\id JAS - Amarakaeri NT -Peru 2008 (DBL -2013) \h SANTIAGO \toc1 Santiagoa oʼmanigmadoyaʼuyate. \toc2 Santiago \toc3 Stg \mt1 SANTIAGO \mt2 Santiagoa oʼmanigmadoyaʼuyate. \c 1 \s1 Judío huaknopo̱e̱ʼeritaj oʼmanigmadoyaʼuyate Santiagoa. \p \v 1 Do Santiago i̱jje̱y. Diosen Huairi Jesucristoenere huanabaʼ i̱jje̱y. Opud Israel huaknopo̱e̱ʼeritaj oʼnigmadoyaʼne. Nog aratbutenbayo nogbayo nogbayo moʼi̱kaʼne. Saludos onʼdiktaʼmonaʼne. \s1 Diosa dakaʼ moʼnopo̱e̱a̱ʼnok huadakda kikaʼdik o̱ʼe̱ne. \p \v 2 Kenokaʼ paiʼda eʼnopoʼe̱piʼ dakhueʼ e̱e̱ʼpiʼ paiʼda e̱e̱ʼpiʼ monʼdurugpakikaʼ. \v 3 Oroʼ oknopo̱e̱batikdikpiʼ kaʼneʼpo eʼdikdikpiʼ nogi̱ti nogi̱ti Diostaj dakaʼ moʼnoknopo̱i̱kaʼ Diostaj moʼnoknopoeonhuahuikaʼpo batikhueʼ moʼnikaʼ. \v 4 Nogi̱ti nogi̱ti eknopo̱i̱kaʼnayo dakhueaʼ eʼkaʼ kikahueʼdik o̱ʼe̱ne kenpaʼti kenda Diosa oʼpakikaʼnig nogi̱ti nogi̱ti kikaʼdik o̱ʼeonhuahuikaʼapone. Dakhuapa Dios Huairitaj moknopoeonhuahuikaʼapone. \p \v 5 Opudomeytaj nogda nogda dakhueaʼ ka̱gkeʼpo eʼdikdikpiʼ katepiʼ eʼkaʼ nopo̱e̱hueʼda e̱e̱ʼnayo Diostaj yanʼtionaʼpakikatiʼ. Doʼtaj konigyoʼda dakaʼ eʼkikaʼ menopo̱e̱a̱ʼ, yanʼtionaʼpakikatiʼ. Diosa boʼtihuapokpo dakaʼ eʼkikaʼ moʼnopo̱e̱a̱ʼapone. Diosa sueʼnopo ehueʼ o̱ʼe̱po eʼtihuapoktaʼ oʼpakpo dakaʼ eʼkikaʼ moʼnopo̱e̱a̱ʼikaʼapone. \v 6 “Dakaʼ eʼkaʼ menopo̱e̱a̱ʼ, Dios.” Yanʼtionaʼpak. Diosa moʼnopo̱e̱a̱ʼapone. Dakaʼ yanʼnopo̱i̱kaʼ. Diostaj dakaʼ oknopo̱e̱hueʼ e̱e̱ʼnayo tihuapokhueʼdik moʼi̱kaʼapone. \v 7-8 Beʼapiʼ nogpaʼ nogpaʼ oʼnopo̱e̱ konig oy Diostaj oknopo̱e̱po emeʼte oknopo̱e̱hueʼ o̱ʼe̱po kentaj Diosa tihuapokhueʼ o̱ʼi̱kaʼapo. Dakaʼ huakikaʼ nopo̱e̱a̱hueʼ o̱ʼe̱a̱po. \p \v 9 On paiʼda hua̱e̱ʼeri e̱e̱ʼpiʼ, egʼ, Cristotaj iknopo̱e̱po yanʼdurugpakikaʼpo Diosensiʼpo i̱ʼe̱ne. \v 10 Konig huakhuen i̱da oʼaypo okhuenkahuaʼikaʼ konigti huakkaʼda huamato̱e̱ʼeri aʼti onʼmabueyikaponok konige̱po Diostaj kanoknopo̱e̱ʼpo kanʼdurugpakikeʼ. \v 11 Kenokaʼ niokpo oʼbehuikdepo diga̱ʼda oʼtaʼtepo huakhuen i̱da okhuenayaʼikaʼ huehueaʼda oʼkotikaʼ. Onaʼti ʼuruda ehueʼ o̱ʼe̱a̱po. Huabokerek huakkaʼ onʼmato̱i̱kaʼ konig huakhuen o̱ʼnepo, eʼbaaʼikaʼpiʼ i̱da onʼbuey. \s1 Kenokaʼ dakhueaʼ ka̱gkeʼpo eʼdikdikte dakhueaʼ kahueʼ yanikaʼ. \p \v 12 Opuda̱ dakhueaʼda ka̱gkeʼpo eʼdikdiktada dakhueaʼ kahueʼ e̱ʼi̱kaʼnayo durugda moʼi̱kaʼapone. Nogok nogok dakhueaʼ ka̱gkikeʼpo eʼdikdikte kahueʼ e̱ʼi̱kaʼnayo: \p —‍“Huadakda boʼkikaʼpo dakhueaʼ ka̱gkikeʼpo eʼdikdikte dakhueaʼ kikahueʼ moʼi̱kaʼnok huairi moʼe̱po doʼhued jakyo doere yanʼnoeonhuahuikaʼ.” Doʼhua oʼnonaʼapone. —‍Kenda Diosa huadiʼ hua̱e̱ʼeritaj oʼmanaʼuyate. \v 13 Kenokapiʼ dakhueaʼ kakeʼpo Diosa medikdikne nopo̱e̱hueʼdik yanikaʼ. Dios kenpaʼda huadaknopoʼda o̱ʼi̱kaʼ. Dakhueaʼ kakeʼpo Diosa madikdikhueʼdik o̱ʼe̱ kenpaʼti dakhueaʼ ka̱gkeʼpo Diosa oroʼtaj dikdikhueʼdik moʼi̱kaʼne. \v 14 Huakkuru oroʼen eʼpakikaʼa dakhueaʼ eʼkaʼ huanopoyaʼda oʼeretpakpo \v 15 nogok diga̱ʼda oʼeretpakpo huaboaʼda dakhueaʼnada oʼkikaʼne. Ken dakhueaʼda eʼkikaʼnayo kenpaʼda oʼbueyapone. Diosere ehueʼdikda o̱ʼi̱kaʼapone. \p \v 16 Huataʼda namaʼda nopo̱e̱a̱hueʼ moʼnikaʼ, huadiʼda egomey pogomey. \v 17 Katepiʼ Diosa moʼnigkikaʼne kenpaʼti boʼtihuapokikaʼne kenpaʼda huadakda o̱ʼi̱kaʼ. Diosyaʼ kurudya̱ʼ kenpaʼda huadakyoʼda boʼyokikaʼne. Niokpo puugere ayaʼda siokpoere Diosa oʼkuyate. Niokpo sikyo taʼtehueʼ o̱ʼi̱kaʼ. Siokpo puugere huameʼnoe taʼtehueʼ o̱ʼi̱kaʼ. Diosnayo huakjey huakaʼeri huadak o̱ʼi̱kaʼ. Diosnayo nogok nogok konigti huadak o̱ʼi̱kaʼ kenpaʼti nogok nogok konigti huadak oʼkikaʼ. Nogpaʼ nogpaʼ manahueʼdik o̱ʼi̱kaʼ. \v 18 Dios oʼpakpo keʼnen buttida huaʼaa moʼnopoʼnoikaʼne. Konig Diosen huakkurueri huasiʼpo konig ʼurusiʼpo Diosa eʼbaeʼpo moʼnopoʼnoeanhuahuikaʼne. \s1 Namaʼda Diostaj kikahueʼ moʼnepo ʼurunopoada ʼuruaʼda mogkikaʼ. \p \v 19 Konige̱po doʼhued huadiʼda egomey pogomey Diosbataʼ eʼpe̱e̱taʼ yaderetpakikaʼ. Dakaʼ yanʼnigpe̱i̱kaʼ. Dakaʼ nopo̱e̱hueʼada i̱da eʼmanmadikaʼtaʼ pakhueʼ yaneʼ. Dakaʼda eʼpe̱e̱piʼ diayhueʼ yanikaʼ. \v 20 Kenaʼpo oroʼ oʼdiaypo kenda Diosa oʼpaknig kikahueʼdik o̱ʼe̱ne. Oʼdiaypo Diostaj durugpakahueʼdik o̱ʼe̱ne. \v 21 Kenpaʼti ayaʼda dakhueaʼ eʼnopo̱e̱ʼ ayaʼ dakhueaʼ eʼkikaʼ kenpaʼda monʼbatik. Apagbaʼ oʼpe̱e̱demeʼne kenpaʼti huaboaʼda oʼpe̱e̱po huanopoyaʼda dakaʼda monʼnigpe̱i̱kaʼ. Apagbaʼ ʼuruaʼda o̱gkaʼdik moʼe̱ne. Oroʼtaj Diosere onteʼti noeanhuahuikaʼdik moʼe̱a̱pone. \p \v 22 Diosenbaʼtaj dakaʼda monʼnigpe̱i̱kaʼpo mogkikaʼ. Eʼpe̱e̱a̱da kikahueʼ e̱e̱ʼnayo namaʼda onʼpe̱e̱. \v 23-24 Beʼapiʼ huabokerek Apagbaʼtaj oʼpe̱e̱po kate kikaʼdik i̱jje̱y huaboaʼda oʼnopo̱e̱nigʼa kikahueʼ e̱e̱ʼnayo ken konig huabokerekpiʼ sigda oʼkoktiahuayatupo konig huakok o̱ʼe̱nig huaboaʼda oʼnopo̱e̱nigʼa i̱da okkahueʼikaʼ. \v 25 Diosen huadak huaʼa ʼurunanada o̱ʼe̱nok eʼnigpe̱i̱kataʼ oʼpakpo Diosen huadak huaʼa okkahuehueʼ moʼnepo monʼnigpe̱i̱kaʼpo mogkikaʼ. Diosen huadak huaʼa oʼnigpe̱i̱kaʼpo durugnanada o̱ʼi̱kaʼapone. \p \v 26 Beʼapiʼ Diosen ijkikay eʼnopo̱e̱a̱da dakhueʼ oʼadhuahuikaʼpo batikhueʼdik e̱ʼe̱a̱da Diosen ijkikay namaʼda oʼnopo̱e̱nigʼa Diosen kahueʼdik o̱ʼi̱kaʼ. \v 27 Diostaj eʼbatadiʼkeaʼtaʼ eʼpaknayo Diosen eʼkikaʼtaʼ eʼpaknayo kenpaʼti Apag Diostaj eʼdurugpakaʼtaʼ eʼpaknayo paiʼda ayhuayotaj ayhuaeretaj diʼ yanʼmaepo yanʼtihuapokikaʼ. Konig nog aratbut dakhueaʼda onʼkikaʼnig konig kikahueʼ yanikaʼ. Kenda Diosa oʼpakikaʼ. \c 2 \s1 Huakkaʼ huatamaeʼeritaj eʼpakada paiʼda hua̱e̱ʼeritaj pakhueʼ e̱e̱ʼ nopo̱e̱hueʼ moʼnikaʼ. \p \v 1 Doʼhued huaknopo̱e̱ʼeri egomey pogomey, Jesucristo Huairitaj dakaʼ moʼnoknopo̱i̱kaʼpo beʼedpiʼ huakkaʼda oʼtamaenok huadakda o̱ʼe̱ nopo̱e̱hueʼdik moʼnikaʼ. Noga̱ paiʼda e̱e̱ʼte kennayo dakhueʼda o̱ʼe̱ nopo̱e̱hueʼdik moʼnikaʼ. \v 2 Opud eʼkupopakyaʼ Diostaj eʼbatadiʼkeaʼyo huairi eʼkudnayo oro huabapiokot oʼmato̱e̱po ʼuruaʼda yudtaj oʼotpo kenpaʼti paiʼda hua̱e̱ʼeri eʼkudnayo yudtatoneʼda oʼotpo. \v 3 ʼUruaʼda yudtaj eʼhuaottaj boʼtihuapokpo, “In ʼuru huahuadte yahuad.” Eaʼada paiʼda hua̱e̱ʼeritaj “A̱yo̱piʼ yaboʼ. Sorokte yahuad,” enaʼnayo \v 4 dakhueaʼda kaʼdik moʼe̱ne. Opudpiʼ ayaʼda konigti huadak moʼe̱ne. Huairinayo huadak o̱ʼne. Paiʼda hua̱e̱ʼeri dakhueʼda o̱ʼne. Namaʼda moʼnopo̱e̱nigʼa dakhueaʼda moʼnopo̱e̱ne. Ken konig dakhueʼ o̱ʼe̱. \p \v 5 Yanʼpe̱e̱ʼ, huadiʼda egomey pogomey. Diosa huakkaʼ paiʼda hua̱e̱ʼeritaj oʼbaeʼikaʼ. Kenomeya̱ Jesucristotaj dakaʼda oʼnoknopo̱i̱kaʼpo Diosere Jesucristo huairiere durugda onʼnoeonhuahuikaʼapo. Ayaʼada Diostaj huadiʼda o̱ʼnepo Diosere o̱ʼneonhuahuikaʼapo. Diosa kenpaʼ oaʼuyate. \v 6 Paiʼda aratbuttaj dakhueaʼda moʼmanikaʼnok onʼbiraʼikaʼ. Huairitaj huadakda boʼkikaʼnigʼa huakkaʼda huamato̱e̱ʼeria opudtaj dakhueaʼda moʼnikaʼne kenpaʼti opudtaj dakhueaʼ aʼhuaayaʼpo gobierno huairite boʼtohuaʼikaʼne. \v 7 Huairi huakkaʼ huamato̱e̱ʼeria Jesucristoen huadiktaj dakhueaʼda onʼhuaaʼikaʼ. Keʼnen ʼuru huadik opud moʼdikto̱i̱kaʼne. \p \v 8 Konig o̱ʼna huataʼda huakkaʼ iʼpakikaʼnig nog aratbuttakon konigti huakkaʼ diʼ yanʼmaikaʼ. Kenda Dios Huairia Apagbaʼte oʼmanaʼikaʼ. Kenda eʼkikaʼnayo huadaknada boʼkikaʼne. \v 9 Huakkaʼ huamato̱e̱ʼeritaj diʼda eʼmaikaʼada paiʼda aratbuttaj dakhueaʼda eʼkikaʼnayo Diosen eʼmanaʼtaj nigpe̱e̱hueʼ moʼi̱kaʼpo dakhueaʼda boʼkikaʼ. \v 10 Diosa huakkaʼda huadik oroʼtaj monaʼuyate. Moisésenbaʼtaj ayaʼda nigpe̱i̱kaʼdik o̱ʼe̱ne. Oroʼ nog ayaʼda eʼnigpe̱e̱a̱da nogdiktida nigpe̱e̱hueʼ e̱e̱ʼnayo Diostaj dakhueʼda o̱ʼe̱. Konigti Diostaj nigpe̱e̱hueʼ e̱e̱ʼ o̱ʼe̱. Dakhueaʼda o̱ʼe̱. \v 11 “Nogen hua̱to̱e̱ʼtaj bakdejhueʼ yanikaʼ.” Diosa oʼmanaʼuyate. “Nogtaj yadiaypo arakhueʼ yanikaʼ.” Kenpaʼti nogdakon Diosa oʼmanaʼuyate. Nogen hua̱to̱e̱ʼtaj bakdejhueʼ e̱ʼi̱kaʼada nogtaj eʼaraknayo ayaʼ Moisésenbaʼtaj nigpe̱e̱hueʼda i̱ʼe̱ne. Dakhueaʼda iʼkaʼne. \v 12 Jesúsen huadak huaʼa oʼpakpo oʼnigpe̱i̱kaʼne. Oroʼ eʼnigpe̱i̱kaʼnayo Diosa diʼ moʼe̱po, “Huadakda boʼkikaʼuy.” Monaʼapone. Konige̱po nogomeytaj diʼ monʼmaepo ʼuruaʼda moʼdaʼikaʼ kenpaʼti huadakda mogkikaʼ. \v 13 Oroʼa paiʼda hua̱e̱ʼeritaj kanʼmatinepahuikeʼ Diosa kenda oʼpak. Oroʼ nogomeytaj matinepahuihueʼ e̱e̱ʼnayo Diosa oroʼtaj tinepahuihueʼ moʼe̱a̱pone. Oroʼ paiʼda hua̱e̱ʼeritaj eʼmatinepahuiʼnayo Diosa boʼtiahuaypo oroʼtaj moʼtinepahuiʼpo dakhueaʼ boʼkikaʼne onahueʼ moʼe̱a̱pone. \s1 Diostaj eknopo̱e̱ʼnayo ʼurudayoʼ ya̱gʼkikatiʼ. \p \v 14 Diostaj Jesúseretaj yoknopo̱e̱y. Opuda̱ eaʼada paiʼda aratbuttaj tihuapokhueʼ e̱ʼi̱kaʼnayo “Diostaj yoknopo̱e̱y,” namaʼda boaʼnigʼa Diostaj namaʼda moknopo̱e̱nigʼa Diosa dakhueaʼ eʼkaʼ nopoʼyareahueʼ moʼe̱a̱pone. \v 15 Huaknopo̱e̱ʼeri huamaʼbuy huidpopiʼ paiʼda e̱e̱ʼnayo yudtaj to̱e̱hueʼ e̱e̱ʼnayo aypopiʼ to̱e̱hueʼ e̱e̱ʼtada \v 16 “ʼUruaʼda yahuatiʼ, yudtaj yato̱e̱ʼ, Diosa mebayokeʼ. Aypo yabapeʼ, Diosa mebayokeʼ.” Opud Jesúsen huaknopo̱e̱ʼeria eaʼada yudtaj yokhueʼ e̱e̱ʼnayo aypo yokhueʼ e̱e̱ʼnayo kenda namaʼda eaʼ dakhueʼda o̱ʼe̱. \v 17 O̱ʼna Cristotaj yoknopo̱e̱ eaʼnayo nogomeytaj dakaʼda tihuapokikaʼdik i̱ʼe̱ne. Tihuapokhueʼ e̱e̱ʼnayo namaʼda Cristotaj iknopo̱e̱ne, doʼhued huamaʼbuy. \p \v 18 Sueʼdada Diostaj yoknopo̱e̱y kenpaʼda o̱daʼikaʼ. Noga̱ kenpaʼda huadak o̱gkikaʼ. Huadak kikahueʼ e̱e̱ʼnayo Cristoen huaknopo̱e̱ʼeri o̱ʼe̱ do oknopo̱e̱hueʼdik o̱ʼe̱ne. Nogomeytaj doa eʼtihuapokikaʼnayo Cristoen huaknopo̱e̱ʼeri o̱ʼe̱ nopo̱e̱ʼdik moʼe̱ne. \v 19 Nogtida Dios o̱ʼi̱kaʼ moʼnopo̱i̱kaʼne. Kenda huadak e̱e̱ʼpiʼ huadak kikahueʼ e̱e̱ʼnayo onteʼti Diosere noehueʼ moʼi̱kaʼapone. Totoʼ kenpaʼti Diosen huadik eknopo̱a̱da diga̱ʼ oʼnokmeʼpukikaʼ. \v 20 Diostaj ijnopo̱e̱poyoʼda dakhuapa o̱ʼe̱ moʼnopo̱e̱po huadak kikahueʼ e̱e̱ʼnayo kenda Diostaj eknopo̱e̱ʼ dakhuapa ehueʼ o̱ʼe̱. \v 21 Menpaʼ bokkahueʼde. Aʼnennada Diosa oroʼen adhueaʼpaneʼ Abrahamkudaktaj “O̱ʼnensiʼpo menigarak,” onaʼuyatenig. Kenokaʼ Diosa Abrahamtaj enaʼte Abraham Diostaj oʼnigpe̱i̱kaʼpo huasiʼpo Isaactaj aʼnigarakyaʼpo oteʼyo oʼtohuaʼuyate. “Huadakda i̱ʼe̱ne.” Diosa Abrahamtaj onaʼuyate. \v 22 Ken Abraham Diostaj oknopo̱e̱po Diostaj konig dakhuapa oʼnigpe̱e̱ʼuyate nopo̱e̱ʼdik moʼe̱ne. Diostaj eknopo̱i̱kaʼ eʼnigpe̱i̱kaʼere Diosa oʼpakikaʼ. \v 23 Apagbaʼ oaʼuyatenigda Abraham oʼnigkaʼuyate. Doʼtaj meknopo̱i̱kaʼnok “Huadakda i̱ʼe̱ne, Abraham.” Diosa onaʼuyate. Kenpaʼti Dios Abrahamtaj huadiʼnada o̱ʼta̱i̱kaʼuyate. \p \v 24 Diostaj moknopo̱e̱nok kenpaʼti moʼnigpe̱i̱kaʼnok “Huadakda moʼe̱ne.” Diosa onaʼdik moʼe̱a̱pone. Eknopo̱e̱yoʼda dakhuapa ehueʼ o̱ʼe̱. \v 25 Konigti Rahab huakupete huabakdejeri e̱ʼe̱a̱da bottaʼ Diosen aratbuttaj oʼbatihuapoknok, “Huadakda i̱ʼe̱ne.” Diosa onaʼuyate. Judío aratbut huataʼmonaʼeritaj Rahab keʼnen jakyo sorotatataj aʼbatihuapokyaʼpo oʼbakuda̱ʼuy kenpaʼti nogdagpen oʼmataʼmonaʼuyate. \v 26 Konig aratbut eʼbueydeʼ hua̱so̱ʼyo̱ huanoki̱re̱g to̱e̱hueʼ o̱ʼnikaʼ. Konigti beʼapiʼ Diostaj eknopo̱e̱a̱da Diostaj dakaʼ nigpe̱e̱hueʼ o̱ʼnepo Diostaj oknopoenigʼa konig eʼbueyonig oknopo̱i̱kaʼ. \c 3 \s1 Huakittaʼa konig oaʼikaʼ. \p \v 1 Huakkaʼda Diostaj huamanmadikaʼeri yahuehueʼ yanikaʼ, doʼhued egomey. Diosa ayaʼ huamanmadikaʼeritaj dakaʼda oʼmape̱i̱kaʼ. Namaʼda eʼmanmadikaʼnayo diga̱ʼ castiga mogkaʼapone. \v 2 Oroʼomey huakkaʼda namaʼda oʼkikaʼne. Beʼapiʼ oʼbatiaʼpakpo namaʼda ahueʼ e̱ʼi̱kaʼnayo huadaknada o̱ʼe̱po ayaʼda katepiʼ oʼkaʼpo huadakda kikaʼdik o̱ʼi̱kaʼapo. \v 3 Caballo oroʼtaj meʼnigpe̱e̱ʼpo tioroeʼdik caballo huakittaʼyo siropasiʼpo oʼkudikaʼne. Meyo̱piʼ ehuataʼ oʼpaknok boʼtohuaʼikaʼ. Huakittayaʼ siropasiʼpo caballo hua̱so̱ʼetaʼ tioroikaʼdik o̱ʼe̱ne. \v 4 Kenpaʼti huaboroʼ barcotoneʼ o̱ʼnepo kuperinatoneʼ eʼoroaʼ bapokaʼ oʼtohuaʼikaʼ. Huataʼpobetaʼeri huanokhuayaga̱ʼsiʼpo oʼbapadpo oʼtionbahueʼepo ke̱yo̱da ehuataʼ oʼpakpo o̱jpaendik o̱ʼi̱kaʼ. \v 5 Kenpaʼti oroʼen hua̱so̱ʼ huaboroʼda e̱e̱ʼpiʼ huakittaʼ suhuigda o̱ʼe̱po huiyokda ikaʼdik o̱ʼe̱. Huakittaʼa aʼdik o̱ʼe̱. Kenpaʼti oroʼen huakittaʼ konig paiʼpasiʼponig e̱e̱ʼpiʼ huaboroaʼda bakpakdik o̱ʼe̱. Konigti oroʼ namaʼda eaʼnayo huakkaʼda dakhueaʼ kaʼdik o̱ʼi̱kaʼne. \v 6 Oroʼen huakittaʼ konig taʼak eʼbakpakonig dakhueaʼda kaʼdik o̱ʼe̱. Oroʼ huataʼda dakhueaʼ o̱gkaʼdik o̱ʼe̱ne. Totoʼa onʼpaknok aratbut dakhueaʼda o̱daʼpakikaʼ. Oʼnoepo oroʼen huakittaʼ konig taʼak eʼbakpakonig o̱ʼe̱po dakhueaʼda kikaʼdik o̱ʼeonhuahuikaʼne. \v 7 Ayaʼda dubayo hua̱e̱ʼeri toyahueʼdik o̱ʼne. Ayaʼda bakoy, barakte hua̱e̱ʼeri, hua̱hue̱yo̱ hua̱e̱ʼeri toyahueʼdik o̱ʼe̱. \v 8 Aratbutnayo huakittaʼ toyahuehueʼdik o̱ʼne. Dakaʼ to̱e̱hueʼdik o̱ʼnikaʼ. Konig bihui eʼbueyʼuru huakittaʼ oʼto̱e̱po mabueyaʼdikonig o̱ʼe̱po. Oroʼen huakittaʼ dakhueaʼda kikaʼdik o̱ʼe̱. \v 9 Oroʼen Apag Diostaj “Huadakda i̱ʼe̱ne,” onaʼikaʼne oroʼen huakittaʼa. Dios konig o̱ʼenigda huabokerektaj oʼkaʼuyate. Huabokerektaj dakhueaʼda eʼhuaaʼnayo oroʼen huakittaʼa, “Dios dakhueʼda o̱ʼe̱,” oʼhuaikaʼne. \v 10 Nogtiaʼda huakittaʼ oʼto̱e̱po Diostaj “Huadakda i̱ʼe̱ne,” oaʼpo kenpaʼti huabokerektaj dakhueaʼda oʼhuaaʼne. Ken konig oʼikaʼne dakhueʼda o̱ʼe̱, doʼhued egomey pogomey. \v 11 ʼUruda hue̱ʼe̱y paiʼere nogtida jenhui̱poʼ onya̱yo̱ʼ o̱ro̱khueʼdik o̱ʼe̱. \v 12 Menpaʼ mangote kumehuiʼ dapakdik ya̱ʼe̱. Ehueʼ dapakhueʼdik o̱ʼe̱. Apoarete menpaʼ jo dapakdik ya̱ʼe̱. Ehueʼ dapakhueʼdik o̱ʼe̱. Kenpaʼti hue̱ʼe̱ypaiʼ jenhui̱poʼ ʼuruda hue̱ʼe̱yere o̱ro̱khueʼdik o̱ʼe̱. Huadakdikyoʼda modaʼikaʼ. \s1 Diosa ʼuruda eʼkikaʼ moʼnopo̱e̱a̱ʼne. \p \v 13 Opudomeyere huakkaʼmon ʼuruda eʼkikaʼ dakaʼ moʼnopo̱e̱. ʼUruaʼda ijkikay nopo̱e̱hueʼada huaknopo̱e̱ʼeri kanʼtiahuayeʼpo huadakda ka̱gkikeʼ. \v 14 On dig eʼmatioknoponkaʼnayo kenpaʼti huakkaʼda huataʼ eʼeretpaknayo “Huakkaʼ ijnopo̱e̱po huadakyoʼ ijkikay.” Ahueʼ ya̱e̱ʼ. Dapiʼ aʼdik i̱ʼe̱t. \v 15 Dig eʼmatioknoponkaʼ kenpaʼti huataʼda eʼeretpak Diosa kenda nopo̱e̱a̱hueʼ moʼe̱ne. Ken konig ekaʼnayo namaʼda boʼkikaʼapone. Dakhueʼnopoʼda moʼe̱nok kenda kaʼdik moʼe̱ne. Totoʼ huairia moʼnopo̱e̱a̱ʼnok kenda boʼkikaʼapet. \v 16 Dig eʼhuahuayikaʼnayo kenpaʼti huataʼda eʼeretpakikaʼnayo diga̱ʼda eʼmaboyikaʼnayo nogtaj nogtaj dakhueaʼ onʼmanaʼpakikaʼapo kenpaʼti nogda nogda dakhueaʼda onʼmagkikaʼapo. \v 17 Diosa oroʼtanayo ʼuruaʼda eʼkaʼ moʼnopo̱e̱a̱ʼnok onteʼti dakhueaʼ kikahueʼ moʼne. Diostaj ʼuruaʼnada mogkikaʼ. Nogomeytaj monʼnoeynoeyikaʼ. Huadiayhueʼ moʼnikaʼ. Dakaʼda monʼnopo̱e̱po nog aratbuttaj dakaʼ monʼbatiaʼpakikaʼ. Nogomeytaj huadakda monʼmape̱i̱kaʼ. Nog aratbuttaj monʼmatinepahuiʼpo monʼtihuapokikaʼ. Nogtaj nogtaj huadakda mogkikaʼ. Dakaʼ monʼnopo̱e̱po monʼbatihuapokikaʼ. \v 18 Oroʼnayo oʼmanoeyaʼpo kenpaʼti nogomeytakon oʼmanoeynoeyikaʼnok nogomeykon huadakda ya̱gʼkikaʼapet. \c 4 \s1 Indariyo nogtaʼ nogtaʼ eʼeretpakada monʼnopoʼkoreaʼpo Diosenyoʼda monʼeretpakikaʼ. \p \v 1 Nogte opuda̱ huayahuaya diga̱ʼda moʼbahuadiayikaʼne kenpaʼti moʼmagkikaʼne. Huakkaʼda boʼeretpakikaʼne. Nogpaʼ nogpaʼ dakhueʼdikyo boʼeretpakikaʼ. \v 2 Katetapiʼ huakkaʼda boʼeretpakpo to̱e̱hueʼ moʼe̱po noga̱ oʼto̱e̱nok akto̱e̱ya̱ʼpo kentaj boʼarakikaʼ. “Beyok, Dios,” onahueʼ moʼi̱kaʼpo to̱e̱hueʼ moʼi̱kaʼne. \v 3 “Beyok,” Diostaj enaʼtada Dios ontaj yokhueʼ moʼe̱nok Diostaj namaʼda iʼpakpo inaʼnigʼa o̱ʼnada iʼpakpo namaʼda Diostaj iʼtionaʼpaknigʼa konig Diosa oʼpaknig tionaʼpakhueʼ moʼe̱nok Diosa yokhueʼ moʼi̱kaʼne. \v 4 Hua̱to̱e̱ eʼto̱e̱a̱da nogtaj nogtaj oʼpakikaʼnig konig moʼi̱kaʼne. Huakkaʼda boʼpakikaʼ. Kenpaʼda katetapiʼ eʼeretpakikaʼnayo Diosen takaʼonig moʼe̱ne. \v 5 “Diosen Noki̱re̱g oroʼtaj moʼnopoʼto̱e̱po huakkaʼnada boʼpakikaʼne.” Menpaʼ Apagbaʼ kenpaʼ namaʼda yaaʼ. \v 6 Diostaj menʼnigpe̱i̱keʼpo Diosa moʼtinepahuiʼpo boʼtihuapokikaʼne. “Huataʼtada huapakeritaj Diosa pakhueʼ e̱ʼe̱a̱da paiʼda i̱jje̱y huanopo̱e̱ʼeritaj oʼmatinepahuiʼpo oʼmanopoʼkoreaʼika.” Apagbaʼte kenpaʼ oaʼikaʼ. \v 7 “Ontaj meʼnigpe̱i̱keʼpo beʼtihuapok, Dios,” yanʼtionaʼpakikaʼpo totoʼtaj nigpe̱e̱hueʼ yanikaʼ. Totoʼtaj nigpe̱e̱hueʼ moʼi̱kaʼnok bokhuaʼapone. \v 8 Diostaj nogi̱ti nogi̱ti yanʼpakikaʼpo yanʼtionaʼpakikaʼ. Diostaj eʼtionaʼpakikaʼte Dios oroʼere meyo̱hueʼ o̱ʼe̱po boʼtihuapokikaʼapone. Namaʼda eʼkikaʼnayo Diostaj yanʼnopoʼkoreaʼ. Dioseretaj katetapiʼ eʼeretpakikaʼnayo yanʼnopoʼkoreaʼpo Diostayoʼda onteʼti yanʼpakikaʼ. \v 9 Diostaj dakhueaʼda boʼkikaʼpo paiʼda ya̱ʼnepo yanʼhuik. Diostaj nigpe̱e̱hueʼ moʼi̱kaʼpo yanʼerikbatik. Yanʼdurugpakbatikpo yanʼhuik. Namaʼda ijkikamey yanʼnopo̱e̱po yanʼhuik. Huadaritaj durugpakikahueʼ yanikaʼ. \v 10 Dakhueaʼ ijkikameʼpo Diosensiʼpo ehueʼdik i̱jje̱a̱pet, Huairi. Yanʼtionaʼpakikaʼ. Diosa boʼtihuapokapone. Diosensiʼpo moʼyahueaʼapone. \s1 Cristotaj huaknopo̱e̱ʼeri huamaʼbuytaj dakhueaʼ huaahueʼ yanikaʼ. \p \v 11 Huayahuaya dakhueaʼ bahuaahueʼ yanikaʼ, egomey pogomey. Huamaʼbuytaj dakhueaʼ eʼhuaaʼnayo diʼ ehueʼ moʼe̱po Cristoen huaʼatakon dakhueaʼ boʼhuaaʼ. Huanigpe̱e̱ʼeri ehueʼ moʼe̱po dakhueaʼ huaaʼeri moʼe̱ne. \v 12 Diosayoʼda huadak huakikaʼ huaʼa oʼmanaʼuyate kenpaʼti Diosayoʼda aratbuttaj dakhueaʼda o̱gkaʼ huaaʼdik o̱ʼe̱. Diosa oroʼtaj noeanhuahuikaʼdik moʼe̱a̱pet kenpaʼti Dios oroʼtaj e̱ʼpo̱gtoneʼ taʼakyo enʼdik moʼe̱a̱pet. \s1 Emeʼte kate oʼkaʼapetnig Diosayoʼda oʼnopo̱e̱. \p \v 13 “Oy emeʼtepiʼ adyonda huakkaʼ jakyo oroʼ oʼhuaʼapone. Nogbayoktida o̱ʼi̱kaʼapone. Kenteda oʼbaadhuahuapone. Huakkaʼ huakupe oʼbaeyapone.” Opud kenda boaʼnig eʼbatiaʼpaktaʼ ijpaki. \v 14 Inpaʼ iaʼnigʼa monig emeʼte o̱ʼe̱a̱petnig nopo̱e̱hueʼ o̱ʼe̱ne. Emeʼte menpaʼ noeʼdik o̱ʼe̱t nopo̱e̱hueʼ o̱ʼe̱ne. Menokpiʼ oroʼ bueydik o̱ʼe̱ne. \v 15 “Dios oroʼen Huairi eʼpaknayo oroʼ oʼnoeapone. Dios Huairi eʼpaknayo inpapiʼ nogpaʼdapiʼ oʼkaʼapoy.” Kenpaʼ ikaʼdik o̱ʼe̱ne. \v 16 Opudnayo doʼhuada ijpakpo ijkaʼapoy boaʼikaʼnigʼa kenda dakhueʼda o̱ʼe̱. \v 17 Kenda Diosa oʼpakikaʼ moʼnopo̱e̱ne. Opuda̱ kenda kahueʼ e̱ʼi̱kaʼnayo dakhueaʼda moʼe̱ne. \c 5 \s1 Huakkaʼda huamato̱e̱ʼeritaj, ¡Keyoj! Santiagoa oʼmaboroayʼuyate. \p \v 1 Yanʼpe̱e̱ʼ, opud huakkaʼda eʼmato̱e̱ʼnayo huakkaʼda eʼeretpaknayo paiʼnada moʼnopoʼe̱po huakkaʼ boʼhuikapone. Huakkaʼda basagkeaeʼdik moʼe̱a̱pone. Opud dakhueaʼda moʼeonhuahuaʼapone. \v 2 Huakkaʼda moʼmato̱e̱nigʼa oʼbaparaʼde. Huithuit o̱ʼnen ʼuru yudtataj oʼbapeʼde. Dakhueʼda o̱ʼe̱de. \v 3 O̱ʼnen oro huakupe o̱ʼnen plata huakupe huakkaʼda eʼmato̱i̱kaʼpiʼ ehueʼ moʼe̱a̱pone. Huakkaʼda eʼto̱e̱a̱da paiʼda aratbuttaj bayokhueʼ moʼi̱kaʼnok dakhueaʼ o̱gkaʼ onʼhuaaʼaponok keneʼhua̱ya̱ʼ huameʼnoete Diosa castiga mogkaʼapone. \v 4 O̱ʼnen taʼbate huakkaʼda aratbut onʼbaadhuahuaʼuyate. Huakkaʼda e̱ʼta̱e̱tada dakhuapa bayokhueʼ moʼmaeʼuynok “Oyda huakupe beyok,” ʼuttaʼda beyok eʼnonaʼte Dios kurudyo̱ sorotataj huairia oʼmape̱e̱depo castiga mogkaʼapone. \v 5 Indariyo moʼnoepo huakkaʼda moʼmato̱i̱kaʼpo huakkaʼda moʼdurugpakikaʼpo konig ʼuhua huasihuada arakdik moʼi̱kaʼnig konigti huaboaʼda kenpaʼda bueydik moʼe̱a̱pone. \v 6 Huadak e̱e̱ʼpiʼ “Bueydik o̱ʼe̱ne,” monaʼikaʼne. Opud huakkaʼ huamato̱e̱ʼeria moʼmanaʼpo kenomeytaj moʼbarakikaʼne. Opudtaj beʼa tiokahueʼdik moʼe̱nok boʼarakikaʼne. \s1 Cristo eʼtiaktaj dakaʼda yanʼnigunhuahuikaʼ. Dakhueʼ e̱e̱ʼtaj yanʼtionaʼpakunhuahuikatiʼ. \p \v 7 Konige̱po Jesús Huairitaj eʼtiaktaj dakaʼda yanʼnigunhuahuikaʼ. Taʼba huakaʼeria dakaʼda onʼnige̱po onʼbatukepo eʼtakerekte onʼnigunhuahuaʼ. Eʼboyogtaj dakaʼda onʼnigi̱kaʼ. Nogok nogok eʼhuiʼte onʼnigunhuahuikaʼ. Eʼtaboyogdeʼte ʼuruda aypo jakyo onʼtotiakikaʼ. \v 8 Konig taʼba huakaʼeri dakaʼda oʼnigi̱kaʼ konigti Jesús Huairitaj dakaʼda yanʼnigi̱katiʼ. Dakaʼda yanoknopo̱i̱kaʼ Diostaj. Jesús Huairi i̱da oʼtiakaponok batikhueʼ yanikaʼ. \v 9 Huamaʼbuytaj huayahuaya dakhueaʼda huaahueʼ yanikaʼ, egomey pogomey. Kenpaʼ eʼhuaaʼikaʼnayo “Dakhueaʼda bokaʼne.” Diosakon aʼdik ya̱ʼe̱a̱pet. Jesús ʼibodteda o̱ʼe̱de aʼtimon oʼtiakapo. \v 10 Sueʼada Diosen huamanbatiaʼpakeri Dios Huairien huaʼa onʼmanbatiaʼpakikaʼuynok dakhueaʼ huakeri kenomeytaj dakhueaʼda onʼmagkikaʼuyate. Onʼbahuadiaypo dakhueaʼda onʼmagkikaʼuynigʼa kenomey Diosen huamanbatiaʼpakeri batikhueʼda onteʼti Dios Huairien huaʼa oʼmanikaʼuyate. Kenda huadak o̱gkikaʼuyatenig yanʼnopo̱e̱po konigti ya̱gʼkikaʼ. Diosen ya̱gʼkikaʼpo batikhueʼ yanikaʼ, egomey pogomey. \v 11 Kenomey Diosen huamanbatiaʼpakeri paiʼda eʼnopoʼe̱piʼ Diosen eʼkaʼ batikhueʼda o̱gkikaʼuyate. Diosen o̱gkikaʼpo durugda o̱ʼnikaʼuyate, oroʼ oʼnopo̱e̱ne. Job oʼbasetpo dakhueʼda e̱e̱ʼpiʼ Diostaj dakaʼda oknopoeonhuahuaʼpo oknopo̱e̱batikhueʼ o̱ʼu̱yate. Nogok Diosa Jobtaj onaʼti huadakda o̱ʼe̱a̱ʼuyate. Diosa oʼtinepahuiʼuyate. Konigti Jesúsen huaknopo̱e̱ʼeritakon diʼda oʼmaepo oʼmatinepahuiʼikaʼ. \p \v 12 Dakaʼ oʼnonay. Dakaʼ menʼpe̱e̱ʼ, egomey pogomey. Kenpaʼda buttida yadaʼikaʼ. Diosa castiga kahueʼ ka̱e̱ʼpo “e̱e̱ʼ, ijkaʼapoy,” eaʼnayo kenda yakatiʼ. “Kejeʼ,” eaʼnayo kahueʼ ya̱e̱tiʼ. “Ijkaʼapoy Diosapiʼ kurudya̱ʼ beʼtiahuayne.” Ahueʼ yanikaʼ. “Ijkaʼapoy huadariapiʼ kenda meʼtinopo̱e̱ne.” Ken konig ahueʼ yanikaʼ. \p \v 13 Beʼapiʼ paiʼda eʼnopoʼe̱te Diostaj yanʼtionaʼpakikaʼ. Diosa beʼtihuapokikapone. On durugda beʼapiʼ ya̱ʼnepo Diostaj yanʼbatadiʼkeaʼikaʼ. \v 14 Beʼapiʼ dakhueʼ e̱e̱ʼnayo Diostaj huaknopo̱e̱ʼeri huamato̱e̱ʼeri huairitoneʼtaj kanʼtiakeʼpo yanʼmataʼmonikaʼ. Kenomey onʼtiakdepo sueʼda huasihuaj eʼkutioydeʼte Diosa kayareʼpo kanʼnigtionaʼpakikeʼ. \v 15 Diostaj dakaʼ oʼnoknopo̱i̱kaʼpo onʼtionaʼpaknok dakhueʼtaj Diosa oʼyareaʼapo. Onaʼti huadakda o̱ʼe̱a̱po. Dakhueaʼ ekaʼnayo Diosa bekkahueaʼapone. \v 16 Konige̱po nogtaj dakhueaʼda ekaʼnayo kentaj yahuahuaʼpo, “Namaʼda o̱gkaʼne, bekkahueaʼ,” yaʼdikaʼ. Ken konig huayahuaya yaʼdikaʼ. Kenpaʼti nogda dakhueʼ e̱ʼhua̱e̱ʼtaj nog dakhueʼ e̱ʼhua̱e̱ʼtaj yanʼmationaʼpakikaʼ. Diosa yaʼbayareaʼapet Diosa oʼpe̱e̱po oʼyareaʼapo. \v 17 Diosen huamanbatiaʼpakeri Elías oronigtion o̱ʼu̱yate. “Huihueʼ kaunhuahueʼ.” Kenokaʼ Diostaj diga̱ʼda enadeʼte bapaʼ huabayok seis puug eʼpok huihueʼ o̱ʼunhuahuaʼuyate. \v 18 “Kahuieʼ.” Nogok Elías enadeʼte onaʼti oʼhuiʼikaʼuyate. Taʼbayo aypo oʼbakerekuyate. \p \v 19 Opud nogtiada Diosen buttida eʼmanmadikaʼtaj eknopo̱i̱kaʼada dakhueaʼ ekaʼnayo nog huaknopo̱e̱ʼeria oʼtihuapokpo onteʼti Diostaj eʼnopoʼkoreaʼnayo huadakda oʼkaʼapo. \v 20 Keʼna Diosen buttida eʼmanmadikataj onaʼti nigpe̱e̱hueʼ o̱ʼe̱depo dakhueaʼda oʼkaʼnok. Beʼapiʼ kentaj Diosbaʼte oʼboroaypo dakhueaʼ eʼkaʼtaj oʼnopoʼkoreaʼpo onaʼti dakhueaʼ kahueʼ o̱ʼe̱a̱po. Kenpaʼda Diosa enhueʼ o̱ʼe̱a̱po. Diosere oʼnoeonhuahuikaʼapo. Huakkaʼ dakhueaʼ eʼkikaʼtaʼ Diosa oʼbakkahueaʼapo. Kenda yanʼnopo̱i̱kaʼ.