningamilisave. Neꞌmine ilisaniꞌza engikumuꞌ Oꞌmosoꞌmo izeboloꞌ sotoꞌ ineꞌ nene mo engita mine molosa mine do novive. \c 4 \s1 Izesuꞌ Aza Samalia Veneꞌ Nene Eiꞌ Monovo Elebizavo Aꞌmine Venekisi Samalia Aleve Vaikisi Ezemuꞌ Gili Eleꞌvoleꞌ Aniꞌ Gamazi \p \v 1 Izesuꞌ nene Zohaneꞌ eveneꞌ do giꞌmizo noso holo-ngidineꞌ nene ivileꞌ ivosa eitoꞌ nene eveneꞌ vaiꞌ goloso do giꞌmizo noso holo-ngedeꞌmo vo neivo Halisaioꞌ monoꞌ laaꞌ ave ingine aꞌminemuꞌ gilangumuꞌ nene Izesuꞌ gelosa \v 2-3 Zudaia misubo hulo nGalilaia misubola volosa vineꞌ. Aꞌmine Izesuꞌ eveneꞌ do giꞌmizo noso holo-ngidineꞌ nene asiꞌve Izesuꞌ holo-ngidineꞌ nevoba asi izipahala zuho nete ezeloꞌ medeli mini noso hili-ngidaniꞌ nemuꞌ luve. \v 4 Izesule nene nGalilaia misubouꞌ vi hetelilisa Samalia misubouꞌ vi hilisa vilizaniꞌ o neivosa aꞌminguꞌ vi hili vaniꞌ ve. \v 5 Aꞌminguꞌ vilizaniꞌ o neivosa vanguꞌ nene Zakoboꞌ gipele Zoseheꞌni imineꞌ misubo minidoꞌ avita Samalia aleveti numuno ebeꞌ ma Sekemi nela igi hetelaniꞌ ve. \v 6 Aꞌmida nene avoteho Zakoboꞌ galese elo noso do sotoꞌ ineꞌ nene neivo Izesuꞌ aza aka haꞌna haꞌnatiꞌ ogo abusolo elavo gamene tuvelu (12) kiloku neꞌmidoꞌ nene aꞌmine noso engetineꞌ gahevela nene mitoꞌ minineꞌ ve. \v 7 Neivo Samalia veneꞌ maliꞌmo noso ohizelesa navo Izesuꞌ tiꞌ lo lo-imineꞌ: Nosomuꞌ nonisize. Noso ma ohize nemezo lineꞌ. \v 8 Nosomuꞌ vokuꞌ lo-dineꞌ nene izipahala zuho ingine nosoꞌ niteꞌ meni hizi di alisa Sekemi numuno ebekuꞌ vikevosa lineꞌ ve. \v 9 Idoꞌ Samalia alevesi Zuda alevesi hamoꞌ lapeseuꞌ mo kekeꞌ ma nisaꞌmaniꞌ nenako Izesuꞌ neꞌmine lo vokuꞌ lavo Samalia veneꞌ neꞌmo tiꞌ lo lineꞌ: Gaza Zuda ve minanidike neniꞌ Samalia veneꞌ nene nosomuꞌ vokuꞌ nanimuꞌ nolo-nedane. \v 10 Neꞌmine lavo Izesuꞌ tiꞌ lo lo-imineꞌ: Gaza Oꞌmosoꞌmo lehize-lengedaaꞌ neineꞌ initekumukisi idoꞌ nosomuꞌ vokuꞌ lo-giduve neniꞌ monovoꞌne nemukisi nene ma ningo gele minaineꞌ neidiniko gaza vokuꞌ laanivo naza nene noso hinipinikutiꞌ dizaaꞌ neineꞌ noso minevoꞌ minevoliꞌmi izelehosi minineꞌ noso nene gimuvodine. \v 11 Neꞌmine lavo veneꞌ aza tiꞌ lo lo-imineꞌ: Ve melo, gaza noso ohizaaꞌ initeka nene ma do minamaneꞌ nenako idoꞌ galeseuꞌ noso nesi nene homiuꞌ goloso neineꞌ nenako gaza aꞌmine hinipinikutiꞌ minineꞌ noso nemelove laineꞌ nene zaukotiꞌ do nemelesa lane. \v 12 Leliꞌ avoteho Zakoboꞌ neꞌmo galese mene elo noso do sotoꞌ ogosa azasi idoꞌ izipahalasi idoꞌ ato atoꞌ izeꞌvesi mukitoꞌ ingine aꞌmingutiꞌ nene noso ni minaniꞌ ve. Idoꞌ gaza nene aꞌmine noso do sotoꞌ o-lidive avoteho Zakoboꞌni nene ivileꞌ o nabe. \v 13 Neꞌmine lavo Izesuꞌ aza aꞌmidoꞌ tiꞌ lo lo-imineꞌ: Mene galeseutiꞌ noso nalizave nene gohi nosomuꞌ ngisivo nikaꞌ nikaꞌ igi minilisave. \v 14 Neꞌmine ilisaniꞌza neniꞌ ngemeloniꞌ noso nalizave nene gohi aꞌminemuꞌ ngisamivo mini di dizi nizavo aꞌmine ngemeloniꞌ noso minevoꞌ minevoꞌ ogaliꞌmi izeleho neꞌmo engiꞌ luꞌninguꞌ nene hinipiniꞌ neꞌmino dizo mineleseive. \v 15 Neꞌmine lavo veneꞌ aza tiꞌ lo lineꞌ: Ve melo, gaza nolaineꞌ noso nene naza nosa nosomuꞌ gohi nisamivo mela noso ohizelesa ogaꞌ nouvoniꞌ nene gohi amolongisi aꞌmine noso nene ma nemevo. \p \v 16 Neꞌmine lavo Izesuꞌ aza tiꞌ lo lo-imineꞌ: Gaza vo vangahine vise lo-danivo alizo. \v 17 Neꞌmine lavo veneꞌ aza tiꞌ lo lineꞌ: Naza nene vaꞌneho ma nomive. Lavo Izesuꞌ tiꞌ lo lineꞌ: Gaza vaꞌneho nomive laineꞌ nene mo laminetoꞌ laane. \v 18 Nanitekumuꞌ ve. Gomuꞌ nene ve faefuloꞌ vaanivo vangamote liliꞌ aniꞌza idise veloꞌ vo naneꞌ nene aka lamineꞌ avutoꞌ ogosa gopo vo naneꞌ neꞌmo nene geiꞌ vangaho gihile loloꞌ amivo gopo ingaaꞌ nasineꞌ nenako nemuꞌ nene vaꞌneho nomive laineꞌ nene mo laminetoꞌ laane. \v 19 Neꞌmine lavo veneꞌ aza Izesuꞌnimuꞌ tiꞌ lo lineꞌ: Ve nabo, naza ningo giluvoniꞌ geiꞌ nene mo polohete nane lo ningekuve. \v 20 Nemuꞌ nene Samalia aleve leliꞌ avotemote ingine Gelazimi gololoꞌ mene dizi Oꞌmoso opoꞌni laaꞌ aniꞌza Zuda ve lingine Zelusalemi numuno ebeꞌ neevoꞌ nene Oꞌmoso opoꞌni laaꞌ ebeꞌ neive li laaꞌ naniꞌ nenako mo laminetoꞌ laaꞌ aniꞌ nehe nemuꞌ nene lo-nemezo. \v 21 Neꞌmine lavo Izesuꞌ tiꞌ lo lineꞌ: Alungoo, naza lo-gemeloniꞌ gamazi nene gelezo. Gamene ma sotoꞌ ilineꞌ nene me gololokisi Zelusalemi numuno ebekukisi nene metehine Oꞌmoso opoꞌni lamiliza gamene ma sotoꞌ oloseive. \v 22 Lingine Samalia aleve Oꞌmoso opoꞌni laaꞌ naniꞌ nene eze monovomuꞌ nene ma ningi gilamisa opoꞌni laaꞌ nave. Neꞌmine igaꞌ naniꞌza Oꞌmosoꞌmo eveneꞌ do luꞌ izelineꞌ aka nene leliꞌ Zuda velatiꞌ sotoꞌ ineꞌ nenako Zuda ve leliꞌ nene eze monovo ningo gele minosavoꞌ opoꞌni laaꞌ nene noune. \v 23 Gamene ma alineꞌ o minineꞌ gamene idise mo oganguꞌ mene luꞌine laminetotiꞌ Oꞌmoso opoꞌni laaꞌ ave ingine eiꞌ Sikalahuꞌve neꞌmo ngelebizelineꞌ monovo gihilelotikovoꞌ nene opoꞌni lilizave. Neꞌmine noluvoniꞌ nene meꞌneho Oꞌmoso aza aꞌmine neꞌmine monovolotiꞌ opoꞌni lilizavemuꞌ nene viseꞌ ogo minaaꞌ neineꞌ nenako nemuꞌ ne luve. \v 24 Oꞌmosoꞌmi emeni dameni nene Sikalahuꞌ neꞌmine neineꞌ nenako eiꞌ Oꞌmoso opoꞌni lilizave nete eiꞌ Sikalahuꞌve neꞌmo ngelebizelineꞌ monovo gihilelotikovoꞌ nene opoꞌni lilizadoꞌ o neive. \v 25 Neꞌmine lavo veneꞌ aza tiꞌ lo lo-imineꞌ: Oꞌmosoꞌmo do luꞌ izelive lo imiselelesa live ve lave nene mo aloseive likevosa naza nene mo aloseive lo gele nouve. Aza ogo initeꞌ mukikumuꞌ nene lo sotoꞌ ogo lo-lemeleseive. \v 26 Lavo Izesuꞌ tiꞌ lo lo-imineꞌ: Gamazi nolo-gimuve neniꞌ nene aꞌmine ve ne nouve. \p \v 27 Neꞌmine nolivo izipahala zuho ingine nosoꞌ nitetoꞌ vadotiꞌ tineꞌ mili igi heteli ninganiꞌ nene veneꞌ masi gamazi li minasineꞌ ningi gopo gaꞌine gilaniꞌ. Gopo gaꞌine gilaniꞌza izipahala zuho ingine engikumuꞌ nene gaza nani dalosa nane idoꞌ veneꞌ mene nanitekumuꞌ gamazi nolo-emane li aꞌneꞌmine igi longoꞌ hamokisi ma i-damaniꞌ ve. \v 28 Neꞌmine igi nizavo veneꞌ aza noso gomiseꞌve nene aꞌmida huloko aꞌmine Sekemi numuno ebekuꞌ vo eveneꞌ tiꞌ lo lo-ngimineꞌ: \v 29 Lingine ve ma neniꞌ ogo molo ogaꞌ uvoniꞌ monovo mukiꞌ lo sotoꞌ o-nidive nene ningilizaze. Alo. Aza nene Oꞌmosoꞌmo do luꞌ izelesa kegese-dive Kilisitoꞌ nehe lo gaꞌne sitaꞌ nogiluze. Igi ningiꞌ nalo. \v 30 Neꞌmine lavo eveneꞌ taunilatiꞌ nene Izesuꞌ neida vaniꞌ ve. \p \v 31 Neꞌmine navo izipahala zuho Izesuꞌni tiꞌ li geligelinga li-daniꞌ: Tisazo, nosoꞌ niteꞌ mene do novo li-di minaniꞌ. \v 32 Neꞌmine aniꞌza aza tiꞌ lo lo-ngimineꞌ: Neniꞌ naloniꞌ nosoꞌ niteꞌne ma neineꞌ nene lingine ma ningi gilamave. \v 33 Neꞌmine lavo izipahala zuho engikuꞌ tiꞌ li li voleloꞌ meloꞌ igi minaniꞌ: Nosoꞌ niteꞌ ma di-di amahe. Olo. \v 34 Neꞌmine likevo Izesuꞌ tiꞌ lo lo-ngimineꞌ: Neniꞌ nosoꞌ niteꞌne nene nimiselive eiꞌ luloloꞌ initeꞌ ogo molo mino nimineꞌ gonoꞌve do peleloniꞌ neve nene nosoꞌ niteꞌne ve. \v 35 Lingine tiꞌ li laaꞌ nave: Ikeꞌni sitaꞌ ve sitaꞌ ve ogo vavosa nosoꞌ niteꞌ dolizelone. Neꞌmine laaꞌ naniꞌza naza tiꞌ lo nolo-lingimuve. Ningiꞌ nalo. Minguꞌ akaꞌmene mo minamuno dolizaatoꞌ vave. Eveneꞌ nenita alisa di nene igi minikeve. \v 36 Zuho niteꞌ zuhoꞌ avesi idoꞌ nosoꞌ niteꞌ dolizavesi makatokovoꞌ ngolize izilizave lisa minamuno dolizaaꞌ nave ingine meniꞌine mo nidi gonoꞌineꞌmi gihile nene eveneꞌ ingine minevo minevoꞌ ngemeni dameni nene dalizave li di nubo nii-ngidave. \v 37 Neꞌmine naniꞌ neꞌmo nene evenelite tiꞌ li laaꞌ naniꞌ gamazi ma nene mo gihile izave: Ve malite zuhoꞌ aniꞌ initeꞌ nene ve atolite dolizaaꞌ nave. \v 38 Lingine zuhoꞌ igi gono damaniꞌ minguꞌ nene vi mine dolizilizave lo lingimiselekuvo ve atolite daniꞌ gonoꞌmi gihile ma nene dalisa nave. \p \v 39 Aꞌmine Sekemi numuno ebetotiꞌ Samalia ve mukiꞌ neꞌminete veneꞌ neꞌmo neniꞌ ogo molo ogaꞌ uvoniꞌ monovo mukiꞌ ma nene lo sotoꞌ o-nidave lo lineꞌ gamazi nene giladiꞌmo nene Izesuꞌnimuꞌ gili eleꞌvoleꞌ aniꞌ ve. \v 40 Idoꞌ ezemuꞌ gili eleꞌvoleꞌ aniꞌ nenako nemuꞌ nene ezela igi hetelisa engikisi makaꞌ minelive li amuzonga li-dikevo aza gamene sitaꞌ engikisi makaꞌ ma minineꞌ ve. \v 41 Neꞌmine ogo gamazi lo-ngimineꞌ gamaziꞌve giladiꞌmo eveneꞌ gohi vaiꞌ neꞌmine nete imineꞌ mili ezemuꞌ gili eleꞌvoleꞌ aniꞌ ve. \v 42 Neꞌmine igi veneꞌ nene tiꞌ li li-imaniꞌ: Ezemuꞌ gele eleꞌvoleꞌ uneꞌ nene gomuꞌ geiꞌ gamazi lanidotiꞌ gele eleꞌvoleꞌ uneꞌza idise asiꞌve lineꞌ gamazi giluneꞌ neꞌmo nene gele eleꞌvoleꞌ gehepeve ogosa laza aꞌmine me vemuꞌ giluneꞌ nene misubouko aleve mukiꞌ leliꞌ nene do luꞌ izeleseive lave ma nene mo laminetoꞌ eiꞌ nene neive losa gelekune. \s1 Guvelesi Ve Maliꞌmi Gonouꞌ Ve Naba Maliꞌmi Gipele Izesuꞌ Do Lamineꞌ O-dineꞌ Gamazi \p \v 43-44 Asiꞌve Izesuꞌ gomuꞌ lineꞌ gamazi ma neꞌmino neive: Polohete nene engiꞌ numuꞌine ebeꞌinelotiꞌ aleve nete nene gili ngimami di nabasi ma i-ngidisaꞌmave. Idoꞌ aꞌmineꞌmine igi eiꞌ misuboꞌveuꞌ aleve nene eze gili imami di naba i-damilizaniꞌ o neineꞌ nenako nemuꞌ nene aza Sekemi alevesi minelineꞌ gamene sitaꞌ nene mo osuꞌ lavo aꞌmine numuno ebeꞌ nene hulo aꞌmine misuboꞌve nGalilaia misubouko vineꞌ ve. \v 45 Neꞌmino ma nenako nGalilaia aleve ma Zelusalemi numuda holiseꞌ mini nosoꞌ niteꞌ ni minada inginesi vi minaniꞌ nenako aꞌmida Izesuꞌ ogo molo minineꞌ initeꞌ nene ninganiꞌ nenako nemuꞌ nene Izesuꞌ nGalilaia misubouko ogo nohetelivo eleꞌmizi lamineꞌ aniꞌ ve. \p \v 46 Neꞌmine ikevo Izesuꞌ aza nGalilaia misubouꞌ numuno ebeꞌ ma Kana neuꞌ gomuꞌ haza nosodunuꞌ vaini noso loloꞌ ineꞌ numuno ebeta nene gohi vineꞌ ve. Aꞌmida vo neivo Kahanaumi numuno ebekuꞌ nene guvelesi ve maliꞌmi gonouꞌ ve naba ma minineꞌ. Aꞌmine veꞌmi gipele nene initeꞌ gize do minineꞌ ve. \v 47 Neꞌmino neivo meleho aza Izesuꞌ nene Zudaia misubo hulo nGalilaia misubouko mene tineꞌ molo ogave laniꞌ nemuꞌ nene gilineꞌ. Neꞌmine ogosa eiꞌ gipele nene mo helaatoꞌ neivo aza Izesuꞌ neida vosa Izesuꞌ lemo ogo do lamineꞌ o-delive lo amuzonga lo-dineꞌ. \v 48 Neꞌmine lo-davo Izesuꞌ tiꞌ lo lo-imineꞌ: Lingine naza atoꞌ suno golize laaꞌ initeꞌ ma do sotoꞌ okuvo ningamilizaniꞌ nene nenikumuꞌ gili eleꞌvoleꞌ amilisaave. \v 49 Lavo guvelesi veꞌmi gonouꞌ ve naba neꞌmo tiꞌ lo lo-imineꞌ: Ve nabo, gipeꞌne nene helalize. Lemo volosize. Ano. \v 50 Neꞌmine lavo Izesuꞌ tiꞌ lo lo-imineꞌ: Gipa nene velesi ha minelize. Numungala vozo. Neꞌmine lavo aꞌmine ve nene Izesuꞌ lo-imineꞌ gamaziloꞌ nene gele eleꞌvoleꞌ ogo numuꞌvela vineꞌ. \v 51 Neꞌmine ogo olihe numuꞌvela volosa akaloꞌ novivo gelekeleꞌ izipeꞌve malite akala novidoꞌ igi voteneꞌ i-di gipele vele gizingumuꞌ nene li-imaniꞌ. \v 52 Neꞌmine ikevo umungive nene nani gameneloꞌ lamineꞌ gele nolihe lo aꞌminemuꞌ gelelesa longoꞌ o-ngidineꞌ. Neꞌmine ogavo ingine tiꞌ li li-imaniꞌ: Okoꞌnoloꞌ oloꞌ lineꞌ nene aizeꞌ holiseꞌ vanu kiloku neꞌmidoꞌ nene hulo-dive. \v 53 Neꞌmine likevo izipeliꞌmi meleho gilineꞌ nene Izesukahoꞌmo gipa nene velesi ha minelive lineꞌ gameneloꞌ gehepeve nene lamineꞌ gelaniꞌ neive lo gelosa azasi eze numuꞌveuꞌ minaaꞌ aniꞌ alevesi mukitoꞌ nene Izesuꞌnimuꞌ gili eleꞌvoleꞌ aniꞌ ve. \v 54 Idoꞌ Izesuꞌ Zudaia misubo hulo nGalilaia misubouko tineꞌ molo ogosa atoliꞌmine suno do sotoꞌ ineꞌ meꞌmo nene atoꞌ suno nGalilaia misubouꞌ do sotoꞌ ineꞌ nene mo gamene sitaꞌ ineꞌ ve. \c 5 \s1 Beꞌsada Noso Ohuno Gahevela Gamene Haꞌnaloꞌ Initeꞌ Gize Do Minive Ma Izesuꞌ Holisekuꞌ Do Lamineꞌ O-dineꞌ Gamazi \p \v 1 Nelotiꞌ alingeꞌ nene Zuda velite holiseꞌ mini nosoꞌ niteꞌ naaꞌ aniꞌ gamene ma alitavo Izesuꞌ nene Zelusalemi numuda vineꞌ. \v 2 Idoꞌ Zelusalemi numuno ebekuꞌ sipisipi dizaaꞌ aniꞌ gateniꞌmi gahevela nene noso ohuno ma minineꞌ nene gulive Zuda veti gamaziꞌningutiꞌ Beꞌsada ve laaꞌ nave. Aꞌmida nene gehenidunuꞌ azibe faefu aꞌmine noso ohuno nene di vodo vodo i-di gizikavo minineꞌ ve. \v 3 Aꞌmine azibe numunguꞌ nene initeꞌ gizi daniꞌ aleve mukiꞌ, veꞌine likive, idoꞌ gizeꞌine aꞌninguꞌ gebili di minave neꞌmine nene mukiꞌ vaiꞌ minaniꞌ ve. \f + \fr 5:3 \ft Aꞌmine goholo 4 nene ganakutiꞌ gizaniꞌ bukuuꞌ minesaꞌmineꞌ nenako Zohaneꞌ gizamineꞌ noloseive lo nemuꞌ nene aꞌmine gamazi nene maki hela hela molo olusokuꞌ gizuneꞌ ve. Ne neiha gozopoꞌ akaꞌmila gizaniꞌ buku linge mauꞌ nene aꞌmine siki aleve nene nanitekumuꞌ minaaꞌ ahe nemuꞌ li ngoloꞌ lilisa Zohaneꞌ gizineꞌ gamaziloꞌ nene imineꞌ mili goholo 4 nene gizikaniꞌ ve.\f* [ \v 4 Ingine aꞌmine noso ohunouꞌ nene Oꞌmosoꞌmi angeloꞌve maliꞌmo gameneloꞌ gameneloꞌ lemo ogo noso nene do moꞌmongoꞌ o-davo aꞌminguꞌ gomuꞌ limive nene gize daniꞌ initeꞌve osuꞌ lo-davo lamineꞌ gelaaꞌ ineꞌ nenako nemuꞌ nene gizebo igi ingi minaaꞌ aniꞌ ve.] \v 5 Engikutiꞌ ve ma ongo minineꞌ nene kilisimasi teoti eiti (38) neꞌmine initeꞌ gize do minineꞌ ve. \v 6 Neꞌmino neivo Izesuꞌ aza ningo gamene haꞌnaloꞌ initeꞌ gize do minineꞌ nemukisi nene ningo gelo tiꞌ lo longoꞌ o-dineꞌ: Gaza nene lamineꞌ olove lo gele nabe. \v 7 Neꞌmine lavo initeꞌ gize dave aza tiꞌ lo lineꞌ: Ve melo, angeloꞌ neꞌmo noso do moꞌmongoꞌ neivo aꞌminguꞌ lemo lamineꞌ olongumuꞌ neleꞌmizi limilizave nene ma nizamavo neꞌmo neniꞌ nene zou zou lo nouvosa ve ma gomuꞌ vive neꞌmovoꞌ nene lamineꞌ ogaꞌ neive. \v 8 Neꞌmine lavo Izesuꞌ tiꞌ lo lo-imineꞌ: Otezo. Oto aviliseka do geho aka vozo. \v 9 Neꞌmine lo-davo aꞌmine ve nene aꞌmidoꞌ liteꞌ lo lamineꞌ ogosa aviliseꞌve nene do otosa aka vineꞌ ve. \p Aꞌmine gameneuꞌ nene holiseꞌ gamene minineꞌ ve. \v 10 Nemuꞌ nene Zuda ve nete aꞌmine lamineꞌ ive nene tiꞌ li li-daniꞌ: Idise nene holiseꞌ gamene neineꞌ nenako gaza aviliseka do novaineꞌ neꞌmo nene louꞌ gamazite ma nene avutoꞌ nane. \v 11 Neꞌmine laniꞌza aza do velepeꞌ izo tiꞌ lo lo-ngimineꞌ: Neniꞌ do lamineꞌ o-nidive asiꞌve neꞌmo aviliseka do oto vozo lo-nedavosa nene neꞌmine nouve lineꞌ. \v 12 Neꞌmine lavo ingine tiꞌ li longoꞌ i-daniꞌ: Gaza aviliseka do oto vozo lo-gidive nene zaho ma neve. \v 13 Neꞌmine li longoꞌ i-daniꞌza Izesuꞌ nene aꞌmida eveneꞌ mulise minanguꞌ nene gopo ogavo lamineꞌ gilive aza nene eveneꞌ neꞌmo do lamineꞌ o-nidineꞌ ve lo ma ningo gelamineꞌ ve. \v 14 Neꞌmine ogosa aꞌmine ve nene alingeꞌ monoꞌ numuno nabauꞌ neivo Izesuꞌ ningo tiꞌ lo lo-dineꞌ: Ningezo. Gaza nene mo lamineꞌ ogange. Gomuꞌ goloso ogo minaineꞌ nene ivileꞌ ivosa goloso gehepeve ogalinge. Gaza nene lihimeka hulo gohi damozo. \v 15 Neꞌmine lo-davosa aꞌmine ve aza vo Zuda ve nene tiꞌ lo lo-ngimineꞌ: Aꞌmine do lamineꞌ o-nidive ma nene Izesuꞌ do lamineꞌ o-nedaniꞌ neive lo lo-ngimineꞌ ve. \v 16 Idoꞌ Izesuꞌ holiseꞌ gameneuꞌ neꞌmine gono daaꞌ ineꞌ nemuꞌ Zuda veti ve nabaꞌine nete apiꞌ igi elemi biluvaꞌ i-daniꞌ ve. \v 17 Neꞌmine ikevo Izesuꞌ aza do velepeꞌ izo tiꞌ lo lo-ngimineꞌ: Meꞌneho gono doꞌmo doꞌmo ogo neineꞌ nene idisesi ha do neivo nazasi nene aꞌmineꞌmine ogo gono doꞌmo novuve. \v 18 Neꞌmine lavo Zuda veti ve nabaꞌine nete Izesuꞌni bililiza akamuꞌ nene gohi amuzo goloso milisa viseꞌ igi minaniꞌ. Idoꞌ neꞌmine aniꞌ nene nanitekumuꞌ ve. Ingine holisekumuꞌ louꞌ milaniꞌ nene Izesuꞌ avutoꞌ ogave li neemukovoꞌ nene bililiza akamuꞌ viseꞌ igi minaniꞌ nevoba asiꞌve Izesuꞌ neꞌmo Oꞌmoso nene neniꞌ meꞌneho gehepeve ve lineꞌ neꞌmo nene eiꞌ Izesuꞌ nene Oꞌmososi do lisiheꞌ ogosa lave liisa nemukisi nene bililisa gohi nabisa amuzo milave. \s1 Izesuꞌ Aza Melehi Amuzo Do Minineꞌ Nemuꞌ Lo Sotoꞌ Ineꞌ Gamazi \p \v 19 Neꞌmine navo nemuꞌ nene Izesuꞌ aza aꞌmidoꞌ do velepeꞌ izo tiꞌ lo lo-ngimineꞌ: Naza laminetoꞌ tiꞌ lo nolo-lingimuve: Meꞌneho aza naniteꞌ naniteꞌ ogo molo ilihe gipele nazasi nene aꞌmineꞌminevoꞌ ogo, ogo molo minelesuvonako nemuꞌ nene naza luꞌneloꞌ do molo initeꞌ hamokisi ngelo ma amolosuve. Asi meꞌneho ogo molo neineꞌ initekovoꞌ nene ogo molo ogaꞌ nouve. \v 20 Idoꞌ gamazi mene noluvoniꞌ nene neemuꞌ noluve. Meꞌneho aza gipele neniꞌ nene lulo neme neineꞌ nenako nemuꞌ nene aza ogo molo ogaꞌ neineꞌ initeꞌ mukiꞌ nene nelebize osuꞌ laaꞌ neive. Idoꞌ neꞌmine ogaꞌ neineꞌ nenako nemuꞌ nene lingine upuhoꞌ igi golize lilizave lo idise ogo molo nouvoniꞌ initeꞌ mene ivileꞌ ivosa atoliꞌmine suno naba goloso nelebizavo olosuve. \v 21 Ee, meꞌneho aza eveneꞌ hilave nene veꞌine gizi minilizave lo do ote-ngedaaꞌ neineꞌ neꞌmino gipele nazasi nene aꞌmineꞌmine ogo neniꞌ gaꞌne giluvoniꞌ aleve mukikumuꞌ nene gohi miniviꞌ aliviꞌ igi minilizave lokuvo gohi miniviꞌ aliviꞌ igi minaaꞌ naniꞌ ma neive. \v 22 Idoꞌ naza neꞌmine olosuve lo noluvoniꞌ nene nanitekumuꞌ ve. Meꞌneho aza neve eveneꞌ monovoꞌinemuꞌ izeꞌ molo goniꞌ ma o-ngedesaꞌmo aꞌmine neꞌmine gono mukiꞌ nene gipele neniꞌ aꞌneuꞌ molo neive. \v 23 Aza neꞌmine ineꞌ nene eveneꞌ mukiꞌ ingine meꞌnehine opoꞌni li di naba i-daaꞌ naaniꞌ neꞌmine igi gipele neniꞌ nene nopoꞌni li di naba i-nidilizave losa neꞌmine ineꞌ ve. Idoꞌ gipele neniꞌ nopoꞌni li di naba i-nidamilizave nene nimiselive meꞌnehine nene opoꞌni li di naba i-disaꞌmave. \v 24 Naza mo laminetoꞌ tiꞌ lo nolo-lingimuve: Ve ma ingine neniꞌ gamaziꞌneloꞌ gili di mini nimiselivemuꞌ gili eleꞌvoleꞌ i-di minilizave nene minevoꞌ minevoꞌ minaaꞌ ngemeni dameni nene mo di tiꞌ ikeve. Aꞌmine ve ingine nene gonitoꞌ vi otami asi luꞌine hele vivo minadotiꞌ nene upuhoꞌ igi veꞌine gizikeve. \v 25 Ee, naza mo laminetoꞌ tiꞌ lo nolo-lingimuve: Gamene ma naaniꞌ nene eveneꞌ mo luꞌine helavo nizave netesi Oꞌmosoꞌmi gipele neniꞌ noꞌne nene gililisave. Aꞌmine gamene nene mo idisesi ogave. Neꞌmine oganako noꞌne gililizave mukiꞌ nene veꞌine gizilisave. \v 26 Neꞌmine noluvoniꞌ nene nanitekumuꞌ ve. Meꞌnehi minevoꞌ alevoꞌve nene malatiꞌ damiha asiꞌve nene minevoꞌ alevoꞌ ogaliꞌmi izeleho gehepeve ma ne neive. Idoꞌ aꞌmineꞌmine ogo meꞌneho lavosa gipele nazasi nene eiꞌ neꞌmine mino minevoꞌ alevoꞌ neꞌmi izeleho gehepeve nouve. \v 27 Idoꞌ naza nene Oꞌmosolatiꞌ eveneꞌ gihile nouvonako nemuꞌ nene naza eveneꞌ goniꞌine gelaaꞌ gono nene daline lo amuzo nemavo nouve. \v 28 Lingine gamazi memuꞌ nene gatine gopo gilamilo. Gamene ma aliteleseive. Aꞌminguꞌ nene mati matiuꞌ minave mukiꞌ nene neniꞌ gamazi loloniꞌ noꞌne nene gili \v 29 aꞌmingutiꞌ heta alisave. Ingine monovo lamineꞌ igi mili minave nene otisa minevoꞌ minevoꞌ igi minilisaha monovo goloso igi mili minave ingine nene otisa gonitoꞌ otikevo naza lokuvo mulumo gono dalisave. \v 30 Idoꞌ neꞌmine oloniꞌ nene neniꞌ luꞌneloꞌ do molo initeꞌ hamokisi ngelo ma amolosuve. Asi meꞌneho lidokovoꞌ nene gelo eꞌmeto goniꞌ gelo izeꞌ molaaꞌ nouve. Idoꞌ neniꞌ luꞌneloꞌ do molo eꞌmetamo nimiseliveꞌmi luloloꞌ do molo eꞌmeto goniꞌ gelo izeꞌ molaaꞌ nouvoniꞌ nene mo lisiheꞌ gehepeve o minaaꞌ neive. \s1 Izesuꞌ Eiꞌ Monovomuꞌ Asiꞌve Lo Sotoꞌ Ilineꞌ Nene Soza Nolihe Li Gililisaanako Atoꞌ Nitelitesi Evenelitesi Li Sotoꞌ Aniꞌ Nene Mo Lamineꞌ Likeve Li Gililizadoꞌ Minineꞌza Mo Gilamangumuꞌ Lineꞌ Gamazi \p \v 31 Naza neniꞌ monovomuꞌ naꞌniseꞌnelatiꞌ ma lo sotoꞌ sotoꞌ ogo mineloniꞌ nene lingine soza nolihe lamineꞌ nolive. Laza gelamune li gili minilisave. \v 32 Idoꞌ nenikumuꞌ lo sotoꞌ sotoꞌ ogaꞌ ive nene ma neinako naza eikumuꞌ giluvo nenikumuꞌ lo sotoꞌ sotoꞌ neineꞌ nene mo laminetoꞌ laaꞌ neive losa gele nouve. \v 33 Lingine monoꞌ noso holo-ngedaaꞌ ive Zohaneꞌ neida eveneꞌ ma vi longoꞌ i-dilizave li ngimiselikevo aza neniꞌ monovoꞌne lo sotoꞌ ogo gamazi gihilevoꞌ lo-lengemavo nigilaniꞌ ma neive. \v 34 Nenikumuꞌ nene Zohaneꞌ neꞌmine lineꞌza naza nene me misubouꞌ ve malite nenikumuꞌ li sotoꞌ ilizangumuꞌ ve lo engita ma gele medelesaꞌmuvoniꞌza Zohaneꞌ lineꞌ gamazimuꞌ noluvoniꞌ nene lingine aꞌmine gamazi gili eleꞌvoleꞌ ikevosa Oꞌmosoꞌmo do lunguꞌ izelive losa noluve. \v 35 Zohaneꞌ aza nene lamu ma lo lamineꞌ o mino hize labanaꞌ elo minaaꞌ neineꞌ neꞌmine mino hize labanaꞌ elo gamazi lokaꞌ lokaꞌ neivo aꞌminemuꞌ lingine gilavo lamineꞌ ogavo gamene liꞌnibemuꞌ longolize izi minaniꞌ ma neive. \v 36 Ne neiha Zohaneꞌ neniꞌ monovoꞌne lo sotoꞌ ineꞌ nene ivileꞌ ivosa neniꞌ monovoꞌne lo sotoꞌ ogo lengelebizaaꞌ neineꞌ initeꞌ gohi ma neive. Aꞌmine nene meꞌneho aza neꞌmine gono doꞌmo vo do peleline lo-nididoꞌ nene ato atoꞌ suno do sotoꞌ ogo gono doꞌmo vo minaaꞌ nouvoniꞌ neꞌmo nene neniꞌ monovo do sotoꞌ ogo lengelebize neivo neꞌmo nene meꞌneho Oꞌmoso neꞌmo nimiselaniꞌ neive li ningi gililizadoꞌ o neive. \v 37 Idoꞌ aꞌmine nimiselive meꞌneho aza nesi neniꞌ monovoꞌne nene lo sotoꞌ oganiꞌ neiha lingine eiꞌ nolo nene mo kekeꞌ gilami eiꞌ okoꞌnoloꞌ nesi nene ma ningamave. \v 38 Idoꞌ lingine Oꞌmosoꞌmo imiselive nenikumuꞌ gili eleꞌvoleꞌ amaniꞌ neꞌmo Oꞌmosoꞌmi gamazi lengiꞌ lutinguꞌ minamineꞌ nene do sotoꞌ ogo lelebizave. \v 39 Idoꞌ lingine monoꞌ godoloutiꞌ gamazi neꞌmo nene minevoꞌ minevoꞌ lengemeni dameni dalizaniꞌ aka nene do sotoꞌ o-ledelihe li aꞌminguꞌ amuzo mili viseꞌ igi minaaꞌ nave. Aꞌmine monoꞌ gamazi nene nenikumuꞌ lo sotoꞌ ogaꞌ neiha \v 40 nenita minevoꞌ minevoꞌ lengemeni dameni dalone li alisa gilisaꞌmave. \p \v 41 Guveꞌne vilingumuꞌ ve lo naza eveneꞌ di naba i-nidilizave lo luꞌninguꞌ hizesaꞌmuvoniꞌza \v 42 lengiꞌ monovotine nene mo gele nouve. Lutine nene Oꞌmoso imisaꞌmave. \v 43 Naza nene meꞌneho lavo ezeloꞌ medelosa uvoniꞌza lingine gili nimisaꞌmaha ve ma ingine meꞌneho lamivo angiseꞌine engitoꞌ medeli mini alizaniꞌ nene lingine aꞌmine ve gili ngimilisave. \v 44 Lingine nene ge do naba o-nede ne do naba o-gede li minilisa laniteꞌ gili mini igaꞌ naha Oꞌmoso eiꞌ hamoꞌ minive neꞌmo do naba o-lengedelineꞌ akaloꞌ nene eꞌmetilisa gilisaꞌmaniꞌ nenako nemuꞌ nene lingine ezemuꞌ nadisa gili eleꞌvoleꞌ ilizave. \v 45 Nenikumuꞌ nene melehida goniꞌ o-ledeleseive li gilamilo. Lengiꞌ goniꞌ o-lengedelive nene ezemuꞌ hize eleꞌ o-ledelive li gili eleꞌvoleꞌ ave Moseꞌ nene goniꞌ o-lengedeleseive. \v 46 Idoꞌ mene noluvoniꞌ nene nanitekumuꞌ ve. Moseꞌ aza nenikumuꞌ gizineꞌ nenako eiꞌ gizineꞌ gamazi nene ma gili eleꞌvoleꞌ adiniko nenikumukisi gili eleꞌvoleꞌ adine. \v 47 Gili eleꞌvoleꞌ adineꞌza eiꞌ gizineꞌ gamazi nene gili eleꞌvoleꞌ amadiꞌmo nene neniꞌ gamaziꞌne nene nadisa gili eleꞌvoleꞌ ilizave. nGeli ma gili eleꞌvoleꞌ amilisave. \c 6 \s1 Izesuꞌ Eveneꞌ Faef Tauseni Neꞌmine Nosoꞌ Niteꞌ nGimineꞌ \r (Mataioꞌ 14:13-21; Malekoꞌ 6:30-44; Lukaꞌ 9:10-17) \p \v 1 Idoꞌ nelotiꞌ nene Izesuꞌ aza minineꞌ ebeꞌ nene hulo sipiuꞌ dizo nGalilaia noso ohuno naba gulive ma Tibeliaꞌ noso ohunoloꞌ nene ledo vo helala vineꞌ. \v 2 Neꞌmino novivo eveneꞌ mukiꞌ goloso nene Izesuꞌ atoꞌ suno do sotoꞌ ogo initeꞌ gizi dave do lamineꞌ o-ngididoꞌ ningadiꞌmo eꞌmeti vaniꞌ ve. \v 3 Neꞌmini navo Izesuꞌ aza nene gololoꞌ ma dizo vo izipahala zuhosi mitoꞌ minaniꞌ ve. \v 4 Aꞌmine gameneloꞌ nene Zuda veti avoꞌninge Aigita misubouꞌ minaniꞌ gameneuꞌ Oꞌmosoꞌmo iseꞌine izingumuꞌ gili holiseꞌ mini nosoꞌ niteꞌ naaꞌ aniꞌ gamene nene mo avitoꞌ o minineꞌ ve. \v 5 Idoꞌ Izesuꞌ vokeneꞌ ogo ningineꞌ nene eveneꞌ mukiꞌ goloso eiꞌ neida navo ningo Hilipoꞌni tiꞌ lo lo-imineꞌ: Eveneꞌ mukiꞌ emesene naaniꞌ neti nosoꞌ niteꞌine nene zalatiꞌ meni hizelone. \v 6 Izesuꞌ neꞌmine lineꞌ nene aꞌmine aleve do veꞌine molalineꞌ monovomuꞌ nene ha gele neiha ha Hilipoꞌni emenguꞌ molalosamuꞌ nene neꞌmine lineꞌ ve. \v 7 Neꞌmine lavo Hilipoꞌ aza tiꞌ lo lo-imineꞌ: Moni naba \f + \fr 6:7 \ft Laza aꞌmine gamazi do velepeꞌ izo K400 maloꞌ do molo gizuneꞌza asiꞌve Zohaneꞌ gizinguꞌ nene ingine di minaniꞌ moniloꞌ do molo 200 denalias ve lo gizineꞌ ve. Idoꞌ aꞌmine Zohaneꞌ minineꞌ gameneuꞌ nene agovelite gamene hamokuꞌ gono disa meni vanu denalias vanu denalias nene dikaꞌ dikaꞌ igaꞌ aniꞌ ve. Neꞌmine makiloꞌ daaꞌ aniꞌ nenako 200 denalias nene ve hamoliꞌmo ikeꞌni naeni neꞌmi lulouꞌ gono doꞌmo vo minelidotiꞌ meniꞌve dalineꞌ votigileloꞌ do molo gizineꞌ ve.\f* fo hadeti kina (K400) neꞌmine hulo nosoꞌ niteꞌ meni hizesoꞌ nene vo damivo ngomo lasolo pasolo nalizadoꞌ mineleseive. \v 8 Neꞌmine lavo Izesuꞌ izipahala zuho ma Simoniꞌ Petoloꞌ akunolo Adeleaꞌ aza minosa tiꞌ lo Izesuꞌni lo-imineꞌ: \v 9 Gipe mene balidunuꞌ loloꞌ aniꞌ sikoni faefusi idoꞌ alahaꞌ ngomo setakisi ma do neineꞌza eveneꞌ mukikuꞌ mene nadosa vo dalive. \v 10 Neꞌmine lavo Izesuꞌ aza izipahala zuho tiꞌ lo lo-ngimineꞌ: Eveneꞌ nene mitoꞌ minilizaze. Li-ngidilo lineꞌ. Aꞌmida nene guvise lamineꞌ vaiꞌ minidoꞌ eveneꞌ nene mitoꞌ minikevo gataniꞌ nene vemohoꞌ faef tauseni (5,000) neꞌmine minaniꞌ ve. \v 11 Mitoꞌ minikevo Izesuꞌ aza sikoni nene do Oꞌmosola opoꞌni losa aꞌmine aleve nene ngimineꞌ. Idoꞌ aꞌmineꞌmine ogo alahakisi nene ngimineꞌ ve. Ingine nisa goseleꞌ ilizaniꞌ votigileloꞌ ngimineꞌ. \v 12 Mukitoꞌ gatuꞌine ogavo nizavo izipahala zuho tiꞌ lo lo-ngimineꞌ: Nosoꞌ niteꞌ linge nene labuluvo ogalize. Lumo sama nene di nubo ilo. \v 13 Neꞌmine lavo ingine balidunuꞌ loloꞌ aniꞌ sikoni faef neꞌmi lumo sama nosoꞌ niteꞌ navete hulaniꞌ nene di nubo igi gosuvahaꞌ tuvelu goꞌzi vaiꞌ laniꞌ ve. \v 14 Idoꞌ eveneꞌ ingine Izesuꞌ atoliꞌmine suno ineꞌ nene ningi nemuꞌ tiꞌ li laniꞌ: Me ve nene polohete ma me misubouꞌ aloseive lave ma nene mo laminetoꞌ eiꞌ ne neive. \v 15 Neꞌmine likevo Izesuꞌ aza ingine Guvetesi ve naba loloꞌ o-delone li igi analoꞌ dalisa minaniꞌ nene mo ningo gelo aꞌmine ebeꞌ nene hulo asiꞌvevoꞌ gohi golola ma dize minineꞌ ve. \s1 Izesuꞌ Noso Avileloꞌ Lise Lise Vineꞌ Gamazi \r (Mataioꞌ 14:22-33; Malekoꞌ 6:45-52) \p \v 16 Izesuꞌ golola dizo neivo nivengaꞌ nomolavo izipahala zuho ingine noso ohuno gahevela limi heteli \v 17 sipiuꞌ dizi Kahanaumi numuno noso helala minida nene vilisa vaniꞌ. Nivavo litiꞌmuso nene mo izineꞌza Izesuꞌ nene olihe engita ogo giꞌmizamineꞌ ve. \v 18 Giꞌmizamivo haza nivavo hepeꞌ nene amuzo malehe goloso noilivo noso nene amuzo molo siiꞌ naba goloso olosa ineꞌ. \v 19 Neꞌmine neivo ingine 5, 6 kilomita (3, 4 maili) neꞌmine sipiuꞌ nivi Izesuꞌ nene noso avileloꞌ lise lise navo ningi ngehelele izavo golise goloso gilaniꞌza \v 20 aza tiꞌ lo lo-ngimineꞌ: Neniꞌ ma ne nouze. Golise gilamilo. \v 21 Neꞌmine lavo ingine sipiuꞌ dizelive li gili niimavo aꞌmidoꞌ liteꞌ lo sipi nene mo aꞌmine vilisa gilaniꞌ ebeta noso gahevela nene hetele minineꞌ ve. \s1 Neniꞌ Neve Nene Miniviꞌ Miniviꞌ Igi Minilizaniꞌ Nosoꞌ Niteꞌ Ma Nene Nouve Lo Izesuꞌ Lo-ngimineꞌ Gamazi \p \v 22 Gohi goꞌ lavo noso ohuno helala aizetiꞌ ha minaniꞌ aleve mukiꞌ nete ningi gilaniꞌ nene aꞌmida sipi hamokovoꞌ minineꞌ vinguꞌ nene Izesuꞌ aza izipahala zuhosi aꞌminguꞌ dizamivo izipahala zuho engikovoꞌ vi nizave lisa gili minaniꞌ ve. \v 23 Neꞌmine igi nizavo aꞌmine Izesuꞌ Oꞌmosola opoꞌni lo nosoꞌ niteꞌ do veꞌine molavo ni minaniꞌ ebeꞌ avita nene Tibeliaꞌ numuno ebekutiꞌ sipi ma igi heteli minaniꞌ ve. \v 24 Minikevo eveneꞌ mukiꞌ aꞌmine ebeta ninganiꞌ Izesuꞌ nene nomivo idoꞌ izipahala zuhosi nizamavo ningi aꞌmine imi minaniꞌ sipiuꞌ nene dizi Kahanaumi numuda Izesuꞌnimuꞌ visetoꞌ vaniꞌ ve. \v 25 Neꞌmine igi noso ohuno helala vi Izesuꞌni nene ningi tiꞌ li li-imaniꞌ: Tisazo, gaza mela aineꞌ nene naniheꞌ neve. Sipiuꞌ amaneꞌ nenako misubouꞌ nene gaza nadosa geto ogo hetelane laniꞌ ve. \v 26 Neꞌmine likevo Izesuꞌ aza aꞌmidoꞌ tiꞌ lo lo-ngimineꞌ: Naza laminetoꞌ gehepeve tiꞌ lo nolo-lingiduve: Lingine nenikumuꞌ viseꞌ naniꞌ nene atoꞌ suno duvoniꞌ neꞌmi monovo ningangumuꞌ viseꞌ navoba asi gaꞌnamuꞌ nolingisidoꞌ do vetine molokuvo gatudine ineꞌ mamuꞌ nene mo neꞌminevoꞌ o-ledelihe lisa nene nenikumuꞌ viseꞌ nave. \v 27 Neꞌmine igi unuvo goloso ogaꞌ neineꞌ nosoꞌ nitekumukovoꞌ nene gono dami asi minevoꞌ minevoꞌ ogo minaaꞌ neineꞌ nosoꞌ niteꞌ minevoꞌ minevoꞌ lengemeni dameni do sotoꞌ o-lengedelingumuꞌ Oꞌmosolatiꞌ ve gihile neniꞌ lengemeloniꞌ nemukovoꞌ nene viseꞌ igaꞌ gono dalo. Idoꞌ neꞌmine nosoꞌ niteꞌ lengemeloniꞌ nene meꞌneho Oꞌmoso asiꞌve nene neniꞌ neꞌmine iline lo amuzo nemo neleꞌmize molaniꞌ nenako nemuꞌ nene neꞌmine olosuve. \v 28 Neꞌmine lavo ingine tiꞌ li li-imaniꞌ: Oꞌmosoꞌmo gilivo leliꞌ dalonidoꞌ o neineꞌ gono daloneꞌ nene nani gono dalone. \v 29 Neꞌmine likevo Izesuꞌ tiꞌ lo lo-ngimineꞌ: Oꞌmosoꞌmo gilivo lingine dalizadoꞌ o neineꞌ gono nene neꞌmino neive: Asiꞌve Oꞌmosoꞌmo imiselive nenikumuꞌ nene gili eleꞌvoleꞌ ilizadoꞌ o neive. \v 30 Neꞌmine lavo ingine tiꞌ li li-imaniꞌ: Idoꞌ nenikumuꞌ gili eleꞌvoleꞌ ilo laineꞌ nenako laza geikumuꞌ gele eleꞌvoleꞌ o-gedesoꞌ nene atoliꞌmine suno naniꞌmine do sotoꞌ oganivosa ningosa gele eleꞌvoleꞌ olone. \v 31 Idoꞌ avotemote neve nene ebeꞌ hadivela nivanguꞌ Okulumokutiꞌ limineꞌ nosoꞌ niteꞌ gulive mana nangumuꞌ nene gele none. Monoꞌ godolouꞌ nene tiꞌ li gizi nizaniꞌ ma neive: Aza nene nalizave lo Okulumokutiꞌ nosoꞌ niteꞌ ngimineꞌ ma neive. Neꞌmine ineꞌ nenako gaza nene nadiꞌ ilinidoꞌ o neive. \v 32 Neꞌmine likevo Izesuꞌ aza tiꞌ lo lo-ngimineꞌ: Okulumokutiꞌ nosoꞌ niteꞌ nene lingine gilavo Moseꞌ nene lemave li gilahe. Naza laminetoꞌ nolo-lingimuve. Moseꞌ aza Okulumokutiꞌ nosoꞌ niteꞌ gihile lamineꞌ nene olihe lengemamineꞌ ma neive. Asi Okulumokutiꞌ nosoꞌ niteꞌ gihile lamineꞌ lengemelive nene meꞌneho eiꞌ lengemeleseive. \v 33 Idoꞌ neꞌmine noluvoniꞌ nene nanitekumuꞌ ve. Okulumokutiꞌ lemo misubouꞌ aleve hize eleꞌ o-lengedo minevoꞌ minevoꞌ minaaꞌ lengemeni dameni lehize-lengedaaꞌ neive nene Oꞌmosolatiꞌ nosoꞌ niteꞌ gihile nenako nemuꞌ nene noluve. \v 34 Neꞌmine lavo ingine tiꞌ li li-imaniꞌ: Ve melo, gaza neꞌmine loo ma nene aꞌmine nolaineꞌ nosoꞌ niteꞌ nene gamene gamene lemezo. \v 35 Neꞌmine likevo Izesuꞌ aza tiꞌ lo lo sotoꞌ o ngimineꞌ: Neniꞌ neve nene minevoꞌ minevoꞌ minaaꞌ do sotoꞌ ogaꞌ neineꞌ nosoꞌ niteꞌ ma ne nouve. Neꞌmine nouvoniꞌ nenako ve ma ingine nenita igi giꞌmizi minilizave nene aꞌmine nosoꞌ nitekumuꞌ gohi gaꞌna hilamilisave. Ee, idoꞌ nenikumuꞌ ma gili eleꞌvoleꞌ ilizave nene nosomuꞌ gohi ma ngisamoloseive. \p \v 36 Ne neiha mo gomuꞌ lo-lingimuvodiꞌmine igi lingine neniꞌ nene mo ningi nizaha aꞌminesi nene mo gili eleꞌvoleꞌ amave. \v 37 Meꞌneho neniꞌ nimive mukiꞌ nene nenita alisave. Idoꞌ nenita alizave mukiꞌ nene mo kekeꞌ vasa izo do hulo-ngedamolosuve. \v 38 Neꞌmine amolosuve noluvoniꞌ nene nanitekumuꞌ ve. Naza Okulumokutiꞌ lemo uvoniꞌ nene naꞌniseꞌne luꞌneloꞌ do molo ogo molo olove losa limuvoba asi nimiselive eiꞌ luloloꞌ do molo ogo molo olove losa lemo omo nouvoniꞌ nenako nemuꞌ nene neꞌmine amolosuve noluve. \v 39 Aꞌmine nimiseliveꞌmi luloloꞌ ogo molo oloniꞌ nene ma neꞌmino neive: Naza gizebo lamineꞌ okuvo aꞌmine neniꞌ nimingutiꞌ nene hamolitesi ma vi tolovo amavo alingeꞌ gamene nabala nene mukiꞌ gohi do ote-ngedeline losa gele neive. \v 40 Ee, meꞌneho aza lulouꞌ gele neineꞌ nene gipele neniꞌ ningisa nenikumuꞌ gili eleꞌvoleꞌ ilizave mukiꞌ nene minevoꞌ minevoꞌ minaaꞌ ngemeni dameni ngemanivo di nizavo alingeꞌ gamene nabala nene gohi do ote-ngedelesane losa gele neive. \p \v 41 Idoꞌ Izesuꞌ neꞌmine loꞌmo vinguꞌ nene aza neniꞌ neve nene Okulumokutiꞌ limineꞌ nosoꞌ niteꞌ ma nene nouve lineꞌ nemuꞌ nene Zuda ve naba ingine ningedo hangedoka li emenga li \v 42 tiꞌ li li minaniꞌ: Me ve nene Zoseheꞌ gipele neive. Olo. Izelehingi melehingi nene mo ninge none. Nemuꞌ nene aza Okulumokutiꞌ limuve nolineꞌ nene lamilinako nanimuꞌ nolive. \v 43 Neꞌmine li nizavo Izesuꞌ aꞌmidoꞌ do velepeꞌ izo tiꞌ lo lo-ngimineꞌ: Lingine lengikuꞌ lihiteheka li ningedo hangedoka li minaniꞌ nene alamilevo. \v 44 Eveneꞌ ma nenita alizaniꞌ nene haza ma ngeli amilisave. Asi nimiselive meꞌneho neꞌmo do nenita ogavosavoꞌ alisave. Idoꞌ ikevosa gamene nabala nene do ote-ngedelesuve. \v 45 Monoꞌ godolouꞌ nene polohetelite ma tiꞌ li gizi nizaniꞌ ve: Oꞌmoso neꞌmo evenele mukiꞌ nene apize ngemeleseive. Neꞌmine oloseinako ve ma ingine eiꞌ gamaziꞌve gilisa lo-ngimineꞌ gamazi gili lamineꞌ ave nene nenita igaꞌ nave. \v 46 Idoꞌ meꞌnehine nene eveneꞌ hamolitesi kekeꞌ mo ningisi amave. Oꞌmosolatiꞌ uve neniꞌ hamoꞌ neꞌmovoꞌ nene meꞌnehine ningo gele nouve. \v 47 Naza mo laminetoꞌ gehepeve nolo-lingimuve. Gili eleꞌvoleꞌ ilizave mukiꞌ nene minevoꞌ minevoꞌ minaaꞌ ngemeni dameni nene mo di nizave. \v 48 Neniꞌ neve nene minevoꞌ minevoꞌ minaaꞌ do sotoꞌ ogaꞌ neineꞌ nosoꞌ niteꞌ ma ne nouve. \v 49 Lengiꞌ avotinge misubo hadivela monanguꞌ nene Okulumokutiꞌ ngemaaꞌ ineꞌ nosoꞌ niteꞌ mana nene nikaꞌ nikaꞌ iꞌmi vi minaniꞌza nesi mo hilaniꞌ ve. \v 50 Mo hilaniꞌza Okulumokutiꞌ limineꞌ nosoꞌ niteꞌ gihile lamineliꞌmi monovo nene neꞌmino neive: Aꞌmine nosoꞌ niteꞌ ma nalizave nene mo hili osuꞌ lamilisave. \v 51 Idoꞌ neniꞌ neve nene aꞌmine Okulumokutiꞌ limineꞌ nosoꞌ niteꞌ minevoꞌ minevoꞌ izelehosi minineꞌ initeꞌ ma ne nouve. Nouvonako aꞌmine nosoꞌ nitekutiꞌ ma nalizave nene minevoꞌ minevoꞌ igi minilisave. Neꞌmine ilisanako me misubouꞌ aleve miniviꞌ miniviꞌ igi minilizave lo nenitatiꞌ nosoꞌ niteꞌ ma ngemeloniꞌ nene neniꞌ meꞌmeleꞌne ngemelesuve. \p \v 52 Neꞌmine lavo Zuda ve naba ingine engikuꞌ lovo lolize goloso igi tiꞌ li laniꞌ: Ve meꞌmo okoꞌno meꞌmele lengemekuvo nalizave nolineꞌ nene ngelo lemelivoba nadosa lemelesa nolive li laniꞌ. \v 53 Neꞌmine likevo Izesuꞌ aꞌmidoꞌ tiꞌ lo lo-ngimineꞌ: Naza laminetoꞌ mo tiꞌ lo nolo-lingimuve: Lingine Oꞌmosolatiꞌ ve gihile neniꞌ meꞌmeleꞌne nami idoꞌ vaniseꞌnesi ma namilizaniꞌ nene minevoꞌ minevoꞌ minaaꞌ lengemeni dameni nene lengita ma minamoloseive. \v 54 Idoꞌ ingine neniꞌ meꞌmeleꞌnesi vaniseꞌnesi ma nalizave nene minevoꞌ minevoꞌ minaaꞌ ngemeni dameni di nizanako alingeꞌ gamene nabaloꞌ nene do ote-ngedelesuve. \v 55 Neꞌmine noluvoniꞌ nene nanitekumuꞌ ve. Neniꞌ meꞌmeleꞌne nene mo nosoꞌ niteꞌ gihile neivo idoꞌ vaniseꞌne nesi nene mo naaꞌ noso gihile lamineꞌ neineꞌ nenako nemuꞌ nene noluve. \v 56 Ve ma ingine neniꞌ meꞌmeleꞌnesi vaniseꞌnesi ma nalizave ingine nene nenita mini mili nizavo naza nene inginela mine molo nouve. \v 57 Nimiselive minevoꞌ minevoꞌ minaaꞌ meleho minive meꞌnehidatiꞌ nene naza amuzo do mino minevoꞌ minevoꞌ ogo minaaꞌ nouvoniꞌ neꞌmine igi neniꞌ okoꞌne nalizave ingine nenitatiꞌ nene amuzo di mini miniviꞌ miniviꞌ igi minilisave. \v 58 Meve nene Okulumokutiꞌ limineꞌ nosoꞌ niteꞌ gihile mamuꞌ nene noluve. Aꞌmine nosoꞌ niteꞌ nene avotinge nisa hilaniꞌ nosoꞌ niteꞌ neꞌmine nevoba asi aꞌmine mene noluvoniꞌ nosoꞌ niteꞌ nalizave nene hili osuꞌ lami mo miniviꞌ miniviꞌ igi minilisave. \v 59 Neꞌmine lineꞌ nene Kahanaumi numuda Zuda veti monoꞌ numunguꞌ monoꞌ apize nongemosa lineꞌ ve. \s1 Izesuꞌ Aza Okoꞌne Nalizave Lingumuꞌ Izipahala Linge Ma Goseleꞌ nGebelavo Huli-di Vikevo Izipahala Tuvelu Nete Izesukovoꞌ Nene Minevoꞌ Minevoꞌ Minaaliꞌmi Gamazi Do Neive Li Huli-di Vamaniꞌ Gamazi \p \v 60 Izesuꞌ eiꞌ okoꞌno nalizangumuꞌ lineꞌ nene gili izipahala zuho linge mukiꞌ nete tiꞌ li laniꞌ: Gamazi nolineꞌ mene goseleꞌ gamazi geniꞌvesi nolineꞌ nenako eveneꞌ hamolitesi aꞌmidoꞌ gelo ngelo amoloneꞌ ogave. \v 61 Neꞌmine li izipahala zuho ingine ningedo hangedoka li minaniꞌ nemuꞌ nene eiꞌ lulouꞌ gelo tiꞌ lo lo-ngimineꞌ: Neꞌmine gamazi luvodiꞌmo nene okodidoꞌ do molahe. \v 62 Lingine neꞌmine luvoniꞌ nemuꞌ nene ningedo hangedoka li minikeko Oꞌmosolatiꞌ ve gihile naza gomuꞌ minuvoniꞌ ebeta dizo novuvo ningilizaniꞌ nene nadive li gililizave. \v 63 Okode losuvolotiꞌ ogo molo ogaꞌ nouneꞌ monovote neꞌmo nene lute ma hize eleꞌ osaꞌminako haza okodine losuvolotiꞌ meꞌmeleꞌne naaꞌ neꞌmosi nene lutine ma hize eleꞌ ogo minevoꞌ minevoꞌ minaaꞌ lengemeni dameni do sotoꞌ o-lengedelivoba asi minevoꞌ minevoꞌ minaaꞌ nene Oꞌmosoꞌmi Sikalahuꞌ neꞌmovoꞌ do sotoꞌ o-lengedaaꞌ neive. Idoꞌ neniꞌ noluvoniꞌ gamazi meve nene Sikalahuliꞌmi amuzosi neivosa minevoꞌ minevoꞌ igi minilizaniꞌ aka do sotoꞌ o-lengedelingumuꞌ nene noluve. \v 64 Neꞌmine o neineꞌza lengikutiꞌ linge ma nizaniꞌ nene nenikumuꞌ olihe gili eleꞌvoleꞌ amavesi nene ha ma nizave. Neꞌmine lo Izesuꞌ lineꞌ nene nanitekumuꞌ ve. Aza nene gomuꞌ akaꞌmilatiꞌ gili eleꞌvoleꞌ amavemukisi idoꞌ biluvaliti aꞌninguꞌ molo-delive nemukisi nene mo ningo gele minineꞌ nenako nemuꞌ nene lineꞌ ve. \v 65 Idoꞌ neꞌmine lo gohi imineꞌ molo tiꞌ lo lineꞌ: Idoꞌ eveneꞌ ma nenita alizaniꞌ nene haza ma ngeli amilisave. Asi meꞌneho gele ngemavosavoꞌ alisave lo gomuꞌ lo-lingimuvoniꞌ nene lengikutiꞌ linge ma nenikumuꞌ gili eleꞌvoleꞌ amangumuꞌ nene gele minosa lo-lingimuvoniꞌ ve. \p \v 66 Neꞌmine lo lidotiꞌ nene eze eꞌmeti monaaꞌ ave linge mukiꞌ nene Izesuꞌni meheꞌine imi huli-di viisa gohi eꞌmeti vamaniꞌ ve. \v 67 Neꞌmine ikevo nemuꞌ nene Izesuꞌ aza izipahala zuho tuvelu nene tiꞌ lo lo-ngimineꞌ: Linginesi nene huli-nidi vilisa nigilahe. olo. \v 68 Neꞌmine lavo Simoniꞌ Petoloꞌ aꞌmidoꞌ tiꞌ lo lineꞌ: Guvekasi ve. Minevoꞌ minevoꞌ minaaliꞌmi gamaziꞌve nene geitavoꞌ neineꞌ nenako ve gohi ma zahida vo giꞌmizelone. \v 69 Gaza nene Oꞌmosoꞌmo eiꞌ gonomuꞌ do kegese-gidive hamoꞌ eitatiꞌ anive ma nene nane lo geikumuꞌ gele eleꞌvoleꞌ ogo gele none. \v 70 Neꞌmine lavo Izesuꞌ aꞌmidoꞌ tiꞌ lo lo-ngimineꞌ: Naꞌniseꞌne nene lengiꞌ izipahaꞌne zuho tuvelu do kegeso do nenita o-lingiduvoniꞌza aꞌmingutiꞌ hamoꞌ nene Sataniꞌmi zuho gehepeve ma neive. \v 71 Neꞌmine lineꞌ nene Kelioto ve Simoniꞌ gipele Zudaꞌnimuꞌ lineꞌ ve. Aꞌmine ve nene Izesuꞌ izipahala zuho tuvelu engiꞌ muliseutiꞌ minineꞌza aza nene Izesuꞌni biluvaliti aꞌninguꞌ molo-delive minineꞌ ve. \c 7 \s1 Izesuꞌ Akunolomote Zuholite Zelusalemi Numuda Nosoꞌ Niteꞌ Nalizada Vo Eveneꞌ Veꞌnidoꞌ Nene Monovoka Do Sotoꞌ Ogo nGelebizezo Li-dikevo Neꞌmine Oloniꞌ Gamene Olihe Ve Lo Zelusalemi Numuda Haleko Vineꞌ \p \v 1 Nelotiꞌ nene Zuda ve nete Izesuꞌni bililisa viseꞌ iꞌmi vi nizaniꞌ nenako nemuꞌ aza Zudaia misubouꞌ nene monelesa gelamo nGalilaia misubouꞌ nene mone mone ogo minineꞌ ve. \v 2 Neꞌmino neivo Zuda velite azibe mili ingi mini holiseꞌ mini nosoꞌ niteꞌ naaꞌ aniꞌ gamene nene avitoꞌ ogavo \v 3-4 Izesuꞌ akunolomote zuho nete tiꞌ li li-daniꞌ: Eveneꞌ ma aza guveꞌne monelive lo gelelive neꞌmo initeꞌ ogo molo ilineꞌ nene halekovoꞌ ogo molo osaꞌmive. Idoꞌ gaza nene atoliꞌmine suno ogaꞌ naineꞌ nenako eveneꞌ mukiliti veꞌnidoꞌ nene vo neꞌmine ogo ngelebizelinge. Ebeꞌ mene hulo izipaha aꞌmida nizaniꞌ nete nene gaza ogaꞌ naineꞌ initeꞌ ningilizangumuꞌ nene Zudaia misubouꞌ nene vozo. \v 5 Idoꞌ neꞌmine li akunolomote li-daniꞌ nene inginesi eikumuꞌ gili eleꞌvoleꞌ amaniꞌ nenako neꞌmo nene neꞌmine li-daniꞌ ve. \v 6 Neꞌmine li-dikevo Izesuꞌ aza aꞌmidoꞌ nene tiꞌ lo lineꞌ ve: Naza vo eveneꞌ mukiliti veꞌnidoꞌ neze monovo do sotoꞌ ogo ngelebizeloniꞌ gameneꞌne nene olihe alitamive. Alitamiha lengita nene neꞌmino nomive. Gopo gameneloꞌ nesi neꞌmida nene lingine ha vaakovoꞌ ilisave. \v 7 Me misubouꞌ monoꞌ gili lamineꞌ amaniꞌ aleve nete nene lengikumuꞌ nene goseleꞌ igi gili goloso i-lingidamilisanako aꞌmida nene ha vilisaha naza nene aꞌmine monoꞌ gili lamineꞌ amaniꞌ aleve nene monovo goloso daaꞌ nave lo lo sotoꞌ ogaꞌ nouvoniꞌ nenako nemuꞌ nene ingine nenikumuꞌ goseleꞌ igi gili goloso i-nidaaꞌ nave. \v 8 Nemuꞌ lengiꞌ nene aꞌmine nosoꞌ niteꞌ nalizada nene ha dizi vilo. Naza aꞌmine ebeꞌ nabala monovoꞌne do sotoꞌ oloniꞌ gameneꞌne nene olihe amineꞌ nenako nemuꞌ nene aꞌmine nosoꞌ niteꞌ nalizada nene idise dizo vamolosuve. \v 9 Aꞌmine gamazi nene lo-ngemosa aꞌmine nGalilaia misubouko nene gohi imineꞌ molo minineꞌ ve. \p \v 10 Idoꞌ akunolomote ingine Zelusalemi numuda aꞌmine nosoꞌ niteꞌ nalizada nene dizi vikevo Izesuꞌ azasi nene aꞌmida dizo vineꞌ ve. Vineꞌza eveneꞌ veꞌnidoꞌ sotoꞌ ogo vamo halekosa vineꞌ ve. \v 11 Nemuꞌ nene aꞌmine nosoꞌ niteꞌ nada nene Zuda ve naba ingine nene aꞌmine ve nene zala neve li viseꞌ igi minaniꞌ. \v 12 Idoꞌ eveneꞌ vaiꞌ di geseꞌ igi minangutiꞌ mukiꞌ neꞌminete nene Izesuꞌnimuꞌ nunungaꞌ tiꞌ li li minaniꞌ: Aza nene eveneꞌ lamineꞌ neive li eveneꞌ linge nete nilavo ma nete nene eveneꞌ mukiꞌ goꞌine izo do goloso neive li laniꞌ ve. \v 13 Ne neiha Zuda ve nabamuꞌ nene golise gilaniꞌ nenako Izesuꞌnimuꞌ nene gamazi eveneꞌ gililizadoꞌ li sotoꞌ igi eveneꞌ hamolitesi ma lamaniꞌ ve. \s1 Aꞌmine Nosoꞌ Niteꞌ Nada Izesuꞌ Gamazi Apize Nongimivo Eveneꞌ Malite Aza Do Luꞌ Izelive Lo Oꞌmosoꞌmo Imiselelesa Live Ma Nene Nolihe Li Gilaniꞌ Gamazi \p \v 14 Idoꞌ aꞌmine nosoꞌ niteꞌ nene niꞌmi vi di goholo naavo Izesuꞌ nene monoꞌ numuno nabauꞌ dizo eveneꞌ nene apize ngemo minineꞌ ve. \v 15 Neꞌmino neivo Zuda ve naba ingine ningi aizo li tiꞌ li laniꞌ: Ve me ve nene monoꞌ gamazi neꞌmine lilineꞌ votigileloꞌ vivo sukulu ma lamineꞌ maha gamazi neꞌmine nolineꞌ nene nadosa nolive li laniꞌ. \v 16 Neꞌmine likevo aꞌmidoꞌ aza tiꞌ lo lineꞌ: Naza gamazi mene apize nolingimuvoniꞌ nene naꞌniseꞌne gaꞌneutiꞌ gelo apize lengemamuve. Asi nimiselive eitatiꞌ nene do minosa apizo nolo-lingimuve. \v 17 Nemuꞌ nene ve ma ingine nimiselive Oꞌmosoꞌmi luloloꞌ di mili gonoꞌve ma di-dilisa gili nilizaniꞌ nene naza gamazi apize lengemaaꞌ nouvoniꞌ nene mo Oꞌmosolatiꞌ nolihe idoꞌ naꞌniseꞌne gaꞌnetiꞌ gelo noluhe neꞌmi monovo nene ningi vevesilisave. \v 18 Idoꞌ ve ma ingine engiꞌ gaꞌningutiꞌ gili gamazi apizi ngimaaꞌ nave nene engiꞌ guveꞌine vilingumukovoꞌ nene gili minisa gamazi apizi ngimaaꞌ nave. Neꞌmine igaꞌ naniꞌza ve ma ingine ve maliꞌmo ngimiselavo igi gamazi apizi ngimaaꞌ nanguꞌ nene aꞌmine ngimiselive neꞌmi guvele vilingumukovoꞌ ve li gono dalizaniꞌ nene mo eveneꞌ gihile lamineꞌ monovo goloso engita nomineꞌ alevetevoꞌ neꞌmine ilisave. \v 19 Ne neiha Oꞌmosoꞌmi louꞌ gamazi nene Moseꞌ mo do sotoꞌ o-lengemavo di nizaniꞌza aꞌmine louꞌ gamazi nene lingine mukitoꞌ avutoꞌ igaꞌ nave. Lingine neniꞌ nibililisa gili nizaniꞌ nene nanimuꞌ nave. \v 20 Neꞌmine lavo aꞌmida minave mukiꞌ ingine tiꞌ li li-imaniꞌ: Laza ma gebelelesa gelamuniko sikalahuꞌ golosoliꞌmo do dudu lo-gedavo negi gamazi nolabe. \v 21 Neꞌmine likevo Izesuꞌ tiꞌ lo lo-ngimineꞌ: Naza eveneꞌ do lamineꞌ o-do holisekuꞌ gono hamoꞌ duvoniꞌ neꞌmo nene lengiꞌ mukiꞌ okodidoꞌ do molavo upuhoꞌ ikeve. \v 22 Lengiꞌ gipetineti okoꞌnidoꞌ nene Oꞌmosoꞌmi noso mili-ngidilizave lo Moseꞌ lo-lingimineꞌ ve (Ee, Moseꞌ lo-lingimineꞌza asiꞌve neꞌmo aꞌmine monovo nene ganaꞌ do sotoꞌ ineꞌ nevoba asi avotingidatiꞌ akaꞌmine sotoꞌ ineꞌ ve). Nemuꞌ nene lingine gipetineti okoꞌnidoꞌ Oꞌmosoꞌmi noso mili-ngidaaꞌ gamene nene gono damaaꞌ ve laniꞌ holisekuꞌ alitelinekisi nene holiseꞌ gamene ma ne neive lami ha gono di Oꞌmosoꞌmi noso mili-ngidaaꞌ nave. \v 23 Idoꞌ lingine Moseꞌ Louꞌ gamazi nene avutoꞌ ogalone li neꞌmine igi gipetine Oꞌmosoꞌmi evenele minilizangumuꞌ di lamineꞌ i-ngidi holisekukisi okoꞌnidoꞌ Oꞌmosoꞌmi noso mili-ngidaaꞌ naniꞌ nenako naza holisekuꞌ eveneꞌ ma do lamineꞌ gehepeve o-duvongumuꞌ nene lingizeboloꞌ nanimuꞌ nomolave. \v 24 Lingine eveneꞌ maliti monovoꞌinemuꞌ izeꞌ mili lili ma nene gopo liteꞌ li lami asi monovo ningi hehe likisavoꞌ nene izeꞌ mili lilo. \p \v 25 Neꞌmine lavo Zelusalemi aleve linge nene tiꞌ li li minaniꞌ: Me ve nene leliꞌ ve nabalite bililisa gilave ma nene neive. Olo. \v 26 Ne neiha aza mela nene golise gelamo monoꞌ lovo kiselevoꞌ ogo nolo-limivo ingine aꞌminemuꞌ nene ma lamave. Idoꞌ oꞌve li-damaniꞌ nene ingine aꞌmine ve nene mo lamineꞌ Oꞌmosoꞌmo do luꞌ izelive lo imiselelesa live ma nene noloseive li gilisa lamaniꞌ nolihe. \v 27 Ne neineꞌza aꞌmine aniꞌ numuno ebeꞌve nene laza mo vaitoꞌ ningo gele noba aꞌmine Oꞌmosoꞌmo do luꞌ izelive lo imiselelesa live ogo sotoꞌ ilineꞌ nene aza nelatiꞌ aniꞌ ve li ma ningi gilamilisave li nizaniꞌ nenako aꞌmine ve nene Oꞌmosoꞌmo imiselelesa live ngelo minelihe. \v 28 Neꞌmine likevo nemuꞌ nene Izesuꞌ monoꞌ numuno nabauꞌ monoꞌ apize ngemo mininguꞌ nene pigi izo tiꞌ lo lineꞌ: Lingine gilavo neniꞌ nene ningi nizave nouve. Idoꞌ numuꞌne ebeꞌne nesi nene mo ningi nizaha neniꞌ nene naꞌniseꞌne gaꞌne gelo luꞌneloꞌ do molo amuve. Ve maliꞌmo nimiselive luvoniꞌ nene ladanga lamuve. Aꞌmine nimiselive nene nomineꞌ nevoba mo laminetoꞌ neive. Lingine eiꞌ nene ningi gilamaniꞌza \v 29 neniꞌ nene ezelatiꞌ uvoniꞌ nenako neniꞌ nene mo ninge nouve neive. Ee, aꞌmine ninge nouve neꞌmo nene nimiselineꞌ ve lineꞌ. \v 30 Neꞌmine lingumuꞌ nene goniꞌ o-deloningumuꞌ analoꞌ dalone li neꞌmine ilisa aniꞌza neꞌmine i-dilizave lo Oꞌmosoꞌmo molo-dineꞌ gamene nene olihe amineꞌ nenako neꞌmo nene neꞌmine i-damaniꞌ ve. \v 31 Idoꞌ aꞌmida eveneꞌ vaiꞌ mulise mili minangutiꞌ mukiꞌ nene Izesuꞌnimuꞌ tiꞌ li li minaniꞌ: Oꞌmosoꞌmo do luꞌ izelesa imiselelesa live neꞌmo nene atoliꞌmine suno vaiꞌ goloso do sotoꞌ ivo monovolo sotoꞌ oloseive li laaꞌ nanako me ve neꞌmo atoꞌ suno vaiꞌ do sotoꞌ ineꞌ nene ve gohi ma ogo atoꞌ suno vaiꞌ ivileꞌ ogo ngelo damoloseinako me ve nene mo aꞌmine Oꞌmosoꞌmo do luꞌ izelesa imiselelesa live ma nene neive li li minaniꞌ. \s1 Izesuꞌni Dalisa Navo Lo-ngimineꞌ Gamazi \p \v 32 Eveneꞌ mukiꞌ nete Izesuꞌnimuꞌ neꞌmine li engikuꞌ li voleloꞌ meloꞌ igi nizavo Halisaioꞌ monoꞌ laaꞌ ave naba nete gili inginesi idoꞌ evenetoꞌ medeli mini Oꞌmoso initeꞌ lehizi-daaꞌ ave nabasi makaꞌ mini engitoꞌ gono daaꞌ aniꞌ pilisi ve linge nene Izesuꞌni dalizave li ngimiselaniꞌ. \v 33 Neꞌmine angumuꞌ nene Izesuꞌ tiꞌ lo lineꞌ: Naza lengikisi mineloniꞌ nene ha gamene liꞌnibevoꞌ minosa nelotiꞌ nene nimiselive neida volosuve. \v 34 Lingine nene nenikumuꞌ hize eleꞌ o-ledelive li viseꞌ ilizaha okoꞌneloꞌ nene mo ngeli ma ningamilisave. Idoꞌ aꞌmine vo mineloda nesi nene lingine ngeli ma vamilisave. \v 35 Neꞌmine lavo Zuda ve naba nete engikuꞌ tiꞌ li laniꞌ: Ve me ve nene laza ngelo ma ningamolonida volosuve nolineꞌ nene zala volosamuꞌ nolive. Aza nene heta atoꞌ vetida Zuda ve vi ingi monavela nene vo aꞌmine heta atoꞌ vesi makaꞌ gamazi apize ngemelesamuꞌ nene ngelo ma lamoloseiha aza nene zala volosa nolivoo. \v 36 Aza nene nenikumuꞌ viseꞌ ilizaniꞌ nene ngeli ningamilisave idoꞌ vo mineloda nesi nene ngeli ma vamilisave nolineꞌ nene nadive losa nolive li gopo gaꞌine gili minaniꞌ ve. \s1 Izesuꞌ Aza Nenikumuꞌ Gili Eleꞌvoleꞌ I Minilizaveti Luꞌningutiꞌ Nene Minevoꞌ Minevoliꞌmi Izeleho Minineꞌ Noso Nene Vaiꞌ Lemovoꞌ mineleseive Lingumuꞌ Eveneꞌ Hizi Hoꞌli Minaniꞌ Gamazi \p \v 37 Azibe mili ingi mini holiseꞌ mini nosoꞌ niteꞌ naaꞌ aniꞌ gamene osuꞌ lineꞌ gameneuꞌ nene gamene naba minaaꞌ neineꞌ nenako aꞌmine gameneloꞌ nene Izesuꞌ aza ote mino gamazi naba ogo aneza gamazi gidini ma tiꞌ lo lineꞌ: Ve ma ingine nosomuꞌ ngiselive nene nenita igi aꞌmine noso nene nalizave. \v 38 Ee, monoꞌ godolouꞌ tiꞌ li gizi nizaniꞌ maꞌmino sotoꞌ oloseive: Ve ma nenikumuꞌ gili eleꞌvoleꞌ igi minilizave nene luꞌningutiꞌ minevoꞌ minevoliꞌmi izeleho minineꞌ noso nene vaiꞌ lemovoꞌ mineleseive. \v 39 Idoꞌ Izesuꞌ neꞌmine lineꞌ nene ezemuꞌ gili eleꞌvoleꞌ igi minilizave nete Oꞌmosoꞌmi Sikalahuꞌ nene alingeꞌ dalizaniꞌ nenako aꞌminemuꞌ nene lineꞌ ve. Idoꞌ alingeꞌ dalizave luvoniꞌ nene nemuꞌ luvoniꞌ ve: Izesuꞌ aꞌmine gamazi lineꞌ gamenela nene Okulumokuꞌ moꞌmosiꞌve nabala nene olihe dizo vamineꞌ nenako neꞌmo nene aꞌmine Sikalahuꞌ nene olihe imiselamivo amineꞌ ve. \p \v 40 Neꞌmine lineꞌ nene eveneꞌ mukiꞌ nete gilisa linge ma nete tiꞌ li li minaniꞌ ve: Mo laminetoꞌ me ve nene polohete ma aloseive lo Moseꞌ live ma nene neive. \v 41-42 Neꞌmine likaꞌ likaꞌ navo linge ma nete nene tiꞌ li li minaniꞌ ve: Me ve nene Oꞌmosoꞌmo do luꞌ izelesa imiselelesa live ma ne neive. Neꞌmine laniꞌza linge ma nete nene tiꞌ li laniꞌ ve: Monoꞌ godolouꞌ nene tiꞌ li gizi nizaniꞌ ma neive. Olo: Oꞌmosoꞌmo do luꞌ izelive lo imiselelesa live neve nene Davidiꞌ numuno ebeꞌve Betelehemi neuꞌ eiꞌ Davidiꞌ aꞌvopilemoꞌ zuhoutiꞌ sotoꞌ oloseive. Neꞌmine li gizi nizaniꞌ nenako aꞌmine nGalilaia misuboutiꞌ ve me ve nene ngelo Oꞌmosoꞌmo do luꞌ izelive lo imiselelesa live minamoloseive. Olo. \v 43 Neꞌmine li eveneꞌ linge ma Oꞌmosoꞌmo do luꞌ izelive lo imiselelesa live ve lavo linge ma oꞌve eiꞌ nomive lavo eveneꞌ mukiꞌ nene hizi hoꞌli minaniꞌ ve. \v 44 Neꞌmine navo eveneꞌ linge ma nete di gonitoꞌ i-dilisa gilaniꞌza eveneꞌ hamolitesi okoꞌnoloꞌ ma damaniꞌ ve. \s1 Pilisi Ve Izesuꞌni Dami Haza Angumuꞌ Zuda Ve Naba Nete nGelemi Izesuꞌnimuꞌ Gili Eleꞌvoleꞌ Amiliza Gamazi Laniꞌ Gamazi \p \v 45 Aꞌmine gomuꞌ ngimiselaniꞌ pilisi ve ingine tineꞌ mili Halisaioꞌ ve nabasi idoꞌ evenetoꞌ medeli mini Oꞌmoso initeꞌ lehizi-daaꞌ ave nabasi nizada Izesuꞌni di ami haza ikevo tiꞌ li longoꞌ i-ngidaniꞌ: Izesuꞌni nene nanimuꞌ analoꞌ di di amave. \v 46 Neꞌmine likevo pilisi ve nete tiꞌ li li-ngimaniꞌ: Vekizo, eveneꞌ hamolitesi aꞌmine ve neꞌmo gamazi lineꞌ neꞌmini mo lisaꞌmaniꞌ nenako eiꞌ nene ngelo damoloneꞌ ogavo damune. \v 47 Neꞌmine likevo Halisaioꞌ ve ingine tiꞌ li longoꞌ i-ngidaniꞌ: Lengiꞌ nene gotine izamilinako lengikisi gotine izo live. Olo. \v 48 Leliꞌ eveneꞌ nabatine minuningutiꞌ mene hamolitesi eitoꞌ gili eleꞌvoleꞌ aniꞌ ma ningikehe. Oꞌve. Halisaioꞌ ve netesi nene ma gili eleꞌvoleꞌ amave. \v 49 Neꞌmine aniꞌza eveneꞌ mukiꞌ mete nene Moseꞌ louꞌ gamaziꞌve nene gili lamineꞌ amaniꞌ nenako neꞌmo nene eikumuꞌ gili eleꞌvoleꞌ aniꞌ ve. Engiꞌ nene Oꞌmosoꞌmo usiꞌ ize-ngede neive. \v 50 Neꞌmine likevo Izesuꞌ neida gomuꞌ ma vive Nikodemoꞌ eiꞌ nene engiꞌ mulisetiꞌ minive nenako aza tiꞌ lo longoꞌ o-ngidineꞌ ve: \v 51 Ve ma olihe goniꞌ o-do initeꞌ inekumuꞌ gele hehe lamosa ve goloso ve ha gopo loloneꞌ nene leliꞌ louꞌ gamazite nene avutoꞌ amolobe. Olo. \v 52 Neꞌmine lavo aꞌmidoꞌ tiꞌ li li-imaniꞌ: Gazasi nene aꞌmine veꞌmi zuho nGalilaia ve nolosane. Olo. nGalilaia misuboutiꞌ nene polohete ma sotoꞌ ilizave li monoꞌ godolouꞌ nene ma gizamaniꞌ nenaze. Geiꞌ nene monoꞌ godolouꞌ aꞌminemuꞌ luhuvo ma gizi nizahe viseꞌ ogo ningo do sotoꞌ ozo. \s1 Izesuꞌ Ganala Dalineꞌ Gamazi Lilihe Li Veneꞌ Ma Lihime Daniꞌ Nene Izesuda Eleꞌmizi Igi Longoꞌ Ma I-dikevo Otohato Gamazi Lo-ngemavo nGovozo Hili Vihaha Aniꞌ Gamazi \p [ \v 53 Eveneꞌ mukiꞌ numuꞌnida vaniꞌ] ve. \c 8 \p \v 1 Izesuꞌ aza gohi Oliva Golola dizo vineꞌ \v 2 Idoꞌ nedengaꞌ goꞌ vesemeꞌ neivo Izesuꞌ nene monoꞌ numuno nabaꞌmi gesi minguꞌ dizo neivo eveneꞌ mukiꞌ nene aꞌmine neida navo Izesuꞌ aza mitoꞌ mino apiꞌ ogo monoꞌ apize ngemeꞌmo vineꞌ. \v 3 Neꞌmine oꞌmo novivo louꞌ gamazi apizi ngimaaꞌ avesi idoꞌ Halisaioꞌ vesi ingine veneꞌ ma ve masi monovo goloso ikesivo ningi aꞌmine veneꞌ nene eleꞌmizi igi eveneꞌ mukilite ningilizadoꞌ di oti-di \v 4 Izesuꞌni tiꞌ li li-imaniꞌ: Tisazo, veneꞌ me ve nene ve masi monovo goloso nasivo laza ningo analoꞌ dokune. \v 5 Nemuꞌ nene Moseꞌ louꞌ gamazi gize-lidinguꞌ nene neꞌmine veneꞌ nene geheni huli huliꞌ igi ngibili hililizave lo-lede neineꞌ nenako gaza aꞌminemuꞌ nene nadive lilinidoꞌ o neive laniꞌ. \v 6 Neꞌmine li longoꞌ i-daniꞌ nene Izesuꞌ gamazi do gopo ogo lilineꞌ nene goniꞌ nabaloꞌ eleꞌmize molalobe li gili ha emenguꞌ neꞌmine milisa golo izi longoꞌ i-daniꞌ ve. Neꞌmine li longoꞌ i-dikevo Izesuꞌ aza gubiꞌ izo anadunuꞌ misubouꞌ luhuvo gizo minineꞌ. \v 7 Neꞌmine ineꞌza ingine geligeli igi gohi longoꞌ i-dikevo Izesuꞌ oto tiꞌ lo lo-ngimineꞌ: Lengikutiꞌ ve ma lihimeꞌvesi nomo nolive ma nolineꞌ neꞌmo nene ganaꞌ apiꞌ ogo geheni hulo belavosa nene bililo. \v 8 Neꞌmine lo gohi gubiꞌ izo misubouꞌ luhuvo gizo minineꞌ. \v 9 Idoꞌ Izesuꞌ neꞌmine lineꞌ nene gili ingine eveneꞌ nabalatiꞌ apiꞌ igi hamo hamoꞌ vikaꞌ vikaꞌ igi osuꞌ likevo Izesukovoꞌ nene aꞌmine veneꞌ masi ha ote minivo minasineꞌ ve. \v 10 Neꞌmine ogo Izesuꞌ aza gohi ote pehe lo veneꞌ nene tiꞌ lo longoꞌ o-dineꞌ: Geiꞌ gelemi minave ma nene zaala vave. Eveneꞌ hamolitesi ma lihime gimamahe. \v 11 Neꞌmine lavo veneꞌ aza aꞌmidoꞌ tiꞌ lo lineꞌ: Oꞌove, ma neꞌmine i-nidamave lineꞌ. Neꞌmine lavo Izesuꞌ asi nene tiꞌ lo lineꞌ: Nazasi nene aꞌmineꞌmine ogo lihime ma gemamolosuze. Gaza voosa nene lihime gohi ma damozo lo-dineꞌ.] \s1 Izesuꞌ Aza Misubouꞌ Aleve Hize Labanaꞌ Ele-ngedaaꞌ Uve Nouve Lavo Halisaioꞌ Ve Ingine Gasikavoꞌ Nolaineꞌ Neꞌmo Nene Lamineꞌ Laane Lo Gelamolosune Laniꞌ Gamazi \p \v 12 Idoꞌ Izesuꞌ aza gamazi gohi ma eveneꞌ lo-ngiminguꞌ nene tiꞌ lo lineꞌ: Naza nene misubouꞌ aleve hize labanaꞌ ele-ngedaaꞌ uve ma nene nouve. Ve ma neꞌmeti minilizave nene luꞌninguꞌ litiꞌmuso ize minamivo aꞌmine neniꞌ hize eleꞌ o-ngedeloniꞌ labanaꞌ neꞌmo nene minevoꞌ minevoꞌ iliza aka ngelebizivo minilisave. \v 13 Neꞌmine lavo Halisaioꞌ ve aꞌmidoꞌ tiꞌ li laniꞌ: Geiꞌ monovoka nene eveneꞌ atolitesi hize eleꞌ i-gidi lamavo gasikavoꞌ lo sotoꞌ sotoꞌ naineꞌ nenako neꞌmo nene geiꞌ gamazika nene gamazi gihile nehe lo ngelo ma gelamolosune. \v 14 Neꞌmine likevo aꞌmidoꞌ Izesuꞌ tiꞌ lo lineꞌ: Lingine nenikumuꞌ geiꞌ monovoka nene gasikavoꞌ nolane laniꞌ nene laminetokisi nililizaha gamaziꞌne nene gamazi gihile gehepeve neive. Nene nanitekumuꞌ ve. Naza nene zalatiꞌ uvoniꞌ nehe idoꞌ zala voloniꞌ nehe nemuꞌ nene mo gele nouve. Gele nouvoniꞌza lingine nene zaala voloniꞌ nehe idoꞌ zaalatiꞌ uhe nemuꞌ nene ma gilamave. \v 15 Lingine eveneliti monovomuꞌ izeꞌ mili laaꞌ naniꞌ nene ha me misubouꞌ monovolokovoꞌ eꞌmetisa neꞌmine igaꞌ nave. Idoꞌ neniꞌ nene eveneꞌ maliti monovomuꞌ izeꞌ molo lihime ngemesaꞌmuve. \v 16 Ne neiha eveneliti monovomuꞌ izeꞌ molo lihime ma ngimuvodiniko neniꞌ hamokovoꞌ nene neꞌmine amo nimiselive meꞌnehosi nene makaꞌ neꞌmine usidinako nemuꞌ nene eveneliti monovoꞌinemuꞌ nene ma luvodiniko aꞌminemuꞌ nene mo gamazi gihile ve li lingine mo gililizadoꞌ o minidine. \v 17 Idoꞌ lengiꞌ louꞌ gamazitinguꞌ nene tiꞌ li gizi nizaniꞌ ma neive: Eveneꞌ setalitise initeꞌ maliꞌmi monovomuꞌ hamoꞌ gamazivoꞌ li sotoꞌ ilisineꞌ nene aꞌmine li sotoꞌ ilisineꞌ gamazi nene gamazi gihile neive li gililizadoꞌ o neive. \v 18 Naza naꞌniseꞌne neniꞌ monovoꞌnemuꞌ nene lo sotoꞌ sotoꞌ nouha nimiselive meꞌneho nesi nene neniꞌ monovoꞌnemuꞌ lo sotoꞌ sotoꞌ ogaꞌ neinako nemuꞌ nene nenikumuꞌ naꞌniseꞌne gamazi laaꞌ nouvoniꞌ ma nene mo laminekovoꞌ neive li gililizadoꞌ o neive. \v 19 Neꞌmine lavo Halisaioꞌ ve ingine tiꞌ li longoꞌ i-daniꞌ: Aꞌmine maho nene zala neive. Neꞌmine li longoꞌ i-dikevo aꞌmidoꞌ Izesuꞌ tiꞌ lo lo-ngimineꞌ: Neniꞌ nene zaho nouhe lingine ningi gilamaniꞌ nene meꞌnehinemukisi nene aza zaho nehe ma ningi gilamave. Nenikumuꞌ nene ma ningi giladiniko meꞌnehinemukisi ningi giladine. \v 20 Neꞌmine lineꞌ nene monoꞌ numuno nabauꞌ Oꞌmoso imaniꞌ moni milaniꞌ bokisi minaniꞌ numuno luloꞌmi gahevela mino monoꞌ apize ngemeꞌmo vo mininguꞌ nene aꞌmine gamazi lineꞌ ve. Neꞌmine ineꞌza Oꞌmosoꞌmo eze dalizave lo gamene molo-dineꞌ nene olihe amineꞌ nenako neꞌmo nene eveneꞌ hamolitesi analoꞌ di di gonitoꞌ i-damave. \s1 Izesuꞌnimuꞌ Gili Eleꞌvoleꞌ Amangumuꞌ Okulumokuꞌ Vamilisave Lo Hungoꞌ Molo-ngidineꞌ Gamazi \p \v 21 Idoꞌ Izesuꞌ aza gohi tiꞌ lo lo-ngimineꞌ: Naza mo lengiꞌ hulo-lengedo volosuve. Neꞌmine okuvo lingine nenikumuꞌ viseꞌ igi minilizaha mo ningami mini lihimetine apasamo ha neivo hililisave. Idoꞌ neniꞌ ningamilizave noluvoniꞌ nene nanitekumuꞌ ve. Neniꞌ voloda nene lingine ngeli vamilizaniꞌ ogavosa noluve. \v 22 Neꞌmine lavo Zuda ve naba nete tiꞌ li laniꞌ: Aza neniꞌ voloda nene lingine ngeli vamilisave nolineꞌ nene eiꞌ okoꞌno bele helelesa nene ngelo neꞌmine lamoloseiha neꞌmine lineꞌ nene nanitekumuꞌ live. \v 23 Neꞌmine likevo aza imineꞌ molo tiꞌ lo lo-ngimineꞌ: Lengiꞌ nene galaꞌmuno melatiꞌ ma nene nizave. Idoꞌ neniꞌ nene veletatiꞌ ma nene nouve. Ee, lingine nene me misuboutiꞌ ma nene nizave. Idoꞌ neniꞌ nene me misuboutiꞌ nomuve. \v 24 Neꞌmini nizangumuꞌ nene lingine lihimetinesi ha neivo hililisave luvoniꞌ ma neive. Ee, lingine nenikumuꞌ aꞌmine neive ma ne neive li ma gili eleꞌvoleꞌ amilizaniꞌ nene lihimetine apasamo ha neivo aꞌminesi hililisave. \v 25 Neꞌmine lavo ingine tiꞌ li li-imaniꞌ: Gaza nene zaho ma nane. Neꞌmine likevo Izesuꞌ tiꞌ lo lo-ngimineꞌ: Gamene galaꞌmuda vomine lo-lingimuve ma adoꞌ nene nouve. \v 26 Idoꞌ lengiꞌ monovotinemuꞌ izeꞌ molo lihime lengemelodoꞌ o minineꞌ gamazi nene vaiꞌ lo neiha nimiselive neꞌmo mo gamazi gihile laminekovoꞌ laaꞌ neivo eitatiꞌ giluvoniꞌ gamazivoꞌ nene me misubouꞌ aleve lo-ngemaaꞌ nouve. \v 27 Aꞌmine neꞌmine lineꞌ nene metehine Oꞌmosomuꞌ lineꞌ nene ingine gilamaniꞌ ve. \v 28 Neꞌmine lo Izesuꞌ tiꞌ lo lineꞌ: Lingine alingeꞌ Oꞌmosolatiꞌ ve gihile neniꞌ zaloꞌ di oti-nidiliza gameneloꞌ nenikumuꞌ nene mo eiꞌ ma neive li ningi gilisa idoꞌ naza initeꞌ ogo molo ogaꞌ nouvoniꞌ nene naꞌniseꞌne gaꞌnetiꞌ gelo ma osaꞌmuvoniꞌza asi meꞌneho nelebizineꞌ initekovoꞌ nene lo sotoꞌ ogaꞌ nouvoniꞌ nesi ningi gililisave. \v 29 Aꞌmine nimiselive nene nenikisi makaꞌ neive. Ee, naza eiꞌ mulunouꞌ lamineꞌ gelelineꞌ initekovoꞌ ogaꞌ nouvoniꞌ nenako nemuꞌ nene aza ninge mate nimikivo ma minesaꞌmuve. \v 30 Neꞌmine lo loꞌmo novivo eveneꞌ linge mukiꞌ nene ezela gili eleꞌvoleꞌ aniꞌ ve. \s1 Gelekeleꞌ Ve Neꞌmine Minilizangutiꞌ Gamazi Gihile Neꞌmo Nene Do Kuluhize-lengedeleseive Lo Izesuꞌ Lavo Zuda Ve Laza Abalahamuꞌ Aꞌvopilemoꞌ Zuho Mino Gelekeleꞌ Ve Neꞌmine Ma Minamuneꞌ Ve Likevo Engiꞌ Avoꞌnibo Nene Zaho Nehe Nemuꞌ Gamazi Vaiꞌ Laniꞌ Gizineꞌ Gamazi \p \v 31 Neꞌmine ikevo Zuda ve ezemuꞌ gili eleꞌvoleꞌ avemuꞌ nene Izesuꞌ tiꞌ lo lineꞌ: Lingine neniꞌ apize lingimuvoniꞌ gamaziloꞌ eꞌmeti mini di vi nilizaniꞌ nene neniꞌ izipahaꞌne zuho gihile nene nizave. \v 32 Neꞌmine igisa nene gamazi gihileꞌmi monovo nene ningi gilikevo lingine gelekeleꞌ goloso igi nizangutiꞌ nene aꞌmine gamazi gihile neꞌmo nene do kuluhize-lengedeleseive. \v 33 Neꞌmine lavo eveneꞌ linge malite aꞌmidoꞌ tiꞌ li li-imaniꞌ: Laza Oꞌmosoꞌmo do ote-dive Abalahamuꞌ aꞌvopilemoꞌ zuho noneꞌ nenako laza nene mo kekeꞌ eveneꞌ malite di gelekeleꞌ i-lidikevo minamuneꞌ nenako gaza gelekeleꞌ goloso igi nizangutiꞌ kuluhizi minilisave nolaneꞌ nene lamilinako nanimuꞌ lane. \v 34 Neꞌmine likevo aꞌmidoꞌ Izesuꞌ tiꞌ lo lo-ngimineꞌ: Naza laminetoꞌ tiꞌ lo nolo-lingimuve: Lihime dalizave mukiꞌ nene mo lihime monovoliꞌmi gelekeleꞌ ve nizave. \v 35 Ve ma ve mala vi gelekeleꞌ ve minilizave ingine aꞌmine meꞌnibi numuꞌveuꞌ mudise minilizaniꞌ moꞌmosiꞌine nene ma minesaꞌmineꞌza aꞌmine meꞌnibi gipele zuho nete nene mudise minilizaniꞌ moꞌmosiꞌine nene mo ha minaaꞌ neive. \v 36 Nemuꞌ nene Oꞌmosoꞌmi gipele naza lihime monovoliꞌmi gelekeleꞌ ve minangutiꞌ do kuluhize-lengedeloniꞌ nene mo mudise haza gehepeve minilisave. \v 37 Idoꞌ lengiꞌ nene mo Abalahamuꞌ aꞌvopilemoꞌ nizave losa nene ha gele nouha lingine nene neniꞌ nibili hililiza aka nene viseꞌ igi nizave. Nene nanitekumuꞌ ve. Lingine neniꞌ gamaziꞌne damavo lutinguꞌ vo minamineꞌ nemuꞌ ve. \v 38 Idoꞌ naza neniꞌ gamaziꞌne laaꞌ nouvoniꞌ nene meꞌnehosi makatoꞌ minosa ninguvoniꞌ initekumukovoꞌ nene laaꞌ nouve. Idoꞌ lingine igi mili igaꞌ naniꞌ nene lengiꞌ metibidatiꞌ gilaniꞌ initeꞌ nene igi mili igaꞌ nave. \v 39 Neꞌmine lavo ingine tiꞌ li li-imaniꞌ: Gaza leliꞌ metehinemuꞌ laineꞌ nene leze meteho nene Abalahamuꞌ ma ve. Neꞌmine likevo Izesuꞌ aza tiꞌ lo lo-ngidineꞌ: Lingine mo laminetoꞌ Abalahamuꞌ aꞌvopilemoꞌ minadiniko mo Abalahamuꞌ ogo molo ogo minaaꞌ ineꞌ monovoloꞌ nene eꞌmeti minadineꞌza neꞌmine ma isaꞌmave. \v 40 Naza gamazi gihile Oꞌmosoꞌmo lo-nemavo giluvoniꞌ lo-lingimuve neniꞌ nene nibili hililiza aka viseꞌ igi nizave. Neꞌmine igi nizaniꞌza Abalahamuꞌ nene neꞌmine initeꞌ ma osaꞌmineꞌ ma neive. \v 41 Lingine neꞌmine igi mili naniꞌ nene mo lingi metibo ogo molo ogaꞌ idiꞌmine nave. Neꞌmine lavo ingine aꞌmidoꞌ tiꞌ li laniꞌ: Laza nene gopo akaloꞌ izipe nomune. Meteho nene Oꞌmoso hamoꞌ neive. \v 42 Neꞌmine likevo aꞌmidoꞌ Izesuꞌ tiꞌ lo lo-ngimineꞌ: Idoꞌ naza mela ogo nouvoniꞌ nene Oꞌmosolatiꞌ uvoniꞌ ve. Naꞌniseꞌne gaꞌne gelo amo eiꞌ Oꞌmosoꞌmo nimiselavo nouve. Nouvoniꞌ nenako Oꞌmoso nene metibo minidiniko lingine neniꞌ nene lutine nimadine. \v 43 Lingine neniꞌ gamazi lo-lengemaaꞌ nouvoniꞌ gilamaniꞌ nene nanitekumuꞌ ve. Lingine neniꞌ gamazi gililizadoꞌ lisiheꞌ amaniꞌ nenako neꞌmo ve. \v 44 Lingine nene metibo Satanilatiꞌ sotoꞌ aniꞌ nenako nemuꞌ nene aꞌmine metibo lulouꞌ laniteꞌ gilineꞌ initeꞌ nene igi mili ilisa gilaaꞌ nave. Aꞌmine Satani nene ganaꞌ sotoꞌ idatiꞌ eveneꞌ ngebele helaaꞌ ive minineꞌ ve. Gamazi gihile eita nomineꞌ nenako neꞌmo aza nene gamazi gihileloꞌ eꞌmeto ogo molo osaꞌmive. Aza nene sozaloꞌ ve mino soza laaꞌ monovoliꞌmi meleho neineꞌ nenako neꞌmo nene aza soza lilineꞌ nene ha eiꞌ emeni dameni gehepeveloꞌ eꞌmeto loloseive. \v 45 Ne neiha neniꞌ nene gamazi gihilevoꞌ laaꞌ nouvoniꞌ nenako nemuꞌ nene lingine aꞌmine metibine neꞌmine mini aꞌmine laaꞌ nouvoniꞌ gamazi nene gili eleꞌvoleꞌ isaꞌmave. \v 46 Lengikutiꞌ ve maliꞌmosi neniꞌ monovo goloso do noloniꞌ nene ngelo ma do sotoꞌ amoloseinako nemuꞌ nene naza gamazi gihile noluvoniꞌ nenako nanimuꞌ gili eleꞌvoleꞌ amave. \v 47 Idoꞌ Oꞌmosolatiꞌ sotoꞌ igi minave nene Oꞌmosoꞌmi gamazi gilaaꞌ naha lingine Oꞌmosolatiꞌ sotoꞌ amaniꞌ nenako neꞌmo nene eiꞌ gamazi gilisaꞌmave. \p \v 48 Neꞌmine lavo Zuda ve ingine aꞌmidoꞌ tiꞌ li li-imaniꞌ: Gaza nene gopo izipe Samalia vete gidaniꞌ ma nanivosa sikalahuꞌ goloso nene lukauꞌ neive noluneꞌ nene mo laminetoꞌ nololosune. \v 49 Neꞌmine likevo aꞌmidoꞌ Izesuꞌ tiꞌ lo lo-ngimineꞌ: Naza sikalahuꞌ goloso neve nene mo kekeꞌ luꞌneuꞌ nomive noluve. Asi meꞌnehine nene gelekeleꞌ o-do do naba o-daaꞌ nouve. Neꞌmine ogaꞌ nouvoniꞌza lingine neꞌmine i-nidami di limi-nidilisa igaꞌ nave. \v 50 Ne neiha neniꞌ di naba i-nidilizave losa gono dosaꞌmuve. Neniꞌ di naba i-nidilizave losa gono daaꞌ neive nene ma mino aꞌminemuꞌ izeꞌ molaloseive. \v 51 Naza laminetoꞌ tiꞌ lo nolo-lingimuve: Neniꞌ gamaziꞌne gili di minilizave mukiꞌ nene hili osuꞌ lami miniviꞌ miniviꞌ igivoꞌ minilisave. \v 52 Neꞌmine lavo Zuda ve ingine tiꞌ li laniꞌ: Idise gamazi nolainidotiꞌ nogiluneꞌ geikuꞌ sikalahuꞌ goloso neive luneꞌ nene mo laminetoꞌ lokuneꞌ neive lo gele none. Oꞌmosola giꞌmizive naba Abalahamuꞌ nene mo helave. Idoꞌ polohete minaniꞌ nesi mo hilikeve. Neꞌmine ikeniꞌza gaza nene neniꞌ gamaziꞌne gili dalizave mukiꞌ nene hilami ha minilisave nolabe. \v 53 Avoteho naba Abalahamuꞌ nene helaaniꞌ nenako geiꞌ nene eiꞌ ivileꞌ ogo eveneꞌ naba nabe. Idoꞌ polohete nesi hilaakovoꞌ aniꞌ nenako gaza nene okonga do dizo naniꞌmine ve nouve losa nane. \v 54 Neꞌmine likevo Izesuꞌ aꞌmidoꞌ tiꞌ lo lineꞌ: Naza guveꞌne monelive lo naꞌniseꞌne okoꞌne do dizeꞌmo vo nouvo guveꞌne vilineꞌ nene mo haza niteꞌ loloꞌ oloseive. Neniꞌ guveꞌne vilive lo neniꞌ do naba o-nedaaꞌ neive nene meꞌneho lengiꞌ nete eiꞌ nene Oꞌmosote ve laaꞌ nave ne neive. \v 55 Ne neiha lingine eiꞌ monovomuꞌ nene ningi gilamavo nenikovoꞌ nene eikumuꞌ ningo gele nouve. Idoꞌ naza nene ezemuꞌ ma ningo gelamuve luvodiniko lengiꞌ neꞌmine mino sozaloꞌ ve minuvodine. Ne neiha ezemuꞌ nene mo ningo gelosa gamaziꞌvesi nene mo gele daaꞌ nouve. \v 56 Lengiꞌ avotibo Abalahamuꞌ nene neniꞌ me misubouꞌ ogo, ogo molo nouvo ningelingumuꞌ nene olize goloso izineꞌ ve. Ee, aꞌmine mela nouvoniꞌ gamene nene ningo gelo mulunouꞌ lamineꞌ gilineꞌ ma neive. \v 57 Neꞌmine lavo Zuda ve ingine tiꞌ li li-daniꞌ: Gaza nene kilisimasika olihe fifti (50) nelasi amineꞌ neke nene gozopoꞌ akaꞌmila hele vive Abalahamuꞌ nene ningaineꞌ gani nolabe. \v 58 Neꞌmine likevo Izesuꞌ aꞌmidoꞌ tiꞌ lo lo-ngimineꞌ: Naza mo laminetoꞌ gehepeve nolo-lingimuve. Aꞌmine Abalahamuꞌ olihe sotoꞌ amivosa neniꞌ nene nouvoniꞌ ve. \v 59 Neꞌmine lavo nemuꞌ nene Zuda ve ingine geheni bililisa geheni daniꞌza Izesuꞌ aꞌminguꞌ vo haleko monoꞌ numuno nabautiꞌ nene heta lemo vineꞌ ve. \c 9 \s1 Izelehi Mulunoutiꞌ Vele Like Minivo Sotoꞌ Ive Ma Izesuꞌ Do Lamineꞌ O-dineꞌ Gamazi \p \v 1 Idoꞌ Izesuꞌ nene akaloꞌ ma novo ve ma izelehi mulunoutiꞌ vele like minivo sotoꞌ ive ma ningineꞌ. \v 2 Aꞌmine vemuꞌ nene Izesuꞌ izipahala zuho nete tiꞌ li longoꞌ i-daniꞌ: Tisazo, ve me ve ne vele like minivo sotoꞌ ineꞌ nene eita lihime minidiꞌmo ihe idoꞌ izele melela minidiꞌmo ive. \v 3 Neꞌmine likevo Izesuꞌ aꞌmidoꞌ tiꞌ lo lo-ngimineꞌ: Aza vele like minivo sotoꞌ ineꞌ nene lihime izele melelasi ezelasi minidiꞌmo nomive. Asi Oꞌmosoꞌmo ezela gono davo eiꞌ amuzoꞌve ezela sotoꞌ ogavo ningilizangumuꞌ nene izelehi mulunoutiꞌ vele like minivo sotoꞌ ineꞌ ve. \v 4 Idoꞌ labanaꞌ ele minelineꞌ gamene nene gono daaꞌ gamene ne neive. Litiꞌmuso izelineꞌ nene gono ngelo ma damolosunako nemuꞌ nene laza idise nimiseliveꞌmo molo-lidineꞌ gameneuꞌ mene eiꞌ gono nene geho voloneꞌ aka olihe tilamo gode neidoꞌ nene ha geheꞌmo vo mineloneꞌ o neive. \v 5 Naza me misubouꞌ omo nouvoniꞌ nene eveneꞌ hize labanaꞌ ele-ngedaaꞌ uve nouve. \v 6 Neꞌmine losa misubouꞌ gituhoꞌ ogo do gohiꞌ loloꞌ ogo vele likiveꞌmi veleloꞌ nene holo-do \v 7 tiꞌ lo lo-dineꞌ: Gaza vo Siloamu noso ohunguꞌ nene nosoꞌ izezo (Aꞌmine gamazi Siloamu neꞌmi monovo nene neꞌmino neive: imiselave). Neꞌmine lavo vele likive aza vo nosoꞌ izoosa numuꞌvela tineꞌ molo aniꞌ nene vele lamineꞌ o minivosa tineꞌ molo aniꞌ ve. \v 8 Neꞌmine ogavo eiꞌ numuꞌvela avitoꞌ minaaꞌ avesi idoꞌ akaloꞌ mitoꞌ mino monimuꞌ vokuꞌ vokuꞌ lo minaaꞌ ivo ningaaꞌ avesi ingine tiꞌ li li minaniꞌ: Me ve nene akaloꞌ mitoꞌ mino vokuꞌ vokuꞌ lo minaaꞌ ive ma noloseive. Olo. \v 9 Eveneꞌ linge ma nete nene mo aꞌmine ve ma ne neive laniꞌza ma nete nene Oꞌve. Eiꞌ nene aꞌmine ve gele vive neive laniꞌ. Neꞌmine likevo aꞌmine ve neꞌmo tiꞌ lo lineꞌ: Aꞌmine ve ma nouve. \v 10 Neꞌmine lavo ingine tiꞌ li longoꞌ i-daniꞌ: Neꞌmine lo ma veka nene nadosa lamineꞌ ive. \v 11 Neꞌmine li longoꞌ i-dikevo aza aꞌmidoꞌ tiꞌ lo lo-ngidineꞌ: Izesuꞌ ve laaꞌ nave neꞌmo nene gohiꞌ loloꞌ ogo veꞌneloꞌ holo-nido tiꞌ lo lo-nimive: Gaza vo Siloamu nosouꞌ nosoꞌ izezo. Lavo naza vo aꞌminguꞌ nosoꞌ izuvoniꞌ nene aꞌmidoꞌ liteꞌ lo veꞌne ningekuve. \v 12 Neꞌmine lavo ingine tiꞌ li longoꞌ i-daniꞌ: Aꞌmine ve nene zala neve. Neꞌmine likevo aza nene naza ma gelamuve lineꞌ ve. \s1 Izesuꞌ Vele Likive Do Lamineꞌ O-dineꞌ Monovomuꞌ Gililisa Halisaioꞌ Velite Longoꞌ Tongoꞌ Aniꞌ Gamazi \p \v 13 Aꞌmine vele likive lamineꞌ ive nene Halisaioꞌ ve naba nizada eleꞌmizi vaniꞌ ve. \v 14 Aꞌmine vele likive do lamineꞌ o-delesa Izesuꞌ gohiꞌ loloꞌ ineꞌ gameneuꞌ nene holiseꞌ gamene minineꞌ ve. \v 15 Nemuꞌ nene Halisaioꞌ ve ingine aꞌmine ve vele ningineꞌ monovomuꞌ gohi longoꞌ i-dikevo aza tiꞌ lo lo-ngimineꞌ ve: Aza nene veꞌneloꞌ gohiꞌ holo-nedavo nosoꞌ ize hulokosa veꞌne nene ninguve. \v 16 Neꞌmine lavo Halisaioꞌ ve linge malite tiꞌ li laniꞌ ve: Ve me ve nene holiseꞌ gamene mauꞌ ve lo gelamo vele likive do lamineꞌ o-dineꞌ nene gono daniꞌ nenako Oꞌmosolatiꞌ ave nomo noloseive. Neꞌmine li laniꞌza linge ma nete nene tiꞌ li laniꞌ: Lihimeloꞌ ve nete nene atoꞌ suno meꞌmine nene ngeli di sotoꞌ ilizahe. Likevo lovoꞌninguꞌ ogavo ingine hizi hoꞌli minaniꞌ ve. \v 17 Neꞌmine igi mini nelotiꞌ nene vele likive nene gamazi gohi ma tiꞌ li longoꞌ i-daniꞌ: Geiꞌ veka do lamineꞌ o-gidineꞌ nenako geiꞌ nene eikumuꞌ nadive lo-daaꞌ nane. Neꞌmine likevo aza nene polohete ma ve lineꞌ. \p \v 18 Idoꞌ Zuda ve naba ingine aꞌmine ve nene gomuꞌ vele like minidotiꞌ vele ningave laniꞌ nemuꞌ nene gili eleꞌvoleꞌ ami mini aꞌmine veꞌmi izele mele nene asi li-ngidi longoꞌ i-ngidi engiꞌ gamazi gilisa nene gili eleꞌvoleꞌ aniꞌ ve. \v 19 Ee, aꞌmine veꞌmi izele mele nene asi li-ngidi tiꞌ li longoꞌ i-ngidaniꞌ: Me ve nene lengiꞌ gipetine vele like minivo sotoꞌ ive lave ma ne neihe. Aꞌmine nolineꞌ nene vele nene nadosa ningive. \v 20 Neꞌmine li likevo izelehoi melehoi ingine tiꞌ li lasineꞌ: Me ve nene mo leliꞌ gipete neivo idoꞌ velesi nene like minivo sotoꞌ ineꞌ ve lo gele nosiha \v 21 idise vele ningineꞌ monovo nemukisi idoꞌ vele do lamineꞌ o-dive nemukisi nene mo gelamusize. Eiꞌ nene izipe namuno nomize. Eiꞌ nene ha lo-lengemeleseize. Longoꞌ i-dilo. \v 22 Idoꞌ izelehoi melehoi neꞌmine lasineꞌ nene Zuda ve naba nete nene gomukutiꞌ gamazi neꞌmine li li hukikaniꞌ ve: Ve malite Izesuꞌ nene Oꞌmosoꞌmo do luꞌ izelesa imiselelesa live ve li lilizave nene Zuda ve leliꞌ monoꞌ muliseutiꞌ do hulo-ngedelesune. Neꞌmine li li hukikaniꞌ nenako nemuꞌ nene izelehoi melehoi ingine aꞌmine Zuda ve nabamuꞌ golise gili minisa nene neꞌmine lasineꞌ ve. \v 23 Ee, Zuda ve naba gamazi neꞌmine li li hukikaniꞌ nenako nemuꞌ nene eiꞌ nene izipe ngomo nomize. Longoꞌ i-dilo li izelehoi melehoi lasineꞌ ve. \p \v 24 Neꞌmine likesivo Halisaioꞌ ve ingine aꞌmine vele like minidotiꞌ lamineꞌ ive nene gohi gamene sitaꞌ ivo asi li-daniꞌ ve. Vise likevo ogavo tiꞌ li li-daniꞌ: Laza nene aꞌmine veka do lamineꞌ o-nidive lanive nene lihimeloꞌ ve neivo ningo gele noneꞌ nenaze. Gaza Oꞌmoso opoꞌni lo eiꞌ veleloꞌ nene gamazi lisiheꞌ ogo lamineꞌ lozo. \v 25 Neꞌmine likevo aza tiꞌ lo lo-ngimineꞌ ve: Aza nene lihimeloꞌ ve nolineꞌ nemuꞌ nene ma gelamuvoniꞌza naza initeꞌ hamokumuꞌ ma gele nouvoniꞌ nene naza gomuꞌ veꞌne like minidotiꞌ gohi ninguvoniꞌ nemukovoꞌ nene gele nouve. \v 26 Neꞌmine lavo tiꞌ li longoꞌ i-daniꞌ: Nadiꞌ ogosa veka do lamineꞌ o-gidive. \v 27 Longoꞌ i-dikevo aꞌmidoꞌ nene tiꞌ lo lo-ngimineꞌ ve: Naza mo lo-lengemekuvoniꞌ maha lingine gilami nanitekumuꞌ gohi gililisa nilave. Linginesi nene eiꞌ izipahala zuho loloꞌ olone li gili nizahe. Nanimuꞌ geligelinga nilave. \v 28 Neꞌmine lavo ingine gamazi goloso li-di elemisa tiꞌ li laniꞌ ve: Geiꞌ gehepeve nene eiꞌ izipahala nene nane. Idoꞌ laza nene Moseꞌ izipahala nene none. \v 29 Laza nene Oꞌmosoꞌmo eiꞌ gamazi Moseꞌni lo-imineꞌ nene gele noba gaza nolanive nene aniꞌ akaꞌve nene gelamune. \v 30 Neꞌmine likevo vele likive aza aꞌmidoꞌ tiꞌ lo lo-ngimineꞌ: Agae, voꞌne vave. Aꞌmine neniꞌ veꞌne do lamineꞌ o-nididotiꞌ nene aꞌmine ve aniꞌ akaꞌve nene sotoꞌ o neineꞌza lingine gililizanako gelamune likeve. \v 31 Laza mo gele none. Oꞌmoso neꞌmo nene lihimeloꞌ ve nene gele ngemesaꞌmo asi eveneꞌ lamineꞌ Oꞌmosola luꞌine mili eiꞌ luloloꞌ eꞌmetaaꞌ avevoꞌ nene gele ngemaaꞌ neive. \v 32 Gozopoꞌ gozopokisi nene ve malitesi izeꞌningi muluꞌningutiꞌ veꞌine like minivo sotoꞌ ave di lamineꞌ i-ngidave nene hamokisi mo kekeꞌ minamaniꞌza aꞌmine ve hamokovoꞌ ne neive. \v 33 Eiꞌ nene Oꞌmosolatiꞌ amidiniko aꞌneꞌmine initeꞌ neꞌminesi nene mo ngelo ma amidine. \v 34 Neꞌmine lavo ingine aꞌmidoꞌ tiꞌ li li-daniꞌ: Gaza izipe goloso lihimekasi sotoꞌ aineꞌ neke nene leliꞌ nene apize nolemabe. Neꞌmine li engiꞌ muliseutiꞌ ve minamilive li mudise di huli heta i-daniꞌ ve. \s1 Luteꞌmi Vele Like Minive Nene Do Lamineꞌ O-ngedelesa Ave Lo Izesuꞌ Lineꞌ Gamazi \p \v 35 Izesuꞌ nene aꞌmine vele like minivo do lamineꞌ o-dive nene Halisaioꞌ vete di huli-dangumuꞌ nene gelo aꞌmine ve nene viseꞌ ogo ningo tiꞌ lo lo-imineꞌ: Oꞌmosolatiꞌ ve gihilemuꞌ nene gele eleꞌvoleꞌ abe amane. \v 36 Neꞌmine lavo vele likive aza tiꞌ lo lineꞌ: Ve melo, naza aꞌmine ve gele eleꞌvoleꞌ o-deloko zaho neve. \v 37 Neꞌmine lavo Izesuꞌ tiꞌ lo lo-imineꞌ: Aꞌmine ve nene gaza vonuꞌ bele minanive gamazi nolo-gimuve ne nouve. \v 38 Neꞌmine lavo ve aza tiꞌ lo lineꞌ: Guvekasi ve, naza nene gele eleꞌvoleꞌ okuve lo gubiꞌ ize emo opoꞌni lineꞌ. \v 39 Neꞌmine ogavo Izesuꞌ aza tiꞌ lo lineꞌ: Naza me misubouꞌ uvoniꞌ nene eveneꞌ luꞌineꞌmi vele likavo nizave nene ningilizave idoꞌ laza aka ninge none li soza laaꞌ ave nene luꞌineꞌmi vele nene mudise like minelive losa eveneꞌ izeꞌ molo-ngedelesa uvoniꞌ ve. \p \v 40 Neꞌmine nolivo Halisaioꞌ ve linge makaꞌ minaniꞌ nete gili tiꞌ li li-imaniꞌ: Nadive. Lelikisi nene vete likineꞌ ve nolo-ledabe. \v 41 Neꞌmine likevo Izesuꞌ tiꞌ lo lo-ngimineꞌ: Lutineꞌmi vele nene lamineꞌ like minidiniko lihime nene lengiꞌ okodida dizamidineꞌza lingine aka ninge none li zovoꞌ izi vaaꞌ nanako neꞌmo nene lihimetine ha neive. \c 10 \s1 Izesuꞌ Sipisipi Gizebo Ve Laminetokisi Golosolokisi Lo Molo Lineꞌ Gamazi \p \v 1 Izesuꞌ imineꞌ molo tiꞌ lo lineꞌ: Naza laminetoꞌ tiꞌ lo nolo-lingimuve: Ve ma ingine sipisipi izeliti gesi minguko dizilisa nene gatenguko dizami aka atota gesi goholouꞌ dizaaꞌ nave nene mo aꞌmine sipisipi gizebo veꞌine minami gizengize ve goloso nizave. \v 2 Idoꞌ ve ma gatenguꞌ alineꞌ neꞌmo nene aꞌmine sipisipi izeliti gizebo ve gehepeve mineleseive. \v 3 Aꞌmine ve alineꞌ nene gatedoꞌ gizebo ve neꞌmo akahe siꞌze-davo dizo eiꞌ sipisipi izeꞌvela nene guliveꞌine ogo vise lavo eiꞌ noloꞌve nene lubamu gilikaꞌ gilikaꞌ igi ikevo ngeleꞌmizo lemo vo guvisela voloseive. \v 4 Idoꞌ neꞌmine ogo eiꞌ sipisipi izeꞌve mukiꞌ ngeleꞌmizo lemo gomuꞌ molo-ngedo vavo eiꞌ noloꞌve nene lubamu gili nizaniꞌ nenako nemuꞌ nene eꞌmeti vaaꞌ nave. \v 5 Ve gohiliti noꞌine nene lubamu gilamaaꞌ naniꞌ nenako nemuꞌ nene ve gohi nene ngeꞌmeti vami golise i-ngidilisave. \v 6 Neꞌmine lo aneza gamazi nene Halisaioꞌ vesi eveneꞌ aꞌmida minavesi nene lo-ngimineꞌza ingine nene monovo nanitekumuꞌ lihe li gili guno amaniꞌ ve. \p \v 7 Nemuꞌ nene imineꞌ molo Izesuꞌ tiꞌ lo lineꞌ: Naza nene mo laminetoꞌ gehepeve nolo-lingimuve. Sipisipi ize dizi ingaaꞌ aniꞌ gesiꞌmi gateni nene neniꞌ nouve. \v 8 Olihe amuvo gomuꞌ ave mukiꞌ nene gizengize ve gumineloꞌ ve neꞌminevoꞌ minaniꞌza sipisipi ize nete ingine ma gili ngimamaniꞌ ve. \v 9 Ee, neniꞌ nene aꞌmine gesiꞌmi gateni nouvonako aꞌminguꞌ nenikuꞌ imi hili gesi minguko dizilizave mukiꞌ nene initeꞌ maliꞌmosi do goloso o-ngedamivo laminekovoꞌ minilisave. Neꞌmine igi mini dizi limi igi nosoꞌ niteꞌ ningi ni lamini minilisave. \v 10 Idoꞌ gumine gizengizeloꞌ ve ingine hazamuꞌ ami asi gumine damine igi ngibili di goloso ilisavoꞌ igaꞌ nave. Neꞌmine igaꞌ naha neniꞌ uvoniꞌ nene neꞌmine olosa amo asi neniꞌ sipisipi izeꞌne nene minevoꞌ minevoꞌ ngemeni dameni nene ingine dalizaniꞌ votigile ivileꞌ ivosa lehize-ngedekuvo di tiꞌ igi lamini gehepevevoꞌ minilizave losa uvoniꞌ ve. \v 11 Neniꞌ nene sipisipi izeloꞌ gizebo ve lamineꞌ gehepeve ma ne nouve. Sipisipi izeloꞌ gizebo ve lamineꞌ nete nene sipisipi izeꞌine di nguꞌ izilisa nene golise ami okoꞌine huli hililizadoꞌ o neive. \v 12 Idoꞌ monimuꞌ sipisipi izeloꞌ gizebo gono daaꞌ ave sipisipi meꞌninge minamaniꞌ nete nene loposo gulo navo ningilizaniꞌ nene sipisipi ize huli-ngidi golise vilisave. Neꞌmine ikevo aꞌmine loposo gulo nene ogo sipisipi ize ma belo geleleheꞌ o-do novivo sipisipi ize linge nene hutileꞌ igi vilisave. \v 13 Idoꞌ sipisipiloꞌ gono dave huli-ngidi vilizaniꞌ nene nanitekumuꞌ ve. Ingine monimukovoꞌ gono di minisa sipisipi izeliti mulumoꞌine nene gilamaniꞌ nenako nemuꞌ nene huli-ngidi vilisave. \v 14-15 Idoꞌ naza meꞌnehinemuꞌ ningo gele nouvo aza neniꞌ ningo gele neineꞌ neꞌmino naza nene sipisipi izeloꞌ gizebo ve lamineꞌ gehepeve nouvonako nemuꞌ nene naza sipisipi izeꞌne engikumuꞌ nene mo ningo gele nouvo ingine nenikumuꞌ nene ningi gili nizave. Idoꞌ naza engikumuꞌ nene neniꞌ okoꞌne hulolosuve. \v 16 Idoꞌ neniꞌ sipisipi izeꞌne gohi ma nizave. Ingine nene Zuda ve lengiꞌ minaniꞌ gesi mingutiꞌ mene minamave. Engikisi nene do neꞌmete-ngedekuvo ingine nene neniꞌ noꞌne lubamu gililisave. Neꞌmine okuvo mulise hamoꞌ liliꞌ igi minikevo aꞌmidoꞌ gizebo ve nene mo hamoꞌ minelesuve. \v 17 Idoꞌ naza neniꞌ minevoꞌ alevoꞌne hulo helelesa nouvoniꞌ nenako nemuꞌ nene meꞌneho lulo nemave. Idoꞌ minevoꞌ alevoꞌne huloloniꞌ nene gohi do tineꞌ molo dalosuve losa hulolosuve. \v 18 Idoꞌ eveneꞌ nibili hilikevo minevoꞌ alevoꞌne hulo heleloniꞌ nene ingine nivileꞌ igi amuzo milalizadiꞌmo nomive. Asi neniꞌ luꞌneloꞌ do molo gele ngemekuvosa nene neꞌmine i-nidilisave. Idoꞌ meꞌneho neꞌmo nene neꞌmine iline lo-nede neineꞌ nenako nemuꞌ nene okoꞌne nene haza hulolosuve. Aꞌmine neꞌmine oloniꞌ amuzoꞌne nene do nouve. Idoꞌ aꞌmineꞌmine ogo minevoꞌ alevoꞌne gohi do tineꞌ molo daloniꞌ amuzoꞌne nesi nene do nouve lineꞌ ve. \p \v 19 Gamazi neꞌmine lidiꞌmo nene Zuda veti luꞌine nene do sitaꞌ o-ngedavo gohi hizi hoꞌli minaniꞌ ve. \v 20 Engikutiꞌ linge mukiꞌ nete tiꞌ li li minaniꞌ ve: Eiꞌ nene sikalahuꞌ goloso lulouꞌ minavo negi hizo gamazi gopo nolinguꞌ nene lingine aꞌmidoꞌ nene nanitekumuꞌ nigilave. \v 21 Neꞌmine likevo linge nete tiꞌ li li minaniꞌ ve: Neꞌmine gamazi nene sikalahuꞌ goloso luꞌninguꞌ minive nete nene ma lisaꞌmave. Sikalahuꞌ goloso neꞌmo nene vele likiveꞌmi vele nene ngelo ma do lamineꞌ o-delihe. nGelo ma do lamineꞌ o-damoloseive. \s1 Izesuꞌ Nene Eikumuꞌ Oꞌmososi Do lisiheꞌ Ogo Oꞌmosoꞌmi Gipele Nouve Lingumuꞌ Bililisa Aniꞌ Gamazi \p \v 22 Kilisimasi gameneloꞌ Zelusalemi numuno ebekuꞌ nene monoꞌ numuno naba gozopoꞌ biluvalite di goloso angutiꞌ di lamineꞌ angumuꞌ Zuda vete gili ngolize izi holiseꞌ minaaꞌ aniꞌ gamene ogavo idoꞌ hepeꞌ elaaꞌ ineꞌ gamene nesi nene mo omo neivo minanguꞌ nene \v 23 Izesuꞌ aza monoꞌ numuno nabaꞌmi gesila heꞌ numuno naba gizikaniꞌ gulive Solomoniꞌ ve languꞌ nene nomonivo \v 24 Zuda ve naba nete igi di vodo vodo i-di mini tiꞌ li li-daniꞌ ve: Gaza gamene haꞌna geiꞌ monovoka do haleko nanivo laza gopo gate gele noneꞌ nene lo-lemamo lane. Gaza nene mo Oꞌmosoꞌmo do luꞌ izelesa gimiselelesa live noo ma nene lisiheꞌ ogo laminetoꞌ lo-lemevo. \v 25 Neꞌmine likevo Izesuꞌ aza aꞌmidoꞌ tiꞌ lo lo-ngimineꞌ: Naza nene mo lo-lingimuvoniꞌza lingine ma gili eleꞌvoleꞌ i-nidamaniꞌ ma neive. Naza meꞌnehi velemuꞌ ogo ogo molo nouvoniꞌ initeꞌ mukiꞌ neꞌmo nene neniꞌ monovoꞌne do sotoꞌ neiha \v 26 lingine nene neniꞌ sipisipi izeꞌne minamadiꞌmo nene gili eleꞌvoleꞌ amave. \v 27 Neniꞌ sipisipi izeꞌne nete noꞌneloꞌ nene lubamu gili nimaaꞌ navo naza engiꞌ nene ningo gele nouvo ingine nene neniꞌ neꞌmetaaꞌ nave. \v 28 Naza minevoꞌ minevoꞌ ngemeni dameni ngemekuvo ingine mo kekeꞌ vi tolovo igi hahasi mo amavo eveneꞌ malitesi ipeꞌ igi aꞌneutiꞌ ma di vamilisave. \v 29 Aꞌmine sipisipi izeꞌne do neniꞌ nimive meꞌneho nene initeꞌ mukiꞌ ngivileꞌ ogo naba goloso neinako eveneꞌ malitesi nene ipeꞌ igi anautiꞌ ma di vamilisave. \v 30 Idoꞌ meꞌnehosi nazasi nene do bizo mo hamoꞌ gehepeve nosive. \p \v 31 Neꞌmine lavo Zuda ve ingine bililisa geheni gohi nidavo \v 32 Izesuꞌ tiꞌ lo lo-ngidineꞌ: Naza meꞌneho lidoꞌ eꞌmeto gono lamineꞌ ato atoꞌ mukiꞌ noduvo lingine ningikeve. Aꞌmine duvongutiꞌ nene nani gonomuꞌ geheni huli huliꞌ igi nibililisa nave. \v 33 Neꞌmine lavo aꞌmidoꞌ nene Zuda ve ingine tiꞌ li li-imaniꞌ: Laza geheni gebelelesa nouneꞌ nene gono lamineꞌ daningumuꞌ nevoba asi Oꞌmoso ivileꞌ ilineꞌ gamazi laineꞌ nemuꞌ nene geheni gebelelesa noune. Nene nanitekumuꞌ ve. Gaza nene haza evenelike Oꞌmoso loloꞌ ogo gamazi laineꞌ nemuꞌ ve. \v 34 Neꞌmine likevo Izesuꞌ tiꞌ lo lo-ngimineꞌ: Lengiꞌ monoꞌ gamazitinguꞌ nene Oꞌmosoꞌmo eze gono dave lo-ngimineꞌ gamazi nene tiꞌ li gizi nizaniꞌ ve: Naza tiꞌ lo lo-lingiduve: Lingine nenitoꞌ medeli minaniꞌ nenako nemuꞌ lengikumuꞌ oꞌmoso ve nolo-lingiduve. \v 35 Idoꞌ monoꞌ godolouꞌ gamazi nene gihile amo haza gamazi loloꞌ ilivoba asi gihile neineꞌ nenako aꞌmine Oꞌmosoꞌmo lineꞌ gamazi nesi nene gamazi gihile neive. Idoꞌ aꞌmine eze gamazi ngimive nene haza eveneꞌ minaniꞌza oꞌmoso nizave lo lo-ngidineꞌ ve. \v 36 Nemuꞌ nene engiꞌ ngivileꞌ ogo Oꞌmosoꞌmo do kegeso neleꞌmize molo me misubouꞌ nimiselive neniꞌ nene Oꞌmosoꞌmi gipele nouve luvongumuꞌ nene lingine Oꞌmoso ivileꞌ ilineꞌ gamazi lane nilahe. \v 37 Idoꞌ lingine gilavo naza gono noduvoniꞌ nene meꞌneho daaꞌ idoꞌ do molo damuvo ma nene nenikumuꞌ gili eleꞌvoleꞌ amilizadoꞌ o neive. \v 38 Idoꞌ lingine gamaziꞌnelotikovoꞌ nenikumuꞌ gili eleꞌvoleꞌ amilizaniꞌ nolinekisi nene naza lamineꞌ meꞌneho daaꞌ idoꞌ do molo gono daaꞌ nouvoniꞌ nenako nemuꞌ nene aꞌmine gono daaꞌ nouvodotiꞌ nene nenikumuꞌ gili eleꞌvoleꞌ ilizadoꞌ o neive. Idoꞌ gonoꞌnelotiꞌ gili eleꞌvoleꞌ ilizave noluvoniꞌ nene lingine meꞌneho nene nenikisi neivo naza nene meꞌnehosi nouvoniꞌ nene gilii gili lamineꞌ igi minilizave losa noluve. \v 39 Neꞌmine lavo ingine analoꞌ do goniꞌ o-delone li gohi neꞌmine ilisa aniꞌza Izesuꞌ aza engiꞌ vovoꞌningutiꞌ nene hulo-ngedo vavo ingine di aꞌninguꞌ milamaniꞌ ve. \p \v 40 Neꞌmine ogo Izesuꞌ aza Zodani noso liko vo gomuꞌ Zohaneꞌ eveneꞌ noso holo-ngedo minineꞌ ebeta nene vo minineꞌ ve. \v 41 Neivo eveneꞌ vaiꞌ nene ezela aniꞌ ve. Ingine tiꞌ li laniꞌ: Eveneꞌ linge noso holo-lidive Zohaneꞌ nene atoliꞌmine suno ma do sotoꞌ osaꞌmineꞌza aza aꞌmine ve meꞌmi monovo lo sotoꞌ ogo gamazi lineꞌ ma nene mo laminetokovoꞌ laaniꞌ neive. \v 42 Neꞌmine lisa aꞌmine ebekuꞌ nene eveneꞌ mukiꞌ Izesuꞌnimuꞌ gili eleꞌvoleꞌ aniꞌ ve. \c 11 \s1 Izesuꞌ Zogo Ve Lasaloꞌ Hilineꞌ Gamazi \p \v 1 Betania numudotiꞌ ve ma minineꞌ nene gulive Lasaloꞌ ve. Aꞌmine ve nene initeꞌ gize do minineꞌ. Idoꞌ alungo setaꞌ atelehoi alunoloi Maliaki Mataki nene makaꞌ hamoꞌ numudotiꞌ minasineꞌ ve. \v 2 Aꞌmine meuko guliveꞌve nouvoniꞌ Maliaꞌ Guvelesi veꞌmi gizeneloꞌ uveli lamineꞌ leke-do godolo zopovodunuꞌ gilite-dineꞌ alu nene initeꞌ gize dave Lasaloꞌ alunolo minineꞌ ve. \v 3 Minineꞌ nenako alunolo setaꞌ ingine Izesuda gamazi tiꞌ li li hulasineꞌ: Guvekasi ve, gelezo. Gaza luka eme minanive ma nene initeꞌ gize dave. \v 4 Idoꞌ Izesuꞌ nene aꞌmine gamazi gelosa tiꞌ lo lineꞌ: Initeꞌ gize daniꞌ nene mudise helelive losa nevoba asi Oꞌmosoꞌmi guvele monelive losasi idoꞌ nelotiꞌ nene Oꞌmosoꞌmi gipele neniꞌ nene di hozi li-nidilizangumuꞌ ve losasi nene initeꞌ gize daniꞌ ve. \v 5 Idoꞌ Izesuꞌ aza Mataꞌnisi alunolosi idoꞌ uvoꞌnibine Lasaloꞌnisi nene lulo ngeme minive minaniꞌza \v 6 Lasaloꞌ initeꞌ gize dave li laniꞌ gamaziꞌve gilidotiꞌ nene gohi gamene sitaꞌ ma imineꞌ molo aꞌmine minineꞌ ebekuꞌ nene ha minineꞌ ve. \v 7 Neꞌmine ogo izipahala zuho alingeꞌ tiꞌ lo lo-ngimineꞌ ve: Laza Zudaia misubouko nene gohi vukeꞌzo. \v 8 Neꞌmine lavo izipahala zuho ingine tiꞌ li laniꞌ ve: Tisazo, aꞌmida aizeꞌ aꞌmene Zuda vete geheni gibililisa aniꞌ ma nene gohi volone nolabe. \v 9 Neꞌmine likevo Izesuꞌ aꞌmidoꞌ tiꞌ lo lo-ngimineꞌ: Gamene hamokuꞌ hoꞌ loꞌmo do vo tuvelu (12) aua neꞌmida novivo aꞌmine tuvelu (12) aua nene olihe osuꞌ lamidoꞌ gono nene ha doꞌmo vo minelesune. Ve ma ingine labanaꞌ ele neivo aka monilizaniꞌ nene me misubouꞌ hize labanaꞌ elaaꞌ ive nene ningi nizaniꞌ nenako neꞌmo nene zodohoꞌ ngebelamivo ha aka monilisave. \v 10 Idoꞌ ve ma ingine litiꞌmuso izavo aꞌminguꞌ monilizave nene inginela hize labanaꞌ ele-ngedeli labanaꞌ nomineꞌ nenako neꞌmo nene mo zodohoꞌ izilisave. \v 11 Neꞌmine lo gohi imineꞌ molo tiꞌ lo lineꞌ: Leliꞌ zogo ve Lasaloꞌ aza nene mo ongo neive. Naza nene uꞌmukoꞌ olosa volosuve. \v 12 Neꞌmine lavo izipahala zuho ingine tiꞌ li li-imaniꞌ: Guvekasi ve, aza okise ongo nolineꞌ nene alingeꞌ lamineꞌ geleleseive laniꞌ. \v 13 Izesuꞌ aza ongo neive lineꞌ nene mo hilingumuꞌ lineꞌza ingine gilaniꞌ nene ha okise ongangumuꞌ lihe li gilaniꞌ ve. \v 14 Nemuꞌ nene Izesuꞌ aza lo ngoloꞌ lo tiꞌ lo lo-ngimineꞌ: Lasaloꞌ nene mo hele neive. \v 15 Idoꞌ naza hilineꞌ gameneuꞌ ezesi minamuvoniꞌ nene lamineꞌ ve lo gele nouve. Nene nanitekumuꞌ ve. Lingine Lasaloꞌ hilidotiꞌ nene nenikumuꞌ gili eleꞌvoleꞌ ikevo lengiꞌ hize eleꞌ o-lengedeleseive losa nemuꞌ nene naza minamuvoniꞌ nene lamineꞌ ve lo gele nouve. Neꞌmine nouvoniꞌza aꞌmine Lasaloda nene vukeꞌ nalo. \v 16 Neꞌmine lavo lobeꞌ izipe ve lave Tomasiꞌ aza Izesuꞌ izipahala gonolomotine tiꞌ lo lo-ngimineꞌ: Lazasi Izesuꞌnisi nene libili hililizangisi makatoꞌ lazasi vukeꞌzo. \s1 Izesuꞌ Nene Helaakutiꞌ Otaaꞌ Melehosi Idoꞌ Minevoꞌ Minevoꞌ Ogaꞌ Melehosi Nene Nouve Lineꞌ Gamazi \p \v 17 Idoꞌ Izesuꞌ Nene Lasaloꞌ numuꞌvela vo hetelavo Lasaloꞌni galese ize-dekunivo mo gamene setaꞌ ve setaꞌ ve minave li likevo ningo gilineꞌ ve. \v 18 Idoꞌ aꞌmine Betania numuno ebeꞌ nene Zelusalemi numuno ebetotiꞌ tuu (2) maili (tili kilomita) neꞌmino avita minineꞌ. \v 19 Neꞌmino neivo Zuda ve vaiꞌ nene Maliaki Mataki uvoꞌnibo hilingumuꞌ nene mulumoꞌine gili ive nama i-ngidi di lamineꞌ i-ngidilisa vaniꞌ ve. \v 20 Idoꞌ Izesuꞌ nene nave li-imikevo Mataꞌ aza oto akaloꞌ navo voteneꞌ o-delesa vineꞌza Maliaꞌ neve nene numunguko minineꞌ ve. \v 21 Mataꞌ aza Izesuꞌ naada vo hetelo tiꞌ lo lo-imineꞌ ve: Guvekasi ve, geiꞌ nene mela ogo minanidoꞌ neidiniko uvoꞌneho helamidine. \v 22 Ne neiha idisesi nene Oꞌmosola nanitekumuꞌ longoꞌ o-delibe ha gele gemeleseive lo gele nouve. \v 23 Neꞌmine lavo Izesuꞌ tiꞌ lo lo-imineꞌ: Uvaho nene gohi vele gizo oteleseive. \v 24 Neꞌmine lavo Mataꞌ tiꞌ lo lo-imineꞌ: Ee, alingeꞌ gamene nabala eveneꞌ hilaniꞌ otilizaniꞌ gameneuꞌ nene azasi oteleseive losa gele nouve. \v 25 Neꞌmine lavo Izesuꞌ tiꞌ lo lo-imineꞌ: Neniꞌ neve nene helaakutiꞌ otaakisi idoꞌ minevoꞌ minevoꞌ ogakisi do sotoꞌ uve nene nouve. Nenikumuꞌ gili eleꞌvoleꞌ igi minilizave mukiꞌ nene hililizaha nesi nene ha gohi miniviꞌ miniviꞌ igi minilisave. \v 26 Ee, idoꞌ ve ma ingine miniviꞌ aliviꞌ igi mini nenikumuꞌ gilii gili eleꞌvoleꞌ igi minilizave mukiꞌ nene mo mudise hili osuꞌ lami miniviꞌ miniviꞌ igivoꞌ minilisave. Gamazi mene noluvongumuꞌ nene gele eleꞌvoleꞌ abe amane. \v 27 Neꞌmine lavo Mataꞌ aza tiꞌ lo lo-imineꞌ: Guvekasi ve, naza mo gele eleꞌvoleꞌ o nouve. Geiꞌ nene Oꞌmosoꞌmo do luꞌ izelesa gimiselelesa live eiꞌ gipele me misubouꞌ aloseive lave ma nene nane losa gele nouve. \s1 Izesuꞌ Nene Lasaloꞌnimuꞌ Muluno Hukavo Ive Ineꞌ Gamazi \p \v 28 Neꞌmine lo Mataꞌ aza tineꞌ molo ogo atelehine Maliaꞌni vise lo do abazaꞌ o-do zegeno tiꞌ lo lo-imineꞌ: Maliazo, Tisaꞌ nene mo omo mino geikumuꞌ nolive. \v 29 Neꞌmine lavo gelo oto aꞌmine neida vineꞌ ve. \v 30 Izesuꞌ nene Maliale Matale numuꞌine ebeꞌninguꞌ olihe ogo hetelamo Mataꞌ vo voteneꞌ o-dineꞌ ebeta nene havoꞌ minineꞌ ve. \v 31 Idoꞌ Zuda aleve igi Maliaꞌni mulumo gili-di ive nama igi eleꞌmizi minaniꞌ aleve ingine Maliaꞌ liteꞌ lo oto numungutiꞌ lemo vineꞌ nene ningi gonoso galesela vo ive nama olosa novive li eꞌmeti vaniꞌ ve. \v 32 Neꞌmine navo Maliaꞌ nene Izesuꞌ neida vo hetelo eze ningo gizeneuꞌ golo hizo noongo tiꞌ lo lineꞌ ve: Guvekasi ve, geiꞌ nene mela ogo minanidoꞌ neidiniko uvoꞌneho nene helamidine. \v 33 Neꞌmine lo ive ogo neivo idoꞌ ezesi ave nesi nene ive navo nene ningo lulosi mutuhavo Izesuꞌ gisingisi molo minineꞌ ve. \v 34 Neꞌmino mino lingine Lasaloꞌni nene zala mili-di nizave lavo ingine tiꞌ li laniꞌ: Guvekasi ve, gaza nene ningelinge. Ano. \v 35 Neꞌmine nilavo Izesuꞌni nene vele novozo doꞌmozineꞌ ve. \v 36 Neꞌmine neivo aꞌmida Zuda ve minaniꞌ nete nene tiꞌ li laniꞌ ve: Aizoo, ve meꞌmo Lasaloꞌni nene atoliꞌmine ogo lulo eme minaaniꞌ neineꞌ ningiꞌ nalo. \v 37 Neꞌmine laniꞌza linge ma nete nene tiꞌ li laniꞌ ve: Ve meve nene vele like minive ma do lamineꞌ o-de neineꞌ nenako hilive mene helamilive lo initeꞌ ma o-delinako neꞌmine amivo helave. \s1 Lasaloꞌ Nene Helaangutiꞌ Izesuꞌ Do Ote-dineꞌ Gamazi \p \v 38 Izesuꞌ nene gohi gisingisi moloꞌmo gonoso galesela aniꞌ ve. Aꞌmine gonoso galese nene geheni mulikuꞌ neivo gatedoꞌ nene geheni naba di tilikavo minineꞌ ve. \v 39 Aꞌmine geheni nene di hulilo lo Izesuꞌ lavo Mataꞌ aꞌmine hiliveꞌmi alunolo neꞌmo tiꞌ lo lineꞌ ve: Guvekasi ve, aꞌmine ve nene gamene setaꞌ ve setaꞌ ve neꞌmine minaaniꞌ nenako idise nene unuvo goloso oloseive. \v 40 Neꞌmine lavo Izesuꞌ aꞌmidoꞌ tiꞌ lo lo-imineꞌ: Gaza gele eleꞌvoleꞌ ilineꞌ nene Oꞌmosoꞌmo amuzoꞌve do sotoꞌ ilineꞌ ningelesane lo lo-gimuhe lo-gemamuvoniꞌ neve. Gaza gele eleꞌvoleꞌ ozo. \v 41 Neꞌmine lavo aꞌmine gonoso galeseloꞌ geheni naba tilikaniꞌ nene di hulikevo Izesuꞌ aza vokeneꞌ ogo veleta ningo tiꞌ lo lineꞌ: Ahono, gaza gele nemaningumuꞌ nene isaaꞌ neve lo geita noluve. \v 42 Gaza gamene gamene gele nemaaꞌ naineꞌ nene naza ha gele nouha eveneꞌ mene nizaniꞌ nete neniꞌ nene geiꞌ nimiselane li gili eleꞌvoleꞌ ilizave losa engikumuꞌ nene mene gamazi nene noluve. \v 43 Neꞌmine lo nolo nabautiꞌ tiꞌ lo vise lineꞌ: Lasaloo, neutiꞌ nene heta lemo ano. \v 44 Neꞌmine lavo aꞌmine hilive nene banisi neꞌminedunuꞌ asabuꞌ izimikaniꞌ minineꞌ nene leme hetoꞌ ineꞌ ve. Neꞌmine ogavo Izesuꞌ aza aꞌmine initeꞌ nene apasi di huli-dilo. Vilize. Tiꞌ lavo neꞌmine i-daniꞌ ve. \s1 Zuda Ve Nabaꞌ Naba Ingine Izesuꞌni Bililisa Gamazi di Hamoꞌ Aniꞌ Gamazi \r (Mataioꞌ 26:1-5; Malekoꞌ 14:1-2; Lukaꞌ 22:1-2) \p \v 45 Neꞌmine ogavo Maliaꞌ neida aniꞌ Zuda ve linge mukiꞌ nene ingine Izesuꞌ initeꞌ ineꞌ nemuꞌ nene ningi ezemuꞌ gili eleꞌvoleꞌ aniꞌ ve. \v 46 Neꞌmine aniꞌza linge ma nete nene Halisaioꞌ ve nizada vi Izesuꞌ ineꞌ initeꞌ nemuꞌ nene li-ngimaniꞌ ve. \v 47 Neꞌmine ikevo evenetoꞌ medeli mini Oꞌmoso initeꞌ lehizi-daaꞌ ave nabasi idoꞌ Halisaioꞌ vesi nene Zuda veti kanisole ve naba linge minaniꞌ nene vise li di nubo i-ngidi tiꞌ li laniꞌ: Aꞌmine ve nene atoliꞌmine suno vaiꞌ nodangumuꞌ nene nadiꞌ o-deꞌ nalone. \v 48 Laza ninge mate-dekunivo neꞌmine o do vo minelineꞌ nene eveneꞌ mukiꞌ ingine ezemuꞌ gili eleꞌvoleꞌ igi eꞌmetilisave. Neꞌmine ikevo Loma ve nete nene igi leliꞌ monoꞌ numuno nabate nesi idoꞌ Zuda ve mukiꞌ leliꞌ nesi nene di goloso i-lidilisave. \v 49 Neꞌmine likevo engikutiꞌ ve ma aꞌmine kilisimasiuꞌ evenetoꞌ medeli mini Oꞌmoso initeꞌ lehizi-daaꞌ aveti ve nabaꞌine minive Kaiahaꞌ aza Loma ve igi libilikelizave lo gelo tiꞌ lo lo-ngimineꞌ ve: Lingine negi nizahe. \v 50 Zuda ve mukiꞌ hilikilizave lo belekunivo eveneꞌ mukitoꞌ medelo aꞌmine ve hamokovoꞌ helelineꞌ nene lamineꞌ o neineꞌ ma gilamaniꞌ nehe. \v 51 Idoꞌ Kaiahaꞌ neꞌmine lineꞌ nene asiꞌve galatiꞌ gelo lamive. Asi aza aꞌmine kilisimasiuꞌ nene evenetoꞌ medeli mini Oꞌmoso initeꞌ lehizi-daaꞌ aveti ve nabaꞌine minidiꞌmo ve losa Oꞌmosoꞌmi veletiꞌ gamazi nene polohete laaꞌ aniꞌ neꞌmino Izesuꞌ Zuda ve mukikumuꞌ helelineꞌ o neineꞌ nemuꞌ lineꞌ ve. \v 52 Idoꞌ helelineꞌ ogavo hilineꞌ nene Zuda ve mukiꞌ engikumukovoꞌ nevoba asi Oꞌmosoꞌmi izipahala mukiꞌ ato atoꞌ ebekuꞌ miniꞌmi monave nene do hamoꞌ zuho loloꞌ o-ngedelingumukisi nene helelineꞌ ogavosa hilineꞌ ve. \v 53 Idoꞌ nelotiꞌ nene Izesuꞌni bililiza akamuꞌ viseꞌ igi lovo gizi minaniꞌ ve. \p \v 54 Neꞌmine igi minaniꞌ nenako nemuꞌ nene Izesuꞌ aza gohi Zuda vetinguꞌ sotoꞌ mino monamilidoꞌ ogavo aꞌmine minineꞌ ebeꞌ nene hulo vo misubo hadive neꞌmi gahevela numuno ebeꞌ ma gulive Ehelaimi nela vo izipahala zuhosi aꞌmida vi minaniꞌ ve. \p \v 55 Idoꞌ Aigita misubouꞌ minaniꞌ gameneloꞌ nene Oꞌmosoꞌmo avoꞌningine iseꞌine izingumuꞌ gili Zuda ve nosoꞌ niteꞌ ni holiseꞌ minaaꞌ aniꞌ gamene nene avitoꞌ ogavo eveneꞌ mukiꞌ Zelusalemi numuno ebeliꞌmi gahevela miniꞌmi monaniꞌ nene aꞌmine gamene alingumuꞌ nene Oꞌmosoꞌmi veleloꞌ nene goloso niteꞌine nomivo lamineꞌ minilisa ingine igaꞌ naniꞌ niteꞌ neꞌmine nene olone li aꞌmine Zelusalemi ebekuꞌ nene vi minaniꞌ ve. \v 56 Neꞌmine igi monoꞌ numuno nabauꞌ vi minanguꞌ nene engikuꞌ tiꞌ li longoꞌ igi minaniꞌ ve: Izesuꞌ nene holiseꞌ gamene noalitinguꞌ nene mela ngelo amoloseive. Nemuꞌ lingine nadive li gili nizave. \v 57 Idoꞌ evenetoꞌ medeli mini Oꞌmoso initeꞌ lehizi-daaꞌ ave nabasi idoꞌ Halisaioꞌ ve nesi nene Izesuꞌnimuꞌ gamazi tiꞌ li li hukikaniꞌ ve: Analoꞌ daloneꞌ nenaze. Eze minineꞌ ebekumuꞌ nene ve ma gele nolineꞌ nene aza ogo lo sotoꞌ ogo lo-lemelive. \c 12 \s1 Lasaloꞌ Alunolo Maliaꞌ Aza Izesuꞌ Gizeneloꞌ Meniꞌve Dize Minineꞌ Uveli Leke-dineꞌ Gamazi \r (Mataioꞌ 26:6-13; Malekoꞌ 14:3-9) \p \v 1 Izesuꞌ nene Oꞌmosoꞌmo iseꞌine izingumuꞌ gili mini nosoꞌ niteꞌ naaꞌ holiseꞌ nene alosa gamene sigisi (6) neꞌmine nene ha neivo hilingutiꞌ gohi do ote-dive Lasaloꞌ minida Betania numuno ebeꞌ nela nene vineꞌ ve. \v 2 Aꞌmida neivo nosoꞌ niteꞌ gize vataꞌ i-daniꞌ nene Mataꞌ do vaꞌvaꞌ ogo do ngeme ngemeꞌ gono do neivo aꞌminguꞌ Lasalokisi makaꞌ mino nosoꞌ niteꞌ no minineꞌ ve. \v 3 Neꞌmini nizavo Maliaꞌ nene okoꞌnidoꞌ hilaaꞌ aniꞌ uveli meniꞌve dize minineꞌ uveli nalida guvisedunuꞌ gehepeve liliꞌ aniꞌ uveli nene botoloꞌ naba gidini ma do ogo Izesuꞌ gizeneloꞌ leko holo-dosa godolo zopovodunuꞌ nene gilite-dineꞌ ve. Neꞌmine neivo aꞌmine uveliꞌmi unuvo lamineꞌ nene numunguꞌ bizo minineꞌ ve. \v 4 Neꞌmine ogavo izipahala zuhoutiꞌ alingeꞌ Izesuꞌni biluvaliti aꞌninguꞌ molave Kelioto numudotiꞌ ve Zudaꞌ nene tiꞌ lo lineꞌ ve: \v 5 Aꞌmine uveli meve nene sigisi hadeti kina (K600) neꞌmidoꞌ maketi mili moni di gohoꞌ gahaliꞌ aleve ngimilizanako neꞌmine amave. \v 6 Zudaꞌ aza neꞌmine gamazi lineꞌ nene gohoꞌ gahaliꞌ alevemuꞌ nene mulumoꞌine gelosa lamive. Asi aza nene engiꞌ moni milaniꞌ beniloꞌ gizebo ve mino gumineloꞌ ve minineꞌ nenako aꞌmingutiꞌ nene do halekeꞌ halekeꞌ ogo minaaꞌ ineꞌ ve. \v 7 Idoꞌ Zudaꞌ neꞌmine lavo Izesuꞌ tiꞌ lo lineꞌ ve: Lihiteheka lo-damozo. Aꞌmine uveli mene do minineꞌ nene galese izi-nidilizaniꞌ gamenemuꞌ nene holo-nedelove losa do minelineꞌ ogavosa do minosa holo-nedave. \v 8 Neꞌmine ineꞌ nene lingine gohoꞌ alevesi nene ha mini di vi minikelizaha nezesi nene mudive ma mine do vamolosunako aza ineꞌ initeꞌ nene mo lamineꞌ ve. \s1 Zuda Ve Naba Nete Lasaloꞌni Bililisa Gamazi Di Hamoꞌ Aniꞌ Ve \p \v 9 Zuda ve vaiꞌ goloso nene Izesuꞌ Betania numuno ebekuꞌ neive laniꞌ nemuꞌ nene gilii aꞌmida nene vaniꞌ ve. Idoꞌ aꞌmida vaniꞌ nene Izesuꞌnivoꞌ ningilisa vaniꞌ nevoba asi hilingutiꞌ do ote-dive Lasaloꞌni nesi nene ningelone lisa vaniꞌ ve. \v 10-11 Aꞌmine Lasaloꞌnimuꞌ nene eveneꞌ mukiꞌ evenetoꞌ medeli mini Oꞌmoso initeꞌ lehizi-daaꞌ ave naba nene meheꞌine ngimi Izesuda vi giꞌmizikaꞌ giꞌmizikaꞌ igi minaniꞌ nenako nemuꞌ nene aꞌmine evenetoꞌ medeli mini Oꞌmoso initeꞌ lehizi-daaꞌ ave naba ingine Lasaloꞌni nene belelone li gamazi di hamoꞌ aniꞌ ve. \s1 Izesuꞌ Aza Zelusalemi Numunguꞌ Dizo Volosa Neivo Eveneꞌ Nete Ganine Hizi nGolize Izi Eleꞌmizi Vaniꞌ Gamazi \r (Mataioꞌ 21:1-11; Malekoꞌ 11:1-11; Lukaꞌ 19:28-40) \p \v 12 Goꞌ losa gohi gamene ogavo eveneꞌ vaiꞌ goloso nene Oꞌmosoꞌmo avoꞌningine iseꞌine izineꞌ holiseꞌ minilisa aniꞌ nene Izesuꞌ Zelusalemi numuda mene nave likevo gili \v 13 zavile davile ledi di vi numuno ebekutiꞌ gesi heta limi igi akaloꞌ naada nene vi voteneꞌ igi gamazi nabautiꞌ tiꞌ li laniꞌ ve: \q1 Geikumuꞌ gopoꞌni nolunize. \q1 Guvetesi ve Oꞌmosoꞌmi velemuꞌ anive \q1 Isilaeleꞌ aleve leliꞌ Guvetesi ve naba geiꞌ nene \q1 Oꞌmosoꞌmo noꞌnohoꞌ ize-gidivoo. \m \v 14 Idoꞌ Izesuꞌ aza dongi ize ma mo ningo Monoꞌ Godolouꞌ gizi nizaniꞌ neꞌmine ogo aꞌmidoꞌ dizo mino vineꞌ ve. Aꞌmine Monoꞌ Godolouꞌ gamazi nene tiꞌ lo neive: \q1 \v 15 Zaioni golola minave Zelusalemi alevekizo, \q1 golise gilikiliꞌ ami longolize izilo. \q1 Lingine giliꞌ nalo. Guvetinesi ve naba ma nene \q1 dongi ize olihe lodive olosa neidoꞌ nene meheneloꞌ mino lengita nave. \m \v 16 Izesuꞌ neꞌmino numunguꞌ dizo vineꞌ nemuꞌ nene izipahala zuho ingine nene Monoꞌ Godolouꞌ minineꞌ gamazi maloꞌ nene eꞌmetosa neꞌmine neive li aꞌmine gameneuꞌ nene ma gili vevesami minaniꞌza asi Izesuꞌ nene Okulumokuꞌ moꞌmosiꞌvela dizavosa alingeꞌ nene Monoꞌ Godolouꞌ neꞌmine oloseive li gizaniꞌ minineꞌ mamuꞌ nene gilisa laza mo aꞌmine maloꞌ eꞌmeto okuneꞌ neive li gilaniꞌ ve. \v 17-18 Idoꞌ eveneꞌ ingine Izesuꞌni voteneꞌ ilisa vaniꞌ nene eveneꞌ vaiꞌ Lasaloꞌni hilingutiꞌ do noote-do gonoso galeseutiꞌ vise lo do heta noo-divo aꞌmida makaꞌ minave ingine nete nene aꞌminemuꞌ li sotoꞌ sotoꞌ ikevo nemuꞌ nene atoꞌ suno meꞌmine ogave li gilaniꞌ nenako nemuꞌ nene eze voteneꞌ ilisa giliisa vaniꞌ ve. \v 19 Neꞌmine igi vaniꞌ nene Halisaioꞌ ve ingine ningi tiꞌ li li voleloꞌ meloꞌ aniꞌ ve: Lingine ningahe. Laza eiꞌ ivileꞌ amoloneꞌ ogave. Eveneꞌ vaiꞌ goloso nene mo eikovoꞌ eꞌmeti vikeve. \s1 nGiliki Ve Ma Izesuda Ikevo Eiꞌ Helavo Oꞌmosoꞌmo Do Hozi Lo-delineꞌ Gamazimuꞌ Lo-ngimineꞌ Gamazi \p \v 20 Idoꞌ Oꞌmosoꞌmo Zuda ve iseꞌine izineꞌ holiseꞌ mini Oꞌmoso opoꞌni li minilisa Zelusalemi numuda dizi minaveuꞌ nene nGiliki ve ma minaniꞌ ve. \v 21 Aꞌmine ve nete nene nGalilaia misubouꞌ Betesaida numudotiꞌ ve Hilipoꞌ neida igi tiꞌ li laniꞌ ve: Ve melo, laza nene Izesuꞌni ninge-delesa noune. \v 22 Neꞌmine likevo Hilipoꞌ aza voosa Adeleaꞌni lo-emavo ingine di bizi makatoꞌ vi Izesuꞌni li-imasineꞌ ve. \v 23 Li-imikesivo aꞌmidoꞌ Izesuꞌ tiꞌ lo lo-ngimineꞌ: Oꞌmosolatiꞌ ve gihile neniꞌ nene di hozi li-nidikevo Guveꞌnesi ve mineloniꞌ gamene nene mo avitoꞌ ogave. \v 24 Neꞌmine lo eitoꞌ lo molo tiꞌ lo lineꞌ: Naza laminetoꞌ gehepeve tiꞌ lo nolo-lingimuve: Viti zuho gihile hamoꞌ ma misubouꞌ lemo helamilineꞌ nene gihile izamo hazavoꞌ mineleseive. Neꞌmine oloseineꞌza misubouꞌ lemo helelidotiꞌ nene gihileꞌve vaiꞌ izeleseive. \v 25 Idoꞌ ve ma ingine minevoꞌ alevote hulalone li ingine di aꞌmanapa igi minaaꞌ nave nete nene aꞌmine minevoꞌ alevoꞌine nene di goloso igi di hulaaꞌ naha ve ma ingine minevoꞌ alevoꞌine di aꞌmanapa amaaꞌ ave nete nene hulami ha di mini miniviꞌ miniviꞌ igi minilisave. \v 26 Ve ma ingine neniꞌ gonoꞌneloꞌ gelekeleꞌ ilisa ilizave nene neniꞌ mo neꞌmetaakovoꞌ ilizadoꞌ o neive. Neꞌmine igi mini ingine nene naza zaala zaala minelohe inginesi nene makakovoꞌ minilisave. Ve ma ingine neniꞌ gonoꞌneloꞌ gelekeleꞌ ilizave mukiꞌ nene neniꞌ meꞌnehoꞌmo do naba o-ngedeleseive. \v 27 Naza idise nene nemeni balala nolive. Nemuꞌ nene nadive lolove. Ahono, nenita initeꞌ sotoꞌ olosa neineꞌ nene do olovoꞌ ogo do nuꞌ izezo lolohe. Oꞌove. Naza nene aꞌmine sotoꞌ o-nedelesa neineꞌ initeꞌ nene gehelesa uvoniꞌ nenako mo ma lamolodoꞌ o noolive. \v 28 Nemuꞌ nene Ahono, geze guliveka nene do hozi nolozo. Neꞌmine lavo Okulumokutiꞌ gamazi ma tiꞌ lo lineꞌ ve: Naza guliveꞌne nene mo do hozi lokuze. Mo gohi do hozi lolosuve. \v 29 Neꞌmine lavo aꞌmida gili minaniꞌ aleve mukiꞌ ingine nete nene mo goꞌ ngilili logave li laniꞌza linge ma nete nene tiꞌ li laniꞌ: Aꞌmine neve nene angeloliꞌmo gamazi lo-imineꞌ ve laniꞌ ve. \v 30 Neꞌmine likevo Izesuꞌ aꞌmidoꞌ tiꞌ lo lo-ngimineꞌ: Gamazi mene lineꞌ nene nenikumuꞌ lamive. Asi lengikumuꞌ lineꞌ ma ne neive. \v 31 Idise melotiꞌ nene Oꞌmosoꞌmo me misubouꞌ aleve nene lihime ngemelesa apiꞌ ogo izeꞌ nomolo-ngidive. Neꞌmine noogo me misubouꞌ guvelesi ve loloꞌ ogo minive Satani nene imiselo do nohulive. \v 32 Idoꞌ misuboutiꞌ mene neniꞌ di oti-nidilizaniꞌ nene naza eveneꞌ mukiꞌ nene do nenita olosuve. \v 33 Neꞌmine gamazi lineꞌ nene eiꞌ helelineꞌ monovo nene do sotoꞌ ogosa lineꞌ ve. \v 34 Neꞌmine lavo eveneꞌ mukiꞌ nete tiꞌ li laniꞌ ve: Leliꞌ louꞌ gamazite Monoꞌ Godolouꞌ neineꞌ neꞌmo nene Oꞌmosoꞌmo do luꞌ izelesa imiselelesa live nene helamo minevoꞌ minevoꞌ oloseive lavo gele noneꞌ nenako gaza aꞌmine Oꞌmosolatiꞌ ve gihile nene di oti-dilizaniꞌ o neive laineꞌ nene zahinemuꞌ lane. \v 35 Neꞌmine likevo Izesuꞌ tiꞌ lo lo-ngimineꞌ: Labanaꞌ neꞌmo nene lengiꞌ vovotinguꞌ gamene liꞌnibevoꞌ mine molo mineleseive. Litiꞌmuso neꞌmo molo hite-lengedavo minikelizave. Lengitoꞌ labanaꞌ omo neidoꞌ nene ningi monilo. Nanitekumuꞌ ve. Eveneꞌ litiꞌmuso lulouꞌ aka monaaꞌ ave nene neꞌmine akaloꞌ novune li ningi gilamave. \v 36 Labanaꞌ lengemeni damenisi minilizangumuꞌ ve li labanaꞌ lengikuꞌ ha neidoꞌ nene aꞌmine labanakumuꞌ gili eleꞌvoleꞌ igi minilo. Neꞌmine lo engikisi gohi minelesa gelamo vo halekineꞌ ve. \s1 Zuda Ve Izesuꞌnimuꞌ Gili Eleꞌvoleꞌ Amaniꞌ Monovomuꞌ Gizineꞌ Gamazi \p \v 37 Idoꞌ neꞌmine ogo Zuda ve hulo-ngedo vo halekineꞌ nene aza engiꞌ vovoꞌninguꞌ nene atoliꞌmine suno vaiꞌ do sotoꞌ inekisi ningi ingine ezemuꞌ nene ma gili eleꞌvoleꞌ amaniꞌ nenako nemuꞌ nene vo halekineꞌ ve. \v 38 Idoꞌ ingine ezemuꞌ gili eleꞌvoleꞌ amaniꞌ nene polohete Isaiaꞌ gizineꞌ gamazi ma nene gihile izelingumuꞌ ve losa gili eleꞌvoleꞌ amaniꞌ ve. Aꞌmine gamazi nene neꞌmino gizineꞌ ve: \q1 Guvekasi ve, Geiꞌ lo-lemaineꞌ gamazi lo-ngimuneꞌ nene \q1 eveneꞌ hamolitesi nene ma gili eleꞌvoleꞌ amave. \q1 Ee, Guvelesi veꞌmo eiꞌ amuzoꞌve do sotoꞌ ineꞌ nene \q1 eveneꞌ hamolitesi ma ningi gilamaniꞌ ve. \m \v 39 Idoꞌ ingine ngeli gili eleꞌvoleꞌ ilizadoꞌ amaniꞌ monovo Isaiaꞌ lo sotoꞌ ogo gamazi gohi ma tiꞌ lo gizineꞌ ve: \q1 \v 40 Guvelesi ve neꞌmo nene luꞌineꞌmi vele do like-ngedo \q1 luꞌineꞌmi gala nesi nene do ngi lo-ngidineꞌ ve. \q1 Idoꞌ neꞌmine ineꞌ nene luꞌineꞌmi vele ninge minivo \q1 idoꞌ luꞌineꞌmi gala nene gele hehe lo minivo minisa \q1 luꞌine di velepeꞌ izilizaniꞌ nene naza do lamineꞌ o-ngedalove losa \q1 neꞌmine ineꞌ ve. \p \v 41 Isaiaꞌ neꞌmine lo gizineꞌ nene Guvelesi ve Okulumokuꞌ minineꞌ moꞌmosiꞌveloꞌ emeni dameni lamineꞌ atoliꞌminesi miningumuꞌ nene ningosa nemuꞌ nene gizineꞌ ve. Idoꞌ aꞌmine nene Izesuꞌnimuꞌ loganiꞌ neive. \v 42-43 Neꞌmino neiha Zuda ve naba minangutiꞌ mukiꞌ nesi nene ezemuꞌ gili eleꞌvoleꞌ aniꞌza ingine eveneꞌ engiꞌ di hozi li-ngidilizangumuꞌ laniteꞌ gilaniꞌ nene ivileꞌ ogavo Zuda ve leliꞌ muliseutiꞌ huli heta i-lidikelizave li Halisaioꞌ vemuꞌ golise gili aꞌmine Izesuꞌnimuꞌ gili eleꞌvoleꞌ aniꞌ nene ma li sotoꞌ amaaꞌ aniꞌ ve. \s1 Izesuꞌ Nene Melehidoꞌ Medelo Gamazi Nene Lineꞌ Nenako Neꞌmo Eiꞌ Gamazi Gili Hulave Nene Aꞌmine Lineꞌ Gamazi Neꞌmo Izeꞌ Molo-ngedavo Lihime Dalisave Lo Izesuꞌ Lineꞌ Gamazi \p \v 44 Nelotiꞌ Izesuꞌ gamazi nabautiꞌ tiꞌ lo lineꞌ: Ve ma ingine nenikumuꞌ gili eleꞌvoleꞌ igaꞌ nave nene nenikumukovoꞌ gili eleꞌvoleꞌ navoba aꞌminguꞌ nene mo nimiselive eikumukisi nene gili eleꞌvoleꞌ igaꞌ nave. \v 45 Idoꞌ ve ma ingine neniꞌ ningi minaaꞌ nave nene nenikovoꞌ ningi minaaꞌ navoba aꞌminguꞌ nene mo nimiselive nesi nene ningaaꞌ nave. \v 46 Naza me misubouꞌ uvoniꞌ nene labanaꞌ neꞌminosa uvoniꞌ nene ve ma ingine nenikumuꞌ gili eleꞌvoleꞌ igaꞌ nave mukiꞌ nene litiꞌmuso monovouꞌ mini mili minikelizave losa uvoniꞌ ma neive. \v 47 Idoꞌ ve ma ingine neniꞌ laaꞌ nouvoniꞌ gamazi gilisa gili dami minaaꞌ nave nene naꞌniseꞌne lihime ngemesaꞌmuve. Ee, naza me misubouꞌ uvoniꞌ nene eveneꞌ izeꞌ molo-ngedo lihime ngemelesa amo do nguꞌ izelesa uvoniꞌ nenako nemuꞌ nene naꞌniseꞌne lihime ngemesaꞌmuve. \v 48 Asi aꞌmine neniꞌ meheꞌine nimi gamaziꞌnesi gili dami minilizave izeꞌ molo-ngedelive ma neineꞌ nene neniꞌ gamazi luvoniꞌ neꞌmo nene alingeꞌ gamene nabala izeꞌ molo-ngedavo lihime dalisave. \v 49 Aꞌmine gamaziꞌne laaꞌ nouvodiꞌmo izeꞌ molo-ngedeleseive luvoniꞌ nene nanitekumuꞌ ve. Aꞌmine gamazi nene naꞌnise gaꞌneutiꞌ laaꞌ nouvoba asi nimiselive meꞌneho neꞌmo nene mo lilinidoꞌ o neive lineꞌ gamazivoꞌ nene laaꞌ nouve. \v 50 Meꞌneho lo-nidineꞌ gamazi laaꞌ nouvoniꞌ nene eiꞌ gamaziꞌve neꞌmo minevoꞌ minevoꞌ minaaꞌ monovo do sotoꞌ ogaꞌ neive lo gele nouvodiꞌmo nene aꞌmine gamazi laaꞌ nouvoniꞌ mukiꞌ nene meꞌneho lo-nimineꞌ gamazi gehepevevoꞌ nene laaꞌ nouve. \c 13 \s1 Gelekeleꞌ Izipe Neꞌmine Mini Gono Di Di Vilizangumuꞌ Izesuꞌ Aka nGelebizo Izipahala Zuho Gizeꞌine Nosoꞌ Ize-ngidineꞌ Gamazi \p \v 1 Zuda ve Oꞌmosoꞌmo avoꞌningine iseꞌine izingumuꞌ gili holiseꞌ minaaꞌ aniꞌ gamene nene alitelesa gamene hamoꞌ ha neivo Izesuꞌ aza me misubo hulosa melehida vilineꞌ gamene nene mo ogave lo gala gilineꞌ ve. Eze evenele me misubouꞌ minaniꞌ lulo ngimineꞌ nene atoliꞌmine ogo ngemo helelineꞌ nesi nene ivileꞌ ivosa minineꞌ ve. \v 2 Idoꞌ nivengaꞌ molavo nosoꞌ niteꞌ ni nizavo Kelioto numudotiꞌ ve Simoniꞌ gipele Zudaꞌni nene Izesuꞌni biluvalite dalizangumuꞌ do sotoꞌ o-delineꞌ gamazi nene Satani neꞌmo do lulouꞌ molo-davo neivo \v 3 Izesuꞌ aza meleho initeꞌ mataꞌ eiꞌ anauꞌ molo neineꞌ nesi idoꞌ eiꞌ nene Oꞌmosolatiꞌ ogosa Oꞌmosola volosa neineꞌ nesi nene gele mino \v 4 nosoꞌ niteꞌ no miningutiꞌ nene oto saketiꞌve apaso do molo tauli do gopololoꞌ izineꞌ. \v 5 Neꞌmine ogo lapese mauꞌ noso lekosa apiꞌ ogo izipahala zuholiti gizeꞌine nosoꞌ izekaꞌ izekaꞌ ogo gopololoꞌ likekineꞌ taulidunuꞌ nene gilite ngimikaꞌ gilite ngimikaꞌ oꞌmo vineꞌ. \v 6 Neꞌmine ogo nosoꞌ ize-ngedeꞌmo novo Simoni Petolodoꞌ ogavo aza tiꞌ lo lo-imineꞌ: Guvekasi ve, geiꞌ nene neniꞌ gizeꞌne nene nosoꞌ ize-nedelesa nabe. \v 7 Neꞌmine lavo Izesuꞌ aꞌmidoꞌ tiꞌ lo lo-imineꞌ: Naza mene ogo molo nouvoniꞌ initeliꞌmi monovo nene idise mene mo gelamaneꞌza alingeꞌ nene gele hehe lolosane. \v 8 Neꞌmine lavo Petoloꞌ tiꞌ lo lo-imineꞌ: Geiꞌ nene mo kekeꞌ gizeꞌneloꞌ nene nosoꞌ izo gilite-nedamozo. Neꞌmine lavo Izesuꞌ aꞌmidoꞌ tiꞌ lo lo-imineꞌ: Idoꞌ geiꞌ nene ma nosoꞌ ize-gedamoloniꞌ nene neniꞌ eveneꞌne zuholiti muliseutiꞌ minamolosane. \v 9 Neꞌmine lavo Simoniꞌ Petoloꞌ aza tiꞌ lo lo-imineꞌ: Gaza neꞌmine lo ma nene gizeꞌnevoꞌ nene nosoꞌ ize-nedamo aꞌnelasi maduꞌneukisi nene nosoꞌ ize-nedezo. \v 10 Neꞌmine lavo Izesuꞌ tiꞌ lo lo-imineꞌ: Nosouꞌ ongosa minelive neꞌmo nene okoꞌno mukiꞌ nene mo guluviꞌ lo neivo akala adotiꞌ uꞌmusupo giꞌmize minelineꞌ nemuꞌ nene gizenelokovoꞌ nosoꞌ izelidoꞌ o neive. \v 11 Lengiꞌ nene mo guluviꞌ li lamineꞌ nizaha lengiꞌ vaitoꞌ nene neꞌmine amave. Vaitoꞌ guluviꞌ amave lineꞌ nene eze biluvaliti aꞌninguꞌ do molo-delivemuꞌ nene ha gele minineꞌ nenako nemuꞌ live. \p \v 12 Gizeꞌnidoꞌ nene nosoꞌ izo gilito osuꞌ lo-ngedo saketiꞌve nene do izo gohi mitoꞌ minosa tiꞌ lo lo-ngimineꞌ: Lingine idise o-lingiduvoniꞌ initeliꞌmi monovo nene gilahe gilamave. \v 13 Lingine nenikumuꞌ nene Tisaꞌ ve idoꞌ Guvekasi ve ve li li-nidaaꞌ nave. Idoꞌ naza nene mo neꞌmine ve nouvoniꞌ nenako neꞌmine li-nidaaꞌ naniꞌ nene mo laminetoꞌ gehepeve li-nidaaꞌ nave. \v 14 Idoꞌ neniꞌ nene tisatine neꞌminesi idoꞌ Guvetinesi ve neꞌminesi minuvodiꞌmine naza gelekeleꞌ izipe neꞌmine loloꞌ ogo gizedidoꞌ nene nosoꞌ izo gilite-lengedekuze. Aꞌmineꞌmine igi linginesi nene ge gizeꞌne nosoꞌ ize-nede ne gizenga nosoꞌ ize-gede li minilizave. \v 15 Naza neꞌmine noo-lingiduvoniꞌ nene linginesi nene naza o-lingiduvoniꞌ neꞌmine ilizave losa nene aka lengelebizo neꞌmine nouve. \v 16 Naza mo laminetoꞌ tiꞌ lo nolo-lingimuve: Gelekeleꞌ izipe neꞌmo nene gizebo o-do minive guvelesi veꞌve nene ivileꞌ o-do minesaꞌmive. Idoꞌ gonouꞌ ngimiselavo gonoloꞌ monaaꞌ nave nete nene ngimiselive ivileꞌ i-di minisaꞌmave. \v 17 Lingine aꞌmine noluvoniꞌ initekumuꞌ nene gili nizanako aꞌmidoꞌ eꞌmete gehepeve ilizaniꞌ nene Oꞌmosoꞌmo do lamineꞌ o-lengedeli akaloꞌ mini mili minilisave. \v 18 Neꞌmine noluvoniꞌ nene naza neniꞌ ve lo do kegese-lingiduve nene mo ningo gele nouvoniꞌ nenako lengiꞌ mukikumuꞌ lamuve. Monoꞌ Godolouꞌ tiꞌ li gizi nizaniꞌ gamazi nene gihile izelive losa neꞌmine nouve: Neniꞌ nosoꞌ niteꞌneutiꞌ naaꞌ usive neꞌmo nene biluvaꞌ o-nedo nebele leive. \v 19 Naza idise aꞌmine gamazi nene nolo-lingimuvoniꞌ mene aꞌmine initeꞌ olihe sotoꞌ olosa neivosa noluve. Sotoꞌ ilineꞌ nene lingine aꞌmidotiꞌ ningi neniꞌ nene mo neive neniꞌ ma ne neive li gili eleꞌvoleꞌ ilizave losa noluve. \v 20 Naza laminetoꞌ gehepeve tiꞌ lo nolo-lingimuve: Ve ma ingine neniꞌ ngimiseleloniꞌ aleve ngeleꞌmize lamineꞌ ilizaniꞌ nene aꞌminguꞌ mo nenikisi neleꞌmize lamineꞌ ilisave. Idoꞌ ve ma ingine neniꞌ neleꞌmize lamineꞌ ilizaniꞌ nene aꞌminguꞌ nimiselive eiꞌ nene eleꞌmize lamineꞌ ilisave. \s1 Izesuꞌ Izipahala Zuhoutiꞌ Maliꞌmo Biluvaliti Aꞌninguꞌ Izesuꞌni Molo-delingumuꞌ Lo Sotoꞌ Ineꞌ Gamazi \r (Mataioꞌ 26:20-25; Malekoꞌ 14:17-21; Lukaꞌ 22:21-23) \p \v 21 Neꞌmine losa Izesuꞌ nene emeni balala livo mino tiꞌ lo lo sotoꞌ ogo lineꞌ: Naza laminetoꞌ tiꞌ lo nolo-lingimuve. Lengikutiꞌ maliꞌmo nenikumuꞌ me neive lo biluvaliti aꞌninguꞌ molo-nedeleseive. \v 22 Neꞌmine lavo izipahala zuho nene zahinemuꞌ nolive li gopo gaꞌine gili vonuꞌ gimise aniꞌ ve. \v 23 Izipahala zuho engikutiꞌ ve ma nene vonoloꞌ izipe neꞌmine minive nene Izesuꞌ minida avitoꞌ gehepeve minineꞌ ve. \v 24 Nemuꞌ aꞌmine vemuꞌ nene Simoniꞌ Petoloꞌ aza godolodunuꞌ avazaha ogo zahinemuꞌ lihe longoꞌ o-dezo lo-dineꞌ ve. \v 25 Neꞌmine lo-davo aꞌmine ve aza Izesuda mine lehete ogo tiꞌ lo longoꞌ o-dineꞌ ve: Guvekasi ve, gaza nene zahinemuꞌ nolane. \v 26 Neꞌmine lavo Izesuꞌ aꞌmidoꞌ tiꞌ lo lineꞌ: Aꞌmine ve nene beleti lumo ma do supu nosouꞌ lupizo emelove ne neive. Neꞌmine lo beleti lumo ma do lupizo Kelioto numudotiꞌ ve Simoniꞌ gipele Zudaꞌni nene imineꞌ. \v 27 Emavo do anauꞌ ogo nonavo aꞌmidoꞌ liteꞌ lo Satani neꞌmo lulouꞌ dizineꞌ ve. Neꞌmine ogavo Izesuꞌ aza Zudaꞌni tiꞌ lo lo-imineꞌ: Gaza olosa naineꞌ initeꞌ nene geto olosane. \v 28 Neꞌmine lo lineꞌza nosoꞌ niteꞌ makaꞌ ni minave mukiꞌ nene Zudaꞌni neꞌmine lo-dineꞌ nene nanimuꞌ lo-dihe nemuꞌ ma gilami minaniꞌ. \v 29 Ee, Zudaꞌ nene engiꞌ moni milaniꞌ beniloꞌ nene gizebo ve minineꞌ nenako nemuꞌ nene engikutiꞌ linge ma nete Izesuꞌ aza neꞌmine lineꞌ nene holiseꞌ nosoꞌ niteꞌ nevoꞌmine vo meni hizelingumuꞌ lo-dihe idoꞌ moni ma gohoꞌ gahaliꞌ aleve ngemelingumuꞌ lo-dihe lisa gilaniꞌ ve. \v 30 Neꞌmine ogo Zudaꞌ nene aꞌmine beleti nene no osuꞌ lo liteꞌ lo oto numungutiꞌ lemo heta vohaha ineꞌ nene litiꞌmuso ize mininguꞌ vineꞌ ve. \s1 Izesuꞌ Aza Louꞌ Gamazi Gosohoꞌ Lo Huko-ngedo Vilingumuꞌ Nene Lo-ngimineꞌ Gamazi \p \v 31 Idoꞌ Zudaꞌ nene heta lemo vavo Izesuꞌ tiꞌ lo lineꞌ: Idise nene Oꞌmosolatiꞌ ve gihile nene di hozi li-nidilizaniꞌ gamene nene mo ogave. Idoꞌ nenitotiꞌ nene Oꞌmoso di hozi li-dilisave. \v 32 Idoꞌ neꞌmino neineꞌ nenako Oꞌmosoꞌmo eitoꞌ do medele-nedo do hozi lo-nedeleseive. Ee, idoꞌ gamene haꞌna vamivo mo liteꞌ lo do hozi lo-nedeleseive. \v 33 Izipekizo, naza lengikisi nene gamene liꞌnibevoꞌ mineloniꞌ ogave. Nenikumuꞌ lingine viseꞌ ilizaha mo ngeli ningamilisave. Zuda ve lo-ngimuvoniꞌ maꞌmino idise nene lengikisi tiꞌ lo nolo-lingimuve: Naza vo mineloda lingine ngeli amilisave. \v 34 Naza gamazi gosohoꞌ ma tiꞌ lo lo huko nolo-lingimuve: Lingine nene ge luka neme ne luꞌne geme livoꞌ minilo. Ee, neniꞌ luꞌne lengeme nouvoniꞌ neꞌmine igi lingine nesi nene ge luka neme ne luꞌne geme livoꞌ minilo. \v 35 Eveneꞌ mukiꞌ nete lingine neniꞌ izipahaꞌne zuhoutiꞌ nizave li ningi gililizaniꞌ nene lingine ge luka neme ne luꞌne geme li minilizadotiꞌ nene ningi gililisave. \s1 Izesuꞌ Aza Petoloꞌ Ataize Lo-delingumuꞌ Lo Sotoꞌ Ineꞌ Gamazi \r (Mataioꞌ 26:31-35; Malekoꞌ 14:27-31; Lukaꞌ 22:31-34) \p \v 36 Neꞌmine lavo Simoniꞌ Petoloꞌ aza Izesuꞌni tiꞌ lo longoꞌ o-dineꞌ ve: Guvekasi ve, gaza zala viliningumuꞌ nolane. Neꞌmine lavo Izesuꞌ aꞌmidoꞌ tiꞌ lo lo-imineꞌ: Naza voloda nene idise nene gaza ngelo neꞌmeto vamolosaba asi alingeꞌ nene neꞌmeto volosane. \v 37 Neꞌmine lavo Petoloꞌ aza tiꞌ lo lo-imineꞌ: Guvekasi ve, idise nene nanitekumuꞌ geꞌmeto vamolove. Gaza libililiza akaloꞌ volosa nolilineꞌ nene naza nene geikumuꞌ okoꞌne nene ha hulolosuve. \v 38 Neꞌmine lavo Izesuꞌ aꞌmidoꞌ tiꞌ lo lo-imineꞌ: Gaza okonga nenikumuꞌ ha hulolosuve nolabe. Oꞌove. Idise melotiꞌ nene okoloholiꞌmo olihe nolo molamivo gaza neniꞌ nene ningamuve ve lo ataize gamene setohamo lolosane. \c 14 \s1 Oꞌmosola Vaaꞌ Aka Nene Naꞌniseꞌne Nene Nouve Lo Izesuꞌ Lineꞌ Gamazi \p \v 1 Neꞌmine lo Izesuꞌ imineꞌ molo tiꞌ lo lineꞌ: Lingine lutinguꞌ naniteꞌ sotoꞌ o-ledelivo li gili lengemeni balala lokaꞌ lokaꞌ ivo nizaniꞌ nene mo alamilo. Asi Oꞌmosomuꞌ gili eleꞌvoleꞌ igi nenikumukisi nene gili eleꞌvoleꞌ igi minilo. \v 2 Meꞌnehi numuno ebeꞌvela minevoꞌ alevoꞌ igi minilizaniꞌ numuno nene vaiꞌ goloso neive. Idoꞌ neꞌmino ma minamidiniko naza vo numuno do vaꞌvaꞌ o-lengedelove lo lo-lingimuvoniꞌ nene ma lamuvodine. \v 3 Idoꞌ naza vo numuno do vaꞌvaꞌ o-lengedeloniꞌ nene aꞌmine vo mineloda nene linginesi vi minilizangumuꞌ ve lo lengiꞌ nene do nenita ogo lengeleꞌmizo volosa gohi alosuve. \v 4 Idoꞌ aꞌmine naza voloniꞌ ebeta aka vo neineꞌ nene lingine mo ningi gili nizave. \v 5 Idoꞌ izipahala zuhoutiꞌ Tomasiꞌ neꞌmo tiꞌ lo lo-dineꞌ ve: Guvekasi ve, gaza vilineꞌ ebekumuꞌ nene ma gelamuneꞌ nenako aꞌmida vaaꞌ akasi nene laza nado ningo gelelone. \v 6 Neꞌmine lavo Izesuꞌ aꞌmidoꞌ tiꞌ lo lineꞌ: Meꞌneho Oꞌmosola vaaꞌ aka nene naꞌniseꞌne nouve. Aka nouvonako naza nene aꞌmida vilizangumuꞌ gamazi gihile neꞌmi meleho mino minevoꞌ minevoꞌ lengemeni dameni lengemaaꞌ meleho nesi nene naꞌniseꞌne nouve. Nemuꞌ nene aꞌmine aka nenita vamilizave hamolitesi nene meꞌnehida ngeli ma vi hetelamilisave. \v 7 Lingine neniꞌ nene mo ningi gili nizanako meꞌnehinesi nene mo ningi gililisave. Idise melotiꞌ nene eze mo ningi gilisa mo ningi nizave. \p \v 8 Neꞌmine lavo Hilipoꞌ tiꞌ lo lo-imineꞌ: Guvekasi ve, mahine nene lelebizezo. Lelebizanivo laza ningekunivo neꞌmo vo davo gohi viseꞌ amolone. \v 9 Neꞌmine lavo Izesuꞌ tiꞌ lo lo-imineꞌ: Hilipoo, naza nene lengikisi gamene haꞌna nene minuneꞌ neineꞌza gaza nene nenikumuꞌ olihe ningo gelamabe. Ve ma ingine neniꞌ ningaaꞌ nave nene aꞌminguꞌ nene meꞌnehinesi ningaaꞌ nave. Neꞌmine o neineꞌ nenako gaza meꞌnehine lelebizezo laineꞌ nene lamilinako nanimuꞌ lane. \v 10 Meꞌneho nene nenikisi minaaꞌ neivo naza nene meꞌnehosi minaaꞌ nouvoniꞌ mamuꞌ nene gele eleꞌvoleꞌ amabe. Gamazi mene lo-lengemaaꞌ nouvoniꞌ ma nene neniꞌ gaꞌneutiꞌ gelo lo-lengemesaꞌmuve. Asi meꞌneho neꞌmo nene nenikuꞌ mino eiꞌ gono nodavosa nene laaꞌ nouve. \v 11 Meꞌneho nene nenikisi minaaꞌ neivo naza nene meꞌnehosi minaaꞌ nouve lo lo-lengemaaꞌ nouvoniꞌ nene gili eleꞌvoleꞌ ilizadoꞌ o neive. Idoꞌ haza gili eleꞌvoleꞌ amilizadoꞌ nolineꞌ nene neniꞌ meꞌnehi gono do ogo molo nouvoniꞌ initetotiꞌ nene gili eleꞌvoleꞌ ilizaniꞌ o neive. \v 12 Naza mo laminetoꞌ gehepeve nolo-lingimuve. Ve ma ingine nenikumuꞌ gili eleꞌvoleꞌ i minilizave mukiꞌ nesi nene naza ogo molo nouvoniꞌ initeꞌ neꞌmine nene ha igi mili ilisave. Ee, idoꞌ naza nene meꞌnehida voloniꞌ nenako neꞌmo nene ingine naza uvoniꞌ initeꞌ nene ivileꞌ ivosa atoliꞌmine initeꞌ naba nesi ha ilisave. \v 13 Neniꞌ guliveꞌne di tiꞌ igi mini neniꞌ eveneꞌne loloꞌ igi minilizangutiꞌ initeꞌ mamuꞌ lilizaniꞌ nene gipele nenitotiꞌ nene meꞌnehi guliveꞌve di hozi lilizangumuꞌ ve losa nene ha gele lengemelesuve. \v 14 Ee, neniꞌ eveneꞌne liliꞌ igi minilizangutiꞌ initeꞌ mamuꞌ nenita lilizaniꞌ nene ha gele lengemelesuve. \s1 Izesuꞌ Aza Melehida Vosa Eze Evenele Hize eleꞌ O-ngedelive Lo Oꞌmosoꞌmi Sikalahuꞌ Imiselelingumuꞌ Lo-ngimineꞌ Gamazi \p \v 15 Lingine lutine nimi nizaniꞌ nolineꞌ nene naza lo-lingimuvoniꞌ gamazi nene gili di minilisave. \v 16 Neꞌmine ikevo naza meꞌnehine lokuvo lengita minevoꞌ minevoꞌ ilingumuꞌ nene hize eleꞌ o-lengedelive gohi ma imiseleleseive. \v 17 Aꞌmine imiselelive nene gamazi gihile do sotoꞌ ive Oꞌmosoꞌmi Sikalahuꞌ nene neive. Me misubouꞌ initekumukovoꞌ gilaaꞌ ave ingine aꞌminemuꞌ nene ma ningi gilisaꞌmaniꞌ nenako eze nene ngeli ma di tiꞌ amilisave. Nene neiha aza nene lengita mino lutinguꞌ omo minaaꞌ neineꞌ nenako lingine nene ezemuꞌ mo ningi gili nizave. \v 18 Naza hulo-lengedo voloniꞌ nene lingine mudise muheleꞌ izipe neꞌmine minilizave losa hulo-lengedamolosuve. Naza nene lengita gohi alosuve. \v 19 Melotiꞌ nene gamene liꞌnibevoꞌ ogo vavo me misubouꞌ aleve nete neniꞌ nene gohi ma ningamilisaha lengiꞌ nene neniꞌ ha ningilisave. Naza nene mo minevoꞌ minevoꞌ ogo nouvoniꞌ nenako nemuꞌ nene linginesi miniviꞌ miniviꞌ igi minilisave. \v 20 Aꞌmine neniꞌ gohi ningilizaniꞌ gameneloꞌ nene naza meꞌnehida mine molo nouvo idoꞌ lingine nene nenita mini mili nizavo naza nene lengita mine molo nouvoniꞌ nemuꞌ nene mo ningi gililisave. \v 21 Eveneꞌ ma ingine neniꞌ gamaziꞌne di mini aꞌmidoꞌ gili di minaaꞌ nave nene mo luꞌine laminetotiꞌ nimaaꞌ nave nene nizave. Idoꞌ aꞌmine luꞌine laminetotiꞌ nimaaꞌ nave nene meꞌneho lulo ngemeleseive. Neꞌmine neivo nazasi nene luꞌne ngemo neniꞌ nemeni dameni ngelebizelesuve. \v 22 Neꞌmine lavo Kelioto ve Zudaꞌ abalaho Zudaꞌ gohi ma neꞌmo Izesuꞌni nene tiꞌ lo lo-imineꞌ ve: Gaza leliꞌ Zuda veti guvetesi ve naba naneꞌ gemeni dameni nene me misubouꞌ aleve mukiꞌ ngelebizamo lelikovoꞌ lelebizelove nolaineꞌ nene do nadosa lelikovoꞌ lelebizeline. \v 23 Neꞌmine lavo Izesuꞌ aꞌmidoꞌ tiꞌ lo lo-imineꞌ: Naza nemeni dameni lengelebizeloniꞌ aka neꞌmino neive: Ve ma ingine luꞌine neniꞌ nimi minilizave nete nene neniꞌ gamaziꞌneloꞌ eꞌmeti gili di minilisave. Neꞌmine ikevo meꞌneho lulo ngemavo azasi nazasi engita ogo mine molo minelesusive. \v 24 Ve ma ingine luꞌine neniꞌ nimamaaꞌ nave nene neniꞌ gamaziꞌneloꞌ eꞌmetamaaꞌ nave. Aꞌmine lokuvo gilaaꞌ naniꞌ gamazi nene neniꞌ gamaziꞌne nomive. Asi nimiselive meꞌnehi gamazi nene neive. \p \v 25 Aꞌmine nolo-lingimuvoniꞌ gamazi meve nene naza linginesi ha minuvodoꞌ ve losa nene nolo-lingimuve. \v 26 Neꞌmine nouha naza vokuvo meꞌneho nene neniꞌ veꞌnemuꞌ ogo lengita imiselelive lengiꞌ hize eleꞌ o-lengedelive Oꞌmosoꞌmi Sikalahuꞌ neꞌmo nene initeꞌ mataꞌ mukikumuꞌ nene apize lengemo lo-lingimuvo niteꞌ mukikumuꞌ nene gohi lo gatine oloseive. \v 27 Idoꞌ mo hulo-lengedeloniꞌ o neineꞌ nenako haza hulo-lengedamo hongu monovo nesi nene nohulo-lingiduve. Aꞌmine hongu monovo nene me misubouꞌ alevete hongu monovo di sotoꞌ igaꞌ naniꞌ neꞌmine minamo nenitatiꞌ atoliꞌmine ogo minineꞌ hongu nene nolingimuze. Lingine lengemeni balala livo mini goliseloꞌ ve minamilo. \v 28 Naza hulo-lengedo vosa lengita alosuve lo lo-lingimuvoniꞌ nene lingine mo gilikeve. Nemuꞌ lingine nene lutine lamineꞌ gehepeve nimi minadiniko meꞌneho nene neniꞌ nivileꞌ ogo naba neineꞌ nenako aꞌmine meꞌnehida volongumuꞌ nene lingine mo lamineta novive li longolize izi minadine. \v 29 Idoꞌ initeꞌ mataꞌ idise mene nolo-lingimuvoniꞌ nene alingeꞌ sotoꞌ ilineꞌ nene lingine gili eleꞌvoleꞌ ilizave losa olihe sotoꞌ amidoꞌ nene gomuꞌ nolo-lingimuve. \v 30 Me misubouꞌ guvelesi ve loloꞌ ogo minive nene nenita mo nave. Nemuꞌ nene lengikisi gamazi haꞌna lamolonidoꞌ o neive. Aꞌmine nenita nave nene initeꞌ hamokisi neniꞌ o-nedelidoꞌ mo lisiheꞌ amineꞌza \v 31 oloniꞌ initeꞌ nene me misubouꞌ aleve ningi meꞌnehine luꞌne eme mino aza lo-nidineꞌ initetokovoꞌ eꞌmeto ogo molo ogaꞌ neive li ningi gililizave losa aꞌmine initeꞌ nene olosa nouze. Mo valonge. Otilo. \c 15 \s1 Izesuꞌ Nene Vaini Nalaꞌ Neꞌmine Nouvo Lingine Nene Aꞌnava Neꞌmine Nizave Lo Lineꞌ Gamazi \p \v 1 Izesuꞌ imineꞌ molo tiꞌ lo lo-ngimineꞌ: Neniꞌ nene vaini nalaꞌ neꞌmi zava gehepeve ne nouve. Idoꞌ meꞌneho neve nene aꞌmine vaini nalatoꞌ gizebo ve ne neive. \v 2 Aꞌmine nenikuꞌ aꞌnava neꞌmine mini gihile izamaniꞌ nene huko do hulaaꞌ neive. Idoꞌ gihile izi minaniꞌ aꞌnava mukikuꞌ nene gihile mo vaiꞌ goloso izelingumuꞌ ve lo sisive do do lisiheꞌ gehepeve ogaꞌ neive. \v 3 Naza gamazi lo-lengemaaꞌ nouvoniꞌ neꞌmo lengikuꞌ nene mo sisive do do lisiheꞌ ogave. \v 4 Nemuꞌ lingine nenitoꞌ nene giꞌmizi giliꞌ li minilo. Aꞌmineꞌmine ogo naza linginela giꞌmizo minelove. Aꞌnava neꞌmo zavaꞌveloꞌ giꞌmize minamilineꞌ nene asiꞌve ngelo gihile izamoloseiha zavaꞌveloꞌ giꞌmize minelineꞌ nene gihile izeleseive. Aꞌmineꞌmine ogo lingine nenita giꞌmizami minilizaniꞌ nene gihile ma izami asi nenita giꞌmizi minilizanikovoꞌ nene gihile izilisave. \v 5 Ee, neniꞌ nene vaini nalaꞌ neꞌmi zavaꞌve nene nouvo lingine nene aꞌnava neꞌmine nene nizave. Idoꞌ neniꞌ nene hize eleꞌ o-ngedamuvo initeꞌ hamokisi ma amilisanako ve ma ingine nenita giꞌmizi nizavo naza inginela giꞌmizo minelove nete nene gihile vaiꞌ goloso izilisave. \v 6 Ve ma ingine nenitoꞌ giꞌmizi minamave nene za aꞌnava huki hulikevo gokoꞌ lavo di nubuho igi olokuꞌ gizikevo laaꞌ neineꞌ neꞌmine nene nizave. \v 7 Lingine nenitoꞌ giꞌmizi minilizaniꞌ nene naniteꞌ naniteꞌ dalisa gililizahe aꞌminemuꞌ lilizaniꞌ nene meꞌneho ha gele lengemavo dalisave. \v 8 Idoꞌ lingine gihile vaiꞌ izi neniꞌ izipahaꞌne zuho gihile liliꞌ igi minilizadotiꞌ nene meꞌnehine di hozi li-dilisave. \v 9 Meꞌneho lulo nene neniꞌ neme neineꞌ neꞌmino naza luꞌne nene lengeme nouve. Nemuꞌ nene luꞌne lengemeꞌmo vo minelodoꞌ vo lisiheꞌ ivosavoꞌ minilo. \v 10 Naza meꞌneho lo huko lo-nidineꞌ gamaziloꞌ eꞌmeto mino meꞌneho lulo nimidoꞌ lisiheꞌ ivosa minaaꞌ nouvoniꞌ neꞌmine igi linginesi nene aꞌmineꞌmine igi neniꞌ lo huko lo-lingiduvoniꞌ gamaziloꞌ eꞌmeti minilizaniꞌ nene luꞌne lengemeꞌmo vo minelodoꞌ vo lisiheꞌ ivosavoꞌ nene minilisave. \p \v 11 Gamazi mene nolo-lingimuvoniꞌ nene luꞌne gulumo avile lisivo minaaꞌ nouvoniꞌ monovo nene lengitasi minivo aꞌmine neꞌmo vaiꞌ lo lingibilivo minilizave losa noluve. \v 12 Neniꞌ gamazi ma lo huko lo-lingiduvoniꞌ ma nene neꞌmino neive: Naza luꞌne lengiꞌ lengeme nouvoniꞌ neꞌmine igi linginesi nene ge luka neme ne luꞌne geme livoꞌ minilo. \v 13 Ve maliꞌmo eze zogo alevemuꞌ okoꞌno hulo labuluvo ogosa helelineꞌ nene lulo atoliꞌmine gehepeve ogo ngeme minosa nene neꞌmine ilineꞌ nenako lulo mo ngemo minineꞌ votigile nene ivileꞌ ivosa lulo gohi ngemelidoꞌ ngelo minamoloseive. \v 14 Lingine lo huko lo-lingimuvodoꞌ eꞌmeti minilizaniꞌ nene neniꞌ zogone nene nizave. \v 15 Idoꞌ gelekeleꞌ izipe nete nene guveꞌinesi ve gizebo o-ngede miniveꞌmo ogo molo ogaꞌ neineꞌ initekumuꞌ nene ma ningi gilisaꞌmaniꞌ nenako nemuꞌ nene naza lengikumuꞌ nene gelekeleꞌ izipe ve lo gohi ma lo-lengedamolodoꞌ o neive. Asi meꞌnehidatiꞌ ningo giluvoniꞌ initeꞌ mukiꞌ nene lengiꞌ gililizave lo do sotoꞌ ogo lo-lengeme nouvoniꞌ nenako nemuꞌ nene idise lengiꞌ nene zogone ve nolo-lingiduve. \v 16 Lengiꞌ nene gomuꞌ apizi neniꞌ nene lengiꞌ ve li ma di tiꞌ amave. Asi neniꞌ neve lengiꞌ do tiꞌ uvoniꞌ nene vi gono dikevo minevoꞌ minevoꞌ ilineꞌ gihile nene izelive losasi idoꞌ lingine neniꞌ veꞌnemuꞌ igi meꞌnehida vokuꞌ nanitekumuꞌ lilizahe aꞌmine initeꞌ nene lengemelive losasi do tiꞌ o-lingiduvoniꞌ ve. \v 17 Naza nene mo neꞌmine lo nolo huko-lingiduve: Lingine nene ge luka neme ne luꞌne geme li minilo. \s1 Me Misubouꞌ Aleve Neniꞌ Biluvaꞌ I-nidaaꞌ Naniꞌ Neꞌmine Igi Biluvaꞌ I-lingidilisave Lo Izesuꞌ Lo-ngimineꞌ Gamazi \p \v 18 Me misubouꞌ initetoꞌ luꞌine milaaꞌ nave nete lengiꞌ biluvaꞌ i-lingidilizaniꞌ nene gomuꞌ neniꞌ biluvaꞌ i-nidi minaniꞌ ma nene idise leliꞌ nene biluvaꞌ nii-lidave lisa gili minilo. \v 19 Lingine nene aꞌmine me misubouꞌ aleveti muliseꞌningutiꞌ minadiniko ingine lengikumuꞌ nene leliꞌ aleve ve li zogo mili-lingidadine. Neꞌmine adineꞌza engiꞌ muliseutiꞌ lengiꞌ nene neniꞌ ve lo do kegese-lengedo do nenita o-lingiduvoniꞌ neꞌmo nene biluvaꞌ nii-lingidave. \v 20 Naza tiꞌ lo lo-lingimuvoniꞌ gamazi mamuꞌ nene gili minilo: Gelekeleꞌ izipe neꞌmo nene gizebo o-do minive guvelesi veꞌve nene ivileꞌ o-do minesaꞌmive. Neniꞌ goboni mili-nidaaꞌ ave nilizaniꞌ nene lengikisi goboni mili-lingidilisave. Idoꞌ neniꞌ gamaziꞌneloꞌ gili di minaaꞌ ave nilizaniꞌ nene lengiꞌ gamazitinesi nene gili di minilisave. \v 21 Mene noluvoniꞌ initeꞌ i-lingidilizaniꞌ nene ingine neniꞌ nimiselive nene ningi gilami minilisanako neꞌmo nene lingine neniꞌ guliveꞌne di tiꞌ igi nenitoꞌ giꞌmizi minangumuꞌ ve li aꞌmine noluvoniꞌ initeꞌ nene ha i-lingidilisave. \v 22 Idoꞌ naza ma amo gamaziꞌne nene ma lo-ngemamuvodiniko nenikumuꞌ gili hulamavo lihime nene engita mo minamivo minadineꞌza idise nene ingine laza lihime nodune lo gelamo gopo minune li eꞌmenga lilizaniꞌ aka nene ogo hize tile-ngedekuvoniꞌ nenako olovoꞌ ma amilisave. \v 23 Ve ma ingine neniꞌ biluvaꞌ i-nidaaꞌ nave nene aꞌminguꞌ meꞌnehinesi nene biluvaꞌ nii-dave. \v 24 Idoꞌ neniꞌ nene eveneꞌ malitesi amaniꞌ initeꞌ atoliꞌmine suno gehepeve nene engiꞌ vovoꞌninguꞌ do sotoꞌ uvoniꞌ ma nene ma do sotoꞌ amuvodiniko lihime engita ma minamivo minadineꞌza engiꞌ vovoꞌninguꞌ nene aꞌmine atoꞌ suno nene do sotoꞌ nouvo ningisasi nene nenikisi meꞌnehinesi nene biluvaꞌ i-lidi minaniꞌ ma neive. \v 25 Neꞌmine igi minaniꞌ nene engiꞌ monoꞌ gamaziꞌninguꞌ gizikaniꞌ minineꞌ gamazi ma nene gihile izelingumuꞌ ve losa nene neꞌmine aniꞌ ve. Aꞌmine gamazi nene neꞌmino neive: Biluvaꞌ i-nidaniꞌ nene mo hazamuꞌ gehepeve neꞌmine aniꞌ ve. \p \v 26 Idoꞌ meꞌnehosi minasidotiꞌ imiselekuvo alive hize eleꞌ o-lengedelive adoꞌ gamazi gihile do sotoꞌ ive Oꞌmosoꞌmi Sikalahuꞌ alineꞌ nene neniꞌ monovoꞌnemuꞌ lo sotoꞌ sotoꞌ oloseive. \v 27 Idoꞌ lengiꞌ nene gono apiꞌ ogo do minuvodotiꞌ nene nenikisi makaꞌ mine do ogo noneꞌ nenako nemuꞌ nene linginesi nene neniꞌ monovoꞌnemuꞌ li sotoꞌ sotoꞌ ilisave. \c 16 \p \v 1 Gamazi mene nolo-lingimuvoniꞌ nene lingine nenikumuꞌ gili eleꞌvoleꞌ aniꞌ nene hulii limi ingikelizave losa nene nolo-lingimuve. \v 2 Zuda ve nete monoꞌ muliseꞌningutiꞌ nene huli heta i-lingidilisave. Ee, gamene ma alosa neive. Aꞌminguꞌ nene lengiꞌ lingibili hililizave mukiꞌ nete Oꞌmosoꞌmi gono nodube li gilii lingibili hililisave. \v 3 Initeꞌ nevoꞌmine nene ingine meꞌnehinesi nenikisi nene ningi gilamaniꞌ nenako neꞌmo nene neꞌmine ilisave. \v 4 Naza aꞌmine sotoꞌ ilineꞌ initekumuꞌ do gomuꞌ molo nolo-lingimuvoniꞌ nene aꞌmine initeꞌ alingeꞌ sotoꞌ ilineꞌ gamenela nene lingine neniꞌ lo-limineꞌ maloꞌ nene sotoꞌ neive li gili minilizangumuꞌ nene nolo-lingimuve. \s1 Oꞌmosoꞌmi Sikalahuꞌ Imiselavo Gono Dalineꞌ Monovomuꞌ Izesuꞌ Lo-ngimineꞌ Gamazi \p Naza nene lengikisi mine do ogo nouvoniꞌ nenako nemuꞌ nene naza idise nolo-lingimuvoniꞌ initekumuꞌ ganaꞌ ma lo-lengemamuvoniꞌ ma neive. \v 5 Ee, gomuꞌ lengikisi mine do ogo minuvoniꞌza idise nene mo nimiselivela nene novuve. Novuvoniꞌza lengikutiꞌ hamoliꞌmosi nene zala novane lo longoꞌ ma o-nedamive. \v 6 Ne neiha gamazi mene lo-lingimuvoniꞌ neꞌmo nene mulumo alumo lutinguꞌ do vaiꞌ lo-lengedavo vaiꞌ lo neive. \v 7 Ne neiha naza mo laminetoꞌ tiꞌ lo nolo-lingimuve: Naza hulo-lengedo ma vamoloniꞌ nene aꞌmine hize eleꞌ o-lengedelive nene ma alidoꞌ minamoloseiha naza voloniꞌ nene lengita imiselekuvo aloseinako nemuꞌ voloniꞌ neꞌmo nene hize eleꞌ o-lengedeleseive. \v 8 Idoꞌ aꞌmine hize eleꞌ o-lengedelive alineꞌ nene lihimeꞌineꞌmi monovo nesi idoꞌ lihime nomineꞌ lisiheꞌ lamineꞌ minaaliꞌmi monovo nesi idoꞌ Oꞌmosoꞌmo goniꞌ o-ngedo lihime ngemelineꞌ monovo nesi nene do sotoꞌ ogo me misubouꞌ aleve nene luꞌninguꞌ hizivo ningi gililisave. \v 9 Ee, ingine nenikumuꞌ gili eleꞌvoleꞌ ami minaaꞌ naadotiꞌ nene lihime engita neineꞌ nene ngelebizeleseive. \v 10 Idoꞌ lingine neniꞌ nene gohi ningamilizada meꞌnehida volodotiꞌ nene aza lihimeꞌve nomineꞌ mino ve lisiheꞌ lamineꞌ minineꞌ ve li ningilizave lo nesi ngelebizeleseive. \v 11 Idoꞌ me misubouꞌ aleveti guveꞌinesi ve loloꞌ ogo minive nene naza mo ivileꞌ okuvo Oꞌmosoꞌmo goniꞌ o-do lihime emelingumuꞌ lo huko-didotiꞌ nene me misubouꞌ aleve monoꞌ gilamave engikisi Oꞌmosoꞌmo goniꞌ o-ngedo lihime ngemelineꞌ o neineꞌ nesi nene ngelebizeleseive. \p \v 12 Agae, naza idise nene gamazi vaiꞌ goloso ha lo-lengemeloniꞌ o neineꞌza lingine idise aꞌmene liteꞌ li di lutinguꞌ milalizadoꞌ lisiheꞌ amilisave. \v 13 Ne neiha aꞌmine luve gamazi gihile do sotoꞌ ogaꞌ ive Oꞌmosoꞌmi Sikalahuꞌ alineꞌ nene lengeleꞌmize gamazi gihile mukiliꞌmi akaloꞌ molaloseive. Neꞌmine ilineꞌ nene nanitekumuꞌ ve. Aza nene eiꞌ galautiꞌ gelo lilivoba asi meꞌnehidatiꞌ gelelineꞌ initekovoꞌ nene lo-lengemo idoꞌ alingeꞌ sotoꞌ ilineꞌ initekumuꞌ nene lo sotoꞌ o-lengemeleseive. \v 14 Aꞌmine luve neꞌmo nene neniꞌ gamaziꞌneutiꞌ ma dosa lengiꞌ lo-lengemelineꞌ nene aꞌmine neꞌmo neniꞌ nene do hozi lo-nedeleseive. \v 15 Naza aꞌmine luve neꞌmo lo-lengemaaꞌ neineꞌ initeꞌ nene nenitatiꞌ dalineꞌ initekovoꞌ nene lo-lengemeleseive noluvoniꞌ nene neniꞌ meꞌnehida neineꞌ initeꞌ mukiꞌ nene neniꞌ initeꞌne neineꞌ nenako nemuꞌ nene noluve. \s1 Izesuꞌ Vavo Izipahala Zuho Mulumo Gili Minilizaniꞌza Ogavo Ningi Luꞌninguꞌ Gulumo Avile Liselingumuꞌ Lo-ngimineꞌ Gamazi \p \v 16 Idoꞌ gamene liꞌnibevoꞌ gehepeve ogo vavo neniꞌ nene gohi ma ningamilisave. Idoꞌ aꞌmidotiꞌ nene gamene liꞌnibevoꞌ gehepeve gohi ogo vavo neniꞌ nene ningilisave. \v 17 Neꞌmine lavo izipahala zuho linge ma nete nene angiseꞌine li voleloꞌ meloꞌ igi tiꞌ li laniꞌ ve: Aza nene gamene liꞌnibe ogo vavo neniꞌ ningamilisave idoꞌ gamene liꞌnibe gohi ma ogo vavo neniꞌ nene ningilisave lineꞌ ve. Idoꞌ gamazi ma meꞌnehida voloniꞌ nenako nemuꞌ noluve lo nesi nene lineꞌ ve. Idoꞌ aꞌmine neꞌmine gamazi lineꞌ nene nanitekumuꞌ live. Laza gelamune. \v 18 Neꞌmine li gohi tiꞌ li laniꞌ: Gamene liꞌnibe ve lineꞌ neꞌmi monovo nene nado nolive. Laza nene nadive nolihe nemuꞌ nene ma gelamolonidoꞌ ogave. \v 19 Neꞌmine nilavo Izesuꞌ nene ingine longoꞌ i-dilisa gili minaniꞌ nemuꞌ nene mo ningo gelo aza tiꞌ lo lo-ngimineꞌ ve: Lingine langisetine longoꞌ tongoꞌ igi li voleloꞌ meloꞌ naniꞌ nene naza nene gamene liꞌnibe gehepeve ogo vavo neniꞌ ningamilisave idoꞌ gamene liꞌnibe gehepeve gohi ogo vavo neniꞌ nene ningilisave luvongumuꞌ nene nilahe. \v 20 Naza laminetoꞌ tiꞌ lo nolo-lingimuve: Lengiꞌ nene vetingutiꞌ ive novozo doꞌmozeꞌ mozeꞌ neivo ive nama igi nizavo me misubouꞌ aleve nene ngolize izilisave. Lingine muheleꞌ igi mulumo alumo gililisaha aꞌmine mulumo alumo gililizaniꞌ nene do velepeꞌ izo longoloze izaaꞌ loloꞌ oloseive. \v 21 Veneliꞌmo nene izipe gedelineꞌ gamene ogavo izipe nogedo mulumo alumo gelaaꞌ neiha alingeꞌ nene izipe sotoꞌ ogavosa eveneꞌ ma nene me misubouꞌ sotoꞌ ogave lo olize izosa aꞌmine mulumo gilineꞌ mamuꞌ nene gohi ma gele minesaꞌmive. \v 22 Idoꞌ aꞌmineꞌmine igi lingine idise mulumo nigilaniꞌza alingeꞌ naza gohi lengiꞌ ningeloniꞌ gameneuꞌ nene lutinguꞌ gulumo avile lise minivo longolize izi minilisave. Ee, idoꞌ aꞌmine lutinguꞌ longolize izilizaniꞌ nene eveneꞌ gohi malitesi nene ngeli ma di hulamilisave. \v 23 Aꞌmine gamene alineꞌ nene lingine initeꞌ hamokumukisi longoꞌ ma i-nidamilisave. Naza mo laminetoꞌ tiꞌ lo nolo-lingimuve: Neniꞌ veꞌnemuꞌ igi lingine meꞌnehida initeꞌ mamuꞌ lilizaniꞌ nene aza aꞌmine initeꞌ nene mo lengemeleseive. \v 24 Neꞌmine o neineꞌza vokuꞌ lilizadoꞌ minamivo ganakutiꞌ nene neniꞌ veꞌnemuꞌ initeꞌ mamukisi vokuꞌ lamavo mine do ogo idisesi nene ha none. Vokuꞌ lilo. Vokuꞌ lilizaniꞌ nene lengita longolize neꞌmo nene vaiꞌ goloso lo minelive lo aꞌmine vokuꞌ liliza initeꞌ nene ha lengemavo dalisave. \s1 Izesuꞌ Gepeꞌ Gamazi Lamo Sotoꞌ O Minineꞌ Gamaziutiꞌ Eiꞌ Vilingumuꞌ Nene Naza Me Misubouꞌ Aleve nGivileꞌ O Nouvoniꞌ Nenaze. Ganala Di-lingidilizangukisi Lingine Amuzo Mili Minilo Lo Lo-ngimineꞌ Gamazi \p \v 25 Naza gamazi nolo-lingimuvoniꞌ mene lo sotoꞌ lamineꞌ amo ha gepeꞌ gamaziutiꞌ lo-lingimuvoniꞌza gamene ma naniꞌ aꞌmine gameneloꞌ nene gepeꞌ gamaziutiꞌ lo-lengemamo asi haza gamaziutikovoꞌ nene lisiheꞌ ogo laminetoꞌ gehepeve meꞌnehinemuꞌ lo-lengemelesuve. \v 26-27 Aꞌmine gameneuꞌ nene neniꞌ veꞌnemuꞌ igi initeꞌ mamuꞌ vokuꞌ lilizaniꞌ nene naza lengitoꞌ medelo mino aꞌmine initekumuꞌ nene meꞌnehine longoꞌ o-delesuve lamolosuve. Nene nanitekumuꞌ ve. Lingine nene lutine nimi Oꞌmosolatiꞌ ave ve li gili gili eleꞌvoleꞌ igisa minaniꞌ nenako nemuꞌ nene meꞌneho asiꞌve nene lulo lengeme neineꞌ nenako langisetine eita lilizaniꞌ nene ha gele lengemeleseive. \v 28 Ee, naza nene meꞌnehidatiꞌ ogo me misubouꞌ ogo hetelosa aꞌminguꞌ mene mino mo me misubo hulo meꞌnehida tineꞌ molo volosa nouve. \v 29 Neꞌmine lavo izipahala zuho ingine tiꞌ li li-imaniꞌ: Gaza idise gamazi nolaineꞌ nene do haleko gepeꞌ gamaziutiꞌ lamo gamazi gihile lamineꞌ nolo-lemane. \v 30 Idise neꞌmine nolanidotiꞌ nene laza tiꞌ lo gele osuꞌ lo none: Eveneꞌ lelita longoꞌ minineꞌ aꞌminemuꞌ nene gaza longoꞌ o-gedamunivosi nene aꞌmine longoꞌ nene mo ningo gelaaꞌ nane. Neꞌmine ogaꞌ naningumuꞌ geiꞌ nene mo Oꞌmosolatiꞌ anive ma ne nane losa gele eleꞌvoleꞌ o none. \v 31 Neꞌmine likevo Izesuꞌ aꞌmidoꞌ tiꞌ lo lo-ngimineꞌ: Lingine idise mo gili eleꞌvoleꞌ ikehe. Oꞌove. \v 32 Lingine giliꞌ nalo. Gamene atoliꞌmine ma alineꞌ nene idise mo sotoꞌ o neinako lingine huli-nidi hutileꞌ igi numudida numudida vikevo nenikovoꞌ minuvodiba mo meꞌneho nene nenikisi neineꞌ neꞌmo nene nenikovoꞌ ma minamolosuve. \v 33 Lingine mene gamazi nolo-lingimuvoniꞌ nene nenitatiꞌ hongu lo lamino minaaꞌ monovo di minilizave losa nene nolo-lingimuve. Ne neiha me misubouꞌ minilizanguꞌ nene geni initeliꞌmi lulouꞌ lengeleꞌmizi milalisave. Neꞌmine ilisaha naza me misubouꞌ aleve nene mo ngivileꞌ o nouvoniꞌ nenaze. Lingine aꞌmine geniliꞌmi lulouꞌ minilizanguꞌ nesi nene ha amuzo milivoꞌ minilo. \c 17 \s1 Izesuꞌ Izipahala Zuho Hize Eleꞌ O-ngedelive Lo Oꞌmosola Lineꞌ Gamazi \p \v 1 Izesuꞌ aza aꞌmine mene gamazi nene lo-ngemo osuꞌ lo vokeneꞌ ogo Okulumokuko noningo tiꞌ lo lineꞌ: Ahonoo, gamene molo-nedaineꞌ ma nene mo ogave. Nemuꞌ gipa neniꞌ nene geiꞌ nene do naba o-gedelesuze. Gaza gipa neniꞌ nene do naba o-nedezo. \v 2 Idoꞌ neꞌmine noluvoniꞌ nene gaza nemaineꞌ eveneꞌ mukiꞌ nene minevoꞌ minevoꞌ ngemeni ngemeline lo eveneꞌ ato atoꞌ mukitoꞌ nesi gizebo oloniꞌ amuzo nene mo neme naneꞌ nenako nemuꞌ nene noluve. \v 3 Idoꞌ minevoꞌ minevoꞌ ngemeni dameni daaꞌ nene geiꞌ Oꞌmoso gihile hamoꞌ nemuꞌ ningi gili hehe laatotiꞌ nesi idoꞌ eveneꞌ do nguꞌ izeline lo nimiselanive Izesuꞌ Kilisitoꞌ nenikumuꞌ ningi gili hehe lilizadotiꞌ nesi nene dalisave. \v 4 Naza nene geiꞌ nemaineꞌ gono do piluvodiꞌmo nene me misubouꞌ geiꞌ nene do naba o-gedekuve. \v 5 Nemuꞌ nene naza gomuꞌ misubo mene olihe sotoꞌ aminguꞌ geikisi mino guveꞌnesi ve naba minuvodiꞌmine ogo idise geikisi gohi nouvo aꞌmida nene do naba o-nedezo. \p \v 6 Me misubouꞌ aleveutiꞌ eveneꞌ ma do kegese-ngedo neniꞌ nemelove lo nemanive engiꞌ nene geiꞌ monovoka ngelebizekuvo mo ningi gili nizave. Ingine nene geiꞌ eveneka minadotiꞌ nene neme nenita ogane. Idoꞌ geiꞌ gamazika nene mo gili di nizave. \v 7 Geiꞌ nemaineꞌ initeꞌ mukiꞌ nene geitatikovoꞌ aniꞌ ma neive li mo gili nizave. \v 8 Idoꞌ neꞌmine li gili nizaniꞌ nene geiꞌ lo-nemaineꞌ gamazi nene lo-ngemekuvo di luꞌninguꞌ milisa neniꞌ nene lamineꞌ geitatiꞌ uvoniꞌ nemuꞌ nene gili osuꞌ li geiꞌ nimiselaningumuꞌ nene gili eleꞌvoleꞌ aniꞌ nenako nemuꞌ nene neꞌmine li gili nizave. \v 9 Aꞌmine eveneꞌ nemaineꞌ nene geiꞌ eveneka nizaniꞌ nenako nemukisi idoꞌ aꞌmine alevelotiꞌ nene neniꞌ guveꞌne monaaꞌ neineꞌ nenako nemukisi nene engikumuꞌ geita noluve. Me misubouꞌ aleve geiꞌ gelekeleꞌ i-gidisaꞌmangumuꞌ nene geita noluvoba asi aꞌmine nemaineꞌ evenekumukovoꞌ nene noluve. \v 10 Ee, idoꞌ geiꞌ eveneka nizave luvoniꞌ nene nenita neineꞌ initeꞌ mukiꞌ nene geiꞌ initeka neivo geita neineꞌ initeꞌ mukiꞌ nene neniꞌ initeꞌne neineꞌ nenako nemuꞌ nene luvoniꞌ ve. \v 11 Naza nene me misubouꞌ gohi imineꞌ molo minamo geita alosa nouha aꞌmine aleve nete nene me misubouꞌ miniꞌmi igi nizave. Nemuꞌ nene lamineꞌ atoliꞌmine ogo minanive meꞌneho make, gazasi nazasi bizo hamoꞌ nosineꞌ neꞌmino inginesi bizi hamoꞌ minilizangumuꞌ ve lo geiꞌ amuzoka do sotoꞌ ogo nedunuꞌ nene alete molo-ngedezo. Aꞌmine nemaineꞌ amuzoka mamuꞌ nene noluve. \v 12 Naza me misubouꞌ engikisi makaꞌ minuvoniꞌ gameneuꞌ nene geiꞌ nemaineꞌ amuzo do sotoꞌ ogo nedunuꞌ alete molo-ngedo gizebo lamineꞌ o-ngedekuvo engikutiꞌ nene hamokisi ma vi tolovo amavo vo tolovo ilidoꞌ lisiheꞌ o minive neevoꞌ nene vo tolovo ogave. Idoꞌ aꞌmine vo tolovo ineꞌ nene monoꞌ godolouꞌ gizi nizaniꞌ gamazi nene gihile izelive losa vo tolovo ineꞌ ve. \v 13 Idoꞌ idise nene naza mo geita nouve. Idoꞌ naza me misubouko ha mino vekisine mene gamazi mene nolo-ngimuvoniꞌ nene ingine luꞌninguꞌ gulumo avile lisivo minaaꞌ monovo nenitatiꞌ nene dikevo engita vaiꞌ lilive losa nene nolo-ngimuve. \v 14 Naza vekisine mene geiꞌ gamazika nene lo-ngemekuvo me misubouꞌ aleve nete nene biluvaꞌ i-ngidi nizave. Idoꞌ biluvaꞌ nii-ngidaniꞌ nene naza aꞌmine me misubouꞌ aleveti muliseutiꞌ minamuvoniꞌ neꞌmino inginesi nene aꞌmine muliseutiꞌ minamaniꞌ nenako nemuꞌ nene biluvaꞌ nii-ngidave. \v 15 Gaza nene aꞌmine vekisine meve nene me misuboukotiꞌ do viline losa geita noluvoba asi ve goloso ngemenguꞌ molavo goloso ikelizave losa alete molo-ngedeline losa noluve. \v 16 Naza nene me misubouꞌ aleveti muliseutiꞌ minamuvoniꞌ neꞌmino engikisi nene me misubouꞌ aleveti muliseꞌningutiꞌ minamave. \v 17 Gamazi gihile lamineꞌ nene apize ngemo nedunuꞌ gono dalizadoꞌ do lisiheꞌ o-ngedo do kegese-ngedezo. Idoꞌ gamazi gihile laminekumuꞌ noluvoniꞌ meve nene geiꞌ gamazika nene gamazi gihile lamineꞌ neineꞌ nenako nemuꞌ nene noluve. \v 18 Gaza me misubouꞌ alevetinguꞌ nimiselanivo uvoniꞌ neꞌmino nazasi nene vekisine mene me misubouꞌ alevetinguꞌ nene ngimiseluve. \v 19 Idoꞌ gamazi gihile lamineꞌ neꞌmo gonoꞌinemuꞌ do lisiheꞌ o-ngedavo mini kegesi minilizadoꞌ o neize. Nemuꞌ nene naza engikumuꞌ ve lo okoꞌne hulolodoꞌ naꞌniseꞌne nene mine kegese nouve. \v 20 Idoꞌ geita noluvoniꞌ mene engikumukovoꞌ noluvoba asi engiꞌ gamaziꞌine gilisa nenikumuꞌ gili eleꞌvoleꞌ ilizavemukisi nene geita noluve. \v 21 Idoꞌ geita engikumuꞌ noluvoniꞌ nene ingine bizi hamoꞌ minilizave losa geita noluve. Ee, meꞌneho make, gaza nenita nanivo naza geita nouvo nosineꞌ neꞌmine igi inginesi lelita bizi minikevo nelotiꞌ nene me misubouꞌ aleve nete nene nenikumuꞌ geiꞌ nimiselaineꞌ neive li ningi gili gili eleꞌvoleꞌ ilizave losa nemukisi nene geita noluve. \v 22 Idoꞌ gaza nemaineꞌ amuzo ma nene laza hamoꞌ loloꞌ ogo nosineꞌ neꞌmine igi inginesi hamoꞌ liliꞌ igi minilizave lo engiꞌ ngemekuve. \v 23 Ee, naza engita nouvo gaza nenita nanivo neꞌmo engiꞌ nene bizi hamoꞌ gehepeve liliꞌ igi minikevo nelotiꞌ nene me misubouꞌ aleve nete nene geiꞌ nimiselaineꞌ ve idoꞌ gaza luka nemaaꞌ naineꞌ neꞌmino vekisine nene luka ngeme naineꞌ neive li ningi gililizave losa aꞌmine amuzo nene vekisine ngemekuve. \v 24 Ahonoo, misubo mene olihe do sotoꞌ amosa luka nemosa nemuꞌ amuzo atoliꞌmine ogo minineꞌ nemaineꞌ nene ningilizangumuꞌ nene aꞌmine geiꞌ do nemaineꞌ eveneꞌ nene neniꞌ mineloda nenikisi makaꞌ minelone losa gele nouve. \v 25 Ahonoo, ve lisiheꞌ gehepeve ve. Me misubouꞌ aleve nete nene geikumuꞌ ma ningi gilamaniꞌza neniꞌ neevoꞌ nene mo ningo gele nouvoniꞌ nenako vekise nete nene geiꞌ nimiselaineꞌ neive li ningi gili nizave. \v 26 Idoꞌ naza geiꞌ monovoka nene mo lo-ngemekuvo gilikeve. Idoꞌ gohi ha lo-ngemelesuve. Nanitekumuꞌ ve. Gaza nenitoꞌ luka naba goloso nemaaꞌ naineꞌ monovo ma nene engita neivo nazasi engita mine molo minelongumuꞌ ve losa nene geiꞌ monovoka gohi lo-ngemelesuve. \c 18 \s1 Zudaꞌ Izesuꞌni Biluvaliti Aꞌninguꞌ Molaniꞌ Gamazi \r (Mataioꞌ 26:47-56; Malekoꞌ 14:43-50; Lukaꞌ 22:47-53) \p \v 1 Izesuꞌ aza gamazi mene lo osuꞌ lo izipahala zuhosi Zelusalemi numuno ebekutiꞌ limi heta igi Kidiloni giꞌmize nosouꞌ nene ledi vi za zuho ma minida aꞌminguꞌ dizi minaniꞌ ve. \v 2 Izesukisi izipahala zuhosi nene aꞌminguꞌ igi di geseꞌ ikaꞌ ikaꞌ igaꞌ aniꞌ nenako biluvaliti aꞌninguꞌ molo-dive Zudaꞌ azasi nene aꞌmine ebekumuꞌ nene ha ningo gele minineꞌ ve. \v 3 Neꞌmine o neineꞌ nenako nemuꞌ nene Zudaꞌ nene Loma veti ami linge ma do idoꞌ eveneliti lihimeꞌine apaselive li Oꞌmoso guno gizi imaaꞌ ave nabasi Halisaioꞌ vesi mini ngimiselaniꞌ pilisi ve linge masi nene lovouꞌ initekisi idoꞌ lamusi livikisi davo ngeleꞌmizo aꞌmine za zuhouko nene aniꞌ ve. \v 4 nGeleꞌmizo ogavo Izesuꞌ aza ezela sotoꞌ ilineꞌ initeꞌ mukikumuꞌ nene mo gele mino engiꞌ nizada ogo hetelo zahinemuꞌ viseꞌ iꞌmi nave lo longoꞌ o-ngidineꞌ ve. \v 5 Neꞌmine lo longoꞌ o-ngedavo laza Nasalete ve Izesuꞌni nene viseꞌ oꞌmo noune li ingine laniꞌ. Neꞌmine likevo Izesuꞌ tiꞌ lo lo-ngimineꞌ: Aꞌmine ve ma nene nouve. Idoꞌ aꞌmine Izesuꞌni biluvaliti aꞌninguꞌ molave nene engikisi aꞌmida ote minineꞌ ve. \v 6 Idoꞌ Izesuꞌ aza aꞌmine ve ma nene nouve nolivo analoꞌ dalisa ave nene meheꞌnidatiꞌ nene lomi limi misuboloꞌ pouꞌ li inganiꞌ ve. \v 7 Neꞌmine ikevo zahinemuꞌ viseꞌ iꞌmi nave lo gohi longoꞌ o-ngedavo laza Nasalete ve Izesuꞌni mamuꞌ viseꞌ oꞌmo noune li laniꞌ ve. \v 8 Neꞌmine likevo Izesuꞌ aꞌmidoꞌ tiꞌ lo lineꞌ ve: Aꞌmine viseꞌ iꞌmi nave ma nene nouve lo lo-lingimuvoniꞌ ma ve. Aꞌmine viseꞌ iꞌmi nave ma nene nouvonaze. Lingine vekisine menesi nene aꞌnidoꞌ dami ha huli-ngidikevo vilizave. \v 9 Neꞌmine lo lineꞌ nene gomuꞌ melehinemuꞌ nene gaza nemaineꞌ eveneꞌ hamokisi ma vo tolovo amive lo lineꞌ gamazi ma nene gihile izelive losa nene lineꞌ ve. \v 10 Neꞌmine lavo Simoni Petoloꞌ neꞌmo nene bainati miteꞌ do minineꞌ nenako aꞌmine nene goꞌveutiꞌ geleleheꞌ oko evenetoꞌ medeli mini Oꞌmoso initeꞌ lehizi-daaꞌ aveliti ve nabaliꞌmi gelekeleꞌ ve belo gala zamela nene hasaꞌ o hulineꞌ ve. Aꞌmine gelekeleꞌ ve neꞌmi gulive nene Malakusiꞌ ve. \v 11 Neꞌmine ogavo Izesuꞌ aza Petoloꞌni nene tiꞌ lo lo-imineꞌ: Gaza nene meꞌneho geheline losa nimineꞌ geni ekeseꞌ noso neꞌmine nene geheloniꞌ o neineꞌ ma nene gelamabe. Gaza aka hize tile-nedamo aꞌmine bainati miteka nene goꞌveuꞌ goꞌzekezo. \s1 Izesuꞌni Analoꞌ Di Eveneꞌ Naba Anasiꞌ Neida Gomuꞌ Di Vaniꞌ Gamazi \p \v 12 Neꞌmine lavo amisi idoꞌ engiꞌ guveꞌinesi ve naba nesi idoꞌ Zuda veti pilisi vesi nene Izesuꞌni analoꞌ di nalaꞌ di-disa \v 13 aꞌmine kilisimasiuꞌ nene evenetoꞌ medeli mini Oꞌmoso initeꞌ lehizi-daaꞌ aveliti ve nabaꞌine minive Kaiahaꞌ izemo Anasiꞌ neida nene gomuꞌ eleꞌmizi vaniꞌ ve. \v 14 Aꞌmine Kaiahaꞌ nene Zuda ve naba gaꞌine do eveneꞌ mukitoꞌ medelo ve hamokovoꞌ helelineꞌ nene lamineꞌ o neive live minineꞌ ve. \s1 Petoloꞌ Nene Izesuꞌ Izipahala Zuhoutiꞌ Nomuve Lo Ataize Lineꞌ Gamazi \r (Mataioꞌ 26:69-70; Malekoꞌ 14:66-68; Lukaꞌ 22:55-57) \p \v 15 Simoni Petoloꞌ nene Izesuꞌ izipahala masi Izesuꞌni eꞌmeti vasineꞌ ve. Aꞌmine Izesuꞌ izipahala ma neve nene evenetoꞌ medeli mini Oꞌmoso initeꞌ lehizi-daaꞌ aveliti ve naba neꞌmosi nene mo ninge neive minineꞌ nenako Izesuꞌni eleꞌmizi aꞌmine evenetoꞌ medeli mini Oꞌmoso initeꞌ lehizi-daaꞌ aveliti ve nabaꞌmi numuno vodo vodo ogo minavo olusoꞌ omoꞌ naba mininguꞌ dizanguꞌ nene azasi aꞌminguꞌ dizineꞌ ve. \v 16 Dizineꞌza Petoloꞌ nene dizamo heta gatedoꞌ ha ote minineꞌ ve. Nemuꞌ nene aꞌmine Izesuꞌ izipahala ma ve naba neꞌmosi ninge neive minive nene lemo gatedoꞌ gizebo ogo minineꞌ gelekeleꞌ alu ma nene Petoloꞌnimuꞌ lo-emosa eleꞌmizo dizineꞌ ve. \v 17 Neꞌmine ogavo gatedoꞌ gizebo ogo minineꞌ alu neꞌmo nene Petoloꞌni tiꞌ lo longoꞌ o-dineꞌ: Geikisi nene aꞌmine Izesuꞌ izipahala zuhoutiꞌ nomo nolosane. Olo. Neꞌmine lo longoꞌ o-davo aza nene oꞌove. Engikutiꞌ nomuve lineꞌ ve. \v 18 Idoꞌ aꞌmine gameneloꞌ nene mo hepeꞌ noilivo gelekeleꞌ vesi idoꞌ pilisi vesi nene oloꞌ siꞌnibuloꞌ nene ingi viteꞌ iki lahizi minaniꞌ ve. Neꞌmine igi nizavo Petoloꞌ nesi nene aꞌmida ote mino lahizo minineꞌ ve. \s1 Evenetoꞌ Medeli Mini Oꞌmoso Initeꞌ Lehizi-daaꞌ Aveliti Ve Nabaꞌine Neꞌmo Izesuꞌni Longoꞌ O-dineꞌ Gamazi \r (Mataioꞌ 26:59-66; Malekoꞌ 14:55-64; Lukaꞌ 22:66-71) \p \v 19 Idoꞌ evenetoꞌ medeli mini Oꞌmoso initeꞌ lehizi-daaꞌ aveliti ve nabaꞌine Anasiꞌ neꞌmo Izesuꞌni nene izipahala zuhomukisi idoꞌ eveneꞌ gamazi apize ngemaaꞌ ineꞌ nemukisi nene longoꞌ o-davo \v 20 Izesuꞌ aꞌmidoꞌ tiꞌ lo lo-imineꞌ: Naza eveneꞌ mukiliti veꞌnidoꞌ nene gamazi sotokovoꞌ laaꞌ uvoniꞌ ma ve. Ee, Zuda ve mukiꞌ di geseꞌ igaꞌ ada monoꞌ numuno ngomo ngomoukisi monoꞌ numuno nabaꞌ nabaukisi nene gamazi apize ngemaaꞌ uvoniꞌ ma ve. Idoꞌ haleke mino gamazi ma losaꞌmuvoniꞌ ma ve. \v 21 Neniꞌ neve nene nanitekumuꞌ longoꞌ noo-nedane. Gamazi noluvo gilave nete aꞌmine luvoniꞌ gamazi nene gili nizaniꞌ nenaze. Engiꞌ nene longoꞌ o-ngedevo. \v 22 Neꞌmine lavo aꞌmida pilisi ve minangutiꞌ maliꞌmo nene ana gavoso golo veleuꞌ belo tiꞌ lo lineꞌ: Gaza evenetoꞌ medeli mini Oꞌmoso initeꞌ lehizi-daaꞌ aveliti ve nabamuꞌ nene neꞌmine gamazi lo-emamilinako nanimuꞌ neꞌmine lo-emane. \v 23 Neꞌmine lavo aꞌmidoꞌ nene Izesuꞌ tiꞌ lo lo-dineꞌ: Naza gamazi goloso ma luvoniꞌ neivo ma nene aꞌmine gamazi goloso neꞌmi monovo nene lo sotoꞌ ozo. Idoꞌ naza nene mo laminetokovoꞌ noluvoniꞌ nolineꞌ nene gaza hazamuꞌ nanimuꞌ nonebelane. \v 24 Neꞌmine lavo nalaꞌ di-dikaniꞌ ha neivo Anasiꞌ nene evenetoꞌ medeli mini Oꞌmoso initeꞌ lehizi-daaꞌ aveliti ve naba Kaiahaꞌ neida eleꞌmizi vilo lo aꞌmida ngimiselineꞌ ve. \s1 Petoloꞌ Nene Izesuꞌ Izipahala Zuhoutiꞌ Nomuve Lo Gohi Ataize Lineꞌ Gamazi \r (Mataioꞌ 26:71-75; Malekoꞌ 14:69-72; Lukaꞌ 22:58-62) \p \v 25 Idoꞌ Petoloꞌ nene oloꞌ lahizo neivo tiꞌ li longoꞌ i-daniꞌ: Geikisi nene aꞌmine veꞌmi izipahala zuhoutiꞌ nomo nolosane. Olo. Neꞌmine likevo aza nene aꞌmidoꞌ oꞌove. Naza nene engikutiꞌ nomuve lo ataize lineꞌ ve. \v 26 Neꞌmine lavo evenetoꞌ medeli mini Oꞌmoso initeꞌ lehizi-daaꞌ aveliti ve nabaliꞌmi gelekeleꞌ ve Petoloꞌ gala huko huliveꞌmi zuho minive maliꞌmo nene tiꞌ lo lineꞌ ve: Gaza nene Oliva golo za zuhouꞌ Izesulesi nizavo ninguve ma ne nane. Olo. \v 27 Neꞌmine lavo Petoloꞌ gohi ataize lineꞌ. Lavo aꞌmidoꞌ liteꞌ lo okoloho nolo molaniꞌ ve. \s1 Izesuꞌni Pilatoda Eleꞌmizi Vikevo Longoꞌ O-dineꞌ Gamazi \p \v 28 Neꞌmine ogavo Zuda ve nete nedengaꞌ holukaꞌ nene Kaiahaꞌ numuꞌveutiꞌ nene Izesuꞌni eleꞌmizi Loma ve Zudaia misubouꞌ ngamani naba loloꞌ o miniveꞌmi numuꞌvela nene vaniꞌ ve. Neꞌmine aniꞌza laza avotemote Aigita misubouꞌ minaniꞌ gameneuꞌ Oꞌmosoꞌmo iseꞌine izingumuꞌ gelo mino naaꞌ nosoꞌ niteꞌ nene aizeꞌ nalosunako heta atoꞌ veti numunguꞌ dizekunivo aꞌmine velatiꞌ initeꞌ goloso neꞌmo okodeloꞌ dizavo neꞌmo aꞌmine nosoꞌ niteꞌ nalonidoꞌ lisiheꞌ amo minalone li aꞌmine numunguꞌ nene mo dizamaniꞌ ve. \v 29 Neꞌmine igi dizami nizavo ngamani naba Pilatoꞌ nene heta lemo ogo tiꞌ lo longoꞌ o-ngidineꞌ: Ve meve nene nani monovo goloso ingumuꞌ gonitoꞌ eleꞌmizi nave. \v 30 Neꞌmine lavo ingine tiꞌ li li-imaniꞌ ve: Aza nene monovo goloso daaꞌ ive minamidiniko laza nene geiꞌ nanida ma eleꞌmizo amunidine. \v 31 Neꞌmine likevo Pilatoꞌ aza tiꞌ lo lineꞌ ve: Langisetine nene eleꞌmizi vi lengiꞌ louꞌ gamazitineꞌmo lidoꞌ eꞌmetisa goniꞌ i-di lihime imilo. Neꞌmine lavo Zuda ve ingine tiꞌ li laniꞌ: Ne neiha leliꞌ louꞌ gamaziteꞌmo lidoꞌ nene mo bele helelonidoꞌ lisiheꞌ o neiha Loma ve lingine eveneꞌ lihime ngimi ngibili hilaaꞌ nene leliꞌ Loma vevoꞌ neꞌmine olosune li mo oꞌove li-lidi nizaniꞌ ma neive li laniꞌ. \v 32 Aꞌneꞌmine laniꞌ nene Izesuꞌ aza Loma vetevoꞌ ngibili hilaaꞌ aniꞌ monovoloꞌ eꞌmetisa bili hililizangumuꞌ gomuꞌ lo sotoꞌ ineꞌ gamazi di gihile izisa laniꞌ ve. \v 33 Neꞌmine likevo Pilatoꞌ nene gohi ngamani numuno nabauko dizo vo Izesuꞌni vise lo-do tiꞌ lo longoꞌ o-dineꞌ: Gaza nene Zuda veti guveꞌinesi naba ma nene nabe. \v 34 Neꞌmine lavo Izesuꞌ aꞌmidoꞌ tiꞌ lo lo-imineꞌ: Gaza neꞌmine nolaineꞌ nene gasika gakautiꞌ gelo nolabe idoꞌ eveneꞌ malite nene nenikumuꞌ li-gimikevosa nolane. \v 35 Neꞌmine lavo aꞌmidoꞌ nene Pilatoꞌ tiꞌ lo lo-imineꞌ: Naza nene Zuda ve nouhe. Zuda ve nomuvoniꞌ nenako geiꞌ monovoka nado gelelove. Geiꞌ zuholitesi idoꞌ evenetoꞌ medeli mini Oꞌmoso initeꞌ lehizi-daaꞌ ave naba netesi nene gonitoꞌ geleꞌmizi neniꞌ nouvoda naniꞌ nenako gaza nene nani monovo goloso ane. \v 36 Neꞌmine lavo Izesuꞌ tiꞌ lo lineꞌ: Guveꞌnesi ve nouvoniꞌ nene me misuboꞌmi monovoloꞌ do molosa guveꞌnesi ve minamuve. Naza me misubouꞌ monovoloꞌ do molo guveꞌnesi ve minuvodiniko neze gelekeleꞌ i-nidaaꞌ ave ingine neniꞌ nene Zuda veti aꞌninguꞌ vamilive li alete mili-nidi lovo di sotoꞌ adine. Neꞌmine adineꞌza guveꞌnesi ve nouvoniꞌ nene meloꞌ monovoloꞌ do molosa nomive. \v 37 Neꞌmine lavo Pilatoꞌ aza tiꞌ lo lineꞌ: Neꞌmine laineꞌ nene gaza mo guvekasi ve nouve nolabe. Neꞌmine lavo Izesuꞌ tiꞌ lo lineꞌ: Gaza nenikumuꞌ nene guvekasi ve lo gasi nene nolane. Naza nene nemuꞌ me misubouꞌ sotoꞌ ogo nouvoniꞌ ve. Naza gamazi gihilemuꞌ lo sotoꞌ sotoꞌ ogo hize eleꞌ olosa nene me misubouꞌ sotoꞌ ogo nouvoniꞌ ve. Gamazi gihileloꞌ medeli minave mukiꞌ nene neniꞌ gamaziꞌneloꞌ nene gili daaꞌ nave. \v 38 Neꞌmine lavo Pilatoꞌ aza tiꞌ lo lineꞌ: Gamazi gihile nene nado nolive. Nemuꞌ nene gelamolosune. \s1 Izesuꞌni Bililisa Goboni Mili-di Goniꞌ I-daniꞌ Gamazi \r (Mataioꞌ 27:15-31; Malekoꞌ 15:6-20; Lukaꞌ 23:13-25) \p Neꞌmine lo Pilatoꞌ aza gohi Zuda ve nizada heta lemo vo tiꞌ lo lo-ngimineꞌ: Eiꞌ nene goniꞌ o-deloniꞌ monovoꞌve nene viseꞌ ogo ningamuve. \v 39 Idoꞌ neniꞌ monovo nene neꞌmino ma neineꞌ ma neive. Oꞌmosoꞌmo avotingine iseꞌine izingumuꞌ gili nosoꞌ niteꞌ naaꞌ aniꞌ gameneloꞌ gameneloꞌ nene lengiꞌ muludine do lamineꞌ o-lengedo nalatoꞌ ve hamoꞌ kuluhize-lengedaaꞌ nouvoniꞌ ma neive. Nemuꞌ nene lingine gilavo naza Zuda veti guvetinesi ve naba nene kuluhize-lengedelohe. \v 40 Neꞌmine lavo ingine gohi gekeꞌ li tiꞌ li laniꞌ ve: Ve neve nene kuluhize-damo Balabasiꞌni nene kuluhize-dezo. Aꞌmine Balabasiꞌ nene ngamani lovo o ngemaaꞌ ive minineꞌ ve. \c 19 \p \v 1 Idoꞌ nelotiꞌ nene Pilatoꞌ aza lavo Izesuꞌni nene nalaꞌ gavosodunuꞌ mehenela sogaꞌ sagaꞌ izi bilaniꞌ ve. \v 2 Neꞌmine igi amilite uhoni nalaꞌ nene di gangi guveꞌinesi ve nabalite gihaaꞌ aniꞌ initeꞌ neꞌmine apa niteꞌ igi liliꞌ igi godololoꞌ gihi-di guleheꞌ lavolavo guveꞌinesi vete ngilaaꞌ aniꞌ neꞌmine nene di ngili-daniꞌ ve. \v 3 Neꞌmine igi mini ezela ikaꞌ ikaꞌ igi Zuda veti guveꞌinesi ve naba ma nene gopoꞌni nolo-gidune likaꞌ likaꞌ igi aꞌine gatapaꞌ gavoso bilikaꞌ bilikaꞌ igi minaniꞌ. \v 4 Idoꞌ Pilatoꞌ nene gohi heta lemo ogo Zuda ve tiꞌ lo lo-ngimineꞌ ve: Ningilo. Naza goniꞌ o-deloniꞌ monovoꞌve nene viseꞌ ogo mo ningamuvongumuꞌ nene ningilizave losa lengiꞌ vetida eleꞌmizo nolimuve. \v 5 Neꞌmine lavo Izesuꞌ nene uhoni di ganganiꞌ nene godololoꞌ geho idoꞌ guleheꞌ lavolavo nene ngoloko heta lemo aniꞌ ve. Nolimivo Pilatoꞌ tiꞌ lo lineꞌ: Aꞌmine ve ma nene me neize. Ningilo. \v 6 Neꞌmine nolivo evenetoꞌ medeli mini Oꞌmoso initeꞌ lehizi-daaꞌ aveti ve nabaꞌine netesi idoꞌ Zuda veti pilisi ve netesi Izesuꞌni niningi gekeꞌ li lohotoꞌ zaloꞌ belezo belezo laniꞌ ve. Likevo Pilatoꞌ aza aꞌmidoꞌ tiꞌ lo lo-ngimineꞌ ve: Neꞌmine lii ma naza neve nene eze goniꞌ o-do lihime emeloniꞌ monovoꞌve nene viseꞌ ogo ma ningamuze. Neniꞌ nene neꞌmine amolosuze. Langisetine di vi lohotoꞌ zaloꞌ bililo. \v 7 Neꞌmine lavo Zuda ve nete tiꞌ li li-imaniꞌ: Lelita louꞌ gamazi nene mo ma neineꞌ ma neive. Aza nene Oꞌmosoꞌmi gipele nouve lo aꞌmine louꞌ gamazi nene avutoꞌ ineꞌ nenako aꞌmine louꞌ neꞌmo lidoꞌ eꞌmeto mo helelidoꞌ lisiheꞌ o neive. \p \v 8 Oꞌmosoꞌmi gipele nouve lo Izesuꞌ lineꞌ gamazi li sotoꞌ aniꞌ nene Pilatoꞌ gelo ehelele izineꞌ nene gohi naba goloso ehelele izavo \v 9 ngamani numunguko nene gohi dizo Izesuꞌni tiꞌ lo longoꞌ o-dineꞌ ve: Gaza nene zalatiꞌ aineꞌ neve. Neꞌmine lineꞌza Izesuꞌ aꞌmidoꞌ gamazi hamokisi ma lo-emamineꞌ ve. \v 10 Neꞌmine ogavo Pilatoꞌ nene tiꞌ lo lo-imineꞌ ve: Gaza nene gamazi neniꞌ lo-nemelesa gelamaniko neniꞌ gehepeve nene kuluhize-gedeloniꞌ amuzosi idoꞌ lohotoꞌ zaloꞌ gebeleloniꞌ amuzosi do nouvongumuꞌ nene gelamabe. \v 11 Neꞌmine lavo Izesuꞌ nene aꞌmidoꞌ tiꞌ lo lineꞌ ve: Aꞌmine amuzoka nene vozeuꞌ veꞌmo ma gemamidiniko gaza nene initeꞌ hamokisi o-nedelineꞌ amuzoka nene mo kekeꞌ geita ma minamidine. Neꞌmine o neineꞌ nenako geiꞌ angauꞌ molo-nidive neve nene geiꞌ lihime idise nodaineꞌ nene ivileꞌ ivosa lihime naba nodave. \v 12 Neꞌmine lidotiꞌ nene Pilatoꞌ aza Izesuꞌni kuluhize-delesa aka viseꞌ oꞌmo vineꞌza Zuda ve ingine gekeꞌ gekeꞌ li tiꞌ li li minaniꞌ ve: Gaza ve mene ma kuluhize-delineꞌ nene ve ma ingine guveꞌinesi ve loloꞌ ilisa ave nene Kaesaleꞌ moꞌmosiꞌve dalisa biluvaꞌ i-daaꞌ naniꞌ nenako geiꞌ nene Kaesaleꞌni hize eleꞌ i-daaꞌ aveti zuhoutiꞌ nomo nolosane. \p \v 13 Neꞌmine laniꞌ nene gelo nemuꞌ Pilatoꞌ aza Izesuꞌni eleꞌmizo heta lemo ogo ebeꞌ ma gulive Geheni Omoꞌ idoꞌ gulive gohi Zuda veti gamaziutiꞌ nene nGabata ve laaꞌ ada zasilite minaaꞌ aniꞌ moꞌmositoꞌ nene mitoꞌ minineꞌ ve. \v 14 Neꞌmino lemo mitoꞌ minineꞌ nene avoꞌninge Aigita misubouꞌ minaniꞌ gameneuꞌ Oꞌmosoꞌmo iseꞌine izingumuꞌ nene Zuda ve nete gili nosoꞌ niteꞌ nalizangumuꞌ di vaꞌvaꞌ ilizaniꞌ gamene holiseꞌ belotoꞌ mitoꞌ minineꞌ ve. Neꞌmino mitoꞌ minosa Zuda ve tiꞌ lo lo-ngimineꞌ ve: Ningilo. Guvetinesi ve ma nene me neive. \v 15 Neꞌmine lineꞌza ingine gekeꞌ li tiꞌ li laniꞌ ve: Osuꞌ lo-dezo. Lohotoꞌ zaloꞌ belezo. Likevo Pilatoꞌ aꞌmidoꞌ tiꞌ lo lo-ngimineꞌ ve: Guvetinesi ve meve nene lohotoꞌ zaloꞌ mo belezo nili-nidahe. Neꞌmine lavo evenetoꞌ medeli mini Oꞌmoso initeꞌ lehizi-daaꞌ aveliti ve nabaꞌine nete aꞌmidoꞌ tiꞌ li li-imaniꞌ ve: Leliꞌ guvetesi ve nene gohi ma nomineꞌ. Asi Kaesaleꞌ eiꞌ hamokovoꞌ nene neive. \v 16 Neꞌmine likevosa Pilatoꞌ aza Izesuꞌni lohotoꞌ zaloꞌ bililizave lo do ngimineꞌ ve. \s1 Izesuꞌni Lohotoꞌ Zaloꞌ Bilaniꞌ Gamazi \r (Mataioꞌ 27:32-44; Malekoꞌ 15:21-32; Lukaꞌ 23:26-43) \p Neꞌmine ogo do ngemavo di vaniꞌ ve. \v 17 Di vada nene Izesuꞌ asiꞌve eiꞌ lohotoꞌ zaꞌve geho numuno ebekutiꞌ leme heta ogo vo ebeꞌ ma gulive Godolo Amuzo Ebeꞌ adoꞌ Zuda veti gamaziutiꞌ nene Goligota ve laaꞌ adoꞌ nene hetelavo \v 18 aꞌmida nene lohotoꞌ zaloꞌ bili di otaniꞌ ve. Idoꞌ Izesuꞌ olusoꞌ minavo aꞌmida hela hela nene ve sitakisi lohotoꞌ zaloꞌ ma ngibili di oti-ngidaniꞌ ve. \v 19 Idoꞌ Pilatoꞌ neꞌmo nene gamazisi ma luhuvo gizavo Izesuꞌ lohotoꞌ zaꞌveloꞌ nene badikaniꞌ ve. Aꞌmine luhuvo nene tiꞌ lo minineꞌ ve: Ve meve nene Nasalete ve Izesuꞌ ve. Zuda veti guveꞌinesi ve. \v 20 Izesuꞌni bilaniꞌ ebeꞌ nene numuno ebeꞌ nabaliꞌmi avitoꞌ neꞌmine minineꞌ nenako Zuda ve mukiꞌ aꞌmine luhuvo nene gataniꞌ ve. Aꞌmine luhuvo nene Zuda veti gamaziutikisi Loma veti gamaziutikisi idoꞌ nGiliki veti gamaziutikisi minineꞌ ve. \v 21 Neꞌmine ogavo ningisa Zuda veloꞌ medeli mini Oꞌmoso initeꞌ lehizi-daaꞌ aveliti ve nabaꞌine nete nene Pilatoꞌni tiꞌ li li-daniꞌ ve: Meve nene Zuda veti guveꞌinesi ve naba ve lo gizamo asi meve neꞌmo nene Zuda veti guveꞌinesi ve nouve live lo gizezo. \v 22 Neꞌmine likevo Pilatoꞌ aza aꞌmidoꞌ tiꞌ lo lineꞌ ve: Naza luhuvo gize nouvoniꞌ nene mo gizosa gize nouve. \p \v 23 Idoꞌ Izesuꞌni nene mo lohotoꞌ zaloꞌ bili badisa ami nene sitaꞌve sitaꞌve minaniꞌ nenako Izesuꞌ geneganaꞌve nene izeꞌ sitaꞌve sitaꞌve mili izeꞌ hamo hamo dikaꞌ dikaꞌ aniꞌ ve. Neꞌmine aniꞌza lulouꞌ ngolaaꞌ ineꞌ initeꞌve nene olusokuꞌ noꞌnovoꞌve nomineꞌ mo veletatiꞌ galaꞌmuda home limivosa loloꞌ aniꞌ minineꞌ ve. \v 24 Neꞌmine ikeniꞌ neivo ami nete angiseꞌine tiꞌ li li voleloꞌ meloꞌ aniꞌ ve: Laza aꞌmine mene hikelo damolone. Asi aꞌmine initeꞌ mene zahida minelihe do sotoꞌ oloningumuꞌ nene geheni ngomo ngomo hulaaꞌ zohiꞌ ogo livileꞌ ilive nene emelone. Idoꞌ neꞌmine aniꞌ nene monoꞌ godolouꞌ tiꞌ li gizi nizaniꞌ gamazi ma nene gihile izelive lisa neꞌmine aniꞌ ve: \q1 Neniꞌ geneganaꞌne nene angiseꞌine izeꞌ mili dave. \q1 Idoꞌ okoꞌneloꞌ initeꞌ nene zaho dalihe li geheni zohiꞌ ave. \m Ee, ami nene gilamisa neꞌmine aniꞌ ve. \v 25 Idoꞌ Izesuꞌni bili badikaniꞌ lohotoꞌ za avita nene izelehosi idoꞌ izelehi alunolosi Kelopasiꞌ elenaho Maliakisi idoꞌ Mangadala numudotiꞌ veneꞌ Maliakisi nene oti minaniꞌ ve. \v 26 Nizavo Izesuꞌ aza aꞌmida nene izelehosi idoꞌ izipahala zuhoutiꞌ vonoloꞌ izipesi oti nizasivo ningo izelihinemuꞌ nene tiꞌ lo lineꞌ: Alungoo, nesee ve nene geiꞌ gipa nene loloꞌ o neive. \v 27 Neꞌmine lo aꞌmine izipahala zuhoutiꞌ minive mamuꞌ nene tiꞌ lo lineꞌ: Ningezo. Meve nene geiꞌ izaho loloꞌ ogave. Neꞌmine lo lineꞌ gamenelotiꞌ nene aꞌmine Izesuꞌ izipahala zuhoutiꞌ minive neꞌmo Maliaꞌni nene eiꞌ numuꞌveuko do molo gizebo o-dineꞌ ve. \s1 Izesuꞌ Hilineꞌ Gamazi \r (Mataioꞌ 27:45-56; Malekoꞌ 15:33-41; Lukaꞌ 23:44-49) \p \v 28 Nelotiꞌ nene Izesuꞌ aza ilidoꞌ o minineꞌ initeꞌ mukiꞌ nene mo ogo osuꞌ gehepeve lokuve lo gelo monoꞌ godolouꞌ gamazi ma gizikaniꞌ ma nene do gihile izelesa nosomuꞌ nonisive lineꞌ ve. \v 29 Neꞌmine lavo aꞌmida gomise ma minineꞌ aꞌminguꞌ vaini noso ekeseꞌ ineꞌ nene vaiꞌ lo neivo nosouꞌ lupizisa lipi naaꞌ aniꞌ initeꞌ ma disa lupizikevo vaiꞌ lo neivo hisopu ve laaꞌ aniꞌ gavosoloꞌ hizi di dizi veleloꞌ mili-daniꞌ ve. \v 30 Mili-dikevo aꞌmine vaini noso nene noosa Izesuꞌ tiꞌ lo lineꞌ ve: Gonoꞌne nene mo do pelekuve. Neꞌmine losa luvono nene vage lavo sikalahuꞌve hulosa hilineꞌ ve. \s1 Izesuꞌni Losonouꞌ Hizikevo Vanisesi Nososi Limineꞌ Gamazi \p \v 31 Aꞌmine gameneloꞌ sigisi kilokulotiꞌ holiseꞌ minilizangumuꞌ di vaꞌvaꞌ igaꞌ aniꞌ gamene neivo idoꞌ aꞌmine holiseꞌ nene holiseꞌ naba goloso neineꞌ nenako Zuda ve nete aꞌmine holisekuꞌ nene aꞌmine ngibilave lohotoꞌ zaloꞌ ha minikelizave li Pilatoꞌ lavo gizeꞌine amuzo di ledisa lohotoꞌ zalotiꞌ apasi di mili-ngidilizave li ezela laniꞌ ve. \v 32 Neꞌmine likevo Pilatoꞌ aza gele ngemo aꞌmine ami nene lo-ngedavo igi Izesukisi makaꞌ ngibilave ma ma nene gizene amuzo bili ledi ma nesi aꞌmineꞌmine i-daniꞌza \v 33 Izesudoꞌ igi ninganiꞌ nene mo helaniꞌ neivo ningi gizene ma izi ledamaniꞌ ve. \v 34 Izi ledamaniꞌza asi ami engikutiꞌ maliꞌmo nene gohodunuꞌ Izesuꞌ losono gahevela nene hizo ngolosavo aꞌmingutiꞌ nene vanisesi nososi nene liteꞌ losa limineꞌ ve. \v 35 Aꞌmine initeꞌ sotoꞌ neivo ningive neꞌmo nene mo mene lo sotoꞌ neive. Neꞌmine neineꞌ nenako aꞌmine nene mo laminetoꞌ neive. Idoꞌ aꞌmine ve neꞌmo nene aza laminetoꞌ nolineꞌ nene mo gele minosa linginesi aꞌminemuꞌ gilisa Izesuꞌnimuꞌ gili eleꞌvoleꞌ ilizave losa nolive. \v 36 Idoꞌ initeꞌ mene sotoꞌ ineꞌ nene monoꞌ godolouꞌ tiꞌ li gizikaniꞌ gamazi ma nene gihile izelive losa sotoꞌ ineꞌ ve: \q1 Amuzoꞌve hamokisi ma di ledamilisave. \m \v 37 Idoꞌ monoꞌ godolouꞌ gamazi gohi ma tiꞌ lo neineꞌ mesi ve: \q1 Okoꞌnouꞌ hizaveloꞌ nene veꞌine huli ningi minilisave. \s1 Izesuꞌni Galese Izi-daniꞌ Gamazi \r (Mataioꞌ 27:57-61; Malekoꞌ 15:42-47; Lukaꞌ 23:50-56) \p \v 38 Neꞌmine ogavo nelotiꞌ nene Alimataia numudotiꞌ ve Zoseheꞌ nene Izesuꞌni eꞌmetaaꞌ ive minineꞌza Zuda vemuꞌ golise gelo sunoꞌ eꞌmetaaꞌ ive neꞌmo nene Izesuꞌ okoꞌno dalove lo Pilatoꞌni aꞌminemuꞌ nene longoꞌ o-davo gele emavo ogo aꞌmine Izesuꞌ okoꞌno nene do vineꞌ ve. \v 39 Idoꞌ gomuꞌ Izesuꞌ velesi ha neivo gamene ma holukaꞌ ezela vo hetelive Nikodemoꞌ nene za setalitisi novozo unuvo lamineꞌ ogaꞌ ineꞌ do gopo ineꞌ geniꞌve teoti fo (34) kilo (75 pauni) neꞌmine nene davo Zosehekisi vasineꞌ ve. \v 40 Ve sitaꞌ ingine vi aꞌmine unuvo initekisi nene aꞌminguꞌ milisa okoꞌnoloꞌ nene banisi neꞌminedunuꞌ nene asabuꞌ izi-dasineꞌ ve. Neꞌmine asineꞌ nene Zuda vete igaꞌ aniꞌ monovoloꞌ eꞌmetisa asineꞌ ve. \v 41 Idoꞌ aꞌmine Izesuꞌni lohotoꞌ zaloꞌ biladaa nene za zuho ma mininguꞌ nene eveneꞌ hamokisi ma mili-ngidamaniꞌ gonoso galese nene ma minineꞌ ve. \v 42 Mininguꞌ nene holisekumuꞌ di vaꞌvaꞌ igaꞌ aniꞌ gamene nene mo okuꞌ losa holiseꞌ minilizaniꞌ gamene sigisi kiloku nene olosa mo alite neivo gonoso galese avitoꞌ miningumuꞌ Izesuꞌni nene aꞌminguꞌ mili-daniꞌ ve. \c 20 \s1 Izesuꞌ Galeseutiꞌ Otineꞌ Gamazi \r (Mataioꞌ 28:1-8; Malekoꞌ 16:1-8; Lukaꞌ 24:1-12) \p \v 1 Holiseꞌ gamene osuꞌ lavo Sadeuꞌ nedengaꞌ holukaꞌ olihe goꞌ lalosa neivo Mangadala numudotiꞌ veneꞌ Maliaꞌ aza gonoso galesela vo ningineꞌ nene gonoso galese velelotiꞌ geheni nene di hulikeniꞌ neivo ningineꞌ ve. \v 2 Neꞌmine ogo tineꞌ molo lotiꞌ izo ogo Simoni Petoloꞌ ve idoꞌ Izesuꞌ izipahala zuhoutiꞌ vonoloꞌ ve minive engiꞌ sitaꞌ nizasidoꞌ ogo tiꞌ lo lo-ngimineꞌ: Guvelesi ve nene gonoso galeseutiꞌ di vikeniꞌ neineꞌza di vi mili-daniꞌ ebekumuꞌ nene ma ningo gelamune. \v 3 Neꞌmine lavo Petolokisi idoꞌ Izesuꞌ izipahala ma nesi gonoso galesela vilisa di aka milasineꞌ ve. \v 4 Neꞌmine igi setatoꞌ nene lotiꞌ izi vasineꞌza Izesuꞌ izipahala ma neꞌmo nene amuzo molo lotiꞌ izo Petoloꞌni ivileꞌ ogo gonoso galesela gomuꞌ vo hetelineꞌ ve. \v 5 Gomuꞌ vo hetelo gubiꞌ izo gava hizo gonoso galese lulouꞌ ningineꞌ nene Izesuꞌ okoꞌnoloꞌ asabuꞌ izaniꞌ banisi nene aꞌminguꞌ haza neivo ningineꞌza lulouꞌ nene ma dizamineꞌ ve. \v 6 Dizamo neivo eꞌmeto ave Simoni Petoloꞌ nesi ogo hetelo eiꞌ neve nene mo gonoso galese lulouꞌ hozi dizo ningineꞌ nene banisi nene aꞌminguꞌ haza neivo ningo \v 7 idoꞌ godololoꞌ asabuꞌ izi-daniꞌ lavolavo nene banisi minida minamo asi lisiheꞌ ogo gangosa abazata minineꞌ ve. \v 8 Neꞌmine o neivo Izesuꞌ izipahala gonoso galesela gomuꞌ ave masi nene aꞌminguꞌ dizo ningosa Izesuꞌ mo otave lo gele eleꞌvoleꞌ ineꞌ ve. \v 9 Ingine gonoso galeseuꞌ dizi ningisa gili eleꞌvoleꞌ asineꞌ nene monoꞌ godolouꞌ Oꞌmosoꞌmo do luꞌ izelive lo imiselelesa live hilingutiꞌ otelidoꞌ o neive li gizikaniꞌ gamazi ma nene olihe gili guni amasidiꞌmo nene veꞌinetunuꞌ ningasidotiꞌ gili eleꞌvoleꞌ asineꞌ ve. \v 10 Neꞌmine igisa gohi tineꞌ mili numuꞌnida vasineꞌ ve. \s1 Izesuꞌ Aza Mangadala Numudotiꞌ Veneꞌ Maliaꞌni Sotoꞌ O Imineꞌ Gamazi \r (Mataioꞌ 28:9-10; Malekoꞌ 16:9-11) \p \v 11 Numuꞌnida vikesivo Maliaꞌ nene gonoso galese heta nene ha ote mino ive ogo minineꞌ ve. Ive ogo mino gubiꞌ izo gava hizo gonoso galese lulouꞌ ningineꞌ nene \v 12 angeloꞌ sitaꞌ geneganaꞌine mokonoꞌ ngilikasineꞌ nene Izesuꞌ okoꞌno gomuꞌ minineꞌ maloꞌ mitoꞌ minasineꞌ nene ma neꞌmo godolo minida minivo ma neꞌmo nene gizene minida minivo minasineꞌ nene ningineꞌ ve. \v 13 Neꞌmine ogavo ingine tiꞌ li longoꞌ i-dasineꞌ: Alungoo, gaza nene nanitekumuꞌ ive ogo nane. Neꞌmine likesivo aza tiꞌ lo lo-ngimineꞌ ve: Guveꞌnesi ve nene di vikeniꞌ neiha di vi mili-daniꞌ ebekumuꞌ nene ma ningo gelamuve. \v 14 Neꞌmine losa mehenela velepeꞌ izo Izesuꞌ aꞌmida ote neivo ningineꞌza Izesuꞌ ve lo ningo gelamineꞌ ve. \v 15 Neꞌmino neivo Izesuꞌ aza tiꞌ lo lo-imineꞌ ve: Alungoo, nanitekumuꞌ ive ogo nane. Gaza zahinemuꞌ viseꞌ nane. Neꞌmine lavo Maliaꞌ aza ve mene za zuho meꞌmi gizebo veꞌmo nololoseive lo gelo tiꞌ lo lo-imineꞌ: Ve meloo, eiꞌ nene geiꞌ do vaineꞌ neivo ma nene gaza molo-de nolineꞌ ebekumuꞌ lo-nemanivo naza nene vo do volosuve. \v 16 Neꞌmine lavo Izesuꞌ aza Maliazo lavo velepeꞌ izo vonuꞌ belo Zuda veti gamaziutiꞌ tiꞌ lo lo-imineꞌ ve. Labouni, leliꞌ gamaziutiꞌ nene Tisazo lineꞌ ve. \v 17 Neꞌmine lavo Izesuꞌ nene veneꞌ aza okoꞌnoloꞌ do gelalive lo tiꞌ lo lo-imineꞌ: Naza nene meꞌneho neida olihe dizo vamuze. Okoꞌneloꞌ do gelamozo. Asi neze zuho nizada voosa nene tiꞌ lo lo-ngemezo: Neniꞌ ma nene neniꞌ meꞌnehosi lengiꞌ metibosi minive idoꞌ neniꞌ Oꞌmosoꞌnesi idoꞌ lengiꞌ Oꞌmosotinesi minive neida nene dizo novive lozo. \v 18 Neꞌmine lo-davo Maliaꞌ aza Izesuꞌ izipahala zuho nizada vosa Guvelesi ve nene mo ningekuve lo aꞌmine Izesuꞌ lo-imineꞌ gamazi nene lo-ngimineꞌ ve. \s1 Izesuꞌ Izipahala Zuho Sotoꞌ O nGimineꞌ Gamazi \r (Mataioꞌ 28:16-20; Malekoꞌ 16:14-18; Lukaꞌ 24:36-49) \p \v 19 Aꞌmine gamene Sadeuꞌ nivengaꞌ nene izipahala zuho ingine Zuda veti golise gilisa ingine minaniꞌ numuno nene akahe mukiꞌ gizi giliꞌ lisa minanguꞌ nene Izesuꞌ aza ogo vovoꞌninguꞌ ote mino tiꞌ lo lo-ngimineꞌ: Lengiꞌ muludinguꞌ nene lamineꞌ hongu lo minivo. \v 20 Neꞌmine lo anauꞌ nili bilaniꞌ nesi idoꞌ losonouꞌ hizaniꞌ nesi nene ngelebizineꞌ ve. Neꞌmine ogavo izipahala zuho ingine aꞌmine Guvelesi ve ninganiꞌ nemuꞌ nene ngolize naba goloso izaniꞌ ve. \v 21 Neꞌmine navo gohi tiꞌ lo lo-ngimineꞌ: Muludinguꞌ nene lamineꞌ hongu lo minivo. Meꞌneho neze nimiselineꞌ neꞌmino lingine nene naza nolingimiseluve. \v 22 Neꞌmine losa vele muꞌnive hubu lo-ngedo tiꞌ lo lo-ngimineꞌ ve: Oꞌmosoꞌmi Sikalahuꞌ mene dalo. \v 23 Lingine eveneꞌ maliti lihimeꞌine nene ma di huli-ngidilizaniꞌ nene mo aꞌmine lihimeꞌine nene gohi minamivo minilisave. Idoꞌ eveneꞌ maliti lihimeꞌine nene lingine ma di huli-ngidamilizaniꞌ nene aꞌmine lihimeꞌinesi ha minilisave. \s1 Tomasiꞌ Aza Izesuꞌ Hilingutiꞌ Otingumuꞌ Gele Eleꞌvoleꞌ Amineꞌ Gamazi \p \v 24 Idoꞌ Izesuꞌ engita aniꞌ gameneloꞌ nene izipahala zuho tuvelu engikutiꞌ lobeꞌ izipe ve li-daaꞌ ave Tomasiꞌ nene aꞌminguꞌ minamineꞌ ve. \v 25 Minamineꞌ nenako Izesuꞌ izipahala linge nete Guvelesi ve ma nene mo ningekune li li-imaniꞌza aza tiꞌ lo lo-ngimineꞌ ve: Aꞌmine laniꞌ gamazi nene ma gele eleꞌvoleꞌ amolosuve. Asi veꞌnedunuꞌ anauꞌ niliꞌmo hulo molo-dineꞌ nene ningo aꞌminguꞌ nene aꞌne do gelo idoꞌ losonouko nesi nene aꞌne molo geleloniꞌ nene mo gele eleꞌvoleꞌ olosuve. \v 26 Idoꞌ gamene eiti (8) neꞌmine ogo vavo Izesuꞌ izipahala zuho nene gohi aꞌmine numunguꞌ nene akahe vaiꞌ gizi giliꞌ li minanguꞌ nene Tomasikisi aꞌminguꞌ neivo Izesuꞌ nene gohi ogo vovoꞌninguꞌ ote mino tiꞌ lo lo-ngimineꞌ ve: Muludinguꞌ nene lamineꞌ hongu lo minivo. \v 27 Neꞌmine loosa Tomasiꞌni nene tiꞌ lo lo-imineꞌ ve: Gaza aꞌne mene ningezo. Anga do ogo aꞌneuꞌ huꞌne mene hizo gelo losoꞌnela huꞌneukisi nene anga molo geleꞌ nazo. Gaza gele eleꞌvoleꞌ amaineꞌ nene hulo gele eleꞌvoleꞌ ozo. \v 28 Neꞌmine lavo aꞌmidoꞌ Tomasiꞌ tiꞌ lo Izesuꞌni lo-dineꞌ ve: Agae, Guveꞌnesi ve, Oꞌmosoꞌne gehepeve ve. \v 29 Neꞌmine lavo Izesuꞌ tiꞌ lo lo-imineꞌ ve: Gaza gele eleꞌvoleꞌ naineꞌ nene okoꞌneloꞌ ningosa gele eleꞌvoleꞌ nabe. Eveneꞌ ma ingine neze okoꞌneloꞌ ningamisa gili eleꞌvoleꞌ i nilizave nene mo Oꞌmosoꞌmo do lamineꞌ o-ngedeli akaloꞌ mini mili minilisave. \s1 Me Buku Nene Nanitekumuꞌ Gizihe Neꞌmi Monovomuꞌ Gizineꞌ Gamazi \p \v 30 Idoꞌ izipahala zuhoti veꞌnidoꞌ nene Izesuꞌ aza eze monovo ngelebizo ato atoꞌ suno vaiꞌ do sotoꞌ ineꞌza linge mukiꞌ nene me bukuuꞌ ma gizamuve. \v 31 Linge ma gize nouvoniꞌ neve nene Izesuꞌ nene Oꞌmosoꞌmo do luꞌ izelive lo imiselelesa live Oꞌmosoꞌmi gipele ma nene neive li gili eleꞌvoleꞌ ilizave losa gizuvoniꞌ ve. Idoꞌ lingine aꞌmidoꞌ gili eleꞌvoleꞌ ilizaniꞌ nene lingine minevoꞌ minevoꞌ lengemeni dameni nene eitatiꞌ dalizave losa gizuvoniꞌ ve. \c 21 \s1 Izesuꞌ Izipahala Zuho Linge Nene Alahaꞌ Damavo Aza Sotoꞌ O nGemo Alahaꞌ nGelebizineꞌ Gamazi \p \v 1 Nelotiꞌ alingeꞌ nene Izesuꞌ aza Tibelia noso ohuno gahevela nene izipahala zuhola gohi sotoꞌ o ngimineꞌ nene neꞌmino sotoꞌ o ngimineꞌ ve. \v 2 Adoꞌ Simoni Petoloꞌ ve, lobeꞌ izipe ve laaꞌ ave Tomasiꞌ ve, nGalilaia misubouꞌ numuno ebeꞌ ma gulive Kana numudotiꞌ ve Natanieleꞌ neeve idoꞌ Zebedaioꞌ gipele sitaꞌ neeve idoꞌ izipahala zuhoutiꞌ ve gohi ma setaꞌ nesi nene makatoꞌ minaniꞌ ve. \v 3 Minadotiꞌ nene Simoni Petoloꞌ nene tiꞌ lo lo-ngimineꞌ ve: Naza nene alahatoꞌ nosouꞌ novuve. Neꞌmine lavo ingine tiꞌ li li-imaniꞌ: Lazasi nene geikisi makatoꞌ volone. Neꞌmine likevo vaitoꞌ vi sipiuꞌ dizi alahatoꞌ vaniꞌza aꞌmine holukaꞌ nene alahaꞌ hamokisi ma damaniꞌ ve. \v 4 Neꞌmine aniꞌza nedengaꞌ holukatiꞌ hoꞌ olihe nodizivo Izesuꞌ nene noso gahevela ote minineꞌza izipahala zuho ingine nene Izesuꞌ neive li ningi gilamaniꞌ ve. \v 5 Neꞌmine aniꞌza Izesuꞌ nene tiꞌ lo lo-ngimineꞌ ve: Vekizo, lingine nene alahaꞌ hamokisi ma dami nilisave. Neꞌmine lavo ingine nene ee, mo ma damune li laniꞌ ve. \v 6 Neꞌmine likevo aza tiꞌ lo lo-ngimineꞌ ve: Alahaꞌ mo ma dalisaze. Alahaꞌ daaꞌ golalezetine nene huli hela zamela ilo. Neꞌmine lavo hulisa ingine geleleheꞌ aniꞌza aꞌminguꞌ nene alahaꞌ vaiꞌ goloso likevo ngeli geleleheꞌ amaniꞌ ve. \v 7 Neꞌmine ikevo Izesuꞌ vonoloꞌ izipahala neꞌmo Petoloꞌni tiꞌ lo lo-imineꞌ ve: Meve nene Guvelesi ve ma nene neive. Guvelesi ve ma nene neive lineꞌ nene Simoni Petoloꞌ aza gelosa aza nene okoꞌnoloꞌ initeꞌ do huloko minineꞌ nenako liteꞌ lo okoꞌnoloꞌ initeꞌ do izo nosouꞌ oluto izosa vineꞌ ve. \v 8 Neꞌmine ogavo Izesuꞌ izipahala zuho linge nene noso gahevelotiꞌ nene naedi (90) mitas (300 fiti) neꞌmidoꞌ avitoꞌ minaniꞌ nenako aꞌmine alahaꞌ golalezeꞌinesi sipiuꞌ geleleheꞌ i di noso gahevela aniꞌ. \v 9 Neꞌmine igi sipiutiꞌ limi hazala igi ninganiꞌ nene sinibotunuꞌ gizikaniꞌ oloꞌ ma lo minidoꞌ nene alahakisi beletisi neivo ninganiꞌ ve. \v 10 Neꞌmine ikevo Izesuꞌ tiꞌ lo lo-ngimineꞌ: Lingine idise daniꞌ alahakutiꞌ nene ma dalo. \v 11 Neꞌmine lavo Simoni Petoloꞌ aza sipiuꞌ dizo golalezeꞌ nene geleleheꞌ ogo noso gahevela do aniꞌ ve. Aꞌmine golalezeꞌ nene alahaꞌ naba vaiꞌ goloso vanu hadeti fifti tili (153) neꞌmine minaniꞌ ve. Idoꞌ neꞌmini alahaꞌ vaiꞌ laniꞌza aꞌmine golalezeꞌ nene hukamineꞌ ve. \v 12 Neꞌmine ogavo Izesuꞌ tiꞌ lo lo-ngimineꞌ ve: Nosoꞌ niteꞌ mene nalonge. Alo. Neꞌmine lineꞌza ingine nene Guvelesi ve ve li gili mini ingine mukiꞌ nene zaho nane li longoꞌ i-dilisa ngovozo ogavo engikutiꞌ hamoliꞌmosi neꞌmine lo longoꞌ ma o-damineꞌ ve. \v 13 Neꞌmine igi nizavo Izesuꞌ aza ogo beleti do ngemo aꞌmineꞌmine ogo alahakisi nene do ngimineꞌ ve. \v 14 Idoꞌ Izesuꞌ hilingutiꞌ otidotiꞌ nene ha sotoꞌ o ngemekaꞌ ngemekaꞌ ineꞌza idise mene sotoꞌ o-ngimineꞌ neꞌmo nene gamene setohamo neive. \s1 Petoloꞌ Gono Dalingumuꞌ Do Amuzo Molo-do Izesuꞌ Lo-dineꞌ Gamazi \p \v 15 Nosoꞌ niteꞌ ni osuꞌ likevo Izesuꞌ aza Simoni Petoloꞌni nene tiꞌ lo lo-imineꞌ ve: Zohaneꞌ gipele Simonizo, \f + \fr 21:15 \ft Aꞌmine Izesuꞌ Petoloꞌni lo-imineꞌ gamazi neꞌmi monovo nene monoꞌ monovo gili guni igi minave linge malite tiꞌ li di velepeꞌ izi laaꞌ nave: Gaza nene mevo initetoꞌ luka molaineꞌ nene ivileꞌ ivosa luka neme nabe.\f* vekise mete luꞌine nimaniꞌ nene ivileꞌ ivosa luka neme nabe. Neꞌmine lavo aza tiꞌ lo lo-imineꞌ ve: Guvekasi ve, mo laminetoꞌ lane. Luꞌne geme nouvoniꞌ nene mo gasi gele nane. Neꞌmine lavo Izesuꞌ aꞌmidoꞌ tiꞌ lo lineꞌ ve: Sipisipi angaleꞌneloꞌ nene nosoꞌ niteꞌ ngemo gizebo ozo. \v 16 Neꞌmine lo gohi tiꞌ lo lo-dineꞌ ve: Zohaneꞌ gipele Simonizo, gaza nene mo luka neme lamineꞌ o nabe. Neꞌmine lavo Petoloꞌ tiꞌ lo lo-imineꞌ ve: Ee, Guvekasi ve, naza luꞌne geme nouvoniꞌ nene mo gasi gele nane. Neꞌmine lavo tiꞌ lo lo-imineꞌ ve: Sipisipi izeꞌneloꞌ nene gizebo lamineꞌ ozo. \v 17 Idoꞌ gohi gamene sitohamoꞌ ivo tiꞌ lo lo-imineꞌ ve: Zohaneꞌ gipele Simonizo, gaza nene mo luka neme nabe. Neꞌmine lo luka neme nabe neme nabe gamene sitohamoꞌ lineꞌ nemuꞌ nene geni belavo tiꞌ lo lineꞌ ve: Guvekasi ve, gaza nene initeꞌ mukikumuꞌ nene ha gelaaꞌ naineꞌ nenako naza luꞌne geme nouvoniꞌ nemuꞌ nene ha gele nane. Lavo aza tiꞌ lo lo-imineꞌ ve: Sipisipi izeꞌneloꞌ nene nosoꞌ niteꞌ ngemo gizebo ozo. \v 18 Naza laminetoꞌ tiꞌ lo nolo-gimuve: Gaza gosoꞌveloꞌ minanidoꞌ nene gopokaloꞌ leti nene gasika do izosa volosa gaka gelaineꞌ ebeta nene ha vaaꞌ aineꞌ ve. Neꞌmine ogaꞌ aineꞌza ozoho molanidoꞌ nene anga nene do hozi lo do patelanivo gopokaloꞌ nene leti neꞌmini nalaꞌ di-gidi volosa gelamilineꞌ ebeta nene geleꞌmizi vilisave. \v 19 Idoꞌ Izesuꞌ aza neꞌmine lineꞌ nene Petoloꞌ Oꞌmosoꞌmi gulive do hozi losa helelineꞌ monovo nene do sotoꞌ ogosa lineꞌ ve. Idoꞌ neꞌmine losa neꞌmeto minezo lo lo-dineꞌ ve. \s1 Petoloꞌ Neꞌmo Izesuꞌ Izipahala Zuhoutiꞌ Izesuꞌ Vonoloꞌ Ve Nemuꞌ Longoꞌ Ineꞌ Gamazi \p \v 20 Neꞌmine lavo Petoloꞌ mine velepeꞌ izo ningineꞌ nene Izesuꞌ vonoloꞌ izipe minive Izesuꞌni dalizaniꞌ gamene avitoꞌ ogavo nosoꞌ niteꞌ naniꞌ gameneuꞌ Izesuda mine lehete ogo geiꞌ nene biluvaliti aꞌninguꞌ zaho do ngemelive lo longoꞌ o-dive nene ngeꞌmeto navo ningineꞌ ve. \v 21 Aꞌmine ve ningo Petoloꞌ aza Izesuꞌni tiꞌ lo lo-imineꞌ ve: Guvekasi ve, vole ve nene naniteꞌ sotoꞌ o-delive. \v 22 Neꞌmine lavo Izesuꞌ tiꞌ lo lo-imineꞌ ve: Naza eiꞌ nene velesi ha neivo tineꞌ molo alove loloniꞌ nene ha lolosuha geiꞌ gonoka neivosa longoꞌ o-nedabe. Neꞌmeto minezo. \v 23 Idoꞌ Izesuꞌ nene ha neꞌmine lineꞌ nenako aꞌminemuꞌ nene gamazi ma tiꞌ lo hutileꞌ ogo vineꞌ ve: Aꞌmine Izesuꞌ izipahala nene mo helamoloseive. Gamazi neꞌmine lo vineꞌza Izesuꞌ nene helamoloseive livoba asi eiꞌ nene velesi ha neivo alove loloniꞌ nene ha lolosuve lineꞌ ma neive. \p \v 24 Aꞌmine Izesuꞌ izipahala zuhoutiꞌ minive meve nene aꞌmine initekumuꞌ mene lo sotoꞌ sotoꞌ ogo luhuvo gizive nene neive. Idoꞌ laza nene aꞌmine eiꞌ lo sotoꞌ sotoꞌ ineꞌ gamazi nene mo laminetoꞌ neive lo gele noneꞌ ma neive. \s1 Izesuꞌ Ogo Molo Ineꞌ Initekumuꞌ Nene nGelo Lo Osuꞌ Lamoloneꞌ Ogave Lineꞌ Gamazi \p \v 25 Idoꞌ Izesuꞌ nene initeꞌ ato atoꞌ mukiꞌ nesi nene ha ogo molo ineꞌza aꞌmine initeꞌ mukiꞌ nene luhuvo ma gizi miladiniko aꞌmine gizaniꞌ buku nene me misubouꞌ molaloneꞌ ebeꞌ nene vovosi minamivo ma vo damidine losa gele nouve. Moda aꞌnesiꞌ ve.