\id 1TI - Arabela NT + OT portions -Peru 2009 (DBL -2013) \h 1 TIMOTEO \toc1 Coteenu Pablo naajionee Timoteocuara \toc2 1 Carta a Timoteo \toc3 1 Ti \mt1 COTEENU PABLO NAAJIONEE TIMOTEOCUARA \c 1 \s1 Pablo saruhuatasacari Timoteo \p \v 1 Janiyari Pabloni, Jesucristo jiyaramiquishano. Pa Jiyanoojia Pueyaso, pa Jiyaniijia Jesucristonio, nojoriiri nera poonijionara cua jiyatequiaari. Paari Jesucristoocua tiuujiacani, nojuaja jataniniuria pajaniya juhua nojuaja pa quiniuriajuhuaj. \v 2 Timoteonaa, janiyari nio naajiya quiarani. Quiaari juhua quiyanura quiquiaari, Pueyaso pueyanora quia jatanuucua, quia niquiara cua pohuatasacari Pueyaso rupaa. Pa Que Pueyaso, pa Jiyaniijia Jesucristojuhuaj, nojori cuaara cumaquiiria quiajaniya. Nojori cuaara quiocua taraajeerajuhuaj. Nojori cuaara pueyaracaanu quioojia cajitiiriajuhuaj. \s1 Pablo sequesacari sesa niishitiojonuujuaca cuaara sanaajasaaria \p \v 3 Janiya jaara Macedonia jiyajiniara quiaquiaarini, janiyacuajaari quia sequequiaarini Éfeso tiacajiniaja quia jiyojenura. Janiyari naa quia sequequiaarini, quia tenujunura cuno pojori, najuhuana tamaatia niishitiojonuya pueyani. \v 4 Janiyari quia sequequiaarijiuhuaj, nojori quia sequenura, maja nojori niishiriojonura najuhuana nojori supuetanaa pohuatanuusanojinia. Janiyari quia sequequiaarijiuhuaj, maja nojori niishiriojonura nojori supuetanaa sesacajinia, cuno, najuhuana tucuayocuara naajionuutasanoni. Pueya niishiriojonuusacari pueyaracaanu cuno najuhuana casaajinia, nojoriiri cunoocua juayonuujutaquiaa saaja. Saniniuujia, nojori cuaara Pueyaso rupaacua niishiriojoora cutara. Nocua pa tiuushacari, paari cumaquishaanutaniyani Pueyasora pa poonijionura maninia. \p \v 5 Naa cua sequesacari Éfeso tiacajiniaja quia jiyojenuratej, janiyari quia sequenu paniriquiaani, pueya quia niishitiojonura panitioojuaca nojori quiniuria. Nojori cuaara shitimia panitioojuaca quiiria, juhua jeequesano nojori jiuujia quishacari. Seetanujuanaa Pueyasoocua nojori tiuushacari, nojori cuaara panitioora maja noojia macuhuajenuta sesa nojori miishanojiniji. \v 6 Noojiaqueya cuno pojorijinijinioori tari tarinitiacanu tojiniu nio maninia niishitiojosano. Nojoriiri cushitiiquianu na pocoojonuucua, na nacoojonuucua najuhuana tama nojori niishishanojinijijiaaja. \v 7 Nojoriiri Moisés Rootasanojiniji niishitiojonaara quiniu paniya juucua. Majaari quenaaja nojori niishiniu tama nojori sequesanojuaaja, nojori shiniujiushacari pueya, pueya tojiniuria najuhuana capa nojori niishitiojosano. \p \v 8 Paacuajaari niishiyani, Pueyaso rootasano Moisésni, cunoori maniniacuaja, paa jaara niishirini casaara naa Pueyaso rootaquiaari pa supuetanaani. \v 9 Paacuajaari niishiyani, Moisés Rootasanoori maja na pueretenu maninia miijiaca pueya cutara. Pueyasoori maja na rootasano na niishitiniu quiquiaari maninia miijiacara. Na niishitiquiaari cutaraari na tojitiaashijiacara, tama na panishanojuaaja miijiacara, Pueyaso soojeacarajuhuaj, sesa miijiacaranio. Moisés Rootasanoori Pueyaso rerequetejacara, Pueyaso casaa rerequetejacarajuhuaj, noo pojoririajuhuaj, tama na que tacartaja monutej, na nucuanio, pueya puecoojuacarajuhuaj. \v 10 Moisés Rootasanoori na camishoo maajipohua numuetucunuujuacara, maajishuriuhuara, na numuetucunuujuacaranio. Moisés Rootasanoori pueya nohuasenuujuacara juhua casami na niquitiojosocoriquiano tamasaca seyara; sapojonuujuacarajuhuaj; na sapojonuta na sequesano maatejacaranio, nocua na tiuushaanura; puetunu noo pojoririajanaanio, maninia niishitiojosano tojiyashijiacatej. \v 11 Cuno maninia niishitiojosanoni, cunocuajaari cua pohuatasano Jesucristo rupaajiniji, pueya jatanura Pueyaso pueyara. Pueyasoori jiyanohua maninia, cuno rupaa pohuatanara na jiyatenuucua janiya. \s1 Pablo shuquiritiasacari Pueyaso, na rupaa pohuatanara na jiyatenuucua nojuaja \p \v 12 Pa Jiyaniijia Jesucristoori cucua tiuuquiaari nera cua poonijionura maninia. Cunora, na rupaa pohuatanara cua jiyatequiaariiri. Nojuajaari cua cumaquiquiaa. Cunora, janiyari na sequequiaani, “paacarasho”. \v 13 Tariucuacaanu, janiyari nocuara rimiaaqueja quiquiaari sacuaraatiani. Janiyari naquiya na miiquiaarijiuhuaj, nocua tiuujiaca cua miitiasacari. Janiyari jiyanohua na paracaajia quiquiaarijiuhuaj. Naajaa, Jesucristoori saaja cucua taraajequiaarini cua niishiyaquiniuucua casaa cua miiriquiaani, nocua tiuyashijia cua quishacarijia. \v 14 Naa cucua na taraajenuucuatej, nojuajaari seetanujuanaa cua jiyanooquiaari. Na jiyanooshacari janiya, nojuajaari cua jataniquiaari nocua tiuujia cua quiniuria, panijia cua quiniuriajuhuaj. \p \v 15 Timoteonaa, nioori seetanujuanaa. Puetunu pueyajanaa cuaara niishiiria nio. Cua tojiri. Jesucristoori mijiria niquiaari na Que Pueyaso na jiyanootiniuria sesa miijiaca. Janiyacuajaari tojetaarucuajanaa cuno sesa miijiaca pueyajinijinio na jiyanooshanoni. \v 16 Janiyari naa jiyanooshaaquiaarini puetunu pueyajanaa niishiniuria taa jiyanohua jiyanootiote Jesucristoni, pueyaracaanu na rejeretanuucua cua juaaniu. Naa Jesucristo jiyanooniuucuacuaa janiya, sesa miijia cua quishacarijiatej, Jesucristoocua tiuujiacarano cuaara niishiiria, nojoriiri na naata jiyanooshaanujuhuaj Jesucristoocua nojori tiuushacari. Naacuajitij, nojoricua pueyaracaanu quijiacara jiyatesaarejuhuaj. \v 17 Naa jiyanootio pa Jiyaniijia quiniuucuatej, nojuaja pa timitiare pueyaracaanu. Nojuajaari Jiyaniijiajuhuanajaj. Nojuajaari Pueyasocuaja, shaajeyashijia, namijiata niquiyaquishoo. ¡Jiyanohua maniniaari pa Jiyaniijia! ¡Naa seetanujuanaari! \p \v 18 Timoteonaa, quiaacuajaari niishiya taa Pueyaso cumaquiquiaari quiajaniyacuajani, nera quia poonijionura. Cunoori quiquiaari Pueyaso pueya jiitianaa jaara caminiujiuquiaari Pueyaso sequenu panishano quiara, nera poonijiona quia quiniuria. Naacuajitij quiyanunaa, cua tojiri. Pueyaso cumaaca quia jiitiasacari, quioojia quia cumaquiri maninia quia poonijionura Pueyasora. Seetanujuanaa juhua quiaquejojua pueyano quia quiri, senota samareyashijia. \v 19 Naa quia quiri Pueyaso rupaa quia pohuatasacari, seetanujuanaa na rupaacua tiuujia quia quishacari, seetanujuanaa na rupaa tojijia quia quishacarijiuhuaj. Naa quijia quia quiritij, quioojia mariqui quia macuhuajareeri quiaa jaara sesa miiriquia. Noojiaqueya pueyari tari Pueyasoocua tiuuniu tarinitiacanu nojori ruuretanuucua Pueyaso Sohuanu numootesacari nojori jiuujiajinia, sesa nojori miishacari. \v 20 Naa miitiuquianuuri Himeneo, Alejandronio. Janiyari cunora Pueyaso secojorucuaani, Pueyaso cuaara nojori tarinitiaara Satanásra, Satanás miiniuria naquiya nojori. Naacuajitij, nojori cuaara niishiiria maja socua sacuaraatia nojori rimiaaquenura Pueyasoocuara. \c 2 \s1 Secojonuunura niishitiojosano \p \v 1 Cua tojiri Timoteonaa, niaa jaara Pueyaso secojonuuriquia, nia secojonuure puetunu pueyacuarajanaa. Nia panishano casaacuara nia secojoriquiajuhuaj. Naajuhuaj, Pueyaso nia sequeriquia “paacarasho”, pueyaracaanu maninia na miiniuucua. \v 2 Jiya jiyaniijianucuaacuara nia secojonuuriquiajuhuaj, puetunu pueya camarucuaacuarajuhuaj. Nojoriicuara nia secojonuuriquia, juhuajaniya pa quiniuria panaatia, juhuajaniya pa tojiniuria Pueyaso, maninia pa quiniuria parta pueyatajuhuaj. \v 3 Pa Jiyanoojia Pueyasoori naa paniquiaa pa secojonuratej. Naa pa secojosano maniniucuaquiaari. \v 4 Nojuajaari paniya puetunu pueyajanaa tiuuniuria Neyanuucua, na pueyara nojori jatanishaanura, puetunu seetanu rupaajanaa niishijiaca nojori quiniuriajuhuaj. \v 5 Pa Que Pueyasoori niquiriyatujua. Majaari tamonu Pueyaso quiniu socua. Naajuhuaj, niquiriyatujua pueyanoori quiya Pueyaso Jiyanootijia pueya. Nojuajaari Jesucristocuaja. \v 6 Puetunu pueyajanaa quishacari saniitiosocoriquiano, Jesucristoori tama na cuaqueyajaaja tarinitiaquiaari na mosaanura narta pueya niti. Naacuajitij, na Que Pueyasoori na naata jiyanooniu pajaniya saniniuujia. Quiarijiacuajaari Pueyaso panishacari Neyanujiniji pohuatasaanura pueya niquiara, nojori jiyanooshaanura. \v 7 Nio rupaa cua pohuatanurajuhuaj, Pueyasojuanaari cua jiyatequiaari Jesucristojiniji pohuatana cua quiniuria. Cua jiyaramiquiquiaariiri taucuaca cua niishitiniuria Jesuucua nojori tiuuniuria, seetanu rupaajanaa nojori niishiniuriajuhuaj. Nio cua sequesanoori seetanujuanaa. Majaari cua sapojonu. \p \v 8 Cunora, cua tojiri. Janiyari paniyani puetunu tiquiyocuajanaa pueya secojunuunura Pueyaso. Jiyocuacaanu nojori shiitiosacari nojori juaashiquia nojori secojonura, nojori jiuujia cuaara quiiria jeequesano sesa nojori miishanojiniji. Naajuhuaj, cuaara quiyaquiiria najiquitishano, maja sesa niishiriojonutajuhuaj. \v 9 Naajuhuaj, janiyari paniyani maajipohua cuaara cushiyaquiiria puera maniniuquiya toqueya, narta maajipohua na shocotanura. Cuaara cushiyaquiiria cararaatia niquishano toqueyajuhuaj. Maniniacuajaari nojori maniniushiniuria. Sesa cutaraari nojori maniniushiniuria puera, pueya shootianura nojori. Nojori cuaara jiyaniyaquiiria nojoriiri seetanujuanaa shanohua niquishano, nojori muecaca jeecasano quishacari puera, nojori cushishacari orojiniji shipinishano casaanio. ¿Maajitiiri seetanujuanaa shanohua niquishano maaji, na cushitianuucua queraatia cumaneecata masesano noturu shipinijiosano sai tiujiau, queraatia cumaneecata masesano maniniuquiya toqueyanio? Maja. \v 10 Nojori cuaara maniniucuasaariquia cutara, maninia miijiaca maajipohua nojori quiniuucua. Nojori cuaara quiiria juhua noo maajipohuaja, canapuetucuaja tama nojori cuaqueyajaaja jiyatecanu Pueyasora na quiniuria seetanujuanaani. \v 11 Pueyaso rupaa niishitiojosacari, maajipohua cuaara tojitiariquia sanaa, maja Pueyaso rupaa pohuatanaa na rejetenuta. \v 12 Maja cutaraari cua shanacunu maajipohua niishitiojonura Pueyaso rupaa pueya niquiara. Naajuhuaj, majaari cua shanacunu maajipohua jiyatesaanura narta Pueyaso pueya jiitiana na quiniuria. Nojori cuaara sanaa tojitiariquia cutara, narta Pueyaso pueya rerejosacari. \v 13 Quia niishiri Timoteonaa, casaara naa cua sequeyani. Pueyasocuajaari coteenu Adán shipiniquiaari. Na nuhuaji Adán niquiorano Eva shipiniquiaariiri. \v 14 Quia niishirijiuhuaj, Soconurano jaara sapojoquiaari Evatej, majaari na sapojonu quiquiaari neyaca Adán. Eva cutaraari sapojosaaquiaari. Naacuajitij, na sapojosaanuucua, Evaari Pueyaso tojiyashijiara quiquiaari. \v 15 Naaratej, maajipohua cuaara maninia canashitijioora necohua. Cuaara panijiaca quiiriajuhuaj. Cuaara maninia miijiaca quiiriajuhuaj, maninia niishiriojojuaca nojori quishacari. Naa maajipohua miishacaritij, Pueyasoori nojori jiitianutaniya maninia, Jesucristoocua tiuujiaca nojori quishacari. \c 3 \s1 Pueyaso pueya jiitianatucua taamueca pueyano quiriquiani \p \v 1 Nio sequesanoori seetanujuanaa: cante Pueyaso pueya jiitianara quiniu paniyani, nojuajaari maninia poonijiosano miiniuucua jiaatiaa. \v 2 Naaratej, cante Pueyaso pueya jiitianani, nojuaja cuaara quiiria sesacasoo pueyano. Nojuaja cuaara quiiria saaja niquiriyatu maaji niyaca. Cuaara quiiria noojia niquijioteyashijia, maninia niishiriojojuajuhuaj, pueya rerequeteyaquishoonio. Cuaara quiiria maninia pueyano, rucoojuaca pueya tiuquinitiaja na tiajinia. Cuaara quiiria Pueyaso rupaa niishitiojojua maninia. \v 3 Naajuhuaj, nojuaja cuaara quiyaquiiria mashaasequejoru. Cuaara quiyaquiiria ritia juaajia, pueya na piniuria. Cuaara quiiria pueya riuhuaneyashijia, pueya juaashacari nojuaja. Cuaara quiiria shiniquiajuhuaj. Cuaara cumaneecaacua jiaatiaashijia quiiriajuhuaj. \v 4 Naajuhuaj, nojuaja cuaara na tiajinia quiniaa jiitiaja quiiria maninia. Cuaara necohua niishitiojojua quiiria maniniajuhuaj, tojitiajaca nojori quiniuria, pueya rerequeteyashijiacanio. \v 5 Naacuajitij, pueyano jaara maninia casaa necohua niishitiojiyashijia quiriquia, ¿maatucua taa maninia jiitiariquia Pueyaso pueya maanuni? \v 6 Naajuhuaj, Pueyaso pueya maanu jiitiariquiano cuaara quiiria seetanujuanaa Pueyaso tojijia pueyano cutara. Cuaara quiyaquiiria shusha Pueyasoocua tiuunio pueyano, nojuaja mariqui jiyaniriiri nojuaja tojishano pueyano cutara. Nojuaja jaara jiyaniri nojuaja socua maninia pueyano narta Pueyaso pueyajiniji, nojuajaari cocuaatia miya taa Satanás miiquiaaricuaani. Pueyaso panishano seru Satanás quishacarijia, nojuacuajaari taanuusaaquiaari Pueyaso shuriucuaji, na jiyanishacari nojuaja na naata na Jiyaniijia Pueyaso shocotanu. \v 7 Naajuhuaj, Pueyaso pueya maanu jiitiariquiano cuaara quiiria maninia miijia pueyano, Jesuucua tiuyashijiaca pueya mariqui na sesacareeri maninia miyashijia na quishacari. Nojuaja jaara naa rerequetesano quiritij, nojuajaari juhua Sesaaca norijiosano quiniutianiya. Naacuajitij, pueya tojiyaquishano quiniutianiyari. \s1 Narta Pueyaso pueya naacunaatucua taamueca pueya quiriquiani \p \v 8 Naajuhuaj, parta Pueyaso pueya naacunaa cuaara quiiria tojishano pueya, rerequetesoo. Cuaara quiiria na sequesano miijiaca. Cuaara quiyaquiiria puera mashaca jereeca ratunuucua jiitinio. Cuaara quiiria cumaneecaacua jiaatiaashijia, jiyasohuaja na nohuasejonura, na sapojonuta na masenuranio. \v 9 Naajuhuaj, nojori cuaara seetanujuanaa Pueyaso rupaa tojijiaca quiiria, teyanoocua tiuujiaca pa quiyacuajani. Naacuajitij, nojori jaara naa miijiaca quiritij, ¿nojoritiucua casaacua cararosaariquiani? \v 10 Cunora, pueya cuaara senota jiyateyaquishaaria Pueyaso pueya naacunaa nojori quiniuria. Cuaara coteenu maninia niishishiiria nojoriiri seetanujuanaa Pueyaso tojitiajaca. Nojori jaara maninia miijiaca pueya quiri, na nuhuaji cutara, nojori cuaara jiyatesaaria narta Pueyaso pueya naacunaa nojori quiniuria. \v 11 Naajuhuaj, Pueyaso pueya naacunaa niquiocohua cuaara quiiria tojishano maajipohua, maja rimiaacatujuri. Cuaara quiiria niishiriojojuaca, na sequesano miijiaca pueyaracaanunio. \v 12 Cante Pueyaso pueya naacunaani, nojori cuaara jiitiaara saa niquiriyatu niquiocuaja. Cuaara quiiria necohua niishitiojojua maninia casaa, na tojitiajaca necohua quiniuria. Naajuhuaj, cuaara quiiria maninia jiitiaja na tiajinia quiniaa pueya. \v 13 Naacuajitij, Pueyaso pueya naacunaa jaara maninia poonijioquiaa na naacusacari narta Pueyaso pueya, nojoriiri seetanujuanaa pueya tojishano pueya quiniutianiya. Naajuhuaj, nojoriiri socua jiyanohua Jesucristoocua tiuujiacara jatanutaniya, na puereyaquiniutia nojori poonijionura pa Jiyaniijiara. \s1 Jesucristojiniji Pueyaso niishitishano pueyani, paari nocua tiuujiacani \p \v 14-15 Timoteonaa, janiyari quiocua naquerejiyani. Naajaa, janiyari quiara naajiya nioni. Naacuajitij, janiya jaara tarishirini, janiyari paniyani juhuacarijia quia niishiniuria taa quijia quia quiniutianiyani, Pueyaso pueya maanujinia quia quishacari. Pueyaso pueya maanucuajaari pueyaracaanu rishijia Pueyaso quiquio. Na saquiriojosano pueya nojori quiniuucua, nojoriiri na rupaa jiitianaacuaja, nocuaji tacunaajaariuhuaj. \v 16 Seetanujuanaa nocuaji jiuujiatesanoori Pueyaso niishitishano Jesucristojiniji pajaniya. Paari nio sequesanoocua tiuujiacani: \q1 Pueyaso Niyanuuri pueyanora jataquiaari, na rupuenura pajaniya. Pueyaso Sohuanuuri pa niishitiquiaari, nojuajaari tojetaarucuajanaa sesa miyashijia. Naajuhuaj, Pueyaso seyacuajaari Jesu niquiquiaari na samiitiasacariuhua. Nojuajinijiiri pohuatasaaquiaari Judiocuaca niquiara, taucuaca niquiarajuhuaj. Pueyapueeri nocua tiuuquiaari. Na Queeri na tacaniquiaariuhua Jiyaniijiajanaa na quiniuria. \c 4 \s1 Pueyaso Rupaa carteriquiano pueyajiniji pohuatasano \p \v 1 Pueyaso Sohuanuuri maatia pa niishitiquiaa, nio pa quishacari nuhuaji noojiaqueya pueyari Pueyaso rupaa tarinitianutaniya tojiniu, tamaatia niishitiojosano nojori tojiniuucua. Nojoriiri seetanujuanaa sapojosaanutaniya naa nojori tojiniuucua samaruhua niishishano. \v 2 Nojoriiri sapojonuujuaca pueya tojitiajacara quiniutianiya, noo pojori, sapuenu juhua maninia niquishano pueyatej. Cuno sapojonuujuacaari tariucua sesa miiniuucua jiitiquiono. Majaari tari na niishitiuniu caririquiniu. \v 3 Cuno pojoriiri pueya niishitiojojua maja na caminiuria. Niishitiojonuuquiaajaariuhuaj maja pueya miaquenura noojiaqueya miaquesanojuhuaj, teyano Pueyaso shipiniquiaari Jesuucua tiuujiacaracuajani, cante seetanu rupaajanaa niishijiacacuajani. Cuno miaquesanocuajaari pa timitiasocoriquiano, Pueyaso pa sequenura, “paacarasho”. \v 4 Puetunu Pueyaso shipinishano casaajanaari maninia. Puetunu miaquesano casaajanaa cuaara puereyaquishaaria miaquenu, paa jaara coteenu nocuara Pueyaso sequereni, “paacarasho”. \v 5 Pueyaso rupaacua tiuujiaca pa quishacari, naacuajitij, nocuara pa secojosacari, Pueyasoori na jiyatequiaa maninia na quiniuria pajaniyara. \s1 Jesucristora poonijiona pueyanotucua taamueca pueyano quiriquiani \p \v 6 Pueyaracaanu parta Pueyaso pueya quia niishitiojoriquia nio cua rootasano quiajaniya. Naajuhuaj, pueyaracaanu tama quia cuaqueyajaaja quia cumaquiriquia Jesucristojiniji pa niishishano rupaata, tama Jesucristojuaaja rootasanotanio, taa quia tojiquiaacuajanoj. Quiaa jaara naa miijia quiritij, quiaari maninia poonijiona quiniutianiya Jesucristora. \p \v 7 Majaari najuhuana tariucuacaanu supuetanaa pohuatanuusano tojijia quia quiniu, najuhuana tama pueya niishishanojuaajanio. Majaari cuno tojiniuucua quia cojenu najuhuanaj. Jiyanohua quia jiaatiare cutara, saaja Pueyaso tojijia quia quiniuria. Naa miiniu quia saniniujiuri jiyanohua, seetanujuanaa Pueyaso panijia quia quiniuria. \v 8 Pueyari queraatia casaa miiniu niishiya, cumueeca pueya nojori quiniuria. Supuetanaari pueyaracaanu nanoojoquiaari na cuaqueya na jiyartuutenura, cumueeca na quiniuria. Cunoori maniniacuaja pa cuaqueyara, mijiria pa quishacari. Saniniuujia, socua jiyanohua maninia cutaraari Pueyaso panijia pa quiniuria seetanujuanaa. Cunoori jiyanohua maninia, mijiria pa quishacariria, Pueyaso shuriucua pa quishacaririajuhuaj. \v 9 Nio cua sequesanoori seetanujuanaa. Puetunu pueyajanaa cuaara na tojiiria. \v 10 Cunora, pueya jaara pa miitiariquia, naajaa, paari jiyanohua poonijioquiaa pueya pa tojitiniuria Pueyaso rupaani. Majaari naa miiniu pa tarinitianu. Paacuajaari niishiyani, paari pueyaracaanu rishijia Pueyasoocua tiuyani. Nojuacuajaari puetunu pueyacuaji Tacunajanaa, canapue cutarate nocua tiuujiacacuajani. \p \v 11 Nio cua sequesano quiajaniya quia niishitiojore pueya. Nojori quia nacasuriquia jiyanohua, na tojitianura quiajaniya. \v 12 Majaari pueya shanacunu quiocua, nojori rerequetenura quiajaniya, mashaja quia quiniuucua. Saniya maninia quijia quia quiriquia cutara, pueya jiaatianura quiocua, juhua quiajaniya nojori quiniu paniniuriajuhuaj. Naaratej, tama quia cuaqueyajaaja quia cojuare, taa quia pocuaani, taa quia quiyani. Naajuhuaj, seetanujuanaa panijia quia quiri, Pueyaso rupaacua tiuujiajuhuaj. Majaari rucuajeejojua quia quiniu. Naa maninia miijia quia quiri, pueya jiaatianura quiocua. \v 13 Naacuajitij, cua tiuquiyaquishacarijia quiocua, pueya niquiara maatia quia serojoriquia Pueyaso Rupaa. Parta Pueyaso pueya quia nacasuriquia jiyanohua, Pueyaso tojitiajaca nojori quiniuhuara seetanujuanaa. Seetanujuanaa nojori quia niishitiojoriquia maninia. \v 14 Pueyasocuajaari na cumaaca niquitioquiaari quiajaniya. Pueyaso Sohuanucuajaari naa pohuatequiaari Pueyaso pueya maanu jiitianaa pueyatej, nojori jaara niojoquiaari na juaashiquia quiocua, quia jiyatesaanura Pueyasora poonijiona quia quiniuria. Cuno cumaaca quiaa na jiitiaani, quia poonijiotere pueyaracaanu. Majaari najuhuana na jiitianu. \p \v 15 Puetunu niya cua rootasanojuanaa quiajaniyani, cuno tojijia quia quiriquia. Naa quia quiritij, puetunu pueyajanaa niquiniuria taa seetanujuanaa socua maninia Pueyaso tojijiara quia quiyareeni. \v 16 Naacuajitij, tama quioojiajaaja quia cojuare. Naajuhuaj, tama quia cuaqueyajaaja quia cojuare seetanu rupaajanaa quia niishitiojonura pueya. Majaari quia tarinitianu miiniu cua sequesano quiajaniya. Naacuajitij, quiaa jaara naa maninia miijia quiri, quiaari tama quia cuaqueyajaaja jiyateya maninia Pueyaso pueyanora. Quia tojitiajaca pueyari Pueyaso pueyara quiniutianiyajuhuaj. \c 5 \s1 Paatucua taa jiitiariquia parta Pueyaso pueyani \p \v 1 Majaari quia saaquiapue quia nacasunu quia juaaniutia, Pueyaso rupaa nojori tojiyaquiniuucua. Nojori quia nacasure jacaria, juhua quia que. Mashiquiori quia nacasure jacariajuhuaj, juhua quia tapueyocuaca. \v 2 Naajuhuaj, motajoori quia nacasure juhua quia nucua. Niyacoojori quia nacasure juhua quia rimiatuhuajuhuaj, maja nojoriicua quia jiaatianuta. \p \v 3 Mashiquiopue jaara tojetaarucuajanaa niquiohuaju quiri, jinianuhuajunio, Pueyaso pueya cuaara nojori naacuura. \v 4 Saniniuujia, mashiquio jaara niquiohuaraca quiriquia, jinianuhuaraca soj, cuno pojori cuaara coteenu tama na nucuajaaja cojuatunu niishiiria, na jijiuhuaj. Naacuajitij, necohua cuaara na queya cojuaara, taa na queya cojuaquiaari nojoricuaani, naatujoori nojori quishacari. Pueyasoori naa na queyacua taraajejaca timitiaja. \v 5 Noo mashiquio, cante seetanujuanaa jiyopueejuni, nojuajaari saaja Pueyasoocua tiuuquiaa. Majaari na tarinitianu secojonu juuca, niucuanio. \v 6 Noo mashiquio saniniuujia, tama na cuaqueyajaaja shuquiritijiatej, nojuajaari tariucua juhua macu Pueyasora, saminio na quishacarijia. \v 7 Parta Pueyaso pueya quia niishitiojore nio cua rootasanojuhuaj, sesacasoo nojori quiniuria. \v 8 Canapuete na queecua, na nucuaacua taraajeyaquijiani, tama na tiajinia quijiaca pueyacuajuhuaj, naa miijiacatej, nojoriiri Pueyaso Rupaa tojiyashijiacara jiyaterohua tari tama nojori cuaqueyajaaja. Naacuajitij, nojoriiri socua tojetaarucuajanaa sesa, Pueyasoocua tiuyaquijia pueyajiniji. \p \v 9 Mashiquio jaara Pueyaso pueya jiitianaa naacunara jiyatenu panishaare, cuno mashiquiopue cuaara quiiria tariucua sesenta marijia shocotejono. Cuaara quiiria noo mashiquio, cante saaja na camishano pueyanota quiquiaari maninia pueyaracaanuni. \v 10 Cuno mashiquio cuaara niishishano maaji quiiria, maninia miijia na quiniuucua. Cuaara quiiriajuhuaj, cante maninia canashitijioquiaari necohuani. Cuaara rucoojuacaacua taraajeja quiiriajuhuaj, na tiajinia na maquiojojua. Cuaara maninia miijia quiiriajuhuaj, narta Pueyaso pueya niohuaca jeequejojua. Cuaara taraatia miishano pueyacua taraajeja quiiriajuhuaj, nojori cumanijianajuhuaj. Cuaara puetunu maninia na miiniujianaa tarinitiaaquijia quiiriajuhuaj. \p \v 11 Saniniuujia, noo mashiquio, teyanote juhuanojuaja maja na shocotejonu sesenta marijiani, nojori cuaara jiyateyaquishaaria Pueyaso pueya jiitianaa naacunaara. Nojori na naata Cristo samiritianu, niyacaaniuucua nojori jiaatiasacari. \v 12 Naacuajitij, nojori camishacariuhua, nojoriiri tari sesa miirii, nojori jatanuucua nojori sequesano saaja Jesucristora na poonijionura. \v 13 Naajuhuaj, niyacoo naata mashiquio nojori quishacarijia, nojoriiri saaja rucuanejonu maniniucuaja, na tiuquiijionura puetunu tiacojuanaa. Naa tama na poonijiosanojuaaja na jiitiaaquishacaritij, nojoriiri taajecatujuriria quijia. Majaari saaja taajecara na quiniu, juura tojiyajaa pueya sequesanoori, tariucua na caminiujiuniu tamasacaraj. Naajuhuaj, sacuaraatia neteyocojiyari juhua paateca, na taajetenura pueya, na caminiujiushacari jiyasohuaja niishishano casaa. \v 14 Naaratej, janiyari cunora paniyani niyacoojori naata mashiquiopue cuaara camiyora neyacaara. Cuaara muetuurajuhuaj. Cuaara na tia camarucua quiquioora. Nojori jaara naa maninia miiritij, nojori miishanoori maja quenaaja na quiniu quiniutianiya pa paraa rimiaaquenura Pueyaso pueyacuara. \v 15 Noojiaqueya niyacoojori naata mashiquiopueeri Pueyaso tojiniu tarinitiacanu tari, Satanás tojijiaca nojori quiniuria saniniuujia. \p \v 16 Pa Jiyaniijiaacua tiuujiaca maajipohuajinijinio jaara tama na pueyajinijiniojuaaja jiitiare mashiquiopue, nojori cuaara na naacuura tamajaaja. Naacuajitij, majaari Pueyaso pueya cojetanu quiniutianiya nojori, jiyopueraca nojori quishacari. Naacuajitij, Pueyaso pueyari na naata naacunu cutara noo mashiquiopue, canapuete tojetaarucuajanaa jiyopueejuni. \p \v 17 Pueyaso pueya jiitianaa, noo pojori canapuete maninia jiitianaa narta Pueyaso pueyani, nojori cuaara narta Pueyaso pueya tojishano quiiria. Naajuhuaj, nojori cuaara nareja niquitiosaaria, na panishano nojori jiitianura. Pueyaso pueya maanu jiitianaajinijinio, canapuete Pueyaso rupaa pohuatanaacuajani, Pueyaso rupaa niishitiojonaanio, nojori cutara cuaara socua queraatia niquitiosaaria, maninia poonijiosano nojori miiniuucua. \v 18 Tariucuacaanu Pueyaso Rupaajinia naajiotasanoori naa niishitiojiyajuhuaj, naa na sequesacari miriqui: \q1 “Majaari quia juunu rupaa mishiquionu na miaqueyaquiniuria quia casaa, quia rapijiotesacari quia natau, na jocuanura na sucuajiniji”. \m Naa sequeyajaariuhuaj: \q1 “Poonijiotesano pueyano cuaara niquitiosaaria na poonijionu sami”. \p \v 19 Pueyano jaara saquiriojotariquia Pueyaso pueya maanu jiitianaacuara, majaari na tojiniu, jaara nocuara cojitiaaquiri saquiriojotanu. Querajaa pueya jaara nocuara cojitiare saquiriojotanu, cuno pojori sequesano cutaraari seetanujuanaa. \v 20 Naacuajitij, Pueyaso pueya maanu jiitianaajinijinio jaara sesa miiriquia, Pueyaso pueya maanu niquiara quia nacasurenoj, puetunu narta Pueyaso pueyajanaa puerenura, maja sesa nojori miiniuriajuhuaj. \v 21 Timoteonaa, janiyari nio quia sequeya Pueyaso niquiarani, Jesucristo niquiarajuhuaj, na saquiriojosano seya niquiaranio. Nio cua rootasano quia tojiri. Majaari maninia, paa jaara ritia nacasure parta Pueyaso pueyani, seetanujuanaa maninia pa niishiyaquishacari na miishano. Naajuhuaj, majaari pa naata jiuujiaaniu pa panishano pueyano, nojuaja jaara sesa miiri. Naacuajitij, majaari rimiajata miijionu sacuaraatia. \v 22 Naajuhuaj, majaari senota quia juaashiquia quia nianu quia niishishoo pueyanoocua, nojuaja quia jiyatenura Pueyaso pueya jiitianara. Maninia cutaraari coteenu quia niishiniuria taamueca pueyanotenojoni, maja sesa miijia pueyano quia jiyatenura Pueyaso pueya jiitianara. Quiaa jaara naa Pueyaso pueya jiitianara jiyatere quia niishiyaquishoo pueyanotej, Pueyasoori quiocua tiuutianutaniya cuno pueyano miishano sesa. Cunora quia sequeyanijia, tama quia cuaqueyajaaja quia cojuare, tojetaarucuajanaa sesa miyaquijia quia quiniuria. \p \v 23 Timoteonaa, naa quia seeco noojonuucuatej, majaari saaja mohuaca ratunu. Sequeyarucua cusosu quia quiniuucua, secaja vino quia raturiquiajuhuaj quia jiniacuma na jeecanura. \p \v 24 Noojiaqueya pueya, sesa nojori miishanoori maatia niishishanocuaja, Pueyaso saniitionu juuca quiyaquishacarijia. Tamasacara saniniuujia, sesa nojori miishanoori maja na niishishaanu quiniutianiya juhuanojuaja, Pueyaso cuaara nojori nujuatejore na tacojijiaatijia, na nequesoreesocoriquiano. \v 25 Naajaariuhuaj, maninia pa miishanoori maatia niishishano mijiria. Jiyasohuaja maninia pa miishanojuhuaj, cunoori na nuhuaji niishishaanutaniya maatiajuhuaj. \c 6 \p \v 1 Parta Pueyaso pueyajinijinio, canapuete poonijiotesano pueyani, nojori cuaara na camarucua tojitiajaca quiiria. Nojori cuaara rerequeteyaquiiria na camarucua, na camarucua mariqui Pueyaso sesacareeri, pa niishitiojosanonio, na tojiyashijia na seru quiniuucua. \v 2 Poonijiotesano pueyano camarnu jaara Pueyaso pueyano quiriquia, juhua na serujuhuaj, na seru cuaara na tojijia quiiria. Cuaara na rerequeteja quiyaquiiria, narta Pueyaso pueyano na camarnu quiniuucua. Nojuaja cuaara seetanujuanaa maninia poonijioora nera, na niishishacari na camarnucuajaari narta panishano Pueyaso pueyano. \s1 Cante seetanujuanaa shuquiriaatia quijiacani \p Timoteonaa, nio cua sequesano quia niishitiojore pueya. Nojori quia shiniujiuri na tojitianurajuhuaj. \v 3 Tamonu jaara tamaatia niishitiojoriquia cua niishitiojosanojiniji, nojuajaari tojetaarucuajanaa moseeca. Pa Jiyaniijia Jesucristo rupaari jiyanohua maninia. Na niishitiojosano pa tojishacari, cunoori pa naacuquiaa juhua Pueyaso pa quiniuria socua. \v 4 Cante cuno niishitiojosano ruuretaja tama na niishishanojuaaja na niishitiojonurani, nojuajaari tama na cuaqueyajaaja jiyaniya nojuaja niishijia cutara. Nojuajaari juaatioonu porocuajuhuaj, Pueyaso rootasanojiniji na taacanuusacari. Naa quijiaca pueya quishacaritij, nojoriiri juaajiacara jataquiaa, nojoritia juayonuujutajaca shocotanuucua nojori. Nojoriiri juhuacatecara ruutaquetooquiaa na juayonuutanura. Sesacatooquiaajaariuhuaj. Naajuhuaj, nojoriiri najuhuana soquequiaa, narta Pueyaso pueya naasucua sesa miiquiaa. \v 5 Nojoriiri juayonuujutanu tarinitiaaquijiaca. Nojoriiri maja na naata maninia niishiriojonu socua. Nojoriiri maja na niishiniu seetanu rupaajanaa Pueyasojiniji. Nojoriiri Pueyaso pueya jiitiajacara quiniu paniya, nojori jiyanishacari nojoriiri naacuaji jiyanohua casamiriacara quiniutianiya. \v 6 Taaquiriirinij, Pueyasoocua tiuujiaca pa quishacari, paacuaaquiniatejaj seetanujuanaa juhua queraatia casamiriaca quijiacani. Paacuajaari shuquiriaatia quijiaca Pueyaso rupaacua tiuujiaca pa quishacarini, juhuajaniya quijiaca pa quishacarijiuhuaj pa jiitiasano casaaniyojuata. \v 7 Paacuajaari juhuasunucua roosaaquiaari mijiriani. Naajuhuaj, paari juhuasunucua tacateriquianohuani. \v 8 Naaratej, paa jaara pa miaquesocoriquiano jiitiariquiani, paa jaara pa cushishocoriquiano jiitiariquiajuhuaj, saa cunotaja shuquiriaatia pa quirij. \v 9 Saniniuujia, noo pojori, jiyanohua casamiriaca quiniuucua jiaatiajacatej, nojoriiri maja na niishiniu rejetenu, na panishano na miyaquiniuria. Naacuajitij, nojoriiri cocuaatia miiquiaa. Nojoriiri juhua norijiosaaquiaa, najuhuana casamiicua nojori jiaatiasacari, sesa casaacuanio. Puetunu cuno sesa casaajanaari pueya sesoquiaa, nojori saniitiosaanura taraatia. \v 10 Cumaneecaacua jiaatianu jiyanohuani, cuniquiji supuejaari puetunu sesa casaa pa miiniuriajanaa. Naacuajitij, noojiaqueya parta Pueyaso pueyajinijinioori Pueyaso rupaa tojiniu tarinitiacanu tari. Nojoriiri tama nojori cuaqueyajaaja miitiquiaa naquiya, naa cumaneecaacua jiaatiajaca nojori quishacaritij. Naaratej Timoteonaa, majaari cumaneecaacua jiaatiaja quia quiniu. \s1 Pablo shiniujiushacari Timoteo, Pueyaso tojijia na quiniuria pueyaracaanu \p \v 11 Quiajaniya Timoteonaa, quiaacuajaari Pueyaso saquiriojosano pueyano. Naaratej, puetunu sesa casaajanaa miyashijia quia quiri. Tojetaarucuajanaa saaja maninia miijia quia quiri, juhua pa Jiyaniijiaja. Pueyasoocua tiuujia quia quiri socua. Socua panijia quia quirijiuhuaj. Puetunu casaajanaa rejeretaja quia quirijiuhuaj. Jacaria pocuaja quia quirijiuhuaj, maja pueya rerequeteja. \v 12 Pa paraca nujuataja quia quiriquia, jiyanohua quia tiuuniutia Pueyaso rupaacua. Pueyasocuajaari quia saquiriojoquiaari na pueyano quia quiniuria. Cunora, quiaari queraatia pueya niquiara pohuataquiaari Jesucristoocua quia tiuuniujiniji. Naa pueyaracaanu rishijiarano quia quishacaritij, cunora, majaari Pueyaso niquitiojonu panishano quiajaniya jaaretenu. \v 13 Quiaacuajaari niishiya taa Jesucristo seetanujuanaa pohuataquiaari Poncio Pilato niquiaracuajani, nojuajaari seetanujuanaa Pueyaso Niyanu. Naajaa, nojuajaari niishiquiaari nojuajaari cunora mosaanutaniya. Na Que Pueyasocuajaari na samiitianiquiaariuhua. Pueyasocuajaari saminiora jiyateja puetunu saminio casaajanaa. Naa quia niishishacaritij Timoteonaa, janiyari nio quia sequeya Pueyaso niquiarani, pa Jiyaniijia niquiarajuhuaj. Cua tojiri. \v 14 Puetunu cua rootasano quiajaniyajanaa quia tojiri. Majaari na jataniniu quenaaja, pa Jiyaniijia mariqui quia niishitiojosano tamacareeri. Taa cua rootaa quiajaniyacuajani, na tojijia quia quiri pueyaracaanu, pa Jiyaniijia Jesucristo cuaara tiuquiriohuajaatijia, Jiyaniijiajanaa na quiniuria. \v 15 Na Que Pueyasoori na tiuquitiniutianiya na panishacari, taa na sequequiaaricuajani. Pueyasocuajaari jiyanohua pa timitiasano, saaja maninia na quiniuucua. Nojuajanaari Jiyaniijia. Nojuajaari puetunu tamasaca jiyaniijianucuajanaa Jiyaniijia. Nojuajaari camarucuajiniji Camarnujuanaa cutara. \v 16 Saaja nojuajaari pueyaracaanu quijiajuhuanajaj. Majaari na supuenu quiquiaari. Majaari na shaajenu quiniutianiyajuhuaj. Nojuajaari jiyanohua na shacantuuca cumaacajinia quijiajuhuanajaj. Cunora, majaari quenaaja tamonu pueyano na naata nocua catecanonu. ¿Canteeri na niquiquiaari quenaajani? Shaaqui. Pueyanoori maja na naata na niquiniu. ¡Nojuaja cuaara pueyaracaanu timitiasaaria! ¡Nojuajaari namitia na cumaaca jiitianajuhuanajaj! Cuaara naa quiiria pueyaracaanutej. \p \v 17 Timoteonaa, parta Pueyaso pueya quia tojitiri nio, noo pojori, queraatia casamiriacatej. Nojori cuaara niishiiria maja pueya shocotejaca nojori quiniuria, casamiriaca nojori quiniuucua. Nojori cuaara niishiiriajuhuaj, maja na casamiicua nojori tiuuniuria, nojori jiyanishacari nojoriiri pueyaracaanu shuquiriaatia quijiaca quiniutianiya casamiriaca nojori quiniuucua. Pa jiitiasano casamiiri shaajeriquiano. Nojori cuaara Pueyasoocua tiuuria cutara. Nojuajaari capora cutara, na niquitionura puetunu pa panishano casaajanaa, shuquiriaatia pa quiniuria. \v 18 Cunora, nojori quia niishitiojore, pueyaracaanu maninia miijiaca nojori quiniuria. Naatej, taa queraatia casamiriacatucuaa nojorini, maninia nojori miishano cuaara naa queraatia quiiriajuhuaj. Nojori cuaara ritia niquitiojojuaca quiiria nojori jiitiasanojiniji, narta Pueyaso pueyano jiitiaaquishacari na panishano. \v 19 Naa capora nojori quishacaritij, nojoriiri juhua tari jiyocuacaanu racataa nojori casaa. Naacuajitij, nojoriiri seetanujuanaa shuquiriaatia quijiaca quiniutianiya pueyaracaanu, mijiria, jiyocuacaanunio. \s1 Pablo rootasano Timoteo, naajionu na tucuatasacari \p \v 20 Timoteonaa, Pueyasocuajaari quia jiyatequiaari na rupaajiniji pohuatana quia quiniuria. Maninia quia cojuare seetanu Pueyaso rupaajanaa. Majaari najuhuana tama pueya niishitiojosanojuaaja tojijia quia quiniu. Noo niishishanojuhuaj, pueya sequesano: “Seetanu niishijiajanaa niishishano cutaratej”, majaari cuno tojiniu. Cuno niishishanoori seetanu niishishanojuanaa paraca, najuhuanaari. \v 21 Noojiaqueya parta Pueyaso pueyari Pueyaso rupaa tojiniu tarinitiacanu tari, cuno najuhuana niishishanoocua nojori tiuuniuucua. Niojuanaa Timoteonaa. \p Pa Jiyaniijia cuaara quia cumaquiiria.