\id JAS - Ömie NT [aom] -Papua New Guinea 1991 (DBL 2014) \h JAMES \toc1 James \toc2 James \toc3 Jas \mt1 JAMES \c 1 \s1 James-hu God-are aribövi jejëmijade jöhoje. \p \v 1 God-are mu vaejahaje o Bada Iesu Keriso-are mu vaejahaje aho na James jeve. God-are ariböviehu jemesi saꞌa vuonugoꞌi saꞌa göre göre vaꞌo raromarujoho naro jemesi örire jejëmije. \s1 Biririvoromo God mae uehorovoꞌiröhe o hesi örire uehoro mae baeꞌiröhe jöhoje. \p \v 2 Nasi ö muenoꞌe huë vavaenehu böviehu biseꞌehu burunöꞌe rueromo anëgëꞌoho uvore: Ma-nimorohoꞌiröhe muoho rovëꞌe höjo. \v 3 Iae jemëꞌo gavaruje burunöꞌe rueromo anëgamu God mae uehorovoromo riravëꞌoho ëhuro uꞌurume vaejëꞌi biririvobe vaꞌarujeje. \v 4 Röhu uꞌurume vaejëꞌi biririvoromo vaꞌonövore ëhuro ruahöꞌöꞌirarije. Ëhi ëꞌëꞌoho ëhuro a duvahonöꞌe raromoꞌiramu ma-ëhi gemu jëvobe vaꞌëꞌe. \v 5 Röhu ja rahuaro uehoro bogojavëꞌoho God uavego uehoro mae bojamiꞌiro. Ua gavëꞌoho God-ro iae ejahoꞌëꞌe hu bogo nijioꞌiraeꞌi ma-huë mae bojamuijaje aëro jiëꞌëro. \v 6 Röhu ua gavëꞌiroho nadi uehore niöꞌi baeꞌi ma-God gemu mae uehorovoromo ua gane. Bogo ma uehorovëꞌoho buru buruehu anego jovehu hasaromo ajiomobe abuebe vaꞌajëhi jasi uehoroho ëhi ruëre numëre jiobe vaꞌëꞌe. \v 7-8 Ëhi javëꞌoho uehore niöꞌi baeromo öroho dadivoromo ëma juvoꞌaꞌanue. Ëhi jiëꞌe uehoro baejëꞌoho nadi uvone: Badaro bojemiꞌiramu baeꞌejöjo. Hu bogo mae bogo bojamiꞌëꞌe. \s1 Bövi biseꞌo rumoꞌe ariböviohuꞌo bövi biseꞌo marohëꞌe ariböviohuꞌo ëhi jiëꞌe aribövi jabesi jöhoje. \p \v 9 Röhu Christian öe bövi biseꞌo rumoꞌe javëꞌoharo gaꞌirane jasi ihe saꞌare jiajoho God-ro nigemahamu gavëꞌoho nimoronimorohëꞌi juvone. \v 10 O Christian öe bövi biseꞌo marohavëꞌoharo gaꞌirane jasi iho döre jiajoho saꞌare bejahamu gavëꞌoho jaꞌo nimorohëꞌi juvone. Ëhesi bëhoho resu inehu sahorijajëhi bövi biseꞌo marohëvëꞌe aribövioho ëhi sisërëꞌamoꞌëꞌe. \v 11 Majaëro rojomoromo birebireꞌe bamoromo resu ahore ravego rudoho sahohajeje. Inoho rireromajeje. Mabëhe gavaruoho sahorijego iae barëjajeje. Sahori barëjajëhi bövi biseꞌo marohëvëꞌe ariböviohuro mue vaebe vaꞌojuvo röhu maja ahëꞌo sisërëꞌamoꞌëꞌe. \s1 Huë vavaene rueromo nosi dëre bijahuaje jöhoje. \p \v 12 Röhu huë vavaeni bövi biseꞌo rueromo dëre bijaho gavamu jaehu biririvoromo hijëꞌiroho huë mae javajeje. Biririvoromo ruahöꞌöjëꞌiroho maro hiꞌirane röhoho iae baeꞌaꞌanue. Ëröhoho God-ro uövuadeje: Na uehorovevaruje aribövioho bojëmiꞌejöjo. \v 13 Röhu sisëhu ro dëre bijëho gëvëꞌoho nadi uvore: God-ro sisëho nugöꞌöꞌego bijahuajëjo. Nadi ëhioho uvore. Rabëni hesi bëhoho God-are dëroho sisëho bogo bijiohajeje. O God bogo sisëho nugöꞌöjego nosi dëroho bijahuajeje. \v 14 Bogo ëhioho jie. Aꞌi ae gemu gemu dëre bijahuaje hesi bëhoho nosi sinohuro mu sisëho nimoromo jagu barovego ëhuro sisëhuro ro bijahuajeje. \v 15 Mu sisë vaeꞌi nimobe vaꞌojuvo evare mu sisëho vaejarueje. Mu sisëho vaebe vaꞌojuvo ijonö bejavuoꞌiramu evare iae barëjavuoꞌëꞌe. \p \v 16 Nasi ö muenoꞌe ëhuni nadi jemesi arijoꞌarijoho sareramirovoromo uvore: God-ro sisëho nugöꞌöjego dëre bijahuaje höjo. Hu bogo ëhioho ëꞌajeje. \v 17 Aꞌi suvuoro mabëhe ahoꞌo hesi örire gemu jioromo rovajeje. God hu bövie biseꞌe jiji mujöruꞌe manaere majae nosi örire ajivavuoꞌiröhego avohade ahuro aji mahuremu iae bojamuijajeje. God bogo gorosovoꞌi bogo ramoramovoꞌi ma-ëhi gemuohemu ajivavuobe vaꞌajeje. \v 18 Huro hesi nimoromo hesi jö maho nugöꞌöjadeje nosi örire rovego noro heromo nosi aruꞌahoho iꞌovahuego hesi aboji harihuꞌe javuoröhego. Hesi aboji harihuꞌe javuego ëhuro inömo inömo bövi biseꞌo avohoꞌamadoho noro iosirëmiromo hesi nunire aribövioho javuoröhego. \s1 God-are jö bogo ma-hiaꞌëremu heꞌi aꞌi avoꞌavoho ejahoromo mu vaeröhe jöhoje. \p \v 19 Nasi ö muenoꞌe avehuremu uehorovore. Ae ahoꞌobëhe jemëro jöho ma-burëro hiaꞌëremu henövore. Nadi ma-burëroho jöho majëhiromo ma-burëroho vöröꞌiraere. \v 20 Aehu vöröꞌiraejëꞌoho bogo ëhuro God-hu nimaje mu maho riꞌöꞌëꞌe. \v 21 Ëhuni vaꞌinumiꞌe mu sisë ahoꞌo vaeꞌi arijarujoho uehorovoromo vuonugoꞌi God-hu dë vövöbajoꞌere bamëhaje jöho ma-uꞌemu sanuovoromo ejahore. Ejahëꞌoho jöho darugoꞌëro jiëꞌëro ëhuro jemesi dë vövöbajoꞌoho iꞌovëvoꞌiramu mae jëvoꞌëꞌe. \p \v 22 Nadi sareramirovoromo God-are jöho ma-hiaꞌëremuoho here. Aꞌi jöho ejahoromo huhu uëvajëhi muoho ëhi vaere. \v 23 God-are jö bogo eꞌi ma-hiaꞌëremu hejëꞌoho aririre garomo \v 24 vuonugoꞌi vaꞌoromo nu anoꞌo bogo avohorovoꞌi rumonimaruëhi ma-hiaꞌëremu hejarue aribövioho ëhi jëvoꞌëꞌe. \v 25 Aꞌi ae göehu aririre nu anoꞌo ga avoharuëhi ëhi God-are jögoru ga avohoromo uvëꞌoho: Ma-maëro jiëꞌëro ejaruohuro bogo tövavuëꞌe maro raromo jijiharue höromo biririvoromo maꞌenoromo bogo ma-hiaꞌëremuoho heromo rumonimoꞌi aꞌi ejahoromo mu vaejëꞌoho ëho iae mae jioꞌëꞌe. Ëhuro rabe rabe ëꞌëꞌoho God-ro ë aribövioho ajëmiromo huë mae bojëminövoꞌëꞌe. \p \v 26 Röhu ae göëro göëro uvarueje: No God mae uehorovoromo hesi muoho maꞌenarue hö uvoꞌi röhu bitaroho bogo taemëꞌe atarueje. Ëhi ëꞌaruoho jabumë ma-sareramirovoromo uvarueje: No mu mae vaejarue hö uvoromo ma-döhemu God uehorovoromo hesi muoho vaejarueje. \v 27 Aꞌi God Vavuohuro uvajeje: Aviëhi jiëꞌe muoho bogo ma-döëremu na uehorovevarue muoho jioꞌi dë vövöbajoꞌo uhohuꞌo vaejarue mue höjo. Öbi asisöꞌohuꞌo magonaho doruohuꞌo huë vavaeni baejaruoho noro jabumë ajëmiromo avoho muebejëvoꞌejo. O no ave saꞌa hesi mu sisëho bogo gavanovoꞌi ma-mu maemu vaeꞌejo. \c 2 \s1 Noehu ae ahoꞌobëhe ma-gemuoho hö uehorovoꞌiröhe jöhoje. \p \v 1 Nasi ö muenoꞌe nosi Bada Iesu Keriso hesi ajiꞌe hijajoho mae uehorovaruje jëvaje nadi ma-dajemuoho garomo aribövioho adovoromo ioroꞌioroho rajëhiꞌi ioroꞌioroho bijönimore. \v 2 Ëhesi bëhoho jemëhu God rajahiꞌi ro gagovaruje osare ae niöꞌiro rovö. Göhuro inömoꞌe aëro jiëꞌëro maho ioꞌamoromo rueꞌi göhuro inömo rumoꞌe aëro jiëꞌëro sino sine ioꞌamoromo rove. \v 3 Ëhiꞌoromo rovamu gavëꞌoho niögu mae ioꞌamëꞌe aho jemëro garomo rajahiromo uaꞌaꞌaruje: Isi ro röho maro hijëjo. Aꞌi niögu sisëꞌe aho garomo bijönimoromo uaꞌaꞌaruje: Janioho röhe bogojiëꞌe jiaje ëhi ma-namijëjo. O uaꞌaꞌaruje: Janioho arëte bogojiëꞌe jiaje ave saꞌaro nasi höru bëhohuro ro hijëjo. \v 4 Ëhi uëvëꞌoho jemesi aribövioho adovoromo inömo rumoꞌe jiëꞌoho ruëhi nugoꞌi inömo börömo jiëꞌoho viëhi nugarujeje. Ëhiꞌoromo sisëꞌi uehorovoromo mevarujeje. \p \v 5 Röhu nasi ö muenoꞌe ave jöhuremu here. Ave saꞌare ariböviehu garuomajoho inömo rumoꞌe ariböviëro jëvëꞌëro sisëꞌi raromarueje. Saꞌare sisëꞌi raromaruoho ë aribövioho jabumë God-ro baejëvadeje jaburo bogo sisëꞌioho uehorovoꞌi avoꞌavoho hesi örire ma-avoꞌavoho uehorovoꞌiröhego. Mae uehorovoromo hesi öri ariꞌere vaꞌego muebejëvoꞌiröhëni. Ëhesi bëhoho mamiꞌe God-ro uëvadeje: Ae rahu na uehorovevëꞌoho naro ajëmiꞌejöjo nasi öri ariꞌere rovego muebejëvoꞌirodëni. Ëhuni iae ë inömo rumoꞌe aribövioho ëhi ajëmiꞌëꞌe. \v 6 God-ro inömo rumoꞌe aribövioho ëhi ajëmijajeje röhu jemëro jabesi ihoho ijumëharujeje. Ëhi ëꞌarujoho röhu rahumëro jemë iosirëmiromo iꞌuꞌe muoho bojëmiruomajeje. Inömo maꞌe ariböviohuro ëꞌarueje inömo rumoꞌoho bogo. O rahumëro guduamëvoromo court-roho vaꞌo bahijëvoruomajeje. Inömo maꞌe ariböviohuro ëhi ëꞌarueje inömo rumoꞌoho bogo. \v 7 Jemë Keriso-are iho baejarijeje röhu ë inömo maꞌe ariböviohuro Keriso-are ihoho ijumoruomajeje. Ëhuni nadi inömo maꞌe aribövioho rajëhiꞌi inömo rumoꞌe aribövioho bijönimore. \p \v 8 Röhu jögoru börömo börömoho God-are surire jajivoromo uövuëꞌeje: Jaehu jasi arijoꞌarije rajahirovanuëhi jasi ae gemuoho ëhi rajëhinëjo. Jemëhu ë jögoru ejahëꞌoho iae maeje. \v 9 Röhu jemë dajohemu garomo ioroꞌioroho rajëhiꞌi ioroꞌioroho bogo rajëhijëꞌoho ëho jemëro sisë ëꞌoromo jögoroho ahëꞌëro iꞌue bae hesi jëve. \v 10 God-are jögoru ejahobe vaꞌoromo röhu jögore gemu ahëꞌoho ëhuro hesi jögoroho ahoꞌobëhe sisë vaeꞌiramu övövoꞌe ae javoꞌëꞌe. \v 11 Ëhesi bëhoho God-ro uövuadeje: Nadi gohoꞌamonëjo. Röhu ë ae gemuohuro jö göhuꞌo uövuadeje: Nadi ae gö anonego guomoꞌirajo. Ëhuni ja bogo gohoꞌamoꞌi röhu ae gö anëꞌoho God-are jö ahanue ae javoꞌëꞌe. \v 12 Ëhuni uvonövore: God-are jögoru ejahëꞌoho ëhuro mu sisëhu tövavuadoho jiovahuego maro raromarue höjo. Ëjögoroho God-ro ijonö garomo nosi muoho mevo gaꞌaꞌajëjo no ejahëꞌe o bogo ejahëꞌe muoho vaejëꞌe javuoꞌiramu. God-ro hesi jögoroho garomo ëhi mevo göꞌaꞌajë uvoromo jemëro ëho uehorovëꞌi jöho atobe muoho vaebe jijihore. \v 13 God-ro mevavuoꞌajë uvoꞌirarije ë hesi bëhoho God-hu mevavuëꞌiroho göꞌiröhe huë bogo baejëvare aho hesi nunire ro riravamu gövuëꞌoho bogo huëho baejavuoꞌi mana iꞌue bojamuiꞌëꞌe. O huë baejëvare aho hesi nunire ro riravamu gövuëꞌoho God-ro iꞌue bojamuiꞌi ëꞌoromo vuonugoꞌi huë baejavuoꞌëꞌe. \s1 No bogo ma-döhuremu God mae uehorovoꞌi uhohuꞌo God mae uehorovoromo hesi jö ejahoromo mu vaeröhe jöhoje. \p \v 14 Nasi ö muenoꞌe aehu uvëꞌoho: Iae na God mae uehorovaje hö uvoromo röhu God-hu nimaje mu bogo vaejëꞌoho ëhi jiëꞌe aho God ma-simanëremu mae uehorovajeje. Iꞌo mu bogo vaeꞌi God uehorovoromo ëma hijëꞌoho God-ro bogo maroho bamoꞌëꞌe. \v 15 Ëhesi bëhoho jasi Christian ö maꞌinoꞌe irunoꞌe niögu suhiꞌe bogo eni jëvamu gëromo \v 16 röhu bogo mae bogo ajëmiꞌi ma-jöemu uëvëꞌoho: Maro vaꞌonëjo. Vaꞌoromo niögu mae ujuohoromo ioꞌamoromo i mae ujuohoromo iromo hinëjo. Röhu jabesi sinehu nimaruoho bogo ajëmëꞌe ma-majëhijëꞌoho na ëho eni jioꞌëꞌe o bogo. Ëho bogo eni jioꞌëꞌe. \v 17 Ma-jöemu majëhijëꞌoho bogo eni jiajëhi ëhi God-hu nimaje muoho bogo vaeꞌi God ma-dajëremu uehorovëꞌoho ëho ma-bëhi rumoꞌe muohoje. \p \v 18 Röhu aëro ueꞌëꞌe: Ae göëro God mae uehorovaje höjo. Ae göëro mu mae vaejaje höjo. Ëhi ueꞌiramu naro uaꞌejo: Röhu aho diehiꞌoromo God mae uehorovoromo muoho bogo vaejaje höjo. Röhu naro mue vaeromo ëhuro ja röjahiꞌiramu geꞌaꞌanuëjo na God mae uehorovaje ae jevoꞌiramu. \v 19 Röhu ja simanëremu uehorovoromo uvanueje: God gemu jiajëjo. Mabëhe. Satan ajamijarue aruꞌahoho jabuꞌo uvoruomajeje: God gemu höjo. Ëhi uehorovoromo ma-juhuonibijiohoromo butubutumoruomajeje. Ëhuni ma-simanëremu God uehorovëꞌoho bogo eni jie. \v 20 Uehoro bogojiëꞌe ae jave. God-hu nimaje muoho bogo vaeꞌi ma-God uehorovëꞌoho ëho bëhi rumoꞌeje. Ëhi jiëꞌe jöho na ja nage naro röjëhijego gaꞌiro. Aveho hene. \v 21 Nosi hijo mionoꞌe Abraham diehiꞌamu hesi ihoho God-are nuniroho maho jiadeje. God-hu nimade muoho huro vaeromo hesi harihoho Isaac baeromo God-ni suvuoro buejarue maratu döre God-ni bamadeje. Ëhiꞌamu ëhuro hesi ihoho God-are nunire maho jiadeje. \v 22 Jaꞌo gane. Abraham-ro God mae uehorovoromo o God-hu nimade muoho vaeromo mue niöꞌi havëvoromo vaejadeje. God-hu nimade muoho vaejëꞌëro ëhuꞌëro God uehorovadoho iae eni jiadeje. \v 23 Ëhi jiëꞌëro God-are surire jö uövuadëhi iae ëhi jiadeje. Jöho jajivoromo uövuëꞌeje: Abraham-ro God mae uehorovamu gavëꞌëro God-ro uvade höjo: Abraham-are ihoho iae mae höjo. Ëhiꞌamu aëro uvoruomadeje: Abraham God-are aemoꞌaeme höjo. \v 24 Ëhuꞌëro jiëꞌëro jemëhu gavarujoho God-are ihohemu ëma uehorovëꞌoho bogo ëhuremu nosi ihoho God-are nuniroho maho javuajeje. Aꞌi God uehorovoromo röhu hu nimaje mu vaejëꞌohuro ëhuro nosi ihoho God-are nunire mae javuajeje. \p \v 25 Röhu jö göho naro uaꞌejo bëhoho avoho gaꞌiranego magonahehu mu ma vaejamu ëhuro hesi iho God-are nunire ma jiade jöho. Magonahe gemu hesi ihoho Rahab-ro iae hijade höjo. Hu ae sihoꞌamaje magonahe jiade höjo. Röhu hesi ihoho God-are nunire mae jiade höjo. Diehiꞌoromo ëhioho jiade höjo. God-hu nimade muoho huro vaejamu ëhuro ëhi jiade höjo. Huro gëvade Jew rajëro God-are ihore rovamu gëgorovo ajëmiromo osare huꞌirae baejëvo rueromo röhu öri göro rëmöꞌöjade höjo mae vaꞌiröhego. Ëhi ëꞌamu hesi ihoho God-are nunire mae jiahade höjo. \p \v 26 Ëhi jiëꞌëro ave uhu jöho majëhije. Nosi sino hahoꞌere aruꞌaho bogojiëꞌoho nosi sinoho ëma imo javuoꞌëꞌe. Ëhesi bëhoho no God uehorovoꞌi röhu huhu nimaje mu bogo vaejëꞌoho no ëma imo sinohuremu God uehorovarueje. \c 3 \s1 Jö maemu atoꞌiröhe jöhoje. \p \v 1 Nasi ö muenoꞌe God-are jö röjëhijarue muoho majëhiꞌiëꞌe. Nadi ae ahoꞌobëhe God-are jö röjëhiꞌirarije muoho ëma baere. Rabëni hesi bëhoho jemëꞌo iae gavarujeje Christian a ioroꞌioroho God-ro iae mevëvoꞌi röhu hesi jö ae röjëhijarue aribövi nosi muoho God-ro ga avohoromo darugoꞌo mevavuoꞌëꞌe. \v 2 No ae ahoꞌobëhe mue ahoꞌobëhe garaejarueje. Röhu ae rahu bogo bitaro garaeꞌi jö maemu atëꞌoho ëhi jiëꞌe aribövioho ma-maemu jioruomajeje. Jabesi bitaro jöꞌo taemëꞌoho ëhuro jabesi sino hahoꞌe ahoꞌobëhe taemorovoromo mu maemu vaeruomajeje. \v 3 Ëhesi bëhoho horse jöꞌoho uehorovore. Horse jöꞌore öꞌoho ruaharueje ëhuro öꞌi vitunö vitunö jaguvego jaguvaruinö ë vaꞌiröhego. Horse jöꞌore ruahëꞌëro ëhuꞌëro horse dajo hahoꞌe ahoꞌobëhe riꞌöjego no naguajinö ë vaꞌajeje. Ëhi nosi jöꞌoho taemëꞌoho nosi sino hahoꞌe ahoꞌobëhe taemorovoromo mu maemu vaejarueje. \v 4 O boat jöho uehorovore. Boat-oho börömeje. Buru börömëro hesi niögu baꞌuorimarire namiromo biduoho baeromo vaꞌajeje. Boat böröme jioꞌi buru böröme jioꞌi röhu damu biseꞌoho maꞌenoromo hunuovego dinöꞌe vaꞌi nimëꞌiroho ë vaꞌajeje. \v 5 O nosi bitaroho iae gemuohoje. Boat damu biseꞌo jiajëhi nosi bitaroho iae ëhi inömo biseꞌeje. Inömo biseꞌo jiajoho röhu damuehu boat börömo hunuovajëhi ëhi nosi bitarohuro mu börömo hesi jöho ëma jö huhe atarueje. \p Röhu aveho uehorovore. Vëni hödu biseharihohuro ëhuro jeꞌo börömoho ravo barëꞌëꞌe. \v 6 Bitarehu jö sisë ataruoho ëho vëni sisëho vaꞌëneje. Sisë bövie biseꞌe uehorovaruoho vaejaruoho bitarëro atarueje. Bitaroho nosi sino hahoꞌere jiëꞌëro ëhuro nosi uhoho ahoꞌobëhe sisërëromo rumorovobe vaꞌajeje. Jö sisë atëꞌiroho mue ahoꞌobëhe ijumaje vënohuro ravanovajeje. Ëhesi bëhoho Satan-are öri ariꞌere jioromo ro nosi muoho ahoꞌobëhe ijumoꞌamajeje. \v 7 Uge sigobe jeꞌo maje jovo maje ihe gö gö aruëre anumëre jijihoruomajoho röhu aëro ahego ëhi ëꞌaruoho vuonugoꞌi ma-jabesi röhoremu raromarueje. Ëhi ëꞌiröhoho aho no eni javuajeje. Ëhi ëꞌëꞌe javue. \v 8 Röhu jö aruëre anumëre ataruoho ahorovoromo ëhi ëꞌaruoho vuonugoꞌi ahorirëremu atoꞌiröhoho a vaduꞌoho bogo eni javuo hesije. Nosi bitaroho sisë vöröꞌe sigobu jabesi bitaro vaꞌënëro jiëꞌëro ae gö ëhi jö sisë bojëmego sisërërovarueje. \v 9 Bitarohuro ëhuro nosi Vavuoho Bada mae uavarueje. Röhu ë God mae uavarue bitarohuro ëhuro God vaꞌëne avohoꞌamade a jabesi örire jö sisë uëvarueje. \v 10 Jöꞌe gemuore jioromo röhu jö mahuꞌo jö sisëhuꞌo jovonöꞌe rovajeje. Nasi ö muenoꞌe ëhi jiëꞌoho sisëje. \v 11 Jovo mahuꞌo sisëhuꞌo saꞌa gage gemuoroho bogo suorovajeje. \v 12 Nasi ö muenoꞌe ijo bajo ihe gö gö bogo gemuoroho raeꞌi öꞌi bajoho bogo ijo bajohuꞌo gemuoroho raeꞌëꞌe rabëni köe gö gö jiëꞌëro. Sö jovohuꞌo jovo mahuꞌo bogo gemuoroho vuoꞌaꞌanue. Ëhuꞌëro jö mahuꞌo jö sisëhuꞌo bogo vaerovoꞌejo. \s1 Uehoro mae niöꞌi göho ave saꞌa hesi uehoroho ma-döhemu mae jioꞌi göho God-hu bojamuaje uehoroho uhohuꞌo mae jiaje jöhoje. \p \v 13 Röhu romorome uehorovëꞌe a o nuni ajiꞌe a jemesirire jëvëꞌoho ëhi jiëꞌe ahuro hu diehi ëꞌëꞌe. Hu avoꞌavoho hibe juvoromo mu maemu vaeromo ma-uꞌemu taemo hiromo simano mae uehorovoꞌëꞌe. Ëhi ëꞌëꞌoho no garomo uvoꞌejo: Ëaho simano mae gavëꞌe ae höjo. \v 14 Röhu jemë ae gö jabesi mu mahuni dë vörönimoromo nu huodivoꞌi jemesi ihohemu döre bamorovoꞌi nimëꞌoho nadi nimoronimorohoromo jö huhe ëꞌoromo o jö sareroho atoromo God-are jö maho ijumore. \v 15 Jemë ëhi jiëꞌe uehoro baejëꞌoho nani jemë uvarujeje: Ëhi jiëꞌoho simano maꞌe uehore höjo. Röhu ëho bogo öꞌidöroho jioromo ruvebiꞌi aꞌi ave saꞌa hesi uehoroho jioꞌi ma-nosi sinemu uehorovaruoho jioꞌi Satan-are ariböviehu uehorovaruohoje. \v 16 Dinöꞌe dinöꞌe ae göehu gö hesi mu mahuni dë vörönimoromo jabesi sinemu uehorovoromo döre bamorovëꞌoho ëhi jiëꞌire aëro iro muorovoꞌe vaeromo bövie biseꞌe gö gö vaejarueje. \v 17 Saꞌa hesi uehoroho ëhije. Aꞌi öꞌidöre jioromo ruvebijaje uehoroho göje. Ëhi jiëꞌe uehoro ma baejëꞌoho mu ma-mae uehorovarueje. Mu mae uehorovoromo gemuoro mae raromoromo muoho ma-uꞌemu vaeromo ma-sanuovoromo jöho ejahorovarueje. Jöho ejahorovoromo huë baerovoromo muoho avoho vaejarueje. No bogo ruëroho numëroho uehorovoꞌi ma-jöe gemu uehorovarueje. Bogo ma-döemuoho mu maho vaeꞌi aꞌi avoho uehorovoromo dë vövöbajoꞌo uhohuꞌo vaejarueje. \v 18 God-hu nimaje mu rueröhego nimëꞌoho urimo ma-uꞌemu sanuovoromo huë baerovoꞌiramu evare ëhi jiëꞌe muoho börömoraeꞌëꞌe. \c 4 \s1 Ave saꞌa hesi mu sisë bogo uehorovoꞌi God gemu uehorovoꞌiröhe jöhoje. \p \v 1 Röhu jemë ae göehu göehu iro muorovoꞌe vaejaruje hesi bëhoho rabeje. Sinohemu nimarujëro jiëꞌëro ëhuꞌëro ëꞌarujeje. Ae göëro göëro jemesi sivu sivue sinohuni baeꞌi nimoromo uehore göëro göëro gemuore umogihoromo ëhuro ëꞌarujeje. \v 2 Ëhesi bëhoho jemë bövie biseꞌe baeꞌi nimoromo röhu bogo baejarujeje. Bogo baeromo ae muoꞌamoꞌirögoro ëꞌarujeje. Muoꞌamoꞌirögoro röhu ganiganimoromo baeꞌirarije öroho bogo birohogoro iro muorovoꞌe vaejarujeje. God bogo ua gavarujohuro ëhuro bogo baejarujeje. \v 3 O God ua gavëꞌoho ëhuꞌo bogo baejarujeje. Rabëni hesi bëhoho jemë sisëꞌi uehorovoromo mae sisë ëma ua gavarujeje ëhuro baeromo jemesi sinehu nimarujohuni buꞌöꞌirarijëni. Ëhuni bogo baejarujeje. \v 4 Sareri aribövie jëve. Magonahehu bogo baru uehorovoromo taemo hiꞌi ma-juvajëhi jëvanove. Ëhesi bëhoho jemë bogo God gemu uehorovoromo taemo raromoꞌi ave saꞌare mu sisëhuꞌo uehorovarujeje. Jemë diehiꞌoromo bogo garomo uvarujeje: Ave saꞌare mu sisëho böröme hö uehorovëꞌoho ëhuro God bijönimarue höjo. Ëhuni ae rahu ave saꞌarohemu uehorovoꞌi nimëꞌoho hu God bijönimaje aeje. \v 5 Iae God-are surire jöho uvëꞌeje: God-ro bojamuade aruꞌahohuni vavaenimoromo uehorovavuaje höjo noro hu gemu uehorovoꞌiröhego. God-are jöho ëhije. Röhu nani jemëro uvarujeje: Ëho ma-jöe höjo. \v 6 Röhu iae hu nime noro hu gemu uehorovoꞌiröhego. Röhu God-ro hesi nimoromo huë baejavuoromo ajamui avohajeje noro ëhi ëꞌiröhego. Ëhi ajamuijaje jöho God-are surire jajivoromo uövuëꞌeje: \q1 Biririꞌövoromo masije javuajë uvarue aribövioho God-ro ahëvaje höjo. \q1 Ma-uꞌemu taemo raromarue aribövioho God-ro hesi nimoromo huë baejëvoromo ajëmijaje höjo. \p \v 7 Ëhuni God-are jöho ejahore. Satan rovëꞌoho ahore. Satan ahëꞌoho jemesirire jiajoho juꞌebiromo vaꞌëꞌe. \v 8 God-are bëhoro vaꞌore. Hesi bëhire vaꞌëꞌoho huro jemesi bëhire rueꞌëꞌe. Jemë sisëꞌe aribövie jëvaje övoho uꞌorovore. Vaji vajiꞌe aribövie jëvaje dë vövöbajoꞌoho avohorovore. \v 9 Huë vavaene börömoho baere. Jemë ma-ijoꞌijovoromo nimoronimoroharujoho vuonugoꞌi ma-nierusuburuꞌe bamoromo raromore. \v 10 God-are nunoro uvore: Nasi ihoho abuejëꞌe höjo. Ëhi uvëꞌoho God-ro jemesi ihoho döro bamëhoꞌëꞌe. \s1 Noehu bogo masijo riravoromo ae gö jabesi jö sisë atoꞌiröhe jöhoje. \p \v 11 Nasi ö muenoꞌe nadi göëro gö hesi jö sisëho atore. Ö muenoꞌo jabesi jö sisë jövëꞌoho o döre bamorovoromo uvëꞌoho: Ö muenoꞌoho sisë hö uvëꞌoho ë hesi bëhoho God-are jögoroho sisëꞌi jövoromo döro bamorovoromo uvoꞌaꞌanue: A jabesi sisë bogo atoꞌiröhe jögoru God-hu bojamuadoho iae hesi höjo. God-are jögoroho iae hesi hö uvëꞌohuro ëhuro ja hesi jögoroho bogo ejahoꞌi aꞌi hesi jögoroho iosiramiromo mevo gaꞌaꞌanue gaꞌi God-hu bojamuade jöho diho mae jiego diho sisë jiego. \v 12 Jögoru bamade aho gemuje. Nosi sisë mevahuaje aho gemuje. Ëaehu mare bamavuëꞌoho o sisëre bamavuëꞌoho hu eni jie. Ëhuni diehiꞌoromo uvanueje: Na böröme jevoꞌi God biseꞌe höromo ëhuni döro bamorovoromo jasi a hesi jö sisë mevanueje. \s1 Bogo nosi sivuoho eni javuajë uvoromo ma-döhemu nimoronimorohëꞌi atoꞌiröhe jöhoje. \p \v 13 Röhu ave jöho majëhiꞌiëꞌe here. Jemë a ioroꞌiorohuro uvarujeje: Jaruvo ë amore iae no vaꞌejarëjo. O uvarujeje: Nëri ë amore iae no vaꞌejarëjo. Vaꞌiröhoho vaꞌo vadune gemu hesi uhure ë raromoromo mue vaeromo moni bövie baeꞌejarëjo. \v 14 Ëhi uvarujoho röhu nëri diehi jëvoꞌiröhoho dadivëve. Ëhuni vadune gemu ëhi jëvoꞌiröhoho ëhuꞌo dadivëvajeje. Ëhesi bëhoho jemë sue vaꞌëne jëve. Sueho majae bisemu numoromo evare dadovo vaꞌoromo barëjajëhi ëhi jëvoꞌëꞌe. \v 15 Ëhuni nadi uvoꞌibejarije: Ëhi ëꞌejarëjo. Aꞌi uvoꞌibejarije: Hesi Badahu nimëꞌohuro no biririvoromo raromoromo ëhi ëhi ëꞌejarëjo. Ëhi uvoꞌibejarije iae mae jioꞌibejo. \v 16 Aꞌi jemëro uvarujeje: Ëhi ëhi ëꞌiröhoho nosi sivuoho iae eni javuajëromo ma-döhemu nimoronimorohëꞌi atarujeje. Ëhi jiëꞌoho bogo maehuje. \p \v 17 Ëhuꞌëro jiëꞌëro ae rahu mu ma vaeꞌiröhoho garomo röhu bogo vaejëꞌoho ëho mu sisë vaeruomajeje. \c 5 \s1 Bövi biseꞌo marohëꞌe mae ariböviehu avoꞌavoho uehorovoꞌiröhe jöhoje. \p \v 1 Röhu inömo marohëꞌe mae jiëꞌe ariböviohumë aveho here. Nierusuburuꞌe bamo avohore huë vavaene börömo böröme jemesi örire rueꞌiëꞌe jiaje. \v 2 Bövi biseꞌo börömo bëhi jëvajoho sagohoriromo muduhiꞌamo barë hesije. Giresasaëro jemesi niögoho tarivoꞌamo hesije. \v 3 Jemesi mae sisëꞌo maho maho dëꞌiraeꞌamo hesije. Dëꞌiraeꞌamoꞌiramu ëhuro jemesi nigoji öroho vaꞌorahoro jioꞌi jemë vënëro ravëvanovoꞌëꞌe. Ave maja barëꞌiëꞌaje majare jemë inömo inömo bövi mae bahi avohëꞌe jëve. \v 4 Aveho gahe. Jemesi mu ariböviohuro jemesi mure vaꞌoromo irunoꞌoho tarivoromo gagovëhëꞌejö. Jemesi muoho ëhi vaejëhamu jemëro bogo manaho iꞌimëmiꞌi jemesi vajiohëro bahijëꞌe jëve. Vajiohëro bahijëꞌëro ëhuni jaburo darugoꞌo uvoruomajeje: Nosi a masijoho rabëni nosi manaho bogo iꞌimamuarue höjo. Ëhi atarue jöho God bövi biseꞌo muebeꞌamaje aho hu iae hejajeje. \v 5 Jemë ave saꞌare raromoromo mahunöꞌe raromobe sinehu nimaje muohemu uehorovobe rovëꞌe jëve. Mahehu i ueꞌahoromo masijorijaruëhi ëhi ëꞌobe rovarijoho mahunöꞌe muoꞌamëvego vuovoꞌirarije majaho rovëꞌeje. \v 6 Mu sisë rumoꞌe aribövioho jemëro sarerisareriëmiromo court vaejëvoromo uëvarijeje: Sisëꞌe jëvaje öri sisëro vaꞌohëjo. Ëhiꞌoromo muoꞌamëvarijeje. Röhu jabumë vörö rumoꞌëro jëvëꞌëro jemë bogo ahëvarueje. \s1 Badahu rueröhego biririvoromo taemo raromoromo muebeꞌiröhe o God-are örire ëninamiꞌiröhe jöhoje. \p \v 7 Röhu ö muenoꞌe biririvoromo ma-taemo raromoromo muebejego Bada rueꞌiro. Jemëꞌo uehorovore. Nimarue irunoꞌo gagovoꞌiëꞌiroho öjëꞌëro irunoꞌoho bogo burëroho gagovoꞌamarueje. Urimo biririvoromo muebejuvo urimore niohijo majaho rovego muebejuvo ijo tugohoꞌi niohijo majaho rovego biririvoromo muebejuvo ijonö irunoꞌe mabëhe rijego evare gagovoꞌamarueje. \v 8 Irunoꞌo riröhego biririvoromo muebejaruëhi jemëro ëhi dë vövöbajoꞌoho biririvoromo muebere Bada vuonoröꞌö rueꞌiëꞌe jiaje. \p \v 9 Nasi ö muenoꞌe huë vavaene rovego baejarujoho nadi göëro göënioho dë viꞌehimoromo ëma nibejahirovoromo uarovore: Jero ëꞌane höjo. Ëhiꞌamu gavëꞌoho God-ro mevëvoromo iꞌue mana bojëmiꞌëꞌe. Gare. No mevavuoꞌiröhe a hesi majaho dunove. \v 10 Nasi ö muenoꞌe a mamioho uehorovore. Badare ihore jö majëhinövare aribövioho uëve. Jabumë huë vavaene baeromo röhu ma-biririvoruomadeje. Jabuhu biririvarëhi jemëꞌo ëhi biririvore. \v 11 Ae gö gö huë vavaeni baeromo röhu biririvarohuni ëhuni no uvarueje: God-hu mabëhe ajëmijadoho jioruomajëjo. Ëhuremu uehorovore. Röhu a mami ae Job-hu huë vavaeni baeromo röhu biririvade jöho iae jemëꞌo hejarijeje. Job-hu biririvobe rovamu ijonö Badahu mabëhe ajamijade jöho ëhuꞌo gavarujeje. Iae Badaro bogo biseꞌo vaduꞌoho vavaenimoromo huë baejavuaje ahuro jiëꞌëro ëhuꞌëro Job ajamijadeje. Ëhuni jemë huë vavaene baeromo biririvëꞌoho God-ro jemëꞌo ajëmiꞌëꞌe. \p \v 12 Nasi ö muenoꞌe ave jögoru börömo börömoho here. Jemëhu jö atëꞌiroho nadi öꞌidö ihoroho o saꞌa ihoroho o bövi biseꞌo ihoroho atorego darugoꞌe jöho jioꞌiro. Nadi ëhioho ëꞌi a ejahoꞌiëꞌiroho ma-uvore: Ioꞌajo. O bogo ejahoꞌiëꞌiroho ma-uvore: Bogajo. Ëhemu uvore. Ëhemu uvëꞌoho ëhuro God-ro bogo mevëvoromo iꞌuoho mana bojëmiꞌëꞌe. \p \v 13 Röhu jemë ae gö huë vavaeni baejëꞌoho ë ahuro God-are örire ëninamiꞌiro. Ae gö dë sasohëꞌoho huro jöe ioromo God-are örire rajahiꞌiro. \v 14 Ae gö guomo guomo baejëꞌoho huro ekaresia muebejarue a duvahohuni jöe nugöꞌöjego rueꞌiro. Rueromo jaburo God-are örire ëninamiromo Badare ihore ijo bajoꞌe jovoho otehahoꞌiro. \v 15 God mae uehorovoromo ëninamijëꞌoho ëhuro Badaro guomo guomoꞌe aho ajamiꞌiramu marëromo iꞌovoꞌëꞌe. O mu sisë rabe rabe vaejëꞌoho God-ro uehorovoromo vuonugahoꞌëꞌe. \v 16 Ëhuni mu sisë vaejëꞌoho ae göëro gö huruoho majahirovonövore. Ëhiꞌoromo göëro göho uehorovoromo God-are öroro ëninamirego guomo guome o sisë rabe rabe jëvajoho marëjëvoꞌiro. A maehu ëninamijëꞌoho God-ro börömo mae ajëmiꞌëꞌe. \v 17 Ëhesi bëhoho jö God-aro baeromo a majëhinövade ae Elijah no vaꞌëne ae jiadeje. Röhu God-are örire biririvoromo ëninamijadeje ënoho barëjöro. Ëninamijamu ëni saꞌare bogo rovadoho vadune ahoꞌobëhe niöꞌi gemu röhu manaere ahoꞌobëhe 6 ëhi barëjadeje. \v 18 Barëjamu röhu maho God-are örire uavamu huro ënoho nugöꞌöjamu rovamu saꞌare irunoꞌoho marëꞌamadeje. \p \v 19 Nasi ö muenoꞌe jemë ae göehu God-are öri ma vuonugoꞌi aruëre anumëre ma-vaꞌamu gagoro ae göehu ajamijamu öri mare sionehu rovamu gavëꞌoho \v 20 jemëro uvore: Ae öri sisëre juvajoho ae rahuhu ahoromo mu mae röjahijëꞌoho ëhuro ë a hesi aruꞌahoho ajamiꞌiramu bogo guomo öriroho vaꞌaꞌajëjo. O ëhuro God-ro mu sisë ahoꞌobëhe muꞌuꞌamoꞌajëjo. Ahia minoꞌe.