\id 1TH - Dano NT [aso] -Papua New Guinea 1989 (DBL -2014) \h 1 TESALONIKA \toc1 Izesuꞌ Evenele Zuho Tesalonika Numuno Ebekuꞌ Minavemuꞌ Luhovo Niteꞌ Naba 1 Pauloꞌ Gize-Ngidineꞌ \toc2 1 TESALONIKA \toc3 1 Tes \mt1 IZESUꞌ EVENELE ZUHO TESALONIKA NUMUNO EBEKUꞌ MINAVEMUꞌ LUHUVO NITEꞌ NABA 1 PAULOꞌ GIZE-NGIDINEꞌ \imt1 IZESUꞌ EVENELE ZUHO TESALONIKA NUMUNO EBEKUꞌ MINANIꞌ NETI LUHUVO NITEꞌ 1 & 2 \imt2 Pauloꞌ Tesalonika Eveneliti Luhuvo Niteꞌ Gize-nGidineꞌ Gomuꞌ Gataaꞌ Gamazi \ip Tesalonika nene Makedonia misubouꞌ numuno ebeꞌ naba minineꞌ. Aꞌmine nene guvo noso avitoꞌ minavo misubo vaitatiꞌ nene sipi mukiꞌ aꞌmida igaꞌ aniꞌ. Tesalonika aleve nene ve nabaꞌine engiꞌ gizebo i-ngidilizave ha di otaaꞌ aha Loma veti guveꞌinesi ve naba neꞌmo misuboꞌine nene gizebo o minineꞌ. Neꞌmine ogavosa ingine nene Loma veti louꞌnidoꞌ ha gili dalizadoꞌ o minineꞌ. Tesalonika aleve nene Zuda ve minamaniꞌ. Gamazi nene nGiliki gamaziutiꞌ laaꞌ aniꞌ idoꞌ oꞌmosote ve li aꞌinedunuꞌ liliꞌ aniꞌ initetoꞌ eꞌmeti gili eleꞌvoleꞌ igaꞌ aniꞌ. Oꞌmosoꞌmi louꞌ gamaziꞌveloꞌ lisiheꞌ amineꞌ suno di ato atoꞌ monovo daaꞌ aniꞌ. Tiꞌ igaꞌ aniꞌza Zuda ve ma nene aꞌminguꞌ igi ingi monaaꞌ aniꞌ. Aꞌminete monoꞌ numuno ma gizaniꞌ. Eveneꞌ mukiꞌ memeꞌ ize zopovodunuꞌ lavolavo liliꞌ igaꞌ aniꞌ. Tiꞌ igaꞌ aniꞌ nene ingine bisinisiꞌine minineꞌ. \ip Oꞌmosoꞌmo aposolo Pauloꞌni nene Zuda ve minamaniꞌ heta atoꞌ ve nene Izesuꞌnimuꞌ lo-ngemelive lo imiselineꞌ. Imiselavo tiꞌ ogo lo-ngemeꞌmo mone mone oꞌmo vo Tesalonikala hetelineꞌ. Hetelo mine do vida nadiꞌ ihe nemuꞌ nene Aposolo lakaꞌni 17 idoꞌ goholo 1 nelotiꞌ 19 neuꞌ gato gelelesane. Tesalonika aleve Izesuꞌnimuꞌ lo ngemeꞌ ngemeꞌ ivo eveneꞌ lingelatiꞌ ma gili eleꞌvoleꞌ aniꞌ. Olihe lo ngemeꞌ ngemeꞌ olosa neivo lineꞌ gamazi gili damave nene Izesuꞌni eꞌmetave nemuꞌ ngizeboloꞌ molaniꞌ. Tiꞌ ogavo Pauloꞌ Tesalonika ebeꞌ hulo volosa ineꞌ. \ip Tesalonika hulo numuno ebeꞌ ngomo ma gulive Belia nela vineꞌ. Aꞌmida gamene ngomo ma mino Izesuꞌ monovoꞌvemuꞌ lo-ngemeꞌ ngemeꞌ ogo neivo Zuda ve Tesalonikala minaniꞌ nete gili gohi aꞌmida igi ganala di imaniꞌ. Neꞌmine angumuꞌ Pauloꞌ aza Belia ebeꞌ hulo numuno ebeꞌ naba gohi ma Atena nela vineꞌ. Pauloꞌ nene Izesuꞌ zuho Tesalonikala minaniꞌ nemuꞌ Zuda vesi eveneꞌ masi Tesalonika minaniꞌ nete ngibili ngeleꞌmizi goloso nahe lo agae lo gopo gala gelo minineꞌ. Aꞌmine Tesalonikala nadiꞌ igi nizahe vo ningezo lo Pauloꞌ Timoteoꞌni imiselineꞌ. Pauloꞌ aza Atena numuno ebekuꞌ nene ngomo ma monoꞌ lo-ngemo mino gohi numuno ebeꞌ naba ma minineꞌ gulive Kolidi neuꞌ vineꞌ. Aꞌmida neivo Timoteoꞌ aza Tesalonika ebekukotiꞌ tineꞌ molo aniꞌ. Ogo tiꞌ lo lineꞌ: Eveneꞌ nete Izesuꞌ zuho nene ngibili ngelemi di goloso nii-ngidaniꞌza Izesuꞌ zuho ingine amuzo mili Izesuꞌnimuꞌ gili eleꞌvoleꞌ igi nizave lo Pauloꞌni lo-imineꞌ. Idoꞌ Pauloꞌnimuꞌ li aza nene ha initeꞌ nimilizave lo monoꞌ gilave nene goꞌine izo soza saza nolane li nilave lo lo-imineꞌ. Monoꞌ gilave ma nene aka golosouꞌ vaaꞌ initeꞌ nene ha nidave idoꞌ monovo goloso palasa di nizave lineꞌ. Idoꞌ Izesuꞌ zuho ma nene hilangumuꞌ linge ma nene agae li mulumo gili-ngidi nizave. Izesuꞌ tineꞌ molalineꞌ gamene aꞌmine hilaniꞌ zuho nene nadilizahe li gili minaniꞌ. \ip Pauloꞌ aꞌmine gamazi gelo luhuvo niteꞌ gizo Izesuꞌ zuho Tesalonika ebekuꞌ minaniꞌ ne hulo-ngidineꞌ. Aꞌminguꞌ tiꞌ lo lo-ngimineꞌ: Lengiꞌ nene Izesuꞌnimuꞌ amuzo mili gili eleꞌvoleꞌ igi minaniꞌ nene laniteꞌ giluve lineꞌ. Idoꞌ Tesalonika ebekuko mino nalineꞌ initekumuꞌ geheni gono daniꞌ ma gililizave lo lo-ngimineꞌ. Idoꞌ eveneꞌ malotiꞌ initeꞌ haza ma damineꞌ nesi lo-ngimineꞌ. Aꞌminemuꞌ gililizaniꞌ nene Pauloꞌnimuꞌ evenelite goloso palasa gamazi laniꞌ nene gamazi gihile nomive li gililizave lo gelosa idoꞌ gopoꞌ napaꞌ moni eveneꞌ ma ne di gopo i-ngidamilo lo nesi lo-ngimineꞌ. Oꞌmosoꞌmi lulolavoꞌ igi mili monilizave lo lo-ngimineꞌ. \ip Idoꞌ aꞌmidotiꞌ nene Izesuꞌ zuho hilaniꞌ mamuꞌ nene gopo gaꞌine gilikelizave lo Izesuꞌ alineꞌ gameneuꞌ initeꞌ pataꞌ sotoꞌ ogo nadilihe nemuꞌ lo-ngimineꞌ. \ip Pauloꞌ aꞌmine luhuvo nene gizo hulavo gati gilaniꞌ nene Izesuꞌ mo geto alinekumuꞌ lihe li gili gonoꞌine dami ha mini eveneꞌ maliti numuꞌningutiꞌ noso niteꞌ nikaꞌ nikaꞌ i minaniꞌ. Tiꞌ igi minaniꞌ nemuꞌ Pauloꞌ gelo luhuvo niteꞌ gohi ma gizo hulineꞌ. Tiꞌ ogo Izesuꞌ alosa ilineꞌ gamene noalitivo initeꞌ ato atoꞌ sotoꞌ ilineꞌ nemuꞌ lo-ngimineꞌ. Idoꞌ gopo gaꞌine gili Izesuꞌ zuho liliꞌ amaniꞌ nete aniꞌ neꞌmine amilizave idoꞌ eveneꞌ ma nene vokuꞌ vokuꞌ li nami angiseꞌine gono disa nalizave lo lo-ngimineꞌ. \ip Mene gamazi nene gato ma nene luhuvo niteꞌ sitaꞌ Pauloꞌ Tesalonika alevetine gize-ngidineꞌ ma nene gato gele guno ozo. \c 1 \s1 Pauloꞌ Aza Izesuꞌ Evenele Noꞌnohoꞌ Ize-ngedo Lo-ngimineꞌ Gamazi \p \v 1 Pauloꞌ nazasi idoꞌ Siluvanokisi Timoteokisi laza Meteho Oꞌmoso idoꞌ Guvetesi ve Izesuꞌ Kilisitoꞌ eze evenele zuho lingine Tesalonika ebekuꞌ mulise milaaꞌ naniꞌ nene luhuvo niteꞌ gize-lengedelone losa luhuvo niteꞌ mene nogize-lingiduze. Ningilo. Nogize-lengedo Oꞌmosoꞌmo nasahili o-lengedavo hongu laminekuꞌ minilizave lo ezela noluve. \s1 Tesalonika Aleve Gili Eleꞌvoleꞌ Igi Monoꞌ Akaloꞌ Vaniꞌ Monovoꞌine Nene Lamineꞌ Ineꞌ Gamazi \p \v 2 Laza lingine mukikumuꞌ ve lo gamene gamene Oꞌmoso opoꞌni lovoꞌ lovoꞌ ogaꞌ noune. Idoꞌ goseleꞌ lebelamivo lengikumukisi Oꞌmosola lo minaaꞌ noune. \v 3 Ee, Meteho Oꞌmosoꞌmi veleloꞌ mini lingine Izesuꞌnimuꞌ gili eleꞌvoleꞌ igaꞌ naniꞌ neꞌmi gihileꞌve di sotoꞌ igi gono daaꞌ naniꞌ nemuꞌ idoꞌ lutine ngimi amuzo mili nasahiliꞌ i-ngidaaꞌ naniꞌ nemuꞌ idoꞌ Izesuꞌ Kilisitoꞌ ogo do luꞌ izeleseive li gilingili igi mini lutine di giliꞌ li hongu li minaaꞌ naniꞌ nemukisi gelo Oꞌmosola laaꞌ noune. \v 4 Idoꞌ neze zuhokizo, Oꞌmosoꞌmo lulo lengeme neineꞌ mate, aza neniꞌ ve lo do kegese-lingidineꞌ nene gele nounako nemukisi opoꞌni laaꞌ noune. \v 5 Monoꞌ gamazi lamineꞌ do vo lo-lingimuneꞌ nene haza gamazi loloꞌ amineꞌ ve. Oꞌmosoꞌmi Sikalahuꞌ amuzoꞌvesi neineꞌ nene sotoꞌ ogavosa gele eleꞌvoleꞌ o mino lo-lingimuneꞌ nemuꞌ Oꞌmosoꞌmo do kegese-lingidineꞌ nene mo gele none. Neꞌmine ogo laza lengikumuꞌ ve lo lengita monoꞌ gono do minuneꞌ gameneuꞌ ogo molo ogo minuneꞌ monovo nene langisetine mo ningi gili nizave. \v 6 Monovote ningi gili unidiꞌmine unidiꞌmine igi Guvetesi ve idiꞌminesi igi minaniꞌ. Neꞌmine igi Oꞌmosoꞌmi gamazi gili gili eleꞌvoleꞌ igi gili di minikevo nemuꞌ amuzo mili goboni mili-lingidiꞌmi vi minangukisi Oꞌmosoꞌmi Sikalahuꞌ aza muludine do lamineꞌ ogo neivo muludinguꞌ lamineꞌ gili minaniꞌ. \v 7 Lingine neꞌmine igi minaniꞌ nene gilii Makedonia misubouꞌ idoꞌ Akaia misubouꞌ monoꞌ gili eleꞌvoleꞌ avete lingine adiꞌmine igi lengeꞌmeti vaniꞌ ve. \v 8 Idoꞌ Guvetesi veꞌmi gamazi nene lengitatiꞌ vo hutileꞌ ogo Makedonia misuboukisi idoꞌ Akaia misuboukisivoꞌ vivoba numudoꞌ namadoꞌ lingine Oꞌmosomuꞌ gili eleꞌvoleꞌ aniꞌ neꞌmi guvele nene buu lo vineꞌ. Buu lo vavo eveneꞌ mukiꞌ gili osuꞌ likeve. Nemuꞌ ma lo-ngemelonidoꞌ nomive. \v 9 Eveneꞌ angiseꞌine veteteꞌ igi li sotoꞌ igaꞌ nave. Laza lengita vo mino gono dunivo neꞌmi gihileꞌve sotoꞌ ineꞌ nemuꞌ veteteꞌ igi lingine veꞌine gaꞌine nomineꞌ avazaha oꞌmoso niteꞌ gelekeleꞌ i-ngidaaꞌ igi minaniꞌ nene mehedine ngimi Oꞌmosola vi giꞌmizi velesi neive Oꞌmoso gihile gelekeleꞌ i-di minaaꞌ naniꞌ neꞌmi gamazi li sotoꞌ igaꞌ nave. \v 10 Idoꞌ neꞌmine igi lingine aꞌmine Oꞌmosoꞌmi gipele hilingutiꞌ do ote-dineꞌ nene Okulumokutiꞌ alingumuꞌ gizebo igi nizaniꞌ nemukisi veteteꞌ igi laaꞌ nave. Adoꞌ aꞌmine alingeꞌ gonitoꞌ vokunivo Oꞌmosoꞌmo lihimete apaso mulumo niteꞌ o-ledelesa neingutiꞌ do luꞌ izaaꞌ neive Izesuꞌnimuꞌ nene noluve. \c 2 \s1 Pauloꞌ Tesalonika Ebeta Monoꞌ Gono Daniꞌ Gamazi \p \v 1 Neze zuho mate, lengita vo gono dunivo vo haza amineꞌ nene langisetine ningi gili nizave. \v 2 Idoꞌ gomuꞌ nene Hilipi ebekuꞌ mulumo niteꞌ i-lidi goboni mili-lidaniꞌ nesi langisetine ningi gili nizave. Neꞌmine i-lidaniꞌza leze Oꞌmosoteꞌmo hize eleꞌ o-ledo amuzo lemavo aꞌmine mulumosi geni naba hiluningukisi Oꞌmosoꞌmi gamazi lamineꞌ nene lovoꞌ kiselevoꞌ ogo lo sotoꞌ ogo lo-lingimune. \v 3 Gatine do lo-lingimuneꞌ gamazi nene ladanga lo lo-lengemamune. Idoꞌ goloso initeꞌ daaꞌ univete lo-lengemamune. Idoꞌ gotine izo soza lo lo-lengemamune. \v 4 Oꞌmosoꞌmo leze luteuꞌ ningavo eze gamazi lamineꞌ nene ha li-ngimilizadoꞌ neive lo ninge-lede neivo lo-lengemaaꞌ noune. Evenelite gilikevo lamineꞌ ilive losa nomive. Oꞌmoso luteuꞌ ningaaꞌ iveꞌmo ningivo lamineꞌ ilive losa lo-lengemaaꞌ noune. \v 5 Lingine leze monovote gili nizave. Lengita minuneꞌ gameneuꞌ monovote do haleko sunoꞌ mino lengiꞌ moni henenimuꞌ mumuzoꞌ ogo muludinguꞌ hizo ma lamune. Oꞌmosoꞌmo gele neivo nolune. \v 6 Lengiꞌ nehe eveneꞌ atolite nehe lezemuꞌ gilikevo dizavo guvetesi ve loloꞌ olone losa lamune. \v 7 Laza eveneꞌ naba gidini eze aposolo liliꞌ igi minilizave lo Kilisitoꞌ aza leleꞌmize molanako laza amuzo molo-lengedeloneꞌ ha neive. Ha neineꞌza neꞌmine amo izeꞌnibo maliꞌmo izipahala zou lo gizebo o-ngedo minaaꞌ neineꞌ neꞌmino laza linginela minuneꞌ ve. \v 8 Neꞌmine ogo lute lengita minavo Oꞌmosoꞌmi gamazi lamineꞌ nene lo-lengemelone losavoꞌ lamune. Lingine vodeloꞌ aleve liliꞌ aniꞌ nemuꞌ nene leze minevoꞌ alevote lengita osuꞌ lilineꞌ nene lamineꞌ ve lo gelo nesi lengemelone losa lune. \v 9 Neze zuho mate, eleꞌvoleꞌ gono do labusote ilivo gono do minuneꞌ nene mo gili nizave. Linginelatiꞌ initeꞌ ma limilizaniꞌ nene linginela nomivo geni ogalive lo holisekisi holukakisi okode losuvoꞌmi gono eleꞌvoleꞌ ogo do mino Oꞌmosoꞌmi gamazi lamineꞌ nene lo-lingimuneꞌ ma neive. \v 10 Laza lute laminekisi mine kegese mino lute lisihekisi mino lihimete nomivo mino monoꞌ gilaaꞌ ave lengita ogo molo uneꞌ nene mo linginesi Oꞌmososi ningi gili nizave. \v 11 Meꞌnibo maliꞌmo izipahala zuho o-ngedaaꞌ neineꞌ neꞌmine ogo laza lingine hamo hamoꞌ neꞌmine o-lengedo minaaꞌ uneꞌ ma ve. \v 12 Neꞌmine ogo gatine do vodine lutine do gilingili o-lengedo lo huko tiꞌ lo lo-lengemo minune: Eiꞌ gizebo o neinguꞌ mini eze labanaꞌve ningi di tiꞌ ilizave lo Oꞌmosoꞌmo lengeleꞌmize molaze. Nemuꞌ Oꞌmoso eiꞌ evenele zuho igi mili ilizaniꞌ o nolidokovoꞌ igi mili minilo lo lo-lengemo minuneꞌ ma neive. \p \v 13 Idoꞌ laza Oꞌmosoꞌmi gamazi lo-lingimunivo gilikevo haza eveneliti gamazi loloꞌ amineꞌ ve. Lingine Oꞌmosoꞌmi gamazi ve li gili di goꞌzaniꞌ ma neive. Mo lamineꞌ Oꞌmosoꞌmi gamazi neive. Oꞌmosoꞌmi gamazi neꞌmo monoꞌ gili gili eleꞌvoleꞌ i nizave lengita gono daaꞌ neive. Nemuꞌ nene laza gamene gamene goseleꞌ lebelamivo Oꞌmoso opoꞌni laaꞌ noune. \v 14 Neze zuho mate, Oꞌmosoꞌmi evenele zuho Zudaia misubouko Izesuꞌ Kilisitoda vi giꞌmizave inginesi linginesi hamoꞌ suno di nizavo mulumo initeꞌ i-lingidi engiꞌ nene Zuda vete goboni malaꞌ malaꞌ i-ngidaniꞌ. Aꞌmineꞌmine igi lingi zuho malitesi goboni mili-lingidaniꞌ ve. \v 15 Zuda ve ingine neve gozopoꞌ Oꞌmosoꞌmi gamazi li sotoꞌ igaꞌ ave polohete nene ngibili hilaniꞌ. Idoꞌ aꞌmineꞌmine igi Guvelesi ve Izesuꞌni nesi bili hilaniꞌ ve. Idoꞌ leze libili gaꞌ limiselaniꞌ. Aꞌmine Zuda vemuꞌ Oꞌmosoꞌmo gilivo lamineꞌ amineꞌ. Aꞌmine Zuda ve nete eveneꞌ mukiꞌ numudoꞌ namadoꞌ ve nene lovo i ngimi minaaꞌ nave. \v 16 Laza ato atoꞌ vetida vo monoꞌ lo-ngemekunivo gili Oꞌmosoꞌmo do nguꞌ izivo minilizave lo volosa nonivo aꞌmine Zuda ve ingine neꞌmine igi lelikumuꞌ nene monoꞌ goloso laaꞌ nanako aka hize tilelobe li lovo gani li-limaaꞌ aniꞌ. Ingine neꞌmine iviꞌ iviꞌ igi minikevo engiꞌ lihime ehetoꞌ ehetoꞌ ogo dize minavo Oꞌmosoꞌmo izeboloꞌ molaniꞌ neꞌmi lovoꞌve nene engita mo ogo minave. \s1 Pauloꞌ Tesalonika Ebeta Gohi Volove Lo Gala Gilineꞌ Gamazi \p \v 17 Neze zuho mate, leliꞌ nene gamene ngomo hulo hotoꞌ o-lengedo siheleꞌni izipe neꞌmine loloꞌ ogo noneꞌza hulo hotoꞌ o-lingiduneꞌ nene lutedunuꞌ nomive. Okode losuvodunukovoꞌ neꞌmine une. Nemuꞌ nene lengikumuꞌ lisivo mino lingi vo ningelone lo amuzo molo gelo aka viseꞌ ogo minune. \v 18 Lengita volone lo gelo minuneꞌ nenako Pauloꞌ naza gamene masi masi volosa okuvo Sataniꞌmo aka hize tile-nidineꞌ. \v 19 Lengikumuꞌ ve lo laniteꞌ gelaaꞌ noune. Nene neꞌmino neive: Guvetesi ve Izesuꞌ hetelelineꞌ gameneuꞌ nene zaaꞌ vete leliꞌ gonoliꞌmi gihile liliꞌ ilizave. Langise nene leliꞌ gonoliꞌmi gihile liliꞌ ilisave. Nemuꞌ lengikumuꞌ lolize izo minaaꞌ noune. \v 20 Lengikumuꞌ muludeuꞌ lamineꞌ gelo Oꞌmoso opoꞌni laaꞌ none. \c 3 \p \v 1 Lengikumuꞌ nisivo mulumo gelo minuvoniꞌ nene edamivo Timoteoꞌ aza hulo-nedo lengita vavo nenikovoꞌ Atena numuda minelove lo gelo \v 2-3 lelikisi makaꞌ Oꞌmosoꞌmi gono do Kilisitoꞌ gamaziꞌve lamineꞌ lo sotoꞌ ogaꞌ ive leze zuho Timoteoꞌni imiselekuve. Idoꞌ imiseluvoniꞌ nene aza lengita vo monokumuꞌ lengiꞌ goboni mili-lingidi nizaniꞌ neꞌmo nene monoꞌ hulikelizave lo gatine do lutine do ngi lo-lengedo Izesuꞌnimuꞌ gili eleꞌvoleꞌ naniꞌ nene do amuzo molo-lengedelive lo imiseluvoniꞌ ve. Ee, Oꞌmosoꞌmo gelavo aꞌmine geni nene ha gehelonidoꞌ o noneꞌ nene lingine mo gili nizave. \v 4 Ee, aꞌmine geni olihe sotoꞌ amivo laza lengita ha minuneꞌ gameneuꞌ nene mulumo geni niteꞌ sotoꞌ o-ledelesa neive lo gomuꞌ ogo lo-lingimuneꞌ nenako nemuꞌ nene aꞌminemuꞌ mo ningi gili nizave. \v 5 Idoꞌ lemenguꞌ molaaꞌ ive lengemenguꞌ molavo lengita gono duneꞌ nene vo haza ogalinako monoꞌ gili di nizahe idoꞌ hulahe lo neꞌmi monovo gelelove lo lengikumuꞌ mulumo naba gelosa ogo molo minuvonikisi edamivo Timoteoꞌni imiselekuvo vineꞌ ve. \p \v 6 Idoꞌ Timoteoꞌ aza lingisi minadatiꞌ lezela ogo hetelo lingine Izesuꞌnimuꞌ gili eleꞌvoleꞌ igi minaniꞌ nemuꞌ veteteꞌ ogo lo-lemave. Idoꞌ lelikumuꞌ gilikevo gamene gamene lamineꞌ ogo minaaꞌ ivo laza lingine ningelone lo minaaꞌ uneꞌ neꞌmino linginesi aꞌmineꞌmine igi lezemuꞌ ningelone li gili minaaꞌ aniꞌ nesi lo-leme osuꞌ lave. \v 7 Lo-leme osuꞌ lavo neze zuho, lingine Izesuꞌnimuꞌ gili eleꞌvoleꞌ igi minaniꞌ nene gelo nemuꞌ lengikumuꞌ geni libilineꞌ nene mate-ledavo goboni mili-lidi nizavo mulumo gelo noningukisi lamineꞌ giluneꞌ ve. \v 8 Idiꞌnise lingine Guvetesi vela vi giꞌmizi eleꞌvoleꞌ i nilizaniꞌ nemuꞌ gelo luteuꞌ lamineꞌ ogavo gohi mine lamineꞌ ogo ogo molo minelesune. \v 9 Idoꞌ lengikumuꞌ ve lo Oꞌmosoꞌmi veleloꞌ muludeuꞌ lamineꞌ goloso giluningumuꞌ ve lo lengikumuꞌ do dizosa Oꞌmoso opoꞌni lolone. \v 10 Gele lemavo lengita vo ge ninge ne ninge lo monoꞌ linge ma mineꞌmo vo neineꞌ nene imineꞌ molo lo-lengemelone lo holisekisi holukakisi vauve elo Oꞌmosola laaꞌ noune. \p \v 11 Idoꞌ Meteho Oꞌmoso asiꞌvesi Guvetesi ve Izesukisi voloneꞌ akate velo hulo lengita ivo. \v 12 Guvetesi ve lengita gono davo lengikuꞌ lutine ge neme ne geme li mini laꞌlise leliꞌ lute linginela muluneꞌ neꞌmini linginesi aꞌmineꞌmine igi lutine eveneꞌ mukita milikevo buu lo aꞌmine monovo amuzo molo minelive lo Oꞌmosola nolune. \v 13 Neꞌmine ogo Guvetesi veꞌmo lutine do ngi lo-lengedavo Guvetesi ve Izesuꞌ eze evenele zuho mukikisi ogo hetelelineꞌ gameneuꞌ lingine nene Oꞌmosoꞌmo ningivo lihimetine nomivo lutine laminekisi minilizave. \c 4 \s1 Mino Molo Nonivo Oꞌmosoꞌmo Gilivo Lamineꞌ Ilineꞌ Gamazi \p \v 1 Neze zuho mate, gamazi mo gize lengemekuvoniꞌza ma neineꞌ nene lo-lengemeloze. Gililo. Guvetesi ve Izesuꞌ eiꞌ velemuꞌ ogo gatine do amuzo molo lo-lengedo lingine monokuꞌ igi mili minilizaniꞌ neꞌmo Oꞌmosoꞌmo gilivo lamineꞌ ilineꞌ neꞌmi monovo apize lingimuneꞌ neꞌminevoꞌ igi minilo lo nolo-lingimune. Neꞌmine igi nizaniꞌza gohi amuzo mili minilo lo nolo-lingidune. \v 2 Lingine gili dalizaniꞌ gamazi Guvetesi ve Izesuꞌ velemuꞌ ogo gozopoꞌ lo-lingimuneꞌ nene mo gili nizave. \v 3 Oꞌmosoꞌmo neꞌmine igi minilizave lo gelo tiꞌ lo laaꞌ neive: Veneꞌ vemohoꞌ gopoꞌ napaꞌ monaaꞌ nene huli eveneꞌ kekeize ve, ve lisiheꞌ lamineꞌ minilizave lo laaꞌ neive. \v 4 Lingine hamo hamoꞌ okodine di kekeize li mini eveneꞌ veꞌnidoꞌ lihimetine nomivo minilizave. \v 5 Eveneꞌ atoꞌ atoꞌ Oꞌmosomuꞌ gilamavete veneꞌ alumuꞌ ngumo helepeleꞌ ivo aꞌminemukovoꞌ gili di monaaꞌ nave. Lingine ingine igaꞌ adiꞌmine amilo. \v 6 Maliꞌmo neꞌmine ilineꞌ nene ve gonoloho noso molaniꞌ nene avutoꞌ ogo elenahine longoꞌ ogo aꞌmine ve gonolohi initeꞌve do gopo o-dalive. Neꞌmine ilizave nene Guvelesi veꞌmo lihime ngemeleseive lo gomuꞌ ogo lo-lingimuneꞌ ma ve. \v 7 Oꞌmosoꞌmo lengeleꞌmize molaniꞌ nene veneꞌ vemohoꞌ gopoꞌ napaꞌ monangutiꞌ lutine nene goloduvosi minilingumuꞌ ve livoba lutine nene guluviꞌ lamineꞌ lisiheꞌ minilingumuꞌ ve lo lengeleꞌmize molaniꞌ ve. \v 8 Nemuꞌ nene aꞌmine gamazi gele hulilive neꞌmo haza eveneliti gamazi gele huluhe lo Oꞌmosoꞌmi gamazi gele huloloseive. Idoꞌ gamaziꞌve gele hulilinguꞌ nene aza Oꞌmoso nesi vasa ize-deleseive. Ee, eze Sikalahuꞌve lamineꞌ lengemaaꞌ ive Oꞌmoso nene vasaꞌ ize-deleseive. \p \v 9 Lutinedunuꞌ nasahiliꞌ ge o-nede ne o-gede li minilizave lo Oꞌmosoꞌmo asiꞌve monovoꞌve lengelebizo lo lengeme neineꞌ nenako laza luhuvo niteꞌ gize lengemo lingine Izesuꞌ evenele zuho linge nene lutine ngimilizave lo nanitekumuꞌ lo-lengemelone. \v 10 Idoꞌ lo-lengeme neineꞌ neꞌmine igi lingine Makedonia misubouꞌ Izesuꞌ evenele zuho miniꞌmi moni nizave mukiꞌ nene lutinedunuꞌ nasahiliꞌ i-ngidi minaaꞌ nave. Neꞌmine igi nizaniꞌza gohi amuzo mili li-ngimi minilo lo gatine do nolo-lingimune. \v 11 Neꞌmine ogo gamazi tiꞌ lo lo huko lo-lingimuneꞌ: Zou lo mino eveneꞌ maliti gamaziloꞌ nehe nosoꞌ nitetoꞌ nehe gopo domo dize dize ogo monamo leliꞌ initetemukovoꞌ gelo mino laꞌlisete adedunuꞌ gono do minelone li neꞌmine ilisavoꞌ amuzo milalo. \v 12 Neꞌmine ikevo nemuꞌ eveneꞌ monoꞌ gilamavete gilikevo monovotine lamineꞌ mineleseive. Idoꞌ neꞌmini gono dalizadiꞌmo initeꞌ matatine vaiꞌ lo minavo eveneꞌ mala initekumuꞌ vokuꞌ vokuꞌ ma lilizadoꞌ o minamoloseive. \s1 Guvelesi Ve Tineꞌ Molo Ogo Do Ote-ledelineꞌ Gamazi \p \v 13 Neze zuho mate, gililo. Monoꞌ gilamavete ingine hilavemuꞌ gopo gaꞌine gili mo hili osuꞌ likeve li gohi ningamolosune li ive nama igaꞌ nave. Ingine neꞌmine igaꞌ naniꞌza linginesi neꞌmine ikelizave lo hilavemuꞌ nene lo-lengemelouze. Gililo. \v 14 Laza nene Izesuꞌ hilingutiꞌ gohi otineꞌ nene gele eleꞌvoleꞌ o none. Nemuꞌ tiꞌ lo gelelone: Tineꞌ molo alineꞌ gameneuꞌ nene Izesuꞌnimuꞌ gili eleꞌvoleꞌ igi hilave inginesi Oꞌmosoꞌmo ngeleꞌmizo aloseive. \p \v 15 Guvetesi lineꞌ gamazi ma lo-lengemelesune: Misubouko vetesi nonive nete Guvetesi ve alineꞌ gameneuꞌ nene hilave ngivileꞌ amolosune. \v 16 Guvetesi ve Okulumokutiꞌ lemelove lo amuzo molo vise lavo angeloliti guveꞌinesi ve naba neꞌmo nolo molavo Oꞌmosoꞌmi pikuliꞌve neꞌmo nolo molavo lemeleseive. Nolimivo Kilisitoꞌnimuꞌ gili eleꞌvoleꞌ igi minadotiꞌ hilave ingine gomuꞌ mili otilisave. \v 17 Otikevo evenele zuho lingela laza vetesi minelonive nene Oꞌmosoꞌmo leleꞌmizo dizavo aꞌmidoꞌ imineꞌ molokunivo limuso avileloꞌ Guvelesi vesi makaꞌ do bizelesune. Neꞌmine ogo Guvetesi vesi minevoꞌ minevoꞌ ogo minelesune. \v 18 Nemuꞌ nene lingine gamazi mene li voleloꞌ meloꞌ igi gili hilavemuꞌ mulumo gilii ma ge do hongu lo-nede ne do hongu lo-gede li minilo. \c 5 \s1 Guvetesi ve Alingumuꞌ Gizebo Ogo Mineloneꞌ Gamazi \p \v 1 Neze zuho mate, gamene nanikeꞌ ogo vavosa Guvetesi ve alive idoꞌ naniteꞌ naniteꞌ sotoꞌ ogavosa alive. Neꞌmine initekumuꞌ nene nanitekumuꞌ luhuvo niteꞌ gize lengemelone. \v 2 Langisetine gili nizave. Gumineloꞌ ve holukaꞌ alizave lo gelamuneꞌ gameneloꞌ igi hetelaaꞌ adiꞌmino Guvetesi vesi aꞌmineꞌmine ogo aloseive lo gelamoloneꞌ gameneloꞌ ogo heteleleseive. \v 3 Aꞌmine gameneloꞌ eveneꞌ ingine gamene lamineꞌ initeliꞌmo lebelamilineꞌ gamene neive li nizavo ngemengingi initeliꞌmo liteꞌ lo ogo mudise do goloso o-ngedeleseive. Izipe gatuꞌinesi veneꞌ ingine mulumo gililiza gamene gilami gopo nimonavo mulumo inginela sotoꞌ ogavo niniꞌ igaꞌ naniꞌ neꞌmine ogo aꞌmine ngemengingi initeꞌ nene sotoꞌ o-ngemeleseive. Sotoꞌ o-ngemavo nene ngeli golise vilizahe. \p \v 4 Neze zuho mate, lingine nene initekumuꞌ ma gilami litiꞌmusouꞌ ma minamave. Nemuꞌ nene gumineloꞌ vemuꞌ eveneꞌ ingine gizebo igi minamilizaniꞌ gameneloꞌ igi hetelaaꞌ aniꞌ neꞌmino linginesi aꞌmine gamenemuꞌ gizebo igi minamadoꞌ ogo do upuhoꞌ o-lengedalive. \v 5 Lingine mukiꞌ labanaliꞌmi zuho nizave. Litiꞌmusoꞌmi zuho nomune. \v 6 Nemuꞌ eveneꞌ lingela haza ve ingine luꞌine okise ongo minaaꞌ ineꞌ neꞌmino lute ongamivo lute gate gopo amivo laꞌlisete gizebo eleꞌvoleꞌ ogo minukeleꞌzo. \v 7 Ingine okise ingaaꞌ nave nene litiꞌmusouꞌ ingaaꞌ nave. Idoꞌ noso nii sipaki igaꞌ nave inginesi nene litiꞌmusouꞌ nii sipaki igaꞌ nave. \v 8 Labanaꞌ gameneꞌmi evenele nounako sipaki amo lute gate do veveso minelone. Neꞌmine ogo Izesuꞌnimuꞌ gele eleꞌvoleꞌ o noneꞌ idoꞌ lute ngemaaꞌ nouneꞌ neꞌmo lepesete loloꞌ ogavo Oꞌmosoꞌmo do luꞌ izavo lamineꞌ minelone lo lute gilingili ogo minaaꞌ neineꞌ neꞌmo leze lovo angiliꞌ neꞌmine loloꞌ ogavo minelone. \v 9 Neꞌmi monovo neꞌmino neive: Oꞌmosoꞌmo izeboloꞌ molaniꞌ nene apase-ledo lihime lemelove lo leleꞌmize molaniꞌ nomive. Asi Guvetesi ve Izesuꞌ Kilisitoꞌ do luꞌ izavo minelone lo leleꞌmize molaniꞌ ma neive. \v 10 Hele noosa nehe vetesi minosa nehe ogavo ezesi minevoꞌ minevoꞌ ogo minelone lo Guvetesi ve lelikumuꞌ ogo hilineꞌ. \v 11 Nemuꞌ nene lutinedunuꞌ ge hize eleꞌ o-nede ne hize eleꞌ o-gede li lutine di amuzo mili mini monokuꞌ ge do amuzo molo-nede ne do amuzo molo-gede li idise igaꞌ naniꞌ neꞌmine i diivoꞌ vi minilizave. \s1 Gaꞌine Do Gekeꞌ Lo-ngidineꞌ Gamazi \p \v 12 Neze zuho mate, initeꞌ mamuꞌ amuzo molo nolo-lingidune: Guvetesi veꞌmo ngeleꞌmize molavo lengita monoꞌ gono di gizebo i-lingidi mini lengeleꞌmizi hehe li nizavemuꞌ nene gili lamineꞌ igi minilo. \v 13 Monoꞌ gono daaꞌ nanako engikumuꞌ gilikevo amuzo molo dizavo mini lutine ngimi nasahiliꞌ i-ngidi minilo. Idoꞌ lengiꞌ okodinguꞌ lovo lolize hizami hongu li minilo. \v 14 Idoꞌ neze zuho mate, gatine do tiꞌ lo nolo-lingidune: Izesuꞌ evenele malite okoꞌine losuvoꞌmi gono dami gopo minaaꞌ naniꞌ nene di hehe li-ngidilo. Idoꞌ golise gelekeleꞌ igi nizave nene di amuzo mili-ngidilo. Idoꞌ Izesuꞌ evenele maliti luꞌine nene eleꞌvoleꞌ amivo ma nene hize eleꞌ i-ngidilo. Neꞌmine igi eveneꞌ mukikumuꞌ eleseꞌ igi hongu li minilo. \v 15 Eveneꞌ maliꞌmo lengiꞌ muludine do goloso o-lengedavo ma lingine gohi eze o-lididiꞌmine ve li eze muluno di goloso i-damilo. Neꞌmine ikelizaze. Lutine gizebo lamineꞌ igi gamene gamene linginesi eveneꞌ mukikisi do lamineꞌ o-ngedelone li aꞌmine monovolokovoꞌ eleti igi mili minilo. \p \v 16 Muludinguꞌ gulumo avile lisivovoꞌ minilo. \v 17 Goseleꞌ lengebelamivo Oꞌmoso opoꞌni livoꞌ minilo. \v 18 Neꞌmine manaꞌmine initekumuꞌ Oꞌmoso opoꞌni livoꞌ minilo. Izesuꞌ Kilisitoꞌ evenele zuho nizangumuꞌ nene Oꞌmosoꞌmo neꞌmine igi minilizave lo gele neive. \v 19 Oꞌmosoꞌmi Sikalahuꞌ nene izi huki-damilo. \v 20 Neꞌmine ami Oꞌmosoꞌmi veletiꞌ gamazi li-lingimilizaniꞌ nene gilikevo haza niteꞌ amivo. \v 21 Gamazi mukiꞌ nene lamineꞌ nehe goloso nehe lii izeꞌ mili gili minilo. Lamineꞌ neivo ma gili di minilizave. \v 22 Idoꞌ goloso niteꞌ atoꞌ atoliꞌmine mukiꞌ nene hulilizave. \p \v 23 Oꞌmoso aza hongu meleho asiꞌve lutine do lamineꞌ gehepeve o-lengedo gizebo o-lengedavo vodinesi lengemenisi okodinesi lisiheꞌ ogo lamineꞌ minavo Guvetesi ve Izesuꞌ Kilisitoꞌ alineꞌ gameneuꞌ nene lihimetine nomineꞌ minilizaho. \v 24 Elese molo lingimive neꞌmo lo huko lineꞌ gamaziꞌveꞌmi gihile do sotoꞌ molalingumuꞌ nene idise aꞌmene luvoniꞌ gamazi neꞌmi gihile nene do sotoꞌ molaloseive. \p \v 25 Neze zuho mate, lelikumuꞌ ve li Oꞌmosola li minilo. \v 26 Izesuꞌ evenele mukiꞌ nene monokuꞌ aꞌmine o neineꞌ monovoloꞌ eꞌmeti aꞌnidoꞌ di ngabutiꞌ izaaꞌ monovo ne igi mili minilo. \p \v 27 Naza Guvetesi veꞌmi velemuꞌ ogo amuzo molo tiꞌ lo nolo-lingiduve: Izesuꞌ evenele zuho mukiꞌ gili osuꞌ lilizangisi luhuvo niteꞌ mene gati ngimilo. \v 28 Guvetesi ve Izesuꞌ Kilisitoꞌ eiꞌ nasahiliꞌve linginela minelive lo Oꞌmosola noluve. Moda ve.