\id ROM - Ampeele NT [apz] -Papua New Guinea 1988 (web version -2012 bd) \h Loum \toc1 Olo Iyoswo loso Poul Aꞌamu Loummneꞌno Mtɨꞌmokumentisofoho. \toc2 Loum \toc3 Lm \mt1 Loum \mt2 Olo Iyoswo loso Poul Aꞌamu Loummneꞌno Mtɨꞌmokumentisofoho. \imt1 Olo Hungkuno Sɨmoꞌmjofoho. \ip Olo iyoswo loso Jisas ahwomomneꞌno nto sɨmentiso sohonta soswo \it tɨwenti-faif\it* (25) nto uyakoloꞌmentisopolɨkeno olo iyoswo loso Poul aꞌamu Loumjo somneꞌno mtɨꞌmokumentisofoho. Olo iyoswo loso hwapɨngo neso pehoꞌne mtɨꞌmomumentisoto. Hwapɨngo neso olenoho. Poul Loum iꞌmofawento ango Loum soponjo tajo ango somo uhwonɨmentisofoho. Oso hohosohonta Poul kakoe hunoso olenoho. Aꞌamu Jisasɨmo inɨngkunyo Loumjoso kakimo ufuꞌmafɨkujoꞌno kako hwaho Sɨpen soponeꞌno wasɨmo lonto imentiso soneꞌno mtɨꞌmokumentisofoho. Antiyoukɨnjo tajo ango somtaꞌni nɨfoꞌmahonɨngkofi kako Anɨtuye hungkuno likuꞌmeefo syohoso Ngkolesiya yoneꞌentɨfi uhwajɨmentohofofoho. Hiso Ngkolesiyaneꞌnohini uhwajɨmentohofoꞌmaho. Oꞌo, angoꞌmeemne huhumo uhwajimentohofofoho. Esiyaꞌne hungkuno motasoneꞌentɨfi tajo ango Efesosɨnjo aꞌamuso kakimo ufoꞌmaꞌmentohofofoho. Osopontaꞌangoso hwaho Ngkɨlikɨneꞌno hungkuno motasoneꞌentɨfi Koulinjo tafo ango somjo aꞌamuso ufoꞌmaꞌmentohofofoho. Osoꞌno Poul kakoe hunoso olenoho. Tajo ango Loumjo aꞌamuso nonɨfoꞌmafɨkujoꞌno ngko Anɨtuye hungkuno likuꞌmeefo syoho uyɨmo. Ose syafɨhuꞌmentisofoho. Poul ango Koulin humanto mtɨꞌmokumentisofoho. Olo iyoswo Loum lomjo hungkuno sɨmoꞌmjoso olenoho. Anɨtuye yahino wopɨngoso sɨmeho hiꞌntnnonohino mtaꞌni iꞌmofapinyofoho. (Olo hungkuno lomjo hungkuno hwapɨngoso Loum sohe engo 1 honɨngkano weꞌe 17. Osopo weho.) Olo iyoswo Loumne loso aꞌmu Jisasɨmo inɨngkunyo kakoe yofe Fipi osimo ango Loum motayoꞌne uyahotɨmentisofoho. \ip Hungkuno hwapɨngo homo lomjoso nakwo huno wonayono. Anɨtu mtaꞌango yahino wopɨngoso womano lɨhwasɨꞌmanji nakwo Anɨtumo sɨmeho hiꞌntnnono uyɨhwasi womantonoho. Osoꞌno nakwo olo iyoswo hiloho atofo lɨhwasi tɨfi unɨngkohwano. \c 1 \s1 Poul kako Anɨtuye hungkuno lɨkuꞌmofo syoho hwapɨngo imentisofoho. \p \v 1 Nje aꞌamu ango Loummjo humalofo soku, ngko Poulɨꞌni Jisas Kɨlaisɨye syoho ulohofiyo sohwoꞌni sekuneꞌno olo iyoswo loso semtɨꞌmokiyalokweno. Anɨtu kako kakoe hungkuno aꞌamumo lɨkuꞌmofo (\it apousel\it*) syohoꞌne nɨhwosopoꞌmentiso sohwoꞌni ngko Anɨtuye hungkuno wopɨngo lɨkuꞌmofalokweno. \p \v 2 Nɨhuꞌno hohonta Anɨtu kakoe aꞌamu sohwamo kako kakoe hungkuno wopɨngo uyahonɨngki hofɨko aꞌamumo nolutɨhwantɨfi hofɨko iyoswomo ifalifaliyo mtɨꞌmokumentohofofoho. \v 3 Hungkuno wopɨngo hiso Anɨtuye hwomu Jisas Kɨlaisɨmneꞌno yoloho nalinyofoho. Anɨtuye hwomu Jisas Kɨlais sohwo kako Ntefitɨye temtitofo somtaꞌni kako aꞌamu imoꞌnɨmentisofoho. \v 4 Oso imoꞌnɨmentiso huhwo sohwo kako poyo imoꞌnɨngkahonɨngki Anɨtu kakoe yokumpohnꞌnyoꞌnji Jisas Kɨlaisɨmo apaꞌno songo ulɨkaꞌmentiso soꞌno nakwo huno ole nayohi, Jisas Kɨlais kako honɨngkano wonyo nɨhuꞌno ane hweho. Kako Anɨtuye Hwomu Ne hweho. \v 5 Nakwoe Hwe Engo Jisas Kɨlais kako yoꞌmayo wopɨngoso nakumo nalohoꞌmentiso soꞌno Anɨtu kako aꞌamu honɨngkano wonyoꞌnjo somneꞌno hitoho ulofahonɨngki kakoe hungkuno lɨkuꞌmofo (\it apousel\it*) syohoso ntapmmentisofoho. Nontopahonɨngki nje sɨmeho wopɨngoꞌnji syoho hiso yontanɨngko aꞌamu angoꞌmeemjoso hofɨko Anɨtuye hungkunomo upoꞌnalokwofo. Oso hungkuno homo somo sɨmeho hiꞌntnnono uyɨkuji tɨfi inɨngkafitnneꞌento syoho hiso ntapmmentisofoho. Oseso aꞌamu piꞌnɨngo engo hofɨko Kɨlaisɨye yofe engo wohoꞌnomantɨfeho. \v 6 I sekwo aꞌamu temtitofo kengo mtaꞌango ango Loum humalofo soku Jisas Kɨlais kakoꞌnji makotɨkuꞌnyoꞌne joho selahonɨngki osomo sekwo tɨfi inɨngkowalokwofo. \p \v 7 Osoꞌno sekwo aꞌamu Loum soku, Anɨtu sekumo sɨmeho wopɨngo sejopalokunjoso kakoe mehomi ne imoꞌnyoꞌne sehwosopoꞌmentisoso sekumneꞌno olo iyoswo loso semtɨꞌmokiyalokweno. Nanɨngkwohwo Anɨtu sohwoꞌnji nakwoe Hwe Engo Jisas Kɨlaisɨꞌnji sikoꞌmontaꞌi siko sekumo yoꞌmayo wopɨngo selohofohosɨsi sɨmeho pompenjiyo wosejopanjiyoho. \s1 Poul kako aꞌamu ango Loum humalofo somo uhwonyo soꞌno umoꞌnɨngkohoho. \p \v 8 Sɨmoꞌmo ngko olo soꞌno waselɨmonneꞌno yohono. Aꞌamu angoꞌmeemjoso hofɨko sekwo Anɨtumo sɨmeho hiꞌntnnono uyakolokwofo soꞌno hnnalokwofo. Ngko ose upaꞌnonji Jisas Kɨlais kako wopɨngo selohoꞌmentiso soꞌno ngko Anɨtumo isamoyoka ulalokweno. \v 9 Ngko Anɨtuye hwomu sohwoe syoho soꞌno hi nɨmoꞌnɨngkanɨngki kakoe syoho ulohofiyo sohwoꞌni kakoe hungkuno wopɨngo lutɨhwalokweno. Osoꞌno Anɨtu kako ngkimo nohonɨwoꞌnɨngkiso sohwo olo hungkuno selalokwe loso nehopeho huno uyohoho. Sɨkuno huhwo huhwi ngko kakimo jomo ulɨwoꞌnɨngkohe sohonta ngko sekumneꞌno jomo ulɨwoꞌnɨngkohe hwoꞌnyoho. \v 10 Ngko Mpohumo ulontnneso ole, Ngko ango Loummneꞌno wawomneꞌno yohono. Kɨko eno ntohoji ngkimo honɨngkano hmmofonɨhwajo. Ose ulɨwoꞌnɨngkohefoho. \v 11 Ou, nehopi. Ngko sekumo wasehonɨmonneꞌno yohono. Anɨtuye Towahuno Wopɨngo sohwo ngkimo yoꞌmayoso ntapmmentisoso wosejapmmonneꞌno yohono. Oso hiso sekwoe huyoꞌmangomo yokumpohnꞌnyo sesosofitofoꞌnefoho. \v 12 Ngko sekumo Anɨtumo sɨmeho hiꞌntnnono uyalokwofo somo sehonɨꞌmo oso hiso ngkimo yokumpohnꞌnyo wanɨsosofitoꞌmontonoho. Osoꞌno sekwo nje sɨmeho hiꞌntnnono uyo somo nohonɨngkuji oso hiso sekumo yokumpohnꞌnyo wasesosofitoꞌmontonoho. Osoꞌno nakwo ufoꞌmoꞌnantanoho. \v 13 Nje aꞌamu soku, sekwo olo soꞌno huno fɨsyafɨhupmno. Sɨkuno engolopohamo ngko sekumo woseꞌmaꞌmonji imote hwoꞌnyoho. Ngko Anɨtuye hungkuno selahonɨꞌmo aꞌamu temtitofo kengo kengo nomꞌne somo ulahonɨngko hofɨko Anɨtuye hungkuno homo somo sɨmeho hiꞌntnnono umentohofo hopa sekwo sɨmeho uyɨfe nnɨngkohoho. Sekwo ose ifijoꞌmanji nje syohoso ne umoꞌnɨmontonoho. Ose ko nɨmoꞌnɨngkisoso honɨngkanoso pɨkuꞌnaweho. \v 14 Anɨtu ngkimo aꞌamu hopiꞌnonohino somo kakoe hungkuno lɨkuꞌmofoꞌne syoho ntapmmentiso soꞌno aꞌamu Ngkɨlik soꞌnji aꞌamu temtitofo kengo nomꞌne soꞌnji aꞌamu atofo joꞌne hunoꞌnjo soꞌnji aꞌamu huno aneꞌnjo soꞌnji osomo kakoe hungkuno wolutɨhwamneꞌno yohono. \v 15 Sekwo aꞌamu Loum humalofo hokuneꞌno Anɨtuye hungkuno sejoꞌne nɨmoꞌnɨngkahonjoꞌno humaleno. \s1 Anɨtuye hungkuno yokumpohnꞌnyo neso olenoho. \p \v 16 Ngko Anɨtuye hungkuno sejoꞌne wonɨmango monnɨngkiyohoho. Hwapɨngoso olo hungkuno wopɨngo hiso Anɨtuye yokumpohnꞌnyo hiꞌnjoso aꞌamufe yahino wonyo somtaꞌni isɨhutofomayoꞌne hwapɨngofoho. Hungkuno loso sɨmoꞌmo aꞌamu Juta somnefoho. Osopo aꞌamu temtitofo kengo mtaꞌango somnefoho. Aꞌamu oso hungkuno homo somo sɨmeho hiꞌntnnono uyɨkujoꞌno Anɨtu oso aꞌamu homo somo asomo utɨmanefoho. Kako hofɨkoe honɨngkano wonyo somtaꞌni isɨhutofomanefoho. \v 17 Anɨtuye hungkunoso aꞌamu ne imoꞌnyoꞌne yahino utɨhwaꞌnyopo lonetɨhwalofoho. Nakwo Jisas Kɨlaisɨye hungkunomo sɨmeho hiꞌntnnono uyɨhwasoꞌno Anɨtu kako nakumo ole wonalɨmontonoho. Sekwo nje mehomi ne kuyoho. Aꞌamu Anɨtuye hungkuno mtɨꞌmokumentohofo sohwa ole nalɨmentohofi, Aꞌamu Anɨtumo sɨmeho hiꞌntnnono uyalokunjo sohumo ole ulalofi, Kɨko nje mehomi ne hwosoho. Kɨko honɨngkano wopɨngoꞌnjo hwosoho. Ose ulalofoho. Oso aꞌamu huhwo sohwo kako songo neꞌno nohumantɨhwone hweho. \s1 Aꞌamu Anɨtu kakineꞌno hohujo ikinjamoꞌnnyo somneꞌno sɨmeho tohino umnalofoho. \p \v 18 Nakwo huno ole nayohoho. Aꞌamu Anɨtuye hungkunomo hwotoho fewoꞌnɨngkohofoso hofɨkoe honɨngkano wonyo iyosoꞌno Anɨtu ahwomomo humaso sohwo sɨmeho tohino umnalofoho. Hwapɨngoso hofɨkoe honɨngkano wonyoso Anɨtuye hungkuno neꞌnjo somo hano pɨjwasyɨwoꞌnɨngkohofofoho. \v 19 Aꞌamu hiso hofɨko nakwo Anɨtumneꞌno huno wopɨngo wonayono lɨkujɨꞌmanji hofɨko huno wopɨngo wotɨpemantɨfeho. Hwapɨngoso Anɨtu kakoe yahinoso kako ujo nto ehontojwohumaho. Yoꞌmayoso hiyasoꞌmo mauyoho. Oseso aꞌamu Anɨtuye hungkunomo hwotoho feso sohumo Anɨtu kako tohino engo uyɨmontonoho. \v 20 Yoꞌmayo Anɨtu mtɨꞌmokumentiso somo aꞌamu hohonta uhwonɨmotofo soꞌnji olohontajo soꞌnji uhwonɨmopɨwoꞌnɨngkuhwonefoho. Osomo nuhwonɨngkuhwasi nakwo Anɨtu ne sohumo muhwonyoꞌnjo ko ihwasi nakwo kakoe yahino soꞌno huno ole nayonefoho. Anɨtu kakoe yokumpohnꞌnyo hwofiloꞌnnyoso neꞌno nowentɨhwonefoho. Kako honɨngkano wonyo nɨhuꞌno ane hweho. Oso hisoꞌno kako Anɨtu ne hweho. Aꞌamu hofɨko Anɨtumneꞌno huno mosyafɨsiyoꞌnjo ikujoꞌno Anɨtu kako tohino engo uyoso sohonta hofɨko hungkuno anefoho. Oꞌo, hofɨkoe syohofoho. \p \v 21 Hwapɨngoso hofɨko Anɨtumneꞌno huno ko uyonteso hofɨko kakineꞌno huno ntoꞌno mosyafɨsiyoꞌnjo yontɨfi Anɨtu yoꞌmayo wopɨngo ulohofɨwoꞌnɨngkiso soꞌno kakoe yofe mohoꞌnomayoꞌnjo yontɨfi isamoyoka mujoꞌnjo iwoꞌnɨngkohofofoho. Osoꞌno hofɨkoe huno iloꞌnnyoꞌnjo humantɨfi hofɨko omomonnyofoho. Sɨkwoꞌmjohoꞌmo humawoꞌnɨngkohofofoho. \v 22 Hofɨko yokumpohnꞌnyo imoꞌnontɨfi nakwo hunoꞌnjɨꞌnwoho. Hwasyo hnnontɨfeso hwapɨngoso hofɨkoe hunoso sojo paꞌnyoꞌnjofoho. \v 23 Hofɨko Anɨtu mapeꞌnyoꞌnjo songo neꞌno humayo sohwoe yofe engo somo hohujo ikinjaofontɨfi hofɨko hwahoponjo aꞌamufe huyoꞌmangoꞌnji tongo yɨhufo homa osohwafe huyoꞌmango mtɨꞌmokuhumajontɨfi osomo hwomtame ulohoꞌmotofofoho. \s1 Yahino wonyo kengo kengoso olenoho. \p \v 24 Aꞌamu Anɨtumo hohujo ikinjaofɨwoꞌnɨngkohofo soꞌno Anɨtu kako hofɨkimo nulɨkoꞌmahonɨngki hofɨko yoꞌmayo yahino wonyoso hofɨkoe sɨmeho umo lonteso yahonɨngki osomo inɨngkawowoꞌnɨngkohofofoho. Osoꞌno hofɨko kifosyoho yahino lohoꞌnontɨfi hofɨkoe aꞌapahomo wonyo imokinɨwoꞌnɨngkohofofoho. \v 25 Oso aꞌamu ose sohwa hofɨko Anɨtuye hungkuno neꞌnjo somneꞌno nakwolaho lontɨfi hohujo ikinjaofontɨfi hofɨko hungkuno hwasyo somo inɨngkawowoꞌnɨngkohofɨhwafoho. Anɨtu kako yoꞌmayo hwapɨngo neꞌnjo sohumneꞌno huno mosyafɨsiyoꞌnjo yontɨfi Anɨtu kako yoꞌmayo mtɨꞌmokumentiso somneꞌno hwomtame ulohofontɨfi osomo inɨngkawowoꞌnɨngkohofofoho. I nakwo aꞌamu hnꞌnwi Anɨtuye yofe engo somo engolopohamo wohoꞌnomehwano. Olo hungkuno loso nehopeho. \p \v 26 Aꞌamu Anɨtumneꞌno hohujo ikinjaofontɨfi yahino wonyo neꞌno iwoꞌnɨngkohofo soꞌno Anɨtu nulɨkoꞌmahonɨngki hofɨko yahino wonyo nɨhuꞌnahone iwoꞌnɨngkohofofoho. Moyaꞌmi sofa hofɨko hwehwanji ntoꞌno mohumayoꞌnjo yontɨfi hofɨkoe sɨmehoso nomꞌne famneꞌno fefoyo umosiyahonɨngki hofɨko nomꞌne moyaꞌmi sofanji yahino wonyo lohoꞌnɨwoꞌnɨngkohofofafoho. \v 27 Hwe huhwanji hofɨko hofɨkoe apeꞌnji ntoꞌno mohumayoꞌnjo yontɨfi hofɨkoe sɨmehoso nomꞌne hwe sohwamneꞌno fefoyo umosiyahonɨngki hofɨko kifosyoho lohoꞌnɨwoꞌnɨngkohofɨhwafoho. Aꞌamu hofɨko oso yahino wonyo hiso yontɨfi hofɨko wonɨmango munyofoho. Oso yahino wonyo hiso hofɨkoe aꞌapaho hofɨkoe huno osomo wonyo umokinɨmontonoho. \p \v 28 Aꞌamu hiso hofɨko Anɨtumo hohujo ikinjaofontɨfi hnnɨmentohofi, Anɨtumneꞌno huno syafɨsiyoso pehoꞌneto. Yoꞌmɨngoꞌmaho. Ose yahonɨngkofi Anɨtu ulɨmento, Eꞌwano. Sekwo sekwoe huno wonyo somnohini hmnɨngkamno. Ose ulahonɨngki hofɨko yoꞌmayo yahino wonyo aꞌamu miyɨwoꞌnɨngkiyohofoso iwoꞌnɨngkohofofoho. \v 29 Ose yontɨfi yoꞌmayo yahino wonyo pisakinoꞌnjoso yontɨfi nomꞌne aꞌamufe yoꞌmayo soꞌno hi umoꞌnɨngkahonɨngki nomꞌnemo wonyo ulohofɨwoꞌnɨngkohofofoho. Nomꞌne yahinoso olenoho. Aꞌamu wopɨngo humalofo somneꞌno sɨmeho tohino umnɨwoꞌnɨngkisofoho. Hofɨko nomꞌne aꞌamu somo fonjasyɨwoꞌnɨngkohofofoho. Yoka hnnontɨfi ikujoho fongkinɨwoꞌnɨngkohofofoho. Hwasyo hungkuno lontɨfi nomꞌne aꞌamumneꞌno huno wonyo syafɨsyɨwoꞌnɨngkohofofoho. Osoꞌnji nomꞌne aꞌamu somo wonyo umokuwoꞌnɨngkohofofoho. Oso hofɨkoe yoꞌmayo wonyo hiso hofɨkimo nɨhuꞌno toyo yamoꞌnnyofoho. Hofɨko nomꞌne aꞌamu somneꞌno sitofo ulɨwoꞌnɨngkohofofoho. \v 30 Hofɨko aꞌamufe yofe wonyo umokuwoꞌnɨngkohofofoho. Hofɨko Anɨtumo sɨmeho wonyo uyontɨfi mangohwa imoꞌnɨwoꞌnɨngkohofofoho. Hofɨko mango engo lontɨfi yokumpohnꞌnyo imoꞌnɨwoꞌnɨngkohofofoho. Ose yontɨfi hofɨkoe yofemnohini hoꞌnomaꞌnɨwoꞌnɨngkohofofoho. Hofɨko nomꞌne yahino wonyo songo tɨpemantɨfi osomo iwoꞌnɨngkohofofoho. Ose yontɨfi hofɨko kanɨngkwohwo yaꞌuye hungkunomo hwotoho fewoꞌnɨngkohofofoho. \v 31 Hofɨko huno anefoho. Yoꞌmayo hungkuno lontɨfeso oso hungkuno hiso ne mmoꞌnyofoho. Oso hofɨko hofɨkoe aꞌamu afa ne somneꞌno sɨmeho muyɨwoꞌnɨngkiyohofo. Nomꞌne somneꞌno hitoho mulofefoho. \v 32 Anɨtuye honɨngkano hungkunoso olenoho. Aꞌamu oso yahino ose iwoꞌnɨngkisoso kako nopeꞌnɨngkuhwosi kako tohino engo manefoho. Anɨtuye hungkuno ose nalɨwoꞌnɨngkisofoho. Aꞌamu hiso hofɨko hungkuno homo somo huno ko uyahonɨngki hofɨko yahino wonyoso neꞌno iwoꞌnɨngkohofofoho. Osoꞌnohiniꞌmaho. Oꞌo, aꞌamu hiso hofɨko aꞌamu yahino wonyoꞌnjo soꞌnji yajopohiꞌnontɨfi iwoꞌnɨngkohofo sofe yofe hi hoꞌnomawoꞌnɨngkohofofoho. \c 2 \s1 Aꞌamufe honɨngkano wonyo somo ikwolofo yahinoso Anɨtu itoꞌno mɨhwajɨwoꞌnɨngkiso hweho. \p \v 1 I, nje aꞌamu soku, oso yahino wonyo hisoꞌno seloheso sekwo huno ole soꞌno fɨsyafɨhupmno. Sekwo nomꞌne aꞌamu somneꞌno wonyo kuyoho eso ulɨwoꞌnɨngkohofo. Oso hungkunoso sekwo angaꞌno angaꞌnohino sokuneꞌno selalokweno. Sekwo hokunonji honɨngkano wonyoꞌnjo kuyoho. Osoꞌno sekwo wonyo kuyoho ulalokwofoso hofɨkoꞌnohinɨꞌmaho. Oꞌo, sekwo hokunonjoho. Yoꞌmayo hofɨko yɨwoꞌnɨngkohofoso sekwo hokunonji yalokwofo. Osoꞌno sekwo nomꞌne aꞌamu somneꞌno hungkuno ane kuyoho. \v 2 Nakwo huno ole nayohi, Anɨtu kako aꞌamu honɨngkano wonyoꞌnjo sofe wonyo somneꞌno tohino uyo yahinoso ntoꞌnohinoho. \v 3 Nje aꞌamu soku, nomꞌne aꞌamu somneꞌno wonyo kuyoho ulalokwofoso oso wonyo iwoꞌnɨngkohofo hiso sekwo hokunonji ifijo soꞌno sekwo huno ole losyofɨsyalokwofo, Anɨtu kako nomꞌne aꞌamu somo tohino uyoso sohonta kako ngkimo tohino montaponehoho. Ose losyofɨsyalokwofo. \v 4 I, Anɨtu kako ngkimo sɨmeho wopɨngo ntapɨwoꞌnɨngkiso soꞌno kako nje honɨngkano wonyo somneꞌno tohino komoꞌno montaponehoho. Osoꞌno olo honɨngkano wonyo homo somo neꞌno umonnoho. Kɨko huno ose losyofɨsyalokuno. I kɨko olo soꞌno huno makiyotaho. Anɨtu kako tohino komoꞌno mokijape hwapɨngoso kɨko jɨje honɨngkano wonyoso hohujo ikinjaofohoji kakoe yahino wopɨngo somo inɨngkayo soꞌno umoꞌnɨngkahonɨngki kohontohumaho. Kɨko huno ose makiyotaho. \v 5 Sekwo sekwoe honɨngkano wonyo somneꞌno yokumpohnꞌnyo imoꞌnontɨfi aho yokumpohnꞌnyo kemokosyohumawoꞌnɨngkohofo kuyoho. Jɨje wonyo hiso engo mɨhuꞌmokalokuno. Aꞌamufe honɨngkano wonyo somneꞌno Anɨtu kakoe sɨmeho tohino umnalokunjo soꞌno oso sɨkuno sekwoe honɨngkano wonyo somneꞌno hungkuno ikwolopijo sohonta tohino engo mapitnnefoho. Oso yahino hiso itoꞌnohinoho. \v 6 Oso Sɨkuno Engo homo somo Anɨtu kako aꞌamu hopiꞌnonohino hnꞌnɨmo yoꞌmayo yahino nakwo ihwaso soꞌno yano nalofiyonefoho. \v 7 Aꞌamu fehohnjoso hofɨko Anɨtuꞌnji ango wopɨngo soponeꞌno humaneꞌentɨfi hofɨko Anɨtu wopɨngo kuyoho naloneꞌentɨfi honɨngkano wopɨngo somo inɨngkowalokwofo. Oso aꞌamu somo Anɨtu kako ango songo neꞌno humayoꞌneso uyonefoho. \v 8 Aꞌamu fehohnjoso hofɨko huno hofɨkineꞌno syafɨhuꞌnontɨfi hofɨko Anɨtuye hungkuno neꞌnjo somo hwotoho fentɨfi honɨngkano wonyo somo inɨngkawowoꞌnɨngkohofo somneꞌno Anɨtu kako sɨmeho tohino umnɨngkuhwosoꞌno tohino engo uyɨmontonoho. \v 9 Aꞌamu hopiꞌnono honɨngkano wonyoꞌnjo somo yoꞌmayo yoꞌmayo tango uꞌmaꞌmontonoho. Aꞌamu Juta Anɨtuye hungkuno sɨmoꞌmo upaꞌnɨmentohofo soꞌnji temtitofo kengo kengo soꞌnji tango mapitnnefoho. \v 10 I, aꞌamu honɨngkano wopɨngo iwoꞌnɨngkohofo somneꞌno Anɨtu kako wopɨngo kuyoho ulɨhwosi yofe engo uyɨhwosi hofɨkoe sɨmeho somo pompengo ufisyɨmoꞌmontonoho. Aꞌamu Juta soꞌnji temtitofo kengo kengo somneꞌno. \v 11 Ou, Anɨtu kako aꞌamufe yofe engo soꞌno temtitofo soꞌno huno mosyafɨsiyoꞌnjo iwoꞌnɨngkisofoho. Oꞌo, aꞌamufe yahino somnohini uhwononteso wopɨngoꞌnji wonyoꞌnji yano ulofiwoꞌnɨngkiso hweho. \p \v 12 Aꞌamu Mousesɨye honɨngkano hungkuno somo huno muyoso hofɨko honɨngkano wonyo imentohofo soꞌno Anɨtu kako tohino uyonefoho. Aꞌamu Juta Mousesɨye honɨngkano hungkuno somo ko upaꞌnɨmentohofoso honɨngkano wonyo imentohofo soꞌno Anɨtu kako oso aꞌamu homo somo tohino uyonefoho. Osoꞌno Anɨtu ole ulonefoho. Sekwo honɨngkano hungkuno sejape somo tɨfi minɨngkayoꞌnjo kuyoho. Anɨtu kako ose ulɨhwosi tohino engo uyonefoho. Ihwoni. Anɨtuye yano ilofo yahinoso itoꞌnohinoho. \v 13 Aꞌamu honɨngkano hungkuno ko upaꞌnontɨfi minɨngkayoꞌnjo somo Anɨtu ole ulonefoho. Nje mehomi hwasɨꞌmaho. Oꞌo, aꞌamu honɨngkano hungkuno somo ntoꞌno inɨngkafijoso hofɨko Anɨtuye mehomi ne imoꞌnɨfitnnefoho. \v 14 Aꞌamu temtitofo kengo fehohnjoso hofɨko Anɨtuye honɨngkano somneꞌno huno muyo kohi hofɨkoe huno mtaꞌni honɨngkano wopɨngo tɨpemantɨfi hofɨko Anɨtuye honɨngkano hungkunomo inɨngkowalokwofo. Hofɨkoe huno wopɨngo tɨpemaꞌmentohofoso honɨngkano hungkuno paꞌnyo imoꞌnɨmentisofoho. \v 15 Aꞌamu fehohnjoso hofɨko Anɨtuye honɨngkano hungkuno somneꞌno huno muyo kohi hofɨkoe yahino wopɨngo somo inɨngkowentanɨngkofi uhwonontani osoꞌno nakwo huno ole nayohi, Anɨtu kako oso aꞌamu sofe sɨmeho soꞌmo kakoe honɨngkano hungkuno hoꞌnahumentisofoho. I osoꞌno oso aꞌamuso hofɨko hofɨkoe huno mtaꞌni huno ole syafɨsyɨwoꞌnɨngkohofi, Oso honɨngkano wonyoso mimnehono. Olo yahino wopɨngo somo unɨngkamo. Hofɨkoe huno mtaꞌni ose syafɨsyɨwoꞌnɨngkohofo. Osoꞌno hofɨko honɨngkano hungkuno somneꞌno yano ulofinɨwoꞌnɨngkohofo. \v 16 Sɨkuno nomꞌne somo Anɨtu kako Jisas Kɨlaisɨmo aꞌamufe huno hiyasoꞌmo wojoso ikwolofoꞌne uhwajonefoho. Oso hohosohonta aꞌamu yoꞌmayo yahino wonyo hiyasoꞌmo imentohofoso utɨhwaꞌnyopo iꞌmofapɨhwosoꞌno hofɨkoe huno mtaꞌni yano iloꞌnɨfitnnefoho. Oso hisoꞌno Anɨtuye hungkuno wopɨngo selɨwoꞌnɨngkoheso osohifoho. \s1 Aꞌamu Jutaso Anɨtuye honɨngkano hungkunomo ntoꞌno inɨngkafijoꞌmanji honɨngkano hungkuno hiso ufoꞌmaꞌmontonoho. \p \v 17 Aꞌamu Juta soku, sekwo huno ole kosyofɨsyalokwofo, Nakwo aꞌamu Juta hnꞌnwi Anɨtuye aꞌamu neꞌnwoho. Anɨtuye honɨngkano hungkuno huno neyalokunjo soꞌno Anɨtu aꞌamu wopɨngo kuyoho nalonefoho. Sekwo huno ose kosyofɨsyalokwofo. \v 18 I, aꞌamu Anɨtuye honɨngkano hungkuno sekumo nto losetɨhwamentohofo soꞌno sekwo yoꞌmayo yahino wopɨngo Anɨtu umoꞌnalokunjo soꞌno sekwo huno ntoꞌno seyohoho. Osoꞌno yoꞌmayo honɨngkano wopɨngo somneꞌno yano itoꞌno ilofɨhwatnnɨwoꞌnɨngkofo. \v 19-20 Oseso sekwo aꞌamu Juta soku huno ole syofɨsyalokwofo, Nakwo Anɨtuye honɨngkano hungkunoꞌnji kakoe hungkuno neꞌnjo huno nayosoꞌno nakwo aꞌamu Anɨtuye honɨngkano hungkuno huno muyo tɨmpiꞌnyo paꞌnyo somo honɨngkano utɨhwayoso hoponoho. Nakwo oso aꞌamu homo somo sɨkwoꞌmjoho soꞌmo humalofo somneꞌno pomponahoꞌnwoho. Nakwo aꞌamu huno ane somo lutɨhwayoso hoponoho. Nakwo aꞌamu mehomi weꞌe paꞌnyo sofe hungkuno lutɨhwayoꞌnwoho. Ose syofɨsyalokwofo. \v 21 Kɨko nomꞌne aꞌamu somo lutɨhwawoꞌnɨngkino sohwosi kɨko huhwosi molutɨhunyoso pehoꞌneto. Kɨko nomꞌne somo hufo iyoꞌeno ulɨwoꞌnɨngkino sohwosi yoꞌmayoso hufo pehoꞌno yalokuno. \v 22 Kɨko ole lɨwoꞌnɨngkino, Aꞌamu ape mayo yahino somo wonyo imokohotoho. Ose ulonji kɨko huhwosi oso yahino wopɨngo homo somo wonyo imokalokuno. Kɨko ole lɨwoꞌnɨngkino, hwe hwoso hwasyo anɨtu hwahoponjo sohwo ngkilaho. Ose lonji kɨko hofɨkoe hwasyo anɨtuye ango mtaꞌni yoꞌmayoso malokuno. \v 23 Kɨko jɨje yofe hoꞌnomaꞌnonji ole lɨwoꞌnɨngkino, ngko Anɨtuye honɨngkano hungkuno soꞌno huno niyohoho. Ose lonji Anɨtuye hungkuno homo somo minɨngkayoꞌnjo hwotoho fenji Anɨtuye yofe wopɨngo somo wonyo imokalokuno. \v 24 U, Anɨtuye hungkunoso ole nalohi, Aꞌamu Juta soku, sekwo Anɨtuye hungkunomo hwotoho fewoꞌnontanɨngkofi aꞌamu temtitofo kengoso hofɨko nosehonontɨfi Anɨtumneꞌno sitofo lalokwofo. \s1 Aꞌapaho sɨhu koloꞌnyo yahinoso aꞌapahomneꞌmaho. Oꞌo, sɨmehomnefoho. \p \v 25 Anɨtuye honɨngkano hungkunomo ntoꞌno inɨngkahujiꞌmanji jɨje aꞌapaho sɨhu koloꞌnyoso wopɨngofoho. U, kɨko jɨje aꞌapahomo sɨhu koloꞌnyoꞌmanji Anɨtuye honɨngkanomo minɨngkusoso u, aꞌapaho sɨhu koloꞌnyo yahinoso ne anefoho. \v 26 I, aꞌamu temtitofo kengo aꞌapaho sɨhu makoloꞌnyoꞌnjo somtaꞌango sohwo kako Anɨtuye honɨngkano hungkunomo hofiyoꞌno inɨngkawesoꞌmanji oso huhwo sohumo Anɨtu kakimo ole ulɨmontonoho. Kɨko nje aꞌamu ne hwosoho. \v 27 I, sekwo aꞌamu Juta soku, aꞌapaho sɨhu koloꞌnyoꞌne yahino hiꞌnjo soku, sekwo Anɨtuye honɨngkano hungkuno sekwoe ahomo weho. I sekwo oso hungkuno homo somo hwotoho fewoꞌnɨngkohofo soꞌno aꞌamu temtitofo kengo mtaꞌangoso hofɨko Anɨtuye hungkuno momokosyohumunyoso hofɨko oso hungkuno homo somo itoꞌno inɨngkowalokwofo soꞌno oso homo somo aꞌamu Juta soku sekwo uhwonɨngkuji sekwo huno ole waseyono. U, nakwoe yahinoso itoꞌnohinoꞌmaho. Huno ose waseyɨmontonoho. \v 28 Aꞌamu Juta somo Anɨtu kakoe hungkuno mokosyohumayoꞌne uhwosopoꞌmentisofoho. Aꞌamu Juta fihwo kako kakoe aꞌapaho sɨhu koloꞌnoso soꞌno kako Anɨtuye aꞌamu ne imoꞌnɨmentisotaho. Oꞌo, oso aꞌapaho sɨhu koloꞌnyoso aꞌapahomneꞌnohinoho. \v 29 Anɨtuye aꞌamu ne imoꞌnyoꞌne yahinoso aꞌamu fihwo kako kakoe aꞌapahomnohini yoꞌmayo lohoꞌnyoso hopoꞌmaho. Oꞌo, Anɨtuye aꞌamu ne sohwo kako Anɨtumneꞌno huno neꞌno syafɨsyɨwoꞌnɨngkiso sohwo kako Anɨtumo sɨmeho uyɨwoꞌnɨngkiso hweho. Oso aꞌamu huhwo sohumo Anɨtu kakoe aꞌamu ne umokiyoso honɨngkano hungkunoso umokumentisoꞌmaho. Oꞌo, Anɨtuye Towahuno umokumentisofoho. Oso aꞌamu huhwo sohwo kako olo hwaho lopo yofe engo ane hweho. I osoꞌno Anɨtu kako oso aꞌamu sohumo yofe engo umasofoho. \c 3 \s1 Yahino wonyo sohwo kako yahino wopɨngo somo hwotoho mafenohoho. \p \v 1 Aꞌamu Jutaso aꞌamu temtitofo kengo mtaꞌango somo yakolofoso pipilo. Aꞌamu aꞌapaho sɨhu makoloꞌnyo sohwamo aꞌamu aꞌapaho sɨhu koloꞌnyoso yakolofo pipilo. Osenoho. \v 2 Aꞌamu Juta somo Anɨtu kakoe hungkuno mokosyohumayoꞌne uyɨmentisofoho. Osoꞌno aꞌamu Jutaso nomꞌni hwamo uyakoloꞌmentohofofoho. \v 3 I osoꞌno aꞌamu Juta fehohnjoso oso hungkuno homo somo tɨfi minɨngkayoꞌnjo yontɨfi ntoꞌno minɨngkammentohofofoho. I hofɨko Anɨtuye hungkunomo sɨmeho muyoꞌnjo imentohofo soꞌno Anɨtu kako kakoe hungkuno hiso aꞌamu Juta somo uyɨmentiso soꞌno Anɨtu inɨngo umontolaho. \v 4 Nɨhuꞌno awonoho. Nakwo aꞌamu hwahoponjo hnꞌnwi hwasyo hungkuno lɨwoꞌnɨngkuhwono. I Anɨtu kakoꞌnohini kako hungkuno nehopiꞌnohino hweho. Yoꞌmayo soꞌno lɨwoꞌnɨngkisoso ne imoꞌnɨwoꞌnɨngkiso hweho. Aꞌamu Anɨtuye hungkunoso mtɨꞌmokumentohofo sohwa ole mtɨꞌmokumentohofi, \q1 Anɨtu sohwosi kɨko jɨje hungkunoso neꞌnjoꞌnohino hwosoho. \q1 Aꞌamu hofɨko jɨje hungkuno somneꞌno hungkuno kilɨfijoso u, kɨko uyakoloꞌmonnoho. \q1 I osoꞌno aꞌamu hopiꞌnono hofɨko jɨje hungkuno nehopiꞌnohino soꞌno huno uyɨmontonoho. \p Ose mtɨꞌmokumentohofofoho. \p \v 5 Sekwo huno pipi seyohoho. Nakwo yahino wonyo iwoꞌnɨngkuhwone soꞌno Anɨtu kako tohino nejaposo somo aꞌamu nahonɨngkuji ole wolantɨfeho. Anɨtuye yahino itoꞌno inɨngkayoꞌne mɨhwajiyoꞌne yahinoso wopɨngofoho. Ose lɨkuji Anɨtuye yofe wohoꞌnomantɨfeho. Oseso nakwoe yahino wonyo iwoꞌnɨngkuhwone Anɨtuye yofe engo imokalokuhwono. Aꞌamu fehohnjo huno ose syofɨsyalokwofo. Osoꞌno hofɨko ole wolantɨfeho. Nakwo yahino wonyo iwoꞌnɨngkuhwoneso Anɨtuye yofe engo imokalokuhwoneꞌmanji kako tohino nejapeso wopɨngotaho. Oso aꞌamu hwahoponjofe hunofoho. \v 6 Oso aꞌamu sohwa huno ane hwafoho. I Anɨtu kako nakwoe wonyomneꞌno yano monalofiyoꞌmanji kako hwe moyaꞌmi hopiꞌnonohinofe honɨngkano wonyomneꞌno yano pipi ulohmmontolo. \v 7 Aꞌamu fehohnjoso hofɨko Anɨtumo olo soꞌno yoka ulalokwofo, Aꞌamu hofɨko nje fosyohumayo wonyo somo nohonɨngkujoꞌno Anɨtuye hungkuno neꞌnjoso utɨhwaꞌnyopo iꞌmofapɨhwosi hofɨko Anɨtuye yofe engo wohoꞌnomantɨfeho. Osoꞌno Anɨtu kako ngkimo wonyo hwosoho eso pehoꞌno ntantofoho. Nje yahino wonyo somneꞌno tohino pehoꞌno ntopantofoho. \v 8 Oso yoka hungkunoso neꞌnjoꞌmanji aꞌamu fihwa ole wolantɨfeho. Nakwo honɨngkano wonyo neꞌno uyano. Olo honɨngkano wonyo hiso neꞌno yasoꞌmanji aꞌamu hofɨko Anɨtuye yofe engo wohoꞌnomantɨfeho. Oso hwasyo hungkuno hiso huno nosyofɨsyɨhwaloho. Aꞌamu fiso hofɨko olo hungkuno losoꞌno ngko Poulɨꞌni lɨmale soꞌno hofɨko hwasyo lalokwofo. Hofɨko nje yofe monje enɨsyalokwofo. Aꞌamu hiso hofɨko oso hwasyo hungkuno somneꞌno tohino mayoso hoponoho. \s1 Aꞌamu hopiꞌnono honɨngkano ntoꞌnohino somo ntoꞌno mohumulofo. \p \v 9 Oseso nakwo aꞌamu Juta hnꞌnwi nakwo nomꞌne aꞌamu somo nuyokolofanetaho. Nɨhuꞌno awonoho. Temtitofo kengo soꞌnji nakwo aꞌamu Juta hnꞌnnonji honɨngkano wonyomo humalohwono. \v 10 Aꞌamu Anɨtuye hungkuno mtɨꞌmokumentohofo sohwa ole mtɨꞌmokumentohofi, \q1 Aꞌamu angaꞌnohinohwo honɨngkano wopɨngoꞌnjohwo mohumuyoho. Oꞌo, aꞌamu hopiꞌnonohinoso honɨngkano wonyomo humalofo. \q1 \v 11 Aꞌamu angaꞌnohino fihwo kako honɨngkano wopɨngo somneꞌno hunoꞌnjohwo imoꞌnonto Anɨtuꞌnji humamneꞌento honɨngkano wopɨngo tɨpemanto mohumuyoho. \q1 \v 12 Oꞌo, aꞌamu hopiꞌnono honɨngkano hwasyo somo nto hwosopeeoꞌmentohofo. \q1 Nohwosopeemofontɨfi Anɨtumneꞌno hohujo nto ikinjaoꞌmentohofofoho. \q1 Aꞌamu angaꞌnohino fihwo kako honɨngkano wopɨngomo inɨngkunyo sohwo mohumuyoho. Nɨhuꞌno awonoho. \q1 \v 13 Aꞌamu aꞌmopijohino mtaꞌni pisakino wawoꞌnɨngkiso hopaso aꞌamufe mango mtaꞌni pisakino hungkuno swapɨwoꞌnɨngkisofoho. \q1 Hwasyo hungkunoso mijo ifofayo paꞌnyo lɨwoꞌnɨngkohofofoho. \q1 Homa memijo wonyoꞌnjo sohwo kako aꞌamumo wonyo umokuwoꞌnɨngkiso hopaso aꞌamufe mango mtaꞌni hungkuno wonyo swapɨhwosi aꞌamumo wonyo umokumontonoho. \q1 \v 14 Aꞌamufe mango mtaꞌni nomꞌne aꞌamu somneꞌno sɨfajoꞌnji yokaꞌnji swapɨwoꞌnɨngkisofoho. \q1 \v 15 Hofɨko nomꞌne aꞌamumo komoꞌnohino siki fonjasyɨwoꞌnɨngkohofofoho. \q1 \v 16 Hofɨko angoꞌmeemo nowentɨfi aꞌamumo tohino engo uyahonɨngkofi hofɨko tango engo mawoꞌnɨngkohofofoho. \q1 \v 17 Hofɨko aꞌamu sɨmeho afa inontɨfi humawoꞌnɨngkohofo sofe yahino somo minɨngkayoꞌnjo iwoꞌnɨngkohofofoho. \q1 Osoꞌno sɨmeho pompengo mifɨsyɨmofɨwoꞌnɨngkiyohofo. \q1 \v 18 Hofɨko Anɨtumneꞌno iyoho munyofoho. \q1 Hofɨkoe yahino wonyo somneꞌno hofɨko Anɨtu nehonalofoho eso mosyafɨsiyofoho. \p Aꞌamu Anɨtuye hungkuno mtɨꞌmokumentohofo sohwa ose mtɨꞌmokumentohofofoho. \p \v 19 Nakwo huno nayohoho. Anɨtu kako kakoe honɨngkano hungkuno nejapmmentisoso oso hungkuno homo somo enjwaꞌmo humafitnneꞌento nejapmmentisofoho. Nakwo honɨngkano homo somo itoꞌno minɨngkayoꞌnjo soꞌno nakwo nakwoe honɨngkanoso wopɨngoꞌnjo hwonaꞌnyoho eso mohnnanehwono. Osoꞌno Anɨtu kako nakwoe hungkuno ikwolofoso sohonta nakwo hungkuno aneꞌnwoho. \v 20 Aꞌamu fihwo kako Anɨtuye honɨngkano hungkuno somo hofiyo ko inɨngkawesoso Anɨtu kako wopɨngo hwosoho eso mulonehoho. Hwapɨngoso honɨngkano hungkuno hiso nakwoe honɨngkano wonyo soꞌno netɨhwayoꞌnefoho. Osoꞌno Anɨtu hungkuno hiso nejapmmentisofoho. \s1 Aꞌamu Jisasɨmo sɨmeho hiꞌntnnono uyalokunjo sohwo osohumo Anɨtu kako wopɨngo hwosoho ulɨmontonoho. \p \v 21 Anɨtuye yahino aꞌamumo foꞌmayoꞌneso olohonta utɨhwaꞌnyopo nto iꞌmofapohoho. I oso Anɨtuye yahino wopɨngo iꞌmofapisoso honɨngkano hungkuno mtaꞌni mꞌmofapohoyohoho. Oꞌo, honɨngkano hungkuno soꞌnji aꞌamu Anɨtu hungkuno uyahonɨngki lɨmotofo sohwafe hungkuno soꞌnji olo yahino nomꞌne songo somneꞌno nalɨmentisofoho. I oso hiso nomꞌne honɨngkano mtaꞌni iꞌmofapohoho. \v 22 Honɨngkano ntoꞌnohino songo hiso olenoho. Aꞌamu Jisas Kɨlaisɨmo sɨmeho hiꞌntnnono uyalokunjo sohumo Anɨtu ole ulalofoho. Wopɨngo hwosoho ose ulalofoho. I aꞌamu hopiꞌnono Jisasɨmo sɨmeho hiꞌntnnono uyɨwoꞌnɨngkohofo somo Anɨtu sekwo wopɨngo kuyoho ulalofoho. Osoꞌno nomꞌne honɨngkanoso mawoꞌnnyoponoho. \v 23 Nakwo hwe moyaꞌmi hopiꞌnonohino hnꞌnwi honɨngkano wonyoꞌnjɨꞌnwoho. Osoꞌno nakwo Anɨtuꞌnji ahwomomo humaneso hopoenohinɨꞌmaho. \v 24 I osoꞌno Anɨtu kakoe huno mtaꞌni wopɨngo wonalohoꞌmonto kakoe hwomu nakumo siki nejapmmentisofoho. Jisas Kɨlais kako nakwoe wonyomneꞌno poyo peꞌnɨmentiso soꞌno nakwo oso homo somo sɨmeho uyɨhwasoꞌno Anɨtu kako nakumo ole wonalɨmontonoho. Sekwo nje mehomi soku wopɨngo kuyoho. \v 25-26 Anɨtu kakoe hwomu Jisas Kɨlais nakumo nejapmmentiso sohwo nakwoe wonyomneꞌno tohino engo maꞌmentiso soꞌno Anɨtu kako oso wonyo homo somneꞌno sɨmeho tohino umnɨmentiso soꞌno Jisas kako pompengo ifisyaꞌmentisofoho. Osoꞌno Anɨtu kako aꞌamu wonyo hohonta imentohofo soꞌno kako aku tohino komoꞌno muyofoho. Hwapɨngoso oso sɨkuno Jisas aꞌamufe wonyo somjo tohino wae yaofoꞌne osoꞌno hontohumamentisofoho. Olohonta aꞌamu honɨngkano wonyoꞌnjoso hofɨko hofɨkoe wonyo somneꞌno Jisas poyo peꞌnɨmentiso soꞌno sɨmeho hiꞌntnnono uyɨkujoꞌno Anɨtu aꞌamu homo somo ulɨmontono, Sekwo honɨngkano ntoꞌnohinoꞌnjo kuyoho. Nakwoe wonyo somneꞌno Anɨtu kako Jisasɨmo tohino uyɨmentiso soꞌno kakoe yahino itoꞌnohino somo ujo ehontojwahumentisofoho. Nakwo Anɨtuye yahino itoꞌnohino somo uhwonalokuhwono. \p \v 27 Nakwoe yofe hoꞌnomaꞌnyoꞌne honɨngkano ntɨꞌmo weho. Oꞌo, nɨhuꞌno awonoho. Oso honɨngkano hiso nɨhuꞌnahone nto pɨjwaoꞌmaho. Oso honɨngkano hiso peho pɨjwaoꞌmaho. Nakwo Anɨtuye honɨngkano hungkunomo hofiyoꞌno inɨngkowentanɨngkuhwanesohilo. Oꞌo, nɨhuꞌno awonoho. Yoꞌmayo wopɨngo Jisas nalohoꞌmentiso somo nakwo sɨmeho hiꞌntnnono uyalokuhwone soꞌno oso hiso nakwoe yofe hoꞌnomaꞌnyo honɨngkano somo nto pɨjwaoꞌmaho. \v 28 Osoꞌno nakwo huno ole nayohi, Aꞌamu fihwo kako Jisas Kɨlaisɨmo sɨmeho hiꞌntnnono uyɨwoꞌnɨngkiso oso humnohini Anɨtu kako wopɨngo hwosoho ulɨmontonoho. I honɨngkano hungkunomo itoꞌno inɨngkayo yahinoso hopoenohinɨꞌmaho. \v 29 U, oso Anɨtu sohwo kako aꞌamu Juta sokuneꞌnohino hwolaho. Nomꞌne temtitofo oso hwa ane hwolaho. Oꞌo, awonoho. Anɨtu sohwo kako aꞌamu hopiꞌnonohinofe Anɨtuyoho. \v 30 Ou, Anɨtu ne sohwo kako angaꞌnohinohwo humaho. Aꞌamu fihwo kako kakoe aꞌapaho sɨhu koloꞌnnyo sohwo kako Jisas Kɨlaisɨmo sɨmeho hiꞌntnnono uyoso sohumo Anɨtu ulɨmontono, Kɨko wopɨngo hwosoho. I aꞌamu nomꞌne kako kakoe aꞌapaho sɨhu makoloꞌnyo huhwo Jisasɨmo sɨmeho hiꞌntnnono uyo huhumo ulɨmentono, Kɨko huhwosi wopɨngo hwosoho ulɨmontonoho. \v 31 Nakwo Jisas Kɨlaisɨmo sɨmeho hiꞌntnnono uyasoꞌmanji i nakwo honɨngkano hungkuno somo hwotoho wofeentantaho. Oꞌo, nɨhuꞌno awonoho. Nakwo Jisas Kɨlaisɨmo sɨmeho hiꞌntnnono uyɨhwasoꞌno nakwo honɨngkano hungkunomo hoꞌnomalokuhwono. \c 4 \s1 Anɨtu Apɨloham sohumo hwe wopɨngo hwosoho ulɨmentisofoho. \p \v 1 Aꞌamu fihwo kako ole wantɨmontolɨkeno. Apɨloham sohwo nakwo paꞌnyo hweho. Kako nakwoe neyakweho. Osoꞌno kɨko kakineꞌno pehofo ulihnnohino. Ose wantɨmontolɨkeno. Ou, ngko ole ulɨmonnoho. \v 2-3 Anɨtu Apɨlohammo ole mujofoho. Apɨloham jɨje honɨngkano wopɨngo yɨwoꞌnɨngkino soꞌno wopɨngo hwosoho kilalokweno. Anɨtu ose ulontentesi u, Apɨloham kakoe yofe hoꞌnomaꞌnɨngkuhwonesohilo. I osoꞌneꞌmaho. Oꞌo, aꞌamu Anɨtuye hungkuno mtɨꞌmokumentohofo sohwa ole mtɨꞌmokumentohofi, Apɨloham kako Anɨtumo sɨmeho hiꞌntnnono uyɨmentiso soꞌno Anɨtu kako wopɨngo hwosoho Apɨlohammo ose ulɨmentisofoho. Osoꞌno Apɨloham kakoe honɨngkano wopɨngo soꞌno kakoe yofe mohoꞌnomaꞌnɨmmentiso hweho. \p \v 4 U, pahnnɨmo hungkuno upaꞌnɨmno. Hwe fihwo kako nomꞌne humo syoho ulohofiyoso sohwo kako hamniyoho mayo sohonta siki ntapohoho eso majofoho. Oꞌo, kakoe syohomneꞌnefoho. I osoꞌno nakwo Anɨtumo uꞌmayo yahinoso oseꞌnjoꞌmaho. Anɨtu kako aꞌamu honɨngkano wopɨngo iwoꞌnɨngkiso soꞌno wopɨngo hwosoho mulonehoho. Oꞌo, aꞌamu Anɨtumo sɨmeho hiꞌntnnono unyo sohumo kɨko wopɨngo hwosoho ulɨmontonoho. \v 5 Oso hwe honɨngkano wonyoꞌnjo sohumo Anɨtu kako wopɨngo imokiyoso hoponoho. Aꞌamu oso homo somo sɨmeho hiꞌntnnono unyoso sohumo Anɨtu kako nuhwononto yahino wopɨngoꞌnjo paꞌnyo uhwononto wopɨngo hwosoho ulɨwoꞌnɨngkisofoho. \v 6 Hwe yofe engoꞌnjo Ntefit aꞌamumo mokosyohumamojo sohwo olo hungkuno homo lomneꞌno mtɨꞌmokumentisofoho. Hwe fihwo kako Anɨtumo uꞌmayo soꞌno syoho engo ko miyoso sohwo kako Anɨtumo unɨngkamoloso sohwo osohumo Anɨtu kako kɨko wopɨngo hwosoho uloso sohwo kako sɨmonyo uyono. \v 7 Ole mtɨꞌmokumento, \q1 Anɨtu aꞌamu honɨngkano wonyoꞌnjo sofe wonyoso wae imofɨhwosi hiyasoꞌmo nɨhuꞌnahone hoꞌnasyɨhwosoꞌno hofɨko sɨmonyo uyantɨfeho. \q1 \v 8 Anɨtu hwe fihwo wonyo soꞌno huno mosyafɨsiyoꞌnjo yoso sohwo kako sɨmonyo uyono. \p \v 9 Oso sɨmonyo iyoso aꞌamu Juta aꞌapaho sɨhu koloꞌnɨwoꞌnɨngkohofo sofeꞌnohinotaho. Oꞌo, awonoho. Aꞌamu aꞌapaho sɨhu makoloꞌnɨwoꞌnɨngkiyohofo soꞌntnnefoho. Hwapɨngoso ole nto lɨhwone, Apɨloham Anɨtumo sɨmeho hiꞌntnnono uyɨmentiso soꞌno Anɨtu kako Apɨlohamɨye sɨmeho hiꞌntnnono uyoso yahino wopɨngo paꞌnyofoho ulɨmentisofoho. \v 10 Oso hungkuno homo somo Apɨlohammo Anɨtu ntohonta ulɨmentisoto. Aꞌapaho sɨhu nto koloꞌnnyohonta ulɨmentisotaho. Makoloꞌnyohonta ulɨmentisotaho. Oꞌo, aꞌapaho sɨhu makoloꞌnyohonta ole ulɨmento, Kɨko wopɨngo hwosoho, ose ulɨmentisofoho. \v 11 Ou, Apɨloham aꞌapaho sɨhu makoloꞌnyo sohonta Anɨtumo sɨmeho hiꞌntnnono uyahonɨngki Anɨtu ulɨmento, Kɨko wopɨngo hwosoho ose ulɨmentisofoho. Tɨfi noꞌmo Anɨtu Apɨlohammo ole ulɨmento, Kɨko sɨmeho hiꞌntnnono ntape soꞌno wopɨngo hwosoho kilɨmentohe soꞌno kɨko yofe kuhwoeꞌneso jɨje aꞌapaho sɨhu fɨkoloꞌnyo. Osoꞌno Apɨloham kako aꞌamu hopiꞌnono hofɨko hofɨkoe aꞌapahomo sɨhu makoloꞌnnyo ko huhwa Anɨtumo sɨmeho hiꞌntnnono uyɨwoꞌnɨngkohofo sofe hofiyakweho. Oso aꞌamumo Anɨtu kako wopɨngo kuyoho ulɨmentisofoho. \v 12 Apɨloham kakoe aꞌapaho sɨhu makoloꞌnyo sohonta Anɨtumo sɨmeho hiꞌntnnono uyɨmentiso soꞌno aꞌamu hopiꞌnono aꞌapaho sɨhu makoloꞌnyo soꞌnji aꞌapaho sɨhu koloꞌnyo soꞌnji hofɨko Anɨtumo sɨmeho hiꞌntnnono unyosoꞌno hofɨko Apɨlohamɨye imu nefoho. Hwapɨngoso hofɨko Anɨtumo sɨmeho hiꞌntnnono uyoso Apɨloham paꞌnyo umentohofofoho. \s1 Anɨtuye hungkunoso aꞌamu Anɨtumo sɨmeho hiꞌntnnono uyɨwoꞌnɨngkohofo somnefoho. \p \v 13 Anɨtu Apɨloham kakoe imu soꞌntnneꞌno hwaho hopiꞌnono wosejapmmo ulɨmentisofoho. Apɨloham kako Anɨtuye honɨngkanomo inɨngkamentiso soꞌno oso hungkuno hiso ulɨmentisoꞌmaho. Oꞌo, Apɨloham kako Anɨtumo sɨmeho hiꞌntnnono uyahonɨngki Anɨtu wopɨngo hwosoho ulɨmentiso soꞌno oso hungkuno hiso Apɨloham kakoe imu somo ulɨmentisofoho. \v 14 Anɨtu Apɨlohamꞌnji kakoe imu soꞌntnneꞌno olo hwaho hopiꞌnono wosejapmmo ulɨmentiso sohonta kako aꞌamu Anɨtuye honɨngkano hungkunomnohini inɨngkawowoꞌnɨngkohofo somnohini ulɨmentisoꞌmaho. I oso homo somnohini uyontentesi aꞌamu kakimo sɨmeho hiꞌntnnono uyɨfijontentesi hofɨko sɨmeho hiꞌntnnono siki uyɨkutnnesohilo. I Anɨtuye hungkunoso yokumpohnꞌnyo mmoꞌnɨngkuhwonesohilo. \v 15 Ihwoni. Honɨngkano hungkuno we-eꞌmanji aꞌamu oso honɨngkano hungkuno homo somo mtɨhupeso sohwo kako tohino womaꞌmontonoho. I honɨngkano hungkuno aneꞌmanji aꞌamu fihwo mamtɨhupenohoho. \p \v 16 Oseso Anɨtumo uꞌmayo honɨngkano angaꞌnohinoso olenoho, sɨmeho hiꞌntnnohino uyofoho. Osoꞌno aꞌamu hopiꞌnono huno ole uyono. Nakwo yoꞌmayo iwoꞌnɨngkuhwone soꞌno nakwo Anɨtumo muꞌmanehwono. Oꞌo, Anɨtu kako nakumneꞌno wopɨngo nalohoꞌmentiso soꞌno kakimo uꞌmanefoho. Oseso oso hungkuno Anɨtu Apɨlohammo uyɨmentisoso Apɨlohamɨye imu hopiꞌnonohino somnefoho. Aꞌamu Anɨtuye honɨngkano hungkuno hiꞌnjo soꞌnji ane soꞌntnnefoho. Aꞌamu hopiꞌnono Anɨtumo sɨmeho hiꞌntnnono Apɨlohammo hopa uyɨwoꞌnɨngkohofoso Apɨlohamɨye imu nefoho. \v 17 Aꞌamu Anɨtuye hungkuno mtɨꞌmokumentohofo sohwa ole mtɨꞌmokumentohofi, Anɨtu Apɨlohammo ole ulɨmento, Ngko kikimo aꞌamu kengo kengoꞌmtaꞌango piꞌnɨngo engo sofe hofiyakwosi wakumokumonneꞌno yohono. Ose ulɨmentisofoho. Anɨtu huhwo sohwo kako aꞌamu poyo peꞌnontɨfe somo ulɨkafɨwoꞌnɨngkiso hweho. Yoꞌmayo mꞌmofapeso utɨhwaꞌnyopo nto iꞌmofapinyo paꞌnyo uhwonɨwoꞌnɨngkisofoho. Oso Anɨtu huhwo sohwo kako Apɨlohammo hungkuno ulahonɨngki Apɨloham kako oso hungkuno homo somo sɨmeho hiꞌntnnono umentisofoho. \p \v 18 Anɨtu Apɨlohammo ulɨmento, Jɨje ape kako hwomu aswo womaꞌmontonoho. Oso homo somtaꞌni jɨje imuso piꞌnɨngo engo imoꞌnɨfitnnefoho. Ose ulahonɨngki Apɨloham kako hungkuno homo somo sɨmeho hiꞌntnnono uyonto hontohumamentisofoho. Apɨloham kako Anɨtu hwomu wontapononto neꞌno hontohumanto mehomiꞌmaso nɨhuꞌnahone aꞌmane imoꞌnɨmentisofoho. I osoꞌno Apɨloham kako Anɨtu mtaꞌni kakoe hwomuꞌneꞌno hontohumanto aꞌmane ko imoꞌnonto kako Anɨtumneꞌno hohujo ikinjɨmoꞌmentisoꞌmaho. Oꞌo, kako Anɨtumneꞌno sɨmeho hiꞌntnnono neꞌno umentiso sohwo nakwo aꞌamu temtitofo kengo kengo mtaꞌango hnꞌnwi neyakweho. \v 19 Apɨloham kakoe soswo \it wan hantɨlet\it* (100) uyokolofahonɨngki kakoe ape Sola ape hwonjosi sikoe aꞌapaho honɨngkonɨmentisiyoso poyo wapeꞌnonji mofonepo honɨngkononji Apɨloham kako kakoe hwomumneꞌno Anɨtumo sɨmeho hiꞌntnnono uyoso musɨkwajɨmmentisofoho. \v 20 Anɨtu Apɨloham yoꞌmayo tɨfi iꞌmofapone soꞌno ulahonɨngki Apɨloham kako huno hufaꞌu syafɨhuꞌmentisoꞌmaho. Oꞌo, kako Anɨtumo sɨmeho hiꞌntnnono neꞌno uyosoꞌno kakoe aꞌapaho yokumpohnꞌnyo imokinonto kako Anɨtuye yofe hoꞌnomaꞌmentisofoho. \v 21 Hwapɨngoso olenoho. Apɨloham kako huno ole syafɨhuꞌmento, yoꞌmayo hungkuno Anɨtu ntɨmentisoso Anɨtu kako ne imokiyoso hoponoho. Apɨloham kako huno ose syafɨhuꞌmentisofoho. \v 22 Oseso Anɨtu Apɨlohamɨye sɨmeho hiꞌntnnonohino uyosoꞌno huno syafɨsyonto lɨmento, Apɨloham kako sɨmeho hiꞌntnnono neꞌno ntapɨwoꞌnɨngkiso soꞌno kako hwe wopɨngo hweho. Ose lɨmentisofoho. \v 23 Aꞌamu Anɨtuye hungkuno mtɨꞌmokumentohofoso ole mtɨꞌmokumentohofi, Apɨloham Anɨtumo sɨmeho hiꞌntnnono umentiso soꞌno Anɨtu ulɨmento, Kɨko hwe wopɨngo hwosoho. Oso hungkuno mtɨꞌmokumentohofoso Apɨlohamneꞌnohinɨꞌmaho. \v 24 Oꞌo, nakwo hiꞌnnontnneꞌno mtɨꞌmokumentohofofoho. Nakwoe Hwe Engo Jisas poyo imoꞌnɨmentiso sohumo Anɨtu kako apaꞌno songo ulɨkaꞌmentiso oso Anɨtu huhwo sohumo nakwo sɨmeho hiꞌntnnono uyɨmentɨhwone soꞌno wopɨngo kuyoho nelalofoho. \v 25 Anɨtu kakoe hwomu Jisas Kɨlais kako nakwoe wonyo wayoꞌne uhwatɨmentisofoho. I osoꞌno Anɨtu kako Jisasɨmo apaꞌno songo ulɨkaꞌmentiso soꞌno nakwo Anɨtumo sɨmeho uyɨwoꞌnɨngkuhwone hnꞌnyumo wopɨngo kuyoho nelalofoho. \c 5 \s1 Anɨtu nakumo ole nelalofoho, Sekwo wopɨngo kuyoho nelalofoho. \p \v 1 Nakwo Jisas Kɨlaisɨmo sɨmeho hiꞌntnnono uyɨwoꞌnɨngkuhwone soꞌno Anɨtu kako nakumo ole nelalofoho, Wopɨngo kuyoho nelalofoho. Osoꞌno kako nakwoe wonyomneꞌno sɨmeho tohinoso mumnyofoho. Oꞌo, nakwoe Hwe Engo Jisas Kɨlais sohwo kako yoꞌmayo wopɨngo nalohoꞌmentiso soꞌno nakwo Anɨtuꞌnji sɨmeho afa inalokuhwono. \v 2 Nakwo Anɨtumo ufohiꞌnɨfitnneꞌento honɨngkano namommentiso soꞌno Anɨtu kako nakumo wopɨngo nelohofalofoho. Osoꞌno nakwo sɨmonyo yontani nakwo Anɨtuꞌnji wopɨngopo humayoꞌne hontohumalohwono. \v 3 Sɨmonyoso osoꞌnohini miyalokuyɨhwono. Oꞌo, yoꞌmayo tango neꞌmaso osoꞌntnneꞌno sɨmonyo yalokuhwono. Hwapɨngoso yoꞌmayo tango neꞌmasoso nakwoe sɨmeho yokumpohnꞌnyo sosofitoꞌnyoꞌnefoho. \v 4 Yoꞌmayo tangoso ko neꞌmasoso nakwo yokumpohnꞌnyo lohofontanɨngkuhwasi Anɨtu kako wopɨngo kuyoho wonalɨmontonoho. Huno ose naihwosoꞌno nakwo Anɨtu asomo netɨmayoꞌne hontohumalohwono. \v 5 I yoꞌmayo wopɨngo soꞌno hontohumehwasi nakwo Anɨtumo sɨmeho hiꞌntnnono neꞌno uyɨhwasi nakwo wonɨmango monanonehoho. Hwapɨngoso Anɨtu kakoe hitohoso nakwoe sɨmehomo hoꞌnonahumentisofoho. \p \v 6 Nakwo wopɨngo imoꞌnyoꞌne yokumpohnꞌnyo ane humentanɨngkuhwoni Jisas kako oso sɨkuno Anɨtu hoꞌnahumentiso somo nakwo aꞌamu Anɨtumo hohujo ikinjɨmoꞌnnyo hnꞌnɨmo asomo netɨmayoꞌne peꞌnɨmentisofoho. \v 7 Jisas kako nakumo sɨmeho nejapɨwoꞌnɨngkiso hopaso nakwo nomꞌne aꞌamumo uyantontaho. Hwe fihwo kako nomꞌnihwo honɨngkano wopɨngoꞌnjo sohumo ufoꞌmayoꞌne wapeꞌnɨmontolaho. Oꞌo, awonoho. I aꞌamu angaꞌnohino sohwo kako aꞌamu nɨhuꞌno wonyoangkafo sohuneꞌno ufoꞌmayoꞌne wopeꞌnɨmontolɨkeno. Ngko huno maniyohoyohoho. \v 8 I osoꞌno nakwo nɨhuꞌno wonyo nohumentanɨngkuhwoni Jisas Kɨlais kako nakumo nefoꞌmayoꞌne peꞌnɨmentisofoho. Ose imentiso soꞌno Anɨtu kako nakumo sɨmeho nejopalokunjo soꞌno utɨhwaꞌnyopo ujo ehontojwahumentisofoho. \p \v 9 Jisas nakumneꞌno peꞌnɨmentiso soꞌno Anɨtu kako nakumo wopɨngo kuyoho nelalofoho. Oseso nakwo Jisas Kɨlaisɨꞌnji nohumentani nakwo huno ole nayohi, Anɨtu kako tohino monejaponehoho. \v 10 Sɨmoꞌmo nakwo Anɨtuye mango hwonaꞌni humamotohwone sohonta Anɨtuye Hwomu sohwo nakwoe wonyoꞌne peꞌnɨmentiso soꞌno kako Anɨtuye aꞌamu ne namokumentisofoho. Olohonta Kɨlais kako songo humaso sohwo kako nakumo neꞌno wonefoꞌmaꞌmontonoho eso huno nayohoho. \v 11 Oseso nakwoe Hwe Engo Jisas Kɨlais kako nakumo Anɨtuꞌnji motonefohiꞌnɨngkahonɨngki nakwo Anɨtuye aꞌamu ne imoꞌnontani sɨmonyo engo yalokuhwono. \s1 Atamꞌnji Kɨlaisɨꞌnjiye hungkunofoho. \p \v 12 Nakwo olo soꞌno huno nayohoho. Hwe sɨmoꞌmjo sohwo kako wonyo imentiso sohonta olo hwaho lopo yahino wonyoso iꞌmofapmmentisofoho. Poyo peꞌnyoso oso yahino wonyo homo somtaꞌni imoꞌnɨmentisofoho. Osoꞌno nakwo hopiꞌnono poyo peꞌnɨwoꞌnɨngkuhwono hwapɨngoso nakwo hopiꞌnono wonyoꞌnjɨꞌnwoho. \v 13 Anɨtuye honɨngkano hungkuno mꞌmofape sohonta nakwoe hwaho lopo yahino wonyoso woꞌmojoponoho. I osoꞌno Anɨtu kako kakoe honɨngkano hungkuno muyoꞌnjo imentiso soꞌno kako aꞌamufe yahino wonyo somneꞌno tohino mummentisofoho. \v 14 Oseso Atam nohumanto honɨngkano wonyo yonto peꞌnɨmentisofoho. Oso mtaꞌangoso neꞌno mjɨmoꞌnɨmoponto Mousesɨye sɨkuno iꞌmofapmmentisofoho. Sɨmoꞌmo Atam Anɨtuye hungkuno ko upaꞌnonto hwotoho fento wonyo imentisofoho. Aꞌamu tɨfinjoso hofɨko Anɨtuye hungkuno momasoꞌnjoso Atam hungkuno homo somo hwotoho hmmentiso paꞌnyoso ko mahmmentohofoso hofɨko huhwa wonyo yontɨfi poyo peꞌnɨmentohofofoho. Atam kako sɨmoꞌmtaꞌango sohwo imentiso sohwoe yahino somo aꞌamu hopiꞌnono kakimo tɨfi inɨngkamentohofofoho. I osoꞌno tɨfi noꞌmo Jisas kakoe yahino songo aꞌamu tɨfi inɨngkayoꞌne mojɨꞌmofapmmentisofoho. \p \v 15 Oseso Atamꞌnji Jisasɨꞌnji siko afa sɨmoꞌmjo hwaswoho. I osoꞌno siko yahino nɨhuꞌno kengo kengo imoꞌmentisiyefoho. Atam kako wonyo engo imentiso oso mtaꞌangoso aꞌamu hopiꞌnono hofɨko nopeꞌnɨwoꞌnɨngkohofofoho. I osoꞌno Anɨtu sɨmeho wopɨngo mɨkunɨmposo nejapmmentisoso kakoe hwomu Jisas Kɨlais nejapmmentisofoho. Jisasɨye yahino wopɨngoso Atamɨye yahino wonyo somo nuyakolofonto nakwoe wonyoso wae enaoꞌmentisofoho. \v 16 Anɨtu kakoe hwomu nakwoe hwaho lopo uhwatɨmentiso sohonta kako Atam olo hwaho lopo yahino wonyo imentiso hopa imentisoꞌmaho. Atam kako sɨmoꞌmo wonyo yahonɨngki Anɨtu kako nahonɨmentisoso nakwo hopiꞌnono wonyo ihwasi poyo peꞌnyoꞌne nahonɨmentisofoho. Anɨtu ose nahononto kakoe huno mtaꞌni kakoe hwomu nakumo wopɨngo nalohofoꞌne nejapmmentisofoho. Oso wopɨngo nalohoꞌmentiso soꞌno wopɨngo kuyoho nelalofoho. \v 17 Hwe sɨmoꞌmjo Atam sohwo kako Anɨtuye hungkuno haloho maposoꞌnjo imentiso soꞌno nakwo aꞌamu hwahoponjo hnꞌnwi poyo peꞌnomaꞌmentɨhwonefoho. I osoꞌno Anɨtu kako nakumo wopɨngo nalohoꞌmneꞌento kakoe hwomu nejapmmentisofoho. Aꞌamu fihwo kako yoꞌmayo Jisas imentiso somo sɨmeho wopɨngo uyoso osohumo Anɨtu kako wopɨngo kuyoho ulɨhwosi songo neꞌno humayoꞌneso uyɨmontonoho. Oso aꞌamuso kako Jisas Kɨlaisɨꞌnji neꞌno nohumahwosi yoꞌmayo somo Jisasɨꞌnji mokosyohumantokutnnefoho. \p \v 18 Ihwoni, hwe angaꞌno kako wonyo imentiso soꞌno nakwo hinjohoꞌnwi honɨngkano wonyoꞌnjo imoꞌnɨmentɨhwonefoho. Osoꞌno poyo wapeꞌnɨfe nalɨmentisofoho. I, tɨfi noꞌmo hwe angaꞌno Jisas sohwo kako wopɨngo imentiso soꞌno kako nakwoe wonyo honɨngkano somneꞌno poyo peꞌnyo hungkuno somtaꞌni nakumo isɨhutofonemanto songo humayoꞌneso nejapmmentisofoho. Osoꞌno Anɨtu kako wopɨngo kuyoho nelalofoho. \v 19 Ihwoni. Olenoho. Hwe angaꞌno kako Anɨtuye hungkunomo haloho maposoꞌnjo imentiso soꞌno aꞌamu hopiꞌnonohino hnꞌnwi yahino wonyo imoꞌmentɨhwonefoho. I hwe angaꞌnohino nomꞌne sohwo kako Anɨtuye hungkunomo haloho poꞌmentiso soꞌno Anɨtu kako aꞌamu piꞌnɨngo engo hnꞌnyumo wopɨngo kuyoho nalɨmentisofoho. \p \v 20 Anɨtu aꞌamu hnꞌnyumo kakoe honɨngkano hungkuno nejapmmentiso soꞌno nakwo nakwoe honɨngkano wonyoso nɨhuꞌno wonyo honɨngkonɨmentɨhwonefoho. Nakwo wonyo engo ko yahonɨngkuhwoni Anɨtu kako nakumneꞌno wopɨngo mɨkunɨmposo wonyoangkafo nelohofalokunjoso nakwoe wonyo engo somo yakoloꞌnnyofoho. \v 21 Hohonta yahino wonyo engoso nakumo yokumpohnꞌnyo nemokosyohumanto poyo namokumojofoho. Olohonta Anɨtu kako nakumo wopɨngo nalohofonto kako wopɨngo kuyoho nalonto songo humayoꞌneso nejopalofoho. Hwapɨngoso nakwoe Hwe Engo Jisas Kɨlais nakwoe wonyomneꞌno tohino engo maꞌmentisofoho. \c 6 \s1 Nakwo Jisas Kɨlaisɨꞌnji sapeꞌnɨmentɨhwono. \p \v 1 Oseso nakwo pehofo lanehwono. Anɨtu nakumo wopɨngo nalohofoꞌneso engo imokiyoꞌne soꞌno nakwo honɨngkano wonyoso neꞌno uyano. Ose laneꞌelaho. \v 2 Oꞌo, ose molanehwono. Aꞌamu poyo peꞌnoso sohwo kako apaꞌno wonyo miyonehoho. Oso paꞌnyo nakwo Jisasɨꞌnji sopeꞌnɨngkahonɨngkuhwoni wonyoso apaꞌno nakumo monemokosyohumuyoho. Osoꞌno nakwo wonyoso neꞌnohino pehoꞌno uyantanto. \v 3 Nakwo Kɨlais Jisasɨmo ufohiꞌnontani mijo kiyomayo yahino somo inɨngkamentɨhwonefoho. Nakwo Jisasɨmo ufohiꞌnɨmentɨhwone soꞌno kakoꞌnji poyo sapeꞌnɨmentɨhwonefoho. Olo hilo soꞌno sekwo huno kaseyohoho. \v 4 Mijo kiyomayo yahino imayoso olenoho. Nakwo Kɨlaisɨmo poyo sopeꞌnɨfohiꞌnɨngkahonɨngkuhwoni Anɨtu nakumo Kɨlaisɨꞌnji piꞌnɨmomo sohoꞌnonahumentisofoho. Oseso Anɨtu kakoe yokumpohnꞌnyo engo soꞌnji Kɨlaisɨmo songo ulɨkaꞌmentiso sohonta nakwoꞌnjimo songo sonelɨkaꞌmentisofoho. Oseso Jisas kako songo humayoꞌne neso maꞌmentiso hopaso nakwo hnꞌnwi songo humayoꞌne neso maꞌmentɨhwonefoho. \s1 Oseso nakwo Kɨlaisɨꞌnji songo neꞌno humentɨhwanefoho. \p \v 5 Oseso nakwo kakoꞌnji poyo sapeꞌnɨfohiꞌnɨmentɨhwonehnꞌnyɨmo u, Anɨtu Jisasɨmo ulɨkaꞌmentiso hopaso nakwoꞌnji sonelɨkaꞌmentisofoho. \v 6 Nakwo huno ole nayohi, Jisas nakwoe wonyoꞌneꞌno poyo peꞌnɨmentiso sohonta nakwoe yahino wonyoso yokumpohnꞌnyo nemokosyohumamojo sohumo Jisas kako poyo imokumentisofoho. Oseso olohonta nakwo yahino wonyo sohwoe syoho ulohofiyo mohumulohwono. Oꞌo, kakoe yokumpohnꞌnyoso moiꞌwonoho. \v 7 Aꞌamu sɨmoꞌmo peꞌnoso sohumo yahino wonyoso kakimo yokumpohnꞌnyo mumokosyohumanehoho. \p \v 8 Ou, nakwo Jisasɨꞌnji poyo sapeꞌnɨmentɨhwone soꞌno nakwo sɨmeho hiꞌntnnono ole uyalokuhwono. Nakwo Kɨlaisɨꞌnji songo neꞌno nohumentɨhwanefoho. \v 9 Nakwo huno nayohoho. Jisas kako piꞌnɨmo ntaꞌni apaꞌno songo lɨkaꞌmentiso sohwo kako apaꞌno poyo mapeꞌnonehoho. Oseso Jisas kako poyo peꞌnyo yahino yokumpohnꞌnyoso hwotoho nto hmmentisofoho. \v 10 Jisasɨye poyo peꞌnyoso olenoho. Kako sɨkuno angaꞌnohino somo peꞌnɨmentiso sohonta kako yahino wonyo sohwoe yokumpohnꞌnyo somo nɨhuꞌnahone wae yaoꞌmentisofoho. Wayo yaofonto Anɨtumo ufohiꞌnɨmentiso sohwo olohonta kako Anɨtuꞌnji songo neꞌno humaho. \p \v 11 Oso hopaso sekwo huno fɨsyafɨhuꞌnɨmno. Sekwo hokunonji Jisasɨꞌnji poyo sapeꞌnɨmentohofo soꞌno oso yahino wonyoso sekwo hokumo yokumpohnꞌnyo mosemokosyohumanehoho. Oꞌo, sekwo Kɨlaisɨmo ufohiꞌnɨmentohofo soku Anɨtuꞌnji humalofo. Osoꞌno sekwo huno fɨsyafɨhuꞌnɨmno. \v 12 Oseso oso yahino wonyoso nakumo nonemokosyohumahwoloho. Yahino wonyo kikimo wokumokosyohumamo lɨhwosi yahonɨngkuhwosi jɨje hunomo huno wonyo kuꞌmaso somo kɨko osomo inɨngkahutoho. Oꞌo, oso huno wonyo hiso fohoꞌnaofo. \v 13 Oseso sekwoe sɨfe aho tɨmo aꞌapaho osoꞌnji yahino wonyo somo ikutoho. Sekwo poyo peꞌnontɨfi apaꞌno songo lɨkaꞌmentohofo soꞌno sekwoe sɨfe aho aꞌapaho tɨmo oso Anɨtumo uyɨkuji sekwo kakoe yahino wopɨngo somo ntoꞌnohini fiyɨmno. \v 14 Sekwo huno seyohoho. Yahino wonyoso sekwoe hwe engo imoꞌnɨngkuhwosi mosemokosyohumanehoho. I nomꞌneso ole. Oso honɨngkano hungkuno Mouses sejapmmentiso homo somo enjwaꞌmo mohumulofo. Oso hungkuno hiso ole nalɨmojo. Honɨngkano hungkunomo mtɨhupeꞌmanji poyo wapeꞌnɨmnoho. Oso hi enjwaꞌmo mohumulofo. Oꞌo, Anɨtu kako wopɨngo selohoꞌmentiso soꞌno sekwo kakoꞌnji ufohiꞌnontɨfi sekwo Anɨtuye pompenjiyomo humalofo. \s1 Nakwo yahino wopɨngo sohwoe syoho ulohofiyo umoꞌnano. \p \v 15 Osoꞌno nakwo pipi yanehwono. Anɨtu kako nakumo wopɨngo nalohoꞌmentiso soꞌno nakwo honɨngkano hungkunomo enjwaꞌmo mohumulohwono. Osoꞌno nakwo yahino wonyoso angaꞌno angaꞌno apaꞌno uyantantaho. Oꞌo, nɨhuꞌno awonoho. \v 16 U, sekwo huno maseyoho liyohoho. Hwe fihwo kako nomꞌnehumo syoho ulohofiyonto kakoe hungkunomo haloho pewoꞌnɨngkiso soꞌno oso hwe nomꞌne huhwo sohwo kakoe hwe engo imoꞌnɨngkuhwosi kakimo yokumpohnꞌnyo womokosyohumamontonoho. Ihwoni. Yahino wonyoso oso paꞌnyofoho. I kɨko oso yahino wonyoso neꞌno yohojoꞌno oso yahino wonyo hiso kikimo yokumpohnꞌnyo wokumokosyohumamontonoho. Oso yahino wonyo huhwo sohwo kako kikimo yokumpohnꞌnyo kumokosyohumahwosi poyo wakumokumontonoho. U, yoꞌmayo Anɨtu umo kilososo u, kɨko oso hiso yohojoꞌno Anɨtu kako jɨje hwe engo imoꞌnɨngkuhwosi kikimo wokumokosyohumamontonoho. Ose yohojoꞌno Anɨtu kako kikimo wopɨngo hwosoho wakilɨmontonoho. \v 17 Sɨmoꞌmo sekwo yahino wonyo sohwoe syoho ulohofiyontɨfi wonyoꞌnohino imotofofoho. I osohonta sekwo Anɨtuye hungkuno ne somo upaꞌnontɨfi hungkuno homo somo sɨmeho uyontɨfi hungkuno hiso aho yokumpohnꞌnyo kemokosyohumalofo. Osoꞌno nakwo Anɨtumneꞌno sɨmonyo uyano. \v 18 Yahino wonyo sohwo sekumo impoꞌangomo nomokokiloꞌmokosyesyohumentanɨngki Anɨtu kako hano hwosampento isɨhutofosemaꞌmentisofoho. Oseso Anɨtu kako sekumo yahino wopɨngo sohwoe syoho ulohofiyo semokumentisofoho. \p \v 19 Oseso sekwo huno tɨfoꞌnjo sokuneꞌno ngko oso syoho ulohofiyoꞌne pahnnɨmo hungkuno apaꞌno waselɨmo. Hohonta sekwo sekwoe sɨfe aho hopiꞌnono yahino wonyo somo uyontɨfi kakoe syoho ulohofiyontɨfi yoꞌmayo yoꞌmayo honɨngkano nɨhuꞌno wonyo imotofofoho. I osoꞌno olohonta oso paꞌnyoso sekwoe sɨfe aho yoꞌmayoso Anɨtumo uyɨkuji yahino wopɨngo sohwoe syoho ulohofiyo hmmoꞌnɨmno. Ose ikuji sekwo honɨngkano wonyo ane umoꞌnantɨfeho. \v 20 Sɨmoꞌmo sekumo yahino wonyo sohwo yokumpohnꞌnyo semokosyohumentanɨngki yahino wopɨngoso mimmotofofoho. \v 21 Oso hohosohonta sekwo nohumantɨfi sekwo wopɨngo humamotofotaho. Oꞌo, oso yahino wonyo hiso sekumo poyo wasemokumonto imojofoho. Osoꞌno hohonta sekwo yoꞌmayo wonyo imotofo soꞌno sekwo olohonta wonɨmango senalofoho. \v 22 Oseso Anɨtu olohonta kako impoꞌango somjo yahino wonyo somtaꞌni nto isɨhutofosemaꞌmaho. Osoꞌno olohonta Anɨtu kakoe syoho ulohofiyo nto semokumaho. Oseso sekwo kakoe yahino wopɨngo somo inɨngkayo soꞌno sɨmeho semoꞌnɨngkahonɨngki honɨngkano wonyoꞌmaso imoꞌnalokwofo sokumo engolopohamo songo neꞌno humayoꞌne sejapmmentisofoho. \v 23 Aꞌamu wonyo iwoꞌnɨngkohofo sofe mpe mayo paꞌnyoso poyo peꞌnɨfitnnefoho. I osoꞌno nakwo Anɨtumo sɨmeho uyɨwoꞌnɨngkuhwone hnꞌnɨmo Anɨtu kako songo neꞌno humayoꞌneso siki nejaponefoho. Oso songo neꞌno humayoso nakwo nakwoe Hwe Engo Jisas Kɨlaisɨꞌnji ufohiꞌnɨmentɨhwone somnoho. \c 7 \s1 Nakwo yahino songo Jisas Kɨlais mtaꞌangoso uyano. \p \v 1 Nje aꞌamu soku, sekwo Mousesɨye honɨngkano hungkuno somneꞌno hunoꞌnjo sokuneꞌno olo hungkuno loso waselɨmonneꞌno yohono. Aꞌamu songo humalofo sohonta hofɨko honɨngkano hungkunomo enjwaꞌmo humalofo. Hofɨko tɨfi inɨngkayoꞌnefoho. I aꞌamu poyo peꞌnyoso pipi inɨngkapɨfitnneꞌelo. Awonoho. Songo neꞌnohinofoho. \v 2 Aꞌmu fisi hwehumo umaꞌnɨngkuhwosi oso hwe sohwo songo nohumentanɨngkuhwosi honɨngkano hungkuno Anɨtu Mousesɨmo uyɨmentisoso nɨhuꞌnahone sekumo mokotɨkuꞌnnyofoho. Osohonta oso aꞌmusiye hwehwo poyo peꞌnɨngkuhwosoꞌno oso honɨngkano hungkunoso oso aꞌmu simo apaꞌno momokiloꞌmokosyohumanehoho. Oꞌo, oso aꞌmusi kako apɨwojo wohumamontonoho. \v 3 I aꞌmu fisi kako kakoe hwehwo sɨmoꞌmjo sohwo kako songo nohumentanɨngkuhwosi oso aꞌmusi kako ape maꞌnyo honɨngkanoso nomtɨhupehwosi nomꞌnehumo umaꞌnosoꞌmanji oso aꞌmusiye honɨngkanoso wonyo umoꞌnɨmontonoho. U, hwe sohwo poyo peꞌnɨngkuhwosoꞌneꞌmanji i oso aꞌmusi kako nomꞌne hwehumo umaꞌnyoꞌmanji oso hiso wopɨngofoho. Oso yahino hiso honɨngkano hungkuno somo mtɨhupe-eꞌneꞌmaho. Oꞌo, oso wopɨngofoho. \p \v 4 Nje aꞌamu soku, sekwo upaꞌnɨmno. Hungkuno hiso ne hwapɨngoso oleꞌnefoho. Sɨmoꞌmo Mousesɨye honɨngkano hungkunoso sekwoe hwehwo paꞌnyo humamentisofoho. I oso hohosohonta sekwo Jisas Kɨlaisɨꞌnji sekwo poyo sapeꞌnɨmentohofo sohonta sekwo honɨngkano hungkuno homtaꞌni peꞌnɨmentohofofoho. Oseso honɨngkano hungkunoso sekumo apaꞌno momokiloꞌmokomokosesyohumanehoho. Oꞌo, awonoho. Kɨlais songo lɨkaꞌmentiso sohumo sekwo makotɨkuꞌnɨmentohofo soꞌno sekwo hokunonji songo lɨkaꞌmentohofofoho. Oseso sekwo Anɨtuye yahino wopɨngoso iyoꞌne humalofo. \v 5 Hohonta nakwoe aꞌapaho huno sɨmeho tɨmo oso yoꞌmayo wonyoso umo lɨmojo oso hiso neꞌno yontanɨngkuhwoni oso yahino wonyoso yokumpohnꞌnyo nemokosyohumamojofoho. Oso hohosohonta Anɨtuye honɨngkano hungkunoso nakumo ole nelahonjoso sekwo yoꞌmayo wonyoso ikutoho. Ose nelahonjo sohonta nakwo wonyo engo soꞌno neꞌmoꞌnɨngkahonɨngki neꞌno imotohwonefoho. Oso yahino wonyo hiso nakumo poyo wonamokumonteꞌno yohoho. \v 6 I olohonta nakwo Jisas Kɨlaisɨꞌnji poyo sapeꞌnɨmentɨhwone soꞌno oso yahino wonyo hiso nakumo yokumpohnꞌnyo nemokosyohumamojo sohwo momokiloꞌmokomokonesyohumanehoho. Oꞌo, Kɨlais nakumo isɨhutofonemaꞌmentisofoho. Oseso olohonta nakwo oso honɨngkano hungkuno mtɨꞌmokumentohofo somo enjwaꞌmo mohumuyontani nakwo aꞌamu songo paꞌnyo imoꞌnontani Anɨtuye Towahunofe mampaho somo inɨngkowalokuhwono. \s1 Yahino wonyoso nakumo wonyo namokumentisofoho. \p \v 7 Osoꞌno nakwo pehofo lanehwono. Honɨngkano hungkunoso wonyofoho wolantantaho. Oꞌo, nɨhuꞌno awonoho. U, honɨngkano hungkunoso yahino wonyo yohotoho ose monajoꞌnjo yontentesi nakwo ole hnnontanɨngkuhwanesohilo. Nakwo wonyoso aneꞌnwoho. Ose hnnontanɨngkuhwanesohilo. I olo soꞌno fɨsyafɨhupmno. Sekwo nomꞌne aꞌamufe yoꞌmayo somneꞌno hi semoꞌnɨngkuhwaloho. Ose monajoꞌnjo yontentesi aꞌamu nomꞌnefe yoꞌmayo soꞌno hi ko nɨmoꞌnɨngkahonɨngkuhwosi ngko ole lɨꞌmnesohilo. Ngko wonyoso ane hwoꞌnyoho. Ose lontanɨꞌmnesohilo. \v 8 Sɨmoꞌmo ngko nomꞌne aꞌamufe yoꞌmayo soꞌno hi manɨmoꞌnyoꞌnjo yontanɨngki Anɨtuye honɨngkano hungkuno ntɨmento, Kɨko nomꞌne aꞌamufe yoꞌmayo soꞌno hi kumoꞌnɨngkuhwoloho. Ose upaꞌnɨmentohe sohonta nje hunoso nomꞌne aꞌamufe yoꞌmayo soꞌno hi engo nɨmoꞌnɨmentisofoho. Olo soꞌno selalokweno honɨngkano hungkuno sohwo kako honɨngkano wonyoso yohotoho monajoꞌnjo yontentesi oso honɨngkano wonyoso kakoe yokumpohnꞌnyoso aneꞌnesohilo. \v 9 Hohonta ngko honɨngkano hungkuno mupaꞌnyo sohonta ngko hwe wopɨngo hwoꞌnyoho syafɨhuꞌmotefoho. I oso hohosohonta ngko honɨngkano hungkuno upaꞌnonji yoꞌmayo imote soꞌno huno syafɨsyonji lɨmentoho, Ngko wonyoꞌnjo hwoꞌnyoho. Oso hiso nuhwononji yahino wonyo hiso neꞌno yonji yahino wonyoso yokumpohnꞌnyo nɨmokosyohumentanɨngki uhwonɨmentoheso honɨngkano wonyo huhwo sohwo ngkimo poyo nɨmokone soꞌno uhwonɨmentohefoho. \v 10 Oso honɨngkano hungkuno Mouses nalɨmentisoso ole soꞌno nejapmmentisofoho. Aꞌamu hofɨko honɨngkano hungkunomo hofiyoꞌno inɨngkafijoso songo paꞌnyo humafitnneꞌento nalɨmentisofoho. I ngko oso hungkuno homo somo nupaꞌnonji ole lɨmentoho, olo hungkuno homo losomo ngko itoꞌno minɨngkayoꞌnjo imeso poyo peꞌnɨmnoho lɨmentohefoho. \v 11 Ngko huno ole syafɨhuꞌmentoho, Honɨngkano hungkunomo inɨngkaꞌmeꞌmanji honɨngkano wonyo somo ngko uyakoloꞌmonnoho. Ngko huno ose ko syofɨsyahonɨngko honɨngkano wonyoso yokumpohnꞌnyo nɨmokosyohumentanɨngki kako honɨngkano hungkuno somo hwasyo hwasyo imote soꞌno oso honɨngkano hungkuno huhwo sohwo ole ntɨmento, Kɨko poyo peꞌnyo. Ose ntɨmentisofoho. \v 12 Oseso nakwo huno nayohoho. Anɨtu kakoe honɨngkano hungkunoso nɨhuꞌno wopɨngoꞌnohinofoho. Oso hungkuno angaꞌno angaꞌnohinoso hopiꞌnono ntoꞌnohinoho. Wonyo hungkunoso anefoho. \p \v 13 Oseso pipilo. Oso wopɨngo hiso ngkimo poyo wanɨmokumontolaho. Oꞌo, oseꞌmaho. Yahino wonyo sohwo kako poyo wanɨmokumonteꞌno yohoho. I honɨngkano hungkuno somo upaꞌnonji yahino wonyo somo utɨhwaꞌnyopo uhwononji nje honɨngkano wonyo engo somo uhwonɨmentohefoho. Ngko Anɨtuye honɨngkano hungkunomo upoꞌnɨngkahonɨngko yoꞌmayo wonyoso yohotoho ko ntahonɨngki nje sɨmeho tɨmo sɨfe aho yoꞌmayo wonyoso umo lɨmoteso ngko wonyo hiso neꞌno iwoꞌnɨngkohefoho. Osoꞌno honɨngkano wonyo yahino nɨhuꞌno wonyofoho nnɨngkohoho. \s1 Honɨngkano wonyoso nakwoe hunomo impe intofonesyohumaho. \p \v 14 Anɨtuye Towahuno sohwo kako Anɨtuye honɨngkano hungkuno Mousesɨmo uyɨmentisoso Mouses kako mtɨꞌmokumentisofoho. I osoꞌno oso honɨngkano hungkuno homo somo ngko minɨngkayoꞌnjo yahonɨngko yahino wonyoso yokumpohnꞌnyo nɨmokosyohumentanɨngki ngko oso yahino wonyo huhwo sohwoe syoho ulohofiyo imoꞌnɨmentohefoho. \v 15 Ngko nje yahino wonyo iwoꞌnɨngkoheso neso ngko huno maniyohoyohoho. Ngko yahino wopɨngoꞌnohini uyɨmo ko lonji oso yahino wopɨngo hiso mimmnehono. I oso yahino wonyoso miyoꞌnjo uyɨmo ko lonji oso wonyo engoso iwoꞌnɨngkohefoho. \v 16 Ngko honɨngkano wonyoso imote soꞌno ngkilaho lohono. Osoꞌno honɨngkano hungkuno Mouses nalɨmentisoso ngko wopɨngo uhwonɨngkohono. \v 17 Yoꞌmayo wonyo iwoꞌnɨngkoheso ngkilaho lalokwe soꞌno ngko huno ole niyohoho. Oso wonyo iwoꞌnɨngkohe hiso nje huno mtaꞌnɨꞌmaho. Oꞌo, yahino wonyo nje sɨmeho moꞌmo mnawojoso yokumpohnꞌnyo imoꞌnɨngkahonɨngki oso wonyo hiso yalokweno. \v 18 Ngko huno ole niyohoho. Nje sɨmeho moꞌmo wopɨngoso momnauyoho. Oꞌo, nje sɨmeho wonyoꞌnohino umo lɨmojofoho. Nje hunoso yoꞌmayo wopɨngoꞌnohini uyɨmo ko lontnneso nje sɨmeho sohwo wopɨngo hiso miyonehoho. Osoꞌno wopɨngo yahino iyosoꞌno ngko yokumpohnꞌnyo ane hwoꞌnyoho. \v 19 Yoꞌmayo yahino wopɨngoso umo ko lonji yontnneso ngko miyɨwoꞌnɨngkiyonoho. Yoꞌmayo wonyoso mimmnehono lontnneso oso wonyo hiso ngko iwoꞌnɨngkohono. \v 20 Yoꞌmayo yahino wonyoso ngko miyoꞌnjo umo lontnneso oso hiso ngko iwoꞌnɨngkohono. Oso hiso nje huno mtaꞌnɨꞌmaho. Oꞌo, nje sɨmeho sohwo fiyo ntahonɨngki ngko iwoꞌnɨngkohono. Hwapɨngoso nakwoe sɨmeho moꞌmo yahino wonyoso nakumo yokumpohnꞌnyo nemokosyohumaho. \p \v 21 Osoꞌno olo yahino wonyo loso nje sɨmeho moꞌmo mnaweho. Ngko yoꞌmayo yahino wopɨngoso umo ko lontnneso yahino wonyo somo hwosopeefɨwoꞌnɨngkohe hwoꞌnyoho. \v 22 Nehopi. Nje huno somo ngko ole syafɨsyɨwoꞌnɨngkoho, Anɨtuye honɨngkano hungkunoso wopɨngoꞌnohinofoho. Ose syafɨsyɨwoꞌnɨngkohono. \v 23-25 I osoꞌno ngko ole honɨngkonalokweno. Yahino wonyoso nje sɨmeho moꞌmo mnanoweho. Oso yahino wonyo huhwo sohwoꞌnji nje hunomo Anɨtuye honɨngkano hungkuno wopɨngo sohwo mnawojo sohwoꞌnji ikujoho fongkiꞌnalokusiyo. Nje huno somo ngko Anɨtuye honɨngkano hungkuno sohwoe syoho ulohofiyo hwoꞌnyoho. I osoꞌno nje sɨmeho sohwo kako yahino wonyo sohwoe syoho ulohofiyo hweho. I oseso oso yahino wonyo sohwo kako ngkimo impoꞌangomo wonɨhumajɨꞌmonto yahonɨngki ngko youwo youwo lalokweno. Nje sɨmeho honɨngkano poyo peꞌnyo somo ipenɨmotowalokunjo somtaꞌni tɨhwo wontɨmaꞌmontolo. Ngko nɨhuꞌno wonyo hwoꞌnyoho. \p I oso hisoꞌno Jisas Kɨlais nakwoe Hwe Engo sohwo kako honɨngkano wonyo yokumpohnꞌnyo somtaꞌni ngkimo isɨhutofonɨmayoꞌne hweho. Kako ngkimo asomo ntɨmaꞌmaso soꞌno ngko Anɨtumo isamoyoka ulalokweno. \c 8 \s1 Kɨlais nakwoe wonyo somo wae enaofonto kakoe Towahuno Wopɨngoso nejapmmentisofoho. \p \v 1 Oseso nakwo Kɨlais Jisasɨꞌnji ufohiꞌnnyo soꞌno Anɨtu nakwoe honɨngkano wonyo somneꞌno sɨmeho tohino muhmnyofoho. Osoꞌno kako hungkuno ikwolofoso sohonta nakwoe wonyo somneꞌno nakumo tohinoso monejaponefoho. \v 2 Hwapɨngoso Anɨtuye Towahuno sohwo nakwo Kɨlais Jisasɨꞌnji monahumokumentiso sohwo kako songo neꞌno humayoꞌne nejaposo sohwo kakoe yokumpohnꞌnyoso yahino wonyo somtaꞌni isɨhutofonemaꞌmentisofoho. Osoꞌno oso yahino wonyo huhwo sohwo kako ngkimo poyo nɨmokumneꞌento yalokunjo sohwo ngkimo apaꞌno mipenɨmotawenohoho. \v 3 Mouses kako Anɨtuye honɨngkano hungkuno neyakwosamo uyɨmentiso sohonta kako nakwo aꞌamu hopiꞌnonohino hnꞌnwi honɨngkano ntoꞌno inɨngkapɨfitnneꞌento nejapmmentisofoho. I osoꞌno yahino wonyoso nakwoe sɨmeho moꞌmo mnawojo soꞌno nakwo yokumpohnꞌnyo aneꞌnwi nohumentani honɨngkano homo somo ntoꞌno minɨngkammentɨhwonefoho. Oseso nakwo honɨngkano hungkuno itoꞌno inɨngkayo yokumpohnꞌnyoso aneꞌnwi humentanɨngkuhwoni honɨngkano hungkuno hiso nakumo wopɨngo monamokummentisofoho. I osoꞌno Anɨtu kako wopɨngo namokumentisofoho. Hwapɨngoso kako kakoe Hwomu nakwoe hwaho lopo uhwojahonɨngki kako aꞌamu nakwo paꞌnyo imoꞌnɨmentisofoho. Oso kako aꞌamu nakwo paꞌnyo imoꞌnɨngkahonɨngki Anɨtu nakwoe wonyomneꞌno tohino engo uyahonɨngki Kɨlais oso hisoꞌno poyo imoꞌnɨmentiso soꞌno Anɨtu kako oso yahino wonyo huhwo sohwoe yokumpohnꞌnyo homo somo wae yaoꞌmentisofoho. \v 4 Honɨngkano hungkunoso ole lonetɨhwalofoho. Sekwo honɨngkano wopɨngomnohini finɨngkamno. I Anɨtu kako yahino wonyo sohwoe yokumpohnꞌnyo wae yaoꞌmentiso soꞌno olohonta nakwoe sɨmeho yoꞌmayo wonyo umo lɨhwosi ko yososo nakwo minɨngkohwanehwono. Oso wonyoso nakumo monemokosyohumanehoho. Oꞌo, nakwo Anɨtuye Towahuno Wopɨngo soꞌnji nohumentani kakoe mampaho osomo nupoꞌnontani honɨngkano wopɨngoꞌnohini somo tɨfi inɨngkowalokuhwono. Oseso Anɨtu nonahononto wopɨngo kuyoho nelalofoho. \p \v 5 Oseso aꞌamu hofɨkoe sɨmeho yoꞌmayo wonyo umo lonte osomo yahonɨngki oso homo somo hofɨko tɨfi inɨngkawowoꞌnɨngkohofo soꞌno oso yahino wonyo hiso hofɨkimo yokumpohnꞌnyo mokosyohumawoꞌnɨngkisofoho. I, aꞌamu Anɨtuye Towahuno Wopɨngo hiꞌnjo sohwo hofɨko kakoe mampahomo inɨngkawowoꞌnɨngkohofo soꞌno Anɨtuye Towahuno Wopɨngo sohwo hofɨkimo yokumpohnꞌnyo mokosyohumawoꞌnɨngkisofoho. \v 6 Oseso oso yahino wonyo sohwo kako aꞌamumo aho yokumpohnꞌnyo kemokosyohumawoꞌnɨngkiso soꞌno hofɨko poyo peꞌnɨngkuji tɨkanomo ufitnnefoho. I, Anɨtuye Towahuno Wopɨngo sohwo kako kakoe aꞌamumo aho yokumpohnꞌnyo kemokosyohumawoꞌnɨngkiso soꞌno hofɨko wopɨngo nohumafɨkuji sɨmeho pompenjiyoꞌnji wohumantɨfeho. \v 7 Oso yahino wonyo sohwo kako aꞌamumo yokumpohnꞌnyo mokosyohumentanɨngki hofɨko Anɨtuye mangohwa imoꞌnɨmentohofofoho. Hwapɨngoso hofɨko Anɨtuye hungkuno somo enjwaꞌmo mohumunyofoho. Hofɨko Anɨtuye hungkuno homo somo inɨngkayoso hopoꞌmaho. \v 8 Aꞌamu hofɨko yoꞌmayo wonyo hofɨkoe sɨmeho umo lonteso iwoꞌnɨngkohofo. Oso aꞌamu hiso hofɨko Anɨtuye sɨmeho wopɨngo umoꞌnyoꞌneso mmokufitnnohofo. \p \v 9 I oseso Anɨtu kakoe Towahunoso sekwoe sɨmeho moꞌmo humunyoꞌmanji sekwo sekwoe sɨmehoso yoꞌmayo wonyoso umo lɨhwosi yososo miyonehoho. Oꞌo, sekwo Anɨtuye Towahunofe yahinomo inɨngkowalokwofo. I, aꞌamu fihwo kako Anɨtuye Towahuno ane hwoꞌmanji kako Anɨtuye aꞌamu hwoꞌmaho. \v 10 Yahino wonyo sohwo kako jɨje aꞌapahomo poyo kumokososo u, Kɨlais kako jɨje sɨmeho moꞌmo humunyo hwosɨꞌmanji jɨje huyoꞌmangoso songo wohumamontonoho. Hwapɨngoso Anɨtu wopɨngo hwosoho nto kilɨmentisofoho. \v 11 Jisas kako poyo peꞌnɨngkahonɨngki Anɨtu kako apaꞌno songo ulɨkaꞌmentiso sohwo kakoe Towahuno kikimo kuhumunyo hwosɨꞌmanji kako Kɨlaisɨmo ulɨkaꞌmentiso hopaso kako jɨje aꞌapaho apaꞌno songo kilokafonefoho. Hwapɨngoso kakoe Towahuno kikimo kuhumunyofoho. \s1 Anɨtu kakoe Towahunoso nakumo kakoe mehomi namokuwoꞌnɨngkohoho. \p \v 12 U, nje aꞌamu soku, yoꞌmayo wonyo nakwoe sɨmeho umo lonte osomo pehoꞌno inɨngkowalokwofo. Oso yahino wonyo huhwo sohwo sekumo mosemokosyohumanehoho. Oꞌo, awonoho. Olohonta nomꞌne songo nemokosyohumaho. Osohumnohini unɨngkowano. \v 13 Nakwo nakwoe sɨmeho yoꞌmayo wonyo uyano lɨfijoꞌmanji u oso hiso ifijoso sekwo poyo peꞌnɨngkuji tɨkanomo ufitnnefoho. I osoꞌno sekwo sekwoe sɨmeho moꞌmo Anɨtu kakoe Towahunoso sekumo sehumunyo hwasɨꞌmanji kakoe yokumpohnꞌnyoso nomafɨkuji yahino wonyo sɨmeho umo lɨwoꞌnɨngkiso somo monje yasyɨkuji poyo umokantɨfeho. Poyo imokukuji sekwo songo wohumantɨfeho. \p \v 14 Aꞌamu Anɨtuye Towahunofe mampahomo haloho pewoꞌnɨngkohofoso hofɨko Anɨtuye mehomi nefoho. \v 15 Anɨtu kakoe Towahunoso nakumo apaꞌno iyoho enamofoꞌne nejapmmentisoꞌmaho. Nakumo apaꞌno impe hopa nantofoꞌne nejapmmentisoꞌmaho. Oꞌo, Anɨtu kakoe mehomi ne imoꞌnyoꞌne kako kakoe Towahuno Wopɨngo nejapmmentisofoho. Oseso nakwo kakoe mehomiꞌnwi nohumentani nakwo Anɨtu kakineꞌno iyoho miyontani Nje Mpohwosoho ulɨwoꞌnɨngkuhwonefoho. \v 16 Anɨtu kakoe Towahuno Wopɨngo sohwo kako nakwoe sɨmeho moꞌmo humunyo sohwo ole nalɨwoꞌnɨngkohoho, Kɨko Anɨtuye mehomi hwosoho. Ose nalɨwoꞌnɨngkiso soꞌno nakwo huno ole nayohoho. Ou, nehopi. Nakwo Anɨtuye mehomiꞌnwoho. \v 17 Oseso nakwo Anɨtuye mehomi hnꞌnɨmo Anɨtu kako kakoe mehomi hnꞌnneꞌno yoꞌmayo elofisosyohumasoso nejaponefoho. Anɨtu kako yoꞌmayo Kɨlaisɨmo uyososo nakumo nejaponefoho. Olohonta nakwo Jisasɨꞌnji mojokuꞌnɨngkuhwasi yoꞌmayo tango Jisas maꞌmentiso hopaso womano lɨhwasi masoꞌmanji u hwangku noꞌmo nakwo Kɨlaisɨye yofe engo soꞌnji kakoe ango wonyoangkafo soꞌnji kakoꞌnji nomanefoho. \s1 Hwangku nakwo Kɨlaisɨꞌnji nohume hwasi kakoe yofe engoꞌnji kakoe yokumpohnꞌnyoꞌnji nohumanefoho. \p \v 18 Nakwo Anɨtumneꞌno syoho yontanɨngkuhwasi yoꞌmayo tango neꞌmasoso olo tango hiloso weꞌefoho. I hwangku nakwo Anɨtuꞌnji nohumehwasi yoꞌmayo wonyoangkafo mɨkunɨmpososo ujo ehontojwasyoso somo uhwonɨngkuhwasi nakwo olo tango weꞌe losoꞌno huno mosyofɨsyanehwono. \v 19 Yoꞌmayo hopiꞌnono ahwomomjo soꞌnji hwahoponjo soꞌnji Anɨtu mtɨꞌmokumentisoso hontohumaho. Yoꞌmayo soꞌno hontohumantɨfi Anɨtuye mehomi ne hnꞌnɨmo utɨhwaꞌnyopo ujo ehontojwonasyoso sohonta nahonyoꞌne umoꞌnɨngkanɨngki hontohumaho. \v 20 Hohonta Atam kako Anɨtuye hungkunomo hwotoho hmmentiso sohonta olo nakwoe hwaho lopo yahino wonyoso iꞌmofapmmentisofoho. Hohosohonta yoꞌmayo Anɨtu kako mtɨꞌmokumentisoso Anɨtu kako hungkuno lahonɨngki yoꞌmayoso wonyo imoꞌnɨmentisofoho. Oso yoꞌmayo yofoho, piso hohwayo oso iwoꞌnɨngkiso uhwonɨwoꞌnɨngkuhwoneso apaꞌno wopɨngo imoꞌnyoꞌne hontohumaho. \v 21 Nakwo Anɨtuye mehomi ne hnꞌnɨmo ujo ehontojwonasyoso sohonta yoꞌmayo Anɨtu mtɨꞌmokumentisoso apaꞌno wopɨngo imoꞌnonefoho. Oso hohosohonta yahino wonyoso nɨhuꞌnahone moiꞌwo imoꞌnɨngkuhwosi nakwo aꞌamu hnꞌnnonji yoꞌmayo soꞌnji Anɨtu kakoe yofe engo soꞌnji kakoe yokumpohnꞌnyo soꞌnji nohumentɨhwanefoho. \p \v 22 Nakwo huno moiꞌwonoho. Yoꞌmayo hopiꞌnono Anɨtu mtɨꞌmokumentisoso oso wopɨngo iꞌmofapone soꞌno hontohumafɨkuji hofɨko tohino tɨpemayoso moyaꞌmi sofa hofɨko mehomi aswo mantɨfi tohino tɨpemawoꞌnɨngkohofo oso hopa tɨpemaꞌmopɨkujo somtaꞌangoso olohonta uꞌmofapmmontonoho. \v 23 I, yoꞌmayo tohino Anɨtu mtɨꞌmokumentiso osomnohini mumnalofiyoho. Oꞌo, nakwo aꞌamu hiꞌnnonjimo nemnalofoho. Anɨtu kako yoꞌmayo hwangku nakumo nejapone soꞌno hofɨko huno syafɨhupitnneꞌento kakoe Towahuno sɨmoꞌmo nejapmmentisofoho. I olohonta nakwoe aꞌapahoso yahino wonyo sohwoe yokumpohnꞌnyo somo enjwaꞌmo humentani tohino engo nemnɨngkahonɨngki youwo youwo lontani nakwo olo soꞌno hontohumalohwono. Anɨtu kako nakumo yahino wonyo sohwoe yokumpohnꞌnyo somtaꞌni nɨhuꞌnahone asomo nemahwosi kako nakumo aꞌapaho songo nejapɨhwosi nɨhuꞌnahone nakwo kakoe mehomi ne imoꞌnyoꞌne namokonefoho. \v 24 Nakwo oso hiso ne imoꞌnyoꞌne hontohumalohwono. U, oso yoꞌmayo hiso ne imoꞌnontentesi nakwo mohontohumehwanesohilo. U, hwe fihwo kako oso yoꞌmayo hisoꞌno nohontohumahwosi oso ne homo somo nuhwonɨngkuhwosi osoꞌno kako apaꞌno mohontohumanehoho. \v 25 U, nakwo yoꞌmayo muhwonyo soꞌno nakwo huno syofɨsyɨhwasi sɨmeho hiꞌntnnono uyasoso u, neso womantanoho. Osoꞌno nohontohumehwasi inɨngo momofanehwono. \p \v 26 Oso hisoꞌno hontohumalohwone hiso nakwo yokumpohnꞌnyo aneꞌnwi humentanɨngkuhwoni Anɨtu kakoe Towahuno Wopɨngo huhwoꞌnji nakwo Mpohumo jomo ujo soꞌne nefoꞌmawoꞌnɨngkisofoho. Nakwo Mpohumo pehofo ulaneꞌentani huno moneyahonɨngki nakwoe sɨmeho moꞌmnohini humotaho lalokuhwono. Osoꞌno nakwo yoloho ne hisoꞌno Mpohumo mujofoho. I osoꞌno Anɨtu kakoe Towahuno Wopɨngoso nakwoe sɨmeho moꞌmo nakuneꞌno hitoho ulofahonɨngki kako Anɨtumo nakuneꞌno yoloho ulɨwoꞌnɨngkisofoho. Oso Towahunofe mampahoso Anɨtu kakoꞌnohini upaꞌnɨwoꞌnɨngkohoho. \v 27 Mpohwo kakoꞌnohini nakwoe sɨmeho moꞌmo nahonyo sohwo kako Towahunofe huno somneꞌno huno uyohoho. Towahuno sohwo kako yoꞌmayo Anɨtu kako umoꞌnalokunjo soꞌno huno uyahonɨngki kako nakumneꞌno Mpohumo jomo ujosoꞌno ntoꞌno ulɨwoꞌnɨngkisofoho. \p \v 28 I nakwo olo soꞌno huno nayohoho. Anɨtu kako aꞌamuso nje yahinoso ifitnneꞌento imentiso osomo uhwosopoꞌmentisofoho. Aꞌamu hiso hofɨko Anɨtumo sɨmeho ufijoꞌmanji yoꞌmayo tango uꞌmaso somo Anɨtu kako oso homo somo wopɨngo umokiyoꞌne hweho. \v 29 Hwapɨngoso hohonta Anɨtu kako nakumneꞌno huno uyahonɨngki Anɨtu nje hwomu hopa imoꞌnɨfitnneꞌento nahwosopoꞌmentisofoho. Oseso Kɨlais nelaꞌwehwo kako sɨmoꞌmtaꞌango sohwo imoꞌnɨngkahonɨngki nakwo aꞌamu piꞌnɨngo engo hnꞌnwi homnɨngkwaꞌwehwo homnampisyonaꞌni imoꞌnalokuhwono. \v 30 Hohonta Anɨtu nakumo nahwosopoꞌmentisofoho. Nahwosopoꞌmentiso hnꞌnɨmo ngkimo nɨꞌmapitnneꞌento joho nalɨmentisofoho. Joho nalonto wopɨngo nalohoꞌmentiso soꞌno ole nelalofoho. Sekwo wopɨngo kuyoho. Wopɨngo namokumentiso soꞌno nakwo kakoe yofe engoꞌnji kakoe yokumpohnꞌnyoꞌnji nohumentɨhwanefoho. \s1 Anɨtu nakuneꞌno hitoho ulofalokunjo sohwo kako monesɨkwajonehoho. \p \v 31 I oseso Anɨtu kako nakumo yoꞌmayo wopɨngo nalohoꞌmentiso soꞌno nakwo huno pehofo syofɨsyanehwono. Anɨtu nakwoꞌnji humanto nefoꞌmawoꞌnɨngkiso soꞌno nakumo aꞌamu wonyo nalohofɨwoꞌnɨngkohofo somneꞌno huno piꞌnɨngo mosyofɨsyanehwono. Oꞌo, hofɨko nakumo moneyakolopitnnehofo. \v 32 Anɨtu nakuneꞌno hitoho ulofahonɨngki kakoe Hwomu kakineꞌno sɨmeho uyɨwoꞌnɨngkiso sohuneꞌno nakumo wonejapmmonteso huno piꞌnɨngo mosyafɨhuꞌmmentisofoho. Oꞌo, awonoho. Nakwoe wonyomneꞌno poyo peꞌnoneꞌento uhwatɨmentisofoho. Oseso oso kakoe hwomu nejapmmentiso soꞌno nakwo huno ole nayohi, Yoꞌmayo nefoꞌmayoꞌne hi wonejapmmontonoho. \p \v 33 Anɨtu nakumo kakoꞌne nahwosopoꞌmentiso hnꞌnɨmo sekwo wonyo kuyoho eso tɨhwo wonalɨmontolo. Oꞌo, Anɨtu huhwo kako nakwoe wonyo wae enamofonto wopɨngo kuyoho nalɨwoꞌnɨngkisofoho. \v 34 Nakwoe yahino wonyo somneꞌno tohino womapɨfe eso tɨhwo walɨmontolo. Oꞌo, Kɨlais Jisas oso wonyo homo somneꞌno poyo peꞌnonto apaꞌno songo lɨkaꞌmentiso sohwo kakoe kanɨngkwohwo Anɨtuye aho anga sohohntaꞌni nohumentanɨngki Seten kako nakumneꞌno wonyo kuyoho nelahonɨngki Kɨlais nakumneꞌno Mpohumo jomo ulalofoho. \p \v 35 Jisas Kɨlais nakumo hitoho mɨkunɨmposo engo nejapɨwoꞌnɨngkisoso wae pehohwo wenamoꞌmtolo. U, yoꞌmayo tango nakumo neꞌmasoꞌmanji u tohino tɨpemasoꞌmanji u aꞌamu wonyo nalohopijoꞌmanji u mijoho nayosoꞌmanji yoꞌmayo soꞌnji manjiꞌmofo osoꞌno umofonyo iyoꞌmanji yoꞌmayo wonyoso nakumo wonyo wonamokumo lɨhwosi yosoꞌmanji u poyo wonamokumo lɨhwosi yosoꞌmanji i oso yoꞌmayo hopiꞌnonohino hiso Jisas Kɨlais kako nakumo hitoho ulofalokunjo somtaꞌni nakumo wae menamofonehoho. \v 36 Oso yoꞌmayo hiso neꞌmaso soꞌno aꞌamu Anɨtuye hungkuno mtɨꞌmokumentohofo sohwa ole mtɨꞌmokumentohofi, \q1 Nakwo jɨje aꞌamu hnꞌnwi jɨje syoho mjɨmopontanɨngkuhwoni aꞌamu hofɨko nonahonontɨfi nonafotofontɨfi fonjonesyalokwofo. \q1 Aꞌamu tongomo uhwonontɨfi fonjasyɨwoꞌnɨngkohofo hopaso nakumo nahonontɨfi wofonjonesyantɨfeꞌno yalokwofo. \p Ose mtɨꞌmokumentohofofoho. \p \v 37 Oso hisoꞌno nakwo huno mosyofɨsyalokuyɨhwono. Oꞌo, Jisas Kɨlais nakumo sɨmeho mɨkunɨmposo engo nejapɨwoꞌnɨngkiso soꞌno yoꞌmayo tango hopiꞌnonohino neꞌmante somo nakwo nɨhuꞌnahone monje esyahonɨngkuhwoni Anɨtu yoꞌmayo homo somo uyakolofoꞌne namokuwoꞌnɨngkisofoho. \v 38 Ou, ngko olo soꞌno sɨmeho hiꞌntnnono uyalokwe soꞌno ngko huno ole niyohoho. Anɨtu ngkimo hitoho mɨkunɨmposo engo ntapɨwoꞌnɨngkiso osoꞌno wae yanɨmofoꞌne sohwo mohumuyoho. Oꞌo, nɨhuꞌno awonoho. Oseso Kɨlais nakumo hitoho nejopalokunjo somtaꞌni nakumo wae menafonehoho. Ou, nehopi. Songo humayo soꞌnji poyo peꞌnyo soꞌnji aꞌamu ahwomo mtaꞌango soꞌnji hwahoponjo towahuno wonyo soꞌnji yoꞌmayo hohonta iꞌmofapmmentiso osoꞌnji tɨfi imoꞌnone soꞌnji yoꞌmayo yokumpohnꞌnyo kengo kengo soꞌnji \v 39 i yoꞌmayo yokintahoponjo soꞌnji hwahoponjo soꞌnji oso nomꞌne yoꞌmayo huꞌmehinawojo soꞌnji oso yoꞌmayo hopiꞌnonohino hiso Anɨtu hitoho nejopalokuso somtaꞌni nakumo wae menaofonehoho. Oꞌo, nakwoe Hwe Engo Jisas Kɨlais nakumo wopɨngo nalohoꞌmentiso osoꞌno Anɨtu kako hitoho neꞌno nejapmmɨhwonefoho. \c 9 \s1 Poul kako aꞌamu Isɨlael somneꞌno sɨmeho tango uyɨmentisofoho. \p \v 1 Ngko Poulɨꞌni Kɨlaisɨye aꞌamu sohwoꞌni hwasyo hungkuno moselalokuyohono. Oꞌo, ngko sekumo hungkuno nehopiꞌnohini selalokweno. Ngko huno niyalokunjo soꞌnji Anɨtuye Towahuno Wopɨngo nje sɨmeho moꞌmo humaso sohwoꞌnji ngkimo olo soꞌno nehopeho ntantofoho. \v 2 Nje aꞌamu Jutaso hofɨko Jisas Kɨlaisɨmo minɨngkayo somneꞌno ngko hitoho ntokwoho. Nje sɨmeho tango nɨhuꞌnonohinoso hofɨkineꞌno niyohoho. \v 3 Aꞌamu Jutaso hofɨko nje nɨngkwahwo nampohwosafoho. Hofɨko nje temtitofo mtaꞌangofoho. Osoꞌno hofɨko Anɨtuye aꞌamu ne imoꞌnyo soꞌno nɨmoꞌnɨngkohoho. U honɨngkano woꞌnnyopontentesi u ngko Anɨtumo olo soꞌno jomo ulahonɨꞌmo Anɨtu kɨko nje aꞌamu Jutaso hofɨko jɨje aꞌamu ne imoꞌnɨfitnneꞌno kɨko ngkimo tɨkanomo nɨhumajo ose ulɨꞌmnesohilo. \v 4 Nakwo aꞌamu Juta hnꞌnwi nakwo aꞌamu Isɨlael sofe imuꞌnwoho. Anɨtu kako nakumo nahwosopoꞌmentiso osohwo kako nje aꞌamu kuyoho nalonto kakoe yofe engo soꞌnji yokumpohnꞌnyo engo soꞌnji netɨhwamentisofoho. Nakumo Anɨtu ole nalɨmento, Sekwo ngkimo nɨfohiꞌnyoꞌne olo honɨngkano lomo ifijo soꞌno ngko wopɨngo waselohoꞌmonnoho. Ose nalonto kakoe honɨngkano hungkuno nejapmmentisofoho. Nomꞌneso olenoho. Kakoe yofe somneꞌno kakoe tajo angomo hwomtame ulohofoꞌne yahino wopɨngo nejapmmentisofoho. Yoꞌmayo hungkunoso ne imoꞌnone soꞌno nalɨmentisofoho. \v 5 Neyakwosa sohwa hofɨko hwe engo hwafoho. Nakwoe temtitofo somtaꞌni Anɨtu kakoe hwomu Kɨlais osohumo nefoꞌmayoꞌne uhwosopoꞌmentiso sohwo kako aꞌamu imoꞌnɨmentisofoho. Anɨtu ne sohwo kako yoꞌmayo hopiꞌnonohino somo aho hulɨꞌmemokosyohumawoꞌnɨngkiso hweho. Osoꞌno nakwo kakoe yofe hoꞌnomayoso engolopohamo neꞌno neꞌnohini uyɨhwano. Nehopeho. \s1 Hwe moyaꞌmi hopiꞌnono Anɨtu kakineꞌno uhwosopoꞌmentisofoho. \p \v 6 Aꞌamu Juta fehohnjoso Anɨtumo sɨmeho muyoꞌnjo soꞌno ole wolantantaho. Anɨtuye hungkunoso ne mmoꞌnonehoho ose wolantantaho. Oꞌo, awonoho. Anɨtu aꞌamu Juta somo kakoe mehomi imoꞌnyoꞌne ko uhwosopoꞌmentisoso fehohnjoso Jutafe temtitofo ko hi hofɨko kakoe aꞌamu neꞌmaho. \v 7 Apɨlohamɨye imu fehohnjo somo Anɨtu uhwononteso hofɨko Apɨlohamɨye aꞌamu yofe uhwoeꞌneꞌmaho. Oꞌo, Anɨtu Apɨlohammo ulɨmento, Jɨje hwomu Aisak kakoe imu osoꞌnohini hofɨko jɨje temtitofo nefoho. \v 8 Anɨtu Apɨlohamɨye hwomu angaꞌnohino sohuneꞌno hungkuno ulahonɨngki kako hwomu angaꞌno tɨpemaꞌmentiso sohwo osohwo kako Anɨtuye mehomi hweho. I nomꞌne tɨpemaꞌmentiso oso hwa hofɨkoe imuso hofɨko Anɨtuye mehomiꞌmaho. \v 9 Oso hungkuno Apɨlohammo ulɨmentiso hiso olenoho. Soswo angaꞌno niyakolofɨhwosoꞌno ngko asomo wapmmonnoho. Osohonta Sola kako hwomu aswo womaꞌmontonoho. Ose ulɨmentisofoho. \p \v 10 Ihwoni. Aisak kako imoꞌnonto kakoe ape Lepeka kako hufaꞌu mehomi imoꞌnɨmentisofoho. Oso hufaꞌu mehomi sohwaꞌuye kanɨngkwohwo afa hweho. Aisak huhwo sohwo kako nakwo aꞌamu Juta hnꞌnwiye neyakweho. \v 11 Oso hwomu hufaꞌu Lepekafe sɨmehomjo mnawojo oso hwaꞌumo Anɨtu kako kakoe huno mtaꞌni hwomu angaꞌnohino humo kakoe mehomi imoꞌnyoꞌne uhwosopoꞌmentisofoho. Anɨtu kako oso hwomu sohwaꞌu sikoe yahino wopɨngo somneꞌno yano ulohmmentisoꞌmaho. Oꞌo, siko mmoꞌnyo sohonta Anɨtu kako hwomu angaꞌnohino sohumo kakoe mehomi imoꞌnyoꞌne uhwosopoꞌmentisofoho. Osoꞌno nakwo huno ole nayohi, Anɨtu kako aꞌamufe yahino somneꞌno huno mosyafɨsiyoꞌnjo yonto aꞌamu somo kakoe huno mtaꞌni mtitofonto uhwosopewoꞌnɨngkiso hweho. \v 12 Oso hwomo sohwaꞌu siko mmoꞌnyo sɨmeho moꞌmo mnowentanjo sohonta Anɨtu Lepekamo ulɨmento, Oso hwomu sɨmoꞌmjo sohumo nomꞌne jɨje hwomu tɨfinjo sohwoe syoho ulohofiyoꞌnehwo umoꞌnɨmontonoho. Ose ulɨmentisofoho. \v 13 Anɨtuye hungkuno mtɨꞌmokumentohofo sohwa hofɨko ole mtɨꞌmokumentohofi, Anɨtu ole lɨmento, Ngko Aisakɨye hwomu tɨfinjo Jekoup oso huneꞌno sɨmeho uyalokweno. I ngko kolaꞌwehwo Isou sohuneꞌno ngkilaho, ose lɨmentisofoho. \p \v 14 Oseso nakwo ole wolantantaho. Olo Anɨtuye yahino oleso ntoꞌnohinɨꞌmaho. Ose wolantantaho. Oꞌo, awonoho. \v 15 Anɨtu Mousesɨmo ole ulɨmento, U ngko hwe fihuneꞌno wopɨngo wakilohoꞌmo ulɨꞌmo u ngko kakimo wopɨngo ulohoꞌmnoho. U ngko kakineꞌno hitoho wantoꞌmtonoho. \v 16 Oseso hwe fihwo kako ole malonehoho. Ngko syoho wopɨngo iꞌmeꞌno Anɨtu kako ngkimo wopɨngo wantohoꞌmontonoho. Ose malɨmnehono. Oꞌo, Anɨtu kakoe huno mtaꞌni mtitofɨhwosi aꞌamumo wopɨngo ulohoꞌmontonoho. \v 17 Osoꞌno Anɨtu kako hwe engo hwaho Ijip mokosyohumamentiso osohumo ole ulɨmento, Ngko kikimo olo hwaho Ijip osopo mokosyohumayoꞌne kuhumajɨꞌmentohefoho. Hwapɨngoso ngko kikimtaꞌni nje aꞌamu Isɨlael somo utɨmahmꞌmeꞌno kɨko yokumpohnꞌnyo imoꞌnɨngkohoji hahnꞌnyo yohojoꞌno ngko kikimo hwotoho kufeꞌmo wokiyakoloꞌmonnoho. Oseso aꞌamu angoꞌmeemjoso hofɨko nje yokumpohnꞌnyoso nohonɨngkuji nje yofeso wohoꞌnonɨmantɨfeho. Ose ulɨmentisofoho. \v 18 Oseso nakwo huno ole nayohoho. U Anɨtu kako hwe fihuneꞌno ngko kakineꞌno hitoho wantofono lɨhwosi u kakineꞌno hitoho uloꞌmontonoho. U Anɨtu kako nomꞌne aꞌamu huneꞌno huno ole syafɨsyososo, Hwe fihwo kako yokumpohnꞌnyo umoꞌnono ose syafɨsyososo oso hwe huhwo sohwo kako yokumpohnꞌnyo umoꞌnɨmontonoho. \s1 Olo hungkuno loso Anɨtuye sɨmeho tohinoꞌnji hitoho ulofosoꞌne \p \v 19 Oseso Anɨtu yoꞌmayoso umoꞌnono lonte soꞌno oso hiso ne imoꞌnɨwoꞌnɨngkisofoho. Osoꞌno aꞌamu fehohnjoso ole wontantɨfeho. Nakwoe yahino wonyo iwoꞌnɨngkuhwone soꞌno Anɨtu kako yoka pehoꞌno nalɨwoꞌnɨngkohoho. Yoꞌmayo imoꞌnɨwoꞌnɨngkiso soꞌno sɨmoꞌmo Anɨtu kakoe huno yoꞌmayoso umoꞌnono lonte huno syafɨsyɨwoꞌnɨngkiso osomo tɨhwo ulojaoꞌmontolo. \v 20 Ose ntɨkujoꞌno ngko ole ulɨmno, U, kɨko aꞌamu hwahoponjo fihwosi Anɨtumneꞌno yoka ujoso kɨko hopoenohintaho. Oseso hwakwontoho osohwo kako oso hwe mtɨꞌmokoso osohumo ole ulɨmontolaho, Kɨko olo paꞌnyo pehoꞌno nɨmtɨꞌmokumentohino hwoꞌnto. Ose ulɨmontolaho. \v 21 Aꞌamu hwakwontoho syohoꞌnjo sohwo kako hwaho nomahwosi hwontoho nomꞌne wosopayo hoꞌnasiyoꞌne mtɨꞌmokuhwosi nomꞌne sikinjo jopaho iwontofasiyoꞌne mtɨꞌmokososo wonyotaho. Oꞌo, kako yoꞌmayo kakoe huno mtaꞌni mtɨꞌmokiyoso u oso kako hwapɨngo hweho. Kakoe syohofoho. \p \v 22 Oso yahino oseso Anɨtu huhwoꞌnjoho. Anɨtu aꞌamu honɨngkano wonyo imotofo soꞌno tohino womapɨfe lɨmentisofoho. Anɨtu kakoe yokumpohnꞌnyoꞌnji kakoe sɨmeho tohino osoꞌnji utɨhwaꞌnyopo ulɨkemokontentesi aꞌamu somo tohino komoꞌno uyɨhwonesohilo. Oꞌo, Anɨtu kako oso aꞌamu somneꞌno hitoho ulofahonɨngki hontohumaho. I osoꞌno hofɨko hahnꞌnyo neꞌno yahonɨngkofi Anɨtu kako tohino engo uyɨmentisofoho. \v 23 I Anɨtu kakoe yahino wopɨngo ujo ehontojwasiyoꞌne soꞌno Anɨtu kako aꞌamu fehohnjo wopɨngo ulohoꞌmneꞌento uhwosopoꞌmentiso somo nje yofe engo soꞌnji nje yahino wopɨngo soꞌnji mapitnneꞌento imentisofoho. Hwapɨngoso oso hisoꞌno nakuneꞌno ntoꞌno nto enesyohumaho. \v 24 Oso aꞌamu wopɨngo ulohoꞌmneꞌento uhwosopoꞌmentisoso nakwonoho. Oso hiso aꞌamu Jutaꞌnohiniꞌmaho. Oꞌo, aꞌamu temtitofo kengo kengoꞌnwoho. \v 25 Houseya sohumo Anɨtu hungkuno uyahonɨngki lɨmojo sohwo kako olo hungkuno loso aꞌamu Jutaꞌmaso, aꞌamu temtitofo kengo somneꞌno ole mtɨꞌmokumentisofoho. \q1 Anɨtu ole lɨmento, Hwe moyaꞌmi hofɨko nje aꞌamu Juta mmoꞌnyoꞌnjo somo ngko ole ulɨmonnoho, Sekwo nje aꞌamu kuyoho. \q1 Aꞌamu ngko hofɨkimo sɨmeho muyoꞌnjo sɨmoꞌmo imentohe somo ole ulɨmonnoho, Ngko sekumo sɨmeho sejopalokweno. \q1 \v 26 Angoꞌmeemjo aꞌamu somo nje aꞌamu kuꞌmaho sɨmoꞌmo ulɨmentohe oso angoꞌmeemjo aꞌamu somo ole ulɨmonnoho. \q1 Ngko Anɨtu songo neꞌno humayo sohwoꞌniye aꞌamu kuyoho. \p Houseya ose mtɨꞌmokumentisofoho. \p \v 27 I Aisaiya hwe nomꞌnehumo Anɨtu hungkuno uyahonɨngki lɨmentiso sohwo kako aꞌamu juta somneꞌno ole mtɨꞌmokumento, \q1 Aꞌamu Isɨlaelɨso hofɨko tafeponjo wosoho paꞌnyo piꞌnɨngo engo ko imoꞌnɨfijo somtaꞌni Anɨtu kako angaꞌno angaꞌnohino manefoho. \q1 \v 28 Hwapɨngoso aꞌamu honɨngkano wonyoꞌnjo somo Anɨtu hofɨkoe yahino wonyo soꞌno hungkuno ulɨhwosi tohino komoꞌno uyonefoho. \p \v 29 Oso hungkuno Aisaiya sɨmoꞌmjo mtɨꞌmokumentisoso olenoho. \q1 Nakwoe Hwe Engo Anɨtu kako aꞌamu ahwomomjo soꞌnji hntokwaliyo yoꞌmayo soꞌnjimo mokosyohumawoꞌnɨngkiso osohwo kako nakwoe temtitofo fehohnjo angaꞌno angaꞌnohino somneꞌno wohumafe majoꞌnjo yontentesi nakwo aꞌamu hopiꞌnono Isɨlael hnꞌnɨmo Soutomꞌnji Ngkumoula oso paꞌnyo wae enaofɨhwonesohilo. \p Aisaiya ose mtɨꞌmokumentisofoho. \s1 Aꞌamu Isɨlaelɨso hofɨko hofɨkoe yahino wopɨngo somneꞌno Anɨtuye aꞌamu ne imoꞌnaneꞌentɨfi hofɨko syoho engo imentohofofoho. \p \v 30 Oseso nakwo pehofo lanehwono. Olenoho. Aꞌamu temtitofo kengoso hofɨko nakwo Anɨtuye aꞌamu ne imoꞌnaneꞌentɨfi syoho yokumpohnꞌnyo imentohofoꞌmaho. Oꞌo, hofɨko Jisasɨmo sɨmeho hiꞌntnnono uyahonɨngkofi Anɨtu sekwo wopɨngo kuyoho ulɨmentisofoho. \v 31 I aꞌamu Jutaso hofɨko ole syafɨhuꞌmentohofi nakwo Anɨtuye honɨngkano hungkunomo ntoꞌno inɨngkohwasoꞌno Anɨtu kako nakumo wopɨngo kuyoho wonalɨmontonoho. Ose syafɨsyontɨfi syoho engo ko imentohofo soꞌno Anɨtu kako wopɨngo kuyoho ose mulonehoho. \v 32 Hwapɨngoso hofɨko Jisasɨmo sɨmeho hiꞌntnnono uyoso nakwolaho lontɨfi honɨngkano hungkuno osomo ntoꞌno inɨngkuhwasi Anɨtuye aꞌamu ne umoꞌnano. Ose lɨmentohofofoho. Hofɨko oso sojo engkwosaho paꞌnyoso Anɨtu honɨngkanopo hoꞌnahumentiso osomo entofomantɨfi pɨwahuꞌmentohofofoho. \v 33 Aꞌamu Anɨtuye hungkuno mtɨꞌmokumentohofo oso hwa hofɨko Jisasɨmneꞌno oso sojo homo somo ole mtɨꞌmokumentohofi, \q1 Upaꞌnɨmno. Oso hwaho ango Saiyon sopo sojo engkwosaho paꞌnyo aꞌamu entofomayoꞌne hoꞌnahumentohefoho. \q1 Oso hopo sopo aꞌamu hofɨko entofomafɨkuji wopɨwesyantɨfeho. \q1 I aꞌamu oso engkwosaho homo somo sɨmeho hiꞌntnnono uyɨfijoso hofɨko wonɨmango munonehoho. \p Jisasɨmneꞌno ose mtɨꞌmokumentohofofoho. \c 10 \s1 Aꞌamu Isɨlaelɨso hofɨko Anɨtu kakoe yahino wopɨngoso ntoꞌno maꞌmentohofoꞌmaho. \p \v 1 U nje aꞌamu Anɨtumneꞌno uhuꞌmokuwoꞌnɨngkohofo soku, olo soꞌno nje sɨmeho wopɨngo nɨmoꞌnɨngkohoho. Ngko aꞌamu Isɨlaelɨso hofɨko Anɨtuye aꞌamu ne imoꞌnɨfitnneꞌenji Mpohumo jomo neꞌno ulɨwoꞌnalokweno. \v 2 Ngko oso aꞌamu somneꞌno huno ole niyohoho. Hofɨko Anɨtuye yahino somo unɨngkowano ko lontɨfi osoꞌno hofɨko Anɨtuye yahino ne soꞌno huno muyofoho. \v 3 Anɨtu kako nakuneꞌno aꞌamu wopɨngo imoꞌnɨfitnneꞌento Jisas Kɨlais nakwoe hwaho lopo uhwatɨmentisofoho. Aꞌamu Jutaso hofɨko oso homo somo sɨmeho muyoꞌnjo yontɨfi huno ole syofɨsyalokwofo, Nakwo hiꞌnwi nakwo honɨngkano hungkuno somo itoꞌno inɨngkowasoso wopɨngo umoꞌnantanoho. Hwasyo ose syofɨsyalokwofo. \v 4 Nakwo huno ole nayohoho. Kɨlais kako honɨngkano hungkuno somo moiꞌwo esojwaoꞌmentisofoho. Oseso aꞌamu kako Kɨlaisɨmo sɨmeho hiꞌntnnono uyoso osohumo Anɨtu kako oso aꞌamu osohumo ulɨmontono, Kɨko wopɨngo hwosoho. Ose ulɨmontonoho. \s1 Anɨtu kako hwe moyaꞌmi hopiꞌnonohino somo utɨmaꞌmo lalofoho. \p \v 5 Mouses hungkuno osohi soꞌno mtɨꞌmokumentisofoho. Aꞌamu fihwo kako Anɨtu kɨko wopɨngo hwosoho ntoneꞌento kako Anɨtuye honɨngkano osomo ntoꞌno inɨngkowalofoho. Oso hungkuno homo somo hopiꞌnono ntoꞌnohini inɨngkawe sohwoꞌmanji kako songo neꞌno nohumantɨhwone hweho. \v 6 I osoꞌno aꞌamu Anɨtumo sɨmeho hiꞌntnnono uyoso osohumo Anɨtu kako wopɨngo hwosoho ose ulɨmontonoho. Oso hwe huhwo sohwo kako huno ole mosyafɨsyonehoho. Kɨlais nakumo nefoꞌmayoꞌne ahwomo mtaꞌni tɨhwo wosɨtɨmamontolo. \v 7 Aꞌamu poyo peꞌnnyo hwahomoꞌmo humalofoso Kɨlais peꞌnɨmentiso osohumo tɨhwo utɨmaꞌmontolo. Ose mosyafɨsyonehoho. \v 8 Oꞌo, Anɨtuye hungkunoso sekumo moseꞌmasoꞌmaho. Aꞌamu Anɨtuye hungkuno mtɨꞌmokumentohofo sohwa ole mtɨꞌmokumentohofi, Anɨtuye hungkunoso sekwoꞌnji weho. Sekwoe hunomo sɨmehomo weho. Oso hungkuno mnawojo loso olenoho. Sekwo Kɨlaisɨmo sɨmeho hiꞌntnnono uyɨmno. Oso hisoꞌno nakwo neꞌno losetɨhwawoꞌnɨngkuhwono. \v 9 Olenoho. Kɨko nomꞌne aꞌamu somo ole uso, Jisas sohwo nje Hwe Engo hweho, ose ulohoji Jisas nakwoe wonyoꞌne poyo peꞌnɨmentiso osohumo Anɨtu kakimo piꞌnɨmo ntaꞌni apaꞌno songo ulɨkaꞌmentiso oso homo somneꞌno sɨmeho hiꞌntnnono uyohojiꞌmanji Anɨtu kako kikimo asomo wokitɨmaꞌmontonoho. \v 10 Nakwo Anɨtu kakimo sɨmeho hiꞌntnnono uyɨhwasoꞌno Anɨtu kako ole wonalɨmontonoho, Sekwo nje mehomi wopɨngo ne kuyoho. Nakwo nakwoe mangoꞌnji Anɨtu kakoe hungkunoso nomꞌne aꞌamu somo lutɨhwehwasoꞌno Anɨtu kako nakumo asomo netɨmanefoho. \p \v 11 Aꞌamu Anɨtuye hungkuno mtɨꞌmokumentohofo sohwa ole mtɨꞌmokumentohofi, U, aꞌamu Anɨtumo sɨmeho hiꞌntnnono uyoso sohwo kako Anɨtuye sɨmanopo lohofɨhwosi kako wonɨmango munonefoho. Ose mtɨꞌmokumentohofofoho. \v 12 Anɨtu kako nakwo aꞌamu Jutaꞌnji Ngkɨlik osoꞌnnonji nakwo temtitofo kengo kengo hnꞌnɨmo nahonɨwoꞌnɨngkisoso Anɨtu kakimo uꞌmayoꞌne yahinoso afaꞌnohino nahonɨwoꞌnɨngkisofoho. Oseso nakwo aꞌamu hopiꞌnonohino hnꞌnwiye hwe engo angaꞌnohinoso Anɨtuyoho. Aꞌamu angaꞌno angaꞌnohinoso Anɨtumo fonefoꞌmaho ulɨkujoꞌno kako yahino wopɨngo wonyoangkafo ulohoꞌmontonoho. \v 13 Aꞌamu Anɨtuye hungkuno mtɨꞌmokumentohofo sohwa ole mtɨꞌmokumentohofi, Nakwo aꞌamu hopiꞌnonohino hnꞌnwi nakwo nakwoe Hwe Engo Kɨlaisɨmo fonefoꞌmaho ulɨhwasoꞌno kako wonefoꞌmaꞌmontonoho. Nonefoꞌmahwosi kako asomo netɨmanefoho. \p \v 14 Aꞌamu hofɨko Jisasɨmo sɨmeho hiꞌntnnono muyoꞌnjoso hofɨko kakimo jomo mulɨfitnnehofo. Aꞌamu hofɨko Jisasɨye hungkuno mupaꞌnyoꞌnjoso hofɨko oso hungkuno homo somo sɨmeho hiꞌntnnono muyɨfitnnehofo. Aꞌamu nomꞌneso hofɨko nomꞌne aꞌamu somo Jisasɨye hungkuno molutɨhwayoꞌmanji u oso aꞌamu hiso hofɨko hungkuno homo somo mupaꞌnɨfitnnehofo. \v 15 Anɨtu kako Jisas Kɨlaisɨmneꞌno hungkuno wopɨngo nomꞌne aꞌamumo lutɨhwayoꞌne somo molɨhwajiyoꞌmanji oso aꞌamu hiso hofɨko molɨkuꞌmopitnnehofo. Aꞌamu Anɨtuye hungkuno mtɨꞌmokumentohofo sohwa ole mtɨꞌmokumentohofi, Aꞌamu Anɨtuye hungkuno lɨkuꞌmofoꞌnjo sohwafe hungkunoso upaꞌnɨfitnneꞌno hofɨko oso aꞌamu huhwo sohwamo utɨmafɨkuji nakwoꞌnji fosyohumamno, ulantɨfeho. Ose ulɨkuji hofɨkoe yofe wohoꞌnomantɨfeho. \s1 Aꞌamu Isɨlael fehohnjoso hofɨko Anɨtuye hungkuno wopɨngo somo tɨfi ntoꞌno minɨngkayoꞌnjofoho. \p \v 16 I osoꞌno aꞌamu piꞌnɨngo engoso hofɨko Anɨtuye hungkuno wopɨngo upaꞌnontɨfi hofɨko sɨmeho umentohofoꞌmaho. Aisaiya ole mtɨꞌmokumento, \q1 U Hwe Engofo, aꞌamu nakwo hungkuno ulahonɨngkuhwoni oso hungkuno homo somo sɨmeho hiꞌntnnono tɨhwo uyɨmaho. Oꞌo, awonoho. \p Aisaiya ose mtɨꞌmokumentisofoho. \v 17 Osoꞌno nakwo huno ole nayohi, Sɨmoꞌmo nakwo Anɨtuye hungkuno upoꞌnɨngkuhwasi tɨfi oso hungkuno hiso sɨmeho hiꞌntnnono wonelɨkafono. Nakwo Kɨlaisɨmneꞌno hungkuno wopɨngo upoꞌnontani nakwo Anɨtumo sɨmeho uyalokuhwono. \p \v 18 Oseso ngko ole waselohonɨmonneꞌno yohono. Hofɨko Anɨtuye hungkuno wopɨngoso mupaꞌnɨmmentohofofoho. Oꞌo, hofɨko nto upaꞌnɨmentohofofoho. Aꞌamu Anɨtuye hungkuno mtɨꞌmokumentohofo sohwa hofɨko ole soꞌno mtɨꞌmokumentohofi, \q1 Aꞌamu Anɨtuye hungkuno lɨkuꞌmofo syohoꞌnjo sohwafe mampahoso angoꞌmeemo hoꞌnɨmentisofoho. \q1 Oseso olo hungkuno loso ango hopiꞌnonohino soponjoso nto mjɨpaꞌnɨmmentohofofoho. \p Ose mtɨꞌmokumentohofofoho. \v 19 Osoꞌno ngko nomꞌne hungkuno waselohonɨmonneꞌno yohono. Aꞌamu Isɨlaelɨso oso hungkuno homo somo nupaꞌnontɨfi neso huno ntoꞌno mosyafɨhuꞌmmentohofotaho. Oꞌo, osoꞌneꞌmaho. Hofɨko huno ntoꞌno syafɨhuꞌmentohofofoho. Oso hisoꞌno Anɨtu kako Mousesɨmo hungkuno uyahonɨngki Mouses kako ole mtɨꞌmokumento, \q1 Sekwo nje hungkunomo haloho maposoꞌnjo imentohofo soꞌno ngko aꞌamu kengo kengo somo nje hungkuno uyɨꞌmo. \q1 Wopɨngo ulohohmꞌmeꞌno nohonɨngkuji sekwoe sɨmeho tohino wasemnɨmontonoho. \q1 Ngko aꞌamu hunoꞌmaso osomo utɨmahmꞌmeꞌno nohonɨngkuji sekwo yoka wolantɨfeho. \p Mouses olo hungkuno loso ose mtɨꞌmokumentisofoho. \v 20 I Aisaiya kako olo hungkuno loso yoloho josoꞌno iyoho imentisoꞌmaho. Oꞌo, olo hungkuno loso yokumpohnꞌnyo lɨmento, \q1 Aꞌamu ngkineꞌno huno mosyafɨsiyoꞌnjoso hofɨko ngkineꞌno hafɨhafe matɨpewoꞌnɨngkiyohofoso olohonta hofɨko ngkimo nto tɨpenohonɨmaꞌnɨngkohofo. \q1 Aꞌamu nomꞌneso hofɨko ngkineꞌno nomꞌne aꞌamu somo mulohonɨwoꞌnɨngkiyohofo osoꞌnjo utɨhwaꞌnyopo iꞌmofapmmentohefoho. \p Ose lɨmentisofoho. \v 21 I osoꞌno Anɨtu aꞌamu Isɨlael somneꞌno ole lɨmento, Engolopohamo ngko aꞌamu somneꞌno womotohulɨjɨsyosyohumamonji ajape ulohofahonɨngko hofɨko nje hungkunomo hwotoho nɨfentɨfi hohujo ikinjanɨmofɨwoꞌnɨngkohofofoho. Aisaiya ose mtɨꞌmokumentisofoho. \c 11 \s1 Anɨtu kako aꞌamu Isɨlael fehohnjo somo wopɨngo ulohoꞌmentisofoho. \p \v 1 Oseso ngko ole waselohonɨmonneꞌno yohono. Aꞌamu Isɨlael somo Anɨtu uhwosopoꞌmentiso oso hofɨko Anɨtuneꞌno hohujo ikinjɨmofahonɨngkofi Anɨtu kako oso aꞌamu homo somo wae nɨhuꞌnahone yaoꞌmentisotaho. Oꞌo, awonoho. Nɨhuꞌnahoneꞌmaho. Oꞌo, ngko huhwoꞌni aꞌamu Isɨlael hwoꞌnyoho. Ngko Apɨlohamɨye imu hwoꞌnyoho. Ngko kakoe kakwoꞌyohwo Jekoupɨye hwomu Mpenyaminɨye temtitofo mtaꞌango hwoꞌnyoho. \v 2 Aꞌamu Isɨlael hohonta Anɨtu nahwosopoꞌmentiso hnꞌnɨmo Anɨtu kako mohoꞌnonafefoho. Hwe fihwo Ilaija sohumo Anɨtu hungkuno uyahonɨngki kako aꞌamu Isɨlael somneꞌno hungkuno yokumpohnꞌnyo ulɨmentiso soꞌno sekwo huno seyohoho. Kako Anɨtumo ole ulɨmento, \v 3 Hwe Engo sohwosi, aꞌamu sohwamo jɨje hungkuno uyahonɨngki lɨmotofo oso hwamo nomꞌne aꞌamuso fonjosyalokwofo. Aꞌamu kikineꞌno yahu fonjokisasiyo ijempohoso wonyo nto imokumalofo. Osoꞌno ngko angaꞌnohino sohwoꞌni humanji kikineꞌno sɨmeho kijopalokweno. I osoꞌno hofɨko ngkimo wofonjonɨsyantɨfeꞌno hofɨko ngkineꞌno hafɨhafe ntɨpeentɨkwofo. Ose ulahonɨngki \v 4 Anɨtu kako kakineꞌno aku hungkuno pehofo ulɨmentono. Anɨtu ole ulɨmento, Kɨkoꞌnohinɨꞌmaho. Oꞌo, ngko aꞌamu \it sefen tausen\it* (7,000) osomo mokosyohumaleno. Hofɨko oso hwasyo anɨtu Mpal sohuneꞌno hwomtame mulohofɨwoꞌnɨngkiyohofo. Oꞌo, hofɨko ngkimo sɨmeho ntopalokwofo. Ose ulɨmentisofoho. \p \v 5 Olohonta oso paꞌnyoso Anɨtu kako yalofoho. Aꞌamu Juta angaꞌno angaꞌnohino somo Anɨtu kako hitoho ulofahonɨngki kako nakumo kakoꞌntnne nonahwosopento wopɨngo nelohofahonɨngki nakwo kakoe aꞌamu nehnꞌnwi humalohwono. \v 6 I nakwo nakwoe honɨngkano wopɨngo imotohwone soꞌno nahwosopoꞌmentisoꞌmaho. Oꞌo, nakwoe honɨngkano wopɨngomneꞌno nahwosopententesi u kako nakumneꞌno wopɨngo monalohofeꞌnesohilo. Oꞌo, nakwoe yokumpohnꞌnyo soꞌno nahwosopehwonesohilo. Oseꞌmanji Anɨtu nalohofososo ne aneꞌnesohilo. \p \v 7 Osoꞌno nakwo pehofo lanehwono. Olenoho. Aꞌamu Isɨlael fehohnjo hofɨko ole hwasyo syafɨsyɨwoꞌnɨngkohofi, Nakwo honɨngkano hungkunomo itoꞌno inɨngkowasoꞌmanji Anɨtu kako nakumo ole wonalɨmontonoho, Sekwo wopɨngo kuyoho. Ose wonalɨmontonoho. Osoꞌno oso hwasyo huno hiso syafɨsyontɨfi hofɨko syoho engo yalokwofo. I osoꞌno Anɨtu kakoꞌntnne uhwosopoꞌmentiso osomnohini Anɨtu kako wopɨngo kuyoho ulɨmontonoho. I aꞌamu nomꞌneso hofɨko Anɨtuye hungkuno somo haloho maposo oso aꞌamufe sɨmehoso yokumpohnꞌnyo nto imoꞌnɨmaho. \v 8 Oso hisoꞌno aꞌamu Anɨtuye hungkuno mtɨꞌmokumentohofo sohwa aꞌamu juta somneꞌno olo soꞌno mtɨꞌmokumentohofi, \q1 Hofɨkoe huno sɨmeho osomo Anɨtu kako saho hopa kuwojahonɨngki nakwo hungkuno hofɨkimo ulahonɨngkuhwoni hofɨko haloho mupaꞌnyoꞌnjo yontɨfi muhwonyoꞌnjo imentohofofoho. \q1 Oseso oso mtaꞌangoso oso yahinoso neꞌno mjɨmoꞌnɨmoponto olohonta neꞌno weho. \p Ose mtɨꞌmokumentohofofoho. \v 9 Ihwoni. Mote sohwo hofoyomo wosopayo uhwononto wanɨmo lonto nomanteso oso hofoyo huhwo sohwo poyo umokumontonoho. Oso paꞌnyoso hwe yofe engoꞌnjo Ntefit kako huhwo aꞌamu Juta somneꞌno olo soꞌno nto mtɨꞌmokumentisofoho. \q1 Aꞌamu Jutaso hofɨkoe wosopayo engo nonontɨfi hofɨkoe yoꞌmayo hoꞌyango wopɨngo somo uhwonontɨfi ole syafɨsyɨwoꞌnɨngkohofi, Ihwoni, Anɨtu kako nakumo wopɨngo nelohofalofoho. \q1 Ose nalohofonto wopɨngo kuyoho nelalofoho. \q1 Oso hunoso hwasyo syafɨsyɨwoꞌnɨngkohofo hiso hofoyo hopa wonyo umokumontonoho. \q1 \v 10 Hofɨkoe tɨmoso sɨkwoꞌmjoho imoꞌnɨngkuhwosi hofɨko yoꞌmayo somo tɨmo ntoꞌno muhwonɨfitnnehofo. \q1 Yoꞌmayo tango uꞌmasoso hofɨkoe hano uyoso engkulo engkulokano wowantɨfeho. \p Ntefit oso hungkuno hiso aꞌamumo yoꞌmayo wopɨngo Anɨtu uyonte somneꞌno sɨmonyo ko yontɨfi kakoe hungkuno ne soꞌno haloho maposoꞌnjo somne mtɨꞌmokumentisofoho. \s1 Anɨtu aꞌamu temtitofo nomꞌne somo kakoꞌntnne utɨmaꞌmontonoho. \p \v 11 I osoꞌno ngko hungkuno nomꞌne waselohonɨmonneꞌno yohono. Aꞌamu Jutaso hofɨko Anɨtuye hungkunomo haloho mapososoꞌno hofɨko pɨwahuꞌmentohofoso nɨhuꞌnahone pɨwahuꞌmentohofotaho. Oꞌo, nɨhuꞌnahoneꞌmaho. Oso aꞌamu Jutaso hofɨko Anɨtuye honɨngkano wopɨngo somo itoꞌno minɨngkayoꞌnjo yontɨfi sompeeoꞌmentohofo soꞌno Anɨtu aꞌamu temtitofo kengo somneꞌno kakoe mehomi ne imoꞌnɨngkujoꞌno kako asomo utɨmayoꞌne joho ulalofoho. Anɨtu aꞌamu kengo somo wopɨngo ulohofontanɨngkuhwosi aꞌamu Jutaso hofɨko nuhwonɨngkuji hofɨko sɨmeho tohino umnɨngkuhwosoꞌno hofɨko Anɨtumneꞌno huno apaꞌno syafɨsyɨkujoꞌno Anɨtumo apaꞌno uꞌmayo soꞌno hi umoꞌnɨmontonoho. \v 12 Aꞌamu Jutaso hofɨko honɨngkano wonyo imentohofo soꞌno Anɨtu kako aꞌamu kengo somo wopɨngo ulohofalofoho. Aꞌamu Jutaso hofɨko Anɨtumneꞌno hohujo ikinjaofahonɨngkofi aꞌamu kengoso hofɨko Anɨtuneꞌno huno wopɨngo tɨpemaꞌmentohofofoho. Oseso aꞌamu Jutaso hofɨko Anɨtuneꞌno huno apaꞌno syafɨsyɨkuji asomo iꞌmofapɨkujoꞌno Anɨtu kako nakwo aꞌamu hopiꞌnonohino hnꞌnɨmo kako wopɨngo mɨkunɨmposo engo wonalohoꞌmontonoho. \p \v 13 Sekwo aꞌamu temtitofo kengo mtaꞌango soku sekwo upaꞌnɨmno. Anɨtu kako ngkimo aꞌamu temtitofo kengo kengo sokumo kakoe hungkuno lɨkuꞌmofoꞌno syoho ntapmmentiso soꞌno olo syoho hilo soꞌno ngko hi numoꞌnɨngkahonɨngki yalokweno. \v 14 Ngko olo syoho hiloso yonji ole syofɨsyalokweno, Sekwo temtitofo kengo kengo soku Anɨtuye hungkunomo upaꞌnɨngkuji sɨmeho uyɨkujoꞌno Anɨtu kako wopɨngo waselohoꞌmontonoho. I aꞌamu Jutaso oso homo somo sehonɨngkuji hofɨko huno ole wosyofɨsyantɨfeho. Aꞌamu kengoso hofɨko nakwoe Anɨtuꞌnjopo humafitnnohontɨfi hofɨko apaꞌno Anɨtumo sɨmeho uyɨfitnneꞌno Anɨtuye hungkuno losetɨhwahmꞌmeꞌno aꞌamu Juta angaꞌno angaꞌno Kɨlaisɨmo sɨmeho uyantɨfeho. \v 15 Anɨtu kako aꞌamu Juta somneꞌno hohujo weꞌenehwo ikinjaofonto aꞌamu temtitofo kengo kengo mtaꞌango somo nomanto kakoꞌnji sɨmeho afa inalokwofo. Osoꞌno tɨfi noꞌmo aꞌamu Jutaso hofɨko Anɨtumo apaꞌno sɨmeho uyɨkujoꞌno Anɨtu kako hofɨkimo asomo utɨmayoso aꞌamu poyo peꞌnontɨfeso songo ulɨkafo oso paꞌnyofoho. \v 16 Nakwo aꞌamu Juta hnꞌnwiye yahinoso olenoho. Nakwo wosopayo iloho yontani oso wosopayo sɨmoꞌmjoso Anɨtumo uyɨwoꞌnɨngkuhwonefoho. Osoꞌno nakwo oso wosopayo tɨfinjo nɨwoꞌnɨngkuhwoneso oso hiꞌnji Anɨtuyefoho. Oso iyo pmpongo hi oso hi Anɨtuyeꞌmanji u oso pamo hopiꞌnonohinoso kakoefoho. \p \v 17 Pahnnɨmo hungkuno upaꞌnɨmno. Anɨtu kako kakoe syohopo iyo angaꞌnohino wopɨngoso hulɨmentisofoho. Oso iyo homo somjo pamo fehohnjoso Anɨtu kako wae yaofonto weꞌmtaꞌango iyo pamo nomanto oso kakoe syoho soponjo iyo somo mufohuꞌmentisofoho. Oso ipamo weꞌmtaꞌango mufohuꞌmentiso huhwo sohwo kako oso iyo syoho soponjo sohuntaꞌni afofo manto ne engo intoꞌnɨmentisofoho. Oso iyo syohoponjoso hwapɨngoso Apɨlohamɨyoho. Iyo pamo weꞌmtaꞌangoso sekwo aꞌamu temtitofo kengo kengoꞌmtaꞌango sokuneꞌno lalokweno. \v 18 Sekwo aꞌamu temtitofo kengo kengoꞌmtaꞌango soku Anɨtu kako oso iyo ne somo sekumo masefohuꞌmentisofoho. Osoꞌno sekwo aꞌamu Juta somneꞌno sitofo ulɨkutoho. Sekwo sokumo aꞌamu Juta sofe hofiyakumtaꞌni afofo malokwofo. Sekwo soku hwapɨngo kuꞌmaho. Oꞌo, sekwo soku pamo kuyoho. \p \v 19 Osoꞌno sekwo ole wolantɨfitaho. Anɨtu kako aꞌamu Juta fehohnjo somo iyo pamo paꞌnyo somo wae yaofonto oso homo somo Anɨtu kako nakumo asomo monafohotoꞌmentisofoho. Ou monafohotofoꞌneso hofɨkimo wae yaoꞌmentisofoho. Ose wolantɨfitaho. \v 20 Oꞌo, oseꞌmaho. Hofɨko Anɨtumo sɨmeho hiꞌntnnono muyɨmmentohofo soꞌno wae yaoꞌmentisofoho. I osoꞌno sekwo aꞌamu temtitofo kengo soku, Anɨtumo sɨmeho hiꞌntnnono uyalokwofo soꞌno kako sekumo hofɨkoe pijohino osopo mesehumatɨꞌmentisofoho. Osoꞌno sekwo yokumpohnꞌnyo imoꞌnɨngkutoho. Olo soꞌno sekwo iyoho wasenono. \v 21 Anɨtu kako aꞌamu Juta ipamo ne paꞌnyo somo wae yaoꞌmentiso oso hopaso sekumo wae yasemofonoho. Sekwo yokumpohnꞌnyo imoꞌnɨngkutoho. \v 22 Oseso nakwo Anɨtu aꞌamumneꞌno hitoho ulofo soꞌnji sɨmeho tohino umnyo soꞌnji uhwonɨngkuhwono. Yoꞌmayo Anɨtu iwoꞌnɨngkisoso itoꞌnohinofoho. Aꞌamu Anɨtuye yahino wopɨngo somneꞌno ulɨkoꞌmaꞌmentohofo somneꞌno Anɨtu kako hofɨkineꞌno sɨmeho tohino engo umnalofoho. I osoꞌno sekwo sokuneꞌno Anɨtu sekuneꞌno hitoho ulofalofoho. I sekwo kakineꞌno hitoho selofɨhwasoꞌno Anɨtu kako sekuneꞌno hitoho neꞌno uloꞌmontonoho. U, sekwo kakineꞌno sɨmeho muyɨkujoꞌno u sekwo hokumo wae weesemoꞌmontonoho. \v 23 Oseso aꞌamu Juta somo Anɨtu wae yaoꞌmentisoso hofɨko Anɨtu kakineꞌno sɨmeho hiꞌntnnono apaꞌno uyɨkujoꞌno Anɨtu kakoe iyo syohoponjo somo apaꞌno womɨfohuꞌmontonoho. Ou, Anɨtu kako hofɨkimo asomo mufisyososo kako hoponoho. \v 24 Sekwo aꞌamu temtitofo kengo soku sekwo weꞌmjo iyo pamo paꞌnyo kuyoho. Osokumo Anɨtu kako nosemanto sekumo kakoe syoho ne soponjo iyo somo masefohotoꞌmentiso kuyoho. Oso iyo hiso sekwoe hwapɨngopontaꞌangoꞌmaho. Osoꞌno Aꞌamu Jutaso hofɨko oso iyo ne somtaꞌangoso hofɨkimo apaꞌno hofɨkoe hwapɨngo sopo apaꞌno ufohotofoso syoho engoꞌmaho. \s1 Anɨtu kako aꞌamu hopiꞌnonohino somneꞌno hitoho ulofalofoho. \p \v 25 Nje aꞌamu Anɨtumneꞌno uhuꞌmokuwoꞌnɨngkohofo soku, olo hungkuno hiyasoꞌmo woꞌnnyo soꞌno sekwo huno ntoꞌno mosyafɨsiyoꞌnjo ifitnnoho. I sekwo sekwoe yofe mohoꞌnomaꞌnɨfitnnehonji hungkuno hiso utɨhwaꞌnyopo ujwo ehontojwasyɨꞌmo waselɨmonneꞌno yohono. Hungkuno hiso olenoho. Aꞌamu Juta fehohnjoso hofɨko Anɨtuneꞌno nakwolaho lontɨfi hohujo ikinjɨhumamentohofofoho. Hofɨko ose ikinjɨhumahonɨngkofi Anɨtu kako aꞌamu temtitofo kengo kengo somtaꞌni angaꞌno angaꞌnohino uhwosopoꞌmentisoso hofɨko Anɨtumo sɨmeho uyɨmopalokwofo. \v 26 Osoꞌno Anɨtu uhwonososo aꞌamu temtitofo kengo mtaꞌango uhwosopoꞌmentisoso kakineꞌno sɨmeho nto uyɨkujoꞌno hopoenohini uhwonɨngkuhwosi kako oso aꞌamu Juta hopiꞌnonohino somo asomo utɨmaꞌmontonoho. Anɨtuye hungkuno mtɨꞌmokumentohofo sohwa ole mtɨꞌmokumentohofi, \q1 Aꞌamu Juta mtaꞌango angaꞌnohino fihwo kako nakwoe wonyo somtaꞌni isɨhutofonemayoꞌne iꞌmofaponefoho. \q1 Kako iꞌmofapɨhwosi aꞌamu Isɨlael Jekoupɨye imu hofɨkoe yokumpohnꞌnyo yahino wonyoso wae yaofonefoho. \q1 \v 27 Hohonta aꞌamu homo somo Anɨtu sekwoe wonyoso wae weesemoꞌmonnoho selɨmentoheso olohonta nto iꞌmofapohoho. \q1 Sekwoe wonyoso wae nto yasemofohono. \p Ose mtɨꞌmokumentohofo. \v 28 Aꞌamu Jutaso hofɨko Anɨtuye hungkuno wopɨngo somneꞌno nakwolaho lontɨfi Anɨtuye mangohwa imoꞌnɨmentohofofoho. Ose imoꞌnɨngkahonɨngkofi sekwo aꞌamu temtitofo kengo mtaꞌango soku Anɨtuye aꞌamu ne imoꞌnalokwofo. I osoꞌno Anɨtu aꞌamu Juta somo hohonta kakoꞌntnne uhwosopoꞌmentiso osoꞌno kako hofɨkoe hofiyakwosamneꞌno syafɨsyonto kako apaꞌno asomo utɨmaꞌmonteꞌno yalofoho. \v 29 U Anɨtu kako aꞌamu somo wopɨngo ulohoꞌmo losoꞌmanji u kako oso aꞌamu homo somo wopɨngo ulohoꞌmontonoho. Hwapɨngoso Anɨtu kakoe hunoso mɨkwesyafɨsyonehoho. \p \v 30 Hohonta aꞌamu Jutaso hofɨko Anɨtuye hungkunomo inɨngkowentanɨngkofi sekwo aꞌamu temtitofo kengo soku Anɨtuye hungkunomo haloho maposoꞌnjo imotofofoho. I olohonta aꞌamu Jutaso hofɨko Anɨtuye hungkuno haloho maposoꞌnjo yahonɨngkofi Anɨtu kako sekuneꞌno hitoho ulofahonɨngki kako sekumo wopɨngo selohofalokuso soꞌno sekwo kakoe hungkuno somo sɨmeho wopɨngo uyalokwofo. \v 31 Oso paꞌnyoso aꞌamu Juta haloho maposoꞌnjo somneꞌno Anɨtu hitoho ulofɨhwosoꞌno hofɨkoe honɨngkano wonyoso nohoꞌnaofɨkujoꞌno Anɨtu kako sekwoꞌnji hofɨkimo wopɨngo waselohoꞌmontonoho. \v 32 Sekwo aꞌamu hopiꞌnonohino sokumo oso haloho maposo yahino sohwo kako sekumo yokumpohnꞌnyo semokosyohumaho. Hwapɨngoso Anɨtu kako aꞌamu hopiꞌnonohino sokuneꞌno haloho maposoꞌnjo kuyoho ko selonte soꞌno kako kakoe hitoho ulofososo aꞌamu hopiꞌnonohino soꞌno ujo ehontojwasiyoꞌnefoho. \s1 Nakwo Anɨtuye yofe wohoꞌnomano. \p \v 33 Ihwoni. Nakwoe Anɨtu kako yanoꞌnohino hweho. Kakoe hunoso nɨhuꞌno mɨkunɨmposoꞌnjo hweho. Nakwo aꞌamu hwahoponjo hnꞌnwi kakoe huno hwapɨngo somo pipi wotɨpemantanto. Oꞌo, nɨhuꞌno awonoho. Anɨtu kako yoꞌmayo hopiꞌnonohino soꞌno hungkuno mtitofɨwoꞌnɨngkiso soꞌno nakwo huno nayoso pipilo. Awonoho. \v 34 Aꞌamu Anɨtuye hungkuno mtɨꞌmokumentohofo sohwa ole mtɨꞌmokumentohofi, \q1 Nakwoe Hwe Engo Anɨtu sohwoe huno oso paꞌnyoso huno tɨhwo uyohoho. Anɨtumo huno tɨhwo umasoto. \q1 \v 35 Anɨtu kako yoꞌmayo hopiꞌnonohinoso hwapɨngo hweho. \q1 I osoꞌno aꞌamu fihwo kako ole loso ngko Anɨtumo peho uꞌmeꞌno wontapmmontolo. \q1 Aku ngkimo ntapeso, oꞌo, awonoho. \p \v 36 Anɨtu kako yoꞌmayoso hwapɨngo hweho. Kako yoꞌmayo hopiꞌnonohinoso mokosyohumaho. Anɨtu kako yoꞌmayo hopiꞌnonohino somo kanɨngkwohweho. Osoꞌno nakwo Anɨtu kakoe yofeso engolopohamo neꞌno wohoꞌnomehwano. Oso hungkunoso nehopeho. \c 12 \s1 Nakwo nakwoe aꞌapahoso Anɨtumo uyano. \p \v 1 Nje aꞌamu soku, Anɨtu kako nakuneꞌno hitoho ulofɨwoꞌnɨngkiso soꞌno kako nakumo wopɨngo nalohofɨwoꞌnɨngkiso soꞌno ngko sekumo hungkuno yokumpohnꞌnyo waselɨmonneꞌno yohono. Aꞌamu hofɨko Anɨtumneꞌno yahu fonjokisahumotofo hopaso sekwo sekwoe fosyohumayo aꞌapaho sɨmeho huno oso yoꞌmayo hopiꞌnonohinoso Anɨtumo uyɨmno. Uyɨkujoꞌno sekwo kakineꞌno yahino itoꞌnohino fiyɨmno. Yoꞌmayo wonyo jɨje sɨmeho umo lonteso monje yasyɨkuji sekwo Anɨtuye sɨmeho wopɨngo umokiyoꞌne osoꞌnohini fiyɨmno. Yoꞌmayo iwoꞌnɨngkohofoso kakineꞌno kakiꞌno syafɨsyɨkuji fiyɨmno. Anɨtumneꞌno hwomtame ulohofo yahino neso osohifoho. \v 2 Sekwo soku, aꞌamu Anɨtumo sɨmeho muyo sofe yahino paꞌnyoso sekwo ikutoho. Oꞌo, awonoho. Sekwoe huno wonyo hohontajoso iwoloꞌmokukuji sekwo nomꞌne kengo hopa umoꞌnantɨfeho. Oso hiso Anɨtu kako sekumo huno wopɨngo sejapɨhwosoꞌno aꞌamu kengo paꞌnyo umoꞌnantɨfeho. Ose ikuji Anɨtuye yahino wopɨngo soꞌno huno seyɨhwosi inɨngkakuji yahino hisoꞌno Anɨtu kakoe sɨmeho wopɨngo umoꞌnyoꞌne soꞌno huno waseyono. \s1 Anɨtu kakoe yokumpohnꞌnyoꞌnji kakoe huno wopɨngo soꞌnji yoꞌmayo yoꞌmayo soꞌnji nejapɨwoꞌnɨngkiso soꞌno nakwo kakineꞌno syoho yokumpohnꞌnyo uyano. \p \v 3 Ngko sekwo angaꞌno angaꞌnohino sokumo Anɨtu kako ngkimo nɨfoꞌmawoꞌnɨngkiso soꞌno waselɨmonneꞌno yohono. Sekwo huno sekuneꞌnohini ole syafɨhuꞌnɨngkutoho. Ngko yoꞌmayo somo yakoloꞌnnyo hwoꞌnyoho. Osoꞌno sekwo huno ose syafɨhuꞌnɨngkutoho. Oꞌo, sekwo huno ole fɨsyafɨhupmno. Nje yoꞌmayo yahino wopɨngoso ngkintaꞌangoꞌmaho. Oꞌo, Anɨtu mtaꞌangofoho. Oseso sekwo sekwoe yofe mohoꞌnomaꞌnyoꞌnjo ikuji sekuneꞌno huno itoꞌno fisyafɨhuꞌnɨmno. \v 4 Nakwo huno wosyofɨsyano. Nakwoe aꞌapahoso yoꞌmayo kengo iyoꞌneso kengo kengo woꞌnnyofoho. Sɨfe aꞌapaho tɨmo sɨmeho huno oso yoꞌmayo hiso syoho kengo kengo iwoꞌnɨngkisofoho. \v 5 Oso hopaso nakwo aꞌamu Jisas Kɨlaisɨmo sɨmeho wopɨngo uyɨwoꞌnɨngkuhwone hnꞌnwi nakwo Kɨlaisɨye aꞌapaho fehohnjɨꞌnyoho. Nakwo aꞌamu kengo kengo hnꞌnwiye aꞌapahoso angaꞌnohino paꞌnyofoho. I osoꞌno nakwo nakwoe syohoso kengo kengo woꞌnnyoso foꞌmaꞌnyoꞌnefoho. \p \v 6 Anɨtu kako nakwo aꞌamu angaꞌno angaꞌnohino hnꞌnɨmneꞌno huno syafɨsyonto syoho kengo kengo somneꞌno yokumpohnꞌnyo nejapmmentisofoho. Anɨtu kako aꞌamu fihumo kakoe hungkuno uyahonɨngkuhwosi hungkuno hiso ujoꞌne syoho uyososo sohwo kako oso syoho hisoꞌno kakoe sɨmeho hiꞌntnnono ae uyokisosaweso oso hopa ulono. \v 7 U aꞌamu fihwo kako homnɨngkwaꞌwehwosamo yoꞌmayo soꞌno ufoꞌmayoꞌne syoho hiꞌnjohwoꞌmanji u, oso syoho hisoꞌno umoꞌnɨngkuhwosoꞌno kako ufoꞌmano. U aꞌamu fihwo kako nomꞌni hwamo lutɨhwayo syoho hiꞌnjo hwoꞌmanji kako oso syoho soꞌno umoꞌnɨngkuhwosoꞌno hofiyoꞌno wolutɨhwano. \v 8 U aꞌamu fihwo kako nomꞌnimo usosofitofoꞌne syoho hiꞌnjo hwoꞌmanji kako oso syoho hisoꞌno umoꞌnɨngkuhwosoꞌno hofiyoꞌno usosofitofono. U aꞌamu fihwo kako nomꞌni aꞌamu somo umofonyo iyoꞌnjo somo yoꞌmayo uyo syohoꞌnjo hwoꞌmanji oso syoho hisoꞌno umoꞌnɨngkuhwosoꞌno kako sɨmeho wopɨngoꞌnji uyono. U aꞌamu fihwo kako aꞌamumo mokosyohumayoꞌne syoho hiꞌnjo hwoꞌmanji oso syoho hisoꞌno kako umoꞌnɨngkuhwosoꞌno kako aꞌamu somo hofiyoꞌno womokosyohumano. Aꞌamu fihwo kako konɨngkwaꞌwehuneꞌno hitoho ulofɨhwosoꞌno ufoꞌmano. Oso hisoꞌno kako sɨmonyo ihwosi kakimo ufoꞌmano. \s1 Aꞌamu somo sɨmeho uyo yahino neso olenoho. \p \v 9 Sekwo nomꞌne aꞌamu somo sɨmeho uyano lɨkujoso mangoꞌnohini lɨkutoho. Oꞌo, sɨmeho nehopi uyɨkuji ufoꞌmapmno. Sekwo yahino wonyo somneꞌno hohujo ikinjaofɨkuji yahino neꞌnjo wopɨngo somo aho yokumpohnꞌnyo fɨkesyohumamno. \v 10 Sekwo nomꞌne aꞌamu somneꞌno nelaꞌwehwo Jisas sɨmeho nejapɨwoꞌnɨngkiso hopaso sɨmeho afa ntoꞌno finɨmno. Sekwo nomꞌne aꞌamufe yofe hoꞌnomafɨkuji sekwo hofɨkineꞌno hwahopo pawomno. \p \v 11 Sekwo nakwoe Hwe Engo Anɨtu sohwoe syoho soꞌno semoꞌnɨngkuhwosoꞌno oso syoho hiso yokumpohnꞌnyo fiyɨmno. Poꞌnɨfo imoꞌnɨngkutoho. \p \v 12 Yoꞌmayo soꞌno Anɨtu wosejapmmo nalɨmentiso soꞌno maneꞌeno lɨhwasi sɨmeho wopɨngoꞌnji humehwasi wohontohumentɨhwano. Yoꞌmayo tango seꞌmahwoso soꞌno sekwo yokumpohnꞌnyo filohopmno. Engo lopahomo sekwo Mpohwo Anɨtumo jomo ulɨkuno. Oso yahino homo somo aho yokumpohnꞌnyo fɨkemokosyohumamno. \p \v 13 Anɨtuye aꞌamu neso hofɨko yoꞌmayo soꞌno umofonyo ikujoꞌno sekwo hofɨkimo komoꞌno ufoꞌmapmno. Aꞌamu ango kengopontaꞌangoso hofɨko sekumo seꞌmafɨkujoꞌno sekwo hofɨkimo wopɨngo ulohofɨkuji sekwoe angomo hofiyoꞌno utɨmapmno. \p \v 14 Aꞌamu sekumo wonyo selohofɨwoꞌnɨngkohofo somneꞌno sekwo hofɨkineꞌno Anɨtu kako hofɨkimo wopɨngo ulohofoꞌne jomo ulɨmno. Sekwo Anɨtumo hofɨkimo wonyo ulohofoꞌne jomo nulɨkutoho. Oꞌo, wopɨngo ulohofoꞌne jomo ulɨmno. \p \v 15 Aꞌamu somo yoꞌmayo wopɨngo uꞌmante soꞌno Anɨtumneꞌno sɨmonyo yalokwofo soꞌno sekwo hofɨkimo sɨmonyo fɨjoꞌnɨlohopmno. U aꞌamu somo yoꞌmayo tango uꞌmante soꞌno humotaho lɨkujoꞌno sekwo hofɨkimo humotaho fɨjoꞌnɨlɨmno. Sekwo nomꞌne aꞌamu somneꞌno huno syafɨsyɨkuji hupe hwanɨngo fongkiꞌnɨngkuji hwahopo pawomno. \v 16 Sekwo nomꞌne aꞌamu soꞌnji majopohiꞌnɨngkuji nomꞌne aꞌamu fehohnjo somneꞌno wonyo kuyoho. Sekwo nakwo paꞌnyo kuꞌmaho. Huno ose seyɨhwoloho. Oꞌo, sekwo aꞌamu hopiꞌnonohino somo sɨmeho afaꞌnohini uyɨmno. Sekwo sekwoe yofe somo nohoꞌnomaꞌnɨngkutoho. Oꞌo, sekwo nomꞌne aꞌamufe yoꞌmayo momayo ulohofiyɨmno. Sekwo huno ole eso nosyafɨsyɨkutoho. Nakwo hnꞌnwi hunoꞌnjɨꞌnwoho. Ose syafɨsyɨkutoho. \p \v 17 Aꞌamuso hofɨko sekumo wonyo selohofɨkujoꞌno sekwo yahino wonyo hofɨkimo aku nulohofɨkutoho. Oꞌo, sekwo yoꞌmayo yahino nomꞌne aꞌamuso oso yahino somneꞌno wopɨngofoho lɨwoꞌnɨngkohofo osoꞌnohini fiyɨmno. \v 18 Osoꞌno sekwo yoka soꞌnji ikujoho fongkiꞌnyo osoꞌno nosyafɨsyɨkutoho. Oꞌo, u sekwo sɨmeho inyoꞌne honɨngkano mawentɨhwosi ou sekwo nomꞌne aꞌamu somneꞌno sɨmeho afa inɨngkuji sekwo hofɨkoꞌnji sɨmeho pompenjiyoꞌnji ntoꞌno fosyohumamno. \v 19 U sekwo nje aꞌamu soku, nomꞌne aꞌamuso hofɨko sekumo wonyo selohofɨkujoꞌno osoꞌno sekwo oso yahino wonyo homo somo aku kengko kengkoꞌno nuyɨkutoho. Oꞌo, Anɨtu kako oso wonyo homo somo uhwonɨngkuhwosi sɨmeho tohino umnɨngkuhwosoꞌno kako oso wonyo homo somo aku kengko kengkoꞌno ulohofono. Oso aꞌamu Anɨtuye hungkuno mtɨꞌmokumentohofo sohwa ole mtɨꞌmokumentohofi, \q1 Oso yahino wonyo somo aku kengko kengkoꞌno ulohofososo nje syohoꞌnohinofoho. \q1 Oso hofɨkoe yahino wonyo homo somneꞌno ngko aku umonnoho. \p Anɨtu kako nakumo ose nalɨmentisofoho. \v 20 Nomꞌne hungkuno nalɨmentisoso olenoho. Jɨje mango sohwa hofɨko mijohoꞌno ikujoꞌno kɨko oso jɨje wosopayo hiso kakimo uyo. Kako mijoꞌno umoꞌnɨngkuhwosoꞌno kɨko mijo uyo. Ose isoꞌmanji kako kikimo wonyo kilohofoso soꞌno wonɨmango engo unɨmontonoho. \v 21 Oseso aꞌamu wonyo kilohofoso osoꞌno kɨko sɨmano hintotohino kumnyoꞌeno. Oꞌo, kɨko kakimo wopɨngo ulohofohojoꞌno kakoe sɨmeho pompengo ifɨsyɨmofohojoꞌno oso kakoe yahino wonyo somo nɨhuꞌnahone moiꞌwo wesojwaoꞌmomtonoho. \c 13 \s1 Aꞌamu nakumo nemokosyohumayo sohwamo enjwaꞌmo wohumano. \p \v 1 Nakwo aꞌamu hopiꞌnonohino hnꞌnwi nakwoe aꞌamu nemokosyohumayo sohwamo enjwaꞌmo wohumano. U nakwo huno ole wonayono. Olo nakwoe hwaho loponjo hwe engo sohwa hofɨko siki iꞌmofapinyo hwaꞌmaho. Oꞌo, Anɨtu kako hofɨkimo uhumajɨwoꞌnɨngkiso hwafoho. Oso hofɨkoe syoho iwoꞌnɨngkohofoso Anɨtu mtaꞌangofoho. \v 2 Aꞌamu fihwo kako nakwoe hwaho mokosyohumayo sohwoe hungkunomo haloho maposoꞌnjo hwotoho fewoꞌnɨngkiso sohwo kako oso yahino wopɨngo olo hwaho lopo nemokosyohumayoꞌne Anɨtu hoꞌnahumentiso somo hwotoho fewoꞌnɨngkiso hweho. Aꞌamu ose yoso sohwo kako oso kakoe wonyo hisoꞌno olo hwaho lopo tohino womaꞌmontonoho. \v 3 Aꞌamu ntoꞌno humawoꞌnɨngkohofoso hofɨko hwe engo hwaho mokosyohumayo sohwamneꞌno iyoho miyonehoho. Oꞌo, aꞌamu yahino wonyo iwoꞌnɨngkohofoso hofɨko hwe engo hwaho mokosyohumayo sohuneꞌno iyoho unalofoho. Ngko hwe engo hwaho mokosyohumayo sohuneꞌno iyoho miyoꞌnjo wohumamo lohoji kɨko honɨngkano ntoꞌnohino somo tɨfi finɨngkayo. Ose isosoꞌno hwe engo sohwo kako jɨje yofe wohoꞌnokumaꞌmtonoho. \v 4 Oso hwe engo hwaho mokosyohumayo huhwo sohwo Anɨtuye syohoꞌnjo hweho. Oso hwe engo sohwo kako kikimo nokufoꞌmahwosoꞌno kɨko wopɨngo wohumamonnoho. U kɨko yahino wonyoso yohoji kakineꞌno iyoho wakinono. Hwapɨngoso kakoe ahomo itokuso mokosyohumasoso siki momokosyohumuyoho. Oꞌo, Anɨtu aꞌamu honɨngkano wonyoꞌnjo somo tohino uyoꞌne syoho uyɨmentisofoho. \v 5 Osoꞌno nakwo nakwoe hwe engo sohumo enjwaꞌmo wohumano. Hwapɨngoso pehoꞌneto. Hwapɨngoso hufaꞌuyoho. Sɨmoꞌmo nakwo tohino momasoꞌnefoho. I osoꞌnohinɨꞌmaho. Oꞌo, nomꞌne ole, Anɨtu kako nakumo huno wopɨngo sɨmeho moꞌmo hoꞌnonahumentiso soꞌnefoho. Oso huno wopɨngoso, Wonyo kuyoho monalonehoho. Ose lɨhwasi aꞌamu nakwoe hwahopo mokosyohumawoꞌnɨngkohofo sohwafe honɨngkano hungkunomo hofiyoꞌno unɨngkowano. \p \v 6 Oseso oso hwapɨngo hufaꞌuyo soꞌno hwe engo sohwa hofɨko hamniyoho hoꞌnasiyoꞌne joho nalɨkujoꞌno uyantanoho. Hwapɨngoso oso aꞌamu hwaho mokosyohumayo sohwa hofɨko Anɨtuye syohoꞌnjo hwafoho. Osoꞌno hofɨkoe syoho soꞌno umoꞌnɨngkahonɨngki syoho yokumpohnꞌnyo yɨwoꞌnɨngkohofofoho. \v 7 Osoꞌno hwe engo sohwa hofɨko yoꞌmayo soꞌno sekumo hamniyoho joho selɨkujoꞌno sekwo uyɨmno. U sekwo hofɨkoe hungkunomo haloho pekuji hofɨkimo enjwaꞌmo humafɨkuji hofɨkoe yofe fohoꞌnomapmno. Hwapɨngoso hofɨko sekwoe hwe engo hwafoho. \s1 Pipi ihwasi inɨngkowanehwono honɨngkano neso mno. \p \v 8 Sekwo nomꞌne aꞌamufe yoꞌmayoso mpe hwangku ulohoꞌmneꞌeno lohoji umajo soꞌno aku komoꞌno uyo. Aku muyoso wopɨngoꞌmaho. Olo yahino lomo finɨngkamno. Anɨtu kako sekumo sɨmeho mɨkunɨmposo sejapɨwoꞌnɨngkiso soꞌno sekwo aꞌamu hopiꞌnonohino somo sɨmeho neꞌno neꞌno uyano lɨkuji neꞌno uyɨmno. Aꞌamu fihwo kako aꞌamu hopiꞌnonohino somo sɨmeho uyɨwoꞌnɨngkiso sohwo kako Anɨtuye honɨngkano hungkunomo ntoꞌno inɨngkowalofoho. \v 9 Anɨtuye honɨngkano hungkuno Mouses nejapmmentisoso olenoho. Kɨko ape mayo yahino osomo wonyo imokohotoho. Kɨko aꞌamu fonjasiyoꞌeno. Kɨko hufo iyoꞌeno. Kɨko nomꞌne aꞌamufe yoꞌmayo soꞌno hi kumoꞌnyoꞌeno. Oso honɨngkano hungkuno hisoꞌnji nomꞌne honɨngkano hungkuno Anɨtu nejapmmentiso soꞌnji hwapɨngoso angaꞌnohinoho. Oso hwapɨngo ne angaꞌnohino hiso olenoho. Sɨmeho kɨko inɨwoꞌnɨngkino paꞌnyoso kɨko nomꞌne aꞌamu hopiꞌnonohino somo sɨmeho uyo. \v 10 U aꞌamu kako sɨmeho nomꞌne aꞌamu somo uyoso sohwo kako hofɨkimo wonyo mulohofonehoho. Oso aꞌamu huhwo sohwo kako honɨngkano hungkuno hopiꞌnonohino somo tɨfi ntoꞌno inɨngkunyo hweho. \s1 Nakwo Anɨtuye honɨngkano somo tɨfi ntoꞌno unɨngkowano. \p \v 11 Osoꞌno sekwo nomꞌne aꞌamu somo sɨmeho uyɨmno. Olo sɨkuno nakwo humalohwono somneꞌno sekwo huno fɨsyafɨhupmno. Aꞌamu Anɨtuye yahino wopɨngo somo minɨngkayoꞌnjo yalokwofo soku sekwo saho fosyawotofo. Filɨkapmno. Jisas kako nakumo asomo netɨmayoꞌne sɨkunoso sawemo woꞌmentiso soꞌmaho. Oꞌo, olohonta mofoneponoho. Sɨmoꞌmo nakwo Anɨtuye hungkuno somo sɨmeho hiꞌntnnono uyomahonɨngkuhwoni sɨkuno piꞌnɨngo neyakoloꞌmentisofoho. I olohonta sɨkuno moiꞌwo umoꞌnɨmonto mofoneponoho. Oseso nomꞌne aꞌamumo sɨmeho yokumpohnꞌnyo uyɨmno. \v 12 Sɨkwoꞌmjohoso moiꞌwo umoꞌnɨmontonoho. Iyoho longkonyoso weꞌenepi walongkonɨmontonoho. Osoꞌno nakwo oso yahino wonyo somo hohujo ikinjaofɨhwasi nakwo Anɨtuye yahino wopɨngo somo unɨngkowano. \v 13 Osoꞌno nakwoe hano emoyoso aꞌamu hofɨko hano hinjopo emɨwoꞌnɨngkohofo hopaso nakwo honɨngkano ntoꞌnohino uyano. Aꞌamu hofɨko sɨkwoꞌmjohoꞌmo humalofoso hofɨko yokumpohnꞌnyo yohoꞌnontɨfi mijo yokumpohnꞌnyo nontɨfi nonilohofontɨfi aꞌmohufo yontɨfi hofɨko yoꞌmayo yahino wonyo soꞌnji syohiꞌnyo hutoꞌnɨkwoꞌmantɨfi yoka hnnontɨfi hofɨko aꞌamu nomꞌnefe yoꞌmayo hoꞌyango soꞌno hi umoꞌnɨwoꞌnɨngkohoho. Osoꞌno nakwo oso yahino hiso nɨhuꞌnahone nohoꞌnaofɨhwosi apaꞌno miyanehwono. \v 14 Oꞌo, nakwo nakwoe Hwe Engo Jisas Kɨlaisɨye yokumpohnꞌnyo nomehwasi kakoe yahino wopɨngoꞌnohino somo unɨngkohwano. Nakwo nakwoe sɨmeho yoꞌmayo wonyoso umo lososo miyanehwono. \c 14 \s1 Sekwo nomꞌne aꞌamufe yahino somneꞌno sitofo ulɨkutoho. \p \v 1 Aꞌamu fihwo kako Anɨtumneꞌno huno weꞌeꞌnohino tɨpemaso sohumo sekwo kakimo ole ulɨkutoho, Kɨko huno kengo kengoꞌnjo sohwosi iꞌwaho fiyo. Ose ulɨkutoho. Oꞌo, sekwo kakimo nutɨmafɨkuji ole ulɨmno, Nakwo Anɨtumo sɨmeho hiꞌntnnono uyɨwoꞌnɨngkuhwone hnꞌnnonji Anɨtu kakoe yofe wohoꞌnomano. Ose ulɨmno. I osoꞌno sekwo kakoe huno kengo kengo soꞌno yoka ulɨkutoho. \v 2 Aꞌamu fihwo kako Anɨtuye huno engo tɨpemaso sohwo kako yoꞌmayo nonyo wosopayo tongo fehohnjo soꞌno kako humaho humawoꞌnɨngkiso hwoꞌmaho. Oꞌo, kako yoꞌmayoso tohoꞌnohini nɨwoꞌnɨngkiso hweho. I hwe fihwo kako Anɨtuye huno weꞌeꞌnohini tɨpemaso sohwo kako yoꞌmayo tongoso humaho humawoꞌnɨngkiso hweho. \v 3 I hwe kako tongo oso yoꞌmayoso nɨwoꞌnɨngkiso osohwo kako nomꞌne aꞌamu tongo oso yoꞌmayoso manɨwoꞌnɨngkiyohofo somo sitofo mulonehoho. I osoꞌno oso aꞌamu tongo oso yoꞌmayoso manɨwoꞌnɨngkiso sohwo kako oso aꞌamu tongo oso yoꞌmayo nɨwoꞌnɨngkiso oso huneꞌno, Kɨko wonyo hwosoho, ose ulohotoho. Oꞌo, aꞌamu huhwo sohwaꞌu siko Anɨtuye aꞌamu hwaꞌuyoho. \v 4 U kɨko aꞌamu tɨhwosilo nomꞌne aꞌamu sohwoe syoho ulohofiyo sohwoe syoho iyosoꞌno kɨko syoho wonyo yalokuno, ose ulɨmontaho. Oꞌo, awonoho. Oso hwe huhwo sohumo mokosyohumayo sohwo kako ulɨmontono, Kɨko syoho wonyo yalokuno, wopɨngo yalokuno, eso kakoe hwe engo sohwo ulɨmontonoho. Oso paꞌnyoso Anɨtuye aꞌamu huno kengo kengoꞌnjo sofe hwapɨngoso Anɨtuyoho. Oso huhwo sohwafe hwe engo Anɨtu huhwo sohwo kako kakineꞌno tɨfi inɨngkayoꞌne syoho iyosoꞌno hofɨkimo yokumpohnꞌnyo umokumontonoho. Osoꞌno kako hofɨkimo yokumpohnꞌnyo sosofitohmmokosyohumentanɨngkuhwosi hofɨko yokumpohnꞌnyo wolohofantɨfeho. Mopɨwahupitnnehofo. \p \v 5 Aꞌamu fihwo kako huno ole wosyafɨhuꞌmontonoho. Olo sɨkuno loso sɨkuno engomnoho. Osoꞌno ngko olo sɨkuno losomo Anɨtumneꞌno syafɨsyɨꞌmo iyoho wohumamo. Ose syafɨsyɨhwosoꞌno nomꞌne aꞌamu sohwo kako ole walɨmontonoho. Sɨkuno hopiꞌnonohinoso afaꞌnohinofoho. Osoꞌno ngko sɨkuno hopiꞌnonohinomo Anɨtumneꞌno wosyafɨhuꞌmonnoho. I osoꞌno sekwo aꞌamu angaꞌno angaꞌnohino soku olo hungkuno hilo soꞌno huno ntoꞌno syafɨsyɨkujoꞌno Anɨtu kakoe hunomo nosetɨhwahwosoꞌno sekwo osomnohini hmnɨngkamno. \v 6 Aꞌamu angaꞌnohino fihwo kako olo sɨkuno nje hwe engo sohwoe yofe hoꞌnomayoꞌne Sɨkuno Engofoho lonto iwoꞌnɨngkiso hweho. Aꞌamu nomꞌnihwo kako yoꞌmayo tongo oso yoꞌmayoso nɨwoꞌnɨngkiso sohwo kako kakoe hwe engo sohuneꞌno syafɨsyonto nɨwoꞌnɨngkiso hweho. Ou, kako kakoe Hwe Engo Anɨtuneꞌno jomo ulonto nɨwoꞌnɨngkiso hweho. U aꞌamu kako yoꞌmayoso manyoꞌnjo iwoꞌnɨngkiso osohwo kako kakoe Hwe Engo sohuneꞌno huno syafɨsyonto kako yoꞌmayoso humaho humawoꞌnɨngkiso hweho. Osoꞌno kako huhwo Anɨtumo isamoyoka ulɨwoꞌnɨngkiso hweho. \p \v 7 Nakwoe humayo soꞌnji nakwoe poyo peꞌnyo soꞌnji oso hisoꞌno nakwo nakwoe hunoso momokosyohumunilohwono. \v 8 Oꞌo, awonoho. Anɨtu kakoꞌnohini nakwoe sɨkunoso mokosyohumawoꞌnɨngkisofoho. Anɨtu kako nakumo songo fosyohumamno ose nelahonɨngki nakwo songo nohumehwasi kakoe hungkunomo unɨngkohwono. U Anɨtu kako ole naloso, Sekwo poyo peꞌnɨmno nalososo u nakwo poyo wopeꞌnantanoho. U nakwo poyo peꞌnasoso u nakwo songo humasoso nakwo Anɨtuye aꞌamuꞌnwoho. \v 9 Kɨlais kako poyo peꞌnonto apaꞌno songo lɨkaꞌmentiso osoꞌno kako aꞌamu poyo peꞌnɨmentohofo soꞌnji nakwo aꞌamu songo humalohwone hnꞌnnonjiye Hwe Engo hweho. \p \v 10 I osoꞌno sekwo soku nomꞌne aꞌamu sofe yahino kengo somo uhwonontɨfi oso sekwoe yahinoso wonyofoho eso pehoꞌno lalokwofo. I osoꞌno sekwo soku, nomꞌne aꞌamu somneꞌno sitofo pehoꞌno ulalokwofo. Sekwo huno seyohoho. Hwangku nakwo Anɨtuye sɨmanopo lohofɨhwasi nakwoe hungkuno soꞌno Anɨtu kako ikwolofonefoho. \v 11 Oso hungkuno selalokwe soꞌno aꞌamu Anɨtuye hungkuno mtɨꞌmokumentohofo huhwanji olo soꞌno mtɨꞌmokumentohofi, \q1 Hwe Engo Anɨtu sohwo kako ole lɨmento, Ngko songo humale sohwoꞌni hungkuno nehopiꞌnohini selalokweno. \q1 Oso sekwo huno waseyono. Hungkuno hiso ne umoꞌnɨmontonoho. \q1 Hwangku sohonta aꞌamu hopiꞌnonohinoso hofɨko nje yofe hoꞌnonɨmafɨkuji hofɨko ngkineꞌno hwomtame wontohofantɨfeho. \q1 Oseso aꞌamu hopiꞌnonohinoso hofɨko ngkimo wontantɨfeho. Kɨko Anɨtu ne hwosoho. Ose wontantɨfeho. \p Ose mtɨꞌmokumentohofofoho. \p \v 12 Osoꞌno nakwo huno ole nayohoho. Hwangku sohonta nakwo angaꞌno angaꞌnohino hnꞌnwi nakwoe yahino iwoꞌnɨngkuhwone soꞌno nakwoe Anɨtumo nakwoe yahino hwapɨngo soꞌno yoloho wolɨjwaofantanoho. \s1 Nakwo aꞌamu Anɨtumo sɨmeho uyɨwoꞌnɨngkuhwone hnꞌnwiye yahinoso aꞌamu Anɨtu mneꞌno huno weꞌe unyo somo wonyo umokuhwaloho. \p \v 13 Nakwo aꞌamu Anɨtumo sɨmeho uwoꞌnɨngkuhwone hnꞌnwi nomꞌne aꞌamu hofɨkoe yahino kengo kengoꞌnjo somneꞌno huno wonyo nosyofɨsyɨhwaloho. Oꞌo, nakwo huno ole wosyofɨsyano. Ngko olo yahino loso iꞌmeꞌno nomꞌne aꞌamuso hofɨko nonehonɨngkuji hofɨko nje yahino homo somo wonyofoho ko lɨkuji hofɨko nnɨngkapɨkuji hofɨkoe huno wonyo imokinɨfitnnoho lɨꞌmo oso hiso ngko mimnehono. U ngko yoꞌmayo iwoꞌnɨngkohe soꞌno aꞌamu nomꞌneso hofɨko Anɨtuye honɨngkano mtaꞌni pɨwahupitnnoho lɨꞌmo oso hiso apaꞌno mimnehono. \v 14 Nje Hwe Engo Jisas kako ngkimo entɨhwamaso soꞌno ngko huno ntoꞌno ole niyohoho. Yoꞌmayo Anɨtu nakuneꞌno nonyo wosopayo hoꞌnahumentisoso fehohnjo wonyoꞌnjo hoꞌnahumentisoꞌmaho. Oꞌo, wopɨngoꞌnohinifoho. I osoꞌno hwe fihwo kako huno ole syofɨsyalofoho. Ngko olo hiloso nɨmeso nje honɨngkanoso wonyo umoꞌnɨmontonoho. Kako huno ose syafɨsyososo u kako nosoꞌmanji kakoe honɨngkano hiso nɨhuꞌno wonyo umoꞌnɨmtonoho. \v 15 U kɨko yoꞌmayo wosopayo nɨwoꞌnɨngkino somo nomꞌne aꞌamu hofɨko nokohonɨngkuji hofɨkoe sɨmeho tango uyosoꞌno u kɨko oso wosopayo hiso neꞌno nonji oso aꞌamu homo somo kɨko sɨmeho muyalokuyohino. Kɨlais kako oso aꞌamu homo somneꞌno asomo utɨmayoꞌne poyo peꞌnɨmentiso osoꞌno kɨko oso wosopayo hiso neꞌno nonɨngkiji kɨko nomꞌne aꞌamumo wonyo umokohotoho. \v 16 Kɨko yoꞌmayo yahino iwoꞌnɨngkino soꞌno wopɨngofoho huno ose kihwosoꞌno aꞌamu nomꞌneso hofɨko kikimo nokohonɨngkuji wonyofoho kilɨkujoꞌno kɨko oso yahino hiso apaꞌno yohotoho. \v 17 Nakwo Anɨtumo enjwaꞌmo humalohwone hnꞌnwi nakwo pehoꞌno humalohwono. Yoꞌmayo nonyo wosopayo nyoꞌnetaho. Yoꞌmayo mijo nyoꞌnetaho. Oꞌo, oseꞌneꞌmaho. Nakwo Anɨtumo enjwaꞌmo humalohwone hwapɨngoso olenoho. Anɨtu kakoe Towahuno Wopɨngo nakwoe sɨmeho moꞌmo humaso soꞌno kako honɨngkano ntoꞌno inɨngkayo soꞌno nefoꞌmawoꞌnɨngkisofoho. Kako nakwoe sɨmeho pompenjiyo ifɨsyonamofɨwoꞌnɨngkisfoho. Kako nakwoe sɨmeho wopɨngo namokuwoꞌnɨngkisofoho. Osoꞌno nakwo nomꞌne aꞌamumo wopɨngoꞌnohini ulohofano. \v 18 Aꞌamu ose iwoꞌnɨngkiso sohwo kako Jisas Kɨlaisɨye syoho ulohofiyo ne hweho. Oso aꞌamu huhwo sohuneꞌno Anɨtu kako kakoe sɨmeho wopɨngo umoꞌnalofoho. Aꞌamu nomꞌneso oso hwe huhwo sohumo uhwonontɨfi hwe wopɨngo hweho lalokwofo. \p \v 19 Nakwo angaꞌno angaꞌnohino hnꞌnwi nakwo huno olo soꞌno wosyofɨsyano. Nakwo sɨmeho afa unano. Yoꞌmayo yahino nakwoe sɨmeho afa namokuwoꞌnɨngkiso yahinoso yokumpohnꞌnyo uyano. Osoꞌnji yoꞌmayo yahino nakwo aꞌamu Anɨtumneꞌno uhuꞌmokuwoꞌnɨngkuhwone hnꞌnwiye sɨmeho hiꞌntnnono uyoso yokumpohnꞌnyo namokiyoꞌneso uyano. \v 20 Aꞌamu huno kengo kengoꞌnjo sofe sɨmeho moꞌmo Anɨtu kakoe yahino wopɨngoso utɨhwayoꞌne syoho engo yalofoho. I osoꞌno aꞌamu fehohnjoso hofɨko huno ole syofɨsyalokwofo, Nakwo nonyo wosopayo fehohnjoso nasoso nakwoe yahinoso wonyo umoꞌnɨmontonoho. Aꞌamu fehohnjoso ose syofɨsyalokwofo. Oseso nakwo huno nayohoho. Yoꞌmayo nonyo wosopayo yoꞌmayo tongoso Anɨtu nakwo nyoꞌneꞌno hoꞌnahumentisofoho. I osoꞌno oso wosopayo soꞌno aꞌamu fehohnjo manyoꞌnjo humaho humawoꞌnɨngkohofo somo nakwo nɨkwato lohofasoso aꞌamu hiso hofɨkoe hunoso wonyo imoꞌnɨngkuhwosoꞌno u hofɨkoe sɨmeho moꞌmo Anɨtu syoho yalokunjo somo nakwo wonyo umokantanoho. Ose ihwasoꞌno nakwo hiꞌnnonji honɨngkano wonyomo unɨngkowantanoho. \v 21 Huno wopɨngoso olenoho. U yoꞌmayo yahu tongo nɨwoꞌnɨngkoheso yoꞌmayo mijo nɨwoꞌnɨngkoheso yoꞌmayo yahino iwoꞌnɨngkoheso osoꞌno nomꞌne aꞌamu sohwo kako ngkimo nohonososo yahino hiso wonyofoho ko lɨhwosi ngkimo nnɨngkapeꞌmanji kakoe yahino wonyo imoꞌnonoho lɨꞌmo ngko kakoꞌnji nohumahmꞌmo oso yahino hiso apaꞌno mimnehono. Oso huno hiso wopɨngofoho. \v 22 Oso yoꞌmayo yahino hisoꞌno Anɨtu kakoe hunoso kijapososo oso hunoso sikoeꞌnohinofoho. Nomꞌne aꞌamu somneꞌno yoloho lɨjwaofohotoho. Kɨko yoꞌmayo yahino iwoꞌnɨngkinoso yoꞌmayo nonyo wosopayo nɨwoꞌnɨngkino soꞌno jɨje sɨmehoso wonyofoho mahnnyoꞌmanji kɨko sɨmonyo fiyo. \v 23 Aꞌamu fihwo kako wosopayo nyoꞌne soꞌno u yoꞌmayo yahino iyosoꞌno wonyofoho ko lɨhwosi yoso sohwo kako yahino wonyoꞌnjo hweho. Hwapɨngoso yoꞌmayo iwoꞌnɨngkuhwone soꞌno nakwo sɨmeho angaꞌnohinoꞌnji ole syafɨsyɨwoꞌnɨngkuhwono. Olo yahino loso ntoꞌnohinoho. Ose syofɨsyontani iwoꞌnɨngkuhwoneso oso yahinoso wonyo anefoho. I nakwoe sɨmehomo huno hufaꞌuyoꞌnjoꞌmanji u oso yahino hiso yasoso wonyofoho. \c 15 \s1 Nakwo Kɨlaisɨye yahinomo unɨngkowano. \p \v 1 Nakwo Anɨtuye huno engo tɨpemaꞌnyo hnꞌnwi nakwo nomꞌne aꞌamu Anɨtuye huno weꞌeꞌnjo somo yokumpohnꞌnyo utofano. Oso aꞌamu homo somo yoꞌmayo tango hofɨkimo uꞌmasoso hofɨkoꞌnohini intofoso hopoꞌmaho. Nakwo hofɨkimo ufoꞌmano. Nakwo nakwoe yoꞌmayo yahino osomnohini huno syafɨhuꞌnɨngkuhwaloho. \v 2 Nakwo aꞌamu angaꞌno angaꞌnohino hnꞌnwi nakwoe humayoꞌnohini somneꞌno huno syofɨhuꞌnɨngkuhwaloho. Oꞌo, nakwo aꞌamu hopiꞌnono Anɨtumo sɨmeho unyo somo ufoꞌmano. Oseso nakwo hofɨkimo ufoꞌmehwasoꞌno hofɨko Anɨtuye yahino wopɨngo ne somo inɨngkakuji hofɨko yokumpohnꞌnyo wolohofantɨfeho. \v 3 Osoꞌno nakwo huno nayohoho. Kɨlais kako kakoe humayo soꞌno syafɨhuꞌnɨmentisoꞌmaho. Oꞌo, kako nakuneꞌno syonafɨsyonto hwahopo pmmentisofoho. Kɨlaisɨye yahino hisoꞌno hohonta aꞌamu Anɨtuye hungkuno mtɨꞌmokumentohofo sohwa ole mtɨꞌmokumentohofi, \q1 Aꞌamu kikineꞌno hungkuno wonyo kilɨfijoso oso hofɨkoe wonyo hungkuno huhwo sohwo ngkimo ifehuꞌmokanɨsyohoho. \p Oso hungkuno hiso Kɨlaisɨmneꞌno mtɨꞌmokumentohofofoho. \v 4 Oso aꞌamu Anɨtuye hungkuno mtɨꞌmokumentohofo sohwa hofɨko oso hungkuno hopiꞌnono hiso nakwo Anɨtumneꞌno huno tɨpemayoꞌne mtɨꞌmokumentohofofoho. Oso hungkuno hiso nakumo yokumpohnꞌnyo nasosofitofoꞌnefoho. Osoꞌno nakwo Anɨtumneꞌno yokumpohnꞌnyo lohofontani nakumo Anɨtu asomo netɨmayoꞌne hontohumalohwono. \v 5 Anɨtu kako nakumo yokumpohnꞌnyo nasosofitofoꞌne sohwo kako nakwo yokumpohnꞌnyo lohofoꞌne nefoꞌmawoꞌnɨngkiso hweho. Osoꞌno kako nakumo Kɨlais Jisasɨye hunomnohini nehopi inɨngkohwasi oso huno homo somnohini aho yokumpohnꞌnyo kemokosyohumayoꞌne wonefoꞌmaꞌmontonoho. \v 6 Oseso sekwo sɨmeho afa inɨngkuji sekwoe huno angaꞌnohino soꞌnji sekwo Anɨtuye yofe fohoꞌnomapmno. Oso Anɨtu huhwo sohwo kako nakwoe Hwe Engo Jisas Kɨlaisɨye kanɨngkwohweho. \s1 Kɨlais kako Jutafe temtitofo osomnohini ufoꞌmawoꞌnɨngkisoꞌmaho. Oꞌo, temtitofo hopiꞌnonohino somo ufoꞌmawoꞌnɨngkisofoho. \p \v 7 Jisas Kɨlais nakumo kakoe aꞌamu ne imoꞌnyoꞌne netɨmaꞌmentiso hopaso nakwo nomꞌne aꞌamu huno engoꞌnji huno weꞌeꞌnjo somo sɨmeho afa inyoꞌne utɨmano. Osoꞌno nomꞌne aꞌamuso hofɨko nakumo nahonɨngkuji Anɨtuye yofe wohoꞌnomantɨfeho. \v 8 Hohonta Anɨtu aꞌamu Juta sofe ajuyohwosamo hungkuno uyɨmentiso soꞌno Kɨlais kako oso hungkuno hiso ne imoꞌnyoꞌne aꞌamu Jutafe syoho ulohofiyo imoꞌnɨmentisofoho. \v 9 Osoꞌnohinɨꞌmaho. Oꞌo, Anɨtuye hitoho engoso aꞌamu temtitofo kengo kengo hiꞌnjimo ifehuꞌmokasyɨhwosi hofɨko hi Anɨtumo sɨmeho wopɨngo uyɨfitnneꞌento Jisas pmmentisofoho. Aꞌamu Anɨtuye hungkuno mtɨꞌmokumentohofo sohwa ole mtɨꞌmokumentohofi, \q1 Oseso ngko jɨje hungkunoso aꞌamu temtitofo kengo somo ulɨmonnoho. \q1 Ngko jɨje yofe hoꞌnomayoꞌne ta walɨmonnoho. \p \v 10 Nomꞌnepo ole mtɨꞌmokumentohofi, \q1 Sekwo aꞌamu temtitofo kengo sɨkunonji sekwo aꞌamu Juta Anɨtu sehwosopoꞌmentiso osɨkunonji sekwo Anɨtumneꞌno sɨmonyo fiyɨmno. \p \v 11 Nomꞌnepo ole mtɨꞌmokumentohofi, \q1 Sekwo aꞌamu temtitofo kengo soku sekwo Anɨtuye yofe fohoꞌnomapmno. \q1 I aꞌamu hopiꞌnonohino soku sekwo Anɨtuye yofe engoso fohoꞌnomapmno. \p \v 12 Nomꞌnepo Aisaiya kako Kɨlaisɨmneꞌno ole mtɨꞌmokumento, \q1 Aꞌamu fihwo Juta mtaꞌango sohwoe yofe Jesi oso hwoe imu sohwa mtaꞌni Hwe Engo imoꞌnonefoho. Oso hwe engo huhwo sohwo kako oso temtitofo kengo sofe Hwe Engo hweho. \q1 Hofɨko kakimo sɨmeho uyɨkujoꞌno hofɨkimo asomo utɨmayoꞌne wohontohumantɨfeho. \p Aisaiya ose mtɨꞌmokumentisofoho. \v 13 Osoꞌno Anɨtu kako nakwoe sɨmeho hiꞌntnnono uyoꞌneso hwapɨngo hweho. Nakwo Anɨtumo sɨmeho hiꞌntnnono uyɨwoꞌnɨngkuhwone sohumo kako nakumo asomo netɨmayoꞌne hontohumalohwono. Osoꞌno sekwoe sɨmeho wopɨngo soꞌnji sekwoe sɨmeho pompenjiyo soꞌnji Anɨtu kako engo wosejapono. Osoꞌno sekwo Anɨtuye Towahunofe yokumpohnꞌnyo nomafɨkuji yoꞌmayo Anɨtu sekumo wopɨngo waselohoꞌmo selɨmentiso soꞌno sekwo sɨmonyo fiyɨmno. \s1 Poul kako Anɨtuye syoho iwoꞌnɨngkiso soꞌno kako sɨmonyo imentisofoho. \p \v 14 U nje aꞌamu soku, ngko olo soꞌno huno niyohoho. Sekwo Anɨtuye yahino wopɨngo soꞌnji kakoe huno engo notɨpemantɨfi sekwo Anɨtuye hungkuno wopɨngoso lutɨhunalokwofo. Osoꞌno sekwo foꞌmo foꞌmaꞌnyo hofiyo lohoꞌnalokwofo. \v 15 I osoꞌno ngko olo iyoswo fehohnjo semtɨꞌmokiyalokwe loso sekwoe huno somo huno sefohotofoꞌneso ngko hungkuno yokumpohnꞌnyo selalokweso ngko olo hungkuno hiloso mtɨꞌmokalokwe soꞌno ngko iyoho mannyofoho. Hwapɨngoso Anɨtu kako ngkimo olo syoho wonyoangkafo hiloso ntapmmentisofoho. \v 16 Oseso ngko Kɨlais Jisasɨye syoho ulohofiyo sohwoꞌni ngko sekwo aꞌamu temtitofo kengo sokuneꞌno Anɨtuꞌnji ufohiꞌnyoꞌne syoho hopa yonji ngko kakoe hungkuno wopɨngoso selalokweno. Ngko olo soꞌno nɨmoꞌnɨngkohoho. Aꞌamu temtitofo kengo kengoso hofɨko Anɨtumo uꞌmayoꞌne nɨmoꞌnɨngkohoho. Anɨtu kakoe Towahuno wopɨngo sohwo aꞌamu homo somo wopɨngo umokahonɨngkuhwosi Anɨtu kakoe sɨmehoso wopɨngo umoꞌnɨmontonoho. \p \v 17 Ngko olo syoho Kɨlais Jisasɨꞌnji Anɨtumneꞌno yalokuhwoyo soꞌno ngko sɨmonyo yalokweno. \v 18 I osoꞌno ngko yoꞌmayo syoho nje yokumpohnꞌnyoꞌnji iwoꞌnɨngkohe soꞌno maselɨmnehono. Oꞌo, yoꞌmayo syoho Kɨlais kakoꞌnohini iwoꞌnɨngkiso soꞌno aꞌamu temtitofo kengo kengoso hofɨko Anɨtuye hungkunomo haloho pentɨfi tɨfi inɨngkawowoꞌnɨngkohofo soꞌno waselɨmonneꞌno yohono. \v 19 Kɨlais kakoe yokumpohnꞌnyo nomꞌne aꞌamu somo itɨhwayoꞌne ntopahonɨngki yoꞌmayo kengo kengo wonyoangkafo aꞌamu miyɨwoꞌnɨngkohofoso ngko imentohefoho. Oso hiso Anɨtuye Towahuno sohwo ngkimo nɨfoꞌmahonɨngki ngko Kɨlaisɨye hungkuno wopɨngoso ango Jelusalem mtaꞌni emaꞌmentoheso ango homo homo neꞌno ulɨmɨwenji hwaho Ililikom osopo esojwaoꞌmentohefoho. Hungkuno fehohnjo hiyaso mohoꞌnahumentohefoho. Oꞌo, Kɨlaisɨye hungkuno hopiꞌnonohinoso umentohefoho. \v 20 Ngko olo soꞌno nɨmoꞌnɨmentisofoho. Aꞌamu ango kengo kengoꞌmjo somo Kɨlais kakoe yofe mupaꞌnyoꞌnjo somo kakoe hungkuno wopɨngoso lɨkuꞌmofoꞌne nɨmoꞌnɨmentisofoho. Nomꞌne aꞌamuso hofɨko Anɨtuye hungkunoso nto lutɨhwafijo somo oso aꞌamu homo somo ngko apaꞌno molutɨhwamnehono. \v 21 Oꞌo, aꞌamu Anɨtuye hungkuno mtɨꞌmokumentiso Aisaiya osohwo kako hungkuno ole mtɨꞌmokumento, \q1 Aꞌamu hofɨko kakineꞌno mupaꞌnyoꞌnjoso hofɨko upoꞌnantɨfeho. \q1 Osoꞌno hofɨko kakoe hungkunoso nupaꞌnɨngkuji hofɨkoe hunoso itoꞌno uyɨmontonoho. \p Aisaiya ose mtɨꞌmokumentisofoho. \s1 Poul kako aꞌamu Loum somo uhwonɨꞌmo osopo ntaꞌni hwaho Sɨpen osopono wamo lɨmentisofoho. \p \v 22 Oseso ngko sekwoe ango sopono woseꞌmaꞌmonji ko yontnneso olo syoho yalokwe hilo kako ngkimo nɨkilojɨpeehonɨngki ngko sekumo moseꞌmasoꞌnjo imentohefoho. \v 23 Soswo piꞌnɨngo engo somo ngko sekumo woseꞌmaꞌmonji imote sohwoꞌni i olohonta ngko olo hwaho lopo nje syohoso moiꞌwo esojwaoꞌmaleno. Osoꞌno olohonta ngko sekumo woseꞌmaꞌmonnoho. \v 24 Oseso ngko sekumo sɨmoꞌmo sehonɨꞌmo tɨfi sohonta ngko hwaho nomꞌne Sɨpen sopono wamonnoho. I osoꞌno ngko sekwoꞌnji weꞌenehwo nohumahmꞌmo nje sɨmeho wopɨngo kakiꞌno wanɨmoꞌnono. I osohonta sekwo ngkimo hwaho Sɨpen honɨngkanoso ntɨhwafɨkujoꞌno ngko wamonnoho. \p \v 25 I osoꞌno sɨmoꞌmo ngko Anɨtuye aꞌamu Jelusalem humayo yoꞌmayo umofonyo inyo somo hamniyoho yoꞌmayoso wosɨyohojamonnoho. \v 26 Aꞌamu Masetouniya soꞌnji Ngkɨlik soꞌnji hofɨko Anɨtumo sɨmeho uyɨwoꞌnɨngkohofoso hofɨko hofɨkoe yoꞌmayo yoꞌmayoso nuhuꞌmokontɨfi Anɨtuye aꞌamu Jelusalemmjo somo hofɨko yoꞌmayo soꞌno umofonyo iwoꞌnɨngkohofo somneꞌno ufoꞌmayoꞌne hungkuno nano mtitoꞌmalofofoho. \v 27 Oso aꞌamu somo foꞌmayoꞌne mtitoꞌmalofoso wopɨngofoho. Oseso sɨmoꞌmo aꞌamu Jelusalemmjoso hofɨko Anɨtuye hungkuno upaꞌnontɨfi hofɨko aꞌamu temtitofo kengo somo hofɨkoe huyoꞌmangomo ufoꞌmayoꞌne hofɨko aꞌamu Anɨtuye hungkuno ujoꞌne uhwatɨmentohofofoho. Osoꞌno aꞌamu temtitofo kengoso hofɨko olohonta aꞌamu Jelusalemmjo somo aku ufoꞌmayoꞌne yahinoso ntoꞌnohinofoho. \p \v 28 Yoꞌmayo hoꞌyango oso aꞌamu hiso hofɨko huꞌmokahinnyoso ntopahonɨngkofi ngko Jelusalemmjo aꞌamu sofe ahomo wohoꞌnahumonneꞌno yohono. Oso syoho hiso moiꞌwo esojwaohmꞌmo ngko sekwoe ango sopo noseꞌmahmꞌmo osohonta ngko hwaho Sɨpen osopono wamonnoho. \v 29 Olo soꞌno ngko huno niyohoho. U ngko sekumo seꞌmaꞌmeso u Kɨlais kako nakumo wopɨngo nalohofɨhwosoꞌno nakwo wonyoangkafo wohumantanoho. \p \v 30 U nje aꞌamu soku, ngko olo soꞌno nɨmoꞌnɨngkohoho. Nakwoe Hwe Engo Jisas Kɨlais osohwo kako nakumo wopɨngo nalohoꞌmentiso soꞌno kakoe Towahuno Wopɨngo sohwo nakwoe sɨmeho moꞌmjo somo ujo entohojwo nasɨwoꞌnɨngki sohweho. Sekwo ngkineꞌno Mpohwo Anɨtu kako ngkimo nɨfoꞌmayoꞌne jomo yokumpohnꞌnyo ulɨmno. \v 31 Aꞌamu hwaho Jutiya humalofoso hofɨko Anɨtuye hungkunomo hwotoho fewoꞌnɨngkohofo somneꞌno sekwo huno syafɨsyɨkuji, u oso aꞌamuso hofɨko Poulɨmo tohino uyɨfitnnoho lɨkuji osoꞌno sekwo ngkimo nɨfoꞌmayoꞌne Anɨtumo jomo yokumpohnꞌnyo ulɨmno. Oso hamniyoho yoꞌmayo aꞌamu uhuꞌmokumalofoso ngko Jelusalemneꞌno nomotasɨꞌmeꞌno hofɨko nuhwonɨngkuji hofɨkoe sɨmeho wopɨngo umoꞌnɨngkuhwosoꞌno womantɨfeho. Osoꞌntnneꞌno sekwo Mpohumo jomo ulɨmno. \v 32 Oseso Anɨtu kako olo soꞌno umoꞌnosoꞌmanji ngko sɨmeho wopɨngoꞌnji noseꞌmahmꞌmo sekwoꞌnji ngko usijoꞌno weꞌenehwo nohumahmꞌmo ngko nje huyoꞌmango yokumpohnꞌnyo womaꞌmonnoho. \p \v 33 Anɨtu kako nakwoe sɨmeho pompengo ifisyonafɨwoꞌnɨngkiso hwapɨngo sohwo kako sekwo aꞌamu hopiꞌnonohino sokunonji wohumano. Nehopeho. \c 16 \s1 Poul kako hwe moyaꞌmi piꞌnɨngo engo somo nje aꞌamu kuyoho ulɨmentisofoho. \p \v 1 Nakwoe nampohwo Fipisi kako aꞌamu Senɨkɨliya oso ponjoso hofɨko Anɨtu neꞌno uhuꞌmokuwoꞌnɨngkohofo somo ufoꞌmawoꞌnɨngkisosi kako sekumo seꞌmahwosoꞌno sekwo kakimo wopɨngo ulohopmno. \v 2 Oso aꞌmu Fipi kako Anɨtuye syoho ulohofiyosi kako sekwoꞌnji humahwosoꞌno kako Kɨlaisɨmo sɨmeho hiꞌntnnono uyalokuso soꞌno sekwo sekwoe senampi ne paꞌnyo umoꞌnono. Sekwo kakimo wopɨngo ulohofɨkuji umokosyohumamno. U kako yoꞌmayo osoꞌno umofonyo ihwosoꞌno sekwo kakimo ufoꞌmapmno. Hwapɨngoso kako hwe moyaꞌmi piꞌnɨngo engo somo ufoꞌmanto ngko huhwoꞌnɨmo nɨfoꞌmawoꞌnɨngkisiyoho. \p \v 3 Oso aꞌmu Pɨlisilaꞌnji kakoe hwehwo Akwilaꞌnji osiyaꞌuꞌnji siko ngkoꞌnji Kɨlais Jisasɨye syoho afaꞌnono iwoꞌnɨngkuhwone yaꞌuyoho. Oso hisiyaꞌumneꞌno nje aꞌamu yaꞌuyoho ulalokweno. Osoꞌno sekwo sikimo njimno. \v 4 Siko ngkimo nɨfoꞌmaꞌmentisiyo soꞌno aꞌamu nomꞌneso hofɨko sikimo wofonjosyano lahonɨngkofi siko poyo imoꞌnyoꞌneso siko iyoho miyoꞌnjo imentisiyefoho. Osoꞌno ngkoꞌnohini isamoyoka mulalokuyohono. Oꞌo, aꞌamu temtitofo kengo kengo hopiꞌnonohinoso hofɨko Anɨtumo sɨmeho uyalokwofoso hofɨko osiyaꞌumo isamoyoka mɨkunɨmposo ulalokwofo. \v 5 Oso aꞌmu siyaꞌuye ango somo aꞌamu hofɨko Anɨtumneꞌno uhuꞌmokuwoꞌnɨngkohofo osomneꞌno nje aꞌamufo ulalokweno. Sekwo hofɨkimo njimno. \p Oso hwe Epinitas sohwo kako nje aꞌamu ne hweho. Osohwo kako hwaho Esiya sopo humanto kako aꞌamu Anɨtumo sɨmeho muyoꞌnjo sohonta kako kakiꞌno uyɨmentisofoho. Oso aꞌamu sohuneꞌno nje aꞌamu hwosoho ulalokweno. Osoꞌno sekwo kakimo njimno. \p \v 6 Oso nomꞌne aꞌmu Maliya hnneꞌno ngko nje aꞌamuyoho ose ulalokweno. Osoꞌno sekwo kakimo njimno. Kako syoho yokumpohnꞌnyo engo yonto sekumo sefoꞌmaꞌmentisofoho. \p \v 7 I nomꞌne hwe hufaꞌu temtitofo Juta oso mtaꞌango Antɨlounikasɨꞌnji Juniyas ntnneꞌno ngko nje aꞌamu hwaꞌuyo ulalokweno. Osoꞌno sekwo sikimo njimno. Siko ngkoꞌnji impoꞌangomo humamotohwonefoho. Oso huhwo sohwaꞌuye yofeso aꞌamu \it apousel\it* soꞌnjo ajwo sopo weho. Osohonta ngko Jisas Kɨlaisɨmo sɨmeho hiꞌntnnono muyo sohonta siko Kɨlaisɨmneꞌno sɨmeho kakiꞌno uyɨmentisiyefoho. \p \v 8 Hwe nomꞌne Ampɨliyetas oso huneꞌno nje aꞌamuhwe ulalokweno. Sekwo kakimo njimno. Kako nje aꞌamu ne hweho. Kako ngko hopa nakwoe Hwe Engo sohuneꞌno sɨmonyo yalofoho. \p \v 9 Ngko Upanos neꞌno nje aꞌamu hwe ulalokweno. Sekwo kakimo njimno. Kako ngkoꞌnji Kɨlaisɨmneꞌno syoho afaꞌnjo hwoyaꞌyoho. Osohumo ulɨkuji Sɨtekis oso huhumo ulɨmno. Ngko kakineꞌno nje aꞌamu hwe ulalokweno. \p \v 10 Ngko hwe nomꞌne Apelisɨneꞌno nje aꞌamu hwe ulalokweno. Sekwo kakimo nje aꞌamu hwe kilalofoho njimno. Kako Kɨlaisɨye hungkunomo ntoꞌno inɨngkowalofoho. \p Hwe nomꞌne Alisɨtoupɨyulas montohwamneꞌno nje montohwafo ulalokweno. Sekwo hofɨkimo njimno. \p \v 11 Hwe nomꞌne nje temtitofo mtaꞌango Heloutiyan oso huneꞌno ngko nje aꞌamu hwe ulalokweno. Sekwo kakimo njimno. \p Hwe nomꞌne Nasisas montohwamneꞌno ngko nje montohwafo ulalokweno. Sekwo hofɨkimo njimno. Hofɨko nakwoe Hwe Engo sohumo sɨmeho uyalokwofo. \p \v 12 Oso aꞌmu hufaꞌu Tɨlaifinaꞌnji Tɨlaifousaꞌnji siko Anɨtumneꞌno syoho yokumpohnꞌnyo yalokusiyo. Oso faꞌuneꞌno nje aꞌamu faswo ulalokweno. Sekwo sikimo njimno. \p I nomꞌne aꞌmu Pesis osi kako nje nampohweho. Osi kako Hwe Engo sohwoe syohoso yokumpohnꞌnyo iwoꞌnɨngkisiyoho. Oso hisi neꞌno ngko nje nampohwe ulalokweno. Sekwo kakimo njimno. \p \v 13 Oso hwe Lufos oso huneꞌno ngko nje aꞌamuhwe ulalokweno. Sekwo kakimo njimno. Oso huhwo sohwo kako Hwe Engo Kɨlaisɨmo tɨfi inɨngkawowoꞌnɨngkiso hweho. Konaꞌwohi hi osenohinoho. Oso hisi kako nekwoe naꞌuyoho. \p \v 14 Ngko oso hwe Asinɨkɨlitos, Fɨlekounyo, Hemesɨyo, Patɨloupasɨyo, Hemasɨyo, oso hwanji nomꞌne aꞌamu huhwo sohwanji humalofo sohwamneꞌno nje aꞌamuhwafo ulalokweno. Sekwo hofɨkimo njimno. \p \v 15 Ngko oso aꞌamu Filoulokos, Juliya, Neleyos, kakoe konampi, Oulimpas, nomꞌne aꞌamu Anɨtumo sɨmeho uyɨwoꞌnɨngkohofoso hofɨkoꞌnji humalofo oso hwamneꞌno ngko nje aꞌamu hwafo ulalokweno. Sekwo hofɨkimo njimno. \p \v 16 Sekwo aꞌamu angaꞌno angaꞌnohino soku, sekwo nomꞌne aꞌamu hofɨko Anɨtumo sɨmeho uyɨwoꞌnɨngkohofo soꞌnji noswoꞌnɨngkuji osopo nuhuꞌmokohumafɨkuji aho poꞌnɨmno. Aꞌamu hopiꞌnono hofɨko Jisas Kɨlaisɨmo sɨmeho uyalokwofoso hofɨko sekumo nakwoe aꞌamu kuyoho selalokwofo. \s1 Sekwo aꞌamumo wonyo imokiyoꞌnyo somneꞌno iꞌwaho ntoꞌno fiyɨmno. \p \v 17 Nje aꞌamu soku, ngko sekwoe huno somo wasefohotoꞌmonneꞌno yohono. Anɨtuye hungkuno sekwo upaꞌnɨwoꞌnɨngkohofo somo aꞌamu fehohnjoso hofɨko hwotoho fentɨfi aꞌamu Anɨtumneꞌno uhuꞌmokuwoꞌnɨngkohofo somo husilo husilofo wolohofantɨfi lohofalokwofo. Osomneꞌno sekwo iꞌwaho ntoꞌno fiyɨmno. Hofɨko Anɨtuye aꞌamu ne somo honɨngkano hwasyo osomo ipemotowalokwofo. \v 18 Hofɨko nakwoe Hwe Engo Jisas Kɨlaisɨye syohoso miyalokuyohofo. Yoꞌmayo wonyo hofɨkoe sɨmeho umo lonte somo inɨngkowalokwofo. Aꞌamu honɨngkano wonyo osomneꞌno mosyafɨsiyoꞌnjo osomo hofɨko hungkuno wopɨngoso afofoꞌnji ulontɨfeso hofɨko hwasyo honɨngkanomo ipemotawowoꞌnɨngkohofofoho. \v 19 Sekwo Anɨtuye hungkunomo inɨngkawentɨfi yokumpohnꞌnyo lohokwofo. Osoꞌno aꞌamu angoꞌmeemjoso nto upaꞌnɨmentohofofoho. Osoꞌno ngko sekuneꞌno sɨmonyo yalokweno. Ngko olo somneꞌno nɨmoꞌnɨngkohoho. Sekwo yahino wopɨngo somo tɨpemafɨkuji osomnohino finɨngkamno. Sekwo oso yahino wonyo somneꞌno huno apaꞌno nosyafɨsyɨkutoho. \v 20 Anɨtu kako nakwoe sɨmeho somo pompengo imokiyo hwapɨngo sohwo kako weꞌenepi Setenɨmo nɨhuꞌnahone hwotoho fehwosi kakimo sekwoe sɨfɨlakuꞌnyoꞌmo uhumatɨꞌmontonoho. Nakwoe Hwe Engo Jisas Kɨlais kako sekumo wopɨngo waselohofono. \s1 Aꞌamu Poulɨꞌnji humamentohofoso hofɨko aꞌamu Loummjo somo nakwoe aꞌamufoho ulɨmentohofofoho. \p \v 21 Timouti kako ngkoꞌnji syoho afaꞌnono iwoꞌnɨngkuhwoyo sohwo kako sekumo nje aꞌamufo selalofoho. Aꞌamu nomꞌne hofɨko nje temtitofo mtaꞌango sohwa Lusiyoasɨyo Jesounɨyo Sousipata oso hwanji hofɨko nakwoe aꞌamu hwafo selalokwofo. \p \v 22 Ngko Tetiyos huhwoꞌnnonji Poul kakoe mango mtaꞌni olo hungkunolo ntahonɨngki ngko sekuneꞌno semtɨꞌmokiyalokwe sohwoꞌni ngko Anɨtumo sɨmeho uyonji olo hungkuno loso selalokweno, Sekwo nje aꞌamu kuyoho. \p \v 23 Ngkaiyos kako sekumo nje aꞌamufo selalofoho. Ngko kakoe angomo humentanɨngko wopɨngo nɨmokosyohumaho. Aꞌamu kakoe angomo Anɨtuneꞌno uhuꞌmokuwoꞌnɨngkohofo somo kako hofɨkimo wopɨngo ulohofɨwoꞌnɨngkisofoho. \p Elasɨtos sohwo kako olo ango loponjo hwe engo hwaho mokosyohumawoꞌnɨngkohofo sohwa hofɨkoe iyoswo hamniyohoꞌnjo yoꞌmayoso ntoꞌno emokosyohumawoꞌnɨngkiso hweho. Oso hwoꞌnji nenɨngkwaꞌwehwo Kwatosɨꞌnji siko sekumo nekwoe aꞌamufo selalokusiyo. \p \v 24 [Nakwoe Hwe Engo Jisas Kɨlais kako kakoe yahino wopɨngoso sekwo hopiꞌnonohino sokumo ufehuꞌmokasesyono. Nehopeho.] \s1 Nakwo Anɨtuye yofe wohoꞌnomano. \p \v 25 Ngko Jisas Kɨlaisɨye hungkuno wopɨngo losetɨhwawoꞌnɨngkoheso Anɨtu kako oso hungkuno hisoꞌnji sekumo yokumpohnꞌnyo sesofitofoso hoponoho. Oso hungkuno hiloso hohonta hiyasoꞌmo woꞌmojoso olohonta Anɨtu kako utɨhwaꞌnyopo ujo mehontojwahumasofoho. \v 26 Anɨtu kako songo neꞌno humaso osohwo kako aꞌamumo hungkuno uyahonɨngki lɨmotofo sohwa hofɨko olo hungkuno homo losomo ifalifaliyo mtɨꞌmokumentohofofoho. Osoꞌno olo hungkuno hilo soꞌno Anɨtu kako syoho hiso nejopahonɨngki nakwo sekumo selalokuhwono. Osoꞌno temtitofo hopiꞌnonohinoso hofɨko oso hungkuno hiyasoꞌmo woꞌmojo soꞌno huno uyahonɨngki hofɨkoe hunoso ehohosɨhumentisofoho. Osoꞌno aꞌamu hopiꞌnono hofɨko oso hungkuno homo somo sɨmeho hiꞌntnnono uyɨkuji kakoe yahino wopɨngo somo nuhwonɨngkuji tɨfi unɨngkapɨfe. \v 27 Oso Anɨtu huhwo sohwo kakoꞌnohini huno hwapɨngoꞌnjo hweho. Yoꞌmayo kakoe hwomu Jisas Kɨlais nakuneꞌno nalohoꞌmentiso osoꞌno nakwo Anɨtuye yofe engolopohamo wohoꞌnomehwano. \p Oso hungkunoso nehopeho.