\id 1PE - Arabela NT + OT portions -Peru 2009 (DBL -2013) \h 1 PEDRO \toc1 Coteenu Pedro naajionee \toc2 1 Carta de San Pedro \toc3 1 Pe \mt1 COTEENU PEDRO NAAJIONEE \c 1 \s1 Pedro saruhuatasacari narta Pueyaso pueya \p \v 1 ¿Niaate quiyajaa cuarta Pueyaso pueyanaa? Janiyari Pedroni, Jesucristo jiyaramiquishano na rupaa pohuatana cua quiniuria. Janiyari nio naajiya niaacuarani, noo pojoriicuara canapuete tiquiyocua niyaquecojoquiaaricuajani: Ponto jiyajinia, Galacia jiyajinia, Capadocia jiyajinia, Asia jiyajinia, Bitinia jiyajinianio. \v 2 Tariucuacaanu, pa Que Pueyasocuajaari nia saquiriojoquiaari na pueyarano nia quiniuria. Naaratej, nojuajaari na Sohuanu jiyaroquiaari nioojiajinia na poonijionura, Jesucristoocua nia tiuuniuria. Naacuajitij, Jesucristo shootenuucua na nanaca, Pueyasoori nia jiyanooquiaa, juhua tojetaarucuajanaa jeequesano nioojia quiniuria. Na Sohuanuuri nia jataniquiaa tojetaarucuajanaa maninia miijiaca nia quiniuria, seetanujuanaa Jesucristo tojijiaca nia quiniuriajuhuaj. Naa Pueyaso panishano pueya nia quiniuucua, nojuaja cuaara cumaquiiria jiyanohua niajaniya. Cuaara nioojia cajitiiria pueyaracaanujuhuaj. \s1 Pa niishiri, paari jiyanohua maninia miishaariquianoni \p \v 3 Pa Jiyaniijia Jesucristo Que Pueyaso pa maniniuhuaqueetare, jiyanohua maninia na miiniuucua pajaniya. Jiyanohua na taraajenuucua pocua, na pueya pa quiniuucuajuhuaj, nojuajaari pa niishitiquiaari paari juhua quiariniora samiitianijiosaanutaniuhuani. Paari naa samiitianijiosaanutaniuhuani, naatej, taa Jesucristo samiitiaquiaariuhuacuaani. Naa pa niishishacari taa pa miishaanutaniyani, paari shitimia sashiquiaani pa miishaanura taa Pueyaso miiniu paniya pajaniyacuajani. \v 4 Naacuajitij, niaari niishiya niaari seetanujuanaa masenutaniya puetunujuanaa niaarano Pueyaso jiitiasano jiyocuacaanu. Cuno, Pueyaso racatasano niaaranoni, cunoori maja na naata shaajasaanu. Majaari na naata sesosaanu. Maja na naata tariucuashiniujiuhuaj. \v 5 Pueyasoocua nia tiuuniuucua, nojuajaari na cumaacata nia cojuaquiaa. Pueyaracaanu nia cojuanutaniyari nojuaja cuaara nia rijiorejaatijia mijiria taraatia nia quiniujiniji, tojetaarucuajanaa jatanishano quijiaca nia quiniuria. Jiyanohua maninia Pueyaso miiniu panishano na pueyaranoni, shusha jiyacari niquishaanutaniyari. \p \v 6 Cunora niaari shuquiriaatia quiya. Saniniuujia, niaa naasucuaari taraajeya rupaquijia nia miijiosacari naquiya mijiria. Naajaa, niaa jaara naquiya miishaare, cunoori maja najuhuanaj. \v 7 Naquiya pa miiniuni, cunoori pa saniniujiushaanura paate seetanujuanaa Pueyasoocua tiuujiacani. Niaacuajaari niishiya, pueyari jiyanohua oro panijiaca. Saniniuujia, Pueyasoocua pa tiuuniuni, cunoori jiyanohua socua panishano orojiniji. Niaacuajaari niishiya, pueyari oro catijiaja, na sanishaanura maninia oro seetanutejanaa. Naajaa, seetanujuanaa maninia oroori shaajejajuhuaj. Saniniuujia, paa jaara mijiria naquiya pa miiniu rejeretajaca quirini, Pueyasoocua tiuujiaca pa quiniuucua, cunoori socua jiyanohua maninia cuno shaajeja orojiniji. Pueyasoocua nia tiuuniu jaara saniniujiushaare juhua orojuhuaj, jaara seetanujuanaa maninia quiri, Pueyasoori nia timitianutaniya. Naacuajitij, Jesucristo muetasacari pocua, Pueyasoori jiyanohua maninia miiniutianiya niajaniya. Jiyaniijianucuara nia jiyatenutaniyari. \p \v 8 Majaari juhuanojuaja Jesucristo nia niquiniu. Naajaa, niaacuajaari na panijiaca. Nia niquishoo na quishacarijia, naajaa, niaari nocua tiuuquiaa. Niaari na timitiaquiaa jiyanohua. Tojetaarucuajanaa jiyanohua nia timiniu quiniuucua nioojiajinia, majaari nia naata na pohuatanu nia rupaata. \v 9 Niaari naa timiquiaa, tariucua jatanishano nioojia quiniuucua, Jesucristoocua nia tiuushacari. \p \v 10 Tariucuacaanu, pueyara Pueyaso sequesano caminiujiuniaa pueyari poojotaquiaari taa Pueyaso jiyanooniutianiya nio pa quishacari pueyani, na pueya nojori quiniuria. Nojoriiri tama nojori naajiotasanojuaaja suraatia serojojuaca quiquiaari, Pueyaso Sohuanu niishitishano nojori naajiotasanoni. Nojoriiri jiyanohua niishiniu paniquiaari taa Pueyaso jiyanooniutianiya pueyani. \v 11 Jesucristo Sohuanucuajaari juhuacarijia nojori niishitiquiaari taa Pueyaso jiyarosocoriquiano Pueyano miishaanutaniya naquiya coteenuni. Nojori niishitiquiaarijiaariuhuaj, naquiya na miiniu nuhuaji saniniuujia, nojuajaari Jiyaniijiarajanaa jiyatesaanutaniya, shacantuuca quijia na quiniuria. Naaratej, nojoriiri maninia na niishiniuria saniniujiuquiaari juucua, cantejaara cuno quiniutianiyani, Pueyaso Jiyarosocoriquianoni, naajuhuaj, taacari na muetanutaniyani. \v 12 Pueyasoori saaja nojori niishitiquiaari, na Sohuanu poojotanishano nojorini, cunoori maja tama nojoririajaaja na quiniu quiquiaari. Cuarta Pueyaso pueyanaa, ¡cunoori niaarano quiquiaari seetanujuanaa! ¡Tariucuacaanu poojotasano Pueyaso Jiyarosocoriquianojinijiiri tari tohuateequiaari! Jiyocuacaanuji jiyarosano Pueyaso Sohuanuuri Pueyaso rupaa pohuatanaa cumaquiquiaa, taa na cumaquiquiaari Pueyaso Jiyarosocoriquianojiniji pohuatanaacuaani. Naacuajitij, quiari naataja nia tojishano Jesucristojinijini, cunoori supuetanaa pohuatasano quiquiaaricuaja. Pueyaso seyajanaacuajaari pueyarano Pueyaso miishocoriquianoocua maatia niishiniuucua jiaatiaajuhuaj. \s1 Pueyasoori paniya saaja maninia miijiaca pa quiniuria \p \v 13 Cunora, cuarta Pueyaso pueyanaa, jeenucuasano nia quiriquia. Jesucristo muetasacari pocua, Pueyasoori jiyanohua maninia miiniutianiya pajaniya. Cunora, saaja naa nia miiniu panishaanuucua jiaatiajaca nia quiri. Majaari nioojia niquijiotejaca nia quiniu. Maninia niishiriojojuaca nia quiriquia. \v 14 Tarijia, niaari tama nia cuaqueya panishanojuaaja miijiaca quiquiaari, Pueyaso niishiyashijiaca nia quishacarijia. Quiarijia saniniuujia, niaari na tojijiaca cutara. Naaratej, na muerasu nia quiniuucua, majaari naa quijiaca nia quiniu socua. \v 15 Saniniuujia, saa maninia miijiacaja nia quiriquia. Pueyasocuajaari nia saquiriojoquiaari naa tojetaarucuajanaa maninia miijiaca nia quiniuria, juhua nojuajuhuaj. \v 16 Tariucuacaanu Pueyaso sequesanoori naa naajiotasano quiyajuhuaj: \q1 “Tojetaarucuajanaa sesa miyashijiaca nia quiri, taa janiyacuaani”. \p \v 17 Nia secojosacari, niaari Pueyaso sequequiaa, “cua Quenaa”. Cunoori maniniacuaja. Naajaa, majaari nia niyajetanu cutara, nojuajaari puetunu pueyajanaa nequesoreenutaniya sesa pa miishanojiniji, maninia pa miishanojinijinio. Majaari rimiajata na saniitionu quiniutianiya. Cunora, mijiria nia quishacarijia, nia puerenuta tama nia cuaqueyajaaja nia cojuare, niaa mariqui na tojiyashijiacara quiriohuari. \v 18 Pa supuetanaa quiniuucua sesa miijiaca, paari naa miijiacara quiquiaarijiuhuaj. Pueyaso cutaraari naa sesa pa quiniujiniji pa jataniquiaari maninia na muerasu pa quiniuria. Niaacuajaari niishiya, majaari Pueyaso masenu quiquiaari pajaniya orota, platatanio, shaajeja casaata. \v 19 Nojuajaari pa masequiaari tama Neyanuniyojua nanacatajaaja. Jesucristoori tama na cuaqueyajaaja tarinitiaquiaari pocuara na mosaanura, na nanaca shoonuucua pa jiyanooshaanura. Tariucuacaanu, borrego jaara Pueyaso niquiara mosaaquiaari na camaru niti, cuno borregoori tojetaarucuajanaa borrego maniniu quiquiaari. Naajuhuaj, Jesucristoori tojetaarucuajanaa maninia miijia quiquiaari. Naacuajitij, nojuajaari tojetaarucuajanaa maninia pueyano quiquiaari pa niti na mosaanura. \v 20 Jiya shipiniyaquishacarijia, Jesucristoori tariucua pueya niti mosocoriquiano sequesaaquiaari, sesa miijiaca jiyanooshaanura. Saniniuujia quiari naataja, nojuajaari shusha mijiria muetaquiaari pocuara na mosaanura, taa Pueyaso miiniu paniquiaari pajaniyaracuajani. \v 21 Naa Jesucristo miiniuucua pocuaratej, niaari Pueyasoocua tiuuquiaa. Pueyasocuajaari Neyanu samiitianiquiaariuhua. Na jiyatequiaariiri Jiyaniijiajanaa na quiniuria, shacantuuca cumaacaraca quijia na quiniuria. Naacuajitij, niaari quiarijia Pueyasoocua tiuya, na samiitianiniuria niajaniyajuhuaj. Naaratej, niaari juhuajaniya sashiya, shacantuuca quijiacara nia jatanishaanurajuhuaj. \p \v 22 Seetanu rupaajanaa tojitiajaca nia quiniuucua, nioojiaari tari jeequejosaaquiaari, niarta Pueyaso pueya panijiaca nia quiniuria seetanujuanaa. Naaratej, seetanujuanaa panitioojuaca nia quiriquia puetunu nioojiatajanaa, maja sesa nia niishiriojonuta quenaaja. \v 23 Naa panijiaca nia quiri, jatanishano pueya nia quiniuucua. Pueyaso rupaacua nia tiuushacari, niaari juhua roosaaquiaariuhua, pueyaracaanu quijiaca nia quiniuria seetanujuanaa. Pueyaso Rupaacuajaari pueyano samiitianijia, saminio na quiniuucuacuaa. Naacuajitij, niaari shaajeyashijiacara jatanishaaquiaari pueyaracaanu Quijia rupaacua nia tiuuniuucua. \v 24 Tariucuacaanu Pueyaso Rupaajinia naajiotasanocuajaari naa sequeya: \q1 “Puetunu pueyajanaari rishiyashijiaca juhua jiyasocua. Na cumaaca, puetunu na jiitiasanojuanaajuhuaj, cunoori soreja, juhua naana shuu. Jiyasocuaari soreja. Naana shuuri tijia. \v 25 Saniniuujia, Pueyaso Rupaa cutaraari pueyaracaanu quijia”. \m Cuno rupaacuajaari nia niquiara pohuatasaaquiaari pueyaracaanu quijiacara na jataniniuria niajaniya. \c 2 \p \v 1 Naaratej, nia tarinitiare puetunu sesa nia miiniujianaa. Seetanujuanaa nia tarinitiare cuaracashijionu. Naajuhuaj, majaari sapuenu juhua maninia pueyano niquishano nia quiniu najuhuanaj. Majaari tamasaca jiitiasanoocua jiaatiajaca nia quiniujiuhuaj. Majaari coriaacojojuaca nia quiniu socua. \v 2-3 Niaa jaara tari niishiyacuaja pa Jiyaniijiaari seetanujuanaa maninia, na rupaacua jiaatiajaca nia quiricuarajaj. Naatej, taa shusha rasano conaaja jiaatiaa supuenuucuacuaani, naa Pueyaso Rupaacua jiaatiajaca nia quiriquiajuhuaj, cumueeca Pueyaso muerasu nia quiniuria seetanujuanaa. Naacuajitij, niocua tojetaarucuajanaa jatanishano pueya quiri. \s1 Cristoori juhua saminio saajia, Pueyaso quiquiorano tiataja \p \v 4 Saijiniji shipinishano tiaari pueyaracaanu rishijia. Naaratej, pa Jiyaniijiaari miriqui sequeshiya juhua saminio saajiata Pueyaso quiquiora. Mijiria Pueyasora tiajonaari jiyaniquiaari cuno saajiaari sesarujuajau. Naaratej, nojori jiyajenetasacari cuno saajia, nojoriiri na jataquiaari na ruuretasacari. Nojuaja cutaraari Pueyaso saajia maniniu, tama na saquiriojosanojuaaja. Naaratej, nocua pa tiuuri. \v 5 Naajuhuaj, puetunu Jesuucua tiuujiaca pueyaranojuanaari pueyaracaanu rishijia quiquiorano Pueyasora. Naacuajitij, Jesuucua pa tiuushacari, paari juhua maniniujiaaca sai Pueyasorani, na quiquiora na tiatajara. Naajuhuaj, Pueyaso quiquio pa quishacari Neyanuucua pa tiuuniuucua, Pueyasoori pa jiyateya pueyacuara secojonaa pa quiniuria na tacoji. Majaari seya pa niquitiojonu quiquiaa Pueyasoni, taa tariucuacaanu pueyacuara secojonaa pueya miiquiaaricuaani. Paa cutaraari tama pa cuaqueyajaaja jiyatequiaa Pueyasora pa quiniuriani, puetunu pa miishanojuanaanio. Puetunu naa pa miishanojuanaa Jesucristoocua pa tiuuniuucuani, cunoori Pueyaso timitiquiaa. \v 6 Cunora, tariucuacaanu Pueyaso Rupaajinia, miriqui Pueyaso sequesano Jesucristojinijiiri naa naajiotasano quiya: \q1 “Janiyari Sión tuhuananuucua jiyanohua cua panishano saajia nianutaniyani. Cuno saajiaari tama cua saquiriojosanojuaaja. Maniniujiajau saajia seetanujuanaari. Cante nocua tiuyani, nojuajaari maja na cararosaanu quiniutianiya”. \p \v 7 Cua panishano pueyanaa, cuno saajiaacua tiuujiaca nia quiniuucua, cuno saajiaari jiyanohua nia timitiasano. Nocua tiuyashijiaca cutaraari cararosaanutaniya. Nio tariucuacaanu Pueyaso Rupaajinia naajiotasanoori tari tohuateecanu nojoriria. Naa miriqui sequeyari: \q1 “Tiajonaa jatasano saajia, nojori jiyanishacari cuno saajia naasucua sesarujuajau, cuno saajiacuajaari socua jiyanohua panishano saajiara jiyatesaaquiaariuhua”. \m \v 8 Tamaqui, nojuajinijiiri naa miriqui naajiotasano quiyajuhuaj: \q1 “Pueyari cuno saajiaacua tiuriiniutianiya. Nocua jiriatanutaniyajaariuhua na tiuriiniuria”. \m Nojoriiri nocua tiuriiquiaa, nojori tojiyaquiniuucua Pueyaso rupaa Jesucristojiniji. Pueyasocuajaari tariucuacaanu sequequiaari Neyanuucua tiuyashijiacaari tiuriiniutianiya puetunurajanaa. \p \v 9 Niajaniya saniniuujia, niaari tama Pueyaso saquiriojosano pueyajaaja. Nojuajaari puetunu niajaniyajanaa jiyatequiaari nojuaja secojonaa nia quiniuria pueyacuara, pueyaracaanu na panishano miijiaca nia quiniuriajuhuaj. Puetunu niajaniyajanaari tamasaca pueyapuejinijinio saquiriojosaaquiaari saaja Pueyaso pueya nia quiniuria. Neyanu cusonuta, Pueyasoori naa pa masequiaari tama nerajaaja, maninia Pueyaso miishano pa pohuatanura tamasaca niquiara. Tarijia, niaacuajaari juhua ninishiqui quijiaca quiquiaari. Pueyaso cutaraari nioojia cuhuataquiaari, seetanujuanaa shacantuuca cumaacajinia quijiaca nia quiniuria nata. \v 10 Tariucuacaanu, Jesucristoocua tiuyashijiaca nia quishacarijia, niaari juhua soosano taucuaca quiquiaari Pueyasora. Quiarijia saniniuujia, niaari Pueyaso panishano pueya. Tariucuacaanu, majaari Pueyaso taraajenu quijia niaacua. Quiarijia cutara, niaacua taraajeyari. Cunora, nia jiyanooquiaari. \s1 Pueyaso panishano miijiaca pa quiriquiaj \p \v 11 Cua panishano cuarta Pueyaso pueyanaa, nia tojiri cua sequesano. Niaari juhua rucoonaa mijiria. Nio jiyari maja pueyaracaanu pa quijiara. Naaratej, majaari tama nia cuaqueya miiniu panishanojuaaja miijiaca nia quiniu, saaja shuquiriaatia nia quiniuria mijiria. Sesa casaacua pa cuaqueya jiaatianuni, cunoori poojia sesojua. \v 12 Saaja maninia miijiaca nia quiriquia Pueyaso niishiyashijiaca niquiara. Naacuajitij, nojori jaara niaacuara rimiaaqueriquia juhua sesa miijiacara nojori jiyatesacari niajaniya, naajaa. Jiya puequesacari, Pueyasoori puetunu pueyajanaa nequesoreenutaniya. Jiyacari, niaacuara rimiaaquejacaari niishiniutianiya, Pueyasoori tojetaarucuajanaa maninia miijia na saniitiosacari nojori, maninia na miishacari niajaniya saniniuujia. \p \v 13 Pa Jiyaniijia tojijiaca nia quiniuucua, puetunu mijiria pa jiitianaa jiyaniijianucua tojitiajaca nia quiriquiajuhuaj. Naacuajitij, nia jiya jiyaniijiajanaa tojijiaca nia quiri. Nojuacuajaari jiyaniijiajanaa cutara. \v 14 Cunora, na jiyatesano jiyaniijianucua tojijiaca nia quiriquiajuhuaj. Nojoricuajaari na jiyaramiquishano, sesa miijiaca saniitiosaanura, maninia miijiaca maniniuhuaqueetasaanura saniniuujia. \v 15 Naacuajitij, saaja maninia miijiaca nia quishacari, niaari niishiyashijiaca sesa miijiaca sanaajanutaniya, najuhuana nojori sesacasacari niajaniya. Cunora, Pueyasoori paniya maninia miijiaca nia quiniuria. \p \v 16 Tariucuacaanu, Moisés Rootasanoori juhua nia jiyaniijia quijia puetunu niaarajanaa nia tojishocoriquiano. Quiarijia saniniuujia, Jesu cusonuucua nia niti, nojuajaari Moisés Rootasano tohuateequiaari. Naacuajitij, nojuajaari Moisés Rootasano sanaajaquiaari niaara. Naacuajitij, Moisés Rootasano tonujiyaquishacari niaacuara tari, naajaa, majaari nia jiyaniniu naacuajiti nia naata tama nia panishanojuaaja miiniu. Pueyasojuanaacuajaari nia Jiyaniijiajanaa cutara. Naaratej, seetanujuanaa na tojitiajaca seya nia quiriquia cutara. \v 17 Majaari quenaaja niquiriyatu pueyano rerequeteja nia quiniu. Niarta Pueyaso pueya panijiaca nia quiriquia cutara. Seetanujuanaa Pueyaso tojijiaca nia quiriquia. Majaari jiya jiyaniijiajanaa rerequetejaca nia quiniu. \s1 Naquiya pa miishacari, sanaa pa rejeretariquia juhua Cristo \p \v 18 Poonijiotesano pueyanaa, seetanujuanaa maninia nia camarnu tojijiaca nia quiriquia. Nia camarnu jaara juaajiaca quiriquia, naajaa, saaja na tojijiaca nia quiriquia. Majaari saaja maninia nia jiitiajaca tojijiaca nia quiniu, nia jiyanoojiacanio. \v 19 Niaa jaara juhuajaniya rejeretariquia najuhuana nia camarnu saniitiosacari niajaniya, cunoori jiyanohua maninia Pueyasora. \v 20 Pueyaso cutaraari maja na timiniu niaa jaara juhuajaniya rejeretare nia camarnu saniitiosacari niajaniya seetanujuanaa sesa nia miiniuucua. Saniniuujia, nia camarnu jaara saniitiore niajaniya maninia nia miiniuucua, niaa jaara na rejeretare juhuajaniya, Pueyasoori cuno timitiaja cutara. \v 21 Pueyasocuajaari nia saquiriojoquiaari naquiya rejeretajaca nia quiniuria maninia nia miiniuucua. Cristojuanaacuajaari naquiya miishaaquiaari maninia na miiniuria pajaniya. Nojuajaari naa miiquiaaritij, pa niishiniuria juhua nojuaja pa miiniuriajuhuaj. \v 22 Cristoori maja quenaaja sesa na miiniu quiquiaari mijiria na quishacari. Majaari na cuaracashijionu quiquiaari quenaajajuhuaj. \v 23 Jaara sesacasaaquiaari, nojuajaari maja quenaaja nojori na riucuanu quijia na juaaniutia. Jaara miitiasaaquiaari, majaari quenaaja nojori na miananajonu quiquiaari. Nojuajaari saaja na Que Pueyasoocua tiuuquiaari, na niishishacari nojuajaari seetanujuanaa maninia nequesoreena cutara. \v 24 Cristo jaara niyacutesanojinia cusojuasaaquiaari, nojuajaari tari puetunu sesa pa miiniujianaa cusotaquiaari. Naa pa niti Cristo cusonuucuatej, cunoori quiquiaari maninia miijiaca pa quiniuria saniniuujia, maja socua sesa miijiaca pa quiniuria. Naajuhuaj, nojuajaari pa niti nootusaaquiaari, pa naatanijiosaanura saniniuujia. \v 25 Tarijia, niaari juhua tashuquioono borregohua rucoojuaca quiquiaari. Quiarijia saniniuujia, niaari nia cojuana Cristoocua tiuquiijioquiaari. Nojuacuajaari nioojia jiitiana maniniu. \c 3 \s1 Camiyono pueyara rootasano \p \v 1 Camishano maajipohuanaa, nia niyaca tojitiajaca nia quiriquia maninia. Naacuajitij, nia niyaca jaara Pueyaso rupaacua tiuyashijia quiriquia, naajaa, nojori tojitiajaca nia quiniuucua nojoriiri niishiniutianiya Pueyaso Rupaari seetanujuanaa. Nojoriiri naa niishiniutianiya saa maninia miijiacaja nia quishacari, nojori nia pohuataaquishacarijia Pueyaso Rupaa. \v 2 Nojori niquishacari tojetaarucuajanaa maninia miijiaca nia quishacari, nojori tojijiacajuhuaj, saa cunotaja nojoriiri maatia niishiniutianiya Pueyaso Rupaari seetanujuanaa. \v 3 Maajipohuanaa, majaari nia tacaaniu saaja nia maniniushiniuria, maninia nia niquishaanura. ¿Maajitiiri maniniucuasano, saaja na muecaca na canuusacari maninia, na cushitiasacari orojiniji shipinishano tuhuajashiquia, na cushishacari shanohua toquejuhuaj? ¿Jiyano maajitiiri maniniucuasano jaara juaaniu maniniu quiriquiajuhuaj? Maja. \v 4 Naaratej, maninia cutaraari nia tacaaniuria nioojia nia maniniushitiniuria. Cunora, saaja maninia maaji quiniuucua jiaatiajaca nia quiriquia cutara, jacaria pocuajajuhuaj, maja juaajia. Jiyano maajitij, cunoori seetanujuanaa maninia niquishano Pueyasora cutara. Niaa jaara nioojia maniniushitiri cutara, cunoori seetanujuanaa shaajeyaquiriquiano. \v 5 Naajuhuaj, Pueyasoocua tiuujiaca tariucuacaanu maajipohuari neyaca tojijiaca quiquiaari. Naa nojori miiniuucuatej, nojori jiuujiaari seetanujuanaa shanohua maniniushitishano quiquiaari Pueyasora cutara. \v 6 Supuetana Abraham niquiocua Saaraari naa neyaca tojijia quiquiaari. Seetanujuanaa neyaca tojijia na quishacari, nojuajaari na jiyaniquijia na jiyaniijiata. Naacuajitij, niaa jaara maninia miijiaca quiriquia, niaa jaara nia puereyaquiniutia nia niyaca tojijia quiriquiajuhuaj, Pueyasora, niaari Saara niquiojori. \p \v 7 Niajaniyarijiata canuunaa, nia niquiocua nia jiitiariquia maninia, nia niishishacari maajiiri maja cumueeca juhua cayaja. Majaari na rerequetenu. Maajipohuacuajaari Pueyaso jiyanooshanojuhuaj, taa na jiyanooquiaari niajaniyacuaani. Pueyasoori niaata nojori cojiritianutaniya samiitianijionu, pueyaracaanu rishijiaca nojori quiniuriajuhuaj. Naacuajitij, maninia nia jiitiariquia nia niquiocua, Pueyaso mariqui nojuaja nia secojosano tojiyaquiriiri. \s1 Paatucua taa miiriquia parta pueyani \p \v 8 Pueyanaa, cua sequesano quiarijiani, nioori puetunu Pueyaso pueyarajanaa. Pueyaracaanu jiuujiaatioojuaca nia quiri. Majaari juayonuujutanu. Niarta Pueyaso pueya nia cojiriquia taraatia nojori quishacari, shuquiriaatia nojori quishacarijiuhuaj. Seetanujuanaa panitioojuaca nia quiri juhua nia tapueyocuacata. Taraajetoojuaca nia quirijiuhuaj. Naajuhuaj, majaari tama nia cuaqueyajaaja nia jiyatenu juhua socua tojishano pueyano nia quiniuria tamonu pueyanojiniji. \v 9 Niaa jaara sesa miishaariquia, majaari na naminiu. Naajuhuaj, niaa jaara sesacasaariquia, majaari nojori nia riucuanu nojori nia sesacanurajuhuaj. Saaja maninia nia riuhuanere nojori. Tariucuacaanu, Pueyaso paraca nia quishacarijia, nojuacuajaari nia saquiriojoquiaari maninia na miiniuria niajaniya. Naaratej, saaja maninia nia miiriquia nia paracajuhuaj. \v 10 Tariucuacaanu Pueyaso Rupaajiniacuajaari naa naajiotasano quiyajuhuaj: \q1 “Cante pueyaracaanu mijiria rishiniuucua jiaatiaani, shuquiriaatia na quiniuriajuhuaj, nojuaja cuaara na niti cojuaara maja sesa na pocuanura. Cuaara na rupaa cojuaarajuhua maja na cuaracashijionura. \v 11 Naajuhuaj, cuaara sesa na miijionu tarinitiaara saaja maninia na miiniuria. Nojuaja cuaara pueya jiyanootiooteja quiiria. Cuaara naa maninia na miiniu tarinitiaaquiiria. \v 12 Cante naa maninia miijiani, Pueyasoori na cojuaja, na secojosano tojijiajaariuhuaj. Saniniuujia, Pueyasoori sesa miijiaca samiritiaja saaja”. \p \v 13 ¿Cantucua sesa nia miiriquiani niaa jaara saaja maninia miijiaca quiriquia? \v 14 Naajaa, niaa jaara saaja maninia nia miiniuucua miitiasaare, nia timiquiore. Pueyasocuajaari jiyanohua maninia miiniutianiya niajaniya saniniuujia. Mijiria quiniaa miananajosacari niajaniya, majaari puerenu, majaari nioojia nia niquijiotenu. \v 15 Saniniuujia, nioojiajinia Cristo nia jiyatere nia Jiyaniijiajanaara, seetanujuanaa na tojijiaca nia quiniuria. Juhuacarijia nia niishiriojoriquia, jeenucuasano nia quiniuria, maninia nia pohuatanura Jesucristojiniji. Naacuajitij, niaari jeenucuasano quiniutianiya, maninia nia riucuanura tamasaca jaara nequesotare niajaniya, casaara juhuajaniya naquiya miiniu rejeretajacate niajaniyani. \v 16 Jacaria nia pohuatare nia paniniutia nojori, maja nia rerequetenuta nojori. Pueyaracaanu maninia miijiaca nia quiriquia, sesa nia miiniu mariqui nioojia macuhuajareeri. Naacuajitij, pueyaracaanu shitimia maninia miijiaca nia quishacari Jesucristoocua tiuujiaca nia quiniuucua, niaacuara rimiaaquejacaari tama sesa na pocuanuucuajaaja caririquiniutianiya. \p \v 17 Nio nia niishiri pueyanaa. Pueyaso jaara paniri naquiya nia miishaanura, socua maninia cutaraari naquiya nia miishaanura maninia nia miiniuucua, maja sesa nia miiniuucua. \v 18 Cristojuanaacuajaari mosaaquiaari sesa miijiaca pa quiniuucua. Majaari socua na pacutenu quiniutianiya cusonu. Nojuajaari tojetaarucuajanaa maninia miijia quiquiaari. Naacuajitij, nojuajaari sesa miijiacaacuara cusoquiaari, Pueyasoocua na jiyatanura niajaniya. Pueyano cuaqueyaraca na quishacari, mosaaquiaariiri. Pueyaracaanu rishijia sohuanuraca na quiniuucua, nojuajaari samiitiaquiaariuhua. \v 19 Naa sohuanu na quiniuucuatej, nojuajaari macunucua quiquiojinia rosequiaari tii tama nojuajinijijiaaja na pohuatanura macunucua sohuanu. Cuno pojoriiri nujuatejojuajinia mishiquionucua quiya. \v 20 Cuno pojoriiri, noo pojoricuaja tariucuacaanu supuetana Noé tojiyashijiaca quiquiaaritij, pueyaracaanu Noé poojotasacari Pueyaso rupaa nojori niquiara juucua. Pueyaracaanu Noé tarishishacari na puereetuuca buque na shipinishacari, pajaacuaji na tacajara, Pueyasoori jiyacari cuno sesa miijiaca sashiquiaari juucua. Pueyaracaanu sashiquiaariiri nojori tacatonuhuara noojiaca nocua juucua. Puetunu mijiria quijiaca pueyajinijiniojuanaani, saaja ocho pueyari cureequiaari, buquejiniacuma nojori tiuquitianuucua. Puetunu pueya shushiniuushacari pajaajinia, cuno pajaari saniniuujia Pueyasoocua tiuujiaca cuataniquiaari na buquejinia. \v 21 Quiarijia pajaniyara saniniuujia, cuno pajaari miriqui pa niishitiojiya taa Pueyaso miiquiaa pajaniyani, paa jaara moojinia tiuquinishaareni Jesuucua pa tiuushacari. Naatej, taa Noé juhuajaniya cuataquiaari pajaajiniacuaani, Pueyasoocua tiuujia na quiniuucua, pueraari naajuhuaj. Naacuajitij, paa jaara moojinia tiuquinishaareni, paari pa timiniutia moojiniji tohuataquiohuani, poojia cajitishano seetanujuanaa pa niishishacari paari tari jiyanooshanoni, pocuaji Tacuna Jesucristo samiitianuucua macujiniji. Majaari pa tiuquinishaanu quiquiaa pa seca pa jatanura. \v 22 Jesucristo samiitiasacariuhua, nojuajaari jiyocuacaanu tacaquiaariuhua. Quiarijia cajiya Pueyaso miaquetajaraari. Jiyaniijiajanaa na quiniuucua, nojuajaari cumaacaraca, tama nojuajaaja na tojitiniuria Pueyaso seya, puetunu cumaacaraca quijiacajanaa, samaruhuanio. \c 4 \s1 Maninia miijiaca pa quiriquia, Pueyaso cumaaca pa jiitianuucua \p \v 1 Naacuajiti pueyanaa, naatej, taa Cristo rejeretaquiaari naquiya miiniu mijiria na quishacaricuaani, naa rejeretajaca nia quiriquiajuhuaj, niaa jaara naquiya miishaariquia. Naquiya pa miishacari, cunoori sesa pa miiniu pa tarinitijia. \v 2 Naacuajitij, paa jaara naa naquiya miishaariquiani, na nuhuaji paari saaja Pueyasora quiniu paniyani. Paari saaja na panishano miiniu paniyani, maja tama pa cuaqueya panishanojuaaja pa miiniuria socua. \v 3 Tarijia, Pueyaso tojiyashijiaca nia quishacarijia pueyanaa, niaari jiyanohua sesa miijiaca quiquiaari, taa Pueyaso niishiyashijiaca miiquiaacuaani. Niaari saaja nia cuaqueya miiniu panishanoocua shiiniuquijia quiquiaari. Niaari queraatia tamaatia sesa miiniuucua jiaatiajaca quiquiaari. Niaari saaja mashaasequenuujuaca quiquiaari. Nia queranacunuusaqui, niaari tojetaarucuajanaa sacuaraatia miijiaca quiquiaari. Niaari rerejojuajuhua puera nia ratunura, jiyanohua nia mashaasequenuunurajuhuaj. Naajuhuaj, niaari juaashiquiata shipinishano nia pueyasora nia jiyatesano shuquiritiajaca quiquiaari. Niaari na tacoji sacuaraatia pueresano casaa miiquiaarijiuhuaj. \v 4 Quiarijia saniniuujia, Pueyaso niishiyashijiaca nia cojiyaquishacari naa sacuaraatia nia miijionuratej, nojoriiri jiuujiatequiaa nojori shaacasacari niajaniya. Nojoriiri cunora nia sesacaquiaa. \v 5 Cuno pojori cuaara niishiiria nio, Pueyasoori nojori nequesoreenutaniya na nequesoreesacari puetunu pueyajanaa, saminiucua, macunucuanio. Jiyacaritij, nojori cuaara tama nojoriicuaji riucuaarajaaja. \v 6 Cunora, pa Jiyaniijia Jesucristoori macunucua niquiara pohuataquiaari Pueyaso rupaa tama nojuajinijijiaaja, nocua tiuujiacara na jiyatesocoriquiano. Nocua tiuujiacaari pueyaracaanu rishijiacara quiriquiano, taa Pueyasocuaani. Sesa miijiaca mijiria nojori quiniuucua, nojoriiri pajaajinia cusonuuquiaari taa puetunu pueyajanaa shaajecoquiaacuaani. Naajaa, Jesuucua tiuujiaca cutaraari samiitianijiosaanutaniuhua. \p \v 7 Nio pa quishacarini, paari socua quenaacoya jiya puequesacariicuarani. Naaratej, niishiriojojuaca nia quiriquia. Maninia nia jiitiariquia tama nia cuaqueyajaaja, saaja Pueyaso secojojuaca nia quiniuria pueyaracaanu. \v 8 Jiyanohua panitioojuaca nia quiriquiajuhuaj. Cunoori socua panishano cutara. Paa jaara panijiaca quiriquiani, paari queraatia sesa miishano jiyanoojia quiniutianiyani. Naaratej, seetanujuanaa panijiaca nia quiriquia. \v 9 Niarta Pueyaso pueya jiitiaaquishacari na maquejara, na miaquesocoriquianojuhuaj, nojoriicua taraajeja nia quiriquia. Nojori nia tiuquinitiariquia nia tiajinia nia timiniutia. Majaari nojori nia ririjiotanu nia taajenuta. \v 10 Pueyasocuajaari na Sohuanu niquitioquiaa puetunu na pueyajanaa, tamaatia maninia casaa miiniu niishijiaca pa quiniuria. Naaratej, puetunu niajaniyajanaa cuaara maninia miiria niarta Pueyaso pueya pueyaracaanu, taa Pueyaso cumaquiquiaa niajaniya maninia nia miiniuriacuajani. Maninia nia poonijioteriquia Pueyaso cumaaca, nojuaja niquitiojosano niajaniyani. \v 11 Naacuajitij, nia pocuasacari, Pueyasoocua nia tiuuri nojuaja cumaquiniuria niajaniya na panishano nia sequenura. Naajuhuaj, niaa jaara casaa miiriquia niarta Pueyaso pueya nia naacunura, nojori nia miiriquia maninia Pueyaso niquitiosano cumaacata. Naa nia miiriquiatej, Pueyaso timitiasaanura socua, Jesucristoocua tiuujiaca nia quiniuucua. Nojuaja cuaara maniniuhuaqueetasaaria pueyaracaanu, tojetaarucuajanaa maninia miijia na quiniuucua, puetunu cumaacaracajanaa na quiniuucuajuhuaj. Cuaara naa quiiriatej. \s1 Juhuajaniya pa rejeretare naquiya miiniu, Pueyaso pueya pa quiniuucua \p \v 12 Cua panishano cuarta Pueyaso pueyanaa, majaari nia shiriiquiniu niaa jaara jiyanohua naquiya miishaariquia. Majaari nia jiyaniniujiuhuaj saa niajaniyaja naa miishiya. \v 13 Niaa jaara naa naquiya miishaariquiatej, nia timiri. Jesucristoocua tiuujiaca nia quiniuucua, niaacuajaari naa miishiya taa Jesucristo miishaaquiaari naquiyacuaani. Naa naquiya miiniu nia rejeretasacaritij, niaari jiyanohua timitianutaniya Jesucristo, shacantuuca na cumaacata na tiuquishacariuhua, na jataniniuria niajaniya juhua nojuaja nia quiniuriajuhuaj. \v 14 Naajuhuaj, niaa jaara sesacasaariquia Jesucristo tojijiaca nia quiniuucua, shuquiriaatia nia quiriquia. Pueyari naa nia sesacaquiaa, shitimia maninia miijiaca nia quishacari, Pueyaso Sohuanuraca nia quiniuucua. \v 15 Niaa jaara naquiya miishaariquia pueyanaa, cuno cuaara quiiria maninia miijiaca nia quiniuucua, maja sesa miijiaca nia quiniuucua. Niaa cuaara caririquiiria cutara niaa jaara mojua quiri, nohuasejojua, sesa miijia, timia niishiniu panijia tamasaca casaa. \v 16 Saniniuujia, maja cutaraari nia caririquiniu niaa jaara naquiya miishaariquia Jesuucua tiuujiaca nia quiniuucua. Saaja Pueyaso nia shuquiritiariquia cunora. \p \v 17 Quiarijiani, Pueyasoori tama na pueyajaaja saniitioquiaa na tojitiaaquishacari na rupaa. Paa jaara naa saniitiosaaquiaacuaani, ¿taariquitijia noo pojori miishaanutaniya socuatejaj, Jesucristojiniji pohuatasano ruuretajacatej? \v 18 Naacuajitij, Pueyaso jiyanooshano pueya jaara queraatia naquiya miiquiaacuaa, ¿taariquitijia Pueyaso tojiyashijiaca miishaanutaniyatej? ¡Juhuej! Puereeta miishaanutaniyari Pueyaso ruuretajaca, sesa miijiacanio. Nojoriiri jiyanohua socua naquiya miishaanutaniya, Pueyaso saniitiosacari nojori. \v 19 Naacuajitij, Pueyaso jaara naa naquiya nia miishaanura paniya, juhuajaniya nia rejeretariquia naquiya nia miiniu. Majaari nia tarinitianu maninia nia miiniu, naquiya nia miishacari. Saaja Pueyasoocua nia tiuuriquia nioojia na cojuanura maninia. Nojuacuajaari na Shipininia. Nojuacuajaari saa maniniaja. Naquiya pa miitiquiaacuajaari socua na jeenucuanura pajaniya. \c 5 \s1 Socua rootasano Pueyaso pueyara \p \v 1 Quiarijia saniniuujia cuarta Pueyaso pueyanaa, janiyari nia jiitianaa nacasuyani. Niajaniya, Pueyaso pueya maapue jiitianaanaa, cua tojitiare. Janiyacuajaari Pueyaso pueya maanu jiitianajuhuaj, juhua niajaniyajuhuaj. Janiyacuajaari pa Jiyaniijiajanaa niquiniani, nojuaja jaara naquiya miijioquiaari mijiria na quishacarijia canaata. Naajuhuaj, nojuajiniji cua pohuatanuucua, janiyari naquiya miishaaquiaajaaniuhuaj. Naacuajitij, pa Jiyaniijia muetasacariuhua na shacantuuca cumaacajinia, janiyari jaarajaaja niaata cojiritiasaanutaniya jatanishaanuni, juhua nojuaja pa quiniuria mariyata. \v 2 Cunora Pueyaso pueya jiitianaanaa, shamaatia nia cojuare Pueyaso pueyaniyojua, teyano jiitianaara Pueyaso jiyatequiaari niajaniyacuajani. Maninia nia cojuariquia nojori, seetanujuanaa nojori nia paniniutia, taa Pueyaso paniya nojori nia cojuanuracuajani. Majaari nojori nia jiitianu nia taajenuta saaja nojori jiitianaa nia quiniuucua. Naajuhuaj, majaari nojori jiitianaa nia quiniu saaja cumaneecaacua nia jiaatianuta. Saniniuujia, seetanujuanaa nojori nia paniniutia nia jiitiariquia niarta Pueyaso pueya. \v 3 Majaari niarta Pueyaso pueya nia jiitianu juhua tama nia seyajaaja. Niajaniya saniya cuaara maninia miijiaca quiiria nojori niquiara, nojori niishiniuria naa quijiacate Pueyaso pueya, naa nojori miiniuriajuhuaj. \v 4 Naacuajitij, pa Jiitianajanaa tiuquishacariuhua jiyocuacaanuji, niaari shacantuuca quijiacara jatanishaanutaniya, pueyaracaanu rishijiaca nia quiniuriajuhuaj. \p \v 5 Niajaniya mashiquioriniaa, Pueyaso pueya jiitianaa tojijiaca nia quiriquiajuhuaj. Puetunu niajaniyajanaa Pueyaso pueyanaa, tama nia cuaqueyajaaja nia jiyatere niarta Pueyaso pueyano cumaquiniaa nia quiniuria jaarajaaja. Tariucuacaanu Pueyaso Rupaajiniacuajaari naa naajiotasano quiya: \q1 “Pueyasoori na juaaniutia niquijia narta pueya shocoteja. Saniniuujia, narta pueyano shocoteyashijia naacujua cutaraari”. \m \v 6 Naarate pueyanaa, puetunu niarta Pueyaso pueyajanaa nia jiyateriquia tojishano pueya nojori quiniuria niaara. Majaari quenaaja nojori nia rerequetenu. Naa juhuajaniya niarta Pueyaso pueya tojijiaca nia quishacaritij, pa Jiyaniijia Jesucristo jaara tiuquiriohua, Pueyasoori na cumaacata nia jiyatenutaniya jiyaniijianucua nia quiniuriajuhuaj. \v 7 Pueyanaa, puetunu nia tacaaniujianaa nia niquitiore Pueyaso. Nojuacuajaari niaacua taraajequiaa. \p \v 8 Pueyanaa, nia Paraca sequeeri nia shanacujuquiaa, juhua sare, taa sare shanacujiya na sanura casaacuaani. Cunora, soquejaca nia quiriquia pueyaracaanu. Juhua sutejaca nia quiriquia, pueyaracaanu nia secojonura, Sesaaca mariqui juhua sare nia sareeri. \v 9 Cumaatia nia nujuatariquia nojuaja, seetanujuanaa Pueyasoocua tiuujiaca nia quishacari. Majaari Pueyaso Rupaacuaji nia taacanuunu. Naa nia miiriquiatej, nia niishishacari niarta Pueyaso pueyari puetunu tiquiyocuajanaa naa naquiya miiquioyajuhuaj. \v 10 Niaa jaara rupaquijia naquiya miishaariquia mijiria, Pueyasoori na nuhuaji nia jataniniutianiya tojetaarucuajanaa maninia pueya nia quiniuria. Tojetaarucuajanaa pa jiyanoojia na quiniuucua, nojuacuajaari nia saquiriojoquiaari nata nia quiniuria shacantuuca na cumaacajinia, Neyanu Jesuucua nia tiuuniuucua. Naaratej, nojuacuajaari nia jiyatenutaniya seetanujuanaa nioojia niquijioteyashijiaca nia quiniuria, socua jiyanohua na cumaaca jiitiajaca nia quiniuria, maja quenaaja Sesaaca pootionura niajaniya. \v 11 ¡Jiyanohua maniniaari pa Que Pueyaso! Nojuacuajaari puetunu cumaacaracajanaa pueyaracaanura. ¡Cuaara naa quiiriatej! \s1 Pedro sequesano quera na naajio na tucuatasacari \p \v 12 Cuarta Pueyaso pueyanaa, janiyari parta Pueyaso pueyano Silvano naajioteree nio posunee naajioneeni. Nojuajaari shamaatia poonijiojua pa Jiyaniijiara. Janiyari niaacuara naajiotereeni, cua nacasunura niajaniya, cua shiniujiuniuria niajaniyajuhuaj maja nia pishiniuria Pueyasoocuaji. Seetanujuanaa jiyanoojia na quiniuucua, naarate nojuajaari nia jiitiaa maninia, naquiya na miitishacari niajaniyajuhuaj. Cunora, nocua nia tiuuriquia, pueyaracaanu na cumaquiniuria niajaniya. \p \v 13 Babilonia tiacajinia quiniaa parta Pueyaso pueyari nia saruhuataa. Nojoriiri Pueyaso saquiriojosano na pueyaranojuhuaj, taa na saquiriojosanotucuaa niajaniyani. Marcoori nia saruhuataajuhuaj. Nojuajaari juhua quiyanu. \v 14 Nia saruhuatasacari niarta Pueyaso pueya, seetanujuanaa nia paniniutia nia nujuutoore. \p Pueyaso cuaara nioojia cajitiiria, canapuete Jesucristoocua tiuujiacacuajani.