\id REV - Arabela NT + OT portions -Peru 2009 (DBL -2013) \h NIQUISHANO \toc1 Jesucristo niquitishano Juan \toc2 Apocalipsis \toc3 Niq \mt1 JESUCRISTO NIQUITISHANO JUAN \c 1 \s1 Jesucristo niquitishano pajaniyara \p \v 1 Janiyari Pueyaso seru Juanni. Niya naajiotaa Pueyaso niquitishano Jesucristonijia, saniniuujia nojuaja niishitiniuria na tojitiajaca, taa quiari naataja Pueyaso miiniutianiya mijiria quijiacani. Jesucristoori jiyocuacaanuji na seru jiyaroquiaari cucua, na niishitiojonura janiya taa mijiria quijiaca miishaanutaniyani. \v 2 Janiyari puetunu na niquitishanojuanaa caminiujiya niajaniya seetanujuanaani. Niocuajaari seetanujuanaa Pueyaso rupaa, Jesucristojiniji cua caminiujiushano niaara. \p \v 3 Shuquiriaatia quijiaca cutaraari noo pojori, canapuete nio cua caminiujiushano Pueyasojinijini serojonutaniya Pueyaso pueya maapue niquiarani. Na tojitiajacaari shuquiriaatia quijiaca quiniutianiyajuhuaj, nojori tiuuniuucua nio naajiojinia cua pohuatasanoocua. Nio pohuatasano tohuateenuraari tari catecanoya. \s1 Juan naajiosano siete Pueyaso pueya maapueecuara \p \v 4 Janiyari Juanni. Asia jiyajinia quiniaa siete Pueyaso pueya maapueecuara naajiyanijia. Pueyaso cuaara cumaquiiria niajaniya, cuaara nioojia cajitiiriajuhuaj. Pocua niriquiano pa Que Pueyasoori jiyanohua maninia. Nojuajaari pueyaracaanu quijiacuaja. Quiarijia quiyajaariuhuaj. Na Sohuanuuri juhua siete saminio casaa niquishano, puetunu tiquiyocuajanaa quijia na quiniuucua. Nojoriiri Pueyaso cajishaqui tacoji quitiuya. \v 5 Pueyaso Niyanu Jesucristoori seetanujuanaa puera caminiujiunia puetunu na Que Pueyaso Rupaajanaa. Nojuajaari quiarinio na cuaqueyata pa coteetaquiaari samiitianuhua macujiniji. Nojuacuajaari puetunu mijiria jiyaniijianucuajanaa Jiyaniijia. Nojuacuajaari pa panijia. Tama na nanacajaaja shootequiaariiri sesa pa miiniujiniji na jayonura pajaniya, tojetaarucuajanaa sesa miyashijiacara na jataniniuria pajaniya. \v 6 Nojuajaari pa jiyatequiaari jiyaniijianucua pa quiniuria, na Que Pueyaso secojonaa pa quiniuria pueyacuara, nojuaja pa shuquiritianurajuhuaj. ¡Pa Jiyaniijiaari jiyanohua maninia! ¡Pa Jiyaniijia cuaara shuquiritiasaaria pueyaracaanu! ¡Nojuacuajaari puetunu cumaacaracajanaa pueyaracaanura! Cuaara naa quiiriatej. \p \v 7 ¡Nia maure! ¡Pa Jiyaniijia Cristoori cohuajajinia tari cunocojiuhua! Puetunu pueyajanaari na niquiniutianiya, noo pojorijiuhuaj, na motenaatej. Puetunu mijiria quijiaca pueyapuejanaari nocuaji nujuquenutaniya nojori martenuta. Taaquiriirinij. Naa quiniutianiyacuaaquiniateja na tiuquishacariuhua. \p \v 8 Pa Jiyaniijia Pueyasoori tama nojuajinijijiaaja sequeya: \p “Janiyacuajaari puetunu casaajanaa coteetanani, na shaajariquianojuhuaj. Puetunu cumaacaracajanaanijia. Janiyacuajaari pueyaracaanu quijiani. Majaari cua supuenu quiquiaari. Janiyari niaacua tiuquiriquianohuani”. \s1 Juan niquishacari Cristo puereeta na shacantuuca cumaacajinia quiyano \p \v 9 Janiyari niarta Pueyaso pueyano Juanni. Pa Jiyaniijia Jesuucua tiuujia cua quiniuucuajuhuaj, janiyari jaarajaaja niaata cojiritiashiya naquiya miiniuni. Naaratej, paari mariyata jiyaniijianucuara jiyatesocoriquianoni. Cunora, paari juhuajaniya naquiya miiniu rejeretaquiaani Jesucristo cumaquishacari pajaniya. Pueyaso rupaa Jesucristojiniji cua poojotanuucua, janiyari shoniniacu caminia jiuujiajinia jatasano quiyani jiya tucuaatiajaacua. Nio jiya tucuaatiaja sesaari Patmos. \v 10 Tamonu juuca, pa Jiyaniijia samiitianuhua pa niishiniu juucani, Pueyaso Sohuanuuri cucua niquianu jiyanohua na cumaacata. Janiyari jiyacari rupaa tojirii nacaano cua nijiniarani, juhua trompeta jonenenu. \v 11 Cua sequeriquiaari: \p —Casaa cua niquitiniutianiya quiajaniyani, cuno quia naajiotare nequesoreetuneerano. Quiocua na nuhuaji na jiyarore Asia jiyajinia nio siete cua saquiriojosano pueya maapueecua. Nojoriiri Éfeso tiacajinia quiniaa, Esmirna tiacajinia, Pérgamo tiacajinia, Tiyatira tiacajinia, Sardis tiacajinia, Filadelfia tiacajinia, Laodicea tiacajinianio. \p \v 12 Janiyari cua nijiniara tacatequeeni cua niquiniuria cante cucua pocuariquiaani. Cua tacatesacari, janiyari siete samari nujuatacojua niquiriini, orojiniji shipinijiosano. \v 13 Cuno samari nujuatacojua tajiniani, janiyari pueyano niquiriini, juhua Pueyaso Niyanu niquishano. Tucuaque toque cushiriquiaari. Na niohuacaacuma puecariquiaari. Na jiriquiajinia camarucuteriquiaa orojiniji shipinishano casaari. \v 14 Pueyaracaanu quijia na quiniuucua, na muecacaari tojetaarucuajanaa jiyanohua cohuaja quiriquiaa juhua sohuanatuu. Maatia pueya jiuujia niquijia na quiniuucua, na namijiaari juhua mani rimianacuriquiaa. \v 15 Na niohuacaari nenecuariquiaa juhua jiyanohua naseeca casaajinia mohuaquishano bronce. Naa shacantuuca niquishano quiriquiaari puetunu sesa casaajanaa paracaajia na quiniuucua. Cumaacaraca Jiyaniijia na quiniuucua, na pocuasacari, jiyanohua tojishaariquiaari juhua sararojua, jiyocuacaanuji mohuaca tijia. \v 16 Na miaquetajata siete riya muetujuriquiaari. Naajuhuaj, nijiniaquetucuaja mueruuri na rupaamaji mueranacuriquiaa, na rupaa ruuretajaca na puecoonura. Na jiquiocoori jiyanohua shacantuuca quiriquiaa juhua jiyanohua pananu jasacari panacari. \p \v 17 Cua niquishacari nojuaja, janiyari cua puerenuta na pajama pojiyaree juhua macuni. Nojuajaari saaja na miaquetaja niaree cucua. Cua sequereeri: \p —Maja puerenu. Janiyacuaja Jesuni. Janiyari puetunu casaajanaa coteetejani, na shaajariquianojuhuaj. \v 18 Janiyari pueyaracaanu quijiani. Macu quiquiaarinijia. Naajaa, janiyari samiitiaquiaariuhuani pueyaracaanu saminio cua quiniuria. Janiyari macunucua quiquio riatataja camaruni. Naacuajitij, janiyari cumaacaracani cua tojiyashijiaca cua quejoonura macunucua quiquiojinia. \v 19 Pueya niishishocoriquiano, quia niquishano quia naajiotare Juannaa, taa na quiyacuajani, naajuhuaj taa mijiria quijiaca miishaanutaniya na nuhuajini. \v 20 Quiarijia quia pohuatareera maatia quia niishiniuria cua niquitishano quiajaniya. Cuno siete riya quia niquishano cua miaquetajata cua muetujusanoni, cunoori siete cua seya. Nojoriiri siete cua saquiriojosano pueya maapue jiitianaa. Cuno siete samari nujuatacojua orojiniji shipinijiosano quia niquishanojaniuhuaj, cunoori siete cua saquiriojosano pueya maapue. \c 2 \s1 Éfeso tiacajinia quiniaa Pueyaso pueya maanuucuara naajionee \p \v 1 Juhuacatecara naa cua sequereeri: \p —Éfeso tiacajinia quijia cua seruucuara quia naajiore, Pueyaso pueya maanu jiitianani. Naa quia sequere nojuaja: “Nojuaja, cante siete riya cacaa na miaquetajatacuajani, cante siete samaritiu nujuatacojua tajinia rucuanejojuacuajani, nojuajaari naa quia sequeya: \v 2 ‘Janiyari puetunu quia miishanojuanaa niishiyani. Quiaari jiyanohua poonijioquiaa quiria. Naajuhuaj, quiaari puetunu casaajanaa rejeretaquiaa juhuajaniya. Janiyari niishiyajuhuaj, majaari quia shanacunu quiquiaa sesa miijiaca nia tajinia. Naajuhuaj, quiaari cuno sapojonuujuaca nequesoreecanu, noo pojori canapuete tama sequeriquiaajaajani: “Canaari Jesu jiyaramiquishanoni”. Naa quia nequesoreesacari nojoritij, quiaari niishiquianu nojoriiri sapojonuujuaca seetanujuanaa. \v 3 Quiaari puetunujuanaa taraatia quia miiniu rejeretaquiaa, cucua tiuujia quia quiniuucua. Quiaari pueyaracaanu quiria poonijiojua maninia. Quia samareesacari, naajaa, majaari quia tarinitianu quiquiaa. \v 4 Puetunu naa quia miishanojuanaani, cunoori maninia. Saniniuujia, cua sequesano quia tojiri. Majaari panijia quia quiniu tari, juhua coteenujua. Majaari cuno cua maniniucuanu cutara. \v 5 Cunora, quia niishiri taa jiyanohua cua panijia quia quiquiaarini. Quioojia quia tacatorohua cucua, maninia miijia quia quiniuhuara, taa quia quiquiaari coteenucuajani. Quiaa jaara quioojia tacatoyaquiri, janiyari quiocua niniutianiyani, Éfeso tiacajiniji cua patanura quia samaritiu nujuataja. \v 6 Quiaari maniniajuhuaj, sacuaraatia casaa Nicolás niishitiojosano tojijiaca miishano soojea quia quiniuucua. Janiyari cuno pojori miishano soyajuhuaj. Nio cua sequesano quiajaniyani, cunoori puetunu cua pueyarajanaa. \v 7 Cante numaaracani, nojori cuaara tojiiria Pueyaso Sohuanu sequesano Pueyaso pueya maapuera. Pueyaso quishaqui, samiitianijia naanaari nujuataa. Cante puetunu sesa casaajanaa nujuataja cumaatiani, janiyari nojori jiyatenutaniya cuno naanajiniji mioojuarani, pueyaracaanu rishijiaca nojori quiniuria’”. \s1 Esmirna tiacajinia quiniaa Pueyaso pueya maanuucuara naajionee \p \v 8 Jiyaniijia Jesucristoori naa cua sequereejuhuaj: \p —Esmirna tiacajinia quijia cua seruucuara quia naajiore, Pueyaso pueya maanu jiitianani. Naa quia sequere nojuaja: “Naa sequeyari cante puetunu casaajanaa coteetenacuajani, na tucuatajanio. Nojuacuajaari cusoquiaari, na nuhuaji samiitiaquiaariuhuari. Janiyacuajaari nojuajani. \v 9 ‘Janiyacuajaari niishiyani, quiaari naquiya miishaaquiaa. Quiaari casamiijiujiuhuaj. Naajaa, quiaari jiyanohua casamiriacacuaja niya cua shuriucuani. Janiyari niishiyajuhuaj, cuno Judiocuacaari quia sesacaquiaa. Nojoriiri tama sequequiaajaacujua nojoriniaari Pueyaso pueya cutara, Judiocuaca nojori quiniuucua. Maja naatej. Nojori cutaraari Satanás pueya maanu. Satanáscuajaari samaruhua jiyaniijia. \v 10 Quiaari naquiya miishaanutaniya. Naajaa, majaari puerenu. Satanásri noojiaqueya niajaniyajinijinio nujuatejotenutaniya nujuatejojuajinia nia sanishaanura, niaate cucua tiuujiaca seetanujuanaa. Naajaa, niaari saaja rupaquijia miishaanutaniya naquiya. Quia rejeretariquia saaja. Cua tojijia quia quiriquia pueyaracaanu, quiaa cuaara shaajeyarejaatijia. Quiaa jaara naa miiritij, janiyari quia jiyatenutaniya jiyanohua shuquiriaatia quijia quia quiniuria pueyaracaanuni. Nio cua sequesano quiajaniyani, cunoori puetunu cua pueyarajanaa. \v 11 Cante numaaracani, nojori cuaara tojiiria Pueyaso Sohuanu sequesano Pueyaso pueya maapuera. Cante cucua na tiuuniuucua naquiya na miishaanu rejeretaja pueyaracaanuni, nojuaja cutaraari maja quenaaja naquiya na miishaanu quiniutianiya Pueyaso saniitiosacari na ruuretajaca. Na ruuretajaca cutaraari quejoosaanutaniya mani noshijia caminiajinia’”. \s1 Pérgamo tiacajinia quiniaa Pueyaso pueya maanuucuara naajionee \p \v 12 Jiyaniijia Jesucristoori socua cua sequeree: \p —Pérgamo tiacajinia quijia cua seruucuara quia naajiorejuhuaj, Pueyaso pueya maanu jiitianani. Naa quia sequere nojuaja: “Nijiniaquetucuaja mueruu jiitianaari naa sequeya: \v 13 ‘Janiyari niishiyani, cuno tiaca quiaa tii quiyani, cunoori Satanás quiquiojuhuaj. Naajaa, quiaari cua tojijia quiquiaa. Majaari cucua quia tiuuniujiniji quia seetanu quiquiaa. Cua seru Antipas cutaraari mosaaquiaari janiyajiniji pohuatanu na tarinitiaaquiniuucua, cuniqui nia tajinia Satanás quishaquini. Naajaa, majaari quenaaja jiyacari quia seetanu quiquiaari cucuaji. Puetunu naa quia miishanojuanaari jiyanohua maninia. \v 14 Saniniuujia, maja cutaraari nio cua maniniucuanu: tamasaca niajaniyajinijinioori maja na tarinitianu paniniu sesa na miijionu. Nojoriiri supuetana Balaam niishitiojosano tojijiaca quiyajaa. Balaamcuajaari Israel pueya paraca Balac niishitiojoquiaari na pueya cuaara shiniujiuuria Israel pueya, jaarajaaja Israel pueya miiniuria sesa nojoritia. Naaratej, Balac pueyari Israel pueya mianuutequiaari noo shu, teyanote juaashiquiata shipinijiosano casaacuara puecoosano quiquiaaricuajani juhua Pueyasoocuara. Naa sacuaraatia nojori queranacujusacari nojori paraatatej, Israel pueyari cuniquijia cuno taatujuri numuetucujuquiaarijiuhuaj. \v 15 Naajuhuaj, majaari nio cua maniniucuanu: noojiaqueya niajaniyajinijinioori maja na tarinitianu paniniu jiyanohua sacuaraatia casaa Nicolás niishitiojosano. \v 16 Quiaari nareja niquiquiaa sacuaraatia nojori miijionu. Cunora, quioojia quia tacatorohua cucua, janiya mariqui quiocua quiaareeri cuno sacuaraatia miijiaca cua miaquejonura cua rupaamaji mueranacujua mueruuta. \v 17 Cante numaaracani, nojori cuaara tojiiria Pueyaso Sohuanu sequesano Pueyaso pueya maapuera. Cante tama na cuaqueya miiniu panishanojuaaja rejetejani, janiyari na mianuutenutaniya jiyocuacaanu cua racatasano cua pueyarano cua riuriotacajinijini. Janiyari na niquitionutaniya cohuajajau saajiajuhuaj, teyanoocua quiarinio sesa naajiotasano quiniutianiyacuajani. Majaari tamonu niishiniu quiniutianiya cuno sesa. Saaja na camaruuri na niishiniutianiya, cana cua niquitionutaniya cuno saajiacuajani’”. \s1 Tiyatira tiacajinia quiniaa Pueyaso pueya maanuucuara naajionee \p \v 18 Jiyaniijia Jesucristoori socua cua pacuterohua sequenuhuaj: \p —Tiyatira tiacajinia quijia cua seruucuara quia naajiore, Pueyaso pueya maanu jiitianani. Naa quia sequere nojuaja: “Pueyaso Niyanu, juhua mani rimianacuyano namijiaaracani, juhua bronce mohuaquishano shacantuuca niohuacaracajuhuaj, nojuajaari naa quia sequeya: \v 19 ‘Janiyari puetunu quia miishanojuanaa niishiyani. Janiyacuajaari niishiyani, quiaari Pueyaso panijia, pueya panijianio. Quiaacuajaari Pueyasoocua tiuujia. Quiaari maninia poonijiona Pueyasora, pueya quia naacunura. Naajuhuaj, quiaari juhuajaniya rejeretaquiaa quiaa jaara taraatia miishaariquia. Janiyari niishiyajuhuaj, puetunujuanaa quia miishano quiria quiarijiani, cunoori socua queraatia coteenu quia miishanojiniji. \v 20 Saniniuujia, nio cutaraari cua maniniucuaaquishano: cuno Jesabel niaata quiyani, tama na cuaqueyajaaja sequequiaani, nojuajanaari Pueyaso sequesano caminiujiunia pueyara. Quiaari juhuajaniya na shanacuquiaa saaja, sacuaraatia na niishitiojosanota na sapojonura cua pueya. Naa sacuaraatia na niishitiojosanotatej, cuno maajiiri cua pueya shiniujiuquiaa juhuajaniya nojori numuetucujunura na camishoo maajipohua. Cua pueya shiniujiuquiaajaariuhuaj nojori miaquenuunura noo shu, teyanote juaashiquiacata shipinijiosano taucuaca pueyasohuacuara puecoosano quiquiaacuajani. \v 21 Janiyacuajaari tari cuno maaji sashiquianu juucuani, noojia na tacatonura cucua. Majaari na tarinitianu paniniu paanatu na quiniu. \v 22 Cunora, cua tojiri. Cua saniitionura nojuaja, janiyari na cusotenutaniyani na maquetujinia na matanura. Naajuhuaj, na numuetucunuujuaca jaara noojia tacatoyaquiri sesa nojori miiniujiniji, janiyari jiyanohua naquiya miiniutianiya nojorini. \v 23 Noo maajipohuajuhuaj, paanatujuriria quinioni, cuno paanatujuanaa niishitiojonuucua nojori juhua necojorini, janiyari puetunu nojorijianaa puecoonutaniyani. Naacuajitij, puetunu Pueyaso pueya maapuejanaari niishiniutianiya, janiyari puetunu nojori jiuujiajiniajanaa nojori niishiriojosano niishijiani, nojori panishanoocua nojori jiaatianunio. Naacuajitij, janiyari maninia miijiaca niajaniyajinijinio maninia miiniutianiyani. Niajaniyajinijinio sesa miijiaca saniniuujia, nojoriiri saniitiosaanutaniyacujua. \v 24 Tiyatira tiacajinia quiniaa noojiaqueya niajaniyajinijinio saniniuujia, niaari sacuaraatia cuno maaji niishitiojosano ruuretaquiaa saaja. Naajuhuaj, majaari nia niishiniu paniniu quijia cuno sacuaraatia casaa jiyasohuaja niishishano, sacuaraatia miijiaca jiyaniquishanoni “jiyajeneta casaa, Satanásjiniji niishishano”. Naa nia ruuretanuucua puetunu cuno sesa niishitiojosanojuanaani, cunoori maniniacuaja. Cunora, majaari socua cua nacasunu quiarijia niajaniya. \v 25 Saaja tama nia cuaqueyajaaja nia cojuare jiyanohua, maja nia tarinitianura maninia nia miiniu taa nia miiquiaacuajani. Naa nia miiriquia pueyaracaanu, janiya jaara niaacua tiuquiriohuajaatijia. \v 26 Cante cua panishano miiquiaa pueyaracaanuni cuaara shaajeyarejaatijia, janiyari cuno pueyano jiyatenutaniya tamasaca pueyapue jiyaniijia na quiniuriani, taa cua Que jiyatequiaari janiya jiyaniijia cua quiniuriacuaani. \v 27 Jiyaniijianucuara cua jiyatesano pueyani, nojoriiri cumaacaraca quiniutianiya na jiitiasano pueya na tojitiniuria nojuaja. Na tojitiaashijiaca na saniitiosacari saniniuujia, nojori piyonutaniya jacanauraari, juhua cumamacata pishano conatu. \v 28 Naajuhuaj, janiyari joojea na niquitionutaniyani, juhuaquetaja rijiani, shacantuuca quijia na quiniuria juhua janiyajuhuaj. \v 29 Cante numaaracani, nojuaja cuaara tojiiria Pueyaso Sohuanu sequesano puetunu Pueyaso pueya maapuerajanaa’”. \c 3 \s1 Sardis tiacajinia quiniaa Pueyaso pueya maanuucuara naajionee \p \v 1 Jiyaniijia Jesucristoori socua cua sequeree: \p —Sardis tiacajinia quijia cua seruucuara quia naajiorejuhuaj, Pueyaso pueya maanu jiitianani. Naa quia sequere nojuaja: “Naa sequeyari cante Pueyaso Sohuanu jiyaramiquiquiaa cuno siete Pueyaso pueya maapueecuacuajani, nojori jiuujiajinia na poonijionura. Nojuacuajaari cuno siete Pueyaso pueya maapue jiitianaa Jiitianajanaa. Janiyacuajaari cunoni. ‘Janiyari puetunu quia miishanojuanaa niishiyani. Pueyari quia jiyaniya quiaari saminio. Janiya cutaraari niishiyani quiaari juhua macu. \v 2 ¡Quia maquenu quia jatare! ¡Suteja quia quiri! Quia cumaquiri noo pojori canapuete jatarinitiaja rishiyajaani. Quera cusonuyari. Janiyari Pueyasora quia miishano niquiquiaani. Majaari maninia na quiniu cua Pueyasora. \v 3 Quiaacuajaari maninia niishitiojosaaquiaari Pueyaso rupaa. Taa quia niishitiojosaaquiaaricuajani, cuno quia niishiriohua. Quioojia quia tacatorohua Pueyasoocua, seetanujuanaa na rupaa tojijia quia quiniuria. Quiaa jaara suteja quiniu paniyaquiri, janiyari canashiyaquiji quiocua niniutianiya juhua nohuasejojuani, quia jiyanishacari maja naasucua juhuanojuaja cua tiuquiniu quiniutianiuhua. \v 4 Quia jiitiasano pueyajinijinio cuniqui Sardis tiacajiniani, secaja nojorijinijinioori sesa miiniu ruuretajaca saaja. Naa sesa miiniuria nojori na cojiyaquiniuucuatej, nojoriiri juhua curuushojiyaquishano janiyara. Naaratej, janiyari nojori cushiyotenutaniya cohuajaqueya toqueni, cuata nojori rucuanejonura, cua rupuenaa nojori quiniuucua. Cunoori seetanujuanaa sesa miiniu ruuretajaca nojori quiniuucua, cucua tiuujiaca nojori quishacari. \v 5 Canapuete naa sesa miiniu ruuretajacani cua tojitiajaca nojori quiniuucua, nojoriiri naa cohuajaqueya toqueya cushiyotesocoriquianojuhuaj. Cunoori quiniutianiya tojetaarucuajanaa sesa miyashijiacara cua jiyatesacari nojori. Naajuhuaj, majaari cua tuujunu quiniutianiya nojori sesaca cua naajioneejiniji, tee cuniqui pueyaracaanu rishijiacarano cua saquiriojosano pueya sesaca naajiotasano quiyacuajani. Naajuhuaj, janiyari nojori jaatianutaniya cua Queecuani, na seya tacojirianio, cua sequenura nojoriiri cua timitiasano pueyaniyojua. \v 6 Cunora, cante numaaracani, nojuaja cuaara tojiiria Pueyaso Sohuanu sequesano Pueyaso pueya maapuera’”. \s1 Filadelfia tiacajinia quiniaa Pueyaso pueya maanuucuara naajionee \p \v 7 Jiyaniijia Jesucristoori socua cua sequeree: \p —Filadelfia tiacajinia quijia cua seruucuara quia naajiorejuhuaj, Pueyaso pueya maanu jiitianani. Naa quia sequere nojuaja: “Cua tojiri. Janiyacuajaari tojetaarucuajanaa maninia miijiani, cua Que tojijia cua quiniuucua. Puetunu cua sequesanojuanaari seetanujuanaa. Jiyaniijiajanaa cua quiniuucua cua supuetana David niti, janiyari cua Que tiootiu riatataja jiitianani, cua saquiriojosano pueya cua tiuquinitianura cua Queecua. Janiya jaara cuno tiootiu riatareni, tamonuuri maja na naata na tionuhua. Janiya jaara na tioreni, majaari quenaaja tamonu na naata na riatanuhua. \v 8 Janiyari puetunu quia miishanojuanaa niishiyani. Naajuhuaj, janiyacuajaari juhua tiootiu riatarucuaa quiocuajini, cua rupaa quia poojotanura. Naacuajitij, tamasacaari maja na naata tenujunu quiajaniya. Quiaacuajaari saaja secaja cumaacaraca. Naajaa, quiaari cua rootasano tojijiacuaja. Naajuhuaj, majaari cua soojeaca pueya niquiara quia tamacanu quiquianu janiya. \v 9 Naa maninia quia miiniuucua janiyaracuaatej, janiyari naa maninia miiniutianiya quiarajuhuaj. Janiyari noojiaqueya Satanás pueya maanujinijinio mojoquetanijionutaniya quiocuarani. Cuno pojoriiri tama na cuaqueyajaaja sequeja, nojoriniaari seetanujuanaa Pueyaso pueya, Judiocuaca nojori quiniuucua. Naa nojori sequesacaritij, nojoriiri sapojonuya. Nojoriiri maja Pueyaso pueya. Nojori cutaraari niishiniutianiya janiyari quia panijia cutarani. Quiaacuajaari Pueyaso pueyano, cucua tiuujia quia quiniuucua. \v 10 Janiyari quia sequequiaarini maja quia tarinitianura quiria poonijionu, quiaa jaara naquiya miishaariquia. Quiaari seetanujuanaa naa miiquianu. Naaratej, Pueyaso saniniujiushacari puetunu mijiria quiniaajanaa puereeta naquiya na miiniutia nojori, janiyacuajaari jiyacari nia cojuanutaniyani. \v 11 Quia niishiri: janiyari quera tiuquiuhuani. Majaari quia tarinitianu cua rupaa tojiniu, quiaa mariqui sapojosaareeri cucuaji quia rupatenura. Naacuajitij, quiaa jaara cucuaji catere, majaari Pueyaso niquitionu quiniutianiya quiarano na racatasano. \v 12 Cante sesa miiniu samiritiaja saajani, cua rupaa tojijia na quiniuucua, janiyari jiyocuacaanu Pueyaso Secojojua tiajinia na nujuatenutaniya juhua morijiuni Pueyaso quishaquijianaa, tii cua Que Pueyaso na shuquiritianura pueyaracaanu. Majaari socua cuniquiji na pootiosaanu quiniutianiya. Naajuhuaj, janiyari cuno pueyanoocua naajiotanutaniya cua Que Pueyaso sesani, quiarinio cua sesajuhuaj, cua Que Pueyaso tiaca sesanio. Cuno tiacacuajaari quiarinio Jerusalén tiaca, jiyocuacaanuji roshinitiasaariquiano. \v 13 Cante numaaracani, nojuaja cuaara tojiiria Pueyaso Sohuanu sequesano Pueyaso pueya maapuera”. \s1 Laodicea tiacajinia quiniaa Pueyaso pueya maanuucuara naajionee \p \v 14 Jiyaniijia Jesucristoori socua naa cua sequeree: \p —Laodicea tiacajinia quijia cua seruucuara quia naajiorejuhuaj, Pueyaso pueya maanu jiitianani. Naa quia sequere nojuaja: “Cua tojiri. Naa sequeyari noo pueyano cana sequesanote seetanu rupaajanaacuajani. Puetunu na caminiujiushanojuanaa Pueyasojiniji quiarani, cunoori seetanujuanaa. Pueyasoori na shipinitiquiaari puetunu na shipinishano casaajanaa. Cunocuajaari janiya. Cunora, cua tojiri. \v 15 ‘Janiyari puetunu quia miishanojuanaa niishiyani. Quiaari najuhuana quijia, quia miyaquiniuucua cua sequesano. Seetanujuanaa cua tojiyaquiniu panijia quia quishacari, maara socua maninia quiquiaari cutara maja quia niishiniuria janiya. \v 16 Quiaa jaara cua niishiyashijia quiriquia, janiya maara quiocua taraajereni. Saniniuujia, quiaa jaara seetanujuanaa cua tojijia quiriquia, janiya maara quia timitiareni. Saniniuujia, najuhuana cua pueyano quia quiniuucua, janiyari quia soyani. Naa quia quiniuucuatej, janiyari quera quia saniitioyani. \v 17 Quiaari tama sequequiaajaacujua: ‘Janiyari casamiriacani. Janiyari puetunu cua panishanojuanaa jiitiaani maninia miijia cua quiniuucua’. Maja cutaraari quia niishiniu quioojiaari cusosu. Janiyara, quiaari tojetaarucuajanaa casamiijiu, cariyojuaru, juhuasunio. Quiaa jaara na niishiriquia, quiaa maara tama quia cuaqueyajaaja taraajetaja quiriquia. \v 18 Cunora, janiyari quia numooteyani moseeca pueyanonaa, cua rupaa tojijia quia quiri, seetanujuanaa casamiriaca quia quiniuria. Naajuhuaj, maninia miijia quia quiriquia cua cushitiniuria quiajaniya cohuajaque toque, maja cararaatia quia quiniuria juhuasu. Naajuhuaj, cua niishitiaja quia masere cutara, quioojia namijia riatenura, seetanujuanaa maninia niquijia quia quiniuria. \v 19 Janiyari puetunu cua panishano pueyajanaa nacasujuani, nojori saniitiojuajuhuaj. Cunora, quioojia quia tacatore cucua. Tama quioojiajaaja quia shiniujiurijiuhuaj shamaatia cua tojijia quia quiniuria. \v 20 Cua tojiri. Janiyari quioojia tiootiujiniji jiiquioonuujiyani. Cante cua tojiyani, nojuaja cuaara na tiootiu riataara cucuaji. Janiyacua nocua tiuquiumiani, nata cua miaquenura, shuquiriaatia cua pocoojonura nata. \v 21 Janiyari cua Paraca shocotaquiaarini cua Que tojijia cua quiniuucua. Naaratej, cua Queeri cua cajitiquiaari na shuriucua, Jiyaniijiajanaa cajitiujinia. Naajuhuaj, janiyari Sesaaca shocotajaca cajitijionutaniya cua shuriucuani, jiyaniijianucua nojori quiniuriajuhuaj. \v 22 Cante numaaracani, nojuaja cuaara tojiiria Pueyaso Sohuanu sequesano Pueyaso pueya maapuera’”. \c 4 \s1 Juan niquishacari Jiyocuacaanu Quijiaari maniniuhuaqueetasaariquiaa \p \v 1 Na nuhuaji, janiyari mauquiaarini. Janiyari saaja jiya cajiniocua tiootiu niquiquiaari riatasanoni. Shushajanaa cua tojishano rupaa juhua trompeta jonenenuni, cuno rupaajaari cua pacutequiaariuhua sequenu. Naa cua sequereeri: \p —Miji quia tacama. Janiyari quia niquitiniutianiyani taa nio pa quishacari nuhuaji mijiria quiniaa miishaanutaniyani. \p \v 2 Jiyacaritij, Pueyaso Sohuanuuri cucua niquiaari. Cua sohuanu tacaniquiaari jiyocuacaanuuri. Janiyari jiyacari Jiyaniijiajanaa cajitiu niquiriini. Pueyanoori tii cajiriquiaa. \v 3 Nojuajaari shanohua niquishano quiriquiaa, jiyanohua shacantuuca juhua jaspe saajia, jiyanohua naatuucajuhuaj, juhua cornalina saajia. Naashiiri na cajitiu caco nujuariquiaa. Jiyanohua shacantuuca quiriquiaari neeruuca, pocojuanaque juhua esmeralda saajia. \v 4 Janiyari socua veinticuatro cajitiucua niquirii Jiyaniijiajanaa cajitiu shocuani. Tii cajitiuriquiaari veinticuatro niishijiaca jiyaniijianucua. Cohuajaque toqueya cushiyonuuriquiaari, orojiniji shipinijiosano nacaqueyanio. \v 5 Jiyaniijiajanaa cajitiujiniji, miacanaari nunujuriquiaa. Jiyanohua majacuriquiaajaariuhuaj. Jiyaniijiajanaa cajitiu tacoji, tii noshiquioriquiaari siete samari. Cunocuajaari siete Pueyaso Sohuanu, puetunu tiquiyocuajanaa quijia na quiniuucua. \v 6 Jiyaniijiajanaa cajitiu tacoji, juhua jiyanohua puereetuuca caminiaari quiriquiaajuhuaj, juhua cohuaja motiiquio maatia niquishiyari na tamajiria. \p Jiyaniijiajanaa cajishaqui, cuatro saminio casaari quiriquiaajuhuaj, puetunu na shocuajanaa. Nojoriiri jiyanohua queraatia namijiaaraca quiriquiaa, na jiriquiaacumaji, na nijiniaacumajinio. \v 7 Cuno cuatro saminiucua casaari tamaatia niquishano quiriquiaa tamonujiniji. Niquiriyatuuri juhua juurunu sare niquishano quiriquiaa. Tamonuuri juhua seru juunu caya niquishano quiriquiaa. Tamonu casaa jiquiocoori juhua pueyano jiquioco niquishano quiriquiaa. Tamonuuri juhua surohua miooru jaano niquishaariquiaacujua. \v 8 Puetunu cuno cuatro saminio casaajanaari seis nesuhuaraca quiriquiaa. Puetunu nojori cuaqueyacumajanaa quiriquiaari na namijiaa, nocuaji na niquitiaja, na nijiniara na niquitiajanio. Nojoriiri pueyaracaanu Pueyaso maniniuhuaqueetariquiaa, juuca, niucuanio. Majaari nojori tarinitianu quiriquiaa naa na sequetunu: \p —¡Jiyaniijiajanaanaa, quiaari saa maniniaja, jiyanohua maninia, tojetaarucuajanaa maninia miijia! Quiaacuajaari Pueyaso, puetunu cumaacaracajanaa. Quiaari quijiajuhuanajaj. Majaari quia supuenu quiquiaari. Quiaari quia pueyacua tacateriquianohua. \p \v 9 Cuno cuatro saminio casaari naa pueyaracaanu maniniuhuaqueetariquiaa Jiyaniijiajanaa, na cajitiujinia cajiyano, pueyaracaanu Jiyaniijiajanaa quiriquiano na quiniuucua. \v 10 Naa pueyaracaanu cuno cuatro saminio casaa timitiasacari Jiyaniijiajanaacuaatej, cuno veinticuatro niishijiaca jiyaniijianucuaari jaarajaaja mojoquetacoqueequiaa Jiyaniijiajanaacuara. Nojoriiri na tuhuajaa jartaqueequiaa Jiyaniijiajanaa cajitiu pajama, naa na sequenuta: \p \v 11 —Nioori quiara, Jiyaniijianaa. Quiaa cutaraari Jiyaniijiajanaa, maja canaa. Quiaacuajaari canaa Pueyaso. Quiaa cuaara timitiasaaria pueyaracaanu, jiyanohua maninia shacantuuca quijia quia quiniuucua, puetunu cumaacaracajanaa quia quiniuucuajuhuaj. Quiaacuajaari puetunu casaajanaa shipiniquiaari. Tama quia paniniuucuajaaja, quiaari na shipiniquiaari. \c 5 \s1 Rupanacujusano naajioneejiniji pohuatasano, Borrego Niquiojuajinijinio \p \v 1 Na nuhuaji, janiyari Jiyaniijiajanaa cajitiujinia cajinia juaashiquiajinia niquirii naajioneeni. Na miaquetajara na cacariquiaari. Cuno tucuanee naajioneeri jiuniocosano quiriquiaa. Naajioori nocua quiriquiaa, na nijinia, na jiniacumanio. Cuno naajioneejinia, siete naajioori tii naajiotasano quiriquiaa. Cuno siete naajio coteejajiniani, juhua roshitia rupanacujutasanoori quiriquiaa. \v 2 Jiyacaritij, janiyari jiyanohua cumaacaraca Pueyaso seru niquiriini. Naa nequesoreeriquiaari jiyanohua na nacanuta: \p —¿Cante seetanujuanaa maninia miijia cutarani? Cuno cuaara rupartaara rupanacutasano, na riatanura cuno naajionee. \p \v 3 Jiyacaritij, majaari quenaaja maninia miijia quiniu quiquiaari jiyocuacaanu, jiyajinia, jiya cariquimianio na riatanura cuno jiuniocosano naajionee. Tojetaarucuajanaa shaaqui quiquiaariiri cuno naajionee serojoriquiano. \v 4 Naaratej, janiyari jiyanohua nujuqueriquiaani, tojetaarucuajanaa shaaqui maninia miijia quiyaquiniuucua cuno naajio na riatanura, na serojonuranio. \v 5 Cua nujuquesacari, tamonu cuno veinticuatro niishijiaca jiyaniijianucuajinijinioori cua sequeree: \p —Maja nujuquenu. Quia cumantare. Quia niquiri. Pa Jiyaniijiajanaacuajaari jiyanohua cumaacaraca. Tariucuacaanu Pueyaso Rupaajinia, nojuacuajaari miriqui sequeshiya Juurunu sareta, Judá niquiohuacuajinio supueriquiano, Jiyaniijiajanaa na quiniuria na supuetana David niti. Nojuacuajaari pa paraca Satanás shocotana, tojetaarucuajanaa Jiyaniijia Pueyaso tojijia na quiniuucua. Naaratej, nojuaja na naata cuno siete naajio coteeja rupanacujutasano rupareetanu na serojosocoriquiano. \p \v 6 Jiyacaritij, janiyari Borrego Niquiojua niquiriini Jiyaniijiajanaa cajitiu tacoji nujuaano, cuno cuatro saminio casaa tajinianio. Cuno veinticuatro niishijiaca jiyaniijianucuaari na shocua quiriquiaajuhuaj. Borrego Niquiojuaari seetanujuanaa juhua mosano samiitianohua niquishaariquiaa. Nojuajaari siete jiyaniijia tuhuajaaraca quiriquiaa, puetunu cumaacaracajanaa na quiniuucua. Naajuhuaj, siete namijiaaraca quiriquiaari. Cuno na siete namijiaani, cunocuajaari Pueyaso Sohuanu, Pueyaso jiyaramiquishano puetunu mijiriajanaa. \v 7 Cua niquishacari, Borrego Niquiojuaari Jiyaniijiajanaa cajitiujinia cajiyano juaashiquiajiniji jiuniocosano naajionee masetaree. \v 8 Nojuaja jaara cuno naajionee cacariquiaa tari, cuno cuatro saminio casaari nocuara mojoquetacoquiaari, cuno veinticuatro niishijiaca jiyaniijianucuanio. Puetunu nojorijianaari taquiniojosano casaa jiitiariquiaa. Naajuhuaj, orojiniji shipinijiosano suhuococua mueetacoriquiaari, mishaja shanohua jaanutajata. Nojori mueetacosano shanohua jaanutajani, cunoori nio jiyajiniji Pueyaso muerasu secojonuusano Pueyaso. \v 9 Nojoriiri Borrego Niquiojua jaaquequejotariquiaa nio quiarinio jaaquequejosano: \q1 —Saaja quiajaniyari seetanujuanaa maninia miijia. Naaratej, quia naata cuno naajionee patanu quia rupareetanura na rupanacujusano. Quiaari jiyanohua maninia. Naaratej, quiaari jiyajinia quiniaacuara mosaaquiaari. Quiaari quia nanacata pueya masequiaari Pueyasora puetunu tamaatiuucua pueyapuejinijiniojuanaa, puetunu tamaatia rupaa pocuajacajinijiniojuanaa, puetunu tiacajinijiniojuanaajuhuaj, puetunu jiyacajinijiniojuanaanio. \v 10 Quiaari nojori jiyatequiaari tama quia pueyarajaaja, puetunu nojorijianaa quiniuria jiyaniijianucua, pueyacuara secojonaa, pueyaracaanu nojori maniniuhuaqueetanura pa Pueyaso. Nojoriiri jiyacua jiyaniijianucua quiriquianojuhuaj. \p \v 11 Na nuhuaji janiyari tojetaarucuajanaa jiyanohua jiyanohua queraatia Pueyaso seya niquiriini. Jiyaniijiajanaa cajitiu shocua mariquiaari, cuno cuatro saminio casaa shocuajuhuaj, niishijiaca jiyaniijianucua shocuanio. Nojoriiri jiyanohua queraatia quiquiaari, juhua jaaquia, serojiyaquishoo. Janiyari nojori tojirii pa Jiyaniijia Jesu maniniuhuaqueetaanoni. \v 12 Nojoriiri naa na sequeturiquiaa na nacanuta: \q1 —¡Pa Jiyaniijiaari jiyanohua maninia! Pueyacuara mosaaquiaariiri juhua borrego niquiojua. Naaratej, saaja nojuaja cuaara quiiria Jiyaniijiajanaa pueyaracaanura. Saaja nojuaja cuaara jiitiaara puetunu casamijianaa. Saaja nojuajaari tojetaarucuajanaa niishijia. Nojuajaari puetunu cumaacaracajanaa. Cuaara naa quiiria pueyaracaanutej. Puetunu quijiaca casaajanaa cuaara tojitiaara pa Jiyaniijia. Saaja nojuaja cuaara quiiria jiyanohua timitiasano. Puetunu quijiacajanaa cuaara na maniniuhuaqueetaara. \p \v 13 Naajuhuaj, janiyari puetunu Pueyaso shipinishano saminio casaajanaa tojiriini, jiyocuacaanu quijiaca, jiyajinia quijiaca, jiya cariquimia quijiacajuhuaj, shoniniacu caminiajinia quijiacanio. Puetunu nojorijianaari jiyanohua na timiniutia sequeturiquiaa: \q1 —¡Cuno, na shacantuuca cumaacajinia cajiyani, Borrego Niquiojuanio, nojori cuaara maniniuhuaqueetasaaria pueyaracaanu! ¡Puetunu casaajanaa cuaara tojitiaara nojori pueyaracaanu! ¡Nojori cuaara timitiasaariajuhuaj! ¡Saa nojorijia cuaara na cumaaca jiitiaara pueyaracaanura! \p \v 14 Jiyacaritij, cuno cuatro saminio casaari nojori riuhuaneriquiaa saniniuujia: \p —¡Taaquiriirinij! ¡Cuaara naa quiiriatej! \p Cuno veinticuatro niishijiaca jiyaniijianucuaari saniniuujia mojoquetacoqueecujua cuno pueyaracaanu Quijiacaacuara, nojori na shuquiritianura. \c 6 \s1 Jiuniocosano naajioneecua seis rupanacujutasano rupareetasacari \p \v 1 Na nuhuaji, cua shootiasacari, Borrego Niquiojuaari coteenujuanaa cuno naajioneejinia rupanacutasano rupartaree. Naa miiriiri cua niquitishaanura taa mijiria quiniaa miishaanutaniya jiyanohua naquiyani, quera nio jiya puequesacari. Jiyacaritij, janiyari tamonu cuno cuatro saminio casaajinijinio tojirii sequeyanoni: “¡Miji!”. Na pocuanuuri juhua miacana majanu tojishano quiriquiaa. \v 2 Naa na sequesacaritij, janiyari cohuajohuana caballo niquirii nocua canujiyanoni. Na nijinia cajiniaari balista cacariquiaa. Jiyacaritij, jiyaniijiara shipinishano nacaque cushitishaareeri. Na nuhuaji, na caballoori na netetaaree jiyocua na quianura, tii na miaquejonura Pueyaso paraa. Majaari quenaaja na nujuatasaanu quiniutianiya. \p \v 3 Na nuhuaji, Borrego Niquiojuaari segundo rupanacutasano rupartaree. Janiyari jiyacari segundo saminio casaajinijinio tojirii sequeyanoni: “¡Miji!” \v 4 Naa na sequesacaritij, naatuhuana caballoori nocua canujumaa. Na nijinia cajiniaari cumaaca niquitiosaare. Naacuajitij, nojuajaari mijiria quijiaca tojetenutaniya tama nojori miaquetoojonurajaaja. Cunora, nojuajaari puereetunee nijiniaquetucuaja mueruu niquitiosaaree. \p \v 5 Na nuhuaji, Borrego Niquiojuaari tercero rupanacutasano rupartaree. Janiyari jiyacari tercero cuno saminio casaajinijinio tojirii sequeyanoni: “¡Miji!” Jiyacaritij, janiyari mueruhuana caballo niquirii nocua canujiyanoni. Na nijinia cajiniaari niiquia shanacujutaja jaasutetariquiaa, mijiria quiniaara miajajau shanacujusaanura nojori serotasaanura. \v 6 Jiyacaritij, janiyari cuno cuatro saminio casaa tajiniji rupaa tojirii naa sequeyanoni: \p —Niquiriyatu juuca poonijionu sami, cuaara niquitiosaaria saaja niquiriyatu kilo trigo jajau. Jaara trigo jajau paniyaquiri, cuaara niquitiosaaria tres kilo cebada jajau. Saniniuujia, majaari shiyocua shanacujunu cutara, vinonio. Cunocuajaari queraatia quiniutianiya cutara. \p \v 7 Na nuhuaji, Borrego Niquiojuaari cuarto rupanacutasano rupartaree. Jiyacaritij, janiyari cuarto saminio casaa tojirii naa sequeyanoni: “¡Miji!” \v 8 Janiyari jiyacari tiiriuhuana caballo niquirii nocua canujiyanoni. Na nijinia cajinia sesaari quiriquiaa “Cusojuana”. Macunucua Quiquioori na neteyotariquiaa, Cusojuana puecoosano na rijionura na miitiasocoriquiano. Nojoriiri cumaaca niquitiosaaree jiyanohua queraatia pueya na cusojuanura. Naacuajitij, jiyanohua queraatia pueyari puecoosaanutaniya miaquetoojosacari. Tamasacaari cusonuunutaniya jiyanohua miaajesacari. Tamasacaari paaqueja cusonu cusonuutanutaniya. Naajuhuaj, tamasacaari sareya sootesaanutaniya. Sacocua satejosaanutaniyajaariuhuaj. Naacuajitij, jiyanohua jiyanohua queraatia pueyari cusojuasaanutaniya. Na nuhuaji, puetunu macunucuajanaa jaara serojosaare, puetunu nojorijianaari na cajiniocua quiniutianiya puetunu mijiria quijiaca pueya cajiniocuajinijiniojuanaa. \p \v 9 Na nuhuaji, Borrego Niquiojuaari quinto rupanacutasano rupartaree. Jiyacaritij, janiyari Pueyasoocuara catijiasaqui juhuacutu cariquiaco niquirii Pueyaso pueya sohuanuhuani, noo pojori canapuete puecoosaaquiaaricuajani Pueyaso Rupaa tojijiaca nojori quiniuucua, Jesucristojiniji nojori pohuatanuucuajuhuaj. \v 10 Jiyacaritij, nojoriiri naa jiyanohua nacaree: \p —¡Jiyaniijianaa! ¡Quiaari saa maniniaja! Quiaari quia sequesano miijia seetanujuanaa. ¿Taa quia tarishiniutianiyajaara canaa puecoonaa quia nequesoreenurani, nojori quia naminiuria canaacua saniniuujia? \p \v 11 Jiyacaritij, puetunu nojorijianaari cohuajaque toqueya niquitiojosaaree. Nojoriiri naa sequesaaree: \p —Socua rupaquijia nia samaaterejaara, Pueyaso saquiriojosano niarta Pueyaso pueyajinijinio cuaara puecoosaaria nia shiriajaatijia, taa nia puecoosaaquiaaricuaani. \p \v 12 Na nuhuaji, Borrego Niquiojuaari sexto rupanacutasano rupartaree. Jiyacaritij, rijiaari jiya jiuuquiujiutiaree jiyanohua. Janiyari na niquiriquiaani. Pananuuri mueruucara quiquii juhua mueruque toque. Racaari naatuucara quiquii juhua nanaca. \v 13 Riyari jiya cajiniocuaji toteree jiyocua, taa satuna totequiaa jiyanohua paratucaricuaani. \v 14 Jiya cajiniocuaari shaajequeejuhuaj, juhua tucuanee naajioneeri jiuniocosaaree. Shoniniacu caminiajinia, puetunu jiya tucuaatiajajanaa, puetunu tuhuananuhuajuhuaj, puetunu cunojuanaari jiyajeetaquee na nujuatusaquiji. \v 15 Nojori puerenuta, mijiria jiyaniijianucuaari raacajinia jamaatiushii, sai tajinia tuhuananuhuajiniajuhuaj. Naa jamaatiushiijiaariuhua noo pojori: pueyacua paaretajaca na cumaacatej, soldadohua jiyaniijianucua, jiyanohua casamiriaca pueya, pueya tojishano pueya, poonitijiosano pueyajuhuaj, puetunu narta pueyajanaanio. Puetunu pueyajanaari naa mashiriquiaa juucua. \v 16 Nojoriiri tuhuananuhua sequeriquiaa, sainio: \p —¡Canaacua nia tiyare canaa nia jamonura cunoocuaji, na cajitiujinia cajiya na shacantuuca cumaacajiniani! ¡Canaa nia jamojore maja na niquiara canaa quiniuria, naajuhuaj, maja Borrego Niquiojua saniitionura canaa, jiyanohua na juaashacari! \v 17 Quiarijiacuajaari Pueyaso saniitionu juuca. Jiyanohua puereeta. ¿Cante na naata na nujuatanuni? Shaaqui. \c 7 \s1 Pueyaso saquiriojosano pueyajiniji pohuatasano, Israel niquiohuacuajinio supueno pueyajinijinio \p \v 1 Naa cua niquiniu nuhuajitij, janiyari socua cuatro Pueyaso seya niquirii nio jiya shocua nujuatiuyano tuhuaquini, pananu muetasamaji, na tiuquishocora, na muetasamaji na muenecara, na miaquetajaranio. Nojoriiri na nujuatusaquiji paratu tenujuriquiaa maja na piyarojonura jiya, shoniniacu caminia, nacuhuanio. \v 2 Jiyacarijiuhuaj, janiyari socua tamonu Pueyaso seru niquirii jiya pajamaji niyanoni. Pueyaso naajio jiriataja casaa cacariquiaari. Nojuajaari narta cuatro Pueyaso seyacua nacaree jiyanohua, noo pojoriicua canapuete cumaacaraca quiriquiaacuajani nojori sesonura jiya, shoniniacu caminianio. Naa nojori sequereeri: \p \v 3 —¡Cuaara! ¡Maja juhuanojuaja jiya nia sesonu, shoniniacu caminia, nacuhuanio, canaa niojiyaquishacarijia Pueyaso sesa, na pueya jiniji, na niishishaanura nojoriiri Pueyaso pueya! \p \v 4 Janiyari jiyacari tojiriini taa pueyate na jiniji jirioosaareeni. Puetunu supuetana Israel doce niquiohuacuajinio supueno pueyapuejinijinioori ciento cuarenta y cuatro mil pueya jirioosaaree. \v 5 Naacuajitij, supuetana Judá niquiohuacuajinio supueno pueyajinijinioni, doce mil pueyari jirioosaaree. Supuetana Rubén niquiohuacuajinio supueno pueyajinijinio, doce miljuhuaj. Supuetana Gad niquiohuacuajinio supueno pueyajinijinio, doce miljuhuaj. \v 6 Supuetana Aser niquiohuacuajinio supueno pueyajinijinio, doce miljuhuaj. Supuetana Neftalí niquiohuacuajinio supueno pueyajinijinio, doce miljuhuaj. Supuetana Manasés niquiohuacuajinio supueno pueyajinijinio, doce miljuhuaj. \v 7 Supuetana Simeón niquiohuacuajinio supueno pueyajinijinio, doce miljuhuaj. Supuetana Leví niquiohuacuajinio supueno pueyajinijinio, doce miljuhuaj. Supuetana Isacar niquiohuacuajinio supueno pueyajinijinio, doce miljuhuaj. \v 8 Supuetana Zabulón niquiohuacuajinio supueno pueyajinijinio, doce miljuhuaj. Supuetana José niquiohuacuajinio supueno pueyajinijinio, doce miljuhuaj. Supuetana Benjamín niquiohuacuajinio supueno pueyajinijinio, doce miljuhuaj. Puetunu nio pojorijianaari na jiniji jirioosaaree. \s1 Cohuajaque toqueya cushitishano pueya maanu \p \v 9 Naa cua niquitishaanu nuhuajitij, janiyari jiyanohua queraatia pueya niquirii maanoni juhua tereya. Nojoriiri puetunu nio tiquiyocua jiyacajinijiniojuanaa pueya quiriquiaa, puetunu tamaatiuucua pueyapuejinijiniojuanaanio. Quiriquiaajaariuhua puetunu tamaatia rupaaca pocuajacajinijiniojuanaa, puetunu tiquiyocua tiacajinijiniojuanaanio. Naa tojetaarucuajanaa jiyanohua queraatia nojori quiniuucuatej, majaari na naata serojosaanu quiriquiaa. Nojoriiri Pueyaso shacantuuca cajitiu tacoji nujuaturiquiaa, Borrego Niquiojua tacojinio. Puetunu nojorijianaari tucuaqueya cohuajaque toqueyaraca quiriquiaa. Shuquiriaatia nojori quiniuucua, nojoriiri juhua teruhuanajaquera niquishano mueetacoriquiaa. \v 10 Puetunu nojorijianaari naa mariyata sequeriquiaa na nacanuta: \q1 —¡Jiyanohua maniniaari pa Que Pueyaso, na shacantuuca cajitiujinia cajiyani, Borrego Niquiojuajuhuaj. Nojoricuajaari pa jiyanooquiaari, tojetaarucuajanaa quiariniora jatanishano pa quiniuria! \p \v 11 Naajuhuaj, puetunu Pueyaso seyajanaa, canapuete shacantuuca cajitiu shocua nujuaturiquiaacuajani, niishijiaca jiyaniijianucua shocuajuhuaj, cuno cuatro saminio casaa shocuanio, nojoriiri Pueyasoocuara jacamaturee nojori timitianura nojuaja. \v 12 Pueyaso na timitiatusacari, naa sequetureeri: \q1 —¡Taaquiriirinij, seetanujuanaacuaj! ¡Canaari pueyaracaanu quia maniniuhuaqueetanutaniyani! ¡Quiaacuajaari canaa timitiasano! ¡Saaja quiajaniyari seetanujuanaa niishijia cutara! ¡Paacarasho, canaa Pueyasonaa! ¡Quiaa cuaara tojishaaria pueyaracaanu! ¡Quiaari canaa Jiyaniijiajanaa pueyaracaanura! ¡Quiaari puetunu cumaacaracajanaa maninia quia jiitianura quia shipinishano! ¡Cuaara naa quiiria pueyaracaanu, pueyaracaanutej! \p \v 13 Jiyacaritij, tamonu cuno veinticuatro niishijiaca jiyaniijianucuajinijinioori cua nequesotaree: \p —¿Canapuete cuno pojorini, cohuajaque toqueyaracani? ¿Tejenote nojorini? \p \v 14 Janiyari na riucuaree saajani: \p —Quiaa cutara na niishiya, jiyaniijianaa. \p Cua sequereeri: \p —Nojoricuajaari jiyajinijinio pueya. Jiyajinia nojori quishacarijia, nojoriiri cuno jiyanohua naquiya miishacari rejeretajaca quiquiaari. Nojori tiuuniuucua Borrego Niquiojuaacua, nojoriiri puetunu sesa nojori miishanojiniji juhua nojori toqueya jeequejoquiaari Borrego Niquiojua nanacajinia. Naacuajitij, nojoriiri cohuajaqueya toqueya cushiyonuya. \v 15 Naa Pueyaso jiyanooshano pueya nojori quiniuucuatej, nojoriiri Pueyaso cajishaqui tacoji quijiaca. Nojoriiri pueyaracaanu tii Pueyaso Secojojua tiajinia miiquiaa Pueyaso panishano, juuca, niucuanio, nojori timitiasacari nojuaja. Na shacantuuca cumaacajinia cajijiani, nojuajaari na cumaaca teetenutaniya nojori caco, jatiqui na quiniuria nojoritia pueyaracaanu. \v 16 Naacuajitij, majaari socua nojori miaajenu quiniutianiya, jiyamuenunio. Pananuuri maja socua nojori na catijianu quiniutianiya. Naajuhuaj, majaari socua nasaatia pananu jartanu nojori niishiniu quiniutianiya. \v 17 Borrego Niquiojuacuajani, Jiyaniijiajanaa cajitiu jiuujiajinia cajijiani, nojuajanaari nojori jiitianutaniya juhua tama na borregohuajaaja. Nojuajaari nojori rucuanejotanutaniya, nojori na raatenura pueya samiitianijia mohuaca pacartajajiniji, pueyaracaanu shuquiriaatia quijiaca nojori quiniuria. Pueyasojuanaacuajaari nojori namijiaaca tujuunutaniya nojori namijiajiniji. \c 8 \s1 Séptimo rupanacutasanojiniji pohuatasano, shanohua jaanutaja patajajinijinio \p \v 1 Borrego Niquiojua jaara séptimo rupanacutasano rupartaree, cuno naajionee saacatanura puetunujuanaa, tojetaarucuajanaa sanaacara quiquiiri jiyocuacaanu pueyaracaanura. Maja cua niishiniu, media horaruhua. \v 2 Na nuhuaji, Pueyaso tacoji, janiyari siete Pueyaso seya niquirii nujuatiuyanoni. Nojoriiri jiyacari siete trompeta niquitiojosaaree. \v 3 Na nuhuaji, socua tamonu Pueyaso seruuri shanohua jaanutaja pataja pamaa, orojiniji shipinishano. Orojiniji shipinishano Pueyasoocuara catijiaja casaa tacoji nujuaseeri, Jiyaniijiajanaa cajitiu tacoji. Queraatia shanohua jaanutaja niquitiosaareeri Pueyasoocuara na catijianura. Jaanutajaari catijiasaariquiano puetunu Pueyaso pueya secojonuusanotajanaa, Pueyasoocuara na jaanujunura cuno catijiaja casaajiniji. \v 4 Naacuajitij, Pueyaso seruuri Pueyaso pueya secojosano tacanirii Pueyasoocuara, shanohua jaanujua najacata. \v 5 Na nuhuaji, cuno Pueyaso seruuri catijiaja casaajiniji na shanohua jaanutaja pataja mishinirii nishiyata. Jiyanohua na majiriataree nio jiyacuaari. Miacanaari ritia nunujuquee. Jiyanohua majacureeri. Jiyanohua cojuatunereeri. Rijiaari jiuquiujiutiareejuhuaj. \s1 Trompetaa jonenejosacari \p \v 6 Cuno siete Pueyaso seya, trompetaa cacariquiaani, nojoriiri jeecanecoree na trompetaa na jonenenura. \v 7 Jiyacaritij, niquiriyatu cuno Pueyaso serujinijinioori na trompeta jonenenu coteeree. Jiyacaritij, miacanajaa shiniitiujiaacaari, mariyata mani cojitishano nanacata jiyocua jartasaaree. Jiyari quera na cajiniocua cateree, puetunu na nacuhuatajanaa, na jiyasocuatanio. \p \v 8 Segundo Pueyaso seruuri na trompeta joneneree. Jiyacaritij, casaa juhua puereetuuca tuhuananu noshiyanoori shoniniacu caminiajinia jatasaaree. Quera shoniniacu caminia cajiniocuaari nanacara quiquii. \v 9 Puetunu shoniniacu caminiajinia quijiaca casaajanaari, quera na cajiniocua cusonuuree. Naajuhuaj, shoniniacu caminiajinia ruhuanetasano puereetuuca buqueyajinijinioori, quera puetunu na cajiniocuajanaa sesosaaree. \p \v 10 Tercero Pueyaso seruuri na trompeta joneneree. Jiyacaritij, puereetuuca rijiaari jiyocuacaanuji tiquii, jiyanohua nishitiuucua juhua shucuenaja jaamasu noshitishano. Tiyareeri quera na cajiniocua nio jiyacua moocuajinia, mijiria cuariyajiniajuhuaj. \v 11 Cuno rijia sesaari quiriquiaa “Piiquia”. Cunora, tee cuno rijia tiyareeni, puetunu cuno mohuacajanaari piiquiara quiquii. Pueya ratusacari cuno mohuaca, queraatia pueyari saaja cusonuuree. \p \v 12 Cuarto Pueyaso seruuri na trompeta joneneree. Jiyacaritij, casaari pananuucua pitiaree, racaacua, quera na cajiniocua riyacuanio. Cunora, puetunu mijiria cuhuatajaca casaajanaari quera na cajiniocua sesosano quiquii. Quera na cajiniocuaari ninishiqui quiriquiaa. Cunora, pananuuri maja na cuhuatanu quiriquiaa quera juuca cajiniocua. Naajuhuaj, riya, racanio, majaari na cuhuatanu quiriquiaa quera niucua cajiniocuajuhuaj. \p \v 13 Na nuhuaji, janiyari juhua puereetuuca surohua miooru niquirii jiya cajiniocuani. Na jaasacari naa nacariquiaa jiyanohuari: \p —¡Puereeta, puereeta, puereeta! Seetanujuanaa jiyanohua puereeta quiniutianiyari jiyacua quijiaca pueyara, jiuujianaraca cureecono Pueyaso seya jaara jonenere, canapuete joneneyaquiyajaa juhuanojuajacuajani. \c 9 \s1 Quinto trompeta jonenesacari \p \v 1 Na nuhuaji, quinto Pueyaso seruuri na trompeta joneneree. Jiyacaritij, janiyari jiyocuacaanuji jiyocua tinio rijia niquiriini. Cuno rijiaari tiootiu riatataja niquitiosaaree, puequeetuuju raa na riatanura. \v 2 Na riatasacari, najacaari nojomaa juhua puereetuuca cuhuariquia sesacari. Pananu namijia tiomaari. Jiya cajiniocuaari mueruucara quiquiijiuhuaj. \v 3 Sequeruuri cuno najacajiniji mueratuumaa. Puetunu nio jiyacuajanaa paaquemaari. Sequeruuri cumaaca niquitiosaaree noojuaraca na quiniuria juhua turucuaniiniu. \v 4 Sequeruuri rootasaaree maja nojori miaquenura jiyasocua, nacuhua jaamasujuhuaj, puetunu moritiajaca jaamasunio. Sequeru cutaraari jiyaramiquishaare puetunu pueyapuejanaa na sojonura, canapuete na jiniji jirioyaquishoo quiriquiaa Pueyaso sesatacuajani. \v 5 Sequeruuri rootasaareejuhuaj, maja nojori cusojuanura pueya. Cinco raca cuaara nojori shocojoora cutara, pueyaracaanu sequeru saashi noosacari. Cuno sequeru saashiiri juhua turucuaniiniu saashi noonutaniya. \p \v 6 Naa pueya miishacari naquiya na noonutatej, pueyari cusonu paniniutianiya juucua. Saaja cusoyaquiniutianiyari. Jiyanohua na shaajenu panishacari juucua, nojoriiri saaja rishiniutianiya, jiyanohua naquiya nojori miishacari. \p \v 7 Sequeruuri puereeta niquishano quiriquiaa juhua miaquetoojonura jeenucuasano caballohua. Sequeruuri casaa jiitiariquiaa na nacajinia juhua jiyaniijianucuara orojiniji shipinijiosano nacaqueya. Nojori jiquiocoori juhua pueyano jiquioco niquishano quiriquiaa. \v 8 Nojoriiri juhua maaji muecacaraca quiriquiaa, tucuamuejarujuri. Juhua juurunu sare quiacaraca quiriquiaajaariuhuaj. \v 9 Nojori jiriquiaqueeri cumueeca quiriquiaa juhua turtuco. Nojori jaacuatusacari, na nesuhuari jiyanohua cojuatuneriquiaa juhua caballohua jayotasacari queraatia rucuanejotaruhua, miaquetoojonuucua na netecuatusacari. \v 10 Cuno sequeruuri juhua turucuaniiniu noojuacaraca quiriquiaa. Jiyanohua noonacuracajuhuaj. Jaara nojori saare, cunoori quiquiaari nojori na noonura cinco raca. \v 11 Cuno sequeruuri jiyaniijiaraca quiriquiaa. Nojuajaari Sesaaca seru. Cuno puereeta puequeetuuju raa camarujaariuhuaj. Hebreo rupaajinia, na sesaari “Abadón”. Griego rupaajinia saniniuujia “Apolión”. Pueyano rupaajinia saniniuujia, nioori sequeya “Pueya Puecoona”. \p \v 12 Janiyari naa niquitishaareeni taa coteenujuanaa naquiya miishaanu quiniutianiyani, cuno jiuujianaraca naquiya miishocoriquianojiniji. Socua caapiquiiri cureyajaa na nuhuajiria. \s1 Sexto trompeta jonenesacari \p \v 13 Sexto Pueyaso seruuri na trompeta joneneree. Janiyari jiyacari rupaa tojirii pocuaanoni, shanohua jaanutaja catijiaja juhuacutu cuatro tuhuajaa tajiniji, Pueyaso tacoji nujuatajani, orojiniji shipinishanoni. \v 14 Cua tojishano rupaani, noo sexto Pueyaso seru sequereeri, na trompeta cacariquiaani: \p —Cuno cuatro Sesaaca seya quia saacarojore, puereetuuca Eufrates moo shuriucua morojosano quiyani. \p \v 15 Jiyacaritij, cuno cuatro Sesaaca seyari samaacarojosaaree jiyanohua queraatia pueya nojori puecoonura, quera na cajiniocua puetunu mijiria quijiaca pueyajinijiniojuanaa. Cuno Sesaaca seyari tariucuacaanu naa morojosano quiquiaari, jeenucuasano nojori quiniuria namitia jiyacari nojori cartesaanura, cuno hora, cuno juuca, cuno racara, cuno marijiara. \v 16 Janiyari tojiriini cuno cuatro Sesaaca seya soldadohuari, dosciento millones pueya quiriquiaa saa caballohuaracaja. \p \v 17 Janiyari cuno caballohua niquitishaaree juhua cua maquenujiniani, na nijinia cajitiuniaanio. Jiyanohua tamaatia niquishano quiriquiaari. Puetunu nojori jiriquiacajanaari turtucojiniji shipinijiosano casaata mishiquiojosano quiriquiaa. Cuno, nojori naatiyaquishaanuucuaji nojori cushiyosano turtuconi, cunoori puereeta niquishano quiriquiaa; naatuuca juhua mani, nentuuca juhua jacinto saajia, pocojuanaque juhua azufrejuhuaj. Puetunu cuno caballohua nacacajanaari juhua juurunu sare nacaca niquishaariquiaa. Maniiri nojori rupaamaji rimianacuriquiaa. Najacaari nojonuucuariquiaajuhuaj, azufrenio. \v 18 Cuno jiuujianaraca puereeta casaata quera na cajiniocua puetunu pueyajinijiniojuanaari cusojuasaaree. \v 19 Naacuajitij, caballohuari cumaaca jiitiariquiaa na rupaama, na pitiujiniajuhuaj, nojori puecoonura pueya. Na pitiucuaari juhua sacocua niquishano quiriquiaa. Juhua sacocua nacacaraca quiriquiaajaariuhuaj pueya na sajitiajara. \p \v 20 Cureeno pueya, canapuete maja na puecoosaanu quirii cuno jiuujianaraca puereeta casaatani, nojoriiri sesa miiniu tarinitiaaquiriquiaa saaja. Nojoriiri samaruhua secojonu tarinitiaaquiriquiaa. Naajuhuaj, nojoriiri orojiniji shipinijiosano casaa shuquiritiariquiaa Pueyaso niti, platajiniji shipinishano, broncejiniji, saajiajinijijiuhuaj, macajinijinio. Puetunu cunojuanaa, nojori jiyatesano tama na pueyasohuarajaajani, cunoori maja na niquiniu. Majaari na tojiniu. Majaari na rucuanenujuhuaj. \v 21 Naajuhuaj, majaari pueya tarinitianu quiriquiaa narta pueya monu, shimiojonujuhuaj. Naajuhuaj, majaari nojori tarinitianu quiriquiaa na camishoo maajipohua numuetucujunu, maajishuriu numuetucujunujuhuaj. Nohuasejonu tarinitiatiuyaquiriquiaajaariuhuaj. \c 10 \s1 Pueyaso seru mueetasano tucuanee naajioneeniyojuajiniji pohuatasano \p \v 1 Na nuhuaji, janiyari socua tamonu jiyanohua cumaacaraca Pueyaso seru niquirii jiyocuacaanuji roseyanoni. Cohuaja najacajinia cuhuajaatiariquiaari. Na nacaacua camarucuteriquiaa naashiiri. Na jiquiocoori jiyanohua shacantuuca quiriquiaa juhua pananu. Na cashacucuaari juhua mani niquishano quiriquiaa, naatej, taa mani nujuaa na noshishacaritij. \v 2 Na miaquetajara mueetariquiaa shiitianiyojua naajioneeri, tariucua riatasano. Nio jiyacua nujuaseeri. Na miaquetajara na niohuaca niaree shoniniacu caminiaacuaari. Tacujua niaree nio jiyacua saniniuurijia. \v 3 Nocua na nujuasacari, jiyanohua nacareeri juhua juurunu sare sariyocuanu. Na nacasacari, siete miacanaari jiyacari majacuree, juhua pueyano pocuanu. \v 4 Cuno siete miacana pocuanu nuhuaji, janiyari na sequesano naajiotanu paniriquiaa tari juucuani. Jiyacaritij, janiyari tamonu rupaa tojirii jiyocuacaanuji naa cua sequeyano saajani: \p —¡Maja pueya niishitiniu cuno siete miacana sequesano! ¡Maja na naajiotanu! Tama quioojiajiniajaaja quia racatare. \p \v 5 Jiyacaritij, Pueyaso seru cua niquishano shoniniacu caminiaacua nujuaanoni, nio jiyacuajuhuaj, nojuajaari na miaquetajara na juaashiquia shiitioree jiyocuacaanu, seetanujuanaa na sequenura. \v 6 Naa sequereeri: \p —Cuno, pueyaracaanu Quijiani, nojuajaari jiya cajiniocua shipininia, jiya shipininia, shoniniacu caminia shipininiajuhuaj, puetunu tii quijiaca casaajanaa shipininianio. Nojuajaari seetanujuanaa naa cua pohuataniya: “Majaari tari na tarishiniu quiniutianiya. \v 7 Séptimo Pueyaso seru coteesacari jonenenu na trompeta, cuno juucaja, puetunu jiyasohuaja Pueyaso miiniu panishanojuanaari tari tohuateesano quiniutianiya. Naa quiniutianiyari taa na pohuataquiaari na sequenu panishano caminiujiuniaa pueyacuajani”. \p \v 8 Cua tojishano rupaa jiyocuacaanuji pocuaanoni, socua cua pacuterohua naa sequenuuri: \p —Pueyaso seruucua quia quiaare, cuno, shoniniacu caminiaacua nujuaani, jiyacuanio. Nojuaja quia masetasee cuno riatasano naajioneeniyojua, na mueetaani. \p \v 9 Janiyari Pueyaso seruucua quiaareeni. Janiyari na sequeseeni na naajioneeniyojua na niquitionura janiya. Cua riucuareeri: \p —Jajaa, quia patare. Quia miaquerenoj. Shoqueeca quiniutianiya quia rupaamaari juhua samiyatu. Quia seecojinia jatanutaniya piiquiara saniniuurijia. Cunoori, pueya na saniitiotaja rupaa na quiniuucua. \p \v 10 Janiyari jiyacari cuno naajioneeniyojua pataree Pueyaso seru juaashiquiajinijini. Janiyari na miaquereeni. Seetanujuanaa shoqueeca quiriquiaari juhua samiyatu. Cua miasacari, cua seecojinia jatasee piiquiaraari. \v 11 Jiyacaritij, janiyari naa sequesaareeni: \p —Quiocua Pueyaso sequesano caminiujiuriohua pohuatanu queraatia pueyapue niquiara, queraatia tamaatia jiyacajinia quiniaa niquiara, queraatia tamaatia rupaaca pocuajaca niquiarajuhuaj, queraatia jiyaniijianucua niquiaranio. \c 11 \s1 Caapiqui Pueyaso sequesano caminiujiuniaa miishanojiniji pohuatasano \p \v 1 Na nuhuaji, janiyari tia shanacujutaja naajua niquitiosaareeni, juhua nataca niquishano. Janiyari naa sequesaareeni: \p —Quiarijia cutara quia quiaare Jerusalén tiacajinia. Tii nujuataja Pueyaso Secojojua tia quia shanacujusee quia shanacujutajata, orojiniji shipinishano shanohua jaanutaja catijiajanio. Quia serojorejuhuaj puetunu Pueyaso secojonuujuacajanaa tii. \v 2 Maja cutaraari quia shanacujunu Secojojua tia carijiniacuma. Cunocuajaari taucuaca niquitiosaarucuaa tari. Pueyaso soojeaca taucuacaari Pueyaso saquiriojosano na tiacarano jiitianutaniya pueyaracaanu, cuarenta y dos raca cuaara na shocojorejaatijia. \v 3 Janiyari caapiqui cua saquiriojosano pueya jiyaronutaniyani, janiyajiniji nojori pohuatanura pueya niquiara. Nojoriiri janiyajiniji pohuatanutaniya cuaara shocojorejaatijia mil dosciento sesenta juuca. Nojoriiri cocuaque toqueya cushiniutianiya taa pueya cushiyoquiaacuajani nojori taraajesacari. \p \v 4 Cuno caapiqui janiyajiniji pohuatanaani, nojoriiri cuno caapiqui olivo naana, tariucuacaanu Pueyaso Rupaajinia pohuatashiyacuajani. Naajuhuaj, nojoriiri cuno caapiqui samari nujuatacojua, Jiyaniijiajanaa tacoji nujuatacojuani. Cuno, nojori Jiyaniijiani, nojuajaari jiya Jiyaniijiajuhuaj. \v 5 Tamonu jaara sesa miiniu paniri cuno caapiqui pueya, nojoriiri na paraa catijianutaniya nojori rupaamaji mueranacujua manitia, nojori na puecoonura. Nojoriiri saaja naa cusojuanutaniya noo pojori, canapuete nojori miiniu paniya sesa juucuacuajani. \v 6 Nojori, janiyajiniji pohuatanaani, nojoriiri cumaaca jiitianutaniya maja na nitiniuria maru pueyaracaanu mijiria nojori pohuatasacari Pueyaso rupaa. Naajuhuaj, nojoriiri cumaaca jiitianutaniya mohuaca na jataniniuria nanacara. Nojoriiri cumaaca jiitianutaniyajuhuaj nojori sesonura jiya puetunu puereeta tamaatia casaatajanaa. Nojoriiri pueyaracaanu naa miijionutaniya nojori panishacari. \v 7 Nojori jaara janiyajiniji pohuatanu tucuatare, jiyacaritij, puequeetuuju raamaji tohuatariquiano pueresano sacuaraatia Casaani, cunoori nojori paracaaniutianiya. Nojori shocotanutaniyari. Naacuajitij, nojori puecoonutaniya socuaari. \v 8 Nojori queteeri cuno puereetuuca niishishano tiaca nuucuajinia pojoconutaniya, tee nojori Jiyaniijia mosaaquiaari niyacutesanojinia teetesanocuajani. Cuno tiacaari miriqui jiyaniquishiya Sodomata, Egiptotanio. \v 9 Naacuajitij, jiuujianaraca juuca, socua niquiriyatu juuca cajiniocuanio, queraatia tamaatiuucua pueyari nojori quete shootianutaniya. Naa nojori queteya shootianutaniyari queraatia tiquiyocua tiacajinijinio pueya, tamaatiuucua rupaaca pocuajaca pueyajuhuaj, queraatia tamonu jiyacajinijinio pueyanio. Nojori paraari maja na shanacunu quiniutianiya nojori jamojosaanura. \v 10 Puetunu mijiria quiniaajanaari shuquiritiuniutianiya, macunucua cuno caapiqui Pueyaso sequesano caminiujiuniaa quishacari. Pueyari jiyanohua timiquionutaniya, naquiya nojori miitiajaca puecoosaanuucua. Naaratej, mijiria quijiacaari tama na casamijinijijiaaja nareja niquitiojotoonutaniya nojori shuquiriniutia. \p \v 11 Naajaa, jiuujianaraca juuca, socua tamonu juuca cajiniocua nuhuaji, Pueyasoori nojori samiitianijiorohua. ¡Nojoriiri na matusaquiji saneecuaturohua! Puetunu nojori niquiniaajanaari jiyanohua shiriiquitiurii. \v 12 Jiyacaritij, cuno caapiqui Jesucristojiniji pohuatanaari puereetuuca rupaa tojitiurii jiyocuacaanuji pocuaano. Naa nojori sequeriquiaari: \p —¡Miji nia tacatama! \p ¡Jiyacaritij, nojoriiri na paraa niquiara tacataquee cohuajajinia jiyocuacaanura! \v 13 Na paraa shootiasacari nojori, jiyacaritij, rijiaari jiyanohua jiuuquiujiutiaree. Naa rijia jiuuquiutiasacaritij, Jerusalén tiacajinia queraatia tiacaari niyarequetaquee. Siete mil pueyari tii cusonuuree. Cureeno pueyari jiyanohua jiuujiateree Pueyasoocuaji. Nojoriiri jiyacari niishirii Jiyocuacaanu Quijiaari seetanujuanaa Pueyaso cutara. \p \v 14 Janiyari naa segundo naquiya miiniu niquitishaareejaaniuhuaj, taa na nuhuaji na miishaanutaniyacuajani. Tercero naquiya miishacariiri quera ritia cuno nuhuajijia quiniutianiya. \s1 Séptimo trompeta jonenesacari \p \v 15 Séptimo Pueyaso seruuri na trompeta joneneree. Jiyacaritij, puereetuuca rupaacaari jiyocuacaanu tojishaaree. Naa sequeturiquiaari: \q1 —¡Quiarijiani, pa Jiyaniijia Pueyasoori tari jiitianutaniya puetunu jiyacua jiyaniijianucua jiitiasanojuanaa! ¡Nojuajaari pa Jiyaniijia Cristota Jiyaniijianucuajanaa quiniutianiya! ¡Nojoricuajaari pueyaracaanu Jiyaniijiajanaa quiriquiano! \p \v 16 Jiyacaritij, cuno veinticuatro niishijiaca jiyaniijianucua, shanohua cajitiujinia cajitiuriquiaa Pueyaso tacojini, nojoriiri Pueyasoocuara jacamaturee jiyanohua na shuquiritianuta nojuaja. \v 17 Naa sequeturee Pueyasoori: \q1 —¡Paacarasho canaa Jiyaniijianaa! ¡Quiaari puetunu cumaacaracajanaa! ¡Quiaari quijiajuhuanajaj! ¡Quiaari pueyaracaanu quijia! ¡Quiaari tari juhuacatecara quia cumaaca poonijioteree, Jiyaniijiajanaa quia quiniuria pueyaracaanu! \v 18 Cunora, puetunu jiyacua jiyaniijianucuajanaari juaaquioya. Naajaa, quiarijiaari quia juaashacari cutara. Quiarijiaari macunucua quia nequesoreenu juucajuhuaj. Saniniuujia, quiaari pueyara quia sequesano caminiujiuniaa pueya niquitiojonutaniya nojoririano quia riuriotaca, puetunu quia saquiriojosano pueyajanaajuhuaj, puetunu quia timitiajaca pueyajanaanio, jiyaniijianucua, narejaca pueyanio. Naajuhuaj, quiaari jiya sesojuaca pueya shaajanutaniya. \p \v 19 Jiyacarijiuhuaj, jiyocuacaanu Pueyaso Secojojua tiaari riatasaaree. Janiyari Pueyaso Quishaquijianaa niquiriini. Tii matariquiaari Pueyaso caaja, seetanujuanaa na Rupaajanaa na racataja. Cuno na Rupaari na pueya na jiyanootiaja, na tojiyashijiaca na saniitiotajajuhuaj. Jiyacaritij, miacanaari nunujuree. ¡Jiyanohua majacureeri! ¡Puereetatej, jiyanohua cojuata! ¡Rijiaari jiyacari jiuuquiutiaree! ¡Jiyanohua queraatia miacanajaa shiniitiujiaacaari juhua maru totereejuhuaj! ¡Jiyanohua puereetaari quiriquiaa! \c 12 \s1 Miriqui pohuatasano maajijiniji, puereetuuca Naaquerujinijijiuhuaj, juhua cohuaniquia niquishano \p \v 1 Na nuhuaji, pueya jiuujiatenura, casaari jiya cajiniocua niquishaaree. Maajiiri quiriquiaa cuno, cua niquishanoni. Juhua toqueta pananujinia cuhuajaatiariquiaari. Racaacua nujuariquiaari. Doce riyari na nacaque quiriquiaa. \v 2 Cuno maajiiri manajaraca quiriquiaa. Nooriquiaari. Cunora na sariyojotariquiaari quera na ranu panishacari. \v 3 Jiyacaritij, janiyari socua tamonu casaa niquitishaaree jiya cajiniocuani. ¡Puereetuuca Naaqueruuri quiriquiaa, naatuhuana! Juhua cohuaniquia niquishano quiriquiaari. Siete nacacaracaari quiriquiaa, diez tuhuajaaracanio. Jiyaniijianucuara shipinijiosano nacaqueya niquitiacoriquiaari na siete nacacaacua. \v 4 Cuno naatuhuana Naaqueruuri quera na cajiniocua riyajinijinio nocuara rerecoree jiyocuacaanuji na pitiutia. Nio jiyocua na jacutareeri. Naaqueruuri rariquiano maaji tacoji shanacuriquiaa. ¡Na sashiriquiaari cuaara raara, mueya na mianura jaara rasaare! \v 5 Maajiiri cayaniyojua raree. Nojuajaari puetunu mijiria quijiaca pueyapuejanaa Jiyaniijiajanaa quiriquiano. Nojuajaari pueyaracaanu na maca mueturiquiano, na tojiyashijiaca na piyotajara. Mueyari na nucua jaariutiasaaree Naaqueruucuaji. Pueyasoori na shuriucuara na ririi, tii na cajitiniuria, Jiyaniijia quiriquianoni. \v 6 Maajiiri saniniuujia cariiquia jiyajinia mashirii, tee Pueyaso jeenucuaquiaari tari nocuaji na quijiaracuajani, tii na mianuutesaanurajuhuaj, cuaara shocojorejaatijia mil dosciento sesenta juuca. \p \v 7 Na nuhuaji, janiyari Pueyaso seya jiyaniijia Miguel niquirii narta Pueyaso seyatani, cuno naatuhuana Naaquerujuhuaj puetunu na seyatajanaa. Puetunu nojorijianaari puereeta quiaquetooriquiaa jiyocuacaanu. Cuno Naaqueruuri na seyata jiyanohua quiaqueriquiaa Pueyaso seya juucua. \v 8 Naajaa, majaari nojori naata quiriquiaa Pueyaso seya shocotanu. Pueyaso seya paracaaniuucua jiyanohua nojori, majaari quiquio quiniu quiriquiaa socua nojoriria jiyocuacaanu. \v 9 Naacuajitij, cuno Naaqueruuri jiyocuacaanuji taanuusaaree. Nojuacuajaari cuno tariucuacaanu Soconu, Eva sapojoquiaarini. Cuno Sesaaca seque sesaari “Satanás”. Nojuajaari puetunu mijiria quiniaajanaa sapojoquiaa. Pueyaso seya shocotanuucua nojuaja, nojuajaari puetunu na seyatajanaa nio jiyacua quejoosaaree. \p \v 10 Jiyacaritij, janiyari jiyocuacaanu quijiaca queraatia pueya rupaa tojiriini. Juhua niquiriyatu rupaari tojishaariquiaa jatiqui nojori paaretasacari na rupaa. Naa sequeturiquiaari: \q1 —¡Pueyasoori parta Pueyaso pueyacuara Saquiriojotana jataree tari! Nojuajaari pueyaracaanu Pueyaso saquiriojotaja Pueyaso pueyacuara, juuca, niucuanio. Naa pa Paraca jatasaanuucuatej, Pueyasoori quiarijia tohuateenutaniya puetunu na sequesanojuanaa na jiyanooshano pueyara. ¡Nojuajaari maninia jiitianutaniya pajaniya, jiyanohua na cumaacata! ¡Pa Jiyaniijia Cristoori tari jiyatesaaree Jiyaniijiajanaa na quiniuria! Naa na miishaanuni, cunoori na Que saquiriojosano na quiniuucua. \v 11 ¡Pueyaso Borrego na quiniuucua, nojuajaari na nanaca shootequiaari, tojetaarucuajanaa jiyanooshano pa quiniuria sesa pa miishanojiniji! Naacuajitij, Satanás saquiriojotasacari parta Pueyaso pueyacuara, nojoriiri na sanaajaquiaari nojori tiuuniuucua Jesucristoocua. Nojoriiri na shocotaquiaarijianaa, nojori pohuatanuucua Jesucristoocua nojori tiuuniujiniji. Nojoriiri maja na puerenu quijia na mosaanura. Nojoriiri seetanujuanaa juhuajaniya tama na cuaqueyajaaja panitiaquiaari nojori mosaanura. \v 12 ¡Naaratej, jiyocuacaanunaa, shuquiriaatia quia quiri! ¡Naa Sesaaca jatasaanuucuatej, nia timiquiore jiyocuacaanu quijiacanaa! ¡Niajaniya saniniuujia, jiyacua quijiacanaa, shoniniacu caminiajinia quijiacanio, jiyanohua nia taraajere! ¡Sesaaca niishishacari maja puera Pueyaso tarishiniu quiniutianiya na saniitionura nojuaja, nojuajaari niaacua roseyarucuaa jiyanohua na juaaniutia! \p \v 13 Cuno puereeta niquishano Naaqueru niishishacari nojuaja tari jatasaaree jiyocua, nojuajaari cuno mueya nucua neteyojotanu coteeree na mianura juucua. \v 14 Cuno maajiiri querajaa puereetuuca nesu niquitiosaaree saaja, juhua jiyanohua puereetuuca surohua miooru nesu. Cuno nesuta, maajiiri na quiquiojiniara jaaree cariiquia jiyajinia, tucuacaanu cuno Naaqueruucuaji. Tii mianuutesaanutaniya pueyaracaanuuri cuaara na shocojorejaatijia jiuujianaraca marijia, socua seis racanio. \v 15 Jiyacaritij, Naaqueruuri mohuaca quecaree juhua moo, maaji nuhuaji na saquitiniuria, maaji na jaatinitianura juucua. \v 16 Jiyari maaji naacutaree. Jiyari juhua na rupaa riataree. Naaqueru rupaamaji pojuaretaano moo raturee saajaari. \v 17 Naaqueruuri jiyamitia maajiicua macaarii jiyanohua. Quiaareeri maajiicuajinio supueno pueyata miaquetoojonura. Cuno pojoricuajaari Pueyaso rootasano tojitiajaca, canapuete Jesucristoocua nojori tiuuniu seetaashijiacacuajani. \p \v 18 Naaqueruuri shoniniacu caminia casaqueyaji nujuasee. \c 13 \s1 Caapiqui puereeta niquishano Casaajiniji pohuatasano \p \v 1 Na nuhuaji, janiyari puereeta niquishano Casaa niquirii shoniniacu caminiajiniji tacaanoni. Siete nacacaraca quiriquiaari, diez nacajaaracanio. Puetunu na diez nacajaacua jiitiariquiaa jiyaniijianucuara shipinijiosano nacaqueyari. Puetunu na nacacaacuajanaa, sesacaari nocua naajiotasano quiriquiaa. Na nacacaacua naajiotasano sesacani, cunoori Pueyaso rerequeteriquiaa, juhua Pueyaso shocotaja na quiniuucua. \v 2 Janiyara, cuno cua niquishano puereeta niquishano Casaani, cunoori juhua marucuatuque sare niquishano quiriquiaa. Na niohuacaari juhua oso niohuaca niquishano quiriquiaa, tucuacocua juaashococuaraca. Na rupaari juhua juurunu sare rupaa quiriquiaajuhuaj. Cuno tari cua pohuatasano naatuhuana juhua cohuaniquia niquishano Naaqueruuri na cumaaca na niquitioree. Tama na cajitiujiniajaaja na cajitiriiri jiyaniijiajanaa na quiniuria jiyacua. \v 3 Cuno puereeta niquishano Casaa siete nacacaracani, niquiriyatu na nacacajinijinioori pishano quiriquiaa na mosaanura juucua. ¡Cuno puereetuuca piyashi na nacaacua quiriquiaani, saaja cushiriiquiiri! Puetunu mijiria quiniaa pueyajanaari jiuujiateree na cushiriishacariuhua. Cunora, puetunu nojorijianaari cuno puereeta Casaa tojijiacara quirii. \v 4 Jiyacaritij, mijiria quiniaa pueyari cuno naatuhuana Naaqueruucuara jacamaturee juhua Pueyasoocuara, cuno puereeta niquishano Casaa na jiyatenuucua nojori jiyaniijiajanaa na quiniuria. Pueyari cuno siete nacacaraca puereeta niquishano Casaacuara jacamatureejuhuaj. Nojoriiri naa sequetooree tamajaaja: \p —Maja socua tamonu jiyaniijia quiniu juhua nio pa jiyaniijia. ¿Tamonu jiyaniijiateeri cumaacaraca, nata na miaquetoojonura? Shaaqui. \p \v 5 Jiyacaritij, cuno naatuhuana Naaqueruuri cuno siete nacacaraca puereeta niquishano Casaa niishitiojoree sacuaraatia na rimiaaquenura Pueyasoocuara, Pueyaso na rerequetenurajuhuaj. Naa miiriiri na jiyanishacari nojuajaari socua maninia quijia Pueyasojiniji. Naajaa, nojuajaari jiyaniijiara jiyatesaaree saaja cuarenta y dos racara. \v 6 Naacuajitij, cuno puereeta niquishano Casaari Pueyaso rerequetenu coteeree. Pueyasoocuara rimiaaquereeri. Jesuucua tiuujiaca pueya sesacareejaariuhuaj, jiyocuacaanu Pueyaso quiquionio. \v 7 Mijiria quijiaca Pueyaso saquiriojosano pueya paracaatishaareejaariuhuaj. Cumaquishaareejaariuhuaj Pueyaso pueya na shocotanura. Cumaaca niquitiosaareejaariuhuaj jiyaniijiajanaa na quiniuria, puetunu tamaatiuucua pueyapuejanaa na jiitianura, puetunu tiquiyocua tiacajinijinio pueyajanaa, puetunu tamaatia rupaaca pocuajaca pueyajuhuaj, puetunu tamonu jiyacajiniajanaa quijiacanio. \v 8 Naacuajitij, puetunu mijiria quijiaca pueyajanaari cuno puereeta niquishano Casaacuara jacamaturee na shuquiritianura nojuaja, nojori pueyaso na quiniuucua. Cuno pojoriiri maja Pueyaso saquiriojosano pueya. Naaratej, jiya shipinishaanujiniji, nojori sesacaari maja na naajiotasaanu quiquiaari Borrego Niquiojua jiitiasano naajioneejinia, cante pocuara mosaaquiaaricuajani. Pueyaso muerasu sesaca cutaraari cuno naajioneejinia naajiotasaaquiaari jiya shipinishaacarijiyojua, pueyaracaanu rishijiaca pa quiniuria. \p \v 9 Cante numaaracani, nojuaja cuaara tojiiria nio: \v 10 “Cante Pueyaso jiyatesano quiasocoriquianoni, nojuajaari seetanujuanaa quiasano pueyano quiniutianiya. Naajuhuaj, cante nijiniaquetucuaja mueruuta mosocoriquianoni, seetanujuanaa naa mosaanutaniyari”. Naaratej, Pueyaso pueya cuaara puetunu casaajanaa rejeretajaca quiiria, seetanujuanaa nojori tiuushacari Pueyasoocua. \p \v 11 Na nuhuaji, janiyari tamonu puereeta niquishano Casaa niquirii jiyajiniji muetaanoni. Caapiqui nacajaraca quiriquiaari, juhua borrego niquiojua nacajaa niquishano. Juhua cumaacaraca jiyaniijia na rupaa paaretariquiaari. \v 12 Jiyanohua cumaacaraca quiriquiaari, juhua narta puereeta niquishano Casaa, teyano naca pishanotucuaja cushiriiriohuani. Nojuajaari na naca cushiriiniohua narta puereeta niquishano Casaa naacuriquiaa. Naacuajitij, nojuajaari puetunu mijiria quiniaa pueyajanaa mojoquetanijioree juhua Pueyasoocuara, nojori timitianura na naca pishano cushiriiniohua puereeta niquishano Casaa. \v 13 Naajuhuaj, nojuajaari na cumaacata miiri jiyajeneta casaa pueya jiuujiatenura nocuaji. Jiyanohua cumaacaraca na quiniuucua, pueya niquiara, nojuajaari mani tinirii jiyocuacaanuji jiyocua. \v 14 Naa na cumaacata na miiniuucua cuno na naca cushiriiniohua puereeta niquishano Casaa tacojitij, puetunu mijiria quiniaa pueyajanaa sapojoreeri. Naacuajitij, nojuajaari pueya shipinitirii casaa. Juhua cuno siete nacacaraca puereeta niquishano Casaari quiriquiaa, teyanote na nacajinia mueruuta pishano na quishacari samiitiarohua saajacuajani. \v 15 Jiyacaritij, nojuajaari cumaaca niquitiosaaree pueya shipinishano Casaa na jiyatenura saminiora, pocuajara na quiniuria, nocuara jacamatiuyashijiaca na puecootenurajuhuaj. \v 16 Naajuhuaj, cuno caapiqui nacajaraca puereeta niquishano Casaari na pueya sequeree nojori naajiotanura puetunu pueyacuajanaa narta puereeta niquishano Casaa sesa. Naajiotasaareeri nojori miaquetaja juaashiquiaacua. Jaara nojori juaashiquiaacua naajiotaaquishaare, nojori jiniji naajiotasaareeri. Naacuajitij, puetunu mijiria quiniaa pueyacuajanaa naa naajiotasaareeri, tojiyaquishoo pueyacua, tojishano pueyacua, casamiriaca pueyacua, casamiijiuniucua pueyacua, tama nojoriria poonijionuujuacajaaja pueyacuajuhuaj, poonijiotesano pueyacuanio. \v 17 Jiyacaritij, canapuete cuno puereeta niquishano Casaa sesa naajiotasano jiitiaaquiriquiaa na cuaqueyacuani, nojoriiri maja na naata na panishano masenu quiriquiaa na cumaneecata. Naajuhuaj, majaari nojori naata na casami niquitiojonu quiriquiaa na cumaneecara. Pueya jaara cuno puereeta niquishano Casaa sesa jiitiaaquiri naajiotasano na cuaqueyacua, na naata na sesa número jiitianu nocua naajiotasano. \p \v 18 Nio niishishaanura maninia, jiyanohua niishitiajaari panishiya cutara. Niishijiaca pueya cuaara serojoora puereeta niquishano Casaa sesa número. Na númeroori pueyano sesa número. Cuno númeroori seisciento sesenta y seis. ¡Cunora pueyanaa, tama nia cuaqueyajaaja nia cojuare maja cuno puereeta niquishano Casaa sesa naajiotasaanura niaacuajuhuaj! \c 14 \s1 Borrego Niquiojua cojiniaajiniji pohuatasano \p \v 1 Na nuhuaji, janiyari Borrego Niquiojua niquiriini, Sión tuhuananuucua nujuaano. Ciento cuarenta y cuatro mil pueyari na cojiriquiaa. Borrego Niquiojua sesaari naajiotasano quiriquiaa puetunu nojori jinijijianaa, na Que Pueyaso sesajuhuaj. \v 2 Na nuhuaji, janiyari casaa tojirii juhua sararojua cojuatuneyano jiyocuacaanujini, juhua miacana majacuyano, juhua queraatia pueya arpa taquinionuyanojuhuaj. \v 3 Cua tojishanoori quiarinio jaaquequejosano quiriquiaa. Jaaquequenuunaari Pueyaso cajitiu tacoji jaaquequenuuriquiaa, cuno cuatro saminio casaa tacojijiuhuaj, cuno veinticuatro niishijiaca jiyaniijianucua tacojinio. Majaari quenaaja tamonu naata quiriquiaa cuno jaaquequejosano niishiniu nojori jaaquequejonurajuhuaj. Saaja cuno ciento cuarenta y cuatro mil pueya cutaraari cuno jaaquequejosano niishiriquiaa. Cuno pojoricuajaari mijiria quiniaajinijinio saquiriojosaaquiaari Pueyaso pueya nojori quiniuria. \v 4 Nojoriiri tojetaarucuajanaa maaji numuetuqueyashijiaca quiquiaari, saaja pocuaji Tacunaacua jiaatiajaca nojori quiniuucua. Naaratej, tiquiyocua Borrego Niquiojua rucuanejosacari, nojoriiri pueyaracaanu na cojiquiaa. Nojoriiri saquiriojosaaquiaari mijiria quiniaa pueyajinijinio, saaja Pueyasora nojori quiniuria, Borrego Niquiojuara nojori quiniuriajuhuaj. Nojoriiri socua Pueyaso timitiasano pueya puetunu Pueyaso saquiriojosano pueyajinijiniojuanaa, taa pa shuquiritiaa shushajanaa pa carojosano pa nataujinijicuaani. \v 5 Nojoriiri tojetaarucuajanaa sapojonu niishiyashijiaca quiquiaari, tojetaarucuajanaa sesa miyashijiaca nojori quiniuucua. \s1 Jiuujianaraca Pueyaso seya pohuatasano \p \v 6 Na nuhuaji, janiyari tamonu Pueyaso seru niquirii jiya cajiniocua jaanoni. Jaariquiaari mijiria quijiaca pueya niquiara na pohuatanura Pueyaso Rupaa, puetunu jiyacajinia quiniaa pueyarajanaa, puetunu tamaatiuucua pueyapuerajanaa, puetunu tamaatia rupaaca pocuajaca pueyarajanaajuhuaj, puetunu tiquiyocua tiacajinia quijiaca pueyarajanaanio. Na pohuatasanoori seetanu rupaajanaa pueyaracaanura. \v 7 Pueyaso seruuri mijiria quiniaa pueyacua nacariquiaa naatej: \p —¡Pueyaso puerejaca nia quiriquia! ¡Nojuaja nia maniniuhuaqueetare! ¡Quiarijiaari na nequesoreesacari pueya! ¡Nocuara nia mojoquetacore nia shuquiritianura nojuaja! ¡Nojuacuajaari jiyocuacaanu shipininia, nio jiya, puereetuuca shoniniacu caminiajuhuaj, puetunu samocua nacaca pacartacojuacajanaanio! \p \v 8 Jiyacaritij, tamonu Pueyaso seruuri narta Pueyaso seru nuhuajimiaajuhuaj. Naa miriqui sequeriquiaa Roma tiacajinijiiri: \p —¡Babilonia tiaca tari saniitioshiya! ¡Cuno puereetuuca tiaca tari saniitioshiya! Babilonia tiacaari puetunu jiyacajinia pueyajanaa niishitiojojua, sacuaraatia nojori miiniuria juhua nojuajuhuaj. Babilonia tiacani, nojuajaari puetunu sesa casaa na miijiosanotajanaa juhua mashaasequetejoquiaari puetunu mijiria quijiacajanaa. Naacuajitij, puetunu pueyajanaari tama na cuaqueya miiniu panishanojuaaja miijiacara quiquiaari, jiyanohua nojori jiaatianuta sacuaraatia casaa na miiniuria, taa Babilonia tiacajinia quiniaa miijioquiaacuaani. \p \v 9 Na nuhuaji, socua tamonu Pueyaso seruuri narta caapiqui na puetanaa Pueyaso seya nuhuajimiaajuhuaj. Mijiria quiniaa pueyacua nacaree naari: \p —¡Jiyanohua puereeta quiniutianiyari noo pojoriria, canapuete cuno puereeta niquishano na naca pishano cushiriiniohua Casaacuara mojoquetacojua juhua Pueyasoocuarani! ¡Jiyanohua puereeta quiniutianiyari noo pojoririajuhuaj, canapuete juhua na naca cushiriiniohua niquishano shipinishano Casaacuara jacamatujuacani! ¡Naajuhuaj, puereeta quiniutianiyari noo pojoriria, canapuete na cuaqueya tarinitiajacani, cuno puereeta niquishano Casaa sesa naajiotasaanura nojori jinijini, nojori juaashiquiaacua soj! \v 10 ¡Pueyasoori puetunu cuno pueyajanaa saniitionutaniya jiyanohua na juaaniutia! ¡Majaari quenaaja Pueyaso jiuujiaaniu quiniutianiya nojori! ¡Pueyaso seya niquiara, Borrego Niquiojua niquiarajuhuaj, nojoriiri pueyaracaanu naquiya miishaanutaniya manitia, azufretanio! \v 11 ¡Naa Pueyaso miitiasacari nojoritij, najacaari pueyaracaanu nojonutaniya! ¡Majaari quenaaja nojori samaraatasaanu quiniutianiya juuca, niucuanio! ¡Naquiya miiniuuri naa nojori miitianutaniya pueyaracaanu! ¡Naa miishaanutaniyari cuno pojori, canapuete na naca pishano cushiriiniohua puereeta niquishano Casaacuara jacamatujuaca juhua Pueyasoocuarani, juhua nojuaja niquishano shipinishano Casaacuarajuhuaj! ¡Naa miishaanutaniyajaariuhuaj noo pojori, canapuete cuno puereeta niquishano Casaa sesa naajiotaniniutianiya tama nocuajaajani! \p \v 12 Cunora, Pueyaso saquiriojosano pueyani, canapuete na rootasano tojitiajacani, Jesuucua tiuuniu tarinitiaashijiacajuhuaj, nojori cuaara juhuajaniya rejeretaara naquiya nojori miishacari. \p \v 13 Jiyacaritij, janiyari rupaa tojirii jiyocuacaanuji naa cua sequeyanoni: \p —Nio quia naajiotare: “¡Quiarijiani, jiyanohua shuquiriaatia quijiaca cutaraari cuno macunucua, canapuete tariucua Jiyaniijia Jesucristoocua tiuujiaca cusonuunutaniyani!” Pueyaso Sohuanuuri naa sequeyajuhuaj: “¡Taaquiriirinij! Nojoriiri samaateya, pueyaracaanu na Jiyaniijiara na poonijionuunu nuhuaji. Maninia nojori miishanocuajaari niyajetaaquishaanutaniya. Cunora, nojoriiri maninia miishaanutaniya”. \s1 Pueyaso seya senoosacari pueya juhua nataacuaca nio jiyajiniji \p \v 14 Na nuhuaji, janiyari cohuaja najaca niquiriini. Cuno cohuaja najaca caco cajiniaari juhua Pueyaso Niyanu niquishano quiriquiaa. Jiyaniijiara shipinishano nacaque cushitiariquiaari, orojiniji shipinishano. Nataacuaca na senootajara shamatucuaja jacatunee mueruu mueturiquiaari. \v 15 Jiyacaritij, tamonu Pueyaso seruuri Pueyaso Quishaquiji tohuatamaa. Cohuaja najaca caco cajiyanoocua nacaree jiyanohuari. Naa na sequereeri: \p —¡Quia mueruuta quia canuujure, nataacuaca quia senoonura! ¡Jiyajinia nataacuacacuajaari tari noshuriujua! ¡Cuaara quiarijia senoosaaria! \p \v 16 Jiyacaritij, cohuaja najaca caco cajiyanoori na jacatunee mueruuta canuujuree jiya caco. Nataacuaca senooreeri. Cuno nataacuacaari Pueyaso pueyacuaja. Nojoriiri naa rijiosaanutaniya jiyocuacaanu. \p \v 17 Jiyacaritij, socua tamonu Pueyaso seruuri tohuatamaa jiyocuacaanu Pueyaso Quishaquiji. Nojuajaari shamatucuaja jacatunee mueruu mueturiquiaajuhuaj. \v 18 Na nuhuaji, socua tamonu Pueyaso seruuri tohuatamaa Pueyasoocuara catijiaja casaajiniji. Nojuajaari mani camaru. Nojuajaari narta Pueyaso seruucua nacaree, shamatucuaja mueruu muetuyanoocua. Na sequereeri: \p —¡Quia shamatucuaja mueruuta uva quia carojotare, jiyajinia moritiaconuni! ¡Tari noshuriujuacuaja! \p \v 19 Jiyacaritij, Pueyaso seruuri uva carojotaree na mueruuta, puetunu nio jiyajinia cuhuariquiacajinijijianaa. Uva jaapuejoree saajiajinia quejasano puereetuuca surocohuamaari. Pueyasoori tii na rapijiotenutaniya jiyanohua na juaaniutia. Cuno uvani, nojoriiri Pueyaso ruuretajaca pueyacuaja. \v 20 Cuno uvaari rapijiosaaree tucuacaanu naata tiacajiniji. Uva rapijiosaquiji, nanacaari tojetaarucuajanaa jaateriquiaa juhua mohuaca. Jiyanohua nanaca quiniuucua, cabollohua rupaacuma puecariquiaari. Pueyaso tojiyashijiaca pueya nanacaari jiyanohua tucuacaanu jaateree juhua moo. Tresciento kilómetro jaatereeri. \c 15 \s1 Siete Pueyaso seya, siete naquiya miitiaja na mueetacosacari \p \v 1 Na nuhuaji, janiyari jiya cajiniocua socua niquitishaareeni, cua niishiniuria taa mijiria quiniaa saniitiosaanu tucuatasaanutaniyani. Cua niquishanoori jiyanohua puereeta quiriquiaa. Janiyari nocuaji jiuujiatereeni. Janiyari siete Pueyaso seya niquiriini. Siete Pueyaso naquiya miitiaja mueetacoriquiaari. Pueyaso jaara cuno siete casaata naquiya miitiri pueya, nojuajaari cunota na juaaniu tucuatanutaniya puetunujuanaa. \p \v 2 Janiyari casaa niquiriijiaaniuhuaj juhua puereetuuca caminia motiiquiojiniji shipinishano. Manitia cojitishanoori quiriquiaa. Pueyari cuno caminia shocua nujuaturiquiaa. Nojoriiri noo pojori quiriquiaacuaja, canapuete na naca pishano cushiriiniohua Casaa shocotaquiaaricuajani, juhua nojuaja niquishano shipinishano Casaajuhuaj. Naajuhuaj, nojoriiri maja na shanacunu quiquiaari cuno Casaa sesa naajiotasaanura nojoriicua. Puetunu nojorijianaari Pueyaso niquitiojosano arpaa taquinionuuriquiaa. \v 3 Nojoriiri Pueyaso seru Moisés jaaquequejosano jaaquequenuuriquiaa, Borrego Niquiojua jaaquequejosanonio. Nojoriiri naa jaaquequenuuriquiaa: \p —Jiyaniijianaa, puetunu quia miishanojuanaari jiyanohua maninia, nocuaji jiuujiatesano. ¡Quiaari seetanujuanaa puetunu cumaacaracajanaa! Casaa quia miishacari, quiaari maninia na miiquiaa. Majaari quenaaja quia jiyajenenu. Quiaacuajaari puetunu jiyacajinia quijiaca pueya Jiyaniijiajanaa. \v 4 ¡Quiaari pueresano, Jiyaniijianaa! ¡Quiaari tojetaarucuajanaa maniniuhuaqueetasano seetanujuanaa! ¡Saaja quiajaniya cutaraari tojetaarucuajanaa maninia miijia pueyaracaanu! Naaratej, puetunu jiyacajinijinio pueyajanaari quiocua nijionutaniya nojori shuquiritianura quiajaniya, maninia quia saniitiojonuucua quia paraajuhuaj. \p \v 5 Naa cua tojiniu nuhuajitij, janiyari jiyocuacaanu Pueyaso Quishaquijianaa niquirii riateyanoni, tee cuniqui seetanu Pueyaso rupaajanaa racatasano quiyacuajani. \v 6 Cua niquishacari, cuno siete Pueyaso seyari Pueyaso Quishaquijijianaa tohuareetariquiaa, canapuete cuno siete naquiya miitiaja patootariquiaacuajani. Nojoriiri tojetaarucuajanaa cohuaja linojiniji toqueyaraca quiriquiaa, shacantuqueya. Nojoriiri orojiniji shipinijiosano casaa na jiriquiacajinia camarucuteriquiaa. \v 7 Jiyacaritij, niquiriyatu cuno cuatro saminio casaajinijinioori miacojua niquitiojoree puetunu cuno siete Pueyaso seyajanaa. Cuno miacojuaari orojiniji shipinijiosano quiriquiaa. Pueyaracaanu rishijia Pueyaso juaaquiacata mishinijiosano quiriquiaari. \v 8 Jiyacaritij, Pueyaso Quishaquijianaari maatia najacata mishiquiimiaa. Cunora, majaari tamonu na naata Pueyaso Quishaqui tiuquiniu quiriquiaa, cuno siete Pueyaso seya cuaara puecaarajaatijia naquiya nojori miitiajaca pueya. Cuno najacaari Pueyaso shacantuuca cumaacajiniji quiriquiaa, naa na saniitiojosacari na paraa. \c 16 \s1 Saniitionujiniji pohuatasano \p \v 1 Jiyacaritij, janiyari tamonu rupaa tojirii Pueyaso Quishaquiji nacaanoni. Naa cuno siete Pueyaso seya sequereeri: \p —¡Nia siete miacojuajiniji Pueyaso juaaquiaca nia taroosee jiyocua! \p \v 2 Niquiriyatu Pueyaso seruuri juhuacatecara coteeree. Quiaareeri. Na miacojuajiniji jaapuesee jiyocuaari. Jiyacaritij, jiyanohua nootuuca sapueyari pueyacua supueree. Noo pueyacua supuereeri, canapuete nocua naajiotasano jiitiariquiaa na naca pishano cushiriiniohua puereeta niquishano Casaa sesacuajani. Sapueyaraca pueyari cuno puereeta niquishano shipinishano Casaacuara jacamatujuaca quiriquiaajuhuaj. Jiyanohua nootujuaaca sapueyari quiriquiaa. \p \v 3 Segundo Pueyaso seruuri na miacojuajiniji Pueyaso juaaquiaca jaapuesee puereetuuca shoniniacu caminiajinia. Mohuacaari puetunu nanacara quiquiijianaa, juhua shusha mosano pueyano nanaca. Cunora, puetunu shoniniacu caminiajinia quijia casaajanaari cusonuuree. \p \v 4 Tercero Pueyaso seruuri miacojuajiniji Pueyaso juaaquiaca jaapuesee puetunu moocuajiniajanaa, puetunu samocua nacaca pacartacojuacajiniajanaanio. Jiyacaritij, nanacara jataquee puetunujuanaari. \v 5 Cuno nuhuaji, janiyari mohuaca camaru Pueyaso seru tojirii naa Pueyaso sequeyanoni: \q1 —Pueyasonaa, quiaari quijiajuhuanajaj. Majaari quia supuenu quiquiaari. Quiaari tojetaarucuajanaa maninia. Naa quia miitiasacari quia tojitiaashijiacatej, quiaari seetanujuanaa maninia namirii nojori. \v 6 Nojoricuajaari quia saquiriojosano pueyajinijinio nanaca shootejoquiaari pueyaracaanu, quia sequesano caminiujiuniaa nanacanio. Quiarijia saniniuujia, naa miijiaca nojori quiniuucuatej, quiaari nojori raatejoree nanaca. ¡Maniniacuaja Jiyaniijianaa! \p \v 7 Jiyacaritij, janiyari Pueyasoocuara catijiaja casaa tojirii juhua pueyano pocuaanoni. Naa sequeriquiaa Pueyasoori: \p —Taaquiriirini Jiyaniijianaa, puetunu cumaacaracajanaa Pueyasonaa. Quiaacuajaari maninia saniitioree quia tojiyashijiaca, taa quia sequequiaari tariucuacaanu nojoricuajani, quiaari quia tojiyashijiaca saniitionutaniya. Quiaari seetanujuanaa sequequiaari quia miishocoriquiano. Quiaari puetunu sesa nojori miishanojuanaa niishijia. \p \v 8 Na nuhuaji, cuarto Pueyaso seruuri miacojuajiniji Pueyaso juaaquiaca jaapuesee pananuucua. Naacuajitij, pananuuri socua jiyanohua naseecara quiquii, pueya na catijianura juhua mani. \v 9 Naa pananu januucua jiyanohua nasaatiatej, pueyari jiyanohua cateree. Nojoriiri Pueyaso sesacaree saaja, cumaacaraca na quiniuucua, naa nojori na saniitionuucuatej. Majaari quenaaja nojori pishiniu quirii sesa nojori miiniujiniji, nojori tacatonuhuara noojia Pueyasoocua, nojori jiyaniijiara nojori jiyatenura Pueyaso. Pueyaso rerequeteturee saajaari. \p \v 10 Na nuhuaji, quinto Pueyaso seruuri miacojuajiniji Pueyaso juaaquiaca jaapuesee. Na naca pishano cushiriiniohua puereeta niquishano Casaa cajishaqui na jaapueseeri, tee cuniqui juhua jiyaniijiajanaa na cajiriquiaacuajani. ¡Jiyacaritij, puetunu na jiitiasano jiyacajanaari ninishiquiria quiquii! Cunora, na pueyari na niti saaquioriquiaa jiyanohua nooeta naquiya na miiquiosacari. \v 11 Naa Pueyaso saniitiosacari nojoritij, naajaa, majaari nojori pishiniu quiriquiaa sesa nojori miiniujiniji. Nojori nootunenuucua, nojoriiri jiyocuacaanu quijia Pueyaso sesacaree saaja, nootujuaaca sapueyaraca nojori quiniuucuajuhuaj. \p \v 12 Cuno nuhuaji, sexto Pueyaso seruuri miacojuajiniji Pueyaso juaaquiaca jaapuesee cuno puereetuuca Eufrates moojinia. Moori joojequetaquee jiya pajamaji niriquiano jiyaniijianucua niuutiajara. \p \v 13 Jiyacarijiuhuaj, janiyari jiuujianaraca samaruhua niquiriini, juhua sacarohua niquishano. Cuno samaruhuari tohuareetariquiaa juhua cohuaniquia niquishano naatuhuana Naaqueru rupaamaji. Tohuareetariquiaajaariuhua na naca pishano cushiriiniohua puereeta niquishano Casaa rupaamaji, narta puereeta niquishano Casaa rupaamajinio. Cuno puereeta niquishano Casaari mijiria quiniaa pueya sapojoriquiaacuaja, nojori tojiniuria na naca pishano cushiriiniohua puereeta niquishano Casaa. \v 14 Cuno jiuujianaraca samaruhuari cumaacaraca quiriquiaa, na cumaacata nojori miiniuria nocuaji jiuujiatesano casaa, pueya tiuuniuria nojori sequesanoocua. Nojoriiri naa miiriquiaatej, puetunu mijiria jiyaniijianucuajanaa nojori rerejotenura. Jiyaniijianucuaari naa rerejotesaaree nojori miaquetoojonura puetunu cumaacaracajanaa quijia Pueyasota. Pueyasocuajaari tariucuacaanu niishiriojoquiaari naa cuno juuca na miaquetoojonura nojoritia. Naa paniquiaaricuajaari na paraa na puecoonura. \p \v 15 Jiyacaritij, janiyari pa Jiyaniijiajanaa tojirii naa sequeyanoni: \p —Cua tojitiare cua pueyanaa. Janiyari canashiyaquiji tiuquiniutianiuhuani nia niishiyaquishacari. Janiyari naa niaacua tiuquiniutianiuhuani taa nohuasejojua tiuquiquiaa casami nohuasenuucuacuaani, juhuajaniya casami camaru quishacari. Shuquiriaatia quijia cutaraari noo pueyano, cante juhua suteja quiquiaani, pueyaracaanu na secojosacari, na sashishacari janiya. Tojetaarucuajanaa sesa miyaquijia nia quiri, niaa mariqui cua tiuquishacariuhua cararaatia juhua juhuasunucua quiri cua niquiaraari. \p \v 16 Cua Jiyaniijia sequesano cua tojiniu nuhuaji, janiyari cuno samaruhua niquirii mijiria jiyaniijianucua rerejoteyanoni. Hebreo rupaajinia, nojori rerejosaqui sesaari, “Armagedón”. \p \v 17 Séptimo Pueyaso seruuri miacojuajiniji Pueyaso juaaquiaca jaapuesee paratujinia. Jiyacaritij, jiyocuacaanu Pueyaso Quishaquijianaa Jiyaniijia cajitiujiniji, janiyari rupaa tojirii naa nacaanoni: \p —¡Tari miishaaree puetunujuanaacuaja! \p \v 18 Jiyacaritij, miacanaari nunujuree. ¡Jiyanohua majacureeri! Cojuataari quiriquiaa puereeta. Rijiaari tojetaarucuajanaa jiyanohua jiuuquiujiutiaree. Pueyano shipinishaanujiniji, majaari naa rijia jiuuquiujiutianu quijia juhua nio rijia. \v 19 ¡Naa rijia jiuuquiujiutianuucua jiyanohuatej, cuno puereetuuca tiacaari neequeresetaquee! Jiuujianaracara raquitiijiquiiri. Puetunu jiyacajinia tiacajanaari niyarequetaree. Jiyacaritij, Pueyasoori cuno puereetuuca Babilonia tiaca saniitioree, taa tariucuacaanu na niishiriojoquiaari cuno juuca na saniitionuracuajani. ¡Jiyanohua na juaaniutia na saniitioreeri! Niya sequeshiya Babilonia tiacatani, cunoori Roma tiacacuaja. \v 20 Jiyacarijiuhuaj, puetunu shoniniacu caminiajinia jiya tucuaatiajacajanaari shaajequee, puetunu tuhuananuhuajanaanio. \v 21 Naajuhuaj, jiyocuacaanuji jiyanohua puereetujuaaca miacanajaa shiniitiujiaacaari toteree pueyacua. ¡Noojiaqueyari jiyanohua niiquia quiriquiaa; cuarenta kilo! Mijiria quiniaa pueyari Pueyaso sesacaree, naa nojoriicua na totinijianuucua shiniitiujiaaca miacanajaatej. \c 17 \s1 Miriqui pohuatasano Roma tiacajiniji, juhua paanatu \p \v 1 Na nuhuaji, cucua nimiaari niquiriyatu cuno siete Pueyaso seyajinijinio, canapuete siete miacojua patootariquiaacuajani. Cua sequeseeri: \p —Miji quia nimia. Janiya quia niquitiniutianiyani taa Pueyaso saniitionutaniya cuno Paanatuni, puetunu jiyajinia mohuacaacuajanaa cajiyani. \v 2 Mijiria jiyaniijianucuaari cuno Maaji numuetucujujuaca. Sacuaraatia cuno Paanatu niishitiojosanota, nojuajaari juhua mashaasequetejojua puetunu jiyacua quiniaa pueyajanaa. Naacuajitij, nojoriiri sacuaraatia miijiacara quiquiaari, juhua nojuajuhuaj. \p \v 3 Pueyaso seru niquitiniuria janiya na niquitiniu panishano, nojuajaari cua sohuanu jiyataare cariiquia jiyajinia. Janiyari tii niquishii Maajini, naatuhuana puereeta niquishano Casaa nijinia cajiyano. Queraatia sesacaari cuno naatuhuana Casaa cuaqueyacua quiriquiaa, Pueyaso rerequeteja sesaca, juhua Pueyasora na jiyatesacari tama na cuaqueyajaaja. Siete nacacaracaari quiriquiaa, diez tuhuajaaracanio. \v 4 Cuno Maajiiri shanohua toqueya cushiriquiaa, naatuque, shaaruquejuhuaj, juhua jiyaniijianucua cushishano. Queraatia shanohua maniniushitiaja casaa cushitiariquiaari: orojiniji shipinijiosano casaa, shanohua saijiniji shipinijiosano tiujiaujuhuaj, noturu shipinijiosano saijiniji tiujiaunio. Orojiniji shipinishano miacojua mueetariquiaari. Mishaja quiriquiaari puetunu sacuaraatia na miijiosano casaatajanaa, numuetucujusaanu porocua na quiniuucua. \v 5 Na sesaari miriqui naajiotasano quiriquiaa na jiniji. Naa naajiotasano quiriquiaari: “Janiyari puereetuuca Babilonia tiacani. Janiyari paanatujuri nucuani, puetunu mijiria sacuaraatia miishanojuanaa coretanijiojua nucuanio”. \v 6 Maninia cua niquishacari, cuno Paanatuuri juhua mashaaseca quiriquiaa na puecootesano Pueyaso pueya nanacata. Nojuajaari jiyanohua timijia, Jesujiniji pohuatanaa puecoonu porocua na quiniuucua. \p Naa cua niquishacari nojuajatej, janiyari jiyanohua jiuujiatereeni. \v 7 Pueyaso seruuri jiyacari cua sequeree: \p —¿Casaara quia jiuujiateya nocuajini? Quiarijia quia pohuatareera quia niquishanojiniji. Cuno puereeta niquishano Casaa, siete nacacaracani, diez nacajaaracanio, Maaji cajitiya na nijiniani, puetunu cunojuanaari miriqui. \v 8 Cuno puereeta Casaa quia niquishanoni, cunoori tariucuacaanujiniji quijia quiquiaari. Quiarijia saniniuujia, majaari tari na quiniu. Naajaa, quera tacanutaniuhua cuno puequeetuuju raamajiiri, seetanujuanaa puetunujuanaa na shaajasaanuhuara cutara. Pueyaso ruuretajaca pueyari jiyanohua shiriiquitiuniutianiya nojori jaara cuno puereeta niquishano Casaa niquiri tacatehuano, teyanote tariucuacaanu quijia quiquiaaricuajani, quiarijia saniniuujia majaari na quiniu. Jiya shipiniyaquishacarijia, cuno pueya sesacacuajaari Pueyaso saquiriojosano pueya sesaca naajiotasaqui naajiotasoo quiquiaari. \p \v 9 ’Cante niishijiani, nojuaja cuaara niishiiria cua pohuatasano. Cuno puereeta niquishano Casaa, na siete nacacani, cunoori siete jiyaca jiyaniijianucua, mariyata siete tuhuananuhua, teyanoocua cuno Paanatu cajiyacuajani. \v 10 Cuno siete jiyaniijianucuajinijinioni, cinco nojorijinijinioori tari shaajasaaquiaari. Cuno caapiqui cureenojinijini, niquiriyatuuri jiyaniijia quiya quiarijia. Tamonuuri supueyojua. Nojuaja jaara supuere, saaja rupaquijia rishiniutianiyari jiyaniijia na quishacari. \v 11 Cuno puereeta niquishano Casaa, teyanote tariucuacaanu quijia quiquiaaricuajani, nojuajaari cuno cinco shaajasano jiyaniijianucuajinijinio quiquiaaricuaja. Majaari quiarijia na quiniu. Na nuhuaji supuenutaniuhuari octavo jiyaniijia na quiniuria rupaquijia. Na nuhuaji shaajasaanutaniya cutaraari. \p \v 12 ’Cuno diez nacajaa quia niquishanojaniuhuaj, cunoori diez jiyaniijianucuaranocuaja. Nojoriiri cumaaca niquitiosaanutaniya saaja niquiriyatu hora jiyaniijianucua nojori quiniuria cuno puereeta niquishano Casaata. \v 13 Cuno diez jiyaniijianucuaari mariyata niishiriojonutaniya nojori cumaquiniuria cuno puereeta niquishano Casaa puetunu nojori cumaacatajanaa, jiyaniijiajanaa cuno puereeta niquishano Casaa quiniuria. \v 14 Nojoriiri Borrego Niquiojuata miaquetoojonutaniya. Borrego Niquiojuaari nojori shocotanutaniya saaja, seetanujuanaa Jiyaniijiajanaa na quiniuucua. ¡Nojuajaari puetunu jiyaniijianucuajanaa Jiyaniijia! Nata quiniaa pueyari Pueyaso saquiriojosano pueya, Neyanu tojitiajacatuhuaj. \p \v 15 Pueyaso seruuri socua cua sequeree: \p —Quiaacuajaari cuno Paanatu niquirii puetunu mohuacaacuajanaa cajiyano. Cuno mohuacacuajaari queraatia tiaca, tamaatiuucua pueyapue, tamaatia rupaaca pocuajacajuhuaj, tamaatia jiyacajinia quijiaca pueyanio. \v 16 Cuno puereeta niquishano Casaa quia niquishanoni, na diez nacajaanio, nojoriiri cuno Paanatu niquiniu paniyaquiniutianiya tojetaarucuajanaa. Na cartetunutaniyari. Tojetaarucuajanaa juhuasu na tiujiatunutaniyari. Nojoriiri cuno Paanatu miaquenutaniya. Na nuhuaji, na nucuhua catijiatunutaniyari. \v 17 Pueyasojuanaacuajaari cuno Paanatu paraa niishitiniutianiya naa nojori miiniuria cuno Paanatutej, taa Pueyaso paniya na miishaanuracuajani. Naajuhuaj, Pueyasoori cuno diez jiyaniijianucua niishiriojotenutaniya jatiqui. Naacuajitij, cuno jiyaniijianucuaari roojotoonutaniya nojori cuaara cumaquiiria cuno puereeta niquishano Casaa puetunu nojori cumaacatajanaa. Naacuajitij, Pueyaso panishanoori tohuateesaanutaniya taa na sequequiaaricuajani. \v 18 Naajuhuaj, cuno Paanatu quia niquishanoni, nojuajaari cuno puereetuuca Roma tiacacuaja, miriqui sequeshiya Babiloniatani. Nojuajaari puetunu mijiria jiyaniijianucuajanaa tojitiquiaa nojuaja. \c 18 \s1 Babilonia tiaca catetanujiniji pohuatasano \p \v 1 Naa Pueyaso seru niquitiniu nuhuaji janiyatej, janiyari socua tamonu Pueyaso seru niquirii jiyocuacaanuji roseyanoni. Jiyanohua cumaacaracaari quiriquiaa. Na shacantuuca cumaacaari jiya cuhuatariquiaa. \v 2 Jiyocuacaanuji na rupaa paaretaree jiyanohuari. Seetanujuanaa miishocoriquiano na sequesano quiniuucua, nojuajaari juhua tariucua miishano na nacatariquiaa: \p —¡Tari saniitiosaaree Babilonia tiaca! ¡Juhua niyarequetasaareeri cuno puereetuuca tiaca! Samaruhua quiquiora jatanishaaree quiarijia saniniuurijia. Naaquiya quiquiora quiniutianiyajaariuhuaj, puetunu pueya soosano pueresano jaacuatujuaca casaajanaa quiquioranio. \v 3 Puetunu jiyacajinijiniojuanaa pueyari sapojonuusaaquiaari Babilonia tiacajinijinio niishitiojosanota, juhuajaniya sacuaraatia miijiaca nojori quiniuriajuhuaj, juhua mashaaseca. Naajuhuaj, jiyaca jiyaniijianucuaari Babilonia tiacajinia sacuaraatia miijiosano miijioquiaajuhuaj, cuno paanatu shiniujiuniuucua nojori. Babilonia tiacajinia quiniaa pueyari puetunu na panishano casamijianaa masejoquiaa puetunu jiyacajinijijianaa, saaja tama nojori cuaqueyajaaja nojori shuquiritiniuria. Naacuajitij, cumaneecara na casami niquitiojonuujuaca pueyari jiyanohua cumaneecaraca pueya. \p \v 4 Na nuhuaji, janiyari tamonu rupaa tojirii jiyocuacaanujini. Babilonia tiacajinia quiniaa Pueyaso pueya sequereeri: \p —¡Cua muerasunaa, cuno tiacajiniji nia quiojore, niaa mariqui sesa miijiacara quiriohuari, cuno sesa miijiaca nia cojiniuucua! Nojorijiniji nia carajere, niaa mariqui puetunu nojoritiajanaa cojiritiasaare naquiya miiniuuri. Nojoricuajaari quera saniitioshiya. \v 5 Cuno tiacajinia sacuaraatia miishanoori puera jiyanohua caneyaree. Juhua tuhuananuuri maashiyaree jiyocuacaanura. Pueyasocuajaari sacuaraatia nojori miijiosano niishiya. Majaari socua tari na naata rejeretanu. \v 6 Babilonia cuaara namishaaria taa naquiya na miijioquiaa tamasacacuaani. ¡Nojuaja cuaara saniitionu caminiujiushaaria saniniuujia, sesa na miiniuucua tamasaca! Babiloniaari juhua pueya raatejoquiaari sacuaraatia na niishishano, sesa miijiaca nojori quiniuria juhua nojuajuhuaj. Cunora, nojuaja cuaara puetunu Pueyaso juaaquiacajanaa raatesaaria, tama na suhuocojiniajaaja mishinishanoni. \v 7 Naatej, taa tama na cuaqueyajaaja na shuquiritiquiaa sacuaraatia na miishacaricuaani, saniniuujia cuaara naa jiyanohua miitiasaariajuhuaj. ¡Jiyanohua tama na cuaqueyajaaja timitiaja na quiniuucuajuhuaj, cuaara saniitiosaaria! Nojuajaari tama sequequiaajaacujua: “Janiyari niya cajiya shuquiriaatiani, cumaacaraca maaji, pueya tojishano jiyaniijia. Janiyari maja mashiquioni. Majaari quenaaja cua taraajenu quiniutianiya”. \v 8 Cunora, niquiriyatu juucajiniaja, cuno Paanatuuri jiyanohua taraatia miitiasaanutaniya. Jiyacaritij, cusonuunuuri quiniutianiya, naquiya miiniu, miaajenujuhuaj. Jiyacari catijiatasaanutaniyajaariuhuaj. Jiyanohua cumaacaraca Jiyaniijia Pueyaso quiniuucua, nojuajaari naa saniitionutaniya cuno Paanatu. \p \v 9 Mijiria jiyaniijianucuaari sacuaraatia miiniuria cojiquiaa cuno Paanatucuaja, tama nojori cuaqueyajaaja nojori shuquiritiniuria. Cunora, nojoriiri jiyanohua nujuquetunutaniya cuno Paanatu jaara saniitiosaare. Nojori niquishacari najaca tacaano jiya cajiniocua, Babilonia tiaca catesacari, nojoriiri nocua sapiyonuunutaniya. \v 10 Nojoriiri na puerenuta na shootianutaniya tucuacaanuji, nojori mariqui saniitiosaarejaariuhuaj. Nojoriiri jiyacari naa sequenutaniya Babilonia tiaca: \p —¡Juhuej! ¡Quiaa taraatia miishiya tiaca maniniuniaa! ¡Quiaari jiyanohua cumaacaraca quijia juucua Babilonianaa! ¡Quiaari canashiyaquiji saniitiosaaree! \p \v 11 Puetunu jiyacajiniajanaa, cumaneecara na casami niquitiojonaa pueyari Babilonia tiacaacua nujuquetunutaniya. Nojoriiri jiyanohua taraatia quiniutianiya nojori niishishacari, nojoritiucua tee na casami niquitiojore na cumaneecarani. \v 12 Tucuacaanuji Babilonia tiacajiniara nojori nitiasano casami quijiaari nio: oro, plata, jiyanohua panishano saijiuhuaj, noturu shipinijiosano sainio. Nitiasaaquiaajaariuhua maniniuqui toqueya linojiniji, sedajiniji toqueya, shaaruque toqueyajuhuaj, juhua jiyaniijia cushishano, naatuque toqueyanio. Nitiasaaquiaajaariuhua puetunu tamaatia shanohua jaanujua juhuana raquiquia, elefante quiajajiniji shipinijiosano casamijiuhuaj, shanohua naanajiniji shipinijiosano casaminio. Nitiasaaquiaajaariuhua broncejiniji shipinijiosano casami, cumueeca casaajiniji shipinijiosano casamijiuhuaj, shanohua mármol saajiajiniji shipinijiosano casaminio. \v 13 Naajuhuaj, nio shanohua jaanujua casami: canela, muesu nunacuhua, catijiasocoriquiano shanohua jaanujua casaa, mirrajuhuaj, cuaqueyacua shuquiujiutiasano shanohua jaanutajanio. Nitiasaaquiaajaariuhua jereeca uva caaca, shiyocua, maninia cashojuajuhuaj, trigo jajaunio. Nitiasaaquiaajaariuhua casami niyotesano seya, borregohua, caballohua, caballohua jayotasocoriquiano shipinijiosano casaanio, cumaneecara niquitiojosocoriquiano pueyajuhuaj seya nojori quiniuria. \v 14 Jiyacaritij, Babilonia tiacaari naa sequesaanutaniya: \p —¡Majaari socua quia mioonu quiniutianiya jiyanohua quia maniniucuasano naana jajau, jiyanohua quioojia jiaatiasano nocuani! ¡Puetunu quia timitiasano casaajanaari maja tari na quiniu quiniutianiya quiara, shanohua niquishano casami, jiyanohua cumaneecata quia masesano casaminio! \p \v 15 Puetunu cuno casami niquitiojonaa pueyajanaari jiyanohua casamiriaca quiya Babilonia tiacajinia quiniaa masejonuucua nojori casami. Maja nojori saniitiosaanurajuhuaj, cuno pojoriiri tucuacaanuji na puerenuta nocua nujuquetunutaniya. Nojoriiri na sapuenuta naa na sohuarejotanutaniya: \p \v 16 —¡Juhuej! ¡Babiloniaari tiaca maniniu quijia juucua! Jiyanohua shanohua niquishano quijiaari, taa casamiriaca maajicuaani, na cushishacari na maniniushitiaja casaa. Naa shanohua niquishiyari juhua maaji linojiniji cohuajaque toqueya cushitishano, shaaruque toqueya, naatuque toqueyanio juhua jiyaniijia cushishano, orojiniji shipinishano casaata na maniniushishacarijiuhuaj, noturu shipinijiosano saitiajuhuaj, shanohua niquishano saitianio. \v 17 ¡Jiyanohua queraatia puetunu na jiitiasano casamijianaari canashiyaquiji catijiasaaree juhua sohuanatuu! \p Puetunu pueyajanaa, canapuete shoniniacu caminiajinia poonijionaa na cumaneecaracuajani, nojoriiri tucuacaanuji shootiariquiaa Babilonia tiaca catetasacari. Naa shootiaturiquiaajaariuhua casami jaqueroojuaca tamaquiicua tiaca tacatajajiniaqueya, rucoonaa pueya, buquejinia poonijionaa pueyajuhuaj, nojori camarucuanio. Puetunu cuno pojorijianaari tucuacaanuji shootiariquiaa Babilonia tiaca catetasacari. \v 18 Nojori niquishacari najaca nujuaano jiya cajiniocuara, nojoriiri naa sariyocuaturee: \p —¿Socua tamonu tiacateeri quiya juhua cuno Babilonia tiacajuhuaj? ¡Shaaqui! \p \v 19 Jiyanohua nojori taraajenuta, nojoriiri jiyojua nanooree na nacaacua. Nojori nujuquenuta, nojoriiri naa sariyocuaturee: \p —¡Juhuej! ¡Babiloniaari tiaca maniniu quijia juucua! ¡Puetunu shoniniacu caminiajinia buque jiitianaajanaari jiyanohua casamiriaca quiya, jiyanohua casamiriaca Babilonia quiniuucua! ¡Quiarijia saniniuujia, canashiyaquiji puetunujuanaari shaajasaaree! \p \v 20 Jiyacaritij, Pueyaso seruuri naa nacaree: \p —¡Nia shuquiriri, jiyocuacaanu quijiacanaa! ¡Babilonia saniitiosaanuucua nia timiquiore, Pueyaso saquiriojosano pueyanaa, Jiyaniijia Jesu jiyaramiquishano pueyajuhuaj, Pueyaso sequesano caminiujiuniaanio! ¡Pueyasocuajaari niaacua namirii Babilonia! \p \v 21 Jiyacaritij, cumueeca Pueyaso seruuri jiyanohua puereetuuca saajia paree, juhua trigo jajau jacanojotaja saajia. Shoniniacu caminiajinia na jatasacari, naa sequereeri: \p —¡Taa cua jatasano saajia shaajemaa shoniniacu caminia queronijiniacuaani, quiaari naa shaajasaanutaniya canashiyaquijijiuhuaj, Babilonia tiacanaa! ¡Majaari socua quia niquishaanu quiniutianiya! \v 22 ¡Quia nuucuaari tojetaarucuajanaa sanaaca quiniutianiya! ¡Majaari arpa taquiniojonu tojishaanu quiniutianiya socua, turequenaco jonenenuunujuhuaj, trompeta jonenenuununio! ¡Puetunu tamaatia poonijiosano niishijiaca juaashiquiaraca pueyajanaari shaajasaanutaniyajuhuaj! ¡Majaari quenaaja niquiriyatu cureenu quiniutianiya quia quishaqui! ¡Naajuhuaj, majaari socua riiquiniuuniu tojishaanu quiniutianiya! \v 23 ¡Majaari quenaaja niquiriyatu samaritiu niquishaanu quiniutianiya noshiyano quia quishaqui! ¡Naajuhuaj, majaari camishacari queranacunuunu cojuatunenu tojishaanu quiniutianiya socua! ¡Quiaari naa saniitiosaareequij, jiyanohua cumaacaraca quia casami niquitiojonaa pueya quiniuucua puetunu jiyacajiniajanaa! ¡Naajuhuaj, quiaari puetunu jiyacajinia quijiaca pueyajanaa shimiojona, sapojosano nojori quiniuria puetunu sacuaraatia casaa quia miijiosanotajanaa! \v 24 ¡Quiarijia saniniuujia, quiocua tiuutiashiyari pueyara Pueyaso sequesano caminiujiuniaa puecoosaanu, Pueyaso saquiriojosano pueya puecoosaanujuhuaj, puetunu jiyacajiniajanaa pueya puecoosaanunio! \c 19 \p \v 1 Naa cua tojiniu nuhuajitij, janiyari jiyocuacaanu tojirii queraatia rupaacani. Naa sequeturiquiaa jiyanohuari: \q1 —¡Jiyanohua maninia pa Pueyaso! ¡Nojuaja pa shuquiritiare! ¡Nojuacuajaari pa Jiyanoojia! ¡Nojuajaari jiyanohua shacantuuca, tojetaarucuajanaa maninia miijia na quiniuucua! ¡Puetunu cumaacaracajaariuhuaj! \v 2 ¡Maninia na niishiniuucua puetunu cuno Paanatu miishano sacuaraatiajanaa, nojuajaari maninia na saniitioree! ¡Cuno Paanatuuri jiyacua quijiaca pueya sesoquiaari tojetaarucuajanaa, sacuaraatia na miijiosano na niishitiojosanota! ¡Pueyasoori cunora na saniitioree! ¡Naajuhuaj, Babilonia puecoonuucua Pueyaso tojitiajaca pueya, Pueyasoori na namiriijiuhuaj! \p \v 3 Jiyocuacaanuji rupaaca cua tojishanoni, nojoriiri naa sequerohuacuhuaj: \q1 —¡Jiyanohua maninia pa Pueyaso! ¡Nojuaja pa timitiariquia pueyaracaanu! ¡Pueyaracaanu cuno Paanatu saniitiosacari, majaari na najaca turetanu quiniutianiya quenaaja! \p \v 4 Cuno veinticuatro niishijiaca jiyaniijianucua, cuno cuatro saminio casaajuhuaj, nojoriiri jiyacari jiyocuara jacamaturee Pueyasoocuara. Nojoriiri naa timitiaree Pueyaso, cante na shacantuuca cumaacajinia cajiriquiaacuajani. Nojoriiri naa na sequeturiquiaa: \q1 —¡Cuaara naa quiiriatej! ¡Pa Jiyaniijia cuaara timitiasaaria pueyaracaanu! \p \v 5 Jiyacaritij, tamonu rupaari tojishaaree Pueyaso cajishaquijijianaa. Naa sequeriquiaari: \q1 —¡Pa Pueyaso nia timitiariquia, puetunu na tojitiajaca pueyanaa! ¡Nojuaja nia shuquiritiare, tojishano pueyanaa, niajaniyajuhuaj, tojishoo pueyanaa! \s1 Borrego Niquiojua camishocoriquiano maaji maniniushishacari \p \v 6 Jiyacaritij, janiyari queraatia pueya tojirii jiyanohua nacaanoni, juhua puereetuuca sararojua, juhua miacana majacunujuhuaj. Puetunu nojorijianaari naa sequeriquiaa: \q1 —¡Jiyanohua maninia pa Jiyaniijia Pueyaso! ¡Nojuaja pa timitiariquia pueyaracaanu! ¡Nojuacuajaari Jiyaniijiajanaa! ¡Puetunu cumaacaracajanaajuhuaj! \v 7 ¡Pa shuquiriri! ¡Pa timiri! ¡Quiarijiacuajaari Borrego Niquiojua caminiu juuca, pueyaracaanu na saquiriojosano pueya rupuenura nojuaja! ¡Cunora, nojuaja pa timitiare jiyanohua! Necoranoori tari maniniushirii na caminiuria. \v 8 Maniniuqui lino toque cushitishaareeri, cohuajaque shacantuque. Necoranoni, nojoricuajaari puetunu nocua tiuujiaca pueyajanaa. Naajuhuaj, cuno cohuajaque na toqueni, cunocuajaari puetunu maninia nojori miijiosanojuanaa. \p \v 9 Pueyaso seruuri jiyacari cua sequeree: \p —Quia naajiotare nio: “Shuquiriaatia quijiaca cutaraari noo pojori, canapuete Borrego Niquiojua camishacari queranacujuajiniara masuusanoni”. \p Naa cua sequeree socuaari: \p —Cua sequesanoni, cunoori seetanu Pueyaso rupaajanaa. \p \v 10 Jiyacaritij, janiyari Pueyaso seruucuara mojoquetareeni, juhua Pueyasoocuara, nojuaja cua timitianura juucua. Cua sequequee saajaari: \p —¡Maja pueyanonaa! ¡Maja naa quia miiniu! Janiyari nareja Pueyaso seruni taa quiajaniyacuaani, juhua quia tapueyocuacajuhuaj, noo pojori canapuete pa Jiyaniijia Jesujiniji pohuatanu tarinitiaashijiacani. ¡Pueyasoocuara quia mojoquetare cutara, quia timitianura nojuaja! Puetunu Jesujiniji pohuatasanojuanaani, cunoori Pueyaso Sohuanu niishitishano na pohuatanaa, janiya, niajaniyajuhuaj. \s1 Cohuajohuana caballo nijinia cajiniajiniji pohuatasano \p \v 11 Na nuhuaji, janiyari jiyocuacaanu Pueyaso quiquio niquirii tariucua riatasanoni. Janiyari tii niquirii cohuajohuana caballoni. Na nijinia cajiniaari caapiqui sesacaraca quiriquiaa. Nioori na sesaca: “Na sequesano miijia”, “Seetanu sequejajanaa”. Naari na sesaca. Tojetaarucuajanaa maninia miijia na quiniuucua, puetunu niishijiajanaajuhuaj, nojuajaari seetanujuanaa maninia saniitiojua sesa miijiaca. Naajuhuaj, majaari najuhuana na miaquetoojonu na paraata. \v 12 Puetunu casaajanaa niquijia na quiniuucua, na namijiaari juhua mani rimianacuyano niquishaariquiaa. Jiyaniijianucuarano shipinijiosano nacaqueya pasacoriquiaa na nacaacuaari. Cunoori seetanujuanaa Jiyaniijiajanaa na quiniuucua. Tamonu na sesaari naajiotasano quiriquiaajuhuaj. Cuno sesaari tama na niishishanojuaaja cutara. \v 13 Na toqueeri nanacatuque quiriquiaa. Nojuajaari tariucuacaanu nio sesaraca quijiacuaja, “Pueyaso Rupaa”. \v 14 Jiyocuacaanu nata quiniaa na soldadohuari na nuhuaji sacuariquiaa. Puetunu nojorijianaari cohuajohuanaca caballohua nijinia cajitiuriquiaa. Naajuhuaj, nojoriiri linojiniji cohuajaquijiasano toqueyaraca quiriquiaa, jiyanohua cohuajaqueya tojetaarucuajanaa. \v 15 Nojori Jiyaniijiajanaa rupaamaji, nijiniaquetucuaja mueruuri puereeta mueranacuriquiaa. Cunoori puetunu mijiria jiyacajiniajanaa na tojitiaashijiaca na puetujutajara. Nojuajaari jiyacari nojori Jiyaniijiajanaa quiniutianiya, nojori na jiitianura jiyanohua na cumaacata. Puetunu cumaacaracajanaa Pueyaso juaaquiacata nojori saniitionutaniyari, naatej, taa uva rapijioshiya na caaca shoonuracuaani. \v 16 Na tucuaque toqueecua, na ruhuajacuucuajuhuaj, naa naajiotasanoori quiriquiaa: “Jiyaniijianucua Jiyaniijiajanaa”, “Camarucua Camarnujuanaa”. \p \v 17 Na nuhuaji, janiyari tamonu Pueyaso seru niquirii pananuucua nujuaanoni. Nojuajaari puetunu jiya cajiniocua jaacuatujuaca casaajanaa jiiquioonuuriquiaa jiyanohua, teyano jaacuatujuacate shu miojonuujuacacuajani. Naa cuno jaacuatujuaca casaa sequeriquiaari: \p —¡Miji, niya nia rerejosee! ¡Pueyasoori nia queranacutenutaniya! \v 18 ¡Nojuajaari queraatia shu nia mianuutenutaniya! ¡Cuno shuuri jiyaca jiyaniijianucua shu, soldadohua camarucua shu, jiyanohua cumueeca puereyaquijiaca shu, caballohua shu, na nijinia cajitiuniaa pueya shujiuhuaj! ¡Camarucuaaju pueya shuuri quiniutianiyajuhuaj, poonijiotesano pueya shu, tojishoo pueya shujiuhuaj, tojishano pueya shunio! \p \v 19 Jiyacaritij, janiyari cuno puereeta niquishano Casaa niquiriini, mijiria jiyaca jiyaniijianucuanio, puetunu nojori soldadohuatajanaa. Puetunu nojorijianaari tariucua rerejonu quiriquiaa na miaquetoojonura cohuajohuana caballo nijinia cajiyanota, nata quiniaa na soldadohuatanio. \v 20 Cuno na naca pishano cushiriiniohua puereeta niquishano Casaari jiyacari quiasaaree, narta puereeta niquishano Casaanio. Nojuajaari cumaacaraca quiriquiaacuaja mijiria quijiaca pueya na sapojonura na cumaacata na miishanota, nojori na tiuutiniuria na naca pishano cushiriiniohua Casaacua. Naa na sapojonuucua mijiria quijiaca pueyatej, nojoriiri nojori cuaqueya tarinitiaquiaari na naca pishano cushiriiniohua Casaa sesa naajiotasaanura nojoriicua. Naajuhuaj, nojoriiri juhua cuno puereeta niquishano shipinishano Casaacuara mojoquetacojua quiquiaari juhua Pueyasoocuara. Jiyacaritij, cuno caapiqui puereeta niquishano Casaari azufreta noshiyano mani quiquiojinia quejoosaaree saminiucuaja. Nojoriiri tii pueyaracaanu naquiya miishaanutaniya. \v 21 Puetunu nojoritia quiniaajanaari saniniuujia puecoosaaree nijiniaquetucuaja mueruuta, teyanote cohuajohuana caballo nijinia cajiyano rupaamaji mueranacuriquiaacuajani. Puetunu jiya cajiniocua jaacuatujuaca casaajanaari nojori shu tooquioree jiyanohua. \c 20 \s1 Mil marijiara Satanás morosaanujiniji pohuatasano \p \v 1 Na nuhuaji, janiyari tamonu Pueyaso seru niquirii jiyocuacaanuji roseyanoni. Puequeetuuju raa riatataja patariquiaari, puereetiuyocua cumayocua shipinishano casaanio, Pueyaso Paraca na morotajara. \v 2 Pueyaso seruuri cuno naatuhuana Naaqueru juhua cohuaniquia niquishano quiasee. Na morojoreeri mil marijiara. Nojuacuajaari cuno tariucuacaanu Soconu, samaruhua jiyaniijiajanaatuhuaj. Na sesaari “Satanás”. \v 3 Maninia na morojonu nuhuaji, Pueyaso seruuri puequeetuuju raama na jartaree. Raa tiootiu mishiquiorohuari. Tiootiu rupanacureeri, maja na riatasaanura. Sesaacaari naa mishiquiosaareequij mijiria quijiaca pueya na sapojiyaquiniuucuaji cuaara na shocojorejaatijia mil marijia. Cuno mil marijia jaara na shocojore, rupaquijiara cartesaanutaniuhuari na saniitiosaanuhuarajanaa cutara. \p \v 4 Janiyari jiyacari queraatia pueya niquirii jiyaniijia cajitiucuajinia cajitiuyanoni. Nojoriiri nequesoreenaara Pueyaso jiyatesano pueya quiriquiaa, mijiria quijiaca nojori jiitianura. Janiyari noo pojori sohuanuhua niquiriijiaaniuhuaj, canapuete nacareesaaquiaaricuajani nojori poojotanuucua pa Jiyaniijia Jesujiniji, Pueyaso rupaa tojitiajaca nojori quiniuucuajuhuaj. Nojori cutaraari cuno na naca pishano cushiriiniohua Casaacuara jacamatiuyaquiquiaari tojetaarucuajanaa, juhua nojuaja niquishano shipinishano Casaacuarajuhuaj. Naajuhuaj, majaari nojori shanacunu quiquiaari cuno puereeta niquishano Casaa sesa naajiotasaanura nojoriicua. ¡Cua niquishacari, nojoriiri cua niquiara samiitiacoquee, jiyaniijianucuara nojori jiyatesaanura! Mil marijiaari nojori shocojoree, jiyaniijianucua nojori quishacari pa Jiyaniijiata. \v 5 Saniniuujia, narta macunucuaari maja na samiitianijiosaanu quiriquiaa cuno mil marijia cuaara shocojorejaatijia. Nio macunucua samiitianijiosacari cua niquishanoni, cunoori coteenujuanaa Pueyaso samiitianijiosacari pueya. \v 6 Shuquiriaatia quijiaca cutaraari noo pojori, canapue Pueyaso samiitianijionutaniya coteenujuanaacuajani. Nojoriiri jiyacari tojetaarucuajanaa maninia quijiacara jatanishaanutaniya pueyaracaanu rishijiaca nojori quiniuria. Naacuajitij, Pueyaso ruuretajaca pueya jaara puetunu shaajasaarejanaa, jiyacari majaari Pueyaso pueya pacutenu quiniutianiuhua cusonu. Saniniuujia, nojoriiri pueyaracaanu shamaatia timitianutaniya Pueyaso, Cristonio. Naajuhuaj, nojoriiri jiyaniijianucua quiniutianiya Cristota, mijiria quijiaca nojori jiitiasacari cuno mil marijiara. \s1 Sesaaca saniitiosacarijianaa cutara \p \v 7 Cuno mil marijia shocojonu nuhuaji, Satanásri tohuatesaanutaniuhua na nujuatesaquiji. \v 8 Nojuaja jaara tohuatesaare, quianutaniyari puetunu jiyacajinia quijiaca pueyajanaa na sapojonura, Gog pueya, Magog pueyanio. Nojori na sapojonuta, nojuajaari puetunu jiyaca jiyaniijianucuajanaa rerejotenutaniya, puetunu nojori soldadohuatajanaa, nojori miaquetoojonura pa Jiyaniijiata, puetunu na pueyatajanaanio. Nojori soldadohuari jiyanohua queraatia pueya quiniutianiya, juhua shoniniacu caminia shuriuquioco paajia jaaquia. Majaari na naata serojosaanu. \p \v 9 Cua niquishacari, tojetaarucuajanaa jiyanohua queraatia pueyari nijioriquiaa. Jiya pueturiquiaa puetunujuanaari, juhua tereya nojori quiniuucua. Nojoriiri Pueyaso panishano tiaca cosejoree, cuno tiaca shocua quijiaca Pueyaso pueyanio. Jiyacaritij, maniiri jiyocuacaanuji tinishaare nojoriicua. Puetunu cuno pueyajanaari catijiasaaree tojetaarucuajanaa. \v 10 Satanás, cante puetunu cuno pueyajanaa sapojoreecuajani, nojuajaari caminiajinia jatasaaree tee cuniqui mani noshiya azufretacuajani. Tariucuacaanu tii jaqueroosaaquiaaricuajaari na naca pishano cushiriiniohua Casaa, narta puereeta niquishano Casaanio. Cunocuajaari mijiria quijiaca pueya sapojoquiaaricuaja, na naca cushiriiniohua Casaacuara jacamatujuaca nojori quiniuria. Nojoriiri tii miitiasaanutaniya tojetaarucuajanaa pueyaracaanura, juuca, niucuanio. \s1 Macunucua nequesoreesacari cohuaja cajitiu tacoji \p \v 11 Na nuhuaji, janiyari Jiyaniijiajanaa cohuaja puereetuuca cajitiu niquiriini, tii cajinianio. Na niquiara, jiyari puetunu shaajequeejanaa, jiya cajiniocuanio. Majaari socua na niquishaanu quiriohua. \v 12 Jiyacaritij, janiyari puetunu macunucuajanaa niquirii nujuatiuyano cuno cohuaja cajitiu tacojini; jiyaniijianucua, tojishoo quijiaca pueyanio. Jiyacaritij, na cohuaja cajitiujinia cajiniaari na nequesoreetuneeca riataqueree, socua tamonu nequesoreetuneenio. Cuno nequesoreetuneejinia naajiotasano quiyacuajaari Pueyaso saquiriojosano pueya sesaca, pueyaracaanu rishijiaca nojori quiniuria. Puetunu cuno tariucuacaanu macunucuajanaari nequesoreesaaree puetunu nojori miishanojinijijianaa, taa cuno nequesoreetuneecajinia na naajiotasaaquiaaricuajani. \v 13 Cua niquiara, macunucua quiquiojinia racatasano puetunu cusonuuno sohuanuhuajanaari na cuaqueya rupuetesaarohua, shoniniacu caminiajinia moquecono, jiyacua moquecononio. Puetunu nojorijianaari nequesoreesaaree taa miijiaca nojori quiquiaaricuajani. \v 14 Na nuhuaji, Cusojuana, macunucua Quiquiojuhuaj, nojoriiri mani noshiyano caminiajinia jaqueroosaaree. Canapuete cuno mani noshiyano caminiajinia quejoosocoriquiano pueyacuajani, nojoriiri cusonuunu pacuteriquianocuaja. \v 15 Naacuajitij, canapuete Pueyaso samiitianijiosocoriquianohua nequesoreetuneejinia naajiotasoo quiriquiaani, nojoriiri mani noshiyano caminiajinia quejoosaaree pueyaracaanura. \c 21 \s1 Quiarinio jiya cajiniocuajiniji pohuatasano, quiarinio jiyajinijinio \p \v 1 Na nuhuaji, janiyari quiarinio jiya cajiniocua niquiriini, quiarinio jiyanio. Coteenujuanaa jiya cajiniocuaari tari shaajasano quiriquiaa, jiyanio. Naajuhuaj, majaari shoniniacu caminia quiniu quiriquiaa tari. \v 2 Janiyari jiyacari quiarinio Jerusalén tiaca niquirii Pueyaso Quishaquiji roseyanoni. Tojetaarucuajanaa shanohua maniniushitishano quiriquiaari, juhua neyacarano camishocoriquiano niyacoo. \v 3 Naajuhuaj, janiyari Jiyaniijiajanaa cajitiujiniji tojirii jiyanohua nacanuni. Naa sequeriquiaari: \q1 —¡Pueyaso Quiquioori pueya tajinia quiya tari! ¡Nojuajanaari nojoritia quiniutianiya! ¡Nojoriiri na pueya quiniutianiyajuhuaj! ¡Nojuajaari nojori cojiniutianiya, nojori Jiyaniijiajanaa na quiniuria, maninia na jiitianura nojori! \v 4 ¡Nojuajaari puetunu nojori namijiaacajanaa tuujunutaniya! ¡Jiyacaritij, majaari pueya niishiniu quiniutianiya shaajenu, sapuenu, taraajenu, nootunenunio! ¡Puetunu cuno taraatia miiniucuajaari tari shaajasano quiriquiaa! \p \v 5 Na nuhuaji, Jiyaniijiajanaa cajitiujinia cajiniaari naa sequeree: \p —¡Cua tojiri! ¡Janiyari quiariniora miijia puetunu casaajanaani! \p Cua sequereejaariuhuaj: \p —Cua sequesano quia naajiotare. Seetanujuanaari cua sequesano. Janiyacuajaari cua sequesano tohuateequiaa pueyaracaanuni. \p \v 6 Cua sequerohuariuhuaj: \p —Cua sequesano cua miishocoriquianoni, janiyari tari na tucuataree miiniuni. Janiyari quijiajuhuanani. Janiyari pueyaracaanu quiriquianojuhuaj. Janiyari puetunu casaajanaa coretanijiani, na shaajajajuhuaj. Cante jiyamueyani, janiyari pueyaracaanu pacartaja samo nacajiniji na raatenutaniyani, na naatanuhuara. Cuno samiitianijia mohuacani, cunoori cua Sohuanucuaja. Janiyari nareja na niquitioquiaani. Majaari na sami cua masenu quiquiaa na ratuna. \v 7 Cante puetunu casaajanaa rejeretaja quijiani, cua tojijia na quiniuucua, nojuajaari puetunu cua jiitiasanojuanaa jiitiana quiniutianiya. Nera, janiyari na Pueyaso quiniutianiyani. Nojuajaari quiyanu quiniutianiyacujua. \v 8 Sesa pueya saniniuujia, nojoriiri puetunu quejoosaariquianojuanaa azufreta noshiyano mani caminiajinia. Naa quejoosaanutaniyari nio pojori: Pueyaso tojitiaashijiaca pueya, puerejaca nojori quiniuucua, Pueyaso Rupaacua tiuyashijiaca, soosano pueya tama sesa nojori miiniuucuajaaja seseno, pueya moojuaca, na camishoo maajipohua numuetucunuujuaca, shimiacuri, shipinijiosano casaacuara jacamatujuaca juhua Pueyasoocuara, puetunu cuaracashijionuujuaca pueyajanaanio. Puetunu cuno pojorijianaa jaara nequesoreesaare, nojoriiri puetunu taanuusaanutaniyajanaa Pueyaso shuriucuaji. Nojoriiri mani noshiyano caminiajinia quejoosaanutaniya, pueyaracaanu naquiya nojori miishaanura tii. Cunocuajaari sequeshiya, “pueya pacutesacariuhua cusonu”. \s1 Quiarinio Jerusalén tiacajiniji pohuatasano \p \v 9 Janiyacuajaari tari nia pohuataree cuno siete Pueyaso seyajinijini, canapuete siete miacojua patootanaa quiquiaaricuajani, mishaja Pueyaso saniitiotajata. Niquiriyatu nojorijinijinioori cucua nimiaa. Nojuajaari cua sequesee: \p —Miji. Quia niquitiriiria Borrego Niquiojua niquiorano. Nojuacuajaari pa Jiyaniijia pueya, na quiquiojaariuhuaj. \p \v 10 Jiyacaritij, nojuajaari cua sohuanu jiyataaree jiyanohua puereetuuca jiyaconaja tuhuananuucua. Tiji cua niquitirii cuno puereetuuca quiarinio Jerusalén tiacaari, Pueyaso shuriucuaji roseyano. Tojetaarucuajanaa shanohua maniniushitishano quiriquiaari. \v 11 Nenecuariquiaari Pueyaso shacantuuca cumaacata. Na nenecuanuuri juhua jiyanohua panishano saajia nenecuanu quiriquiaa, juhua jaspe saajia. Maatia niquishiyari na tamajiria, juhua cohuaja motiiquio. \v 12 Cuno tiaca shocua matacaari jiyanohua puereetuuca quiriquiaa, jiyaconajajuhuaj. Tiaca shocua matacaari doce tiootiuhuaraca quiriquiaa. Niquiriyatu Pueyaso seruuri puetunu cuno tiootiujinijijianaa nujuaturiquiaa. Naajuhuaj, supuetana Israel doce niquiohuacuajinio supueno doce pueyapue sesacaari puetunu cuno tiootiuhuacuajanaa naajiotasano quiriquiaa. \v 13 Jiuujianaraca tiootiuhuari pananu muetasamajiria quiriquiaa, cuno tiaca matacaacua. Socua jiuujianaraca tiootiuhuari quiriquiaa pananu muetasamaji miaquetajara. Naajuhuaj, socua jiuujianaraca tiootiuhuari pananu muetasamaji muenecara quiriquiaa. Socua jiuujianaraca tiootiuhuari quiriquiaa pananu tiuquishocora. \v 14 Cuno tiaca matacaari doce puereetujuaaca saicua nujuatariquiaa. Borrego Niquiojua doce jiyaramiquishano pueya sesacaari cuno doce saicua naajiotasano quiriquiaa. \p \v 15 Cuno Pueyaso seru cuata pocoojoriquiaani, nojuajaari orojiniji shipinishano shanacujutaja maca mueturiquiaa. Na mueturiquiaari nata na shanacujunura cuno tiaca, na tiootiuhua, tiaca shocua matacanio. \v 16 Cuno tiacaari jiyanohua tucuhuana quiriquiaa. Na cajiniocuaari mariyata juhua na tucuhuana quiriquiaajuhuaj. Maninia tiasano quiriquiaari, maja rimiajata. Pueyaso seru shanacujunu nuhuaji puetunu cuno tiacajanaa, mariyata dos mil dosciento kilómetro quiriquiaari na tucuhuana, na jiyaconaja, na cajiniocuanio. \v 17 Na nuhuaji, tiaca mataca shanacujureejaariuhuaj. Setenta y cinco metro jiitiariquiaari. Pueyaso seru shanacujutaja tucuaneeri mariyata juhua mijiria pueyano shanacujutaja quiriquiaa. \v 18 Cuno tiaca matacaari puetunu jaspe saijinijijianaa shipinishano quiriquiaa. Tiacaari saniniuujia saaja orojiniji shipinishano quiriquiaa, maja quenaaja tamonu casaata cojitishano. Naacuajitij, cuno oroori juhua cohuaja motiiquio quiriquiaa. Maatia niquishiyari na tamajiria. \v 19 Cuno mataca nujuataja doce sairi queraatia tamaatiujiaaca shanohua niquishano saitia maniniushitishano quiriquiaa. Cuno mataca nujuataja doce saijinijinioni, coteenu saajiaari jaspe saitia maniniushitishano quiriquiaa. Jaspe sairi neeruuca cojitishano pocojuanaqueta. Segundo saajiaari zafiro saitia maniniushitishano quiriquiaa. Zafiro sairi nentujuaaca naata. Tercero saajiaari ágata saitia maniniushitishano quiriquiaa. Ágata sairi tejatujuaaca neeruuca. Cuarto saajiaari neeruuca esmeralda saitia maniniushitishano quiriquiaa. \v 20 Quinto saajiaari ónice saitia maniniushitishano quiriquiaa. Ónice sairi pocojuanaque naatuuca cojitishano. Sexto saajiaari naatuuca cornalina saitia maniniushitishano quiriquiaa. Séptimo saajiaari crisólito saitia maniniushitishano quiriquiaa. Crisólito sairi tiijiaaca. Octavo saajiaari berilo saitia maniniushitishano quiriquiaa. Berilo sairi neerujuaaca juhua naashi. Noveno saajiaari topacio saitia maniniushitishano quiriquiaa. Topacio sairi jiyanohua pocojuanaque. Décimo saajiaari crisoprasa saitia maniniushitishano quiriquiaa. Crisoprasa sairi jiyanohua neerujuaaca. Undécimo saajiaari jacinto saitia maniniushitishano quiriquiaa. Jacinto sairi jariya naata naatuuca. Duodécimo saajiaari jiyanohua nentuuca amatista saitia maniniushitishano quiriquiaa. Puetunu cuno saijianaari jiyanohua shanohua sai, shacantujuaaca. \v 21 Tiaca shocua mataca doce tiootiuhuari noturu shipinijiosano saijiniji shipinijiosano quiriquiaa. Niquiriyatu tiootiuuri niquiriyatu noturu saajiajiniji shipinishano quiriquiaa. Naa shipinijiosano quiriquiaari puetunu cuno doce tiootiuhuajanaa. Tiaca nuucuacaari tojetaarucuajanaa orojiniji shipinishano quiriquiaa. Jiyanohua maninia cuno oro quiniuucua, Pueyaso shacantuucaari na tohuariquiiriquiaa, juhua motiiquio cohuajaco na quiniuucua. \p \v 22 Cuno tiacajinia, majaari cua niquiniu quirii Pueyaso Quishaqui, tii pa rupuenura nojuaja. Cuniqui, majaari socua Pueyaso Secojojua tia panishaanu. Puetunu cumaacaracajanaa Pueyasojuanaari tii quiyacuaja, Borrego Niquiojuajuhuaj. Puetunu cuno tiacajanaari nojori quishaquicuaja, pueyaracaanu nojori rupuesano pa quiniuria. \v 23 Cuno tiacaari maja na paniniu pananu na cuhuatariquiano, racajuhuaj. Pueyaso shacantuuca cumaacacuajaari na cuhuataa. Borrego Niquiojuacuajaari na cuhuatana. \v 24 Puetunu jiyacajinia quijiaca pueyajanaari cuno tiaca caaniuji quijiaca quiniutianiya. Puetunu jiyaca jiyaniijianucuajanaari socua nojori panishano casami patootanutaniya nojori cuhuatana tiacajiniara, Jiyaniijiajanaa nojori niquitiosocoriquiano. \v 25 Cuno tiaca tiootiuhuari pueyaracaanu riataquesano quiniutianiya, juuca na quiniuucua pueyaracaanu. Cuniqui, majaari quenaaja niucua niishishaanu quiniutianiya. \v 26 Jiyajinia quijiaca pueyari socua na panishano casami patootanutaniya cuno tiacajiniara. Cuno tiacaari jiyanohua nojori timitiasano quiniutianiya. \v 27 Saniniuujia, maja cutaraari sesa casaa tiuquinishaanu quiniutianiya cuno tiacajinia. Naajuhuaj, majaari sesa miijiaca tiuquiniu quiniutianiya tii, sapojonuujuacanio. Saaja noo pojori cutaraari tii tiuquitianutaniya canapue sesacate pueyaracaanu rishijiacarano Borrego Niquiojua naajioneejinia naajiotasano quiyacuajani. \c 22 \p \v 1 Na nuhuaji, Pueyaso seruuri cua niquitirii pueya samiitianijiotaja moo, cohuajanacu tojetaarucuajanaa. Nenecuariquiaari. Cuno mohuacaari Jiyaniijia Pueyaso cajitiujiniji pacartariquiaa, tee Borrego Niquiojua cajiyajaaniuhuaj. \v 2 Samiitianijia naanaari tiaca nuu jiuujiaaco nujuaturiquiaa, cuno moo shuriuquiocojuhuaj, niiquijiria, na taquijirianio. Cuno naanaari puetunu racarajanaa muetujuaca. Naacuajitij, puetunu marijiarajanaa, doce caminiujiya muetunuuri. Na muecacaari maninia, puetunu jiyacajinia quijiaca pueyajanaa naarajotajara. \v 3 Cuniqui, majaari socua Pueyaso sesacasano casaa quiniu quiniutianiya. Naacuajitij, Pueyasojuanaa, Borrego Niquiojuajuhuaj, nojoricuajaari cuno tiacajinia quijiaca quiniutianiya, Jiyaniijiajanaa cajitiu quiniuucua tii. Nojori tojitiajacaari nojori timitianutaniya pueyaracaanu tii. \v 4 Nojoriiri Pueyaso jiquioco shootiajaca quiniutianiya. Na sesaari nojori jiniji naajiotasano quiniutianiya. \v 5 Cuniqui, majaari niucua niishishaanu quiniutianiya. Tii quijiaca pueyari maja na paniniu quiniutianiya samaritiu, pananunio. Jiyaniijia Pueyasojuanaacuajaari nojori cuhuatanutaniya. Nojoriiri jiyaniijianucua quiniutianiyajuhuaj, puetunu Pueyaso shipinishanojuanaa nojori jiitianura pueyaracaanura. \s1 Jesucristo quera tiuquiuhua \p \v 6 Na nuhuaji, Pueyaso seruuri cua sequeree: \p —Cua niquitishano quiajaniyani, cua sequesanojuhuaj, puetunu cunojuanaari seetanujuanaa. Puetunujuanaari tohuateeriquiano. Pueyasoori na Sohuanuta niishitiquiaa na sequesano caminiujiuniaa pueya, nojori pohuatanura pueya niquiara na niishitiniu panishano. Naajuhuaj, nojuacuajaari quiarijia na seru jiyaroree, na tojitiajaca na niishitiniuria taa quiari naataja nojuaja tucuatanutaniya puetunu na sequesanojuanaani. \v 7 Pa Jiyaniijiacuajaari naa sequeya: “Janiya quera tiuquiuhua niaacuani”. Shuquiriaatia quijiaca cutaraari noo pojori, canapuete nio naajioneejinia Pueyasojiniji niishitishano tojijiacani. \p \v 8 Janiyajanaacuajaari nio cua naajiotasano niquiniani, na tojiniajuhuaj. Janiya Juanni. Naa cua niquiniu nuhuajitij, cua tojiniu nuhuajijiuhuaj, janiyari Pueyaso seru pajama mojoquetareeni. Janiyari naa mojoquetaree nojuaja cua timitianura juucuani, juhua Pueyaso. \v 9 Nojuajaari cua sequequee saaja: \p —¡Maja naa miiniu pueyanonaa! Janiyari Pueyaso serujuhuaj, juhua quiajaniyajuhuaj, juhua puetunu quiarta Pueyaso sequesano caminiujiuniaa pueyajuhuaj. Naajuhuaj, nio naajioneejinia naajiotasano tojijiaca pueyani, nojoriiri cuarta Pueyaso seyajuhuaj. ¡Pueyasojuanaa quia timitiare cutara! \p \v 10 Cua sequereejaariuhuaj: \p —Pueyaso niishitishano nio naajioneejinia quia naajiotasanoni, cunoori maja saa quiaraja. Puetunu pueyajanaa cuaara na niishiirianoj. Puetunu niya naajiotasanocuajaari quera tohuateya. \v 11 Naacuajitij, canapuete sesa na miiniu tarinitianu paniyaquiyani, sacuaraatia miijiojuacajuhuaj, cuaara na tarinitiaaquiiriaqui. Saniniuujia, canapuete maninia miijiojuaca cutarani, saaja Pueyasora poonijionuujuacajuhuaj, nojori cuaara tarinitiaaquiiria maninia nojori miiniujiuhuaj. \p \v 12 Pa Jiyaniijiacuajaari naa pa sequeya: \p —¡Taaquiriirinij! ¡Quera tiuquiuhuanijia! Janiyari cua tojitiajaca cua niquitiojosocoriquiano casaa tiuquitianutaniuhuani. Janiyari puetunu nojorijianaa nareja niquitiojonutaniyani, maninia nojori miiniuucua quiria, nojori miishano jaara maninia quiri. \v 13 Pueyaso Rupaa cua quiniuucua, janiyari puetunu Pueyaso sequenu panishanojuanaa caminiujiuniani. Janiyari quijiajuhuanani. Majaari cua supuenu quiquiaari. Janiyari puetunu casaajanaa coretanijiani, na shaajariquianojuhuaj. \p \v 14 ’Shuquiriaatia quijiaca cutaraari noo pojori, canapuete juhuacarijia nojori jiuujia jeequecanu Borrego Niquiojua nanacatani. Nojoriiri juhua cohuajaque toqueyaraca quiniutianiya cua niquiara. Naacuajitij, nojoriiri tiuquitianishaanutaniya Pueyaso quijia tiacajinia, nojori mioonura pueyaracaanu pueya rishitijia naanajiniji. \v 15 Saniniuujia, nio pojoriiri Pueyaso tiaca mataca tamajiria jateenutaniya: sacuaraatia casaa miijiaca, shimiacuri, na camishoo maajipohua numuetucunuujuaca, narta pueya puecoojuaca, shipinijiosano casaacuara jacamatujuaca juhua Pueyasoocuara, cuaracashijionu porocua pueyanio. \p \v 16 ’Janiyacuajaari cua seru jiyarorucuaa quiocuani, na niishitiniuria quiajaniya puetunu niya quia naajiotasanojuanaa, saniniuujia Pueyaso pueya maapue niquiara na caminiujiushaanura. Janiyacuajaari Jesuni, supuetana David niquiohuacuajinio caneno pueyajinijinio supueno, Jiyaniijiajanaa cua quiniuria David niti. Naajuhuaj, Pueyaso Niyanu cua quiniuucua, janiyari noo rijiani, joojeatej, taa janiyajiniji naajiotasano quiya tariucuacaanu Pueyaso Rupaajiniacuajani. \p \v 17 Pueyaso Sohuanuuri Borrego Niquiojua niquioranota naa sequetiuya: “¡Miji Jiyaniijianaa!” Canapuete naa nio naajioneejinia naajiotasano tojiyani, nojori cuaara naa sequeerajuhuaj: “¡Miji!” Cante jiyamueyani, nojori cuaara niiria, Pueyaso samiitianijiotaja mohuacajiniji nojori ratunura. Na ratunaa pueyari, maja na ratunu sami na cumaneeca mashiniquishaanu. \p \v 18 Cante nio naajioneejinia juhuacarijia Pueyaso niishitishano tojiriini, taa Pueyaso miiniutianiyani, janiyajanaari nia numooteyani, majaari quenaaja na pohuatasano nia jataniniu. Cante niya pohuatasano maateya socuani, Pueyasoori na saniitionutaniya nio naajioneejinia na pohuatasano naquiya na miitiaja casaata. \v 19 Naajuhuaj, cante nio naajioneejinia pohuatasano cuaracashitijiani, Pueyasoori cuno pueyano taanuunutaniya, maja na quijia tiacajinia na tiuquiniuria. Naacuajitij, majaari nojori mioonu quiniutianiya cuno tiacajinia naana jajau, pueyaracaanu rishijiaca nojori quiniuria, taa nio naajioneejinia na pohuatashiyacuajani. \p \v 20 Cante nio sequeyacuajani, nojuajaari naa sequeya: “Taaquiriirinij, quera tiuquiuhuanijia”. \p Jaa, Jiyaniijia Jesunaa. ¡Naacuaaquiniatejaj! ¡Ritia quia nimiohua canaacua! \p \v 21 Pa Jiyaniijia Jesu cuaara puetunu niajaniyajanaa cumaquiiria na Sohuanuta.