\id EPH - Mapudungun NT [arn] -Chile 2011 (DBL -2013) \h Efesio \toc1 Pablo ñi karta tati pu Efesochengealu \toc2 Efesio \toc3 Ef \mt1 Efesio \mt2 Pablo ñi karta tati pu Efesochengealu \ip Efeso waria ta kiñe doy fütra waria ti Imperiu Romanu mew, fey tüfachi karta lle Pablo tañi wirilelfiel tati feyentulechi Efeso waria che. Mufü rupachi tripalu ñi witranngeyawael ta Pablo, mülerpuy Efeso waria mew. Kiñe rupa Pablo mülepuy Efeso mew doy epu tripantu. \ip Kiñeke karta mew Pablo ayüley ñi küme eltuafiel ti wesake dungu, welu tüfachi karta mew femlay. Wirilelfi tati pu efesoche ñi yafültukuafiel tati feyentulechi pu che ka ñi küme kimael engün ti afmatufal montuluwün dungu mülelu ta Cristo mew. Ka femngechi ayüley ñi kimael engün Ngünechen ñi kuyfi adkünuelchi dungu ñi rume küme dungungen, tati trokiñ feyentulechi pu che mew. \c 1 \s1 Chalin dungu \p \v 1 Iñche ta Pablo, Jesucristo tañi apostol Ngünechen ñi piel mew, wirilelfiñ ta tüfachi karta tüfeychi pu che mülelu ta Efeso waria mew,\f + \fr 1:1 \ft Kiñeke kuyfi wirin mew ngelay: “ta Efeso waria mew”.\f* koneltulelu ta Ngünechen mew ka feyentulelu ta Cristo Jesus mew. \v 2 Fey Ngünechen taiñ Chaw ka Ñidol Jesucristo füreneaeymünmew kisu engu ñi kellun mew ka kisu engu ñi küme tüngün eluaeymünmew ta eymün. \s1 Ngünechen ñi montulchen ta Cristo mew \p \v 3 Püramyefiyiñ ta Ngünechen Ñidol Jesucristo tañi Chaw, fey taiñ kiñewkülen mew ta Cristo iñchiñ füreneeiñmew itrofill kümeke dungu mew. \v 4 Ngünechen ta dullieiñmew ta Cristo mew petu ñi dewmangenon rume ta mapu, femngechi taiñ müleael kisu mew, taiñ nieael nor mongen ka taiñ nienoael chem yafkan no rume. Kisu ñi piwkeyen mew \v 5 wüne dullikünueiñmew femngechi ta Ngünechen kisu ñi yall reke taiñ nieaetew ta iñchiñ Jesucristo mew, chumngechi kisu ñi adkünuel ka ñi ayüelchi dungu. \v 6 Fey tüfachi dungu mew rumel püramyekefiyiñ ta Ngünechen kisu ñi fütra küme pepiluwün mew, femngechi füreneeiñmew kisu ñi sakin Fotüm mew. \v 7 Cristo mew, Ngünechen ta kulliñmaeiñmew reke kisu ñi Fotüm ñi wütruelchi mollfüñ mew feychi lalu, ka wiñoduamatueiñmew iñchiñ taiñ yafkan mew. \v 8 Ngünechen pengeleleiñmew kisu ñi fentren piwkeyen taiñ eluetew mew kom kimün ka fill adümuwün. \v 9 Femngechi elueiñmew taiñ kimüñmayafiel kisu ñi kimngekenofelchi küme dungu kisu müten tañi adkünuel femngechi tañi ayüel ñi femürpuael ta Cristo mew \v 10 chumngechi ñi adkünungen tüfachi dungu. Fey rüfkünu mew ñi mupiael puwle ta tripantu, Ngünechen tañi trawülael itrokom dungu, fey Cristo tañi longkoleael tati mülelu wenu mapu mew ka müleyelu nag mapu mew. \p \v 11 Ngünechen am rumel femkelu itrokom tañi adkünuel kisu tañi kümelu ñi trokifiel, feymew ta dullintueiñmew taiñ koneltuael ta Cristo mew femngechi taiñ püramyeafiel iñchiñ taiñ mongen mew. \v 12 Iñchiñ taiñ pu judiungen wünelu mew maneluwiyiñ ta Cristo mew, femngechi taiñ mongen mew ñi püramyengeael ta Ngünechen ñi fütra pepiluwün. \v 13 Ka femngechi eymün, feychi allkülu ti rüfngechi werken kimelün dungu, ti we kimelün montuluwün dungu, fey feyentuymün ta Cristo mew, kiñewimün ta kisu mew, ka markakünungeymün ta Ngünechen tañi ngenngetun ta eymün mew tati Lif Küme Püllü mew, kisu tañi feypikünuel ñi wülael. \v 14 Tati Lif Küme Püllü taiñ llowel feypiley taiñ llowael ti koneltuleelchi montun, Ngünechen taiñ eluaetew feychi kom montulfile kisu ñi dullituelchi trokiñche. Fey femngechi ta püramyengeay kisu ñi fütra pepiluwün mew. \s1 Pablo ngillatufi ta Ngünechen ñi eluafiel kimün tati pu feyentuyelu \p \v 15 Feymew, kimnielu am iñche eymün tamün feyentulen ta Ñidol Jesus mew ka tamün piwkeyeniefiel kom tati koneltulelu Ngünechen ñi trokiñche mew, \v 16 fentekünukelan ñi mañumtuafiel ta Ngünechen eymün mew, iñche ta ngillatuñmaniewkeyiñ. \v 17 Ngillatukefiñ taiñ Ñidol Jesucristo ñi Ngünechen, tati fütra pepiluwünngechi Chaw, tamün eluaetew Lif Küme Püllü mew küpachi kimün, femngechi tamün longkontukuafiel kisu ñi pengelelchi dungu ka ñi doy küme kimngeael. \v 18 Ka ngillatukefiñ ta Ngünechen eymün tamün fente küme kimafiel, ka femngechi tamün küme adümael ñi chumngechilen tati maneluwün tamün mütrümetew ta Ngünechen. Ka femngechi tamün kimafiel ti fütra küme montuluwün Ngünechen tañi eluafiel tüfey engün tati koneltulelu kisu ñi trokiñche mew. \v 19 Ka ngillatukefiñ ta Ngünechen tamün kimael kisu ñi fentren nieelchi pepiluwün, tüfey taiñ elunieetew iñchiñ tati pu feyentulelu. Fey tüfachi fütra pepiluwün iñchiñ taiñ llowel fey ta Ngünechen ñi pengelelchi pepiluwün \v 20 feychi wiñomongeltufilu ta Cristo ka elufi ñi llowael kom püramyen, fey ñi müleael kisu engu ta wenu mapu mew. \v 21 Ka elufi tañi ngünenieafiel itrokom tati nielu pepiluwün, awtoridad, ngüneluwünngelu ka ñidolküleyelu mew ka ñi ngünenieafiel kom tati mülelu fantepu mew ka tati mülerpualu. \v 22 Ngünechen itrokom dungu wültufi ta Cristo ñi ngünenieael, ka Cristo müten ta longkokünufi itrokom ñi trokiñche mew. \v 23 Fey ñi trokiñche am Cristo ka müten ñi felen, Cristo am itrokom mew mülelu, fey Cristo ka müley itrokom dungu mew. \c 2 \s1 Montuiñ Ngünechen ñi piwkeyen mew \p \v 1 Kuyfi mew eymün la reke felekefuymün tamün püntülekefel mew ta Ngünechen mew ti wesake dungu tamün femkefel mew ka yafkan mew \v 2 tamün mongelekefel. Eymün ta inaniekefuymün tüfachi mapu mew müleyechi dungu, ka femkefuymün ñi ayükeel weküfü tati ngünenielu ta rangiñ wenu ka yafültukuniefilu tüfeychi pu che tati müngeltukenofilu ta Ngünechen. \v 3 Ka femngechi mongelekefuiñ kuyfi mew kom iñchiñ. Inaniekefuiñ kisuke iñchiñ taiñ illutukeelchi dungu, fey ka mallmawkülekefuiñ taiñ yafkafe mongen mew ka taiñ rakiduam mew. Tüfeychi kuerpu ñi wesake wimtun mew felefuy Ngünechen taiñ fütra kutrankayaetew, chumngechi feley ta kakelu pu che. \v 4 Welu Ngünechen am rume kutranpiwkeyechekelu, fey pengeli taiñ rume piwkeyeetew \v 5 feychi la reke felelu iñchiñ taiñ yafkan mew, fey elutueiñmew we mongen kiñentrür ta Cristo iñchiñ. Ngünechen ñi küme piwkengen mew eymün elungeymün tamün montuael. \v 6 Ngünechen ta wiñomongeltueiñmew kiñentrür ta Cristo Jesus iñchiñ, ka elueiñmew taiñ puwael kisu iñchiñ ta wenu mapu. \v 7 Fey tüfa femi femngechi tañi rumel pengelael ti küpalechi tripantu mew kisu taiñ fentren piwkeyeetew mew, Ngünechen taiñ küme piwketuetew ta Cristo Jesus mew. \v 8 Fey Ngünechen ñi küme piwkengen mew, eymün elungeymün tamün montuael tamün feyentulen mew. Fey tüfachi dungu eymün kisutu tamün femkünunoel, welu may ta elueymünmew ta Ngünechen. \v 9 Ka eymün tamün kisu femelchi dungu no, fey iney rume ngelay tañi mallmawael chem mew no rume. \v 10 Fey Ngünechen müten ta dewmaeiñmew. Kisu ta femkünueiñmew ta Cristo Jesus mew, femngechi taiñ femael kümeke dungu chumngechi ta kisu ñi wüne adkünuel ta kuyfi mew. \s1 Cristo mew nieiñ küme tüngün \p \v 11 Feymew llemay, eymün, tati pu judiu tuwünngenolu, sirkunsidalelay pikeeymünmew tati sirkunsidalechi pu judiu. (Femngechi feypikeeymünmew sirkunsidalenolu am eymün tamün kuerpu mew tati pu judiu reke.) \v 12 Fey tukulpamün tüfa: kuyfi mew kimkelafuymün ta Cristo. Fütra wichutripalekefuymün tati Israel trokiñche mew, fey koneltulekelafuymün ti eldungu mew ka Ngünechen ñi tukulpakünuelchi dungu mew no rume. Mongelekefuymün tüfachi mapu mew, fey tamün kimnofiel ta Ngünechen ka tamün nienon ta maneluwün no rume. \v 13 Femngechi kuyfi mew püntütripalekefuymün kisu mew, welu fewla fülkonpatuymün ka kiñewkületuymün ta Cristo Jesus mew kisu ñi wütrulelchi mollfüñ mew. \v 14 Cristo tañi duam nietuiñ küme tüngün. Kisu ta kiñewkünutufi tati pu judiu ka ti judiu tuwünngenolu ñi kiñe trokiñchengetuael engün. Apümfi tati kayñetuwün dungu, fey tañi püntülniekefetew engün. Feychi lalu \v 15 Cristo apümtukufi ñi femngechi werkülefel ti ley dungu, fey ti epu trokiñchengekefulu, kiñe we trokiñchengetuy müten, tüfey tati kiñewkülelu ta kisu mew. Fey ta famngechi mületuy ti kümelkawtun. \v 16 Kisu ñi lan mew ta kürus mew, Cristo femkünuy ñi afael ti kayñetuwün ti epu trokiñche mew, fey elufi ñi kümelkawtuael ta Ngünechen mew, femngechi ñi kiñe trokiñchengetuael. \p \v 17 Cristo küpay tañi wülpayael tati kimelün küme tüngün dungu itrokomngealu eymün llemay ta alü kamapu mülekefulu reke ta Ngünechen mew ka femngechi tüfey engün tati mülekelu fül mew. \v 18 Fey Cristo mew ta kom kiñewkülen feletuiñ iñchiñ femngechi taiñ pepi fülpuael ta Chaw mew tati kiñen Lif Küme Püllü mew müten. \v 19 Feymew llemay, eymün ta dew ka tripanche reke felewetulaymün, ka wichu trokiñ mapu ngelaymün, welu may ta fewla kiñewün koneltuleymün ta Ngünechen ñi trokiñche ñi nieelchi küme dungu mew, ka reñmakonkületuymün ta Ngünechen ñi reñmache mew. \v 20 Eymün ta kiñe fütra wenu ruka reke feleymün Ngünechen tañi dewmakünuel tati pu apostol ka ti pu pelon wentru\f + \fr 2:20 \fk ti pu pelon wentru: \ft fey tüfachi pu che tati pu pelon wentru Kuyfi Chillka mew mülelu no, welu may kiñeke feyentulechi che nütramyekelu Jesus ñi küme dungu.\f* ñi elkünuel mew, fey Jesucristo müten dullin kura reke feley, tati küme newentulniefilu tati fütra ruka. \v 21 Kiñewkülen ta Cristo mew, kom ti fütra ruka amuley ñi dewmangen, fey puwle wüla tañi küme ngillatuwe rukangeael tutelkalelu ka kiñewkülelu ta Ñidol mew. \v 22 Ka femngechi eymün, kiñewküleymün ta Cristo mew, femngechi kiñe ngillatuwe ruka reke tamün feleael, fey tüfey mew mülekey ta Ngünechen kisu ñi Lif Küme Püllü mew. \c 3 \s1 Pablo werküngey ñi kimelafiel ti Küme Dungu tati pu judiu tuwünngenolu \p \v 1 Fey iñche Pablo püresungen tamün wewpilelfiel mew Cristo ñi we kimeltun dungu, eymün tati pu judiu tuwünngenolu. \v 2 Eymün ta dew feley tamün kimniefiel ta Ngünechen, kisu ñi küme piwkengen mew, werküngen tañi wewpiael tüfachi dungu eymün tamün fürenengeael. \v 3 Ngünechen pengeli ti kimngekenofelchi adkünu dungu, fey ta eluenew ñi kimafiel, chumngechi ta wünetu mew kiñe pichin dungu dew wirileluwiyiñ. \v 4 Fey chillkatufilmün, ngüneduamaymün iñche tañi kimniefiel ta Cristo ñi kimngekenofelchi dungu. \v 5 Tüfachi dungu, fey ta kuyfi mew elungelay ñi kimael ta iney no rume, welu fewla ta Ngünechen kisu ñi Lif Küme Püllü mew pengelelfi kisu ñi lif mongenngechi pu apostol ka ti pu pelon wentru. \v 6 Fey tüfa lle tati kimngekenofelchi dungu: feyti pu judiu tuwünngenolu ka koneltuley ñi llowael engün ti werken montuluwün dungu ti pu judiu reke. Koneltuley engün ka feychi trokiñche mew, ka femngechi koneltuley engün Ngünechen ñi tukulpakünuelchi dungu ta Cristo Jesus mew. \p \v 7 Ngünechen ñi füreneetew mew, eluenew tañi küdawyeafiel tüfachi werken dungu, kisu ñi adkünuel tañi pepiluwün mew. \v 8 Iñche ta inankülen tati doy illamfalkülelu itrokom ti koneltulelu ta Ngünechen ñi trokiñche mew, welu kisu eluenew tüfachi werken dungu tañi kimelelafiel tati pu judiu tuwünngenolu tati trürümfalnochi fütra küme felen ñi nieel ta Cristo. \v 9 Fey iñche ta yefaldunguenew tañi kimelelafiel ta itrokom che tüfachi dungu. Ngünechen dewmay itrokom tati mülelu, welu kisu müten kimniey ñi adkünuelchi dungu ñi femael ta Cristo mew. \v 10 Fey Ngünechen femngechi femkünuy kom tati wenu mapu müleyechi pepiluwün kütu ñi kimafiel engün Ngünechen ñi adkünuelchi dungu kisu ñi trokiñ feyentulechi che mew. \v 11 Fey Ngünechen femngechi femi chumngechi ñi rumel adkünuel ñi femael taiñ Ñidol Jesucristo mew. \v 12 Fey Cristo tañi duam feletuy taiñ fülkonpuael ta Ngünechen mew, feyti maneluwün taiñ nieel taiñ feyentun Cristo mew. \v 13 Feymew llemay, llellipuwayiñ tamün ngañwadduamnoael iñche ñi kutrankawkülen mew, iñche am kutrankawkülelu eymün tamün duam, tamün fürenengen mew. \s1 Cristo tañi piwkeyen \p \v 14 Fey tüfachi dungu mew lukutuken taiñ Ñidol Jesucristo ñi\f + \fr 3:14 \ft Kiñeke kuyfi wirin mew ngelay: “taiñ ñidol Jesucristo ñi”.\f* Chaw ñi adkiñ mew. \v 15 Fey kisu mew kom tati pu che feyentulelu, kiñe trokiñchengey müten, nielu am engün kiñe Chaw müten, tati petu mongeleyelu tüfachi mapu mew ka tati dew layelu. \v 16 Ngillatukefiñ ta Chaw, fey kisu ñi fütra pepiluwün mew eluaeymünmew newen tamün piwke mew, Ngünechen tañi Lif Küme Püllü ñi kellun mew, \v 17 femngechi ñi müleael Cristo tamün piwke mew tamün mupiltun mew. Femngechi ta eymün, newentuleaymün ka küme foliluwküleaymün reke tati piwkeyewün mew, \v 18 eymün tati pu feyentulelu tamün pepi küme longkontukuael itrokom ñi pütrü rupan, ñi alü tuwün, ñi alü konün ka ñi alü püran ta Cristo tañi piwkeyechen. \v 19 Ngillatuken may, tamün nieael tüfeychi piwkeyen, tati doy kümey itrokom dungu mew, femngechi tamün llowael Ngünechen ñi rume fütra piwkeyen tamün mongen mew. \p \v 20 Fey fewla, püramyengepe ta Ngünechen. Fey kisu ta fütra pepiluwünngey femngechi tañi doyelchi femael tüfey taiñ ngillatukefiel kam taiñ rakiduamkeel, kisu ñi pepiluwün taiñ kellukeetew mew ta iñchiñ. \v 21 ¡Püramyengepe ta Ngünechen ti pu feyentulelu mew ka Cristo Jesus mew, ka rumel rupaleachi tripantu mew! Felepe may. \c 4 \s1 Kiñewkülen tati Küme Püllü mew \p \v 1 Feymew iñche, tañi püresulen mew Ñidol tañi duam, feypiwayiñ nor piwke mew tamün miyawael chumngechi feley ñi femael tüfey engün tañi dullietew ta Ngünechen. Feychi dungu mew dullingeymün ta eymün. \v 2 Ñom piwkengeaymün, ka chemchingeaymün, ngenoafeluwünngeaymün ka welukonke küme duamtuniewaymün ta piwkeyewün mew. \v 3 Rumel ayülemün tamün kiñewküleael, tati Lif Küme Püllü ñi kellun mew ka tamün dew elunieetewchi küme tüngün mew. \v 4 Müley ta kiñe kuerpu ka kiñe Püllü, \q1 feyta femngechi ta Ngünechen dullieymünmew ta kiñe maneluwün mew müten. \q1 \v 5 Kiñengey müten ta Ñidol, \q1 kiñe mupiltun müten ka kiñe fawtismu müten. \q1 \v 6 Müley ta kiñe Ngünechen, \q1 fey itrokom feyentulechi che ñi Chaw, kisu ngüneniefi kom tati mülelu, \q1 ka puwkintuniefi ta itrokom ka müley itrokom eymün mew. \p \v 7 Welu kake kiñeke iñchiñ Ngünechen ñi fürenechen mew llowiyiñ Cristo ñi wülelchi pepil, chumngechi kisu ñi ayüel. \v 8 Feymew tati Wirin Chillka feypiley: \q1 “Püratuy ta wenu mapu, \q2 fey püresuyetufi taiñ püresuniekefetew, \q2 fey kisu elufi ñi pepil ti pu che.”\f + \fr 4:8 \ft Salmo 68.18.\f* \p \v 9 Fey ¿chem am tati “püratuy wenu mapu” pin? Tüfa ta feypin ürke kisu tañi wüne nagpan tüfachi nag mapu mew. \v 10 Fey tati nagpalu ka femngechi kisu müten tati püratulu doy alü wenu mew, femngechi ta kom tañi ngünenietuafiel ñi fütra pepiluwün mew. \v 11 Fey kisu ka müten dullifi kiñeke che tañi apostolngeael,\f + \fr 4:11 \fk kiñeke tañi apostolngeael: \ft Jesus ñi dullielchi mari epu wentru ka femngechi kiñeke küdawkelu Pablo reke; tüfa engün dullieyew ta Cristo.\f* fey kakelu ñi pelon wentrungeael, fey kakelu kay ñi kimelael ti werkün montuluwün dungu, fey kakelu ñi pastorngeael ka kimeltufengeael. \v 12 Fey tüfa famngechi adkünufi kisu ñi pu che ñi ngenngeel mew tati poyetun küdaw ñi nieael engün, femngechi tañi kelluafiel ñi yafüluwküleael tati pu che feyentulelu ta Cristo mew. \v 13 Fey itrokom kiñewküleliyiñ wüla ta mupiltun mew ka femngechi taiñ küme kimafiel ta Ngünechen ñi Fotüm. Fey ta famngechi fente küme kim chengeaiñ ka doy amuleay taiñ küme kimün femngechi ta fente küme trüraiñ ta Cristo ñi lif mongen mew. \v 14 Pichikeche reke trürwelayaiñ. Tüfa engün müchayke kaletukey ñi rakiduam ka yengekey engün chem kake we kimeltun mew rume ka eluwkey kütu ñi ngünenkayaetew ti koyla ngünen niechi pu che tati miyawkelu welulkalechi rakiduam mew. \v 15 Welu may, feley taiñ dunguwael ti rüfngechi dungu küme piwkeyewün mew, taiñ doy fülkonael femngechi taiñ inayentuafiel ta Cristo, fey kisu longkoley tañi trokiñche mew. \v 16 Fey Cristo mew kom ñi trokiñche küme adüwküley engün. Ka küme welukonkechi kelluwkülekey, femngechi ñi küme amuleael engün ñi kiñewkülen ta piwkeyewün mew. \s1 Ti we mongen ta Cristo mew \p \v 17 Feymew llemay ta feypiwayiñ ka yefaldunguwayiñ ta Ñidol ñi üy mew: eymün tamün mongelewenoael chumngechi mongen niey tati pu che feyentulenolu Cristo mew, fey tüfa engün am mongelelu chumngechi ñi adnieetew ñi wesake rakiduam. \v 18 Fey engün ta trukurmaley reke ñi kimün. Kisu engün nielafi ti küme mongen küpalu ta Ngünechen mew, fey nienolu engün am tati küme kimün tañi wesa piwkengen mew engün. \v 19 Fey ñi wesa piwkengen mew engün, feymew wültukuwkey engün re wesake wimtun dungu mew, fey ñi miyawael chem wesa dungu mew rume. \v 20 Welu eymün dew feyentuymün ta Cristo, fey ngelay tamün miyawael tüfeychi wesake dungu mew, \v 21 rüf dungu mew am allkülu eymün Cristo ñi werken dungu ka adümfimün chumngechi mongen tamün nieael, chumngechi ñi feypilen Cristo tañi rüfngechi dungu. \v 22 Fey ñi chumngekefel tamün kuyfike mongen, famentufimün ka elkünutufimün tamün kuyfike tremyen wesake wimtun, tati kümenolu, ka ngünenkawkülelu ta kisu ñi illutukeelchi wesake dungu mew. \v 23 Eymün feley tamün nietuael we küme rakiduam tamün longko mew, ka tamün piwke mew. \v 24 Ka femngechi feley tamün nietuael we mongen tamün kuerpu mew, tati adkünuel chumngechi ñi ayüel ta Ngünechen, ka kimfalkelu ta kiñe nor mongen mew ka lif rakiduam mew, tati newentuwkülelu rüfngechi dungu mew. \p \v 25 Feymew llemay, doy koylatuwelayaymün, “welu may ta kake kiñeke dungupe ti rüf dungu kisu tañi chafche mew”,\f + \fr 4:25 \ft Sakaria 8.16.\f* fey kom iñchiñ am koneltulelu kiñe trokiñche mew müten. \p \v 26 “Fey lladkütuwülmün, yafkawkilmün”,\f + \fr 4:26 \ft Salmo 4.4 LXX.\f* ka elukefilmün tañi kiñe kom antüael tamün lladken. \v 27 Eluwkilmün tamün ngünenkayaetew ta weküfü. \p \v 28 Tati weñekefulu, weñewekilpe; eluwpe tañi küdawael, tañi küme küdawael kisu tañi kuwü mew, femngechi nieay chem rume tañi eluafiel kütu ti fillaluwkülelu. \p \v 29 Nütramkakelayaymün ta wesake dungu, welu may feley tamün nütramyeael re kümeke dungu müten, femngechi tati allküyelu ñi ayüwmayael ñi femael kümeke dungu ka ñi llowael engün küme felen. \v 30 Weñangkülkefilmün Ngünechen tañi Lif Küme Püllü, kisu mew ta eymün markakünungeymün reke femngechi tamün kimngeael Ngünechen ñi ngenngelen ta eymün mew puwle ti antü tamün montulngeael. \p \v 31 Famentuafimün tamün piwke mew ti wesake rakiduam, ti wesake illutun, ti lladken, wirarün, ti wesake piwün, ka itrofill wesake dungu tati femkeel. \v 32 Küme piwkengeaymün ka welukonke kutranpiwkeyewaymün ka welukonkechi wiñoduamawaymün chumngechi ta Ngünechen wiñoduamaeymünmew ta Cristo mew. \c 5 \s1 Chumngechi mongen ñi nieael Ngünechen ñi pu yall \p \v 1 Eymün am Ngünechen ñi sakin pu yall, eluwkülemün tamün inayentuafiel chumngechi mongen ñi nieel ta Cristo. \v 2 Welukonkechi piwkeyewmün, chumngechi ta Cristo piwkeyeeiñmew ta iñchiñ ka wültukuwi tañi layael iñchiñ taiñ duam, kiñe kümechi mañumtun reke ta Ngünechenngealu. \p \v 3 Eymün am koneltulelu Ngünechen ñi trokiñche mew, ngelay tamün nütramyeafiel no rume tati wesake ñiwaluwün dungu, ka chem fill wesake dungu no rume kam ta diñmatun dungu no rume. \v 4 Pofolka dungukelayaymün, ka wedwedka dungukelayaymün rume ka pekanka nütramlayaymün rume, fey tüfachi dungu am ta kümenolu. Welu may tamün femafel, püramyenieafimün ta Ngünechen. \v 5 Fey dew kimnielu am eymün, iney rume ta wedwedkawle ta domo mew kam ti femkelu chem wesake dungu rume kam ti diñmangelu (fey tüfachi dungu ta adentun ngünechen reke müley), fey tüfa engün ta pepi koneltulayay ta Cristo ka Ngünechen ñi longko ülmen küme mülewe mew. \v 6 Fey iney no rume ta ngünenkakeelmünmew ti falinochi dungu mew, fey tüfachi dungu mew am küpakelu ta Ngünechen ñi fütra kutrankachen tüfey engün mew tañi müngeltukenoetew. \v 7 Eymün ta niekilmün ta chem koneltun no rume ta kisu engün mew. \p \v 8 Kuyfi mew eymün dumiñ reke felechi wesake dungu mew miyawkefuymün, welu fewla tamün kiñewkülen ta Cristo mew, miyawtuymün pelon reke felechi kümeke dungu mew. Fey miyawtulu am eymün ti pelon mew reke, feley tamün nieael lif mongen, \v 9 fey tati pu che pelon\f + \fr 5:9 \ft Kiñeke kuyfi wirin mew feypiley: “tati Lif Küme Püllü”.\f* mew miyawlu niey fütra küme piwkeyewün, nor mongenngey ka rüf dungu mew miyawkey. \v 10 Adngelluwkülemün tamün femael Ñidol tañi tutekeetewchi dungu. \v 11 Keyükonkilmün ti falinochi wesake dungu mew, ñi femkeel tati pu miyawkelu dumiñ mew reke, welu may feypiafimün feyti dungu ñi femkeel engün ñi kümenon. \v 12 Yewenngefuy kütu tukulpan mew kisu engün tañi ellkankechi femkeel. \v 13 Welu femngechi ta itrokom dungu pengelngeyüm ta pelon mew, fey ta küme kimngekey, \v 14 pelon am ta kom pengelkelu. Feymew feypiley: \q1 “Trepenge, eymi tati umawkülelu reke. \q2 Witrapürange rangi ti pu lalelu mew, \q2 fey Cristo ta pelontuaeymew.” \p \v 15 Feymew llemay, küme kuñiwtukuwkeaymün tamün femkeelchi dungu mew. Wedwed reke mongelekilmün, welu küme rakiduam mew mayfe. \v 16 Fente küme küdawyenieaymün tamün dungu rupalechi tripantu mew, tüfa am mülelu iñchiñ ti kutrankawünngechi antü mew. \v 17 Kiñe wedwed reke femkilmün chem wesa dungu no rume, welu may ayütumün tamün femael chem dungu ñi ayükeel ta Ñidol. \v 18 Eymün inakefilmün putun dungu, fey tüfachi dungu ta yelümkey fill wesake femün mew. Tamün femafel, elufimün ti Lif Küme Püllü tamün ngünenieaetew, \v 19 femngechi tamün welukonke dunguwael ta salmo mew, tamün ülkantuael himno, ka ülkantun mew tamün püramyeafiel ta Ñidol tamün piwke mew. \v 20 Rumel mañumtukeafimün ta Chaw Ngünechen itrofill dungu mew Ñidol Jesucristo tañi üy mew. \s1 Ti pu feyentulelu ñi mongen ñi pu reñma mew \p \v 21 Welukonkechi yamniewmün, chumngechi tamün yamniefiel ta Cristo. \v 22 Eymün pu domo, yamniemün tamün füta chumngechi yamniefimün ta Ñidol. \v 23 Fey füta am ta longkolelu tañi kure mew chumngechi ta Cristo longkoley tañi trokiñche mew, ka femngechi ta Cristo Montulchefe kisu ñi trokiñche mew, fey ñi trokiñche kisu ñi kuerpu reke feley. \v 24 Fey chumngechi ta Cristo ngüneniey tañi trokiñche, fey ka femngechi feley ta domo itrokom mew ñi ngünenieaetew kisu ñi füta. \p \v 25 Eymün pu wentru piwkeyemün tamün kure, chumngechi ta Cristo piwkeyefi tañi trokiñche ka chalintukuwi ñi mongen kisu engün mew. \v 26 Fey tüfa femi femngechi tañi küme lif mongen ñi eluafiel. Küme liftufi kisu ñi dungun mew ka küchafi reke ta ko mew. \v 27 Femngechi tañi pengelpuafiel nienolu chem wesa korpa no rume ka nonikalenolu rume ka chem femngerumenolu rume, welu may fente küme lif mongen mew felelu. \v 28 Chumngechi ta kiñe wentru piwkeyeniey kisu ñi kuerpu, ka femngechi feley ñi piwkenieael kisu ñi kure. Fey ti piwkeyelu kisu ñi kure, kisutu ta piwkeyewkay müten. \v 29 Fey iney no rume am üdekenolu kisu ñi kuerpu, welu may ta iltukefi ka poyekefi, chumngechi ta Cristo femkefi tañi trokiñche. \v 30 Fey tüfeychi trokiñche am kisu tañi kuerpu. Fey iñchiñ ta koneltuleiñ tüyechi kuerpu mew. \v 31 “Feymew ta, wentru wichuay tañi chaw ka ñi ñuke mew, femngechi ñi wichu amayewael tañi kure engu, fey mür kiñe che reke müten ñi feleael.”\f + \fr 5:31 \ft Genesis 2.24.\f* \v 32 Fey tüfa ta kiñe fütra ellkan dungu reke feley, welu iñche konümpapefiñ ta Cristo ka kisu tañi trokiñ feyentulechi pu che. \v 33 Welu kake kiñeke eymün piwkeyepe kisu ñi kure, kisu ñi kuerpu reke, fey ti kure kay yamniepe tañi füta itrokom dungu mew. \c 6 \p \v 1 Pu wechekeche, müngeltukeaymün tamün fütakeche tamün piwkeyekefiel mew ta Ñidol, fey femngechi femkelu am nielu ta nor mongen. \v 2 Fey tati wünelechi werken dungu ta niey tüfachi tukulpan dungu, fey tüfa tati: “Yamniefinge tami chaw ka tami ñuke, \v 3 femngechi ta ayüwünngechi mongen nieaymi, ka alüntuay tami mongen ta mapu mew.”\f + \fr 6:3 \ft Exodo 20.12; Deuteronomio 5.16.\f* \v 4 Fey eymün kay pu chaw, wesa dungukelayaymün tamün pu fotüm kam ñawe, welu küme tremümafimün ka kimeltuafimün ñi poyeafiel ta Ñidol. \v 5 Pu küdawfe müngeltukeafimün iney rume ñidolkülelu ta eymün mew ta tüfachi mapu mew. Femkeaymün ta kom yamün mew, ekun mew ka nor piwke mew, petu poyeniefilu reke ta Cristo. \v 6 Poyeafimün, femngechi ta kisu engün petu lelinieelmünmew müten no, fey tamün kümelkawküleael ta kisu eymün, welu may kiñe müngeltulelu Cristo ñi kiñe kona reke, femkeaymün rüf piwke mew Ngünechen tañi ayükeel. \v 7 Küme duamkechi küdawkeaymün, petu poyefilu reke ta Ñidol, welu che ta poyepefilu reke no. \v 8 Fey dew kimnieymün ta kake kiñeke eymün, küdawfengele kam feyngenole rume, fey lloway ta Ñidol mew chem küme dungu rume femle. \v 9 Fey eymün kay, pu ñidolkülelu, ka femngechi müten küme piwketumün tamün pu küdawfe, tamün fill llükalkantu dungu mekenoafiel. Konümpamün, eymün ka kisu engün feley tañi ngünenieaetew ta Ñidol ti mülelu ta wenu mapu, fey kisu ta dullitukelafi ta kiñe che ta kangelu mew. \s1 Tati pu feyentulelu ñi weychawe \p \v 10 Welu fewla, pu peñi ka lamngen, yafüluwküleaymün tamün kiñewküleael ta Ñidol mew, kisu ñi pepiluwün mew. \v 11 Ingkawkülemün kom ti weychawe mew Ngünechen tamün eluetew, femngechi newenngeaymün tamün ingkawael weküfü ñi ngünen mew. \v 12 Fey iñchiñ am petu weychanolu tati pu che iñchiñ nielu ta kuerpu ka foro, welu may ti pu weküfü kom püle miyawkelu ta mapu mew, fey tüfa engün ta niey kisu ñi werken dungu, ka awtoridad ka ngüneniefilu ta tüfachi dumiñmalechi mapu. \v 13 Feymew, nüfimün kom ti weychawe reke felelu Ngünechen tamün eluetew, femngechi tamün newenngeael ti küpalechi kuñiwünngechi antü mew. Fey küme pepikawkülelmün tamün wechayael ka femngechi newentulelmün, wewlayaeymünmew ta weküfü. \p \v 14 Fey tüfa famngechi küme newentuwküleaymün, tukutuwkülemün reke ti rüfngechi dungu mew ka ingkawkülemün kiñe lif mongen mew. \v 15 Rumel eluwkülemün tamün wewpiael ka tamün kimeltuael ti küme tüngün werken dungu. \v 16 Doyelchi may, tamün mupiltun ta kiñe eskudo reke feley tamün montulaetew ti pu weküfü ñi üykülechi wechuñ wayki mew. \v 17 Fey ti montuluwün ta kiñe kasku chumpiru reke nieafimün, munulafilu tamün longko. Fey Ngünechen ñi dungu ta yungechi wayki reke feley, fey tamün elukeetew tati Lif Küme Püllü. \p \v 18 Elkünukilmün tamün ngillatuleael. Llellipulemün ka rumel ngillatuniefimün ta Ngünechen, tati Lif Küme Püllü ñi kellun mew. Trepeluwkülemün, ka ngañwadkilmün rume. Ka ngillatuñmaniefimün ta Ngünechen ñi trokiñche. \v 19 Ka femngechi ngillatuñmamuchi ta iñche, femngechi ta Ngünechen eluaenew ta dungu chumngechi feley tañi feypiael. Ka femngechi ta pepi küme dunguan yafüluwün mew fey ta famngechi wülafiñ tañi kimngeael ti kimeltungekenofelchi werken montuluwün dungu. \v 20 Ngünechen ta werküenew kiñe yedungualu reke tüfachi werken dungu mew, fey tüfachi dungu mew ta fewla püresulen. Ngillatuñmamuchi femngechi ta iñche ñi dunguael kisu mew chem rume ñi llükanienoafiel. \s1 Afpualu mew ti lemoria \p \v 21 Tikiko, iñchiñ taiñ sakin peñi, ka rüf mew ta kellukelu Ñidol ñi küdaw mew, fey yelelaeymünmew itrokom ti kimelün dungu ñi chumlen ta iñche ka petu ñi chem küdawün ta iñche. \v 22 Feymew werküleluwiyiñ ta eymün, fey tamün feypipuaetew taiñ chumlen ta iñchiñ, fey tüfa famngechi tamün yafültukuaetew. \p \v 23 Fey Chaw Ngünechen, ka Ñidol Jesucristo, eluafi tati pu peñi ka lamngen küme tüngün ka piwkeyen, mupiltun engu. \v 24 Ka eluaeymünmew kisu ñi piwkeyechen kom eymün mew tati piwkeyeniefilu iñchiñ taiñ Ñidol Jesucristo kiñe afkenochi piwkeyen mew. Felepe may.\f + \fr 6:24 \ft Kiñeke kuyfi wirin mew ngelay: “Felepe may”.\f*