\id JAS - Ampeele NT [apz] -Papua New Guinea 1988 (web version -2012 bd) \h Jemɨs \toc1 Olo Iyoswo loso Jemɨs Mtɨꞌmokumentisofoho. \toc2 Jemɨs \toc3 Jms \mt1 Jemɨs \mt2 Olo Iyoswo loso Jemɨs Mtɨꞌmokumentisofoho. \imt1 Olo Hungkuno Sɨmoꞌmjofoho. \ip Jisas ahwomomneꞌno nto sɨmentiso sohonta soswo aho hufaꞌu hopinohino sɨfe fehohnjo hopiꞌnonohintɨkeno \it teti\it*tɨkeno (30) —osoꞌno nakwo huno monayofoho—oso soswo nto uyakoloꞌmentisopo olo iyoswo loso Jemɨs Jisasɨye konɨngkwaꞌwehwo mtɨꞌmokumentisofoho. Oso Jemɨs huhwo sohwo tajo ango Jelusalemjo somo mokosyohumawoꞌnɨngkiso hweho. Olo iyoswo hiloso aꞌamu Isɨlael temtitofo aho hufaꞌu hopiꞌnono sɨfe mtaꞌni hufaꞌuyo somneꞌno mtɨꞌmokumentisofoho. Oso aꞌamu hiso hofɨko ango kengoꞌmo humantɨfi tango engo tɨpementanɨngkofi olo iyoswo loso Jemɨs oso aꞌamu homo somo ufoꞌmayoꞌne mtɨꞌmokumentisofoho. Osoꞌno olo iyoswo hiloso ntɨpo humanto mtɨꞌmokumentisotɨkeno nakwo huno monayofoho. Osoꞌno nakwo olo iyoswo homo lomo atofo lɨhwasi tɨfi unɨngkohwano. \c 1 \p \v 1 Ngko Jemɨsɨꞌni Anɨtuꞌnji nakwoe Hwe Engo Jisas Kɨlaisɨꞌnji sikoe syoho ulohofiyo hwoꞌnyoho. Nje aꞌamu Isɨlael temtitofo aho hopiꞌnono sɨfe mtaꞌni hufaꞌuyoso Jisas Kɨlaisɨmo sɨmeho hiꞌntnnono uyɨwoꞌnɨngkohofo soku sekwoe angopo nulɨkoꞌmantɨfi angoꞌmeemjo humalofo soꞌntnneꞌno olo iyoswo loso semtɨꞌmokiyalokweno. Ngko nje aꞌamufo selalokweno. \s1 Yamofo nalohofoso yokumpohnꞌnyo namokiyoꞌnefoho. \p \v 2 Nje aꞌamu soku, yoꞌmayo tango seꞌmasoso sekwo sɨmeho wopɨngo wasemoꞌnono. \v 3 Hwapɨngoso ole, yoꞌmayo tango seꞌmasoso sekwo yokumpohnꞌnyo lohofoꞌnefoho. Tango seꞌmasoso sekwoe sɨmeho hiꞌntnnono engo uyoꞌmanji yokumpohnꞌnyo wolohofantɨfeho. Oso hisoꞌno sekwo huno moiꞌwonoho. \v 4 Osoꞌno sekwo engolopohamo tango seꞌmasoso iꞌwaho ikutoho. Oꞌo, sekwo sɨmeho wopɨngoꞌnji yokumpohnꞌnyo lohopijoso sekwo mopɨwahupitnnehofo. Ose ikujoꞌno Anɨtu nosehonɨngkuhwosi kakoe yahino soꞌno sekwo umofonyo miyontanɨngkuji wasehonɨmontonoho. Wopɨngo humentanɨngkuji wasehonɨmontonoho. \s1 Aꞌamu kako huno wopɨngo soꞌno umofonyo ihwosi kako Mpohumo jomo ulono. \p \v 5 Sekwo yoꞌmayo soꞌno huno maseyoꞌmanji Mpohumo jomo ulɨmno. Aꞌamu fihwo huno wopɨngo soꞌno Anɨtumo jomo ulososo huno wopɨngo uyɨmontonoho. Anɨtu kako aꞌamu hopiꞌnonohino somo weꞌeꞌnohino muyɨwoꞌnɨngkiso hweho. Oꞌo, engoꞌnohino uyɨwoꞌnɨngkiso hweho. Sekwo jomo ujosoꞌno Anɨtu kako yoka maselonehoho. \v 6 U oso aꞌamu sohwo kako sɨmeho hiꞌntnnono nehopi uyɨhwosi Mpohumo jomo ulososo kako huno ole syafɨsyɨhwoloho. Anɨtu kako wontapmmontolɨkeno. Montapeꞌnjo umontolɨkeno. Oꞌo, aꞌamu sɨmeho hufaꞌuꞌnjo sohwo kako iyoswo somo ifofo hwalohwalofo iwoꞌnɨngkiso paꞌnyo hweho. \v 7 Kako Hwe Engo wontapmmontonoho lɨhwosi, syafɨsyɨhwoloho. Oso hwe huhwo sohwo kako Hwe Engo sohumtaꞌni yoꞌmayoso momanehoho. Oꞌo, aꞌamu sɨmeho angaꞌnohinoꞌnjoso Hwe Engo sohumo jomo ulososo Anɨtu uyɨmontonoho. \v 8 Ihwoni, aꞌamu sɨmeho hufaꞌuꞌnjo sohwo kakoe huno piꞌnɨngo engoꞌnjo hweho. Oso yoꞌmayo yahino kako yontesoꞌno kako honɨngkano angaꞌnohino somo minɨngkayoꞌnjo hweho. Oꞌo, huno piꞌnɨngo engo syafɨsyonto honɨngkano itoꞌno motɨpemaso hweho. \s1 Aꞌamu hoꞌyango ane soꞌnji hoꞌyango engoꞌnjo sohwanjiye hungkunofoho. \p \v 9 Hwe fihwo Anɨtumo sɨmeho hiꞌntnnono uyɨwoꞌnɨngkiso sohwo kako hamniyoho ane, osohwo kako sɨmeho wopɨngo umoꞌnono. Anɨtu osohumo uhwononto yofe engo mulalofoho. \v 10 Anɨtu kako aꞌamufe hoꞌyango hamniyoho soꞌno sikinjo ne anefoho lɨwoꞌnɨngkisofoho. Oso hisoꞌno hwe nomꞌnehwo Anɨtumo sɨmeho hiꞌntnnono uyɨwoꞌnɨngkiso sohwo kako hoꞌyango hamniyoho engoꞌnjo sohwo kakoe yoꞌmayoso ihnꞌnaofɨhwosoꞌno kako sɨmeho wopɨngo umoꞌnono. Hwapɨngoso hoꞌyango hamniyoho yoꞌmayoso wokoso fiyo paꞌnyoso umoꞌnaoꞌmtonoho. \v 11 Wokoso fiyoso mofehiꞌnyo sɨꞌmofapɨhwosi yokumpohnꞌnyo lɨhwosi yofoho umontonoho. Oso paꞌnyoso aꞌamu hamniyohoꞌnji hoꞌyango engoꞌnji kakoe syoho yoꞌmayoso mjɨmɨhwosi hamniyoho engo soꞌno notɨpehwosi oso hwe huhwo sohwo kako ajwo sopo wapeꞌnɨmontonoho. \s1 Yoꞌmayoso aꞌamumo yamofo ulohofoꞌne hungkunofoho. \p \v 12 Hwe fihwo yoꞌmayo tangoꞌnjo uꞌmahonɨngkuhwosi yokumpohnꞌnyo neꞌno lohofoso sohwo sɨmeho wopɨngo umoꞌnono. Yamofo hiso moiꞌwo nto ulohofosejwaofahonɨngki kako yokumpohnꞌnyo neꞌno lohofoꞌmanji osohumo Anɨtu nto nalɨmentiso losoꞌno uyɨmontonoho. Aꞌamu ngkineꞌno sɨmeho ntaposo sohwo songo humayoꞌne uyɨmonnoho. Ose nalɨmentiso hopaso oso aꞌamu huhwo sohwo womaꞌmtonoho. \v 13 U sɨmeho fefoyo aꞌamu nomꞌnehumo uꞌmasoso oso sɨmeho fefoyo sohwo honɨngkano wonyo nontɨmo ipemotawe soꞌmanji hwe huhwo sohwo ole lɨhwoloho. Olo sɨmeho fefoyo loso Anɨtu ntopahonɨngki wonyo honɨngkano loso yohono. Ose lɨhwoloho. Oꞌo, yoꞌmayo wonyoso Anɨtumo mɨputɨhwanehoho. Anɨtu aꞌamu somo wonyo yahino iyoꞌne mɨputɨhwanehoho. \v 14 Oꞌo, hwe sohwo huno wonyo syofɨsyahonɨngki oso huno wonyoso honɨngkano wonyo iyoꞌne kakimo ipemotosahonɨngki wonyo hilo soꞌno nɨmoꞌnɨngkohoho lɨwoꞌnɨngkiso hweho. \v 15 I kakoe huno wonyo somo inɨngkawesoso wonyo honɨngkano uyɨmontonoho. Wonyo hiso wonyo engo toyo yɨhwosi wonyo honɨngkano neꞌno iwoꞌnɨngkuhwosi poyo peꞌnɨkwato lohofɨhwosi nɨhuꞌnahone umoꞌnɨmontonoho. \p \v 16 Nje aꞌamufo, sɨmeho sejopalokwe soku, huno wonyo sohwo honɨngkano wonyo engomo ipesemotaweloho. \v 17 Yoꞌmayo wopɨngo nefoꞌmayoꞌneso ahwomo mtaꞌangofoho. Anɨtu nejapɨwoꞌnɨngkisofoho. Anɨtu ahwomomjo pomponaho mofehiꞌnyo, hamno, hntokwaliyo oso hwamo mtɨꞌmokumentisofoho. Pomponaho loso fehonta lasyonto nomꞌnehonta molasyohoyohoho. I Anɨtu oso paꞌnyo hwoꞌmaho. Oꞌo, kako neꞌnohini yahino wopɨngoꞌnohini nalohofɨwoꞌnɨngkiso hweho. \v 18 Anɨtu nakwo kakoe mehomi imoꞌnyoꞌneꞌno lonto kakoe hunomnohini inɨngkawento kako nanɨngkwohwo imoꞌnɨmentisofoho. Kakoe hungkuno nehopiꞌnohino somtaꞌni mehuꞌmenasiyoso nakwo temtitofo Anɨtu namtɨꞌmokumentiso somneꞌno umoꞌnantanoho. \s1 Anɨtuye hungkuno upoꞌnɨngkuhwasi tɨfi unɨngkohwano. \p \v 19 Nje aꞌamu soku, sekwo olo hilo soꞌno huno itoꞌno fɨsyafɨhupmno. Olo yahino loso ikutoho. Aꞌamu fehohnjoso hungkuno upaꞌnɨfijoso aku hungkuno komoꞌno ulɨkujoꞌno yoka wohnnantɨfeho. Oꞌo, sekwo yoꞌmayo upaꞌnɨfijo soꞌno huno itoꞌno syafɨsyɨkuji huno wopɨngo tɨpemafɨkuji hungkuno itoꞌno aku ulɨmno. Oso yahino inɨngkafijo soꞌno yokaso ikujohoso komoꞌno molɨkafonoho. \v 20 Aꞌamu fihwo sɨmeho tohinoꞌnjo sohwo kako Anɨtuye honɨngkano wopɨngomo minɨngkayo hweho. \v 21 Osoꞌno yoꞌmayo yahino wonyo soꞌnji honɨngkano wonyo soꞌnji fohoꞌnaopmno. Yoꞌmayo homo somo hi semoꞌnɨngkisoso hwotoho fɨfijoso oso hungkuno Anɨtu sekwoe sɨmeho moꞌmo hoꞌnasehumentiso somo hofiyo tɨfi finɨngkamno. Kakoe hungkunomo haloho popijoso kakoꞌnji neꞌno nohumantɨkutnnefoho. \p \v 22 Anɨtuye hungkuno losomo tɨfiꞌnohini finɨngkamno. Hwe fihwo haloho upaꞌnonteso minɨngkayoꞌmanji kako sɨmeho moꞌmo hwasyo hungkuno hnnɨwoꞌnɨngkiso hweho. \v 23 Hwe fihwo kako Anɨtuye hungkunomo haloho ko upaꞌnonto haloho maposoꞌnjo emoyɨwoꞌnɨngkiso sohwo kako kakoe sɨmanomo tɨmo honɨngkonyomo ko honɨngkononto u kako mohonɨngkonɨwoꞌnɨngkiso paꞌnyo hweho. \v 24 Kako kakoe sɨmano kiho somo honɨngkononto mijo miyomaꞌnyoꞌnjo yonto komoꞌno nowento kakoe sɨmano kiho soꞌno inɨngo mofonto nje sɨmano kiho ane hwoꞌnyoho lonto emoyɨwoꞌnɨngkisofoho. Aꞌamu Anɨtuye hungkunomo haloho maposoꞌnjo yɨwoꞌnɨngkiso paꞌnyo hweho. \v 25 Anɨtuye hungkuno honɨngkano wonyo mtaꞌni isɨhutofonemawoꞌnɨngkiso hweho. Hungkuno hiloso itoꞌnohinofoho. Hwe fihwo olo hungkuno hiloso hwapɨngo ne soꞌmo neꞌno uhwonɨwoꞌnɨngkiso sohwo kako sɨmeho wopɨngo umoꞌnɨngkahonɨngkuhwosi Anɨtu wopɨngo ulohoꞌmontonoho. \p \v 26 Aꞌamu fihwo ole syafɨsyososo, Ngko Anɨtuye aꞌamu ne hwoꞌnyoho. Ngko aꞌamu Jisasɨmo inɨngkayoso sɨmeho moꞌmo hwasyo hungkuno hnnɨwoꞌnɨngkiso hweho. Oseso kakoe sɨmeho hiꞌntnnohinoso kako Sante uhwonyoso ne ane sikinjo hweho. Mangoꞌnohino hweho. \v 27 Anɨtu huno ole syafɨsyɨwoꞌnɨngkiso, aꞌamu sɨmeho hiꞌntnnono nehopi ntapɨwoꞌnɨngkiso sohwo ole yɨwoꞌnɨngkiso, sɨkumehomi somo wopɨngo mokosyohumayo hweho. Osoꞌnji apɨwojo sofamo tango uꞌmanteso oso moyaꞌmi sofamo kako wonyohofiyo ufoꞌmawoꞌnɨngkiso hweho. Nomꞌneso ole, yoꞌmayo hwahoponjo honɨngkano wonyo somo minɨngkayoꞌnjoꞌmanji nakwo honɨngkano wopɨngoꞌnohini somo ose yasoꞌmanji nakwoe Mpohwo Anɨtu kako wopɨngo wonahonɨmontonoho. \c 2 \s1 Nakwo aꞌamu hopiꞌnonohino somo hitoho afaꞌnohino wonalofono. \p \v 1 Nje aꞌamufo, sekwo nakwoe Hwe Engo Jisas Kɨlais yoꞌmayo hwofiloꞌnnyo sohumo sɨmeho hiꞌntnnono uyɨwoꞌnɨngkohofo kuyoho. Sekwo olo yahino losoꞌno fɨsyafɨhupmno. Aꞌamu fihwo yofe engoꞌnjo sohumo wopɨngo ulohofɨkujoꞌno nomꞌne sohwo hoꞌyango ane sohumo hohujo ikinjɨmofɨkutoho. \v 2 Hwe fihwo wokoso wopɨngoꞌnji manjiꞌmofo yoꞌmayoso wonyoangkafoꞌnjo oso hwo sekwoe tajo angomo noswahonɨngki hwe nomꞌne hwapɨfe wonyo imoꞌnjo sohwo tɨfi swohoho. \v 3 Hwe sɨmoꞌmjo wokoso wopɨngoꞌnjo sohumo wopɨngo ulohofɨkuji ulantɨfe, Tatohwo, ayomo. Olo epohumayo wopɨngo lopo fosyohumaho. I hwe tɨfinjo hwapɨfe wonyoꞌnjo sohumo wonyo ulohofɨkuji ulantɨfeho, Kɨko osopo walohoꞌmonntaho. Hwahopo wohumamonntaho. Jɨje hunofoho. \v 4 Oso hwe sohwaꞌumo oso paꞌnyo ulohopɨfijo soꞌno ole syofɨsyalokwofo. Hwe hamniyohoꞌnjo sohwo yofe wopɨngoꞌnjo hweho. Hwe hwapɨfe wonyoꞌnjo sohwo kako wonyo hweho. Oso huno wonyo pehoꞌno uyɨwoꞌnɨngkohofo. Oso honɨngkano wopɨngoꞌmaho. \p \v 5 Nje aꞌamu soku, sekwo upaꞌnɨmno. Aꞌamu yoꞌmayo hoꞌyango soꞌno umofonyo iyoso hofɨko yoꞌmayo soꞌno Anɨtumo jomo ulɨfijoꞌmanji hofɨkoe sɨmeho hiꞌntnnono Anɨtumo uyoso Anɨtu kako engo umokumontonoho. Anɨtu ole nto nalɨmentisofoho. Aꞌamu ngkimo sɨmeho hiꞌntnnono ntopalokunjoso nje ahwomomjo angoso hofɨkoꞌnefoho. Ose nalɨmentisofoho. \v 6 I osoꞌno sekwo soku, aꞌamu hamniyoho ane somo wonɨmango uyɨwoꞌnɨngkohofo kuyoho. Aꞌamu hamniyoho engoꞌnjoso yoꞌmayo tango sejapɨwoꞌnɨngkohofofoho. Hungkuno itoꞌno mɨhwajiyo ango sopono aꞌamu hamniyoho engoꞌnjoso ipesemotawowoꞌnɨngkohofofoho. \v 7 Oso aꞌamu hiso hofɨko Jisas Kɨlaisɨye yofe soꞌno sɨfajo lɨwoꞌnɨngkohofofoho. Oso yofe wopɨngo Anɨtu kako Kɨlaisɨye mehomi sokumo uyɨmentiso soꞌno sɨfajo lɨwoꞌnɨngkohofofoho. \p \v 8 Nakwoe Hwe Engo Anɨtu oso hwoe hungkuno aꞌamu mtɨꞌmokumentohofoso hungkuno ole, Sekwo sɨmeho inɨwoꞌnɨngkohofo hopaso nomꞌne aꞌamu somo uyɨmno. Sekwo oso hungkuno somo inɨngkafijoꞌmanji sekwo honɨngkano wopɨngo uyantɨfeho. \v 9 I osoꞌno sekwo aꞌamu yofe engoꞌnjo sohumo wopɨngo ulohofɨkuji nomꞌne sohwo hoꞌyango ane osohumo hohujo ikinjaofɨkuji sekwo honɨngkano wonyomo ufitnne kuyoho. Anɨtu selonefo, Sekwo nje hungkunomo hwotoho fewoꞌnɨngkohofo kuyoho. \v 10 Hwe fihwo Anɨtuye honɨngkano hungkuno hopiꞌnonohinomo ko inɨngkawowoꞌnɨngkiso sohwo kako hungkuno kengaꞌnohino somo minɨngkayoꞌnjoꞌmanji osohumo Anɨtu ulonefo, Kɨko honɨngkano wonyomo nohumanji nje hungkuno hopiꞌnonohinomo hwotoho fewoꞌnɨngkino hwosoho. \v 11 Hwapɨngoso ole, osohwo aꞌmohufo iyoꞌeno nalɨmentiso sohwo nomꞌne hungkuno nalɨmento, Aꞌamumo nofonjasiyoꞌeno. Ose nalɨmentisofoho. I osoꞌno kɨko aꞌmohufo ko miyoꞌnjo sohwosi i nomꞌne sohumo fonjahisoꞌmanji kɨko honɨngkano wonyomo nohumanji Anɨtuye hungkuno hopiꞌnonohino hwotoho nto hmmahnno hwosoho. \v 12 Nakwo Anɨtuye hungkunomo minɨngkayoꞌnjoꞌmanji Anɨtu kako tohino wonejapmmontonoho. Anɨtuye hungkuno hiloso inɨngkuhwasɨꞌmanji nakwo honɨngkano wonyomo usɨkwojantanoho. Osoꞌno Anɨtuye hungkuno soꞌno sɨmoꞌmo syafɨsyohoji osopo yoꞌmayo hungkuno joso yoꞌmayo syoho iyoso itoꞌno fiyo. \v 13 Hwe fihwo nomꞌne aꞌamu somo hitoho mulohofeꞌnjoꞌmanji Anɨtu oso hwe sohumo yoꞌmayo hungkuno ikwolofoꞌne sohonta kako hitoho mulofeꞌnjo yonefoho. I osoꞌno hwe fihwo nomꞌne somneꞌno hitoho ulofɨwoꞌnɨngkiso sohwo hungkuno ikwolofoꞌne sohonta Anɨtu kakineꞌno hitoho ulofɨhwosi kako tohino muyoꞌnjo yonefoho. \s1 Hwe fihwo sɨmeho hiꞌntnnonohino uyo yahino wopɨngo ane sohwo kako poyo moiꞌwo imoꞌnyo weho. \p \v 14 Nje aꞌamu soku, hwe fihwo ole naloso, Ngko Anɨtumo sɨmeho hiꞌntnnono uyɨwoꞌnɨngkohefoho. Ose naloso sohwo i kako nomꞌne aꞌamu somneꞌno wopɨngo mulohofeꞌnjo yoso sohwo kakoe sɨmeho hiꞌntnnono uyoso hopoꞌmaho. Kako Anɨtuye aꞌamu ne hwoꞌmaho. \v 15 Aꞌamu fehohnjo Anɨtumo sɨmeho hiꞌntnnono uyoso i hofɨko hwapɨfe wosopayoꞌno umofonyo iyoꞌmanji \v 16 sekwo yoꞌmayoso aꞌamu homo somo muyoꞌnjo yontɨfi ulɨwoꞌnɨngkohofi, Anɨtu kako wosemokosyohumano. Sekwo hokunonji sɨmeho wopɨngo wasemoꞌnɨmontonoho. Anɨtu kako wosopayoꞌnji hwapɨfe tohohmtnno semokiyoꞌne wosejapono. Noho fɨwanɨmno. Ose ulontɨfi hofɨkoe aꞌapahomo mufoꞌmayoꞌnjo yontɨfi oso yahinoso neꞌnjoꞌmaho. \v 17 Sɨmeho hiꞌntnnono inyo hi olenoho. Aꞌamu fihwo siki humahwosi yahino wopɨngoso miyoꞌmanji kakoefoho. \p \v 18 Sekwo huno ole losyofɨsyalokwofo. Aꞌamufe honɨngkanomneꞌno mosyafɨsiyoꞌnjo yontɨfi ole hnnalokwofo, Nakwo Anɨtumo sɨmeho hiꞌntnnono uyalokuhwone soꞌno oso yahinoso hoponoho. Honɨngkano wopɨngo somneꞌno huno mosyafɨsiyoꞌnjo uyano. Oꞌo, sɨmeho hiꞌntnnonohino uyoso hoponoho. Ose losyofɨsyalokwofo. I aꞌamu fihwo kako Anɨtumo sɨmeho hiꞌntnnono uyonto kako nomꞌne somneꞌno hitoho mulofeꞌnjo yonto honɨngkano wopɨngomo minɨngkayoꞌnjo yonto oso hwe sohwo neꞌnjotaho. Oꞌo, kakoe honɨngkanomo uhwonontani huno ole nayohoho. Sɨmeho hiꞌntnnonohino neso ane hweho. I sɨmeho hiꞌntnnonohino uyo yahino ne soꞌno ngko wolosetɨhwamneꞌno yohono. Nomꞌne ngko hitoho ntofahonɨngki honɨngkano wopɨngoꞌnohini iwoꞌnɨngkohe sohwoꞌnɨmo nohonontɨfi huno ole seyohoho. Kakoe sɨmeho hiꞌntnnonohino uyoso neꞌnjo hweho. \v 19 Ole lolalokwofo. Anɨtu kengaꞌnohino sohwo humaho. Oso hungkuno somo sɨmeho hiꞌntnnono luyalokwofo. Oseꞌmanji wopɨngofoho. I towahuno wonyoso oso hungkuno somo sɨmeho hiꞌntnnono uyontɨfi yomo yomo yontɨfi iyoho unalofoho. \v 20 Sekwo huno ane kuyoho. Sekwo Anɨtumo sɨmeho hiꞌntnnono uyoꞌnohinoꞌmanji i nomꞌne somo wopɨngo mulohofeꞌnjo ifijoso sekwoe sɨmeho hiꞌntnnonohino uyoso ne ane kuyoho. \p \v 21 Hohonta neyakwo Apɨloham sohwo Anɨtuye hungkunomo haloho upento kakoe hwomu Aisak Anɨtumneꞌno sojopo wofonjokisahumonto imentisofoho. Apɨloham ose yahonɨngki Anɨtu nuhwononto ulɨmento, Apɨloham wopɨngo hwosoho. Nje hungkunomo haloho nɨpewoꞌnɨngkino hwosoho. \v 22 Sekwo huno itoꞌno fɨsyafɨhupmno. Apɨloham kako Anɨtumo sɨmeho hiꞌntnnono uyoꞌnohinoꞌmaho. Oꞌo, kako Anɨtumo sɨmeho hiꞌntnnono uyonto Anɨtuye hungkunomo haloho poꞌmojo hweho. U Apɨloham kako sɨmeho hiꞌntnnono uyoꞌnohinoꞌmanji haloho maposoꞌnjo yonto sɨmeho hiꞌntnnono uyo soꞌnji hopoꞌmaho. Oꞌo, haloho pe soꞌnji nemꞌnohinoso hoponoho. \v 23 Osoꞌno Anɨtuye hungkuno aꞌamu mtɨꞌmokumentohofoso ne imoꞌnɨmentisofoho. Hungkuno ole, \q1 Apɨloham Anɨtumo sɨmeho hiꞌntnnono uyosoꞌno Anɨtu nuhwononto Apɨloham honɨngkano wonyo anehwo uhwononto ulɨmento, Nje aꞌamu hwosoho. \p Ose mtɨꞌmokumentohofofoho. Hwapɨngoso Apɨloham kakoe hwomu Aisak Anɨtumneꞌno sojopo wofonjokisahumonto imentisofoho. Osoꞌno Apɨlohamneꞌno nje aꞌamu hweho lɨmentisofoho. \v 24 Sekwo huno waseyono. Hwe fihwo kako nomꞌne somo wopɨngo ulohofo soꞌmanji Anɨtu nuhwononto ulɨwoꞌnɨngki, Hwe wopɨngo hweho. I hwe nomꞌnehwo Anɨtumo sɨmeho hiꞌntnnono uyoꞌmanji nomꞌne somo hitoho mulofeꞌnjo sohumneꞌno hwe wopɨngo hweho majofoho. \p \v 25 U aꞌmu nomꞌne Lehap kako ape hwaꞌntefoho. Kako aꞌamu sohwamo hitoho ulofahonɨngki kako aꞌamu huhwo sohwamo ufoꞌmaꞌmentisofoho. Jousyɨwa aꞌamu tomiꞌno hwaho Kenan sopo uhwojahonɨngki Lehap kako aꞌamu huhwo sohwamo itoꞌno umokosyohumanto kako nomꞌne honɨngkanomo asomo uhwojahonɨngki mango sohwa motɨpɨhwonɨmmentohofofoho. Oso yahino Lehap imentiso soꞌno Anɨtu uhwononto ulɨmento, Lehap kako ape wonyo honɨngkano ane paꞌnyiyoho. \v 26 Sekwo huno waseyono. Aꞌamu kakoe huyoꞌmango hiꞌnjo sohwo songo humaho. I aꞌamu nomꞌnehwo kakoe huyoꞌmango nto ulɨkoꞌmahwosoꞌno kako poyo wapeꞌnɨmontonoho. Oso paꞌnyoso aꞌamu Anɨtumo sɨmeho hiꞌntnnono uyoso aꞌamu nomꞌne somo hitoho mulofeꞌnjoꞌmanji kakoe sɨmeho hiꞌntnnonohinoso ne ane hweho. Poyo peꞌnnyo hweho. \c 3 \s1 Kɨko jɨje hungkunomo ntoꞌno mokosyohumunyoꞌne hungkunofoho. \p \v 1 Nje aꞌamufo, hungkuno aꞌamu somo lutɨhwayoꞌne syohoso sekwo aꞌamu piꞌnɨngoso monalɨkutoho. Hwapɨngoso aꞌamu Anɨtuye hungkuno lutɨhwayo syohoꞌnjo hnꞌnwi nakwo olo hungkuno homo somo itoꞌno minɨngkayoꞌnjo nɨꞌmanji tohino engo nomanefoho. I oso tohino hiloso nomꞌnefe tohino somo uyakolofoꞌnefoho. \v 2 Nakwo hopiꞌnonohino hnꞌnwi omomo yahino yɨwoꞌnɨngkuhwonefoho. I hwe fihwo kako hungkuno wonyo nɨhuꞌno majoꞌnjo sohwo kako hwe wopɨngo ne hweho. Oso hwe huhwo sohwo kakoe melanyo itoꞌno mokosyohumayo sohwo yoꞌmayo wonyo kakoe aꞌapaho uyɨmo lɨhwosi ko yososo kako miyonehoho. \v 3 Sekwo huno moiꞌwonoho. Nakwo yahufe ahomo nano intofɨwoꞌnɨngkuhwonefoho. Hwapɨngoso nakwoe honɨngkanomo itoꞌno nenɨngkayoꞌnefoho. Osoꞌno oso nano weꞌe soꞌnji nakwo honɨngkano yoꞌmayo yoꞌmayo somo ipemotawowoꞌnɨngkuhwonefoho. \v 4 U nomꞌne, sekwo kale engo soꞌno huno seyohoho. Kako honɨngkanomo kuntoꞌno wento aꞌamu nokilonjipente sohwo kako aho mɨhwajiyo weꞌe somo honɨngkano nomꞌnemo wamo lonto aho mɨhwojahonɨngki kale engo sohwo oso honɨngkano somo tɨfi inɨngkawowoꞌnɨngkisofoho. \v 5 Oso paꞌnyoso aꞌamufe melanyoso weꞌe ne sohwo hungkuno wonyo losoꞌmanji yoꞌmayo wonyo umokumontonoho. \p Sekwo huno seyohoho. Tɨꞌmelanyo weꞌe sohwo kako iyoswo weꞌe soꞌmo sijonto engo ihmnonto iyo hopiꞌnonohino somo toho naofɨwoꞌnɨngkisofoho. \v 6 Nakwoe melanyo oso tɨꞌmelanyo paꞌnyofoho. Nakwo huno wonyo syofɨsyontani yoꞌmayo sɨmehomo mtaꞌni melanyo sohwo lonteso aꞌapaho wonyo imokuwoꞌnɨngkohoho. Melanyo sohwo hungkuno wonyo lonteso sɨmeho toho hopa nonto honɨngkano wonyo imokuwoꞌnɨngkiso hweho. Olo hungkuno wonyoso tɨkano mtaꞌangofoho. \v 7 Aꞌamu hnꞌnwi nakwo yoꞌmayo tongo, yɨhufo, homa, mijomjo soꞌnji nakwo hofɨkoe huno somo hwotoho fehonɨngkuhwoni hofɨko enjwaꞌmo humawoꞌnɨngkohofofoho. Oso paꞌnyoso olohonta aꞌamu ifitnnehofo. \v 8 I osoꞌno hwe fihwo kako kakoe melanyomo hwotoho mafenehoho. Oꞌo, yoꞌmayo huno wonyoso sɨmeho mtaꞌangoso melanyo sohwo wonyo hungkuno lɨwoꞌnɨngkisofoho. Melanyo sohwo ikuꞌnantɨngo wonyo aꞌamumo fonjasiyoꞌne paꞌnyo hweho. \v 9 Nakwoe melanyo soꞌnji nakwo Hwe Engo Anɨtu sohumo isamoyoka ulɨwoꞌnɨngkuhwonefoho. I oso melanyo hisoꞌnji nakwo aꞌamu nomꞌneso Anɨtu paꞌnyo mtɨꞌmokumentiso somo sitofo ulɨwoꞌnɨngkuhwoneꞌnwoho. \v 10 Nakwoe mango mtaꞌni Mpohumo isamoyoka ujo soꞌnji aꞌamu nomꞌne somo sitofo ujo soꞌnji swapɨwoꞌnɨngkisofoho. Nje aꞌamufo oso yahinoso wopɨngoꞌmaho. \v 11 Mijo meꞌwampeꞌnjo soꞌnji mijo iyohoꞌnjo soꞌnji afamo lolɨfaweho. Oꞌo, awonoho. \v 12 Nje aꞌamufo, iyo fisayo somo ikwonjayo untoꞌnawoꞌmontolaho. Iyo solongkoyo somo fɨsayo untoꞌnawoꞌmontolaho. Oso paꞌnyoso mijo iyohoꞌnjo lɨfaweso sopo ntaꞌni nakwo mijo meꞌwampeꞌnjo mɨfonanehwono. I oseꞌmanji nakwoe mango mtaꞌni nakwo Mpohumo isamoyoka ujo soꞌnji aꞌamu somo sitofo ujo soꞌnji molanehwono. \s1 Huno wopɨngoso Anɨtu mtaꞌangofoho. \p \v 13 Hwe fihwo sekwoꞌnji humaso sohwo kako huno wopɨngo notɨpemanto yoꞌmayoso huno uyɨwoꞌnɨngkisohwolaho. Kako humasoꞌmanji kako honɨngkano wopɨngoꞌnohini yɨhwosi aꞌamu nomꞌne somneꞌno wopɨngoꞌnohini ulohoꞌmontonoho. Oseso yoꞌmayo wopɨngo yososoꞌno kako kakoe yofe mohoꞌno maꞌnyoꞌnjo yosoꞌmanji kako hunoꞌnjo ne hweho. \v 14 I jɨje sɨmeho moꞌmo aꞌamu nomꞌne sohumneꞌno wonyo mnaweꞌmanji u nomꞌne aꞌamumo hwotoho fenji jɨje yofe hoꞌnomoꞌnalokuno, oseꞌmanji ole syafɨsyohotoho. Ngko hunoꞌnjo hwoꞌnyoho. Anɨtuye hungkunomo inɨngkowalokweno. Ose syafɨsyonji kɨko hwasyo hungkuno hnnalokuno. \v 15 Oso hunoso Anɨtu mtaꞌangoꞌmaho. Oꞌo, hwahopontaꞌangofoho. Seten oso hunoso kijapmmasofoho. \v 16 Aꞌamu fihwo oso huno syafɨsyɨwoꞌnɨngkisoso sɨmeho moꞌmo nomꞌne sohumneꞌno wonyo mnawojoso kako kakoe yofe hoꞌnomaꞌnɨwoꞌnɨngkiso sohwo kako yoka lonteso yoꞌmayo wonyo yɨwoꞌnɨngkiso hweho. \v 17 I Anɨtu kakoe huno wopɨngoso nejaposoꞌmanji nakwo huno wonyo ane wopɨngoꞌnohini wosyofɨsyantanoho. I nakwo nomꞌne aꞌamu sohwanji ikujoho mafongkiꞌnyoꞌmanji sɨmeho pompenjiyoꞌnjo wohumantanoho. Nomꞌne aꞌamufe hungkunomo haloho wopeentanoho. Nomꞌne aꞌamu somneꞌno hitoho nalofɨhwosoꞌno hofɨkimo ufoꞌmantanoho. U nakwo Anɨtuye huno wopɨngo hiꞌnjonɨꞌmanji nakwo aꞌamu hopiꞌnonohino somo wopɨngoꞌnohini ulohofɨwoꞌnɨngkuhwoneꞌnwoho. Mangoꞌnohino lɨwoꞌnɨngkuhwoneꞌnɨꞌmaho. Oꞌo, neꞌnjoꞌnohini lɨwoꞌnɨngkuhwoneꞌnwoho. \v 18 Aꞌamu sɨmeho pompenjiyoꞌnjo hnꞌnwi nomꞌne soꞌnji sɨmeho afa inontani nakwoe yahinoso wopuyo paꞌnyofoho. Wopuyo hiso hulasoso wopuyo engo meꞌwampeꞌnjo umoꞌnɨmontonoho. Oso paꞌnyoso nakwoe honɨngkano wopɨngoꞌnohini imoꞌnonefoho. \c 4 \s1 Aꞌamu hwahoponjo yahinomo inɨngkawowoꞌnɨngkiso sohwo Anɨtuye mango hweho. \p \v 1 Yoꞌmayo yoka soꞌnji ikujoho soꞌnji peho emawoꞌnɨngkisoto. Yoꞌmayo soꞌno sɨmeho fefoyo semoꞌnonto huno wopɨngoso ehilofahonɨngki sɨmeho fefoyoso ifeehuꞌmokasi lohofonto yokaꞌnji ikujohoꞌnji emawoꞌnɨngkisofoho. \v 2 Yoꞌmayo soꞌno hi semoꞌnɨngkahonɨngki oso hisoꞌno mayoso hopoꞌmaho. Osoꞌno yoꞌmayoso mayoꞌne aꞌamu somo wofonjosyantɨfeꞌno yɨwoꞌnɨngkohofofoho. Nomꞌne aꞌamufe yoꞌmayoso uhwonontɨfi womano lontɨfi i osoꞌno mayo honɨngkanoso pɨkuꞌnnyo soꞌno sekwo yoka hnnontɨfi ikujoho fongkiꞌnɨwoꞌnɨngkohofo kuyoho. Sekwo Anɨtumo yoꞌmayo soꞌno jomo mujoꞌnjo yontɨfeso momasoꞌnjo yɨwoꞌnɨngkohofo kuyoho. \v 3 I oso hi semoꞌnɨngkiso soꞌno Anɨtumo jomo ulɨfijoꞌmanji kako mosejaponehoho. Hwapɨngoso sekwoe huno itoꞌno mosyafɨsiyoꞌnjo yontɨfi aꞌapahomnohini syafɨsyɨwoꞌnontɨfi jomo ulahonɨngkofi mosejapɨwoꞌnɨngkisofoho. \v 4 Sekwo olo paꞌnyo kuyoho. Ape fisi kakoe hwehumo elojisyasi lohofonto hwehwoe mango sohwanji humawoꞌnɨngkisiyoho. Sekwo huno maseyoho liyohoho. Hwe fihwo yoꞌmayo hwahoponjo yahino soꞌno umoꞌnɨngkisoꞌmanji kako Anɨtuye mangohwo nto iꞌmofapohoho. Sekwo Anɨtuye mehomi soku sekwo hwahoponjo yahino soꞌno hi semoꞌnososo sekwo ape fisi kakoe hwehumo elojisyasi lohofonto hwehwoe mango sohwanji humawoꞌnɨngkisiyo paꞌnyo kuyoho. \v 5 Anɨtuye hungkuno ole naliso, Anɨtu kako nakumo namtɨꞌmokumentiso sohonta kako nakwoe huyoꞌmango nejapmmentisofoho. Nakwoe huyoꞌmango hiloso yoꞌmayo wonyo hwahoponjo somneꞌno umoꞌnɨwoꞌnɨngkiso hweho. Oso hungkunoso siki mtɨꞌmokumentohofo soꞌno losyofɨsyalokwofo. \p \v 6 I osoꞌno oso sɨmeho fefoyo yoꞌmayoso nelohofahonɨngki Anɨtu kakoe yokumpohnꞌnyo hwahoponjo somo uyakolofonto wonyohofiyo nefoꞌmawoꞌnɨngkiso hweho. Anɨtuye hungkuno mtɨꞌmokumentohofo sohwa nomꞌnepo ole naliso, Aꞌamu yokumpohnꞌnyo imoꞌnontɨfi hahnꞌnyo iwoꞌnɨngkohofo somneꞌno Anɨtu kako ngkilaho lɨwoꞌnɨngkisofoho. I aꞌamu hwahopo pawowoꞌnɨngkohofo somo Anɨtu wonyohofiyo ufoꞌmaꞌmtonoho. \v 7 Osoꞌno sekwo Anɨtuye hungkuno haloho popmno. Kakoe hungkunomneꞌno enjwaꞌmo fosyohumamno. Sekwo Setenɨmo hwotoho fɨfijoso kako hiyaso waleꞌmoꞌmtonoho. \v 8 Sekwo Anɨtu kakineꞌnohini wosyofɨsyano lɨfijoꞌmanji kako sekumneꞌnohini wosyasyefɨsyono. Sekwo honɨngkano wonyoꞌnjo sohwasi oso wonyo hiso nɨhuꞌnahone fohoꞌnaopmno. Aꞌamu hofɨkoe aho kihoꞌnjo honɨngkonontɨfi mijo yatɨkuꞌnontɨfeso kihoꞌmaso imoꞌnɨwoꞌnɨngkiso hopaso sekwoe sɨmehoso wasemoꞌnono. Sekwo sɨmeho hufaꞌuꞌnjo soku sekwo Anɨtumo jomo ulɨmno. Sekwoe wonyo wae weesemoꞌmontonoho. \v 9 Sekwoe honɨngkano wonyomneꞌno hi tango seyɨhwosoꞌno humotaho filɨmno. Sekwo honɨngkano wonyoꞌnjo tɨkafo jalokwofo soku sekwo humotaho filɨmno. Sekwoe honɨngkano wonyo soꞌno sɨmeho wopɨngoꞌnjo soku hi tango waseyono. \v 10 Sekwo Mpohumo ole ulɨmno. Ngko wopɨngo ane hwoꞌnyoho. Kɨko monɨfoꞌmayoꞌmanji ngko nɨhuꞌnahone hwoꞌnyoho. Ose ulɨfijo soꞌno Anɨtu sekwoe sɨmeho angaꞌnohino sehonɨngkuhwosi kako sekwoe yofe wohoꞌnomaꞌmtonoho. \s1 Nomꞌne aꞌamu somneꞌno sitofo nulohotoho. \p \v 11 Nje aꞌamufo, Anɨtuye hungkuno ole nalohi, sekwo nomꞌne somneꞌno sitofo wonyo hungkunoꞌnji nohnnyoꞌeno. I osoꞌno aꞌamu fihwo sitofo uloso sohwo kako Anɨtuye honɨngkanɨmneꞌno sitofo lalofoho. Sekwo Anɨtuye honɨngkanomneꞌno hungkuno wonyo lɨfijoꞌmanji sekwo Anɨtuye hungkunomo hwotoho fɨfijoso Anɨtuye hungkunomo itoꞌno womɨhwojantɨfeꞌno yalokwofo. \v 12 Honɨngkano hungkuno hwapɨngoso Anɨtu kengaꞌnohino hweho. Kakoꞌnohini aꞌamufe hungkunomo itoꞌno ihumajiyo hweho. Kakoꞌnohini kakoe hungkunomo aꞌamu haloho peso somo asomo utɨmayoꞌne hweho. U kakoꞌnohini kakoe hungkunomo aꞌamu haloho maposoꞌnjo somo tɨkanomo mɨhwajone hweho. Osoꞌno sekwo nomꞌne somneꞌno sitofo ujo soku hofɨkoe honɨngkanomo itoꞌno mɨhwajiyo kuꞌmaho. Nehopi, sekwo hopoꞌmaho. \s1 Nakwo yokumpohnꞌnyo imoꞌnɨngkuhwaloho. \p \v 13 Sekwo ole hnnɨwoꞌnɨngkohofo, olohontalɨkeno moꞌnɨngkalɨkeno nakwo ango nomꞌnepo nuhwasi soswo angaꞌno neyakolofɨhwosoꞌno syoho yɨhwasi hamniyoho engo wotɨpemantanoho. Ose hnnɨwoꞌnɨngkohofo soku haloho upaꞌnɨmno. \v 14 Sekwo moꞌnɨngka iꞌmofapone soꞌno huno maseyohoyohoho. Nakwo olo hwaho lopo humalohwoneso tɨkayo paꞌnyoꞌnwoho. Tɨkayo hiloso nosyonteso moiꞌwo komoꞌno imoꞌnɨngkiso paꞌnyoꞌnwoho. Nakwo olo hwaho lopo sɨkuno piꞌnɨngo mohumulohwono. Osoꞌno nakwo yoꞌmayo soꞌno uyano molanehwono. \v 15 Oꞌo, ole wolano. Nakwoe Hwe Engo sohumo ole umoꞌnosoꞌmanji nakwo nohumehwasi yoꞌmayo syohoso uyantanoho. Ose wolano. \v 16 I olohonta sekwoe yokumpohnꞌnyo soꞌno hoꞌnomaꞌnontɨfi yoꞌmayo syoho iyo soꞌno nakwo hoponoho lalokwofo. Ose syafɨsyɨkutoho. Oso yokumpohnꞌnyo yahino imoꞌnyoso wonyofoho. Oꞌo, ole fɨsyafɨhupmno. Yoꞌmayo nakwoe Hwe Engo sohumo umoꞌnososo osoꞌnohino uyano. \v 17 Osoꞌno hwe fihwo kako honɨngkano wopɨngo soꞌno huno uyoꞌmanji oso honɨngkano hiso miyoꞌmanji kako wonyo iwoꞌnɨngkiso hweho. \c 5 \s1 Aꞌamu hamniyoho engoꞌnjo sohwafe hungkunofoho. \p \v 1-6 Sekwo aꞌamu hamniyoho engoꞌnjo soku nje hungkunomo haloho upaꞌnɨmno. Sɨkuno mofonepo moiꞌwo umoꞌnɨmonteꞌno yalofoho. Osoꞌno sekwo hamniyoho engo pehoꞌno huꞌmesyalokwofo. Sekwo olo hwaho lopo nohumantɨfi yoꞌmayo hoꞌyango wokoso hwapɨfe nomantɨfi sekwoe aꞌapahomne soꞌno syafɨsyontɨfi sɨmeho wopɨngoꞌnjo humawoꞌnɨngkohofo kuyoho. Yahino olo soꞌno fɨsyafɨhupmno. Nakwo yahu fihumo wosopayo engo uyontaneso engo imoꞌnɨngkahonɨngki nakwo fonjasyontane nonɨwoꞌnɨngkuhwoneꞌnwoho. Oso paꞌnyo sekwo wopayo engo nontɨfeso yahu paꞌnyo afofoꞌnjo imoꞌnɨngkahonɨngkofi weꞌenepi sekwoe sɨkuno sekumo fonjasesiyoꞌneso mofonepo nto imoꞌnɨmaho. Sekwo aꞌamu wonyo honɨngkano ane somo hungkuno itoꞌno mɨhwajiyo ango somo ipemotapontɨfi hofɨkineꞌno fonjasiyoꞌne hungkuno hoꞌnasyɨwoꞌnɨngkohofofoho. Hofɨkoe hungkuno aneꞌnjo nohumentanɨngkofi fonjahumentohofofoho. \p Upaꞌnɨmno. Sekwoe syoho selohofiyoso syoho tohohmtnnoꞌnjo yahonɨngkofi hofɨkoe hamniyoho fehohnjoso sekwo muyoꞌnjo mokosyohumentanɨngkofi syoho selohofiyo sohwafe humotahoso hoꞌnɨngkahonɨngki nakwoe Hwe Engo Anɨtu yoꞌmayo ahwomomjo somo yokumpohnꞌnyo mokosyohumayo sohwo kako nto upaꞌnɨngkohoho. Oso hisoꞌno yoꞌmayo tango seꞌmaso soꞌno sekwo huno syafɨsyɨkuji joho lɨkuji humotaho filɨmno. Sekwoe hoꞌyango hopiꞌnonohinoso wonyo umoꞌnɨmonteꞌno yohoho. Hwapɨfe somo woꞌnafiyoꞌnji moteꞌnji wonaoꞌmontonoho. Sekwo aꞌamu nomꞌne somo mufoꞌmayo soꞌno hamniyoho yoꞌmayo huꞌmeesyɨwoꞌnɨngkohofoso wonyo umoꞌnɨmontonoho. Sekwo hamniyoho engo soꞌno sɨmeho semoꞌnyoso oso huno sohwo sekwoe aꞌapahomo toho hopa nɨhuꞌnahone wonyo wonasemoꞌmtonoho. \s1 Hwe Engo asomo pone soꞌno nakwo yokumpohnꞌnyo wolohofano. \p \v 7 Oseso nje aꞌamufo, sekwo hofiyo fohontohumamno. Sekwo huno seyohoho. Syoho kakwoꞌyohwo sohwo wopayo wopɨngo imoꞌnyo soꞌno hontohumaho. Ifoyo syonto mofehiꞌnyo lonteso kako wopayoꞌno hofiyo uhwontohumawoꞌnɨngkisofoho. \v 8 Oso paꞌnyo sekwo Hwe Engo asomo pesoꞌno hofiyo fohontohumamno. Kakoe sɨkuno mofoneponoho. Osoꞌno sekwoe sɨmeho fisosofitofɨsyohumunɨmno. \p \v 9 Nje aꞌamufo, Sekwo yokaꞌnji sitofoꞌnji hnnyoꞌeno. Anɨtu sekumo hungkuno itoꞌno mesehwajonohoho. Nakwoe Hwe Engo nopɨhwosi kakoe sɨkuno hungkuno ikwolofoꞌneso weꞌenepi umoꞌnɨmonteꞌno yohoho. \v 10 Nje aꞌamufo, Hwe Engo sohwoe hungkuno kakoe yokumpohnꞌnyoꞌnji aꞌamu lɨmotofo sohwamneꞌno fɨsyafɨhupmno. Yoꞌmayo tango hofɨkimo uꞌmahonɨngki Hwe Engo hofɨkimo utɨmayoꞌne hofiyo hontohumamotofofoho. Oso paꞌnyo sekwo hofiyo fohontohumamno. \v 11 Ole lɨwoꞌnɨngkuhwoni, Anɨtuye aꞌamu tohino mantɨfeso yokumpohnꞌnyo lohofontɨfi sɨmeho wopɨngoꞌnjofoho. Ose lɨwoꞌnɨngkuhwonefoho. Sekwo Joup oso humneꞌno nto upaꞌnɨmentohofofoho. Kako tango mɨkunɨmposo notɨpemanto Anɨtumneꞌno yokumpohnꞌnyo lohoꞌmentiso hweho. Tɨfi Anɨtu kako Joupɨmo wonyoangkafo ulohoꞌmentiso soꞌno sekwo huno moiꞌwonoho. Oseso Anɨtu kako aꞌamu soꞌnyumo hitoho engo ulofahonɨngki sɨmeho wopɨngo mɨkunɨmposo nejapɨwoꞌnɨngkiso hweho. \s1 Nakwo hufaꞌu sɨhunehwamneꞌno lohono eso nolɨhwaloho. \p \v 12 Nje aꞌamufo, olo hungkuno tangoꞌnjo upaꞌnɨmno. Sekwoe hungkuno nehopi imoꞌnyoꞌne soꞌno nehopi Anɨtumneꞌno lohono eso nolɨkutoho. Oꞌo, sekwo hungkuno nehopiꞌnohino lɨfijo soꞌno nomꞌne hungkuno pehoꞌneto. Osoꞌno sekwo eno ulɨkuji enoꞌnohino eso hoponoho. Sekwo awonoho ulɨkuji awonoho eso nehopiꞌnohino ulɨmno. Sekwo Nehopi Anɨtumneꞌno lohono eso hwasyo ose lɨfijoso Anɨtu kako tohino sejapoloho. \s1 Anɨtuye aꞌamu ne sohwo aꞌamu mnokinoꞌnjo somneꞌno Mpohumo jomo ulososo wopɨngo umokumontonoho. \p \v 13 Aꞌamu fihwo sekwoꞌnji humaso sohwo tango uꞌmasoꞌmanji kako Mpohumo jomo ulono. Nomꞌnehwo sɨmeho wopɨngoꞌnjo humasoꞌmanji kako Anɨtumo isamoyoka ulɨhwosi Anɨtuye yofe hoꞌnomayoꞌne ta walono. \v 14 Aꞌamu mnokinoꞌnjohwo humasoꞌmanji kako hwe engo aꞌamu Anɨtuye sɨmeho aꞌamu somo mokosyohumayo somneꞌno joho ulono. Hofɨko nopɨkuji hwone mijo ahopo ehasɨkuji aꞌapahopo aho ulonjimokukuji Hwe Engo Jisas sohumo wopɨngo umokinyoꞌne jomo ulɨfe. \v 15 Aꞌamu hiso Hwe Engo sohumo sɨmeho hiꞌntnnono nehopi uyɨwoꞌnɨngkohofoꞌmanji Hwe Engo sohumo jomo ulɨhwosoꞌno oso Hwe Engo kako mnokinoꞌnjo sohumo wopɨngo umokumontonoho. Aꞌamu mnokinoꞌnjo sohwo honɨngkano wonyoꞌnjoꞌmanji Anɨtu wonyo homo somo wae weeoꞌmontonoho. \v 16 Sekwo honɨngkano wonyo imalofoꞌmanji senɨngkwaꞌwehwosamo yoloho ulɨmno. Sekwo senɨngkwaꞌwehwosanjimneꞌno Hwe Engo sohumo jomo ulɨfijo soꞌno kako nosefoꞌmahwosi wopɨngo wosemokumontonoho. Aꞌamu honɨngkano wonyo ane sɨmeho angaꞌnohinoꞌnjo sohwo kako Hwe Engo sohumo jomo ulosoꞌmanji Hwe Engo sohwo yokumpohnꞌnyo ufoꞌmaꞌmtonoho. \v 17 Ilaija Anɨtuye hungkuno lɨmojo sohwo kako nakwo paꞌnyo humamojo hweho. Kako sɨmeho angaꞌnohinoꞌnjo nohumanto Mpohumo ifoyo masiyoꞌne jomo ulahonɨngki soswo hufaꞌu sɨhune nomꞌne hwasyopo uyakolofontanɨngki ifoyo mahuꞌmmojofoho. \v 18 Oso hohosohonta Mpohumo ifoyo siyoꞌne apaꞌno jomo ulahonɨngki ifoyo syahonɨngki yoꞌmayo nonyo wosopayo apaꞌno fokaꞌmentisofoho. \s1 Aꞌamu Anɨtuye honɨngkanomo hwosopeefososo nakwo asomo utɨmano. \p \v 19 Nje aꞌamufo, hwe fihwo sekwoꞌnji humaso sohwo kako Anɨtuye hungkuno ne somo ulɨkoꞌmanto honɨngkano wonyomo apaꞌno inɨngkawesoꞌmanji nomꞌne sohwo oso aꞌamu huhwo sohumo honɨngkano wopɨngomo asomo ipemotasoso soꞌno ole soꞌno huno fɨsyafɨsyo. \v 20 Aꞌamu fihwo kako nomꞌnehwo honɨngkano wopɨngomo asomo ipemotaso soꞌmanji kako oso hwe wonyo sohwoe huyoꞌmangoso tɨkano mtaꞌni iwosɨpemaꞌmasofoho. Anɨtu kako hwe wonyo sohwoe wonyo honɨngkano somo wae weeoꞌmontonoho. Hungkuno osohopeho.