\id 1CO - Ampeele NT [apz] -Papua New Guinea 1988 (web version -2012 bd) \h 1 Koulin \toc1 Olo Iyoswo Sɨmoꞌmjo loso Aꞌamu Koulin somneꞌno Poul Mtɨꞌmokumentisofoho. \toc2 1 Koulin \toc3 1 Kln \mt1 1 Koulin \mt2 Olo Iyoswo Sɨmoꞌmjo loso Aꞌamu Koulin somneꞌno Poul Mtɨꞌmokumentisofoho. \imt1 Olo Hungkuno Sɨmoꞌmjofoho. \ip Jisas ahwomomneꞌno nto sɨmentiso sohonta soswo \it tɨwenti-faif\it* (25) nto uyakoloꞌmentisopolɨkeno olo iyoswo sɨmoꞌmjo loso aꞌamu Koulin somneꞌno Poul mtɨꞌmokumentisofoho. Tajo ango Koulin iꞌmofapeso kako apaꞌno Anɨtuye hungkuno likuꞌmeefo syohoꞌne wento mtɨꞌmokumentisofoho. Oso hohosohonta Poul kako Akwilaꞌnji Pɨlisilaꞌnji nohumantɨfi hwapɨfe ango syoho yontɨfi Anɨtuye hungkunoso likuꞌmeeoꞌmotofofoho. Oso hohosohonta aꞌamu Juta fehohonjoꞌnji aꞌamu Ngkɨlik piꞌnɨngo engo soꞌnji sɨmeho hiꞌntnnono uyɨmentohofofoho. Poul Koulin hopo sopo humanto Anɨtuye hungkuno neꞌno lontanɨngki soswo angaꞌno hamno aho fehohnjo hopiꞌnono nomꞌne mtaꞌni angaꞌno uyakolomentisofoho. Ango Koulin sopo antɨme weꞌepoꞌmaho. Oꞌo, antɨme engo mɨkunɨmposoponoho. Oso ango hopo soponeꞌno Poul kako sɨmeho tangoꞌnji mtɨꞌmokumentisofoho. Oso sɨmeho tango iyo hwapɨngoso olenoho. Iyoswo angaꞌno sɨmoꞌmo mtɨꞌmokuyahotɨmentisoso imoꞌnaoꞌmentiso soꞌne olo iyoswo tɨfiꞌnjo lofosofaꞌu 1 Koulinꞌnji 2 Koulinꞌnji imoꞌnɨmentisiyefoho. Poul iyoswo Koulinneꞌno mtɨꞌmokuyahojiyoso hufaꞌu sɨhunefoho. I osoꞌno olohonta iyoswo angaꞌnohinoso mauyoho. Olo iyoswo hiloso Poul kako Efesos humanto mtɨꞌmokumentisofoho. Paul olo iyoswo mtɨꞌmokiyo hwapɨngoso olenoho. Aꞌamu Jisasɨmo inɨngkunyo Koulinjoso Poulɨmo yoꞌmayo yoꞌmayo soꞌno ulohonɨmentohofo soꞌno Poul kako aku hofɨkineꞌno mtɨꞌmokumentisofoho. Osoꞌno nakwo olohonta iyoswo homo lomo atofo lɨhwasi nakwo tɨfi unɨngkohwano. \c 1 \p \v 1 Anɨtu kako ngko Poulɨꞌnɨmo nɨhwosopoꞌmentisoso Jisas Kɨlaisɨye hungkuno aꞌamu somo lɨkuꞌmofo (\it apousel\it*) syoho ntapmmentiso sohwoꞌnnonji nenɨngkwaꞌwehwo Sousɨtenisɨꞌnji \v 2 nekwo nohumentai sekwo aꞌamu ango Koulinjo sokuneꞌno olo iyoswo loso semtɨꞌmokiyalokuhwoyo. Sekwo Kɨlaisɨmo ufohiꞌnontɨfi kakoe aꞌamu ne imoꞌnɨmentohofofoho. Oso hisoꞌno Anɨtu kakineꞌno sekumo sehwosopoꞌmentisofoho. Sekwoꞌnohinɨꞌmaho. Oꞌo, hwe moyaꞌmi angoꞌmeemjo nakwoe Hwe Engo Jisas Kɨlaisɨmo jomo ulɨwoꞌnɨngkuhwone hnꞌnɨmo nahwosopoꞌmentisofoho. Jisas huhwo sohwo kako nakwo hwe moyaꞌmi hopiꞌnonohino hnꞌnwiye Hwe Engo nɨhuꞌno angaꞌnohino hweho. \v 3 Nanɨngkwohwo Anɨtu sohwoꞌnji nakwoe Hwe Engo Jisas Kɨlaisɨꞌnji sikoꞌmontaꞌi siko sekumo wopɨngo selohofohosɨsi sɨmeho pompenjiyo wosejopanjiyoho. \s1 Poul kako Anɨtumo oso aꞌamu homo somneꞌno isamoyoka ulɨmentisofoho. \p \v 4 Kɨlais Jisas kako sekumo wopɨngo selohoꞌmentiso soꞌno ngko engolopohamo sekuneꞌno huno syasyefɨsyonji Anɨtumneꞌno isamoyoka ulɨwoꞌnɨngkohefoho. \v 5-6 Nakwo Kɨlaisɨye hungkuno selɨmentɨhwone soꞌno oso hungkuno hiso sekwo aho yokumpohnꞌnyo kemokosyohumantɨfi sekwo Kɨlaisɨmo ufohiꞌnɨngkahonɨngkofi kako sekumo yoꞌmayo soꞌno umofonyo miyoꞌnjo iyoꞌne semokumentisofoho. U, sekwo kakoe hungkuno wopɨngo soꞌno huno tɨpemantɨfi sekwo nomꞌne aꞌamu somo lutɨhwayoꞌneso hunoꞌnjo kuyoho. Osoꞌno ngko Anɨtumo isamoyoka ulalokweno. \v 7 Nakwoe Hwe Engo Jisas Kɨlais kako utɨhwaꞌnyopo asomo pesoꞌno sekwo nohontohumentanɨngkofi Anɨtu sohwo kako kakoe yoꞌmayo wopɨngoso sejopalofoho. Kakoe wopɨngo somneꞌno sekwo umofonyo mifitnnehofo. \v 8 Oꞌo, Anɨtu kakoe yokumpohnꞌnyo soꞌnji sekumo sesosofitofontanɨngkuhwosi sekwo Anɨtumneꞌno yokumpohnꞌnyo lohofontanɨngkuji sekwoe sɨkunoso moiꞌwo umoꞌnɨmontonoho. Oseso nakwoe Hwe Engo Jisas Kɨlaisɨye Sɨkuno Engo kako asomo poso sohonta sekwo wonyo ane lohofɨkuji wonɨmango masenonehoho. \v 9 Anɨtu kako kakoe Hwomu Jisas Kɨlais nakwoe Hwe Engo sohwoꞌnji nakwoꞌnji sɨmeho afa inyoꞌne nakumo nahwosopoꞌmentisofoho. Nakwo Kɨlaisɨꞌnji majopohiꞌnyoꞌne nahwosopoꞌmentisofoho. Oso hisoꞌno ne imokiyoꞌneso Anɨtu kako hoponoho. Kako kakoe hunoso mɨkwesyafɨsyonehoho. Oꞌo, awonoho. \s1 Aꞌamu Koulin hofɨko Anɨtuneꞌno uhuꞌmokumotofoso hofɨko husilo husilofo lohoꞌmentohofofoho. \p \v 10 U, nje aꞌamu soku nakwoe Hwe Engo Jisas Kɨlais kako olo hungkuno ntapmmentiso soꞌno ngko hungkuno yokumpohnꞌnyo waselɨmonneꞌno yohono. Sekwo upaꞌnɨmno. Sekwo yoka hnnontɨfi husilo husilofo lohoꞌmalofoso moiꞌwonoho. Sekwo apaꞌno oso yahinoso ikutoho. Oꞌo, sekwo apaꞌno nuhuꞌmokukuji hungkuno afaꞌnohino filɨkuno huno angaꞌnoꞌnohini fɨsyafɨhupmno. \v 11 U nje aꞌamu soku oso ape Kɨlouwe siye angoꞌmtaꞌango aꞌamu nopontɨfi ngkimo ole ntɨmalofi, Aꞌamu Koulinɨso hofɨko yoka hnnalokwofo. Ose ntɨmalofofoho. \v 12 Ngko sekwo aꞌamu angaꞌno angaꞌnohino sokumo selalokweno. Sekwo huno kengo kengo syafɨsyontɨfi aꞌamu fehohnjo soku ole lalokwofo, Nakwo Poulɨye yahinomo inɨngkowalokuhwono. Nomꞌne soku sekwo ole lalokwofo, Nakwo Apoulousɨye aꞌamuꞌnwoho. Nomꞌne aꞌamu soku sekwo ole lalokwofo, Nakwo Pitaye hungkunomo inɨngkowalokuhwono. I, aꞌamu nomꞌne soku sekwo ole lalokwofo, Nakwo Kɨlaisɨye aꞌamuꞌnwoho. Ose lalokwofo. \v 13 Pipineto. Aꞌamu piꞌnɨngo engo hofɨko sekwoe wonyomneꞌno peꞌnɨmentohofotaho. Ngko Poulɨꞌni iyo hwojiyafɨkuꞌnnyopo sekwoe wonyomneꞌno lapeꞌnɨmaleno. Oꞌo, sekwo huno seyohoho. Kɨlais kakoꞌnohini sekwoe wonyomneꞌno poyo peꞌnɨmentisofoho. I hofɨko ngkineꞌno mijo kiyosemaꞌmalofotaho. Oꞌo, Kɨlaisɨmneꞌnohini sekumo mijo kiyosemaꞌmalofofoho. \v 14 Ngko sekwoꞌnjo sopo mijo kiyomayoso aꞌamu piꞌnɨngoꞌmaho. Oꞌo, Kɨlisɨposɨꞌnji Ngkaiyasɨꞌnjimnohini mijo kiyomaꞌmaleno. Osoꞌno ngko aꞌamu hufaꞌu hwaꞌumnohini mijo kiyomaꞌmentohe soꞌno Anɨtumo isamoyoka ulalokweno. \v 15 Osoꞌno aꞌamu piꞌnɨngo engoso hofɨko ole malɨfitnnehofo, Poul kako nakumo mijo kiyonemaꞌmentiso soꞌno nakwo Poulɨye aꞌamuꞌnwoho. Ose malɨfitnnehofo. \v 16 U, ngko nomꞌne aꞌamu sohuneꞌno syafɨsyohono. Sɨtefanosɨye aꞌamu oso hwanjimo ngko mijo kiyomaꞌmaleno. U, ngko nomꞌne aꞌamu somo mijo kokiyomaꞌmentohono. Awolɨkeno. Ngko huno maniyohoyohoho. I, ngko mijo kiyomayo hungkuno soꞌno pehoꞌno selalokweno. \v 17 Kɨlais kako ngkimo oso mijo kiyomayo syohoso montapmmentisofoho. Oꞌo, ngkimo kako aꞌamu somo kakoe hungkuno lutɨhwayoꞌne syoho ntapmmentisofoho. Aꞌamu hunoꞌnjo sohwa hofɨko hungkuno sawemo lutɨhwawoꞌnɨngkohofo hopaso ngko hungkuno molutɨhwamnehono. Oꞌo, Kɨlais kako iyo hwojiyafɨkuꞌnnyomo nakwoe wonyoꞌne poyo peꞌnɨmentiso soꞌno aꞌamu huno ntoꞌno mosyafɨhupitnnoho lonji ngko aꞌamufe huno ntoꞌno ehohosasiyoꞌne hungkuno tɨfo tɨfo lutɨhwawoꞌnɨngkohe hwoꞌnyoho. \s1 Nakwo Kɨlaisɨmo uhwonontani uhwonɨmentɨhwoneso nakwo Anɨtuye yokumpohnꞌnyoꞌnji kakoe huno wopɨngo soꞌnji nto uhwonɨmentɨhwonefoho. \p \v 18 Aꞌamu Anɨtumo minɨngkayoꞌnjo iwoꞌnɨngkohofoso hofɨko Kɨlais nakwoe wonyoꞌne iyo hwojiyafɨkuꞌnnyomo poyo peꞌnɨmentiso soꞌno upaꞌnontɨfi hofɨko huno ole syofɨsyalokwofo, oso hungkuno lɨwoꞌnɨngkohofoso hwayohosi hungkunofoho. Ose syofɨsyalokwofo. I, oseso nakwo aꞌamu Anɨtu kako nakumo asomo netɨmayoꞌneꞌno hontohumentani nakwo huno ole nayɨwoꞌnɨngki, Kɨlais kako nakwoe wonyoꞌne iyo hwojiyafɨkuꞌnnyomo poyo imoꞌnɨmentiso sohuneꞌno Anɨtu kako kakoe yokumpohnꞌnyo netɨhwamentisofoho. \v 19 Aꞌamu Anɨtuye hungkuno mtɨꞌmokumentohofo sohwa hofɨko aꞌamu Kɨlaisɨmneꞌno nakwolaho lɨwoꞌnɨngkohofo somneꞌno ole mtɨꞌmokumentohofi, \q1 Anɨtu ole lɨmento, Aꞌamu hwahoponjoso hofɨko hofɨkoe yokumpohnꞌnyo soꞌnji Anɨtumo uꞌmayoꞌneꞌentɨfi huno uyalokunjo oso aꞌamuso hofɨkoe huno somo ngko wonyo umokumonnoho. \q1 Nakwo aꞌamu hwahoponjo hnꞌnwi hunoꞌnji lɨwoꞌnɨngkohofoso hofɨko Anɨtumo uꞌmaneꞌentɨfi honɨngkano piꞌnɨngo piꞌnɨngo hofɨkoe huno mtaꞌni imofɨwoꞌnɨngkohofo somo ngko wae weeoꞌmonnoho. \p Anɨtu ose lɨmentisofoho. \v 20 Aꞌamu Anɨtumo minɨngkayoso hwahoponjo somneꞌnohini huno syafɨsyɨwoꞌnɨngkohofoso hofɨko ole lɨwoꞌnɨngkohofi, Nakwo hunoꞌnjo hnꞌnwi nakwoe huno ntoꞌnohinoso aꞌamu nomꞌne somo lutɨhwaneꞌentɨfi syafɨsyɨwoꞌnɨngkohofofoho. Oso aꞌamumneꞌno Anɨtu kako kakoe aꞌamu ne hnꞌnyumo ole netɨhwamento, Olo hwaho loponjo hunoso wonyo hwayo hohnjofoho. Osoꞌno aꞌamu kako olo hwaho loponjo huno somnohini syafɨsyɨwoꞌnɨngkiso sohwo kakoe huno neso mauyoho. \p \v 21 I osoꞌno Anɨtu kako huno hwapɨngoꞌnjo sohwo kako olo honɨngkanolo imoꞌmentisofoho. Aꞌamu hofɨko Anɨtumo uꞌmano lɨkujoso hofɨko hofɨkoe huno mtaꞌni Anɨtumo muꞌmapitnnohofo. Oꞌo, awonoho. I osoꞌno Kɨlaisɨye hungkuno wopɨngoso aꞌamu somo lutɨhwawoꞌnɨngkuhwone somo sɨmeho hiꞌntnnono uyɨkuji hofɨko Anɨtumo uꞌmantɨfeho. Nuꞌmafɨkuji hofɨko kakoe aꞌamu ne umoꞌnantɨfeho. Oso hisoꞌno Anɨtu kako sɨmeho wopɨngo umoꞌnɨwoꞌnɨngkisofoho. I oso hungkuno hiloso nakwo lutɨhwawoꞌnɨngkuhwone somneꞌno hofɨko nalɨwoꞌnɨngkohofi hwayo hohnjo hungkuno lɨwoꞌnɨngkohofo kuyoho. Ose nalɨwoꞌnɨngkohofofoho. \v 22 I aꞌamu Jutaso ole lɨwoꞌnɨngkohofi, Anɨtu kako nakumo kakoe yokumpohnꞌnyoꞌnji yoꞌmayo kengo wonyoangkafo aꞌamu mifijoso netɨhwasoꞌmanji u oso hungkunoso Anɨtu mtaꞌangoꞌmanji uhwonɨngkuhwasi oso hungkuno homo somo nakwo huno naihwosoꞌno tɨfi unɨngkowano. Aꞌamu Ngkɨlik oso hwa ole lɨwoꞌnɨngkohofi, u, nakwo yoꞌmayo hungkuno upoꞌnasoso huno wopɨngofoho syofɨsyasoꞌmanji oso hungkuno homo somo huno naihwosoꞌno tɨfi unɨngkowano. \v 23 I osoꞌno nakwo hungkuno lutɨhwawoꞌnɨngkuhwoneso olenoho. Kɨlais kako nakwoe wonyomneꞌno iyo hwojiyafɨkuꞌnnyomo poyo imoꞌnɨmentisofoho. I osoꞌno aꞌamu Jutaso hofɨko oso hungkuno hisoꞌno nakwolaho lontɨfi wonɨpaho ikinɨwoꞌnɨngkohofofoho. Aꞌamu Ngkɨlik sohwa hofɨko oso hungkuno homo somo nupaꞌnontɨfi ole lɨwoꞌnɨngkohofi, Olo hungkuno loso kokatoꞌnnyofoho. Ose lɨwoꞌnɨngkohofo kuyoho. \v 24 I nakwo aꞌamu Juta hnꞌnnonji temtitofo kengo kengo hnꞌnɨmo Anɨtu nahwosopoꞌmentiso hnꞌnwi nakwo Anɨtuye mampahomo upoꞌnontani nakwo huno ole nayohi, Kɨlais kako nakumo asomo netɨmayoꞌne poyo peꞌnɨmentiso sohumo nuhwonontani uhwonɨmentɨhwoneso nakwo Anɨtuye yokumpohnꞌnyo soꞌnji Anɨtuye huno wopɨngo soꞌnji uhwonalokuhwono. \v 25 Oso honɨngkano Anɨtu kakimo uꞌmayoꞌne imoꞌmentiso soꞌno aꞌamu hwahoponjoso hofɨko huno syafɨsyontɨfi hofɨko ole lɨwoꞌnɨngkohofi, Olo honɨngkano loso ne anefoho. Hwayo hohnjofoho. Ose lontɨfeso hofɨkoe huno soꞌnji yokumpohnꞌnyo soꞌnji Anɨtu kakoe huno hwapɨngo soꞌnji kakoe yokumpohnꞌnyo soꞌnji hofɨkimo yakoloꞌnnyofoho. \p \v 26 Ou, nje aꞌamu soku, Anɨtu kako sekumo kakoe aꞌamu ne imoꞌnyoꞌne joho selɨmentiso sohonta sekwo huno ane, yokumpohnꞌnyo ane, yofe engo ane imoꞌnɨmentohofo kuyoho. \v 27 Aꞌamu hwahoponjo yahino somneꞌno hunoꞌnjoso Anɨtu kako oso aꞌamu homo somo wonɨmango ufisyɨmoꞌmo lonto aꞌamu hunoꞌmasoso hofɨko nje honɨngkanomo tɨfi nnɨngkapɨkuji nje aꞌamu ne imoꞌnɨfitnneꞌento uhwosopoꞌmentisofoho. Aꞌamu hwahoponjo yokumpohnꞌnyoꞌnjo somo Anɨtu kako oso aꞌamu homo somo wonɨmango ufisyɨmoꞌmo lonto aꞌamu yokumpohnꞌnyo aneso nje aꞌamu ne imoꞌnɨfitnneꞌento hofɨkimo uhwosopoꞌmentisofoho. \v 28 Aꞌamu hwahoponjoso hofɨko yoꞌmayo soꞌno ole lɨwoꞌnɨngkohofi, Wonyofoho. Nakwolaho. Oso hiso ne anefoho. Ose lɨwoꞌnɨngkohofofoho. Oso homo somneꞌno Anɨtu kako oloso ngkoꞌnefoho. Womaꞌmo lɨmentisofoho. Anɨtu kako aꞌamu hwahoponjofe hunoso ne anefoho. Moiꞌwo umoꞌnono lɨmentisofoho. Osoꞌno yoꞌmayo soꞌne hofɨkoe yofe hoꞌnomawoꞌnɨngkohofo somo Anɨtu kako wae yaoꞌmentisofoho. \v 29 Anɨtu kako oso yoꞌmayo hiso imentiso soꞌno nakwo Anɨtuye tɨmopo nakwoe yofeso mohoꞌnomoꞌnanehwono. \v 30 Anɨtu kako nakumo Jisas Kɨlaisɨꞌnjopo menehumajɨꞌmentisofoho. Osoꞌno Anɨtu kako Kɨlaisɨye hungkunoso nakwoe hunomo mohoꞌnonahumentiso soꞌno nakwo kakineꞌno huno ntoꞌno syofɨsyalokuhwono. Kɨlais kako nakumo wopɨngo nalohoꞌmentiso soꞌno Anɨtu kako nakumo wopɨngo kuyoho nelalofoho. Jisas kako honɨngkano wonyo somtaꞌni nakumo mpe enemaꞌmentiso soꞌno kako nakumo Anɨtuye aꞌamu ne namokumentisofoho. \v 31 Osoꞌno aꞌamu Anɨtuye hungkuno mtɨꞌmokumentohofo sohwa hofɨko ole mtɨꞌmokumentohofi, Hwe fihwo kako kakoe yofeso wohoꞌnomaꞌnɨmo lososo kakoe yofe mohoꞌnomaꞌnonehoho. Oꞌo, kako Kɨlais nakwoe Hwe Engo sohwoe yofeꞌnohini wohoꞌnomano. \c 2 \s1 Poul kako Kɨlaisɨye iyo hwojiyafɨjiyo soꞌno hungkuno ulɨmentisofoho. \p \v 1 Oseso nje aꞌamu soku, hohonta ngko sekumo noseꞌmanji ngko Anɨtu kakoe hungkuno hiyasoꞌmo woꞌmojoso selɨmote sohonta sekwo huno ole syafɨhupitnneꞌenji maselɨmmentohono, Kɨko yofe engoꞌnjo hwosoho. Huno hwapɨngoꞌnjo hwosoho. Ose ntɨfitnneꞌenji maselɨmmentohono. \v 2 Oꞌo, ngko nje sɨmeho somneꞌno ole nto hnnɨmentoho, Ngko sekwoꞌnji nohumahmꞌmo yoꞌmayo kengo kengo soꞌno ngko hungkuno maselɨmnehono. Oꞌo, awonoho. Ngko Jisas Kɨlais kako iyo hwojiyafɨkuꞌnnyo sopo nakwoe wonyomneꞌno poyo peꞌnɨmentiso sohuneꞌno ngko huno nihwosoꞌno osoꞌnohini wolosetɨhwamneꞌno yohono. \v 3 Hohonta ngko sekwoꞌnji humamentohe sohonta ngko yokumpohnꞌnyo ane nohumanji iyoho nnɨmentisofoho. \v 4-5 Sekwo nje huno somo tɨfi nnɨngkapɨfitnneꞌenji hungkuno selɨmoteꞌmaho. Oꞌo, sekwo Anɨtuye yokumpohnꞌnyo somo tɨfi inɨngkafitnneꞌenji hungkuno selɨmentohefoho. Osoꞌno ngko Anɨtuye hungkuno losetɨhwamentohe sohonta aꞌamu hunoꞌnjoso hofɨko nomꞌne aꞌamufe hunomo uwoloꞌmokantɨfi hungkuno ntoꞌno esyohumawoꞌnɨngkohofo paꞌnyoso selɨmentoheꞌmaho. Oꞌo, ngko Anɨtuye hungkuno selahonɨngko Anɨtu kakoe Towahuno Wopɨngofe yokumpohnꞌnyoso sekwo utɨhwaꞌnyopo nuhwonontɨfi sekwo huno ole syafɨhuꞌmentohofi, Olo hungkuno loso neꞌnjofoho. Huno ose syafɨhuꞌmentohofofoho. \s1 Anɨtuye Towahuno sohwo kako nakumo huno wopɨngo nejopalofoho. \p \v 6 Anɨtu kako huno engo nejapmmentisoso nakwo aꞌamu Anɨtuye hungkunomo aho yokumpohnꞌnyo kemokosyohumalofo somo lutɨhwawoꞌnɨngkuhwonefoho. Oso huno engo hiso olo hwaho lopontaꞌangoꞌmaho. U, aꞌamu olo hwaho lopo nakumo yokumpohnꞌnyo ne mokosyohumawoꞌnɨngkohofo sohwa mtaꞌangoꞌmaho. Oꞌo, hofɨkoe yokumpohnꞌnyoso moiꞌwo umoꞌnɨmontonoho. \v 7 Nakwoe Anɨtu mtaꞌango huno engoso lutɨhwawoꞌnɨngkuhwonefoho. Oso huno engo hiso hiyasoꞌmo woꞌmojofoho. Anɨtu kako nakwoe hwaho mamtɨꞌmokiyo sohonta Anɨtu kako nakumo kakoe aꞌamu ne namokuhwosi nakwo kakoꞌnji kakoe ango wonyoangkafo sopo humaneꞌento hungkuno mtitoꞌmentisofoho. \v 8 Aꞌamu olo hwaho lopo mokosyohumawoꞌnɨngkohofo sohwa hofɨko oso huno hwapɨngo somo huno ntoꞌno mosyafɨsiyoꞌnjo hwafoho. I osoꞌno hofɨko nakwoe Hwe Engo Anɨtu pomponaho hwapɨngo sohwoe hwomu sohuneꞌno huno ntoꞌno syafɨsyontɨfijontentesi hofɨko kakimo iyo hwojiyafɨkuꞌnnyo somo mofonjintoꞌofasyɨkutnnesohilo. \v 9 Ngko olo hungkuno selalokwe losoꞌno aꞌamu Anɨtuye hungkuno nɨhuꞌno hohonta mtɨꞌmokumentohofo sohwa ole mtɨꞌmokumentohofi, \q1 Nakwo aꞌamu hwahoponjo hnꞌnwi yoꞌmayo wonyoangkafo somo muhwonyoso \q1 yoꞌmayo wonyoangkafo soꞌno haloho mupaꞌnyo soꞌnji yoꞌmayo wonyoangkafoso aꞌamufe hunomo mufohotofoꞌnjo \q1 oso yoꞌmayo hiso Anɨtu kako kakoe aꞌamu sɨmeho uyɨwoꞌnɨngkohofo somneꞌno ntoꞌno esyohumaho. \p Ose mtɨꞌmokumentohofofoho. \v 10 Oso yoꞌmayo soꞌno hungkuno hiyasoꞌmo woꞌmojoso Anɨtu kakoe Towahuno wopɨngo sohwo netɨhwamentisofoho. Anɨtuye Towahuno Wopɨngo huhwo sohwo kako yoꞌmayoso nakwo hiyasoꞌmo yalokuhwone somo utɨhwaꞌnyopo nahononto yoꞌmayo wopɨngo Anɨtuye hunomjo osoꞌnji kakoe yahino soꞌno kako huno uyohoho. \p \v 11 Aꞌamu tɨhwolo, nomꞌne aꞌamu sohwoe huno somo uhwonyosofo. Oꞌo, awonoho. Oso hwe sohwo kakoꞌnohini kakoe hunoso huno uyohoho. Oso paꞌnyoso aꞌamu fihwo kako Anɨtuye huno somo kako huno muyo hweho. Anɨtu kakoe Towahuno sohwoꞌnohini kako Anɨtuye huno soꞌnji yahino soꞌnji huno uyohoho. \v 12 I osoꞌno nakwo Anɨtuye aꞌamu ne hnꞌnwi nakwo olo hwaho loponjo yahino wonyoso momasoꞌnwoho. Oꞌo, Anɨtu kako nakumo kakoe Towahuno nejapmmentiso oso hiso yoꞌmayo wopɨngo Anɨtu kako siki nejapɨwoꞌnɨngkiso soꞌno nakwoe hunoso ntoꞌno nto ehohosonasyohoho. \v 13 Yoꞌmayo wopɨngo Anɨtu kako nakumo siki nejapɨwoꞌnɨngkiso soꞌno selalokuhwoneso nakwo nomꞌne aꞌamufe huno mtaꞌni mentani moselalokuyɨhwono. Oꞌo, olo hungkuno loso Anɨtu kakoe Towahuno Wopɨngo nakumo lonetɨhwahonɨngki selalokuhwono. Oso hungkuno hiso nakwo aꞌamu Anɨtuye Towahuno Wopɨngo hiꞌnjo somneꞌno lutɨhwalokuhwono. \p \v 14 U, aꞌamu Anɨtuye Towahuno Wopɨngo ane sohwo oso aꞌamu huhwo sohwo kako Anɨtuye Towahunofe hungkunoso huno ntoꞌno muyo hweho. U, oso hiso pehoꞌneto. Oso aꞌamu huhwo sohwo kako oso hungkuno hiso nupaꞌnonto huno ole syofɨsyalofoho. Olo hungkuno loso hwayo hohnjo hungkunofoho. Ose syofɨsyalofoho. Nakwo aꞌamu Anɨtuye Towahuno hiꞌnjo hnꞌnwi nakwo Towahuno Wopɨngofe hungkuno hilo soꞌno huno ntoꞌno nayohoho. I aꞌamu Anɨtuye Towahuno Wopɨngo aneso kako olo hungkuno hwapɨngo ne hilo soꞌno huno muyonehoho. Osoꞌno Anɨtuye Towahuno Wopɨngo sohwo kakoe wopɨngoso oso aꞌamu hisomo muyonehoho. \v 15-16 Oso hisoꞌno aꞌamu Anɨtuye hungkuno mtɨꞌmokumentohofo sohwa ole mtɨꞌmokumentohofi, \q1 Nakwoe Hwe Engo Anɨtu sohwoe huno somneꞌno huno tɨhwo uyohoho. \q1 Anɨtu sohumo tɨhwo wolutɨhwamontolo. Oꞌo, nɨhuꞌno awonoho. \p Ose mtɨꞌmokumentohofofoho. I osoꞌno nakwo Anɨtuye Towahuno Wopɨngo hiꞌnjo hnꞌnɨmo Kɨlais kakoe huno fehohnjoso nejapmmentisofoho. Oseso aꞌamu Anɨtuye Towahuno Wopɨngo hiꞌnjo sohwo kako yoꞌmayo yoꞌmayo somo uhwonɨngkuhwosi kako yamofo ulohoꞌmontonoho. Oloso wopɨngofoho. Oso wonyofoho. Huno ose uyohoho. U, aꞌamu kako Anɨtuye Towahuno Wopɨngo aneso kako Anɨtuye aꞌamu ne somo yamofo mulohofonehoho. Oꞌo, Anɨtuye Towahuno Wopɨngonjo sohumo yahino wopɨngo utɨhwamontonoho. \c 3 \s1 Anɨtuye aꞌamu ne somo mokosyohumawoꞌnɨngkohofo sohwa hofɨko Anɨtuye syoho ulohofiyo hwafoho. \p \v 1 Nje aꞌamu soku, hohonta ngko sekwoꞌnji nohumanji Anɨtuye hungkuno selɨmentoheso ngko aꞌamu Anɨtuye Towahuno Wopɨngo hiꞌnjo somo ulɨwoꞌnɨngkohe paꞌnyoso sekumo hungkuno maselɨmmentohefoho. Oꞌo, ngko aꞌamu hofɨko sɨmeho sohwo yoꞌmayo wonyoso umo lonte somo inɨngkawowoꞌnɨngkohofo paꞌnyo sokumo Anɨtuye hungkuno selɨmentohefoho. Oso hohosohonta sekwo Kɨlaisɨye yahino somneꞌno mehomi milongo paꞌnyo humamentohofofoho. \v 2 Anɨtuye hungkuno neso tongo u wopayo yokumpohnꞌnyo paꞌnyofoho. I sekwo mehomi milongo paꞌnyo soku nohumentanɨngkofi ngko amno mijoꞌnohini sejapmmentohefoho. Anɨtuye hungkuno fehohnjoso tongo paꞌnyoso sekwo manɨmmentohofofoho. I olohonta hohonta sekwo manɨfitnnehofo. \v 3 Hwapɨngoso sekwo Anɨtuye Towahuno ane paꞌnyo soku neꞌno humalofo. I nomꞌne aꞌamu sekwoꞌnji humalofo somneꞌno sɨmeho tohinoꞌnji uyontɨfi yoka hnnɨwoꞌnɨngkohofo kuyoho. Oso yahino sekwo iwoꞌnɨngkohofoso sekwoe sɨmeho sohwo kako yoꞌmayo wonyo umo lonte somnohini inɨngkawowoꞌnɨngkohofo kuyoho. Oso yahino hiso hwahopontaꞌangofoho. \v 4 Yahino angaꞌno yalokwofoso olenoho. Aꞌamu angaꞌnohino sohwo kako ole lalofoho, Ngko Poulɨye aꞌamu hwoꞌnyoho. I nomꞌnihwo kako ole lalofoho, Ngko Apoulousɨye aꞌamu hwoꞌnyoho. Oso yahino hiso Anɨtu kakoe Towahunofe yahinotaho. Oꞌo, awonoho. Hwahopontaꞌangoꞌnohinofoho. \p \v 5 Osoꞌno sekwo huno ntoꞌno fɨsyafɨhupmno. Apoulous sohwo kako peho hwolo. I ngko Poul sohwoꞌni peho hwoꞌnto. Nekwo sohwoyaꞌi Anɨtuye syoho ulohofiyo hwoyaꞌyoho. I osoꞌno nekwo Anɨtuye hungkuno wopɨngoso selahonɨngkuhwoi sekwo nupaꞌnontɨfi Anɨtumo sɨmeho hiꞌntnnono uyɨmentohofofoho. Osoꞌno nakwoe Hwe Engo kako nekumo syoho angaꞌno angaꞌno ejopalofoho. \v 6 Ihwoni. Ngko sekwoe sɨmeho moꞌmo Anɨtuye hungkuno ipisayo uyo hulohofo hopa hulasehumentohefoho. Apoulous kako oso ipisayo uyo homo somjo hoja wonyo yoꞌmayo sofokafonte somo wae yaofahonɨngki Anɨtu kako oso ipisayo homo somo hwapɨngo sohwo kako engo imokalofoho. \v 7 I aꞌamu kako ipisayo uyo hiso hulɨwoꞌnɨngkiso sohwo kako kakoe yofeso engoꞌmaho. Yofe weꞌeꞌnjo hweho. U aꞌamu kako hoja wonyo yoꞌmayo sofokafonte somo wae yaofɨwoꞌnɨngkiso sohwo kako kakoe yofe hi weꞌeꞌnjo hweho. Anɨtu kako oso ipisayo uyo homo somo ne imokalokunjo sohwo kako oso hwoꞌnohini kako yofe engo hiꞌnjo hweho. \v 8 Oso aꞌamu kako ipisayo uyo hulalokuso sohwoꞌnji hoja wonyo wae yaofalokuso sohwoꞌnji sikoe syoho neso afafoho. I osoꞌno siko sikoe syoho sikoepi sikoepi yalokusiyo soꞌno sikoe syoho homo somneꞌno hoꞌyango womanjiyoho. \v 9 Ou, Apoulousɨꞌnji nekwo Anɨtuye syoho ulohofiyo hwoyaꞌyoho. Sekwo soku Anɨtuye syoho kuyoho. Osoꞌno sekwo husilo husilofo pehoꞌno lohoꞌmentohofoto. \s1 Aꞌamu Anɨtuye syohoꞌnjo sohwo kako ango molɨhwoꞌnɨngkiso paꞌnyo hweho. \p Sekwo Anɨtuye ango paꞌnyo soku Anɨtu kako ango hiso molalofoho. \v 10 Anɨtu kako ngkimo wopɨngo ntohofonto kako kakoe syoho wopɨngo ntapmmentisoso yonji ngko ango ingkuso sɨmoꞌmjo hwoꞌnyoho. Osoꞌno ngko Anɨtuye hungkuno selɨmentohe sohonta oso hwosaho yokumpohnꞌnyoso nto ijuꞌmoꞌmentohefoho. U aꞌamu nomꞌne sohwa hofɨko Anɨtuye hungkuno losetɨhwalokwofo sohwa hofɨko oso hwosaho hopo sopo ango neso molalokwofo. Aꞌamu huhwo sohwa hofɨko oso ango hiso wonyo imoꞌnonoho lɨkuji hofɨko huno ntoꞌno wasyofɨhupɨfe. \v 11 I osoꞌno sekwo huno seyohoho. Oso hwosaho ngko sɨmoꞌmjo ijuꞌmoꞌmentoheso Jisas Kɨlaisɨyoho. Oso hwosaho homo somo aꞌamu nomꞌnehwo kako yofafɨhwosi kako nomꞌne hwosahoso momawonjonehoho. Oꞌo, awonoho. \v 12 Aꞌamu fihwo kako oso hwosaho hopo sopo ango wamolɨmo lɨhwosɨꞌmanji kako oso hwosaho hopo sopo nano yokumpohnꞌnyoso nomahwosi syasyososo oso nano huhwo sohwo kako ango yokino homo somo yokumpohnꞌnyo wokemokosyohumamontonoho. I yoꞌmayo holayo yokino, sɨngkume yokino oso nano poꞌnɨfoso kako nomahwosi mtitofasyososo yokumpohnꞌnyo mokemokosyohumanehoho. \v 13 I nakwo aꞌamu hopiꞌnonohino hnꞌnwi olo syoho yalokuhwone hiloso hwangku sohonta utɨhwaꞌnyopo uꞌmofapmmontonoho. Oso sɨkuno Jisas Kɨlais kako nakwoe hungkuno ikwolofoꞌne somo asomo pososohonta yoꞌmayo syoho iwoꞌnɨngkuhwone somo toho hopa nonefoho. Oso toho hiso nɨngkahonɨngkuhwosi nakwo yoꞌmayo syoho iwoꞌnɨngkuhwone somo yamofo nalohofɨhwosoꞌno nakwo aꞌamu angaꞌno angaꞌnohino hnꞌnwiye syoho ne soꞌno huno wonayono. \v 14 U hwe fihwo kako ango oso hwosaho hopo sopo hofiyoꞌno molosoꞌmanji oso kakoe ango homo somo toho manonehoho. Oꞌo, awonoho. Oso ango hiso toho manyoꞌnjo ntoꞌno molohinowentanɨngkuhwosi oso syoho iyo huhwo sohwo kako hoꞌyango womaꞌmtonoho. \v 15 U hwe fihwo kako oso hwosaho hopo sopo kako ango ntoꞌno mamojoꞌnjo yoso sohwoe angoso toho nɨngkuhwosi kakoe syoho hopiꞌnonohinoso wonyo umoꞌnɨmontonoho. Syoho hiso ne ane umoꞌnɨmontonoho. U oso syoho iyo huhwo sohwo kako hoꞌyangoso momanehoho. Oso hwe huhwo sohwo kako songo ko humaso sohwo kako toho mtaꞌni ifɨwoꞌnɨngkohofo paꞌnyo hweho. \s1 Anɨtuye aꞌamu neso hofɨko Anɨtuye angofoho. \p \v 16 Olo soꞌno sekwo inɨngo seyɨhwoloho. Sekwo Anɨtuye aꞌamu ne soku Anɨtu kakoe ango kuyoho. Anɨtu kakoe Towahunoso sekwoe sɨmeho ajwomoꞌmo humaho. \v 17 U hwe fihwo kako sekwo Anɨtuye ango sokumo kako wonyo semokoso sohumo u, osohumo Anɨtu kako kakimo oso wonyo hiso aku uyɨmontonoho. Wayo weeoꞌmtonoho. I hwapɨngoso sekwoe sɨmehoso Anɨtuye ango wopɨngoꞌnohiniponoho. \s1 Sekwoe yoꞌmayo hwahoponjofe yofeso nohoꞌnomafɨkutoho. Oꞌo, Anɨtuye yofeꞌnohini fohoꞌnomapmno. \p \v 18-20 Aꞌamu yoꞌmayo hwahoponjo soꞌno hunoꞌnjo somo Anɨtu kako uhwononteso hofɨkoe huno neso nɨhuꞌno ane kuyoho ulɨwoꞌnɨngkisofoho. Hohonta hwe fihwo Joup kako Anɨtuye hungkuno mtɨꞌmokumentiso sohwo ole mtɨꞌmokumento, \q1 Aꞌamu olo hwaho loponjo huno somnohini inɨngkawowoꞌnɨngkohofo somo oso huno ne ane huhwo sohwo hofɨkimo nano mokojɨlɨpemawoꞌnɨngkohoho. \p Joup ose mtɨꞌmokumentisofoho. Hwe nomꞌne Anɨtuye hungkuno mtɨꞌmokumentiso sohwo ole mtɨꞌmokumento, \q1 Anɨtu kako aꞌamu olo hwaho loponjo yoꞌmayo yoꞌmayo soꞌno hunoꞌnjo sohwafe hunomo uhwononteso hofɨkoe hunoso ne anefoho. Ose lɨwoꞌnɨngkisofoho. \p Hungkuno ose mtɨꞌmokumentisofoho. U, hwe fihwo kako hwasyo hungkuno hnnonoho. Aꞌamu fihwo kako sekwoꞌnjo sopo humaso sohwo kako olo hwaho loponjo yoꞌmayo somo inɨngkawowoꞌnɨngkiso sohwo ngko yoꞌmayo soꞌno hunoꞌnjo hwoꞌnyoho. Ose lɨwoꞌnɨngkiso sohwo kako yoꞌmayo hwahoponjo wonyo soꞌno hohujo ikinjaofɨhwosi kako Anɨtuye hungkuno neꞌnjoso womano. Oso huno wopɨngo hiso nomahonɨngkuhwosi aꞌamu fehohnjoso hofɨko nuhwonɨngkuji ole ulantɨfeho. Kako iloꞌnnyohwo imoꞌnɨngkohoho. Ose ko ulɨfijoso oso hwe huhwo sohumo Anɨtu kako nuhwonɨngkuhwosi hwe sohwo walɨmontono oso hunoꞌnjo nto imoꞌnɨngkohoho walɨmontonoho. \v 21 Sekwo nakwo aꞌamu hwahoponjo hnꞌnyumo nenɨngkapɨkuji sekwo husilo husilofo ihwatɨmoꞌnɨngkutoho. U sekwo aꞌamufe yofe nohoꞌnomafɨkutoho. Yoꞌmayo Anɨtu mtɨꞌmokumentisoso sekwoꞌnefoho. \v 22-23 I hwapɨngoso sekwo Kɨlaisɨye kuyoho. I Kɨlais kako Anɨtuye hweho. Nakwo aꞌamu hufaꞌu sɨhune ngko Poulɨꞌnyo Apoulousɨyo Pitayo oso hwonaꞌni nakwo sekumo sefoꞌmayoꞌne hwonaꞌni humalohwono. Olo hwaho lopo yoꞌmayo Anɨtu hoꞌnahumentisoso sekwoꞌnefoho. Anɨtu kako songo humayoꞌne sejapmmentisoso sekwo wopɨngo humayoꞌne sejapmmentisofoho. Poyo peꞌnyo sejapmmentisoso sekwo ango songo neꞌno humayo sopo tɨpɨhwonyoꞌne sejapmmentisofoho. Yoꞌmayo hopiꞌnono olohonta wojo soꞌnji tɨfi noꞌmo imoꞌnone soꞌnji Anɨtu kako sekumo sefoꞌmayoꞌne sejopalofoho. \c 4 \s1 Anɨtu kako Kɨlaisɨye syoho ulohofiyo sohwafe syoho somneꞌno yamofo ulohofonefoho. \p \v 1 Sekwo ngko Poul nontnneꞌno Apoulousɨꞌnji nomꞌne sohwamneꞌno olo soꞌno huno fɨsyafɨhupmno. Nakwo Anɨtuye hungkuno selɨmentɨhwone sohwonaꞌni nakwo Kɨlaisɨye syoho ulohofiyo hwonaꞌnyoho. Kɨlais kako nakumo Anɨtuye hungkuno hiyaso woꞌmojoso nejopahonɨngki nakwo sekumo sejopalokuhwono. \v 2 Aꞌamu nomꞌnimo Anɨtuye hungkuno lutɨhwawoꞌnɨngkiso sohwo kako kakoe Hwe Engo oso syoho uyɨmentiso sohumneꞌno syoho yokumpohnꞌnyo uyono. \v 3 Ngko Anɨtuye syoho yalokwe losoꞌno sekwo yamofo ntohopijoso ngko sekwoe huno somneꞌno ngko huno piꞌnɨngo mosyafɨhuꞌmnehono. I ngko huhwoꞌni olo syoho Anɨtumneꞌno yalokwe losoꞌno ngko yamofo malohoꞌnɨmnehono. \v 4 Hwapɨngoso ngko olo syoho yalokwe losoꞌno wopɨngofoho huno ko syafɨhuꞌmeso oso huno hwasyoꞌmanji olo syoho homo losomneꞌno ngko yamofo ntoꞌno pipi lohoꞌnɨmnehono. I osoꞌno ngko hwe wopɨngo hwoꞌnyoho eso mahnnɨmnehono. Oꞌo, nje Hwe Engo sohwo kako nje syoho soꞌno olo wonyofoho, olo wopɨngofoho, oseso nje Hwe Engo sohwo kakoꞌnohini wantɨmontonoho. \v 5 Oseso sekwo nomꞌne aꞌamufe yahino somneꞌno wonyofoho nulɨkutoho. Oꞌo, fohontohumamno. Nakwoe Hwe Engo sohwo asomo poso sohonta kako nakwo aꞌamu hopiꞌnonohino hnꞌnɨmo yamofo wonalohoꞌmontonoho. Yoꞌmayo yahino wonyo huno wonyo hiyasoꞌmo wojoso kako utɨhwaꞌnyopo ujo wehontojwahumontonoho. Oso hohosohonta aꞌamu syoho wopɨngo yontɨfijo somo Anɨtu kakoꞌnohini aꞌamu angaꞌno angaꞌnohino somo, Kɨko syoho wopɨngoꞌnjo hwosoho. Kɨko wopɨngoꞌnjo kiyoho, ose ulonefoho. \s1 Aꞌamu Koulin humamotofoso hofɨko hofɨkoe yofe hoꞌnomaꞌnɨmotofofoho. \p \v 6 U, nje aꞌamu soku, ngko sekumo olo hungkuno selalokwe loso ngkoꞌnji Apoulousɨꞌntnneꞌno selalokweno. Hungkuno hiso sekumo yahino wopɨngo somo setɨhwayoꞌnefoho. Sekwo Anɨtuye hungkunomo hwotoho fekutoho. I osoꞌno sekwo yokumpohnꞌnyo imoꞌnɨngkuji nomꞌne aꞌamufe yofeso monje yasyɨkuji nomꞌne aꞌamufe yofeꞌnohini nohoꞌnomafɨkutoho. U, nje aꞌamu soku, sekwo oleso nolɨkutoho. Poulɨꞌnji Apoulousɨꞌnji siko nakwoe hwe engo hwaꞌuyoho. Ose lɨkuji sekwo nomꞌne aꞌamu sohwafe yofeso monje yasyɨkutoho. \v 7 I sekwo yoꞌmayo huno wopɨngo syafɨsyɨwoꞌnɨngkohofoso ntɨꞌmtaꞌangoto. Oso huno wopɨngo hiso sekumtaꞌangoꞌmaho. Oꞌo, Anɨtu kako sekumo sejapmmentisofoho. \p \v 8 Sekwo huno ole losyofɨsyalokwofo. Nakwo Anɨtuye hungkuno hopiꞌnonohinoso huno ntoꞌno nayohoho. Yoꞌmayo nakwo ntoꞌno humayo soꞌno Anɨtu nto nejapmmasofoho. Nakwo nomꞌne aꞌamu Anɨtuye hungkuno lonetɨhwamentohofo sohwamo uyokolofontani nakwo hwe engo nto imoꞌnɨmalohwono. Sekwo oso hwasyo hunoso losyofɨsyalokwofo. I sekwo hwe engo ne imoꞌnɨfijontentesi nje sɨmehoso wopɨngo nto nɨmoꞌnɨngkuhwonesohilo. Osoꞌno sekwo nakwoꞌnji hwe engo nto humehwanesohilo. \v 9 Ngko huno ole syofɨsyalokweno. Anɨtu kakoe hungkuno lɨkuꞌmofɨwoꞌnɨngkuhwone (\it apousel\it*) sohwonaꞌnɨmo nomꞌne aꞌamu sohwafe sɨfɨkiꞌnyoꞌmo nehumajɨꞌnyo paꞌnyo hwonaꞌnyoho. I aꞌamu nakumo ole nalinyo paꞌnyo hwonaꞌnyoho. Hofɨko poyo wapeꞌnɨfe ose nalontɨfi hofɨko osoꞌno nakumo aꞌamufe tɨmopo wofonjonesyantɨfeꞌno yalokwofo. Osoꞌno aꞌamu hopiꞌnono hwahoponjo soꞌnji ahwomomjo soꞌnji hofɨko yoꞌmayo neꞌmawoꞌnɨngkiso somo nehonalokwofo. \v 10 Nakwo Kɨlaisɨye yofe hoꞌnomayoꞌne kakoe hungkuno lɨkuꞌmofɨwoꞌnɨngkuhwone soꞌno aꞌamu hofɨko nakumo nonahonontɨfi hofɨko ole nalɨwoꞌnɨngkohofɨhwonaꞌnyoho. Sekwo omomo hunoꞌnjo hwasoho. Ose nalɨwoꞌnɨngkohofofoho. I osoꞌno sekwo sokuneꞌno huno ole syofɨhuꞌnalokwofo nakwo Kɨlaisɨye aꞌamuꞌnwoho. Nakwo hunoꞌnjɨꞌnwoho. Ose syofɨhuꞌnalokwofo. I nakwo Anɨtuye hungkuno lɨkuꞌmofɨwoꞌnɨngkuhwone sohwonaꞌnɨmo aꞌamu hofɨko nakumneꞌno sitofo nalɨwoꞌnɨngkohofi, Sekwo yokumpohnꞌnyo ane hwasoho. Ose nalɨwoꞌnɨngkohofofoho. I sekwo soku sekwo huno ole syofɨhuꞌnalokwofo. Nakwo yokumpohnꞌnyo wopɨngoꞌnjɨꞌnwoho. Ose syofɨhuꞌnalokwofo. Hofɨko nakuneꞌno ole nelalokwofo. Sekwo yoꞌmɨngohwasɨꞌmaho. I sekwo soku sekwo huno ole syofɨhuꞌnalokwofo. Aꞌamu hofɨko nakwoe yofe hoꞌnonemalokwofo. Ose syofɨhuꞌnalokwofo. \v 11 Nakwo aꞌamu Anɨtuye hungkuno lɨkuꞌmofo syohoꞌnjo sohwonaꞌni mijohoꞌno hohonta humamentɨhwone somtaꞌangoso olohonta hohonta mijo wosopayo osoꞌno mijohoꞌno humalohwono. Olohonta nakwo hwapɨfe wonyoꞌnji nohumentanɨngkuhwoni nakwoe mango sohwa hofɨko nakumo aho kuꞌmokontɨfi nefonjalokwofo. Nakwo angoꞌmeemo ukuꞌmofahonɨngkuhwoni nakwoe ango sopo nakwo fosyaweꞌne nakwoe angoso ane hwonaꞌnyoho. \v 12 Nakwo nakwoe yokumpohnꞌnyoꞌnji nakwo syoho tohohmtnnoꞌnjo yontani yoꞌmayo wosopayo oso mayoꞌne hamniyoho tɨpemalokuhwono. Aꞌamu piꞌnɨngo engoso nakuneꞌno lalokwofo. Oso hwamneꞌno nakwo hofɨkimo wopɨngo ulohofoꞌne Mpohumo jomo ulɨwoꞌnɨngkuhwonefoho. Hofɨko nakumo wonyo nelohofahonɨngkofi nakwo hofɨkimo oso wonyo hiso hofɨkimo aku muyofoho. Oꞌo, nakwo tɨmoꞌnohini uhwontohumalohwono. \v 13 Hofɨko nakuneꞌno sitofo wonyo nelahonɨngkofi nakwo hofɨkimo sɨmeho pompengo ifɨsyumofoꞌne hungkuno wopɨngoꞌnohini ulɨwoꞌnɨngkuhwono. Nakwo olo hwaho loponjo hintalinyo paꞌnyo hwonaꞌnyoho. Nakwo aꞌamu jopaho hoꞌnaofɨwoꞌnɨngkohofo paꞌnyo hwonaꞌnyoho. Oso paꞌnyoso nakwo neꞌno humomopontani olohonta oseꞌno humalohwono. \s1 Aꞌamu Koulinɨso hofɨko Poulɨye yahinomo tɨfi unɨngkafe. \p \v 14 Ngko olo hungkuno mtɨꞌmokohe loso sekumo wonɨmango ifisyasemofoꞌneꞌmaho. Oꞌo, awonoho. U, nje mehomi soku, ngko sekumo hitoho ntofantokunjo soku, sekwo olo nje hungkuno lomo nupaꞌnɨngkuji huno ntoꞌno fɨsyafɨhupmno. Yahino wopɨngoso wolosetɨhwamneꞌno yohono. \v 15 Aꞌamu piꞌnɨngo engo hwalɨkeno angaꞌnohino hwalɨkeno, oso hwa hofɨko sekumo noseꞌmantɨfi hofɨko Kɨlaisɨye yahino soꞌno losetɨhwawoꞌnɨngkohofoso oso wopɨngofoho. Osoꞌno ngko hungkuno ane hwoꞌnyoho. I osoꞌno senɨngkwohwo sohwo piꞌnɨngohwoꞌmaho. Oꞌo ngko senɨngkwohwo ne sohwoꞌni ngko Poulɨꞌnyoho. Ngko nɨhuꞌno sɨmoꞌmo Jisas Kɨlaisɨye yahino soꞌno losetɨhwahonɨngko sekwo kakoe hungkuno wopɨngo somo nupaꞌnontɨfi Kɨlais kakimo inɨngkawentɨfi sekwo nje mehomi ne imoꞌnɨmentohofofoho. \v 16 Olo hungkuno loso yokumpohnꞌnyo waselɨmonneꞌno yohono. Sekwo ngko senɨngkwohwo ne sohwoꞌniye hunoso mafɨkuji sekwo nje yahino somo tɨfi finɨngkamno. \v 17 Oso hisoꞌno ngko sekuye poneꞌno Timoutimo uhwojalokweno. Kako nje hwomu ne paꞌnyo hweho. Ngko kakineꞌno nɨmoꞌnɨwoꞌnɨngkiso hweho. Kako nakwoe Hwe Engo Kɨlaisɨye syoho somo hofiyoꞌno mokosyohumawoꞌnɨngkiso hweho. Ngko Kɨlaisɨye yahino wopɨngo osomo inɨngkowalokwe soꞌno Timouti kako sekwoe hunomo wasefohotoꞌmonteꞌnefoho. Oso Kɨlaisɨye yahino hiso nakwo aꞌamu hwahoponjo hnꞌnwiye paꞌnyoꞌmaho. Oꞌo, kakoe yahinoso songo wonyoangkafofoho. Timouti kako sekumo aꞌamu angoꞌmeemjo somo Anɨtuye hungkuno lutɨhwawoꞌnɨngkoheso sekumo wolosetɨhwamontonoho. \p \v 18 Aꞌamu sekwoꞌnji humalofoso ole lalokwofo Poul kako nakumo moneꞌmanehoho. Ose lontɨfi hofɨko hofɨkoe hunomnohini inɨngkawentɨfi yokumpohnꞌnyo imoꞌnalokwofo. \v 19 Nakwoe Hwe Engo Anɨtu sohwo kako nje honɨngkano mopɨjasiyoꞌnjo ihwosoꞌno ngko sekwoe angopo komoꞌno woseꞌmaꞌmonnoho. Ou, osopo noseꞌmahmꞌmo ngko oso ango hopo soponjo aꞌamu yokumpohnꞌnyo imoꞌnɨmentohofo osohwafe hungkunoso mupaꞌnɨmnehono. Oꞌo, hofɨkoe syoho hofɨko Anɨtumneꞌno yalokwofo osomo ngko yamofo ulohoꞌmonnoho. Oso syoho hiso neꞌnjotɨkeno. Ne anetɨkeno, lɨꞌmo uhwonɨmonnoho. \v 20 Anɨtu kakoe aꞌamu ne somo mokosyohumawoꞌnɨngkiso oso hwa hofɨko mangoꞌnohino hwaꞌmaho. Oꞌo, hofɨko Anɨtuye Towahunofe yokumpohnꞌnyoso hiꞌnjo hwafoho. Osoꞌno hofɨkoe syoho iwoꞌnɨngkohofoso neꞌnjofoho. \v 21 Oseso sekwo pehoꞌno semoꞌnosoto. Ngko sekumo noseꞌmahmꞌmo peho hungkuno selɨmnehono. Sekwo nje hungkunomo haloho maposoꞌmanji ngko sekumo ntoꞌno mesehwajiyoꞌne sɨmeho tohinoꞌnji yoka yokumpohnꞌnyo walɨmonnoho. I sekwo nje hungkuno homo somo hofiyoꞌno inɨngkafijoꞌmanji ngko hungkuno wonyoangkafo waselɨmonnoho. Osoꞌno ngko sekumo pipi selohoꞌmnehono. Oꞌo, sekwoe syohofoho. \c 5 \s1 Ango Koulin sopo yahino pisakinoꞌnjo woꞌnnyoponoho. \p \v 1 Aꞌamu fehohnjoso hofɨko sekumneꞌno ole ntɨmalofi, Sekwoe ango sopo yahino pisakinoꞌnjoso iꞌmofapohoho. Oso yahino nɨhuꞌno wonyoso aꞌamu Anɨtumo inɨngkunyoso hofɨko oso yahino hiso mifitnnehofo. Oso yahino hiso olenoho. Hwe fihwo kako kanɨngkwohwoe ape maꞌmasofoho. \v 2 I oseso sekwo sekwoe yofeso pehoꞌno hoꞌnomoꞌnalokwofo. Osoꞌno sekwo yokumpohnꞌnyo yahinoso nohoꞌnaofɨkuji sekwo humotaho fisahnnɨmno. Oso yahino hisoꞌno sekwo wonɨmango wasenono. Sekwo oso hwe yahino wonyo yalokunjo huhwo sohumo sekwo wae yaofɨkujoꞌno kako sekwoꞌnji apaꞌno Anɨtuye yofe hoꞌnomayoꞌne nomɨhuꞌmɨkukutoho. \p \v 3 Ngko sekwoꞌnji mohumuleno. I osoꞌno ngko sekuneꞌno huno neꞌno syosefɨsyalokwe soꞌno ngko sekwoꞌnji hopa humaleno. Osoꞌno oso hwe yahino wonyoꞌnjo sohumneꞌno sekwo ngkoꞌnji ulohofaneꞌntnneꞌno hungkuno nto mtitoꞌmaleno. \v 4-5 Sekwo Kɨlaisɨye yofe soꞌno uhuꞌmokuwoꞌnɨngkohofo sopo uhuꞌmokahonɨngkofi nje huno sohwo kako sekwoꞌnji humasoso ngko sekwoꞌnji hopa humaleno. Oseso nakwo Jisasɨye yofe soꞌno uhuꞌmokuhwasi nakwo kakoe yokumpohnꞌnyoꞌnji nakwo oso hwe huhwo sohwo kako oso yahino wonyo somneꞌno sɨmeho uwoloꞌmokono lɨhwasi nakwo kakimo wae yaofɨhwasi Setenɨye ahomo hwe huhwo sohumo uhumojano. Seten kako oso hwe huhwo sohumo nomahwosi kako yoꞌmayo tango kakimo uyɨhwosi kakoe aꞌapaho wonyo umokumontonoho. Sekwo ose ulohofɨkujoꞌno oso hwe huhwo sohwo kakoe sɨmeho uwoloꞌmokoso sohwo nakwoe Hwe Engo Jisas Kɨlais asomo poso sohonta oso hwe huhwo sohumo asomo utɨmaꞌmontonoho. \s1 Poul kako aꞌamu Koulin somo hwe wonyo imaso sohumo wae feeopmno ulɨmentisofoho. \p \v 6 Sekwo yokumpohnꞌnyo yahino iwoꞌnɨngkohofoso oso yahinoso wopɨngoꞌmaho. Nakwo huno wonayono. Tongo sɨhu kolofɨhwasi oso huyo weꞌe nonto sɨhu kolofofisɨngkitofomasoso oso huyo mijo nonto tongo mɨkufo hopiꞌnonohino somo nɨhuꞌnahone mijo uwolofososo oso tongo mɨkufoso nɨhuꞌnahone wonyo umoꞌnɨmontonoho. \v 7 Oso hwe kako wonyo yalokunjo sohwo kako oso huyo wonyo oso paꞌnyo hweho. Kako sekwoꞌnji neꞌno humasoso oso tongo wonyo imoꞌnɨwoꞌnɨngkiso hopaso sekwo hopiꞌnono wonyo wasemokumontonoho. Oseso sekwo kakimo wae yaopijoso sekwo wonyo ane wopɨngoꞌnohini wohumantɨfeho. Tongo huyo aneꞌnjo paꞌnyo nohumafɨkuji sekwo oso yahu \it sipsip\it* wonyo nɨhuꞌno aneso hofɨkoe wonyo somneꞌno fonjokisahumentohofo hopa umoꞌnantɨfeho. Oso yahu hiso ne nakwoe wonyo somneꞌno fonjokisahumentohofoso nakwoe Hwe Engo Kɨlaisɨyoho. \v 8 Osoꞌno nakwo nohumehwasi Kɨlais kako wonyo nɨhuꞌno ane sohwo nakwoe wonyoꞌne poyo peꞌnɨmentiso soꞌno huno wosyofɨsyantanoho. Nakwo huno ose syofɨsyɨhwasi nakwo yahino wonyo nɨhuꞌno ane nohumehwasi honɨngkano wopɨngoꞌnohini uyano. Hungkuno nehopiꞌnohini wolano. \p \v 9 Nomꞌne iyoswo sekuneꞌno nto mtɨꞌmokumentoheso ole mtɨꞌmokumentohono. Aꞌamu hofɨko ape mayo yahino somo wonyo imokuwoꞌnɨngkohofo sohwanji sekwo nomajopohiꞌnɨngkutoho. Ose semtɨꞌmokimentohefoho. \v 10 Ngko oso hungkuno aꞌamu Anɨtuye hungkuno mupaꞌnyoꞌnjo oso hwamneꞌno mtɨꞌmokumentoheꞌmaho. I aꞌamu hofɨko Anɨtuye hungkunomo mupaꞌnyoꞌnjo sohwa hofɨko ape mayo yahino osomo wonyo umokuwoꞌnɨngkohofofoho. Hofɨko nomꞌne aꞌamufe yoꞌmayo soꞌno hi umoꞌnɨwoꞌnɨngkisofoho. Hofɨko nomꞌne aꞌamu sohwafe yoꞌmayoso hufo iwoꞌnɨngkohofofoho. Hofɨko Anɨtu songo neꞌno humayo sohumo hwotoho fentɨfi hwasyo anɨtu oso hwamo uꞌmawoꞌnɨngkohofofoho. I sekwo oso aꞌamu hopiꞌnonohino huhwo sohwamo ulɨkoꞌmano lɨkujɨꞌmanji sekwo ntɨꞌmne hwasilo. Olo hwaho lopo oso aꞌamu huhwo sohwamo sekwo ulɨkoꞌmapitnneso honɨngkano aneponoho. \v 11 I osoꞌno nje hungkuno semtɨꞌmokimentohe hwapɨngo neso olenoho. Hwe fihwo kako ngko Anɨtuye aꞌamu ne hwoꞌnyoho, ose seloso sohwo kako yoꞌmayo wonyo neꞌno yɨhwosoꞌnoꞌmanji sekwo kakoꞌnji nomajopohiꞌnɨngkutoho. U, kako ape mayo yahino somo wonyo imokososo i, kako nomꞌne aꞌamufe yoꞌmayo soꞌno hi umoꞌnososo, kako hwasyo anɨtu sohwoe honɨngkano hwasyo somo inɨngkawesoso, kako nomꞌne aꞌamu somo hungkuno wonyo ulososo, kako mijo yokumpohnꞌnyo nɨngkuhwosi nilohofososo nomꞌnefe yoꞌmayoso hufo masoso oso aꞌamu huhwo sohwoꞌnji sekwo nomajopohiꞌnɨngkutoho. Oꞌo, nɨhuꞌno awonoho. Aꞌamu ose sohwoꞌnji sekwo kakoꞌnji wosopayo manɨfitnnehofo. \v 12-13 Aꞌamu Anɨtuye aꞌamu ne mmoꞌnyoso hofɨkoe yahino somneꞌno nakwo yamofo mulohofanehwono. Oꞌo, nakwoe syohoꞌmaho. Anɨtu kakoꞌnohini yano ulohmmontonoho. U, nakwoe syoho neso Anɨtuye aꞌamu neso hofɨko nakwoꞌnji humalohwono, hofɨkoe yahino somo yamofo ulohofasoso ntoꞌno womɨhwojantanoho. Aꞌamu Anɨtuye hungkuno mtɨꞌmokumentohofo sohwa ole mtɨꞌmokumentohofi, \q1 Aꞌamu fihwo sekwoꞌnjo mtaꞌango sohwo kako yahino wonyo neꞌno iwoꞌnɨngkisoꞌmanji sekwo kakimo ulɨmno. \q1 Kɨko nakwoꞌnji nejokohumahotoho. \q1 Ose ulɨmno kako sekwoꞌnji nosejokohumahwoloho. Wayo feeopmno. \p Ose mtɨꞌmokumentohofofoho. Osoꞌno sekwo oso hungkuno homo somo finɨngkamno. \c 6 \s1 Nakwo aꞌamu Kɨlaisɨmo inɨngkawoꞌnɨngkuhwone hnꞌnwi nomꞌne aꞌamu somo hungkuno ikwolofoꞌne ango sopono ipemotohwaloho. \p \v 1 Aꞌamu hufaꞌu sohwaꞌu Anɨtumneꞌno sɨmeho unyo sohwaꞌu siko yoka hnnɨngkohosɨsi siko oso yoka hiso ikwolofoꞌne sopo motusoso wopɨngotaho. Oꞌo, aꞌamu Anɨtumo sɨmeho muyoꞌnjoso hofɨko oso hungkuno somo mɨhwajiyoso wopɨngoꞌmaho. Osoꞌno sekwo wonɨmango masotaho. Anɨtuye aꞌamu ne sohwa hofɨko ntoꞌno womɨhwajɨfe. \v 2 Sekwo olo soꞌno huno maseyotaho. Hwangku nakwo Anɨtuye aꞌamu ne hnꞌnwi hwe moyaꞌmi olo hwaho lopo humalofo sofe hungkunomo ukwolofantanoho. Osoꞌno huno maseyotaho. I, hwangku sekwo aꞌamu hopiꞌnonohinofe hungkuno ikwolopijoꞌmanji u oso hungkuno weꞌe yoka hnnalokusiyo soꞌno sekwo ole lolalokwofo. Oso yoka hungkuno homo somo ntoꞌno mɨhwajiyoso nakwo hopoꞌmaho. Ose lolalokwofo. \v 3 I oso paꞌnyoso nakwo aꞌamu ahwomomjofe yahino homo homo yano ilofanefoho. Osoꞌno sekwo huno maseyotaho. Ou, hwangku nakwo ose yasoꞌmanji olohonta olo hwaho loponjo hungkunoso nakwo ikwolofoso hoponoho. \v 4 I oseso sekwo yoka hiꞌnjo hwasɨꞌmanji u sekwoeꞌnohinofoho. Oso hungkuno hiso sekwo ntoꞌno mɨhwajɨmno. Sekwoe hungkuno somo aꞌamu mempo hohnjo sohwa hofɨko Anɨtumo minɨngkayoꞌnjo sohwamo sekwo sekwoe yoka hungkunoso nomotuꞌmafɨkutoho. \v 5 Ngko olo hungkuno sekumo selalokwe losoꞌno wonɨmango wasenono. Sekwo Anɨtuye aꞌamu ne sohwanjɨꞌmtaꞌango hwe fihwo sekwoe yoka hungkuno ntoꞌno muhwajiyoꞌneso mohumuliyoho. Awolaho. Oꞌo, aꞌamu piꞌnɨngo humalofo. I osoꞌno sekwo yokumpohnꞌnyo imoꞌnontɨfi mempo hohnjo aꞌamu sohwafepono motawowoꞌnɨngkohofo kuyoho. \v 6 Anɨtuye aꞌamu ne hufaꞌu sohwaꞌu siko yoka hungkuno hiꞌnjo sohwaꞌu siko oso yoka hungkunoso mempo hohntaꞌango sohumo motausoso oso wonyofoho. I osoꞌnji siko aꞌamu Anɨtumo sɨmeho hiꞌntnnono muyoꞌnjo sohwamo sikoe hungkunoso motuꞌmayoso nɨhuꞌno wonyofoho. \p \v 7 I sekwo Anɨtuye aꞌamu ne soku sekwo yoka hnnalokwofo soꞌno sekwo Anɨtuye honɨngkano somtaꞌni nto pɨwahuꞌmalofo. Aꞌamu sekumo wonyo selohoꞌmalofo soꞌno sekwo oso wonyo selohoꞌmalofo homo somo sɨmeho tohino neꞌno pehoꞌneto. Hofɨkoe syohofoho. U, hofɨko sekwoe yoꞌmayoso hufo mapijoꞌmanji sekwo tɨmoꞌnohini uhwontohumamno. Senɨngkwaꞌwehwosafoho. \v 8 I sekwo ose miyalokuyohofo. Oꞌo, sekwo soku sekwo senɨngkwaꞌwehwosa senampijamo wonyo ulohofalokwofo, ose yontɨfi sekwo hofɨkimo hwayo itɨhwantɨfi sekwo hofɨkoe yoꞌmayoso siki malokwofo. U, sekwo ose yontɨfi sekwoe aꞌamu somo wonyo ulohofalokwofo. \p \v 9 Aꞌamu yahino wonyoꞌnjoso hofɨko Anɨtu mokosyohumaso ango sopo muꞌmapitnnefoho. Osoꞌno sekwo huno maseyoho liyohoho. Sekwo sekwoe sɨmehomnohini hwasyo hungkuno hnnɨngkutoho. Aꞌamu aꞌmohufo yoso sohwo, aꞌamu hwasyo anɨtu oso hwamo tɨfi inɨngkaweso sohwo, aꞌamu ape mayo yahino somo wonyo imokoso sohwo, u aꞌamu fihwo kako ape paꞌnyo imoꞌnonto nomꞌne hweꞌnji kifosyoho lohoꞌnɨwoꞌnɨngkisiyo oso hwanji \v 10 hufo iwoꞌnɨngkohofo sohwanji nomꞌne aꞌamufe yoꞌmayo soꞌno hi umoꞌnɨwoꞌnɨngkiso sohwanji, aꞌamu mijo yokumpohnꞌnyo nontɨfi nilohofɨwoꞌnɨngkohofo sohwanji nomꞌne aꞌamumno sitofo lɨwoꞌnɨngkohofo sohwanji, aꞌamu nomꞌne aꞌamufe yoꞌmayoso siki mawoꞌnɨngkohofo sohwanji oso aꞌamu hopiꞌnonohino huhwo sohwa hofɨko Anɨtuye ango kako mokosyohumaso sopo muꞌmapitnne hwafoho. \v 11 I sekwo aꞌamu fehohnjo soku sekwo oso aꞌamuso paꞌnyo humamotofo kuyoho. Osoꞌno Anɨtu kako sekwoe wonyoso wae yasemofonto kako sekumo kakoꞌne nto semaꞌmaso kuyoho. Osoꞌno Anɨtu kako sekumo wopɨngo kuyoho selalofoho. Hwapɨngoso nakwoe Hwe Engo Jisas Kɨlais kako wopɨngo selohofahonɨngki Anɨtuye Towahuno sohwo kako sekwoe sɨmeho moꞌmo syoho yalofoho. \s1 Anɨtuye aꞌamu ne hnꞌnwi nakwo Anɨtuye angoꞌnwoho. Osoꞌno nakwo nakwoe aꞌapahomo ntoꞌno womokosyohumunano. \p \v 12 Aꞌamu fehohnjoso ole lalokwofo. Yoꞌmayo yahino Anɨtu kako ngkineꞌno hano mopitofasiyoso ngko imeso oso hisoꞌno honɨngkano wonyo anefoho. Oso hungkuno lalokwofoso nehopeho. I osoꞌno yahino fehohnjoso ngkimo monɨfoꞌmanehoho. Oso yahino homo somo ngko neꞌno iꞌmeꞌno oso yahino huhwo sohwo ngkimo monɨsɨkwajonehoho. Oꞌo, ngkimo yokumpohnꞌnyo wokenɨmokosyohumamontonoho. Oseso ngko oso yahino hiso mimnehono. \v 13 Aꞌamu fehohnjoso ole lalokwofo. Wosopayo hopiꞌnonohinoso nakwoe sɨmehomnefoho. Nakwoe sɨmehoso wosopayoꞌnefoho. Oso hungkuno lalokwofoso nehopeho. I osoꞌno hwangku Anɨtu kako aꞌapaho songo nejapɨhwosoꞌno aꞌamufe sɨmeho yoꞌmayo wopayo oso kako moiꞌwo umokumontonoho. I osoꞌno nomꞌne yahino soꞌno huno fɨsyafɨhupmno. Anɨtu kako hweꞌnji apeꞌnji mtɨꞌmokumentisoso aꞌapahoso akngkilɨkeꞌne mtɨꞌmokumentisoꞌmaho. Oꞌo, nɨhuꞌno awonoho. Nakwoe aꞌapahoso Anɨtumo inɨngkayoꞌnefoho. Nakwoe Mpohwo Anɨtu kako nakumo nefoꞌmayoꞌnefoho. \v 14 Anɨtu kakoe yokumpohnꞌnyoꞌnji kako Jisas nakwoe Hwe Engo sohumo ulɨkaꞌmentisofoho. Hwangku nakwo poyo peꞌnasoso kako Jisasɨmo piꞌnɨmo mtaꞌni ulɨkaꞌmentiso hopaso nakumo hwangku nelɨkafonefoho. \p \v 15 Sekwo huno olo soꞌno fɨsyafɨhupmno. Sekwo Anɨtuye aꞌamu ne soku sekwoe aꞌapahoso Kɨlaisɨyefoho. Oseso ngko Kɨlaisɨye aꞌapaho fehohnjo sohwoꞌni ngko oso Kɨlaisɨye aꞌapaho hiso oso aꞌmu hwaꞌntesimo ufohiꞌnɨmontaho. Oꞌo, nɨhuꞌno awonoho. Nehopeho. \v 16 Hwe fihwo kako oso ape mayo yahino osomo mtɨhupehwosi oso ape hwaꞌnte nonjimo ufohiꞌnoso sohwo sikoe aꞌapahoso nɨhuꞌno angaꞌno umoꞌnɨmontonoho. Osoꞌno huno maseyotaho. Anɨtu kako ole nalohoho. Hwe fihwoꞌnji ape hihnꞌnji ufohiꞌnisoso sikoe aꞌapahoso nɨhuꞌno angaꞌnohinoho. Ose nalohoho. \v 17 Hwe fihwo kako nakwoe Hwe Engo Kɨlaisɨmo ufohiꞌnoso sohwo siko afa umoꞌnanjiyoho. Sikoe neso angaꞌnohinoho. \v 18 Akngkilɨke yahino soꞌno iꞌwaho ntoꞌno fiyɨmno. Anɨtuye hwe moyaꞌmi ne sokumo aꞌamu fefoyo yahino wonyo somo inɨngkawowoꞌnɨngkohofoso hofɨko oso honɨngkano wonyo homo somo upesemotowano lɨkuji ikujoꞌno sekwo oso aꞌamu somtaꞌni nolahnꞌnɨngkuji hiyaso fohumpopmno. Olo fefoyo yahino wonyo soꞌnji akngkilɨke yahino soꞌnji aꞌamufe aꞌapaho wonyo imokuwoꞌnɨngkisofoho. I nomꞌne yahino wonyoso aꞌamufe aꞌapahomo oso paꞌnyoso wonyo mmokonehoho. \v 19 Sekwo olo soꞌno huno waseyono. Anɨtu kakoe Towahuno Wopɨngoso sekumo sejopahonɨngki sekwo kakoꞌnji humalofo. I kako sekumo humaho. Osoꞌno sekwoe aꞌapahoso kakoe ango kuyoho. I osoꞌno kɨko jɨje aꞌapahoso kɨko kakwoꞌyohwosi momokosyohumuhnno. Osoꞌno jɨje hunomnohini inɨngkahutoho. \v 20 Oꞌo, awonoho. Anɨtuye Towahuno kumokosyohumaho. Hwapɨngoso Anɨtu kakoe hwomu angaꞌnohino sohwoe honɨyoꞌnji mpe esemaꞌmentisofoho. Oseso yoꞌmayo yahino wopɨngoso Anɨtuye sɨmeho wopɨngo umokiyoꞌneso osoꞌnohini fiyɨmno. \c 7 \s1 Hwe kakoe apeꞌnji ntoꞌno humayoꞌne hungkunofoho. \p \v 1 Oso hungkuno sekwo ngkineꞌno mtɨꞌmokumentohofo soꞌno ngko sekumo aku wasemtɨꞌmokimneꞌno yohono. U, hwe fihwo kako ape momasoꞌnjo hwosijo humayoso oso wonyoꞌmaho. \v 2 I osoꞌno aꞌamu piꞌnɨngo engo honɨngkano wonyo yalokwofo soꞌno hwe fihwo kako apemneꞌno sɨmeho fefoyo umoꞌnososo kako yahino wonyo nuꞌmanoho lɨhwosɨꞌmanji e, kako ape womano. U sekwo moyaꞌmi angaꞌno angaꞌnohino sofasi sekwo hwehwamneꞌno syafɨsyɨkujɨꞌmanji e, hwehwamo umaꞌnɨmno. \v 3-4 Apesi kako kakoe aꞌapahoso kako momokosyohumuniyoho. Oꞌo, awonoho. Kakoe hwehwo mokosyohumaho. I oso hopaso hwe sohwo kakoe aꞌapahoso kako momokosyohumunyofoho. Oꞌo, awonoho. Kakoe ape kako mokosyohumaho. I osoꞌno hwe sohwosi jɨje ape saho wofosyowaho kilɨhwosoꞌno kɨko ngkilaho ulohotoho. I oso paꞌnyoso ape siki jɨje hwehwo afa saho wofosyowaho kilɨhwosoꞌno kɨko ngkilaho ulohotoho. \v 5 Siko ape nomaꞌnɨngkohosɨsi siko saho wofosyowaho lohosɨsi iꞌwaho lohoꞌnɨngkohosiloho. I osoꞌno siko osohi soꞌno sɨmeho afa inɨngkohosɨsi sɨkuno Mpohumo jomo ujoꞌne somo iꞌwaho weꞌenepi fehumunyo. Ehumahosɨsi Mpohumo jomo ulinyo. Oso wopɨngofoho. Oseso hwangku siko sikoe aꞌapahoso apaꞌno nemꞌno mɨhumokininyo. U, siko sikoe aꞌapahoso nemꞌno komoꞌno momɨhuꞌmokinyoꞌnjo yohosɨsi humentanɨngkohosɨsi Seten kako sikoe sɨmehomo wonyo wasemokumontonoho. \v 6-7 Oso hungkuno ngko selalokwe soꞌno sekwo ngkimo aku ntohonɨmentohofofoho. Aꞌamu Anɨtuye hungkuno mtɨꞌmokumentohofo sohwa olo soꞌno hofɨko mamtɨꞌmokumentohofofoho. Osoꞌno sekwo ape womano lɨkujɨꞌmanji noho mapmno. I osoꞌno ngko huno ole niyohoho. Hwe moyaꞌmi hopiꞌnono hofɨko ape momaꞌnyoꞌnjo hwosijo ngko hopa humafijoso oso wopɨngofoho. I, Anɨtu kako nomꞌne aꞌamu sohumo ulɨmontono, Kɨko ape maho. Aꞌmu simo ulɨmontono, Kɨko hwehwamo umaꞌnyo. Ose ulɨmontonoho. I nomꞌnehumo ulɨmontono, Kɨko ape nomahotoho. Kɨko hwosijo fosyohumantono. I nomꞌne simo ulɨmontono. U, kɨko hwehwamo mumaꞌnyoꞌnjo yawoso fɨwentono. Ose ulɨhwosi kako oso aꞌamu homo somo kakoe yokumpohnꞌnyo uyahonɨngkuhwosi oso aꞌamu hiso Anɨtuye hungkuno homo somo hofiyo unɨngkohwantɨfeho. \p \v 8 Hwe moyaꞌmi ape momaꞌnyoꞌnjo sɨkunonji moyaꞌmi hofɨkoe hwehwa poyo nto peꞌnɨmentohofo osofahnnonjimo ngko ole selalokweno. U sekwo ngko paꞌnyo humayoso oso wopɨngofoho. \v 9 U, hwe fihwo kako apemneꞌno sɨmeho fefoyo uyosoꞌmanji oso sɨmeho fefoyo huno somo monje meesiyoꞌmanji u, kako ape womano. U, aꞌmu fisi kako kakoe huno sɨmeho osoꞌnji huno ole syafɨsyoso u, ngko hwehwamo umaꞌnɨmo lososi oso wopɨngofoho. Kako umaꞌnono. U hwe fihwo kako ape womaꞌmo loso sohwo kako ape momasoꞌmanji u kakoe sɨmeho moꞌmo fefoyoso weho. U, aꞌmusi kako hwehwamo umaꞌnɨmo lososi kako hwehwamo mumaꞌnyoꞌnjoꞌmanji aꞌmusi kakoe sɨmeho moꞌmo fefoyoso weho. Osoꞌno oso hwe sohwo kako ape womano. Aꞌmusi kako hwehwamo umaꞌnono. \p \v 10 U, sekwo hwe moyaꞌmi ape nto maꞌnyosiyoswahnneꞌno olo honɨngkano hungkunolo selalokweno. Olo hiloso ngko nje huno mtaꞌango maselohoyohono. Oꞌo, Anɨtu ntapmmasofoho. Oso hiso olenoho. Aꞌmu siki kɨko jɨje hwehumo nulɨkoꞌmahotoho. \v 11 U aꞌmu hisi kako kakoe hwehumo ulɨkoꞌmaꞌmasosi kako kengo nompo siki humasosi kako nomꞌne huhwamo mumaꞌnonehoho. Oꞌo, kako siki wohumamo losoꞌmanji wopɨngofoho. Sijo wohumano. I ngko olopo siki humayoso ngkilaho, ose losoꞌmanji kakoe hwehwo sɨmoꞌmjo nongkumo apaꞌno umaꞌnono. Siko sɨmeho afa umoꞌnanjiyoho. Oso paꞌnyoso hwe sohwosi sekwo sekwoe apeso wae yaofɨkutoho. \p \v 12 Olo hungkunolo ngko Poulɨꞌni nje huno mtaꞌni syofɨsyomanji waselɨmneꞌno yohono. Aꞌamu Anɨtuye hungkuno mtɨꞌmokumentohofo sohwa olo soꞌno mamtɨꞌmokumentohofofoho. Hwe fihwo kako Anɨtuye hungkunomo inɨngkunyo sohwo kakoe ape kako Kɨlaisɨmo minɨngkayoꞌnjosi kako nje hwehwoꞌnji wohumamo loso simo oso hwe huhwo sohwo kako kakoe ape hisimo wae yaofɨhwoloho. \v 13 U, aꞌmu fisi kako Kɨlaisɨmo inɨngkunyo siye hwehwo kako Kɨlaisɨmo minɨngkunyo sohwo kako nje apeꞌnji wohumamo loso sohumo kakoe apesi kakoe hwehumo mulɨkoꞌmanehoho. \v 14 Oso hisoꞌno sekwo huno waseyono. Hwe fihwo kako Kɨlaisɨmo minɨngkunyo sohwo kako kakoe ape Kɨlaisɨmo inɨngkunyosi oso aꞌmu siye hunomo hwehumo epojisosyohumaho. U, hwe fihwo kako Kɨlaisɨmo inɨngkunyo sohwo kakoe ape Anɨtuye hungkunomo minɨngkunyo siyaꞌu oso hwe sohwoe hunoso kakoe apemo epojisosyohumaho. Anɨtu kako oso paꞌnyo muhwonyoꞌnjo yontentesi u oso hisiyaꞌuye mehomi somo Anɨtu kako ole ulɨhwonesohilo. Sekwo nje mehomi kuꞌmaho. Ose ulɨhwonesohilo. Oso hisiyaꞌu hwehwolaho, u aꞌmutaho, angaꞌnohino kako Anɨtuye hungkunomo tɨfi neꞌno inɨngkawesoꞌmanji oso hisiyaꞌu sikoe mehomi tɨpemahosɨsi oso angaꞌnohino Anɨtumneꞌno huno uyalokuso soꞌno Anɨtu huno syofɨsyɨhwosi mehomi sohumo wopɨngo ulohoꞌmontonoho. \v 15 Anɨtu kako kakoe mehomi sɨmeho pompengoꞌnji humafitnneꞌento joho selɨwoꞌnɨngkisofoho. Ikujoho mafongkiꞌnɨfitnnehofo. Oso hisoꞌno hwe Kɨlaisɨmo inɨngkamentiso sohwoe ape kako Anɨtumo inɨngkayo soꞌno ngkilaho lososi kako kakoe hwehumo wokilɨkoꞌmaꞌmo ulosoꞌmanji oso hwe huhwo sohwo kako kakoe apemo yokumpohnꞌnyo mokemokosyohumanehoho. U, ape Kɨlaisɨmo inɨngkahosɨsi kakoe hwehwo sohwo Anɨtumneꞌno ngkilaho. Nje ape Kɨlaisɨmo inɨngkawesɨsi ngko wae weekumoꞌmo ulosoꞌmanji ape hisi kakoe hwehwoe hungkunomo mamtɨhupenohoho. \v 16 U, Kɨlaisɨmo inɨngkuso aꞌmu ne siki kɨko jɨje hwehwo kako Anɨtumo minɨngkayoꞌnjo osohumo kɨko kakoꞌnji humahoji ufoꞌmajoso kako Kɨlaisɨmo inɨngkaweso sohwo umoꞌnɨmontolɨkeno. Osoꞌno kɨko huno makiyohoyohoho. U, sekwo hwe Kɨlaisɨmo inɨngkayo sohwasi sekwoe ape sofa hofɨko Anɨtumo minɨngkayoꞌnjo sofamo sekwo hofɨkoꞌnji humafɨkuji ufoꞌmapijoso hofɨko Kɨlaisɨmo inɨngkamentohofoso umoꞌnantɨfetɨkeno. Osoꞌno kɨko huno makiyohoyohoho. Osoꞌno komoꞌno nulɨkoꞌmahotoho. \s1 Yoꞌmayo ape mayoꞌne yahino wopɨngo Anɨtu kako nakumo nejapinyoso neꞌno uyano. \p \v 17 Oso hungkuno selohe soꞌno syafɨsyɨkuji olo soꞌntnneꞌno huno fɨsyafɨhupmno. Olo hungkuno hiloso ngko Anɨtuye aꞌamu angoꞌmeemjo humalofo somo uyɨwoꞌnɨngkohefoho. Sekwo Anɨtuye hungkunomo mupaꞌnyoꞌnjo nohumentanɨngkofi Anɨtu kako sekumo kakineꞌno inɨngkayoꞌne joho selɨmentiso osohonta sekwoe yahino kengo kengo seꞌmaꞌmentiso soꞌno huno wosyofɨsyano. Yoꞌmayo yahino wopɨngo hiso Anɨtu kako sekwo aꞌamu angaꞌno angaꞌnohino sokumo yano selohmmentisofoho. \v 18 Yahino kengo kengo soꞌno selalokweso yolohoso olenoho. U aꞌamu Juta fihumo aꞌamu hofɨko kakoe aꞌapaho sɨhu ukoloꞌmentohofo sohwo kako hwangku sohonta Kɨlaisɨmo inɨngkahwosi hwangku kako oso aꞌapaho sɨhu koloꞌmentohofoso nomahwosi kako apaꞌno wamɨfohiꞌnɨmontolaho. Oꞌo, awonoho. U nomꞌne aꞌamu temtitofo kengo mtaꞌango fihwo kako kakoe aꞌapaho sɨhu makoloꞌnnyo sohwo kako Anɨtumo inɨngkahwosi kako aꞌamu Juta paꞌnyo aꞌapaho sɨhu wakoloꞌnɨmontolaho. Oꞌo, awonoho. \v 19 Nomꞌnehwafe yahinoso pehoꞌno maneꞌelo. Aꞌapaho sɨhu koloꞌnyo soꞌnji aꞌapaho sɨhu makoloꞌnyo soꞌnji oso yahino hiso neso anefoho. Yahino neꞌnjoso Anɨtuye hungkunomo tɨfi ntoꞌno inɨngkayo soꞌnohinoho. Osomneꞌnohini fɨsyafɨhupmno. \p \v 20-22 Nomꞌne yahino kengo soꞌno yolohoso waselɨmneꞌno yohono. Hwe fihwo kako aꞌamufe syoho ulohofiyo sohwo hamniyoho motɨpemasoꞌnjo siki ulohofiyo sohwo kako ose nohumentanɨngki Anɨtu oso hwe huhwo sohumo kakimo inɨngkayo soꞌne joho ulahonɨngki oso hwe huhwo sohwo kako Anɨtumo inɨngkawento kako oso siki syohoso neꞌno mjɨmɨwalofoho. Nusɨkwajiyoꞌeno. Oso hwe huhwo sohumo aꞌamu hofɨko hofɨkoe syoho somneꞌno aho yokumpohnꞌnyo ko kemokosyohumafijoso kakoe honɨngkano wonyoso kakimo apaꞌno yokumpohnꞌnyo mokumokosyohumanehoho. Oꞌo, honɨngkano wonyo somtaꞌni Kɨlais kako kakimo isɨhutofokumaꞌmasofoho. Oso paꞌnyoso nomꞌne hwe fihwo kako nomꞌni hwafe syoho mulohofiyoꞌnjo oꞌo kakoe syohoꞌnohini iwoꞌnɨngkiso sohwo kako Anɨtumo inɨngkohwasi kako Kɨlaisɨye syoho ulohofiyohwo umoꞌnɨmontonoho. Oseso kɨko aꞌamufe syoho siki syoho ulohofiyontanɨngkuji Anɨtu kako kakineꞌno joho kilɨmasoꞌmanji oso syoho homo somneꞌno kɨko sɨmeho tohino kumnɨngkuhwoloho. Oꞌo, kɨko oso syoho hiso neꞌno fiyo. I tɨfi noꞌmo kɨko oso syoho siki yontanɨngkiji oso syoho homo somo ulɨkoꞌmayoꞌne honɨngkano nto iꞌmofapɨhwosoꞌno kɨko oso honɨngkano homo somo finɨngkayo. \v 23 Anɨtu kako nakumo honɨngkano wonyo somtaꞌni mpe enemayoꞌne kakoe hwomu kakoe honɨyo usɨhumaꞌmentisofoho. Osoꞌno nakwo kakoe syoho ulohofiꞌnwoho. Nomꞌne aꞌamufe hunoso jɨje hunomo nomokokiloꞌmokokisyohumafɨkutoho. \v 24 Nje aꞌamu soku yoꞌmayo yahino wopɨngo kengo kengo aꞌamu yontanɨngkofi Anɨtu kako aꞌamu homo somo kakimo inɨngkayo soꞌno joho ulahonɨngki oso aꞌamu hiso hofɨkoe yahino kengo kengo somo musɨkwojɨfitnnehofo. Oꞌo, oso yahino wopɨngo kengo kengo hiso Anɨtuꞌnji neꞌno fiyɨmno. \s1 Hwe moyaꞌmi ape momaꞌnyoꞌnjo sijo osofe hungkunofoho. \p \v 25 Sekwo hwe moyaꞌmi ape momaꞌnyoꞌnjo osomneꞌno hungkuno ntohonɨmalofofoho. Olo hungkuno hilo soꞌno aꞌamu Anɨtuye hungkuno mtɨꞌmokumentohofo sohwa mamtɨꞌmokumentohofofoho. I osoꞌno Anɨtu kako ngkimo wopɨngo ntohofonto kako huno wopɨngoso ntopantokunjo soꞌno nje huno mtaꞌni waselɨmneꞌno yohono. Oseso nje hungkuno hiloso hwasyo honɨngkano somo mipesemotawenohoho. \v 26 Nje hunoso olenoho. Olohonta nakwo Anɨtuye aꞌamu ne hnꞌnɨmo yoꞌmayo tango neꞌmalofoho. Osoꞌno hwe moyaꞌmi ape momaꞌnyoꞌnjo soku sekwo humawoꞌnɨngkohofo hopaso neꞌno fosyohumantɨkuno. Oso yahinoso wopɨngofoho. \v 27 Ihwoni. Kɨko ape hiꞌnjo hwosɨꞌmanji oso ape homo somo kɨko nusɨkwajohotoho. I, kɨko ape ane sohwosi ape mayosoꞌno huno nosyafɨsyohotoho. \v 28 I osoꞌno hwe fihwo kako ape womaꞌmo loso hwoꞌmanji u, kako womano. Oso yahino hiso wonyoꞌmaho. I aꞌmu fisi kako hwehwamo umaꞌnɨmo lososi ou, kako umaꞌnono. Oso honɨngkano hiso wonyoꞌmaho. Oꞌo, wopɨngofoho. I osoꞌno hwe moyaꞌmisiyoswa hofɨko olo hwaho loponjo tango engo malokwofo. Osoꞌno sekwo hwe moyaꞌmi ape momaꞌnyoꞌnjo soku oso tangoso sekumo seꞌmayoso wopɨngoꞌmaho. Oꞌo, oso humalofo hopa humayoso wopɨngofoho. \p \v 29 U nje aꞌamu soku ngko ole selalokweno. Anɨtuye syoho iyo soꞌne sɨkunoso piꞌnɨngoꞌmaho. Oseso hwe ape ane sohwo kako Anɨtuye syohoso yokumpohnꞌnyo iwoꞌnɨngkiso oso paꞌnyoso hwe apeꞌnjo sohwo kako uyono. \v 30 Aꞌamu sɨmeho tangoꞌnjo humantɨfi humotaho lalokwofoso hofɨko oso tango hisoꞌno huno apaꞌno nosyafɨsyɨkutoho. Oꞌo, Anɨtuye syohoꞌnohini uyɨfe. Aꞌamu hofɨko sɨmeho wopɨngoꞌnji hofɨko sɨmonyo yalokwofoso hofɨkimo yoꞌmayo sɨmeho wopɨngo umokoso osoꞌno huno apaꞌno syafɨsyɨkutoho. Oꞌo, Anɨtuye syohoꞌnohini uyɨfe. Aꞌamu kakoe hoꞌyango angomneꞌno hoꞌyango mpe iwoꞌnɨngkiso sohwo kako oso hoꞌyango hisoꞌno huno piꞌnɨngo engo syafɨsyɨhwoloho. Oꞌo, kako Anɨtuye syohoꞌnohini uyono. \v 31 Aꞌamu olo hwaho loponjo hamniyoho soꞌno syoho yokumpohnꞌnyo yalokwofoso hofɨko yoꞌmayo mpe iyosoꞌno hofɨko huno piꞌnɨngo engo syafɨsyɨkutoho. Oꞌo, oso yahinoso sekwo ikutoho. Hwapɨngoso olenoho. Nakwo huno ole nayohoho. Nakwoe hwaho soꞌnji yoꞌmayo soꞌnji moiꞌwo umoꞌnɨmontonoho. \p \v 32 Ngko oleꞌno nɨmoꞌnɨngkohoho. Sekwo yoꞌmayo tango soꞌno huno piꞌnɨngo engo syafɨsyɨkutoho. Hwe ape ane sohwo kako Anɨtuye syoho somneꞌnohini huno syafɨsyɨwoꞌnɨngkisofoho. Kako Anɨtu kakoe sɨmeho wopɨngo umokiyo osoꞌneꞌno huno syafɨsyɨwoꞌnɨngkiso hweho. \v 33 Hwe apeꞌnjo sohwo kako yoꞌmayo hofɨkoꞌmontohwafe aꞌapaho ufoꞌmayoꞌne soꞌno huno piꞌnɨngo engo syafɨsyɨwoꞌnɨngkiso hweho. Yoꞌmayo kakoe apefe sɨmeho wopɨngo umokiyoꞌne osoꞌneꞌnohini syafɨsyɨwoꞌnɨngkiso hweho. \v 34 Oseso oso hwe huhwo sohwo kakoe hunoso hufaꞌuꞌnjo hweho. Angaꞌnohinoso Anɨtunefoho. Nomꞌneso kakoe ape mehomi oso mokosyohumayoꞌnefoho. U, moyaꞌmi aꞌmoyawoso osofanji mu sijo sofanji hofɨko huno ole wosyofɨsyantɨfeho. Ngko Anɨtuye sɨmeho wopɨngo umokumo lɨꞌmo nje huno soꞌnji nje aꞌapaho soꞌnji honɨngkano wopɨngoꞌnohini uyɨmo. Ose wolantɨfeho. Oseso ape hwehwanjo sofa hofɨko nakwoe hwehwafe sɨmeho wopɨngo umokano lɨkuji hofɨko yoꞌmayo ango mehomi oso ntoꞌno wemokosyohumantɨfeho. \v 35 Ngko sekumo olo hungkuno selalokwe loso sefoꞌmayoꞌne selalokweno. Olo hungkuno ape mayoꞌne hiloso sekumo yokumpohnꞌnyo mokiloꞌmokomokosesyohumanehoho. Oꞌo, sekwo Anɨtuye syoho hofiyo iyosoꞌno selalokweno. Sekwo Anɨtuye syohoso yokumpohnꞌnyo yontanɨngkiji yoꞌmayo jɨje syoho homo somo wopɨjwakumoꞌmo lɨhwosi ihwosoꞌno kɨko oso homo somo wae yaofohoji kɨko Anɨtuye syoho somneꞌno jɨje sɨmano motekulofo. \p \v 36 Hwe fihwo kako kakoꞌne ape nto ufohotoꞌnnyo sohwo kako Anɨtumneꞌno syoho yokumpohnꞌnyo yalokunjo soꞌno ape mayoꞌne sɨkuno kengo noꞌmo hoꞌnahinyo soꞌno kako kakoe apemneꞌno sɨmeho fefoyo uyɨhwosoꞌno kako oso ape masoso oso honɨngkanoso wonyoꞌmaho. \v 37 I osoꞌno hwe fihwo kako kakoe yokumpohnꞌnyoꞌnji yokumpohnꞌnyo itoꞌnonto yoꞌmayo kako ape mayoꞌne mosokosoke ulohofoꞌne sohwo awonoho. I osoꞌno kako kakoe sɨmehoso fefoyo uꞌmaso osomo monje yasyɨhwosi i oso ape kakineꞌno ufohotoꞌmalofosineꞌno kako ole loso kako neꞌnohini yawoso wohumano loso sohwo Anɨtu kako kakimo uhwononteso hwe wopɨngo hweho ulɨmontonoho. \v 38 Oseso hwe fihwo kako kakoe ape ufohotoꞌnnyo simo masoso oso wopɨngofoho. I osoꞌno oso hungkuno selohe soꞌno hwe fihwo kako Anɨtuye syoho somneꞌno huno syafɨsyɨhwosi kako kakoꞌne ape ufohotoꞌnnyo simo momasoꞌnjo yososo oso wopɨngoso yakoloꞌnnyofoho. \p \v 39 U, aꞌmu fisi kako kakoe hwehwo songo humunyo siyaꞌu siko nɨhuꞌnahone nto makotɨkuꞌnnyo yaꞌuyoho. I oso aꞌmusi kakoe hwehwo poyo peꞌnnyosi kako nohumahwosi huno ole syafɨsyoso, U, ngko hwehwamneꞌno nɨmoꞌnɨngkohoho. Oso syafɨsiyoso wopɨngofoho. I osoꞌno huno ose syafɨsyɨhwosi kako hwe Anɨtumneꞌno huno syafɨsyonto inɨngkawoꞌnɨngkiso oso humnohini umaꞌnono. \v 40 I, nje hunoso olenoho. Oso ape aꞌmoyawososi kako nomꞌne huhwamo mumaꞌnyoꞌnjo yososi kakoe sɨmeho wopɨngoso yakoloꞌnnyo umoꞌnɨmontonoho. Oso hungkunoso nje huno mtaꞌango selalokweno. Aꞌamu kengoso hofɨko huno nomꞌne kengo kosyofɨsyalokwofo. I osoꞌno ngko huno moiꞌwonoho. Anɨtu kakoe Towahuno huhwo olo hilo soꞌno ngkoꞌnji sɨmeho afa inalokuhwayo. Ose syofɨsyalokweno. \c 8 \s1 Hwasyo anɨtuneꞌno tongo fonjokisasyɨwoꞌnɨngkohofo osoꞌne hungkunofoho. \p \v 1 Aꞌamu fehohnjoso hofɨko hwasyo anɨtuneꞌno yahu fonjokisasyɨwoꞌnɨngkohofo soꞌno sekwo ngkimo oso yahu hisoꞌno hungkuno ntohonɨmalofo kuyoho. Osoꞌno sekwo ngkimo ole ntɨmalofo. Olo yahu loso nakwo Anɨtuye aꞌamu ne hnꞌnwi wonantantaho. Manyoꞌnjo uyantantaho. Ose ntɨmalofofoho. Olo hilo soꞌno aꞌamu huno kengo kengo mokosyohumalofo. Aꞌamu fihwo kako huno ole syafɨsyɨhwoloho. Nje hunoso ntoꞌnohinofoho. Aꞌamu huno kengoꞌnjoso hofɨkoe hunoso ntoꞌnohinɨꞌmaho. Aꞌamu kako huno ose syafɨsyoso sohwo kako yokumpohnꞌnyo imoꞌnonto nomꞌne aꞌamuso monje esyalofoho. Oꞌo, kɨko huno oloꞌno fɨsyafɨsyo. Aꞌamu olo hilo soꞌno huno kengo kengoꞌnjo soꞌnji nakwo sɨmeho uyano. Oso yahino wopɨngo huhwo sohwo nakumo yokumpohnꞌnyo wonasosofitoꞌmtonoho. \v 2 Aꞌamu fihwa hofɨko huno ole syafɨhuꞌmalofi, oloso nakwo yoꞌmayo hopiꞌnonohino soꞌno huno nayohoho. Oso aꞌamu huhwo sohwafe hunoso ntoꞌno mosyafɨsiyofoho. Fehohnjoso huno motɨpemasoꞌnjo humalofo. \v 3 U, aꞌamu fihwo kako Anɨtumo sɨmeho uyɨwoꞌnɨngkiso oso huneꞌno Anɨtu kako huno ntoꞌno uyohoho. Nje aꞌamu ne hwosoho ulalofoho. \p \v 4-6 Oseso oso yahu anɨtu hwasyo sohuneꞌno fonjokisasyɨwoꞌnɨngkohofo soꞌno ole selalokweno. Aꞌamu nakwoe Anɨtu ne sohumo minɨngkayoꞌnjo sohwa hofɨko ole lɨwoꞌnɨngkohofo, Yoꞌmayo ahwomomjo soꞌnji hwahoponjo soꞌnji nakwoe hwe engo anɨtuyoho. Ose lontɨfi oso hwamneꞌno hofɨko inɨngkawentɨfi hwomtame ulohofɨwoꞌnɨngkohofofoho. I nakwo hnꞌnwiye Mpohwo Anɨtu kako angaꞌnohinohwo humaho. Kako yoꞌmayoso hwapɨngo hweho. Oseso nakwo kakoeꞌnwoho. Anɨtu kakoꞌnji humane soꞌno nakumo namtɨꞌmokumentisofoho. Jisas Kɨlais kakoꞌnohini nakwoe Hwe Engo hweho. Kako yoꞌmayo yoꞌmayo hopiꞌnonohinoso mtɨꞌmokumentiso hweho. Nakwoe songo humayoso kakintaꞌangofoho. Oseso nakwo oso hwasyo anɨtu sohuneꞌno nakwo huno ole nayohoho, neso anefoho. Anɨtu piꞌnɨngo mohumuyoho. Oꞌo, nakwoe Anɨtu songo neꞌno humayoꞌne sohwo kakoꞌnohini humaho. \p \v 7 Oseso aꞌamu fehohnjo hofɨko hohonta hwasyo anɨtumo inɨngkamotofoso hofɨko olohonta nakwoe Anɨtu ne sohumo kahopi inɨngkowalokwofo. Osoꞌno hofɨko hwasyo anɨtu ne anefoho esoꞌno huno ntoꞌno muyofoho. Oseso hofɨko ole syofɨsyalokwofo, aꞌamu hofɨko oso yahu hwasyo anɨtumneꞌno fonjokisasyɨwoꞌnɨngkohofoso hofɨko nifijoso u hofɨko oso hwasyo anɨtu sohwoe yofeso hoꞌnomalokwofo. Ose syofɨsyalokwofo. Osoꞌno hofɨko ole lalokwofo. Aꞌamu hofɨko hwasyo anɨtu sohuneꞌno yahu fonjokisasyɨwoꞌnɨngkohofoso oso yahu hiso nakwo nasoꞌmanji u nakwo yahino wonyo yalokuhwono. \v 8 Osoꞌno huno waseyono. Nakwo oso yahuso nasoꞌmanji Anɨtu kako nakumo ole monalonefoho. Oso yahinoso wonyofoho. U, nakwo oso yahuso manyoꞌnjo yasoꞌmanji Anɨtu kako nakumo ole monalonefoho. Oso yahinoso wopɨngofoho. Ose monalonefoho. \v 9 I osoꞌno sekwo nomꞌne aꞌamu somneꞌno huno fɨsyafɨhupmno. Anɨtuye aꞌamu ne fehohnjoso hofɨko Anɨtumo sɨmeho weꞌeꞌnohini uyalokwofoso hofɨko huno ole syofɨsyalokwofo. Hwasyo anɨtumneꞌno yahu fonjokisasyohofoso nakwo nasoꞌmanji oso wonyofoho. Ose syofɨsyalokwofo. I sekwo soku sekwo huno ole syofɨsyalokwofo. Oso yahu hiso nakwo nasoꞌmanji oso wopɨngofoho. Honɨngkano wonyo anefoho. Ose syafɨsyɨkuji oso yahu hiso sekwo nonontanɨngkuji oso aꞌamu sɨmeho weꞌe unyoso hofɨko nosehonɨngkuji ole wolantɨfeho, U, hofɨko yahu nalokwofo. Osoꞌno ngko huhwoꞌnnonji wonano. Ose ko lɨkuji yahu nifijoꞌmanji u hofɨko hofɨkoe sɨmeho moꞌmo hungkuno hnnyoso hwotoho wofeentɨfeho. Ose ikujoꞌno Anɨtu kako wonyofoho ulɨmontonoho. \p \v 10 Sekwo aꞌamu yoꞌmayo soꞌno huno ntoꞌnohinoꞌnjɨꞌnwoho lɨwoꞌnɨngkohofo soku sekwo oso hwasyo anɨtuye ango somo nosyukuji yahu nɨngkahonɨngkuji aꞌamu nomꞌnehwo kako sɨmeho moꞌmo huno angaꞌnohino yokumpohnꞌnyo mutoꞌnyoso huno kengo kengo syafɨhuꞌnyo sohwo kako nosehonɨngkuhwosi kako oso yahu hwasyo anɨtu oso huneꞌno fonjokisasyohofoso kako huhwoꞌnji yahu hiso wonantɨfeho. \v 11 Ihwoni, senɨngkwaꞌwehwo huhwo sohwo oso hwe sohumneꞌno Kɨlais kako asomo utɨmayoꞌne poyo peꞌnɨmentiso oso hwe huhwo sohumo sekwoe huno wopɨngo soꞌnji sekwo kakimo wonyo umokantɨfeho. \v 12 Oso aꞌamu sɨmeho moꞌmo huno angaꞌnohino yokumpohnꞌnyo mutoꞌnyo sohumo sekwo wonyo umokufijo soꞌno sekwo Kɨlais huhumo wonyo ulohofantɨfeho. \v 13 Oseso ngko yahu fehohnjoso nonɨꞌmoho. Hwapɨngoso ngko oso yahu hiso nɨmeso nje nɨngkwahwoe honɨngkanoso wonyo umokumesoꞌno ngko oso yahuso apaꞌno manɨmnehono. \c 9 \s1 Poul kako Anɨtuye hungkuno lɨkuꞌmofo syoho soꞌne hamniyoho momaso soꞌno sɨmonyo imentisofoho. \p \v 1 Ngko Anɨtuye hungkuno lɨkuꞌmofo (\it apousel\it*) syohoꞌnjo hwoꞌnyoho. Olo hwahoponjo syoho hiloso aꞌamu hwahoponjoso montapmmentohofofoho. Oꞌo, Anɨtu kako ntapmmentisofoho. Osoꞌno yoꞌmayoso ngkimo mokiloꞌmokomokonɨsyohumanehoho. \it Apousel\it* nomꞌne sohwa hofɨko nakwoe Hwe Engo Jisas Kɨlaisɨmo uhwonɨmentohofoso ngko huhwoꞌni uhwonɨmentohefoho. Ngko kakineꞌno kakoe hungkuno losekuꞌmofahonɨngko sekwo oso hungkuno homo somo sɨmeho umentohofo soꞌno olo nje syoho homo losomo ne imoꞌnɨmentisofoho. \v 2 I osoꞌno aꞌamu fehohnjoso ngkineꞌno ole lalokwofo. Olo hungkuno lɨkuꞌmofo (\it apousel\it*) syoho loso Anɨtu kako Poulɨmo muyɨmmentisofoho. Ose ko lontɨfi sekwo soku sekwo Anɨtuye hungkuno nje mango mtaꞌni upaꞌnontɨfi inɨngkamentohofo soꞌno sekwo huno wopɨngo neso ole tɨpemaꞌmentohofi, Poul kako Anɨtuye syoho nehopi yalofoho. Osoꞌno nakwo huno nayohoho, Poul kako Anɨtuye \it apousel\it* ne hweho. Sekwo oso hisoꞌno huno seyohoho. \p \v 3 Aꞌamu fehohnjoso hofɨko nje syoho somneꞌno yoka ntɨwoꞌnɨngkohofo soꞌno ngko olo hungkuno homo losomo aku ulɨwoꞌnɨngkohono. \v 4 Nekwo Mponopasɨꞌnji Anɨtuye hungkuno aꞌamu somo ulɨhwasoꞌno hofɨko nekumo wosopayo ejapɨfijoꞌmanji eꞌwa, oso yahinoso wonyotaho. \v 5 Pitaꞌnji nomꞌne hwe Anɨtuye hungkuno lɨkuꞌmofo (\it apousel\it*) syohoꞌnjo sohwanji Jisasɨye konɨngkwaꞌwehwo sohwanji hofɨko moyaꞌmi Anɨtumo inɨngkawowoꞌnɨngkohofo osofamo ape maꞌmentohofofoho. Hofɨko Anɨtuye hungkuno aꞌamumo lɨkuꞌmofoso aꞌmusyanji emoyontɨfi lɨkuꞌmofalokwofo somo sekwo wosopayo yoꞌmayoso uyalokwofo. I oseso nekwo Mponopasɨꞌnji nekwo ose yasoso oso wonyotaho. \v 6 I nekwo Mponopasɨꞌnji hamniyoho syoho yontai hamniyoho hiso notɨpementai nekwo wopayo yoꞌmayo oso mpe iwoꞌnɨngkuhwoyo. I nomꞌne sohwa hofɨko Anɨtuye hungkuno selahonɨngkofi sekwo wopayo uyɨwoꞌnɨngkohofo kuyoho. Nekwo wosopayoꞌne yoꞌmayo soꞌno jomo selonontentasi Anɨtu kako yahino ntoꞌnohinɨꞌmaho elɨhwonesohilo. \v 7 Olo soꞌno huno waseyono. Hwe engo sohwafe aꞌamu itokusoꞌnjo sohwa hofɨko siki syoho liwoꞌnɨngkohofo. Oꞌo, awonoho. Hofɨko hamniyoho nomantɨfi wosopayo mpe iwoꞌnɨngkohofo. Aꞌamu wopasyoho iwoꞌnɨngkiso osohwo kako siki syoho liwoꞌnɨngkohoho. Oꞌo, kako wopayo nomahwosi wanɨmontonoho. Aꞌamu yahu mokosyohumayo sohwo siki syoho liwoꞌnɨngkohoho. Oꞌo, awonoho. Yahu fehohnjoso wanɨmontonoho. \p \v 8 Ngko olo hungkuno selalokwe losoꞌno nakwo aꞌamu olo hwaho lopo humalohwone hnꞌnwi nakwo huno nayohoho. Oso hungkuno nehopeho lalokuhwono. I nakwoꞌnohinoꞌmaho. Oꞌo, Anɨtuye hungkuno hi hiꞌnjofoho. \v 9 Mouses kako hohonta olo hilo soꞌno ole mtɨꞌmokumento, Sekwo yahu \it mpulɨmokau\it* sohwo hofɨko wosopayo \it hwit\it* paho wae yaofoꞌne hwotoho feehonɨngkuji sekwo hofɨkoe mango somo nopɨjumofɨkutoho. Ose mtɨꞌmokumentisofoho. Oso yahu \it mpulɨmokau\it* huhwo sohwo kako kakoe syoho somneꞌno mijoho uyahonɨngkuhwosi wosopayo \it hwit\it* fehohnjoso wanɨmontonoho. Anɨtu kako oso yahu \it mpulɨmokau\it* osomnohini syafɨsyonto nalɨmentisotaho. \v 10 Oꞌo, nakwo aꞌamu hiꞌnnontnneꞌno syafɨsyonto nalɨmentisofoho. Anɨtu kako olo yahino losoꞌno umoꞌnɨngkohoho. Aꞌamu kako wopasyoho osomneꞌno hwaho ikutofɨwoꞌnɨngkiso sohwoꞌnji aꞌamu wosopayo toyo yahonɨngki huꞌmemawoꞌnɨngkiso sohwoꞌnji siko wosopayo fehohnjoso nomahnneꞌenji syafɨsyonji syoho iwoꞌnɨngkisiyofoho. \v 11 Oso paꞌnyoso nekwo Anɨtuye Towahunoso sekwoe sɨmeho moꞌmo uyo hulɨmentɨhwoyofoho. Oso syoho imentɨhwoyo homo somneꞌno sekwo yoꞌmayo aꞌapahomneꞌno ejapɨfijoꞌmanji oso wonyotaho. Oꞌo, oso yahino hiso ntoꞌnohinofoho. \v 12 Nekwo sekumo noselɨkoꞌmahonɨngkuhwoi nomꞌne aꞌamu sohwa hofɨko sekumo Anɨtuye hungkuno losetɨhwahonɨngkofi sekwo hofɨkimo wosopayo yoꞌmayoso uyɨmentohofofoho. Ose uyɨmentohofo soꞌno sekwo hofɨkimo yahino ntoꞌnohinoso ulohoꞌmentohofofoho. Sɨmoꞌmo Anɨtuye hungkunoso sekwoe ango sopo mꞌmofape sohonta nekwo Anɨtuye hungkuno losetɨhwamentɨhwayofoho. Osoꞌno nekwo sekumtaꞌni yoꞌmayoso mayoso oso wonyotaho. Oso yoꞌmayoso womantayo ko imentɨhwayoso oso hiso nekwo momasofoho. Hwapɨngoso nekwo ole syafɨhuꞌmentɨhwoi, aꞌamu nekumneꞌno huno ole syafɨhupitnnehofo, Siko wosopayoꞌnji mijoꞌnji engo womaho nolonji Anɨtuye hungkuno lonetɨhwalokusiyo. Ose syafɨhupitnnehofo. Nekwo Kɨlais kakoe hungkunoso mopɨjwosyahnnohontai nekwo nakwoe hamniyohoꞌnji hofɨkoe yoꞌmayo wosopayo mayo soꞌno yoꞌmayo tango kengo kengo nekumo eꞌmaꞌmentisofoho. \p \v 13 Sekwo olo hilo soꞌno huno maseyotaho. Aꞌamu hofɨko Anɨtuye ango engo somneꞌno wopayo Anɨtumneꞌno hoꞌnasyɨwoꞌnɨngkohofoso aꞌamu oso ango homo somjo syohoꞌnjo sohwa hofɨko nomantɨfi nɨwoꞌnɨngkohofofoho. Oso ijempoho Anɨtumneꞌno yahu fonjokisasyɨwoꞌnɨngkohofo soponjo aꞌamu syohoꞌnjo sohwa hofɨko yahu fehohnjoso nomantɨfi nonɨwoꞌnɨngkohofofoho. \v 14 Oso yahino hisoꞌno Anɨtu kako nakumo olo honɨngkano hungkuno loso nejapmmentono. Aꞌamu Anɨtuye hungkuno lonetɨhwawoꞌnɨngkohofo sohwa hofɨko oso hungkuno hiso lonetɨhwahonɨngkuji nakwo aꞌamu hnꞌnwi nupaꞌnɨngkuhwasi nakwo oso aꞌamu huhwo sohwafe aꞌapahomneꞌno ufoꞌmayoso wosopayo uyantanoho. Anɨtu oso honɨngkano hungkunoso nejapmmentisofoho. \p \v 15 Ngko sekwoꞌnji humamentohe sohonta ngko sekumtaꞌni wosopayoꞌno jomo selontɨꞌmtentesi oso yahinoso wopɨngoꞌnesohilo. I osoꞌno ngko sekwoꞌnji nohumanji yoꞌmayoso momasoꞌnjo hwoꞌnyoho. I olohonta ngko yoꞌmayoso maꞌmneꞌenji momtɨꞌmokalokuyohono. Oꞌo, ngko momaꞌmnehono. Olo nje yahino losoꞌno nje sɨmeho wopɨngo numoꞌnɨmaho. Oso nje sɨmeho wopɨngoso aꞌamu fihwo kako wae ntohofonoho. Ngko olo syoho loso neꞌno iꞌmo mijohoꞌno peꞌnɨmeꞌmanji eꞌwano. Nje sɨmeho wopɨngo wanɨmoꞌnɨmontonoho. \v 16 Ngko Anɨtuye hungkuno losetɨhwalokwe soꞌno ngko nje yokumpohnꞌnyo soꞌno ngko nje yofe wohoꞌnamoꞌnɨmontaho. Oꞌo, oso nɨhuꞌno awonoho. Anɨtu kako ngkimo olo syoho loso ntapmmentiso loso ngko molosetɨhwayoꞌnjoꞌmanji u ngko tango engo womaꞌmonnoho. \v 17 Hungkuno selalokwe hwapɨngoso olenoho. Ngko olo syoho loso ngko nje huno mtaꞌni uyɨmo lontɨꞌmtentesi u ngko sekumo ole selɨꞌmnesohilo. Sekwo nje syoho somneꞌno yoꞌmayo hoꞌyangoso ntapmno. Ose selɨꞌmnesohilo. Oꞌo, olo syoho loso Anɨtu kako ngkimo nonɨhwosopento ntapmmentiso soꞌno ngko nomꞌne honɨngkano ngko umneso ane hwoꞌnyoho. Oꞌo, ngko Anɨtu kakoe syohoꞌnohini ulohofiwoꞌnɨngkohe hwoꞌnyoho. \v 18 I osoꞌno ngko olo nje syoho losomneꞌno ngko peho hamniyoho maꞌmnehono. Nje hamniyoho mayoso olenoho. Ngko Anɨtuye hungkuno aꞌamumo lutɨhwawoꞌnɨngkohe soꞌno ngko hamniyoho mantɨꞌmtentesi oso yahinoso ntoꞌnohinɨꞌmaho. I osoꞌno ngko yoꞌmayo hamniyoho oso momaso hwoꞌnyoho. Oꞌo, ngko siki syoho yalokweno. Oso yahino ngko esetɨhwalokwe soꞌno nje sɨmeho wopɨngo nɨmoꞌnɨngkohoho. Oso sɨmeho wopɨngoso nje hamniyoho paꞌnyofoho. \s1 Poul kako hwe moyaꞌmi hopiꞌnonohinofe syoho ulohofiyo hweho. \p \v 19 Ngko hwe hwahoponjo sohwoe syoho ulohofiyo umoꞌnɨmonjɨꞌmaho. Oseso ngko hamniyoho mayoꞌne aꞌamufe hungkunomo enjwaꞌmo mohumuleno. I osoꞌno ngko aꞌamu hopiꞌnonohino sofe syoho ulohofiyo imoꞌnɨmentoheso hwe moyaꞌmi hopiꞌnonohini hofɨko Anɨtumo sɨmeho uyɨfitnneꞌenji imentohefoho. \v 20 Ngko aꞌamu Juta somo Kɨlaisɨmo inɨngkafitnneꞌenji hofɨkoe yahino somo enjwaꞌmo humanji Kɨlaisɨye hungkuno lutɨhwamentohefoho. I ngko Kɨlaisɨmo sɨmeho uyalokwe soꞌno Kɨlais kako Jutafe honɨngkano hungkuno somtaꞌni ngkimo isɨhutofonɨmaꞌmentisofoho. Osoꞌno ngko honɨngkano hungkuno somo enjwaꞌmo mohumuleno. I osoꞌno aꞌamu honɨngkano hungkunomo enjwaꞌmo humalofoso hofɨko Kɨlaisɨye hungkunomo inɨngkafitnneꞌenji ngko honɨngkano hungkunomo enjwaꞌmo humaleno. Osopo humanji ngko Anɨtuye hungkuno lutɨhwawoꞌnɨngkohefoho. \v 21 Oso paꞌnyoso aꞌamu temtitofo kengoso hofɨko aꞌamu Jutafe honɨngkano hungkuno somo enjwaꞌmo mohumunyo soꞌnji ngko hofɨkoꞌnji nohumanji ngko huhwoꞌni oso honɨngkano hungkuno homo somo enjwaꞌmo mohumawoꞌnɨngkiyohono. Ose yontanɨngko nohonontɨfi hofɨko Kɨlaisɨmo inɨngkafitnneꞌenji iwoꞌnɨngkohefoho. I osoꞌno ngko oso paꞌnyo nohumanji ngko Anɨtuye honɨngkano hungkuno soꞌno inɨngo maniyofoho. Oꞌo, ngko Kɨlaisɨye honɨngkano hungkuno somo enjwaꞌmo neꞌno humawoꞌnɨngkohefoho. \v 22 Aꞌamu fehohnjoso hofɨkoe sɨmeho moꞌmo huno angaꞌnohino yokumpohnꞌnyo mutoꞌnnyoso hofɨko huno ole syafɨsyɨwoꞌnɨngkohofi, U, nakwo yoꞌmayo yahu oso nasoso nakwoe honɨngkano wonyo umoꞌnɨmontonoho. Hofɨko oso yahino soꞌno ntahonɨngkofi ngko oso yahino hisoꞌno wonyoꞌmaho kosyafɨsyonji ngko hofɨkoꞌnji nohumahmꞌmo oso yahino hiso ngko huhwoꞌni mimnehono. Ngko oso hiso iꞌmeꞌno nohonɨngkuji hofɨko Kɨlaisɨye hungkuno wopɨngo somo nupaꞌnɨngkuji hofɨko sɨmeho yokumpohnꞌnyo uyantɨfeho. Ngko aꞌamu angoꞌmeemjo soꞌnji ngko hofɨkoꞌnji nohumanji hofɨkoe yahino somo inɨngkamentohefoho. Aꞌamu fehohnjoso hofɨko ngkimo nonehonɨngkuji hofɨko Anɨtumo inɨngkafitnneꞌenji oso yahinoso iwoꞌnɨngkohe hwoꞌnyoho. \v 23 Aꞌamu fehohnjoso hofɨko Kɨlais Jisasɨye hungkuno somo tɨfi inɨngkakuji oso homo somo Anɨtu kako hofɨkimo wopɨngo ulohofoꞌneꞌenji olo syoho loso yalokweno. Oso paꞌnyoso ngko huhwoꞌnnonjimo wopɨngo ntohofoneꞌnji yalokweno. \s1 Nakwo Anɨtuye syoho yokumpohnꞌnyo yasoꞌmanji nakwo wopɨngoso womantanoho. \p \v 24 Aꞌamu hopiꞌnono hofɨko mjakeꞌwe wohnnano lɨkuji mjakeꞌwe ko hnnifijoso aꞌamu fehohnjoso hofɨko hoꞌyango wopɨngoso womantɨfeꞌmaho. Osoꞌno sekwo huno maseyoho liyohoho. Oso paꞌnyoso sekwo hokunonji Anɨtu mtaꞌni yoꞌmayo wopɨngo mayoꞌne sekwo Anɨtuye syoho yokumpohnꞌnyo fiyohoꞌnɨmno. \v 25 Aꞌamu hofɨko yoꞌmayo mjakeꞌwe hnnyo somjo hoꞌyangoso womano lɨkuji hofɨko pisoꞌmoꞌnyo ikutoho. Oꞌo hofɨko hofɨkoe aꞌapaho yokumpohnꞌnyo itoꞌnyoꞌne syoho neꞌno mjimɨwekuji mjakeꞌwe hnnyo somjo hoꞌyango mayoꞌne syoho engo uyantɨfeho. I oso syoho engoso hwahoponjo hoꞌyangoꞌnefoho. Oso hiso moiꞌwo umoꞌnɨmonteꞌno yohoho. I osoꞌno nakwo Anɨtuye syoho yalokuhwone hnꞌnwi nakwo hoꞌyango engolopohamo neꞌno wentɨhwone soꞌno syoho yalokuhwono. Osoꞌno syoho yokumpohnꞌnyo uyano. \v 26 Aꞌamu mjakeꞌwe hnnyo sohwa hofɨko hano itoꞌnohino yontɨfi hohwafo sopo komoꞌno iꞌmofapɨwoꞌnɨngkohofofoho. Hano ikitokitofo soꞌnjoꞌmaho. Oꞌo, awonoho. Oso paꞌnyoso ngko Anɨtuye syoho iwoꞌnɨngkohono. Aꞌamu yɨhufo wopolofano lɨkuji hofɨkoe meso siki wofantɨhmꞌmaho. Oꞌo, hofɨko yɨhufo ne somo nuhwonɨngkuji wofantɨfeho. Oso paꞌnyoso ngko Anɨtuye syoho yalokweso siki miyalokuyohono. \v 27 Oꞌo, awonoho. Ngko nje hunomnohini minɨngkowalokuyohono. Oꞌo, yoꞌmayo wonyo nje sɨmeho sohwo umo lonte somo ngko monje yasyonji Anɨtu kakoe syohoso yɨhufo nemo uhwonontɨfi polofohofo oso hopa ntoꞌno yalokweno. U ngko ose mimmeꞌmanji Anɨtu kako ngkimo olo hungkuno loso wantɨmontonoho. Kɨko aꞌamu somo nje hungkunoso ko ulonji kɨko yoꞌmayo yahino wonyo jɨje sɨmeho sohwo umo lonte somo monje meesiyoꞌnjo isoꞌmanji kɨko hoꞌyango momatnnohino. Anɨtu kako ngkimo ose ntonohonji ngko syoho yokumpohnꞌnyo yalokweno. \c 10 \s1 Hwahoponjo yahinoso nakumo yamofo nalohofɨhwosoꞌno nakwo osomo inɨngkuhwaloho. \p \v 1 Nje aꞌamu soku, aꞌamu fehohnjoso hofɨko Anɨtuye hungkunomo hwotoho hmmentohofo somneꞌno sekwo huno olo soꞌno fɨsyafɨhupmno. Hohonta Mouses kako aꞌamu Isɨlaelɨfe ajuyohwosamo hwaho Ijip mtaꞌni nomanto hofɨko Ijip nulɨkoꞌmantɨfi hwaho aꞌamu anepono motawento osopo humamentohofofoho. Oso hopo sopo Mousesɨꞌnji aꞌamu Isɨlael soꞌnji hofɨko osopo nohumentanɨngkofi himo aꞌamu hopiꞌnonohino somo ifehuꞌmokahumentisofoho. Sɨki ifehuꞌmokahumentisoꞌmaho. Oꞌo, honɨngkano utɨhwayoꞌne ifehuꞌmokahumentisofoho. Osohonta hofɨko mijo ayo engo momɨngo sopo iꞌmofɨwahonɨngkofi Anɨtu kako hofɨkimo mijo ayo engo huhwo sohumo mtɨhupɨhwojahonɨngki aꞌamu hopiꞌnonohino hofɨko osopo wakoꞌmentohofofoho. \v 2 Aꞌamu hiso hofɨko Mouses nakwoe hwe engo umoꞌnono lontɨfi hofɨko kakoꞌnji ufohiꞌnontɨfi kakimo inɨngkawentɨfi hofɨko himo homo somo enjwa soꞌmo humantɨfi mijo engo somo wakoꞌmentohofofoho. \v 3-4 Oseso hofɨko mijoho uyahonɨngki Anɨtu kako ahwomo mtaꞌni wosopayoꞌnji mijoꞌnji hopiꞌnonohino somo umentisofoho. Nuyahonɨngki hofɨko nɨmentohofofoho. Oso hopo sopo mijo sojo mtaꞌni nɨmentohofoso oso mijo hwapɨngoso Kɨlaisɨyoho. Aꞌamu hofɨko hano lohoꞌnowentanɨngkofi Kɨlais kako hofɨkimo hofiyo emokosyohumamojo hweho. \v 5 I oseso Anɨtu kako aꞌamu hopiꞌnonohino homo somo wopɨngo ko ulohofahonɨngki hwe moyaꞌmi piꞌnɨngo engoso hofɨko yahino wonyoso yahonɨngkofi Anɨtu kako nuhwononto oso hwaho aꞌamu ane sopo Anɨtu kako hofɨkimo poyo umokumentisofoho. Umokahonɨngki hofɨkoe pijafoso oso hwaho hopo sopo hintalinyo paꞌnyo osopo nonje huꞌmehinawoꞌmentisofoho. \p \v 6 Oso yoꞌmayo hopiꞌnonohino imoꞌnɨmentisoso nakumo honɨngkano wopɨngo netɨhwayoꞌne imoꞌnɨmentisofoho. Hofɨko yoꞌmayo soꞌno hi umoꞌnɨngkahonɨngki wonyo imentohofofoho. Oso hopaso nakwo miyanehwono. \v 7 Osoꞌno neyakwosa fehohnjo sohwa hofɨko hwasyo anɨtumo inɨngkawentɨfi hofɨko hwomtame ulohoꞌmentohofofoho. Oso hwamneꞌno Anɨtuye hungkunoso ole nalɨmento, Hofɨko hwasyo anɨtu somneꞌno hwomtame ulohofontɨfi hofɨko nohumantɨfi wosopayoꞌnji mijoꞌnji nontɨfi nolɨkafontɨfi hofɨko syohiꞌnyo wonyo imentohofofoho. Nakwo oso hopaso miyanehwono. \v 8 I osoꞌno nakwo nomꞌne aꞌamufe apohufo ihwaloho. Oso aꞌamu Isɨlael piꞌnɨngo engoso hofɨko oso yahino wonyo hiso yahonɨngkofi Anɨtu kako oso sɨkuno angaꞌnohino somo hofɨkimo poyo imokumentisofoho. Oso aꞌamu hiso hofɨko \it tɨwenti-tɨli tausen\it*ɨfoho (23,000). \v 9 I osoꞌno nakwo Anɨtumo yamofo nulohofɨhwaloho. Aꞌamu Isɨlaelɨso hofɨko Anɨtumo yamofo ulohofontɨfi hofɨko kɨko ntoꞌno monemokosyohumawoꞌnɨngkiyohino hwosoho ulahonɨngkofi Anɨtu kako oso aꞌamu homo somo homaso toho woloꞌmeehufe lonto homamo uhwojahonɨngki aꞌamu piꞌnɨngo engo somo homaso toho lofopijɨsyuꞌmoꞌmentohofofoho. \v 10 I yoꞌmayo Anɨtu iwoꞌnɨngkiso soꞌno yoka hnnɨngkuhwaloho. Aꞌamu Isɨlaelɨso hofɨko Anɨtumneꞌno yoka hungkuno ulahonɨngkofi aꞌamu ahwomo mtaꞌangoso kako aꞌamu piꞌnɨngo engo somo fonjahumentisofoho. \p \v 11 Oso yoꞌmayo yahino wonyo imentohofoso aꞌamu fihwa hofɨko oso yahino wonyo imentohofo soꞌno Anɨtuye hungkuno mtɨꞌmokumentohofo sohwa hofɨko nakumo honɨngkano wopɨngo netɨhwayoꞌne iyoswomo mtɨꞌmokumentohofofoho. Nakwo olohonta nohumentanɨngkuhwoni sɨkuno moiꞌwo umoꞌnɨmonto yahonɨngki nakwo oso hungkuno homo somo nuhwonontani nakwo oso honɨngkano homo somneꞌno huno wopɨngo tɨpemalokuhwono. \v 12 Oseso aꞌamu fihwo kako ole loso, Ngko yokumpohnꞌnyo lohokwe soꞌno ngko honɨngkano wonyo mimnehono. Ose loso sohwo kako iꞌwaho ntoꞌno wehumano. Kako nopɨwasyonoho. \v 13 Aꞌamu hopiꞌnonohino hnꞌnɨmo yoꞌmayo honɨngkano wonyo nontɨmneꞌno ipenemotawesoso kengo kengoꞌmaho. Oꞌo, afaꞌnohinofoho. Osoꞌno Anɨtu wosefoꞌmaꞌmo nalɨmentiso soꞌno nakwo huno nayohoho. Kako olohonta nefoꞌmalofoho. Oseso honɨngkano wonyo nontɨmo nemotaweso sohwo kako nakwoe yokumpohnꞌnyo somo moneyakolofonehoho. Yoꞌmayo wonyo neꞌmaso sohwo woneyakoloꞌmo lɨhwosi ko yososo, Anɨtu nefoꞌmayoꞌne honɨngkanoso umoꞌmontonoho. Kakoe yokumpohnꞌnyo nejapɨhwosoꞌno nakwo yokumpohnꞌnyo wolohofantanoho. \s1 Nakwo Anɨtumo inɨngkohwasi towahuno wonyo soꞌnji inɨngkohwaloho. \p \v 14 Anɨtu kako aꞌamu Isɨlael homo somo wopɨngo ko ulohofahonɨngki hofɨko wonyo imentohofofoho. Osoꞌno nje aꞌamu soku sekwo anɨtu hwasyo somo hohujo ikinjaofɨkuji iꞌwaho fiyɨmno. \v 15 Sekwo hunoꞌnjo kuyoho. Ngko sekumo olo hungkuno selalokwe losoꞌno sekwo huno fɨsyafɨhupmno. \v 16 Kɨlais kako nakwoe wonyomneꞌno poyo peꞌnɨmentiso osoꞌno wosyofɨsyano lontani nuhuꞌmokontani nakwo olo mijo Jisasɨye honɨyofoho lontani Mpohwo Anɨtumo isamoyoka ulontani nonontani ole syafɨsyɨwoꞌnɨngkuhwono, Jisas nakumneꞌno kakoe honɨyo usɨhumaꞌmentiso sohumo ufohiꞌnalokuhwono. Nakwo wosopayo nomentani kutɨkujo lohofontani nontani Kɨlaisɨye aꞌapahofoho lɨwoꞌnɨngkuhwono. Kɨlais kakoe aꞌapaho nakwoe wonyo engo soꞌno tohino umnɨmentiso sohumo ufohiꞌnalokuhwono. \v 17 Oso wosopayo angaꞌnohinoso nakwo hwe moyaꞌmi piꞌnɨngo hnꞌnwi nakwo kutɨkujo lohofontani nɨmalohwone hnꞌnwi nakwo afa aswomjo paꞌnyiꞌnwoho. \p \v 18 Sekwo aꞌamu Isɨlaelɨfe yahino soꞌno sekwo huno fɨsyafɨhupmno. Hofɨko Anɨtumneꞌno yahu fonjokisasyontɨfi hofɨko oso yahu fehohnjoso nonontɨfi ole syafɨsyɨwoꞌnɨngkohofi nakwo Anɨtuꞌnji mafohotoꞌnɨngkuhwono. \v 19 Ngko hungkuno hwapɨngoso pehofo selalokweno. Aꞌamu hofɨko hwasyo anɨtu sohuneꞌno yoꞌmayo hoꞌnasyɨwoꞌnɨngkohofoso ne hiꞌnjotaho. Oso hwasyo anɨtu sohwo kako nehopi lohumaho. Ose loselalokweno. \v 20 Oꞌo, oso awonoho. Hofɨko yoꞌmayo hwasyo anɨtu sohuneꞌno hoꞌnasyɨwoꞌnɨngkohofo sohwo oso towahuno wonyo somneꞌno hoꞌnasyɨwoꞌnɨngkohofoso Anɨtumneꞌmaho. Osoꞌno oso aꞌamu hofɨko towahuno wonyo sohwafe yofe hoꞌnomayoꞌne uhuꞌmokukuji sekwo hofɨkoꞌnji nomɨhuꞌmokinɨngkutoho. Sekwo hofɨkoꞌnji mɨhuꞌmokinɨfijoꞌmanji towahuno wonyo sohwanji ufohiꞌnantɨfeho. \v 21 Sekwo nuhuꞌmokontɨfi Kɨlaisɨye honɨyoꞌnji aꞌapahoꞌnji nontɨfi towahuno wonyofe wosopayo soꞌnji nomohuꞌmokukuji nonɨngkutoho. Oꞌo, sekwo oso honɨngkano hufaꞌuyo homo somo sinɨngkakutoho. Sekwo Anɨtuꞌnji wohumano lɨkuji sekwo towahuno wonyo soꞌnji nohumafɨkutoho. \v 22 Sekwo oso honɨngkano hufaꞌuyo somo ifijoꞌmanji Anɨtu kako ngkilaho selɨhwosi nakumo sɨmeho wonyo wonejapmmontonoho. Hwapɨngoso Ngkoꞌnohini Hwe Engo hwoꞌnyoho ose nalɨmentisofoho. Nakwoe yokumpohnꞌnyoso kakimo uyakolofantontaho. Nɨhuꞌno awonoho. Ose selalokweno. \s1 Sɨkuno huhwo huhwi nakwo Anɨtuye yofeso engolopohamo wohoꞌnomehwano. \p \v 23 Aꞌamu fehohnjoso ole lɨwoꞌnɨngkohofofoho. Yoꞌmayo hopiꞌnono Anɨtu kako nakumneꞌno hano mopitofasiyoso nakwo yasoso oso hisoꞌno honɨngkano wonyo anefoho. Oso hungkuno lɨwoꞌnɨngkohofoso nehopeho. I osoꞌno yahino fehohnjoso nakumo monefoꞌmanehoho. Nakwo Anɨtuye honɨngkanomo inɨngkowentanɨngkuhwasi oso yoꞌmayo yaso sohumjo yokumpohnꞌnyo sohwo kako nakumo yokumpohnꞌnyo monasosofitofonehoho. \v 24 Yoꞌmayo nakwo uyano lɨhwasoso huno nakuneꞌno syofɨhuꞌnɨngkuhwasi ihwaloho. Oꞌo, nakwo huno nomꞌne aꞌamu somneꞌno huno wosyofɨsyano. U, ngko ose iꞌmo nomꞌne somo ufoꞌmaꞌmontaho. Sekwo huno osoꞌno syafɨsyɨkuji yoꞌmayoso fiyɨmno. \p \v 25-26 Nakwo huno ole nayohoho. Olo yoꞌmayo hopiꞌnonohino olo hwaho lopo wojoso Anɨtuyefoho. Anɨtuye hungkunoso ose nalɨmentisofoho. Oseso nakwo yoꞌmayoso nasoso oso wopɨngofoho. Sekwo tongo wonano lɨkujoso uhuꞌmokiyo sopo ntaꞌni mpekuji sekwo oso tongo kakwoꞌyohwo sohumo olo tongo loso kɨko hwasyo anɨtu hwoso sohuneꞌno fonjokisasyohino mtaꞌangotaho. Ose ulohonɨngkiji mpehotoho. Oꞌo, kɨko mpeꞌnohini yohoji hmnyo. \p \v 27 U hwe fihwo kako Anɨtumo sɨmeho hiꞌntnnono muyoꞌnjo sohwo kako wosopayo iloho ihwosi wonano lɨhwosi joho selɨhwosoꞌno u sekwo wosɨhwano lɨkujɨꞌmanji u sekwoe hunofoho. Noho fɨwanɨmno. Kako sekumo yoꞌmayo tongo sejapososo sekwo hmnɨmno. Oso tongo hisoꞌno sekwo huno piꞌnɨngo syafɨsyɨkutoho. Oꞌo, sekwo tohoꞌnohini hmnɨmno. \v 28 I osoꞌno hwe fihwo kako sekumo ole seloso, Olo tongo loso hwasyo anɨtumneꞌno fonjokisahumalofo mtaꞌangofoho. Ose selɨhwosi, Ngko manɨmnehono selɨhwosoꞌno sekwo oso hwe huhwo sohwoe huno somneꞌno huno syafɨsyɨkuji nonɨngkutoho. \v 29 Hwapɨngoso sekwo huno ole seyohoho, Ngko olo yahu loso nɨmeꞌmanji nje honɨngkano wonyo mmoꞌnonehoho. Huno ose ko seisoso oso hwe sohwo kako sekumo hungkuno seliso soꞌno kako ole syofɨsyalofoho. Olo yahu hiloso nɨmeso ngko hwasyo anɨtumo hopa inɨngkowalokweno. Oso aꞌamu huhwo sohwo kako huno ose syofɨsyalofoho. Osoꞌno sekwo oso yahuso nonɨngkutoho. I osoꞌno nomꞌne aꞌamufe huno somtaꞌango somneꞌno nakwo honɨngkano somo hano pitofonesyalokwofoso wopɨngoꞌmaho. Osoꞌno nakwo yoꞌmayo yahu nasosoꞌno aꞌamu ole nalɨfitnnoho, Oso yahinoso wonyofoho. Ose nalɨfitnnohontani yoꞌmayo yahu soꞌno nomꞌne aꞌamu somo mulohonanehwono. \v 30 Ngko Anɨtumo wosopayoꞌne isamoyoka ulɨꞌmo nonɨꞌmeꞌno nomꞌne aꞌamu sohwo kako ngkimo oso honɨngkanoso wonyofoho eso pehoꞌno wantɨmontolo. \p \v 31 Oseso sekwo nonyo wosopayo wonano yoꞌmayo yahino uyano lɨkujɨꞌmanji sekwo sɨmoꞌmo huno ole fɨsyafɨhupmno. Yoꞌmayo imeso ngko Anɨtuye sɨmeho wopɨngo umokumontaho. Sekwo oso hisoꞌno huno kakiꞌno syafɨsyɨkuji sekwo yoꞌmayo Anɨtuye yofe hoꞌnomayoꞌne fiyɨkuno. \v 32 Sekwo soku sekwo aꞌamu Juta soꞌnji aꞌamu temtitofo kengo soꞌnji aꞌamu Anɨtumo inɨngkawowoꞌnɨngkohofo soꞌntnneꞌno huno fɨsyafɨhupmno. Sekwo yoꞌmayo iwoꞌnɨngkohofo somo senɨngkafijoꞌmanji hofɨkoe honɨngkano wonyo ifijo soꞌno sekwo oso homo somo ikutoho. \v 33 Ngko huhwoꞌnɨye yahinoso oso paꞌnyofoho. Aꞌamu hofɨkoe sɨmeho wopɨngo umoꞌnoneꞌenji ngko yoꞌmayo wopɨngoso iwoꞌnɨngkohefoho. Yoꞌmayo ngkimo nɨfoꞌmayo syoho osomnohini miyalokuyohono. Oꞌo, aꞌamu piꞌnɨngo engo somo wopɨngo ulohofoꞌneso syoho yalokweno. Hwapɨngoso aꞌamu hofɨko Anɨtumo inɨngkafitnneꞌenji ngko yoꞌmayoso yalokweno. \c 11 \p \v 1 Sekwo ngkimo nohonɨmno. Kɨlaisɨye yahinomo inɨngkowalokwe hopaso sekwo ngkimo tɨfi nnɨngkapmno. \s1 Moyaꞌmi sofa hofɨko Anɨtumneꞌno uhuꞌmokukuji hofɨko hofɨkoe mnokinoso ufehuꞌmokohinantɨfeho. \p \v 2 Sekwo ngkineꞌno huno syanɨfɨsyɨwoꞌnontɨfi oso hungkuno nto sejapmmentohe somo sekwo hofiyo inɨngkowalokwofo. Osoꞌno ngko sekwoe yofe hoꞌnomalokweno. \v 3 I osoꞌno sekwo olo nje hungkuno losoꞌno huno waseyono. Kɨlaisɨye mnokino engoso Anɨtuyoho. U nakwo aꞌamu hwahoponjo hnꞌnwi hwe hopiꞌnonohino sohwonaꞌniye mnokino engoso Kɨlaisɨyoho. Oso paꞌnyoso hwoyaꞌmi sofafe mnokino engoso huhwafoho. \v 4 Osoꞌno aꞌamu fihwo kako Anɨtuye hungkuno aꞌamumo ulɨhwosi kako Mpohumo jomo uloso sohwo kako kakoe mnokino manjiꞌmofo soꞌnji lohofosoꞌmanji kako wonɨmango unɨmontonoho. Sekwo aꞌamu Koulin sopo humalofo soku sekwo ole lɨwoꞌnɨngkohofi, Aꞌamu mnokino manjiꞌmofoꞌnjo sohwo kako nomꞌnehumo enjwaꞌmo humunyo hweho. \v 5 Aꞌmu fisi kako mnokino manjiꞌmofo ane lohofosoꞌmanji kako aꞌamumo Anɨtuye hungkuno ulɨhwosi Mpohumo jomo ulosoꞌmanji kako wonɨmango unono. Hofɨko kakimo mnokino manjiꞌmofo ane simo uhwonɨngkuji aꞌamu hofɨko ole wolantɨfeho, Olo aꞌmu losi kako wonɨmango unono. Kako yokumpohnꞌnyiyoho. Hwe sohwa hofɨko mnokino manjiꞌmofo momanjiꞌmoꞌnyo iwoꞌnɨngkohofo paꞌnyiyoho. Osoꞌno kako hwoyaꞌmi hwaꞌnte sofafe mijiyo hmꞌnɨwoꞌnɨngkohofo paꞌnyo hmꞌnniyoho. \v 6 U aꞌmu fisi kako kakoe mnokinomo hwapɨfe mopaꞌnyosimo aꞌamu nuhwonɨngkuji ole wolantɨfeho. Oso aꞌamu kako hwehumo enjwaꞌmo mohumuyoho. Kakoe yokumpohnꞌnyoso yakoloꞌnniyoho. Oso aꞌmusi kako kakoe mijiyoso hwe sohwafe mijiyo hopa tɨfo wahmꞌnono. U kako oso aꞌmusi kako mijiyo tɨfo soꞌno ngkilaho losoꞌmanji eꞌwano kako nomꞌne aꞌamuꞌnji Anɨtumneꞌno uhuꞌmokufijo soꞌno kakoe mijiyo somo hwapɨfe wopaꞌnono. \v 7 Anɨtu sohwo kako Hwe Engo ne hweho. Kako nomꞌnehumo enjwaꞌmo mohumunyo hweho. Osohwo kako hwe hwahoponjo sohwonaꞌnɨmo kako paꞌnyo mtɨꞌmokumentisofoho. Osoꞌno nakwo hwe sohwonaꞌni nakwoe mnokino somo nopoꞌnɨngkuhwaloho. I osoꞌno moyaꞌmi sofa hofɨko hwehwamo enjwaꞌmo humalofo. Osoꞌno hwoyaꞌmi sofa hofɨko hofɨkoe hwehwafe yofe hoꞌnomayoꞌne hofɨkoe mnokino somo wopaꞌnɨfe. \p \v 8 Hwapɨngoso hohonta Anɨtu kako hwe mtɨꞌmokumentisoso ape mtaꞌni yafo manto mtɨꞌmokumentisoꞌmaho. Oꞌo, kako hwehumtaꞌni yafo angaꞌno manto ape mtɨꞌmokumentisofoho. \v 9 Anɨtu kako apeso hwehwamo ufoꞌmayoꞌne mtɨꞌmokumentisofoho. \v 10 Oseso moyaꞌmi sofa hofɨko hofɨkoe hwehwamo enjwaꞌmo humalofo sofa hofɨko oso hisoꞌno aꞌamu ahwomomjo somo utɨhwayoꞌneso hofɨkoe mnokino somo wopaꞌnɨfe. \v 11 I osoꞌno nakwo Anɨtumo sɨmeho uyɨwoꞌnɨngkuhwone hnꞌnwi nakwo hwe sohwonaꞌnnohini yoꞌmayo iyosoꞌno hopoꞌmaho. I hwoyaꞌmi sofamnohini yoꞌmayo iyosoꞌno hopoꞌmaho. Oꞌo, oseꞌmaho. Hwe moyaꞌmi nakwo nemꞌno majokuꞌnontani yokumpohnꞌnyo sosofitoꞌnontani Anɨtuye yahino afaꞌno afaꞌno iwoꞌnɨngkuhwono. \v 12 Sɨmoꞌmo Anɨtu kako hwe sohwoe yafo nopemanto ape mtɨꞌmokumentisofoho. I olohonta ape sofa hofɨko hwomu aswo mawoꞌnɨngkohofo soꞌno Anɨtu kako hwomu apefe sɨmehomo mtɨꞌmokuwoꞌnɨngkohoho. I oso hisoꞌno hwe hwoyaꞌmi yoꞌmayo hopiꞌnonohinoso Anɨtu kako hwapɨngo hweho. \p \v 13-15 Nakwoe yahinoso olenoho. Hwe fihwo kako kakoe mijiyo sawemo engoso mahmꞌnyoso oso wopɨngoꞌmaho. I hwoyaꞌmi sofa hofɨkoe mijiyo sawemo engoso oso wopɨngofoho. Hofɨkoe wokosofoho. Oso mijiyo sawemoso Anɨtu kako hofɨkoe mnokinomo ifehuꞌmokosyohumayoꞌne uyɨmentisofoho. \v 16 Osoꞌno sekwo huno olo soꞌno fɨsyafɨhupmno. Aꞌmu fisi kako Mpohwo Anɨtumo jomo ujoꞌne tajo ango somo syuhwosi kakoe mnokinomo hwapɨfe mopaꞌnyoꞌnjo iyoso oso wopɨngotaho. Oꞌo, wonyofoho lɨwoꞌnɨngkuhwonefoho. \s1 Aꞌamu Koulinɨso hofɨko Kɨlaisɨmneꞌno syafɨsiyoꞌne honɨyoꞌnji wosopayoꞌnji nɨmentohofo sohonta hofɨko yahino wopɨngo somo ntoꞌno minɨngkammentohofofoho. \p \v 17 Jisas nakwoe wonyomneꞌno peꞌnɨmentiso soꞌno syafɨsiyoꞌne uhuꞌmɨngo soꞌno honɨngkano hungkuno waselɨmonneꞌno yohono. Ngko ole maselɨmnehono, Sekwo Anɨtumneꞌno nuhuꞌmokontɨfi sekwo Anɨtu kakineꞌno hwomtame ulohofo yahinoso wopɨngo yalokwofo. Ose maselɨmnehono. Oꞌo, sekwo yahino wonyo yalokwofo. Sekwo yahino wonyo yalokwofo soꞌno sekwo mɨhuꞌmokiyoꞌnjo yontɨfijontentesi oso wopɨngoꞌnesohilo. \v 18 Ole upaꞌnɨmalefoho. Sekwo nuhuꞌmokontɨfi sekwoe huno kengo kengo soꞌnji husilo husilofo lohofalokwofo. Sɨmeho afa minyofoho. Ngko oso hungkunoso upaꞌnɨmale soꞌno ngko huno ole syofɨsyalokweno. Olo hungkuno loso neꞌnjofoho syofɨsyalokweno. \v 19 Sekwo husilo husilofo lohofalokwofo soꞌno aꞌamu Anɨtuye hungkuno ne somo tɨfi inɨngkowalokwofo soꞌno utɨhwaꞌnyopo uhwonantanoho. Oso wopɨngofoho. I osoꞌno sekwo sɨmeho afa minyoꞌnjo ikuji Anɨtumneꞌno uhuꞌmokufijoso oso wonyofoho. \v 20 Jisas kako sekwoe wonyomneꞌno poyo imoꞌnɨmentiso soꞌno huno syafɨsiyoꞌne nuhuꞌmokontɨfi wopayo nonontɨfi sekwo ntoꞌno mohumulofo. Oꞌo, sekwo Kɨlaisɨmneꞌno mosyofɨsyalokuyohofo. Sekwo wopayo siki nalokwofo. \v 21 Ou, sekwo nuhuꞌmokontɨfi sekwo angaꞌno angaꞌnohino soku sekwo sekwoe wosopayo nomotoswapontɨfi sekwo nomꞌne aꞌamu somneꞌno huno monosyafɨhuꞌnyoꞌnjo yalokwofo. Fehohnjoso mijo nilohofalokwofo. I osoꞌno aꞌamu fehohnjoso hofɨko wosopayoꞌno umofonyo iyosoꞌno mijoho engo uyalofoho. \v 22 Sekwo oso aꞌamu hisomo wopayo muyoꞌnjo pehoꞌno yalokwofo. Sekwo Anɨtuye aꞌamu homo somo sɨmeho muyaloku liyohofo. Sekwo hofɨkimo wonɨmango ifɨsyɨmofalokwofo. U, sekwo wosopayo engo wonano lɨkuji sekwo sekwoe angomo humafɨkuji hmnɨmno. Sekwo Anɨtuye tajo ango somo pehoꞌno motoswapohofo. I osoꞌno ngko peho hungkuno selɨmnehono. U, ngko sekwoe yofe wohoꞌnosemaꞌmonntaho. Oꞌo, nɨhuꞌno awonoho. Oso hisoꞌno ngko sekwoe yofeso mohoꞌnosemaꞌmonnohono. \s1 Nakwoe hwe engo Jisas kakoe inomokomoyo oso hwamo kakoe honɨyoꞌnji aꞌapahoꞌnji uyɨmentisofoho. \r (Matɨyu 26:26-29; Mak 14:22-25; Luk 22:14-20) \p \v 23 Ngko olo hungkuno Jisas ntapmmentiso loso nto selɨmentohefoho. Oso sɨkuno homo somo Jutas kako mango sohwafe ahomo Jisasɨmo hoꞌnahumentiso sɨkuno homo somo Jisas kako wopayo nomanto \v 24 Anɨtumo isamoyoka ulonto oso wosopayo hiso kutɨkujo lohofonto kakoe inomokomoyo sohwamo nuyonto ulɨmento, Olo wosopayo loso nje aꞌapahofoho. Ngko sekumo sefoꞌmayoꞌne sejopalokweno. Olo ngko sekwoꞌnji humanji yoꞌmayo selohofalokwe loso sekwo hwangku huno syanɨfohupitnneꞌenji selohofalokweno. Hwangku sekwo olo hopa neꞌno ikujo. Ose ulahonɨngki nɨmentohofofoho. \v 25 Oso wopayoso moiꞌwo nosojwaofahonɨngkofi Jisas kako oso noswanyo ipisayo mijoꞌnjoso nomanto nuyonto ulɨmento, Olo ipisayo mijolo nje honɨyofoho. Ngko sekwo Anɨtuꞌnji makotɨkuꞌnyoꞌne yahino songo soꞌno nje honɨyo usɨhumaꞌmonnoho. Hwangku sekwo nje poyo peꞌnyo soꞌno syanɨfɨsyɨkuji sekwo olo paꞌnyoso neꞌno ikujo. Ose ulɨmentisofoho. \v 26 Ihwoni. Oso wopayoꞌnji mijoꞌnji nyoꞌne yahino Kɨlais nejapmmentisoso sekwo ole lutɨhwalokwofo. Jisas nakwoe wonyomneꞌno poyo peꞌnɨmentiso soꞌno nakumo huno nafohotofoꞌnefoho. Nakwo ose yontanɨngkuhwasi aꞌamu nomꞌneso nonahonɨngkuji hofɨko Jisas nakumneꞌno poyo peꞌnɨmentiso soꞌno huno wotɨpemantɨfeho. Sekwo oso yahinoso neꞌno mjɨmɨwentanɨngkuji Jisas kako asomo noponefoho. \s1 Aꞌamu fiso hofɨko Kɨlaisɨye aꞌapahoꞌnji honɨyoꞌnji siki nɨfijoso hofɨkoe honɨngkano wonyofoho. \p \v 27 Kɨlais oso yahino nejapmmentiso soꞌno olo soꞌno huno wonayono. Aꞌamu fihwo kako Kɨlaisɨye sɨmeho wopɨngo mumokiyoꞌnjo yoso sohwo kako Kɨlaisɨye aꞌapahoꞌnji honɨyoꞌnji siki nososohwo kako Kɨlaisɨye yahino losomo wonyo imokalofoho. Ose yososoꞌno kakimo tango engo uꞌmalofoho. \v 28 Oseso aꞌamu fihwo kako Kɨlaisɨye aꞌapahoꞌnji honɨyoꞌnji wanɨmo lɨhwosi sɨmoꞌmo kako kakoe sɨmeho huno osomo ntoꞌno syafɨhuꞌnɨngkuhwosi intoꞌnohini imoꞌnɨngkuhwosoꞌno wanono. \v 29 Hwapɨngoso aꞌamu fihwo kako hwe engo Jisas nakumneꞌno poyo peꞌnɨmentiso soꞌno huno ntoꞌno muyoꞌnjo sohwo kako Kɨlaisɨye aꞌapahoꞌnji honɨyoꞌnji siki nososohumo Anɨtu kako oso aꞌamu huhwo sohwoe yahino wonyo somneꞌno tohino uyɨmontonoho. \v 30 Sekwo oso yahino iwoꞌnɨngkohofo soꞌno hwe moyaꞌmi piꞌnɨngo hofɨko sekwoꞌnji humalofo fehohnjoso yokumpohnꞌnyo anefoho. Fehohnjo mnokinoꞌnjofoho. Fehohnjoso hofɨko poyo nto peꞌnɨmentohofofoho. \v 31 U sekwo sekwoe honɨngkano somneꞌno huno ntoꞌno syafɨhuꞌnɨngkuji nontɨfijontentesi u oso tohino hiso sekwo momafɨkutnnesohilo. \v 32 I osoꞌno Anɨtu kako nakwoe wonyo soꞌno huno syafɨsyɨhwosi kako nakumo tohino nejapeꞌmanji kako nakwo kakoe mehomi hnꞌnwiye honɨngkano somo ntoꞌno imofonehwojalofoho. Anɨtu ose yosoꞌmanji hwangku sohonta aꞌamu piꞌnɨngo engoso hofɨkimo tɨkanomo mɨhwajoso sohonta nakwo tohino momanefoho. \p \v 33 U sekwo nje aꞌamu soku, sekwo wopayo nɨngkuji Kɨlaisɨye aꞌapahoꞌnji honɨyoꞌnji wonano lɨkuji sekwo nomꞌne aꞌamu angaꞌno angaꞌnohino osomneꞌno hontohumafɨkuji hofɨko hopiꞌnono nto uhuꞌmokukujoꞌno osohonta sekwo wopayoꞌnji mijoꞌnji hmnomafɨkuno. \v 34 U aꞌamu fihwo kako mijoho uyɨhwosoꞌno kako kakoe angoꞌmo sɨmoꞌmo wanɨmontonoho. Tɨfi kako sekwoꞌnji humahwosi wanɨmontonoho. Sekwo Kɨlaisɨye honɨyoꞌnji aꞌapahoꞌnji nɨfijo soꞌno uhuꞌmokiyo yahino soꞌno tango mapitnnoho. \p Hungkuno fehohnjoso mokosyohumaleno. Hwangku ngko sekwoe angopo seꞌmahmꞌmo wolosetɨhwamonnoho. \c 12 \s1 Anɨtuye Towahuno Wopɨngo sohwo kako yoꞌmayo syoho nakumo nejapɨwoꞌnɨngkiso soꞌne hungkunofoho. \p \v 1 Nje aꞌamu soku, sekwo yoꞌmayo syoho Anɨtuye Towahuno Wopɨngo nejapɨwoꞌnɨngkiso soꞌno sekwo huno ntoꞌno mosyafɨsiyoso wopɨngoꞌmaho. \v 2 Sekwo huno seyohoho. Hohonta sekwo Anɨtu ne sohumo sɨmeho mummentohofo sohonta oso hohosohonta Seten kako hwasyo anɨtu, ne ane, songo neꞌno mohumanyoꞌnjo sohwoepono ipesemotasɨmentiso sohumo sekwo tɨfi inɨngkamentohofofoho. Kako sekumo aho yokumpohnꞌnyo kesemokosyohumamojofoho. \v 3 Oso hohosohonta yoꞌmayo Anɨtuye Towahuno sohwo kakoe mehomi hnꞌnɨmo nejapɨwoꞌnɨngkiso soꞌno sekwo huno maseimojofoho. I osoꞌno olohonta sekwo huno ntoꞌno waseyono. Aꞌamu Anɨtuye Towahuno Wopɨngo hiꞌnjo sohwo kako Anɨtu kakoe Towahuno somtaꞌni hungkuno mawoꞌnɨngkiso sohwo kako Jisasɨmneꞌno sɨfajo malonehoho. I aꞌamu kako Jisasɨye Towahuno ane sohwo kako Jisasɨmo ole mulonehoho. Kɨko nje Hwe Engo ne hwosoho. Ose mulonehoho. \p \v 4 Anɨtuye Towahuno Wopɨngo syoho kengo kengo nejapɨwoꞌnɨngkiso sohwo kako Towahuno kengaꞌnohino hweho. \v 5 Oso syoho kengo kengo iwoꞌnɨngkuhwoneso Anɨtu kako angaꞌnohino humaso sohuneꞌno iwoꞌnɨngkuhwonefoho. \v 6 Anɨtuye syoho iyo soꞌne yahinoso kengo kengo weho. I osoꞌno Anɨtu kako angaꞌnohino sohwo kako oso syoho homo somneꞌno yokumpohnꞌnyo nejapɨwoꞌnɨngkiso hweho. \v 7 Anɨtuye Towahuno Wopɨngo sohwo kako kakoe yokumpohnꞌnyo kengo kengoso aꞌamu angaꞌno angaꞌnohino hnꞌnɨmo nejapɨwoꞌnɨngkisofoho. Oso yokumpohnꞌnyo hisoꞌnji foꞌmo foꞌmo lohoꞌnontanɨngkuhwasi aꞌamu hofɨko nonahonɨngkuji hofɨko Anɨtuye yokumpohnꞌnyo somo wonehonantɨfeho. \v 8 Anɨtuye Towahuno Wopɨngo sohwo kako aꞌamu angaꞌno angaꞌnohinomo ntoꞌno uyɨmontonoho. Aꞌamu fihumo kakoe yokumpohnꞌnyo uyahonɨngkuhwosi oso aꞌamu huhwo sohwo kako nomꞌne aꞌamu somo kako huno wopɨngo Anɨtu mtaꞌangoso utɨhwamontonoho. Anɨtuye Towahuno angaꞌnohino huhwo sohwo kako nomꞌne aꞌamu sohumo kakoe yokumpohnꞌnyo uyahonɨngkuhwosi oso hwe huhwo sohwo kako hungkuno hiyaso woꞌmojo Anɨtu mtaꞌangoso aꞌamu somo ulɨmontonoho. \v 9 Oso Towahuno angaꞌnohino huhwo sohwo kako nomꞌnehumo kakoe yokumpohnꞌnyo uyahonɨngkuhwosi oso hwe huhwo sohumo Anɨtu kako yoꞌmayo yonesoꞌno huno uyososo hwe huhwo sohwo kako sɨmeho hiꞌntnnono uyɨhwosi walɨmontonoho. Ne uꞌmofapmmontonoho. Nomꞌnehumo oso Towahuno angaꞌnohino huhwo sohwo kakoe yokumpohnꞌnyo uyahonɨngkuhwosi oso hwe huhwo sohwo kako nomꞌne aꞌamu mnokinoꞌnjo somo wopɨngo umokumontonoho. \v 10 Nomꞌnihwo kako oso Towahuno sohwoe yokumpohnꞌnyoso nomahwosi yoꞌmayo wopɨngo kengo aꞌamu hofɨko miwoꞌnɨngkiyohofoso Anɨtuye yokumpohnꞌnyo itɨhwayoꞌne uyɨmontonoho. Nomꞌnehwo kako Anɨtuye yokumpohnꞌnyo nomahwosi kako hungkuno wopɨngo Anɨtuye huno mtaꞌni nomahwosi kako aꞌamu somo wolutɨhwamontonoho. Nomꞌnihwo kako Anɨtuye yokumpohnꞌnyo nomahwosi kako yoꞌmayo hungkuno upaꞌnɨwoꞌnɨngkiso soꞌno yoꞌmayo imoꞌnɨwoꞌnɨngkiso soꞌno kako ole walɨmontonoho. Oloso Anɨtuye Towahuno mtaꞌangofoho. Oloso towahuno wonyo somtaꞌangofoho. Ose walɨmontonoho. Nomꞌnihwo kako Anɨtuye yokumpohnꞌnyo nomahwosi kako aꞌamu kengo kengo sofe hungkuno kako huno muyososo walɨmontonoho. Nomꞌnihwo kako Anɨtuye yokumpohnꞌnyo nomahwosi kako hungkuno kengo kengoso nupaꞌnɨngkuhwosi oso hungkuno hiso kako huno ko muyahonɨngkuhwosi kako neso walɨmontonoho. \v 11 Oso Towahuno angaꞌnohino huhwo sohwo kako oso yokumpohnꞌnyo kengo kengoso nakwo aꞌamu angaꞌno angaꞌnohino hnꞌnɨmo nejapɨwoꞌnɨngkisofoho. Kako kakoe huno mtaꞌnnohini nejapɨwoꞌnɨngkisofoho. \s1 Nakwo Anɨtuye aꞌamu hopiꞌnonohino hnꞌnwi nakwo Kɨlaisɨye aꞌapahoꞌnwoho. \p \v 12 Oso yokumpohnꞌnyo kengo kengo Anɨtuye Towahuno nejapɨwoꞌnɨngkiso soꞌno nakwo nakwoe aꞌapahomneꞌno pahnnɨmo hungkunoso huno waseyono. Aꞌamufe aꞌapahoso ne angaꞌnohino woꞌnnyofoho. Aꞌapaho kengaꞌnohino ko hiso sɨmano sɨfe sɨmeho yoꞌmayo hiso Anɨtu kako hoꞌnahinyofoho. Oso paꞌnyoso nakwo Kɨlaisɨmo inɨngkawowoꞌnɨngkuhwone hnꞌnwi nakwo humalohwono. \v 13 Ihwoni. Aꞌamu Juta hnꞌnnonji aꞌamu temtitofo kengo hnꞌnnonji aꞌamu syoho ulohofiyo soꞌnji aꞌamu sikinjo sɨkunonji nakwo hopiꞌnonohino hnꞌnwi Anɨtu kakoe Towahuno Wopɨngo sohwo nonemanto kako nakumo aꞌapaho angaꞌnohini nemokalofoho. Oso Anɨtuye Towahuno Wopɨngo huhwo sohwo kako nakwo angaꞌno angaꞌnohino hnꞌnɨmo nehumanto kako mijolɨmo hopa imoꞌnɨngkahonɨngki nakwo mijo homo somo nontani nakwo aꞌapaho angaꞌnohinoꞌnjɨꞌnwoho. \p \v 14 Nakwoe aꞌapaho somneꞌno nakwo huno nayohoho. Nakwo sɨfeꞌnohinɨꞌmaho. Oꞌo, nakwo tɨmo sɨmano sɨfe aho yoꞌmayo hnꞌnjɨꞌnwoho. \v 15 Nakwoe sɨfe sohwo ole walɨmontolaho. Yoꞌmayo syoho aho sohwo iwoꞌnɨngkisoso ngko mimnehono. Osoꞌno ngko olo aꞌapaho loso ulɨkoꞌmaꞌmo. Ose ulɨhwosi aꞌapaho hiso ulɨkoꞌmaꞌmontolaho. Oꞌo oso siki hungkunofoho. Sɨfe sohwo aꞌapaho loso fehohnjo hweho. \v 16 Nakwoe haloho sohwo ole walɨmontolaho. Ngko tɨmo hwonɨꞌmaho. Osoꞌno ngko olo aꞌapaho loso fehohnjoꞌmaho. Oso siki hungkunofoho. Oso haloho huhwo sohwo kako aꞌapaho loso fehohnjo hweho. \v 17 I nakwoe aꞌapaho tɨmoꞌnohinɨꞌmanji nakwo yoꞌmayo hungkuno somo pipi upoꞌnanehwono. I nakwoe aꞌapaho haholoꞌnohinoꞌmanji nakwo yoꞌmayo akinoso pipi wonewaꞌmtolo. \v 18 Nakwoe aꞌapahoso oseꞌmaho. Oꞌo, Anɨtu kako nakwoe aꞌapaho soꞌno sɨfe aho tɨmo mnokino oso yoꞌmayo hopiꞌnonohino soꞌno huno angaꞌnohino nano mtitofonto kako ne angaꞌnohino mtɨꞌmokumentisofoho. \v 19 Nakwoe aꞌapahoso tɨmoꞌnohinɨꞌmanji i aꞌapahoꞌmaho. Oꞌo, tɨmofoho. Oseꞌmanji aꞌapaho neso mtɨꞌmto. \v 20 Oꞌo, oseꞌmaho. Aꞌapaho fehohnjoso piꞌnɨngofoho. I osoꞌno aꞌapaho neso angaꞌnohinofoho. Oso paꞌnyoso nakwo Kɨlaisɨmo inɨngkawowoꞌnɨngkuhwone hnꞌnwi nakwo Anɨtumneꞌno syoho kengo kengo iwoꞌnɨngkuhwoneso nakwoe neso angaꞌnohinoꞌnjɨꞌnwoho. \p \v 21 U tɨmo sohwo kako aho sohumo ole mulonehoho. U, kɨko mohumayoꞌmanji ngko angaꞌnohino sohwoꞌni ngko ntoꞌnohini wohumamonnoho. U, mnokino huhwo kako sɨfe sohumo ole mulonehoho, U, kɨko mohumayoꞌmanji i ngko angaꞌnohino sohwoꞌni ntoꞌnohini wohumamonnoho. \v 22 Oꞌo, awonoho. Aꞌapaho fehohnjo soꞌno nakwo huno ole syafɨsyɨwoꞌnɨngkuhwono, Yokumpohnꞌnyo anefoho. I nakwo huno ose ko syofɨsyɨhwasi nakwo oso yoꞌmayoso aneꞌnjontentesi nakwoe humayoso ntoꞌnohinosohiꞌmaho. \v 23 I nakwoe aꞌapaho fehohnjo soꞌno huno ole syafɨsyɨwoꞌnɨngkuhwono, Wonyo weꞌefoho. Lontani nakwo noimo kame nɨkuyoho wokoso oso yoꞌmayoso ufotofɨwoꞌnɨngkuhwono. I nakwoe aꞌapaho fehohnjo aꞌamu hofɨko tɨmo nahonɨfijoso wonɨmango nanonehontani nakwo hiyaso ekojisosyohumalohwono. \v 24 I nakwoe aꞌapaho fehohnjoso oso wopɨngofoho. Utɨhwaꞌnyopo weho. Anɨtu kako nakwoe aꞌapaho mtɨꞌmokumentiso sohonta aꞌapaho fehohnjoso ole lososo, Ngko yoꞌmɨngohwonɨꞌmaho ose loso sohumo Anɨtu kako syoho engo uyɨmontonoho. \v 25 Hwapɨngoso nakwoe aꞌapahoso mtɨhupo mtɨhupe lohoꞌnɨngkuhwoloho. Oꞌo, aꞌapaho fehohnjo somo foꞌmo foꞌmaꞌnyo afaꞌno afaꞌno wolohoꞌnɨngkuhwano. \v 26 I oseso aꞌapaho fehohnjo somo tohino umnoso soꞌno aꞌapaho hopiꞌnonohino homo somo tohino huhwo sohwo ufehuꞌmokahumontonoho. Aꞌamu fihwo kako jɨje aꞌapaho fehohnjo soꞌno wopɨngo hwosoho kilɨhwosoꞌno jɨje aꞌapaho hopiꞌnono sɨmonyo uyɨmontonoho. \p \v 27 Ngko oso hungkuno hopiꞌnonohino selalokwe hisoꞌno sekwo huno fɨsyafɨhupmno. Sekwo Kɨlaisɨye aꞌapaho kuyoho. Sekwo angaꞌno angaꞌnohino soku Kɨlaisɨye aꞌapaho fehohnjo kuyoho. \v 28 Oso aꞌapahomjo hungkuno yolohoso olenoho. Anɨtu kako aꞌamu kakineꞌno sɨmeho uyɨwoꞌnɨngkohofo somo syoho kengo kengo kengo uyɨwoꞌnɨngkisofoho. Sɨmoꞌmjo syohoso aꞌamu Anɨtuye hungkuno lɨkuꞌmofo (\it apousel\it*) syohoꞌnjofoho. Osopo aꞌamu Anɨtu hungkuno uyahonɨngki nomꞌne aꞌamu somo ulɨwoꞌnɨngkisofoho. Osopo aꞌamu Anɨtuye hungkuno lutɨhwawoꞌnɨngkohofofoho. Osofeponjoso aꞌamu hofɨko yoꞌmayo wopɨngo aꞌamu hofɨko miwoꞌnɨngkiyohofoso itɨhwawoꞌɨngkohofofoho. Osofeponjoso hofɨko aꞌamu mnokinoꞌnjo somo wopɨngo umokuwoꞌnɨngkohofofoho. Nomꞌneso aꞌamu sɨmeho tangoꞌnjo somo ufoꞌmawoꞌnɨngkohofofoho. Nomꞌneso aꞌamu syoho kengo kengoꞌnjofe hungkuno hofɨko huno muyoꞌnjoso lɨwoꞌnɨngkohofofoho. \v 29 Sekwo huno pipi seyohoho. Anɨtu kako nakwo aꞌamu hopiꞌnonohino hnꞌnɨmo kakoe hungkunoso lɨkuꞌmofo syoho nejapmmentisotaho. Aꞌamu hopiꞌnonohino hnꞌnɨmo Anɨtu kakoe hungkuno kakoe huno mtaꞌni uyahonɨngki ujoꞌne syoho nejapmmentisotaho. Aꞌamu hopiꞌnonohino hnꞌnɨmo Anɨtu kakoe hungkuno aꞌamu somo lutɨhwayo syohoso nejapmmentisotaho. Anɨtu kako aꞌamu hopiꞌnonohino hnꞌnɨmo yoꞌmayo wopɨngo aꞌamu miwoꞌnɨngkiyohofoso itɨhwayoꞌne syoho nejapmmentisotaho. \v 30 U Anɨtu aꞌamu hopiꞌnonohino hnꞌnɨmo aꞌamu mnokinoꞌnjo somo wopɨngo umokiyoꞌne syohoso nejapmmentisotaho. U, Anɨtu kako aꞌamu hopiꞌnonohino hnꞌnɨmo hungkuno nakwo huno monayoꞌnjoso joꞌne syoho nejapmmentisotaho. I Anɨtu kako aꞌamu hopiꞌnonohino hnꞌnɨmo hungkuno kengo kengoso iwoloꞌmokajoꞌne syohoso nejapmmentisotaho. Oꞌo, osoꞌneꞌmaho. Anɨtu kako aꞌamu angaꞌno angaꞌnohino hnꞌnɨmo kakoe syohoso angaꞌno angaꞌno nejapɨwoꞌnɨngkisofoho. \v 31 I osoꞌno sekwo oso syoho Anɨtuye Towahuno nejapɨwoꞌnɨngkiso syoho hwofiloꞌnnyo soꞌno sekwo hohayo jafɨkuji fɨtɨpemapmno. Yoꞌmayo syoho hwofiloꞌnnyoso tɨpemafɨkujoꞌno ngko oso syoho iyo soꞌne honɨngkano wonyoangkafoso wosetɨhwamneꞌno yohono. \c 13 \s1 Aꞌamu nomꞌne soꞌnji sɨmeho unyo yahino neso olenoho. \p \v 1 Ngko aꞌamufe hungkuno kengo kengo soꞌnji aꞌamu ahwomomjo sohwafe hungkunoꞌnjo ko huhwoꞌni ngko oso aꞌamu homo somo sɨmeho muyɨwoꞌnɨngkiyoheꞌmanji oso ngko hofɨkimo yoꞌmayo hungkuno ulɨwoꞌnɨngkoheso sikinjofoho. Ahwomo yokino fonjahonɨngkofi yoka hoꞌnɨwoꞌnɨngkiso paꞌnyo hwoꞌnyoho. \v 2 Anɨtuye Towahuno sohwo kako hungkuno Anɨtuye huno mtaꞌni ujoꞌne syoho ko ntopahonɨngki Anɨtuye hungkuno hiyasoꞌmo woꞌmojoso huno ko niyahonɨngki yoꞌmayo hwahoponjo huno hopiꞌnonohino hiyaso woꞌmojo soꞌno huno ko niyahonɨngki ngko nomꞌne aꞌamu somo sɨmeho muyɨwoꞌnɨngkiyoheꞌmanji u ngko yoꞌmɨngohwonɨꞌmaho. Ngko Anɨtumo sɨmeho hiꞌntnnono uyɨwoꞌnɨngkohe sohwoꞌni ngko oso hwofɨkiꞌnyo nongkumo ole ulɨme, Kɨko kengo nompo filohofayo ulɨmeso oso hwofɨkiꞌnyo huhwo sohwo kako ko uhwosoꞌno ngko nomꞌne aꞌamu somo sɨmeho muyɨwoꞌnɨngkiyohe hwoꞌnɨꞌmanji Anɨtu nonohonɨngkuhwosi jɨje syohoso ne ane hwosoho wantɨmontonoho. \v 3 I ngko nje hoꞌyango hopiꞌnonohinoso aꞌamu umofonyo iwoꞌnɨngkohofo somo ko uyonji ngko nomꞌne aꞌamu somo Anɨtuye hungkuno lutɨhwayo soꞌne aꞌamu kengo sohwa ngkimo poyo wokumokantaneꞌno ihwono ntahonɨngkuji ngko wopɨngofoho ko ulɨmeso u ngko nomꞌne aꞌamu somo sɨmeho muyɨwoꞌnɨngkiyoheꞌneꞌmanji Anɨtu kako ngkineꞌno huno wopɨngo syanɨfɨsyonehoho. \p \v 4 Aꞌamu kako nomꞌne aꞌamu somo sɨmeho nehopi uyɨwoꞌnɨngkiso sohwo kako olo yahino lomo unɨngkamontonoho. Aꞌamu fihwo kakimo wonyo ulohofoso soꞌno kakoe sɨmehoso tohino komoꞌno mumnonehoho. Oꞌo, kako oso aꞌamu huhwo sohumo wopɨngo ulohoꞌmontonoho. Oso aꞌamu huhwo sohwo kako nomꞌne aꞌamufe yoꞌmayo hoꞌyango soꞌnji yofe wopɨngo soꞌnji hi ko umoꞌnɨngkahonɨngki kako oso aꞌamu huhwo sohumneꞌno sɨmeho tohino mumnonehoho. Kako yoꞌmayo wopɨngo iwoꞌnɨngkiso soꞌno kako kakoe yofe hoꞌnomaꞌnyoꞌne nomꞌne aꞌamu somo mulonehoho. \v 5 Aꞌamu kako nomꞌne aꞌamu somo sɨmeho nehopi uyɨwoꞌnɨngkiso sohwo kako nomꞌne aꞌamu somneꞌno yokumpohnꞌnyo yahino aneꞌnjo hweho. Huno kakineꞌnohini mosyafɨhuꞌniyonto kakoe sɨmeho wopɨngo imokinyoꞌne huno mosyafɨsyɨwoꞌnɨngkiyohoho. Kakoe yoꞌmayo somo aho yokumpohnꞌnyo mokemokosyohumanehoho. Oꞌo nomꞌni hwamo umontonoho. Kako nomꞌne somo sɨmeho wonyo mmoꞌnonehoho. Aꞌamu nomꞌneso hofɨko kakimo wonyo ulohofoso soꞌno kako oso wonyo homo somo aku ulohofo soꞌno kako huno mosyafɨsyonehoho. \v 6 Kako yahino wonyo somo uhwononte soꞌno kakoe sɨmehoso wopɨngo mumoꞌnɨwoꞌnɨngkiyohoho. Oꞌo, awonoho. Kako Anɨtuye yahino wopɨngo osomnohini uhwononto kakoe sɨmehoso wopɨngo umoꞌnɨwoꞌnɨngkisofoho. \v 7 Kɨko nomꞌne aꞌamu sohwamo sɨmeho nehopi uyɨwoꞌnɨngkinoꞌmanji u hofɨko kikimo wonyo kilohofɨkujoꞌno kɨko oso tango hiso nomahoji sɨmeho pompengoꞌnji wohumamonnoho. Nomꞌne aꞌamu somneꞌno yoꞌmayo yahino wonyo soꞌne ko upaꞌnɨngkohoji kɨko oso aꞌamu somo sɨmeho hiꞌntnnono neꞌno uyohoji oso aꞌamu somneꞌno huno wopɨngo wosyafɨhuꞌmonnoho. Aꞌamu huhwo sohwa hofɨko pɨwahupɨjoꞌmanji kɨko nusɨkwajiyoꞌeno. Oꞌo, kɨko hofɨkimo nulɨkafohoji honɨngkano wopɨngo tɨpemayoꞌne kɨko ufoꞌmaꞌmonnoho. Hofɨko kikimo wonyo kilohofɨkujoꞌno kɨko hiyaso mohumuhnnohino. Oꞌo, kɨko yokumpohnꞌnyo itoꞌnɨngkohoji yokumpohnꞌnyo walohoꞌmonnoho. \p \v 8 Anɨtu kako aꞌamu somo hungkuno uyahonɨngki ujoꞌne syohoso moiꞌwo imoꞌnonefoho. Hungkuno mampaho kengo kengoꞌnji nakwo mupaꞌnyoꞌnjo oso hungkuno ujoꞌne syohoso moiꞌwo imoꞌnonefoho. Yoꞌmayo huno hiyasoꞌmo tɨpemayoꞌne syohoso moiꞌwo imoꞌnonefoho. Oso hohosohonta Anɨtuye Towahuno sohwo kakoe yokumpohnꞌnyo oso syoho homo somneꞌno apaꞌno monejaponehoho. I osoꞌno angaꞌnohino neꞌno nowentɨhwoneso olenoho, sɨmeho uyo yahinofoho. \v 9 I olohonta Anɨtuye Towahuno kako kakoe yokumpohnꞌnyo nejopahonɨngki nakwo hungkuno Anɨtuye huno mtaꞌni ko lasoso nakwo yoꞌmayo hopiꞌnonohinoso huno monayoꞌnjɨꞌnwoho. Oꞌo huno fehohnjoso weho. \v 10 Hwangku sohonta Jisas Kɨlais yoꞌmayo huno hwapɨngoꞌnjo sohwo kako asomo poso sohonta nakwoe huno tɨfoso nohumpenefoho. Oso hohosohonta yoꞌmayo hopiꞌnonohinoso ujo ehontojwasyososo osohonta nakwo yoꞌmayo soꞌno huno itoꞌno ehohosonasyonefoho. \v 11 Hohonta ngko mehomi weꞌe sohwoꞌni humamote sohonta mehomife hungkuno soꞌnji mehomife huno soꞌnji mehomife yahinoso imotefoho. Oseso hwangku ngko engo imoꞌnonji oso mehomi weꞌefe yahino oso imoteso nɨhuꞌnahono hoꞌnasyonji aꞌmanefe yahino maꞌmentohefoho. \v 12 Oso paꞌnyoso olohonta nakwo Anɨtuye yahino somneꞌno huno wonaimto yonteso nakwo nehoholofalofoho. I hwangku sohonta ehohosonasyɨhwosoꞌno Anɨtu ne sohumo uhwonɨngkuhwosi kakoe yahino ne soꞌno huno ntoꞌno wonayɨmtonoho. Olohonta ngko Anɨtu kakineꞌno huno weꞌenehwo niyohoho. Olohonta Anɨtu kako ngkineꞌno huno uyalokunjo hopaso oso hohosohonta ngko kakineꞌno huno niyonefoho. \v 13 Yahino hufaꞌu sɨhune neꞌno nowentɨhwoneso olenoho. Nakwo Anɨtu kako nehopi humahoeso huno nayosoꞌne kakimo tɨfi inɨngkayo. Osoꞌnji yoꞌmayo Anɨtu kako yonesoꞌno hontohumayo. Osoꞌnji aꞌamu nomꞌne somo sɨmeho uyo. Oso hufaꞌu sɨhuneso engolopohamo neꞌno nowentɨhwonefoho. I oso homo somjo yakoloꞌnnyo angaꞌnohinoso olenoho. Aꞌamu somo sɨmeho uyo yahinoso yokintahopo weho. \c 14 \s1 Aꞌamu somo Anɨtuye Towahuno Wopɨngo hungkuno uyahonɨngki aꞌamumo ujoꞌne syohoꞌne hungkunofoho. \p \v 1 Oseso sekwo nomꞌne aꞌamu somo sɨmeho uyo yahino somo womano lɨkuji yokumpohnꞌnyo fiyohoꞌnɨmno. Sekwo nomꞌne aꞌamu somo sɨmeho muyɨkuji sekwo yoꞌmayo syoho hopiꞌnono Anɨtuye Towahuno Wopɨngo mtaꞌni mayoꞌne sekwo huno neꞌno syafɨsyɨkuji oso hisoꞌne Mpohumo jomo ulɨmno. I oso syoho hiso nomꞌne somo yakoloꞌnnyoso olenoho. Anɨtu kakoe huno wopɨngo kijapososo kɨko nomꞌnihumo filutɨhwaho. Oso syoho hisoꞌno sekwo womano lɨkuji syoho yokumpohnꞌnyo fiyɨmno. \v 2-3 Hwapɨngoso aꞌamu fihwo kako hungkuno Anɨtuye huno mtaꞌango aꞌamumo ulahonɨngki aꞌamu huhwo sohwa hofɨkoe hungkuno neso upaꞌnontɨfi oso hungkunoso aꞌamu hofɨkoe sɨmeho hiꞌntnnonohino Anɨtumo uyalokwofo somo yokumpohnꞌnyo usosofitofalofoho. Kako oso aꞌamu somo yahino wopɨngo somo inɨngkayoꞌne hofɨkimo huno ufohotofalofoho. I osoꞌnji aꞌamu sɨmeho tangoꞌnjo somo wopɨngo umokalofoho. I osoꞌno aꞌamu fihwo kako Anɨtuye Towahuno mtaꞌni mampaho kengo kengo lɨwoꞌnɨngkiso sohwo kako oso hungkuno hiso aꞌamu somo mulalofiyoho. Oꞌo, kako Anɨtumnohini ulalofoho. Hwapɨngoso aꞌamu sohwa hofɨko olo hungkuno Anɨtuye Towahuno mtaꞌango soꞌno huno muyofoho. Hungkuno hiso hiyasoꞌmjoso Anɨtuye Towahuno sohwo oso aꞌamu huhwo sohumo uyalofoho. \v 4 Aꞌamu kako mampaho kengo kengo kako huno muyoꞌnjo lalokunjo sohwo kako kakoe sɨmehomnohini yokumpohnꞌnyo itoꞌnalofoho. I osoꞌno aꞌamu kako hungkuno Anɨtu mtaꞌango aꞌamufe hungkuno neꞌnjoso ulalokunjo sohwo kako Anɨtuye aꞌamu ne somo yokumpohnꞌnyo usosofitofalofoho. Osoꞌno sekwo Anɨtuye Towahuno mtaꞌni oso hungkuno kengo kengo aꞌamu huno muyosoꞌno hi semoꞌnɨngkwoloho. Oꞌo sekwo oso hungkuno Anɨtuye huno mtaꞌango nomꞌne aꞌamumo ujoꞌne syoho soꞌno sekwo hi wasemoꞌnono. \v 5 Sekwo hopiꞌnonohino soku sekwo mampaho kengo kengo Anɨtuye Towahuno somtaꞌni mayoso oso wopɨngofoho. I osoꞌno ngko oso yahino homo somo nomꞌne yakoloꞌnnyoso sekwo mayo soꞌno nɨmoꞌnɨngkohoho. Olenoho. Sekwo hopiꞌnono Anɨtuye Towahuno mtaꞌni Anɨtuye hungkuno sejapeso sekwo aꞌamu nomꞌne somo ujo soꞌno nɨmoꞌnɨngkohoho. Aꞌamu kako Anɨtuye Towahuno mtaꞌni mampaho kengo kengo lɨhwosi nomꞌne aꞌamu oso hungkuno hiso aꞌamu Anɨtuye hungkuno uyɨwoꞌnɨngkohofo somneꞌno mɨwoloꞌmoku losoꞌmanji kako oso aꞌamu homo somo yokumpohnꞌnyo musosofitofonehoho. Osoꞌno oso aꞌamu sohwo kakoe yahinoso monjenoho. I aꞌamu kako Anɨtuye hungkuno aꞌamu hopiꞌnonohino somo ulososo aꞌamu hopiꞌnonohinoso hofɨko upaꞌnɨfijoꞌmanji oso aꞌamu huhwo sohwoe yahinoso honjenoho. \v 6 Oseso, nje aꞌamu soku, ngko sekumo seꞌmahmꞌmo nomꞌne aꞌamufe hungkuno kengo kengo Anɨtuye Towahuno mtaꞌangoso selɨꞌmeꞌno sekwo oso hungkuno homo somo mupaꞌnyoꞌnjoꞌmanji ngko sekumo pipi sefoꞌmaꞌmnehono. Oꞌo, awonoho. I ngko sekwoe hungkuno soꞌnji yoꞌmayo hungkuno Anɨtu ntɨhwasoso u hungkuno hiyasoꞌmo woꞌmojoso u hungkuno Anɨtuye huno mtaꞌangoso u Anɨtuye hungkuno losetɨhwayoso ose selɨmeꞌno sekwo hofiyo upoꞌnantɨfeho. Oso hungkuno hiso wosefoꞌmaꞌmontonoho. \s1 Nakwo Anɨtuye hungkuno aꞌamumo ujoso nakwoe hungkuno neso wolano. \p \v 7 Oso paꞌnyoso aꞌamu fihwo kako tompuyo ne ane lontanɨngkuhwosi aꞌamu hofɨko nupaꞌnɨngkuji ole wolantɨfeho. U oso tompuyoso yoloho neso pehofo lalofoho wolantɨfeho. \v 8 Hohonta aꞌamu fihwa hofɨko ikujoho fongkiꞌnyoꞌne yɨhufo towotowonnyo sofe mampaho paꞌnyoso ntoꞌno mahoꞌnyoꞌmanji ikujoho fongkiꞌnyoꞌne ntoꞌno esyohumayo soꞌno huno pipi uyɨmontolo. Awonoho. \v 9 Oso paꞌnyoso sekwo nomꞌne aꞌamufe hungkuno aꞌamu mupaꞌnyoꞌnjo iwoꞌnɨngkohofoso ulɨfijoso oso sekwoe hungkunoso sikinjofoho. Oso hungkuno homo somjo ne hwapɨngoso hofɨko pipi wotɨpemantɨfito. Oꞌo, awonoho. Hungkuno hiso ne anefoho. Siki yokaꞌnohinofoho. \v 10 U nehopi. Olo hwaho lopo hungkuno kengo kengo woꞌnnyoponoho. Oso hungkuno hiso ne aneꞌnjoꞌmaho. Oꞌo ne hiꞌnjofoho. \v 11 I osoꞌno nakwo Anɨtumneꞌno uhuꞌmokuhwasi hwe fihwo kako ngkimo hungkuno ntoso somneꞌno hwapɨngo soꞌno huno manyoꞌnjo ihwosoꞌno kako wantɨmontono, Oso aꞌamuso kengofoho. Ose ntɨhwosoꞌno ngko huhwoꞌni ulɨmonno, Oso aꞌamu sohwo kako kengo mtaꞌango hweho. Osoꞌno nekwo mofoꞌmoꞌnahnnehwoyo. \v 12 Oseso, sekwo hoku sekwo Anɨtuye Towahuno somtaꞌni yoꞌmayo yahinoso womano lɨkuji sekwo syoho yokumpohnꞌnyo ikuji mapmno. I osoꞌno sekwo Anɨtuye Towahuno somtaꞌni yoꞌmayo yahinoso Anɨtuye aꞌamu ne somo yokumpohnꞌnyo usosofitofoꞌne mayosoꞌno sekwo syoho yokumpohnꞌnyo yohoꞌnɨngkuji Anɨtuye hungkuno aꞌamu ntoꞌno uyoꞌne oso yahino hiso mampaho kengo kengo ujoꞌne somo yakoloꞌnnyofoho. \p \v 13 Oseso aꞌamu fihwo kako mampaho kengo kengo Anɨtuye Towahuno mtaꞌni lɨwoꞌnɨngkisoꞌmanji oso hwe huhwo sohwo kako nomꞌne aꞌamu somneꞌno iwoloꞌmokujo yahino soꞌno Mpohumo jomo ulono. \v 14 Ihwoni. Ngko nomꞌne hungkuno kengo Anɨtuye Towahuno mtaꞌango soꞌnji Anɨtumo jomo ulɨꞌmeꞌno nje huyoꞌmango sohwo kako hungkuno ulalofoho. I osoꞌno ngko nje hunoso monnyantonfiyoho. Nje hunoso siki weho. \v 15 Oseso nakwo pipi yanehwono. Olenoho. Anɨtuye Towahuno kako nomꞌne mampaho kengo nejapososo nakwoe huyoꞌmango oso mampaho soꞌnji Anɨtumo jomo ulasoso nakwo nomꞌne sɨkunomo hungkuno nakwoe huno mtaꞌango Mpohumo jomo ulano. Anɨtuye Towahuno kako ta mampaho kengoꞌnji nejapososo oso ta hiso Anɨtumneꞌno ulasoso ta nomꞌne nakwoe huno mtaꞌangoso Mpohumo jomo ulantanoho. \v 16 U nakwo Anɨtumneꞌno uhuꞌmokuhwasi oso hungkuno iwoloꞌmokujo yahino hiso nakwo miyoꞌnjo yasoꞌmanji nakwo mampaho kengo Anɨtuye Towahuno mtaꞌni Anɨtumo isamoyoka ulasoso u hwe fihwo oso yahino huno muyo sohwo kako nohumahwosi nakwoe mampaho kengo upaꞌnɨngkuhwosi ole malonehoho. Hungkuno nehopeho. Oꞌo, ose malonehoho. Kako nakwoe mampaho kengo upaꞌnɨngkuhwosi ole wosyafɨhuꞌmontonoho. U oso mampahoso kengofoho. Ngko huno maniyohoyohoho. Ose wosyafɨhuꞌmontonoho. \v 17 Ihwoni. Kɨko mampaho kengoꞌnji Anɨtumo isamoyoka ulalokunoso ntoꞌnohinofoho. I angaꞌnohinoso olenoho. Jɨje hungkuno kengoso oso hwe huhwo sohumo mufoꞌmanehoho. \v 18 Ihwoni. Ngko Anɨtuye Towahuno mtaꞌni mampaho kengo manji sɨkuno piꞌnɨngo engo somo lonji oso mampaho joso noseyakolofontnneꞌno ngko Anɨtumo isamoyoka ulalokweno. \v 19 I osoꞌno nakwo Anɨtuye tajo ango somo uhuꞌmokuhwasi ngko Anɨtuye hungkuno tɨfo nakwoe hungkunoꞌnji aꞌamumo lutɨhwameso hofɨko hungkuno homo somo itoꞌno upaꞌnɨfijoso oso wopɨngofoho. I ngko nomꞌne mampaho kengoꞌnji hungkuno sawemo engo aꞌamu homo somo ulɨmeso hofɨko mupaꞌnɨfitnnehofo. Osoꞌno ngko aꞌamuꞌnji nohumahmꞌmo hungkuno upaꞌnɨfitnneꞌentnneꞌno walɨmonneꞌno yohono. \p \v 20 Nje aꞌamu soku, olo hungkuno mampaho kengo kengo joꞌne selalokwe losoꞌno sekwo mehomi weꞌeso ilofɨwoꞌnɨngkohofo paꞌnyoso sekwo ilofɨkutoho. I mehomi milongoso hofɨko honɨngkano wonyo soꞌnji huno wonyo soꞌnji miyɨwoꞌnɨngkiyohofo. Sekwo oso mehomi honɨngkano wonyo miyɨwoꞌnɨngkiyohofo hopa hmmoꞌnɨmno. I osoꞌno olo hungkuno selalokwe soꞌno sekwo huno sokafo seyɨhwosoꞌno aho yokumpohnꞌnyo fɨkesyohumamno. \v 21 Aꞌamu Anɨtuye hungkuno mtɨꞌmokumentohofo sohwa ole mtɨꞌmokumentohofi, \q1 Aꞌamu Jutaso hofɨko nje hungkunomo haloho mapewoꞌnɨngkiyohofo soꞌno ngko nomꞌne aꞌamu kengo mtaꞌango mampaho kengoꞌnjo sohwamo aꞌamu Jutafepono yokumpohnꞌnyo mokosyohumayoꞌne wolɨhwajɨmonnoho. \q1 Hofɨko oso aꞌamu huhwo sohwafe hungkunomo enjwaꞌmo ko humafɨkuji hofɨko ngkimo moningkapɨfitnnehofo. \p Anɨtu ose ulɨmentisofoho. \v 22 Ose mtɨꞌmokumentohofo soꞌno nakwo huno ole nayohoho. Sɨkuno fehohnjoso Anɨtu kako mampaho kengo kengo uyɨwoꞌnɨngkisoso aꞌamu kakineꞌnohini inɨngkawowoꞌnɨngkiso osoꞌnohinɨꞌmaho. Oꞌo, aꞌamu Anɨtu kakineꞌno minɨngkayoꞌnjo iwoꞌnɨngkohofo oso huhwamo uyɨwoꞌnɨngkisofoho. Osoꞌno kako kakoe yokumpohnꞌnyo hofɨkimo itɨhwawoꞌnɨngkisofoho. Aꞌamu Anɨtumo inɨngkawowoꞌnɨngkohofoso hofɨko Anɨtuye hungkuno hofɨkoe hungkunoꞌnji lutɨhwentanɨngkofi uhwonontɨfi ole lɨwoꞌnɨngkohofi, Olo hungkuno loso wopɨngofoho. Anɨtu kako nelalofoho. Ou, Anɨtu kako hungkuno uyalokusoso hofɨkimo ufoꞌmayoꞌnefoho. I aꞌamu Anɨtu kakimo sɨmeho muyoꞌnjo somo oso hungkuno hiso hofɨkimo mufoꞌmanehoho. \p \v 23 Oseso aꞌamu kako Anɨtuye hungkunomo ntoꞌno minɨngkayoꞌnjo sohwo kako sekwoe yahino Anɨtumo hungkuno kengo kengoꞌnjo jomo ulontanɨngkuji noseꞌmahwosi nosehonɨngkuhwosi kako ole waselɨmontonoho, Sekwo huno ane hwayo hohnjo kuyoho. \v 24 I osoꞌno sekwo aꞌamumo sekwo hungkuno neꞌnjo Anɨtu mtaꞌango hungkuno lutɨhwahonɨngkuji oso hwe sohwo kako nosehonɨngkuhwosi u nosepaꞌnɨngkuhwosi oso hungkuno hiso oso hwe nongkwoe sɨmeho montɨmo me hopa wonahmmontonoho. \v 25 Yoꞌmayo hungkuno wonyo oso hwe sohwo kakoe sɨmeho moꞌmo mnawoꞌnyo soꞌno huno syafɨsyɨhwosi kako ole walɨmontonoho, Anɨtu kako nje sɨmeho moꞌmo nohonalofoho. Ose lɨhwosi kako Anɨtumneꞌno hwomtame ulohofɨhwosi kako ole walɨmontonoho, Anɨtu kako sekwoꞌnji nehopi humaho. Kako ose selɨhwosi kako Anɨtuye yofe wohoꞌnomaꞌmontonoho. \s1 Sekwo Anɨtuneꞌno hwomtame ulohofo yahinoso ntoꞌno fiyɨmno. \p \v 26 Osoꞌno nje aꞌamu soku ngko sekumo oso hungkuno selohe soꞌno neso pipilo. Sekwo Anɨtuye yofe hoꞌnomayoꞌne uhuꞌmɨngo sopo sekwo hopiꞌnonohino soku ntoꞌno fesyohumafɨkuno. Aꞌamu fihwo kako ta walɨmontonoho. Nomꞌne aꞌamu fihwo kako Anɨtuye iyoswo mtaꞌango hungkuno yoloho wolosetɨhwamontonoho. Nomꞌnihwo kako sekwoe hungkuno ne soꞌnji hungkuno Anɨtu uyɨsoso waselɨmontonoho. Nomꞌnehwo kako mampaho kengo Anɨtuye Towahuno mtaꞌangoso waselɨmontonoho. Oso hungkuno homo somjo aꞌamu hofɨko huno muyoꞌnjo soꞌno Anɨtuye Towahuno hwe nomꞌnehumo uyahonɨngki hungkuno homo somo hungkuno neso yoloho lɨjwaofoꞌne hweho. Osohwo kako oso hungkuno hiso neso waselɨmontonoho. Oso yoꞌmayo hopiꞌnonohinoso ikuji sekwo Anɨtuye aꞌamu ne sokuneꞌno sefoꞌmayoꞌne yokumpohnꞌnyo sesosofitofoꞌnefoho. \v 27 U aꞌamu fihwa mampaho kengo kengoꞌnji Anɨtuye Towahuno mtaꞌango wolano lɨkujɨꞌmanji u angaꞌnohinotaho, hufaꞌutaho, hufaꞌu sɨhunetaho, oso hwa lohofoso ntaꞌnoho. Oso hungkuno homo somo hwe sɨmoꞌmjo sohwo nto losojwaofɨhwosoꞌno osopo nomꞌne aꞌamuhwo kako kakoe hungkuno homo somo nto losojwaofɨhwosoꞌno osopo nomꞌnehwo walɨmontonoho. Oso hungkuno aꞌamu mupaꞌnyoꞌnjo somo nomꞌnihwo kako ne soꞌno uwoloꞌmokalɨmonte hweho. \v 28 Oso hungkuno homo somo aꞌamu fihwo iwoloꞌmokujoꞌne sohwo mohumentanɨngkuhwosɨꞌmanji ou, oso hopo sopo aꞌamu hungkuno kengo kengoꞌnjo sohwa hofɨko hungkuno malɨfitnnehofo. Oꞌo, hofɨko mampiꞌnyo wohumantɨfeho. Hofɨko mampiꞌnyo humafɨkuji Anɨtuꞌnji hunoꞌnohini wosyofɨsyantɨfeho. \v 29 I aꞌamu nomꞌne somo Anɨtu kakoe huno mtaꞌni kako kakoe hungkuno aꞌamu ujoꞌne uyɨwoꞌnɨngkisoso aꞌamu hufaꞌutaho, hufaꞌu sɨhunetaho, oso hwa hofɨko woselantɨfeho. Aꞌamu nomꞌneso hofɨko nohumafɨkuji Anɨtuye Towahuno sohwo kakoe yokumpohnꞌnyo uyahonɨngkuhwosi hungkuno homo somo yano ulofantɨfeho. Huno ole wosyofɨsyantɨfe, Olo hungkuno loso Anɨtu mtaꞌangotaho. Kengo mtaꞌangotaho. Ose syafɨsyɨkuji yano ulofantɨfeho. \v 30 Hwe fihwo kako hungkuno Anɨtu mtaꞌango lontanɨngkuhwosi nomꞌne aꞌamu osohwo kako oso hungkuno homo somo upoꞌnontohumentanɨngkuhwosi Anɨtu kako oso hwe sohumo kakoe hungkuno uyososo walɨmo lɨhwosi yahonɨngkuhwosi oso aꞌamu kɨko hungkuno sɨmoꞌmo lontijo oso hwosi kɨko mampiꞌnyo fosyohumaho. Oso aꞌamu tɨfinjo huhwo sohwo kako Anɨtuye hungkuno waselono. \v 31 Oso yahino angaꞌno angaꞌno hisoꞌno Anɨtu kako kakoe yokumpohnꞌnyo sejapɨhwosoꞌno sekwo angaꞌno angaꞌnohino soku oso syoho hofiyo ikuji aꞌamu hopiꞌnonohinoso Anɨtuye huno ntoꞌno nupaꞌnɨngkuji sekwo yokumpohnꞌnyo wososofitoꞌnantɨfeho. \v 32 Aꞌamu Anɨtu kako hungkuno uyɨwoꞌnɨngkiso oso hwa hofɨko oso hungkuno aꞌamu somo ujoꞌne yokumpohnꞌnyo somo monje uyohohuꞌmo losoꞌmanji hofɨko oso hisoꞌno hoponoho. Oso yokumpohnꞌnyo homo somo monje yasyɨhwosi hungkuno hiso komoꞌno moiꞌwo wesejwaoꞌmontonoho. Hofɨko oso syoho homo somo mokosyohumunyo hwafoho. \v 33 Anɨtu kako sɨmeho afa inyo yahinoso hwapɨngo hweho. Aꞌamu hungkuno lomtnnawe iwoꞌnɨngkohofo oso yahinoso Anɨtu mtaꞌangoꞌmaho. Oꞌo awonoho. \p \v 34 Nakwo Anɨtuye hwe moyaꞌmi angoꞌmeemjo nakwo Anɨtuneꞌno uhuꞌmokuwoꞌnɨngkuhwone hnꞌnwiye uhuꞌmɨngo sopo moyaꞌmi sofa mampiꞌnyo humawoꞌnɨngkohofo paꞌnyoso sekwo moyaꞌmi sofasi mampiꞌnyo fosyohumamno. Sekwo hungkuno malɨfitnnehofo. Hwapɨngoso Anɨtuye hungkuno ole nalohoho. Moyaꞌmi sofa hofɨkoe hwehwamo enjwaꞌmo wohumafe. Osoꞌno hofɨko oso uhuꞌmɨngo homo somo momokosyohumafitnnehofo. \v 35 Hungkuno fehohnjo somo moyaꞌmi sofa nupaꞌnontɨfi hungkuno neso huno muyoꞌmanji hofɨko oso uhuꞌmɨngo sopo oso hungkuno hisoꞌno nolohonɨngkutoho. Oꞌo, hwangku hofɨkoe angomo nohumafɨkuji hofɨkoe hwehwamo oso hungkuno hisoꞌno ulohonantɨfeho. Oso uhuꞌmɨngo sopo moyaꞌmi sofa hofɨko hungkuno lɨfijoso wonɨmango unɨmontonoho. \v 36 Sekwo oso yahino homo somo minɨngkayoꞌnjo pehoꞌno yalokwofo. Sekwo huno pipi seyohoho. Sekwo Anɨtuye hungkuno hwapɨngoꞌnjo kulaho. Sekwoꞌnohini Anɨtuye hungkuno maꞌmentohofo kulaho. Nomꞌne aꞌamuso momasoꞌnetaho. I sekwo hwahopo pawomno. \p \v 37 Aꞌamu fihwo kako ole loso, Ngko Anɨtuye hungkuno kakoe huno mtaꞌni aꞌamumo ulɨwoꞌnɨngkohe hwoꞌnyoho. Ou, nje hunoso Anɨtuye Towahuno mtaꞌangofoho. Ose loso sohwo kako huno ole wosyafɨsyono. Ngko Poulɨꞌni olo hungkuno semtɨꞌmokiyalokwe loso Anɨtuye honɨngkano hungkunofoho. Ose wosyafɨsyono. Oso hunoso mosyafɨsiyoꞌmanji kako mangoꞌnohino hweho. \v 38 Aꞌamu fihwo kako olo nje hungkuno lomo hwotoho feso sohumo sekwo kakoe hungkunomo hwotoho hmhmno. \v 39 Oseso, nje aꞌamu soku, Anɨtu kako sekumo kakoe hungkuno sejopalokunjo soꞌno, sekwo kakoe yahwomehomi hopa emponawotofo soku, hungkuno Anɨtuye huno mtaꞌni ujoꞌneso hi wasemoꞌnono. Sekwo aꞌamu Anɨtuye Towahuno mtaꞌango mampaho kengo kengo lɨwoꞌnɨngkohofo somo nopɨjumofɨkutoho. \v 40 I osoꞌno ngko olo hungkuno selalokwe losoꞌno sekwo Anɨtumneꞌno uhuꞌmokuwoꞌnɨngkohofo soponjo yahino ntoꞌnohini fiyɨmno. Sekwo sɨhufisahufi hungkuno likaofɨkutoho. \c 15 \s1 Kɨlais kako poyo nto peꞌnɨmentiso sohwo apaꞌno lɨkaꞌmentisofoho. \p \v 1 Nje aꞌamu soku, ngko Kɨlais Jisasɨye hungkuno wopɨngo selɨmentohe soꞌno sekwoe huno somo apaꞌno huno wasefohotoꞌmonneꞌno yohono. Oso hungkuno hiso sekwo nupaꞌnontɨfi inɨngkawentɨfi olohonta sekwo yokumpohnꞌnyo lohokwofo. \v 2 Oso hungkuno upaꞌnɨmentohofo somo sekwo tɨfi neꞌno inɨngkakuji aho yokumpohnꞌnyo kemokosyohumafɨkujoꞌno Anɨtu kako sekumo asomo setɨmahwosoꞌno sekwo ahwomomo wohumantɨfeho. I osoꞌno sekwo oso hungkuno homo somo sekwo sɨmeho hiꞌntnnono uyalokwofoso ne aneꞌmanji Anɨtu kako asomo mosetɨmanehoho. \p \v 3 Ngko oso hungkuno hiso nomꞌne hungkuno hopiꞌnonohino somo hwofiloꞌnnyoso nupaꞌnonji sejapmmentohefoho. Oso hungkuno hiso olenoho. Hohonta aꞌamu Anɨtuye hungkuno mtɨꞌmokumentohofo sohwa hofɨko Kɨlais kako nakwoe wonyoꞌne poyo peꞌnone soꞌno mtɨꞌmokontɨfi nalɨmentohofofoho. Oso mtɨꞌmokumentohofoso ne imoꞌnɨmentisofoho. \v 4 Jisas kako poyo peꞌnɨngkahonɨngki hofɨko sokimomo hoꞌnahumentohofofoho. Hohonta aꞌamu Anɨtuye hungkuno mtɨꞌmokumentohofo sohwa ole mtɨꞌmokumentohofi, Kɨlais kako poyo peꞌnɨngkuhwosi sɨkuno hufaꞌu sɨhune imoꞌnɨngkuhwosoꞌno apaꞌno songo lɨkafonefoho lɨmentohofofoho. Oso lɨmentohofoso ne imoꞌnɨngkahonɨngki Kɨlais kako nolɨkafonto \v 5 hwangku kako Pitamo uꞌmaꞌmentisofoho. Tɨfi sohonta kako kakoe inomokomoyo hopiꞌnonohino sohwamo uꞌmaꞌmentisofoho. \v 6 Nomꞌne sohonta aꞌamu Kɨlais kakineꞌno inɨngkamontofoso hofɨko nuhuꞌmokontɨfi humentanɨngkofi Kɨlais kako hofɨkimo uꞌmaꞌmentisofoho. Oso aꞌamu piꞌnɨngo engo hiso hofɨkoe \it faif hantɨlet\it* (500) somo yakolonoho. Ngko olo iyoswo semtɨꞌmokiyalokwe loso olohonta oso aꞌamu homo somjo piꞌnɨngoso songo humalofo. Fehohnjoso hofɨko poyo nto peꞌnɨmentohofofoho. \v 7 Sɨkuno nomꞌnemo Kɨlais kako Jemɨsɨmo \f + \fr 15:7 \ft Jemɨs huhwo sohwo kako Anɨtuye aꞌamu ne Jelusalem humamentohofo somo mokosyohumamentiso hweho. \f* uꞌmaꞌmentisofoho. Nomꞌnehonta kako kakoe inomokomoyo (\it apousel\it*) hopiꞌnonohino sohwamo apaꞌno uꞌmaꞌmentisofoho. \p \v 8 I tɨfi sohonta ngko Poulɨꞌnɨmo nɨꞌmaꞌmentisofoho. Kako ngkimo nɨhuꞌno hwotohonepo nɨꞌmahonɨngki ngko kakoe inomokomoyo aeꞌuyo hwoꞌni imoꞌnɨmentohefoho. \v 9 Sɨmoꞌmo ngko Kɨlaisɨmo minɨngkayoꞌnjo yonji kakoe aꞌamu ne somo ngko wonyo umokumentohefoho. I osoꞌno Anɨtu kako ngkimo kakoe hungkuno lɨkuꞌmofo (\it apousel\it*) syohoso yoꞌmɨngohwoꞌnɨmo hopa pehoꞌno ntapmmentisoto. Oꞌo, ngko nomꞌne inomokomoyo (\it apousel\it*) sohwamo enjwaꞌmo humaleno. \v 10 I osoꞌno olo yahino ngko wopɨngo yalokwe loso hwapɨngoso Anɨtu kako ngkineꞌno hitoho ulofahonɨngki ntapmmentisofoho. Anɨtu kako ngko yoꞌmɨngohwoꞌnɨmo hopa wopɨngo ntohoꞌmentisoso oso hiso neꞌmaso imoꞌnɨmentisoꞌmaho. Oꞌo, kako ngkimo wopɨngo ntohofahonɨngki ngko kakoe syoho soꞌno yokumpohnꞌnyo yohoꞌnonji oso syoho hiso inomokomoyo nomꞌne sohwamo uyakoloꞌmentohefoho. I oso hiso ngko nje yokumpohnꞌnyoꞌnji miyalokuyohono. Oꞌo, Anɨtu kako ngkimo wopɨngo ntohofonto kakoe yokumpohnꞌnyo ntopahonɨngki ngko kakoe syoho yokumpohnꞌnyo yalokweno. \v 11 I sekwo huno ole syafɨsyɨkutoho. Poul kako syoho ntiso imaso hwolo. I inomokomoyo nomꞌnehwa hofɨko syoho ntiso imalofɨhwalo. Ose lɨkutoho. Oꞌo, osoꞌneꞌmaho. Nakwo Kɨlaisɨye syoho ulohofiyo sohwonaꞌni oso hungkuno Kɨlais kako poyo peꞌnonto apaꞌno songo lɨkaꞌmentiso soꞌno aꞌamu piꞌnɨngo engo somo ulahonɨngkuhwoni sekwo oso hungkuno homo somo sɨmeho hiꞌntnnono uyontɨfi sekwo kakoe aꞌamu ne imoꞌnɨmentohofofoho. \s1 Aꞌamu hopiꞌnono hofɨko poyo peꞌnɨmentohofoso hwangku hofɨko nolɨkapitnnefoho. Aꞌamu oso hungkuno homo somo minɨngkayoꞌnjoso hofɨko Anɨtuye aꞌamu neꞌmaho. \p \v 12 Ou, nakwo ole lɨwoꞌnɨngkuhwono, Kɨlais kako nakwoe wonyoꞌne poyo peꞌnɨmentiso sohumo Anɨtu kako piꞌnɨmo mtaꞌni apaꞌno songo ulɨkaꞌmentono. I osoꞌno nomꞌne aꞌamu fehohnjoso hofɨko sekwoꞌnji humalofoso hofɨko ole pehoꞌno lalokwofo. Aꞌamu poyo peꞌnɨngkujoso apaꞌno songo molɨkapitnnefoho. Ose pehoꞌno lalokwofo. \v 13 I osoꞌno aꞌamu poyo peꞌnyoso hofɨko molɨkafontɨfijontentesi Anɨtu kako kakoe hwomu Kɨlaisɨmo mulɨkafɨhwonesohilo. \v 14 Ou, nehopi. Anɨtu kako Kɨlaisɨmo mulɨkafeꞌnjo yontentesi u hungkuno nakwo selɨmentɨhwoneso ne ane imoꞌnɨngkuhwonesohilo. I oso hungkuno nakwo selɨmentɨhwone somo sekwo sɨmeho hiꞌntnnono siki uyɨkutnnesohilo. \v 15 Oso hofɨkoe hungkunoso nehopi lontɨfijontentesi nakwo Anɨtuneꞌno hungkuno losetɨhwawoꞌnɨngkuhwone hnꞌnwi nakwo Anɨtumneꞌno hwasyo hungkuno losetɨhwehwanesohilo. Hwapɨngoso Anɨtu kako Kɨlaisɨmo ulɨkaꞌmentiso osoꞌno yoloho selɨwoꞌnɨngkuhwonefoho. I osoꞌno Anɨtu kako aꞌamu poyo somo songo mulɨkafonefohoeso hungkuno nehopi lontɨfijontentesi i kako Kɨlais huhumo mulɨkafɨhwonesohilo. Nakwo hwasyo hungkuno selɨhwanesohilo. \v 16 U, Anɨtu kako oso aꞌamu poyo somo mulɨkafeso neꞌnjontontentesi Kɨlais huhumo ulɨkafoso ne aneꞌnesohilo. \v 17 U Anɨtu kako Kɨlaisɨmo mulɨkafeꞌnjo yontentesi sekwo kakineꞌno sɨmeho hiꞌntnnono uyalokwofoso kako sekumo mosefoꞌmahwonesohilo. Oꞌo, sekwoe honɨngkano wonyo somneꞌno tohino mentanɨngkutnnesohilo. \v 18 Oso hungkuno hiso neꞌnjontentesi aꞌamu Kɨlaisɨmo sɨmeho hiꞌntnnono uyontɨfi peꞌnɨmentohofoso hofɨko hofɨkoe honɨngkano wonyo somneꞌno tohino mafɨkuji tɨkanomo wentanɨngkutnnesohilo. \v 19 Nakwo olo hwaho lopo nohumentani Kɨlaisɨmo sɨmeho hiꞌntnnono uyalokuhwone hnꞌnwi nakwo Kɨlais asomo netɨmayoꞌne hontohumalohwono. Nakwo poyo peꞌnɨngkuhwasoꞌno kako asomo monetɨmasoꞌmanji aꞌamu hofɨko nakwo aꞌamu Anɨtumo sɨmeho hiꞌntnnono uyɨwoꞌnɨngkuhwone hnꞌnɨmneꞌno hitoho mɨkunɨmposo ulofɨhwonesohilo. \p \v 20 I osoꞌneꞌmaho. Oꞌo, Kɨlais kako poyo peꞌnɨngkahonɨngki Anɨtu kako ulɨkaꞌmentisoso hungkuno nehopeho. Osoꞌno nakwo huno ole nayohi, Kako aꞌamu poyo peꞌnɨmentohofoso lɨkapitnneꞌento sɨmoꞌmo Kɨlaisɨmo ulɨkaꞌmentisofoho. \v 21 Anɨtu kako hwe sɨmoꞌmjo mtɨꞌmokumentiso sohwo Atam, kako poyo peꞌnyoꞌneso peꞌnɨhwonɨmaꞌnɨmentisofoho. I hwe nomꞌnehwo Kɨlais kako songo lɨkafoꞌneso lɨkofɨhwonɨmaꞌnɨmentisofoho. \v 22 Ihwoni. Oso paꞌnyoso neyakwo Atam peꞌnɨmentiso hopaso nakwo imusoꞌni peꞌnalokuhwono. I aꞌamu hofɨko Kɨlaisɨye hungkunomo sɨmeho hiꞌntnnono uyontɨfi Anɨtu kakoe mehomi imoꞌnɨngkahonɨngkofi Anɨtu kako oso mehomi homo somo Kɨlaisɨmo ulɨkaꞌmentiso oso hopa ulɨkafonefoho. \v 23 Nakwo aꞌamu angaꞌno angaꞌnohino hnꞌnwiye sɨkuno somo Anɨtu kako nelɨkafonefoho. Sɨmoꞌmjo sohwo Kɨlaisɨyoho. Tɨfi noꞌmo Kɨlais kako kakoe aꞌamuneꞌno asomo poso sohonta nakwo hopiꞌnonohino hnꞌnwi nelɨkafonefoho. \p \v 24 Kɨlais kako yoꞌmayoso moiꞌwo esojwaofonefoho. Oso hohosohonta kako yoꞌmayo hwahoponjo mokosyohumayo soꞌnji hwe engo sohwanji yoꞌmayo towahuno wonyo soꞌnji hofɨkoe yokumpohnꞌnyoso moiꞌwo umokumontonoho. Oso hohosohonta Kɨlais kako yoꞌmayo hopiꞌnonohinoso kanɨngkwohwoe ahopo hoꞌnɨsyɨhwosi ulɨmontono, Kɨko yoꞌmayo hopiꞌnonohinoso mokosyohumaho. Ose ulonefoho. \v 25 Osoꞌno Kɨlais kako yoꞌmayoso nomokosyohumahwosi kakoe mango sohwamo hwotoho wahmmontonoho. \v 26 Kakoe mango sohwamo wae yaofonefoho. Osoꞌno oso hohosohonta aꞌamu hnꞌnwi apaꞌno mapeꞌnanehwono. Nɨhuꞌnahone songo nohumanefoho. \v 27 Oso hisoꞌno aꞌamu Anɨtuye hungkuno mtɨꞌmokumentohofo sohwa ole mtɨꞌmokumentohofi, Anɨtu kako yoꞌmayo hopiꞌnonohinoso kakoe sɨfɨlakuꞌnyoꞌmo hoꞌnahumentisofoho. Ose mtɨꞌmokumentisofoho. I osoꞌno nakwo huno nayohoho. Anɨtu kako yoꞌmayo hopiꞌnonohinoso kakoe hwomufe sɨfɨlakuꞌnyoꞌmo hoꞌnahumentisoso kako oso yoꞌmayo homo somo enjwaꞌmo mujokohumanehoho. Oꞌo, awonoho. \v 28 Tɨfi sohonta yoꞌmayo hopiꞌnonohinoso Anɨtu kako kakoe hwomufe sɨfɨlakuꞌnyoꞌmo hoꞌnasyɨhwosoꞌno Kɨlais kako kanɨngkwohumo ulɨmontono. Ngko huhwoꞌni kikimo enjwaꞌmo wohumamo. Ose ulahonɨngkuhwosi Anɨtu kako oso yoꞌmayo hopiꞌnonohino somo mokosyohumane hweho. \s1 Aꞌamu hofɨko Anɨtu aꞌamu poyo peꞌnyo somo ulɨkafonefoho esomo minɨngkayofoho. \p \v 29 Oso hungkuno aꞌamu poyo peꞌnɨngkujoso apaꞌno songo molɨkapitnnehofo eso nehopiꞌmanji aꞌamu fehohnjoso olo yahino hiloso pehoꞌno yɨwoꞌnɨngkohofo. Aꞌamu fehohnjoso hofɨko Anɨtumo inɨngkawentɨfi mijo momasoꞌnjo yontɨfi poyo peꞌnɨmentohofofoho. Nopeꞌnɨngkahonɨngkofi aꞌamu nomꞌne mijo mokiyomasoso hofɨko aꞌamu poyo peꞌnɨmentohofo hiso songo lɨkafoꞌne soꞌno huno syafɨsyontɨfi ole lɨmentohofi, Nakwo aꞌamu songo humalohwone soꞌnwi nakwo aꞌamu poyo peꞌnɨmentohofo somneꞌno nakumo mijo apaꞌno wokiyonemantɨfeho. Ose lɨmentohofofoho. Ou, Anɨtu kako aꞌamu poyo peꞌnyoso songo mulɨkafonefoho eso hungkuno nehopi lontɨfijontentesi hofɨkimo ufoꞌmayo soꞌno mijo pehoꞌno kiyomafɨkutnnesohilo. \v 30 Sɨkuno huhwo huhwi nakwo Anɨtuye hungkuno lɨkuꞌmofontanɨngkuhwoni nakwoe mango sohwa hofɨko nakumo poyo wosemokano nalɨwoꞌnɨngkohofofoho. I oso aꞌamu poyoso molɨkapitnnefoho eso nehopi lontɨfijontentesi nakwo olo syoho loso ihwasi tohino engo nomehwasi olo yahino loso hwayohohnnesohilo. \v 31 U, nje aꞌamu soku, nakwoe Hwe Engo Kɨlais Jisasɨmo sekwo sɨmeho uyalokwofo soꞌno kako nakumo asomo songo nelɨkafoꞌne soꞌno huno neyahonɨngki nakwo sɨmonyo yalokuhwono. Oso hungkuno yokintahopo neꞌno nehopi selohono. I osoꞌno olo hungkuno hi neꞌnjofoho. Sɨkuno huhwo huhwi nje mango sohwa hofɨko ngkimo poyo wonɨmokantɨfetɨkeno ntnneꞌno hontohumaleno. \v 32 Ngko ango Efesos sopo nohumentanɨngko nje mango sohwa hofɨko ngkimo siki sɨwojo hopa wolofonɨsyantɨfi inomokomanyɨmalofofoho. Osoꞌno aꞌamu poyo peꞌnyo sohwa hofɨko molɨkapitnnefoho eso nehopi lontɨfijontentesi i ngko olo syoho loso imeso oso tango nɨꞌmantontentesi olo yahino loso hwayohohnnesohilo. Aꞌamu fehohnjoso hofɨko Jisas kako nakumo asomo songo nelɨkafoꞌne sohumo minɨngkayoꞌnjoso ole lɨwoꞌnɨngkohofi, Nakwo poyo peꞌnɨngkuhwasi songo lɨkafoso miyanehwono. Oꞌo, nakwo nɨhuꞌnahone wopeꞌnantanoho. Osoꞌno nakwoe honɨngkano wonyo somneꞌno huno piꞌnɨngo engo pehoꞌno wosyofɨsyantanto. Oꞌo, nakwo mijo nonyo wosopayo engo mehwasi syohiꞌnyo niyontasɨhnꞌnwi moꞌnɨngkanta nakwo poyo wopeꞌnano. \p \v 33 Aꞌamu oso hwasyo hungkuno lɨwoꞌnɨngkohofoso hofɨkoe honɨngkano wonyo somo sekumo ipesemotawofitnnoho. Ose ifijoso hofɨko sekwoe honɨngkano yahino wopɨngo somo wonyo wosemokantɨfeho. Osoꞌno sekwo iꞌwaho ntoꞌno fiyɨmno. Hofɨkimo ujokohumafɨkutoho. \v 34 Sekwo sekwoe yahino hwayo hohnjo osomo hohujo ikinjaofɨkuji yahino wopɨngo osomneꞌno huno ntoꞌno fɨsyafɨhupmno. Honɨngkano wonyoso apaꞌno ikutoho. Sekwo upaꞌnɨmno. Aꞌamu fehohnjo sekwoꞌnji humalofoso hofɨko Anɨtumneꞌno huno ntoꞌno muyofoho. Oso hisoꞌno sekwo wonɨmango masenɨngkoho liyohoho. \s1 Anɨtu kako aꞌamu poyo peꞌnoso sohumo nulɨkafɨhwosi kako aꞌapaho nomꞌne songo uyɨmontonoho. \p \v 35 Aꞌamu fehohnjoso hofɨko ole lohonɨwoꞌnɨngkohofo. Anɨtu kako aꞌamu poyo peꞌnyo somo pipi ulɨkafoneto. U aꞌamu poyo peꞌnyo sohwo peho aꞌapahoꞌnji hopa mufohiꞌnɨngkuji lɨkapitnneto. \v 36 Aꞌamu hofɨko hungkuno ose lɨwoꞌnɨngkohofoso hofɨko huno nɨhuꞌno anefoho. Sekwo aꞌamu yangkume topoyo oso yoꞌmayo uyo mofɨwoꞌnɨngkohofo soku huno seyohoho. Oso yangkume topoyo oso kwefoho ihwosoꞌno iwofasyɨkuji apaꞌno uyo mopijoso hwaho moꞌm swo mafeꞌnjo ihwosi tɨmoso mafokafonehoho. \v 37 Oso yangkume uyo mofontɨfeso swo yokino pmpongo oso uhwonɨwoꞌnɨngkohofoso sekwo huno waseyono. Yokino swo pmpongo osoꞌnji mamofefoho. Oꞌo, ne nɨhuꞌno weꞌe sohwo hwahomoꞌmo hoꞌnahinyo somtaꞌangofoho. \v 38 Anɨtu kako hohonta pmpongo swo yokino ose ne kengo kengo imoꞌnyoꞌneꞌento huno syafɨhuꞌmentiso soꞌno oso yangkume swo pmpongo yokino oso yoꞌmayo hopiꞌnonohino wofokaꞌmontonoho. Oso paꞌnyoso nakwo poyo peꞌnɨngkuhwasi aꞌapaho nomꞌne songoꞌnji nakwo lɨkofanefoho. \v 39 Ihwoni yoꞌmayo Anɨtu mtɨꞌmokumentisoso paho kengo kengofoho. Aꞌamufe aꞌapaho kengofoho. Tongofe kengofoho. Yɨhufofe kengofoho. Inanɨku mijomo emoyɨwoꞌnɨngkiso oso pahoso kengofoho. \v 40 Yoꞌmayo ahwomomjoso hwahoponjo paꞌnyoꞌmaho. Oꞌo, kengo kengo mtɨꞌmokumentisofoho. Aꞌamu ahwomomjo sohwafe aꞌapaho wonyoangkafoso tɨpomponaho paꞌnyofoho. Nakwo hwahoponjo hnꞌnwiye aꞌapahoso toho pijijo paꞌnyofoho. \v 41 Nakwo ahwomomjo yoꞌmayo somo uhwonontaneso mofehiꞌnyo joso kakoe kengofoho. Hamno joso kengofoho. Hntokwaliyo kengo kengo sohwa hofɨkoe joso kengo kengo woꞌnnyofoho. \p \v 42 Oso paꞌnyoso aꞌamu poyoso lɨkafoso hofɨko hofɨkoe aꞌapahoso kengo umoꞌnantɨfeho. Oso pijafo nakwo piꞌnɨmomo hoꞌnosyontaneso wonyo imoꞌnɨwoꞌnɨngkohoho. Aꞌapaho songo lɨkafososo wonyo mmoꞌnonehoho. Oꞌo, songo neꞌno humayoꞌnefoho. \v 43 Pijafo nakwo piꞌnɨmomo hoꞌnosyɨwoꞌnɨngkuhwoneso piso imoꞌnɨwoꞌnɨngkohoho. Kakoe yokumpohnꞌnyoso anefoho. Oso aꞌapaho songo lɨkafososo oso wonyo angkafofoho. Yokumpohnꞌnyo hiꞌnjofoho. \v 44 Aꞌmopijafo nakwo piꞌnɨmomo hoꞌnasyɨwoꞌnɨngkuhwoneso oso hwahoponjofoho. Aꞌapaho songo neꞌno humayoꞌne lɨkafoso oso ahwomomjofoho. \p Olo hwaho lopo humayoꞌne aꞌapahoso hwahoponjofoho. Ahwomomo humayoꞌne aꞌapahoso ahwomomjofoho. \v 45 Oso hisoꞌno aꞌamu Anɨtuye hungkuno mtɨꞌmokumentohofo sohwa hofɨko ole lɨmentohofi, Anɨtu kako hwe sɨmoꞌmjo mtɨꞌmokumentiso Atam osohwo kako nakwoe hwaho loponjo aꞌapaho hwapɨngo hweho. Ose mtɨꞌmokumentohofofoho. I tɨfi noꞌmo Kɨlais nakwoe hwaho lopo imoꞌnɨmentiso osohwo kako songo neꞌno humayoꞌne ahwomomjo aꞌapahoso hwapɨngo hweho. \v 46 Ahwomomjo aꞌapahoso nakwo sɨmoꞌmo maꞌmentɨhwoneꞌmaho. Oꞌo, sɨmoꞌmo hwahoponjo aꞌapaho maꞌmentɨhwonefoho. Hwangku tɨfi noꞌmo nakwo aꞌapaho ahwomomjoso nomanefoho. \v 47 Hwe sɨmoꞌmjo sohumneꞌno Anɨtu kako hwaho nomanto aꞌamu mtɨꞌmokumentisofoho. Oso hwe huhwo sohwo kako hwahoponjo aꞌapaho hiꞌnjo hweho. I tɨfinjo imoꞌnɨmentiso Kɨlais osohwo kako ahwomo mtaꞌango hweho. \v 48 Nakwo aꞌamu hwahoponjo hnꞌnwi nakwo Atamɨye imuꞌnwoho. Osoꞌno Anɨtu kako hwe hwahopo ntaꞌni mtɨꞌmokumentiso oso mtaꞌangoꞌnwoho. I aꞌamu hofɨko Anɨtumo inɨngkawowoꞌnɨngkohofoso hofɨko oso hwe ahwomo mtaꞌni pmmentiso Kɨlais osohwo hopa imoꞌnɨfitnnefoho. \v 49 Olohonta nakwo Atamɨye aꞌapaho hiꞌnjɨꞌnwoho. Hwangku sohonta nakwo Kɨlais ahwomo mtaꞌango sohwoe aꞌapaho hopa maneꞌnwoho. \p \v 50 Nje aꞌamu soku, ngko olo hungkuno loso yoloho waselɨmonneꞌno yohono. Nakwoe aꞌapaho olo hwaho loponjoso mokosyohumalohwoneꞌnjo hnꞌnwi nakwo yoꞌmayo wopɨngo Anɨtu nakumneꞌno enesyohumasoso momanefoho. Oꞌo, nakwoe aꞌapaho piso imoꞌnyoꞌneso Anɨtuye ango wopɨngo yoꞌmayo piso mmoꞌnyo sopo mꞌmofawenefoho. \v 51 Sekwo upaꞌnɨmno. Anɨtu kako hiyaso hungkuno ngkineꞌno ujo lɨjwanɨmoꞌmasoso ngko waselɨmonneꞌno yohono. Nakwo Anɨtumo inɨngkawowoꞌnɨngkuhwone hnꞌnwi nakwo fehohnjo hnꞌnwi wopeꞌnantanoho. Fehohnjo hnꞌnwi mopeꞌnanehwono. I osoꞌno nakwo hopiꞌnono nakwo nomꞌne aꞌapaho songo womantanoho. \v 52 Ou, sɨkuno aeꞌuyo sohonta kounoho yoka ahwomo mtaꞌni hoꞌnɨngkuhwosoꞌno nakwo nakwoe aꞌapaho songo tɨmo loꞌntnno komoꞌno imoꞌnanefoho. I oso kounoho yoka hiso hoꞌnɨngkuhwosoꞌno aꞌamu poyoso hofɨko nolɨkafɨkuji aꞌapaho songo piso mmoꞌnyoso mapitnnefoho. Osohonta nakwo aꞌamu songo humalohwone hnꞌnwi nakwo nakwoe aꞌapaho songoꞌnji imoꞌnanefoho. \v 53 Ihwoni. Anɨtu kako ole nalɨmento, Sekwoe hwahoponjo aꞌapaho piso imoꞌnɨwoꞌnɨngkisoso sekwo aꞌapaho nomꞌne songo piso mmoꞌnyoꞌnjo neꞌno wentɨhwone somneꞌno uyohopopitnnefoho. Sekwo poyo peꞌnyo yahinoso nɨhuꞌnahone hoꞌnaofɨkuji aꞌapaho nomꞌne songo neꞌno humayoꞌneso nomapitnnefoho. \v 54 Oso sɨkuno homo somo nakwoe hwahoponjo aꞌapaho piso imoꞌnyoso poyo peꞌnɨwoꞌnɨngkisoso hoꞌnasyɨhwasi nomꞌne aꞌapaho songo piso mmoꞌnyoꞌnjo songo neꞌno humayoso nomehwasoꞌno oso hohosohonta oso hungkuno aꞌamu mtɨꞌmokumentohofoso ne umoꞌnɨmontonoho. Hungkuno hiso olenoho. \q1 Anɨtu kako poyo peꞌnyo somo nɨhuꞌnahone hwotoho hmmentisofoho. \q1 Kakoe mango hopinonohino sohwamo nɨhuꞌnahone uyakoloꞌmentisofoho. \q1 \v 55 Poyo peꞌnyo yahino sohwosi jɨje yokumpohnꞌnyoso ntɨꞌmo weho. Awonoho. Nɨhuꞌnahone moiꞌwoꞌnnyo hwosoho. \p \v 56 Aꞌamu poyo peꞌnɨwoꞌnɨngkohofo hwapɨngoso pehoto. Poyo namokiyoso olenoho. Nakwoe honɨngkano wonyo sohwo namokuwoꞌnɨngkohoho. Nakwo Anɨtuye honɨngkano hungkuno somo hwotoho fentaneso nakwo huno nayohoho. Honɨngkano wonyo yalokuhwono. \v 57 I osoꞌno Anɨtu kako nakumo Hwe Engo Jisas Kɨlais nejapmmentiso sohwo kako nakwoe wonyo soꞌno peꞌnonto kako oso wonyo huhwo sohwoe yokumpohnꞌnyoso wae yaoꞌmentisofoho. Oso hisoꞌno Anɨtu kako poyo peꞌnyo yahino somo nɨhuꞌnahone hwotoho hmmentisofoho. Osoꞌno nakwo Anɨtuneꞌno isamoyoka ulɨwoꞌnɨngkuhwonefoho. \p \v 58 Osoꞌno nje aꞌamu sokumo ngko Poulɨꞌni ngko sɨmeho sejopalokweno. Sekwo Anɨtuye hungkunomo aho yokumpohnꞌnyo kemokosyohumafɨkuji osohonta pisoꞌmoꞌnyo senɨngkuhwosoꞌno nusɨkwajɨkutoho. Oꞌo, sekwo yokumpohnꞌnyo lohofɨkuji Anɨtu kakoe hungkuno homo somo neꞌno hmnɨngkamno. Anɨtu kako piꞌnɨmo mtaꞌni nelɨkafone soꞌno nakwo huno ole nayohoho. Nakwo Anɨtu kakoe syoho homo somo yokumpohnꞌnyo ihwosoꞌno syoho hiso ne ane mmoꞌnonehoho. Oso hisoꞌno sekwo inɨngo mofɨkutoho. \c 16 \s1 Aꞌamu Koulinɨso hofɨko Anɨtuye aꞌamu yoꞌmayo soꞌno umofonyo iwoꞌnɨngkohofo somo ufoꞌmayoꞌne hamniyoho huꞌmeesiyoꞌne hungkunofoho. \p \v 1 Sekwo Anɨtuye aꞌamu nomꞌne Jelusalem humalofo soꞌntnneꞌno hamniyoho huꞌmeesiyoꞌne hungkuno ntohonɨmalofo soꞌno ngko olo hungkuno loso waselɨmneꞌno yohono. Ngko aꞌamu Ngkolesiya somo utɨhwamentohe hopaso sekumo wosetɨhwamneꞌno yohono. Sekwo ole fiyɨmno. \v 2 Sɨkuno iyoho humayo (Sante) huhwo huhwi sekwo yoꞌmayo syoho homo somneꞌno hamniyoho tɨpemawoꞌnɨngkohofo soꞌno sekwo angaꞌno angaꞌnohino soku sekwo oso hamniyoho hiso nomꞌne aꞌamu somneꞌno huno syafɨsyɨkuji fehohnjoso nomafɨkuji sekwoe ango somo kengopo fohoꞌnahumno. Ose huꞌmesyontanɨngkuji ngko noseꞌmahmꞌmeꞌno oso hamniyoho hisoꞌno sekwo syoho engo mifitnnehofo. \v 3 Oseso hwangku ngko iꞌmofapmꞌmeꞌno sekwo nomꞌne aꞌamu somo oso hamniyoho uyohojaeꞌne uhwosopopmno. Oso aꞌamu huhwo sohwamo ngko hofɨkimo iyoswo honɨngkano imofoꞌneso uyɨꞌmo ngko hofɨkimo oso hamniyohoꞌnjo iyoswoso pone Jelusalemno uyahotɨmonneꞌno yohono. \v 4 Hamniyoho huꞌmesyalokwofo somo ngko ole syafɨsyɨꞌmo, Ngko huhwoꞌni wamolɨmeꞌmanji u hofɨkoꞌnji wowantanoho. \s1 Poul kako aꞌamu Koulin somo uhwonɨmo lonto kako hano uyosoꞌno sɨkuno hoꞌnahumentisofoho. \p \v 5 Nje hunoso ole syafɨhuꞌmalefoho. Ngko hwaho Masetouniya oso ajwo sopoe uꞌmo uꞌmaꞌmo. Ose mtitoꞌmalefoho. Osoꞌno sɨmoꞌmo ngko hwaho Masetouniya osopoe wekapmꞌmo woseꞌmaꞌmonnoho. \v 6 I osoꞌno ngko sekwoꞌnji weꞌenehwo wohumamontɨkeno. Osoꞌno ngko huno maniyohoyohoho. Ngko sekwoꞌnji humahmꞌmo oso ifoyo hamno soꞌno wohontohumamtɨkeno. Oseꞌmanji moiꞌwo imoꞌnɨngkuhwosoꞌno ngko hano nomꞌne angopono ntɨꞌmo wamo lɨꞌmo yahonɨꞌmo sekwo ngkimo nonɨfoꞌmafɨkuji honɨngkanopo wonɨhwojowantɨfeho. \v 7 Sekwo huno seyohoho. Ngko sekwoꞌnji weꞌenehwo humahmꞌmo komoꞌno selɨkoꞌmayoso ngkilaho. Oꞌo, Anɨtu kako ngkimo sekwoꞌnji sɨkuno sawemo humayo soꞌno ntɨhwosoꞌno u ngko sekwoꞌnji neꞌno wohumamonnoho. \v 8 Ngko olo ango Efesos lopo nohumentanɨꞌmo oso Sɨkuno Engo (\it Pentikous\it*) \f + \fr 16:8 \ft Ap. 2:1 enjwa soꞌmo fehonoloꞌmongkomaho. \f* Anɨtuye Towahuno nakwoe hwaho lopo pmmentiso sɨkuno somneꞌno syafɨsiyoꞌne sɨkuno osohwo nto iꞌmofapɨhwosoꞌno osohonta ngko olo aꞌamu lohwamo nulɨkoꞌmahmꞌmo sekwoe angopono wapmmonnoho. \v 9 Hwapɨngo neso olenoho. Anɨtu kako olo syoho lomneꞌno kako ngkineꞌno hokuꞌyo nohwosampoꞌmaso soꞌno ngko Anɨtu kakoe hungkunoso lutɨhwahonɨngko aꞌamu piꞌnɨngo engoso hofɨko inɨngkowalokwofo. I osoꞌnji aꞌamu piꞌnɨngo engoso hofɨko olo hungkuno lomneꞌno mangohwa imoꞌnalokwofo. \p \v 10 Weꞌenepi Timouti kako sekumo seꞌmasoꞌmanji sekwo kakimo hofiyoꞌno umokosyohumafijo soꞌno kako sekwoꞌnji sɨmeho wopɨngoꞌnji wohumamtonoho. Sekwo upaꞌnɨmno. Timouti sohwo kako ngko paꞌnyo Anɨtuye syoho engo yalofoho. \v 11 I osoꞌno aꞌamu fihwo huno ole syafɨsiyoꞌeno, olo hwe songo lohwo sohwo kako yoꞌmɨngohwoꞌmaho. Osoꞌno nakwo kakimo hohujo ukinjɨmofano. Huno ose syofɨsyɨhwaloho. Oꞌo, sekwo kakoe sɨmeho wopɨngo umokumno. Oseso hwangku sekwo kakimo kakoe honɨngkano somo uhwojapɨkujoꞌno kako ngkimo wonɨꞌmano. Ngko Timoutiꞌnji aꞌamu nomꞌne soꞌnji nɨꞌmayoꞌne hontohumaleno. \p \v 12 Nenɨngkwaꞌwehwo Apoulousɨye hungkunoso olenoho. Ngko nohumanji Apoulousɨmo ole ulɨwoꞌnɨngkoho, Kɨko ango Koulin sopo uhwonamo lohojoso olo aꞌamu loꞌnji uhuji uhwonae. Ose ulɨwoꞌnɨngkohefoho. I kako olohonta sohonta uyoso ngkilaho lalofoho. I hwangku sohonta Anɨtu kakineꞌno honɨngkano umofihwosoꞌno wapmmontonoho. \s1 Poulɨye hungkuno fehohnjofoho. \p \v 13 Yoꞌmayo Anɨtuye syoho somo wonyo umoꞌnɨmo lɨhwosi yososo sekwo iꞌwaho ntoꞌno fiyɨmno. Sekwo Anɨtuneꞌno sɨmeho hiꞌntnnono uyalokwofo osomo aho yokumpohnꞌnyo fɨkemokosyohumamno. Sekwo hwe ne imoꞌnɨngkuji yokumpohnꞌnyo lohofɨkuji aho yokumpohnꞌnyo fɨkemokosyohumamno. \v 14 Yoꞌmayo hopiꞌnonohino sekwo iwoꞌnɨngkohofoso osoꞌnohini ikuji nomꞌne aꞌamu somo sɨmeho uyɨkuji sekwo hofɨkimo ntoꞌno femokosyohumamno. \p \v 15 Nje aꞌamu soku sekwo Sɨtefanosɨye aꞌamu osomneꞌno huno seyohoho. Hofɨko oso hwaho Ngkɨlik osopo humantɨfi Anɨtumo sɨmoꞌmo inɨngkamentohofofoho. Osoꞌno hofɨko hofɨkoe huno mtaꞌni hofɨko Anɨtuye aꞌamu ne somo hofiyoꞌno ufoꞌmawoꞌnɨngkohofofoho. \v 16 Aꞌamu oso paꞌnyo humawoꞌnɨngkohofo somo sekwo hofɨkimo enjwaꞌmo fosyohumamno. Sekwo hofɨkoe hungkuno somo haloho popmno. I nomꞌne aꞌamu hofɨkimo ufoꞌmawoꞌnɨngkohofo somo sekwo hofɨkimo tɨfi finɨngkamno. \p \v 17 Sɨkuno piꞌnɨngo engo somo ngko sekwoe sɨmano masehonyoꞌnjo nohumanji huno neꞌno syosefɨsyahonɨngko oso hwe hufaꞌu sɨhune sekwoe angopontaꞌango sohwa Sɨtefanosɨyo Foutiyunetasɨyo Akaikosɨyo hofɨko sekwoe sɨmano mafohiꞌnontɨfi ngkimo nɨꞌmahonɨngkofi ngko sɨmonyo imalefoho. Hwapɨngoso sekwo hopiꞌnono monɨꞌmapitnnohofo. I osoꞌno hofɨko nonɨꞌmahonɨngkofi ngko sekwoꞌnji humentani hopa sɨmonyo yalokweno. \v 18 Hofɨko ngkimo nɨꞌmantɨfi sɨmeho wopɨngo nɨmokumalofofoho. Sekwoe sɨmeho hi osenohinoho. Osoꞌno sekwo oso aꞌamu huhwo sohwa hofɨko Anɨtuye syoho hofiyo yalokwofo sohwanji nomꞌne aꞌamu oso paꞌnyo sohwanji hofɨkoe yofeso fohoꞌnomapmno. \p \v 19 Oso hwaho Esiya loponjo Anɨtuye aꞌamu neso hofɨko Anɨtumneꞌno angoꞌmeemjo uhuꞌmokuwoꞌnɨngkohofo hofɨko sekumo nje aꞌamuhwafo selalokwofo. Akwilaꞌnji kakoe ape Pɨlisilaꞌnji sikoe ango somo nomꞌne aꞌamuso hofɨko Anɨtuneꞌno uhuꞌmokuwoꞌnɨngkohofo aꞌamu soꞌnji hofɨko sekwo Anɨtumo inɨngkowalokwofo soꞌno hofɨko nakwoe aꞌamufo selalokwofo. \v 20 Anɨtuye aꞌamu ne ngkoꞌnji humalofoso hofɨko nakwoe aꞌamufo selalokwofo. Nakwo Anɨtuye aꞌamu ne soꞌnji swoꞌnontani nakwo aho popotohumoꞌnɨwoꞌnɨngkuhwone hopaso sekwo aho popotohumoꞌnɨmno. \p \v 21 Ngko Poulɨꞌni ngko oso aꞌamu olo iyoswo ngkineꞌno mtɨꞌmokalokuso sohumtaꞌni iyoswo nomanji ngko ahoꞌnji ifalifaliyo mtɨꞌmokonji \f + \fr 16:21 \ft Poul kakoe ahoꞌnji mtɨꞌmokumojoꞌmaho. Oꞌo, kako nolahonɨngki nomꞌnehwo mtɨꞌmokumojofoho. Olo hungkuno honɨngkanomo woꞌnyo loso Poul kako mtɨꞌmokumentisofoho. \f* ole selalokweno, Nje aꞌamufo. \p \v 22 U aꞌamu fihwo kako Anɨtumo inɨngkayoso ngkilaho loso sohwo kako tɨkanomo wene hweho. U, nje Hwe Engo Jisas Kɨlais kako komoꞌno noho wapono nɨmoꞌnɨngkohoho. \p \v 23 Nakwoe Hwe Engo Jisas kako sekumo wopɨngo neꞌno waselohofono. \v 24 Sekwo nakwoe Hwe Engo Kɨlais Jisasɨmo humalofo sokumo ngko sɨmeho sejopalokweno. Olo hungkuno loso ngko Poulɨꞌni mtɨꞌmokohono. Hungkuno osohopeho.