\id 1TH Western Arrarnta 1 Thessalonians, CRC, March 97, bmh \h 1 THESSALONIANS \toc3 1 Thessalonians \toc2 1 Thessalonians \toc1 1 THESSALONIANS \mt1 1 THESSALONIANS \c 1 \p \v 1 Paul, Silas, Timothy nurna pepa nhanha yairnama worlamparinyurna Thessalonica town-ala. Altjirra Kaartala kunha rrangkarranha tangkalhelakala, Ingkarta Jesua Kristarlarlanga. Era turta rrakangkarra ngwanga pa rilhera kuta ntelalhama. \s1 Paul-ala Altjirranha dangkilaka Thessalonica-arinya ntjarrala Kristanha tnakamanga \p \v 2 Nurna Altjirra Kaarta nurnakanhurna ingkamalanga, nurna kutatha rrakangkarra eterrama. Nurna turta Altjirranha kutatha dangkilama rrangkarra tjina ekuranha namanga. \v 3 Nurna ingkamalanga, nurna turta ilpangkama rrangkarra Altjirranha tnakamanga, rrangkarra kangkintja ntelalhamanga, rrangkarra turta tnoatnoa kaaralhamanga Ingkarta nurnaka Jesua Kristanha pitjalputjika. \p \v 4 Tjina ntjarrai, nurna kaltja Altjirranha rrakangkarra kangkakala, era rrangkarranha urrarakala turta. \v 5 Nurna nhanga rrangkarranha Yia Marra nurnaka kaltjinthamalanga, Enka Alkngaltarala angkatja nurnakanha ekarltilaka. Rrangkarrantama angkatja erinha tnakaka. Rrangkarra turta kaltja nurna arratja ntelalhakala, nurna rrakangkarralela namalanga. Nurna turta rrakangkarra tangitjala naka. \v 6 Rrangkarrantama nurnakanga ingkapala pitjika, Ingkartanga turta. Arrpunha ntjarrala nhanga rrangkarranha tutjika lurnaka. Rrangkarra pula Yia Marra ekura arrkana kuta kangkwerraka, Enka Alkngaltarala rrangkarranha ekarltilakalanga. \p \v 7 Lakinha ntelalhamala, rrangkarra tnakanhakanha ntjarranha pmara Macedonia-ala, pmara Achaia-ala turta ntelaka Ingkartanha arratja tnakitjika. \v 8 Rrakangkarranga arrkngala, pmararrpaninhala turtantama, relha ntjarrala Ingkartaka angkatja wuka. Etna turtantama kaltja rrangkarra Altjirranha arratja tnakamanga. Nurnakathakantama itja nama etnanha rrakangkarriperra alpmelitjika. \v 9 Relha nhanha etna turta kaltja rrangkarra nurnanha kangkintjala inakala. Etna turta kaltja rrangkarra orrtja altjirra ntjarranha ipmintja impukala, Altjirra nthurrpa pa etatha ekurantama urrkurrkintja nitjinala. \v 10 Etna turta kaltja rrangkarra Altjirraka 'Liraka kaaralhamanga alkiranga pitjitjika, 'Lira nhanga erinhala Altjirrala errilknga ntjarranga kamalhelakala. 'Lira nhanha era Jesua nama, erala nurnanha Altjirraka aa kngarranga tangkalhelitjinala. \c 2 \s1 Paul-ala etnanha ilpangkalhelaka, erakimparra etnanha kaltjinthakala \p \v 1 Tjina ntjarrai, rrangkarra kala kaltja nurna rrangkarranha itja palkala kaltjinthakala. \v 2 Rrangkarra turta ilpangkitjina, etna nhanga nurnanha Philippi town-aka tukala, arrampowukala turta. Kurunga nurna rrakangkarrurna pitjimalanga, ntjarra arrpunha nurnaka irrpaltherrakantema. Altjirrala pula nurnanha ekarltilaka, rrangkarranha Yia Marra ekuranha tnoatnoa kuta kaltjinthitjika. \v 3 Arai, nurna itja rrangkarranha pmathala kaltjinthaka, netaneterritjika paka. Nurna turta rrangkarranha itja orrtjapepilaka. \v 4 Altjirra erarrpa nurnanha urraraka, rrangkarranha Yia Marra erinha kaltjinthitjika. Nurnantama rrangkarranha Yia Marra erinha arratja kuta kaltjinthaka, Altjirranha nurnaka kangkitjinanga, itja relhala nurnanha tnantjitjinanga. Altjirranha kala kaltja nurna rrangkarranha eterrintja marrakarta kaltjinthakala. \p \v 5 Rrangkarra turta kaltja nurna rrangkarranha itja kunpakunpilakarrka, rrangkarranha kngarra tnantjamala. Altjirranha turta kaltja nurna itja money-akatjila rrangkarranha Yia Marra erinha kaltjinthakala. \v 6 Nurna turta itja antja naka rrangkarra, relha arrpunhala paka nurnanha tnantjitjika. \v 7 Nurna Kristaka apostle namanga warta, nurnakathaka kala naka rrakangkarra marnakalka enkitjika. Nurna pula rrakangkarra itja enkaka. Mialala katjia ekuranha ntarntaramanga ngerra, nurna rrangkarranhatitja ntarntaraka. \v 8 Nurnantama rrangkarranha Yia Marra erinha kaltjinthaka, nurna rrakangkarra kngarra inthorra kangkakalanga. Nurna turta rrakangkarra tjina inthorra nitjika antja nakalanga. \p \v 9 Tjina ntjarrai, rrangkarra kala ilpangkitjina nurna tjarrilpmintja urrkapukala. Arltamarlta nurna marna nurnakanhaka urrkapuka, nurna rrangkarranha Altjirraka Yia Marra kapanhanta kaltjinthitjinanga. \v 10 Rrangkarra kaltja, Altjirranha turta, nurna tnakanhakanha rrakangkarra arratja ntelalhakala, pmathakunya turta. \v 11 Rrangkarra turta kaltja, nurna rrakangkarra ntelalhakala, kaartala katjia ekuranhaka ntelalhamanga ngerra. \v 12 Nurna rrangkarranha tjatjatuka, alkngolkngilaka turta. Nurna rrangkarranha ilaka rrangkarra ntelalhitjika Altjirranha antja namanga ngerra. Etarlarai, Altjirrala kunha rrangkarranha kala urrarakala pmara makalaria ekuranhala nitjika. \s1 Paul-ala Altjirranha wothantema dangkilaka \p \v 13 Nurna Altjirranha nhanhakakwia turta kutatha dangkilama. Rrangkarra nhanga Altjirraka angkatja nurnakanga wumalanga, rrangkarra tnakaka nhanha Altjirraka angkatja inthorra namanga, itja relhaka angkatja. Angkatja nhanha era rrangkarranha kuta ekarltilama. \v 14 Tjina ntjarrai, Altjirraka worlamparinya Judea-ala nyingalauwuka, etna Krista Jesualela nyinterrakalanga. Relha Jew ntjarrala etnanha nakapakarlilaka, rrukunthakunthilaka turta. Lakinha ngerra pmararinya ntjarrala rrangkarranha turta nakapakarlilakantema, rrukunthakunthilaka turta. \p \v 15 Relha Jew etna kunha Ingkarta Jesuanha errilknga tuka, Altjirraka urrpia imankinya ntjarranha turta. Etna nurnanha turtantama errilknga tutjika lurnaka. Etna kala relha ingkarrakaka leltja ntelalhama. Altjirranha turtantama etnaka antjakunyerrama. \v 16 Etna itja antja nama nurna Relha Lorinya ntjarranha kaltjinthitjika, Altjirrala Relha Lorinya ntjarranha turta tangkalhelakitja. Lakinhanga relha Jew ntjarra kornamakornilalhama. Altjirrala turta etnanha kala rrarrathala tumantama. \s1 Paul-anha worlamparinya Thessalonica-arinyaka errarerraka \p \v 17 Tjina ntjarrai, nurnanha kunha kurrka parraka rrakangkarrurna lhitjika. Nurna pula rrakangkarra itja kngwerraka. Nurna turta kuta errarerraka rrangkarranha wotha aritjika. \v 18 Lakinhanga nurna kuta antja naka rrakangkarrurna lhitjika. Yinga, Paul, tharraranga lhitjika arrkarnalhaka. Satan-ala pula nurnanha kuta parraka. \v 19 Arai, Ingkarta nurnaka Jesuanha pitjalpumalanga, nurna antja nama rrakangkarrakarta ekuranga urlarra itnatjika. Iwunhanga? Rrangkarra warta ntelamanga nurna ilporatha urrkapukala. \v 20 Lakinhanga rrangkarra nurnanha arrkanilama. Lakinhanga nurna rrakangkarrakarta tnakalhama. \c 3 \p \v 1-2 Rrakangkarra thakerramala inthorra, nurna eterraka Timothy-anha rrakangkarrurna yairnitjika, nurna arrpunha ntjarra Athens town-alantema kuterramalanga. Timothy era kunha Altjirraka urrkapunhapunha nama. Era turta relha ntjarranha Yia Marra Kristiperra kaltjinthama. Nurnantama Timothy-anha yairnaka rrangkarranha ekarltilitjika, tjipatjipilitjika turta. \v 3 Arrpunha ntjarrala kunha rrangkarranha tutjika lurnalanama. Nurnantama itja antja naka rrangkarra Kristanga mpakalhitjika, lenhanga arrkngala. Rrangkarrarrpa kala kaltja naka nurnakathaka namanga nyingalauwutjika. \v 4 Nurna nhanga rrangkarranha lakinha ilakalanga warta, nurna nhanga rrakangkarralela namalangantema. Nhanha turtantama nthurrperraka. \v 5 Lakinhanga, thakerramala inthorra, atha Timothy-anha rrakangkarrurna yairnaka. Atha erinha yairnaka ararlalputjika rrangkarra paka Kristanha ekarlta kuta tnakamanga. Yingataka trerraka Satan-ala rrangkarranha arrkarnakala, nurna turtantama rrangkarranha palkala kaltjinthakala. \s1 Timothy-ala Paul-anha yia marra ilitjalpuka \p \v 6 Ngurruka pula Timothy-anha yia marrakarta pitjalpuka. Era nurnanha ilaka rrangkarra Kristanha kuta tnakamanga, tjina tnakanhakanhaka turta kangkintja kuta ntelalhamanga. Era nurnanha ilaka turta, rrangkarra nurnaka kuta ilpangkamanga, errarerramanga turta nurnanha aritjika, nurnala errarerramanga ngerra rrangkarranha aritjika. \p \v 7 Tjina ntjarrai, nurna nhanhala nakapakarla naka, nyingalauwuka turta. Rrakangkarriperra yia wumala pula nurnanha tjipatjipilaka. \v 8 Nurna kala etathetatha inthorrantama wulhama, rrangkarra Ingkartanha ekarlta kuta tnakamanga. \v 9 Nurna turta Altjirranha kngarra inthorra dangkilama rrakangkarrakwia, rrangkarra nurnanha kngarra arrkanilakalanga. \v 10 Nurnantama Altjirrurna tjarrilpmintja ingkama, rrangkarranha wotha aritjika, nurna rrangkarranha lenhaka kaltjinthitjinanga, rrangkarrala kotnantema namanga. \p \v 11 Nurna Altjirra Kaarta nurnakanhurna ingkama, Ingkarta nurnakanha Jesuurna turta, eratharra nurnaka rukarilitjika rrakangkarrurna lhitjika. \v 12 Nurna Ingkarturna ingkama, era rrangkarranha kaltjinthitjika urlarrakurlarra kangkintja ntelalhitjika, relha arrpunhaka turta, nhanga nurnala rrakangkarra kangkamanga ngerra. \v 13 Nurna turta ingkama, Ingkarta nurnaka Jesuanha pitjalpumalanga relha alkngaltara ekuranha ntjarrakarta, era rrangkarranha Altjirra Kaartanga urlarra ingkairnitjina korna rapa, ilkarrtjakunya turta. \c 4 \s1 Nthakinhama relha tnakanhakanha ntjarra ntelalhitjika? \p \v 1 Kala nhanhantantama tjina ntjarrai. Rrangkarra Ingkarta Jesualela nyinterrakalanga, nurna rrangkarranha angkatja ekarltala ilama, rrangkarra ntelalhitjika nurna rrangkarranha kaltjinthakala ngerra. Nhanhaka Altjirranha kangkitjina. Nurna wuka rrangkarra kala lakinha ntelalhamanga. Nurna pula antja rrangkarra intarralkura arrkarnalhitjika. \v 2 Arai, rrangkarra kala Ingkarta Jesuaka angkatjaka kaltja, nurna rrangkarranha ilakalanga warta. \v 3 Altjirranha antja nama rrangkarra relha alkngaltara nitjika. Lakinhanga rrangkarra itja ntaiyawutjika. \v 4 Rrangkarra arrkutja noa rrakangkarranhalela arratja nitjika. \v 5 Rrangkarra itja noa rrakangkarranhaka mpurrkakanta lherritjika, Relha Lorinya ntjarra ngerra, etnala Altjirraka kotna namanga. \v 6 Rrangkarra turta itja tjina tnakanhakanha arrampowutjika, noa ekuranhalela intamala. Relha erala lakinha ntelalhama, Ingkartala erinha kala rrarrathala tutjina. Nurna kunha rrangkarranha arrkurla nhangantema lakinha kaltjinthaka. \v 7 Arai, Altjirrala nurnanha urraraka arratja ntelalhitjika, itja paala. \v 8 Relha erala nhanhaka itja kangkwerrama, era itja relhanga kekarta lhama, Altjirranga pula, erala Enka Alkngaltara ekuranha rrakangkarrurna yairnakala. \p \v 9 Arai, Altjirrala tnakanhakanha rrangkarranha kala kaltjinthaka urlarrakurlarra kangkintja ntelalhitjika. Lakinhanga nukathaka itja nama rrakangkarrurna wotha nhanhiperra intalhelitjika. \v 10 Nurna turta kaltja rrangkarra tjina tnakanhakanha ingkarrakaka kangkamanga, pmara Macedonia-ala. Tjina ntjarrai, nurna pula antja \v 11 rrangkarra kunpa turta nitjika, itja yia ilarlaputjika. Nyintaminyinta turta marna ekuranhaka urrkaputjika, nurnala rrangkarranha turnakala ngerra. \v 12 Kurunga relha kotna ntjarrala aritjina rrangkarra relha ilporatha namanga, rrangkarra turta itja relha arrpunhaka ankeerramanga. \s1 Ingkartanha kala pitjitjina \p \v 13 Tjina ntjarrai, nurna antja nama rrangkarra tjina kalala ilukala ntjarriperra kaltja nitjika. Kurunga rrangkarra itja kngarra nthorrkngerritjina relha arrpunha ntjarra ngerra, etnala Ingkarta Jesuaka kotna namanga. \v 14 Nurna kala kaltja Jesuanha ilukala, wotha kamerrakala turta. Lakinhanga nurna kaltja Altjirrala Jesuanha kngitjalpumalanga, era relha lenha ntjarranha turta ekuralela kngitjitjinantema, etnala ilukala Jesuanha tnakamala. \v 15 Nurna rrangkarranha angkatja arrpunha nhanha turta kaltjinthama, Ingkarta Jesua erarrpa nurnanha ilakalanga. Era pitjalpumalanga, nurna kuta etatha namala ntjarra, nurna itja tjina ilukala ntjarraka arrkurlerritjina. \v 16 Altjirrala turnamalanga, angel ntjarraka tjitjarta era ilkitjina. Angel arrpunhala turta Altjirraka trumpet angkalhelitjina. Kurunga Ingkarta Jesua alkiranga pitjitjina. Relha Jesuanha tnakakala ntjarra, etnakimparrantama kamerritjina. \v 17 Kurunga Ingkartanha tnanpentjimalangantema, Altjirrala nurnanha, etnanha turta mataraka tjurnamala Ingkarturna ntjilhelitjina. Nurnantama kutanta Ingkarta ekuralela nitjina. \v 18 Angkatja nhanha ilarramala rrangkarra alkngolkngilarrirrai, ekarltilarrirrai turta. \c 5 \p \v 1 Tjina ntjarrai, ilangara inthorrama Ingkartanha pitjalputjina? Nukathaka itja nama rrakangkarrurna nhanhiperra intalhelitjika. \v 2 Rrangkarrarrpa kala kaltja era pitjitjina, nhanga nyilkngampala ingula pitjimanga ngerra. \v 3 Relha ingkarraka kunpa namalanga, tnoatnoa turta wulhamalanga, Ingkartanha pitjitjina alha nhanha yirralhelitjika. Arrkutjaka arlta erritjalhamalanga, nhanga katjia ekura intitjika, era yarna angkama, “Anmarrkai!” Lakinha ngerra relha turta yarna Ingkartanga urlerritjina, era pitjimalanga. \p \v 4 Tjina ntjarrai, rrangkarra pula itja thapathapala ngerra nama. Lakinhanga Jesuala rrangkarranha itja tnolkalhelitjina era pitjalpumalanga, nhanga nyilkngampalala relhanha tnolkalhelamanga ngerra. \v 5 Rrangkarra ingkarraka parrtjala ngerra nama, relha eterrintja arratjakarta. Nurna itja thapathapala ngerra nama, eterrintja marntilparlakarta. \v 6 Lakinhanga nurna itja marntilparla ntelalhitjika, arrpunha ntjarra ngerra. Nurna pula relha kapurta marrakarta ngerra ntelalhitjika, etarlingetarlakarta turta. \v 7 Arai, relha paka ankwentitjika antjanga, era kala ingula ankwentama. Relha paka drunk-erritjika antjanga, era kala ingula drunk-errama. \v 8 Nurna pula itja ingwala ngerra nama, arltala ngerra pula. Lakinhanga nurna kapurta marra nitjika. Nurna turta ntarntaralhitjika Altjirranha tnakamala, relhaka kangkintja ntelalhamala, tnoatnoa turta kaaralhamala Jesuala nurnanha tangkalhelitjika. \p \v 9 Arai, Altjirrala kunha nurnanha urraraka, nurnanha Ingkarta nurnakanha Jesua Kristarlarlanga tangkalhelitjika, itja nurnanha rrarrathala tutjika. Jesua Kristanha kunha nurnakakwia iluka, \v 10 nurna ekuralela kuta nitjinanga, nurna etatha namanga, nurna ilumanga turta. \v 11 Yia nhanha ilarramala kuta alkngolkngilarrirrai, kuta tnoatnoilarrirrai turta. Yinga kaltja rrangkarra lyarta kala lakinhilarrama. \s1 Paul-ala etnanha nyintaranga wotha tjatjatuka, etnanha anparnaka, lyekarrilaka turta \p \v 12 Tjina ntjarrai, nurna rrakangkarrurna ingkama, rrangkarra arratja eterritjika relha lenha ntjarriperra, etnanhala Ingkartala ingkairnakala rrangkarranha ntarntaritjika, tjatjatutjika turta. Etna rrakangkarra kngarra urrkapuma. \v 13 Rrangkarra turtantama etnaka kngarra kangkitjika, urrkapuntja etnakanhakakwia. Rrangkarra ingkarraka turta urlarrakurlarra rilhera ntelalhitjika. \p \v 14 Tjina ntjarrai, nurna turta rrangkarranha tjatjatuma, rrangkarra relha lenha ntjarrurna ilpungarungara angkitjika, etnala itja antja nama marna etnakanhaka urrkaputjika. Nurna turta rrangkarranha tjatjatuma relha tiratira ntjarranha tnoatnoilitjika, relha thaltja ntjarranha ntarntaritjika, relha ingkarrakaka montjamontja ntelalhitjika. \v 15 Rrangkarra itja relhanha kapanha tutjika. Rrangkarra urlarrakurlarra, relha arrpunhaka turta, kangkintjatitja ntelalhitjika. \p \v 16 Kutatha arrkana narrirrai. \v 17 Kutatha Altjirrurna ingkarrirrai. \v 18 Rrangkarra imampurla paka namanga, rrangkarra arrkana paka namanga, Altjirranha kutatha dangkilarrirrai. Altjirranha antja nama rrangkarra lakinha ntelalhitjika, rrangkarra Krista Jesualela nyinterrakalanga. \p \v 19 Rrangkarra itja Enka Alkngaltaranga ntjumerritjika. \v 20 Rrangkarra itja Altjirraka angkatja lolowutjika arrpunhala rrangkarranha kaltjinthamalanga. \v 21 Rrangkarra pula angkatja etnanha montjala wutjika. Angkatja marraka rrangkarra kangkwerritjika. \v 22 Kanha angkatja korna rrangkarra imputjikala. \p \v 23 Yinga Altjirra rilhera ekururna ingkama, era rrangkarranha alkngaltara inthorrilitjika. Yinga turta ingkama era enka pa kurruna pa mpurrka rrakangkarra ilkarrtjakunya tnyinitjika, Ingkarta nurnakanha Jesua Kristanha pitjalputjinalpula. \v 24 Arai, Altjirra erala rrangkarranha urrarakala, era kala rrangkarranha ntarntaritjina. \p \v 25 Tjina ntjarrai, nurnakakwia turta Altjirrurna ingkarrirrai. \p \v 26 Rrangkarra tjina tnakanhakanha ingkarrakanha tjia ngerra kwakitjikitjika. \p \v 27 Ingkartanga urlarra atha rrangkarranha tjatjatuma, rrangkarra pepa nhanha tjina tnakanhakanha ingkarrakaka read-erritjika. \p \v 28 Ingkarta nurnakanha Jesua Kristanha rrakangkarra kuta ngwanga ntelalhama.