\id 1CO \h 1 Corintios \toc1 Carta najndyee na seicwanom Pablo na mꞌaⁿ nnꞌaⁿ tsjoom Corinto \toc2 1 Corintios \toc3 1 Co. \mt1 Carta najndyee na seicwanom Pablo na mꞌaⁿ nnꞌaⁿ tsjoom Corinto \c 1 \s1 Xmaⁿndye nnꞌaⁿ na cwilaꞌyuꞌ tsjoom Corinto \p \v 1 Maja Pablo, cwiluiindyo̱ apóstol cwentaaꞌ Jesucristo na mañequiaya ñꞌoom naya ꞌnaaⁿꞌaⁿ nda̱a̱ nnꞌaⁿ ncꞌe na lꞌue tsꞌom Tyꞌo̱o̱tsꞌom. Nquii nnꞌaaⁿya Sóstenes matseijomñê ñꞌeⁿndyo̱ na matseiljeiya cartawaañe. \v 2 Matseicwano̱ⁿya juunaꞌ nda̱a̱ꞌ ꞌo nnꞌaⁿ na cwiluiindyoꞌ tmaaⁿꞌ na macwjiꞌ Tyꞌo̱o̱tsꞌom cwentaaⁿꞌaⁿ na mꞌaⁿꞌyoꞌ tsjoom Corinto, ꞌo na maqueⁿño̱o̱ⁿ cwentaaⁿꞌaⁿ ncꞌe Cristo Jesús, na jnda̱ tqueeⁿꞌñê na calajomndyoꞌ ñꞌeⁿñê, ndoꞌ mati ñꞌeⁿ nnꞌaⁿ meiⁿquiayuucheⁿ na cwilcwiiꞌna xueeꞌ Ta Jesucristo, na cwiluiiñê na matsa̱ꞌntjoom joona ndoꞌ mati jaa. \v 3 Nquii Tsotya̱a̱ya Tyꞌo̱o̱tsꞌom ñequio Ta Jesucristo catioꞌnaaⁿndyena ꞌo. Quiana na meiⁿcwii ñomtiuu ticꞌomꞌyoꞌ jo nda̱a̱na. \s1 Matioꞌnaaⁿñe Tyꞌo̱o̱tsꞌom nnꞌaⁿ ncꞌe Cristo \p \v 4 Ñequiiꞌcheⁿ mañequia na quianlꞌuaaꞌ Tyꞌo̱o̱tsꞌom cantyja ꞌnaⁿꞌyoꞌ ee naya na matseixmaaⁿ na mañequiaaⁿ na cwitoꞌñoomꞌyoꞌ cantyja ꞌnaaⁿꞌ Jesucristo. \v 5 Ndoꞌ ncꞌe na matseitjoomꞌnaꞌ ꞌo ñꞌeⁿñe, mañequiaa Tyꞌo̱o̱tsꞌom na laꞌxmaⁿꞌyoꞌ chaꞌtso nnom na mateijndeiinaꞌ ꞌo jo nnoom, chaꞌtso na cwicanda̱a̱ na cwilaꞌteincoꞌyoꞌ ñꞌoomꞌm nda̱a̱ nnꞌaⁿ ndoꞌ ñequio na cwilaꞌno̱ⁿꞌyaꞌyoꞌ cantyja ꞌnaaⁿꞌaⁿ. \v 6 Ndoꞌ na luaaꞌ, juu ñꞌoom cantyja ꞌnaaⁿꞌ Cristo teitquiooꞌ na mayuuꞌ juunaꞌ cantyja ꞌnaⁿꞌyoꞌ. \v 7 Ndoꞌ na ljoꞌ, titseitjo̱o̱naꞌ ꞌo meiⁿcwii nnom na mañequiaa Tyꞌo̱o̱tsꞌom cha cwicanda̱a̱ cwilꞌaꞌyoꞌ tsꞌiaaⁿ ꞌnaaⁿꞌaⁿ yocheⁿ na cwimeiⁿndoꞌyoꞌ na nncueeꞌ xuee quia na nncwjeeꞌnndaꞌ Ta Jesucristo. \v 8 Nquii Tyꞌo̱o̱tsꞌom wjaañequiaaⁿ najnda̱ꞌyoꞌ na cwindyeꞌntjomꞌtyeⁿꞌyoꞌ nnoom. Ndoꞌ wjaachꞌeeⁿ na ljoꞌ hasta na nncueꞌntyjo̱ xuee na nncwjeeꞌnndaꞌ Jesucristo na nntuꞌxeⁿndye nnꞌaⁿ. Quia joꞌ nleitquiooꞌ na tatjaaꞌnaⁿ jnaⁿ cwicwilaꞌxmaⁿꞌyoꞌ. \v 9 Tyꞌo̱o̱tsꞌom ñequiiꞌcheⁿ matseicaña̱a̱ⁿ ñꞌoom na jnda̱ tjoomꞌm na cjoomꞌm, ndoꞌ manquiityeeⁿ jnda̱ tqueeⁿꞌñê ꞌo na calajomndyoꞌ ñequio Jnaaⁿ Jesucristo na cwiluiiñe na matsa̱ꞌntjom jaa. \s1 Nnꞌaⁿ tsjoom Corinto na cwilaꞌyuꞌ titjoomꞌ mꞌaⁿna \p \v 10 ꞌO nnꞌaⁿya na cwilaꞌyuꞌyoꞌ ñequio Jesucristo na cwiluiiñê na matsa̱ꞌntjoom jaa, ñequio najndeii na cwiluiiñê matseityꞌoondyo̱ nda̱a̱ꞌyoꞌ na cꞌomꞌyoꞌ na tjoomꞌ mꞌaⁿꞌyoꞌ ñequio ncꞌiaaꞌyoꞌ na cwilaꞌyuꞌ, tancꞌomꞌyoꞌ na meiⁿto̱ⁿꞌ ñꞌeⁿndyena. Cꞌomꞌyoꞌ na ñecwiixjeⁿ nquiuꞌyoꞌ ñꞌeⁿndyena. \v 11 Luaaꞌ matsjo̱o̱ nda̱a̱ꞌyoꞌ ꞌo nnꞌaⁿya ee joo nnꞌaⁿ waaꞌ Cloé jnda̱ jluena no̱o̱ⁿya na mꞌaⁿntiaaꞌndyoꞌ ñequio ntyjeeꞌyoꞌ na cwilayuꞌ. \v 12 Luaa waa na ñeꞌcatsjo̱o̱ cantyja ꞌnaaⁿꞌ ñꞌoomwaaꞌ, ñꞌeeⁿꞌndyoꞌ ꞌo na cwinduꞌyoꞌ: “Ja matseijomndyo̱ cantyja ꞌnaaⁿꞌ Pablo”; ntꞌomndyoꞌ ꞌo: “Ja ñꞌeⁿ Apolos”; ndoꞌ ntꞌomndyoꞌ: “Ja ñꞌeⁿ Pedro”; ndoꞌ ntꞌomndyoꞌ: “Ja ñꞌeⁿ Cristo”. \v 13 ¿Aa ntsꞌaacheⁿnaꞌ na mato̱ⁿꞌñe Cristo? Ndoꞌ ja Pablo, ¿aa tyꞌioom nnꞌaⁿ ja tsꞌoomꞌnaaⁿ cwentaꞌyoꞌ? Oo, ¿aa ñequio xueeya teitsꞌoomndyoꞌ? \v 14 Quianlꞌuaaꞌ Tyꞌo̱o̱tsꞌom na macanda̱ Crispo ñꞌeⁿ Gayo na seitsꞌoomndyo̱, tjaaꞌnaⁿ ntꞌomndyoꞌ ꞌo na seitsꞌoomndyo̱, \v 15 cha tjaa ꞌñeeⁿ nnda̱a̱ nntso na ñequio xueeya seitsꞌoomndyo̱ jom. \v 16 Ndoꞌ jeꞌ macjaañjoomꞌ tsꞌo̱o̱ⁿ na mati seitsꞌoomndyo̱ Estéfanas ñequio nnꞌaⁿ waⁿꞌaⁿ. Meiⁿ tileicjaañjoomꞌti tsꞌo̱o̱ⁿ aa mꞌaⁿ ntꞌomndyoꞌ ꞌo na seitsꞌoomndyo̱. \v 17 Ee nchii tyꞌiom Cristo tsꞌiaaⁿ ja na catseitsꞌoomndyo̱ nnꞌaⁿ. Jñoom ja na catseicandiiya nnꞌaⁿ na macwjiꞌnꞌmaaⁿñê añmaaⁿna, meiⁿ nchii ntsꞌaaya tsꞌiaaⁿꞌñeeⁿ ñequio ñꞌoom na jndo̱ꞌ nꞌom nnꞌaⁿ, ee xeⁿ naljoꞌ, juu ñꞌoom cantyja ꞌnaaⁿꞌ na tyꞌioom nnꞌaⁿ jom tsꞌoomꞌnaaⁿ, tjaaꞌnaⁿ najndeii na matseixmaⁿnaꞌ. \s1 Cristo cwiluiiñê najndeii Tyꞌo̱o̱tsꞌom ñequio na jndo̱ꞌ tsꞌom \p \v 18 Nda̱a̱ nnꞌaⁿ na cwiꞌootsuundye añmaaⁿ, juu ñꞌoom na tyꞌioom nnꞌaⁿ Cristo tsꞌoomꞌnaaⁿ, nquiuna ticajndanaꞌ, sa̱a̱ jo nda̱a̱ jaa na matsaacaluiꞌnꞌmaaⁿndyo̱, tseixmaⁿnaꞌ ñꞌoom najndeii cantyja ꞌnaaⁿꞌ Tyꞌo̱o̱tsꞌom. \v 19 Chaꞌxjeⁿ matseicandii ñꞌoomꞌm na teiljeii: \q1 Nnꞌaⁿ na jeeⁿ jndye nquiu, \q1 nntsꞌaa na catyuiiꞌ na jndo̱ꞌ nꞌomna, \q1 ndoꞌ juu na jeeⁿ cwilaꞌno̱ⁿꞌna, nntsꞌaa na cweꞌ tsꞌiaaⁿꞌndyo juu joꞌ. \p \v 20 Ncꞌe luaaꞌ tso ljeiiꞌñeeⁿ, ¿yuu lꞌueñe tsꞌaⁿ na jeeⁿ jndo̱ꞌ tsꞌom ndoꞌ mati tsꞌaⁿ na jndye matseiꞌnaaⁿꞌ ndoꞌ ñequio tsꞌaⁿ na jeeⁿ ya matseitjoomꞌ ñꞌoom? Ee jnda̱ tqueⁿ Tyꞌo̱o̱tsꞌom chaꞌtso na jndo̱ꞌ nꞌom nnꞌaⁿ, cweꞌ tsꞌiaaⁿꞌndyo joonaꞌ. \v 21 Ncꞌe na jndo̱ꞌ tsꞌom Tyꞌo̱o̱tsꞌom, seiꞌno̱o̱ⁿꞌo̱ⁿ na nquiee nnꞌaⁿ tsjoomnancue tixocataꞌjnaaⁿꞌna jom cantyja ꞌnaaⁿꞌ na jndo̱ꞌ nꞌomna, joꞌ chii majaaweeꞌ tsꞌoom na nncwjiꞌnꞌmaaⁿñê añmaaⁿ nnꞌaⁿ cweꞌ cantyja ꞌnaaⁿꞌ ñꞌoomꞌm na cwiñequia nnꞌaⁿ, meiiⁿ cwitjeiiꞌna cwenta na juunaꞌ ñꞌoom na ticajnda tseixmaⁿnaꞌ. \p \v 22 Nnꞌaⁿ judíos cwitaⁿna na nntyꞌiaanda̱a̱na cwii tsꞌiaaⁿ tꞌmaⁿ na tixocaluiinaꞌ na cweꞌ najndeii nquii tsꞌaⁿ cha nlaꞌyuꞌna. Sa̱a̱ nnꞌaⁿ na nchii judíos, joona cwilꞌueeꞌndyena ñꞌoom na nntseijndo̱ꞌtinaꞌ nꞌomna cha na nlaꞌyuꞌna, \v 23 sa̱a̱ jâ cwiñequiaayâ ñꞌoom na tyꞌioom nnꞌaⁿ Cristo tsꞌoomꞌnaaⁿ. Ñꞌoomꞌñeeⁿ tia nquiu nnꞌaⁿ judíos ndoꞌ nnꞌaⁿ na nchii judíos cwitjeiiꞌna cwenta na jeeⁿ cje tseixmaⁿnaꞌ. \v 24 Ndoꞌ cantyja ꞌnaaⁿ nnꞌaⁿ na maꞌmaⁿ Tyꞌo̱o̱tsꞌom, meiiⁿ nnꞌaⁿ judíos oo meiiⁿ nnꞌaⁿ ntꞌomcheⁿ tsjaaⁿ, macwjiꞌnꞌmaaⁿñê nnꞌaⁿ, ndoꞌ na cwiluiiñe na jndo̱ꞌ tsꞌoom. \v 25 Ee juu na ndooꞌ nquiu nnꞌaⁿ na tseixmaⁿnaꞌ na tixcwe machꞌee Tyꞌo̱o̱tsꞌom jndo̱ꞌti tsꞌoom na luaaꞌ machꞌeeⁿ, nchiiti juu na jndo̱ꞌ nꞌom nnꞌaⁿ, ndoꞌ juu na cwitjeiiꞌna cwenta na tijneiⁿ na tquiaaⁿ na luaaꞌ tjom Cristo, juu joꞌ maꞌmo̱ⁿnaꞌ na jndeiityeeⁿ, nchiiti chaꞌtso najnda̱ na laꞌxmaⁿ nnꞌaⁿ. \v 26 ꞌO nnꞌaⁿya na cwilaꞌyuꞌyoꞌ, queⁿꞌyoꞌ cwenta na maꞌmaⁿ Tyꞌo̱o̱tsꞌom ꞌo meiⁿ tijndyendyoꞌ cwitjeiiꞌ nnꞌaⁿ cwenta na laꞌxmaⁿꞌyoꞌ nnꞌaⁿ na jndo̱ꞌ nꞌom, tijndyendyoꞌ cwiluiindyoꞌ nnꞌaⁿ na tꞌmaⁿ cwiluiindye, tijndyendyoꞌ tuiindyoꞌ nda nnꞌaⁿ na tyandye. \v 27 Ee macwjiiꞌñe Tyꞌo̱o̱tsꞌom nnꞌaⁿ cwentaaⁿꞌaⁿ na tijndo̱ꞌ nꞌom cha catseijnaaⁿꞌnaꞌ nnꞌaⁿ na ndooꞌ nquiuna na jndo̱ꞌ nꞌom nquieena. Ndoꞌ macwjiiꞌñê cwentaaⁿꞌaⁿ nnꞌaⁿ na titꞌmaⁿ cwiluiindye cha cantseijnaaⁿꞌnaꞌ nnꞌaⁿ na waa na jnda̱ laꞌxmaⁿ. \v 28 Quiiꞌntaaⁿ nnꞌaⁿ tsjoomnancue macwjiiꞌñê nnꞌaⁿ cwentaaⁿꞌaⁿ na cje laꞌxmaⁿ, macwjiiꞌñê nnꞌaⁿ na ticueeꞌ nꞌom ntꞌomcheⁿ nnꞌaⁿ, nnꞌaⁿ na cwitjeiiꞌ ntꞌomcheⁿ cwenta na tjaa yuu lꞌuendye. Nmeiiⁿꞌ machꞌeeⁿ chaꞌ mꞌmo̱ⁿnaꞌ na joo nnꞌaⁿ na nquiu na tꞌmaⁿ laꞌxmaⁿ ticjaaquieeꞌ cantyja ꞌnaaⁿna. \v 29 Chaꞌtso nmeiⁿꞌ machꞌeeⁿ cha meiⁿcwii tsꞌaⁿ tincwjiꞌsꞌañe tincwjiꞌscuñe cheⁿnquii jo nnoom. \v 30 Manquiityeeⁿ jnda̱ sꞌaaⁿ na tjoomꞌ cwiluiindyoꞌ cantyja ꞌnaaⁿꞌ Cristo Jesús, ndoꞌ cantyja ꞌnaaⁿꞌ jom cwicandaꞌyoꞌ na jndo̱ꞌ nꞌomꞌyoꞌ, ndoꞌ na mꞌaⁿꞌyoꞌ na tjaa jnaⁿ cwilaꞌxmaⁿꞌyoꞌ, ndoꞌ na maqueⁿño̱o̱ⁿ ꞌo na ljuꞌ nꞌomꞌyoꞌ jo nnoom, ndoꞌ na cwiluiꞌnꞌmaaⁿndyoꞌ. \v 31 Chaꞌxjeⁿ na matseicandii ñꞌoomꞌm na teiljeii: “Xeⁿ na mꞌaaⁿ tsꞌaⁿ na ñeꞌcatseisꞌaañe cheⁿnquii, cwjiꞌsꞌaaⁿ Tyꞌo̱o̱tsꞌom cantyja na machꞌee ñꞌeⁿñê.” \c 2 \s1 Cristo jñoom tsꞌoomꞌnaaⁿ \p \v 1 Sa̱a̱ ꞌo nnꞌaⁿya na cwilaꞌyuꞌyoꞌ, quia tua̱caño̱o̱ⁿya ꞌo na nñequiaya ñꞌoom na mayuuꞌ na ticaliu nnꞌaⁿ cantyja ꞌnaaⁿꞌ Tyꞌo̱o̱tsꞌom, nchii seina̱ⁿya nda̱a̱ꞌyoꞌ ñꞌoom na jndo̱ꞌ nꞌom nnꞌaⁿ meiⁿ nchii ñꞌoom na jeeⁿ caꞌnaaⁿꞌ na cwilaꞌneiⁿ nnꞌaⁿ na jndye ñꞌoom nquiu. \v 2 Xjeⁿꞌñeeⁿ tyeⁿ tyomꞌaaⁿꞌ tsꞌo̱o̱ⁿ na ñeꞌcwii ñꞌoom na nñequiaya nda̱a̱ꞌyoꞌ, ndoꞌ cantyja ꞌnaaⁿꞌ nquii Jesucristo, sa̱a̱ ñequiiꞌcheⁿ cantyja ꞌnaaⁿꞌ na tyꞌioom nnꞌaⁿ jom tsꞌoomꞌnaaⁿ. \v 3 Ñetꞌo̱o̱ⁿya quiiꞌntaaⁿꞌyoꞌ na tijndo̱, tyoteindyo̱ na tyocatꞌua̱ na aa nncjaacañjoomꞌ tsꞌiaaⁿ na nntsꞌaa. \v 4 Sa̱a̱ quia tyoñequiaya ñꞌoomꞌ Tyꞌo̱o̱tsꞌom nda̱a̱ꞌyoꞌ, nchii seina̱ⁿ ñꞌoom na cwilaꞌneiⁿ nnꞌaⁿ na jeeⁿ jndo̱ꞌ nꞌom, tquiooꞌ na nquii Espíritu ñequio najndeii na matseixmaaⁿ teilꞌueeꞌñê ñꞌoomꞌñeeⁿ. \v 5 Luaaꞌ tuii cha juu na cwilaꞌyuꞌya nꞌomꞌyoꞌ cꞌoomnaꞌ cantyja ꞌnaaⁿꞌ najndeii na matseixmaⁿ Tyꞌo̱o̱tsꞌom, nchii cweꞌ ncꞌe juu na jndo̱ꞌ nꞌom nnꞌaⁿ. \s1 Ncꞌe Espíritu Santo, cwijaantyjo̱o̱ꞌ nꞌom nnꞌaⁿ cantyja ꞌnaaⁿꞌ Tyꞌo̱o̱tsꞌom \p \v 6 Sa̱a̱ jo nda̱a̱ nnꞌaⁿ na queeⁿ nꞌom na cwilaꞌyuꞌya nꞌom, cwilana̱a̱ⁿyâ ñꞌoom na jndo̱ nꞌo̱o̱ⁿyâ, sa̱a̱ juunaꞌ titseijomnaꞌ chaꞌna juu na jndo̱ꞌ nꞌom nnꞌaⁿ tsjoomnancue, meiⁿ nchii chaꞌna ñꞌoom na jndo̱ꞌ nꞌom nnꞌaⁿ na laꞌxmaⁿ nꞌiaaⁿ, na juu joꞌ wjaantycwii cantyja ꞌnaaⁿna. \v 7 Ee jâ cwilana̱a̱ⁿyâ ñꞌoom na jndo̱ꞌ tsꞌom Tyꞌo̱o̱tsꞌom. Teiyoticheⁿ wantyꞌiuuꞌ tyomꞌaaⁿ ñꞌoomꞌñeeⁿ ee tyooweꞌntyjo̱ xjeⁿ na ntyjeeⁿ na caliu nnꞌaⁿ juunaꞌ. Ee cwitjo̱o̱cheⁿ na nlqueeⁿ tsjoomnancue sa̱a̱ jnda̱ seijndaaꞌñê na nntoꞌño̱o̱ⁿya na nluiꞌnꞌmaaⁿndyo̱. \v 8 Nquiee nnꞌaⁿ na cwiluiindye nꞌiaaⁿ tsjoomnancue tîcalaꞌno̱ⁿꞌna cantyja ꞌnaaⁿꞌ na luaaꞌ seijndaaꞌñe Tyꞌo̱o̱tsꞌom. Ee xeⁿ jlaꞌno̱ⁿꞌna na Jesús cwiluiiñê nquii na matsa̱ꞌntjom yuu na tjacantyja na jeeⁿ neiⁿncooꞌ, quia joꞌ tîxocatyꞌioomna jom tsꞌoomꞌnaaⁿ. \v 9 Naⁿꞌñeeⁿ tjoomna chaꞌxjeⁿ na matseineiⁿ ñꞌoomꞌ Tyꞌo̱o̱tsꞌom na teiljeii. Matsonaꞌ: \q1 Joo nnꞌaⁿ na jnda nquiu Tyꞌo̱o̱tsꞌom, \q1 jnda̱ seijndaaꞌñê jndye nnom cwentaana na tjacantyja na ya na meiⁿjom tyoontyꞌiaa nnꞌaⁿ. \q1 Meiⁿ tyoondyena cantyja ꞌnaaⁿ joo joꞌ, \q1 majndeiiticheⁿ na nncꞌoomꞌ nꞌomna chiuu laꞌxmaⁿnaꞌ. \m \v 10 Nquii Espíritu Santo tꞌmo̱o̱ⁿ ñꞌoommeiiⁿ nda̱a̱ya, ee jom malꞌuetcuuñê chaꞌtso, hasta ñꞌoom na tꞌmaⁿti na matseiꞌno̱ⁿꞌ nquii Tyꞌo̱o̱tsꞌom. \p \v 11 Cantyja ꞌnaaⁿꞌ tsꞌaⁿ, ¿ꞌñeeⁿ nntseiꞌno̱ⁿꞌ chiuu mꞌaaⁿꞌ tsꞌom cwiicheⁿ tsꞌaⁿ? Macanda̱ nquii ntyjii. Maluaaꞌ waa cantyja ꞌnaaⁿꞌ Tyꞌo̱o̱tsꞌom, macanda̱ nquii Espíritu na cwiluiiñê ntyjii chiuu mꞌaaⁿꞌ tsꞌoom. \v 12 Jaa tyootoꞌño̱o̱ⁿya juu na mꞌaaⁿꞌ nꞌom nnꞌaⁿ na tyoolaꞌxmaⁿna cantyja ꞌnaaⁿꞌ Tyꞌo̱o̱tsꞌom. Jaa cwitoꞌño̱o̱ⁿya Espíritu na mañequiaaⁿ cha nnda̱a̱ nlaꞌno̱o̱ⁿꞌa chaꞌtso na cweꞌyu na mañequiaaⁿ na cwicandaaya. \v 13 Quia cwilana̱a̱ⁿyâ cantyja ꞌnaaⁿꞌ ñꞌoommeiⁿꞌ, cwiwilꞌueeꞌndyô̱ ñꞌoom na maꞌmo̱ⁿ Espíritu nda̱a̱yâ, nqueⁿ na cwiluiiñê Tyꞌo̱o̱tsꞌom, nchii ñequio ñꞌoom na cwitꞌmo̱o̱ⁿ nnꞌaⁿ cantyja na jndo̱ꞌ nꞌom nquiee. Ndoꞌ na luaaꞌ, cwiwilꞌueeꞌndyô̱ ñꞌoom na matseijndaaꞌñe Espíritu na cwitꞌmo̱o̱ⁿyâ nda̱a̱ nnꞌaⁿ na laꞌxmaⁿna jom. \p \v 14 Sa̱a̱ tsꞌaⁿ na ticaluiiñe cwentaaꞌ Tyꞌo̱o̱tsꞌom titseiñꞌoomꞌñe ñꞌoom na matseijndaaꞌñe Espíritu na cwiluiiñê ee ndooꞌ ntyjii tsaⁿꞌñeeⁿ na cweꞌ ñꞌoom na tilꞌue joonaꞌ. Ee manda̱ tsꞌaⁿ na matseixmaⁿ cantyja ꞌnaaⁿꞌ Espíritu, juu nnda̱a̱ nntseiꞌno̱ⁿꞌ. \v 15 Sa̱a̱ tsꞌaⁿ na matseixmaⁿ Espíritu nnda̱a̱ nntseiꞌno̱ⁿꞌ ñꞌoommeiⁿꞌ, meiⁿ tjaa ꞌñeeⁿ tsꞌaⁿ na wanaaⁿ na nntso na tixcwe machꞌeeⁿ. \v 16 Ee ñꞌoomꞌ Tyꞌo̱o̱tsꞌom na teiljeii matsonaꞌ: “¿ꞌÑeeⁿ tsꞌaⁿ jnda̱ seiꞌno̱ⁿꞌ chiuu na mꞌaaⁿꞌ tsꞌom Nquii na cwiluiiñe na matsa̱ꞌntjom jaa? ¿ꞌÑeeⁿ tsꞌaⁿ nnda̱a̱ nntseijndo̱ꞌ tsꞌoom?” Sa̱a̱ jaa laxmaaⁿya juu na mꞌaaⁿꞌ tsꞌom Cristo. \c 3 \s1 Cwiluiindyo̱ nnꞌaⁿ na cwilaꞌxꞌiaaꞌndye ñꞌeⁿ Tyꞌo̱o̱tsꞌom \p \v 1 Cantyja ꞌnaⁿya, ꞌo nnꞌaⁿya na cwilaꞌyuꞌyoꞌ, tîcanda̱a̱ nntseina̱ⁿya ñꞌoom cantyja ꞌnaaⁿꞌ Cristo nda̱a̱ꞌyoꞌ chaꞌxjeⁿ na maꞌmo̱ⁿ tsꞌaⁿ juunaꞌ nda̱a̱ nnꞌaⁿ na laꞌxmaⁿ Espíritu. Tcaⁿnaꞌ na nntseina̱ⁿya juunaꞌ nda̱a̱ꞌyoꞌ na chaꞌcwijom cwiluiindyoꞌ cantyja ꞌnaaⁿꞌ tsjoomnancue, chaꞌcwijom nda̱a̱ yonchꞌuu. \v 2 Ee yoꞌndaa tileicanda̱a̱ nntquiina seiꞌ. Joona macanda̱ ndaatsuuꞌ tsondyeena cwiwena. Maluaaꞌ matseijomnaꞌ cantyja ꞌnaⁿꞌ ꞌo. ꞌO tileicalaꞌno̱ⁿꞌyoꞌ ñꞌoomꞌ Tyꞌo̱o̱tsꞌom na jndeiꞌtinaꞌ, ee tyooquiee nꞌomꞌyoꞌ cantyja ꞌnaaⁿꞌaⁿ. Ndoꞌ meiⁿ jeꞌ tileicalaꞌno̱ⁿꞌyoꞌ ñꞌoomꞌm na jndeiꞌtinaꞌ. \v 3 ꞌO ndicwaⁿ laꞌxmaⁿꞌyoꞌ cantyja ꞌnaaⁿꞌ tsjoomnancue. Ee na cwilaꞌta̱a̱ꞌ nꞌomꞌyoꞌ ncꞌiaaꞌyoꞌ ndoꞌ cwilaꞌntjaꞌndyoꞌ ñꞌeⁿndyena, maꞌmo̱ⁿnaꞌ na tjaa na matseichuiiꞌnaꞌ ꞌo ñequio nnꞌaⁿ na laꞌxmaⁿ cantyja ꞌnaaⁿꞌnaꞌ. \v 4 Ee quia cwiindyoꞌ ꞌo nntso: “Ja matseijomndyo̱ cantyja ꞌnaaⁿꞌ Pablo”, ndoꞌ cwiicheⁿ nntso: “Ja matseijomndyo̱ cantyja ꞌnaaⁿꞌ Apolos”, maꞌmo̱ⁿnaꞌ na laꞌxmaⁿꞌyoꞌ chaꞌxjeⁿ nnꞌaⁿ tsjoomnancue. \p \v 5 Ja Pablo ¿ꞌñeeⁿ cwiluiindyo̱? Ndoꞌ ¿ꞌñeeⁿ cwiluiiñe Apolos? Ñequiiꞌcheⁿ cwiluiindyô̱ nnꞌaⁿ na cwindya̱ꞌntjo̱o̱ⁿyâ nnom Jesucristo na cantyja ꞌnaaⁿyâ jlaꞌyuꞌyoꞌ ñꞌeⁿñê. Cwii cwiindyô̱ ñelꞌaayâ tsꞌiaaⁿ na tquiaaⁿ nda̱a̱yâ. \v 6 Tsꞌiaaⁿ na sꞌaa matseijomnaꞌ chaꞌcwijom tsꞌaⁿ na manomꞌ. Ndoꞌ tsꞌiaaⁿ na sꞌaa Apolos matseijomnaꞌ chaꞌcwijom tsꞌaⁿ na matseicandaaꞌ ntjom. Sa̱a̱ nquii Tyꞌo̱o̱tsꞌom machꞌeeⁿ na tjaanajndeii tsꞌiaaⁿꞌñeeⁿ. \v 7 Ndoꞌ na luaaꞌ, meiⁿ juu tsꞌaⁿ na manomꞌ titꞌmaⁿ cwiluiiñe, meiⁿ tsꞌaⁿ na matseicandaaꞌ. Nquii Tyꞌo̱o̱tsꞌom tꞌmaⁿ cwiluiiñê ee jom machꞌeeⁿ na wjaanajndeii tsꞌiaaⁿꞌñeeⁿ. \v 8 Juu tsꞌaⁿ na manomꞌ ñequio tsꞌaⁿ na matseicandaaꞌ, ñeꞌcwii xjeⁿ cwiluiindyena. Ndoꞌ nquii Tyꞌo̱o̱tsꞌom nntiomlꞌuaaⁿ tsꞌaⁿ cantyjati na jnda̱ ñejndiꞌntjom nnoom. \v 9 Ee jâ cweꞌ cwilaꞌxmaaⁿyâ nnꞌaⁿ na cwilajomndyô̱ tsꞌiaaⁿ ꞌnaaⁿꞌ Tyꞌo̱o̱tsꞌom, ndoꞌ ꞌo laꞌxmaⁿꞌyoꞌ tyuaaⁿꞌaⁿ, laꞌxmaⁿꞌyoꞌ chaꞌcwijom wꞌaa na machꞌeeⁿ. \v 10 Cantyja ꞌnaaⁿꞌnaꞌ, ja cwiluiindyo̱ chaꞌcwijom luañetquiee na seijndaaꞌñe Tyꞌo̱o̱tsꞌom na maqua̱ⁿ tsiaⁿtsjo̱ꞌ ndoꞌ cwiicheⁿ tsꞌaⁿ matseicanda̱a̱ꞌñe wꞌaa nacjooꞌ juunaꞌ. Sa̱a̱ cwii cwii tsꞌaⁿ queⁿñe cwenta cantyja ꞌnaaⁿꞌ tsꞌiaaⁿ na machꞌee. \v 11 Ee tjaa ꞌñeeⁿ tsꞌaⁿ na nnda̱a̱ nlqueⁿndyo̱ cwiicheⁿ tsꞌiaaⁿtsjo̱ꞌ ñequio tsiaⁿtsjo̱ꞌ na waa, na juu joꞌ tseixmaⁿnaꞌ Jesucristo. \v 12 Sa̱a̱ tiñeꞌcwii nnom ꞌnaⁿ na cwileilꞌueeꞌndye nnꞌaⁿ na cwilꞌa tsꞌiaaⁿ nacjooꞌ tsiaⁿtsjo̱ꞌñeeⁿ. Ee tsꞌaⁿ na xcweeꞌya tsꞌom na mandiꞌntjom nnom Tyꞌo̱o̱tsꞌom, matseijomnaꞌ tsꞌiaaⁿ na machꞌeeⁿ chaꞌcwijom cwii wꞌaa na cwiluiinaꞌ ñꞌeⁿ sꞌom cajaⁿ, oo ñꞌeⁿ sꞌom xuee, oo ñꞌeⁿ ljo̱ꞌ na jeeⁿ jnda. Sa̱a̱ tsꞌaⁿ na tixcweeꞌ tsꞌom na mandiꞌntjom nnom Tyꞌo̱o̱tsꞌom, matseijomnaꞌ tsꞌiaaⁿ na machꞌeeⁿ chaꞌcwijom cwii wꞌaa na cwiluiinaꞌ ñꞌeⁿ nꞌoom, oo ñꞌeⁿ neiiⁿꞌjnda̱, oo ñꞌeⁿ nꞌoomljootoꞌ. \v 13 Juu xuee quia na nncuꞌxeⁿ Tyꞌo̱o̱tsꞌom nnꞌaⁿ, nleitquiooꞌya chiuu tseixmaⁿ tsꞌiaaⁿ na tyochꞌee cwii cwii tsꞌaⁿ. Juu xueeꞌñeeⁿ tꞌmaⁿ chom nncuaa, joꞌ joꞌ mꞌmo̱o̱ⁿnaꞌ chiuu tseixmaⁿ tsꞌiaaⁿ na tyochꞌee cwii cwii tsꞌaⁿ. \v 14 Joꞌ chii xeⁿ tilco tsꞌiaaⁿ na tyochꞌee tsꞌaⁿ, waa naya na nloꞌñoom cantyja ꞌnaaⁿꞌ tsꞌiaaⁿ na jnda̱ ñesꞌaaⁿ. \v 15 Sa̱a̱ xeⁿ nlco tsꞌiaaⁿꞌñeeⁿ, nntsuuñê cantyja ꞌnaaⁿꞌ juunaꞌ. Nqueⁿ nluiꞌnꞌmaaⁿñê, sa̱a̱ cweꞌ ñetomti joꞌ. Ndoꞌ na luaaꞌ nntjoom nntseijomnaꞌ cantyja ꞌnaaⁿꞌaⁿ chaꞌcwijom na ncꞌuaaꞌ chii jluiiꞌñê naquiiꞌ chom. \p \v 16 ¿Aa ticaliuꞌyoꞌ na ꞌo cwiluiindyoꞌ waaꞌ Tyꞌo̱o̱tsꞌom ndoꞌ na mꞌaaⁿ Espíritu Santo naquiiꞌ nꞌomꞌyoꞌ? \v 17 Xeⁿ na mꞌaaⁿ ꞌñeeⁿ juu na nntseityuiiꞌ waaꞌ Tyꞌo̱o̱tsꞌom, nntseityueeⁿꞌeⁿ tsaⁿꞌñeeⁿ ee ljuꞌ cwiluiiñe juunaꞌ, ndoꞌ mancjoꞌyoꞌ cwiluiindyoꞌ wꞌaaꞌñeeⁿ. \p \v 18 Meiⁿcwiindyoꞌ ꞌo tinquiuꞌnnꞌaⁿñe cheⁿnquii cantyja ꞌnaaⁿꞌ ñꞌoomwaaꞌ. Xeⁿ mꞌaaⁿ ꞌñeeⁿ tsꞌaⁿ quiiꞌntaaⁿꞌyoꞌ na matseitiuu na jndo̱ꞌ tsꞌom chaꞌxjeⁿ nquiee nnꞌaⁿ tsjoomanancue cwitjeiiꞌna cwenta, cꞌoom juu chaꞌna tsꞌaⁿ na meiⁿchjoo tijndo̱ꞌ tsꞌom, cha mayuuꞌcheⁿ nntseixmaaⁿ tsꞌaⁿ na jndo̱ꞌ tsꞌom. \v 19 Ee juu na cwitjeiiꞌ nnꞌaⁿ tsjoomnancue cwenta na jndo̱ꞌ nꞌomna, Tyꞌo̱o̱tsꞌom macwjeeⁿꞌeⁿ cwenta na ntjeiⁿ joꞌ. Ee waa ñꞌoomꞌm na teiljeiinaꞌ na matsonaꞌ: “Nntꞌuii Tyꞌo̱o̱tsꞌom nnꞌaⁿ ñequio mañejuu na jndo̱ꞌ nꞌomna”. \v 20 Ndoꞌ waa cwiicheⁿ ñꞌoomꞌm na teiljeii na matsonaꞌ: “Nqueⁿ na cwiluiiñê na catsa̱ꞌntjoom jaa mantyjeeⁿ joo ñomtiuu ꞌnaaⁿ nnꞌaⁿ na jeeⁿ jndo̱ꞌ nꞌom, cweꞌ tsꞌiaaⁿꞌndyo joonaꞌ.” \v 21 Ncꞌe na ljoꞌ, tintjeiꞌsꞌandyoꞌ na majndaaꞌ tsꞌaⁿ na cwilajomndyoꞌ ñꞌeⁿñe. Ee chaꞌtso na matseijndaaꞌñe Tyꞌo̱o̱tsꞌom laꞌxmaⁿnaꞌ cwentaꞌyoꞌ. \v 22 Meiiⁿ nnco̱ Pablo, oo nquii Apolos, oo nquii Pedro, chaꞌtsondyô̱ cwiluiindyô̱ na cwindya̱ꞌntjo̱o̱ⁿyâ nda̱a̱ꞌyoꞌ. Ee chaꞌtso na sꞌaa Tyꞌo̱o̱tsꞌom mꞌaaⁿnaꞌ cwentaaya. Cantyja na cwitando̱o̱ꞌa tsjoomnancuewaañe matseixmaⁿnaꞌ naya ꞌnaaⁿya ee na cwitoꞌño̱o̱ⁿya na cwitando̱o̱ꞌa ñꞌeⁿñê. Mati cantyja na cwiwja̱a̱ya matseixmaⁿnaꞌ naya ꞌnaaⁿya, ncꞌe cantyja ꞌnaaⁿꞌ joꞌ cwitsaaquia̱a̱ꞌa cañoomꞌluee. Chaꞌtso na cwiwino̱o̱ⁿya jeꞌ ñequio na quia wjaaweꞌcañoomnaꞌ cwilaꞌxmaⁿnaꞌ na nnteijndeiinaꞌ jaa. \v 23 Ndoꞌ ꞌo mꞌaⁿꞌyoꞌ cwentaaꞌ Cristo ndoꞌ jom cwiluiiñê cwentaaꞌ Tyꞌo̱o̱tsꞌom. \c 4 \s1 Tsꞌiaaⁿ na matyꞌiom Jesucristo apóstoles \p \v 1 Joꞌ chii catjeiꞌyoꞌ cwenta cantyja ꞌnaaⁿyâ na cwiluiindyô̱ nnꞌaⁿ na cwindyeꞌntjom nnom Cristo, ndoꞌ na cwitꞌmo̱o̱ⁿyâ nda̱a̱ nnꞌaⁿ ñꞌoomꞌ Tyꞌo̱o̱tsꞌom na wantyꞌiuuꞌ tyomꞌaⁿnaꞌ. \v 2 Juu tsꞌaⁿ na waa cwii tsꞌiaaⁿ na matseixmaⁿ, macaⁿnaꞌ na cwitquiooꞌ cantyja ꞌnaaⁿꞌaⁿ na cwiluiiñê tsꞌaⁿ na matseicanda̱. \v 3 Sa̱a̱ cantyja ꞌnaⁿya, ticwjaaꞌndyo̱ cwenta chiuu waa na ꞌo cwitjeiꞌyoꞌ cwenta cantyja ꞌnaaⁿꞌ tsꞌiaaⁿ na matseixmaⁿya oo chiuu nquiu ntꞌomcheⁿ. Meiⁿ ticuꞌxa̱ⁿ cheⁿnnco̱ cantyja ꞌnaⁿya. \v 4 Juu na mꞌaaⁿꞌ tsꞌo̱o̱ⁿ ticaꞌmo̱ⁿnaꞌ aa waa na matseitjo̱o̱ndyo̱, sa̱a̱ meiiⁿ na ljoꞌ ticaꞌmo̱ⁿnaꞌ na tjaa jnaⁿya. Nquii Tyꞌo̱o̱tsꞌom nncuꞌxeeⁿ ja. \v 5 Ncꞌe na luaaꞌ, cwitjo̱o̱cheⁿ na nncwjeeꞌnndaꞌ Ta Jesús, tintjeiꞌyoꞌ cwenta cantyja ꞌnaaⁿ nnꞌaⁿ na cwindyeꞌntjom nda̱a̱ꞌyoꞌ. Ee xjeⁿꞌñeeⁿ nntsꞌaaⁿ na nleitquiooꞌya ꞌnaⁿ na cweꞌ wantyꞌiuuꞌ cwilꞌa nnꞌaⁿ ñequio joo ꞌnaⁿ na cwilaꞌjndaaꞌndyena naquiiꞌ nꞌomna. Quia joꞌ nñequiaa Tyꞌo̱o̱tsꞌom nnom cwii cwii tsꞌaⁿ chaꞌxjeⁿ na matsonaꞌ. \p \v 6 ꞌO nnꞌaⁿya na cwilaꞌyuꞌyoꞌ, matseina̱ⁿya ñꞌoommeiⁿꞌ nda̱a̱ꞌyoꞌ cantyja ꞌnaⁿya ñꞌeⁿ Apolos cha nnteijndeiinaꞌ ꞌo, ndoꞌ cha cantyja ꞌnaaⁿyâ nntsaalaꞌno̱ⁿꞌyoꞌ na tincwinomꞌyoꞌ ñꞌoom na teiljeii, ndoꞌ cha meiⁿcwii tsꞌaⁿ tincwjiꞌsꞌaaⁿ cwii tsꞌaⁿ na mañequiaa ñꞌoomꞌ Tyꞌo̱o̱tsꞌom cha nntsꞌaanaꞌ na ticwentyjo̱ ꞌnaaⁿꞌ cwiicheⁿ. \v 7 Ee ¿chiuu waa cantyja ꞌnaⁿꞌ na machꞌeenaꞌ ntyjiꞌ na jndandyuꞌtiꞌ nchiiti cwiicheⁿ? Ndoꞌ ¿cwaaⁿ cwii nnom na matseiꞌxmaⁿꞌ na nchii nquii Tyꞌo̱o̱tsꞌom mañequiaaⁿ na matseiꞌxmaⁿꞌ joꞌ? Ndoꞌ xeⁿ cweꞌ jndaꞌ nayaꞌñeeⁿ, ¿chiuu na matseisꞌandyuꞌ na chaꞌcwijom tiyuuꞌ na jndaꞌ juunaꞌ? \p \v 8 Machꞌeenaꞌ na nquiuꞌyoꞌ na laꞌxmaⁿꞌyoꞌ nnꞌaⁿ na tyandye. Chaꞌcwijom tjaa meiⁿcwii na macaⁿtinaꞌ ꞌo. Chaꞌcwijom na cwiluiindyoꞌ nnꞌaⁿ na cwitsa̱ꞌntjom, meiiⁿ na ticañꞌa̱a̱ⁿyâ̱. Toom cweꞌ na mayuuꞌ cwiluiindyoꞌ nnꞌaⁿ na cwitsa̱ꞌntjom cha mati jâ nlaꞌjomndyô̱ joꞌ ñꞌeⁿndyoꞌ. \v 9 Machꞌeenaꞌ ntyjii na maqueⁿ Tyꞌo̱o̱tsꞌom jâ apóstoles na wantyꞌiaaꞌndyo̱tya̱a̱yâ na chaꞌtsondye nnꞌaⁿ. Matseijomnaꞌ cantyja ꞌnaaⁿyâ chaꞌcwijom nnꞌaⁿ na jnda̱ teijndaaꞌ na nncwje na jndooꞌcheⁿ nnꞌaⁿ ndoꞌ nntyꞌiaa ángeles. \v 10 Cwitjeiiꞌ nnꞌaⁿ cwenta na jâ na cwiñequiaayâ ñꞌoom cantyja ꞌnaaⁿꞌ Cristo laꞌxmaaⁿyâ nnꞌaⁿ na ntjeiⁿndye sa̱a̱ ꞌo cwitjeiꞌ cheⁿncjoꞌyoꞌ cwenta na laꞌxmaⁿꞌyoꞌ na jeeⁿ jndo̱ꞌ nꞌomꞌyoꞌ cantyja ꞌnaaⁿꞌaⁿ. Cwitjeiꞌyoꞌ cwenta na tileicjaanjoomꞌ cwilꞌaayâ sa̱a̱ ꞌo jeeⁿ cwijaanjoomꞌ cwilꞌaꞌyoꞌ. Cwilaꞌtꞌmaaⁿꞌndye nnꞌaⁿ ꞌo sa̱a̱ jâ ticueeꞌ nꞌomna. \v 11 Hasta xjeⁿ jeꞌ, waa xjeⁿ na matseitjo̱o̱naꞌ na nntquia̱a̱yâ ndoꞌ na nncwa̱a̱yâ ñequio liaa na nlcwa̱a̱ꞌâ. Jndye ndiiꞌ cwicacho̱o̱ꞌâ, ndoꞌ meiⁿ tjaaꞌnaⁿ wꞌaaya. \v 12 Cwiwijndyaayâ na cwilꞌaayâ tsꞌiaaⁿ. Quia cwitioo nnꞌaⁿ ñꞌoomwiꞌ cjooyâ, cwitaaⁿyâ na catioꞌnaaⁿñe Tyꞌo̱o̱tsꞌom joona. Quia cwileintyjo̱na jâ, cwilaꞌquii nꞌo̱o̱ⁿyâ. \v 13 Quia cwilaꞌneiⁿ nnꞌaⁿ ñꞌom ta̱a̱ꞌ tsꞌom nacjooyâ, cwilaꞌjoomꞌna jâ chaꞌcwijom toꞌ na niom nnom tsjoomnancue sa̱a̱ cwitꞌo̱o̱yâ ñequio ñꞌoom ya. Hasta xjeⁿ jeꞌ cwilꞌa nnꞌaⁿ na cwilaꞌxmaaⁿyâ cwii na jeeⁿ tsꞌiaaⁿ. \p \v 14 Nchii cweꞌ matseiljeiya ñꞌoommeiⁿꞌ cha catseijnaaⁿꞌna ꞌo sa̱a̱ cha na nntseijndo̱ꞌnaꞌ nꞌomꞌyoꞌ ncꞌe na cwiluiindyoꞌ ntseindaaya na jeeⁿ wiꞌ tsꞌo̱o̱ⁿya ꞌo. \v 15 Ee meiiⁿ na aa mꞌaⁿ qui meiⁿ nnꞌaⁿ na cwitꞌmo̱o̱ⁿna cantyja ꞌnaaⁿꞌ Cristo nda̱a̱ꞌyoꞌ, sa̱a̱ tijndye lotyeꞌyoꞌ mꞌaⁿ. Cantyja ꞌnaaⁿꞌ na cwilaꞌyuꞌya nꞌomꞌyoꞌ ñꞌeⁿ Tyꞌo̱o̱tsꞌom, ja cwiluiindyo̱ tsotyeꞌyoꞌ ncꞌe ñꞌoom naya na macwjiꞌnꞌmaaⁿñê nnꞌaⁿ. \v 16 Joꞌ chii matseijndo̱ꞌa nꞌomꞌyoꞌ, calꞌaꞌyoꞌ chaꞌxjeⁿ na quitsꞌaaya. \p \v 17 Joꞌ chii majño̱o̱ⁿya Timoteo na mꞌaⁿꞌyoꞌ, cwiluiiñê jndaaya na jeeⁿ matseicaña̱a̱ⁿ ndoꞌ na jnda ntyjiiya jom, jom nntsꞌaaⁿ na nncjaañjoomꞌ nꞌomꞌyoꞌ chiuu waa na jo̱mꞌaaⁿ na matseixmaⁿya cwentaaꞌ Cristo Jesús chaꞌxjeⁿ na maꞌmo̱o̱ⁿ nda̱a̱ nnꞌaⁿ cwii cwii tmaaⁿꞌ nnꞌaⁿ na macwjeeⁿꞌeⁿ cwentaaⁿꞌaⁿ. \v 18 Ñꞌeeⁿndyoꞌ ꞌo na cwilasꞌandyoꞌ cheⁿncjoꞌyoꞌ na cwinduꞌyoꞌ na tixocjo̱ntyꞌianndaꞌa ꞌo. \v 19 Sa̱a̱ tyuaaꞌ nncjo̱cando̱o̱ꞌa ꞌo xeⁿ lꞌue tsꞌom Ta Jesús, ndoꞌ quia ljoꞌcheⁿ nljeiya chiuu nꞌom naⁿꞌñeeⁿ na luaaꞌ cwilꞌana, nljeiya chiuu tseixmaⁿ ñꞌoom na cwilaꞌsꞌandyena. \v 20 Ee juu na maꞌmo̱ⁿnaꞌ na matseixmaⁿ tsꞌaⁿ na matsa̱ꞌntjom Tyꞌo̱o̱tsꞌom jom, xocwitquiooꞌ joꞌ cweꞌ ncꞌe ñꞌoom na matseineiⁿ tsꞌaⁿ, nleitquiooꞌ joꞌ cantyja ꞌnaaⁿꞌ na aa matseixmaaⁿ najndeii na cwiluiiñe Tyꞌo̱o̱tsꞌom. \v 21 ¿Chiuu nlꞌue nꞌomꞌyoꞌ na catsꞌaa? ¿Aa nncjo̱cando̱o̱ꞌa ꞌo na nntseitiaꞌa ꞌo, oo aa nncꞌo̱o̱ⁿya na wiꞌ tsꞌo̱o̱ⁿya ꞌo, ñequio na jeeⁿ jnda ntyjiiya ꞌo? \c 5 \s1 Catjeiꞌyoꞌ tsꞌaⁿ na mꞌaaⁿya ñꞌeⁿ cwiicheⁿ yuscu \p \v 1 Waa ñꞌoom na cwiindyoꞌ ꞌo mañꞌoom tsondyee tꞌmaⁿ ndoꞌ na ljoꞌ meiⁿ nnꞌaⁿ na tyoolaꞌtꞌmaaⁿꞌndye Tyꞌo̱o̱tsꞌom tiquilꞌana na luaaꞌ. \v 2 Ndoꞌ ꞌo cwitjeiꞌ cheⁿncjoꞌyoꞌ cwenta na jeeⁿ cwilaꞌcanda̱a̱ꞌndyoꞌ meiⁿ tatiato nquiuꞌyoꞌ na luaaꞌ waa. Matsonaꞌ na catjeiꞌyoꞌ tsaⁿꞌñeeⁿ quiiꞌntaaⁿꞌyoꞌ na luaaꞌ machꞌeeⁿ. \v 3 Meiiⁿ na ticꞌo̱o̱ⁿndyo̱ ñꞌeⁿndyoꞌ, sa̱a̱ cantyja ꞌnaaⁿꞌ espíritu ꞌnaⁿya mꞌaaⁿya ñꞌeⁿndyoꞌ, ñequio xueeꞌ Ta Jesucristo jnda̱ tuꞌxa̱ⁿya tsꞌaⁿ na luaaꞌ machꞌee. \v 4 Quia cwitjomndyoꞌ na nlaꞌtꞌmaaⁿꞌndyoꞌ Tyꞌo̱o̱tsꞌom ja nncꞌo̱o̱ⁿya ñꞌeⁿndyoꞌ cweꞌ cantyja ꞌnaaⁿꞌ espíritu ꞌnaⁿya ndoꞌ mati ñequio juu najndeii na matseixmaⁿ Ta Jesús nncꞌoomnaꞌ ñꞌeⁿndyoꞌ. \v 5 Ndoꞌ na luaaꞌ, laꞌxmaⁿꞌyoꞌ na catioꞌyoꞌ tsaⁿꞌñeeⁿ lꞌo̱ Satanás cha cwiꞌndaaꞌ seiiⁿꞌeⁿ sa̱a̱ nluiꞌnꞌmaaⁿñe espíritu ꞌnaaⁿꞌaⁿ quia na nncwjeeꞌnndaꞌ Ta Jesús. \p \v 6 Tixcwe na cwitjeiꞌyoꞌ cwenta na jeeⁿ cwilaꞌcanda̱a̱ꞌndyoꞌ jo nnom Tyꞌo̱o̱tsꞌom ndoꞌ na cwiljoya nꞌomꞌyoꞌ na luaaꞌ waa quiiꞌntaaⁿꞌyoꞌ. ¿Aa ticaliuꞌyoꞌ na meiiⁿ ñechjoowiꞌ ndaaljoꞌ matseicandeiiꞌnaꞌ chaꞌwaa tsqueeⁿtyooꞌ? \v 7 Joꞌ chii catjeiꞌndyoꞌ cantyja ꞌnaaⁿꞌ chaꞌtsoñꞌeⁿ na laꞌxmaⁿnaꞌ ndaaljoꞌ tquie na matseiꞌndaaꞌnaꞌ ꞌo cha nntseijomnaꞌ ꞌo tyooꞌ na tuiinaꞌ ñꞌeⁿ tsqueeⁿtyooꞌ xco na tjaa ndaaljoꞌ tjaquieeꞌ na cwicwaꞌ nnꞌaⁿ judíos xuee Pascua, na juu tyooꞌñeeⁿ cwiluiindyoꞌ. Ee Cristo cwiluiiñê Catsmaⁿ chjoo cwentaaya cantyja ꞌnaaⁿꞌ xuee Pascua ꞌnaaⁿya. Jlaꞌcueeꞌ nnꞌaⁿ jom ndoꞌ tueeⁿꞌeⁿ cwentaaya. \v 8 Joꞌ chii matsonaꞌ na calajomndyo̱ xuee Pascua ñequio na xcweeꞌ nꞌo̱o̱ⁿya ndoꞌ na mayuuꞌa, na joo joꞌ laꞌxmaⁿnaꞌ chaꞌcwijom tyooꞌ na tjaa ndaaljoꞌ tjaquieeꞌ. Nchii nlajomndyo̱ xuee Pascuaꞌñeeⁿ ñequio ndaaljoꞌ tquie na tseixmaⁿnaꞌ na quieꞌ nꞌo̱o̱ⁿya ndoꞌ natia na cwilꞌaaya. \p \v 9 Ñequio cwiicheⁿ cartaꞌñeeⁿ tsjo̱o̱ya na tilajomndyoꞌ ñequio nnꞌaⁿ na cweꞌ mꞌaⁿya ñequio ntꞌomcheⁿ nnꞌaⁿ. \v 10 Sa̱a̱ ñꞌeⁿ cartaꞌñeeⁿ nchii ñeꞌcatsjo̱o̱ya na catjeiꞌndyoꞌñꞌeⁿꞌyoꞌ ñequio nnꞌaⁿ tsjoomnancue na cweꞌ mꞌaⁿyana ñequio nnꞌaⁿ oo na mꞌaⁿna na cwilaꞌqueeⁿ nꞌomna ꞌnaaⁿꞌ cwiicheⁿ tsꞌaⁿ, oo na jeeⁿ ya cwinquioꞌnnꞌaⁿna ncꞌiaana cha nnda̱a̱ ntjeiiꞌna ꞌnaaⁿ naⁿꞌñeeⁿ oo ñꞌeⁿ joo nnꞌaⁿ na cwilaꞌtꞌmaaⁿꞌndye ꞌnaⁿ na cweꞌ nnꞌaⁿ lꞌa. Ee xeⁿ tilajomndyoꞌ ñequio nnꞌaⁿ na laxmaⁿ nmeiⁿꞌ, nlcaⁿnaꞌ na caluiꞌyoꞌ tsjoomnancue. \v 11 Ñꞌoom na lꞌue tsꞌo̱o̱ⁿ na calaꞌno̱ⁿꞌyoꞌ cantyja ꞌnaaⁿꞌ cartaꞌñeeⁿ, tsꞌaⁿ na matso na matseiyuꞌ ñꞌeⁿ Jesucristo, meiⁿchjoo tilajomndyoꞌ ñꞌeⁿñê xeⁿ mꞌaaⁿyaaⁿ ñꞌeⁿ tsꞌaⁿ na cweꞌ luaaꞌndyoꞌ, oo queeⁿ tsꞌoom ꞌnaaⁿꞌ cwiicheⁿ tsꞌaⁿ, oo matseitꞌmaaⁿꞌñê ꞌnaⁿ na cweꞌ nnꞌaⁿ lꞌa, oo cantuñê, oo tsaⁿ candii jom, oo machꞌueeⁿ. Meiⁿ na nlcwaꞌ ñequio tsꞌaⁿ na matseixmaⁿ nmeiⁿꞌ tilꞌaꞌyoꞌ. \v 12 Titseixmaⁿya na nncuꞌxa̱ⁿya nnꞌaⁿ na tyoolaꞌyuꞌ. Ncjoꞌyoꞌ laꞌxmaⁿꞌyoꞌ na nntuꞌxeⁿꞌyoꞌ nnꞌaⁿ na mꞌaⁿ quiiꞌntaaⁿꞌyoꞌ. \v 13 Nquii Tyꞌo̱o̱tsꞌom nncuꞌxeeⁿ nnꞌaⁿ na tyoolaꞌyuꞌ. Quia joꞌ catjeiꞌyoꞌ tsꞌaⁿ jnaⁿꞌñeeⁿ quiiꞌntaaⁿꞌyoꞌ. \c 6 \s1 Ticatyꞌiomyanaꞌ na nlqua̱a̱ⁿya ñꞌoom cjoo ncꞌiaaya \p \v 1 Quia cwiindyoꞌ ꞌo waa ñꞌoom na maleinꞌoomnaꞌ juu ñequio cwiicheⁿ xꞌiaaꞌ na matseiyuꞌ, ¿chiuu na cwiqueⁿꞌyoꞌ ñꞌoom tsaⁿꞌñeeⁿ jo nnom jwe na nchii tsꞌaⁿ na matseiyuꞌ? Cwa nchii ncjoꞌyoꞌ na cwilaꞌyuꞌyoꞌ ñꞌeⁿ Tyꞌo̱o̱tsꞌom nlaꞌjndaaꞌndyoꞌ ñꞌoomꞌñeeⁿ. \v 2 ¿Aa ticaliuꞌyoꞌ na joo nnꞌaⁿ na cwiluiindye cwentaaꞌ Tyꞌo̱o̱tsꞌom nntuꞌxeⁿna nnꞌaⁿ tsjoomancue? Ndoꞌ ncꞌe na nntuꞌxeⁿꞌyoꞌ nnꞌaⁿ tsjoomnancue, ¿chiuu na tileicanda̱a̱ nntuꞌxeⁿꞌyoꞌ ñꞌoommeiⁿꞌ na cweꞌ cwantindyo joonaꞌ? \v 3 ¿Aa ticaliuꞌyoꞌ na nntuꞌxa̱a̱ⁿya ángeles? Ndoꞌ ncꞌe na ljoꞌ, majndeiiticheⁿ nnda̱a̱ nlaꞌjndaaꞌndyoꞌ ñꞌoom na matꞌuiinaꞌ jaa yuu na ticjaañjoomꞌ na cwilꞌaaya jeꞌ. \v 4 Joꞌ chii xeⁿ niom ñꞌoom na maleichuunaꞌ ꞌo ñequio nnꞌaⁿꞌyoꞌ na cwilayuꞌ, catyꞌiomꞌyoꞌ tsꞌiaaⁿꞌñeeⁿ nnꞌaⁿ quiiꞌntaaⁿꞌyoꞌ na titꞌmaⁿ laꞌxmaⁿ na catuꞌxeⁿna ñꞌoom ꞌnaⁿꞌyoꞌ. \v 5 Matsjo̱o̱ na luaaꞌ cha catseijnaaⁿꞌnaꞌ oꞌ. ¿Aa nntsꞌaacheⁿnaꞌ na tjaaꞌnaⁿ meiⁿñecwii tsꞌaⁿ quiiꞌntaaⁿꞌyoꞌ na jndo̱ꞌ tsꞌom na nntseijndaaꞌñê ñꞌoom na maleichuunaꞌ ꞌo? \v 6 ¿Aa maxjeⁿ matyꞌiomyanaꞌ na cwiqueⁿꞌyoꞌ ñꞌoom cjooꞌ cwii nnꞌaⁿꞌyoꞌ na mati matseiyuꞌ? Joꞌ chii cwitjomndyoꞌ jo nda̱a̱ nnꞌaⁿ na cwituꞌxeⁿ ñꞌoom, meiiⁿ na joona nchii nnꞌaⁿ na cwilaꞌyuꞌ. \p \v 7 Juu na cwilaꞌntjaꞌndyoꞌ ñequio ncꞌiaaꞌyoꞌ na cwilaꞌyuꞌ maꞌmo̱ⁿnaꞌ na tꞌmaⁿ waa na cwilaꞌtjo̱o̱ndyoꞌ. Yati caljoya nꞌomꞌyoꞌ nawiꞌ na cwilꞌana ꞌo, meiiⁿ na cwintyꞌueena ꞌnaⁿꞌyoꞌ. \v 8 Sa̱a̱ ꞌo xuiiꞌ na cwilꞌaꞌyoꞌ, mancjoondyoꞌ cwitaꞌwiꞌyoꞌ nnꞌaⁿꞌyoꞌ na cwilaꞌyuꞌ hasta cwintyꞌueeꞌyoꞌ ꞌnaaⁿna. \v 9 ¿Aa ticaliuꞌyoꞌ na joo nnꞌaⁿ na cwiñequiandye cantyja ꞌnaaⁿꞌ natia ticalaxmaⁿna cantyja na matsa̱ꞌntjom Tyꞌo̱o̱tsꞌom? Tiñeꞌquioꞌnnꞌaⁿndyoꞌ cheⁿncjoꞌyoꞌ cantyja ꞌnaaⁿꞌ ñꞌoomwaañe. Nnꞌaⁿ na cweꞌ cwitjomndyeyana ñꞌeⁿ nnꞌaⁿ na tyooꞌuncona, tixocalaꞌxmaⁿna cantyja na matsa̱ꞌntjom Tyꞌo̱o̱tsꞌom, meiⁿ nnꞌaⁿ na cwilaꞌtꞌmaaⁿꞌndye ꞌnaⁿ na cweꞌ nnꞌaⁿ lꞌa, meiⁿ nnꞌaⁿ na cweꞌ mꞌaⁿya ñꞌeⁿ nnꞌaⁿ, meiⁿ naⁿnom na cweꞌ ñꞌeⁿ ntyjenom mꞌaⁿ, \v 10 meiⁿ nnꞌaⁿ na cwintyꞌuee, meiⁿ nnꞌaⁿ na queeⁿ nꞌom ꞌnaaⁿꞌ cwiicheⁿ tsꞌaⁿ, meiⁿ naⁿcandyee, meiⁿ nnꞌaⁿ na cwitioñꞌoom nnꞌaⁿ, meiⁿ nnꞌaⁿ na cwinquioꞌnnꞌaⁿ tsꞌaⁿ cha nnda̱a̱ ntjeiiꞌna ꞌnaaⁿꞌaⁿ. \v 11 Ñꞌeeⁿꞌndyoꞌ ꞌo na ñejlaꞌxmaⁿꞌyoꞌ nmeiⁿꞌ cwitjo̱o̱cheⁿ na nlaꞌyuꞌyoꞌ, sa̱a̱ jeꞌ jnda̱ tmaⁿndyoꞌ, jnda̱ tqueⁿndyo̱ Tyꞌo̱o̱tsꞌom ꞌo, jnda̱ tqueeⁿ ꞌo na tjaa jnaⁿ laꞌxmaⁿꞌyoꞌ ñequio xueeꞌ Ta Jesucristo ndoꞌ cantyja ꞌnaaⁿꞌ nquii Espíritu na cwiluiiñe Tyꞌo̱o̱tsꞌom cwentaaya. \s1 Maqueⁿljuꞌ Tyꞌo̱o̱tsꞌom seiiꞌ tsꞌaⁿ \p \v 12 Waa ñꞌoom na cwilue nnꞌaⁿ: “Wanaaⁿ na nntsꞌaa meiⁿljoꞌcheⁿ na lꞌue tsꞌo̱o̱ⁿ”. Mayuuꞌ na ljoꞌ, sa̱a̱ tichaꞌtso mateijndeiinaꞌ tsꞌaⁿ. Ñꞌoom na mayuuꞌ wanaaⁿ na nntsꞌaa yuu na lꞌue tsꞌo̱o̱ⁿ sa̱a̱ ticatsonaꞌ na cwii na matsꞌaa nlqueⁿnaꞌ xjeⁿ ꞌnaaⁿꞌnaꞌ ja. \v 13 Mati cwilue nnꞌaⁿ: “Juu nantquie tseixmaⁿnaꞌ cwentaaꞌ tsiaaꞌ tsꞌaⁿ, ndoꞌ tsiaaꞌ tsꞌaⁿ tseixmaⁿnaꞌ cwentaa nantquie.” Ñꞌoom na mayuuꞌ joꞌ, sa̱a̱ we nnom nmeiⁿꞌ nntsꞌaa Tyꞌo̱o̱tsꞌom na nndyuenaꞌ. Sa̱a̱ nchii tqueeⁿ seiiꞌ tsꞌaⁿ na cweꞌ luaaꞌ nncꞌoom ñꞌeⁿ cwiicheⁿ tsꞌaⁿ, tqueeⁿ seiiꞌa na laxmaⁿnaꞌ cwentaaꞌ nqueⁿ na matsa̱ꞌntjoom, ndoꞌ jom mꞌaaⁿ cwentaaꞌ seiiꞌa. \v 14 Ndoꞌ chaꞌxjeⁿ na tquiaaⁿ na wandoꞌxco Jesús mati nñequiaaⁿ na nntando̱o̱ꞌxco̱o̱ya ncꞌe najndeii na cwiluiiñê. \p \v 15 ¿Aa ticaliuꞌyoꞌ na juu seiiꞌyoꞌ laxmaⁿnaꞌ cwii taⁿꞌ seiiꞌ Cristo? ¿Aa matyꞌiomnaꞌ na nntseitjo̱o̱ⁿꞌa juunaꞌ ñꞌeⁿ cwii yuscu na cweꞌ luaaꞌ mꞌaaⁿ ñꞌeⁿ nnꞌaⁿ? Meiⁿchjoo ticatyꞌiomnaꞌ \v 16 ¿Aa ticalaꞌno̱ⁿꞌyoꞌ quia na matseitjoomꞌñe tsꞌaⁿ ñequio sculjaaꞌ, ñeꞌcwii seiꞌ laxmaⁿna? Ee ñꞌoomꞌ Tyꞌo̱o̱tsꞌom na teiljeii matsonaꞌ: “Wendye joona, ñeꞌcwii seiꞌ laꞌxmaⁿna.” \v 17 Ndoꞌ na luaaꞌ waa, quia na matseijomñe tsꞌaⁿ ñequio Ta Jesús, ñeꞌcwii cwiluiiñe tsaⁿꞌñeeⁿ ñꞌeⁿñê. \p \v 18 Chaꞌcwijom na jndeii maleinom tsꞌaⁿ cha na ticatꞌuii cwii na teincuuꞌ jom, maluaaꞌ calꞌaꞌyoꞌ na ticꞌomꞌyaꞌyoꞌ ñꞌeⁿ tsꞌaⁿ na cweꞌ luaaꞌ. Ee ntꞌomcheⁿ jnaⁿ na machꞌee tsꞌaⁿ ticatꞌuiinaꞌ seiiⁿꞌeⁿ, sa̱a̱ tsꞌaⁿ na matseitjoomꞌñe ñꞌeⁿ cwiicheⁿ tsꞌaⁿ na cweꞌ luaaꞌ, matseicwꞌaaꞌñê jnaⁿ seiiⁿꞌeⁿ. \v 19 ¿Aa ticaliuꞌyoꞌ na cwiluiiñe seiiꞌyoꞌ watsꞌom cwentaaꞌ Espíritu Santo na mꞌaaⁿ quiiꞌ nꞌomꞌyoꞌ na jnda̱ tquiaa Tyꞌo̱o̱tsꞌom na cꞌoom ñꞌeⁿndyoꞌ? Joꞌ chii ticalaxmaⁿꞌyoꞌ na nñequiandyoꞌ na nlꞌa seiiꞌyoꞌ yuu na queeⁿ nꞌomnaꞌ. \v 20 Ee jnda̱ seijnda Tyꞌo̱o̱tsꞌom ꞌo ñequio cwii na jeeⁿcheⁿ ndyaꞌ jnda. Joꞌ chii laxmaⁿꞌyoꞌ na calaꞌtꞌmaaⁿꞌndyoꞌ jom ñequio seiiꞌyoꞌ ñequio espíritu ꞌnaⁿꞌyoꞌ ee na we ndiiꞌ joonaꞌ laꞌxmaⁿnaꞌ cwentaaⁿꞌaⁿ. \c 7 \s1 Ñꞌoom cantyja ꞌnaaⁿ nnꞌaⁿ na jnda̱ tꞌunco \p \v 1 Ndoꞌ jeꞌ mawꞌo̱ ñꞌoom na cwitaꞌxꞌeꞌyoꞌ no̱o̱ⁿ nacjooꞌ carta na jlaꞌcwanomꞌyoꞌ. Ñecuaa meiiⁿ ticoco tsaⁿsꞌa, \v 2 sa̱a̱ jnaaⁿꞌ na jeeⁿ cweꞌ luaaꞌ cwicꞌeeⁿ nnꞌaⁿ ñꞌeⁿ ncꞌiaana, joꞌ chii yati cwii cwii tsaⁿsꞌa cocoom ndoꞌ mati cwii cwii tsaⁿscu cꞌoom saaⁿꞌaⁿ. \v 3 Nquii tsaⁿsꞌa waa cwii nnom na matseixmaaⁿ na nntsꞌaaⁿ ñꞌeⁿ scoomꞌm ndoꞌ mati tsaⁿscu waa cwii nnom na matseixmaaⁿ na nntsꞌaaⁿ ñꞌeⁿ saaⁿꞌaⁿ. Wendyena quiandye ntyjeena nda̱a̱na na calaꞌcanda̱a̱ꞌndyena ñꞌoomwaaꞌ. \v 4 Tsaⁿscu titseixmaaⁿ na nntseintycwiiꞌñê nnom saaⁿꞌaⁿ ee saaⁿꞌaⁿ tseixmaⁿ cwenta jom, meiⁿ tsaⁿsꞌa titseixmaaⁿ na nntseintycwiiꞌñê nnom scoomꞌm ee scoomꞌm tseixmaⁿ cwenta jom. \v 5 Cweꞌ joꞌ tintseintycwiiꞌñe tsꞌaⁿ nnom saaⁿꞌaⁿ, nnom scoomꞌm sa̱a̱ ñequiiꞌcheⁿ wanaaⁿ na nlaꞌljondyoꞌ xeⁿ waa ñꞌoom na jnda̱ tꞌmaⁿꞌyoꞌ na ñeꞌcalaneiⁿꞌyoꞌ nnom Tyꞌo̱o̱tsꞌom. Sa̱a̱ nchii na jndye xuee, tintsꞌaanaꞌ na tileicalaꞌquii nꞌomꞌyoꞌ ndoꞌ na ljoꞌ nntsꞌaa Satanás na nlaꞌtjo̱o̱ndyoꞌ. \p \v 6 Luaaꞌ waa na matsjo̱o̱ cantyja ꞌnaaⁿꞌ ñꞌoomwaaꞌ, sa̱a̱ tintjeiꞌyoꞌ cwenta na tseixmaⁿnaꞌ ñꞌoom na matsa̱ꞌntjomnaꞌ. \v 7 Cantyja ꞌnaⁿya toom cweꞌ chaꞌtso naⁿnom laxmaⁿna chaꞌna ja, sa̱a̱ tiñeꞌcwii xjeⁿ na mañequiaa Tyꞌo̱o̱tsꞌom na laxmaaⁿya. Ee ñꞌeeⁿ nnꞌaⁿ waa cwii nnom na laꞌxmaⁿ, ndoꞌ ntꞌomcheⁿ cwiicheⁿ ljo laꞌxmaⁿ. \p \v 8 Nda̱a̱ joo naⁿnom na tyooꞌunco ndoꞌ mati joo yolcu na jnda̱ ljondye, matsjo̱o̱ na yati caljooꞌndyena na ñenquieena chaꞌna mꞌaaⁿ ja luaañe. \v 9 Sa̱a̱ xeⁿ tileicwiquii nꞌomna na mꞌaⁿ ñenquieena, ñecuaa, cꞌuncona, ee yati na mꞌaaⁿ tsꞌaⁿ na we caⁿ, nchiiti na cweꞌ matseiqueeⁿ tsꞌoom na ñeꞌcꞌoom ñꞌeⁿ tsꞌaⁿ. \p \v 10 Sa̱a̱ nda̱a̱ ꞌo na jnda̱ tmaꞌcoꞌyoꞌ, luaa waa ñꞌoom na matsa̱ꞌntjomnaꞌ, nchii cweꞌ ñꞌoom ꞌndyo̱ ja, ñꞌoom ꞌndyoo nquii Ta Jesús joꞌ: juu scuuꞌ tsꞌaⁿ ticato̱ⁿꞌñê ñequio saaⁿꞌaⁿ. \v 11 Sa̱a̱ xeⁿ maꞌñeeⁿ saaⁿꞌaⁿ, ticwanaaⁿ na ncoconnaaⁿꞌaⁿ, matsonaꞌ na caljoyaandyenndaꞌna. Ndoꞌ mati juu saaⁿꞌaⁿ, tintseityuiiꞌ ljeii ꞌnaaⁿna. \p \v 12 Nda̱a̱ ntꞌomndyoꞌ ꞌo na jnda̱ tꞌuncoꞌyoꞌ, luaa matsjo̱o̱ nnco̱, nchii matsa̱ꞌntjom Ta Jesús na caluii na ljoꞌ, xeⁿ na mꞌaaⁿ tsꞌaⁿ na matseiyuꞌ sa̱a̱ scoomꞌm tyootseiyuꞌ ndoꞌ tsaⁿꞌñeeⁿ cwiljoya tsꞌom na mꞌaaⁿ ñꞌeⁿñê, tinto̱ⁿꞌñê ñequio scoomꞌm. \v 13 Ndoꞌ cwii yuscu na matseiyuꞌ, xeⁿ saaⁿꞌaⁿ tyootseiyuꞌ, sa̱a̱ cwiljoya tsꞌom na cwiljooꞌñe ñꞌeⁿñê, tintseityueeⁿeⁿ ljeii na tocoom ñꞌeⁿñe. \v 14 Ee maqueⁿndyo̱o̱ Tyꞌo̱o̱tsꞌom saaꞌ yuscu na tyootseiyuꞌ ncꞌe na cwiluiiñê saaꞌ yuscu na matseiyuꞌ. Ndoꞌ mati maqueⁿño̱o̱ⁿ scuuꞌ tsꞌaⁿ na tyootseiyuꞌ ncꞌe saaⁿꞌaⁿ tseixmaⁿ tsꞌaⁿ na matseiyuꞌ. Ee xeⁿ nchii na luaaꞌ waa, quia joꞌ nda joona nlaꞌxmaⁿ chaꞌna nda nnꞌaⁿ na tyoolaꞌyuꞌ, sa̱a̱ na mayuuꞌ maqueⁿnaꞌ nda joona cantyja ꞌnaaⁿꞌ tmaaⁿꞌ cwentaaꞌ Tyꞌo̱o̱tsꞌom. \v 15 Sa̱a̱ xeⁿ juu tsꞌaⁿ na tyootseiyuꞌ ñeꞌcatseityueeⁿꞌeⁿ ljeii na tocoom ñꞌeⁿ saaⁿꞌaⁿ oo scoomꞌm, quia joꞌ ñecuaato na caꞌñeeⁿ. Quia na luaaꞌ waa maxjeⁿ tilꞌaaya na jndeiꞌnaꞌ na caljooꞌñe tsꞌaⁿ. Ee Tyꞌo̱o̱tsꞌom lꞌue tsꞌoom na ticacho̱o̱ya tiaꞌ ñequio nnꞌaⁿ wꞌaaya. \v 16 Ee ¿chiuu ntyjiꞌyuꞌ ꞌu tsaⁿscu na matseiꞌyuꞌ na jnda̱ tmaꞌcoꞌ na xocatseiꞌyuꞌ saꞌ ñꞌeⁿ Tyꞌo̱o̱tsꞌom cantyja ꞌnaⁿꞌ? Ndoꞌ mati ꞌu tsaⁿsꞌa na matseiꞌyuꞌ na jnda̱ tmaꞌcoꞌ, ¿chiuu ntyjiꞌyuꞌ na xocatseiyuꞌ scuꞌ cantyja ꞌnaⁿꞌ? \s1 Tilajnda̱a̱ya na nlachuiiꞌa na tyolaxmaaⁿya \p \v 17 Ticwii cwiindyoꞌ ꞌo, caljoya tsꞌom chiuu waa na jnda̱ tquiaa Tyꞌo̱o̱tsꞌom na matseixmaⁿ quia na tꞌmaaⁿ juu. Luaaꞌ waa ñꞌoom na mañequiaaya nda̱a̱ nnꞌaⁿ chaꞌtso ntmaaⁿꞌ nnꞌaⁿ na macwjeeⁿꞌeⁿ cwentaaⁿꞌaⁿ. \v 18 Quia na tꞌmaaⁿ ꞌu, ¿aa jnda̱ tuii ꞌnaaⁿ seiꞌ chaꞌxjeⁿ cwilꞌa nnꞌaⁿ judíos yonom ndana? Tintseichuiꞌ na luaaꞌ waa. Ndoꞌ xeⁿ aa tyooluii ꞌnaaⁿ seiꞌ quia na tꞌmaaⁿ ꞌu, tacaⁿnaꞌ na caluii na ljoꞌ. \v 19 Ee ticateijndeiinaꞌ tsꞌaⁿ xeⁿ na tuii ꞌnaaⁿꞌñeeⁿ tjaaⁿꞌaⁿ meiiⁿ xeⁿ ticaluiinaꞌ. Ñꞌoom na jndati na catseicanda̱ tsꞌaⁿ ñꞌoom na matsa̱ꞌntjom Tyꞌo̱o̱tsꞌom. \v 20 Joꞌ chii meiⁿquia cwii nnom na matseixmaⁿ tsꞌaⁿ quia na tꞌmaⁿ Tyꞌo̱o̱tsꞌom jom, joꞌ joꞌ caljoya tsꞌoom. \v 21 ¿Aa cwiluiindyuꞌ tsꞌaⁿ na mandiꞌntjomtyeⁿ quia na tꞌmaaⁿ ꞌu? Tincꞌoomꞌ tsꞌomꞌ na ljoꞌ, sa̱a̱ xeⁿ nncjuꞌnaaⁿñenaꞌ na nndyaandyuꞌ, cwa catsaꞌ na ljoꞌ. \v 22 Ee tsꞌaⁿ na mꞌaaⁿ na mandiꞌntjomtyeⁿ quia na tꞌmaⁿ Tyꞌo̱o̱tsꞌom jom na catseiyoomꞌm ñꞌeⁿ Ta Jesús, jeꞌ cwiluiiñe tsꞌaⁿ na jnda̱ seicandyaaꞌñê. Ndoꞌ maljoyu cantyja ꞌnaaⁿꞌ tsꞌaⁿ na mꞌaaⁿ xjeⁿ ꞌnaaⁿꞌ quia na tꞌmaⁿ Cristo jom, jeꞌ cwiluiiñê tsꞌaⁿ na mandiꞌntjomtyeⁿ nnoom. \v 23 Juu ñequio na seijnda Tyꞌo̱o̱tsꞌom ꞌo, jeeⁿ ndyaꞌ jnda joꞌ. Joꞌ chii tiñequiandyoꞌ na laxmaⁿꞌyoꞌ nnꞌaⁿ na cwindyeꞌntjomtyeⁿ nda̱a̱ nnꞌaⁿ. \v 24 Quia joꞌ ꞌo nnꞌaⁿya, cwii cwiindyoꞌ caljoya tsꞌom chiuu waa na tyotseixmaⁿ xjeⁿ na tꞌmaⁿ Tyꞌo̱o̱tsꞌom juu. \s1 Nnꞌaⁿ na tyooncꞌunco ndoꞌ yolcu na jnda̱ ljondye \p \v 25 Ñꞌoom na cwitaꞌxꞌeeꞌyoꞌ no̱o̱ⁿ cantyja ꞌnaaⁿ yolcu na tyooꞌunco, tjaaꞌnaⁿ ñꞌoom na matsa̱ꞌntjom Ta Jesús ja cantyja ꞌnaaⁿꞌ ñꞌoomwaaꞌ. Sa̱a̱ ncꞌe na matseixmaⁿya tsꞌaⁿ na wiꞌ tsꞌoom, ntyjii na nda̱a̱ nlaꞌñꞌoomꞌndyoꞌ ñꞌoom na matsjo̱o̱ cantyja ꞌnaaⁿꞌ ñꞌoomwaaꞌ. \v 26 Cweꞌ ncꞌe jndye nnom quichꞌeenaꞌ tiempomeiiⁿ, joꞌ chii macwjiiꞌa cwenta na yaticheⁿ caljooꞌñe tsꞌaⁿ chaꞌxjeⁿ na jnda̱ teijnoomꞌm. \v 27 Xeⁿ mꞌaaⁿ scuꞌ, tintseityuiiꞌ ljeii na tmaꞌcoꞌ jom. Sa̱a̱ xeⁿ tjaaꞌnaⁿ scuꞌ, ticalꞌueꞌ tsꞌaⁿ na nluiiñe scuꞌ. \v 28 Sa̱a̱ xeⁿ aa mmaꞌcoꞌ, tjaaꞌnaⁿ jnaⁿꞌ naljoꞌ. Ndoꞌ mati cwii yuscundyua, tjaa jnaaⁿꞌ xeⁿ ncoco. Ee jndye nnom nawiꞌ quichꞌeenaꞌ na nntjoom nnꞌaⁿ na nncꞌunco ndoꞌ ñeꞌcateijndeiya ꞌo na tincwinomꞌyoꞌ joonaꞌ. \p \v 29 ꞌO nnꞌaⁿya na cwilaꞌyuꞌyoꞌ, luaa waa na ñeꞌcatsjo̱o̱ya: Jnda̱ teitsio̱o̱ꞌ xuee na nncwjeeꞌnndaꞌ Cristo. Ncꞌe na ljoꞌ joo nnꞌaⁿ na jnda̱ tꞌunco, cꞌomna chaꞌcwijom tjaaꞌnaⁿ lcuuna, tjaaꞌnaⁿ sꞌaana. \v 30 Joo nnꞌaⁿ na mꞌaⁿ na chjooꞌ nꞌom, cꞌomna chaꞌxjeⁿ quia waa xuee. Ndoꞌ joo nnꞌaⁿ na mꞌaⁿ ncuee, cꞌomna chaꞌcwijom mꞌaⁿna na chjooꞌ nꞌomna. Ndoꞌ nnꞌaⁿ na cwilajnda ꞌnaⁿ cꞌomna chaꞌcwijom nchii ꞌnaaⁿna joꞌ. \v 31 Ndoꞌ joo nnꞌaⁿ na cwiwilꞌueeꞌndye ꞌnaⁿ na cwilaꞌxmaⁿ cantyja ꞌnaaⁿꞌ tsjoomnancuewaañe, matsonaꞌ na cꞌomna chaꞌcwijom na ticajnda nquiuna ljoꞌ laꞌxmaⁿnaꞌ, ee juu na matseixmaⁿ tsjoomnancuewaañe mawjaantycwiinaꞌ. \p \v 32 Tilꞌue tsꞌo̱o̱ⁿ na jndye ñomtiuu ncꞌomꞌyoꞌ, ee tsꞌaⁿ na tjaaꞌnaⁿ scuuꞌ, mꞌaaⁿꞌ tsꞌoom chiuu nncꞌoom jo nnom Ta Jesús, na nncjaaweeꞌ tsꞌoom ñꞌeⁿñe, \v 33 sa̱a̱ tsꞌaⁿ na mꞌaaⁿ scuuꞌ, mꞌaaⁿꞌ tsꞌoom cantyja ꞌnaaⁿ ꞌnaⁿ na macaⁿnaꞌ cha neiiⁿꞌ scoomꞌm ñꞌeⁿñê. \v 34 Ndoꞌ na luaaꞌ waa, tiñecwii mꞌaaⁿꞌ tsꞌoom. Ñecwii xjeⁿ matꞌuiinaꞌ cantyja ꞌnaaⁿꞌ yuscu na tjaaꞌnaⁿ saaꞌ ñequio yuscu ndyua na tyoococo. Joona mꞌaaⁿꞌ nꞌomna cantyja ꞌnaaⁿꞌ tsꞌiaaⁿ ꞌnaaⁿꞌ Ta Jesús, na nñequiandyeñꞌeⁿna na laꞌtꞌmaaⁿꞌndyena jom cantyja ꞌnaaⁿ seiina ñequio espíritu ꞌnaaⁿna. Sa̱a̱ yuscu na jnda̱ mamꞌaaⁿ saaꞌ, mꞌaaⁿꞌ tsꞌoom cantyja ꞌnaaⁿꞌ ꞌnaⁿ na macaⁿnaꞌ ndoꞌ ñequio chiuu na nncꞌoom cha nncjaaweeꞌ ntyjii saaⁿꞌaⁿ ñꞌeⁿñê. \p \v 35 Nchii matsjo̱o̱ ñꞌoommeiⁿꞌ nda̱a̱ꞌyoꞌ ee ticalꞌue tsꞌo̱o̱ⁿ na nncꞌuncoꞌyoꞌ sa̱a̱ cha na nnteijndeiinaꞌ ꞌo ndoꞌ cha na xcweeꞌ nꞌomꞌyoꞌ na nndyeꞌntjomꞌyoꞌ nnom Ta Jesús. \p \v 36 Ñꞌoom na jnduꞌyoꞌ na mꞌaaⁿ cwiindyoꞌ ꞌo na mꞌaaⁿ nomjnda na jnda̱ jaawinomꞌnaꞌ na ndyuañe ndoꞌ ꞌu na tsotyeeⁿ jnda̱ mamatseitiuuꞌ na ya xeⁿ nncocotoom, maxjeⁿ ya na nluii na ljoꞌ. Ee nchii jnaⁿꞌ na nntsaꞌ na ljoꞌ. \v 37 Sa̱a̱ xeⁿ mꞌaaⁿ cwii tsꞌaⁿ na jnda̱ seijndaaꞌñe naquiiꞌ tsꞌom na xonquiaa na nncoco nomjnda, ee na mantyꞌiaaꞌ na ticaⁿnaꞌ, ya catsꞌaa na ljoꞌ. \v 38 Quia joꞌ ya machꞌee tsꞌaⁿ na mawꞌo̱ ñomcaaꞌ jnda, sa̱a̱ yati machꞌee juu tsꞌaⁿ na matseiljo nomjnda. \p \v 39 Yuscu na mꞌaaⁿ saaꞌ, matꞌuiityeⁿnaꞌ juu ñꞌeⁿñê yocheⁿ na wandoꞌ tsaⁿꞌñeeⁿ. Sa̱a̱ xeⁿ nncueꞌ tsaⁿꞌñeeⁿ, wanaaⁿ na ncoconnaaⁿꞌaⁿ ñꞌeⁿ meiⁿquia tsꞌaⁿ na lꞌue tsꞌoom, macanda̱ ñequiiꞌcheⁿ ñꞌeⁿ tsꞌaⁿ na matseiyuꞌ. \v 40 Sa̱a̱ matseitiuu yati machꞌeeⁿ xeⁿ na nljooꞌñê na ñenqueⁿ. Luaaꞌ mꞌaaⁿꞌ tsꞌo̱o̱ⁿ cantyja ꞌnaaⁿꞌ ñꞌoomwaaꞌ ndoꞌ mantyjii na matseixmaⁿya Espíritu na cwiluiiñe Tyꞌo̱o̱tsꞌom. \c 8 \s1 Nantquie na cwilaꞌtꞌmaaⁿꞌndye nnꞌaⁿ ꞌnaⁿ na cweꞌ nnꞌaⁿ nlꞌa \p \v 1 Jeꞌ nncꞌo̱ya ñꞌoom na cwitaꞌxeꞌyoꞌ cantyja ꞌnaaⁿ seii quiooꞌ na cwilaꞌcwjee nnꞌaⁿ na cwilaꞌtꞌmaaⁿꞌndyena ꞌnaⁿ na cweꞌ nnꞌaⁿ lꞌa. Ñꞌoom na mayuuꞌ na chaꞌtsondyo̱ cwiluiindyo̱ nnꞌaⁿ na jndo̱ꞌ nꞌo̱o̱ⁿya cantyja ꞌnaaⁿꞌ ñꞌoomwaaꞌ, ndoꞌ juu joꞌ wjanꞌoomnaꞌ jaa na cꞌo̱o̱ⁿya na sꞌandyo̱, lcundyo̱. Sa̱a̱ juu na mꞌaaⁿya na jnda nquiuuya nnꞌaⁿ, mateijndeiinaꞌ na tsaanajnda̱a̱ya na cwilaꞌyuuꞌa. \v 2 Tsꞌaⁿ na matseitiuu na jndye waa na jndo̱ꞌ tsꞌom, tyootseiꞌno̱ⁿꞌ chaꞌxjeⁿ na macaⁿnaꞌ na caljeii. \v 3 Sa̱a̱ nquii tsꞌaⁿ na jnda ntyjii ñequio Tyꞌo̱o̱tsꞌom, mawajnaⁿꞌaⁿ tsaⁿꞌñeeⁿ. \p \v 4 Cantyja ꞌnaaⁿꞌ aa wanaaⁿ na nntquieꞌyoꞌ seii quiooꞌ na cwiwilꞌueeꞌndye nnꞌaⁿ na cwilaꞌtꞌmaaⁿꞌndye ꞌnaⁿ na cweꞌ nnꞌaⁿ lꞌa, cwilaꞌno̱o̱ⁿꞌa na meiⁿcwii tjaa ljoꞌ laꞌxmaⁿ joonaꞌ ee maxjeⁿ macanda̱ nqueⁿ mꞌaaⁿ. \v 5 Ee cañoomꞌluee ñequio tsjoomnancue jndye nnom na maniom na cwilaꞌtꞌmaaⁿꞌndye nnꞌaⁿ na cwiluena na tꞌmaⁿ ñꞌoom laꞌxmaⁿ, sa̱a̱ joonaꞌ nchii nquii Tyꞌo̱o̱tsꞌom cwiluiindyenaꞌ. Ndoꞌ na mayuuꞌ na jndye ꞌnaⁿ maniom na cwilue nnꞌaⁿ “Ta” nda̱a̱naꞌ, ndoꞌ cwitueeꞌndyecjena cantyja ꞌnaaⁿ joonaꞌ. \v 6 Sa̱a̱ cantyja ꞌnaaⁿ jaa nmeiiⁿ ñecwii Tyꞌo̱o̱tsꞌom mꞌaaⁿ, ndoꞌ jom cwiluiiñê Tsotya̱a̱ya. Cantyja ꞌnaaⁿꞌ jom chaꞌtso na maniom, jom tqueeⁿ joꞌ, ndoꞌ ncꞌe jom, joꞌ na mꞌaaⁿya. Ndoꞌ mati ñecwii mꞌaaⁿ na cwiluiiñe na matsa̱ꞌntjom jaa, nquii Jesucristo. Chaꞌtsoti na maniom, cwimꞌaⁿnaꞌ ncꞌe nqueⁿ, mandii ñꞌa̱a̱ⁿ jaa. \p \v 7 Sa̱a̱ tichaꞌtsondye nnꞌaⁿ cwilaꞌno̱ⁿꞌna na ljoꞌ ee jnda̱ ljeiiꞌnaꞌ na cwilaꞌtꞌmaaⁿꞌndyena cwii na cweꞌ nnꞌaⁿ lꞌa, ndoꞌ quia cwicwaꞌna nantquieꞌñeeⁿ, cwitjeiiꞌna cwenta na cwilaꞌtꞌmaaⁿꞌndyena juunaꞌ. Ndoꞌ ncꞌe na tyoowijndo̱ꞌ nꞌomna cantyja ꞌnaaⁿꞌ ñꞌoommeiⁿꞌ, joꞌ chii juu na mꞌaaⁿꞌ nꞌomna tseixmaⁿnaꞌ cwii na jnda̱ tꞌaaꞌnaꞌ na cwajndii. \v 8 Ee nchii cweꞌ aa macwaꞌ tsꞌaⁿ nantquieꞌñeeⁿ, oo, aa ticwaaⁿꞌaⁿ joonaꞌ, joꞌ na macjaaweeꞌ ntyjii Tyꞌo̱o̱tsꞌom jom. Meiⁿ nchii na jeeⁿ ya nnꞌaⁿndyo̱tya̱a̱ xeⁿ cwicwaaꞌa joonaꞌ, oo nchii nnꞌaⁿ na tiannꞌaⁿndyo̱tya̱a̱ xeⁿ ticwaaꞌa joonaꞌ. \v 9 Sa̱a̱ calꞌandyoꞌ cwenta na juu luaaꞌ na wanaaⁿ na cꞌomꞌyoꞌ, titseixmaⁿnaꞌ cwii na nntsꞌaanaꞌ na nntseitjo̱o̱ñe cwii nnꞌaⁿꞌyoꞌ na cachjoo matseiyuꞌ. \v 10 Ee xeⁿ ꞌu na ntyjiꞌ chiuu wanaaⁿ na nntsaꞌ, mawacatyeⁿꞌ cwii joo yuu na cwilaꞌtꞌmaaⁿꞌndye nnꞌaⁿ cwii na cweꞌ nnꞌaⁿ lꞌa, ndoꞌ cwii tsꞌaⁿ na tityeⁿ na matseiyuꞌ ntyꞌiaaⁿꞌaⁿ ꞌu joꞌ, nnda̱a̱ nntsꞌaanaꞌ na macheꞌ na luaaꞌ, nncꞌomtꞌmaaⁿꞌñe tsꞌoom na mati lcwaaⁿꞌaⁿ ꞌnaⁿ na cwilaꞌtꞌmaaⁿꞌndye nnꞌaⁿ tyꞌo̱o̱ꞌñeeⁿ. \v 11 Ndoꞌ na luaaꞌ, juu na matseiꞌno̱ⁿꞌ na wanaaⁿ na ljoꞌ macheꞌ, nntseiꞌndaaꞌnaꞌ juu nnꞌaⁿꞌ na tityeⁿ matseiyuꞌ, na mati tueꞌ Cristo cwentaaⁿꞌaⁿꞌ. \v 12 Quia laaꞌtiꞌ cwilꞌaꞌyoꞌ ñequio joo nnꞌaⁿꞌyoꞌ na titꞌmaⁿ cwilayuꞌya nꞌom, cwilaꞌtjo̱o̱ndyoꞌ nda̱a̱na na cwilaꞌñꞌeeⁿꞌndyoꞌ nꞌomna. Ndoꞌ mati cwilaxmaⁿꞌyoꞌ jnaⁿ jo nnom Cristo. \v 13 Joꞌ chii xeⁿ cantyja ꞌnaaⁿꞌ na macwaꞌa cwii nnom nantquie na cwiwilꞌueeꞌndye nnꞌaⁿ na cwilaꞌtꞌmaaⁿꞌndye cwii na cweꞌ nnꞌaⁿ lꞌa, xeⁿ jnaaⁿꞌ joꞌ matseitjo̱o̱ñe cwii nnꞌaⁿya na matseiyuꞌ, quia joꞌ tajom cwinlcwaaꞌnndaꞌa juunaꞌ cha tintseilcweꞌtyaꞌna juu nnꞌaⁿya. \c 9 \s1 Tsꞌaⁿ na cwiluiiñe apóstol, waa najndeii na matseixmaaⁿ \p \v 1 Joo na wanaaⁿ na lꞌa apóstoles, mati ja tseixmaⁿ joꞌ ndoꞌ chiuu waa na laxmaⁿna, mati joꞌ matseixmaⁿya. Jnda̱ ntyꞌiano̱o̱ⁿya Jesús na cwiluiiñê na matsa̱ꞌntjoom jaa, ndoꞌ ꞌo cwiluiindyoꞌ cwentaaⁿꞌaⁿ ncꞌe tsꞌiaaⁿ ꞌnaaⁿꞌaⁿ na tyotsꞌaaya quiiꞌntaaⁿꞌyoꞌ. \v 2 Nnda̱a̱ nntsꞌaanaꞌ na ntꞌomcheⁿ nnꞌaⁿ cwitjeiiꞌna cwenta na ticaluiindyo̱ apóstol, sa̱a̱ jo nda̱a̱ ꞌo matsonaꞌ na cwiluiindyo̱ na ljoꞌ ee juu na cwilaꞌyuꞌyoꞌ maꞌmo̱ⁿnaꞌ na ljoꞌ. \p \v 3 Nda̱a̱ joo nnꞌaⁿ na cwilue na nchii cwiluiindyo̱ apóstol, luaa waa ñꞌoom na matseilcwa̱ꞌa nda̱a̱na. \v 4 Waa na matseixmaⁿya na wanaaⁿ na nncoꞌño̱ⁿ na macaⁿnaꞌ na nlcwaaꞌa ndoꞌ na nlcwa̱ya, \v 5 ndoꞌ mati wanaaⁿ na nncjaañꞌeⁿ cwii yuscu na matseiyuꞌ quia jo̱nquiaya ñꞌoom naya chaꞌxjeⁿ cwilꞌa ntꞌomcheⁿ apóstoles, ñequio ntyjee nquii Ta Jesús ndoꞌ mati Pedro. \v 6 Ndoꞌ ¿aa mꞌaaⁿꞌ nꞌomꞌyoꞌ na cweꞌ macanda̱ nquii Bernabé ñꞌeⁿndyo̱ ja na ticatsonaꞌ na nnteixeꞌyoꞌ jâ? \v 7 Ee ¿ꞌñeeⁿ sondaro na cweꞌ nquii matseicatsuu ꞌnaⁿ na macaⁿnaꞌ juu na macaa ndiaꞌ? Ndoꞌ ¿ꞌñeeⁿ tsꞌaⁿ na manomꞌ cwii ntjom lꞌo̱o̱ uva na tiquii ta̱a̱ꞌnaꞌ? Ndoꞌ ¿ꞌñeeⁿ tsꞌaⁿ na mateixꞌe canmaⁿ na ticꞌuu ndaatsuuyoꞌ? \v 8 Meiⁿ ticalaꞌtiuuꞌyoꞌ na cweꞌ tomti ñꞌoom na mꞌaaⁿꞌ nꞌom nnꞌaⁿ na macwjiiꞌa. Ee ljeii na tquiaa Tyꞌo̱o̱tsꞌom nnom Moisés, majoꞌti matsa̱ꞌntjomnaꞌ. \v 9 Ee naquiiꞌ libroꞌñeeⁿ teiljeii: “Tintjaaꞌndyoꞌ bosa ndyuee quiooꞌndyo yocheⁿ na cwilꞌaꞌyoꞌ tsꞌiaaⁿ.” Sa̱a̱ meiiⁿ na ljoꞌ teiljeii, nchii macanda̱ maꞌmo̱ⁿnaꞌ na cweꞌ cantyja ꞌnaaⁿ quiooꞌndyo ñjom tsꞌom Tyꞌo̱o̱tsꞌom. \v 10 Ncꞌe na mꞌaaⁿꞌ tsꞌoom cantyja ꞌnaaⁿya, joꞌ chii teiljeii ñꞌoomwaaꞌ. Naya ꞌnaaⁿya na teiljeiinaꞌ, ee juu tsꞌaⁿ na matseindyaa tyuaa ñequio juu tsꞌaⁿ na macwjaꞌ lqueeⁿ, cwilꞌana tsꞌiaaⁿmeiⁿꞌ na ntyjaaꞌ nꞌomna na nleilꞌueeꞌndyena na cwiweꞌ. \v 11 Joꞌ chii ncꞌe na jnda̱ jno̱o̱ⁿꞌâ tsjaaⁿ cantyja ꞌnaaⁿꞌ Espíritu naquiiꞌ ntaaⁿꞌyoꞌ, ticwinomꞌnaꞌ na nñequiaꞌyoꞌ na cwitaaⁿyâ nda̱a̱yoꞌ chjoowiꞌ ꞌnaⁿꞌyoꞌ chaꞌcwijom cwii na jnda̱ tueꞌ. \v 12 Ntꞌomcheⁿ nnꞌaⁿ na cwitꞌmo̱o̱ⁿ nda̱a̱ꞌyoꞌ cwilꞌana na cateijndeiꞌyoꞌ joona. Ndoꞌ majndeiiticheⁿ jâ wanaaⁿ na cateijndeiꞌyoꞌ. \p Meiiⁿ na wanaaⁿ na ntaaⁿyâ na calꞌaꞌyoꞌ na ljoꞌ, sa̱a̱ meiⁿjom ndiiꞌ tyoolꞌuuyâ. Ee cwilaꞌquii nꞌo̱o̱ⁿyâ naquiiꞌ na cwitjo̱o̱ⁿyâ cha ticatseitsaaⁿꞌñenaꞌ na ya tsandyeꞌyoꞌ ñꞌoomꞌ Tyꞌo̱o̱tsꞌom. \v 13 ꞌO manquiuꞌyoꞌ nquiee ntyee cwentaa nnꞌaⁿ judíos na cwindyeꞌntjom naquiiꞌ watsꞌom tꞌmaⁿ cwitquiina seii quiooꞌ na cwilaꞌcwjeena na cwiñequia nnꞌaⁿ na cwilaꞌtꞌmaaⁿꞌndyena Tyꞌo̱o̱tsꞌom. Wanaaⁿ na cwitquiina seiꞌñeeⁿ ee joꞌ joꞌ waa tio tꞌmaⁿ yuu cwindyeꞌntjomna nnoom. \v 14 Ndoꞌ chaꞌxjeⁿ cwicandaa naⁿꞌñeeⁿ ꞌnaⁿ na cwiwilꞌueeꞌndyena, maluaaꞌ sa̱ꞌntjom Ta Jesús na joo nnꞌaⁿ na cwiñeꞌquia ñꞌoom naya ꞌnaaⁿꞌaⁿ nntoꞌñoomna ljoꞌ na macaⁿnaꞌ joona ncꞌe ñꞌoomꞌm na cwiñeꞌquiana. \v 15 Sa̱a̱ meiⁿjom ndiiꞌ tyoocaⁿꞌa na nñequiaꞌyoꞌ ljoꞌ na macaⁿnaꞌ ja, meiⁿ nchii matseiljeiya ñꞌoomwaañe cha nnteijndeiꞌyoꞌ ja. Ee yati ntyjii meiiⁿ na aa ncꞌio̱ na tintsuu nayawaañe na cantyja ꞌnaaⁿꞌ joꞌ matseisꞌandyo̱. \p \v 16 Sa̱a̱ tyoocwjiꞌsꞌandyo̱ na mañequiaya ñꞌoom naya ꞌnaaⁿꞌ Tyꞌo̱o̱tsꞌom nda̱a̱ꞌyoꞌ ee tsꞌiaaⁿꞌñeeⁿ matseixmaⁿya. Ndoꞌ jeeⁿ ntyꞌiaaꞌndyo̱ xeeⁿ ticatseicanda̱ya juunaꞌ. \v 17 Joꞌ chii xeⁿ mañequiaya ñꞌoom ncꞌe na lꞌue tsꞌo̱o̱ⁿ nnco̱, matsonaꞌ na nncwantjo̱ⁿ, sa̱a̱ xeⁿ matsꞌaa na ljoꞌ ncꞌe na matyꞌioom tsꞌiaaⁿꞌñeeⁿ ja, quia joꞌ cweꞌ matseicanda̱a̱ꞌndyo̱ tsꞌiaaⁿ na tyꞌioom ja. \v 18 Quia joꞌ juu na mawantyjo̱ⁿ, na mꞌaaⁿya na neiⁿya na mañequia ñꞌoom na macwjiꞌnꞌmaaⁿñe Tyꞌo̱o̱tsꞌom nnꞌaⁿ na meiⁿcwii na chojnaⁿꞌyoꞌ no̱o̱ⁿ, na nchii nncwantjo̱ⁿya ꞌnaⁿ na macaⁿnaꞌ ja na mañequiaya ñꞌoom naya ꞌnaaⁿꞌ Tyꞌo̱o̱tsꞌom. \p \v 19 Ja meiiⁿ nchii cwiluiindyo̱ moso na mandiꞌntjomtyeⁿ nnom patrom ꞌnaaⁿꞌ, sa̱a̱ jnda̱ tqueⁿndyo̱ cheⁿnnco̱ na matseixmaⁿya na ljoꞌ nda̱a̱ chaꞌtso nnꞌaⁿ. Matsꞌaa na ljoꞌ cha majndyeti nnꞌaⁿ nncwantjo̱ⁿ cwentaaꞌ Cristo. \v 20 Quia na mꞌaaⁿya quiiꞌntaaⁿ nnꞌaⁿ judíos, matsꞌaa chaꞌna cwii joona na mꞌaⁿna nacje ꞌnaaⁿꞌ ljeii na tquiaa Moisés cha nncwantjo̱ⁿya joona cwentaaꞌ Cristo, meiiⁿ ticꞌo̱o̱ⁿya nacje ꞌnaaⁿꞌnaꞌ. \v 21 Ndoꞌ jo nda̱a̱ nnꞌaⁿ na ticꞌomna nacje ꞌnaaⁿꞌ ljeii na tqueⁿ Moisés, matsꞌaa chaꞌna cwii nquieena cha nncwantjo̱ⁿya joona, meiiⁿ na mayuuꞌ mꞌaaⁿya nacje ꞌnaaⁿꞌ ljeii ꞌnaaⁿꞌ nquii Tyꞌo̱o̱tsꞌom ncꞌe na mꞌaaⁿya nacje ꞌnaaⁿꞌ Cristo. \v 22 Quia na mꞌaaⁿya ñꞌeⁿ nnꞌaⁿ na cachjoo na cwilaꞌyuꞌya nꞌom, mati matsꞌaa na cachjoo matseiyuꞌya tsꞌo̱o̱ⁿ cha mati nncwantjo̱ⁿya joona. Nda̱a̱ chaꞌtso nnꞌaⁿ matsꞌaa na matseixmaⁿya chaꞌxjeⁿ joona cha ntꞌomndye joona nluiꞌnꞌmaaⁿndyena. \v 23 Matsꞌaa chaꞌtso nmeiⁿꞌ ncꞌe ñꞌoom naya na cantyja ꞌnaaⁿꞌ joꞌ cwiluiꞌnꞌmaaⁿndye nnꞌaⁿ cha mati nntseijomndyo̱ ñequio naya na cwitoꞌñoom nnꞌaⁿ cantyja ꞌnaaⁿꞌnaꞌ. \p \v 24 ꞌO manquiuꞌjndaaꞌndyoꞌ quia cwitjomndye nnꞌaⁿ na nleinom, chaꞌtsondyena cwileinomna, sa̱a̱ macanda̱ juu tsꞌaⁿ na nncueeꞌjndyee nlaꞌtꞌmaaⁿꞌndye nnꞌaⁿ juu. Quia joꞌ calaꞌjnda̱ꞌyoꞌ chaꞌxjeⁿ matseijndeii tsaⁿꞌñeeⁿ. Cjooꞌyaya nꞌomꞌyoꞌ na cwindyeꞌntjomꞌyoꞌ nnom Tyꞌo̱o̱tsꞌom cha mati nntseitꞌmaaⁿꞌñê ꞌo. \v 25 Sa̱a̱ cjaañjoomꞌ nꞌomꞌyoꞌ cantyja ꞌnaaⁿ joo nnꞌaⁿ na cwileinom, jndye nnom na cwilaꞌljondyena, ee cwicantyjaaꞌ nꞌomna na nntaꞌntjomna, meiiⁿ juu ꞌnaⁿ na cwitaꞌntjomna tyuaaꞌ cwiwiꞌndaaꞌnaꞌ. Joꞌ chii mati jaa cjooꞌyaya nꞌo̱o̱ⁿya na cwindya̱ꞌntjo̱o̱ⁿtya̱a̱ⁿya nnom Tyꞌo̱o̱tsꞌom ncꞌe juu na nntoꞌño̱o̱ⁿya na nñequiaaⁿ nda̱a̱ya tijoom cwiꞌndaaꞌnaꞌ. \v 26 Cantyja ꞌnaⁿ ja luaa tyootsꞌaa chaꞌna machꞌee tsꞌaⁿ na cweꞌ maleinomto na tijndaaꞌ yuu wjaayuu. Cantyja na mandiꞌntjo̱ⁿya nnoom, meiⁿ tyootsꞌaa chaꞌ cwilꞌa nnꞌaⁿ na cweꞌ cwitueeꞌto nndaꞌ naquiiꞌ jndye. \v 27 Nchii nmeiiⁿꞌ matsꞌaa. Ja ñequio na jndeiꞌnaꞌ majuꞌcja̱ seiiꞌa na catseicanda̱naꞌ na matsa̱ꞌntjo̱ⁿya juunaꞌ, cha cwii na jnda̱ tꞌmo̱o̱ⁿya nda̱a̱ ntꞌomcheⁿ ticwjiꞌndyo̱naꞌ ja na ticwilꞌuendyo̱ naquiiꞌ tsꞌiaaⁿ ꞌnaaⁿꞌ Cristo. \c 10 \s1 Ticalaꞌtꞌmaaⁿꞌndyo̱ meiⁿquia na cweꞌ nnꞌaⁿ lꞌa \p \v 1 ꞌO nnꞌaⁿya na cwilaꞌyuꞌyoꞌ, lꞌue tsꞌo̱o̱ⁿ na calaꞌno̱ⁿꞌyoꞌ quia jluiꞌ welooya nnꞌaⁿ judíos Egipto, chaꞌtsondyena tyotseintyjo̱ Tyꞌo̱o̱tsꞌom ncwaaⁿꞌ nchquiu nacjoona ndoꞌ chaꞌtsondyena teinomna Ndaaluee Wee. \v 2 Ndoꞌ na luaaꞌ, chaꞌtsondyena teitsꞌoomndyena na seitjoomꞌnaꞌ joona ñꞌeⁿ Moisés quia na tyotseintyjo̱naꞌ nchquiuꞌñeeⁿ cjoona ndoꞌ na teinomna ndaalueeꞌñeeⁿ. \v 3 Ndoꞌ mati chaꞌtsondyena tyocwaꞌna maná na tquiaa Tyꞌo̱o̱tsꞌom na jnaⁿnaꞌ cañoomꞌluee, \v 4 ndoꞌ chaꞌtsondyena tyowena ndaatioo na tyocaluiꞌnaꞌ quiiꞌ tsjo̱ꞌ na ñꞌeⁿ ñꞌeⁿnaꞌ ñꞌeⁿndyena. Nquii Cristo cwiluiiñe tsjo̱ꞌñeeⁿ. \v 5 Sa̱a̱ meiiⁿ na luaaꞌ tyomꞌaⁿna, maxjeⁿ majndyendyetina ticjaaweeꞌ ntyjii Tyꞌo̱o̱tsꞌom ñꞌeⁿndyena ee tîcalꞌana yuu na lꞌue tsꞌoom. Macweꞌ joꞌ jndyendyena tja̱na ndyuaa yuu tja nnꞌaⁿ cꞌoom. \p \v 6 Chaꞌtso nmeiⁿꞌ na tyotjoomna laxmaⁿnaꞌ cwii na maꞌmo̱ⁿnaꞌ nda̱a̱ya na tilaꞌqueeⁿ nꞌo̱o̱ⁿya cwii cwii nnom natia chaꞌxjeⁿ tyolaꞌqueeⁿ nꞌomna. \v 7 Joꞌ chii tilaꞌtꞌmaaⁿꞌndyoꞌ cwii na cweꞌ nnꞌaⁿ lꞌa chaꞌxjeⁿ ñelꞌa ntꞌomndye joona ee tso ñꞌoom na teiljeii: “Tyꞌewindyuaandye nnꞌaⁿ na nlcwaꞌ ndoꞌ na nncwe, jnda̱ joꞌ teicantyjana na lꞌana chaꞌxjeⁿ nnꞌaⁿ na ticꞌom nacje ꞌnaaⁿꞌ Tyꞌo̱o̱tsꞌom.” \v 8 Meiⁿ tancꞌo̱o̱ⁿya na cweꞌ luaaꞌndyo ñꞌeⁿ ntꞌomcheⁿ nnꞌaⁿ chaꞌxjeⁿ na tyolꞌa joona ee jnaaⁿꞌ joꞌ na sꞌaa Tyꞌo̱o̱tsꞌom na ñecwii xuee tja̱ ntquiuu nchooꞌ ndyee meiⁿndyena. \v 9 Meiⁿ tacalꞌaaya xjeⁿ Cristo chaꞌxjeⁿ ñelꞌa ntꞌomndye joona, ee joꞌ na tquii canduu joona ndoꞌ tja̱na. \v 10 Meiⁿ tilancjooꞌndyoꞌ nnom Tyꞌo̱o̱tsꞌom chaꞌxjeⁿ ñelꞌa ntꞌomndye joona, ndoꞌ jnaaⁿꞌ joꞌ na jñoom ángel na jndyotseicwjee joona. \p \v 11 Chaꞌtso nmeiⁿꞌ na tyotjoom weloo welooya, laxmaⁿnaꞌ cwii na maꞌmo̱ⁿndyeyunaꞌ nda̱a̱ya, ndoꞌ teiljeii joonaꞌ quiiꞌ ñꞌoomꞌ Tyꞌo̱o̱tsꞌom cwii na matseijndo̱ꞌnaꞌ nꞌo̱o̱ⁿya chiuu macaⁿnaꞌ na cꞌo̱o̱ⁿya ncueemeiiⁿ na macanda̱. \v 12 Joꞌ chii tsꞌaⁿ na matseitiuu na meintyjeeꞌtyeⁿ cantyja ꞌnaaⁿꞌ Tyꞌo̱o̱tsꞌom, catsꞌaañe cwenta na ticjuꞌcjenaꞌ juu. \v 13 Ee joo na cwiwinomꞌyoꞌ na maqueⁿnaꞌ xjeⁿ ꞌo cha calaꞌtjo̱o̱ndyoꞌ nnom Tyꞌo̱o̱tsꞌom, ticachuiiꞌnaꞌ ñequio na cwitjoom ntꞌomcheⁿ nnꞌaⁿ. Sa̱a̱ jom cwiluiiñê na mayoomꞌm, meiⁿ tijoom quiaaⁿ na juu na maqueⁿnaꞌ xjeⁿ ꞌo nncwinomꞌnaꞌ juunaꞌ na xocanda̱a̱ nnaⁿndyoꞌ ndoꞌ mati nñequiaaⁿ na ya nluiiꞌndyoꞌ naquiiꞌ juunaꞌ. \v 14 Joꞌ chii ꞌo nnꞌaⁿya na jeeⁿ wiꞌ tsꞌo̱o̱ⁿya, cantyja ꞌnaaⁿꞌ na nlaꞌtꞌmaaⁿꞌndyoꞌ ꞌnaⁿ na cweꞌ nnꞌaⁿ cwilꞌa, cꞌomꞌyoꞌ chaꞌna tsꞌaⁿ na jndeii maleinom na nquiaⁿꞌaⁿ na nntꞌuii nawiꞌ jom. \v 15 Matsjo̱o̱ na ljoꞌ nda̱a̱ꞌyoꞌ ee ntyjiiya na ꞌo cwilaꞌno̱ⁿꞌyoꞌ. Joꞌ chii queⁿyaꞌyoꞌ cwenta ñꞌoom na matsjo̱o̱. \v 16 Ee cwiñequiaaya na quianlꞌuaaꞌ Tyꞌo̱o̱tsꞌom xjeⁿ na cwitoꞌño̱o̱ⁿya waso, juu joꞌ maꞌmo̱ⁿnaꞌ na cwilajomndyo̱ cantyja ꞌnaaⁿꞌ nioomꞌ Cristo. Ndoꞌ quia cwityja̱a̱ya tyooꞌ maꞌmo̱ⁿnaꞌ na cwilajomndyo̱ cantyja ꞌnaaⁿꞌ seiiⁿꞌeⁿ. \v 17 Ee meiiⁿ na jndyendyo̱ sa̱a̱ ñeꞌcwii tyooꞌ cwicwaaꞌa ndoꞌ ncꞌe na ljoꞌ ñeꞌcwii seiꞌ cwiluiindyo̱. \p \v 18 Calaꞌno̱ⁿꞌyoꞌ cantyja ꞌnaaⁿꞌ tmaaⁿꞌ nnꞌaⁿ Israel. Nnꞌaⁿ na cwitquiina seii quiooꞌ na cwitioona nacjooꞌ tio watsꞌom tꞌmaⁿ, xjeⁿꞌñeeⁿ cwilajomndyena cantyja ꞌnaaⁿꞌ quiooꞌ na cwilaꞌcwjeena. \v 19 Ndoꞌ na matsjo̱o̱ na luaaꞌ, tilaꞌtiuuꞌyoꞌ na ñeꞌcatsjo̱o̱ na juu ꞌnaⁿꞌñeeⁿ na cwilaꞌtꞌmaaⁿꞌndye nnꞌaⁿ waa najndeii na matseixmaⁿnaꞌ meiⁿ nchii na ñeꞌcatsjo̱o̱ na juu seiꞌ na cwiñequia naⁿꞌñeeⁿ nnom juunaꞌ jndati matseixmaⁿnaꞌ ñequio meiⁿquia seiꞌ. \v 20 Ñꞌoom na matsjo̱o̱ cantyja ꞌnaaⁿꞌ ñꞌoomwaaꞌ, joo nnꞌaⁿ na ticꞌomna cantyja ꞌnaaⁿꞌ Tyꞌo̱o̱tsꞌom, quia cwilaꞌcjweena quiooꞌ, nchii nnom jom cwiñequiana seiꞌñeeⁿ, nda̱a̱ naⁿjndii cwiñequiana joonaꞌ. \v 21 Ee ticatsonaꞌ na nncweꞌyoꞌ na njom waso na cwiwe nnꞌaⁿ na cwilaꞌjomndye ñequio Cristo, ndoꞌ mati nncweꞌyoꞌ cwii na matseixmaⁿnaꞌ cantyja ꞌnaaⁿ naⁿjndii. Meiⁿ ticatsonaꞌ na nlcwaꞌyoꞌ na cwilaꞌjomndyoꞌ ñequio Cristo, ndoꞌ mati nlcwaꞌyoꞌ cwii na matseixmaⁿnaꞌ cantyja ꞌnaaⁿ naⁿjndii. \p \v 22 ¿Aa ñeꞌcalꞌaaya na jaa jnda̱a̱tya̱a̱ya nchiiti jom ndoꞌ jom jeeⁿ xueeⁿ jaa? \s1 Tsꞌaⁿ na matseiyuꞌ catsꞌaaⁿ chaꞌtso ñequio na wiꞌ tsꞌoom tyjennꞌaⁿñê \p \v 23 Waa ñꞌoom na cwilue nnꞌaⁿ: “Wanaaⁿ na nntsꞌaa tsꞌaⁿ meiⁿquia na ñeꞌcatsꞌaa.” Ñꞌoom na mayuuꞌ joꞌ, sa̱a̱ tichaꞌtso mateijndeiinaꞌ jom. Mayuuꞌ wanaaⁿ na nntsꞌaa tsꞌaⁿ ljoꞌ na lꞌue tsꞌoom, sa̱a̱ tichaꞌtso mateijndeiinaꞌ na nncjaanajneiⁿ jo nnom Tyꞌo̱o̱tsꞌom. \v 24 Ee nchii ñequiiꞌcheⁿ ncꞌoomꞌ tsꞌom tsꞌaⁿ cantyja ꞌnaaⁿꞌ nqueⁿ. Cꞌoomꞌ tsꞌoom cantyja ꞌnaaⁿ ntꞌomcheⁿ ncꞌiaaⁿꞌaⁿ na cwilaꞌyuꞌ, cwaaⁿ cwii na nntsꞌaaⁿ na nnteijndeiinaꞌ joona na nncꞌoonajnda̱na cantyja na cwilaꞌyuꞌna. \p \v 25 Wanaaⁿ na nntquieꞌyoꞌ chaꞌtso nnom seiꞌ na cwileilꞌua. Meiⁿ tintaꞌxeꞌyoꞌ ¿aa cwiwilꞌueeꞌndye nnꞌaⁿ seiꞌñeeⁿ xjeⁿ na cwilaꞌtꞌmaaⁿꞌndyena cwii na cweꞌ nnꞌaⁿ cwilꞌa? Ee na nliuꞌyoꞌ na ljoꞌ nnda̱a̱ nntsꞌaanaꞌ na nntseiꞌndaaꞌnaꞌ nquiuꞌyoꞌ. \v 26 Ee naquiiꞌ Salmos matsonaꞌ: “Tsjoomnancue ñequio ꞌnaⁿ na matseixmaⁿnaꞌ, chaꞌtso joꞌ ꞌnaaⁿꞌ nquii Ta Tyꞌo̱o̱tsꞌom.” \p \v 27 Cwii tsꞌaⁿ na nchii tsꞌaⁿ na matseiyuꞌ, xeⁿ maqueeⁿꞌñê cwii ꞌo waⁿꞌaⁿ na nlcwaꞌ ñꞌeⁿñê, wanaaⁿ na nncjaꞌ xeⁿ aa lꞌue tsꞌomꞌ. Cwaꞌ meiⁿquia na mañequiaa tsaⁿꞌñeeⁿ. Sa̱a̱ cha tintseiꞌndaaꞌnaꞌ ntyjiꞌ tincwaxeꞌ aa tsꞌiaaⁿꞌ seiꞌñeeⁿ na cwilaꞌtꞌmaaⁿꞌndye nnꞌaⁿ cwii na cweꞌ nnꞌaⁿ lꞌa. \v 28 Sa̱a̱ xeⁿ nntso cwii tsꞌaⁿ njomꞌ: “Seiꞌwaañe jnda̱ tacatyeeⁿnaꞌ cwentaaꞌ cwii na cweꞌ nnꞌaⁿ lꞌa”, joꞌ chii ꞌu jeꞌ tinlquiꞌ juunaꞌ. Ee meiiⁿ na xocatseiꞌndaaꞌnaꞌ ꞌu xeⁿ na nlquiꞌ juunaꞌ sa̱a̱ nntseiꞌndaaꞌnaꞌ tsꞌom tsꞌaⁿ na tꞌmo̱ⁿ njomꞌ ee mꞌaaⁿꞌ tsꞌoom na ticatsonaꞌ na nlquiꞌ juunaꞌ. \v 29 Matseina̱ⁿ cantyja ꞌnaaⁿꞌ juu na mꞌaaⁿꞌ tsꞌom tsaⁿꞌñeeⁿ na seicandii ꞌu, nchii cantyja ꞌnaaⁿꞌ na mꞌaaⁿꞌ tsꞌomꞌ nncuꞌ. \p Sa̱a̱ nnda̱a̱ nntsꞌaanaꞌ na nncwaxꞌee cwiindyoꞌ ꞌo: “¿Chiuu na matsonaꞌ na ja catseiljondyo̱yo̱ cweꞌ chiuu na mꞌaaⁿꞌ tsꞌom cwiicheⁿ? \v 30 Ee xeⁿ mañequiaya na quianlꞌuaaꞌ Tyꞌo̱o̱tsꞌom cantyja ꞌnaaⁿꞌ juu na macwaꞌa, quia joꞌ ¿yuu waa na nncjuꞌnaaⁿñenaꞌ na nntso tsꞌaⁿ na tixcwe matsꞌaa?” \v 31 Quia joꞌ na cwicwaꞌyoꞌ ñequio na cwiweꞌyoꞌ, ñequio meiⁿquia na cwilꞌaꞌyoꞌ, na chaꞌtso na chaꞌtso ñequiiꞌcheⁿ catsꞌaanaꞌ na caluiitꞌmaⁿñeti Tyꞌo̱o̱tsꞌom cantyja ꞌnaaⁿꞌ joꞌ. \v 32 Tilꞌaꞌyoꞌ cwii nnom na cantyja ꞌnaaⁿꞌ joꞌ nntseilcweꞌnaꞌ tsꞌaⁿ cantyja ꞌnaaⁿꞌ Ta Jesús, meiiⁿ na tsꞌaⁿ judío, meiiⁿ nnꞌaⁿ na nchii judíos, ndoꞌ meiiⁿ joo nnꞌaⁿ na laxmaⁿ tmaaⁿꞌ cwentaaꞌ Tyꞌo̱o̱tsꞌom. \v 33 Malaaꞌtiꞌ waa na quitsꞌaaya, ee matseijndo̱ na chaꞌtso cantyja ꞌnaⁿya nncjaaweeꞌ nꞌom nnꞌaⁿ. Nchii malꞌueendyo̱ na joo na matsꞌaa na cweꞌ ja cateijndeiinaꞌ, sa̱a̱ cateijndeiinaꞌ na majndyeti nnꞌaⁿ nluiꞌnꞌmaaⁿndyena. \c 11 \p \v 1 Joꞌ chii cwꞌaaꞌndyoꞌ ja cantyja na matsꞌaaya ee ja jo̱mꞌaaⁿya chaꞌxjeⁿ na tyochꞌee Cristo. \s1 Luaa cꞌom yolcu quia cwitjomndye nnꞌaⁿ \p \v 2 Matseitꞌmaaⁿꞌndyo̱ ꞌo na ñequiiꞌcheⁿ cwijaañjoomꞌ nꞌomꞌyoꞌ ja ndoꞌ cwilaweꞌyoꞌ ñꞌoom na jnda̱ tqua̱a̱ⁿya nda̱a̱ꞌyoꞌ \v 3 Sa̱a̱ lꞌue tsꞌo̱o̱ⁿ na nlaꞌno̱ⁿꞌyoꞌ na tseixmaⁿ Cristo xqueⁿ cwii cwii tsaⁿsꞌa ndoꞌ juu tsaⁿsꞌa tseixmaaⁿ xqueⁿ scoomꞌm chaꞌxjeⁿ nquii Tyꞌo̱o̱tsꞌom tseixmaaⁿ xqueⁿ Cristo. \v 4 Joꞌ chii xeⁿ matiom tsaⁿsꞌa ꞌnaⁿ xqueⁿ quia matseineiⁿ nnoom oo quia mañequiaa ñꞌoomꞌm, matseijnaaⁿꞌ tsaⁿꞌñeeⁿ Cristo na cwiluiiñe xqueeⁿ. \v 5 Sa̱a̱ xuiiꞌ cantyja ꞌnaaⁿꞌ cwii yuscu, xeⁿ ticata̱ꞌ xqueⁿ quia na matseineiⁿ nnom Tyꞌo̱o̱tsꞌom oo quia na mañequiaa ñꞌoomꞌm matseijnaaⁿꞌaⁿ saaⁿꞌaⁿ. Xeⁿ na ljoꞌ machꞌeeⁿ matseijomnaꞌ cantyja ꞌnaaⁿꞌaⁿ chaꞌcwijom na jnda̱ teinquiꞌ caseii xqueeⁿ. \v 6 Ndoꞌ xeⁿ ticalꞌue tsꞌom yuscu na ñjom ꞌnaⁿ xqueeⁿ, quia joꞌ cateinquiꞌ xqueeⁿ. Sa̱a̱ ncꞌe na jeeⁿ tꞌmaⁿ matseijnaaⁿꞌnaꞌ jom na nno̱ⁿ soxqueeⁿ oo na nnteinquiꞌ caseii, quia joꞌ cañjom ꞌnaⁿ xqueeⁿ. \v 7 Sa̱a̱ tsaⁿsꞌa jeꞌ, ticatyꞌiomnaꞌ na ñjom ꞌnaⁿ xqueeⁿ ee jluiiꞌñe Tyꞌo̱o̱tsꞌom ndoꞌ tqueeⁿ na cantyja ꞌnaaⁿꞌ juu na caluiitꞌmaaⁿꞌñê sa̱a̱ wandyo̱o̱ꞌ cantyja ꞌnaaⁿꞌ tsaⁿscu ee tsaⁿsꞌa matseitꞌmaaⁿꞌñenaꞌ cantyja ꞌnaaⁿꞌaⁿ. \v 8 Ee quia na sꞌaa Tyꞌo̱o̱tsꞌom tsaⁿsꞌa, nchii teilꞌueeꞌñê tsaⁿscu na tuii na ljoꞌ, teilꞌueeꞌñê tsaⁿsꞌa na sꞌaaⁿ tsaⁿscu. \v 9 Meiⁿ nchii na sꞌaaⁿ tsaⁿsꞌa cha cateijndeiinaꞌ tsaⁿscu, sꞌaaⁿ tsaⁿscu cha cateijndeiinaꞌ tsaⁿsꞌa. \v 10 Mancꞌe na luaaꞌ waa ndoꞌ ncꞌe na cwiqueⁿ ángeles cwenta, joꞌ chii matsonaꞌ na cañjom ꞌnaⁿ xqueⁿ yuscu cha mꞌmo̱ⁿnaꞌ na majuꞌñecjeeⁿ nnom saaⁿꞌaⁿ. \v 11 Sa̱a̱ cantyja ꞌnaaⁿ jaa nnꞌaⁿ na cwilaꞌyuꞌ, waa naya ꞌnaaⁿꞌ tsaⁿsꞌa ncꞌe tsaⁿscu, ndoꞌ mati waa naya ꞌnaaⁿꞌ tsaⁿscu ncꞌe tsaⁿsꞌa. \v 12 Ee meiiⁿ na mayuuꞌ najndyee sꞌaa Tyꞌo̱o̱tsꞌom tsaⁿscu ee tsaⁿsꞌa, sa̱a̱ mati na mayuuꞌ na mꞌaaⁿ tsaⁿsꞌa ee tsaⁿscu, ndoꞌ chaꞌtsoñꞌeⁿ cwinaⁿ na mꞌaaⁿ Tyꞌo̱o̱tsꞌom. \p \v 13 Cꞌoomꞌya nꞌomꞌyoꞌ, ¿aa ndyaꞌ matyꞌiomyanaꞌ na ticañjom ꞌnaⁿ xqueⁿ yuscu na nntseineiⁿ nnom Tyꞌo̱o̱tsꞌom? \v 14 Mati maꞌmo̱ⁿyanaꞌ nda̱a̱ya na matseijnaaⁿꞌnaꞌ tsaⁿsꞌa quia na teincoo sooxqueeⁿ, \v 15 sa̱a̱ matseitꞌmaaⁿꞌñenaꞌ yuscu quia na cwiwiteincoo soxqueeⁿ, ee joonaꞌ tseixmaⁿnaꞌ cwii na matseicuꞌnaꞌ xqueeⁿ. \v 16 Sa̱a̱ xeⁿ mꞌaaⁿ tsꞌaⁿ na ticjaaweeꞌ tsꞌom ñꞌoomwaaꞌ, macaⁿnaꞌ na catseiꞌno̱o̱ⁿꞌo̱ⁿ na meiⁿ jâ meiⁿ nnꞌaⁿ cwii cwii tmaaⁿꞌ na macwjiꞌ Tyꞌo̱o̱tsꞌom cwentaaⁿꞌaⁿ, tjaaꞌnaⁿ cwicheⁿ nnom na cwilꞌaaya. \s1 Tixcwe cwilꞌana quia cwicwaꞌna Cena na tqueⁿ Jesucristo \p \v 17 Ñꞌoom na matseiljeitya̱ nda̱a̱ꞌyoꞌ leicanda̱a̱ nntsjo̱o̱ na ya cwilꞌaꞌyoꞌ ee machꞌeenaꞌ quia cwitjomndyoꞌ juu na cwilꞌaꞌyoꞌ matseilcweꞌnaꞌ ꞌo nchii na mateijndeiinaꞌ ꞌo. \v 18 Ee najndyee jnda̱ mandiiya quia cwitjomndyoꞌ na nlaꞌtꞌmaaⁿꞌndyoꞌ Tyꞌo̱o̱tsꞌom, titjoomꞌ mꞌaⁿꞌyoꞌ, ndoꞌ mꞌaaⁿꞌ tsꞌo̱o̱ⁿ na ljoꞌ. \v 19 Ee maxjeⁿ nleitquiooꞌyuu na titjoomꞌ mꞌaⁿꞌyoꞌ cha mꞌmo̱ⁿnaꞌ ꞌñeeⁿ joo quiiꞌntaaⁿꞌyoꞌ mꞌaⁿna na xcweeꞌ nꞌomna jo nnom Tyꞌo̱o̱tsꞌom. \v 20 Ndoꞌ ncꞌe na titjoomꞌ mꞌaⁿꞌyoꞌ, joꞌ chii juu na cwicwaꞌyoꞌ, tiyuuꞌ na tseixmaⁿnaꞌ nquii Cena na seijndaaꞌñe Ta Jesús. \v 21 Ee quia cwicwaꞌyoꞌ cwii cwiindyoꞌ matseityuaaꞌti na nlcwaꞌ na jndyoñꞌoom, meiⁿ tinquiaaⁿ na nntseijomñe cwiicheⁿ xꞌiaaⁿꞌaⁿ na matseiyuꞌ, ndoꞌ na ljoꞌ ntꞌom joona maꞌndiinaꞌ na ñeꞌjndoꞌ ndoꞌ ntꞌom jnda̱ jndyee. \v 22 ¿Chiuu ꞌo? ¿Aa maxjeⁿ tjaaꞌnaⁿ lꞌaꞌyoꞌ yuu na nleiñꞌoomꞌ na nlcwaꞌyoꞌ ndoꞌ na nncweꞌyoꞌ? ¿Aa maxjeⁿ ticueeꞌ nꞌomꞌyoꞌ ncꞌiaaꞌyoꞌ na mati cwiluiindye tmaaⁿꞌ cwentaaꞌ Tyꞌo̱o̱tsꞌom? Ee na laaꞌtiꞌ na cwilꞌaꞌyoꞌ cwilaꞌjnaⁿꞌyoꞌ joo ncꞌiaaꞌyoꞌ na wantyꞌiaa mꞌaⁿ. ¿Aa cwilaꞌtiuuꞌyoꞌ na jeeⁿ xcwe na cwilꞌaꞌyoꞌ? Leicanda̱a̱ nntsjo̱o̱ na ljoꞌ. \s1 Cantyja na seijndaaꞌñe Jesucristo na cuaa Cena \r (Mt. 26:26-29; Mr. 14:22-25; Lc. 22:14-20) \p \v 23 Ee nnom Ta Jesús toꞌño̱ⁿya ñꞌoom na tꞌmo̱o̱ⁿya nda̱a̱ꞌyoꞌ, na mañejuu teijaaⁿ na seiquioo Judas jom luee nnꞌaⁿ, toꞌñoom tyooꞌ \v 24 ndoꞌ jnda̱ na tquiaaⁿ na quianlꞌuaaꞌ Tyꞌo̱o̱tsꞌom cantyja ꞌnaaⁿꞌnaꞌ, tyjeeⁿ juunaꞌ. Tsoom: “Catoꞌñoomꞌyoꞌ tyooꞌwaa, cwaꞌyoꞌ juunaꞌ. Seiiꞌa cwiluiiñenaꞌ. Mañequiaandyo̱ na nncꞌio̱ cha nncwañoomꞌnaꞌ ꞌo. Ñequiiꞌcheⁿ na luaaꞌ nntsalꞌaꞌyoꞌ cha catꞌmo̱ⁿꞌyoꞌ na cwicañjom nꞌomꞌyoꞌ ja.” \v 25 Ndoꞌ mati jnda̱ na tcwaꞌna, toꞌñoom waso, tsoom: “Juu wasowaañe tseixmaⁿnaꞌ ñꞌoomxco na maqua̱ⁿya ñequio nioomꞌa. Cwii cwii ndiiꞌ na cwiweꞌyoꞌ juunaꞌ, cjaañjoomꞌtyeⁿ nꞌomꞌyoꞌ ja.” \v 26 Joꞌ chii ticwii cwii ndiiꞌ na cwicwaꞌyoꞌ tyooꞌwaa ndoꞌ na cwiweꞌyoꞌ na ñjom wasowaa, cwitsatjeiꞌyuuꞌndyoꞌ nda̱a̱ nnꞌaⁿ cantyja na tueꞌ Ta Jesús, hasta quia na nndyonnaaⁿꞌaⁿ. \s1 Nchii cweꞌ nntseijomñeto tsꞌaⁿ quia cwicwaꞌ nnꞌaⁿ Cena \p \v 27 Joꞌ chii meiⁿquia tsꞌaⁿ na macwaaⁿꞌaⁿ tyooꞌwaa oo maꞌom na ñjom wasowaa na ticꞌoomꞌya tsꞌoom na jnda tseixmaⁿnaꞌ, waa jnaaⁿꞌaⁿ nacjooꞌ seiiꞌ ndoꞌ nioomꞌ Ta Jesús. \v 28 Ncꞌe na ljoꞌ, matsonaꞌ na cwii cwii tsꞌaⁿ cwitjo̱o̱cheⁿ na nlcwaaⁿꞌaⁿ tyooꞌñeeⁿ ndoꞌ na nncꞌom na ñjom wasoꞌñeeⁿ, cꞌoomꞌya tsꞌoom na aa tjaaꞌnaⁿ cwii nnom cantyja ꞌnaaⁿꞌaⁿ na matseicuꞌnaꞌ na nntseijomñê juu joꞌ. \v 29 Ee tsꞌaⁿ na cweꞌ macwaꞌto ndoꞌ cweꞌ maꞌuuto meiⁿ ticwjaaꞌñê cwenta na laꞌxmaⁿnaꞌ seiiꞌ Ta Jesús, juu na macwaaⁿꞌaⁿ ndoꞌ maꞌom, matseijndaaꞌñenaꞌ na waa jnaaⁿꞌaⁿ cantyja ꞌnaaⁿꞌnaꞌ. \v 30 Macweꞌ jnaaⁿꞌ na nmeiiⁿꞌ cwilꞌaꞌyoꞌ, joꞌ chii majndyendyoꞌ ꞌo wiiꞌyoꞌ ndoꞌ tijnda̱ꞌyoꞌ, hasta ntꞌom ncꞌiaaꞌyoꞌ jnda̱ tja̱. \v 31 Sa̱a̱ xeⁿ ñequiiꞌcheⁿ na cwiqua̱a̱ⁿyaaya cwenta aa cwilꞌaaya yuu na matyꞌiomyanaꞌ, quia joꞌ tixocaⁿnaꞌ na nntsꞌaa Ta Jesús xjeⁿ jaa, \v 32 ee quia mañequiaa Ta Jesús jaa, luaaꞌ machꞌeeⁿ cha ntsaalaꞌno̱o̱ⁿꞌa ndoꞌ cha ticaⁿnaꞌ na nntꞌueeⁿ jaa chaꞌxjeⁿ nntꞌueeⁿ nnꞌaⁿ na laꞌxmaⁿ cantyja ꞌnaaⁿꞌ tsjoomnancue. \p \v 33 Joꞌ chii ꞌo nnꞌaⁿya na cwilaꞌyuꞌyoꞌ, quia cwitjomndyoꞌ na nlajomndyoꞌ na nlcwaꞌyoꞌ ndoꞌ nncweꞌyoꞌ na cwicañjom nꞌomꞌyoꞌ na tueꞌ Ta Jesús, cwindoꞌyoꞌ cwii ndoꞌ cwii xꞌiaaꞌyoꞌ. \v 34 Ndoꞌ xeⁿ mꞌaaⁿ cwiindyoꞌ ꞌo na ñeꞌjndoꞌ cwaꞌjñeeⁿ na waa waⁿꞌaⁿ chaꞌ ticaⁿnaꞌ na nntꞌuii Tyꞌo̱o̱tsꞌom jom na matseijomñê quia cwilajomndyoꞌ Cena. Ntꞌomcheⁿ ñꞌoom na cwitaꞌxꞌeeꞌyoꞌ no̱o̱ⁿ, cua̱jndya̱a̱ na mꞌaⁿꞌyoꞌ quia joꞌ nntseijndaaꞌndyo̱ joonaꞌ. \c 12 \s1 Jndye nnom tsꞌiaaⁿ mañequiaa Espíritu Santo \p \v 1 ꞌO nnꞌaⁿya na cwilaꞌyuꞌyoꞌ, lꞌue tsꞌo̱o̱ⁿ na caliuꞌyoꞌ chiuu machꞌee Espíritu Santo na cwicandaaya cwii cwii nnom na lꞌue tsꞌoom cha nnda̱a̱ nndya̱ꞌntjo̱o̱ⁿya nnom Tyꞌo̱o̱tsꞌom. \p \v 2 ꞌO manquiuꞌjndaaꞌndyoꞌ cwitjo̱o̱cheⁿ na cwilaꞌyuꞌyoꞌ, tyojaachuunaꞌ ꞌo chaꞌcwijom na nchjaaⁿꞌyoꞌ na cweꞌ tyolaꞌtꞌmaaⁿꞌndyoꞌtoꞌyoꞌ joo na cweꞌ nnꞌaⁿ ñelꞌa na xonda̱a̱ nlaꞌneiⁿnaꞌ. \v 3 Joꞌ chii matsjo̱o̱ nda̱a̱ꞌyoꞌ, tsꞌaⁿ na matseixmaⁿ Espíritu Santo, xocatso na cjuꞌwiꞌnaꞌ Jesús. Ndoꞌ mati xocatso tsꞌaⁿ na cwiluiiñe Jesús na matsa̱ꞌntjoom juu xeⁿ nchii mꞌaaⁿ tsaⁿꞌñeeⁿ nacje ꞌnaaⁿꞌ Espíritu Santo. \p \v 4 Nquii Espíritu Santo jndye nnom mañequiaaⁿ na cwicandaaya cha cwicanda̱a̱ cwilꞌaaya tsꞌiaaⁿ ꞌnaaⁿꞌ Tyꞌo̱o̱tsꞌom. Sa̱a̱ manquiityeeⁿ mañequiaaⁿ na cwilaxmaaⁿya joo joꞌ. \v 5 Jndye nnom niom na cwindya̱ꞌntjo̱o̱ⁿya nnom Ta Jesús, sa̱a̱ manquiiti Espíritu matseijndaaꞌñê chaꞌtso joonaꞌ. \v 6 Jndye nnom maniom na tjachuiiꞌ na cwiwilꞌue cha cwicanda̱a̱ cwilꞌaaya tsꞌiaaⁿ ꞌnaaⁿꞌ Tyꞌo̱o̱tsꞌom. Sa̱a̱ nqueⁿ ñeꞌcwii cwiluiiñê na mateijneiⁿ cwii cwiindyo̱ na cwilꞌaaya joonaꞌ. \v 7 Nnom cwii cwiindyo̱ mañequiaa Tyꞌo̱o̱tsꞌom cwii nnom na maꞌmo̱ⁿnaꞌ na laxmaaⁿya Espíritu cha nnteiꞌjndeiinaꞌ nncꞌiaaya na cwilaꞌyuꞌ. \v 8 Ñꞌeeⁿ nnꞌaⁿ na mañequiaaⁿ na cwiñeꞌquia ñꞌoomꞌ Tyꞌo̱o̱tsꞌom ñequio na jndo̱ꞌya nꞌom. Ndoꞌ ñꞌeeⁿ ntꞌomndye joona manquiiti Espíritu mañequiaaⁿ na nnda̱a̱ nlaꞌneiⁿna ñꞌoom cha nlaꞌno̱ⁿꞌ nnꞌaⁿ chiuu lꞌue tsꞌom Tyꞌo̱o̱tsꞌom na nncꞌomna. \v 9 Ñꞌeeⁿndye joona na cantyja ꞌnaaⁿꞌ Espíritu Santo laꞌxmaⁿna na cwilaꞌyuꞌya nꞌomna, ndoꞌ ntꞌomndye joona cwicandaana na nlaꞌnꞌmaⁿna nnꞌaⁿwii. \v 10 Ntꞌomndye joona cwicandaana na nnda̱a̱ nlꞌana tsꞌiaaⁿ tꞌmaⁿ na ticaluiinaꞌ cantyja ꞌnaaⁿꞌ najndeii nquii tsꞌaⁿ. Ndoꞌ ntꞌom joona cwicandaana na jeeⁿ ya cwiñequiana ñꞌoom na maꞌmo̱ⁿ Tyꞌo̱o̱tsꞌom nda̱a̱na. Ntꞌom joona cantyja ꞌnaaⁿꞌ Espíritu mañequiaa Tyꞌo̱o̱tsꞌom na nnda̱a̱ ntjeiiꞌna cwenta quia tiyuuꞌ cwii ñꞌoom na cwiñequia nnꞌaⁿ ndoꞌ quia na mayuuꞌ juunaꞌ. Ntꞌom cwicanda̱a̱ cwilaꞌneiⁿ ntꞌomcheⁿ nnom ñꞌoom ndoꞌ wandyo̱o̱ꞌ nnꞌaⁿ na mañequiaaⁿ na cwicanda̱a̱ cwilaꞌteincooꞌna chiuu maꞌmo̱ⁿ ñꞌoomꞌñeeⁿ. \v 11 Espíritu Santo ñecwii cwiluiiñê. Manquiityeeⁿ mañequiaaⁿ cwii cwii nnom tsꞌiaaⁿmeiⁿꞌ nda̱a̱ nnꞌaⁿ cantyjati na lꞌue tsꞌoom. \s1 Luaa matseijomnaꞌ na tjatꞌuiiꞌndyo̱ ñꞌeⁿ Cristo \p \v 12 Matseijomnaꞌ cantyja ꞌnaaⁿꞌ Cristo chaꞌcwijom tsꞌaⁿ na majndye tjatꞌuiiꞌ ndoꞌ meiiⁿ jndyenaꞌ sa̱a̱ ñecwii tsꞌaⁿ tseixmaⁿ. \v 13 Ee chaꞌtsondyo̱ meiiⁿ nnꞌaⁿ judíos jaa, meiiⁿ cwiluiindyo̱ nnꞌaⁿ na cwilaꞌneiⁿ ñꞌoom griego, oo meiiⁿ nnꞌaⁿ na cwindya̱ꞌntjo̱o̱ⁿtya̱a̱ⁿya nda̱a̱ patrom ꞌnaaⁿya, oo meiiⁿ nnꞌaⁿ na mꞌaaⁿya xjeⁿ ꞌnaaⁿ ncjo̱o̱, cwii na jnda̱ teitsꞌoomndyo̱ cwiluiindyo̱ ñecwii seiiꞌ Cristo ncꞌe ñecwii cwiluiiñe Espíritu, ndoꞌ chaꞌtsondyo̱ jnda̱ toꞌño̱o̱ⁿya jom. \p \v 14 Ee seiiꞌ tsꞌaⁿ nchii ñeꞌcwii nnom tseixmaⁿ, jndye nnom tjacañjoomꞌñê. \v 15 Xeⁿ cweꞌ nntso xꞌee tsꞌaⁿ: “Ncꞌe na titseixmaⁿya tsꞌo̱ tsꞌaⁿ joꞌ chii ticatseixmaⁿya cantyja ꞌnaaⁿꞌ seiiꞌ tsꞌaⁿ.” \v 16 Ndoꞌ mati xeⁿ nntso tsuaꞌqui tsꞌaⁿ: “Ncꞌe na nchii cwiluiindyo̱ tsꞌomnnom tsꞌaⁿ, joꞌ chii ticatꞌuiindyo̱ cantyja ꞌnaaⁿꞌ seiiꞌ tsꞌaⁿ.” Meiiⁿ na luaaꞌ nntso tsuaꞌqui tsꞌaⁿ, sa̱a̱ tiyuuꞌ na ljoꞌ. Maxjeⁿ tꞌuiiꞌnaꞌ tsꞌaⁿ. \v 17 Ee xeⁿ chaꞌwaañe tsꞌaⁿ ñequiiꞌcheⁿ nꞌomnnoom cwiluiiñê, ¿chiuu nntsꞌaayom na nñeeⁿ? Ndoꞌ mati xeⁿ chaꞌwaañe tsꞌaⁿ ñequiiꞌcheⁿ luaꞌqueeⁿ, ¿chiuu nntsꞌaayom na nncwjaaⁿ jndye? \v 18 Sa̱a̱ Tyꞌo̱o̱tsꞌom jnda̱ seinchoomꞌm ticwii cwii nnom nmeiⁿꞌ naquiiꞌ seiiꞌ tsꞌaⁿ chaꞌxjeⁿ na lꞌue tsꞌoom. \v 19 Xeⁿ chaꞌwaañe tsꞌaⁿ ñeꞌcwii nnom cwiluiiñê, meiⁿchjoo ticanda̱a̱ꞌñe seiiꞌ tsꞌaⁿ. \v 20 Sa̱a̱ meiiⁿ na jndye nnom na tqueⁿ Tyꞌo̱o̱tsꞌom na tjacatꞌuiiñe tsꞌaⁿ, maxjeⁿ ñꞌeⁿ joo joꞌ canda̱a̱ꞌ cwiluiiñe seiiꞌ tsꞌaⁿ. \p \v 21 Tsꞌomnnom tsꞌaⁿ tijoom nnda̱a̱ nntsonaꞌ nnom tsꞌo̱ tsꞌaⁿ: “Ja tjaa yuu lꞌueeꞌndyo̱ ꞌu.” Meiⁿ xqueⁿ tsꞌaⁿ tijoom nnda̱a̱ nntsonaꞌ nda̱a̱ ncꞌee tsꞌaⁿ: “Ja tjaa yuu lꞌueeꞌndyo̱ ꞌo.” \v 22 Sa̱a̱ jeeⁿ wandyo̱ꞌ waa cantyja ꞌnaaⁿꞌ ñꞌoomwaaꞌ. Ee mañꞌeeⁿꞌ yuu na ñjoomꞌñe tsꞌaⁿ na cwitjeiiꞌa cwenta na ndooꞌ nquiuuya na meiⁿ ticaⁿnaꞌ joonaꞌ. Sa̱a̱ jeeⁿ lꞌuenaꞌ. \v 23 Ndoꞌ cwii cwii nnom seiiꞌa na nquiuya na titꞌmaⁿ laꞌxmaⁿnaꞌ, cwilꞌaatya̱a̱ cwenta joonaꞌ, ndoꞌ cwii cwii nnom seiiꞌa na tia nquiuuya na nleitquiooꞌnaꞌ nda̱a̱ nnꞌaⁿ, cwitaꞌntyꞌiuuꞌndyo̱tya̱a̱ joonaꞌ \v 24 sa̱a̱ joo na tjacañjoomꞌndyo̱ yuu na titia nquiuuya na nntyꞌiaa nnꞌaⁿ joonaꞌ meiⁿ ticaⁿnaꞌ na nlaꞌcuuꞌndyo̱. Joꞌ chii cwiwitquiooꞌ na Tyꞌo̱o̱tsꞌom seicañjoomꞌm chaꞌwaandyo̱ñꞌa̱a̱ⁿ, ndoꞌ joo na cwilaꞌcuuꞌndyo̱, joonaꞌ tꞌmaⁿti mañequiaaⁿ na cwilaꞌxmaⁿnaꞌ. \v 25 Luaaꞌ waa na sꞌaaⁿ na tjacañjoomꞌñe tsꞌaⁿ cha ticatseitiuu tsꞌaⁿ na ya nncꞌoomñe meiiⁿ ticañꞌeⁿ cwii joonaꞌ. Ee tqueeⁿ nmeiⁿꞌ cha cateiꞌjndeiindyenaꞌ cwii cwii nnom seiiꞌa na tjachuiiꞌnaꞌ. \v 26 Mancꞌe joꞌ chii quia wiꞌ machꞌeenaꞌ cwii joo na tjacañjoomꞌñe tsꞌaⁿ, wiꞌ machꞌeenaꞌ chaꞌwaañê. Ndoꞌ quia ya cwii joonaꞌ, chaꞌwaañê yaaⁿꞌaⁿ. \p \v 27 ꞌO cwiluiindyoꞌ seiiꞌ Cristo, ee cwii cwiindyoꞌ matseixmaⁿ cwii cwii na tjacañjoomꞌñê na matseicanda̱a̱ꞌñenaꞌ seiiⁿꞌeⁿ. \v 28 Maluaaꞌ matseijomnaꞌ na jnda̱ seijndaaꞌñe Tyꞌo̱o̱tsꞌom quiiꞌntaaⁿ nnꞌaⁿ na cwiluiindyena seiiꞌ Cristo. Najndyee tqueⁿ apóstoles, nda̱ we nnꞌaⁿ na cwitꞌmo̱o̱ⁿ ñꞌoom na jnda̱ tꞌmo̱o̱ⁿ nda̱a̱na, jnda̱ ndyee nnꞌaⁿ na cwitꞌmo̱o̱ⁿ ñꞌoom naya ꞌnaaⁿꞌaⁿ, mati nnꞌaⁿ na nnda̱a̱ nlꞌa ꞌnaaⁿ tꞌmaⁿ na xocanda̱a̱ nluiinaꞌ cweꞌ najndeii nquii tsꞌaⁿ, nda̱ joꞌ nnꞌaⁿ na nnda̱a̱ nlaꞌnꞌmaⁿna nnꞌaⁿwii, nda̱ joꞌ nquiee na cwilaꞌjndaaꞌndye ñꞌoom, nda̱ joꞌ joo nnꞌaⁿ na matsꞌia joꞌ nnda̱a̱ nlaꞌneiⁿna ntꞌomcheⁿ nnom ñꞌoom na tjachuiiꞌ. \v 29 Tichaꞌtsondye cwiluiindye apóstoles, meiⁿ nchii chaꞌtsondye cwiluiindye profetas. Tichaꞌtsondye laxmaⁿ nnꞌaⁿ na cwitꞌmo̱o̱ⁿ chiuu maꞌmo̱ⁿ ñꞌoomꞌm. Meiⁿ nchii chaꞌtsondye cwilꞌa tsꞌiaaⁿ tꞌmaⁿ na tixocanda̱a̱ nluiinaꞌ cweꞌ cantyja ꞌnaaⁿꞌ najndeii na matseixmaⁿ nquii tsꞌaⁿ. \v 30 Meiⁿ tichaꞌtsondye nnda̱a̱ nlaꞌnꞌmaⁿ nnꞌaⁿwii. Mati tichaꞌtsondye nnda̱a̱ nlaꞌneiⁿ ñꞌoom na tjachuiiꞌ ñequio ñꞌoom na macwixjeⁿ cwilaꞌneiⁿ, meiⁿ nchii chaꞌtsondye nnda̱a̱ nlaꞌteincooꞌ ljoꞌ cwitꞌmo̱o̱ⁿ ñꞌoomꞌñeeⁿ. \v 31 Joꞌ chii jo nnom Tyꞌo̱o̱tsꞌom queⁿndyoꞌ na nlaꞌxmaⁿꞌyoꞌ ntꞌom tsꞌiaaⁿmeiⁿꞌ na tꞌmaⁿticheⁿ laꞌxmaⁿnaꞌ. Ndoꞌ jeꞌ ñecaꞌmo̱o̱ⁿya nda̱a̱ꞌyoꞌ cwii nnom na mañequiaaⁿ quiiꞌ nꞌo̱o̱ⁿya na cwiluiitꞌmaⁿñeti juunaꞌ, nchiiti chaꞌtso nmeiⁿꞌ. \c 13 \s1 Cꞌo̱o̱ⁿya na wiꞌ nꞌo̱o̱ⁿ ncꞌiaaya \p \v 1 Xeⁿ nnda̱a̱ nntseina̱ⁿya ntꞌomcheⁿ nnom ñꞌoom na cwilaꞌneiⁿ nnꞌaⁿ, meiiⁿ ñꞌoom na cwilaꞌneiⁿ ángeles, sa̱a̱ ticꞌo̱o̱ⁿ na wiꞌ tsꞌo̱o̱ⁿya nnꞌaⁿ, matseijomnaꞌ cantyja ꞌnaⁿya chaꞌcwijom na cꞌuaa tsomꞌ na cwitjo̱ꞌ oo chaꞌcwijom ncjo cañjeeⁿ na cantseiiⁿ jndyeenaꞌ. \v 2 Ndoꞌ xeⁿ nnda̱a̱ nntseina̱ⁿ ñꞌoom na maꞌmo̱ⁿ Tyꞌo̱o̱tsꞌom no̱o̱ⁿ ndoꞌ matseiꞌno̱ⁿꞌa chaꞌtso na wantyꞌiuuꞌ na matseijndaaꞌñê na mandiñꞌeeⁿ chaꞌtso na matseiꞌno̱ⁿꞌa, hasta nnda̱a̱ nquindyo̱o̱ ntsjo̱ ncꞌe na matseiyuꞌya tsꞌo̱o̱ⁿ, sa̱a̱ xeⁿ ticꞌo̱o̱ⁿya nawiꞌ tsꞌo̱o̱ⁿya nnꞌaⁿ, meiⁿchjoo tjayuu lꞌuendyo̱. \v 3 Ndoꞌ xeⁿ chaꞌtso na maleiñꞌo̱ⁿ mañequia nda̱a̱ ndyeñeeⁿꞌ ndoꞌ meiiⁿ mañequiandyo̱ na nlaꞌcueeꞌ nnꞌaⁿ ja ñequio chom, sa̱a̱ xeⁿ ticꞌo̱o̱ⁿ na wiꞌ tsꞌo̱o̱ⁿ nnꞌaⁿ, tjaa yuu lꞌuendyo̱. \p \v 4 Juu tsꞌaⁿ na jnda ntyjii nnꞌaⁿ, ticatiom tsꞌom ñꞌeⁿ naⁿꞌñeeⁿ, malꞌueeⁿ chiuu nnteijneiⁿ nnꞌaⁿ, tita̱a̱ꞌ tsꞌoom, titseisꞌañê titseiscuñê cantyja ꞌnaaⁿꞌaⁿ, \v 5 tintjeiⁿñe ñꞌeⁿ ncꞌiaaꞌ, nchii ñequiiꞌcheⁿ na mꞌaaⁿꞌ tsꞌom cantyja ꞌnaaⁿꞌ nquii, nchii ntyja ntyja matseiwꞌii. \v 6 Juu na cwilꞌa nnꞌaⁿ na cwilaꞌtjo̱o̱ndyena, tineiiⁿꞌeⁿ, sa̱a̱ quia na majoꞌndyo cwilꞌa nnꞌaⁿ, mꞌaaⁿ na neiiⁿꞌeⁿ. \v 7 Tsꞌaⁿ na jnda ntyjii xꞌiaaꞌ matseiquii tsꞌoom chaꞌtso na matjoom, ñequio na macantyjaaꞌ tsꞌoom ndoꞌ ñequio na ticatiom tsꞌoom cantyja ꞌnaaⁿ joonaꞌ. \p \v 8 Juu na mꞌaaⁿ tsꞌaⁿ na wiꞌ tsꞌom xꞌiaaꞌ tijoom cantycwiinaꞌ. Nncueꞌntyjo̱ xjeⁿ na tixocalaꞌneiⁿ nnꞌaⁿ ñꞌoom cantyja ꞌnaaⁿ ꞌnaⁿ na quia nluii, meiⁿ xocalaꞌneiⁿna ñꞌoom na tjachuiiꞌ, meiⁿ xocaⁿnaꞌ ñꞌoom na jndo̱ꞌ nꞌom nnꞌaⁿ. \v 9 Ee ticanda̱a̱ꞌñꞌeⁿ cwilaꞌno̱o̱ⁿꞌâ ndoꞌ mati quia nlaꞌno̱o̱ⁿñꞌa̱a̱yâ ñꞌoomꞌm na cwiñequiaayâ, \v 10 sa̱a̱ quia nncwjeeꞌ juu na canda̱a̱ꞌñꞌeⁿ quia joꞌ nꞌndiinaꞌ nmeiⁿꞌ na ticanda̱a̱ꞌ laꞌxmaⁿ. \v 11 Quia ñetꞌo̱o̱ⁿ na tyochjoo ja, tyotseina̱ⁿya, tyotseitiuuya ndoꞌ ñetꞌoomꞌ tsꞌo̱o̱ⁿ chaꞌxjeⁿ cwii yucachjoo, sa̱a̱ quia na tueꞌntyjo̱ chuuꞌa ꞌndi na ñetꞌo̱o̱ⁿya chaꞌna joona. \v 12 Ndoꞌ maluaaꞌ waa na matseijomnaꞌ cantyja ꞌnaaⁿyâ, jeꞌ juu na cwilaꞌno̱o̱ⁿꞌâ cantyja ꞌnaaⁿꞌ Tyꞌo̱o̱tsꞌom, matseijomnaꞌ juunaꞌ chaꞌcwijom na mantyꞌiaaꞌ tsꞌaⁿ nnon tsjo̱ꞌjñom na jnda̱ teitsa̱ nnomnaꞌ. Sa̱a̱ juu na canda̱a̱ꞌñꞌeⁿ quia na jnda̱ tyjeeꞌcañoom juunaꞌ quia joꞌ canda̱a̱ꞌñꞌeⁿ nntseiꞌno̱ⁿꞌa. Jeꞌ cweꞌ xeⁿntaⁿꞌ xeⁿntaⁿꞌ matseiꞌno̱ⁿꞌa sa̱a̱ quia ljoꞌcheⁿ nntseiꞌno̱ⁿꞌtcuundyo̱ chaꞌxjeⁿ nquii Tyꞌo̱o̱tsꞌom canda̱a̱ꞌñꞌeⁿ mawajnaⁿꞌaⁿ ja. \p \v 13 Niom ndyee nnom na waa ndoꞌ waanaꞌ: na matseiyuꞌya tsꞌom tsꞌaⁿ ñꞌeⁿ Tyꞌo̱o̱tsꞌom, na macantyjaaꞌ tsꞌom tsꞌaⁿ ñꞌeⁿ jom ndoꞌ na mꞌaaⁿ na jeeⁿ candyaꞌ tsꞌoom jaa, sa̱a̱ tꞌmaⁿti naquiiꞌ ntaaⁿ ndyee nmeiiⁿꞌ, juu na mꞌaaⁿ na candyaꞌ tsꞌoom nnꞌaⁿ. \c 14 \s1 Nnꞌaⁿ na nnda̱a̱ nlaꞌneiⁿ ñꞌoom na tjachuiiꞌ \p \v 1 Joꞌ chii cjooꞌ nꞌomꞌyoꞌ na cꞌomꞌyoꞌ na jnda nquiuꞌyoꞌ nnꞌaⁿ ndoꞌ mati cantyjaaꞌ nꞌomꞌyoꞌ na nquii Espíritu Santo nñequiaaⁿ na nndaꞌyoꞌ na nnda̱a̱ nlꞌaꞌyoꞌ tsꞌiaaⁿ ꞌnaaⁿꞌ Tyꞌo̱o̱tsꞌom, majndeiiticheⁿ na nnda̱a̱ nñequiaꞌyoꞌ ñꞌoomꞌm. \v 2 Ee tsꞌaⁿ na matseineiⁿ meiⁿnquia ntꞌomcheⁿ nnom ñꞌoom cweꞌ tomti nnom Tyꞌo̱o̱tsꞌom matseineiⁿ, nchii nda̱a̱ nnꞌaⁿ ncꞌe tjaa ꞌñeeⁿ juu na matseiꞌno̱ⁿꞌ ñꞌoomꞌñeeⁿ. Cantyja ꞌnaaⁿꞌ Espíritu Santo matseineiⁿ ñꞌoom na wantyꞌiuuꞌ mꞌaaⁿnaꞌ, sa̱a̱ tjaa ꞌñeeⁿ juu nntseiꞌno̱ⁿꞌ ñꞌoomꞌñeeⁿ. \v 3 Sa̱a̱ tsꞌaⁿ na mañequiaa ñꞌoomꞌ Tyꞌo̱o̱tsꞌom, ꞌoonajnda̱ ncꞌiaaⁿꞌaⁿ na cwilayuꞌ ncꞌe tsꞌiaaⁿ na machꞌeeⁿ ndoꞌ cantyja ꞌnaaⁿꞌ na ljoꞌ cwiñꞌomtꞌmaaⁿꞌndyena nꞌomna, ñꞌoomꞌñeeⁿ matseinjoomꞌnaꞌ joona. \v 4 Juu tsꞌaⁿ na nnda̱a̱ nntseineiⁿ cwiicheⁿ nnom ñꞌoom na tjachuiiꞌ, jaawijndeii cheⁿnqueⁿ cantyja ꞌnaaⁿꞌ Espíritu Santo sa̱a̱ juu tsꞌaⁿ na matseineiⁿ ñꞌoom na maꞌmo̱ⁿ nquii Tyꞌo̱o̱tsꞌom nnom, tsꞌiaaⁿꞌñeeⁿ machꞌeenaꞌ na ꞌoonajnda̱ nnꞌaⁿ tmaaⁿꞌ cwentaaⁿꞌaⁿ. \v 5 Ya ntyjii xeⁿ chaꞌtsondyoꞌ ya nlaneiⁿꞌyoꞌ ntꞌomcheⁿ nnom ñꞌoom na tjachuiiꞌ sa̱a̱ neiⁿtya̱ya na nñeꞌquiaꞌyoꞌ ñꞌoom na maꞌmo̱ⁿ Tyꞌo̱o̱tsꞌom nda̱a̱ꞌyoꞌ ee juunaꞌ xcweti, nchiiti juu na matseineiⁿ tsꞌaⁿ meiⁿnquia nnom ñꞌoom na tjachuiiꞌ. Macanda̱ xeⁿ na matseiteincooꞌ tsꞌaⁿ ñꞌoomꞌñeeⁿ cha joo nnꞌaⁿ tmaaⁿꞌ na macwjiꞌ Tyꞌo̱o̱tsꞌom cwentaaⁿꞌaⁿ nncꞌoonajnda̱na ncꞌe Espíritu Santo. \v 6 Joꞌ chii ꞌo nnꞌaⁿya na cwilayuꞌyoꞌ, meiⁿchjoo xocateijndeiinaꞌ ꞌo na nncjo̱cando̱o̱ꞌa ꞌo xeⁿ na matseina̱ⁿ cweꞌ ñꞌoom na tjachuiiꞌ, sa̱a̱ xeⁿ na nntseina̱ⁿya ñꞌoom na jnda̱ tꞌmo̱ⁿ Tyꞌo̱o̱tsꞌom no̱o̱ⁿya, oo cwii ñꞌoom na matseiꞌño̱ⁿꞌa cantyja ꞌnaaⁿꞌ ñꞌoomꞌm, oo cwii ñꞌoom cantyja ꞌnaaⁿꞌ ꞌnaaⁿ na quia nluii, oo cwii ñꞌoom na mꞌmo̱o̱ⁿ nda̱a̱ꞌyoꞌ, nmeiⁿꞌ mayuuꞌ nnteijndeiinaꞌ ꞌo. \v 7 ꞌNaⁿ na cwitjo̱ꞌ chaꞌna tsmaaⁿ ñequio arpa, xeⁿ nchii tjachuiiꞌ jndyeenaꞌ, xotseiꞌño̱ⁿꞌ tsꞌaⁿ cwaaⁿ cwii joonaꞌ macjo̱ꞌ tsꞌaⁿ. \v 8 Ndoꞌ sondaro na matiom jndye ntu, xeⁿ tijndaaꞌ cꞌuaa jndye machꞌeeⁿ, tixocalaꞌcꞌeendye ncꞌiaaⁿꞌaⁿ na nlꞌana ndiaꞌ. \v 9 Maluaaꞌ matseijomnaꞌ cantyja ꞌnaⁿꞌyoꞌ, xeⁿ ñꞌoom na cwilaneiⁿꞌyoꞌ tijndaaꞌ joonaꞌ na cwindye nnꞌaⁿ, ¿chiuuya na nlaꞌno̱ⁿꞌna ljoꞌ na cwinduꞌyo? Nntseijomnaꞌ cantyja ꞌnaⁿꞌyoꞌ chaꞌcwijom tsꞌaⁿ cweꞌ matseixuaato quiiꞌ jndye. \v 10 Nntsꞌaacheⁿnaꞌ jndye nnom na tjachuiiꞌ na cwilaꞌneiⁿ nnꞌaⁿ tsjoomnancue, ndoꞌ cwii cwii joonaꞌ majndaaꞌ ljoꞌ maꞌmo̱ⁿnaꞌ. \v 11 Sa̱a̱ xeⁿ titseiꞌno̱ⁿꞌa ljoꞌ maꞌmo̱ⁿ ñꞌoom na matseineiⁿ tsꞌaⁿ cwii ñꞌoomꞌñeeⁿ, nntseijomnaꞌ ja chaꞌcwijom tsꞌaⁿ cwiicheⁿ ndyuaa ndoꞌ maljoꞌyu ntyjeeⁿ ñꞌeⁿ ja. \v 12 Joꞌ chii ncꞌe na cwilaꞌqueeⁿ nꞌomꞌyoꞌ na nñequiaa Espíritu Santo na nlaxmaⁿꞌyoꞌ tsꞌiaaⁿ ꞌnaaⁿꞌaⁿ, cjooꞌya nꞌomꞌyoꞌ na jndye nnom tsꞌiaaⁿ ꞌnaaⁿꞌaⁿ na nlaꞌxmaⁿꞌyoꞌ na nñequiaanaꞌ na nncꞌoonajnda̱nnꞌaⁿ tmaaⁿꞌ cwentaaꞌ Tyꞌo̱o̱tsꞌom. \p \v 13 Joꞌ chii tsꞌaⁿ na matseineiⁿ ñꞌoom na tjachuiiꞌ, caⁿ nnom Tyꞌo̱o̱tsꞌom na nnda̱a̱ nntseiteincoomꞌm juunaꞌ. \v 14 Ee xeⁿ matseina̱ⁿ nnom Tyꞌo̱o̱tsꞌom ñequio cwii nnom ñꞌoom na tjachuiiꞌ na nchii ñꞌoomya, na mayuuꞌ matseina̱ⁿya ñequio espíritu ꞌnaⁿya sa̱a̱ ticꞌoomꞌ tsꞌo̱o̱ⁿ cantyja na matsꞌaa. \v 15 Quia joꞌ ¿chiuu macaⁿnaꞌ na catsꞌaa? Matsonaꞌ na catseina̱ⁿya cantyja ꞌnaaⁿꞌ espíritu ꞌnaⁿya ndoꞌ mati ñequio na nlaꞌno̱ⁿꞌya nnꞌaⁿ ljoꞌ na matseina̱ⁿ. Macaⁿnaꞌ na cataya ñequio espíritu ꞌnaⁿya ndoꞌ mati ñequio na cwilaꞌno̱ⁿꞌya nnꞌaⁿ ljoꞌ na mataya. \v 16 Xeⁿ quia na matseineiⁿꞌ ñꞌoom na tjachuiiꞌ matseitꞌmaaⁿꞌndyuꞌ Tyꞌo̱o̱tsꞌom, ꞌu mañequiaaꞌ na quianlꞌuaaⁿꞌaⁿ ñequio na xcweeꞌya tsꞌomꞌ, sa̱a̱ tsꞌaⁿ na ticatseiꞌno̱ⁿꞌ ñꞌoom na matseineiⁿꞌ, ¿chiuu nntsꞌaayuu na nntso Amén? ee cha ntyjii ñꞌoom na matseineiⁿꞌ. \v 17 Nntsꞌaacheⁿnaꞌ na ꞌu xcwe mañequiaaꞌ na quianlꞌuaaꞌ Tyꞌo̱o̱tsꞌom sa̱a̱ ticateijndeiinaꞌ tsaⁿꞌñeeⁿ na nncjaanajneiⁿ na matseiyoomꞌm. \v 18 Mañequia na quianlꞌuaaꞌ Tyꞌo̱o̱tsꞌom na majndyeti ñꞌoom na cwichuiiꞌ matseina̱ⁿya, nchiiti ꞌo, \v 19 sa̱a̱ quia na mꞌaaⁿya quiiꞌntaaⁿ nnꞌaⁿ tmaaⁿꞌ na macwji Tyꞌo̱o̱tsꞌom cwentaaⁿꞌaⁿ, yati ntyjii na cweꞌ ñeꞌom ñꞌoom nntseina̱ⁿ na ya nlaꞌno̱ⁿꞌ nnꞌaⁿ, nchiiti quii meiiⁿ ñꞌoom ñequio ñꞌoom na tjachuiiꞌ. \p \v 20 ꞌO nnꞌaⁿya na cwilayuꞌyoꞌ, cantyja ꞌnaaⁿꞌ natia, calaꞌxmaⁿꞌyoꞌ chaꞌna yonchꞌu sa̱a̱ cantyja ꞌnaaⁿꞌ na mꞌaaⁿꞌ nꞌomꞌyoꞌ ñꞌoomwaaꞌ, calaꞌxmaⁿꞌyoꞌ chaꞌna nnꞌaⁿ na jnda̱ tquiee nꞌom. \v 21 Ee naquiiꞌ ñꞌoomꞌ Tyꞌo̱o̱tsꞌom na teiljeii matsonaꞌ: “Ñequio ñꞌoom na cwichuiiꞌ na cwilaꞌneiⁿ nnꞌaⁿ ntꞌomcheⁿ ndyuaa nntseina̱ⁿya nda̱a̱ nnꞌaⁿ tyuaawaa sa̱a̱ meiiⁿ na luaaꞌ tixocalaꞌñꞌoomꞌndyena chiuu matsjo̱o̱”, luaaꞌ matso nqueⁿ na tseixmaaⁿ na catsa̱ꞌntjoom. \v 22 Quia na nnda̱a̱ nntseineiⁿ tsꞌaⁿ ñꞌoom na tjachuiiꞌ ñequio ñꞌoom na maxjeⁿ matseineiiⁿ, juu joꞌ tseixmaⁿnaꞌ ꞌnaaⁿ jo nda̱a̱ nnꞌaⁿ na tyoolaꞌyuꞌ. Sa̱a̱ juu na nnda̱a̱ nntseineiⁿ tsꞌaⁿ ñꞌoom na jnda̱ tꞌmo̱ⁿ Tyꞌo̱o̱tsꞌom nnoom tseixmaⁿnaꞌ ꞌnaaⁿ jo nda̱a̱ nnꞌaⁿ na cwilaꞌyuꞌ, nchii cwentaa nnꞌaⁿ na tyoolaꞌyuꞌ. \v 23 Ee quia cwitjomndyoꞌ na laxmaⁿꞌyoꞌ tmaaⁿꞌ na macwjiꞌ Tyꞌo̱o̱tsꞌom cwentaaⁿꞌaⁿ, ndoꞌ xeⁿ chaꞌtsondyoꞌ cwilaneiⁿꞌyoꞌ ñꞌoom na tjachuiiꞌ, ndoꞌ joꞌ joꞌ nncjaquieeꞌ cwii tsꞌaⁿ na quia mandiicheⁿ ñꞌoomꞌ Tyꞌo̱o̱tsꞌom oo tsꞌaⁿ na tyootseiyuꞌ jom, nntseitiuutoom na ꞌo jnda̱ teintjeiⁿndyoꞌ. \v 24 Sa̱a̱ xeⁿ chaꞌtsondyoꞌ cwilaneiⁿꞌyoꞌ ñꞌoom na maꞌmo̱ⁿ Tyꞌo̱o̱tsꞌom nda̱a̱ꞌyoꞌ ndoꞌ xeⁿ juu xjeⁿꞌñeeⁿ nncjaquieeꞌ cwii tsꞌaⁿ na tyootseiyuꞌ oo tsꞌaⁿ na quia mandiicheⁿ ñꞌoomꞌ Tyꞌo̱o̱tsꞌom, nlcoꞌtianaꞌ ntyjeeⁿ na waa jnaaⁿꞌaⁿ ndoꞌ nncꞌoomꞌ tsꞌoom cantyja ꞌnaaⁿꞌaⁿ ncꞌe ñꞌoom na cwilaneiⁿꞌyoꞌ. \v 25 Ndoꞌ na ljoꞌ nleitquiooꞌ chaꞌtso na wantyꞌiuuꞌ na mꞌaaⁿꞌ tsꞌoom. Quia joꞌ lcoomꞌm xtyeeⁿ na nntseitꞌmaaⁿꞌñê Tyꞌo̱o̱tsꞌom ndoꞌ nntseiꞌno̱o̱ⁿꞌo̱ⁿ na mayuuꞌcheⁿ mꞌaaⁿ Tyꞌo̱o̱tsꞌom quiiꞌntaaⁿꞌyoꞌ. \s1 Chaꞌtso canda̱a̱ꞌya caluii xjeⁿ na cwitjomndyena \p \v 26 Quia joꞌ ꞌo nnꞌaⁿya na cwilaꞌyuꞌyoꞌ quia cwitjomndyoꞌ na cwilaꞌtꞌmaaⁿꞌndyoꞌ Tyꞌo̱o̱tsꞌom, ntꞌomndyoꞌ ꞌo cataꞌyoꞌ salmos, ntꞌomndyoꞌ ꞌo catꞌmo̱ⁿꞌyoꞌ ñꞌoom na jnda̱ tꞌmo̱ⁿ Tyꞌo̱o̱tsꞌom nda̱a̱ꞌyoꞌ, ntꞌomndyoꞌ ꞌo nda̱a̱ nlaneiⁿꞌyoꞌ ntꞌomcheⁿ nnom ñꞌoom na tjachuiiꞌ ñequio ñꞌoom na maxjeⁿ cwilaneiⁿꞌyoꞌ, ndoꞌ ntꞌomcheⁿ ncꞌiaaꞌyoꞌ calaꞌteincooꞌna chiuu cwitꞌmo̱o̱ⁿ nꞌoomꞌñeeⁿ. Sa̱a̱ chaꞌtso na cwilꞌaꞌyoꞌ caluiinaꞌ na cateijndeiinaꞌ na nncꞌoonajnda̱ nnꞌaⁿ na cwilaꞌyuꞌ. \v 27 Quia na mꞌaⁿ nnꞌaⁿ na cwilaꞌneiⁿ ñꞌoom na tjachuiiꞌ, ñequiiꞌcheⁿ ñeꞌwe oo ndyeendyena na nlaꞌneiⁿna. Cwii ndoꞌ cwiindyena nlaꞌneiⁿna ndoꞌ mati ñꞌeⁿ tsꞌaⁿ na nntseiteincooꞌ ñꞌoomꞌñeeⁿ. \v 28 Ndoꞌ xeⁿ quiiꞌntaaⁿ nnꞌaⁿ tmaaⁿꞌ cwentaaꞌ Tyꞌo̱o̱tsꞌom tjaaꞌnaⁿ tsꞌaⁿ na nnda̱a̱ ntseiteincooꞌ ñꞌoomꞌñeeⁿ, yati na tintseineiⁿ ñꞌoom na tjachuiiꞌ nda̱a̱ nnꞌaⁿ na cwilaꞌyuꞌ. Cweꞌ naquiiꞌ tsꞌom nquii catseineiⁿ ñequio Tyꞌo̱o̱tsꞌom. \v 29 Ndoꞌ cantyja ꞌnaaⁿ nnꞌaⁿ na cwilaꞌneiⁿ ñꞌoom na maꞌmo̱ⁿ Tyꞌo̱o̱tsꞌom naquiiꞌ nꞌom, calaꞌneiⁿ meiiⁿ we oo ndyeendye joona ndoꞌ ntꞌom ncꞌiaana queⁿ cwenta aa xcwe nꞌoomꞌñeeⁿ. \v 30 Sa̱a̱ xeⁿ waa na mꞌmo̱ⁿ Tyꞌo̱o̱tsꞌom nnom cwiicheⁿ tsꞌaⁿ na wacatyeeⁿ joꞌ joꞌ, quia joꞌ juu tsꞌaⁿ na mañequiaa ñꞌoom quiaaⁿ na wanaaⁿ na nntseineiⁿ tsaⁿꞌñeeⁿ. \v 31 Ndoꞌ na luaaꞌ cwii ndoꞌ cwii tsꞌaⁿ nnda̱a̱ nntseineiⁿ ñꞌoom na maꞌmo̱ⁿ Tyꞌo̱o̱tsꞌom naquiiꞌ tsꞌom cha nncꞌooliu nnꞌaⁿ na cwilaꞌyuꞌ ndoꞌ nncꞌoolaꞌno̱ⁿꞌtina. \v 32 Juu tsꞌiaaⁿ na mañequiaa tsꞌaⁿ ñꞌoom na maꞌmo̱ⁿ Tyꞌo̱o̱tsꞌom naquiiꞌ tsꞌoom, matsonaꞌ na joo nnꞌaⁿ na cwiñequiaa ñꞌoom cꞌomna xjeⁿ ꞌnaaⁿꞌ xꞌiaana na tjom cwiñequiana ñꞌoom. \v 33 Ee Tyꞌo̱o̱tsꞌom nchii cañꞌeeⁿꞌ cwiluiiñê, jom cwiluiiñê na tjoomꞌ mꞌaⁿ nnꞌaⁿ ñequio ncꞌiaana. \p Chaꞌxjeⁿ cwiwijndaaꞌ quiiꞌntaaⁿ chaꞌtso ntmaaⁿꞌ nnꞌaⁿ na macwjeeⁿꞌeⁿ cwentaaⁿꞌaⁿ, \v 34 quia na cwitjomndye nnꞌaⁿ na nlaꞌtꞌmaaⁿꞌndyena Tyꞌo̱o̱tsꞌom, matsonaꞌ na joo yolcu ñemaꞌcheeⁿndyo cꞌomna ee ticwanaaⁿ na nlaꞌneiⁿna xjeⁿꞌñeeⁿ. Macaⁿnaꞌ na cꞌomna nacje ꞌnaaⁿ sꞌaana chaꞌxjeⁿ na matsa̱ꞌntjom ljeii ꞌnaaⁿꞌ Tyꞌo̱o̱tsꞌom. \v 35 Xeⁿ waa ñꞌoom na ñeꞌcaliuna, quiejndyeena wꞌaana, quia joꞌ cataꞌxꞌena ñꞌoomꞌñeeⁿ nda̱a̱ sꞌaana. Ee tixcwe na mawaxꞌee yuscu cwii ñꞌoom quia cwitjomndye nnꞌaⁿ na cwilaꞌtꞌmaaⁿꞌndyena Tyꞌo̱o̱tsꞌom. \p \v 36 Cꞌoomꞌ nꞌomꞌyoꞌ na nchii quiiꞌntaaⁿꞌ ꞌo jnaⁿjndyee ñꞌoomꞌ Tyꞌo̱o̱tsꞌom, meiⁿ nchii macanda̱ ñencjoꞌyoꞌ na jnda̱ toꞌñoomꞌyoꞌ juunaꞌ. \v 37 Xeⁿ mꞌaaⁿ ꞌñeeⁿ cwiindyoꞌ ꞌo na matseitiuu na cwiluiiñe tsꞌaⁿ na mañequiaa ñꞌoomꞌ Tyꞌo̱o̱tsꞌom oo na waa cwii nnom tsꞌiaaⁿ na mañequiaa Espíritu na matseixmaⁿ, catseiꞌno̱o̱ⁿꞌo̱ⁿ na ñꞌoomwaaꞌ na matseiljeiya, ñꞌoom na matsa̱ꞌntjom Ta Jesús juunaꞌ. \v 38 Sa̱a̱ xeⁿ titseiñꞌoomꞌñe ñꞌoomwaaꞌ, tilaꞌñꞌoomꞌndyoꞌ jom. \p \v 39 Joꞌ chii ꞌo nnꞌaⁿya na cwilaꞌyuꞌ, calaꞌqueeⁿ nꞌomꞌyoꞌ na nnda̱a̱ nñequiaꞌyoꞌ ñꞌoomꞌ Tyꞌo̱o̱tsꞌom. Meiⁿ ticalaꞌcuꞌyoꞌ nnꞌaⁿ na cwilaꞌneiⁿ ntꞌomcheⁿ nnom ñꞌoom na tjachuiiꞌ. \v 40 Sa̱a̱ chaꞌtso cantyja na cwitjomndyoꞌ, caluiinaꞌ chaꞌxjeⁿ na matsonaꞌ ndoꞌ ñequio na xcweya mꞌaaⁿnaꞌ. \c 15 \s1 Cristo jnda̱ mawandoꞌxcoom \p \v 1 Ndoꞌ jeꞌ jeꞌ ꞌo nnꞌaⁿya na cwilaꞌyuꞌyoꞌ, matseilcwiiꞌndyo̱nndaꞌa joo ñꞌoom naya na jnda̱ ñetꞌmo̱o̱ⁿya nda̱a̱ꞌyoꞌ. Ñꞌoomꞌñeeⁿ jlaꞌyuꞌyoꞌ ndoꞌ hasta xjeⁿ jeꞌcheⁿ ndicwaⁿ tyeⁿ mꞌaⁿꞌyoꞌ cantyja ꞌnaaⁿꞌ juunaꞌ. \v 2 Ncꞌe juu ñꞌoom nayaꞌñeeⁿ cwiluiꞌnꞌmaaⁿndye añmaaⁿꞌyoꞌ xeⁿ cwiljooꞌndyoꞌtyeⁿꞌyoꞌ cantyja ꞌnaaⁿꞌ ñꞌoom na tyoñequiaya nda̱a̱ꞌyoꞌ, meiⁿ ticweꞌ tsꞌiaaⁿꞌndyo na jlaꞌyuꞌyoꞌ. \v 3 Tyoꞌmo̱o̱ⁿ nda̱a̱ꞌyoꞌ ñꞌoom na toꞌño̱ⁿya na tꞌmaⁿti tseixmaⁿnaꞌ, na tueꞌ Cristo cwentaaꞌ jnaaⁿya chaꞌxjeⁿ cwitꞌmo̱o̱ⁿ ñꞌoomꞌ Tyꞌo̱o̱tsꞌom na teiljeii, \v 4 ndoꞌ na tyꞌiuu nnꞌaⁿ jom, sa̱a̱ xuee na jnda̱ ndyee tquiaa Tyꞌo̱o̱tsꞌom na tandoꞌxcoom chaꞌxjeⁿ na matso ñꞌoomꞌm na teiljeii, \v 5 ndoꞌ teitquiooꞌñê nnom Pedro nda̱ joꞌ nda̱a̱ chaꞌtso apóstoles. \v 6 Jnda̱ joꞌ, teinoomꞌ ꞌom siaⁿnto nnꞌaⁿ na cwilaꞌyuꞌ, ñejom teitquiooꞌñê nda̱a̱na na majndyendyeti naⁿꞌñeeⁿ ndicwaⁿ cwitaꞌndoꞌna jeꞌ sa̱a̱ ntꞌom jnda̱ tja̱. \v 7 Jnda̱ joꞌ teitquiooñê nnom Jacobo ndoꞌ jnda̱ joꞌ teitquiooꞌñê nda̱a̱ chaꞌtsondye apóstoles. \v 8 Ndoꞌ na macanda̱ mati teitquiooꞌñê no̱o̱ⁿ ja. Matseijomnaꞌ cantyja ꞌnaⁿya chaꞌcwijom cwii yuꞌndaa na jnda̱ teinomꞌnaꞌ xjeⁿ na nluiiñe. \v 9 Ee chaꞌtso ntꞌomcheⁿ apóstoles, tꞌmaⁿti cwiluiindyena nchiiti ja, meiⁿ ticatseixmaⁿya na nntseicajndyuꞌnaꞌ ja cwii apóstol ee tyoco̱ꞌwiꞌa tmaaⁿꞌ nnꞌaⁿ na macwjiꞌ Tyꞌo̱o̱tsꞌom cwentaaⁿꞌaⁿ. \v 10 Sa̱a̱ na matseixmaⁿya apóstol jeꞌ, matseixmaⁿya joꞌ ncꞌe naya na matseixmaⁿ Tyꞌo̱o̱tsꞌom, meiⁿ ticweꞌ tsꞌiaaⁿꞌndyo juunaꞌ, ee seijndo̱tya̱ya naquiiꞌ tsꞌiaaⁿ ꞌnaaⁿꞌaⁿ, nchiiti ntꞌomcheⁿ apóstoles, meiⁿ nchii cwiluii tsꞌiaaⁿꞌñeeⁿ cweꞌ cantyja ꞌnaⁿ nnco̱, sa̱a̱ cwiluii juunaꞌ ncꞌe nayaꞌñeeⁿ na matseixmaaⁿ. \v 11 Quia joꞌ tintsꞌaa aa ja oo aa joona. Ñꞌoomwaꞌ ñꞌoom na cwiñequiayâ, ndoꞌ juunaꞌ ñꞌoom na jnda̱ jlaꞌyuꞌyoꞌ. \s1 Nntaꞌndoꞌxco nnꞌaⁿ na jnda̱ tja̱ \p \v 12 Cwiñequiaayâ ñꞌoom na tandoꞌxcoom jnda̱ na tueeⁿꞌeⁿ, quia joꞌ ¿chiuu na ñꞌeeⁿꞌndyoꞌ ꞌo na cwinduꞌyoꞌ na taxocataꞌndoꞌxco nnꞌaⁿ na jnda̱ tja̱? \v 13 Ee xeⁿ tiyuuꞌ na nntaꞌndoꞌxco nnꞌaⁿ na jnda̱ tja̱, quia joꞌ meiⁿ nquii Cristo tîcwandoꞌxcoom. \v 14 Ee xeⁿ tîcwandoꞌxcoom quia joꞌ juu ñꞌoom na cwiñequiaayâ cweꞌ tsꞌiaaⁿꞌndyo juunaꞌ ndoꞌ mati juu na cwilaꞌyuꞌya nꞌomꞌyoꞌ cweꞌ tsꞌiaaⁿꞌndyo. \v 15 Ee xeⁿ na mayuuꞌ na ljoꞌ, quia joꞌ matseijndaaꞌñenaꞌ cantyja ꞌnaaⁿyâ na cwilꞌaayâ na cantuñe Tyꞌo̱o̱tsꞌom ee jnda̱ macwilꞌuuyâ na tquiaaⁿ na tandoꞌxco Cristo sa̱a̱ xeⁿ xocataꞌndoꞌxco nnꞌaⁿ na jnda̱ tja̱ meiⁿ xocatsꞌaanaꞌ na mayuuꞌ na tandoꞌxcoom. \v 16 Ee joo nnꞌaⁿ na jnda̱ tja̱, xeⁿ xocataꞌndoꞌxcona, quia joꞌ meiⁿ nquii Cristo tîcwandoꞌxcoom, \v 17 ndoꞌ xeⁿ tîcwandoꞌxcoom cweꞌ tsꞌiaaⁿꞌndyo juu na cwilayuꞌya nꞌomꞌyoꞌ ñꞌeⁿñê. Ndicwaⁿ choꞌ nqueⁿꞌyoꞌ jnaⁿꞌyoꞌ. \v 18 Ee xeⁿ luaaꞌ waa mati nnꞌaⁿ na ñejlaꞌyuꞌ ñꞌeⁿñê na jnda̱ tja̱, jnda̱ tsuundye. \v 19 Ee juu na cwicantyjaaꞌ nꞌo̱o̱ⁿya Cristo xeⁿ macanda̱ xjeⁿ na cwitando̱o̱ꞌa jeꞌ mawañoomꞌnaꞌ jaa, wantyꞌiaaꞌndyo̱tya̱a̱ya na chaꞌtsondye nnꞌaⁿ. \p \v 20 Sa̱a̱ ñꞌoom na mayuuꞌcheⁿ na tquiaa Tyꞌo̱o̱tsꞌom na wandoꞌxco Cristo. Matseijomnaꞌ cantyja ꞌnaaⁿꞌaⁿ chaꞌcwijom ntjom na cwiweꞌ jndyee ee quiiꞌntaaⁿ lꞌoo jom tsꞌaⁿ najndyee na tandoꞌxco. \v 21 Cantyja ꞌnaaⁿꞌ cwii tsꞌaⁿ, jnaⁿnaꞌ na cwiwje nnꞌaⁿ tsjoomnancue. Mati cantyja ꞌnaaⁿꞌ cwii tsꞌaⁿ jnaⁿnaꞌ na cwitaꞌndoꞌxco nnꞌaⁿ. \v 22 Ndoꞌ chaꞌxjeⁿ cantyja ꞌnaaⁿꞌ Adán chaꞌtsondye nnꞌaⁿ cwiwje, mati cantyja ꞌnaaⁿꞌ Cristo, chaꞌtsondye nnꞌaⁿ nntaꞌndoꞌxcona. \v 23 Sa̱a̱ majndaaꞌ na nluii na ljoꞌ: najndyee tandoꞌxco Cristo, nda̱ joꞌ quia na nncwjeeꞌnnaaⁿꞌaⁿ, nntaꞌndoꞌxco nquiee nnꞌaⁿ na cwiluiindye cwentaaⁿꞌaⁿ. \v 24 Quia jnda̱ seityuiiꞌ Cristo chaꞌtsoñꞌeⁿ na cwilaꞌxmaⁿ na cwiqueⁿ xjeⁿ, ñequio chaꞌtso na cwitsa̱ntjom, quia joꞌ nntycwii chaꞌtsoñꞌeⁿ. Nda̱ joꞌ nquii na cwiluiiñê na matsa̱ꞌntjoom, nñequiaaⁿ cwenta joꞌ lꞌo̱ Tsotyeeⁿ Ta Tyꞌo̱o̱tsꞌom. \v 25 Ee tseixmaaⁿ na nntsa̱ꞌntjoom hasta xjeⁿ na jnda̱ tjuꞌcje Tsotyeeⁿ nacjeeꞌ ncꞌeeⁿ chaꞌtso na cwiꞌoo nacjoomꞌm. \v 26 Juu na macanda̱ na nntseityueeⁿꞌeⁿ na matseiweñe nacjoomꞌm, juu na machꞌee na cwiwje nnꞌaⁿ. \v 27 Ee jnda̱ tjuꞌcje Tyꞌo̱o̱tsꞌom chaꞌtso nacjeeꞌ ncꞌee Cristo, joꞌ chii quia na matsonaꞌ naljoꞌ, cwiwitquiooꞌya na ticꞌoomnaꞌ nquii Tyꞌo̱o̱tsꞌom. Ee jom chaꞌtso jnda̱ tqueeⁿ nacje ꞌnaaⁿꞌ Cristo. \v 28 Nquii Cristo cwiluiiñê Jnda Tyꞌo̱o̱tsꞌom. Quia jnda̱ sꞌaaⁿ na chaꞌtso na niom cwitueꞌndyecje jo nnoom, quialjoꞌ manquiityeeⁿ nncjuꞌñecjeeⁿ nnom Tyꞌo̱o̱tsꞌom cha nntseixmaⁿ na tjacantyja na tꞌmaⁿ cwiluiiñe jo nda̱a̱ chaꞌtsoñꞌeⁿ. \p \v 29 Mꞌaⁿ nnꞌaⁿ na cwiwitsꞌoomndye cwentaa nnꞌaⁿ na jnda̱ tja̱. Sa̱a̱ xeⁿ na mayuuꞌ tjaaꞌnaⁿ na cwitaꞌndoꞌxco nnꞌaⁿ na jnda̱ tja̱, quia joꞌ ¿ljoꞌ tsꞌiaaⁿꞌ na cwiwitsꞌoomndyena cwentaa lꞌoo? \v 30 Ndoꞌ xeⁿ ticataꞌndoꞌxco nnꞌaⁿ na jnda̱ tja̱ ¿chiuu na jâ chaꞌtso xjeⁿ mꞌaaⁿyâ na teincuuꞌ waa na cwitjo̱o̱ⁿyâ? \v 31 Ee ꞌio ndi ꞌio mꞌaaⁿya na teincuuꞌ na ñeꞌcatseicueeꞌnaꞌ ja. Ndoꞌ na ljoꞌ, ñꞌoom na mayuuꞌ joꞌ chaꞌxjeⁿ mati na mayuuꞌ na mañequiaanaꞌ na neiⁿya na cwiluiindyoꞌ nnꞌaⁿ na cwilaꞌyuꞌ ñequio Jesucristo na nqueⁿ cwiluiiñê na matsa̱ꞌntjoom jaa. \v 32 Tsjoom Éfeso seijndo̱ya cwii tsꞌo̱o̱ⁿ ñequio quiooꞌ wje sa̱a̱ meiiⁿ na ljoꞌ ¿yuu waa na mawantjo̱ⁿ? Ee xeⁿ na mayuuꞌ na ticataꞌndoꞌxco nnꞌaⁿ na jnda̱ tja̱ yati calꞌaaya chaꞌxjeⁿ cwilue nnꞌaⁿ: “Cwa cwaaꞌa ndoꞌ cwa̱a̱ya ee ꞌiocha luaaꞌ nncwja̱a̱ya.” \p \v 33 Tiñeꞌquiandyoꞌ na ñeꞌnquiuꞌnnꞌaⁿnaꞌ ꞌo. Waa ñꞌoom na matso tsꞌaⁿ: “Joo nnꞌaⁿ na tisꞌa laꞌxmaⁿ cwilaꞌndaaꞌna tsꞌiaaⁿ na ya na cwiluii.” \v 34 Cꞌoomꞌnndaꞌ nꞌomꞌyoꞌ chaꞌxjeⁿ na matsonaꞌ na calꞌaꞌyoꞌ. Tsacwiꞌntyjeꞌyoꞌ na cwilꞌaꞌyoꞌ jnaⁿ ee mꞌaⁿ ntꞌomndyoꞌ ꞌo na ticalaxmaⁿꞌyoꞌ cantyja ꞌnaaⁿꞌ Tyꞌo̱o̱tsꞌom. Matsjo̱o̱ na ljoꞌ cha caluiꞌjnaaⁿꞌndyoꞌ. \s1 Nmeiiⁿ nlaxmaⁿ seii nnꞌaⁿ na nntaꞌndoꞌxco \p \v 35 Nntsꞌaacheⁿnaꞌ mꞌaaⁿ cwii tsꞌaⁿ na nncwaxꞌeeⁿ: “¿Chiuu nluiiyuu na nntaꞌndoꞌxco nnꞌaⁿ na jnda̱ tja̱? ¿Chiuu mmaⁿꞌ seiꞌ na nlaꞌxmaⁿna?” \v 36 Tijndo̱ꞌ tsꞌom tsꞌaⁿ na luaaꞌ nncwaxꞌee, ee tsjaaⁿ na nnomꞌ tsꞌaⁿ chaꞌcwijom nncueꞌnaꞌ cha nncwandoꞌ ntjomꞌndaa. \v 37 Quia na wjaacanomꞌ tsꞌaⁿ, nchii tsꞌoomtsjoo wjaacanoomꞌm, nnaⁿ wjacanoomꞌm oo tsjaaⁿ lqueeⁿ trigo oo cwiicheⁿ nnom tsjaaⁿ. \v 38 Jnda̱ na jnomꞌ tsꞌaⁿ tsjaaⁿꞌñeeⁿ, nquii Tyꞌo̱o̱tsꞌom mañequiaaⁿ chiuu mmaⁿꞌnaꞌ chaꞌxjeⁿ na lꞌue tsꞌoom. Cwii cwii nnom tsjaaⁿ mañequiaaⁿ na nntseixmaⁿ juunaꞌ chaꞌxjeⁿ na macaⁿnaꞌ. \v 39 Chaꞌtso seiꞌ tiñecwii xjeⁿ laꞌxmaⁿnaꞌ. Nnꞌaⁿ laꞌxmaⁿna cwii nnom seiꞌ, quiooꞌ wandyo̱ꞌ seiiyoꞌ ndoꞌ cantsaa ñequio calcaa cwiicheⁿ nnom seiꞌ laꞌxmaⁿyoꞌ. \v 40 Mati mꞌaⁿ cancjuu tsjo̱ꞌluee ndoꞌ mꞌaⁿ ntꞌom nnom na cwitaꞌndoꞌ na tqueⁿ Tyꞌo̱o̱tsꞌom nnom tsjoomnancue, ndoꞌ joo na mꞌaⁿ tsjo̱ꞌluee cwichuiiꞌ na neiⁿncooꞌ joonaꞌ ñequio juu na neiⁿncooꞌ joo na mꞌaⁿ nnom tsjoomnancue. \v 41 Juu na caxueeñe ñeꞌquioomꞌ cwichuiiꞌnaꞌ ñequio na xuee chiꞌ ñequio juu na caxueendye cancjuu, ndoꞌ joo cancjuu cwichuiiꞌ na xueenaꞌ ñequio ntꞌomcheⁿ cancjuu. \p \v 42 Maluaaꞌ waa na matseijomnaꞌ na cwichuiiꞌ na nlaꞌxmaaⁿya quia na nntando̱ꞌxco̱o̱ya. Seiꞌtsꞌo na wjaantyꞌiuuꞌñe tsꞌaⁿ tseixmaⁿnaꞌ cwii na nto̱ꞌ sa̱a̱ quia na nncwandoꞌxconaꞌ, nntseixmaⁿnaꞌ cwii na tijoom cwii cueꞌ. \v 43 Juu tsꞌoo na nncjantyꞌiuuꞌ tseixmaⁿnaꞌ cwii na talꞌue sa̱a̱ jeeⁿ neiⁿncooꞌ tseixmaⁿnaꞌ quia na nncwandoꞌxcoom. Quia na wjaantyꞌiuuꞌñe tsꞌoo, meiⁿcwii tjaa na nnda̱a̱ nntsꞌaaⁿ, sa̱a̱ quia na nncwandoꞌxcoom jeeⁿ tꞌmaⁿ najneiⁿ. \v 44 Quia na wjaantyꞌiuuꞌ seiꞌtsꞌo ꞌnaaⁿꞌ tsꞌaⁿ tseixmaⁿnaꞌ cantyja ꞌnaaⁿꞌ tyuaa, sa̱a̱ quia na nncwandoꞌxconaꞌ tseixmaⁿnaꞌ cantyja ꞌnaaⁿꞌ Espíritu Santo. \p \v 45 Maluaaꞌ waa na maꞌmo̱ⁿ ñꞌoomꞌ Tyꞌo̱o̱tsꞌom na teiljeii, matsonaꞌ: “Adán tsꞌaⁿ najndyee, tuiiñe ñꞌeⁿ tsꞌo ndoꞌ sꞌaaⁿ na tandoꞌ”, sa̱a̱ nquii Adán na macanda̱ cwiluiiñe Espíritu, jom mañequiaaⁿ na cwitaꞌndoꞌ nnꞌaⁿ. \v 46 Nchii juu cantyja ꞌnaaⁿꞌ Espíritu tyowaajndyee, tyowaajndyee cantyja ꞌnaaⁿꞌ tyuaa, jnda̱ joꞌ chii tuaa cantyja ꞌnaaⁿꞌ Espíritu. \v 47 Juu tsꞌaⁿ na tꞌoomjndyee sꞌaa Tyꞌo̱o̱tsꞌom juu ñꞌeⁿ tsꞌo, tyotseixmaaⁿ cantyja ꞌnaaⁿꞌ tyuaa. Sa̱a̱ nquii tsꞌaⁿ na jnda̱ we cwiluiiñê na matsa̱ꞌntjoom, tseixmaaⁿ cantyja ꞌnaaⁿꞌ cañoomꞌluee. \v 48 Seiiꞌa nmeiiⁿ laꞌxmaⁿnaꞌ chaꞌna tsꞌaⁿ na tuiiñejndyee ñequio tsꞌo. Sa̱a̱ seiiꞌa na nlaxmaaⁿya quia na nntando̱o̱ꞌxco̱o̱ya nlaxmaaⁿya chaꞌna seiiꞌ nqueⁿ na mꞌaaⁿ cañoomꞌluee. \p \v 49 Chaꞌxjeⁿ tyowaa Adán na sꞌaa Tyꞌo̱o̱tsꞌom maluaaꞌ cwimaaⁿꞌa. Mati xjeⁿ na nntando̱o̱ꞌxco̱o̱ya mmaaⁿꞌa chaꞌxjeⁿ waa Cristo na mꞌaaⁿ cañoomꞌluee. \p \v 50 ꞌO nnꞌaⁿya, ñeꞌcatsjo̱o̱ya nda̱a̱ꞌyoꞌ seiꞌ ñequio ndeiꞌ leicanda̱a̱ nntseijomnaꞌ joonaꞌ yuu na matsa̱ꞌntjom Tyꞌo̱o̱tsꞌom meiⁿ ꞌnaⁿ na cwiwiꞌndaaꞌ xocanda̱a̱ nntseijomnaꞌ joonaꞌ ñequio joo na ticantycwii na mꞌaⁿ. \v 51 Sa̱a̱ lꞌue tsꞌo̱o̱ⁿ na nlaꞌno̱ⁿꞌyoꞌ cwii ñꞌoom na wantyꞌiuuꞌ mꞌaⁿnaꞌ. Tichaꞌtsondyo̱ nncwja̱a̱ya sa̱a̱ chaꞌtsondyo̱ nntseichuiinaꞌ. \v 52 Jeeⁿ cjee na nluii na ljoꞌ chaꞌna cwii ndiiꞌ na nntseitsja̱ tsꞌaⁿ luaꞌnnom, xjeⁿ na nleicꞌuaa ndu na macanda̱. Ee maxjeⁿ nleicꞌuaa ndu ndoꞌ nntaꞌndoꞌxco nnꞌaⁿ na jnda̱ tja̱ na tajom cwjenndaꞌna. Ndoꞌ nntseichuiiꞌnaꞌ jaa. \v 53 Ee jaa seiiꞌa nmeiiⁿ na teincoondyo̱ na wjaawiꞌndaaꞌnaꞌ nlcweeꞌnaꞌ cwii na tijoom cwiꞌndaaꞌ. Jaa seiiꞌa na nncueꞌnaꞌ nlcwa̱a̱ꞌa cwii na tijoom ncueꞌ, mꞌaaⁿ ndoꞌ mꞌaaⁿnaꞌ. \v 54 Ee juu na laxmaaⁿya na cwiwiꞌndaaꞌnaꞌ, quia na jnda̱ tcweenaꞌ juu na tijoom cwiꞌndaaꞌ ndoꞌ juu seiiꞌa na jaaweꞌnaꞌ quia na jnda̱ tcweenaꞌ na tijoom cueꞌ, xjeⁿꞌñeeⁿ nntseicanda̱a̱ꞌñenaꞌ ñꞌoomꞌ Tyꞌo̱o̱tsꞌom na teiljeii na matsonaꞌ: “Jnda̱ seityuiiꞌ Tyꞌo̱o̱tsꞌom najndeii na machꞌee na cwiwje nnꞌaⁿ. \v 55 ꞌU na macheꞌ na cwiwje nnꞌaⁿ, ¿jeꞌ jeꞌ yuu waa na cwii nnda̱a̱ ntsaꞌ ñꞌeⁿndyo̱? Meiⁿchjoo tjaa yuu cwii cuaa na ncwantjomꞌ.” \v 56 Juu jnaⁿ na laxmaaⁿya waa najndeii na matseixmaⁿnaꞌ, joꞌ chii cwiwja̱a̱ya. Ndoꞌ juu ljeii na tqueⁿ Moisés waa najndeii na matseixmaⁿnaꞌ na mañequiaanaꞌ na catꞌuii jnaⁿ jaa. \v 57 Sa̱a̱ jndye na quianlꞌuaaꞌ Tyꞌo̱o̱tsꞌom na mañequiaaⁿ na cwinaⁿndyo̱ ncꞌe nquii Ta Jesucristo na matsa̱ꞌntjoom jaa. \p \v 58 Ncꞌe na luaaꞌ, ꞌo nnꞌaⁿya na jeeⁿ wiꞌ tsꞌo̱o̱ⁿya, caljooꞌndyoꞌtyeⁿꞌyoꞌ ñequio Tyꞌo̱o̱tsꞌom, ñecwiitco titsawintyjeꞌyoꞌ na cwindyeꞌntjomꞌyoꞌ nnom Ta Jesús ee manquiuꞌjndaaꞌndyoꞌ na jeeⁿ ticweꞌ tsꞌiaaⁿꞌndyo juu tsꞌiaaⁿ natsꞌaⁿ nnoom. \c 16 \s1 Cwilaꞌtjomna sꞌom na nlꞌana naya ncꞌiaana na mꞌaⁿ Jerusalén \p \v 1 Cantyja ꞌnaaⁿꞌ ñꞌoom na nlaꞌtjomꞌyoꞌ sꞌom na nlꞌaꞌyoꞌ naya nnꞌaⁿ cwentaaꞌ Tyꞌo̱o̱tsꞌom na wiꞌ mꞌaⁿna Jerusalén, luaa matseijndo̱ꞌa nꞌomꞌyoꞌ. Calꞌaꞌyoꞌ chaꞌxjeⁿ na tsjo̱o̱ na calꞌa ntmaaⁿꞌ nnꞌaⁿ na macwjiꞌ Tyꞌo̱o̱tsꞌom cwentaaⁿꞌaⁿ ndyuaa Galacia. \v 2 Ticwii xueeneiⁿncoꞌ cwii cwiindyoꞌ ꞌo calatꞌueꞌyoꞌ cwanti na nñequiaꞌyoꞌ cantyja na cwitantjomꞌyoꞌ. Quia joꞌ quia na nncua̱ya quiiꞌntaaⁿꞌyoꞌ nchii sꞌom quia nlatꞌueꞌcheⁿꞌyoꞌ. \v 3 Ndoꞌ catjeiiꞌndyoꞌ cwii oo we xꞌiaaꞌyoꞌ na cwilaꞌno̱ⁿꞌyoꞌ na joona ya na nncꞌooñꞌomna sꞌomꞌñeeⁿ Jerusalén. Quia joꞌ quia na nncua̱ na mꞌaⁿꞌyoꞌ, nntseiljeiya cwii tsom na nncꞌooñꞌomna. \v 4 Ndoꞌ xeⁿ macaⁿnaꞌ na nncjo̱ joꞌ joꞌ, quia joꞌ nncꞌoona ñꞌeⁿndyo̱. \s1 Ñeꞌcjaacandoꞌ Pablo nnꞌaⁿ na cwilaꞌyuꞌ Corinto \p \v 5 Nncjo̱ na mꞌaⁿꞌyoꞌ xeⁿ jnda̱ tjo̱wino̱o̱ⁿ tsꞌo̱o̱ndaa Macedonia ee maxjeⁿ matseijndaaꞌndyo̱ na joꞌ jo̱jndya̱a̱. Jnda̱ joꞌ nncua̱caño̱o̱ⁿya ꞌo. \v 6 Nnda̱a̱ nntsꞌaanaꞌ na nljooꞌndyo̱ ñꞌeⁿndyoꞌ meiiⁿ ñeꞌcwantindyo xuee oo chaꞌwaa ncueeteiⁿ. Quia joꞌ ꞌo nnda̱a̱ nntsalacwanomꞌyoꞌ ja nato quia na nncjo̱ xeⁿ yuu cwijo̱yo̱. \v 7 Ee ticaljoya tsꞌo̱o̱ⁿ na cweꞌ cjee cjee mꞌaaⁿnaꞌ nncwino̱o̱ⁿ na mꞌaⁿꞌyoꞌ. Ntyjaaꞌya cwii tsꞌo̱o̱ⁿ na majndye xuee nnda̱a̱ nljooꞌndyo̱ ñꞌeⁿndyoꞌ, xeⁿ Tyꞌo̱o̱tsꞌom lꞌue tsꞌoom. \v 8 Sa̱a̱ jnda̱ seijndaaꞌndyo̱ na nljooꞌndyo̱tya̱ ñjaaⁿ tsjoom Éfeso hasta na jnda̱ teinom xuee Pentecostés. \v 9 Ee jeeⁿ tꞌmaⁿ majuꞌnaaⁿñenaꞌ na matsꞌaa tsꞌiaaⁿ ꞌnaaⁿꞌ Ta Jesús ndoꞌ jeeⁿ ticweꞌ tsꞌiaaⁿꞌndyo meiiⁿ jndye nnꞌaⁿ mꞌaⁿ na jndoo ja. \p \v 10 Nnda̱a̱ nntsꞌaanaꞌ na nncueeꞌcañoom Timoteo ꞌo. Xeⁿ na ljoꞌ, calaꞌluiꞌyoꞌ jom cha nljeiiꞌnaꞌ na ya nncꞌoomñê ñꞌeⁿndyoꞌ. Ee mati jom mañejuu tsꞌiaaⁿ ꞌnaaⁿꞌ Ta Jesucristo machꞌeeⁿ chaꞌxjeⁿ ja. \v 11 Joꞌ chii meiⁿcwiindyoꞌ ꞌo tincꞌomꞌyoꞌ na tilaꞌñꞌoomꞌndyoꞌ jom. Ñequio na xcweeꞌ nꞌomꞌyoꞌ cateijndeiꞌyoꞌ jom cha quia nlueeⁿꞌeⁿ quiiꞌntaaⁿꞌyoꞌ quia joꞌ nndyolcweeⁿꞌeⁿ ñequio na neiiⁿꞌeⁿ. Meiⁿndo̱ꞌa jom ñequio ntꞌomcheⁿ nnꞌaⁿ na cwilaꞌyuꞌ. \p \v 12 Tyocaⁿꞌa nnom nquii nnꞌaaⁿya Apolos na catseijomñê ñequio nnꞌaaⁿya na cwilaꞌyuꞌ na cwiꞌoocajndooꞌna ꞌo. Sa̱a̱ na majeꞌndyo ticatsꞌaanaꞌ tsꞌoom na ñeꞌcjaⁿ. Majoꞌ nncueeꞌcañoom ꞌo quia na nñequiaanaꞌ na wanaaⁿ. \s1 Xmaⁿndyoꞌ na chaꞌtsondyoꞌ \p \v 13 Queⁿꞌ queⁿꞌyoꞌ cwenta chiuu cwii tsamꞌaⁿꞌtiꞌyoꞌ. Cꞌomꞌtyeⁿꞌyoꞌ na cwilaꞌyuꞌya nꞌomꞌyoꞌ ñꞌeⁿ Tyꞌo̱o̱tsꞌom. Catsanajnda̱ꞌyoꞌ cantyja na cwilaꞌyuꞌyoꞌ ñꞌeⁿñê chaꞌna nnꞌaⁿ na ꞌooquiendye na ñeꞌcwii waa na cwilꞌa. \v 14 Chaꞌtso na cwilꞌaꞌyoꞌ, catꞌmo̱ⁿꞌyoꞌ na wiꞌ nꞌomꞌ ncꞌiaaꞌyoꞌ. \p \v 15 ꞌO nnꞌaⁿya, manquiuꞌyoꞌ na chaꞌwaa tsꞌo̱o̱ndaa Acaya, juu Estéfanas ñequio nnꞌaⁿ waⁿꞌaⁿ jlaꞌyuꞌjndyeena ñꞌeⁿ Tyꞌo̱o̱tsꞌom. Joona cwijooꞌ nꞌomna na cwindyeꞌntjomna nda̱a̱ nnꞌaⁿ na cwilaꞌyuꞌ ñꞌeⁿñê joꞌ joꞌ. \v 16 Macweꞌ joꞌ macaⁿꞌa na catueꞌndyoꞌcjeꞌyoꞌ nda̱a̱ nnꞌaⁿ na laꞌxmaⁿ chaꞌna joona. Ndoꞌ malaaꞌtiꞌ calꞌaꞌyoꞌ ñequio chaꞌtso nnꞌaⁿ na cwilajomndye ñꞌeⁿndyena na cwiteijndeii tsꞌiaaⁿ ꞌnaaⁿꞌ Tyꞌo̱o̱tsꞌom. \v 17 Jeeⁿ neiⁿya na jnda̱ tyjeeꞌcañoom Estéfanas ja, ñequio Fortunato ñequio Acaico. Chaꞌcwijom mantyꞌiaya ncjoꞌyoꞌ na mantyꞌiaya joona, ee jnda̱ jlaꞌnoomndyena cantyja ꞌnaⁿya cwii na leicanda̱a̱ nlꞌaꞌyoꞌ na ticꞌoomndyoꞌ. \v 18 Na jnda̱ tquiena na mꞌaaⁿya, ñꞌoom na jlaꞌcandiina ja tquiaanaꞌ na tꞌmaⁿ tsꞌo̱o̱ⁿ, majoꞌti nntsꞌaanaꞌ ñꞌeⁿndyoꞌ ꞌo quia na nlquienndaꞌna na mꞌaⁿꞌyoꞌ. Nnꞌaⁿ na cwindyeꞌntjomna chaꞌna joona matsonaꞌ na nlaꞌtꞌmaaⁿꞌndye nnꞌaⁿ joo naⁿꞌñeeⁿ. \p \v 19 Ntmaaⁿꞌ nnꞌaⁿ na macwjiꞌ Tyꞌo̱o̱tsꞌom cwentaaⁿꞌaⁿ na mꞌaⁿ tsꞌo̱o̱ndaa Asiawaa cwilaꞌcwanomna na xmaⁿndyoꞌ. Majuu nnꞌaaⁿya Aquila ñequio scoomꞌm Priscila cwiluena na xmaⁿndyoꞌ ndoꞌ majoꞌti cwilue nnꞌaⁿ tmaaⁿꞌ na cwitjomndye wꞌaana ñequio xueeꞌ nqueⁿ na cwiluiiñê na matsa̱ꞌntjoom jaa. \v 20 Chaꞌtsondye nnꞌaⁿ na cwilaꞌyuꞌ ñjaaⁿñe cwilaꞌcwanomna na xmaⁿndyoꞌ. Ncꞌe na cwiluiindyoꞌ ntseinda Tyꞌo̱o̱tsꞌom, quia cwitjomndyoꞌ ñꞌeⁿ ncꞌiaaꞌyoꞌ na tjoomꞌ cwilaꞌyuꞌyoꞌ ñꞌeⁿndyena, cataⁿꞌyoꞌ lueena na cwiñeꞌquiaꞌyoꞌ na xmaⁿndyena. \p \v 21 Nnco̱ Pablo na matseiljei xueya na matsjo̱o̱ya na xmaⁿndyoꞌ. \p \v 22 Meiⁿcwiꞌñeeⁿcheⁿ tsꞌaⁿ na ticajnda ntyjii nquii Ta Jesucristo, quiaa Tyꞌo̱o̱tsꞌom na quioo ñꞌoomwiꞌ nacjooꞌ tsaⁿꞌñeeⁿ. Quiaaⁿ na matyuaaꞌ cwjeeꞌnndaꞌ nquii Ta Jesucristo. \p \v 23 Nquii Ta Jesucristo quiaaⁿ na cꞌoom naya na matseixmaaⁿ ñꞌeⁿndyoꞌ. \v 24 Mañequiaanaꞌ na jeeⁿ jnda ntyjiiya ꞌo ncꞌe jom. Mantyjati luaaꞌndyo. Amén.