\id ROM - Ömie NT [aom] -Papua New Guinea 1991 (DBL 2014) \h ROMANS \toc1 Romans \toc2 Romans \toc3 Rom \mt1 ROMANS \c 1 \s1 Paul-hu apostle mu hesi bëhi jajivade jöhoje. \p \v 1 Paul naro ave jöho jajivoꞌirögoro ëꞌe. Na Iesu Keriso-are mu vaemu vaejahaje ae jeve. Na apostle jeve ë hesi bëhoho God-ro uevëꞌëro. Huro na baejevoromo bamevadeje huhu bojamuade jö mahuremu naro ae majëhinövoꞌirodego. \p \v 2 Ëjö maho urimoroho huro hesi jö majëhijarue aribövioho bojëmiꞌego jabumëro hesi surire jajivobe rueromo uvonövareje: God-ro iae ëhi ëhi ajamuiꞌajëjo. \v 3 Röhu ë jö maho iae God-are Harihu hesi jöhoje. Hu araeromo a daje baejadire hu David-are uje jiadeje. \v 4 Röhu guomamu God-ro hu iꞌovoromo hesi Aruꞌaho Maho bojami avohëꞌëro uavadeje: Jaruvo ja nasi Harihe darugo baejëꞌe ae javajëjo. Ëaho hu Iesu Keriso nosi Badaje. \v 5 Ëaho God-ro uavamu huro Paul na huë baeromo ajemiromo apostle muoho bojemiromo uevadeje: Nasi jöho majëhijego saꞌa ioroꞌioro raje ahoꞌobëhe mae uehorovoromo jöho ejehoꞌirarëjo ëhuro Keriso nasi ihoho döro jioröhe. Ëmuoho bojemamu naro baejëꞌëro saꞌa ioroꞌioro rajoho ajëmijajeje. \v 6 Röhu Rome aribövimë jemëꞌo iae ëhi jiëꞌe aribövie jëvoꞌego jemëꞌo ajëmiꞌirodoho jëve. God-ro jemëꞌo uëvëꞌëro ëhuꞌëro Iesu Keriso-are aribövie gemuoho jëve. \p \v 7 Ëhuni Rome amo rajo God-hu rajëhiromo hesi baejëvade aribövimë naro jemesi örire jajive. Na nege God nosi Vavuohuꞌo Bada Iesu Kerisoꞌo huë baeromo ajëmijego maro raromoꞌirarijego. \s1 Paul-hu Rome vaꞌoromo amo rajo gëꞌi nimade jöhoje. \p \v 8 Urimoho naro Iesu Keriso-are ihore God mabëhe uave ae ahoꞌobëhe jemesi jöëni. Ëhesi bëhoho ae ahoꞌobëhe saꞌae dinöꞌe dinöꞌe hejarueje atoromo uvoruomavego: Rome aribövioho jaburo Keriso mae uehorovarue höjo. Ëhuni jemesi jöëni mabëhe uave. \v 9 Iae ave jöho na jö mae jövoꞌiëꞌe God-are nuniro. God hu nasi börömohoje. Ëhuni God-are nuniro ave jöho jemë mae majëhiꞌiëꞌe. Na bogo vuonugoꞌi majae ëhi jemëni uehorovëvoromo \v 10 parie vaejajeje. Urimëꞌi jemë bogo gënövëꞌëro ëhuni God-are örire uavajeje huro hesi nimoromo nasi öroho avohehego naro ma-maro öꞌoromo gëꞌirodëni. \v 11 Ëhesi bëhoho na jemë gëꞌi nego avohe ëhuro naro jemë ajëmijego God-are Aruꞌahehu bojamuijaje suvuoroho jemëro baeromo biririvoꞌirarijego. \v 12 Na negajoho jemëꞌo naꞌo Keriso mae uehorovëꞌëro ëhuꞌëro ajamirovoꞌiramu mae javuoꞌëꞌe. Na ëhi nege. \p \v 13 Nasi ö muenoꞌe na nege ave jöho gaꞌirarijego. Na majae göro göro öꞌiëꞌoromo muëro böviëro biseꞌëro maꞌenegoꞌi hijamu bogo öꞌodeje. Na negadeje saꞌa ioroꞌioro rajo jabumë ajëmibe juvajëhi na jemesirire öꞌoromo ëhi jemëꞌo ajëmiromo ae gö Keriso-arinö ujuohëvo rueꞌirodëro. \v 14 Saꞌae ahoꞌo Keriso-are jöho majëhibe juvoꞌejo. Amore raromarue jeꞌore raromarue gavëꞌe bogo gavëꞌe ëhi jiëꞌe aribövioho ahoꞌo jöho majëhibe juvoꞌejo God-ro muoho ëhi bojemijëꞌëro. \v 15 Ëhuni na nego avohe Rome amore öꞌoromo Keriso-are jö maho jemëꞌo majëhiꞌirodëni. \s1 Keriso-are jö mae uehorovëꞌoho God-hu no iꞌovavuaje darugo röjahuiromo ajamuaje jöhoje. \p \v 16 Ëjö ma hesi jöhuni röromo na javojoho bogojevoꞌi ma-mae jeve. Rabëni ë jö maho ae rahu heromo Keriso mae uehorovëꞌoho God-ro iꞌovavuaje öroho no röjahuiromo ajamuiromo öri sisënö javuajoho baejavuoromo öri manö ramuajeje. Urimo Jew rajoho ëhi ajëmiromo röhu saꞌa ioroꞌioro rajohuꞌo ajëmijego maro raromarueje. \v 17 Ëjö uehorovoromo maro raromarue hesi bëhoho God-ro ë jöe gemuoho bojamuiromo ëhuro hesi muoho röjahuijego no garomo uvarueje: God-hu nosi sisë muꞌuvahuoꞌiröhe öroho aviëhi höjo. Noehu Keriso mae uehorovëꞌohuro iae ëhuro God-ro nosi sisë muꞌuvahuego hesi nunire mae riravarue höjo. Öre gö bogohöjo. Ëhi uvarueje. Röhu God-are surire jöho ëhi gemuoho uvëꞌeje: Ae rahu God mae uehorovoromo hesi nunire mae riravëꞌoho ë aribövioho iae maro raromoꞌaruëjo. \s1 Ae ahoꞌobëhe God-are iꞌu hesi uhure raromobe rovare jöhoje. \p \v 18 Röhu God-ro öꞌidöre hiromo röjahuego no garomo uvarueje: Hu sisë aribövioho ahoꞌobëhe jabesi jöëni dë vörönimoromo iꞌue mana bojëmaje höjo. Ëhi jiëꞌe ariböviohuro God bijönimoromo ae sisë vaejëvoruomajeje. Mu sisë vaeromo ëhuro mu ma hesi öroho subivëhoꞌi ëꞌo garuomajeje. \v 19 God-hu diehi jiëꞌe ae jiajoho vituoho gavarueje vituoho bogo. Röhu gavarue vituoho ë sisë ariböviohuro iae vaꞌorahoro garuomajeje God-ro röjëhijëꞌe jiego. \v 20 No bogo nunoho gavarueje God diehi jiëꞌe jiego. Röhu God-hu saꞌa bövi biseꞌo bamadevare evare aëro aevoromo gabe rovareje saꞌae jove bövie biseꞌe God-hu bamadoho jioꞌamamu. Ëhi jiamu gagorovo ëhuro uvobe rueruomadeje: Bövie biseꞌe ahoꞌo bamëꞌëro ëhuni hu bogo ma-aehu jioꞌi hu gemu böröme jioꞌi hu gemu eni jiëꞌëro ëhi jiemu jiobe rovadoho ëhi jiemu jiobe vaꞌaꞌajëjo. Ëhi uvobe rueruomëꞌëro jabumë God bogo mana uaruomo hesije: O no ja bogo gavëꞌëro jiëꞌëro ëhuni mu sisëho vaejare höjo. Ëhi jiëꞌe jöho bogojioꞌëꞌe. \v 21 Jabumë iae God jabesi simanëro gabe rueruomadeje. Röhu bogo uvareje: God gemu börömoho hö uvoromo rajahijareje. Suvuoro gö gö bojëmadoho bogo huë mae uavëꞌe ëma ujuohareje. Ëhiꞌoromo God bogo uehorovoꞌi aꞌi sisëꞌi sisëꞌi uehorovobe nu anoꞌe ramoramovobe simane sisë maro sisërërovobe rueruomadeje. \v 22 Uvobe rueruomadeje: No simano maꞌe aribövie javuajëꞌi simane sisërëbe rueruomadeje. \v 23 Simane sisërërovëꞌëro ëhuꞌëro bogo uvareje: God hu ioroꞌioremu ajiꞌe hijaje ae jioꞌi ave saꞌare aribövioho nomë ma-jahuri raromarue aribövie javuajë uvoꞌi aꞌi God ioroꞌioremu jiaje aho bijönimoꞌi ma-jahuri raromarue aribövi no vaꞌëne inömoho avohoromo ëhi rajahiꞌamobe rovareje. A vaꞌëne ugo vaꞌëne majo vaꞌëne sigobu vaꞌëne ëhi jiëꞌe inömoho avohoromo rajahiꞌamobe rovareje. \p \v 24 Ëhi jiëꞌe simano rumoꞌe muoho vaejëꞌëro ëhuni God-ro jabu ma-nunëremu gëromo rëmöꞌöjadeje jabesi nimarue muoho vaeꞌiröhego. Rëmöꞌöjamu jabesi nimoromo öëro jijihanovoromo göëro göho mu gö gö vaeromo jabesi dajoho ijumorovobe rovareje. \v 25 God hu diehi jiëꞌe a jiaje uehoro maho vuonugoꞌi sareriꞌe muohemu uehorovobe rovareje. God-hu avohoꞌamade bövioho biseꞌoho God höromo uvene aho röjahiꞌamobe rovareje. Bövi biseꞌo avohade ë aho bogo uehorovareje. Röhu hesi ihoho ma-mabëhe jiemu jiobe vaꞌëꞌe. Iae mae. \p \v 26 Jaburo God bogo uehorovëꞌego huro ma-nunëremu gëromo rëmöꞌöjamu öëro jijihanovobe rovareje. Iae magonahohuro amaꞌiꞌo masurovarue muoho vuonugoꞌirögoro magonahohuro jabesi arijoꞌarije sihamirovobe rovareje. \v 27 O amaꞌohuro ëhi jiëꞌe mu sisë gemuoho vaeromo vaboro masëgarue muoho vuonugoꞌi dëre riꞌöromo öëro jijihanovoromo aꞌo aꞌo sihamirovobe rovareje. Ëhi jiëꞌe javojiꞌe mu sisëho vaerovëꞌëro ëhuꞌëro iꞌue mana baebe rovareje. \p \v 28 Jabumë uvareje: God uehorovëꞌoho bëhi rumoꞌe hö uvoruomamu ëhuni God-ro ma-nunëremu gëromo rëmöꞌöjamu jabesi uehoroho ihesi maꞌe sisërëromo bogo ëꞌo varijëne muoho vaebe rueruomadeje. \v 29 Bogo mu maho vaejamu mu sisë göëro göëro jabesi dëho irijiomëhëꞌeje. Mu sisë uehorovarueje. Bövie biseꞌe ma-bae taemarueje. Mu gö gö vaejarueje. Ae gö jabesi mu mahuni dë vörönëgajeje. Ae muoꞌamarueje. Iro muorovoꞌe vaejarueje. Sareri sareriꞌe muoho vaejarueje. Nue huodëgarueje. Ëhi jiëꞌe uehoro sisëhuro jabesi dë vövöbajoꞌere irijiomëvëꞌeje. O ae gö jabesi jö sisëho saginiëri atarueje. \v 30 A göëro gö hesi ihoho ijumarueje. God nue huodivarueje. A ioroꞌioro jabesi ihoho ijumarueje. Döro bamorovarueje. Nimoronimorohëꞌi atarueje. Mu gö gö barovarueje. Vëmu vavuꞌo jabesi jöho bogo ejëharueje. \v 31 Uehoro maho mu maho huë maho dë maho bövi biseꞌo maho bogojëve. \v 32 Iae garomo uvarueje: Ae rahu ëhi jiëꞌe mu sisë vaejëꞌoho vuovo hesi höjo God-are jögoroho ëhi jiëꞌëro. Iae ëhi uvarueje röhu jabumë ëhi jiëꞌe muoho vaejarueje. Röhu bogo jabesi ëma vaeꞌi aꞌi garöhe ae gö ëhi jiëꞌe mu sisë vaejamu gavëꞌoho uëvarueje: Iae mu mae vaejarujëjo. \c 2 \s1 God-hu ae ahoꞌobëhe avoho mevavuoꞌiröhe jöhoje. \p \v 1 Nani jero döro bamorovoromo uvoꞌaꞌanue: Ëaribövioho sisëgo sisëro vaꞌëꞌoho iae mae höjo. Ja ëhi uvoꞌaꞌanue röhu jabuhu vaejaruëhi ëhi jiëꞌe mu sisë gemuoho jaꞌo vaejanueje. Ëhuni God-ro uvajeje: Jero uvanue höjo: Ësisë aribövioho sisëro vaꞌaꞌaruë uvanuoho ëhuro jaꞌo iꞌue gemuoho bae hesi javajëjo. Ëhuꞌëro ja jö God mana uaꞌiranoho bogojavoꞌëꞌe. \v 2 Iae no garomo uvarueje: Ëhi jiëꞌe mu sisë vaejarue aribövioho God-hu iꞌu mana bojëmijëꞌoho iae mae höjo. \v 3 Ae gö jabesi sisëho mevanueje röhu jaꞌo iae ëhi jiëꞌe mu sisë gemuoho vaejanueje. Na ja uvanueje: God-hu bojamuijaje iꞌuꞌoho na bogo baeꞌejöjo. \v 4 God-ro huë baejavuo avohoromo nosi sisëho garomo bogo burëroho iꞌuoho bojamuiꞌi ma-göromo hesi vöröho nimo ëhi taemajeje. Iae ëhi jie röhu na jero uehorovoromo uvanueje: Iae hesi höjo. Röhu huro jasi öriroho bogo ëma huë baejavoꞌi aꞌi huhu huë baejavaje hesi bëhoho hu nime jasi dë vövöbajoꞌoho huotovahego jasi sisëho vuonugoromo hu mae uehorovoꞌiranego. Röhu ëho ja rabëni bogo avoho uehorovanueje. \v 5 Röhu jero mu sisë vaejanuoho bogo vuonugoꞌi aꞌi hiaꞌe biririꞌövoromo ma-vaemu vaebe vaꞌego ëhuro God-ro göꞌo göꞌo döre dë vörönimobe vaꞌojuvo hujeji hesi maja börömoho rueꞌiramu evare iꞌuoho sisë maro mana bojamiꞌiramu baeꞌaꞌanue. Ëmaja börömoroho huro a nuniro namiromo jabesi sisëho avoho mevoromo ae ahoꞌobëhe hesi dëre vöröho baeromo evare iꞌue bojëmiꞌëꞌe. \v 6 Aehu diehi jiëꞌe mu vaejaruoho evare majare huro ëhi jiëꞌe manaho ae gemu gemu bojëmiꞌëꞌe. \v 7 Ae göëro biririvoromo mu mae vaeromo nimarueje hujeji God-ro hesi aji maho bojëmiromo jabesi ihoho mae uëvego ma-ioroꞌioremu Godꞌo raromoꞌiröhëro. Ëhi jiëꞌe aribövioho God-ro ajëmiꞌiramu ma-ioroꞌioremu maro raromoꞌëꞌö. \v 8 O ae göëro jabesi sinohemu uehorovoromo God-are jö maho bijönimoromo öri sisëro jijihoruomajeje. Ëhi jiëꞌe ariböviohuni God-ro dë vörönimoꞌiramu iꞌue sisë maro bojëmiꞌëꞌe. \v 9 Mu sisë vaejëꞌoho ae ahoꞌo viꞌehe huë vavaene baeꞌëꞌö. Jew rajohuro urimo baeꞌiramu röhu saꞌa ioroꞌioro rajoho jabuꞌo gemuoho baeꞌëꞌö. \v 10 O mu mae vaejëꞌoho ëhi jiëꞌe ae ahoꞌo God-ro aji maho bojëmiromo jabesi ihoho mae uëromo ajëmiꞌiramu huë mae raromoꞌëꞌö. Jew rajoho urimo ajëmiromo röhu saꞌa ioroꞌioro rajoho jabuꞌo ëhi gemuoho ajëmiꞌëꞌe. \v 11 God-ro ae ahoꞌobëhe ma-gemu göromo sisë bojamuibe mae bojamuibe vaꞌajeje. \p \v 12 Saꞌa ioroꞌioro rajohuro Moses-are jögoroho bogo hejëꞌe mu sisëho ma-vaeruomajeje. Hesi jöho bogo hejëꞌe mu sisë ma-vaejaruëro jiëꞌëro ëhuni ijonö God-ro Moses-are jöho bogo majëhijëꞌe ma-uëꞌëꞌe: Sisë jëvaje sisëro vaꞌohëjo. O Jew rajohuro Moses-are jögoroho iae hejarueje. Heromo röhu sisë vaeruomajeje. Heromo röhu mu sisë vaejaruëro jiëꞌëro ëhuni ijonö God-ro jabesi örire Moses-are jöho majëhiromo uëꞌëꞌe: Jemëro hesi jögoroho ahëꞌe jëvaje sisëro vaꞌohëjo. \v 13 Ëhesi bëhoho bogo jögoru hejarue aribövioho aꞌi jögoru ejahoromo mu vaejarue ariböviohuro God-are nunire mae riravoꞌëꞌö. \v 14 Saꞌa ioroꞌioro rajoho Moses-are jögoroho bogo hebe rovëꞌeje. Röhu hesi jögoru jiajëhi ëhi jiëꞌe muoho vaeꞌëꞌö. Vaejëꞌoho ë hesi bëhoho God-are jögoroho bogo heꞌi aꞌi jabesi uehororo jiëꞌëro ë muoho vaejarueje. \v 15 Ëhi vaejego noro garomo uvarueje: God-are jögoru jiajëhi jiëꞌe mu vaeröhe hesi uehoroho huro jabesi dë vövöbajoꞌere baꞌamëhëꞌe höjo. Jabesi dëre herovarueje jabesi arijoꞌëro mu mae o sisë vaejëꞌe jiavego. Jabesi uehore gö gö rovego uvarueje: No sisë vaejëꞌe javuajëjo o nani majae gö uvarueje: Mae vaejëꞌe javuajëjo. \v 16 Röhu ëho majaho rueꞌiramu iae ëhi jioꞌëꞌe. Naehu Keriso-are jö mae majëhiromo ae uëvajëhi God-ro ëhi ëꞌoromo Iesu Keriso uaꞌiramu huro ae ahoꞌo jabesi uehoro gurihi taemaroho mevoꞌëꞌe gaꞌi mae o sisë jiego. \s1 Mu vaeröhe jögoru Moses-hu bojëmamu Jew rajehu bogo ejahare jöhoje. \p \v 17 Röhu nani jero ae uëvanueje: Na Jew rajëro jevëꞌëro iho mabëhe jevajëjo. Jero uvanueje: Na Moses-are jögoru ijore ijore juvaje aëro jevëꞌëro ëhuꞌëro God-are nunire mae namiꞌejöjo. Jero sivue döro bamorovoromo ae uëvanueje: Na God-are a maëro jevëꞌëro ëhuꞌëro ma-mabëhe jevajëjo. \v 18 Iae maeje. God-hu rabe rabe nimajoho jero uehorovanueje. Moses-are jögoroho hejëꞌëro ëhuꞌëro jero gavanueje di muoho maho jiego. \v 19 Jero biririvo avohoromo uvanueje: Nuni tugorohëꞌe jabesi öri röjëhijaje aho na jevajëjo. Ramoramoꞌere raromarue aribövi jabesi ojo jiovëhaje aho na jevajëjo ajivëvoꞌirodoho. \v 20 Simano bogojiëꞌe aribövi röjëhijaje aho na jevajëjo. Asisöꞌo röjëhijanovaje aho na jevajëjo. Moses-are jögoroho hejëꞌëro ëhuꞌëro na nuni ajiꞌe jö maho ga barë nahonahovëꞌe jevajëjo. Na ëhi jiëꞌe ae jevajëjo. Nani jero ëhi uvanueje. \v 21 Iae maeje. Jero a ioroꞌioroho jöho röjëhanueje. Röhu ja rabëni jasi arijoꞌarijoho bogo röjahirovanueje. Jero a ioroꞌioroho majëhiromo uëvanueje: Nadi vajiohoho ëꞌorëjo. Iae mae uëvanueje röhu na ja vajiohoho ëꞌanueje. \v 22 O jero a ioroꞌioroho uëvanueje: Nadi gohoꞌamorëjo. Röhu na ja gohoꞌamanueje. O jero uehorovoromo uvanueje: Sareri vöröꞌe inömoho sisë bëhe jioꞌamajëjo. Röhu na ja ë inömo uehorovarue osaroho rumo vaꞌoꞌamoromo vajiohoho ujuohoromo ë inömo hesi sisëho baejanueje. \v 23 Jero uvanueje: Na God-are jögoroho hejëꞌëro mae jevajëjo. Iae ëhi jie röhu na ja God-are jögoroho ahoromo hesi ihoho ijumanueje. \v 24 God-are iho ijumanue jöho iae hesi surire ëhi gemuoho uvëꞌeje: Jew raje jemëro sisë vaejego ëhuni saꞌa ioroꞌioro rajohuro God-are ihoho sisëꞌi uvarue höjo. \p \v 25 Jew rajehu ëꞌaruëhi ëhi jasi sinoho tariojahëꞌeje. Ja God-are jögoru ejahamu sino ëhi tariojahëꞌoho ëhuro mae javoꞌëꞌe. O God-are jögoru bogo ejahamu sino ëhi tariojahëꞌoho bogo ëhuro maho javoꞌëꞌe. \v 26 Ave jöhuꞌo uehorovore. Saꞌa ioroꞌioro rajoho Jew rajo muoho bogo vaeromo sinoho bogo tarivoꞌamarueje. Röhu jabumë ae rahu God-are jögoru ejahëꞌoho ëhuro God-ro uvoꞌëꞌe: Ëaribövioho saꞌa gö raje jioꞌi röhu Jew rajo jabesi sino tariojëharuëhi jiëꞌe aribövie jëvëꞌëro ëhuꞌëro jabuꞌo nasi aribövi mae jioꞌamajëjo. \v 27 Saꞌa ioroꞌioro raje ae göëro göëro sinoho bogo tarivoꞌamëꞌe God-are jögoroho iae ejaharueje. God-ro jabesi mu maho garomo Jew rajoho ja uaꞌëꞌe: Ja nasi surire jöho baejëꞌe javajëjo. Nasinö javojöro jasi sinoho tariojahëꞌe höjo. Röhu saꞌa ioroꞌioro rajehu ëꞌarëhioho ja rabëni jögoroho bogo ebe rovane höjo. \v 28 Ëhesi bëhoho ja Jew rajo iho javoꞌi Jew rajehu ëꞌaruëhi jasi sino tariojahoꞌi röhu God bogo uhohuꞌo uehorovëꞌoho ja ma-döhemu Jew rajoho javëꞌëro ëhuꞌëro ja bogo God-are a maho javajeje. \v 29 Döremu Jew rajo javëꞌoho ëho bëhi rumoꞌe javoꞌi aꞌi Jew rajehu God uehorovaruëhi ëhi uhure uehorovëꞌoho ëho börömohoje. Ëhesi bëhoho bogo jasi sinoho tarioromo avohahoꞌi aꞌi jasi dë vövöbajoꞌoho avohahëꞌeje. Bogo ma-jajivëꞌe jögoru ejahoromo aehu jasi sinoho tariojahoꞌi aꞌi God-are Aruꞌahohuro jasi dë vövöbajoꞌoho avohahëꞌeje. Dë vövöbajoꞌoho avohahoꞌiramu bogo aehu ja rajahiꞌi God-ro rajahiꞌëꞌe. \c 3 \p \v 1 Ëhi jiëꞌoho na Jew rajo ariböviohuro saꞌa ioroꞌioro rajoho iosirëmiromo God-are mu maho baejëꞌejö o bogo. O Jew rajo mu vaeromo sino tarivaruoho na ëhuro mae baejëꞌejö o bogo. \v 2 Ioꞌo mue ahoꞌo iae mae baejëꞌejö. Aevoꞌi jöho aviëhije. God-ro Jew rajo jabesi övore hesi jögoroho bamadeje jaburo mueberöhego. \v 3 Jabesi övore bamamu röhu Jew rajo a ioroꞌiorohuro ë jögoroho bogo avoho ejahoꞌi vuonugareje. Vuonugarohuni na ëhuni God-ro huhu uëvade muohuꞌo vuonugoꞌi jö göho uehorovoꞌëꞌe o bogo. \v 4 God bogo mae bogo ëhioho ëꞌëꞌe. Ëhesi bëhoho God bogo sareriꞌoho jioꞌi hu ma-maëremuje. Ae ahoꞌobëhe sareri sareriꞌe javuëꞌoho röhu God huꞌo bogo ëhioho jioꞌi hu ma-maemu jioꞌëꞌe. God-are surire jöhuꞌo ëhi gemuoho uvëꞌeje: \q1 No gavarue höjo God jasi jöho ma-maemu majahuijego. \q1 Aëro uvoruomoꞌajëjo: God jasi muoho sisë hö uvoruomoꞌajëjo \q1 röhu iae gaꞌejarëjo jasi muoho mae jioꞌiramu. \p \v 5 Röhu noehu mu sisë vaeromo God-are mu mahuꞌo gemuore havoromo gavëꞌoho ëhuro hesi mu maho ma-vaꞌorahoro jioꞌëꞌe. Ëhuni nani aëro ëho garomo sarerivoromo ave saꞌare ariböviehu uvaruëhi ëma uvoꞌëꞌö: Noehu sisë vaejamu ëhuro God-are mu ma vaꞌorahoro jiëꞌoho noehu mu sisë vaejego huhu iꞌu mana bojamuiꞌiröhoho ëho sisë höjo. \v 6 Röhu bogo ëhiohoje. God-hu a sisë iꞌu mana bojëmiꞌiröhoho sisë jioꞌibejo hu diehiꞌoromo saꞌa raje ahoꞌobëhe göromo mevavuoꞌibejo mae o sisë javuego. Röhu huro ae ahoꞌobëhe iae mevavuoꞌëꞌe. Ëhuni God-hu a sisë iꞌu mana bojëmiꞌiröhoho iae maeje. \p \v 7 O nani aëro ëma uehorovoromo uvoꞌëꞌe: Naehu jö sareri jövëꞌohuro ëhuro God-are jö maho vaꞌorahoro jioꞌaꞌajëjo. Ëhi jiëꞌëro God-are ihoho döro jioꞌaꞌajëjo. Nasi sisëhuni hesi ihoho döre jiëꞌoho God-hu na ueꞌiröhoho: Ja sisë javaje sisëro vaꞌë ueꞌiröhoho ëho sisë höjo. Röhu aehu ëhi jövëꞌoho ëho sisëje. \v 8 Ëhi jiëꞌe jöho aviëhi jianove. Ruehego no mu sisë vaejarëjo ëhuro God-are ihoho mae jioꞌiröhe höjo. Iae aëro Paul nasi ihoho ijumoromo ëma uëvarueje: Nöröro ëhi jiëꞌe jö sisëho jövaje höjo. Ëhi ataruëro jiëꞌëro sisëre vaꞌoruomëꞌoho iae maeje. \s1 Ae ahoꞌobëhe sisë javuaje jöhoje. \p \v 9 Röhu Jew raje noro God-are mu mabëhe baejëꞌe javue. Mu mabëhe baejaroho na ëhuro noro saꞌa ioroꞌioro rajoho mue ahoꞌo iosirëmiromo mae javue o bogo. Bogo. Jew rajohuꞌo saꞌa ioroꞌioro rajohuꞌo no ahoꞌo mu sisë darugo hesi uhuremu javue. Ëjöho na mamiꞌe jajivodeje gaꞌirarijego. \v 10 God-are surire jöhuꞌo ëhi gemuoho uvëꞌeje: \q1 Bogo mae bogo ae gemu vaduꞌoho maho höjo. \q1 \v 11 Aho bogo simano maho uehorovoruomaje höjo. \q1 God biroharue öroho bogo nahoruomaje höjo. \q1 \v 12 Ae ahoꞌobëhe öri maho nugöꞌöꞌi jeꞌoro vaꞌoruomëꞌe höjo. \q1 Ae ahoꞌobëhe sisë mae sisërërovëꞌe höjo. \q1 Bogo mae bogo ae gemu vaduꞌoho mu maho vaejaje höjo. \q1 \v 13 Jö sisë ataruohuro ëhuro sisë bëhe jëvajëjo. \q1 Ae guavoromo bogo duhoꞌi ma-nugego usihövo rojomajëhi jabesi huë gagore ëhi rojomanovaje höjo. \q1 Jöꞌëro jö sareri sareriꞌe atoromo jovëro rovanovaje höjo. \q1 Bitaro vuodovëꞌohuro bitaro gagore sigobu vörö vaꞌënoho rojomaje höjo. \q1 \v 14 Jöꞌore ajuoꞌe rojomego nu huëꞌe jöemu atarue höjo. \q1 \v 15 Hörohuro tutuvo vaꞌoromo ae muoꞌamarue höjo. \q1 \v 16 Dinöꞌe vaꞌëꞌiroho bövie biseꞌe ijumobe ae huë vavaene bojëmibe vaꞌarue höjo. \q1 \v 17 Huë mae baeꞌiröhe öroho bogo gavëꞌe höjo. \q1 \v 18 Simanohuro God bogo uehorovëꞌe ma-jijiharue höjo. \m God-are surire jögoroho ëhi uvëꞌeje. \p \v 19 Ëmu sisë vaejarue jöho iae no gavarueje. God-hu ë jö bojamuijade hesi bëhoho ëhuro Moses-are jögoru hesi uhure raromarue ariböviohuro heromo jabumëꞌo saꞌa ioroꞌioro rajohuꞌo ae ahoꞌobëhe jö mana uaröhoho bogojavuego jöꞌe tugorohoromo hesi nunire gövögövövëꞌe riravoꞌiröhego ae ahoꞌobëhe maja höꞌöjajire bevaꞌajire. \v 20 Gövögövövëꞌe riravoꞌiröhe hesi bëhoho aehu mu vaeröhe jögoru heromo ijore ijore vaꞌëꞌoho bogo ëhuro God-are nuniroho maho riravoꞌi aꞌi ma-uvarueje: Noro ë jögoroho bogo avoho ejaruëro javuëꞌëro sisë javuajëjo. \s1 Keriso mae uehorovaruohuro ëhuro God-are nunire mae riravarue jöhoje. \p \v 21 Iae ëhi sisë javue röhu jaruvoroho noehu hesi nunire mae riravoꞌiröhe öroho God-ro röjahuijëꞌeje. Moses-are jögoru surire o jö God-aro baeromo ae majëhinövare aribövi jabesi surire ë hesi öroho iae jajivëꞌeje. Röhu ë öroho bogo jögoru heromo mu vaeröhe örehu jioꞌi aꞌi öroho aviëhije. \v 22 Aehu Iesu Keriso mae uehorovëꞌohuro ëhuro God-ro nosi sisëho uehorovoromo vuonugego hesi nunire mae riravarueje. Ae ahoꞌobëhe mae ae rahu Keriso mae uehorovëꞌoho ëhi ajamuijajeje. God-ro gövuajeje no ae ahoꞌobëhe bogo göho göho javuoꞌi ma-gemuoho javuego. \v 23 No ae ahoꞌobëhe sisë vaejëꞌëro God-are ajiꞌe muoho vaeꞌiröhoho bogo eni javuego ma-raromarueje. \v 24 Röhu God-ro hesi uehorovoromo no huë mae bojamuiromo Iesu Keriso noni guomojöro saꞌare nugöꞌöromo ëhuro sisë hesi darugore javuadoho baeniahijëꞌëro no hesi nunire mae riravarueje. \v 25 God-ro Keriso nugöꞌöjadeje hesi köho rueromo guomego noro ë muoho mae uehorovego God-ro nosi sisëho dejonö buꞌöjego hesi dë vörönimadoho barëꞌiröhego. God-ro nosi sisëho ëhi ajamuijade hesi bëhoho röjahuijego noro garöhego hu maemu vaejaje ae jiego. Ëhesi bëhoho mamiꞌoho aëro sisë vaeꞌego God-ro ma-taemorovoromo nunëremu gëbe ruenövadeje. \v 26 Avevejöꞌoho nosi sisëho bogo ma-nunëremu göꞌi aꞌi Keriso nosi sisëni nugöꞌöjahuadeje. Hu nimadeje röjahuijego noro garöhego hu maemu vaejaje ae jiego. Noro garöhego hu mu maemu vaejajoho o Iesu mae uehorovarue aribövi nosi sisë muꞌuvahuego hesi nunire mae riravaruoho. \p \v 27 Ëhi jiëꞌoho no diehi nimorohëꞌi uvoꞌejo: Nosi birirohuro God-are nunire mae javuajëjo. Ëhi jiëꞌe jöho bogoje. Ëhesi bëhoho rabëni no bogo ëhioho uvoꞌejo. Na nosi birirohuro mu vaeröhe jögoroho baejëꞌëro ëhuni no bogo nimorohëꞌioho atarueje. Bogo ëhiohoje. Nosi biriroho bogo aꞌi God-are birire mae uehorovoꞌiröhe jögoroho baejëꞌëro ëhuni bogo ëhioho atoꞌejo. \v 28 Ëhesi bëhoho rabëni. Noro uehorovoromo uvarueje: Jew rajo mu vaeröhe jögoru ijore ijore vaꞌëꞌoho bogo ëhuro God-are nuniroho maho riravarue hö uvoꞌi aꞌi Keriso mae uehorovëꞌoho ëhuro God-are nunire mae riravarue höjo. \v 29 Jew rajo mu vaejëꞌohuro ëhuro maro javuoꞌibejo no uvoꞌibejo: God hu ma-Jew rajohemu muebeꞌamaje höjo. Röhu hu bogo jabumëremu muebejëvoꞌi aꞌi saꞌae ahoꞌo muebeꞌamajeje. \v 30 Iae God hu ma-gemuje. Huro Jew rajohuꞌo saꞌa ioroꞌiorohuꞌo mae riravoröhe öre gemuoho röjëhijajeje. Jew rajohuꞌo saꞌa ioroꞌioro rajohuꞌo jabumë Keriso mae uehorovëꞌohuro ëhuro ajëmijego mae riravarueje. \v 31 Keriso mae uehorovoꞌiröhe jöho baejëꞌohuro na no ëhuro God-are jögoru mamioho aharueje. Bogo ahoꞌi aꞌi ëho maꞌeno titimarueje. \c 4 \s1 Abraham bogo aehu hesi sino tariojaharohuro bogo ëhuro God-are nunire mae namiꞌi aꞌi huhu God mae uehorovadohuro ëhuro God-are nunire mae namijade jöhoje. \p \v 1 Bëhe vaeromo jiade Jew rajo nosi hijoho Abraham jie. Röhu Abraham-hu gavade God-hu diehi ajamamu gavade jöho no uehorovoꞌejo. \v 2 Nani aëro uvoꞌëꞌö: Abraham-hu God-are nunire mae namiꞌiëꞌadevaroho huro mu mae vaeromo ëhuro God-are nunire mae namijade höjo. Ëhuni döro bamorovoromo nimorohëꞌi uvoꞌibejajo: Naro nasi biririvoromo ëhuro God-are nunire mae namijaje hö uvoꞌibejajo ëho iae mae jioꞌibejajo. Nani ëhi uvoꞌëꞌö. Röhu God-hu gavajoho Abraham-hu döro bamorovoꞌiröhoho bëhoho bogoje. \v 3 God-are surire jöho ëhi uvëꞌeje: Abraham-ro God-are örire mae uehorovoromo uvade höjo: Hesi God-ro ajemiꞌajëjo. Huro mae uehorovamu gagorovo God-ro huni vavaenimoromo uvade höjo: Na gavajoho hesi sisëho barëꞌego iae hu a mae höjo. \v 4 Röhu göehu gö hesi mu vaejahamu ë hesi mana bojamamu gavëꞌoho uvarueje: Ëaho bogo ëma vavaenimoromo suvuoroho bojamiꞌi aꞌi mu vaejadohuni hesi manaho bojamade höjo. \v 5 O ae göehu mu mae bogo vaeꞌi ma-uvëꞌoho: Iae mae-ëjo. No a sisë javuëꞌego God-ro nosi sisëho muꞌuvahuego hesi nunire mae riravarue höjo. Ëhuni hesi huro naꞌo ajemiꞌiramu mae jevoꞌajë uvëꞌoho God-ro uvajeje: Ëahuro na mae uehorovevëꞌëro ëhuꞌëro na gavajoho hesi sisëho barëꞌego iae hu a mae höjo. \v 6 David-ro jöe gemuoho jajivadeje. Aehu bogo hesi biririvoromo mu mae vaeꞌi ma-God mae uehorovego God-hu vavaenimoromo ajamego hesi nunire mae namiromo huë mae baejaje jöho David-ro God-are surire jajivoromo ëhi uvëꞌeje: \q1 \v 7 O asëꞌe mabëhëjo. \q1 Aehu God-are jö ahamu huhu uehorovoromo vuonugahuëꞌoho \q1 mu sisë vaejamu uꞌovahuëꞌoho \q1 no huë mae baejarue höjo. \q1 \v 8 Noehu sisë vaejaroho Badahu bogo ijonö jö majahuijëꞌoho \q1 ëhuro no huë mae baejarue höjo. \m Ëhi uvëꞌeje. \p \v 9 Röhu ë huë ma baejarue aribövioho rahumëje. Na ma-Jew rajo mu vaeromo sino tarivoꞌamarue ariböviohuremu God-are nuniroho maho riravoromo huë maho baejarueje. O na saꞌa ioroꞌioro rajohuꞌo ëhi gemuoho huë mae baejarueje. Bogo Jew rajohuremuoho aꞌi Jew rajo mu bogo vaeromo sino bogo tarivoꞌamarue aribövioho jabuꞌo ë huë maho baejarueje. Ëhesi bëhoho urimëꞌi naro ave God-are surire jöho adahoromo jajivëꞌe jeve. Jajivoromo uëvëꞌe jeve: Abraham-ro God-are örire mae uehorovoromo uvade höjo: Hesi God-ro ajemiꞌajëjo. Huro mae uehorovamu gagorovo God-ro huni vavaenimoromo uvade höjo: Na gavajoho hesi sisëho barëꞌego iae hu a mae höjo. \v 10 Röhu rabuꞌe majare God-ro uvadeje: Abraham hu mae höjo. Na hu sino tariojahare maja hesi urimo o ijonö evare uvadeje. Sino tariojahare maja hesi urimo evare God-ro uvadeje: Abraham hu mae höjo. \v 11 Abraham mae hö uvonugoromo ijonö God-ro sino tarivoröhe muoho Abraham bojamadeje ae ahoꞌo ëho garomo uvoröhego: Urimëꞌi sino bogo tariojahare majare Abraham-ro God mae uehorovoromo ëhuro hesi nunire mae namijade höjo. Ëhuꞌëro jiëꞌëro Abraham-hu ëꞌadëhi Jew rajo mu bogo vaeromo sino tarivoꞌamëꞌe ma-God mae uehorovoromo hesi nunire mae riravarue aribövioho ë aribövi jabesi bëhoho iae Abraham-je. \v 12 Röhu Jew rajo mu vaeromo sino tarivare aribövie gö gö nosi bëhoho iae Abraham gemuje. Ëhesi bëhoho Abraham ëꞌadëhi nosi sinohuꞌo tarivahuëꞌeje. Röhu ëho ma-jianovoꞌi aꞌi Abraham sino bogo tariojahëꞌe ma-hijade majare huhu God mae uehorovadëhi Jew raje ae rahu ëhi gemuoho God mae uehorovëꞌoho ëhuro Abraham hu nosi bëhohoje. \s1 Noehu jögoru ejaruohuro bogo ëhuro God-are huë maho nosiriroho rueꞌi aꞌi noehu God mae uehorovoromo hesi nunire mae riravaruohuro ëhuro God-are huë mahuro nosirire rovajeje. Ëhesi jöhoje. \p \v 13 God-ro Abraham uavadeje: Ave jöho na mae uavajëjo. Naro jaꞌo jasi ujohuꞌo saꞌae ahoꞌo bojëmiꞌiramu bae barëꞌarujëjo. Rabëni baeröhego God-ro uavadeje. Bogo Abraham-hu mu vaeröhe jögoru ejahadohunioho bogo ëhunioho God-ro mana uavadeje: Saꞌae ahoꞌo bae barëꞌarujëjo. Aꞌi Abraham-ro God mae uehorovoromo uvadeje: Hesi God-ro ajemiꞌajë uvadohuni ëhuni God-ro uvadeje: Na gavajoho Abraham-are sisëho barëꞌego hu mae hö uvadohuni ëhuni uavadeje: Saꞌae ahoꞌo bae barëꞌarujëjo. \v 14 O God-ro uöꞌibejo: Ave jöho na mae uëvajëjo. Jemëhu jemesi biririvoromo mu vaeꞌirarije jö ejehëꞌohuro ëhuro na saꞌae ahoꞌo bojëmiꞌejöjo. O bogo ejehëꞌoho bogo bojëmiꞌejö uöꞌibejo no mae uehorovoromo uvaruoho: Hesi God-ro ajamuiꞌiramu mae javuoꞌajë uvaruoho ë hesi bëhe bogojioꞌibejo. O nosi biriroho bogo eni javuëꞌëro huhu bojamuiꞌi uövuadoho bogo baeꞌibejo. Röhu bogo ëhiohoje. Mu vaeröhe jögoru ejaharuohunioho God-ro bogo ëhunioho ajamuiꞌi aꞌi noehu hesi örire mae uehorovaruohuni ëhuni ajamuajeje. \v 15 Mu vaeröhe jö God-hu bojamuadoho no bogo ejahego mae javuoꞌi aꞌi ahego God-ro no göromo dë vörönimego iꞌue bojamuajeje. O mu vaeröhe jögoroho bogojioꞌibejo bogo ahoꞌibejo. \p \v 16 Ëhuꞌëro jiëꞌëro God-hu no ajamuiꞌi Abraham uavadoho ëho no bogo mu vaeröhe jöho ejahoromo baeꞌi aꞌi God mae uehorovoromo ëhuro baejarueje. Ëhuꞌëro God-ro bogo nosi muoho garomo huhu Abraham uavadëhi ëhi mana ajamuiꞌi aꞌi hesi ëma nimoromo huhu Abraham uavadëhi iae hu ëhi ajamuego ëhuro Abraham-are ujoho no ae ahoꞌobëhe iae baejarueje. Bogo Moses-are jögoru ejaharue aribövie gemuohemuoho baeꞌi aꞌi ae rahu Abraham-hu ëꞌadëhi God mae uehorovëꞌoho iae baeꞌejo ë hesi bëhoho God mae uehorovarue aribövioho ahoꞌobëhe nosi bëhoho Abraham jiëꞌëro. \v 17 Abraham nosi bëhi jioꞌiröhe jö God-hu Abraham uavadoho God-are surire jajivoromo ëhi uvëꞌeje: God naro ja ajamiꞌiramu ëhuro saꞌa gö gö raje ahoꞌobëhe jabesi hijoho ja javoꞌajëjo. Ëhuꞌëro jiëꞌëro noehu God mae uehorovarue aribövie ahoꞌobëhe nosi bëhoho Abraham-je hu God-are nunire ëhi jiëꞌëro. God gemu Abraham-ro mae uehorovadeje. God hu vuovëꞌe aho ajamuijego iꞌovavuaje ahoje. God-hu uvego urimo bogojioꞌamëꞌe bövi biseꞌo ëma jioꞌamaje ahoje. God hu ëhi jiëꞌe a jiajoho Abraham-ro hu mae uehorovadeje. \v 18 Mae uehorovamu God-ro uavadeje: Saꞌae gö gö ahoꞌobëhe jabesi hijoho ja javoꞌajëjo. Ëhi uavamu Abraham-ro uvadeje: Diehiꞌoromo baeꞌejöjo. Öroho bogohöjo. Iae ëhi uvadeje röhu huro God mae uehorovoromo uvadeje: Iae hesi höjo. God-hu uevadëhi iae ëhi jioꞌaꞌajë uvoromo hiromo muebejadeje. God ëhi mae uehorovoromo muebejëꞌëro ëhuꞌëro Abraham saꞌae gö gö ahoꞌobëhe nosi bëhoho jiëꞌeje. Nosi bëhi jioröhe jö God-hu Abraham uavadoho God-are surire ëhi uvëꞌeje: Abraham jasi ujoho ahoꞌobëhe jiji vaꞌëne jiobe vaꞌaꞌajëjo. Surire jö jiadëhi iae ëhije. \v 19 Röhu Abraham vadune ahoꞌobëhe 100 rabuꞌe baeꞌirögoro ëꞌëꞌëro ëhuꞌëro hesi sino hahoꞌe uꞌuhoromo guomanovëꞌe jiadeje. O hesi vaboroho Sarah dë tiojëꞌe magonahe jiadeje. Baruohuꞌo vaborohuꞌo ëhi sisërëjëvëꞌe jiadeje. Röhu Abraham-ro uehorovoromo uvadeje: Iae ëhi höjo röhu God-ro iae uje bojemiꞌiramu ëhuro ahoꞌobëhe jiehoꞌajëjo. Abraham-ro ëhi biririvoromo God mae uehorovobe rovadeje. \v 20 God mae uehorovadoho hu bogo vuonugoromo uvadeje: Na God-hu uevadëhi ëhi jioꞌaꞌajëjo o bogajo. Bogo ëhioho uvoꞌi aꞌi biririvo avohoromo God mae uehorovobe rovadeje. Mae uehorovobe rueromo God-are örire rajahiromo \v 21 uvadeje: Iae mae-ëjo. God-hu uevadëhi ëhi ajemiꞌiröhoho iae hu eni jiajëjo. \v 22 Ëhi mae uehorovoromo uvamu gagorovo God-ro Abraham-ni uehorovoromo uvadeje: Ëhuꞌëro na gavajoho hesi sisëho barëꞌego iae hu a mae höjo. \v 23 Röhu ë jöho bogo Abraham-nioho gemu jajivoꞌi \v 24 ae ahoꞌobëhe nosi jöhuꞌo jajivëꞌeje. God-hu no ae rahu mae javuajë uvoromo baejavuade aribövi nosi jöhoje ë hesi bëhoho no Iesu nosi Bada iꞌovade ae God hesi örire mae uehorovaruëro jiëꞌëro. \v 25 Röhu God-ro Iesu a övore bojëmadeje baeromo anego nosi sisëhuni guomoröhego. Guomamu God-ro hu ajamijamu iꞌovoromo riꞌöjadeje ëhuro noro God-are nunire mae riravoꞌiröhego. \c 5 \s1 God-are nunire mae riravaruëro jiëꞌëro huꞌo huë mae baeromo nimoroharue jöhoje. \p \v 1 Noro Keriso mae uehorovamu God-ro nosi sisëho muꞌuvahuamu hesi nunire mae riravëꞌëro javuëꞌëro ëhuꞌëro Godꞌo noꞌo gemuoro mae raromarueje nosi Bada Iesu Kerisoro buore vaejavuëꞌëro. \v 2 Buore vaejavuoromo ajamuijëꞌëro ëhuro no God-are huë maho birohoromo biririvoromo hesi nunire mae riravarueje ë hesi bëhoho noro hesi örire mae uehorovëꞌëro javuëꞌëro. Hesi nunire mae riravoromo noro uvarueje: Noro God-are aji mare raromoꞌejarë uvoromo ëhuni noro nimorohëꞌi muebejarueje. \v 3 Röhu göho no huë vavaeni bövi biseꞌo baejëꞌiroho ëhuꞌo nimoroharueje. Rabëni hesi bëhoho no uvarueje: Huë vavaeni baejëꞌohuro ëhuro birire baeromo God mae uehorovobe vaꞌarue höjo. \v 4 Biririvoromo God mae uehorovobe vaꞌëꞌohuro ëhuro God-ro uvajeje: Jemë ruahöꞌöjëꞌe jëvajë uvajohuro ëhuro no dë ma-mabëhe jioromo muebejarueje ijonö huro ajamuego ma-mabëhe javuoröhego. \v 5 No mabëhe javuoꞌiröhego muebejaruoho ëho bogo sarerivoromo ëꞌarueje. Ëhesi bëhoho God-ro hesi Aruꞌahoho no bojamuijëꞌëro no dë vövöbajoꞌere herovarueje God-ro no mabëhe uehorovavuo avohego. \p \v 6 God-hu no uehorovavuaje öroho aviëhije. Urimoho nosi arijoꞌarije ajamirovëꞌoho bogo eni javuadeje. Bogo eni javuobe rovamu God-hu nimade majaho rovamu evare Kerisoro guomadeje hu bijönimarue aribövioho ajamuiꞌiro. \v 7 O noro garöhe ae gö mae jiëꞌe hu ëma vöröꞌere hijamu gagorovo hu ajamiꞌi vuovorovëꞌoho ëho juhuoniꞌe muego nani no hu bogo ajamiꞌejo. O gaꞌiröhe ae gö huë bae avohaje a mabëhe jiëꞌe hu ëma vöröꞌere hijamu gavëꞌoho hesi naniꞌo. Nani no hu ajamiꞌi biririvoromo vuovorovoꞌejo nani bogo. \v 8 Aꞌi Kerisoro gavade no sisë aribövie javuamu evare huro no ajamuiꞌi guomorovadeje. No sisë aribövie javuamu evare guomëꞌëro jiëꞌëro ëhuꞌëro God-ro no röjahuijëꞌeje noro garomo uvoröhego: God-ro no uehorovavuo avohaje höjo. \v 9 No ae sisë javuamu evare Kerisoro noni guomëꞌëro ëhuꞌëro no God-are nunire mae riravarueje. Ëmuoho iꞌuꞌe mae jiadeje. Ëhuni no biririvo avohoromo uvoꞌejo: Kerisoro mamiꞌe ajamuijëꞌego majae ijonöho God-hu bojamuiꞌiröhe iꞌuoho no bogo baeꞌejarëjo. \v 10 Huꞌo noꞌo gororamirovarue aribövie javuamu evare hesi Harihoho noni guomamu ëhuro hesinö ramuadeje. Ëmuoho iꞌuꞌe mae jiadeje. Ëhuni biririvo avohoromo uvoꞌejo: God-ro mamiꞌe hesinö ramuëꞌëro jiëꞌëro hesi Harihe biririvoromo hijajohuro ëhuro God-ro baejavuoromo maro bamavuoꞌiramu mae javuoꞌajëjo. \v 11 Iae uꞌemu mae javuoꞌëꞌe röhu avevejöꞌohuꞌo no God rajahiromo nimoroharueje nosi Bada Iesu Keriso-are jöëni ë hesi bëhoho huro mamiꞌe vöröho tugohahuoromo God-arinö ramuëꞌëro. \s1 Adam-hu mu sisë vaejamu vuovarue muehu rueꞌi Kerisohu mu mae vaejamu iꞌovarue muehu rovade jöhoje. \p \v 12 Ëhi jiëꞌëro urimoho ae gemuëro aevoromo mu sisëho vaejadeje. Ae gemuëro mu sisëho vaejamu ëhuro mu sisëho saꞌare rovadeje. Sisëho rovamu ëhuro aevoromo aho vuovëvadeje. Vuovëvëꞌëro ëhuro no ae ahoꞌobëhe vuovavuobe rovajeje ae ahoꞌobëhe mu sisë vaejëꞌëro. \v 13 Urimëꞌi Moses-hu God-are jögoru bogo barovadevare evare mu sisëho iae saꞌare jiobe rovadeje. Röhu Moses-are jögoroho bogojiamu aribövioho ëho bogo heromo ahëꞌëro ëhuni God-ro mu sisëho gemu gemu garomo bogo adahoꞌi ma-nunëro gëbe rovadeje. \v 14 Mu sisëho bogo adahoꞌi ma-nunëremu gëbe rovamu röhu Adam-hu mu sisë vaejadevare evare ae ahoꞌobëhe aevoromo vuovobe rovadoho röhu evare Moses rovadeje. Ëaribövioho Adam-hu God-are jö heromo ahadëhioho bogo ëhioho heromo ahobe rovëꞌe jabuꞌo vuovëvobe rovadeje. \p Röhu Adam hu God-aro jioromo ijonö saꞌare rovade aho Keriso vaꞌëne ëhi jianove. \v 15 Iae ëhi jie röhu Adamꞌo ijonö saꞌare rovade ahuꞌo ae niöꞌi jabesi muoho bogo gemuoho jioꞌirögoro gö gö jiadeje. Gö gö jiëꞌëro God-are suvuorohuro Adam-hu sisë ëꞌadoho iosiramijëꞌeje. Ëhesi bëhoho Adam hu ma-gemu jiadeje. Huro God-are jöho ahamu ëhuro ae ahoꞌo vuovëvobe rovëꞌeje. Iae ëhi jie röhu Iesu Keriso huꞌo ma-gemuje. Röhu God-ro no huë baejavuoromo ë aho uavamu nosi sisëho ajamuijëꞌëro ëhuꞌëro ae ahoꞌobëhe hesi huë maho bae avohobe maro raromobe rovëꞌe javue. \v 16 Ae gemuëro sisë vaejëꞌëro ëhuꞌëro noꞌo sisë javue röhu God-are suvuorohuro ë muoho iosiramijëꞌeje. Ëhesi bëhoho huro mu sisë gemu vaejëꞌëro ëhuꞌëro God-ro no uövuajeje: Jemëꞌo sisëꞌe aribövie jëvajëjo. Aꞌi noehu mu sisë ahoꞌobëhe vaejaruoho God-ro hesi nimoromo huë baejavuoromo uövuajeje: Jemesi sisëho iae muꞌuvëhëꞌe höjo. \v 17 Ae gemuëro mu sisë vaejëꞌëro ëhuꞌëro a vuovavuaje muoho börömoraejëꞌeje ae gemuëro huro ëhi sisë ëꞌëꞌëro. Ëhuni no biririvo avohoromo uvoꞌejo: Ae gemu Iesu Kerisoro ajamuijëꞌëro ëhuꞌëro ae rahu God-are suvuoro mabëhe baeromo aevoromo hesi nunire mae riravëꞌoho ëhi jiëꞌe aribövioho noro bogo vuovoꞌi Keriso-are darugoho baeromo masije riravoꞌejarëjo. \p \v 18 Ëhuꞌëro jiëꞌëro mu sisë gemu jiëꞌëro ëhuro ae ahoꞌo God-are nunire sisëꞌe javue. Aꞌi ae gemuëro mu maho vaejëꞌëro ëhuro ae ahoꞌobëhe nosi sisëho muꞌuvahuëꞌego no God-are nunire mae jioromo huꞌo maro raromoꞌejo. \v 19 Ëhesi bëhoho ae gemuëro God-are jöho ahamu ae ahoꞌobëhe sisërëjavuadeje. Aꞌi ae gemuëro hesi jöho ejahëꞌëro ëhuꞌëro ae ahoꞌobëhe hesi nunire marëjavuoꞌëꞌe. \p \v 20 Moses-are jögorehu ijonö rovade hesi bëhoho aëro ëho heromo biririꞌövoromo jöho ahobe vaꞌego mu sisë börömo bëhe ma-vaꞌorahoro jioröhego. Mu sisë böröme jioꞌamadeje röhu God-ro hesi nimoromo huë baejavuoromo bogo biseꞌo vaduꞌoho ajamuiromo nosi sisëho iosiramiꞌamoromo hesi mu börömoho röjahuijadeje. \v 21 Ëhuꞌëro urimoho mu sisëho börömoho jiadeje. Mu sisë hesi uhure javuëꞌëro vuovavuonövadeje. Jaruvoho God-hu huë baejavuade muoho börömohoje. God-are huë ma hesi uhure javuëꞌëro hesi nunire mae riravarueje. Mae riravoromo ma-ioroꞌiore gemu maro raromoꞌejo nosi Bada Iesu Kerisoro ajamuijëꞌëro. \c 6 \s1 Noehu Kerisoꞌo bimuvoromo huꞌo vuovanovoromo uehoro mami vuonugoꞌi iꞌovoromo uehoro iꞌe baejarue jöhoje. \p \v 1 God-hu hesi nimoromo huë baejavuoromo nosi sisëho ajamuijëꞌoho no diehi uvoꞌejo. Na no uvoꞌejo: Ëꞌego no ëhi ma-mu sisëmu vaebe vaꞌego nosi sisëho ahoꞌo jiego God-ro no huë baejavuo avohoromo muꞌuꞌamajo. \v 2 Bogo mae bogo ëhioho uvoꞌejo. Mu sisë uhure javuadoho no vuovaruëhi ëhi jianovoromo iae barëjahuëꞌeje. Ëhi jiëꞌoho no diehi vuonoröꞌöromo mu sisë hesi uhuroho biririvoromo raromonövoꞌejo. No bogo ëhioho ëꞌejo. \v 3 Ave jöho jemëꞌo uehorovoꞌibejarije. Ae rahu bapataeto vaejamu Iesu Kerisoꞌo gemuore bimuvavuëꞌoho ëhuro huꞌo gemuore bimuvoromo vuovavuëꞌeje. \v 4 Ëhuni no bapataeto vaejamu ëhuro Kerisoꞌo bimuvoromo vuovoromo huꞌo gemuore saꞌa gagore raromareje ëhuro Vavuehu hesi ajiꞌe darugohuro ajamamu Kerisohu guomadoho iꞌovoromo riꞌöjadëhi ëhi noꞌo mu iꞌore raromo jijihonövoröhego. \p \v 5 No Kerisoꞌo gemu mae bimuvoromo hu guomadëhi noꞌo ëhi vuovarohuni ëhuni iae no Kerisoꞌo gemu mae bimuvoromo hu iꞌovadëhi noꞌo ëhi iꞌovoromo mu iꞌe baeꞌejo. \v 6 Ave jöho iae no gavarueje. No Kerisoꞌo gemu mae bimuvoromo korosire ano taemavuoromo huꞌo vuovavuade hesi bëhoho sisëhu nosi uehorore dajore biririvobe rovadoho barëjahuego ëhuro mu sisë hesi darugore javuadoho ijonöho bogo vaenövoröhego. Ëhuni no Kerisoꞌo gemu mae vuovavuëꞌeje. \v 7 Kerisoꞌo gemu mae bimuvoromo vuovavuëꞌiroho sisë uhure javuadoho iae barëjahuëꞌeje. \v 8 No Kerisoꞌo gemu mae bimuvoromo vuovavuëꞌëro ëhuni no mae uehorovoromo uvarueje: Iae no iꞌovoromo huꞌo gemu mae raromonövoꞌejarëjo. \v 9 No ëhi uehorovarue hesi bëhoho no gavaruoho God-ro ajamamu Keriso guomoromo riꞌöjëꞌëro hiromo röhu maho bogo guomoꞌëꞌe hu guomoröhe hesi vöröho ruahöꞌöjëꞌëro. \v 10 Keriso urimo guomadeje. Ëhesi bëhoho hu guomoromo ëhuro sisëho ioroꞌiore gemu taemadeje. O jaruvoho iae hu hije ë hesi bëhoho hu Godꞌo gemu mae hijajëro jiëꞌëro. \v 11 Ëhuni jemëro uvore: Noꞌo vuovavuamu ëhuro ma-ioroꞌioremu mu sisëho taemëꞌe javuajëjo. Röhu no iꞌovoromo Iesu Kerisoꞌo gemuore javuëꞌëro iae Godꞌo gemu mae raromaruëjo. \p \v 12 Ëhuni mu sisë uehoro sisë jemesi vuovëvoröhe sinehu nimajoho ëho nadi ejahorego ëhuro sisëho jemë bogo ruahöꞌöjëvoꞌiro. \v 13 O jemesi öve höre simane rabe sisë öriroho nadi bojamirovoromo mu sisëho vaere. Aꞌi uvore: No iꞌovoromo mu iꞌe baejëꞌe aribövie javuajë uvoromo jemesi dë vövöbajoꞌe ahoꞌo ma-God gemu bojamirovoromo jemesi öve höre simane rabe ëhuꞌo hesi öroro bojamirovoromo mu mae vaere. \v 14 Mu sisëho jemë bogo ruahöꞌöjëvoꞌëꞌe. Ëhesi bëhoho God-are jögoru aharuje ë hesi iꞌuoho bogo bae hesi jëve. God-ro hesi nimoromo huë baejëvoromo jemesi sisëho uehorovoromo vuonugëhajeje. Jemë ëhi maro raromarujeje. \s1 Mu ma hesi darugoremu raromarue jöhoje. \p \v 15 Jögoru aharue hesi iꞌuoho bogo baeꞌi God-are nimoro nosi sisë uehorovoromo vuonugahuëꞌoho na no ëhunioho mu sisëho vaeꞌejo. Bogo mae bogo ëhioho ëꞌejo. \v 16 Jemëꞌo uehorovore. Jemë ae gö hesi jöhemu ejahoromo hesi muohemu vaejahoꞌi nëgamu jemesi arijoꞌarije bojamirovëꞌoho ëhuro jemë ë a hesi darugoremu raromoꞌaruje. Jemë mu sisëmu vaeꞌi nëgamu bojamirovëꞌoho ëhuro jemë sisë hesi darugoremu raromoromo vuovoromo sisëro vaꞌo hesi jëve. O God-are jö ejahoromo hesi muemu vaejahoꞌi nëgamu bojamirovëꞌoho ëhuro hesi darugoremu raromoromo hesi nunire mae jëvajeje. \v 17 Röhu na God mabëhe uave. Ëhesi bëhoho urimoho jemë mu sisë hesi darugoremu raromonövarijeje röhu avevejöꞌoho jemë God-are jö diehi diehi röjëhijamu hejarijoho ë jöho jemesi dë vövöbajoꞌe ahoꞌobëhe ejaharujeje. \v 18 Mu sisë hesi darugoremu raromarijoho God-ro jiovëhadeje. Ëhuꞌëro ae göehu gö hesi darugoremu hijajëhi ëhi jemëro mu ma hesi darugoremu raromarujeje. \v 19 Ae göehu gö hesi darugoremu hijajëhi jemëhu mu ma hesi darugoremu raromaruje jö naehu uëvaje hesi bëhoho nasi jöho samaꞌe huruohëꞌe jioröhego jemesi uehoroho uꞌuhëvego bogo avoho hejöëni. Urimoho jemëro jemesi öve höre simane rabe ahoꞌo bojamirovarijeje ëhuro vaꞌinumiꞌe mu o mu sisë gö gö hesi darugoremu raromoromo ëhi jiëꞌe muohemu vaenövoꞌirarijëro. O avevejöꞌoho ëhi jemesi öve höre simane rabe ahoꞌo bojamirovoromo mu ma hesi darugoremu raromoromo God-are mu mahemu vaenövore. \p \v 20 Urimëꞌi jemë mu sisë hesi darugoremu raromarijevaroho evaroho mu ma hesi darugoroho bogo raromoꞌi ma-raromarijeje. \v 21 Ma-raromoromo mu sisë vaejarijoho uehorovoromo javojëge. Röhu evare majare ëhi jiëꞌe mu sisë vaejarijoho ë hesi maho rabe baejarijeje. Bogojiadeje. Ëhi jiëꞌe mu sisë vaejëꞌoho ëhuro ma-vuovoromo sisëro vaꞌarueje. \v 22 O avevejöꞌoho God-ro ajëmamu mu sisë hesi darugoremu raromarijoho vuonugoꞌi God-are darugoremu raromëꞌe jëve. Ëhuꞌëro jemë God-are aribövi mae jëvoromo ëhuro ma-ioroꞌioremu maro raromoꞌaruje. \v 23 Noro mu sisë vaejego ë hesi manaho baeromo vuovoromo sisëro vaꞌarueje. O God-ro hesi huë baejavuaje suvuoroho bojamuego ëhuro no ma-ioroꞌiore gemu maro raromarueje Iesu Keriso nosi Badare ae gemuohuro javuëꞌëro. \c 7 \s1 God-are jögoru ahoromo vavaeniꞌere raromaroho vuonugoꞌi Keriso-are aribövie javuaje jöhoje. \p \v 1 Aganomë saꞌa a masijo jabesi mu vaeꞌirarije jögoru hesi öroho jemë gavarujëro jëvëꞌëro ëhuni ave jöho iae gaꞌaꞌaruje. Ja saꞌare hijëꞌoho saꞌa hesi jögoru uhure hibe vaꞌojuvo guomavoꞌiramu jögoru uhuroho bogojavoꞌëꞌe. \v 2 Bëhoho ëhi jianove. Baru hijëꞌoho vaborohuro hu gemu gabe vaꞌëꞌe jögorure ëhi uövuëꞌego. Aꞌi baru guomëꞌoho magonahoho ë jögorehu nijioꞌiraejadoho iae barëjëꞌeje. \v 3 Ëhi jiëꞌëro baru hijamu sionoho ioro bamëꞌoho aëro uvoꞌëꞌö: Ëmagonahoho önöꞌe ma-juvëꞌe magonahe höjo. Aꞌi baru guomëꞌoho jögorehu nijioꞌiraejadoho barëjëꞌego hesi nimoro ae gö baeromo huꞌo gemuoro hijëꞌoho bogo önöꞌe ma-juvëꞌe magonahe jioꞌëꞌe. \v 4 Baru mamioho guomamu magonahohuro baru iꞌe baeromo gemu mae hijajëhi jemëꞌo ëhi jëvanove. Jemë Keriso-are sinohuꞌo gemuore bimuvorovoromo vuovëvëꞌëro ëhuꞌëro jögoru aharuje hesi iꞌuoho ma-ioroꞌiore gemu barëjëhëꞌeje ëhuro guomoromo riꞌöjade ahuꞌo gemuoro jemëro raromoromo God-hu nimaje muoho vae avohoꞌirarijego. \v 5 Röhu urimëꞌi nosirire jiaje sisëhemu uehorovarevare evare mu vaeröhe jögoroho no uehorovoromo dë iahuoꞌego mu sisëmu vaeꞌi nimonövareje. Ëhi nimoromo sisëho dajo hahoꞌëro vaeromo ëhuro vuovoromo sisëro vaꞌo hesi javuadeje. \v 6 Avevejöꞌoho mu vaeröhe jögorehu no nijioꞌiraejavuadoho Kerisoꞌo gemu mae vuovavuanovëꞌëro ma-ioroꞌioremu barëjahuëꞌeje. Ëhuro ë jögoru aharue hesi iꞌuoho bogo bae hesi javue. Ëhuꞌëro ijonöho no öri mamioho bogo vaꞌoromo ma-surire jajivëꞌe jögoroho adahobe God-are muoho ma-sivoho gabe vaꞌi aꞌi öri iꞌore vaꞌoromo God-are Aruꞌaho hesi darugohuro hesi muoho vaejarueje. \s1 Mu vaeröhe jögoru adahoromo ëhuro mu sisë hesi bëhi gavarue jöhoje. \p \v 7 Ësurire jajivëꞌe jögoru hesi uhure javuadoho iae barëjëꞌeje. Ëhuni no diehi uvoꞌejo. Na no ëma uvoꞌejo: Ëjögoroho sisë höjo. Bogo mae bogo ëhioho uvoꞌejo. Ëjögoroho bogojioꞌibejo Paul na bogo gaꞌibejo mu sisë hesi öroho diehi jiëꞌe jiego. Ëhesi bëhoho jögore gemu jajivoromo ëhi uvëꞌeje: Nadi ae gö hesi böviëni biseꞌënioho ganiganimonëjo. Bogo ëhioho jajivoꞌibejo naro uvoꞌibejo: Ganigani muoho nani mae höjo. \v 8 Röhu ganigani hesi jögoroho iae jajivëꞌeje. Jajivëꞌëro naro garomo uvodeje: Ëganigani muoho God-ro bijönimaje hö uvamu nasi dë iehamu sisëhuro börömo mae rojomamu avare böviëni biseꞌëni ganiganiego avohadeje. O surire jajivëꞌe jögoroho bogojioꞌibejo uehoro sisëho bogo ëhioho rojomoꞌibejo. \v 9 Urimoho ë jögoroho bogo hejëꞌe ëma hibe rueromo uvodeje: Nani na mae jevajëjo. Aꞌi ganigani jögoroho hejamu mu sisëhuro baejevamu naro biririꞌövoromo jögoroho ahoromo \v 10 uvodeje: Ëhuꞌëro na guomo örire jevajëjo. Röhu mamiꞌe God-hu ganigani jögoru bamade hesi bëhoho ëhuro no mae raromoꞌiröhego. Röhu ë ganigani jögoroho jiëꞌëro ëhuꞌëro sisëhuro baejevamu na guomo örire jevadeje. \v 11 Guomo örire jevade hesi bëhoho surire jajivëꞌe jögoroho na hejëꞌëro ëhuꞌëro ë mu sisëhuro sareremiromo dë iehamu naro jögoroho ahamu ëhuro guomo örire jevadeje. \p \v 12 Röhu ë surire jajivëꞌe jögoroho ahoꞌobëhe God-aro jioromo rovëꞌeje. Ëhesi jöe gö gö God-ro bamadeje noro mu mae vaejego marëjavuoröhego. Ëhuꞌëro ë jöho iae maeje. \v 13 Mae jiëꞌoho na no ëma uvoꞌejo: Jö mahuro ëhuro na ijumevamu guomo örire jevade höjo. Bogo ëhioho uvoꞌejo. Aꞌi uehoro sisëhuro ëhuro ëꞌadeje. Uehoro sisëhuro ë jö maho huotovoromo ijumevamu guomo örire jevadeje. Ëhesi bëhoho God-ro nimadeje no samaro garöhego sisë hesi bëhoho iꞌuꞌe mae jiego. Hu nimadeje jögoroho jioromo ëhuro mu sisëho börömoraeröhego. \s1 Uehoro maꞌo uehoro sisëꞌo umogirohaje ë hesi jöhoje. \p \v 14 Röhu no gavaruoho God-are jögoroho hesi Aruꞌahohuro bojamuaje jöeje. Röhu na bogo hesi Aruꞌaho ejahaje aho jevoꞌi sino hesi mu sisë eromo hesi darugoremu hijaje ae jeve. \v 15 Ëhuni na uvajeje: Naro diehi ëꞌego ëꞌaje höjo. Mu mae negajoho bogo vaeꞌi aꞌi mu sisë bijönegajoho ëma vaejajeje. \v 16 Röhu naehu mu sisë vaeromo God-are jögoru ahajoho bijönegego ëhuro na uvajeje: God-hu bojamuade jögoroho iae maho höjo. \v 17 Ëhi jiëꞌëro bogo naehu nimoromo sisëho vaeꞌi aꞌi uehoro sisëro dëre rojomego ëhuro vaejajeje. \v 18 Na gavajoho uehoro maho nasiriroho bogo mae bogoje. Ëhesi bëhoho nasi dëre uehoro mami jiobe rovadoho ëho sisëmuje. Na ëhi gavaje hesi bëhoho na mu mae vaeꞌi negajoho bogo vae hesi jeve. \v 19 Mu mae vaeꞌi negajoho ëho bogo vaeꞌi aꞌi mu sisë bijönegajoho ëho iae na vaejajeje. \v 20 Na bijönegaje muoho ëma vaejëꞌëro ëhuro bogo naehu nimoromo vaeꞌirögoro uehoro sisëhuro nasi dëre rojomego ëhuro vaejajeje. \p \v 21 Ëhuꞌëro na gavajeje aviëhi jiëꞌe muoho jiego. Na mu mae vaeꞌi negëꞌiroho mu maho bogo rueꞌi mu sisëhuremu nasirire rovajeje. \v 22 Nasi dë vövöbajoꞌere God-are jögoroho negajeje. \v 23 Röhu na gavajoho uehoro göhuro nasi sino hahoꞌe ruahöꞌöjevajeje. Ruahöꞌöjevoromo God-are jögoru simanehu nimajohuꞌo umogihorovajeje. Umogihorovoromo ëhuro sino hahoꞌere jiaje sisëhuro na ruahoꞌamoniagegajeje. \v 24 Asëꞌe vaevëꞌe jevaje. Sisëhu sino hahoꞌe ruahöꞌöjevoꞌego guomevo hesi jevajoho raro ajemiꞌiramu maho jevoꞌëꞌe. \v 25 Röhu na God mabëhe uave. Huro uaꞌiramu Iesu Keriso nosi Badaro ajemiꞌiramu mae jevoꞌëꞌe. \p Ëhuꞌëro jiëꞌëro na ëhi jeve. Naro nasi uehoroho bojamirovoromo God-are jögoroho ejahajeje. Röhu sisë nasirire jiobe rovadohuro mu sisë hesi jöhuꞌo ejahajeje. \c 8 \s1 God-are Aruꞌaho baeromo ëhuro mae raromarue jöhoje. \p \v 1 Röhu jaruvoho Iesu Keriso-are ae gemuoho javuëꞌoho mu sisë hesi iꞌuoho bogo bae hesi javue. \v 2 Urimoho ja mu sisëmu vaeromo guomo öriremu juvonövaneje. Jaruvoho ja Iesu Keriso-are ae gemuoho javëꞌëro iꞌovavuaje Aruꞌahohuro ja ajamiromo ë sisëhu ruahöꞌöjavadoho bisihöꞌöjamu mae javëꞌeje. \v 3 God hu eni jiëꞌëro hesi Harihu Maho nugöꞌöjadeje araeromo sino hahoꞌe baeromo no a sisë javuajëhi hu ëhi jioromo rueromo sisëni guomoröhego. Ëhiꞌamu ëhuro nosirire jiaje sisë hesi darugoho barëjahuadeje. Noehu mu vaeröhe jögorohuro bogo ëhuro sisë hesi darugoho barëjahuadeje. Sisë nosirire jiëꞌëro jögoru hesi biriroho bogojiadeje. \v 4 Röhu God-hu sisë hesi darugo ëhi tugohahuade hesi bëhoho hu nimadeje noro God-are jögoru hesi mu maho ahoꞌobëhe vaeröhego sino hesi sisëhu nimajoho no bogo eꞌi God-are Aruꞌahehu nimajëhi ëhi vaejaruëro javuëꞌëro. \v 5 Sinehu nimaje sisë ejëꞌoho ë hesi muohuremu uehorovarueje. O God-are Aruꞌahehu nimajëhi vaejëꞌoho Aruꞌahehu uövuajohuremu uehorovarueje. \v 6 Nosirire jiaje sisëhuremu uehorovëꞌoho ëhuro no vuovoromo sisëro vaꞌarueje. Aꞌi God-are Aruꞌahehu uövuajohuremu uehorovëꞌoho ëhuro ma-ioroꞌiore gemu huë mae raromarueje. \v 7 Nosirire jiaje sisëhuremu uehorovego vuovavuaje hesi bëhoho ëhi jiëꞌe uehoro sisë baejëꞌoho God-are jögoroho bogo ejaharueje. Ejahoꞌiröhoho bogo eni javuajeje. Ëhuro Godꞌo muorovarue aribövie javuajeje. \v 8 Nosirire jiaje sisëhuremu uehorovëꞌoho God-hu nimaje muoho bogo biroho hesi javuajeje. \p \v 9 Röhu jemë bogo ëhioho ëꞌarujeje. Jemë sinehu nimaje sisëho bogo eꞌi aꞌi God-are Aruꞌahehu nimajëhi ëhi vaejarujeje God-are Aruꞌahoho jemesi dë vövöbajoꞌere mamiꞌe abo gemu mae hijëꞌego. Ae rahu Keriso-are Aruꞌaho dë vövöbajoꞌere bogojiëꞌoho hu bogo Keriso-are ahoje. Röhu hesi Aruꞌahoho jemesirire jiëꞌego ëhuni huhu nimaje jöho iae ejaharujeje. \v 10 Keriso jemesi dë vövöbajoꞌere jie. Ëhuꞌëro jemë sisë vaejarujohuro jemesi sino hahoꞌoho iae vuovëho hesije röhu jemë God-are nunire mae riravarujohuro jemesi aruꞌahoho biririvëhego raromarujeje. \v 11 Röhu God-ro Iesu ajamamu guomoromo riꞌöjadeje. Ëhuni hesi Aruꞌahoho jemesirire jiëꞌëro God-hu Keriso ajamamu guomoromo iꞌovadëhi jemesi vuovo sinohuꞌo ëhi ajëmiꞌiramu iꞌovëvoꞌëꞌe God-are Aruꞌahohuro jemesi dëre abo hijëꞌëro. \p \v 12 Ëhi jiëꞌëro noehu mu vaeꞌiröhoho iae jiahue. Röhu nosi sinehu nimaje mu sisëho ëho bogo nosi muehuje. \v 13 Ëhi jiëꞌe sisë vaejëꞌohuro ëhuro jemë ioroꞌioremu vuovëvoꞌëꞌe. Aꞌi God-are Aruꞌaho hesi birire baeromo jemesi sino hesi mu sisë muꞌuromo bogo gavanovëꞌoho ëhuro jemë ma-ioroꞌioremu raromoꞌaruje. \v 14 Ae rahu God-are Aruꞌaho ejahobe vaꞌëꞌoho ë aribövioho God-are aboji harihuꞌe jioꞌame. \v 15 God-are Aruꞌaho baejarijohuro jemë bogo tövo rëmoꞌego röhu maho sisëroho raromoromo juhuonibijiohoꞌirögoro aꞌi God-are Aruꞌahohuro jemë ajëmijëꞌëro hesi aboji harihuꞌe jëve. Ëhuni no God-are örire uavarueje: Asëꞌe Apajo. \v 16 Noehu ëhi uavarue hesi bëhoho God-are Aruꞌahohuro nosi aruꞌahoho ajamuiromo uövuajeje: Jemë iae God-are aboji harihuꞌo mae jëvajëjo. \v 17 No hesi aboji harihuꞌëro javuëꞌëro no God nosi Vavu hesi maho bae hesi javue. Kerisohu baejajëhi noꞌo ëhi baeꞌejo. No Kerisoꞌo huë vavaene baejaruëro jiëꞌëro ëhuro huꞌo gemuore aji maho baeꞌejo. \s1 Uꞌemu God-are aji ma baeröhe jöhoje. \p \v 18 Na uve: Huë vavaene jaruvo baejaruoho ma-biseꞌe jioꞌego bogo uehorovoꞌi aꞌi God-hu röjahuijego garöhe aji mabëhoho ëho börömo mae höjo. \v 19 Röhu vaevëꞌoho saꞌae mie bövie biseꞌe God-hu bamadoho bogo eni jiobe ruejuvo God-ro hesi aboji harihuꞌoho vaꞌorahoro bamavuoꞌiramu ëho ma-maro jioꞌamoꞌëꞌe. \v 20 Ëhesi bëhoho God-ro uvadeje: Saꞌae bövie biseꞌe sisërëꞌamoꞌajëjo. Bogo hesi ëma sisërëꞌamobe rueꞌi God-ro hesi nimoromo sisërëjöro uvadeje hujeji avohego marëꞌamoröhego. \v 21 God-hu bamade bövioho biseꞌoho jaruvoho ëhi ma-sagohoriemu sagohoribe vaꞌajeje. Uꞌemu God-ro avohoꞌamoꞌiramu ëhi jiobe vaꞌajoho iae barëꞌirögoro huro iꞌovoꞌamoꞌiramu hesi aboji harihuꞌe ma-maro javuoröhëhi ëhi huhu bamade bövioho biseꞌoho maro jioꞌamoꞌëꞌe. \v 22 Vaevëꞌoho iae no gavö God-hu bamade bövioho biseꞌoho sisërëbe rovëꞌe jioꞌego ijonö mae jioꞌamoꞌiëꞌëro. \v 23 Saꞌae bövie biseꞌe bogo ëhemuoho sisërëꞌi röhu huhu hesi Aruꞌaho aevoꞌi suvuoramuamu baejare aribövioho noꞌo sisëꞌi huë vavaeniꞌe raromëꞌëro haraꞌuëꞌi mueberomo raromö ijonö God-ro hesi aboji harihuꞌoho no avohavuoromo nosi sino hahoꞌe ahoꞌobëhe iꞌovavuego ma-maemu javuoröhego. \v 24 Ëhi mae javuoröhoho ëho noro muebejöro God-ro ajamuiromo maro bamavuëꞌeje. Mue gö gö no avevejöꞌe nunehu gaꞌamaruoho ëho bogo gaꞌamoꞌi muebejarueje iae mamiꞌe gavaruëro. \v 25 Aꞌi mae javuoꞌiröhoho nunoho bogo gaꞌi ma-raromoromo muebejaruëro jiëꞌëro ëhuni gaꞌirögoro biririvoromo raromoromo muebebe vaꞌarueje. \p \v 26 Röhu no uꞌuhavuëꞌego God-are Aruꞌahohuro nosirire rueromo ajamuijajeje. Ëhesi bëhoho God-are örire diehi avoho atoꞌiröhoho no dadivavue. Dadivavuego God-are Aruꞌahohuro hesi ajamuiromo nosi jöëni huë vavaene börömo bëhe baeromo sisë maro haraꞌuoromo ëhuro God-are örire ëninamijajeje. Huhu haraꞌuoromo ëninamijaje jöho aho ë jöho bogo ato hesi javue. \v 27 Röhu God-hu dë vövöbajoꞌere bijioho gövuajohuro hesi Aruꞌaho hesi uehorohuꞌo iae gavajeje rabëni God-hu nimajëhi hesi Aruꞌahohuro ëhi jiëꞌe uehoroho baeromo hesi aribövi nosi jöëni ëninamijajego. \p \v 28 No gavaruoho ae rahu God rajahijëꞌiroho mu mae mu sisë huë mae huë sisë jabesi örire rovego röhu God-ro jabumë ajëmiromo huë mahuꞌo huë sisëhuꞌo ahoꞌobëhe avohëhajeje ëhuro ijonö jabumë mae jëvoꞌiröhego hesi nimadëhi rinëgade ariböviëro jëvëꞌëro. \v 29 Ëaribövioho urimëꞌi God-ro söjëgoꞌirögoro uehorovëvadeje. Uehorovëvoromo hesi simanëro mevoromo uvadeje: Hujeji ë aribövioho naro tarioromo baejëvoꞌejöjo ëhuro nasi Harihu ma vaꞌëne jëvoröhego. Ëhi jiëꞌoho jabumë ijoraje ahoꞌobëhe jëvoꞌi nasi Harihoho murioho jioꞌaꞌajëjo. Mevoromo ëhi uvadeje. \v 30 Ëaribövie gemuoho mevoromo röhu hesinö rinëgadeje. Rinëgoromo röhu jabesi jö sisëho uehorovoromo vuonugëhamu hesi nunire mae riravareje. Hesi nunire mae riravamu huro baejëvoromo aji mare rëmadeje. \s1 God-hu dë vövöbajoꞌere no uehorovavuaje muoho ëho a göehu o mu göehu bogo ahoꞌiröhe jöhoje. \p \v 31 God-hu ëhi ajamuijadoho no diehi uehorovoꞌejo. Iae no ëhi uvoꞌejo: God nosi dönö jiajoho raro no bisihöꞌöjavuoꞌajëjo. \v 32 God bogo uvadeje: Nasi Harihoho maego bogo bojëmiꞌejö uvoromo nijioꞌiraeꞌi aꞌi Harihoho nugöꞌöjadeje ae ahoꞌobëhe nosi jöëni huë vavaene baeröhego. Hesi Harihoho ëhi bojamuijëꞌëro ëhuni noro biririvoromo uvarueje: Hesi suvuoro börömoho mamiꞌe bojamuijëꞌëro ëhuni suvuoro ioroꞌiorohuꞌo iae bojamui barëꞌajëjo. \v 33 God-hu baejavuade aribövi nosi jö sisëho raro jövoꞌëꞌe. Jövoröhe aho bogoje. Rabëni God-ro nosi sisëho avohahuëꞌëro uvajeje: Jemë mae jëvajëjo. \v 34 O raro uöꞌëꞌe: Sisëꞌe jëvaje sisëro vaꞌohëjo. Ëhi uöꞌiröhe aho bogoje. Rabëni hesi bëhoho Iesu Kerisoro guomadeje. Guomoromo röhu riꞌöromo ajiomëꞌëro God-are övo manö hiromo nosi jöëni God-are örire jöe majahijajeje. \v 35 Kerisoro no dë vövöbajoꞌe ahoꞌo uehorovavuoromo ajamuijajeje. Uehorovavuoromo ajamuijaje öroho raro tugohahuoꞌëꞌe. Aho bogo. Huë vavaeni bövi biseꞌo rovëꞌoho ae göehu ijumavuëꞌoho ie o niögu suhiꞌe bogojavuëꞌoho vöröꞌere vaꞌëꞌoho aehu bijuëmavuamu vuovëꞌoho bogo ëhuro tugohahuoꞌëꞌe. \v 36 Iae ëhi jiëꞌe mu sisëho nosi örire rovajeje. Ëjöho God-are surire ëhi uvëꞌeje: \q1 God no jasi ariböviëro javuëꞌëro ëhuni aëro vae majae muoꞌamavuoꞌiëꞌego no vöröre ma-raromarue höjo. \q1 Sheep rinovoromo bijuëmoꞌiëꞌaruëhi aëro nosi örire ëhi ëꞌarue höjo. \m \v 37 Iae no ëhi javue. Röhu rabe rabe rovëꞌiroho Kerisoro no uehorovavuoromo ajamuijego ëhuro no ruahöꞌö avohoromo ma-mae javuajeje. \v 38 Ëhesi bëhoho na mae uehorovoromo uvajeje: Huhu dë vövöbajoꞌe ahoꞌo uehorovavuoromo ajamuijaje öroho mu gö gö rovëꞌoho bogo tugohahuoꞌajëjo. Vuovavuëꞌoho o ave saꞌare raromëꞌoho anerae maja aruꞌahe vöröꞌe mue gö gö rovëꞌoho mu rabu rabu jaruvo o uꞌemu rovëꞌoho \v 39 noehu dö mare ajiomëꞌoho o saꞌa gago ëgobövire abuejëꞌoho bövie biseꞌe dinöꞌe dinöꞌe jiajoho rovëꞌoho God-hu uehorovavuaje öri Iesu Keriso nosi Badarire röjahuijajoho ëho bogo tugohahuoꞌajëjo. \c 9 \s1 God-hu hesi nimoromo Israel rajo hesinö baejëvade jöhoje. \p \v 1 Na Keriso-are ae gemuohuro jevëꞌëro jö mae majëhiꞌiëꞌe sareriꞌe jöho bogo. God-are Aruꞌahohuro nasi dë vövöbajoꞌoho ajemiromo avohehoꞌego herovoromo na jö mae majëhiꞌiëꞌe. \v 2 Huë vavaene na bogo biseꞌo vaduꞌoho baeromo majae ëhi vavaenegajeje. \v 3 Nasi saꞌa raje ö muenoꞌe gemuoho jëvanovoꞌego jabesi jöëni vavaene baeje. Ëhesi bëhoho jabumë Keriso bogo mae uehorovoruomajeje. Röhu jabesi aruꞌahohuni na böröme uehorovevoꞌi nasi sinoho ma-bisemu uehorovajeje. Ëhuni na uve: God-ro sisë bojemiromo Keriso-are bëhiroho roriꞌo babuꞌöjevego nasi saꞌa rajohuro aevoromo Keriso mae uehorovoruomoꞌibejajo ëhuro iae mae jevoꞌibejajo. Jabesi jöëni ëhi dë vövöbajoꞌe ahoꞌo uehorovëvoromo vavaenimajeje. \v 4 Nasi saꞌa rajoho Keriso bogo ma uehorovarueje röhu huë mabëhe God-are örire baeruomëꞌeje. Jabumë Israel rajo God-hu baejëvade aribövie jioruome. Huro jabumë hesi aboji harihuꞌe vaejëvadeje. Hesi aji maho röjëhijadeje. Hesi jögoru maho bojëmiromo uëvadeje: Iae na jemë muebejëvoꞌejöjo. Mu vaeröhe jögoroho bojëmadeje. Osa börömore rueromo hu rajahiꞌiröhe öroho röjëhijadeje. Ijonö mae ajëmiꞌiröhe jöho bojëmadeje. \v 5 Jabesi hijo mionoꞌoho God-are a masije jëvadeje. Böröme namiromo ajamuaje aho Keriso jabesi saꞌa raje gemuoho jiadeje. Keriso hu bogo ma-aehu jioꞌi hu God jiëꞌëro saꞌae bövie biseꞌe muebejajego ëhuni noro hesi örire rajahiemu rajahibe vaꞌejo. \p \v 6 Iae Israel-are ujo ömoꞌömoho noro ëhi jiëꞌe mu maho baejëꞌe javue. Röhu hesi ujoho ma-ae gemuëro gemuëro Keriso mae uehorovoꞌi a ioroꞌioroho bogo ma uehorovarueje. Bogo ma uehorovarueje röhu Israel-are ujo muebejavuoröhëro God-hu uvade jöho bogo barëjëꞌeje. Ëhesi bëhoho Israel-are siono baeromo mu ma bövi biseꞌo baejarue ariböviohuremu God-ro muebejavuoꞌi uvadeje. Röhu ëhi jiëꞌe aribövioho bogo ahoꞌoho jioꞌi ma-gemu gemu javue. God-hu Israel-are mu ma baejarue aribövi muebejavuoꞌi uvadëhi ëhi muebejavuajeje. Ëhuni Israel-are ujo muebejavuoröhëro uvade jöho bogo barëjëꞌeje. \v 7 Göho Abraham-are ujoho ahoꞌobëheje röhu ujo ioroꞌioroho hesi mu maho bövioho biseꞌoho bogo baeruomëꞌeje. Ëhesi jöho God-hu Abraham uavadoho God-are surire jajivoromo uvëꞌeje: Jasi harihe Isaacꞌo hesi ujohuꞌo ë ariböviohuremu jasi sionoho baeromo bövioho biseꞌoho baebe vaꞌi jasi ujo ioroꞌioroho bogajo. Ëhi uvëꞌeje. \v 8 Ëjö hesi bëhoho bogo Abraham hesi arijoꞌëro ëma nimoromo baejade harihohuꞌo ë harihu hesi ujohuꞌo God-are aboji harihu ömoꞌömehu jioꞌi aꞌi God-hu Abraham bojamiꞌi uavade ujo ömoꞌömoho ëho jaburo Abraham-are sionoho baejarueje. \v 9 God-ro Abraham harihe bojamiꞌi majahiromo uavadeje: Evare majare na vuonoröꞌö rueꞌiramu Sarah harihe rahoꞌaꞌajëjo. Ëhi uvëꞌeje. \p \v 10 Abraham-are harihu göhuremu Abraham-are sionoho baeꞌiröhego ëhi uvadeje röhu bogo ëhemu jioꞌi aꞌi ijonö Rebecca harihe niöꞌi huodiꞌe dëre jëvadeje. Harihu niöꞌi jabesi vavuoho gemu jiadeje. Hu nosi hijo mionoꞌe Isaac jiadeje. \v 11-12 Röhu harihe niöꞌi bogo rëhëvëꞌe dëre jëvamu mu maho o mu sisëho bogo vaejëꞌiro evare majare God-ro jabesi vëmoho Rebecca uavadeje: Naro ijorajohemu ajamiꞌiramu böröme jioꞌiramu muriohuro biseꞌe jioromo ijorajo hesi muoho vaejahonövoꞌajëjo. Mu ma o mu sisë bogo vaejare majare harihe gemu ajamiꞌi uvade hesi bëhoho ëhuro huhu nimadëhi ëhemu uehorovoromo ae baejëvoröhëni hu bogo aehu mu ma vaejaruoho gëromo rinëgoꞌi hesi nimoro ëma rinëgajëro jiëꞌëro. Iae ëhuni mu bogo vaejare majare harihe gemu ajamiꞌi uvadeje. \v 13 God-hu ijoraje Jacob ajamiꞌi murie Esau bogo ajamijade jöho God-are surire jajivoromo ëhi uvëꞌeje: Na Jacob negoꞌi Esau bijönegade höjo. God-ro ëhi uvëꞌeje. \p \v 14 Ëhi jiëꞌoho no diehi uvoꞌejo. Na no ëma uehorovoromo uvoꞌejo: God-hu a sisëro jiëꞌëro sisëꞌi uehorovoromo ëhioho ëꞌade höjo. Ëhi jiëꞌoho jö sisëgo bogo ëhioho uvoꞌejo. \v 15 Ëhesi bëhoho God-ro Moses uavadeje: Di aribövi sisë jëvajoho huë baejëvoꞌi negëꞌoho ë aribövioho huë baejëvoꞌejöjo. O di ariböviohuni na vavaenimoꞌi negëꞌoho ë ariböviohuni vavaenimoꞌejöjo. \v 16 Ëhuꞌëro jiëꞌëro God-hu hesinö rinaguaje hesi bëhoho bogo noehu nimoromo biririvoromo muoho vaeꞌi aꞌi huro noni vavaenimoromo rinaguajeje. \v 17 God-hu sisë a börömo Pharaoh-are örire jö majahijade jöho God-are surire jajivoromo ëhi uvëꞌeje: God naehu ja böröme vaejavoromo döro bamavode hesi bëhoho naro jasi sisë hesi iꞌuoho bojamiromo ëhuro nasi vöröho ae röjëhijego saꞌae göre göre raromarue aribövioho ahoꞌobëhe nasi ihoho hebe vaꞌoröhego. \v 18 Ëhuꞌëro jiëꞌëro God hesi nimëꞌoho a ioroꞌioro jabumëni vavaenimoromo hesinö javuojöro gagovavuoꞌi a ioroꞌioroho ma-rëmajeje jabesi nimoromo biririꞌövoromo mu sisëhemu vaenövoröhego. \s1 God-hu dë vörönimoromo iꞌu bojamuibe noni vavaenimobe vaꞌaje jöhoje. \p \v 19 Ëhuꞌëro jiëꞌëro nani jero ae gö jö sisë uehorovoromo nasi jöho ahoromo sarerivoromo ueꞌaꞌanue: God-ro hesi nimoromo ramuëꞌëro ëhuꞌëro noro biririꞌövoromo mu sisëho vaejarue höjo. Noehu mu sisë vaejaruoho ëho bogo nosi sisëhu jioꞌi God-hu nimade muoho höjo. Hesi nimade muoho bogo aho varijënoho javuego ëhuni no mu sisëho vaejarue höjo. Ëhuni God-ro sarerivoromo ëma uövuaje höjo: Jemëhu mu sisë vaejarujoho jemesi sisë höjo. Ëho bogo nosi sisëho jioꞌi God-ro hesi nimoromo ramuëꞌëro ëhuꞌëro no mu sisëho vaejarue höjo. \v 20 Jaehu ëhi jiëꞌe sareriꞌe jö majehijëꞌoho naro ja uaꞌejo: Ja ma-ae javajëjo. Ja ma-a javëꞌoho röhu ja rabëni biririꞌövoromo God-are öriroho ëhi jiëꞌe jö sisëho jövanuëjo. No saꞌaehu rama avoharuëhi ëhi javuoꞌi God hu rama avohoꞌamaje aho vaꞌëne jiëꞌego ëhuni no bogo riꞌöromo uaꞌejarëjo: Ja rabëni no ëhioho avohavuane höjo. Bogo ëhioho uaꞌejarëjo. \v 21 Jaꞌo uehorovone. Rama avohoꞌamarue ariböviehu saꞌa mugöru baeromo jabesi nimoromo avohëꞌoho iae maeje. Nimëꞌoho saꞌa mugöre gemu baeromo röhu ramae niöꞌi avohëvoꞌëꞌe rama göho maego maja börömohuni runoꞌe bamoꞌirögoro göho sisëgo majae ëhi ë nemonövoꞌiröhëro. \p \v 22 Ëuhu jö hesi bëhoho God no avohavuaje aeje. No avohavuaje aëro jiëꞌëro ëhuꞌëro jiëꞌëro hu hesi nimoromo ëꞌëꞌoho iae maeje. Hu nimadeje huhu a iꞌu bojëmiꞌiröhe vöröhuꞌo darugohuꞌo ae ahoꞌobëhe röjëhiꞌiröhëni. Ëhuni huhu dë vörönimego sisërëröhe aribövi jabesi öriroho iꞌuoho bogo burëroho bojëmiꞌi ma-biririvoromo gë taemobe rovadeje ijonö iꞌuoho bojëmiꞌiröhëni. \v 23 Ma-gë taemobe rovade hesi bëhoho hu nimadeje hesi aji mabëhe nosi örire röjahui avohoꞌiro rabëni hu noni vavaenimaje aribövie javuëꞌego. Noehu hesi aji baeröhego huhu huë baeromo avohavuade aribövie javuëꞌego. \v 24 Jew rajo ioroꞌioroho no hesinö javuojöro rinaguade aribövie uëve. Röhu bogo Jew rajoho gemu rinaguoꞌi aꞌi saꞌa gö gö raje a ioroꞌiorohuꞌo rinëgëꞌeje. \v 25 God-hu saꞌa ioroꞌioro rajo hesinö jëvojöro rinëgoröhe jöho urimëꞌi Hosea-ro God-are surire jajivoromo uvëꞌeje: \q1 God-ro uvajëjo: Ëaribövioho bogo nasi aribövie jëvajoho \q1 ijonö naro uëꞌejöjo: Ëho nasi aribövie jioruomajëjo. \q1 Ëaribövioho bogo nasi huë baejëvaje agane jëvajoho \q1 ijonö naro uëꞌejöjo: Naehu huë baejëvaje agane jioruomajëjo. \q1 \v 26 Di saꞌare ariböviohuro henövare God-ro uëꞌego: Jemë bogo nasi ariböviehu jëvajëꞌego henövaroho \q1 ë aribövioho naro uëꞌejöjo: God darugoꞌo hijaje a nasi aboji harihuꞌe jëvajëjo. \m \v 27 God-hu saꞌa ioroꞌioro rajo rinëgade hesi jöho ëhi jioꞌi röhu Israel rajo jabesi jö Isaiah-hu darugoꞌo uvade jöho God-are surire jajivoromo ëhi uvëꞌeje: Nani Israel rajoho nieꞌu vaꞌëne ae jëvoꞌajëjo röhu ae ma-veminoꞌe iꞌuoho bogo baeꞌi mae jioruomoꞌajëjo. \v 28 Ëhesi bëhoho God-ro saꞌae ahoꞌo jabesi sisëho ma-burëro mevoromo iꞌuoho ma-ioroꞌioremu bojëmiꞌajëjo. \v 29 O Isaiah-ro ave jöhuꞌo jajivoromo uvadeje: \q1 Jögoru eni jiëꞌe ae Bada God-ro noni a uje gemu gemu bogo vuonugahuoꞌibejajo \q1 Sodom amo barëjadëhi noꞌo ëhi barëjavuoꞌibejajo. \q1 Gomorrah amo sisërëjadëhi noꞌo ëhi sisërëjavuoꞌibejajo. \m Isaiah-hu urimo uvadëhi avevejöꞌoho Israel rajoho no ëhi ae ma-gemu gemu God-are aribövi mae javue. \s1 Israel rajehu Keriso bogo ma uehorovarue jöhoje. \p \v 30 Ëhi jiëꞌoho no diehi uvoꞌejo. No ëhi uvoꞌejo: Israel rajoho bogo aꞌi saꞌa ioroꞌioro rajoho bogo sivoho gabe rovare höjo God-are nunire mae riravoröhoho. Ëhi höjo röhu jabumëro Keriso-are örire mae uehorovoromo ëhuro God-are nunire mae riravoꞌiröhe öroho iae baejëꞌe höjo. \v 31 Saꞌa ioroꞌioro rajohuro baejare höjo aꞌi Israel rajohuro uvare höjo: No God-are jögoru ejahëꞌoho ëhuro hesi nunire mae riravoꞌejarëromo God-are jöho ejahoꞌi sivoho gabe rovaroho mae riravoꞌiröhe öroho bogo baejare höjo. \v 32 Bogo baejare hesi bëhoho bogo uvareje: Kerisoro gemuëro ajamuiꞌiramu mae javuoꞌajë uvoꞌi aꞌi ömo gavareje gaꞌi avohorovëꞌëro God-are nunire mae riravo hesi jëvego. Ëhi jiëꞌe öroho nahoromo bogo birohoꞌi God-are munë Iesu bijönimoromo hesirire munëro biberovanovareje. \v 33 Keriso munë vaꞌëne jiaje jöho uhuꞌe jajivoromo ëhi uvëꞌeje: \q1 Ëhuro gahëjo. God naro munë vaꞌëne aho Zion bamajëjo. \q1 Aëro hesirire ro biberovoꞌaruëjo. \q1 Hesirire ro rireromoꞌaruëjo. \q1 Aꞌi ae rahu ë aho mae uehorovëꞌoho bogo javojimo gaꞌaꞌajëjo. \c 10 \p \v 1 O asëꞌe aganomë nasi dë vövöbajoꞌoho ahoꞌo nimo avohoromo God-are örire ëninamijajeje nasi Israel saꞌa rajohuro God-are iꞌuoho bogo baeꞌi ma-maro vaꞌiröhego. \v 2 Ëhesi bëhoho naro jabesi muoho garomo uëve: God-are muoho nimo avohoruomaje höjo. Röhu bogo ma garomo ëꞌoruomaje höjo. \v 3 God-hu nosi iho avohahuaje öroho bogo gavanovoꞌi sarerivoromo uvoruomëꞌeje: No mu mae vaejëꞌoho God-ro göromo nosi sisëho uehorovoromo vuonugoꞌiramu hesi nunire mae riravoꞌejarëromo jabesi biririvoromo God-are jögoroho ejahoꞌi ëꞌo gavëꞌeje. Ëhiꞌoromo God-hu nosi sisë avohahuego hesi nunire mae riravoꞌiröhe jöho bijönibijiohëꞌeje. \v 4 Ëhesi bëhoho aëro sarerivoromo uvoruomajeje: No God-are jögoru ejahoromo mu mae vaejëꞌoho ëhuro hesi nunire ma-mae riravoꞌejarëjo. Ëhi uvoruomajeje. Röhu ae rahu Keriso mae uehorovëꞌoho ijonöho bogo ëhioho uvoꞌi aꞌi uvarueje: Hesi Kerisoro ajamuiꞌiramu God-are nunire riravoꞌejarëjo. \s1 Israel rajohuꞌo saꞌa ioroꞌioro rajohuꞌo Keriso mae uehorovego God-hu baejavuoromo maro bamavuaje jöhoje. \p \v 5 Jögoru ejahoromo God-are nunire mae riravoꞌiröhe ë hesi jöho Moses-ro jajivoromo uvëꞌeje: Ae rahu jögoru e barëjëꞌoho ëhuro maro raromoruomoꞌajëjo. \v 6 Röhu God-are jögoru ejahoromo hesi nunire mae riravoꞌiröhe ë hesi darugoho bogo nosirehu jioꞌi aꞌi Keriso mae uehorovoromo God-are nunire mae riravoꞌiröhe öroho iae nosirire jie. Ëhesi jöho God-are surire jajivoromo ëhi uvëꞌeje: Nadi jemesi simanoho uehorovoromo uvorëjo: No diehiꞌoromo öꞌidöroho iojiomoꞌejarëjo. Ësurire jö hesi bëhoho uöromo ëꞌadeje: Nadi uvorëjo: No diehiꞌoromo iojiomoꞌejarëjo ëhuro Keriso huꞌirae baeromo vuonoröꞌö ruvebijego huro no ajamuiꞌiröhego. \v 7 O jö göho nadi uvorëjo: No diehiꞌoromo vuovëꞌe ariböviehu raromaruiroho abueꞌejarëjo. Ësurire jö hesi bëhoho uöromo ëꞌadeje: Nadi uvorëjo: No diehiꞌoromo vuovëꞌe ariböviehu raromaruiroho abueꞌejarëjo ëhuro Keriso huꞌirae barojomego ajamuiꞌiröhego. \v 8 Keriso-are muoho bogo roriꞌohoje. Aꞌi God-are surire jöho ëhi uvëꞌeje: \q1 God-are jöho iae jemesirire höjo. \q1 Hesi jöho dë vövöbajoꞌere jëvëꞌëro jemesi jöꞌehu atoꞌirarijoho höjo. \m God-are jö hesi bëhoho Keriso mae uehorovoröhego noehu majëhijarue jöho uöromo ëꞌadeje. \v 9 Jaehu dë vövöbajoꞌere mae uehorovoromo uvëꞌoho: God-ro Iesu ajamamu guomoromo riꞌöjade hö uvoromo röhu mae uehorovanue jö jasi jöꞌehu a huruoho majëhiromo uëvëꞌoho: Iesu gemu Bada hö uëvëꞌoho bogo sisëroho vaꞌi maro hiꞌaꞌanue. \v 10 Dë vövöbajoꞌo o jöꞌo jabesi bëhoho dë vövöbajoꞌere noro Iesu mae uehorovoromo ëhuro God-are nunire mae riravarueje. O jöꞌëro no Iesuare jöho ae huruoho majëhiromo ëhuro bogo sisëroho vaꞌi maro vaꞌo hesi javue. \v 11 Ëhi jiëꞌe jöho God-are surire jajivoromo uvëꞌeje: Ae rahu ë aho mae uehorovëꞌoho bogo javojimo gaꞌaꞌajëjo. \v 12 Ësurire jöho saꞌae ahoꞌobëhe aribövi nosi jöhoje. Jew rajo ariböviohuꞌo saꞌa ioroꞌiorohuꞌo bogo göho göho javuoꞌi ma-gemuoho javue. Badaro gemuëro böröme namiromo ae ahoꞌobëhe muebejavuoromo göröhe di ahuro huro ajamijöro ua gavamu gövuëꞌoho no ae ahoꞌobëhe mabëhe ajamuijajeje. \v 13 God-are surire jöho ëhi gemuoho uvëꞌeje: Ae rahu Badaro ajamijöro ua gavëꞌoho ajëmiꞌiramu bogo sisëroho raromoꞌi maro raromoꞌaruëjo. \p \v 14 Ëhi jie röhu aehu Bada Iesu bogo ma uehorovëꞌoho ajamijöro diehi ua gaꞌëꞌö. Ua gaꞌiröhe öroho bogoje. O hesi jö bogo hejëꞌoho diehi mae uehorovoꞌëꞌö. Mae uehorovoꞌiröhe öroho bogoje. O aehu hesi jö bogo majëhijëꞌoho diehi heꞌëꞌö. Heꞌiröhe öroho bogoje. \v 15 O God-hu a bogo rëmöꞌöjamu rovëꞌoho hesi jöho diehi majëhiꞌëꞌö. Majëhiꞌiröhe öroho bogoje. God-are surire jöho ëhi uvëꞌeje: Jö ma barovarue aribövioho mabëhe rovego gëvarue höjo. \v 16 Mabëhe rovego gëvarue hö jajivadeje röhu Jew raje ae ahoꞌo bogo aꞌi ma-gemuëro gemuëro Iesuare jö maho ejahëꞌejö. Urimëꞌi Isaiah-ro jöe gemuoho jajivoromo uvëꞌeje: Bada rahuro nosi jöho mae uehorovëꞌe höjo. Ae veminoꞌëro ejahuëꞌe höjo. \v 17 Ëhuꞌëro jiëꞌëro Keriso-are jöho majahuijego ëhuro no hejarueje. Heromo ëhuro no mae uehorovarueje. \p \v 18 Ëhi jie röhu naro uëve: Na Israel rajoho hejëꞌe höjo o bogajo. Iae jabumë hejareje. God-are jö hejaroho iae hesi surire jajivoromo ëhi uvëꞌeje: \q1 Jabesi huëho saꞌa viture viture he barëjëꞌe höjo. \q1 Jabesi jöho maja rojomajire maja bevaꞌajire rërirae barëjëꞌe höjo. \m \v 19 Röhu ave jöhuꞌo uë gëꞌejo. Na Israel rajoho God-are jö bëhoho gavare höjo o bogajo. Iae jabumë bëhoho gavareje röhu bogo ejareje. Urimo Moses-ro God-are surire jajivoromo uvëꞌeje: \q1 Jabesi sivu sivue raromarue aribövioho God naro ajëmiꞌiramu \q1 Jew rajoho jemëro gëromo dë viꞌehëgoꞌiramu uvoꞌaꞌarujëjo: \q1 God-ro rabëni jabumë ajëmiꞌi no bogo ajamuijaje höjo. \q1 O God na bogo avoho gevarue aribövioho naro ajëmiꞌiramu \q1 Jew raje jemëro jabumë gëromo dë vörönimoꞌarujëjo. \m Ëhesi bëhoho Israel rajohuro God-are jöho iae hejareje röhu bogo ejahareje. \v 20 Ëhi jiëꞌe jöe gemuoho Isaiah-ro ma-samaꞌe huruoho jajivoromo uvëꞌeje: \q1 Bogo birohevoꞌi nahevare ariböviohuro God na birohevare höjo. \q1 Nasi jöëni bogo uë gëvare aribövioho naro jabesi örire röjahirovamu gevare höjo. \m \v 21 Saꞌa ioroꞌioro rajehu God birohoꞌiröhe jöho ëhi jajivoꞌi aꞌi Israel rajo jabesi jöho jajivoromo ëhi uvëꞌeje: Jaburo nasiro ruejöro na vae majae öve nugöꞌöbe rovëꞌe jevajëjo röhu jabumë jöe bogo eꞌi biririꞌövoruomaje aribövie jioruomajëjo. \c 11 \s1 God-hu Israel raje ae ahoꞌobëhe bogo vuonugëvoꞌi a vituohuni vavaenimoromo ajëmibe rovade jöhoje. \p \v 1 Israel rajoho ëhi jiëꞌe hiaꞌi biririꞌövëꞌe aribövie jioruomëꞌego Paul naro uëve: Na ëhuni God hesi aribövioho ioroꞌioremu vuonugëvëꞌe höjo. Bogo mae bogo vuonugëvëꞌeje. Paul naꞌo Israel raje jeve. Na Abraham-are uje jeve. Na Abraham-are uje Benjamin hesi uje gemuoho jeve. \v 2 Urimëꞌi God saꞌa bövi biseꞌo bogo bamadevare evare Israel aribövioho hesi baejavuoꞌi uvëꞌëro ëhuꞌëro ijonöho bogo ramuöꞌöjëꞌeje. Elijah-hu ëꞌade jöho jemëꞌo iae gavarujeje. Elijah-ro Israel rajo jabesi jö sisëho God majahiromo uavade höjo: \v 3 Bada jani suvuoro vënire buejaharue maratuoho Israel rajohuro dadovoꞌamëꞌe höjo. Jö jasiro baeromo majëhijarue aribövi ioroꞌioroho muoꞌamëꞌe höjo. Vaevëꞌe na gemu jevajëjo. Röhu naꞌo anegoꞌi nimaruëjo. \v 4 Elijah-ro God ëhi uavade höjo. Ëhi uavamu God-ro Elijah mana diehi uavade höjo. Huro ëhi uavade höjo: Ja uvanuoho: Na gemu jevajë uvanuoho röhu na Israel raje ae ahoꞌobëhe 7,000 avoho nugoꞌamëꞌe jevajëjo. Ëhuꞌëro jabuꞌo na bogo vuonugevoꞌi sareriꞌe god gö Baal ague aho raromoromo rajahiruomëꞌe höjo. God-ro ëhi uavade höjo. \v 5 God-hu Israel rajo ioroꞌioro avoho nugoꞌamadëhi avevejöꞌoho ëhi gemuohoje. God-ro hesi nimoromo huë baejavuoromo Israel rajo a vituoho avohoromo maro ramuëꞌeje. \v 6 Avoho ramuade hesi bëhoho noehu vaejarue muoho bogo uehorovëꞌe hesi ëma nimoromo huë baejavuoromo ajamuijadeje. O noro mu mae vaejego huro ëho garomo avoho ramuoꞌibejo ëho bogo hesi ëma nimoromo huë baejavuaje muoho jioꞌibejo. \p \v 7 Ëhuꞌëro jiëꞌëro Israel rajohuro God-are nunire mae riravoröhe öri nahobe rovaroho bogo birohareje. Ae ma-gemu gemu God-ro hesinö baejavuëꞌëro ë öroho birohareje. Israel rajo a ioroꞌioroho God-ro ma-rëmamu jabesi biririꞌövoromo mu sisëho vaebe jijihadeje. \v 8 God-are surire jöho ëhi gemuoho jajivoromo uvëꞌeje: God-ro jabesi öroho tugohëhamu momoröꞌö uroꞌamëꞌëro God-are muoho jabesi nunoho bogo garomo hesi jöho jabesi hiaꞌoho bogo hebe rovaroho jaruvohuꞌo ëhi gemuoho höjo. \v 9 Röhu Israel rajo jabesi jöho David huꞌo God-are surire jajivoromo uvëꞌeje: God jero ëhiꞌonego jabumëro uvoꞌirarëjo: No mae javuajëromo söröe ijanovego evare guaevëro jiomëvanovoromo buorëro taemëvanovoromo guaro rireromëvanovoromo ëhiꞌoromo ëhuro jabesi iꞌuoho mana baeruomoröhe. \v 10 God jero jabesi nunoho tugohëhonego ramoramovëhego bövioho biseꞌoho bogo garuomoꞌirajo. Iꞌu böröme bojëminego baeromo ma-ioroꞌiore gemu deje gurorovëꞌe jijihoꞌirajo. David-ro ëhi jajivëꞌeje. \s1 God-hu saꞌa ioroꞌioro rajo baejavuoromo mare bamavuaje jöhoje. \p \v 11 Ëhuni na uëve: Israel raje rireromëvadoho na ëhuro ioroꞌioremu sisërëjëvo hesi höjo. Bogo mae bogo. Aꞌi Israel raje Keriso bijönimëꞌego ëhuro saꞌa ioroꞌioro raje sisëꞌi jëvajoho God-ro baejëvoromo maro bamëvëꞌeje. Baejëvoromo maro bamëvade hesi bëhoho ëhuro Israel rajohuro dë viꞌehëgego uvoruomoröhego: God-ro diehiꞌoromo saꞌa ioroꞌioro rajoho ajëmiꞌi no bogo ajamuijaje höjo. \v 12 Israel rajohuro Keriso bijönimoromo God-hu ajëmaje muoho boremiꞌöjamu ëhuro saꞌa ioroꞌioro raje dinöꞌe dinöꞌe raromaruohuro Keriso-are mu maho baeruomëꞌeje. Ëhuni jemëꞌo uehorovore. Israel raje aribövie ahoꞌobëhe vuonoröꞌöromo God-are örire avoꞌavoho uehorovoꞌiramu ëhuro saꞌa ioroꞌioro rajohuro Keriso-are mu maho bae avohoruomoꞌëꞌe. \p \v 13 Röhu saꞌa ioroꞌioro rajomë naro jemesi örire ave jöho uëꞌiëꞌe. Kerisoro na remöꞌöjëꞌëro na hesi jö baeromo saꞌa ioroꞌioro rajo jemesi örire majëhibe juvaje ae jeve. Naro uvajeje: Ëmuoho böröme hö uvoromo nimorohëꞌi Keriso-are jöho jemesi örire majëhijajeje. \v 14 Keriso-are jöho saꞌa ioroꞌioro rajo jemesi örire majëhiromo na nime nasi saꞌa rajohuro dë viꞌehëgego uvoruomoröhego: Saꞌa ioroꞌiorehu mu ma baeruomajëhi rabëni noꞌo bogo ëhioho baejare höjo. Jabuhu ëhi uvëꞌoho nani naehu ajëmiꞌirodoho eni jevoꞌëꞌe. Ëhuro jabumë Keriso uehorovoromo bogo sisëroho vaꞌi maro vaꞌoruomoꞌëꞌe. \v 15 God-ro Israel rajoho roriꞌo rëmöꞌöjëꞌëro ëhuꞌëro saꞌae ahoꞌo jemëꞌo buore vaeromo huꞌo jemëꞌo gemu mae raromarujeje. Ëhuꞌëro jiëꞌëro God-ro Israel rajoho sionëro baejëvoꞌiramu ëhuro ajiꞌe mu göëro urimore muoho iosiramiromo börömo bëhe rueꞌëꞌe. Ëho vuovoromo iꞌovanovëꞌe muoho jianovoꞌëꞌe. \p \v 16 Röhu i mugöru vitu harihoho urimo atoromo God bojamijëꞌiroho i mugöru vitu göhuꞌo ëhuꞌo hesije. O ijo dirume God bojamijëꞌiroho ijo mahuꞌo ëhuꞌo hesije. Ëuhu jö hesi bëhoho Israel rajo hijo mionoꞌe God-are ariböviëro jëvëꞌëro ëhuꞌëro ijore jiobe rovaje hijo mionoꞌohuꞌo jabesi ujohuꞌo God-are aribövie javue. \v 17 Röhu uhu jö göho olive ije gö amore bivaroho gö jeꞌore ëma rijadohoje. Israel rajoho no amore bivare ijoho vaꞌëne javue. O saꞌa ioroꞌioro rajoho jemë jeꞌore ëma rijade ijoho vaꞌëne jëve. Röhu God-ro amore ijo hesi ade gö tarivoꞌamoromo roriꞌo bahiꞌi jeꞌore ijo hesi adoho ujuohoromo sionore bijioho nugoꞌamadeje. Ëhuꞌëro jiëꞌëro jeꞌore ijo adohuro amore ijo hesi rihuoho baeromo sirihiromo ma-mabëhe gemuoro iojiomëꞌeje. Ëuhu jö hesi bëhoho God-ro saꞌa ioroꞌioro raje jemë Israel rajohuꞌo gemuore bimuvëvamu jemëꞌo God-are mu maho baejarijeje. \v 18 Tarivoromo roriꞌo bahijade ijo adoho garomo nadi uvore: Noro jabumë iosirëmiromo ma-mabëhe javuoromo jabesi sionoho baejëꞌe javuajëjo. Jemë ëhi uvëꞌoho avoꞌavoho uehorovoromo uvore: No ma-ijo ado vaꞌëne javuajëjo. No ijo bëhoho bogo rihuoho bojëmijarue höjo. Aꞌi ijo bëhohuro no rihuoho bojamuijaje höjo. Ëhuꞌëro no bogo masijoho javuajëjo. \p \v 19 Röhu nani jero ueꞌaꞌanue: Iae mae höjo röhu ë ijo adoho tarivëꞌe höjo ëhuro naro jabesi sionoho baeꞌirodego. Ëhuꞌëro naro jabumë iosirëmiromo ma-mabëhe jevajëjo. \v 20 Iae mae uevanue röhu jabumëro Keriso-are jöho bogo ma uehorovamu ëhuni tarivëꞌeje. Röhu jero Keriso mae uehorovëꞌëro ëhuro biririvoromo sirihiromo namijanue. Ëhuni nadi jasi sivuoho uehorovoromo uvone: Na böröme namijajëjo. Nadi ëhioho uvoꞌi aꞌi juhuonivone. \v 21 Israel rajo ijo ado ma vaꞌëne jëvadoho röhu God-ro jabesi sisëho bogo ma-nunëremuoho gëꞌi tarivoromo roriꞌo ruruhöꞌöjadeje. Ëhi jiëꞌe jiaje ëhuni jeꞌore ijo adoho jero nadi uvone: Na sisë vaejëꞌoho hu ma-nunëro geꞌaꞌajë uvoꞌi aꞌi uvone: Na sisë vaejëꞌoho ë Israel aribövi iꞌu bojëmadëhi God-ro ëhi jiëꞌe iꞌuoho naꞌo bojemiꞌajëjo. \v 22 Ëhuni ave jöhuremu uehorovone. God hu huë baejavuaje aeje. Röhu hu iꞌue bojamuijaje aeje. Saꞌare rireromare aribövi jabesi örire iꞌue bojëmijëꞌeje. O jasi örire huë baejavajeje. Huhu huë baejavaje muoho jaehu mae uehorovobe vaꞌëꞌoho iae huë baejavonövoꞌëꞌe. O bogo mae uehorovëꞌoho huro jaꞌo tariöꞌöjavoꞌëꞌe. \v 23 O Israel rajoho Keriso bogo mae uehorovarueje. Röhu ë mu sisëho vuonugoꞌi Keriso mae uehorovëꞌoho God-ro ë aribövioho tariöꞌöjëvadoho ujuohoromo röhu maho sionore bimuvëvoꞌëꞌe ëhi jiëꞌe mu vaeꞌiröhoho God hu eni jiëꞌëro. \v 24 Ëhesi bëhoho saꞌa gö rajo ae javajoho ja jeꞌore ijoho vaꞌëne javadeje. Ëhi javamu röhu God-ro ja jeꞌore ijo adoho vaꞌëne tariojavoromo amore ijo gemuore bimuvavadeje. Ëhi jiëꞌe anojiꞌe muoho vaejëꞌëro ëhuꞌëro noro biririvo avohoromo uvarueje: God-hu Israel rajo ë amore ijo ado tarivoromo roriꞌo bahijadoho ujuoho sionore bimuvëvanovëꞌoho ëho ma-samae jioꞌaꞌajëjo. \s1 God-hu ae ahoꞌobëhe nosi jöëni vavaenimoromo maro bamavuoꞌiröhe jöhoje. \p \v 25 Aganomë ave jöho urimëꞌi God-hu gurihijadoho avevejöꞌoho röjahuijëꞌeje. Ëjöho na nege jemëro avoho gaꞌirarijego jemëro jemesi sivue uehorovoromo uvojöëni: Nosi simanoho mabëhëro javuëꞌëro mae raromarue höjo. Ëjöho na majëhiꞌiëꞌe. Israel rajo a ioroꞌiorohuro hiaꞌe biririꞌövaroho bogo ioroꞌioremuoho ëhioho jëvobe vaꞌi hujeji saꞌa ioroꞌioro raje ae ahoꞌobëhe God-arinö rueruomoꞌiramu evare barëꞌëꞌe. \v 26 Saꞌa ioroꞌioro rajohuro rueruomoꞌiramu evare Israel rajoho ae ahoꞌobëhe sisëre jëvajoho God-ro baejëvoromo maro bamëvoꞌëꞌe. God-hu Israel rajo baejëvoromo mare bamëvoꞌiröhe jöho God-are surire ëhi gemuoho jajivoromo uvëꞌeje: Bada God-ro uvajëjo: \q1 Ajëmiꞌiröhe ahuro nasi dahorure Zion jioromo ruvebiꞌajëjo. \q1 Ruvebiromo God bijönimarue mue ahoꞌo Jacob-are ujo ömoꞌömehu vaejaruoho roriꞌo babuꞌö barëꞌajëjo. \q1 \v 27 Jabesi sisë uꞌovëhoꞌirode majare evare ëhi jiëꞌe ioroꞌioremu jioröhe jögoroho naro bojëmiꞌejöjo. \m Israel rajo jabesi jöho ëhi jajivëꞌeje. \p \v 28 Israel rajehu Keriso-are jö ma bijönimaruohuro ëhuro jabu roriꞌo tario rëmaje aribövie jëve ë hesi bëhoho God-ro saꞌa ioroꞌioro rajoho ajëmiꞌi nimëꞌëro. Aꞌi God-hu Israel rajo nimoromo baejëvadohuro ëhuro jabumë God-hu huë baejëvaje aribövie jëve ë hesi bëhoho God-ro Israel rajo jabesi hijo mionoꞌo jabesi ujoho ajëmiꞌi uvëꞌëro jiëꞌëro. \v 29 Ëhesi bëhoho God-hu di aribövi hesinö jioruomoröhego uëromo hesi mu ma suvuoro bojëmijëꞌoho huro bogo jö göho uehorovoꞌi ëhi gemuoho uehorovëvobe vaꞌëꞌe. Ëhuni Israel rajoho bogo vuonugavuoꞌëꞌe. \v 30 Urimoroho saꞌa ioroꞌioro rajoho jemëro God-are jöho bogo ejahonövarijeje. Bogo ejahamu God-ro gavëꞌëro röhu jaruvoho gavade Israel rajohuro hesi jöho bogo ejahamu gëgorovo huotorovoromo saꞌa ioroꞌioro rajo jemesi jöëni vavaenimëꞌeje. \v 31 God-ro saꞌa ioroꞌioro rajoho jemëni vavaenimoromo ajëmijëꞌëro Jew rajehu avevejöꞌe God-are jö bogo ejaharuoho ijonö God-ro jabesi jöëni ëhuꞌo vavaenimoꞌiramu maro jëvoꞌëꞌe. \v 32 God-ro ae ahoꞌo jögoru ahoꞌiröhe hesi darugo uhure ramuëꞌeje ëhuro ijonö ae ahoꞌobëhe no huë baejavuoꞌiröhëro. \p \v 33 Asëꞌe God-are huë maho bogo biseꞌo vaduꞌohoje. Hesi simano maho nuni aji maho börömo maeje. Huhu uehoro mae baejaje hesi bëhoho rahuro birohoꞌibejo. Huhu diehi ëꞌaje öroho rahuro gaꞌibejo. \v 34 God-are surire jöho ëhi gemuoho jajivoromo uvëꞌeje: \q1 Rahuro Badare uehoroho gavëꞌe höjo. \q1 Hesi öriroho rahuro jögoroho mamiꞌajëjo. \q1 \v 35 Raro suvuoroho bojamijëꞌëro ëhuꞌëro \q1 God-ro mana vuonoröꞌö bojamiꞌajëjo. \m \v 36 Ëhesi bëhoho God-ro bövioho biseꞌoho hesiremu javuoröhego avohavuëꞌëro huro döre hiromo ahoꞌobëhe muebejavuajeje. Ëhuni hesi ihoho gemu rajahiemu rajahibe vaꞌejo. Iae mae. \c 12 \s1 Noehu God-are örire dë vövöbajoꞌe ahoꞌo bojamiromo hesi mu vaenövoröhe jöhoje. \p \v 1 Aganomë God-ro ëhi noni vavaenimëꞌëro ëhuni na nege jemëro jemesi sino hahoꞌe dë vövöbajoꞌe ahoꞌo baeromo God-are örire gemu bojamirovoꞌirarijego. Ëhi bojamirovëꞌoho ëhuro Jew rajehu vuovëꞌe mi suvuoro God-ni bahijaruoho bogo ëhioho jioꞌi nune jiëꞌe suvuore jioꞌëꞌe. Ëhi jiëꞌe suvuoroho God-aremu jioꞌiramu ëhuro hu nimo avohoꞌëꞌe. Jemesi arijoꞌarije God-are örire ëhi bojamirovëꞌoho ëhuro jemë simano mae jioromo God avoho rajahiꞌaruje. \v 2 O ave saꞌarohemu uehorovarue ariböviehu nunire bahijarue mu sisëho nadi ejëhoromo vaenövore. Aꞌi nugego God-ro jemesi uehore ahoꞌo huotovëhoꞌiro ëhuro jemesi dë vövöbajoꞌere God-are aji mahemu baebe vaꞌirarije. Ëhi ëꞌëꞌoho God-hu diehi diehi jiëꞌe mu nimajoho jemë gaꞌaꞌaruje. Gaꞌaꞌaruje diehi jiëꞌe muoho sisëho bogojioꞌi God-are nunire ma-maemu jioꞌiramu. \p \v 3 Röhu God-ro hesi nimoromo huë baejevoromo apostle mu hesi darugoho bojemijëꞌego ëhuni ave jöhuꞌo majëhiꞌejo jemë ae ahoꞌobëhe heꞌirarijego. Nadi jemesi sivuoho uehorovoromo uvore: No a masije javuajëjo. Aꞌi jemë ae gemu gemu avoho uehorovoromo uvore: Naro hesi örire mae uehorovoromo mu vaejöro God-hu ajemadëhi naro hesi örire ëhi mae uehorovoromo ëhi jiëꞌe muoho vaenövoꞌejöjo. \v 4 No sino hahoꞌe gemu gemu javuo rove. Röhu öve höre nune ëhi jiëꞌe inömoho ahoꞌobëhe javuëꞌëro inöme göëro mue gö vaejarueje inöme göëro mue gö vaejarueje. \v 5 Ëhesi bëhoho ekaresiaho no ae ahoꞌobëhe javue. Ëhi javue röhu Keriso-are ae gemuoho javuëꞌëro ëhuro ahoꞌo sino hahoꞌe gemuoho javue. Ëhi javuëꞌëro no ae ahoꞌobëhe gemuore bimuvorovëꞌe javue. Nosi sino hahoꞌo bimuvorovarëhi ëhi gemuoho javue. \p \v 6 Röhu God-ro hesi nimoromo huë baejavuoromo ae gemu gemu suvuoro gö gö bojamuijamu baebe rovareje. Ëhuni suvuoro diehi baejare ëhi jiëꞌe muoho vaebe vaꞌejo. Jö God-aro baeromo a majëhiꞌiröhe suvuoro baejëꞌoho mae uehorovoromo uvoꞌejo: God-are jöho ëhi röjahuijëꞌe hö uvaruëhi ëhi jiëꞌe jöhemu ae majëhibe vaꞌejo. \v 7 O ae gö a ajëmiꞌiröhe suvuoro baejëꞌoho iae no ae ajëmibe vaꞌejo. O God-are öri röjëhijarue ae javuëꞌoho iae no ae röjëhibe vaꞌejo. \v 8 O jögoru bojëmijarue ae javuëꞌoho iae no jögore bojëmibe vaꞌejo. O ae suvuorëmijarue ae javuëꞌoho iae no öve sasohavuoꞌiramu suvuorëmibe vaꞌejo. O masijo riravoromo muebejëvarue ae javuëꞌoho ëhuremu uehorovoromo muebejëvobe vaꞌejo. O huë baejarue ae javuëꞌoho daje nimorohoromo huë baeromo ajëmibe vaꞌejo. \p \v 9 Ae gö rajëhijëꞌiroho nadi ma-döhuremuoho rajëhiꞌi jemesi uhohuꞌo rajëhibe vaꞌore. Mu sisë rovajoho bijönimoromo nadi gavanovoꞌi mu maemu maꞌenobe vaꞌore. \v 10 Göëro göho Christian ö muenoꞌe hö uvoromo huë baerovore. A ioroꞌioro jabesi ihoho döro bamoromo rajëhi avohore. \v 11 Muoho nadi bijönimoꞌi biririvoromo vaebe vaꞌore. Jasi dë vövöbajoꞌe ahoꞌo Badare öroro gemu bojamirovoromo hesi muoho vaejahobe vaꞌore. \v 12 Uvore: Ijonö God-ro mae ajamuiꞌiramu aji maro raromoꞌejarëromo nimorohobe vaꞌore. Huë sisë rovëꞌiroho biririvoromo riravobe vaꞌore. Majae ëhi God-are öroro jöe atoromo ë muohuremu uehorovobe vaꞌore. \v 13 God-are aribövie huë vavaene jëvëꞌoho suvuorëmiromo ajëminövore. Aehu vejöꞌe iꞌe rovëꞌoho nihudëgonövore. \p \v 14 Aehu sisë vaejëvoꞌi arijëꞌoho jemëro God uavego huro jabumë huë mae bojëmiꞌiro. Nadi uavego huro sisëho bojëmiꞌi aꞌi uavego mae bojëmiꞌiro. \v 15 Ae nimorohëꞌoho jemëꞌo gemuoro bimuvoromo nimorohore. Ae vavaenimëꞌoho jemëꞌo gemuoro bimuvoromo vavaenimore. \v 16 Jemë ahoꞌobëhe ma-gemu uehorovoromo huë baerovore. Nadi uvore: No masijëro javuëꞌëro mu ininoho bogo vaeꞌejarëꞌi mu böröme o biseꞌe ma-vaere. Nadi sivuoho uehorovoromo uvore: No simano maꞌe ae javuajëjo. \v 17 Ae göehu sisë vaejëvëꞌoho nadi mana sisë vaejëvore. Ae ahoꞌobëhe uvaruoho: Ëmuoho mae hö uvaruoho ëhi jiëꞌe muoho vaeꞌi ëꞌo gare. \v 18 Huë mae hesi örohuremu uehorovoromo ë hesi muohuremu vaeromo ae ahoꞌo jabuꞌo gemu mae raromo gare. \v 19 Aganomë aehu sisë vaejëvëꞌoho nadi mana iꞌuoho bojëmiꞌi ma-ga taemorego hesi God-ro vöröꞌiraeromo iꞌuoho bojëmiꞌiro. Ëjöho God-are surire uvëꞌeje: Badaro uövuajëjo: Iꞌu bojëmiꞌirodoho nasi mue höjo. Naro mana bojëmiꞌejöjo. \v 20 Ëhi uvëꞌe jiaje nadi mana bojëmiꞌi aꞌi God-are surire jöho uvëꞌe jiajëhi ëhi vaere. Ëjöho ëhi uvëꞌeje: Jaꞌo muorovaje aho hömëꞌiroho ioho ma-bojaminëjo. O jovo iꞌi nimëꞌiroho jovoho ma-bojaminëjo. Ëhi ëꞌëꞌoho ruehuro ëho garomo tiöromo gövögövövoromo avoꞌavoho uehorovoꞌajëjo. \v 21 Mu sisë rovëꞌiroho nadi ejahorego jemë ruahöꞌöjëvego bejëvoꞌi aꞌi mu mae vaeromo ëhuro ë sisë rovajoho ruahöꞌöre. \c 13 \s1 Saꞌare a masijehu bojamuaje mu noehu vaeröhe jöhoje. \p \v 1 Ae gemu gemu ahoꞌobëhe ave saꞌare a masijo jabesi jöho ejëhore. Saꞌae dinöꞌe dinöꞌe raromoromo masijo vaejarue aribövi jabesi darugoho bogo ëma riꞌöꞌi God-ro darugoho bojëmiromo uëvadeje: Ëmuoho vaerëjo. \v 2 Ëhuni ae rahu ave saꞌare a masijo jabesi jö ahëꞌoho ëhuro God-hu bamade muohuꞌo muꞌuvajeje. God-hu bamade mu muꞌuvëꞌoho ëhuro iꞌuoho mana baeꞌëꞌe. \v 3 Saꞌare a masijo jabesi mu bëhoho mu ma vaejarue ariböviohuro bogo juhuonivoꞌi aꞌi mu sisë vaejarue ariböviohuro juhuonivoꞌiröhego. Jabesi mu bëhoho ëhije. Ëhuni ja saꞌare a börömo bogo juhuonamiꞌiëꞌoho mu mahemu vaene. Mu ma vaejëꞌoho huro jasi ihoho mae uaꞌëꞌe. \v 4 Saꞌare a börömoho God ajamiromo mu vaejaje aeje ëhuro ja mae javoꞌiröhego. Aꞌi jaehu sisë vaejëꞌiroho juhuonamine. Rabëni iꞌu bojamuiꞌiröhe vöröho ave saꞌare a börömoho bogo ëma baeꞌi aꞌi God-are mue vaeromo mu sisë vaeruomaje aribövioho God-are vöröꞌe iꞌuoho mana bojëmijajeje. \v 5 Ëhuni jero ave saꞌare a masijo jabesi jöho ejëhone. Ejahëꞌoho ëhuro iꞌuoho bogo baeꞌaꞌanue. Röhu göho jasi dë vövöbajoꞌere herovoromo uvoꞌaꞌanue: Na mu mae vaejëꞌe jevajëjo. \p \v 6 Iae ëhuni ave muohuꞌo vaejarujeje. Jemëro jabumë tax-oho bojëmijarujeje rabëni ave saꞌare a masijohuro God-are muoho vaeromo avoho muebejaruëro jiëꞌëro ë hesi bëhohuni. \v 7 A masijo jabesi örire diehi jiëꞌe mu vaeꞌirarijoho ëhi vaere. Tax ihe gö gö bojëmiꞌirarijoho ëhi bojëmire. Mae uehorovoꞌirarije aribövioho mae uehorovore. Rajëhiꞌirarije aribövioho rajëhire. \s1 Göehu gö hesi örire diehi jiëꞌe mu vaeröhe jöhoje. \p \v 8 Suvuore rabe a mana bojëmiꞌirarijoho ma-burëro mana bojëmirego ë muoho barëꞌiro. Aꞌi ave muohuremu jiemu jiobe vaꞌëꞌe dë vövöbajoꞌe a bojëmiꞌirarije muohoje. Göehu gö dë vövöbajoꞌe ahoꞌo bojamijëꞌoho ëhuro God-hu bojamuade jögoroho e barëꞌaruje. \v 9 Rabëni hesi bëhoho God-hu bojamuade jögoroho ëhi uvëꞌeje: Nadi gohoꞌamonëjo. Nadi ae anonëjo. Nadi vajiohe ëꞌonëjo. Nadi ae gö hesi böviëni biseꞌënioho ganiganimonëjo. Ëjöhuꞌo jögoru ioroꞌiorohuꞌo ë hesi bëhoho ëhi uvëꞌeje: Jasi arijoꞌarije rajahirovanuëhi jasi ae gemuoho ëhi rajahinëjo. \v 10 Jasi ae gemuoho dë vövöbajoꞌehu rajahijëꞌoho hesi öriroho mu sisëho bogo vaeꞌaꞌanue. Ëhuni göehu gö rajahirovëꞌoho ëhuro God-are jögoroho e barëꞌanue. \p \v 11 Ëhi jiëꞌe muoho vaenövore rabëni hesi bëhoho jaruvoho diehi jiëꞌe maja jiajoho jemë iae gavaruje. Momoröꞌöjarujoho riꞌöꞌirarije majaho rovëꞌeje. Ëhesi bëhoho aevoꞌi Keriso mae uehorovare majare evare noehu Godꞌo maro raromoꞌiröhe majaho ëgoꞌo jiadeje. Jaruvoho ë majaho dunove. \v 12 Vahioho barëꞌi Badahu rueröhe majaho sisonuvoꞌirögoro ëꞌe. Ëhuni ramoramoꞌe muoho vuonugoꞌi muorovoꞌiröhe inömo inömoho ujuohoꞌejo ajiꞌe majare muorovoꞌiröhëro. \v 13 Aehu majare avoho raromo jijiharuëhi noro ëhi ëꞌejo. O gemuore gagovoromo mahunöꞌe uruvoromo tiöromo jijihëꞌoho bogo. Jovo iromo simano sisërëjëꞌoho bogo. Öehu jijihanovoromo mu gö gö vaejëꞌoho bogo. Ire muorove bogo. Ae gö jabesi mu mahuni dë vörönimëꞌoho bogo. \v 14 Aꞌi jemëro Bada Iesu Keriso-are darugoho baeromo ëhuro sinehu sisë nimajoho nadi eromo hesi muoho vaere. \c 14 \s1 Noehu bogo masije riravoromo uvoꞌiröhe: Christian ö muenoꞌoho sisë hö uvoꞌiröhe jöhoje. \p \v 1 A ioroꞌiorohuro Keriso mae uehorovarueje. Röhu bogo avoꞌavoho uehorovoꞌi ma-juhuoni juhuonie mae uehorovarueje. Ëhi jiëꞌe ariböviehu ekaresiae jemëꞌo bimuvoꞌi nimamu gëvëꞌiroho jemesi baejëvore. Röhu nadi uvore: Jabumë rueꞌiramu noro jabesi jöho ahoꞌahovoꞌejarëromo baejëvore. \v 2 Ae göëro biririvoromo Keriso avoho uehorovoromo uvoꞌëꞌe: I mi bövi biseꞌo ijëꞌoho iae mae höjo. Ae göëro juhuoni juhuonie uehorovëꞌëro mioho bogo iꞌi ma-iemu iꞌëꞌe. \v 3 Röhu mi bövi biseꞌo ijanue aharo nadi sivoromo uvone: Mi bövi biseꞌo juahovaje aho ma-asisöꞌo vaꞌënëro jiëꞌëro juahovaje höjo. Nadi ëhioho uvone. O mi juahovanue aharo nadi uvone: Bövi biseꞌo ijaje aho vajamirovajëjo. Nadi ëhioho uvone. God-ro ë aho hesinö baejëꞌe höjo. \v 4 Ae gö hesi mu ajamaje aho jaehu garomo sisë hö uaꞌiranoho ëho bogo jasi muehuje. God hesi böviohuremu gaꞌëꞌe hesi mu ajamijaje aho mae namiꞌiramu o beꞌiramu. Röhu hu iae namiꞌëꞌe. Rabëni hesi bëhoho. Hesi Bövioho ajamiꞌiröhoho eni jiëꞌëro ëhuro hu ajamiꞌiramu biririvoromo mae namiꞌëꞌe. \v 5 Ae göëro uvajeje: Ëmajaho ë majaho börömego ëhuni ë majaroho no God mae uehorovoromo raromoꞌejarëjo. O maja ioroꞌioroho ma-mu majaemu höjo. Ae göëro uvajeje: O bogo ëhioho jioꞌi aꞌi majae ahoꞌobëhe God-are majae jiëꞌëro no God uehorovëꞌi muoho vaeꞌejarëjo. Ëhi jiëꞌe uehoroho niöꞌi jëve. Röhu ae gemu gemu di uehoroho mae hö uvanuoho ë uehoroho gemu maꞌenoromo hi juvone. \v 6 Ae rahu uvëꞌiroho: Ëmajaho böröme hö uvëꞌiroho huro Bada mae uehorovoromo ëhuni ë majaho uehorovajeje. O ae rahu mie rabe ijëꞌiroho huro uvajeje: God-ro suvuoro mae bojemijëꞌe höromo ijajeje. Ëhuꞌëro Bada mae uehorovoromo ijajeje. O ae rahu mie rabe juahovëꞌiroho Bada mae uehorovoromo ëhuni juahovajeje. Juahovoromo röhu i rabe ijajohuni God huë mae uavajeje. \v 7 Ëhesi bëhoho no ave saꞌare raromëꞌiroho bogo nosi jöënioho gemu raromarueje. O vuovëꞌiroho bogo nosi jöënioho gemu uehorovoromo vuovoꞌi \v 8 aꞌi raromëꞌoho Badare jöëni uehorovoromo raromarueje. O vuovëꞌoho Badare jöëni uehorovoromo vuovarueje. Ëhuꞌëro jiëꞌëro raromëꞌoho o vuovëꞌoho no Badare javue. \v 9 Kerisohu guomoromo röhu riꞌöromo hijade hesi bëhoho vuovëꞌe ariböviohuꞌo ave saꞌare raromarue ariböviohuꞌo nosi Bada jioromo muebejavuoꞌiröhëni. Ëhuꞌëro no Keriso-aremu javue. \v 10 Ja rabëni jasi öehu mu ëꞌajoho garomo sisë höromo aganueje. O ja rabëni öho juhuoniꞌe ae höromo sivanueje. Hujeji God-are majaho rueꞌiramu no ahoꞌobëhe hesi nunire riravoꞌejo hesi huro mevavuoröhego. \v 11 Ëhesi jöho God-are surire jajivoromo uvëꞌeje: Badaro ëhi uövuajëjo: \q1 Na daruge jioromo hijajoho iae mae jioꞌego ave jöhuꞌo mae majëhiꞌiëꞌajëjo. \q1 Ae ahoꞌobëhe God nasi jöëni gemu ague aho raromoꞌaruëjo. \q1 Ae ahoꞌobëhe jöꞌëro huruohoromo uvoꞌaꞌaruëjo: Nörö God höjo. \m \v 12 Noehu God-are nunire gemu riravoꞌiröhe jöho ëhi jajivëꞌëro ëhuni no ae ahoꞌobëhe gemu gemu God-are nunire riravoromo mu vaebe rovare bëhoho huruoho majahiꞌejo huro heröhego. \s1 No mue gö gö nosi Christian ö muenoꞌo jabesi nunire bogo vaejego jabuhu no göromo nosi döre bogo öꞌoromo mu sisë vaejego rireromëvoꞌiröhe jöhoje. \p \v 13 Ëhuni ëꞌego no ijonöho bogo uvoꞌiro: Ëaho mi ijajoho o ëhi jiëꞌe mu vaejajoho ëhuro mu sisëho vaejaje höjo. Ëꞌego no bogo ëhioho uvoꞌi. Aꞌi uvore: Noro mue gö gö agano jabesi nuniroho bogo vaeꞌejarëjo jaburo no göromo nosi döre öꞌoromo mu sisë vaejego rireromëvojöëni. \v 14 Na Bada Iesuare ae gemuohuro jevëꞌëro ëhuꞌëro na ma-mae garomo uvajeje: Ijarue ioho mioho bövioho biseꞌoho God bogo ahavuaje höjo. Iae ëhi jie röhu aehu uvëꞌoho: God-ro ahavuade hö uvoromo ë uvade aehu ijëꞌoho sisëje. \v 15 Ëhesi bëhoho mae höromo jaehu ie mie jasi Christian ae gö hesi nunire ijamu ë ahuro garomo uvëꞌoho: O God-hu ahavuade ioho ijane höjo. Ëhuni naꞌo God-are jöho ahoromo iꞌejö uvëꞌoho jaehu hesi nunire ijanoho ëho bogo maho ëꞌaneje. Jero hesi örire bogo uehorovëꞌe ma-ijaneje. Ëa hesi jöëni Kerisoro guomëꞌe jiaje ëhuni nadi ioho mioho ëma iromo ëhuro hu ijumone. \v 16 Jemëhu uvarujoho: Ie mie jove bövie biseꞌe ijëꞌoho mae hö uvarujoho gavëꞌi ueꞌahore. Ae göëro gëromo jemesi mu ma hesi jöho sisëꞌi atoꞌëꞌö. \v 17 God-hu böröme namiromo muebejavuaje hesi bëhoho bogo ie jove ueꞌaharuoho jioꞌi aꞌi mu mae vaeromo huë baerovoromo God-are Aruꞌahehu dë vövöbajoꞌo sasohavuego raromaruohoje. \v 18 Ëhi jiëꞌe mu ma vaeromo Keriso-are mu vaejahëꞌoho God-ro ëhi jiëꞌe aho nimoꞌiramu ae ahoꞌobëhe uvoruomoꞌëꞌe: Ëahuro mu maho ömaje höjo. \p \v 19 Ëhuꞌëro jiëꞌëro no ave muohemu ëꞌo gaꞌejo. Noro gemuoro avoho huë mae raromoromo ajamirovoꞌejo ëhuro avoho biririvoromo riravoꞌiröhëni. \v 20 Jemëro nadi iemuoho miemuoho uehorovoromo God-hu ae gö jabesi dë vövöbajoꞌere mu vaejajoho ijumëhore. Ie ahoꞌobëhe God bogo tugohëꞌeje. Röhu jemëhu i ueꞌahamu ae göehu gëromo jabuꞌo ueꞌahoromo God-are jö ahëꞌoho ëhuro jemëhu ueꞌaharujoho sisë jioꞌëꞌe. \v 21 Aꞌi aveho mu mahoje. Jaehu mi ijamu wine jove ijamu o mu rabe vaejamu jasi Christian aganehu ja garomo döre öꞌoromo rireromoꞌiröhe ëhi jiëꞌe muoho gorone. \v 22 Jaehu uvanuoho: Na ie mie bövie biseꞌe ijëꞌoho iae mae hö uvanuoho jero ine. Röhu jasi sivue God-are nunoro ine. Jaehu uvëꞌoho: Ave muoho iae mae hö uvëꞌoho röhu ë muoho vaeromo heꞌirane dë vövöbajoꞌoho mae jiavamu hejëꞌoho huë mae javajeje. \v 23 Aꞌi jaehu i iꞌiëꞌiroho uehore niöꞌi baeromo röhu ë i ëma ijëꞌoho God-are nunire mu sisë vaejanueje ë hesi bëhoho ja bogo herovoromo uvaneje: Iae mae-ëjo. God-ro ëhi jiëꞌe muoho nimajë uvëꞌe ëma ijëꞌëro. Jaehu bogo uvëꞌoho: Iae God-ro ë muoho nimajë uvëꞌe mu ëma vaejëꞌoho ëho mu sisë vaejanueje. \c 15 \s1 Nosi sino bogo uehorovoꞌi a ioroꞌioro jabesi jöhuꞌo uehorovoromo mu vaeröhe jöhoje. \p \v 1 No biririvoromo Keriso avoho uehorovarue aribövioho noro aviëhi jiëꞌe muoho vaeꞌejo. Noro garöhe ae göehu ma-juhuoni juhuonie uehorovamu gëvëꞌoho nosi sinehu nimajoho bogo uehorovëꞌe ma-uꞌemu sanuovoromo ajëminövoꞌejo. \v 2 Nosi Christian aganehu uvaruoho: Ëmuoho mae hö uvaruoho ëhi jiëꞌe muoho no ae gemu gemu vaenövoꞌejo ajëmego jaburo avoho biririvoromo Keriso mae uehorovoꞌiröhego. \v 3 Kerisoꞌo hesi sinehu nimajoho bogo uehorovadeje. Aꞌi huhu ëꞌade jöho God-are surire jajivoromo ëhi uvëꞌeje: Aehu jö sisë rabe rabe God ja bojamaroho naꞌo ë iꞌuoho baejode höjo. \v 4 Röhu urimëꞌi God-are surire jö diehi diehi jajivoꞌamare hesi bëhoho ëhije röjahuego noro ë surire jöho adahoromo dë sanuovahuego biririvoromo ëhuro muebebe vaꞌego God-ro ajamuijego mae javuoröhego. \v 5 Röhu avevejöꞌoho God-ro ajamuijajeje ëhuro no dë sanuovahuego biririvobe vaꞌoröhego. Ëhuni na nege huro jemë ajëmijego Iesu Kerisohu uehorovadëhi ëhi gemuoho uehorovoromo jemë ahoꞌobëhe simane gemuoho uehorovoꞌirarijego. \v 6 Simane gemuoho uehorovëꞌoho ëhuro jöe gemuoho atoromo gemuore bimuvoromo God rajahiꞌaruje hesi ihoho böröme jioröhego God hu nosi Bada Iesu Keriso-are Börömoho o hesi Vavuoho jiëꞌëro. \s1 God-hu bogo Jew rajemuoho aꞌi saꞌa ioroꞌioro rajohuꞌo ajamuaje jöhoje. \p \v 7 Ëhuni Kerisohu jemë rajëhiromo baejëvadëhi jemëꞌo göëro gö rajahirovoromo baerovorego ëhuro God-are ihoho böröme jioꞌiro. \v 8 Ëhesi bëhoho majëhiꞌiëꞌe. Kerisoro Jew rajoho no ajamuiꞌi rovadeje. Jew rajo no ajamuiꞌi rovade hesi bëhoho God-ro nosi Jew rajo hijo mionoꞌoho uëvadeje: Ijonö naro ëhiꞌoromo jemesi ujoho ajëmiꞌejöjo. God-ro ëhi uëvëꞌëro Kerisoro ijonö rueromo nimadeje God-hu Jew rajo jabesi ujo ajamuiꞌi uëvadëhi Jew rajoho ëhi ajamuiꞌiro ëhuro noro garöhego God hu jö maemu majahuijaje aho jiego. \v 9 O saꞌa ioroꞌioro rajohuro uvoröhego: God-ro noni vavaenimoromo noꞌo mabëhe ajamuijëꞌe hö uvoromo hesi ihoho döro bamoꞌiröhego. Ëhesi jöho God-are surire ëhi uvëꞌeje: \q1 Ëhuni naro saꞌa ioroꞌioro rajohuꞌo hiromo God jasi örire huë mae uaꞌejöjo. \q1 Na jöe ioromo jasi ioho rajahiꞌejöjo. \m \v 10 O God-are surire jö göho uvëꞌeje: Saꞌa ioroꞌioro rajoho jemëro God-are ariböviohuꞌo gemu mae nimorohorëjo. \v 11 O surire jö göho ëhi uvëꞌeje: \q1 Saꞌa ioroꞌioro rajoho jemëro ae ahoꞌobëhe Bada mabëhe uarëjo. \q1 Saꞌae dinöꞌe dinöꞌe raromarujoho ae ahoꞌobëhe hesi öroro rajahirëjo. \m \v 12 O Isaiah-ro Keriso-are mu diehi jioröhe öroho jajivoromo uvëꞌeje: \q1 A mami ae Jesse bëhoho jiade höjo. \q1 Röhu sahorijadoho hujeji bunohuro sirinohiromo riꞌö sionore namiꞌaꞌajëjo. \q1 Ëhiꞌoromo böröme namiromo saꞌa ioroꞌioroho muebejëvoꞌajëjo. \q1 Muebejëvoꞌiramu jaburo uvoꞌaꞌaruëjo: Iae ë ahuro ijonöho no ajamuinövoꞌajëjo. \m Ëhi uvëꞌeje. \p \v 13 Iae God-ro nosi dë vövöbajoꞌe avohahuego ëhuro no uvarueje: Ijonöho huro ajamuiꞌiramu mae javuoꞌajëjo. Ëhuni na nege huro ëhi ajëmijego jemëro hesi örire mae uehorovoromo ëhuro huë vavaenoho juhuonoho bogo baeꞌirögoro ma-nimorohoromo mae raromoꞌirarijego. Ëhi jiëꞌoho God-are Aruꞌahohuro hesi darugoho bojëmiꞌiramu jemëro ma-mabëhe biririvoromo muebebe vaꞌaꞌaruje hesi aji maho baeꞌirarijëro. Ëhi jiëꞌoho iae na nege. \s1 Paul-hu rabëni Rome ariböviëni biririvoromo jajivade hesi bëhohoje. \p \v 14 Aganomë iae na mae garomo uve: Jemesi muoho iae ma-maemu jiajëjo. Uehoro maho jemesi simanëro eni baejëꞌe jëvajëjo. Nuehu uehorovoromo röjahirovarujoho eni jëvajëjo. Iae na ëhi uve \v 15 röhu naehu jö jajivodoho na ma-bisemu biririvanovoromo majëhijodeje jemëro garomo avoho uehorovoꞌirarijego. Naehu ëhi jajivode hesi bëhoho God-ro huë baejevoromo muoho bojemadeje \v 16 naro Iesu Keriso-are muoho vaejahoromo saꞌa ioroꞌioro rajoho jemë ajëmiꞌirodego. Ëhuni naro jemë ajëmiromo priest-ehu vaejarue ëhi jiëꞌe muoho vaeromo God-are jö maho majëhijajeje ëhuro priest-ehu suvuoro ujuohoromo God-are örire bojamego nimorohajëhi naro saꞌa ioroꞌioro rajoho jemë ëhi ujuohëvoromo God-are örire suvuore bojamijego hesi Aruꞌahohuro jemesi dë vövöbajoꞌoho avohëvego maemu jëvego God-ro baejëvoromo nimorohoꞌiröhego. \p \v 17 Ëhuꞌëro jiëꞌëro na Iesu Keriso-are ae gemuohuro jevëꞌëro God-are mu vaejahajohuro ëhuro na mae jeve. \v 18-19 Ave jöhuremu biririvoromo jövoꞌejo jö göho bogo. Kerisoro uevëꞌëro naro hesi jöho majëhibe hesi muoho vaebe darugoꞌe mu masijoho röjëhibe hesi Aruꞌaho hesi darugoro biririvobe juvamu ëhuro saꞌa ioroꞌioro rajohuro God-are jöho ejahëꞌeje. Ëjöhemu jövoꞌejo. Naro Keriso-are jö maho baeromo ruhëhi Jerusalem amoho numëhi Illyricum saꞌaho röhu ë rirohuꞌo ahoꞌo majëhibe juvëꞌe jeve. \v 20 Na negadeje Keriso-are jö bogo hejëꞌe ariböviohuremu majëhibe juvoꞌirodëni ae göëro mamiꞌe vaejëꞌe naro maho döre vaejöëni. \v 21 Ëjöho God-are surire jajivoromo ëhi uvëꞌeje: \q1 God-are jö bogo majëhijamu hejare ariböviohuro iae garuomoꞌajëjo. \q1 Bogo hejare ariböviohuro iae jö bëhoho baeruomoꞌajëjo. \m Ëhi jioröhego negamu bogo heruomëꞌe aribövioho majëhibe juvëꞌe jeve. \s1 Paul-hu Rome amore vaꞌi uehorovade jöhoje. \p \v 22 Ëhi jiëꞌe muoho vaebe juvoromo ëhuro na öꞌi ëꞌohijodoho bogo eni jevonövohijo. \v 23 Röhu avevejöꞌoho ave saꞌanörire mu vaeꞌirodoho iae barëje. Barëjëꞌëro vadune ahoꞌobëhe öꞌi nimobe rovodohuni \v 24 ëhuni na uehorovoromo uve: Spain saꞌare vaꞌiëꞌiroho öꞌoromo gëꞌejöjo. Gëromo jemëꞌo ma-bisemu hiromo huë mae jevoꞌiramu evare jemëro ajemiꞌiramu ëhuro na Spain saꞌare mae vaꞌejöjo. Na ëhi nege. \v 25 Röhu avevejöꞌoho na Jerusalem amore vaꞌiëꞌe God-are aribövioho ajëmiromo suvuoro harihe iꞌimëmiꞌirodëro. \v 26 Ëhesi bëhoho God-are ariböviehu Macedonia saꞌare Greece saꞌare raromaruohuro jabesi nimoromo uvareje: Ëꞌego no suvuore gagovoromo Jerusalem raromarue ariböviohuni nugöꞌöjëhoꞌirarëjo God-are aribövi bövi biseꞌo rumoꞌoho jaburo ujuohoröhe höjo. \v 27 Jabesi nimoromo ëhi uvareje. Röhu Jerusalem ekaresia ajëmiꞌiröhoho ëho jabesi mueje. Rabëni. Jew rajo ekaresiahuro saꞌa ioroꞌioro rajoho aruꞌaho muoho ajëmiromo Keriso-are jöho majëhijëꞌëro ëhuni Jew rajo jabesi örire sino hesi muoho mana ajëmiromo ijo bajo nugöꞌöjëhëꞌoho iae maeje. \v 28 Naro jabesi suvuoroho bavaꞌoromo ekaresia jabesi övore bamëhoromo barëꞌiramu evare öꞌoromo jemë gëromo Spain saꞌare vaꞌejo. \v 29 Röhu na gavajoho öꞌëꞌiroho Kerisohu ajamuijaje darugoho bövi mae baeromo öꞌoromo ajëmiꞌejo. \p \v 30 Röhu na aveho nimo avohoromo uëꞌiëꞌe. Jemëro nosi Bada Iesu Keriso uehorovoromo God-are Aruꞌahehu dë vövöbajoꞌere huë ma bojamuijajoho uehorovore. Ëho uehorovoromo naꞌo bimuvoromo biririvoromo nasi jöëni God-are öroro ua ganövore. \v 31 Ua garomo uare: God jero Paul ajaminego huro Judea saꞌare vaꞌoromo Keriso bogo uehorovarue a jabesi övoroho bogo vaꞌirajo. Bogo vaꞌi Paul-hu Jerusalem amore hiromo bogo eni jëvaje aribövi ajëmijëꞌiroho jero hu ajaminego God-are ariböviohuro uvoꞌirarëjo: Paul-ro mabëhe ajamuijade höjo. \v 32 Ëhi ua gavëꞌoho God-ro hesi nimoromo ajemiꞌiramu naro nimorohëꞌi jemesi örire öꞌoromo jemëꞌo hiꞌejo. Hiꞌiramu daje sasohevoꞌëꞌe. \v 33 Huë mae bojamuaje aho God-ro ae ahoꞌo jemëꞌo hiꞌëꞌe. Iae mae. \c 16 \s1 Paul-hu a jejëmijade jöhoje. \p \v 1 Röhu ave magonahoho Phoebe nosi Christian maꞌineje. Hu Cenchreae amore ekaresia ajëmijaje magonaheje. Hu magonaho maeje. \v 2 Ëhuni God-are ariböviehu a rajëhiromo baejëvaruëhi ëhi nosi Badare ihoro huꞌo rajahiromo baere. O huë vavaene rabe jiëꞌoho ajamire rabëni hu ae ahoꞌobëhe ajëmiromo naꞌo ajemijëꞌe jiaje ëhuni. \p \v 3 O Priscaꞌo Aquilaꞌo jejëmijode höre jabuꞌo naꞌo havoromo Iesu Keriso-are mu vaejarue a magonahoꞌego. \v 4 Na bogo guomevoröhego jaburo niöꞌiro vöröꞌere vaꞌareje. Ëhuni naro jabesi örire huë mae jevajeje. Bogo naremuëremuoho aꞌi saꞌa ioroꞌioro rajo ekaresiae ae ahoꞌobëhe jabuꞌo jabesi örire huë mae jioruomajeje. Ëhuni jejëmijode höre. \v 5 O jabesi osare gagovarue ekaresiahuꞌo jejëmijode höre. \p O nasi aemoꞌaeme Epaenetus jejamijode höre Asia saꞌaroho huro aevoꞌioho Keriso mae uehorovëꞌego. \v 6 O Mary jejamijode höre mu böröme biririvoromo jemesirire vaejëꞌego. \v 7 O Andronicusꞌo Juniasꞌo jejëmijode höre nasi Jew rajo aganego. Jaburo niöꞌiro naꞌo savoji gagore arijareje. Apostle jabumëro ë ae niöꞌi jabesi ihoho mae hebe rovarueje. Urimo ë ae niöꞌioho jaburo Kerisoꞌo gemuoro bimuvamu naro jabesi ijore bimuvodeje. \p \v 8 O Ampliatus jejamijode höre. Huꞌo naꞌo Badare ae gemuohuro javuëꞌëro ëhuꞌëro naro hesi örire dë vövöbajoꞌe ahoꞌo uehorovajeje. \v 9 O Urbanus noꞌo gemuore havoromo Keriso-are muoho vaejajego jejamijode höre. O Stachys naro hu dë vövöbajoꞌe ahoꞌo uehorovajëro jevëꞌëro jejamijode höre. \v 10 O Apelles hu biririvoromo Keriso gemu uehorovego no ae ahoꞌobëhe gavaruëro jiëꞌëro jejamijode höre. O Aristobulus-are aganoho jejëmijode höre. \v 11 O Herodion jejamijode höre nasi Jew rajo aganego. O Christian ö muenoꞌe Narcissus-are aganoho jejëmijode höre. \p \v 12 O Tryphaenaꞌo Tryphosaꞌo jabesi örire jejëmijode höre ë magonaho niöꞌiohuro Badare muoho biririvoromo vaejaruego. O magonaho göho Persis jejamijode höre. Naro hesi örire dë vövöbajoꞌe ahoꞌo uehorovoꞌi huro Badare muoho biririvoromo bövi mae vaejajego. \v 13 O Rufus jejamijode höre hu Badare a ma-mabëhego. O Rufus-are vëmoho jejamijode höre nasi vëmu maehu ëꞌanovajohuni. \v 14 Röhu Asyncritus Phlegon Hermes Patrobas o Hermas ëhi jejëmijode höre. Jabuꞌo gemu mae raromarue Christian aganoho ëhuꞌo jejëmijode höre. \v 15 O Philologusꞌo Juliaꞌo niöꞌi o Nereusꞌo hesi maꞌinohuꞌo niöꞌi o Olympas o God-are aribövie ahoꞌo jabuꞌo raromaruoho ëhi jejëmijode höre. \p \v 16 God-are ariböviehu jejamirovaruëhi jemëꞌo ëhi rajahirovoromo jejamirovore. Röhu Keriso-are ekaresiae ahoꞌobëhe jemesi örire jejëmiruomadeje. \s1 Ijo tugohoꞌi jöhoje. \p \v 17 Aganomë ave jöhuremu uehorovore. Gavëꞌi raromore Keriso-are jö majëhijamu hejarijoho nani aëro öꞌoromo ahoromo jöe gö majëhiꞌëꞌö. Jöe gö majëhiromo jemesi mu maho ijumoꞌiramu jemëro jöe gemuoho bogo atoꞌi jöe gö gö atoꞌaꞌaruje. Ëhi jiëꞌe aribövi öꞌamu gëvëꞌoho jabesi jöho nadi ejëhore. \v 18 Ëhi jiëꞌe aribövioho nosi Bada Keriso-are muoho bogo vaejahoꞌi jabesi sinehu nimaje muohemu vaejarueje. Jabesi sinehu nimaje muohemu vaeromo ae sanusanuëmiromo ma-döëremu jö mae majëhijego ae göëro mu sisë jöho bogo uehorovoꞌi ma-heromo uvarueje: Jö mae majahuijaruëromo ejëharueje. \v 19 Aꞌi jemëro jabesi mu sisëho garomo nadi ejëhore. Naehu ëhi uëvaje hesi bëhoho jemëhu God-are jö mae ejaharuje jöho ae ahoꞌobëhe hejëꞌejö. Ëhuni na nimorohe. Röhu na nege jemëro mu sisëho bogo uehorovoꞌi ma-mu mahemu uehorovoꞌirarijego. \v 20 Majae dunovoꞌiramu huë mae bojamuaje aho God-ro Satan-are muoho ruahöꞌöꞌiramu jemesi hörëro vijuvo taemoꞌaruje. \p Nosi Bada Iesuro jemë huë baeromo ajëminövoꞌëꞌe. \p \v 21 Röhu naꞌo havoromo mu vaejaje ae Timothy-ro jemesi örire jejëmije. O Lucius o Jason o Sosipater ëho jaburo jemesi örire jejëmijö jabumë nasi Jew rajo aganëro jioruomëꞌëro. \p \v 22 Tertius naro Badare ihore jejëmije. Paul-ro ueꞌego naro hu ajamiromo ave surire jöho jajivahe. \p \v 23 Röhu Gaius-ro jemë jejëmije. Ëa hesi osare Paul naro hijego huro muebejevajeje. O ekaresiae ae ahoꞌo hesi osare gagovoromo God rajahiꞌi raromarueje. Röhu ave amo hesi ijo bajo muebejaje aho Erastusꞌo nosi Christian agane Quartusꞌo ëho jaburo niöꞌiro jemë jejëmijö. \v 24 [Nosi Bada Iesu Kerisoro jemë ae ahoꞌo huë baeromo ajëminövoꞌëꞌe. Iae mae.] \v 25 Röhu God hu mabëhego rajahiꞌejo. Ëhesi bëhoho hu eni jiëꞌëro ajëmiꞌiramu jemë biririvoromo naehu majëhijaje jö maho Kerisohu ajamuaje jöho mae uehorovoꞌaruje. Keriso-are jöho God-ro urimo subivahuobe rovadoho \v 26 jaruvoho ma-samaꞌe huruohoromo röjahuijëꞌeje. Ijonö jioröhe jö God-are surire jajivare hesi bëhoho noro garomo ë subivahuade jöho baejarueje. Baeromo ioroꞌioremu hijaje aho God-ro uövuëꞌëro noro ë jöho ae majëhibe jijiharueje saꞌae ahoꞌobëhe raromarue ariböviohuro mae uehorovoromo ejahoruomoröhego. \p \v 27 God hu gemu simano mae uehorovaje ahoje. Ëhuni noro Iesu Keriso-are ihore hu rajahiemu rajahibe vaꞌejo. Iae mae.