\id 1TI - Apinayé NT -Brazil 2008 (DBL 2013) \h Wam Ximotre \toc1 Pawre kot Ximotre hwỳr kagà nẽ mẽnh \toc2 Wam Ximotre \toc3 1Xm \mt1 Wam Ximotre \mt2 Pawre kot Ximotre hwỳr kagà nẽ mẽnh \ip Pawre na pre kagàja nhĩpêx. Kêp Jejus nhỹ hã hkrajê jahkre ho pa xwỳnhjê hõ na pre. Nẽ Ximotre kêp Pawre ho ajuta ho hkôt pa xwỳnh na pre. Tã hpãnhã krĩ pê Epes kamã arĩk nẽ Tĩrtũm kapẽr o Jejus kôt hkwỳjê jahkre ho pa. Hãmri nhũm Pawre krĩ hõ kamã pa nẽ kagàja nhĩpêx nẽ hwỳr kumẽ. Nẽ kamã kãm mẽmoj tã karõ. Na pre ra Epes kamã mẽ hkwỳjaja Tĩrtũm kapẽr o hêx o mẽ ahkre ho pa nhũm Pawre mẽ harẽnh ma nẽ kagàja kamã Ximotre mã tanhmã mẽ harẽnh to. Nẽ kot Tĩrtũm kapẽr o Jejus kwỳjê jahkre mex xwỳnhjê xunhwỳr kaxyw kãm karõ. Nẽ Tĩrtũm kãm hprãm xà hkôt pix mã mẽ ahkre ho pa hã kãm karõ nẽ hwỳr kagà nẽ kumẽ. Nẽ kãm: \c 1 \p \v 1 Pa Ximotre? Xà amex? Ixpê Pawre na pa awỳr kagà nhĩpêx nẽ kumẽ. Ixte Jejus Kris nhỹ hã mẽ ahkre ho ixpa kaxyw na pre Mẽpapytàr xwỳnh Tĩrtũm mẽ Jejus Kris wa ixta nẽ ixãm. Jejus kamã na pu htem pajamak rãhã ho ri papa. \p \v 2 Nà ra ate ixkapẽr mar xà hkôt Jejus kôt amnhĩ xãm jakamã te apê ixkra pyràk Ximotre. Jakamã na pa hte ato Mẽpanhĩpêêxà maati Tĩrtũm mẽ panhõ Pahihti Jejus Kris wa hwỳr o ixpa nẽ ato wa hwỳr o: \p —Pa Tĩrtũm mẽ Pahihti wa. E Ximotre ho na pa war awỳr kaxyw. Kwa kêr ka wa kamã axukaprĩ nẽ kutã war anojarêt rãhã ho wa ri apa. Kot kaj wa ã ho mex anẽ nhũm war anhỹ hã hamakêtkati nẽ àmnhĩx pa ho pa. \p Anhỹr o na pa hte war ato kuwỳ \s1 Tĩrtũm kapẽr o mẽ ahkre xwỳnhjê jarẽnh \r Rõmãn 16.17; Wam Ximotre 6.3; Sikũn Ximotre 2.23; Xitre 1.5-16 \p \v 3 Nẽ na pu pre wa Epes kamã papa tã pika pê Masetõn wỳr panojarêt nẽ tee ri Epes kamã Tĩrtũm kapẽr ho hêx o mẽ ahkre xwỳnhjê kapẽr ma. Jakamã na pa pre amã: \p —E Ximotre kêr ka Masetõn wỳr ixkôt amõr kêt nẽ. Ãm jar Epes kamã arĩk nẽ ixwakre kamã Tĩrtũm kapẽr o mẽ hêx xwỳnhjê mã akapẽr nẽ ã mẽ hêx anhỹrja nê mẽ hkurê ho ri mẽ hkôt apa. \p Anhỹr o amã harẽ hãmri nẽ Epes kamã are nẽ ma Masetõn wỳr ahte mõ. \v 4 Mẽ hêx xwỳnhjaja amnepêm panhĩgêtjaja kot tanhmã amnhĩ nhĩpêx to nẽ tanhmã ujarẽnh toja nhũm htem mẽ kãm harẽnh pix o pa. Nẽ mẽ hixi piitã harẽnh o pa. Na htem ã amnhĩ krã hkôt hkwỳjê mã ujarẽnh anhỹr o pa. Jao axpẽn kwỳm ri mẽ ahkre nẽ mẽ hã axpẽn mã àkjêr o pa. à mẽ kot amnhĩ nhĩpêx anhỹr jao Tĩrtũm nhỹ hã kãm hprãm xà hkôt mẽ ahkre hkêt nẽ. Koja mẽhõ Tĩrtũm nhỹ hã kapẽr o mẽ ahkre hãmri nẽ amnhĩ kaxyw kãm hamaxpẽr tỳx pê tanhmã mẽ ahkre hto. Nom ixte amã mẽ harẽnh xwỳnhjaja Tĩrtũm nhỹ hã mẽ ahkre hkêt jakamã na pa pre inhnojarêt nẽ ã amã mẽ harẽnh anẽ nẽ mẽ kuri Epes kamã are. \p \v 5 Tã kêr ka arĩ mẽ ahkre ho ri mẽ hkôt apa Ximotre. Nẽ Kris kôt mẽ pahkwỳjê mã anẽ kê mẽ amnhĩ kaxyw Jejus kôt hamaxpẽr tỳx pê hamaxpẽr mex o pa. Jao tanhmã hamaxpẽr punuj to hkôt amnhĩ nhĩpêx kêt nẽ. Nẽ mẽ kãm anẽ kê mẽ te kãm amnhĩ tã ma pyràk o nhãm kãm mẽ hã ma ho pa. \v 6 Ixte amã mẽ hêx xwỳnh jarẽnh xwỳnhjaja na htem ã mẽ ahkre anhỹr kêt nẽ. Na htem htỳx ri amnhĩ krã hkôt tanhmã mẽ ahkre hto. \v 7 Tĩrtũm kot finat Mojes mã mẽmoj tã karõja mẽ kot mar tỳx ã amnhĩ kamnhĩx nẽ ho mẽ ahkre hprãm tã no ãm hprĩ hã mar kêt nẽ htỳx ri ho mẽ ahkre ho pa. \v 8 Tĩrtũm kot Mojes mã mẽmoj tã karõja mex. Mẽ kot mar nẽ hkôt amnhĩ nhĩpêx o pa kaxyw na pre. \v 9 No na pre mẽ kot tãm amnhĩ nhĩpêx xwỳnhjê mã ã hã karõ anhỹr kêt nẽ. Ãm mẽ kot amnhĩ tomnuj xwỳnhjê mã na pre hã karõ. \li1 Mẽ kot mẽ õ pahi kapẽr mar kêt xwỳnhjê mã. \li1 Nẽ mẽ kot Tĩrtũm kapẽr nhĩrôp kuhê ho mẽ pa xwỳnhjê mã. \li1 Nẽ Tĩrtũm ã mẽ hpijaàm kêt xwỳnhjê mã. \li1 Nẽ mẽ kot mẽ hipêêxà nẽ mẽ katorxà hpar xwỳnhjê mã. \li1 \v 10 Nẽ mẽ hprõ kuhpa hã nhãm mẽnijê ho amnhĩkati xwỳnhjê mã. \li1 Nẽ mẽ mjên kuhpa hã nhãm mẽmyjê ho amnhĩkati xwỳnhjê mã. \li1 Nẽ mẽmyjaja kot mẽnijê kuhpa hã kãm amnhĩ kwỳ myjê hkĩnh nẽ mẽ ho amnhĩkati xwỳnhjê mã. \li1 Nẽ mẽnijaja kot mẽmyjê kuhpa hã kãm amnhĩ kwỳ nijê hkĩnh nẽ mẽ ho amnhĩkati xwỳnhjê mã. \li1 Nẽ mẽ kot mẽmoj to àhkĩnh nẽ nhãm mẽ kãm ho wẽnê o mẽ pa xwỳnhjê mã. \li1 Nẽ ri mẽ hêx o mẽ pa xwỳnhjê mã. \m à mẽ kot Tĩrtũm kapẽr kwỳm ri amnhĩ nhĩpêx anhỹr o mẽ pa xwỳnh piitã mẽ kaxyw na pre Mojes mã mẽmojta ã karõ. Mẽ kãm Jejus prãm kêt xwỳnhjê mã. Mẽ kot mar nẽ tãm amnhĩ nhĩpêx kaxyw. \v 11 Tã pa na pa hte Pahihti kot tanhmã mẽ panê amnhĩ nhĩpêx to hã harẽnh o ri mẽ hkôt ixpa. Ja kaxyw na pre Tĩrtũm ixãm. Tĩrtũmja mex o mex. Tãm na pre ja kaxyw ixãm. \s1 Tanhmã Pahihti Jejus Kris kot Pawre ho mex to hã harẽnh \r Atre 26.9-18 \p \v 12 Nẽ Pahihti Jejus Kris na hte ixto mex rãhã ho pa. Na hte tanhmã ixto pa ỹ hã mẽ piitã mẽ kãm tanhmã kot mẽ panê amnhĩ nhĩpêx to hã harẽnh o ri mẽ hkôt ixpa. Na pre ixte ã amnhĩ nhĩpêx anhỹrja kukamã inhmã ixàpênh ã karõ nẽ inhmã: \p —E ate amnhĩ kaxyw ixkôt ajamaxpẽr mex jakamã kêr ka ma mẽ piitã mẽ hkôt ri mẽ kãm ixkapẽr jarẽnh o ri apa. Anẽ. \p \v 13 Nom amnepêm na pa pre hkôt ijamaxpẽr kêt nẽ. Ãm axtem nẽ haprỳ rũnh nẽ ho ixkapẽr punuj o ri ixpa. Nẽ hkwỳjê ho ixkrihkrit nẽ mẽ haprỳ nẽ mẽ htak. Nom kormã amnhĩ kaxyw Kris kôt ijamaxpẽr kêt jakamã ixtỳx ã mẽ hipêx anhỹr o ixpa nhũm Pahihti ja hã ixpumu nẽ ixkamã ukaprĩ nẽ mẽ hã tanhmã ixto hkêt nẽ. \v 14 Nẽ kãm ijapê xàj mẽmoj to ixkutã nojarêt rãhã ho pa nẽ tanhmã ixkrã hto pa ra amnhĩ kaxyw hkôt ijamaxpẽr nẽ hkôt amnhĩ xãm. Hãmri nẽ kukwak ri ra inhmã hkwỳjê hkĩnh nẽ hpãnhã mẽ ho mex o ri mẽ hkôt ixpa. \p \v 15 Nẽ Jejus Kris ra wrỳk nẽ mẽ pahte amnhĩ tomnuj piitã hpãnhã amnhĩrer kaxyw mẽ panê htyk ã harẽnhja na pa hte harẽnh o ri ixpa. à kot amnhĩ nhĩpêx anhỹrja na mex o mex. Kê mẽ piitã kuma nẽ hã nohtỳx rãhã ho pa. \p Kormã ixte hkôt amnhĩ xãm kêt ri na pa pre amnhĩ tomnuj tỳx kumrẽx o mẽ piitã mẽ hakrenh \v 16 nhũm Tĩrtũm ixpumu nẽ ixkamã ukaprĩ nẽ. Hãmri nẽ amnhĩ kaxyw ixãm. Mẽ piitã mẽ kot ja hã ixpumunh nẽ axpẽn mã ã ijarẽnh anhỹr kaxyw. Nẽ ijarẽnh o: \p —Kwa Pawre na pre amnhĩ tomnuj tỳx kumrẽx o pa nhũm Jejus Kris ja hã omu nẽ kamã gryk tokyx anhỹr kêt nẽ. Na pre tanhmã hkrã hto nhũm ra tãm amnhĩ nhĩpêx o pa. Kwa pu mẽ uràk nẽ amnhĩ kaxyw Jejus kôt pajamaxpẽr nẽ hkôt amnhĩ xunhwỳ. Kêr pu mẽ Pawre pyrà nẽ nhỹrmã Tĩrtũm mẽ Kraja wa kuri pamex nẽ pahtĩr tũm nẽ papa ho papa. \p Anhỹr o axpẽn mã ijarẽnh nẽ ixpyrà nẽ Jejus kôt amnhĩ xunhwỳr kaxyw na pre Tĩrtũm ã ixto mex anẽ. \v 17 Jakamã na pa hte kãm amnhĩ jarẽnh kaxyw nẽ kãm: \p —Pa Tĩrtũm? Nà kapxipix apê Pahi Maati. Nẽ arãhã ho arãhã nẽ amex o amex. Mẽ ixte inhno ho aa apumunh kêt tã kapxipix apê Mẽinhĩpêêxà maati. Tã koja nhỹrmã mẽ piitã ã amã amex o amex ã ajarẽnh anhỹr o pa. Anẽ. \s1 Ximotre kot tanhmã Epes nhõ xwỳnhjê jahkre hto hã kãm karõ \r Wam Korĩt 5.1-5 \p \v 18 Nẽ te apê ixkra pyràk Ximotre. Tã kot paj mẽmoj tã amã karõ ka inhma nẽ inhmar tỳx nẽ. Nà Pahihti Jejus mã ate tanhmã amnhĩ nhĩpêx to ho apa kaxyw na pa prem axãm nhũm Tĩrtũm nhỹ hã kapẽr o mẽ pa xwỳnhjaja axàpênh kukamã amã kapẽr nẽ amã: \p —E ate ma mẽ kãm Pahihti Jejus jarẽnh o apa kaxyw Tĩrtũm kot axãm jakamã kêr ka ã amnhĩ nhĩpêx anhỹr o ri mẽ hkôt apa. Anẽ. \p Tã kot paj ijaxwỳja kagàja kamã amã ixkapẽr nẽ mẽmoj tã amã karõ. Ka mar tỳx nẽ hkôt amnhĩ nhĩpêx mex pê Tĩrtũm mã amnhĩ nhĩpêx mex o ri apa. Jao aprĩ hã mẽ kãm tanhmã Jejus jarẽnh to ho ri mẽ hkôt apa. \v 19 Nẽ amnhĩ kaxyw Jejus mã ajamaxpẽr mex nẽ. Nẽ mẽmoj punuj pumu nẽ amã ho anhỹr prãm tã Jejus nhỹ hã nê amnhĩ to htỳx nẽ ho anhỹr kêt nẽ. Jao tãm amnhĩ nhĩpêx ã amnhĩ pumunh mex o ri apa. Nom kot kaj ja nê amnhĩ to htỳx kêt nẽ tanhmã amnhĩ tomnuj to hãmri nẽ te ate Pahihti Jejus kaga pyràk. Na pre pahkwỳjaja ã amnhĩ nhĩpêx anhỹr o hkaga nẽ axte kãm hamaxpẽr kêt nẽ. \v 20 Imẽnew mẽ Aresãnja na pre wa ã amnhĩ nhĩpêx anẽ nẽ tanhmã Tĩrtũm o kapẽr punuj to. Mỳrapê na pa pre Satanasti nhĩhkram wa haxà. Kot tanhmã wa ho nhũm wa kot tee ri amnhĩ tomnujta ã amnhĩ pumunh nẽ tokyx tãm amnhĩ nhĩpêx nẽ axte ã amnhĩ nhĩpêx anhỹr kêt kaxyw. \c 2 \s1 Tanhmã mẽ pahte Tĩrtũm mã amnhĩ jarẽnh to hã mẽ pamã karõ \r Rukre 11.2-4; Atre 10.34-35; Epes 6.18 \p \v 1 E kot paj hpãnhã tanhmã mẽ pahte Tĩrtũm mã amnhĩ jarẽnh to hã amã karõ Ximotre. Ka inhma nẽ ixô ri ho mẽ pahkwỳjê jahkre ho ri mẽ hkôt apa. E ja kumrẽx kot paj mẽ kaxyw amã hã karõ. Kêr ka mẽ piitã mẽ ho Tĩrtũm wỳr ho ri pa. Nẽ kãm mẽ harẽ nẽ mẽ kaxyw mẽmoj tã axàhwỳr o ri apa. Kêr kê ama nẽ tanhmã mẽ ho mex to. Kê mẽ amnhĩ tã omu nẽ ã kãm kapẽr anẽ nẽ kãm: \p —Pa Tĩrtũm? Nà ãm hãmri na ka ã mẽ ixto mex anẽ. Amex o amex. Anẽ. \p \v 2 Nẽ mẽ kãm anẽ kê mẽ õ pahi nẽ mẽ ho amnhĩptàr xwỳnh piitã mẽ ho ahwỳr o pa ho: \p —Pa Tĩrtũm? Kwa kêr ka mẽ inhõ pahi mẽ mẽ kot mẽ ixto amnhĩptàr xwỳnh piitã tanhmã mẽ ho kê mẽ ixto mex o pa. Kêr pa mẽ ijamakêtkati nẽ ixàmnhĩx ixpa pê amã tanhmã amnhĩ nhĩpêx to ho ri ixpa. Nẽ ixàmnhĩx mẽ hkôt tãm amnhĩ nhĩpêx. Anẽ. \p \v 3 Kot puj mẽ ã mẽ ho mẽ papytàr xwỳnh Tĩrtũmja wỳr o papa anẽ nhũm mẽ pama nhũm ja kãm mex nẽ. \p E kêr ka ã mẽ kãm ja hã karõ anẽ Ximotre. \s1 Tĩrtũm kãm mẽmoj prãm ã harẽnh \r Sikũn Pêtre 3.9 \p \v 4 Nẽ mẽ piitã mẽ kot kapẽr mar nẽ amnhĩ kaxyw Jejus kôt hamaxpẽr nẽ hkôt amnhĩ xunhwỳrja na Tĩrtũm kãm hprãm. \p \v 5 Ja kaxyw na pre mẽ pahwỳr Kra Jejus mẽ nhũm man mẽ pahwỳr wrỳ. Tĩrtũmja tapxipix na kêp Mẽpahpãm. Nẽ Kra Jejusja tapxipix na kot Tĩrtũm mã tãm mẽ paxunhwỳr mã xwỳnh. Ja kaxyw na pre amnhĩ grônh kôt wrỳ mẽ pahpyrà nẽ ĩ ho ĩ nẽ kato. \p \v 6 Hãmri nẽ gaa nẽ àptàr hãmri nẽ mẽ pahpiitã mẽ panê ty. Jao Tĩrtũm mã mẽ pahte amnhĩ tomnuj piitã hpãnhã amnhĩrer pa. Tã mẽ pahpiitã mẽ pahte kot ã amnhĩ nhĩpêx anhỹr ã harẽnh mar nẽ tokyx hkôt amnhĩ xunhwỳrja na Tĩrtũm kãm hprãm. \p \v 7 Ja kaxyw na pre ixãm. Ixte Ijaew kêt xwỳnhjê mã Tĩrtũm kapẽr jarẽnh o ri mẽ hkôt ixpa kaxyw. Nẽ Jejus nhỹ hã tanhmã mẽ kãm ixkapẽr to ho ri ixpa kaxyw. Nẽ tanhmã kot mẽ panê amnhĩ nhĩpêx to hã harẽnh kaxyw. Ãm hãmri na pa ã amnhĩ jarẽnh anẽ. Ixêx kêt. Na pa hte Ijaew kêt xwỳnhjê hkôt ixpa nẽ ã mẽ kãm ixkapẽr anẽ nẽ mẽ kãm: \p —E mẽ ate Tĩrtũm Kra Jejus kôt amnhĩ xunhwỳrja na Tĩrtũm kãm hprãm. Jakamã kwa mẽ tokyx amnhĩ kaxyw hkôt ajamaxpẽr nẽ hkôt amnhĩ xunhwỳ. Anẽ. \s1 Ikrêsti kamã tanhmã mẽ pahte amnhĩ nhĩpêx to hã mẽ pamã karõ \p \v 8 Nẽ kot kaj mẽ tõhã Tĩrtũm kapẽr mar kaxyw axpẽn wỳr akuprõ. Hãmri nẽ Tĩrtũm mã amnhĩ jarẽ nom kêr ka mẽ mẽmoj tã axpẽn kamã agryk kamã kãm amnhĩ jarẽnh kêt nẽ. Rỳ mẽmoj tã axpẽn mã axàkjêr kamã kãm amnhĩ jarẽnh kêt nẽ. Ãm tãm mẽ ajamaxpẽr pix o kãm amnhĩ jarẽ. Nẽ tãm amnhĩ nhĩpêx kamã kãm amnhĩ jarẽ. Ja na inhmã hprãm. Tã kêr ka ã Epes nhõ xwỳnhjê mã ja hã akarõ anẽ Ximotre. \s1 Mẽnijaja kot tanhmã amnhĩ nhĩpêx to kaxyw mẽ hã kãm karõ \r Wam Korĩt 14.34; Epes 5.22; Xitre 2.3; Wam Pêtre 3.1-7 \p \v 9 Nẽ kot paj hpãnhã Kris kôt mẽ pahtõxjaja tanhmã kot amnhĩ nhĩpêx to hã mẽ kaxyw amã karõ ka inhma. Nà mẽmyjaja kot mẽ omunh nẽ kãm mẽ hkĩnh prãm xàj kê mẽ htỳx ri mẽ noo mã tanhmã amnhĩ nhĩpêx to hkêt nẽ. Nẽ ja prãm xàj tanhmã ê jagjênh to hkêt nẽ rỳ tanhmã ri mrar to hkêt nẽ. Rỳ mẽ kãm mẽ hkĩnh prãm xàj õkrexê mex jagjênh rỳ mẽ ĩhkra kamã kàx mex jagjênh nẽ ri hã mẽ hkôt pa kêt nẽ. Rỳ ja kaxyw tanhmã ri amnhĩ kĩ jaxwỳr to nẽ ri hã mẽ hkôt pa kêt nẽ. Rỳ mẽ ê mex jagjê nẽ mẽ noo mã htỳx ri hpijaàm kêt o pa hkêt nẽ. Kê mẽmyjaja kãm mẽ hkĩnh prãm xàj ã htỳx ri amnhĩ nhĩpêx anhỹr o pa hkêt nẽ. \v 10 Mẽ kãm anẽ kê mẽ kãm Tĩrtũm mãn kĩnh xàj mẽ piitã mẽ kutã mẽmoj to nojarêt o pa. \p \v 11 Nẽ mẽ kãm anẽ kê mẽ Tĩrtũm kapẽr mar kaxyw mẽ pikuprõnh xà hwỳr agjê nẽ akryk Tĩrtũm kapẽr mar o hkrĩ nẽ htỳx ri axpẽn mã kapẽr o hkrĩ kêt nẽ. \p \v 12 Nẽ kê mẽ ikrêsti kamã Tĩrtũm kapẽr o mẽmyjê jahkre hkêt nẽ. Rỳ kamã mẽmoj tã tanhmã mẽ kãm karõ hto hkêt nẽ. Ãm akryk Tĩrtũm kapẽr mar o hkrĩ. \v 13 Mẽmo mỳrapê koja mẽ ã amnhĩ nhĩpêx anẽ? Nà na pre Tĩrtũm my kot wa finat Atãwja kumrẽx nhĩpêx nẽ kormã hprõ Ewa o hapu nẽ hipêx. \v 14 Nẽ Atãwja na pre kagã kapẽr mar nẽ hkôt amnhĩ nhĩpêx kêt nẽ. Prõ na pre mar xà hkôt Tĩrtũm kapẽr nhĩrôp xa nẽ tanhmã amnhĩ tomnuj to. \v 15 Mỳrapê na htem mẽnijaja hpijagri ho hikwỹ nhũm mẽ hkrajaja à htỳx kãm hapôj. Tã nom koja mẽ Jejus kôt amnhĩ xunhwỳ nẽ ã ixte mẽ kaxyw amã mẽmoj tã karõ xà hkôt amnhĩ nhĩpêx hãmri nẽ nhỹrmã mex kumrẽx nẽ htĩr tũm nẽ pa ho pa. E kêr ka ã mẽnijê mã mẽmoj tã karõ anẽ Ximotre. \c 3 \s1 Pastô kot tanhmã amnhĩ nhĩpêx to kaxyw mẽ hã kãm karõ \r Xitre 1.5-9 \p \v 1 E kot paj hpãnhã tanhmã pastô jarẽnh to. Koja mẽhõ kãm kêp Kris kwỳjê nhõ pastô nẽ Tĩrtũm kapẽr o mẽ ahkre hprãm nẽ ãm hãmri ã hamaxpẽr anẽ. Ja mex. \v 2 Jakamã koja mẽhõ kãm kêp pastô hprãm hãmri nẽ ã amnhĩ nhĩpêx anhỹr o apa. \li1 Koja mẽ piitã mẽ noo mã tãm ri amnhĩ nhĩpêx. \li1 Nẽ hprõ pix tãnopxar o pa. \li1 Nẽ mẽmoj punuj kutã amnhĩ to htỳx nẽ. \li1 Nẽ tãm hamaxpẽr. \li1 Nẽ àmnhĩx amnhĩ wỳr mẽ piitã mẽ kuwỳ. \li1 Nẽ Tĩrtũm kapẽr o mẽ ahkre mex nẽ. \li1 \v 3 No kê mẽ kagôxỳhti japrôr nẽ ho pipãnh o pa hkêt nẽ. \li1 Nẽ àhkurê ho pa hkêt nẽ. \li1 Nẽ mẽ piitã mẽ kamã ukaprĩ ho ri mẽ hkôt pa. Jao mẽ kutã nojarêt rãhã ho pa. \li1 Nẽ amnhĩm kàxpore rax o pikuprõnh prãm xàj tanhmã amnhĩ nhĩpêx to hkêt nẽ. \li1 \v 4-5 Nẽ hkrajê jahkre mex o pa nhũm mẽ kapẽr ma nẽ hkôt amnhĩ nhĩpêx. Nẽ hã hpijaàm kãm tãm amnhĩ nhĩpêx. \li2 Koja mẽ hkrajê jahkre mex kêt nẽ hãmri nẽ mããnẽn Kris kwỳjê jahkre mex kêt nẽ. Jakamã nhũm hkrajê mẽ Kris kwỳjaja tãm amnhĩ nhĩpêx kêt nẽ. \li1 \v 6-7 Nẽ kê mẽ kot Jejus kôt amnhĩ xunhwỳr kêt xwỳnhjê noo mã tãm amnhĩ nhĩpêx rãhã ho pa. \li2 Mẽ kot ja hã mẽ omunh nẽ mẽ hã hpijaàm o pa kaxyw. Nom koja mẽ tanhmã amnhĩ tomnuj to nhũm mẽ tee ri ja hã mẽ omu nẽ mẽ ho kapẽr punuj nẽ. Satanasti kãm hprãm xà hkôt. \li1 Nẽ kê mẽ kot Kris kôt amnhĩ xunhwỳr nyw xwỳnhjaja kêp pastô hkêt nẽ. \li2 Koja mẽ kêp pastô hãmri nẽ mẽmo arĩgro hã tanhmã hamaxpẽr to nẽ amnhĩ to rax prãm xàj tanhmã amnhĩ to jarkrar to ho pa. Hãmri nhũm Tĩrtũm tee ri ja hã omu nẽ te kot Satanasti nhĩpêx pyràk o hipêx nẽ tanhmã homnuj to. Ja pymaj kê mẽ kot Kris kôt amnhĩ xunhwỳr nyw xwỳnhjaja kêp pastô hkêt nẽ. \m E pastô na hte ã amnhĩ nhĩpêx anhỹr o pa kamã Jejus kwỳjê jahkre nẽ tanhmã mẽ ho ajuta hto ho mẽ hkôt pa Ximotre. \s1 Mẽ kot Kris kôt hkwỳjê ho ajuta xwỳnhjê kaxyw mẽ hã kãm karõ \r Atre 6.1 \p \v 8 Nẽ kot paj hpãnhã amã mẽ kot Kris kôt hkwỳjê ho ajuta xwỳnhjê jarẽ ka inhma Ximotre. Nà koja mẽhõ kãm Kris kôt hkwỳjê ho ajuta hprãm hã koja ã amnhĩ nhĩpêx anhỹr o pa. \li1 Koja mẽ htỳx ri mẽmoj tã mẽ kãm hpẽr o pikẽnh o pa hkêt nẽ. \li1 Nẽ tanhmã mẽmoj to hêx to ho pa hkêt nẽ. \li1 Nẽ kagôxỳhti japrôr nẽ ho pipãnh o pa hkêt nẽ. \li1 Nẽ amnhĩm kàxpore ho pikuprõnh nẽ ho rax prãm xàj tanhmã amnhĩ nhĩpêx to hkêt nẽ. \li1 \v 9 Nẽ kê Tĩrtũm kapẽr piitã hkôt hamaxpẽr o pa. Ra Tĩrtũm kot mẽ pamã kapẽr piitã ho amnhĩrĩt jakamã koja Kris kôt hkwỳjê ho ajuta xwỳnhjaja kapẽr piitã hkôt hamaxpẽr pê hkôt amnhĩ nhĩpêx mex rãhã ho pa. \li1 \v 10-13 Nẽ kê mẽ amnhĩ prõ pix tãnopxar o pa. \li1 Nẽ pastô pyrà nẽ mẽ hkrajê jahkre mex nhũm mẽ hkôt ri amnhĩ nhĩpêx mex o pa. \li1 Nẽ kê mẽ hprõjaja mjên pyrà nẽ mẽ piitã mẽ noo mã tãm ri amnhĩ nhĩpêx. \li1 Nẽ hkwỳjê ho kapẽr rỳ mẽ axpẽn jakwa kamã ri axpẽn mã mẽ hixi ho rêr o pa hkêt nẽ. \li1 Nẽ mjên pyrà nẽ mẽmoj punuj kutã amnhĩ to htỳx o ri pa. Nẽ amnhĩ to mex rãhã nẽ. \m E koja mẽhõ kãm Kris kwỳjê ho ajuta ho pa hprãm hã koja ã amnhĩ nhĩpêx anhỹr o pa. Nom kêr ka mẽ kot mẽ ho ajuta kaxyw mẽ unhwỳr tokyx anhỹr kêt nẽ Ximotre. Taxy mẽ kamã ama nẽ aprĩ hã mẽ kot ri tanhmã amnhĩ nhĩpêx to hã mẽ omu mãn. Hãmri nhũm mẽ piitã mẽ mex ã mẽ harẽ ka mẽ hã mẽ ama nẽ rĩ kormã mẽ kot mẽ ho ajuta ho pa kaxyw mẽ unhwỳ. Hãmri nhũm mẽ amnhĩ tã omu nẽ axpẽn mã mex ã harẽ. Nẽ amnhĩ kaxyw Jejus Kris mã hamaxpẽr mex o pa hã mẽ omu nẽ mẽ hã hpijaàm o pa. \s1 Pawre kot Ximotre mã amnhĩ jarẽnh \p \v 14 Nẽ inhmã awỳr inhmõr nẽ apumunh prãm Ximotre. Nom kot pa amnhĩ kukamã ã mẽmoj tã amã karõ nẽ hã kagà anẽ. \v 15 Kêr pa tokyx awỳr inhmõr kêt japêr ka ixte amã mẽmoj ã kagàta kamã harẽ nẽ ixkutêp ho mẽ ahkre ho ri apa. Mẽ kot mar nẽ hprĩ hã mẽ õ pastô nẽ mẽ kot mẽ ho ajuta ho mẽ pa xwỳnhjaja kot tanhmã amnhĩ nhĩpêx to hã mẽ harẽnh mar kaxyw. \p Mẽ pahpê Kris kwỳjaja mẽ pahpê Tĩrtũm kra jakamã na pu htem kapẽr kôt ri amnhĩ nhĩpêx nẽ pakatàt kôt mẽ piitã mẽ kãm pakapẽr o papa. Jao tanhmã mẽ kãm Jejus Kris jarẽnh to ho ri papa. \s1 Pawre kot Jejus mex o mex ã mẽ grer jarẽnh \p \v 16 Nẽ Jejusja mex o mex. Amnepêm kormã mẽ pahte harẽnh mar kêt tã pu prem harẽnh ma hãmri nẽ mex o mex ã pagrer o papa. Nẽ pagrer o: \q1 Kris kêp Mẽpahpãm tã na pre mẽ pahwỳr wrỳ nẽ mẽ pahpyrà nẽ ĩ ho ĩ nẽ kato. \q1 Nhũm pre Tĩrtũm Karõja mex o mex ã harẽ. \q1 Nhũm Tĩrtũm kapẽr o mẽ wrỳk xwỳnhjaja omunh o pa. \q1 Nhũm ahpỹnhã pika piitã hwỳr tanhmã kot mẽ panê amnhĩ nhĩpêx to hã harẽnhja anhgrà. \q1 Nhũm hte mẽ hkwỳjaja harẽnh ma nẽ amnhĩ kaxyw hkôt hamaxpẽr nẽ hkôt amnhĩ xunhwỳ. \q1 Tã nhũm pika kamã àpênh jatur xàm kumẽ nhũm Tĩrtũm akupỹm amnhĩ wỳr ho api. \m Na pu htem ã Jejus mex o mex ã pagrer anẽ. \c 4 \s1 Mẽ kot Tĩrtũm kapẽr kwỳm ri tanhmã Kris kwỳjê jahkre hto xwỳnhjê jarẽnh \r Matêwre 24.4-13; Korosẽ 2.16-19; Sikũn Ximotre 3.1-9; Sikũn Pêtre 2.1-3; Jutre 3-16 \p \v 1 Nẽ nhỹrmã Jejus akupỹn mẽ pahwỳr wrỳk kaxyw koja pika nhõ xwỳnh kwỳjaja ma hkwỳjê mã tanhmã Tĩrtũm kapẽr o hêx to ho pa. Na pre Tĩrtũm Karõ hprĩ hã mẽ hkukamã tanhmã mẽ harẽnh to. Koja xep Satanasti hkwỳjaja Jejus kwỳjê hwỳr mra nẽ hêx rom tanhmã mẽ kãm kapẽr to. Satanasti nhỹ hã mẽ kãm hêx o pa nhũm mẽ hkwỳjaja mẽ kuma nẽ mẽ hkôt hamaxpẽr nẽ Jejus kaga. à koja mẽ Jejus akupỹn mẽ pahwỳr wrỳk kukamã amnhĩ nhĩpêx anẽ. \p \v 2 Nẽ Satanasti nhỹ hã mẽ kãm mẽmoj to hêx xwỳnhjaja ãm Satanasti pix mar o pa jakamã koja mẽ hamaxpẽr mex kêt nẽ. Koja mẽ mẽmoj punuj pumu nẽ htỳx mex ã hkamnhĩx. \v 3 Tã koja mẽ Tĩrtũm kapẽr kwỳm ri ã Jejus kwỳjê mã hêx ho pa anẽ nẽ mẽ kãm: \p —Kwa kêr ka mẽ axpẽn mã ri mẽ rer o apa hkêt nẽ. Tĩrtũm kãm ja prãm kêt. Ãm ahte ri mẽ papaja na kãm hprãm. Anẽ. \p Nẽ mẽ kot mẽmoj mex kur ã mẽ omu nẽ nê mẽ kãm kapẽr nẽ mẽ kãm: \p —Kwa na htem ata hkur kêt nẽ. Tĩrtũm pê omnuj kênã kot ka kêt ri aku. \p Anhỹr o koja mẽ kãm kapẽr o pa. \v 4 Nom Tĩrtũm na pre mẽ pamã mẽ apkur xà piitã ho kato. Mẽ paxàmnhĩx mẽ pahte piitã hkur o papa kaxyw. Jakamã mẽ pahpê hkrajaja na pu htem mẽmoj kaga hkêt nẽ. Na pu htem mẽmoj kur kaxyw nẽ Tĩrtũm mã harẽ hãmri nẽ paxàmnhĩx kuku. \v 5 Tĩrtũm kot mẽ paxàpkur xà piitã mex ã harẽnh jakamã na pu htem kãm harẽnh pê paxàmnhĩx piitã hkur o papa. \s1 Pawre kot mẽmoj tã Ximotre mã karõ \r Sikũn Ximotre 1.6-14; Xitre 2.1-8 \p \v 6 E Ximotre. Ixte mẽmoj tã amã karõta kêr ka ho Kris kôt pahkwỳjê jahkre mex o ri mẽ hkôt apa. Kot kaj ã mẽ ahkre anhỹr jao ra Jejus Kris mã axàpênh mex nẽ. Na ka pre harẽnh ma nẽ hkôt amnhĩ xãm hãmri nẽ hkôt amnhĩ nhĩpêx mex nẽ. Tã kêr ka arĩ hkôt amnhĩ nhĩpêx mex rãhã kê mẽ piitã ja hã apumu. \p \v 7 Nẽ mẽ ujarẽnhja kot paj tanhmã amã hã karõ hto. Mẽ panhĩgêt xujarẽnh kamã mo Tĩrtũm jarẽnh? Amrakati kumrẽx. Jakamã kêr ka mẽ hkôt ajamaxpẽr o ri apa hkêt nẽ. Ãm Tĩrtũm kapẽr kôt pix mã ajamaxpẽr tỳx rãhã ho ri apa. Tĩrtũm kapẽrja ãm hãmri na. \p \v 8 Nẽ na htem amnhĩ karo hprãm xàj tanhmã amnhĩ karo hto ho pa. Ja mex. Tanhmã kute hkêt. Na htem tanhmã amnhĩ karo hto nẽ gaa nẽ ra hkarore nẽ pa. No kêt mẽ kot Tĩrtũm kapẽr kôt ri amnhĩ nhĩpêx o paja na mex o mẽ hkarota jakre. Na htem Tĩrtũm kapẽr kôt ri amnhĩ nhĩpêx hãmri nẽ mex nẽ hkĩnh nẽ pa ho pa. Hãmri nẽ nhỹrmã kaxkwa kamã Tĩrtũm mẽ Kra Jejus wa kuri mex nẽ htĩr tũm nẽ pa ho pa. Ja na mex o mex. \v 9 ãm hãmri ixte amã ja jarẽnh jakamã kwa kêr ka ja hã anohtỳx nẽ ri ho apa Ximotre. \p \v 10 Nẽ Tĩrtũmja rãhã ho rãhã. Tã na pu pre amnhĩ kaxyw Kra Jejus kôt pajamaxpẽr nẽ hkôt amnhĩ xãm nhũm Tĩrtũm pahto hkra. Kãm mẽ piitã mẽ ho hkra hprãm jakamã na htem pahpyrà nẽ amnhĩ kaxyw Kra hkôt hamaxpẽr nẽ hkôt amnhĩ xunhwỳ nhũm amnhĩ tã mẽ omunh xà hkôt mẽ ho hkra. Ja kaxyw na pu htem mẽ piitã mẽ kãm Jejus kot tanhmã mẽ panê amnhĩ nhĩpêx to hã harẽnh rãhã o ri mẽ hkôt papa. Jao Tĩrtũm mã paxàpênh mex nẽ. \p \v 11 E kêr ka ã ja ho pahkwỳjê jahkre anhỹr ho ri mẽ hkôt apa. Mẽ kot amar nẽ akapẽr kôt amnhĩ nhĩpêx mex ho pa kaxyw. \p \v 12 Nẽ kormã anyw tã kêr ka mẽ piitã mẽ noo mã tãm ri akapẽr nẽ tãm amnhĩ nhĩpêx o apa. Mẽ kot Jejus ã tanhmã ato htã arĩ amnhĩ kaxyw kãm ajamaxpẽr tỳx nẽ. Nẽ mẽ piitã mẽ kutã anojarêt nẽ ajamaxpẽr mex pix o ri apa. Kot kaj kormã anyw tã ã mẽ noo mã amnhĩ nhĩpêx anẽ nhũm mẽ hã apumu nẽ kãm akapẽr mar prãm nẽ. Anyw ã apumunh tã kãm akapẽr mar prãm nẽ. \p \v 13 Nẽ kêr ka mẽ ate Tĩrtũm kapẽr mar kaxyw axpẽn wỳr akuprõ ka arĩ ixkutêp mẽ kãm Tĩrtũm kapẽr tũm ã kagà kamã akapẽr rãhã ho apa. Nẽ aprĩ hã tanhmã ho mẽ ahkre hto nẽ ho mẽ ahkre mex nẽ Ximotre. \p \v 14-15 E kêr ka ã amnhĩ nhĩpêx anhỹr o ri mẽ hkôt apa nẽ amã ho anhỹr kaga hkêt nẽ. Mẽ piitã mẽ kot ate Jejus mã amnhĩ nhĩpêx mex o amõr ã apumunh kaxyw. Kormã ate mẽ kãm Jejus jarẽnh o apa hkêt ri na pre pastô nhỹ hã mẽ kapẽr xwỳnhjaja ate Jejus mã tanhmã amnhĩ nhĩpêx to ho apa kaxyw axãm. Hãmri nẽ anhĩmõk ã mẽ ĩhkra jaxwỳ nẽ axàpênh kukamã tanhmã ajarẽnh to nẽ ato Tĩrtũm wỳ. Hãmri nhũm ate mẽ kãm kapẽr jarẽnh o ri apa kaxyw amã ajamaxpẽr o hihtỳx. Tã kêr ka ỹ hã ã kãm amnhĩ nhĩpêx anhỹr rãhã ho ri apa. \p \v 16 Nẽ kwa kêr ka amnhĩ pumunh mex nẽ Ximotre. Jao tãm ri amnhĩ nhĩpêx nẽ akatàt kôt Tĩrtũm kapẽr o mẽ ahkre ho ri mẽ hkôt apa. Kot kaj ã amnhĩ nhĩpêx anẽ hãmri nhũm mẽ ama nẽ apyrà nẽ Jejus kôt amnhĩ xunhwỳ. Hãmri nẽ pahpyrà nẽ nhỹrmã Tĩrtũm wa kuri htĩr tũm nẽ pa ho pa. \c 5 \s1 Tanhmã mẽ pahte Kris kôt mẽ pahkwỳjê nhĩpêx to kaxyw mẽ pamã karõ \r Sikũn Ximotre 2.24-25 \p \v 1-2 E kot paj hpãnhã Kris kôt pahkwỳjê hõ kot tanhmã amnhĩ tomnuj to nhũm ate tanhmã ja nê kãm akapẽr to hã amã karõ. \p Nà koja mẽhõ tanhmã ri amnhĩ tomnuj to ka harẽnh ma hãmri nẽ ma hwỳr tẽ nẽ ja nê tanhmã kãm akapẽr to. Nom kêr ka kãm akapẽr mã agêt kêt nẽ. \q1 Koja mẽwejjê õ tanhmã amnhĩ tomnuj to ka te kêp anhĩpêêxà rỳ akatorxà pyràk o kãm akapẽr. Jao hã apijaàm o tanhmã kãm akapẽr to. \q1 Rỳ koja apyrà nẽ mẽ nywjê hõ tanhmã amnhĩ tomnuj to ka te kêp atõ pyràk o kãm akapẽr. \q1 Rỳ mẽnijê nyw õ amnhĩ tomnuj japêr ka te kêp atõx pyràk o kãm akapẽr. Jao hã apijaàm o kot amnhĩ tomnujja nê tanhmã kãm akapẽr to. \m E kêr ka mẽ kot amnhĩ tomnuj nê ã mẽ pahkwỳjê mã akapẽr anhỹr o apa Ximotre. \s1 Mẽ kêp mẽ mjên htyk xwỳnhjê jarẽnh \r Xiakre 1.27 \p \v 3 Nẽ kot paj hpãnhã Kris kôt pahkwỳ pê mẽ mjên htyk xwỳnhjê jarẽ. Nà koja mẽhõ nija hkra hkêt nẽ htàmnhwỳ hkêt nẽ pa nhũm mjên kêp ty ka mẽ apê Kris kôt hkwỳjaja ja hã omu nẽ mẽmoj to kutã anojarêt rãhã ho ri apa. \v 4 Nom koja ra hkra rỳ ra htàmnhwỳ japêr kê mẽ tãmjaja tanhmã ho ajuta hto ho pa. Kãm õ nẽ kãm mẽmoj nhõr o pa. Kormã mẽhprĩre ri na pre mẽ õ wôwô nẽ mẽ katorxà nẽ mẽ hipêêxà mẽ hamãr mex pê mẽ kãm õ ho pa. Tã ra mẽ àptàr jakamã kê mẽ amnhĩ pyrà nẽ mẽ hamãr mex pê mẽmoj to mẽ kutã nojarêt rãhã ho pa. Ja na Tĩrtũm kãm hprãm. à mẽ kot hkwỳjê kamã ukaprĩ ho pa jakamã te mẽ kot Tĩrtũm mã àpênh pyràk. \p \v 5 No koja mẽhõ ni ra wejre nẽ ahte ri pa. Nẽ hkra nẽ htàmnhwỳ hkêt nẽ ri pa. Tã kê ja hã amnhĩ pumu nẽ Tĩrtũm kamnàr rom amnhĩ to hwỳr o pa. Nẽ mẽ piitã mẽ ho hwỳr o pa. Jao tãm hamaxpẽr. Ka mẽ apê Kris kôt hkwỳjaja ja hã omu hãmri nẽ mẽ kam nẽ tanhmã kutã anojarêt to ho ri apa. \v 6 No koja mẽ ã amnhĩ nhĩpêx anhỹr kêt nẽ. Nẽ htỳx ri mẽ grer wỳr mra nẽ hpijaàm kêt o ri mra ka mẽ ja hã mẽ omu nẽ mẽ ho ajuta hkêt nẽ. Na htem ã amnhĩ nhĩpêx anhỹr o pa nẽ arĩ htĩr tã te ra htyk nẽ hikwỹ pyràk. \p \v 7 E kêr ka ã ja hã Kris kôt pahkwỳjê mã karõ anẽ. Kê mẽ ama nẽ ã mẽ mjên htyk xwỳnhjê nhĩpêx anhỹr o pa. \v 8 Nom koja mẽhõ amnhĩ kwỳjê ho mex kêt japêr. Nẽ õrkwỹ kamã hprõ nẽ hkrajaja nẽ hipêêxà nẽ katorxà nhũm mẽ kãm mẽ apkur xà nhõr kêt japêr. Koja mẽ ã amnhĩ nhĩpêx anhỹr jao Jejus kaga nẽ te mẽ kot hkôt amnhĩ xunhwỳr kêt xwỳnhjaja kot amnhĩ nhĩpêx pyràk o amnhĩ nhĩpêx nom amnhĩ tomnuj tỳx o mẽ hakre. \p \v 9 Nẽ mẽ mjên htyk nẽ mẽ hkra nẽ mẽ htàmnhwỳ hkêt xwỳnhjaja kêr ka mẽ tanhmã mẽ ho ajuta hto kaxyw hãmri nẽ mẽ hixi piitã hã kagà. Nom kwa kêr ka aprĩ hã tanhmã mẽ amnhĩ nhĩpêx to hã mẽ omu nẽ rĩ kormã mẽ hixi hã kagà. \li1 Koja mẽhõ kormã mjên htĩr ri tãm hipêx nẽ nhãm mẽmyjê ho amnhĩkati hkêt nẽ. \li1 Nẽ ra hã amgrà pê 60 rỳ ra hã 60 jakre. \li1 \v 10-11 Nẽ tãm mẽ piitã mẽ hipêx o pa. \li1 Nẽ hkrajaja kormã htĩr ri nhũm mẽ hamãr mex nẽ mẽ ahkre mex o pa. \li1 Nẽ nhãm krĩ hõ nhõ xwỳnhjaja õ krĩ hwỳr pôj nhũm mẽ omu nẽ amnhĩ nhõrkwỹ hwỳr mẽ kuwỳ. \li1 Nẽ mẽ kêp amrakati xwỳnhjê ho mex o pa. \m Koja mẽ ã amnhĩ nhĩpêx anẽ ka ja hã mẽ omu nẽ rĩ kormã mẽ ho ajuta kaxyw mẽ hixi hã kagà. Nom mẽ hixi hã kagà kaxyw nẽ mẽmoj tã mẽ hkukja nẽ mẽ kãm: \p —E kot kaj ã amnhĩ nhĩpêx anhỹr o apa hã inhmã amnhĩ jarẽ pa ama nẽ rĩ kormã anhĩxi hã kagà. \q1 Kot kaj axte amjên kêt nẽ. \q1 Nẽ tanhmã Kris kôt akwỳjê ho mex to ho ri apa. \q1 Nhũm mẽhõ mẽmo mỳrapê hkaprĩ nẽ pa ka ja hã omu nẽ tanhmã ho ajuta hto. \m E kot kaj ã amnhĩ nhĩpêx anhỹr o apa hã amnhĩ jarẽ pa ama nẽ anhĩxi hã kagà. Hãmri nhũm Kris kôt akwỳjaja amã axàpkur xà nhõr o pa. Anẽ. \p à mẽ kãm akapẽr anẽ nhũm mẽ ama nẽ amã: \p —Ỳ. Ma kot paj ã amnhĩ nhĩpêx anẽ. \p Anhỹr ã amnhĩ jarẽ ka mẽ ama nẽ mẽ hixi hã kagà. No kormã mẽ hã amgrà pê 60 kêt xwỳnhjaja kêr ka kormã mẽ hixi hã kagà hkêt nẽ. Koja mẽ tanhmã mẽ kot amnhĩ nhĩpêx to ho pa hã mẽ kãm karõja ma nẽ wam tajê pyrà nẽ amã: \p —Ỳ. Ma kot paj ã amnhĩ nhĩpêx anẽ. Na pa Jejus Kris noo mã ã amnhĩ jarẽnh anẽ. \p Anhỹr ã amnhĩ jarẽnh tã gaa nẽ ra hkurẽ hapôj nẽ ra kot amnhĩ jarẽnhta kwỳm ri tanhmã amnhĩ nhĩpêx to nẽ axte mjên. \v 12 Ra amnhĩ jarẽnh o: \p —Ma kot paj ãm Jejus mã pix mã tanhmã amnhĩ nhĩpêx to ho ri ixpa nẽ axte inhmjên kêt nẽ. \p Anhỹr tã tanhmã hamaxpẽr to nẽ kot amnhĩ jarẽnh kwỳm ri axte mjên. Jao te Jejus mã amnhĩ to hêx pyràk nhũm Tĩrtũm pê jamnuj. Ja pymaj kêr ka mẽ kormã mẽ hã amgrà pê 60 kêt xwỳnhjê nhĩxi hã kagà hkêt nẽ. Kormã mẽ hã amgrà pê 60 kêt xwỳnhjaja arĩ mẽ hkĩnh tỳx \v 13 jakamã kot kaj mẽ kãm mẽ apkur xà nhõr o apa nhũm mẽ ja hã amnhĩ tã mẽ apumu nẽ axte amnhĩm àpênh kêt nẽ. Ãm kãm kaga nẽ htỳx ri nhãm mẽ hwỳr mra nẽ nhãm mẽ hwỳr mra. Nẽ amnhĩ pumunh mex kêt nẽ htỳx ri axpẽn jakwa kamã ri mẽ hixi ho rêr o pa. Nẽ nhỹri mẽmoj pumu rỳ tanhmã mẽmoj jarẽnh mar to hãmri nẽ ma htỳx ri hkwỳjê mã harẽnh o mra. Koja mẽ ã amnhĩ nhĩpêx anhỹr o pa hãmri nhũm mẽ kêp Kris kwỳ hkêt xwỳnhjaja ja hã mẽ omu nẽ mẽ hkôt mẽ pahpê Kris kôt pahkwỳjê ho kapẽr punuj nẽ. \v 14 ã mẽ kot amnhĩ nhĩpêx anhỹr o pa pymaj kêr ka kormã mẽ nyw xwỳnhjê mã anẽ kê mẽ mãmrĩ axte mjên nẽ o pa. Hãmri nẽ hkra nẽ hkrajê jamãr o pa. Ja na inhmã hprãm. Koja mẽ ã amnhĩ nhĩpêx anẽ hãmri nhũm mẽ kêp Kris kôt pahkwỳ hkêt xwỳnhjaja mẽ hkôt tanhmã mẽ pahto kapẽr punuj to hkêt nẽ. \v 15 Mãn ka ra Kris kôt pahkwỳjê nyw pê mẽ mjên htyk xwỳnh kwỳjaja tanhmã amnhĩ tomnuj to hã mẽ harẽnh ma. Na prem Jejus kaga nẽ Satanasti hkôt amnhĩ nhĩpêx o pa. \p \v 16 E kêr ka mẽ ã Kris kwỳ pê mjên htyk xwỳnhjê nhĩpêx o apa anẽ Ximotre. Nom koja mẽ akwỳ kamã mẽhõ nhõ wôwô mjên rỳ katorxà mjên kêp ty kê tãm kãm õ ho pa. Kêr kê Kris kôt pahkwỳjaja ãm mẽ kêp mẽ mjên htyk xwỳnh pê mẽ hkra nẽ mẽ htàmnhwỳ hkêt nẽ ahte ri mẽ pa xwỳnh pixjaja tanhmã mẽ ho ajuta hto ho pa. \s1 Mẽ pahpê Kris kôt pahkwỳjê hkrãhtũm kaxyw mẽ pahtã kãm karõ \r Atre 14.23; Wam Korĩt 9.7-14; Karatas 6.6; Wam Tesarõn 5.12; Wam Pêtre 5.1-4 \p \v 17-18 Nẽ kot paj hpãnhã amã Kris kôt mẽ pahkrãhtũmjê jarẽ. Tĩrtũm kapẽr ã kagà htũm kot mẽ harẽnh kot: \q1 Kêr ka Tĩrtũm kapẽr o mẽ ajahkre xwỳnhjaja mẽ ahkre pãnhã mẽ kãm amnhĩre. Anẽ. \m Nẽ mããnẽn mẽ harẽnh ã kuxi nẽ mẽ harẽnh o: \q1 Koja akrit amã àpênh o pa ka ho mex nẽ kãm õ mex o apa. Anẽ. \m à ja jarẽnh kot anhỹr jakamã koja Kris kôt mẽ akrãhtũmja Kris mã tanhmã mẽ ato mex to ho pa ka mẽ amnhĩ tã kãm amnhĩrer mex o ri apa. Kot Tĩrtũm kapẽr o mẽ ajahkre mex jakamã ka mẽ amnhĩ tã kãm amnhĩrer mex nẽ. \p \v 19 Nẽ koja mẽhõ pixi nẽ mẽ awỳr tẽ nẽ amã Kris kôt mẽ akrãhtũm kot tanhmã amnhĩ tomnuj to hã harẽnh to ka ama nẽ ãm ama. Nom koja wa hamẽxkrut rỳ mẽ axkrunẽpxi nẽ mẽ awỳr mra nẽ axpẽn kôt tanhmã harẽnh to ka mẽ ama nẽ ãm hãmri mẽ kot tanhmã kot amnhĩ tomnuj tota kôt ajamaxpẽr. \v 20 Hãmri nẽ Kris kwỳjê piitã mẽ noo mã kot amnhĩ tomnuj xwỳnhta mã tanhmã kot amnhĩ tomnuj to nê kãm akapẽr kê axte ã amnhĩ nhĩpêx anhỹr kêt nẽ. Mẽ piitã mẽ kot hã amar nẽ nhỹrmã tanhmã amnhĩ tomnuj to nhũm ate uràk nẽ hã tanhmã mẽ kãm axàkjêr to pymaj tanhmã amnhĩ tomnuj to hkêt nẽ. \p \v 21 E Tĩrtũm noo mã na pa ã amã mẽ kaxyw mẽmoj tã karõ anẽ Ximotre. Nẽ Jejus Kris mẽ Tĩrtũm kapẽr o mẽ wrỳk xwỳnhjê noo mã pa ã amã karõ anẽ. Jakamã kêr ka inhmar tỳx nẽ hkôt amnhĩ nhĩpêx o ri apa. Jao mẽ piitã mẽ hipêx o axpẽn pyràk. Nom kêr ka akràmnhwỳ kot tanhmã amnhĩ tomnuj to hã omu nẽ axtem nẽ ãm omu nẽ ajamaxpẽr o: \p —Nà kêp ixkràmnhwỳ kênã kot paj kêt ja nê tanhmã kãm ixkapẽr to. Pa ho anhỹr kêt nẽ. \p Anhỹr o ajamaxpẽr kêt nẽ. Mẽ piitã mẽ hipêx o axpẽn pyràk. \p \v 22 Nẽ kêr ka anojarêt kãm mẽ kot Tĩrtũm mã tanhmã amnhĩ nhĩpêx to ho mẽ pa kaxyw mẽ unhwỳr kêt nẽ. Aprĩ hã tanhmã mẽ kot amnhĩ nhĩpêx ã hã mẽ omu nẽ mẽ hkapi nẽ rĩ kormã mẽ unhwỳ rỳ tee ri mẽmoj tã mẽ omu nẽ mẽ hkaga. \p Nẽ koja mẽhõ tanhmã amnhĩ tomnuj to ka ja hã omu rỳ harẽnh ma hãmri nẽ uràk nẽ ã amnhĩ nhĩpêx anhỹr kêt nẽ. Arĩ Tĩrtũm kôt amnhĩ nhĩpêx pê tãm ri amnhĩ nhĩpêx pix o apa. \v 23-25 Na htem tõhã tanhmã amnhĩ tomnuj to nhũm mẽhõ ja hã mẽ omu nẽ mẽ harẽnh kurê kumrẽx. Kris kôt mẽ hkrãhtũm kormã kot tanhmã hã kãm nẽ hkêt ri nhũm mẽ ja hã mẽ omu nẽ tanhmã mẽ harẽnh to. Nom na htem tõhã hpimxur pê tanhmã amnhĩ tomnuj to nhũm Tĩrtũm pix ja hã mẽ omu. Tã koja nhỹrmã mẽ piitã mẽ kãm ja ho amnhĩrĩt nhũm mẽ piitã harẽnh ma nẽ hkôt omu. \p Nẽ mẽ kot amnhĩ to mex xwỳnhjaja haxwỳja. Na htem tõhã mẽ noo mã tanhmã mẽhõ ho mex to nhũm hkwỳjaja ja hã omu nẽ axpẽn mã mex ã mẽ harẽ. Nẽ tõhã hpimxur pê tanhmã mẽhõ ho mex to nhũm mẽhõ ja hã omunh kêt nẽ. Ãm Tĩrtũm pix ã kot amnhĩ nhĩpêx anhỹr ã omu. Tã koja nhỹrmã mẽ piitã mẽ kãm ja ho amnhĩrĩt nhũm mẽ piitã harẽnh ma nẽ hkôt omu. \p Nẽ kwa Ximotre. Axà nẽ anhõhymnuj nẽ ri apa jakamã kwa kêr ka gô pix o akõm o apa hkêt nẽ. Mããnẽn wĩhti hkwỳ ho ixkõ kêr ka anhõhy mex japêr. \c 6 \s1 Mẽ kãm mẽ àpênh xwỳnhjê kaxyw mẽ hã kãm karõ \r Epes 6.5-9; Korosẽ 3.22–4.1; Xitre 2.9-10; Wam Pêtre 2.18-25 \p \v 1 E kot paj mẽ akwỳjaja mẽ kãm mẽ àpênh o mẽ pa xwỳnhjê kaxyw mẽmoj tã amã karõ. Mẽ kãm anẽ kê mẽ õ patrãw ã hpijaàm o ri pa. Jao mẽ kapẽr ma nẽ hkôt kãm àpênh mex nẽ. Koja mẽ ã amnhĩ nhĩpêx anẽ nhũm amnhĩ tã mẽ omu nẽ hamaxpẽr o: \p —Kwa pẽr Tĩrtũm kapẽr na mex kumrẽx. Inhmã àpênh xwỳnhja na hte hkôt amnhĩ nhĩpêx pê amnhĩ to mex o pa. Pẽr ãm hãmri na hte Pawre ho mẽ ahkre ho pa. \p Anhỹr o hamaxpẽr. \v 2 Nẽ koja mẽ õ patrãw ra Kris kôt amnhĩ xãm japêr ka kãm mẽ àpênh xwỳnhjê mã anẽ kê Kris kôt mẽ kêp mẽ htõ hã mẽ kãm àpênh mex o ri pa. Nom kê mẽ uràk nẽ kêp Kris kôt hkwỳ hã mẽ omu nẽ hamaxpẽr o: \p —Nà Kris kôt ixtõ kênã kot paj kêt ri kapẽr kôt amnhĩ nhĩpêx nẽ kãm ixàpênh mex o ri ixpa. \p Anhỹr o hamaxpẽr kêt nẽ. Kê kêp Kris kôt htõ hã kãm ho mex prãm xàj kãm àpênh mex o pa. \p E kêr ka mẽ kãm mẽ àpênh o mẽ pa xwỳnhjê mã ã tanhmã mẽ àpênh to ho pa hã karõ anẽ Ximotre. \s1 Tĩrtũm kapẽr kwỳm ri mẽ ahkre xwỳnhjê jarẽnh \r Rukre 12.13-21; Xiakre 5.1-6 \p \v 3 Nẽ na hte Kris kwỳ hkêt xwỳnh kwỳjaja Kris kwỳjê mã Tĩrtũm kapẽr o hêx o pa. Nẽ htỳx ri Jejus kapẽr kwỳm ri tanhmã harẽnh to ho pa. Ãm hãmri na Tĩrtũm mẽ Pahihti Jejus Kris wa kapẽr tã nhũm htem htỳx ri tanhmã ho hêx to ho ri mẽ hkôt pa. \v 4 Mẽ kot amnhĩ to rũnh xwỳnh ã amnhĩ to jarkrar tã mẽ àhpumunh tỳx kêt. Na htem tanhmã Tĩrtũm kapẽr kute hã axpẽn mã akir nẽ mẽmoj tã axpẽn kãm gryk o pa. Nẽ axpẽn mã kapẽr punuj nẽ mẽmoj tã axpẽn kamnhĩx o pa. \v 5 Nẽ hamaxpẽr mex kêt jakamã mẽmoj tã axpẽn mã àkjêr pix o pa. Na htem ã amnhĩ nhĩpêx anhỹr o Tĩrtũm kapẽr mar tỳx kêt nẽ. Hãmri nẽ htỳx ri hamaxpẽr nẽ hamaxpẽr o: \p —Kot paj Tĩrtũm kapẽr o mẽ ahkre ho ixpa nhũm mẽ inhma nẽ inhmã amnhĩrer mex nẽ pa ixkàxpore rax nẽ ri ixpa. Nà kot paj ã amnhĩ nhĩpêx anhỹr o ri ixpa. Ja inhmã mex. \p Anhỹrja o kãm hikàxpore rũnh prãm o amnhĩ to amnhĩrĩt o pa. \s1 Kàxpore jarẽnh \p \v 6-8 E kot paj hpãnhã amã tanhmã kàxpore jarẽnh to ka inhma Ximotre. Xà na pu htem pakatorxà nhõhy rũm pajapôj nẽ amnhĩ kôt kàxpore hkwỳ jamỳ nẽ ho pajapôj? Nà na pu htem pahkênh nẽ panhỹ kamã pajapôj. Tã kot puj mẽ ja pyrà nẽ nhỹrmã ty nẽ mã ho anẽ nẽ panhỹ kamã ma papa. Jakamã kêr pu mẽ kormã pika ja kamã pahtĩr nẽ papa ri paxàpkur xà nẽ mẽ paxê pix tãnopxar pê pahkĩnh nẽ ri papa. Pakàxpore rũnh kêt tã na pu htem Tĩrtũm kamnàr rom pahkĩnh nẽ pajamakêtkati nẽ papa. Jao pajamaxpẽr o: \p —Nà ixkàxpore rax kêt nẽ ixkukrêx rax kêt tã na hte Jejus ixkôt pa ho pa nẽ mẽmoj to ixkutã nojarêt rãhã ho pa. Jakamã ixkàxpore rax kêt tã ixkĩnh nẽ ijamakêtkati nẽ ixàmnhĩx ixpa. \p Anhỹr o pajamaxpẽr o papa. \p \v 9-10 Mẽ kot amnhĩm kàxpore o pikuprõnh rũnh xwỳnhjaja na htem kàxpore pix kukamã hamaxpẽr o pa nẽ gaa nẽ kàxpore rũnh gryk ã amnhĩ tomnuj o pa. Na pre mẽ pahkwỳjaja kàxpore rũnh prãm xàj Jejus kaga. Tã ra mẽ hikàxpore rũnh tã hkĩnh nẽ hamakêtkati nẽ pa hkêt nẽ. Na htem omnuj nẽ hkaprĩ nẽ pa. à na htem mẽ hikàxpore rũnh xwỳnh kwỳjaja amnhĩ nhĩpêx anhỹr o pa. Jao kàxpore pix kukamã hamaxpẽr nẽ gaa nẽ ra gryk ã mẽ kot amnhĩ to mex xà kaga hpa nẽ htỳx ri tanhmã amnhĩ tomnuj to ho pa. Nẽ tanhmã hkwỳjê nhĩpêx punuj to. Te tutre kot harôj xành ã htỳx rapuuti hwỳr gjêx nẽ tee ri kãm kator prãm kaprỳ pyràk. à mẽ kot amnhĩ nhĩpêx anhỹr o pa jakamã koja nhỹrmã Tĩrtũm ma mẽ kot amnhĩ xà htỳx kamã hamak tũm xà hwỳr mẽ kurẽ. \s1 Pawre kot Ximotre mã mẽmoj tã karõ \r Korosẽ 4.17; Wam Ximotre 4.14; Sikũn Ximotre 2.1-7 \p \v 11 Nẽ kwa Ximotre kêr ka mẽ uràk nẽ kàxpore rax prãm xàj amnhĩ tomnuj o apa hkêt nẽ. Ate Tĩrtũm mã tanhmã amnhĩ nhĩpêx to ho apa xwỳnh jakamã kêr ka kãm hprãm xà hkôt pix mã amnhĩ nhĩpêx o ri apa. Jao Tĩrtũm pyrà nẽ ate amnhĩ jarẽnh xà hkôt amnhĩ nhĩpêx o ri apa. Nẽ amã Kris kôt akwỳjê hkĩnh pê mẽmoj to mẽ kutã anojarêt o ri apa. Nẽ Kris kôt mẽ hkwỳ hkêt xwỳnhjaja kot Kris ã tanhmã ato htã ka arĩ hkôt amnhĩ nhĩpêx mex nẽ mẽ piitã mẽ ho mex o ri mẽ hkôt apa. \v 12 Na ka pre Kris kôt mẽ pahkwỳjê noo mã tanhmã amnhĩ jarẽnh to. Tĩrtũm kot amnhĩ wỳr awỳr nhũm ate Jejus kôt amnhĩ xãm nẽ amã kãm tanhmã amnhĩ nhĩpêx to ho apa hprãm ã amnhĩ jarẽ nhũm ikrêsti kamã mẽ piitã ja hã ama. Jakamã kwa kêr ka arĩ Jejus kôt amnhĩ nhĩpêx mex rãhã ho ri apa. Hãmri nẽ nhỹrmã Tĩrtũm mẽ Kra wa kuri amex kumrẽx nẽ atĩr tũm nẽ apa ho apa. \p \v 13-14 E na pa mẽmoj tã amã karõ rax ka piitã kamã harẽ nẽ mar pa. Tã kêr ka inhmã ja hã tanhmã amnhĩ jarẽnh to. Mẽmoj piitã ho htĩr xwỳnh Tĩrtũm mẽ Jejus Kris wa noo mã tanhmã ja hã inhmã amnhĩ jarẽnh to. Jejus htyk kaxyw nẽ àmnhĩx kot Pahi Põn Pirat mã amnhĩ jarẽnh xwỳnhta noo mã amnhĩ jarẽ nẽ inhmã amnhĩ jarẽnh o: \p —Nà kot paj ate mẽmoj tã inhmã karõ piitã hkôt amnhĩ nhĩpêx rãhã nhũm Pahihti Jejus Kris akupỹn mẽ pahwỳr wrỳ. Ãm hãmri na pa ã amã amnhĩ jarẽnh anẽ Pawre. \p Anhỹr o inhmã amnhĩ jarẽ. \s1 Tĩrtũm mex o mex ã mẽ grer \q1 \v 15 Nẽ koja Tĩrtũm akupỹn mẽ pahwỳr Jejus mẽnh xà hã arĩgro jarẽ hãmri nhũm kot harẽnh xàta wỳr pôj nhũm akupỹn mẽ pahwỳr kumẽ. Tĩrtũmja mex o mex. Tapxipix kêp mẽmoj piitã ho amnhĩptàr xwỳnh maati. Nẽ kêp jar mẽ ho amnhĩptàr xwỳnh piitã mẽ õ Pahi Maati. \q1 \v 16 Nẽ tapxipix na rãhã ho rãhã nẽ mex o mex jakamã puhã hirã rax kumrẽx. Tã hkĩnhã mẽ pahte amnhĩ tomnuj xwỳnh jakamã kot puj mẽ puhã hirã raxja kutã hkêt nẽ. Jao hwỳr mẽ pamrar kêt nẽ. \q1 Nẽ aa mẽhõ kot no ho Tĩrtũm pumunh kêt tã kwa kêr pu mẽ pahpiitã kãm mex o mex nẽ hihtỳx o hihtỳx ã harẽnh rãhã ho papa. \s1 Axte mẽ hikàxpore rũnh xwỳnhjê jarẽnh \r Rukre 16.9 \p \v 17 Nẽ kêr ka Kris kwỳjê kamã mẽ hikàxpore rũnh xwỳnhjê mã anẽ kê mẽ kot amnhĩ to rũnh kôt amnhĩ to àmra ho pa hkêt nẽ. Nẽ amnhĩ kaxyw mẽ hikàxpore rũnh kôt hamaxpẽr o pa hkêt nẽ. Kàxpore na hte hapêx tokyx anẽ. Mẽ kãm anẽ kê mẽ hpãnhã amnhĩ kaxyw Tĩrtũm kôt mãn hamaxpẽr tỳx rãhã ho pa. Na hte àmnhĩx tanhmã mẽ pahto mex to ho pa nẽ mẽ pahpê õxỳ hkêt nẽ. Jao mẽ pahwỳr na rẽ nhũm mẽ pahpur go mex nẽ pu mẽ kamã panhõ rũnh o papa. Nẽ mẽ pamã myyti ho hirã pu mẽ kukwak ri parĩt mex pê mẽmoj tã paxàpênh o papa. à Tĩrtũm kot mẽ pahto mex kot anhỹr pu mẽ kukwak ri pahkĩnh nẽ pajamakêtkati nẽ ri papa. Tã kêr ka mẽ hikàxpore rũnh xwỳnhjê mã anẽ kê mẽ amnhĩ kaxyw kumã pix mã mãn hamaxpẽr rãhã ho pa. \v 18 Nẽ mẽ kãm anẽ kê mẽ hikàxpore ho hkwỳjê pê õxỳ hkêt nẽ ho tanhmã mẽ ho mex to ho pa. Nẽ àmnhĩx ho tanhmã mẽ kêp amrakati xwỳnhjê ho ajuta hto ho pa. \v 19 Koja mẽ ã amnhĩ nhĩpêx anẽ nhũm Tĩrtũm ja hã mẽ omu nẽ hkĩnh nẽ õ krĩ kamã mẽ kutêp mẽ kãm mẽmoj mex o akuprõ. Jakamã nhũm mẽ kormã jar htĩr nẽ pa ri mex nẽ pa nẽ mããnẽn nhỹrmã kaxkwa kamã mex kumrẽx o jar pika ja kamã mex nẽ pata jakre. E kêr ka ã mẽ hikàxpore rũnh xwỳnhjê mã ja hã karõ anẽ Ximotre. \s1 Pawre kot Ximotre mã mẽmoj tã karõ jatur xà \r Korosẽ 4.17; Wam Ximotre 6.14; Sikũn Ximotre 1.13, 4.5 \p \v 20 Nẽ ra Tĩrtũm kot ate kapẽr o mẽ ahkre ho apa kaxyw axãm jakamã kêr ka tãm amnhĩ nhĩpêx pê mẽ ahkre mex rãhã ho ri apa. Jao Tĩrtũm kapẽr o hêx o ri mẽ ahkre xwỳnhjê hkôt apa hkêt nẽ. Na htem mẽ kuma nẽ mẽ kapẽr mex ã mẽ hkamnhĩx nom mẽ kapẽr mex kêt. Jakamã kwa kêr ka mẽ kot tanhmã mẽ ahkre hto hã mẽ ama nẽ ãm mẽ ama. \v 21 Na pre ra mẽ pahkwỳjaja mẽ kuma nẽ mẽ kapẽr gryk ã Jejus kaga. \p E ãm ja pix. Kê Tĩrtũm mẽ apiitã mẽ akutã nojarêt rãhã ho pa. Ixpê Pawre na pa ã amã ixkapẽr ã kagà anẽ.