\id 1TH - Apache NT [apw] -USA 2012 (DBL -2013) 
\h 1 THESSALONIANS 
\toc1 The First Epistle of Paul the Apostle to the Thessalonians 
\toc2 1 Thessalonians 
\toc3 1 Th 
\mt2 THE FIRST EPISTLE OF PAUL THE APOSTLE TO THE  
\mt1 THESSALONIANS  
\c 1  
\p
\v 1 Shíí Paul, Silvánus, ła’íí \w Timótheus\w* biłgo, Bik’ehgo’ihi’ṉań nohwiTaa ła’íí Jesus Christ nohweBik’ehń biláhyú Thessalonícagee ínashood ha’ánáłséhíí bich’į’ k’eda’iilchii: Bik’ehgo’ihi’ṉań nohwiTaa ła’íí Jesus Christ nohweBik’ehń biłgoch’oba’íí ła’íí bits’ą́’dí’ iłch’į’gont’ééhíí bee nohwich’į’ goz’ąą le’.  
\v 2 Dábik’ehn Bik’ehgo’ihi’ṉań bich’į’ nohwa’ihédaandzįgo nohwá da’ohiikąąh.  
\v 3 Nohwi’odlą’híí bighą nłt’éégo ánádaaht’įįłíí, nohwił ijǫǫhíí bighą nyeego nada’ohsiidíí, ła’íí Jesus Christ nohweBik’ehń nádáhíí ndaahołííhíí bighą dayúweh dahdaanołdǫhíí Bik’ehgo’ihi’ṉań nohwiTaa daahohiikąąhgee dábik’ehn bínádaahiilṉiih;  
\v 4 Shik’ííyú, Bik’ehgo’ihi’ṉań bił daanohshóni, Bik’ehgo’ihi’ṉań hanánohwehesṉilgo bídaagonlzį.  
\v 5 Yati’ baa gozhóni baa nohwił nadaagohiilṉi’dá’ doo yati’ zhą́ bee nohwich’į’ yádaahiilti’ da ni’, ndi yati’ binawod golį́į́go Holy Spirit nohwinkááyú yałti’, áídí’ da’aṉiihi bídaagosołsįįd; nohwitahyú nahiikaidá’ nohwíí nohwighą hago ánádaahiit’įįł láń shį n’íí bídaagonołsį.  
\v 6 NohweBik’ehń hik’e néé biłgo nohwedaanołt’ee daasolįį; doo ałch’ídéyú nohwich’į’ nagontł’og da ndi, Holy Spirit binkááyú nohwił daagozhǫ́ǫ́go yati’ nádaagodo’ąą:  
\v 7 Áík’ehgo Macedóniagee ła’íí Akéyagee Jesus daayodlaaníí dawa nohwíí nohwi’at’e’ daineł’į́į́go nohwikísk’eh ádaat’ee daasilįį.  
\v 8 Macedóniagee ła’íí Akéyagee nṉee nohwits’ą́’dí’ Bik’ehgo’ihi’ṉań biyati’ yídaagołsįįd, doo da’áígee zhą́ da, ndi iłts’ą́’yú ałdó’ Bik’ehgo’ihi’ṉań daahohdląąhíí bígozįįd; áí bighą doo hagot’éégo nt’é daan’ṉii bik’eh da.  
\v 9 Hagot’éégo nohwaa nkaihíí dabíí nohwaa nadaagolṉi’, la’íí nohwíí k’e’eshchíń bits’ą́’zhį’ ádaasohdzaago Bik’ehgo’ihi’ṉań hiṉáhi hik’e da’aṉíhi bá nada’ohsiid;  
\v 10 Ła’íí áń biYe’ yaaká’dí’ nádáhíí biba’ ádaanoht’eego nohwaa nadaagolṉi’, áń daztsąądí’ naadiidzaago áyíílaa, Jesus holzéhi, Bik’ehgo’ihi’ṉań hashkeego nohwiniidaagodiléhíí yits’ą́’ nohwiṉíli at’éé.   
\c 2  
\p
\v 1 Shik’ííyú, doo daazhógo nohwaa nkai dahíí nohwíí bídaagonołsį:  
\v 2 Philippi golzeegee iłk’idá’ nchǫ’go nohwich’į’ na’isdziidgo nohwiniidaagodeszaa bídaagonołsį, ndi áí bikédí’go nṉee nohwich’į’ nada’iziid ndi Bik’ehgo’ihi’ṉań binkááyú doo bédaahiildzid dago Bik’ehgo’ihi’ṉań biyati’ baa gozhóni baa nohwił nadaagosiilṉi’.  
\v 3 Iłch’ígont’aahíí doo łé’ichoohíí bits’ą́’dí’go da, ła’íí doo nchǫ’go natsí’ikeesíí bits’ą́’dí’go da, doo nṉee bich’į’ nahich’aago da:  
\v 4 Áídá’ yati’ baa gozhóni baa nadaagohiilṉi’go Bik’ehgo’ihi’ṉań biłdábik’ehgo nohwá ngon’ą́ą́, áík’ehgo nṉee doo bił daagoyilzhǫ́ǫ́go da, áídá’ Bik’ehgo’ihi’ṉań nohwijíí nayíntaahíí zhą́ bił goyilzhǫ́ǫ́híí bighą yati’ baa gozhóni baa nadaagohiilṉi’.  
\v 5 Nohwíí nohwá bídaagonołsį, doo daazhógo ádaan’ṉiigo yati’ baa gozhóni bee nohwich’į’ yádaahiilti’ da, doo dawahá ídáhádaahiit’įįgo bił yaa na’siiltsooz da: áí Bik’ehgo’ihi’ṉań nohwá yígółsį:  
\v 6 Doo nṉee daanohwidnłsįhíí biká daadéet’įįgo da, doo daanohwidinołsįgo da, ła’íí ałdó’ doo daanohwidnłsįgo da, Christ binal’a’á daandlįįhíí bighą nohwída’dokeed le’at’éhi, áídá’ doo ágádaan’ṉii da, áík’ehgo doo nadaanohwinłtł’og da.  
\v 7 Áídá’ nohwitahyú nahiikaidá’ nłt’éégo ádaanohwinzį ni’, isdzán bichągháshé nłt’éégo áyíłsįhíí k’ehgo:  
\v 8 Dázhǫ́ nohwił daanohshǫǫhíí bighą Bik’ehgo’ihi’ṉań biyati’ baa gozhóni baa nohwił nadaagohiilṉi’, ndi doo áí zhą́ da, danéé nohwaa ádaadint’aah, nohwik’íí daandzįhíí bighą.  
\v 9 Shik’ííyú, nada’iidziid n’íí, góyéégo nohwich’į’ nadaagowaa n’íí bínádaałṉiih: Bik’ehgo’ihi’ṉań biyati’ baa gozhóni baa nohwił nadaagohiilṉi’dá’ doo nadaanohwinłtł’og da doleełhíí bighą tł’é’gee hik’e jįįgee nada’iidziid ni’.  
\v 10 Akú, Jesus daahohdląąhíí, nohwitahyú nahiikai n’dá’ daagodinlzįgo ádaant’eego, dábik’ehyú ádaant’eego, ła’íí doo hadíń nt’é nohwik’izhį’ yidi’aah dago ádaant’ee ni’ nohwá bídaagonołsį, Bik’ehgo’ihi’ṉań ałdó’ nohwá yígółsį:  
\v 11 Díí ałdó’ nohwá bídaagonołsį, nṉee bichągháshé yich’į’ yádaałti’híí k’ehgo, néé ałdó’ dała’á notįįgo nohwił daagozhǫ́ǫ́go ádaanohwidle’ ni’, ła’íí nohwił ch’ídaagosiit’ąą ni’,  
\v 12 Bik’ehgo’ihi’ṉań bik’eh sohtįįgo daahinohṉaa le’, daanohwiłn’ṉiid, áń bilałtł’áhgee ła’íí bits’ą́’dindláádíí goz’ąą yuṉe’ daanohwokéed.  
\v 13 Díí ałdó’ bighą Bik’ehgo’ihi’ṉań dába’ihédaandzį nt’éé, Bik’ehgo’ihi’ṉań biyati’ baa nohwił nadaagohiilṉi’ n’íí nádaago’ąądá’, doo nṉee biyati’híí k’ehgo da ndi da’aṉii Bik’ehgo’ihi’ṉań biyati’híí bighą nádaagodo’ąą, áí yati’ daahohdląąhíí nohwiyi’ nłt’éégo na’iziid.  
\v 14 Nohwíí, shik’ííyú, Judéayú Christ Jesus binkááyú Bik’ehgo’ihi’ṉań daayokąąhgo ha’ánáłséhíí bedaanołt’ee daasolįį, áí Jews daanliiníí biniidaagodnłsįhíí k’ehgo nohwíí ałdó’ nohwitahyú daagolííníí nohwiniidaagodnłsį:  
\v 15 Jews daanliiníí bik’ehgo Jesus nohweBik’ehń zesdįį, Bik’ehgo’ihi’ṉań binkááyú nada’iziid n’íí ałdó’ nadaiłtseed, la’íí néé nohwiniidaagodnłsį; áí Bik’ehgo’ihi’ṉań doo yiłgoyiłshǫ́ǫ́ da, ła’íí nṉee dawa yich’į’ nada’iziid:  
\v 16 Doo Jews daanlįį dahíí bich’į’ yádaahiilti’go hasdákáh doleełíí doo hádaanohwit’įį dahíí bighą dabíí binchǫ’íí łą́ą́go ádaayoliił; áík’ehgo áníita Bik’ehgo’ihi’ṉań hashkeego biniidaagodiléhíí biká’zhį’ ádaile’.  
\v 17 Shik’ííyú, dét’įh nohwits’ą́’ ohiikai, k’adíí doo daałiit’įį da ndi nohwijíí bee dała’á daandlįį, ła’íí k’azhą́ nádaanohwiłtséh.  
\v 18 Áík’ehgo ch’éh nohwich’į’ nádnkáhgo ádaahiit’įį, shíí Paul, doo ałch’ídndi nohwich’į’ nádishdáh hásht’į́į́, ndi ch’iidn nant’án t’ąazhį’ daanohwotą’.  
\v 19 Jesus Christ nohweBik’ehń nádzáágo biṉááł nłt’éhishą’ ndaahóndlii? Nt’éshą’ bighą nohwił daagozhǫ́ǫ́ doleeł? Nt’éshą’ bighą dant’é hobįįhíí nohwaa hit’áah doo? Nohwíí nohwighą go’į́į́.  
\v 20 Nohwíí nohwighą ídaada’óndlii, ła’íí nohwíí nohwighą nohwił daagozhǫ́ǫ́.   
\c 3  
\p
\v 1 Dázhǫ́ nohwa’ikodaanihiidzįį hádaahiit’įįhíí bighą dasahndi Athensgee siikeehíí nohwił dábik’eh;  
\v 2 Áík’ehgo \w Timótheus\w*, nohwik’isn, akú odaasiil’a’, áń Bik’ehgo’ihi’ṉań yána’iziidi, Christ baa yati’ baa gozhóni baa yádaahiilti’go bił nada’idziidi, áń nohwi’odlą’ nłdzilgo ádaanohwile’go ła’íí nohwidag yałti’go nohwich’į’ odaasiil’a’:  
\v 3 Goyéégo nohwich’į’ nagowaahíí bighą nṉee doo ła’ bi’odlą’ yits’ą́’zhį’ anṉe’ da doleełhíí bighą nohwich’į’ odaasiil’a’: dánohwíí bídaagonołsį goyéégo nohwich’į’ nagowaago nohwá goz’ąą.  
\v 4 Da’aṉii akú nohwił naháatąądá’ nohwił nadaagohiilṉi’ n’, goyéégo nohwich’į’ nagowaa doleełgo; áí begolzaago bídaagonołsį.  
\v 5 Na’íntaahíí dánko nanohwíneztąąd nolį dant’éhéta bee, áík’ehgo nohwitahyú nohwinasdziidíí da’ílį́į́zhį’ hileeh nolį nsįgo dázhǫ́ nohwa’ikoniisįį hasht’į́į́go nohwi’odlą’íí bígonsįįhíí bighą ła’ nohwich’į’ oł’a’.  
\v 6 K’adíí \w Timótheus\w* nohwits’ą́’dí’ nohwaa nadzáágo nohwi’odlą’íí, nohwił’ijóóníí biłgo dázhǫ́ nłt’éégo yaa nohwił nagolṉi’, nłt’éégo dábik’ehn nohwínádaałṉiih ląą, ła’íí néé k’azhą́ nádaanohwiłtséhíí k’ehgo nohwíí k’azhą́ nádaanohwiłtséhgo nohwił nagolṉi’:  
\v 7 Áík’ehgo shik’ííyú, néé nohwich’į’ nadaantł’ogee ła’íí góyéégo nohwich’į’ nagowaagee nohwíí nohwighą nohwił nádaagojǫǫh, nohwíí nohwi’odlą’híí bighą:  
\v 8 K’adíí da’aṉii daahin’ṉaa, nohweBik’ehń binkááyú nłdzilgo nasozįįhíí bighą.  
\v 9 Bik’ehgohin’ṉaahíí binadzahgee dázhǫ́ nohwighą nohwił daagozhǫ́ǫ́, áík’ehgo hagot’éégoshą’ Bik’ehgo’ihi’ṉań nohwighą ba’ihédaandzį doleeł?  
\v 10 Tł’é’gee hik’e jįįgee dáda’ohiikąąh nt’éé, nádaanohwiltséh hádaahiit’įįhíí bighą, nohwi’odlą’íí ła’ t’ah doo be’ádaanoht’ee da shįhíí nłt’éégo nohwá ánálṉe’go hádaahiit’įį.  
\v 11 Bik’ehgo’ihi’ṉań dabíí, áń nohwiTaa nlíni, ła’íí Jesus Christ nohweBik’ehń, nohwich’į’ nkáhíí nohwá iłch’į’gole’ ndi at’éé.  
\v 12 Łił daanohjooníí ła’íí nṉee dawa nohwił daanzhooníí nohweBik’ehń dayúweh nohwá ígohiigháhgo áyíłsį le’, néé nohwich’į’ ádaant’eehíí k’ehgo:  
\v 13 Jesus Christ nohweBik’ehń nṉee báhadaadeszaahíí yił nakáhgo, Bik’ehgo’ihi’ṉań nohwiTaa binadzahgee nohwijíí doo baa dahgoz’ąą dago, ła’íí nchǫ’íí da’ádįhgo godilzįhgo ánohwile’ doleełhíí bighą ágádaanoht’ee.   
\c 4  
\p
\v 1 Díí ałdó’, nohwik’ííyú, nádaanohwohiikąąh, ła’íí Jesus nohweBik’ehń biláhyú nohwidag yádaahiilti’, nohwił ch’ídaasiit’ąąhíí bikísk’ehyú ádaanoht’ee le’, ła’íí Bik’ehgo’ihi’ṉań bił daagonołshǫ́ǫ́go dayúwehyú ágádaanoht’ee le’.  
\v 2 Jesus nohweBik’ehń nohwinkááyú yati’ bikísk’eh ádaanoht’eego nohwił ch’ídaasiit’ąąhíí bídaagonołsį.  
\v 3 Bik’ehgo’ihi’ṉań hadaanohwidile’go hádaanohwit’įį, doo nant’į’ nahkaigo da:  
\v 4 Dała’á notįįgee nohwits’íhíí daadinołsįgo, ła’íí nchǫ’íí doo bee ánádaaht’įįł dago ídaa daagonohdząą;  
\v 5 Doo Jews daanlįį dahíí, Bik’ehgo’ihi’ṉań doo yídaagołsį dahíí, ádaat’įįhíí k’ehgo nchǫ’go hádaat’iiníí doo baa ádaadinoht’aah da:  
\v 6 Nṉee doo nt’é bee ła’ihi yich’į’ na’iziid da le’: díí k’ehgo doo bik’ehyú ádaat’ee dahíí dawa nohweBik’ehń yiniidaagodile’go iłk’idá’ nohwił nadaagosiilṉi’.  
\v 7 Bik’ehgo’ihi’ṉań doo nchǫ’go ádaant’ee doleełgo daanohwokéed da, áídá’ daagodinlzį doleełgo daanohwokéed.  
\v 8 Hadíń díí yati’íí doo ílį́į́ dago yaa natsekeesíí, doo nṉee yich’į’ at’éé da, áídá’ Bik’ehgo’ihi’ṉań, Holy Spirit nohwaa daidez’aaníí, áń doo ílį́į́ dago yaa natsekees.  
\v 9 Bik’ehgo’ihi’ṉań dabíí iłk’idá’ łił daanohjǫǫgo nohwił ch’ídaagoz’ąą: áík’ehgo nohwik’isyú nohwił daanzhǫǫgo doo hagot’éégo ágánánohwiłdish’ṉiigo nohwich’į’ k’e’eshchii bik’eh da:  
\v 10 Macedóniagee nohwik’isyúhíí da’aṉii dawa nohwił daanzhǫǫ; dayúweh ágádaanoht’eego nádaanohwohiikąąh;  
\v 11 Ła’íí nkegohen’ą́ą́go daagonohłįįgo bídaagonoł’aah, nohwinasdziidíí dánohwíí nádaanohwínłtł’og le’, dánohwíí nohwigan bee nohwinasdziidíí ádaał’įį le’, ádaanohwiłn’ṉii n’íí k’ehgo;  
\v 12 Ágádaanoht’eeyúgo doo nohwitahyú daanlįį dahíí daanohwidnłsį doleeł, ła’íí doo nt’é bídįh ádaanoht’ee da doleeł.  
\v 13 Shik’ííyú, \w da’iłhoshíí\w* hago’ádaat’ee shįhíí bídaagonołsįįhgo hasht’į́į́, doo daahchag da doleełhíí bighą, dahazhį’ ihi’ṉaa doo ndaayołíí dahíí daachagíí k’ehgo.  
\v 14 Jesus daztsąądí’ naadiidzáhi daahohiidląąyúgo, da’áí k’ehgo ałdó’ hadíí Jesus daayodląągo \w da’iłhoshíí\w* Bik’ehgo’ihi’ṉań Jesus biłgo yił nakáhi at’éé.  
\v 15 Díí nohweBik’ehń ádaanohwiłṉiigo ágádaanohwiłn’ṉii, nohweBik’ehń nádzáágo néé t’ah daahin’ṉaago kú naháataaníí nanezna’íí doo dabíntsé nkáh da.  
\v 16 NohweBik’ehń ádįįd hadodzihgo dabíí yaaká’dí’ bił nkegowáh, Bik’ehgo’ihi’ṉań binal’a’á yaaká’yú da’tiséyú sitínihíí hadziigo, Bik’ehgo’ihi’ṉań béshdilwoshé yee ánṉiidgo: áígee Christ daayodląągo nanezna’ihíí da’itsé naadikáh:  
\v 17 Áídí’ néé t’ah daahin’ṉaago kú naháataaníí, áí bił dała’ yaak’os biyi’zhį’ nánohwidi’do’ṉił, áígee nohweBik’ehń baa nkáh, áídí’ godezt’i’go dahazhį’ nohweBik’ehń bił daandlįį doleeł.  
\v 18 Áí bighą díí yati’íí bee iłdag yádaałti’ le’.   
\c 5  
\p
\v 1 Shik’ííyú, hagee goldohíí, hagee yołkaałíí Jesus nádaałíí doo bighą nohwich’į’ bek’e’eshchii da.  
\v 2 Dánohwíí iłk’idá’ nłt’éégo bídaagonołsį, nohweBik’ehń nádaałíí bijįį in’įįhíí tł’é’go naghaahíí k’ehgo nadáh.  
\v 3 Nkegohen’ą́ą́, daaṉiidá’ isdzán bizhaazhé goleehgo bił nádi’diṉihíí k’ehgo dágosiłe goyéégo goldohíí bee baa godogaał; doo bee bits’ą́’ góṉáhgo da.  
\v 4 Áídá’ nohwíí shik’ííyú, doo chagołheełyú nahkai da, áík’ehgo áí bijįįhíí doo in’įįhíí k’ehgo bee nohwaa godogaał da.  
\v 5 Nohwíí dawa idindláád zhiṉéégo, jįį zhiṉéégo ádaanoht’ee: doo tł’é’ zhiṉéégo da, doo chagołheeł zhiṉéégo ádaant’ee da.  
\v 6 Áí bighą haląą, doo da’iilwosh da le’, ła’ ádaat’eehíí k’ehgo, áídá’ daadéet’įįgo ídaa daagondząą le’.  
\v 7 Hadíí da’iłhoshíí tł’é’go da’iłhosh, hadíí bił nádaagodeyisíí tł’é’go bił nádaagodeyis.  
\v 8 Áídá’ néé, jįį zhiṉéégo daandliiníí, haląą, ídaa daagondząą le’, nohwi’odlą’ ła’íí nohwił’ijóóníí bésh nohwitíl naztąąhíí k’ehgo ádaagohiidle’ le’; hasdáhiikáhíí ndaahóndliihíí bésh ch’ahíí k’ehgo ádaagohiidle’ le’.  
\v 9 Nohwiniidaagodile’íí Bik’ehgo’ihi’ṉań doo nohwá hát’į́į́ da, áídá’ nohweBik’ehń Jesus Christ biláhyú hasdánkaahǵo nohwá ngon’ą́ą́,  
\v 10 Áń nohwá daztsąąhíí bighą daahin’ṉaa dagohíí nane’na’ ndi dabíí bił daagondlįį doleeł.  
\v 11 Áí bighą dayúweh nohwił daagozhǫ́ǫ́go ádaałinołzįgo hadag ádaałinołzį le’, iłk’idá’ ágádaanoht’eehíí k’ehgo.  
\v 12 Nohwik’ííyú, díínko nádaanohwohiikąąh, nohwitahyú nada’iziidíí nohweBik’ehń biláhyú nohwá nazįįgo nohwił ch’ídaago’aahíí daadinołsį le’;  
\v 13 Nada’iziidhíí bighą daadinołsįgo nohwił daanzhǫǫ le’. Nkegohen’ááníí nohwitahyú begoz’ąą le’.  
\v 14 Shik’ííyú, bił daagoyéhíí, nada’ohsiid daabiłdohṉii, bijíí doo nłdzil dahíí bidag yádaałti’, doo nłdzilgo nazįį dahíí bich’odaahṉii, ła’íí nṉee dawa bich’į’ nłt’éégo ádaanoht’ee, daanohwiłn’ṉii.  
\v 15 Dahadíń doo bik’ehyú ádaanohwizlaa dayúgo doo iké’déṉá ágánádaahdle’ da, áídá’ iłch’į’ nłt’éégo ádaanoht’ee, ła’íí nṉee dawa bich’į’ nłt’éégo ádaanoht’ee.  
\v 16 Dá nohwił daagozhǫ́ǫ́ ńt’éé le’.  
\v 17 Dá da’ohkąąh nt’éé le’.  
\v 18 Dawahá bighą ihédaanohsį: díí k’ehgo Bik’ehgo’ihi’ṉań nohwá hát’į́į́, Jesus Christ biláhyú.  
\v 19 Holy Spirit doo t’ąązhį’ daahonohtą’ da.  
\v 20 Bik’ehgo’ihi’ṉań binkááyú yałti’íí, yaa yádaałti’íí doo da’ílínégo baa natsídaahkees da.  
\v 21 Dawa ntsé bídaanohtáh; nłt’éégo ágot’eehíí nłdzilgo daahonohtą’.  
\v 22 Áídá’ doo bik’ehyú ágot’ee dahíí dawa bits’ą́’zhį’ ádaanoht’ee le’.  
\v 23 Bik’ehgo’ihi’ṉań, bits’ą́’dí’ iłch’į’gont’ééhíí, dabíí hadaanohwidóle’; nohwispirit‐híí, nohwiyi’siziiníí, nohwits’í biłgo dahot’éhé doo hagot’éégo nohwaa dahnagoz’ąą dago nohweBik’ehń Jesus Christ nádaałzhį’ Bik’ehgo’ihi’ṉań ádaanohwiłsį doleełgo nohwá oshkąąh.  
\v 24 Nohwíká ánṉiidń da’áṉííyú át’éhi nlįį, áń dawa łayile’.  
\v 25 Shik’ííyú, nohwá da’ohkąąh.  
\v 26 Nohwik’ííyú dawa daagodinołsįgo daahohts’ǫs le’.  
\v 27 NohweBik’ehń shinkááyú gádaanohwiłṉii, Díí naltsoosíí nohwik’ííyú, ínashood daanlíni, dawa bich’į’ daahohshíí.  
\v 28 NohweBik’ehń Jesus Christ biłgoch’oba’íí bee nohwich’į’ goz’ąą le’. Doleełgo at’éé.