\id HEB - Amarakaeri NT -Peru 2008 (DBL -2013) \h HEBREOS \toc1 Hebreo aratbut huaknopo̱e̱ʼeritaj oʼmanigmadoyaʼuyate. \toc2 Hebreos \toc3 Heb \mt1 LA CARTA A LOS HEBREOS \mt2 Hebreo aratbut huaknopo̱e̱ʼeritaj oʼmanigmadoyaʼuyate. \c 1 \s1 Diosa Huasiʼpotaj moʼmataʼmonaʼpo oroʼomeytaj monaʼuyne. \p \v 1 Aʼnennada oroʼomey Israel aratbuten adhueaʼpaneʼ o̱ʼnuyate. Diosen huamanbatiaʼpakeri Israel aratbut o̱ʼnepo adhueaʼpaneʼtaj onʼmanbatiaʼpakikaʼpo onteʼti onteʼti Diosen huaʼa onʼmanbatiaʼpakikaʼuyate. Huamanbatiaʼpakeritaj Diosa oʼmanopo̱e̱a̱ʼpo nogda nogda oʼmanopo̱e̱a̱ʼpo konig eʼbayorokte oʼmanopo̱e̱a̱ʼpo Diosen huataʼmoneria oʼmanopo̱e̱a̱ʼpo Diosen Noki̱re̱ga̱ oʼmanopo̱e̱a̱ʼuyate. \v 2 Oynayo keneʼhua̱ya̱ʼ huameʼnoe o̱ʼe̱. Oroʼomeytaj Diosen Huasiʼpoa Diosen huaʼa Diosa oʼpaknok moʼnigbatiaʼpakuyne. Diosa oʼpaknok Diosen Huasiʼpoa ayaʼda oʼkaʼpo huadari, niokpo, siokpo, puug, aratbutkon ayaʼda oʼkaʼuyate. Huasiʼpotaj kamato̱i̱keʼpo ayaʼda Diosa oʼyokuyate. \v 3 Dios huakjeytoneʼonig o̱ʼe̱po ʼuruaʼnanada o̱ʼe̱. Diosen Huasiʼpo konig Dios eynanada senognanada o̱ʼe̱po, konig Dios o̱ʼi̱kaʼ oʼmanopo̱e̱a̱ʼikaʼ. Diosen Huasiʼpo ayaʼtada oʼmanikaʼnok ayaʼada niokpo siokpo puug aratbut nigpe̱i̱kaʼdik o̱ʼne. Teyaʼda oʼmato̱i̱ka. Ken Diosen Huasiʼpo oroʼomeyen dakhueaʼ eʼkaʼ kabakkahueʼpo hue̱ypa cruzte oʼmanigbueydepo kurudyo̱ Diosere Dios huahuadte oʼhuadikaʼpo, Diosere ayaʼtada oʼmanaʼikaʼ. \s1 Diosen huataʼmoneritaj sueʼda oʼpakikaʼ. Keʼnen huasiʼpotanayo diga̱ʼnanada oʼpakikaʼ. \p \v 4 Keʼnen Huasiʼpotaj Diosa diga̱ʼnanada diʼ o̱ʼi̱kaʼ. Diosere oʼhuadikaʼ. Doʼhued Huasiʼpo ʼuruʼdikda o̱ʼi̱kaʼ Diosa oaʼuyate. Diosen huataʼmoneritanayo digi̱ti pakhueʼ o̱ʼe̱. \v 5 Doʼhued Huasiʼpo i̱ʼe̱nok eʼbueyte oyda ijnoyhuaday. Diosen huataʼmoneritaj Diosa kenpaʼ manahueʼ o̱ʼu̱yate. Diosen Huasiʼpotanayo kenda onaʼuyate. \q1 Keʼnen Apag i̱jje̱y. Ken doʼhued Huasiʼpo o̱ʼe̱. \m Diosen huataʼmoneritaj Diosa kenpaʼ tiaʼpakhueʼ o̱ʼu̱yate. Diosen Huasiʼpotanayo kenda Diosa oʼtiaʼpakuyate. \v 6 Nogok Diosen Huasiʼpotaj in huadariyo aratbutte eʼtotiakuyte \q1 Diosen Huakkuruerisiʼpo huadakda o̱ʼe̱. ʼUrunanada o̱ʼe̱. Kenda ayaʼ Diosen huataʼmoneria kanʼbatiaʼpakikeʼ. Diosa oʼmanaʼuyate. \m \v 7 Diosen huataʼmoneritaj Diosa oʼtiaʼpakpo: \q1 Doʼhued huataʼmoneri i̱da huahuaʼeri o̱ʼne. Konig bapoka i̱da oʼhuaʼikaʼnig konigti i̱da onʼhuaʼikaʼ. Konig o̱jbed i̱da oʼkotikaʼnig konigti huataʼmoneri huanabaʼ i̱dada onʼhuaʼikaʼ. Diosa oaʼuy. \m \v 8 Diosen Huasiʼpotanayo oʼtiaʼpakpo: \q1 Konig gobierno huairia iʼmataʼmonaʼikaʼapo, Dios. Huairi i̱ʼunhuahuikaʼpo batikhueʼda i̱ʼunhuahuikaʼapone. Gobierno huairi i̱ʼi̱kaʼpo buttida iʼmanikaʼ. \v 9 Huadak eʼkikataʼ ijpakikaʼnig kenpaʼti huadakda i̱ji̱kaʼnig huakkaʼda iʼpak. Dakhueaʼ eʼkaʼ pakhueʼ i̱ji̱kaʼnig o̱ʼnakon pakhueʼ i̱ʼi̱kaʼ. Konige̱po ontaj huakkaʼda ijdurugpakay. O̱ʼnen huadiʼtaj sueʼpiʼ durugda ijmadurugpakay. Kenda Huasiʼpotaj Diosa onaʼuyate. \m \v 10 Onteʼti Huasiʼpotaj Diosa onaʼpo: \q1 O̱ʼna Huairi i̱ʼi̱kaʼpo, huadari iʼkaʼuyate. Aʼnennanada huakkuru huadari iʼkaʼuyate. Kurud hua̱e̱ʼerikon iʼkaʼuyate. Puug, niokpo siokpo ayaʼda iʼkaʼuyate. \v 11 Huadari, puug, niokpo, siokpo ehueʼda o̱ʼe̱a̱po. O̱ʼna doʼhued Huasiʼponayo kenpaʼda bueyhueʼ i̱ʼe̱po iʼnoeonhuahuikaʼapo. Huadari, puug, niokpo, siokpo oʼtoneʼpakapo. Konig yudtaj oʼtoneʼpak. Konigti huadari kurudyo̱ hua̱e̱ʼeri oʼtoneʼpakapo. \v 12 Konig yudtaʼtoneʼ oʼmaenikaʼpo huabo yudtaj oʼbaeʼikaʼ. Konigti huadari kurudere eʼtoneʼpakdeʼte oʼmaenapo. Huabo oʼbaeapo. Onnayo toneʼpakhueʼ i̱ʼe̱po kenpaʼda bueyhueʼ i̱ʼe̱po iʼnoeonhuahuikaʼapo. \m Diosa Huasiʼpotaj onaʼpo, aʼnennada Apagbaʼte onaʼuyate. \q1 \v 13 Doere daʼkopen beʼhuad. Doere moʼmanikaʼ. Ontaj oknopo̱e̱hueʼ hua̱e̱ʼeri kenpaʼti dakhueaʼ huakaʼeri konig o̱ʼnen takaʼ huamagkikaʼeri onteʼti onʼtaj nigpe̱i̱kaʼdik o̱ʼneapo. \m Diosen huataʼmoneritaj kenpaʼ Diosa manahueʼ o̱ʼe̱ʼuynigʼa keʼnen Huasiʼpotayoʼda onaʼuyate. \v 14 Diosen huataʼmoneri ayaʼada Diosen huanabaʼ o̱ʼne. Konig noki̱re̱g o̱ʼne. Katepiʼ Diosa oʼpaknok oʼnigkikaʼ. Cristoen huaknopo̱e̱ʼeritaj huabatihuapokikaʼeri o̱ʼne. Kanʼbatihuapokikeʼpo Diosa oʼmataʼmonaʼikaʼ. Cristoen huaknopo̱e̱ʼeritaj Diosa oʼmanopoʼyareaʼikaʼpo oʼmanoeanhuahuikaʼnok huaknopo̱e̱ʼeriomeytaj Diosen huataʼmoneria onʼbatihuapokikaʼ. Ken Diosen huataʼmoneria sueʼda tey o̱ʼnepo, sueʼda huadak o̱ʼne. Diosen Huasiʼponayo teynanada ayaʼda oʼmato̱i̱kaʼpo ʼurunanada o̱ʼi̱kaʼ. \c 2 \s1 Ayaʼtada kamanopoʼyareʼpo kamanoeanhuahuikeʼpo Diosen Huasiʼpoa kurudya̱ʼ moʼnighuarakuyate, moʼnigbueyʼuyate, moʼnignoyhuaduyate. Konige̱po batikhueʼada dakaʼ moʼnoknopo̱i̱kaʼ dakaʼ monʼnigpe̱i̱kaʼ. \p \v 1 Cristo Diosen Huasiʼpo o̱ʼe̱nok huaboroʼ huairitoneʼ o̱ʼe̱nok teyda huairitoneʼ o̱ʼe̱nok konige̱po Cristoen huadak huaʼa dakaʼ pe̱i̱kaʼdik o̱ʼe̱ne. Oroʼomey huaknopo̱e̱ʼeri nogi̱ti nogi̱ti nigpe̱i̱kaʼdik o̱ʼe̱ne. Dakaʼ oknopo̱i̱kaʼdik o̱ʼe̱ne. Huakkaʼda nogi̱ti nogi̱ti oknopo̱i̱kaʼdik o̱ʼe̱ne. Jesucristotaj moknopo̱e̱po sigda sigpiʼ okbatikhueʼ moʼne. Kenpaʼti moʼnigpe̱i̱kaʼpo sigda sigda okbatikhueʼ moʼne. Moʼderetpakpo Cristoen huadak huaʼa nogi̱ti nogi̱ti monʼnigpe̱i̱kaʼ. \v 2 Diosen huataʼmoneria Diosen buttida huaʼa onʼmanikaʼuyate. Ayaʼ aratbuta bepiʼ nigpe̱e̱hueʼ o̱ʼnenok castiga oʼmagkikaʼuyate Diosa. Nigpe̱e̱hueʼ hua̱e̱ʼeritaj Diosa castiga o̱gkaʼdik o̱ʼe̱po oʼmagkikaʼuyate. \v 3 Oroʼomeytaj Diosa castiga o̱gkahueʼ moke̱ʼpo Diosen Huasiʼpo paiʼda oʼnopoʼe̱po moʼnigbueyʼuyate. Konige̱po oroʼomeyen dakhueaʼ eʼkaʼ okkahueaʼdik moʼe̱po, nopoʼyareaʼdik moʼe̱po, Diosere noeanhuahuikaʼdik moʼe̱ne. Huairi Jesucristo huakkuru kenda huadak huaʼa oʼmanaʼuyate. Nogomey onʼpe̱e̱depo buttida oaʼ dakaʼ onʼnopo̱e̱po buttida huaʼa oroʼomeytaj monaʼuyne. Konige̱po kenda Diosa moʼnigkaʼuyate, okkahuehueʼdik moʼe̱po, Jesucristotaj oknopo̱e̱po okbatikhueʼdik moʼnikaʼ. \v 4 Jesucristoa aʼmanopoʼyareayaʼpo moʼnigbueyʼuyate, moʼnignoyhuaduyate kurudyo̱ Diosere oʼnoeonhuahuikaʼapo. Diosa oʼpakpo oʼmanopo̱e̱a̱ʼuyate. Kenda huadak huaʼa Jesucristotaj buttida huaʼa eʼmanopo̱e̱a̱ʼtaʼ oʼpakpo Diosa ʼuruaʼda oʼkikaʼuyate, konig Diosayoʼda kaʼtepiʼ kaʼdik o̱ʼe̱po oʼkaʼuyate. Kenpaʼti buttida huaʼa o̱ʼe̱ kanʼmanopo̱e̱ʼpo Diosa dakhueʼtaj oʼbayareaʼuyate. Eʼbueytakon oʼmanoyhuada̱ʼuyate. Kenpaʼti buttida huaʼa o̱ʼe̱ kanʼmanopo̱e̱ʼpo, Diosa oʼpakpo huaknopo̱e̱ʼeritaj oʼmanopoʼto̱e̱po Diosen Noki̱re̱ga̱ oʼmanopoʼto̱e̱ʼuyate. Konige̱po ken huadak huaʼa buttida huaʼa o̱ʼe̱a̱ʼ oroʼomey huaknopo̱e̱ʼeri oʼnopo̱e̱ne. Konige̱po kenda Diosa moʼnigkaʼpo, huadak huaʼataj okkahuehueʼdik oroʼomey o̱ʼe̱po, huakkaʼ boʼpakpo Huairi Jesucristotaj moknopo̱e̱po monʼnigpe̱i̱kaʼ. \s1 Diosen Huasiʼpo kurudyo̱ o̱ʼi̱kaʼpo nogok huabokerek Diosa oʼsiʼpokaʼuyate Jesús. \p \v 5 Nogok monig o̱ʼe̱a̱po oʼnonaʼapoy. Huabokerek konig huairia ayaʼtada onʼmanaʼikaʼapo. In huadariyo Diosen huataʼmonerinayo konig huairia manahueʼ o̱ʼneapo. \v 6 Huabokereka ayaʼtada onʼmanaʼapo, konig huairia ayaʼtada onʼmanaʼapo. Kenda Apagbaʼte Davida Diostaj onaʼpo: \q1 Oroʼomey aratbut suhuigda e̱e̱ʼpiʼ konig ehueʼda e̱e̱ʼpiʼ oroʼtaj Dios moʼtinopo̱i̱kaʼpo, boʼtihuapokikaʼne. Oroʼomeynayo bueydik e̱e̱ʼpiʼ oroʼomeytaj moʼtimepuʼkepo ʼuruaʼda mogkikaʼne. \v 7 Sueʼda huabayok e̱ʼunhuahuikaʼte huabokereka toteda huadariyo o̱ʼnedepo, kenokaʼ Diosen huataʼmonerinayo bueyhueʼdik o̱ʼnepo, kurudyo̱ Diosere o̱ʼnikaʼ. Nogok aratbuttaj ʼuruaʼda mogkaʼapo, Diosa. Aratbut Diosere ʼurunanada o̱ʼneonhuahuikaʼapo. \v 8 O̱ʼna Dios iʼpaknok aratbut huairi o̱ʼneapo. Ayaʼtada onʼmanaʼapo. Diostaj Davida onaʼuyate. Diosbate onaʼuyate. \m Dapitaʼ ayaʼada nigpe̱i̱kaʼdik o̱ʼneapo. Huabokerektaj ayaʼada manigpe̱i̱kaʼdik o̱ʼneapo. Oynayo huabokerektaj ayaʼada nigpe̱i̱kahued o̱ʼne. \v 9 Sueʼda huabayoktemon huabokerek Diosa oʼsiʼpoe̱a̱ʼuyate. Kuruderi e̱ʼe̱a̱da aratbutada Jesús oʼsiʼpoe̱ʼuyate. Diosa oʼpaknok sueʼda huabayoktemon hua̱so̱ʼda Jesús oʼnoikameʼpo kenokaʼ sueʼpiʼ huairimon o̱ʼunhuahuaʼpo Diosen huataʼmonerinayo teymon o̱ʼnuyate. Apag Dios ayaʼ aratbuttaj diʼ moʼmaepo moʼmatinepahuiʼpo Diosa oʼpaknok Jesús paiʼda oʼnopoʼe̱po ayaʼtada aratbuttaj oʼmanigbueyʼuyate. Konige̱po konig ʼurunanada Huairi Diosa Jesústaj kurudyo̱ oʼtobehuikpo Diosyo oʼtobehuikuyate. ʼUrunanada Dios Huairi o̱ʼe̱a̱ʼ. \p \v 10 Diosa ayaʼda oʼkaʼuyate. Ayaʼada Diostehuapaʼ o̱ʼnigunhuahuikaʼapo. Ayaʼtada Diosa oʼmatoeonhuahuikaʼpo. Huakkaʼ aratbuttaj kamanopoʼyareʼpo Jesús paiʼda nignopoe̱ʼdik o̱ʼe̱a̱po, Diosa oʼnopo̱e̱ʼuyate. Konige̱po Jesús ayaʼtada paiʼda oʼmanignopoʼe̱depo ayaʼ Diosa enaʼ oʼkaʼdepo oʼkuhuituy. Konige̱po Jesús huakkurueri huamanopoʼyareaʼeri huakkaʼtada dakhueaʼ eʼkaʼ oʼmanopoʼyareaʼnok Diosensiʼpo o̱ʼnepo Diosere onʼnoeonhuahuikaʼapo. \v 11 Oroʼomeyen Huairi Jesucristoa paiʼda oʼmanignopoʼe̱po oʼmanigbueyʼuypo oroʼomeyen dakhueaʼ eʼkaʼ bokkahueaʼne. Kenpaʼti huadak eʼkikaʼ boʼtihuapokikaʼne. Kenpaʼti Diostayoʼda eʼnigpe̱i̱kataj boʼtihuapokikaʼne. Konige̱po “Doʼhued huamaʼbuy moʼta̱e̱ne.” “Doʼhued huaidpo moʼta̱e̱ne.” Huairi Jesucristoa birahueʼada onaʼdik moʼe̱ne. \v 12 Diosbaʼte Jesucristoa oaʼpo: \q1 Ontaj Dios doʼhued huamaʼbuytaj ijbaknopo̱e̱a̱ʼapoy. Huaknopo̱e̱ʼeri e̱gkupopakte doʼhued huamaʼbuyere oʼbatadiʼkeapoy. Dios ʼuruda o̱ʼe̱ oʼbatadiʼkeapoy. Jesucristoa onaʼuyate. \m \v 13 Kenpaʼti oaʼpo: \q1 Diostaj dakaʼ yoknopo̱e̱y. Jesucristoa huamaʼbuyere oaʼ. \m Onteʼti oaʼpo: \q1 Diosensiʼpo huaknopo̱e̱ʼeri kamato̱e̱ʼpo Diosa meʼbayokuyne. Ijmato̱i̱kaʼpo huamaʼbuyere i̱jje̱y. Jesucristoa oaʼuyate. \m Ken “Huaknopo̱e̱ʼeri doʼhued huamaʼbuy meʼta̱e̱ne.” Jesúsa birahueʼada onaʼdik moʼe̱ne. Oʼnopo̱e̱ne. \p \v 14 Oroʼomey huaknopo̱e̱ʼeri Diosensiʼpoda huaenere mimiere oʼto̱e̱ne. Jesús konigti hua̱so̱ʼda o̱ʼe̱po huaenere mimiere o̱ʼto̱u̱yate. Aʼmanigbueyyaʼpo hua̱so̱ʼda oʼsiʼpoe̱ʼuyate. Jesúsa oʼmanigbueyʼuypo huabueyada totoʼ huabatiarakeritaj o̱gkaʼnok onteʼti barakhueʼdik o̱ʼe̱a̱po. \v 15-16 Beʼapiʼ aratbut eʼbueytaj oʼnokmeʼpukonhuahuikaʼ. Jesúsa oʼmanigbueyʼuynok ayaʼada eʼbueytaj okmeʼpukhueʼdik o̱ʼneapo. Abrahamkudaken huayayo huaknopo̱e̱ʼeriomeya̱ eʼbueytaj okmeʼpukhueʼdik o̱ʼneapo. Abrahamen huayayo huaknopo̱e̱ʼeriomeytaj dakhueaʼ eʼkaʼ kamanopoʼyareʼpo Jesucristo kurudya̱ʼ oʼtiakuyate. Diosen huataʼmoneritaj kabatihuapokeʼpo Jesucristo tiakhueʼ o̱ʼu̱yate. \v 17 Abrahamen huayayo Israel aratbut o̱ʼnikaʼpo Jesúskon Israel aratbuten ʼuru sacerdote huanigtionaʼpakikaʼeri a̱ʼe̱a̱ya̱ʼpo konigso̱ʼti o̱ʼu̱yate. Konig Diostaj ʼuruaʼda huanigpe̱i̱kaʼeri sacerdote huairi o̱ʼe̱a̱ʼuyate. Konig aratbuttaj ʼuruaʼda huamatinepahuiʼeri sacerdote huairi o̱ʼe̱a̱ʼuyate. Kenpaʼti aratbuten dakhueaʼ eʼka aʼbakkahueayaʼpo Jesús konigti Israel aratbut e̱ʼdik o̱ʼu̱yate. \v 18 Diostaj nigpe̱e̱hueʼ ya̱e̱ʼ totoʼa namaʼda enaeʼted Jesús paiʼda oʼnopoe̱ʼuyate. Diostaj Jesúsa oʼnigpe̱i̱kaʼuyate. Konige̱po oy ayaʼ oroʼomeytaj huadak eʼkikaʼ tihuapokdik moʼi̱kaʼne. “Dakhueaʼ yakaʼ. Diostaj oknopo̱e̱hueʼ ya̱e̱ʼ. Nigpe̱e̱hueʼ ya̱e̱ʼ.” Totoʼa oroʼomeytaj namaʼda enaʼte Jesúsa dakhueaʼ kahueʼ kaʼneʼpo boʼtihuapokapone. Onteʼti Diostaj nigpe̱e̱ʼdik o̱ʼe̱a̱pone. \c 3 \s1 Jesús ʼurunanada o̱ʼe̱. Huakhuairi o̱ʼe̱. Diosa Jesústaj huakkaʼda oʼpakikaʼ. Moisésnayo sueʼda huairi o̱ʼu̱yate. Moiséstaj sueʼda oʼpak Diosa. \p \v 1 Kurudya̱ʼ Apag Diosa Jesucristotaj moʼnigtaʼmonaʼuyate. Jesús oroʼomeyen sacerdote huairi huamanigtionaʼpakikaʼeritaj moʼnigtaʼmonaʼuyate. Kenda moʼnopo̱e̱po Jesústaj dakaʼ yanoknopo̱i̱kaʼ, egomey. Opudomeytaj Diosa moʼbaktieʼeaʼuynok Diosenyoʼda moʼi̱kaʼpo Diostayoʼda moʼnigpe̱i̱kaʼ. \v 2 Jesús Diostaj dakaʼ oʼnigpe̱i̱kaʼuyate. Konig Diosen huamanigtionaʼpakikaʼeri huairi Diosa oktieʼeaʼuyatenok Diostaj oʼnigpe̱i̱kaʼuyate Jesúsa. Moisésakon Diostaj oʼnigpe̱i̱kaʼpo Diosen aratbuttaj dakaʼ oʼmanmadikikaʼuyate. \v 3-4 Apag Diosa ayaʼtada oʼkaʼuyate. Jesucristoerea ayaʼtada oʼkaʼuyate. Jesúsnayo ʼurunanada o̱ʼe̱. Diosen ayaʼtada oʼkaʼuyate. Huakhuairida o̱ʼe̱. ʼUrunanada o̱ʼe̱, tiaʼpakdik o̱ʼi̱kaʼne. Moisésnayo sueʼda huairi o̱ʼu̱yate oknopo̱i̱kaʼne. Jesúsen huaknopo̱e̱ʼeritaj Jesúsa dakhueaʼ eʼkaʼ oʼmanopoʼyareaʼikaʼpo aratbut Diosensiʼpo oʼkikaʼ. Moisésnayo aratbutda o̱ʼe̱po Diosen huanabaʼda o̱ʼu̱yate. \v 5 Moisés Diosen huanabaʼ o̱ʼu̱yate. Diosen aratbuttaj dakaʼ oʼmanaʼikaʼuyate. Kenda Diosa aratbuttaj yaʼmanapet Moisésa oʼmanaʼikaʼuyate. \v 6 Jesucristonayo Diosen Huasiʼpo o̱ʼe̱po ayaʼtada Diosen aratbuttaj huamato̱e̱ʼeri o̱ʼe̱po, dakaʼ oʼmanikaʼ. Oroʼomey hueretda Diosensiʼpo o̱ʼe̱po dakaʼ Jesucristotaj oknopo̱i̱kaʼpo oknopo̱e̱batikhueʼda oknopo̱i̱kaʼne. Diosyo kurudyo̱ ahuayʼ oʼnopo̱e̱po oʼdurugpaki. \s1 Diosen aratbut Diostaj dakaʼ eʼnoknopo̱i̱kaʼnayo akmaʼpi̱e̱ʼonhuahuayaʼpo Diosenbayo kuddik o̱ʼneapo. Diosa oʼmanaʼuyate. \p \v 7 In Apagbaʼte Diosen Noki̱re̱ga̱ oaʼpo: \q1 Oyda Diostaj dakaʼ yanʼpe̱i̱kaʼ. \v 8 Aʼnenda sueʼda aratbut e̱ʼi̱kaʼyo judío aratbuta onteʼti eʼnigpe̱i̱kataʼ pakhueʼ o̱ʼnuyate. Huanopoyaʼda Diostaj pakhueʼ o̱ʼnuyate. Diosa castiga o̱gkahueʼ moʼe̱a̱pone namaʼda onʼnopo̱e̱ʼuyate. Konig o̱gkikaʼuynig kahueʼ yanikaʼ. \v 9 Huadaribatoneʼyo̱ aratbut bahueʼyo cuarenta huabayok e̱ʼunhuahuikaʼte opudomeyen adhueaʼpaneʼ o̱ʼnunhuahuikaʼuyate. Kenomeytaj ijbatohuaʼikaʼuy. Ijbatihuapokikaʼuy. Aypo ijbayokonhuahuikaʼuy. Kenda ijkadhuahuikaʼuy adhueaʼpaneʼ namaʼda enʼtiahuayonhuahuikaʼuypiʼ doʼtaj nigpe̱e̱hueʼ o̱ʼnunhuahuikaʼuyate. Diosa castiga o̱gkahueʼ moʼe̱a̱pet namaʼda onʼnopo̱i̱kaʼpo dakhueaʼ mogkikaʼuyate. \v 10 Konige̱po adhueaʼpaneʼtaj diga̱ʼda ijbahuadiayʼuy. Kenomeytaj “Namaʼda moʼnopo̱i̱kaʼne. Doʼtaj oknopo̱e̱hueʼ moʼunhuahuikaʼne. Doʼtaj eʼnigpe̱e̱taʼ pakhueʼ moʼi̱kaʼne.” Aʼnennada ijmanaʼuy. \v 11 “Doere akmaʼpi̱e̱ʼunhuahuikayaʼpo doʼhued huadaribayo bakudhueʼ ya̱ʼneapet.” Opudomeyen adhueaʼpaneʼtaj ijbahuadiaypo buttida ijjay ijmanaʼuy. Apagbaʼte Diosen Noki̱re̱ga̱ oaʼuyate. \p \v 12 Keyoj keyoj, egomey pogomey. Huanopoada dakhueaʼ nopo̱e̱hueʼ yanikaʼ. Dios oʼnoikaʼ. Diostaj moknopo̱e̱po batikhueʼda yanikaʼ. Dakaʼ yanoknopoeonhuahuikaʼ. \v 13 Ayaʼmeʼnoeda huayahuaya yanʼmaboroay. “Dios huadakda o̱ʼe̱nok dakaʼ yanoknopo̱i̱kaʼ. Huadakada ya̱gʼkikaʼpo yanʼnigpeonhuaahuikaʼ.” Huayahuaya yanʼmaboroayikatiʼ. Beʼapiʼ dakhueaʼ kahueʼ kaʼneʼ. Beʼapiʼ oʼnoknopo̱i̱kaʼnig okbatikhueʼ kaʼneʼ. Huayahuaya dakaʼ yanʼmaboroayikatiʼ. \v 14 Jesucristotaj huakkurudamonʼ oknopo̱e̱ʼuypo dakaʼ oknopo̱i̱kaʼuy. Keneʼhua̱ya̱ʼ huameʼnoete Jesucristotaj dakaʼ oknopoeonhuahuikaʼpo Jesucristoere durugda oʼnoeonhuahuikaʼapoy. \p \v 15 Ken Apagbaʼ oaʼpo: \q1 Oyda Diostaj yanʼpe̱e̱ʼ. “Ontaj nigpe̱e̱hueʼ i̱jje̱a̱poy, Dios.” Onahueʼ yanikaʼ. “Diostaj oknopo̱e̱hueʼ i̱jje̱a̱poy.” Huanopoyaʼ nopo̱e̱hueʼ yanikaʼ. Opudomeyen adhueaʼpaneʼ Israel aratbutda o̱ʼnepo doʼtaj Diostaj moknopo̱e̱batikuyate. Onteʼti onteʼti adhueaʼpaneʼ doʼtaj Diostaj nigpe̱e̱hueʼ o̱ʼnikaʼpo dakhueʼ o̱gkikaʼuyate. Konig kenomey o̱gkikaʼuynig konigti kikahueʼ yanikaʼ. Diosa oaʼuyate. \m \v 16 Huakkaʼada adhueaʼpaneʼa̱ namaʼda Diostaj onʼpe̱e̱ʼuyate. Oʼnoknopo̱e̱batikuyate. Diostaj nigpe̱e̱hueʼ o̱ʼnikaʼuyate. Israel aratbut o̱ʼnuyate. Aʼnenda Egipto huadaribayo Egipto aratbuten huanabaʼ o̱ʼnikaʼuyate. Paiʼnanada o̱ʼnikaʼuyate. Moisésa Diostaj oʼnigpe̱e̱po oʼmakmato̱ro̱kuyate. Ayaʼtada oʼbakbatohuaʼuyate. \v 17 Kenomey Israel aratbut cuarenta huabayok huadaribayo o̱hue̱ybahueʼyo o̱ʼneonhuahuikaʼpo, Diostaj nigpe̱e̱hueʼ o̱ʼneonhuahuikaʼpo, dakhueaʼ o̱gkadhuahuikaʼuynok Diosa cuarenta huabayok oʼbahuadiayikaʼpo kenomey Israel aratbuttaj oʼbahuadiayikaʼuynok huadariba se̱renya̱ʼda onʼmabueyʼuyate. \v 18 Huanigpe̱e̱hueʼ hua̱i̱kaʼeritaj “Doʼhued huadaribayo Canán huadaribayo bahuahueʼ moʼi̱kapone.” Diosa buttida ijjay oʼmanaʼuyate. Konige̱po huadariba se̱renya̱ʼda onʼmabueyʼuyate. \v 19 Israel aratbut Diostaj oknopo̱e̱hueʼ o̱ʼnikaʼuypo Canán huadaribayo huahueʼdik o̱ʼnuyate. Canányo akmaʼpi̱e̱ʼunhuahuikayaʼpo huahueʼdik o̱ʼnuyate. \c 4 \p \v 1 Ken “Doʼhued aratbut doʼtaj huaknopo̱e̱ʼeri o̱ʼnepo doere oʼnokmaʼpi̱e̱ʼanhuahuikaʼapone. Doere onʼnoeonhuahuikaʼapone.” Diosa monaʼuynig oytion konigti monaʼne. Sueʼda huaknopo̱e̱ʼeripiʼ namaʼda ya̱gkaʼapetpiʼ Diostaj oʼnoknopo̱e̱batikapetpiʼ Diosyo huahueʼ o̱ʼneapo. Oroʼomey ayaʼada Diosere akmaʼpi̱e̱ʼunhuahuikayaʼpo kenpaʼti aʼnoeonhuahuikayaʼpo ʼuruaʼda moʼnoknopo̱i̱kaʼ. Dakaʼ monʼnigpe̱i̱kaʼ. Oknopo̱i̱kaʼpo okbatikhueʼdik moʼne. \v 2 Huadak huaʼa Diosere kurudyo̱ moʼnoeonhuahuikaʼapone. Durugda moʼeonhuahuikaʼapone. Oroʼomeytakon Diosa monaʼuyne. Israel aratbutnayo huadak huaʼataj eʼpe̱e̱a̱da nigpe̱e̱hueʼ o̱ʼnikaʼuyate. Konige̱po onʼmabueypo Diosenbayo Canányo huahueʼ o̱ʼnuyate. \v 3-6 Oroʼomey huaknopo̱e̱ʼeri kurudyo̱ Diosere durugda o̱ʼeonhuahuikaʼapoy. Adhueaʼpaneʼnayo oknopo̱e̱hueʼ o̱ʼnepo Diosyo huahueʼdik o̱ʼneapo. \q1 Doʼhued huadaribayo Canán huadaribayo doere jakmapi̱e̱ʼonhuahuikayaʼpo huahueʼ moʼi̱kaʼapone. Buttida ijjay. Diosa oʼbahuadiaypo oʼmanaʼuyate. Adhueaʼpaneʼ oknopo̱e̱hueʼ hua̱e̱ʼeritaj oʼmanaʼuyate. \m Diosanayo aʼnennada ayaʼda oʼkaʼuydepo huadari kurudere oʼkaʼuydepo onteʼti kahueʼ o̱ʼe̱po durugnanada okmapi̱e̱ʼonhuahuaʼuyate. \q1 Ayaʼda oʼkaʼdepo siete huameʼnoete okmapi̱e̱ʼuyate. Diosbaʼa oaʼpo, kenpaʼti nogkorepen doere okmapi̱e̱ʼonhuahuikahueʼ o̱ʼneapo. Diosa oaʼuyate. \m Israel adhueaʼpaneʼ aʼnennada Diosen huadak huaʼa onʼpe̱e̱nigʼa, nogok nogok onʼpe̱e̱batikpo nigpe̱e̱hueʼ o̱ʼnikaʼuyate. Konige̱po Diosere okmapi̱e̱hueʼ o̱ʼnuyate. Oroʼomeytanayo kenpaʼti nogomeytanayo Diosere ekmapiunhuahuikaʼtaʼ Diosa oʼpak. \v 7 Konige̱po, oymeʼnoete menʼpe̱e̱deʼ: Oymeʼnoete menʼnigpe̱e̱ʼ, ekmapiunhuahuikataʼ ijpaki. Diosa oroʼtaj monaʼne: \q1 Oymeʼnoe Diosen huaʼataj eʼpe̱e̱ʼnayo “Diostaj nigpe̱e̱hueʼ i̱jje̱a̱poy. Diostaj oknopo̱e̱hueʼ i̱jje̱a̱poy,” huanopoada ahueʼ yaneʼ. \m Nogok huakkaʼ huabayok oʼpokonhuahuikaʼpo Davida Apagbaʼte oaʼuyate. \v 8 Josué aʼnennada o̱ʼe̱po David siʼpoe̱hued o̱ʼu̱y. Huairi o̱ʼe̱po Israel aratbuttaj Diosenbayo Canánbayo oʼbatohuaʼuynigʼa Israel aratbut Diostaj nigpe̱e̱hueʼ o̱ʼnikaʼpo okmapiunhuahuahueʼ o̱ʼnuyate. Konige̱po “nogok doere doʼhued aratbut durugteda oʼnokmapiunhuahuikaʼapo.” Diosa nogomeytaj oʼmanaʼuyate. \v 9 Konige̱po Diosere Diosen aratbut durugteda oʼnokmapiunhuahuikaʼapo. \v 10 Diosa ayaʼda oʼkaʼdepo durugteda okmapieonhuahuikaʼ. Konigti Diostaj huaknopo̱e̱ʼeri onʼnigpe̱e̱po Diosen o̱gkikaʼdepo Diosere durugteda oʼnokmaʼpiunhuahuikaʼapo. \v 11 Konige̱po Diosere durugteda akmapiunhuahuikayaʼpo huakkaʼ moʼderetpakpo Diosenbaʼtaj dakaʼ moʼnoknopo̱i̱kaʼpo monʼnigpeonhuahuikaʼ. Batikhueʼda dakaʼ monʼnigpeonhuahuikaʼ. Konig Israel aratbut oknopo̱e̱hueʼ o̱ʼnikaʼuynig konigti kikahueʼ moʼne. \p \v 12 Dios teynanada o̱ʼe̱po oʼnoikaʼpo Diosen huaʼakon teynanada o̱ʼe̱po manoeanhuahuikaʼdik o̱ʼe̱. Oy Diosa i̱ghuaʼda monaʼnok nigpe̱i̱kaʼdik moʼne. Diosen huaʼa konig siro igkuʼetnanada o̱ʼe̱po oktegdik moʼe̱ne. Diosen huaʼa konig siro igkuʼetnanada huanopoyaʼda aʼdik moʼi̱kaʼpo namaʼda eʼnopo̱e̱ʼnayo Diosen huaʼa moʼnopo̱e̱a̱ʼikaʼne. Namaʼda eʼeretpaknayo moʼnopo̱e̱a̱ʼikaʼne. \v 13 Diosere durugda aʼnoeonhuahuikayaʼpo Diostaj moʼderetpakikaʼ monʼnigpe̱i̱kaʼ Diostaj engaña kaʼdik o̱ʼe̱y, nopo̱e̱hueʼ moʼnikaʼ. Oroʼomey huanopoyaʼda oʼnopo̱i̱kaʼnig ayaʼda Diosa moknokotikaʼne. Oroʼomey katetapiʼ eʼeretpaknayopiʼ Diosa moknopo̱e̱ne. Diosa huamanoeaʼeri o̱ʼe̱po ayaʼda oʼnopo̱i̱kaʼ. Konige̱po Diostaj moʼderetpakpo dakaʼ monʼnigpe̱i̱kaʼ. \s1 Sacerdote Huairitoneʼ Huamanigtionaʼpakikaʼeri Jesús o̱ʼe̱. \p \v 14 Jesús Diosen Huasiʼpo o̱ʼe̱. Oroʼomeyen sacerdote huairitoneʼ huamanigtionaʼpakikaʼeri Jesús o̱ʼe̱. Huairitoneʼ oroʼomeyen o̱ʼe̱. Diosyo oʼhuaʼuyate. Diosere o̱ʼi̱kaʼ. Konige̱po Jesústaj dakaʼ moʼnoknopo̱i̱kaʼ. Batikhueʼada ʼuruaʼda moʼnoknopo̱i̱kaʼ. \v 15 Oroʼomey hua̱so̱ʼ o̱ʼe̱po dakhueʼ e̱ʼdik o̱ʼe̱ne. Kenpaʼti dakhueaʼ kaʼdik o̱ʼe̱ne. Jesús oroʼomeyen sacerdote huairitoneʼ konigti hua̱so̱ o̱ʼe̱po totoʼa dakhueaʼ yakaʼ enikaʼtada dakhueaʼ kahueʼ o̱ʼi̱kaʼuyate. Konige̱po Jesús oroʼomeytaj moʼtinepahuikaʼpo dakhueaʼ kikahueʼ kaʼnikeʼpo boʼtihuapokikaʼne. \v 16 Jesúsa moʼtinepahuikaʼnok kenpaʼti eʼtihuapoktaʼ boʼpakikaʼnok meʼpukhueʼ moʼnepo Dios Huairitaj dakaʼ monʼtionaʼpakikaʼ. Oroʼtaj moʼtinepahuiʼpo oroʼ eʼtionaʼpakte Diosa boʼtihuapokapone. \c 5 \p \v 1 Ayaʼda sacerdote huairi huamanigtionaʼpakeritaj Diosa oʼbaktieʼeaʼikaʼuyate. Huabokerektayoʼ oʼbaktieʼeaʼuyate. Aratbuttaj kanʼmanigtionaʼpakeʼpo oʼbaktieʼeaʼuyate. Kenpaʼti aratbuten dakhueaʼ eʼkaʼ castiga magkahueʼ kamaeʼpo ʼuhua kanʼnigbatiarakikeʼpo sacerdote huairitaj Diosa oʼbaktieʼeaʼikaʼuyate. \v 2 Konig aratbut dakhueaʼ o̱gkikaʼ sacerdote kenpaʼti dakhueaʼ kikaʼdik o̱ʼnikaʼuy. Konige̱po nopo̱e̱hueʼ dakhueaʼ huakaʼeritaj ʼuhua nigbatiarakikaʼdik o̱ʼnikaʼuy. \v 3 Aratbuten dakhueaʼ eʼkaʼ Diosa castiga magkahueʼ kamaeʼpo ʼuhuataj manigbatiarakikaʼdik o̱ʼnikaʼuyate. Sacerdote kenpaʼti dakhueaʼ o̱gkikaʼpo huataʼda dakhueaʼ eʼkaʼ ʼuhuataj nigarakdik o̱ʼnikaʼuyate. \p \v 4 Beʼapiʼ sacerdote huairi eʼyahuetaʼ eʼpakada yahuehueʼdik o̱ʼne. Diosa ektieʼeaʼnayo sacerdote huairi e̱ʼdik o̱ʼnikaʼ. Aarón Israel aratbuten huakkuruda sacerdote huairi o̱ʼu̱yate. Konigti Diosa Aaróntaj oktieʼeaʼuyate. \v 5 Kenpaʼti Jesucristo huataʼda eʼpakada sacerdote huairi yahuehueʼda o̱ʼu̱yate. Diosa oʼpakpo Jesucristo sacerdote huairi oktieʼeaʼuyate. \q1 Doʼhued Huasiʼpo i̱ʼe̱ne. Oyda ijnoyhuada̱ʼpo. Doere Huairitoneʼ oʼyahueapone. \m Diosa Huasiʼpotaj onaʼuyate. \v 6 Nogyo̱ Apagbaʼte, \q1 Aʼnennada Melquisedec huairi o̱ʼu̱yate. Diosa sacerdote oʼyahueaʼuynok Melquisedec Diosen sacerdote o̱ʼeonhuahuikaʼ. Ontaj konigti sacerdote ka̱e̱ʼpo oktieʼeaʼne. Sacerdote i̱ʼeonhuahuikaʼapo, sion. \m Diosa Huasiʼpotaj onaʼuyate. Apagbaʼte onaʼuyate. \v 7 Jesucristo indariyo oʼnoikaʼpo Diostaj oʼtionaʼpakpo, “Paiʼda iʼnopoʼe̱po bueyhueʼdik ya̱e̱tiʼ, sion. Doʼtaj eʼpaknayo menatiʼ, Dios. Do konig ijpaknignayo kahueʼ i̱jje̱a̱poy. Konig on iʼpaknig ijkaʼapoy, pag.” Jesúsa ʼuttaʼda oʼokoypo oʼtionaʼpakuyate. Huakkaʼda oʼhuikpo oʼtionaʼpakuyate. Diostaj oʼnigpe̱i̱kaʼnok Diosa Jesústaj oʼpe̱e̱ʼuyate. \v 8 Hueretda Diosen Huasiʼpo e̱ʼe̱a̱da paiʼnanada oʼnopoʼe̱po nogi̱ti nogi̱ti Diostaj oʼnigpe̱i̱kaʼuyate. \v 9 Diostaj ayaʼda oʼnigpe̱i̱kaʼdepo kurudyo̱ oʼhuaʼdepo huanigpe̱i̱kaʼerien dakhueaʼ eʼkaʼ huamanopoʼyareaʼeri oʼyahuepo o̱ʼeonhuahuikaʼapo. Huanigpe̱i̱kaʼeritaj oʼmanopoʼyarikaʼapo. \v 10 Huamanopoʼyareaʼeri o̱ʼe̱nok Jesús sacerdote huairi ka̱e̱ʼpo oktieʼeaʼuyate Diosa. Konig Melquisedec Diosen sacerdote huairi huamanigtionaʼpakikaʼeri o̱ʼeonhuahuikaʼuynig. Jesucristo sacerdote huamanigtionaʼpakikaʼeri huairi konigti o̱ʼeonhuahuikaʼapo. \s1 Jesucristotaj eknopo̱e̱batiknayo paiʼda moʼe̱a̱pone. \p \v 11 Jesucristo Diostaj huamanigtionaʼpakikaʼeri konig o̱ʼi̱kaʼ huakkaʼ eʼmanmadikaʼtaʼ ijpaknigʼa opudomeynayo ijhueʼtaʼnada moʼnopoenkaʼnok dakaʼnanada manmadikaʼdik i̱jje̱y. \v 12-13 Aʼnennada huaboaʼda moʼnopoʼkoreapo Jesucristotaj moknopo̱e̱ʼuyate. Huakkaʼ huabayok Jesúsen huadak huaʼa moʼpeunhuahuaʼdeʼuynigʼa sigdamon moʼnopo̱e̱ne. Konig huamanmadikaʼeri e̱ʼdik e̱ʼe̱a̱da ehueʼ moʼe̱ne. Sigdamon moʼnopo̱e̱ne. Opudomeytaj konig huakkuru Jesucristoen huadak huaʼa huamanmadikaʼ onteʼti manmadikaʼdik o̱ʼe̱y. Nog Diosen ʼuruaʼda eʼmanmadikaʼ oknopoenkahueʼdik moʼe̱ne. Opudomey konig yo̱bed huaknopo̱e̱ʼeri moʼe̱ne. Yo̱bed aypo bapehueʼdik o̱ʼi̱kaʼ. Onʼhue̱yoʼda onʼminogikaʼ. Opudomey konig yo̱bed huaminogonhuahuikaʼeri moʼe̱ne. Onʼhue̱ konig Jesucristoen huadak huaʼa huakkuru huamanmadikaʼ o̱ʼe̱. Kenyoʼda moknopo̱e̱dene. Sigda moknopo̱e̱dene. Konig yo̱bedo̱nig huaknopo̱e̱ʼeri moʼi̱kaʼ. Nogda nogda Cristoen huamanmadikaʼ nopo̱e̱hueʼ moʼe̱ne. Huadakda eʼkikaʼ nopo̱e̱hueʼ moʼe̱ne. \v 14 Aratbut o̱gʼkerekdepo aypo kenpaʼti huaen onʼbapikaʼ. Konigti Cristotaj huaknopo̱e̱ʼeri nogi̱ti nogi̱ti eknopo̱i̱kaʼnayo, nogi̱ti nogi̱ti huadak eʼkikaʼnayo, kenpaʼti nogi̱ti nogi̱ti dakhueaʼ kikahueʼ e̱e̱ʼnayo nogi̱ti nogi̱ti huadak huamanmadikaʼ dakaʼ nopoenkaʼdik o̱ʼnikaʼapo. \c 6 \p \v 1 Konige̱po Jesucristotaj nogi̱ti nogi̱ti eʼmanmadikaʼtaʼ onʼtipakne. Opudomey nogi̱ti nogi̱ti eknopo̱e̱a̱taʼ onʼtipakne. Nogi̱ti nogi̱ti Diostaj eʼnigpe̱a̱ʼi̱kataʼ onʼtipakne. Huakkuruda eʼmanmadikaʼ moʼnopo̱e̱depo, “Dakhueaʼ eʼkikaʼtaj Diostaj nopoʼkoreaʼdik moʼe̱ne.” “Jesústaj oknopo̱i̱kaʼdik moʼe̱ne.” Kenda moknopo̱e̱denok onteʼti manmadikahueʼdik o̱ʼneapone. \v 2 Kenpaʼti “Jesucristotaj moknopo̱e̱depo bautiza o̱gkaʼdik moʼe̱ne.” “Huaknopo̱e̱ʼerien huairi ka̱e̱ʼpo yanʼtibataʼtepo yanʼtionaʼpak.” “Nogok ayaʼ eʼbueyte Diosa oʼmanoyhuada̱ʼapo.” “Dakhueaʼ huakaʼeritaj castiga oʼmagkadhuahuikaʼapo.” Kenda eʼmanmadikaʼ moknopo̱e̱denok onteʼti konigti manmadikahueʼdik o̱ʼneapone. \v 3 Konige̱po Jesucristoen huadak huaʼa nogi̱ti nogi̱ti eʼmanmadikaʼtaʼ oʼpakne. Opudomey nogi̱ti nogi̱ti Jesucristotaj eʼnigoknopo̱e̱ʼtaʼ onʼtipakne. Kenpaʼti opudomeya̱ nogi̱ti nogi̱ti eʼnigpe̱i̱kataʼ onʼtipakne. \p \v 4-6 Beʼomeyapiʼ Jesucristoen huadak huaʼa dakaʼ oʼnoknopo̱e̱po durugteda oʼnoknopoenkadhuahuaʼdepo, kenpaʼti Diosen Noki̱re̱ga̱ oʼmanopoʼtoeonhuahuaʼdepo, Diosen buttida huaʼa ʼuruda o̱ʼe̱ oʼnoknopounhuahuikaʼdepo, kenpaʼti konig Dios teyda o̱ʼe̱po ʼuruaʼnanada oʼkadhuahuikaʼnigtaj oʼnoknopoeonhuahuikaʼdepo, nogokpiʼ Diosen huaʼa kenpaʼda e̱ʼennayo onteʼti menpaʼ nopoʼkorehueʼdik o̱ʼneapo. Jesucristotaj kenpaʼda eknopo̱e̱batiknayo konigti Diosen Huasiʼpotaj onteʼti cruzte oʼdarak. Diosen huaʼa kenpaʼda eknopo̱e̱batiknayo Diosen huasiʼpotaj tierikdik ya̱ʼneapet. Ayaʼada onʼtiahuaypo yanʼtierikapetpiʼ. Kenaʼpo onteʼti menpaʼ nopoʼkorehueʼdik o̱ʼneapo. \v 7 Diosen ʼuruda huaknopo̱e̱ʼeri o̱ʼnenig konigti ijbatiaʼpakapoy. Konig dakdarionig o̱ʼne. Nogok nogok ehuiʼ sorokyo oʼhue̱kud. Huadakbuaʼda oʼtipakboaʼpo, Diosa ʼuruaʼda moʼnigtipakboaʼne. Konigti ʼuruda huaknopo̱e̱ʼeritaj Diosa oʼbatihuapokikaʼnok ʼuruaʼda o̱gkikaʼ. \v 8 Diosen huaʼa kenpaʼda eknopo̱e̱batiknayo konig o̱ʼne ijbatiaʼpakapoy. Konig dakhueʼdarionig o̱ʼne. Nogok nogok dakhueʼdariyaʼ eʼpidbada oʼtipakboikaʼ. Huadari huato̱e̱ʼeria oʼmahui̱gapo. Konigti Diosen huaʼa huaknopo̱e̱batikeritaj castiga oʼmagkaʼapo. Konige̱po Diosen huaʼa oknopo̱e̱batikhueʼada dakaʼ yanʼnigpeonhuahuikaʼ. \s1 Diosere moʼnoeonhuahuikaʼapone Diosa buttida monaʼuynok dakaʼ moʼnoknopounhuahuikaʼ. \p \v 9 Huiyokdikaʼ edapiʼ opudomeytaj Diosa ʼuruaʼda moʼmanopoʼyareaʼnok nogi̱ti nogi̱ti huadakda boʼkikaʼapone, dakaʼ ijnopo̱e̱y, huadiʼda egomey pogomey. \v 10 Diostaj dakaʼ moknopo̱e̱po Cristotaj huaknopo̱e̱ʼeri huamaʼbuytaj ʼuruda okbatikhueʼda boʼtihuapokikameʼne. Diʼ moʼe̱po boʼtihuapokikameʼne. Nogi̱ti nogi̱ti boʼtihuapokikameʼne. Diosa kenda okkahuehueʼdik moʼe̱a̱pone. Dios buttida huanopo̱e̱ʼeri o̱ʼe̱po huadak boʼkikaʼnok okkahuehueʼdik moʼe̱a̱pone. \v 11 Opudomey boʼeretpakpo ʼuruaʼda boʼkadhuahuikaʼdepo, Diosen boʼkadhuahuikaʼdepo, Jesucristo onteʼti eʼtiakdeʼte konigti boʼeretpakpo Diosen aratbuttaj diʼ moʼe̱po yanʼbatihuapokikaʼ. Ken konig eʼkikaʼnayo Diosere durugda moʼnoeonhuahuikaʼapo. \v 12 Jesústaj oknopo̱e̱po tinosikhueʼ moʼnepo, oknopo̱e̱po sigda sigda okbatikhueʼ moʼne. Eʼpe̱e̱taʼ pakhueʼ i̱hue̱y nopo̱e̱hueʼ yaneʼ. Huakkaʼmon aʼneneri aratbuta Diostaj ʼuruaʼda oʼnoknopoeonhuahuikaʼpo dakaʼ onʼnigonhuahuikaʼuy. Diosere onʼnoeonhuahuikaʼapo. Konigti ya̱gʼkikaʼ. ʼUruaʼda yanoknopoeonhuahuikaʼ. Dakaʼ yanʼnigonhuahuikaʼ. Kenda ijpakpo oʼnonaʼne. \p \v 13-14 “Ontaj huakkaʼ oʼtihuapokapone. Huasiʼpo kenpaʼti huakkaʼ huayayo oʼbayokapone. Buttida ijjay. Dios i̱jje̱po da ahueʼdik i̱jje̱y.” Abrahamtaj onaʼuyate. \v 15 Ken Abraham Diostaj oknopo̱e̱po oʼnigonhuahuaʼdepo huasiʼpo huayayokon oʼmato̱e̱ʼuyate. \v 16 “Buttida ijjay Diosa meʼpe̱e̱ne.” Judío aratbuta enaʼnayo eʼmaboy batikdik o̱ʼne. Buttida oaʼ ayaʼada onʼnopo̱e̱. Da eaʼnayo Diosa castiga megkaʼapet onʼnopo̱e̱. \v 17 “Diosere durugnanada moʼnoeonhuahuikaʼapone.” Israel adhueaʼpaneʼ huanigpe̱i̱kaʼeritaj kenpaʼti ayaʼ huaknopo̱e̱ʼeritaj Diosa oʼmanaʼuyate. Kenda Diosa oʼmanaʼuyate, dapitaʼ oʼkaʼapo. Nogpaʼda kahueʼ o̱ʼe̱a̱po. Kenpaʼti nogpaʼda manahueʼ o̱ʼe̱a̱po. Kenda oroʼomey huaknopo̱e̱ʼeri dakaʼ aknopo̱e̱yaʼpo “Dios i̱jje̱po da ahueʼdik i̱ji̱kay.” Diosa monaʼuyate. \v 18 “Diosere durugnanada moʼnoeonhuahuikaʼapone.” Diosa kenda monaʼuyate. Kenpaʼti “Dios i̱jje̱po da ahueʼ i̱ji̱kay.” Diosa kendakon monaʼuyate. Kenpaʼti Diosa namaʼda ahueʼdik o̱ʼi̱kaʼnok oroʼomey oknopo̱e̱po oʼnopoʼdurugpakikaʼne. Jesucristoa oroʼomeytaj bokkahueaʼnok dakaʼ oknopo̱i̱kaʼne. Kenpaʼti Jesucristo oroʼomeytaj moʼnopoʼyareaʼdene oknopo̱e̱dene. Diosen buttida huaʼa batikhueʼda o̱ʼe̱a̱po oknopo̱e̱ne. Diosere durugnanada oʼnoeonhuahuikaʼapone dakaʼ oknopo̱i̱kaʼne. \v 19-20 Diosere durugda oʼnoeonhuahuikaʼapone. Okbatikhueʼda oknopo̱e̱ne. Diosere kurudyo̱ konig oroʼomeyen huamanigtionaʼpakeri huakkuruda Jesús oʼbehuikuyate. Dakaʼ oknopo̱e̱ne. Oroʼomeytehuapaʼ moʼnigbehuikuyate. Kurudyo̱ Diosere Sacerdote Huairi o̱ʼe̱depo moʼnigbehuikdepo o̱ʼeonhuahuikaʼapo. Konig Melquisedec Sacerdote Huairi o̱ʼeonhuahuikaʼuyatenig Jesucristo konigti Sacerdote Huairi huamanigtionaʼpakikaʼeri moʼnigonhuahuikaʼapone. \c 7 \s1 Melquisedec konig sacerdote huairi huamanigtionaʼpakikaʼeri o̱ʼeonhuahuikaʼuyate. Jesús konigti sacerdote huairi o̱ʼeonhuahuikaʼapo. \p \v 1 Aʼnennada Melquisedec Salem huakkaʼ jak huairi o̱ʼu̱yate. Teyda Diosen sacerdote Melquisedec huamanigtionaʼpakikaʼeri o̱ʼeonhuahuikaʼuyate. Kenokaʼ cinco huakkaʼ jak huairitaj Abrahamomeya̱ huayakhueʼ onʼmagkaʼuyate Abraham eʼkumejdeʼte Melquisedeca Abrahamtaj oʼdejpakpo Diosa Abrahamtaj dakaʼ meʼto̱i̱keʼpo oʼnigtionaʼpakuyate. \v 2 Abrahamomey cinco huakkaʼ jak huairitaj huayakhueʼ onʼmagkaʼpo huairien enʼtamaeʼ huakkaʼtada onʼbakbatiparatpo onʼbatotiakuyate. Melquisedec Diosen sacerdote o̱ʼe̱nok Melquisedectaj sueʼda huakkaʼ oʼyokuyate. Konig diezkupoaʼ oʼposakposakpo Melquisedectaj nogkupotida oʼyokuyate. Melquisedecdika ʼuruda huakikaʼeri huairi o̱ʼe̱. Kenpaʼti Melquisedec Salem huakkaʼ jak huairi o̱ʼe̱po huamanoeya̱ʼeri huairi o̱ʼu̱yate. \v 3 Melquisedecen huaojdik nopo̱e̱hueʼ o̱ʼe̱ne. Hua̱ye̱ʼdik nopo̱e̱hueʼ o̱ʼe̱ne. Adhueaʼpaneʼendik nopo̱e̱hueʼ o̱ʼe̱ne. Kenok osiʼpoe̱ʼuyate nopo̱e̱hueʼ o̱ʼe̱ne. Kenok oʼbueyʼuyate nopo̱e̱hueʼ o̱ʼe̱ne. Cristo Diosen Huasiʼpo o̱ʼe̱po oʼmanigtionaʼpakonhuahuikaʼapo konigti Melquisedec oʼnoeonhuahuikaʼpo oʼmanigtionaʼpakonhuahuikaʼapo. \p \v 4 Melquisedec huairitoneʼ o̱ʼu̱yate, yanoknopo̱e̱ʼ. Abraham oroʼomeyen adhueaʼpaneʼ cinco huakkaʼ jak huairitaj huayakhueʼ onʼmagkaʼpo oʼbakbatiparatpo Melquisedectaj sueʼda huakkaʼmon oʼyokuyate. Konig diezkupoaʼ oʼposakposakpo nogkupotida oʼyokuyate. Melquisedectaj oʼyokuyate. Konige̱po Melquisedec huakhuairi o̱ʼi̱kaʼuynig oʼnopo̱e̱ne. \v 5 Abrahamen huayayo huakkaʼnada o̱ʼnepo sueʼda huayayo Leví aratbut o̱ʼne. Sueʼda Leví hua̱e̱ʼeri sacerdote o̱ʼnepo Diostaj onʼmanigtionaʼpakikaʼ. Moisés Diosen huaʼa oʼmanaʼnok aratbut onʼbaaʼpo onʼbaikaʼ konig diezkupoaʼ oʼposakaʼpo nogkupotida Leví hua̱e̱ʼeri sacerdotetaj bayokdik o̱ʼnikaʼ. Aratbut Abrahamen huayayo e̱e̱ʼpiʼ Leví hua̱e̱ʼeri sacerdotetaj bayokdiktion o̱ʼnikaʼ. \p \v 6-7 Melquisedec Levíen huayayo ehueʼ e̱e̱ʼpiʼ Abrahamen diezkupoaʼ onʼposakposakpo nogkupotida Melquisedeca oʼbaeʼuyate. Melquisedec huairitoneʼ o̱ʼe̱po “Abrahamtaj dakaʼ yatihuapokikaʼ. Dakaʼ yakikaʼ, Dios.” Diostaj oʼnigtionaʼpakuyate. Abrahamtaj dakaʼ oʼkaʼnok Melquisadec huaboroʼ huairi o̱ʼi̱kaʼuynig oʼnopo̱e̱ne. Abraham sueʼda huairi o̱ʼi̱kaʼuy oʼnopo̱e̱ne. Abrahamtaj “O̱ʼnen huayayo huakkaʼda oʼnitakapo.” Diosa onaʼuyate. \v 8 Abrahamen huayayo Leví aratbut sacerdote o̱ʼnepo sueʼdamon onʼbaeʼikaʼ. Leví aratbut bueydik o̱ʼnepo sueʼdamon onʼbaeʼikaʼ. Melquisedecnayo bueyhueʼdik o̱ʼe̱po oʼnoeonhuahuikaʼapo. \v 9-10 Leví hua̱e̱ʼeri sacerdote o̱ʼnepo sueʼdamon onʼbaeʼikaʼnigʼa Abrahamen huayayo Leví siʼpoe̱hued e̱ʼe̱a̱da Abrahamere Melquisedectaj huakkaʼmon oʼyokuyate. Konige̱po Melquisedec huaboroʼ huairi o̱ʼi̱kaʼuynig oʼnopo̱e̱ne. Abrahamnayo sueʼda huairi o̱ʼu̱yatenig oʼnopo̱e̱ne. \p \v 11 Abrahamen huayayo sueʼda Leví hua̱e̱ʼeri o̱ʼnepo, Aarón Leví aratbut kenpaʼti o̱ʼe̱po huakkuru Levíeri sacerdote huairi o̱ʼu̱yate. Aarónen huayayo nogok nogok sacerdote huamanigtionaʼpakeri o̱ʼnepo Moisésenbaʼ Diosen huaʼa Israel aratbuttaj onʼmanaʼikaʼnigʼa ʼurunopoʼda kahueʼdik o̱ʼnikaʼuyate. Nopoʼyareahueʼdik o̱ʼnikaʼuyate. Konige̱po Diosa nog sacerdote konig Melquisedec taʼmonaʼdik o̱ʼu̱yate. Jesucristotaj oʼtaʼmonaʼuyate. \v 12 Leví hua̱e̱ʼeri sacerdote huamanigtionaʼpakeri o̱ʼnikaʼpo Moisésenbaʼ onʼmanaʼikaʼuyate. Nog huabokerek Leví hua̱e̱ʼeri ehueʼ e̱ʼhua̱e̱ʼtaj sacerdote oʼyahueaʼdepo Diosa nog huaʼada manaʼdik o̱ʼu̱y. \v 13 Jesucristo Leví hua̱e̱ʼeri ehueʼ e̱ʼi̱kaʼpiʼ sacerdote kayahueʼpo Diosa oʼtaʼmonaʼuyate. Jesús nog aratbut o̱ʼe̱po Judá aratbut o̱ʼe̱po Judáeri sacerdote ehueʼ o̱ʼnikaʼuyate. \v 14 Oroʼomeyen Huairi Jesucristo Judá aratbut o̱ʼu̱yate. Dakaʼ oʼnopo̱e̱ne. Judá aratbut sacerdote o̱ʼnikaʼ. Moisésa manahueʼ o̱ʼi̱kaʼuyate. \p \v 15 Diosa nogda oʼpakpo Jesucristo sacerdote oʼyahueaʼuyate. Melquisedec sacerdote batikhueʼda o̱ʼeonhuahuikaʼuyate. Konigti Melquisedec Jesucristo sacerdote o̱ʼe̱depo batikhueʼda o̱ʼeonhuahuikaʼapo. \v 16 Moisésa oʼmanaʼuynok Leví hua̱e̱ʼeri sacerdote huamanigtionaʼpakeri o̱ʼnikaʼuy. Diosa Jesústaj oʼnoyhuada̱ʼuynok Jesúsa sacerdote huamanigtionaʼpakeri o̱ʼeonhuahuikaʼapo. Jesús onteʼti bueyhueʼdik o̱ʼeonhuahuikaʼapo. Konige̱po oroʼomeytaj sacerdote moʼeonhuahuikaʼapone. \q1 \v 17 Do ijpaknok Melquisedec huamanigtionaʼpakeri huairi o̱ʼunhuahuikaʼuyate. Melquisedeconigti o̱ʼnakon, sion, huamanigtionaʼpakeri huairi i̱ʼunhuahuikaʼapo. Diosa huasiʼpotaj onaʼuyate. Apagbaʼte onaʼuyate. \m \v 18-19 Ken aʼnennada Leví hua̱e̱ʼeri sacerdote huamanigtionaʼpakeri kaʼnikeʼpo Moisésa oʼmanaʼuyate. Moisésen eʼmanaʼtaj onʼnigpe̱i̱kaʼuynigʼa ʼurunopoʼ ehueʼdik o̱ʼnikaʼuyate. Kenpaʼti dakhueaʼ eʼkaʼ bakkahueahueʼdik o̱ʼnikaʼuyate. Kenpaʼti dakhueaʼ eʼkaʼ nopoʼyareahueʼdik o̱ʼnikaʼuyate. Konige̱po Leví aratbut sacerdote kaʼnikeʼpo Diosa onteʼti manahueʼ o̱ʼe̱. Jesucristo oroʼomeyen sacerdote Diosere o̱ʼeonhuahuikaʼapo dakaʼ oknopo̱e̱ne. Jesucristoanayo ʼurunopoʼ moʼi̱kaʼnok Diostaj tionaʼpakdik o̱ʼi̱kaʼapone. \p \v 20-21 Leví aratbut sacerdote huamanigtionaʼpakeri oʼnuynok konige̱po huasiʼpoakon sacerdote onʼyahueʼikaʼuyate. Sacerdote i̱ʼe̱, buttida ijjay, Diosa onahueʼtada huasiʼpo sacerdote onʼyahueaʼikaʼuyate. \q1 Sacerdote i̱ʼunhuahuikaʼapo. Konig Melquisedec i̱ʼunhuahuikaʼapo. Buttida yonay. Jesucristotayoʼda Diosa onaʼuyate. Nogpaʼda onahueʼ o̱ʼe̱a̱po Diosa. Apagbaʼte oaʼuyate. \m \v 22 Diosa kenpaʼ onaʼnok Jesúsnayo oroʼtehuapaʼ ʼurunanada sacerdote huairi moʼunhuahuikaʼapone. (Kentaj oknopo̱e̱ʼdik o̱ʼunhuahuikaʼapone.) \v 23 Leví bueydik aratbut o̱ʼnepo sacerdote ehueʼ o̱ʼneonhuahuikaʼapo. Konige̱po nogok nogok huakkaʼda o̱ʼneonhuahuikaʼuyate. \v 24 Jesucristonayo onteʼti bueyhueʼ o̱ʼe̱po oʼnoeonhuahuikaʼapo konige̱po sacerdote o̱ʼunhuahuikaʼapo. Nogda sacerdote ehueʼdik o̱ʼneapo. \v 25 Jesús oʼnoeonhuahuikaʼpo sacerdote o̱ʼe̱po oʼmanigtionaʼpakonhuahuikaʼpo, keʼnen huaknopo̱e̱ʼeritaj Jesúsa dakhueaʼ eʼkaʼ manopoʼyareaʼdik oʼmaepo oʼmanoeanhuahuikaʼapo. \p \v 26 Ken Jesús ʼuruaʼnanada sacerdote huamanigtionaʼpakeri huairi o̱ʼunhuahuikaʼaponok kentaʼ oknopo̱i̱kaʼdik moʼnikaʼ. Diosen huaʼayoʼda Jesúsa oʼkikaʼ. Huadakda o̱ʼi̱kaʼ. Kenpaʼda huadakda oʼkikaʼ. Dakhueaʼ eʼkaʼ nopo̱e̱hueʼ o̱ʼi̱kaʼ. Kenpaʼti dakhueaʼ kahueʼ o̱ʼi̱kaʼ. Konig dakhueaʼ huakaʼeri o̱gkikaʼ konigti Jesúsnayo kahueʼ o̱ʼi̱kaʼ. Diosa Jesústaj ʼuruaʼnanada o̱ʼta̱e̱nok kurudyo̱ hua̱ʼenbayoda oʼtobehuikuyate. \v 27 Ayaʼmeʼnoeteda Leví hua̱e̱ʼeri sacerdote huairi Diostaj ʼuhua onʼnigbatiarakikaʼuyate. Diosa castiga o̱gkahueʼ kamaeʼpo onʼnigbatiarakikaʼuyate. Diostaj onʼnighui̱gikaʼuyate. Kenomeyen dakhueaʼ eʼkaʼtaj kenpaʼti aratbuten dakhueaʼ eʼkaʼtaj onʼmanigbatiarakikaʼuy. Ken konig Jesúsnayo kikahueʼ o̱ʼu̱yate. Aratbuten dakhueaʼ eʼkaʼtaj ayaʼtada nogtiʼaʼda oʼmanigbueyʼuyate. Aratbuttehuapaʼ Jesús oʼpakpo oʼmanigbueyʼuyate. \v 28 Leví aratbut dakhueaʼ huakkaʼeri o̱ʼnenigʼa sacerdote huamanigtionaʼpakeri huairi kaʼneʼpo Moisésa Diosen huaʼate oʼmanaʼuyate. Nogok “Doʼhued Huasiʼpo sacerdote huairi o̱ʼunhuahuikaʼapo. Dios i̱jje̱po buttida ijjay.” Diosa oaʼuyate. Diosen Huasiʼpo Jesúsnayo huadakda sacerdote huairi o̱ʼunhuahuikaʼapo. \c 8 \s1 Judío aratbuttaj Diosen huabo huaʼa Diosa oʼmanaʼuyate. \p \v 1-2 Ken konig ʼuruaʼda sacerdote huairi moʼta̱e̱ne. ʼUruaʼnanada huamanigtionaʼpakeri moʼta̱e̱ne. Jesucristo o̱ʼe̱. Judío aratbutere Diosen huaʼa huehueaʼ oʼkaʼdepo, oʼkuhuitdepo kurudyo̱ oʼhuaʼdepo Diosere o̱ʼeonhuahuikaʼapo. Dios Huairitoneʼ o̱ʼe̱po Diosere o̱ʼeonhuahuikaʼapo Diosen jakyo Diosere kurudyo̱ moʼnigtionaʼpakonhuahuikaʼne. Kenda Diosa oʼpakuyate. Aratbutanayo konigjak kahueʼdik o̱ʼnuyate. Kenda eaʼtaʼ ijpakpo oʼnonaʼne. \v 3 Aratbut dakhueaʼ o̱gkikaʼnok sacerdote Diostaj ʼuhua kanʼnigbatiarakikeʼ ayaʼ sacerdote huairitaj Moisésen huaʼa oʼmanaʼuyate. Konige̱po aratbuten dakhueaʼ eʼkaʼtaj kabakkahueʼpo cruzte Jesucristoa oʼmanigbueyʼuyate. \v 4 Jesucristo kurudyo̱ Diosere sacerdote huairi e̱ʼdik o̱ʼi̱kaʼ. Huadariyo Leví sacerdote huairi o̱ʼnepo Moisésen eʼmanaʼtaj onʼnigpe̱i̱kaʼpo ʼuhua onʼnigbatiarakikaʼnok. Jesús huadariyo sacerdote huairi ehueʼdik o̱ʼi̱kaʼ. \v 5 Kurudyo̱ Diosen hueretda jak o̱ʼta̱e̱. Konig Jesucristo kurudyo̱ Diosen jakyo oʼkikaʼnig huadariyo Diosen carpa huasiʼdakakyo sacerdote huairi sueʼda konig Diosen o̱gkikaʼ. Moisésa jak kaʼdikte Moiséstaj “Oteʼte konig oʼtiahuayʼeameʼne huasiʼdaka eʼakkaʼ konigti yakatiʼ.” Moiséstaj Diosa onaʼuyate. \v 6 Huaboaʼda Diosa ʼuruaʼda monaʼuyne. Eʼnopoʼkoreaʼnayo Jesústaj eknopo̱e̱ʼnayo dakhueaʼ eʼkaʼ onʼbakkahueaʼapone. Onʼmanopoʼyareaʼapone. Diosa ʼuruaʼda monaʼuyne Jesúsa kurudya̱ʼ orotehuapaʼ ʼuruaʼda moʼnigkikaʼpo moʼnigtionaʼpakikaʼne. Moʼnignopoʼyareaʼikaʼne. Moisésenbaʼtaj eʼnigpe̱i̱kaʼnayo nopoʼyareahueʼ moʼe̱ne. \p \v 7 Diosen huaʼa aʼnennada Moisésa oʼmanaʼuyate. Israel aratbut nigpe̱e̱hueʼdik o̱ʼnikaʼuyate. Kenaʼpo konig huaboaʼda Diosa ʼuruaʼda huaʼa monaʼuyne. Konig huaboaʼda moknopo̱e̱a̱ʼuyne. \v 8 Doʼhued Israel aratbuta nigpe̱e̱hueʼ moʼi̱kaʼuyne Diosa oʼnopo̱e̱po kenpaʼ huaojbaʼte oʼtiaʼpakpo: \q1 Nogok Israel aratbuttaj kenpaʼti Judá aratbuttaj huabo huaʼa ijmanaʼapoy. Dios Huairia oʼmanaʼuyate. \v 9 Aʼnennada Israel adhueaʼpaneʼtaj ijbakbatotiakuy. Egiptodaribayo huanabaʼ paiʼda o̱ʼnenok Egiptodaribayaʼ ijbatihuapokpo ijbakbatotiakuy. Do konig keʼnen huaojonig ijmanige̱po huasiʼpotemagkapaʼ huabataʼ eʼotakuiʼ ijbakbatotiakuy. Egiptoyaʼ onʼtiakdepo doʼhued huaʼa nigpe̱e̱hueʼda o̱ʼnikaʼuyate. Nigpe̱e̱hueʼ o̱ʼnenok kenaʼpo kenomeytaj onteʼti batihuapokhueʼ ijmaeʼuy. Dios Huairia oaʼuyate. \v 10 Nogok huakkaʼ huabayok Israel aratbuttaj nogda huabo huaʼa ijmanopo̱e̱a̱ʼpo ijmanaʼapoy. Doʼhued huaʼa huanopoyaʼda onʼnopo̱e̱a̱po. Huanopoyaʼda eʼnigpe̱e̱taʼ onʼpakikaʼapo. Do kenomeyen Huairi i̱jje̱a̱poy. Doʼhuedsiʼpo o̱ʼneapo. \v 11 Ayaʼada doʼtaj moknopo̱e̱a̱pone. Huairiomeya̱ huanabaʼomeyerea moknopo̱e̱a̱pone. Doʼtaj moknopo̱e̱depo doʼtaj Dios Huairitaj kanoknopo̱e̱ʼpo nogtaj nogtaj manmadikahueʼdik o̱ʼneapo. Kenpaʼti huamaʼbuytaj manmadikahueʼdik o̱ʼneapo. Ayaʼada doʼtaj moknopo̱e̱a̱ponok. \v 12 Kenomeytaj diʼ ijmaepo kenomeyen dakhueaʼ eʼkaʼ castiga magkahueʼ i̱jje̱a̱poy. Dakhueaʼ eʼkaʼ ijbakkahueaʼapoy. Diosa oʼmanaʼuyate. \m \v 13 Diosen huaʼa Moisésa oʼmanaʼuyate. Doʼhued aratbuta nigpe̱e̱hueʼ moʼi̱kameʼne. Huatoneʼ huaʼanayo ʼurunopoaʼda maya̱hueʼdik o̱ʼu̱yate, Diosa oʼmaknopo̱e̱ʼpo huabo huaʼakon ijmanaʼapoy. Diosa oaʼuyate. Moisésen huaʼa konig yudtaʼtoneʼ e̱ʼenonig o̱ʼe̱a̱po. \c 9 \s1 Huasiʼdakakyo huakkaʼada Levíeri sacerdote enʼnigkikaʼuytada Jesucristo moʼnigbueydepo Diosyo oʼhuaʼuyate. Diostaj moʼnigtionaʼpakikaʼne. \p \v 1 Ken konig sacerdote Diostaj nigkikaʼdik o̱ʼne. Diosen huaʼa Moisésa oʼmanaʼuyate. Kenpaʼti huasiʼdakak menigkaʼne. Diosa oʼmanaʼuyate. Huasiʼdakakyaʼ sacerdote huanigkaʼeri Diostaj onʼnigkikaʼuyate. \v 2 Huasiʼdakak eʼnigkaʼdeʼte huasiʼdakakki̱re̱gya̱ʼ ibodpen sacerdote Diostaj onʼnigkikaʼpo kenteda oro siropate huakjey huakpakaʼ o̱ʼta̱i̱kaʼuy. Kenpaʼti kenteda oro e̱ʼti̱hui̱t kutopate pan onʼnighueda̱ʼikaʼuy. Diosa katiahuayeʼpo onʼnighueda̱ʼikaʼuy. \v 3 Nopoyaʼ yudtaʼtoneʼa eʼtiokpakaʼ adyonda Diosa ataʼhuadeyaʼpo oʼtiakikaʼuyate. \v 4 Yakudpen nogkutopasiʼpo oʼhuadikaʼuy. Oroa e̱ʼti̱hui̱t kutopasiʼpo eʼhuadika̱ya̱ʼ ken kutapen huasihuaj ʼuruʼhui̱e̱da oʼbakpakikaʼ. Adpen ʼuru huajen manpotoneʼ oʼhuedikaʼuy. Nogpen nogpen oroa e̱ʼti̱hui̱t o̱ʼu̱yate. Manpotoneʼ Diosen huaʼa eʼmanaʼ hua̱to̱i̱kaʼ o̱ʼu̱y. Manpotoneʼki̱re̱gyo̱ oropuʼ oʼtapuʼhuadikaʼuyate. Oropuʼki̱re̱gyo̱ maná aypo o̱ʼta̱i̱kaʼuyate. Judío aratbut Egipto huadaribayaʼ eʼbakhuadeʼte bahuayte enʼhuaʼudhuahuikaʼte Diosa maná aypo oʼbayokonhuahuikaʼuyate. Kenpaʼti manpotoneʼki̱re̱gyo̱ Aarónen hue̱ypa oʼteypa oʼtahuedikaʼuyate. Aarónen hue̱ypa oʼtipakboeʼuyate. Huidpentate Diosen eʼmanaʼ huaʼa Diosa oʼmadoyaʼuyate. Manpotoneʼki̱re̱gyo̱ oʼtahuedikaʼuyate. \v 5 Manpotoneʼo̱jkute bottaʼ querubines Diosen huataʼmonerionig oroso̱ʼada eʼketkaʼ onʼboʼikaʼuyate. Eʼkok eʼkokaʼ onʼboʼikaʼuyate. Diosonig eynanada o̱ʼi̱kaʼuyate. Manpotoneʼ huanokbetaʼ ʼuhuamimiaʼ oʼtibahuidhuidikaʼuyate. Diosa aratbuten dakhueaʼ eʼkaʼtaj oʼmatinepahuiʼikaʼuyate. Diosen huataʼmoneri oroso̱ʼda eʼketkaʼ eʼokajpebakde. Ken konig Diosen huasiʼdakak o̱ʼu̱yate. Oyda huasiʼdakaktaj nogi̱ti manbatiaʼpakhueʼ i̱jje̱y. \p \v 6 Diosen huasiʼdakak ibodyonkorepen sacerdote huanigkikaʼeri onʼkudikaʼuyate. Diostaj aʼnigkikayaʼpo onʼkudikaʼ. \v 7 Adkorepen Diosa ataʼhuadyaʼpo oʼtiakikaʼ, adkorepen sacerdote huairiyoʼda oʼkudikaʼ. Nogbayoktida nogmeʼnoetida oʼkudikaʼ. Keʼnenda dakhueaʼ eʼkaʼ ʼuhua mimi adkorepen oʼtokudikaʼ. Adkorepen manpotoneʼ huanokbette mimia onhui̱khui̱kikaʼ. Aratbuten dakhueaʼ eʼkaʼtaj mimia oʼmanigonhui̱khui̱kikaʼ. \v 8 Huasiʼdakak menʼnigkaʼ. Jakyaʼda menʼnigkikaʼ. Diosa oʼmanaʼuyate. Diostaj onʼnigpe̱i̱kaʼdepo huasiʼdakakyaʼ sacerdote onʼnigkikaʼpo, adkorepennayo kiriga̱yo̱ʼ kudhueʼdik o̱ʼnuy. Dios e̱ʼhua̱e̱ʼyo̱ kudhueʼdik o̱ʼnuy. Diosen Noki̱re̱ga̱ moʼmanopo̱e̱a̱ʼne. \v 9 Huasiʼdak jakyaʼ Diostaj sacerdote onʼnigkikaʼnigʼa. Huasiʼdak jakyaʼ Diostaj onʼbayokikaʼpo kenpaʼti jakkurute ʼuhua onʼbatiarakikaʼnigʼa ʼurunopoaʼda kahueʼdik o̱ʼnikaʼ. Nopoʼyareahueʼdik o̱ʼnikaʼ. \v 10 Kenaʼpo Moisésen huaʼataj onʼnigpe̱i̱kaʼpo nogda nogda ʼuhua huaen bapehueʼdik o̱ʼnikaʼ. Nogda nogda huamaiʼhue̱ mayhueʼdik o̱ʼnikaʼ. Kenpaʼti ationaʼpakyaʼpo baʼkoyoʼdik o̱ʼnikaʼ. Moisésa oʼmanaʼuyate. Ken konig o̱gkikaʼpo ʼurunopoʼda kahueʼdik o̱ʼi̱kaʼ. Jesucristo eʼtiakdeʼte kenda o̱gkikaʼnigʼa batikdik o̱ʼnede. \p \v 11 Ken Jesucristo oʼtiakdeʼuyate, oynayo oknopo̱e̱ne. Oy oroʼomeyen sacerdote huamanigtionaʼpakeri huairi Jesucristo moʼta̱e̱ne. Oroʼomeytaj ʼuruaʼnanada boʼtihuapokikaʼne. Kurudyo̱ Diosere konig jak o̱ʼta̱e̱po ke̱yo̱ oroʼomeyen sacerdote huairi moʼta̱i̱kaʼpo moʼnigtionaʼpakikaʼne. Keʼnen jak kurudyo̱ hueretda o̱ʼta̱e̱po kurudya̱ʼ Jesucristoa oroʼomeytaj ʼurunopoaʼ mogkikaʼne. Keʼnen jak kurudyo̱ aratbuta kahueʼ o̱ʼnuyate. Diosanayo oʼkaʼuyate. Diosen jak kurudyo̱ kenpaʼda o̱ʼunhuahuikaʼapo. \v 12 Jesucristo adkorepen nogtiaʼada oʼkudpo kurudyo̱ Dioste oʼkuduyate. Konig Leví sacerdote huairi o̱gkikaʼpo ʼuhuataj onʼnigarakpo mimi huasiʼdakakyo onʼtokudikaʼ konigti Jesúsnayo ʼuhua mimi tohuahueʼada kurudyo̱ oʼkuduyate. Jesucristonayo keʼnen mimiada oʼtitaʼhuarakondepo nogtiaʼada kurudyo̱ oʼhuaʼpo oroʼomeytaj moʼmanopoʼyareaʼpo moʼnoeanhuahuikaʼapone. \v 13 Beʼapiʼ judío aratbut dakhueʼ e̱e̱ʼnayo Diosen jak kurute aʼtionaʼpakyaʼpo kudhueʼdik ya̱ʼnikaʼ. Moisésa oʼmanaʼuyate. Kenomey dakhueʼ e̱e̱ʼnayo sacerdote ʼuhua toropiʼ nigarakdik o̱ʼnepo mimia dakhueʼ eneʼte tionhui̱khui̱kaʼdik o̱ʼne. ʼUhua cabritopiʼ nigarakdik o̱ʼnepo mimia dakhueʼ eneʼte tionhui̱khui̱kaʼdik o̱ʼne. Kenpaʼti ʼuhua becerra hua̱so̱ʼ bakpakaʼdik o̱ʼnepo ken parokupoa hue̱ʼe̱yere dakhueʼ eneʼte tionhui̱khui̱kaʼdik o̱ʼne. Kenda o̱gkaʼdepo Diosen jak kurute kuddik o̱ʼne. Moisésa oʼmanaʼuyate. \v 14 Jesucristo ʼuruaʼda o̱ʼi̱kaʼuyate. Diostaj oʼnigpe̱i̱kaʼuyate. Dakhueaʼ kahueʼ o̱ʼi̱kaʼuyate. Aratbuten dakhueaʼ eʼkaʼ Diosa castiga magkahueʼ kamaeʼpo Jesucristoa oʼmanigbueyʼuyate. Dios oʼpaknok moʼnigbueyʼuyate. Diosen Noki̱re̱ga̱ oʼtihuapoknok moʼnigbueyʼuyate. Cristo Diosen Huasiʼpo o̱ʼe̱po mimikon oʼtitaʼhuarakpo oroʼomeyen dakhueaʼ eʼkaʼ Diosa nopoʼtihuekeʼdik moʼe̱ne. ʼUruaʼnanada okkahueaʼdik moʼe̱ne. Diosa ʼurunopoʼda eʼmagkaʼdeʼte Diostaj durugnopoʼda nigpe̱i̱kaʼdik o̱ʼeonhuahuikaʼapone. \p \v 15 Cristoa oroʼomeyen dakhueaʼ eʼkaʼtaj moʼnigbueyʼuyate. Moisésen huaʼataj nigpe̱e̱hueʼ o̱ʼe̱po oroʼomey dakhueaʼ oʼkikaʼuyne. Oroʼomeyen dakhueaʼ eʼkaʼtaj Cristoa moʼnigbueyʼuyate. Konige̱po Diosen huabo huaʼa Cristo oroʼomeytaj konig huanigtionaʼpakeri moʼnigi̱kaʼne. Huabaktieʼeaʼeri Diosere kanʼmanoeonhuahuikeʼpo Diosen huabo huaʼa Cristo huanigtionaʼpakeri moʼnigi̱kaʼne. \v 16-17 “Do eʼbueydeʼte huasiʼpotaj menʼtabayoketiʼ.” Judío aratbuta onʼmadoyaʼikaʼ. Huaoj eʼtanoeʼtednayo bayokhueʼdik o̱ʼnikaʼ. Eʼbueydeʼteataj huasiʼpoa huaojen mato̱e̱ʼdik o̱ʼneapo. Kenaʼpo Jesucristoa moʼnigbueydeʼuynok keʼnen huabo huaʼa nigpe̱e̱ʼdik o̱ʼe̱po. Cristotaj oknopo̱e̱po Diosere oʼnoeonhuahuikaʼapone. \v 18 Konige̱po aʼnennada Moisésen huaʼa nigpe̱e̱ʼdik kaʼneʼpo huakkuru ʼuhua onʼnigarakpo mimi oʼtasurukuyate. \v 19 Aʼnennada ayaʼ judío aratbut e̱gkupopakte Moisésa Diosen huaʼa oʼmanaʼuyate. Moisésenbaʼ huaʼa oʼmanmadikaʼpo oʼmanaʼuyate. ʼUhuataj onʼdarakdepo mimiere hue̱ʼe̱yere kosoyo onʼtioktaoyʼuyate. Ken Moisésa hisopo huakpitaj ovejahuij kutajbibedada oʼtidukupo mimiere hue̱ʼe̱yyo̱ oʼtaʼbutaʼdepo Diosenbaʼ huaʼataj oʼtionhui̱khui̱kaʼuyate. Kenpaʼti ayaʼ aratbuttaj oʼmationhui̱khui̱kaʼuyate. \v 20 Moisésen huaʼataj mimia oʼtionhui̱khui̱kaʼdepo, “Diosen huaʼataj mimia ijtionhui̱khui̱kaʼdenok oy ayaʼada nigpe̱e̱ʼdik moʼi̱kaʼapo.” Moisésa oʼmanaʼuyate. \v 21 Moisésa Diosen huasiʼdakaktaj mimia oʼtionhui̱khui̱kaʼuyate. Kenpaʼti huakjey huabakpakaʼtaj pan huadope kutopataj ʼuruʼhui̱e̱da huabakpakaʼ kutopataj manpotoneʼtakon mimia oʼtionhui̱khui̱kaʼuyate. \v 22 Ayaʼda Diostehuapaʼ ʼuruda kamanigkeʼpo Diostaj ʼuhua nigarakdik moʼe̱po mimihuaʼdik ya̱ʼe̱a̱pet. ʼUhuabueymimi mimihuahueʼ e̱e̱ʼnayo dakhueaʼ eʼkaʼtaj Diosa okkahueahueʼdik moʼe̱a̱pone. Eʼmimihuaʼnayo okkahueaʼdik moʼe̱a̱pone. Ken konig Moisésenbaʼa oʼmanaʼuyate. \s1 Jesúsa oroʼen dakhueaʼ eʼkaʼtaj moʼnigbueyʼuynok Diosa bakkahueaʼdik moʼe̱ne. \p \v 23 Moisésa carpa siʼdakak oʼnigkaʼuyate. Jakyo ayaʼda eʼtamaeʼkon oʼnigkaʼuyate. Konig Diosenbayo o̱ʼi̱kaʼnig oʼnigkaʼuyate. Jakyo ayaʼda eʼtamaetaj mimia onhui̱khui̱kaʼuyate. ʼUhua mimia onhui̱khui̱kikaʼuy Diostehuapaʼ sueʼda huadak o̱ʼu̱yate. Diosen ʼurusiʼpoda Jesucristoanayo ʼuruaʼnanada moʼnigkaʼuyate. Dakhueaʼ eʼkaʼtaj aʼmanopoʼyareayaʼpo cruzte moʼnigbueyʼuyate. Keʼnen ʼurumimi moʼnigtitaʼhuarakuyate. \v 24 Diostaj huasiʼdakakaʼ yanʼnigkaʼ Moisésa oʼmanaʼuyate. Judío aratbuta onʼnigkaʼuyate. Konigtimon Diosen jak kurudyo̱ o̱ʼu̱yate. Leví hua̱e̱ʼeri sacerdote huamanigtionaʼpakeri Diostaj huasiʼdakakyo onʼnigkudikaʼuyate. Jesucristonayo huasiʼdakakyo kudhueʼ o̱ʼu̱yate. Dios e̱ʼi̱kaʼyo kurudyo̱ oʼhuaʼuyate. Oroʼomeyen sacerdote huairi aʼnigi̱kayaʼpo oʼbehuikuyate. Oroʼtehuapaʼ aʼmanigtionaʼpakhuayaʼpo oʼhuaʼuyate. Aʼbatihuapokhuayaʼpo oʼbehuikuyate. \v 25 Leví sacerdote huairi ayaʼ huabayok nogaʼtida ʼuruʼuhua oʼnigbatiarakaʼdepo ʼuhua mimi huasiʼdakakyo oʼtokudikaʼpo adkorepen manpotoneʼ o̱jkute oʼtionhui̱khui̱kaʼuy. Cristonayo onteʼti onteʼti oroʼomeyen dakhueaʼ eʼkaʼtaj cruzte nigbueyhueʼ moʼu̱yate. Nogaʼtida cruzte moʼnigbueypo kurudyo̱ Diosyo oʼbehuikuyate. \v 26 Cristoa huadari oʼkaʼuyate. Aʼnennada eʼkaʼdeʼte Jesucristo nogok nogok aratbuten dakhueaʼ eʼkaʼtaj kiriga̱yo̱ʼ nigbueyhueʼdik moʼi̱kaʼuyate. Oynayo keneʼhua̱ya̱ʼ huameʼnoete Jesucristo Diosyaʼ nogaʼtida oʼtiakuyate. Aratbuten dakhueaʼ eʼkaʼtaj aʼbakkahueayaʼpo nogaʼtida moʼnigbueyʼuyate. \v 27 Ken konig ayaʼada nogaʼtida bueydik o̱ʼneapo, kenpaʼti Diosen castigataj paiʼda nopoe̱ʼdik o̱ʼneapo. Huaknopo̱e̱ʼerinayo Diosere onʼnoeonhuahuikaʼapo. \v 28 Diosa oʼpaknok Jesucristo oʼmanigbueyʼuyate. Cruzte paiʼda moʼnignopoʼe̱po oʼmanigbueyʼuyate. Huakkaʼ aratbuten dakhueaʼ eʼkaʼtaj nogaʼtida oʼmanigbueyʼuyate. Aʼbakkahueayaʼpo oʼmanigbueyʼuyate. Onteʼti boʼhuatiakapone. Onteʼti dakhueaʼ eʼkaʼtaj nigbueyhueʼ oʼmaeapo. Cristotaj e̱kpo̱e̱ʼ huanige̱ʼeritaj Diosyo oʼbatohuaʼapo. Durugnanada moʼnoeanhuahuikaʼapone. \c 10 \p \v 1 Ken konig judío aratbuttaj Diosa oʼmanigkikaʼapo Moisésen huaʼa sueʼda huadakmon o̱ʼe̱po sueʼda oʼmanopo̱e̱a̱ʼuyate. Nogbayok nogbayok ʼuruʼuhuataj sacerdote onʼnigbatiarakikaʼpo Moisésen huaʼataj onʼnigpe̱i̱kaʼpo onʼnigbatiarakikaʼpo huamationaʼpakeritaj ʼurunopoʼ magkahueʼdik oʼmaikaʼ. \v 2 Moisésen huaʼataj onʼnigpe̱e̱po ʼurunopoʼ ekaʼnayo onteʼti Diostaj ʼurunopoʼda i̱jje̱y onʼnopo̱e̱po ʼuruʼuhua nigbatiarakahueʼdik ya̱ʼnikaʼapet. \v 3-4 Moiséstaj onʼnigpe̱i̱kaʼpo nogbayok nogbayokok Leví sacerdote ʼuruʼuhuataj eʼnigbatiarakaʼdeʼte dakhueaʼ huakaʼeri i̱jje̱y onteʼti onteʼti okkahuehueʼ o̱ʼnikaʼ. ʼUhuataj onʼnigbatiarakaʼpo ʼurunopoʼda ehueʼ e̱ʼneada ʼuhuaʼen mimianayo dakhueaʼ eʼkaʼtaj bakkahueahueʼdik o̱ʼnikaʼ. \p \v 5 Jesucristoa huadariyo eʼtiakte Diostaj onaʼpo: \q1 Aratbutomeya̱ ontaj moʼnigpe̱i̱keʼ kenyoʼda iʼpakikaʼne. ʼUhuataj eʼnigbatiarakikaʼtaʼ pakhueʼ i̱ʼe̱ne. Ontaj kanigpe̱i̱keʼpo doʼtaj oʼsiʼpoe̱a̱ʼuyne. \v 6 Judío aratbuta ontaj ʼuruʼuhua onʼnigmahui̱gikaʼ kenpaʼti dakhueaʼ eʼkaʼtaj kabakkahueʼpo ʼuruʼuhuataj onʼbatiarakikaʼ. Ken konig pakhueʼ i̱ʼe̱ne, Dios. Cristoa onaʼuyate. \v 7 Onteʼti, “Onʼtaj aʼnigpe̱i̱kayaʼpo ijbahuatiakuy. Aratbuttaj ijbahuatiakuy, Dios. Konig o̱ʼnen huaʼate mentimadoyaʼuy, konigti aʼnigpe̱i̱kayaʼpo ijbahuatiakuy, Dios.” Cristoa onaʼuyate. \m \v 8 Judío aratbuta dakhueaʼ o̱gkikaʼnok ʼuhua batiarakaʼdik moʼi̱kaʼ. Kenpaʼti nigmahui̱gdik moʼi̱kaʼ. Moisésa eʼmanapiʼ Diosnayo ken konig pakhueʼ o̱ʼe̱. Kenpaʼ Cristoa onaʼuyate. \v 9 Onteʼti “Ontaj aʼnigpe̱i̱kayaʼpo huadariyo ijbahuatiakuy, Dios.” Cristoa onaʼuyate. Oynayo Jesucristoa oroʼomeytehuapaʼ moʼnigbueyʼuyate moknopo̱e̱nok oroʼomeyen dakhueaʼ eʼkaʼtaj Diosa kabakkahueʼpo onteʼti ʼuruʼuhua batiarakahueʼdik o̱ʼe̱ne. \v 10 Kenpaʼti Diosa oʼpaknok Jesúsa oʼnigpe̱e̱po cruzte moʼnigbueyʼuyate. Nogaʼtida moʼnigbueyʼuyate. Moʼnigbueyʼuynok oroʼen dakhueaʼ eʼkaʼtaj moʼnopoʼyareaʼpo ʼurunopoaʼ mogkikaʼne. Onteʼti Diosenyoʼda ʼuruaʼda oʼkikaʼapone. \p \v 11 Ken ayaʼ judío sacerdotea ʼuruʼuhua onʼnigbatiarakikaʼ. Ayaʼ huameʼnoeda onʼnigbatiarakikaʼ. Batikhueʼda enʼnigbatiarakikaʼtada dakhueaʼ eʼkaʼ bakkahueahueʼdikda o̱ʼe̱. \v 12-14 Jesucristonayo ayaʼenda dakhueaʼ eʼkaʼtaj nogaʼtida moʼnigbueyʼuyate. Dakhuapada oʼdakeaʼuy. Nogaʼtida moʼnigbueyʼuypo ayaʼ huaknopo̱e̱ʼeritaj dakhueaʼ eʼkaʼ oʼbakkahueaʼpo ʼurunopoaʼda oʼmagkikaʼ. Oʼkaʼdepo Dioste kurudyo̱ oʼhuaʼuyate. Kurudyo̱ Diosere o̱ʼi̱kaʼ. Diosere oʼnigunhuahuaʼapo. Jesucristotaj pakhueʼ hua̱e̱ʼeri Diosen takaʼ o̱ʼnepo Diosa oʼpaknok Diosensiʼpo Jesucristo Huairitoneʼtaj nigpe̱i̱kaʼdik o̱ʼneapo. Kenokayoʼ Jesucristo Diosere oʼnigunhuahuaʼapo. \v 15 Ayaʼenda dakhueaʼ eʼkaʼ kabakkahueʼpo Jesucristoa nogaʼtida moʼnigbueyʼuyate. Diosen Noki̱re̱ga̱kon konigti monaʼpo: \q1 \v 16 Nogok Israel aratbuttaj huabo huaʼa ijmanopo̱e̱a̱ʼpo ijmanaʼapoy. Doʼhued huaʼa huanopoyaʼda onʼnopo̱e̱a̱po. Huanopoyaʼda eʼnigpe̱i̱kataʼ onʼpakikaʼapo. Diosen Noki̱re̱ga̱ oʼmanaʼuyate. \m \v 17 Nogbayokkon monaʼpo: \q1 Kenomeyen dakhueaʼ o̱gkikaʼuynig ijbakkahueaʼapoy onteʼti castiga magkahueʼ i̱jje̱a̱poy. Diosen Noki̱re̱ga̱ oʼmanaʼuyate. \m \v 18 Oroʼomeyen dakhueaʼ eʼkikaʼ Diosa bokkahueaʼdenok dakhueaʼ eʼkaʼ onteʼti ʼuruʼuhua batiarakahueʼdik o̱ʼe̱a̱pone. \s1 ʼUrunopoʼda Diostaj dakaʼ moʼnoknopo̱i̱kaʼpo monʼtionaʼpakikaʼ. \p \v 19 Konige̱po Jesucristo oroʼomeytaj aʼbakkahueayaʼpo moʼnigbueyʼuynok ʼurunopoʼada dakaʼ oknopo̱e̱po kurudyo̱ Diostaj tionaʼpakikaʼdik o̱ʼe̱ne, egomey, pogomey. \v 20 Aʼnennada Leví sacerdote huairiyoʼda huabayok nogaʼtida huasidakakyon yudtaj eʼtiokpakaʼ adkorepen oʼkudikaʼuy. Adkorepen Diosa oʼhuatiakikaʼ oroʼomeya̱nayo kudhueʼdik o̱ʼi̱kaʼuyne. Oyedda Jesucristo moʼnigbueydepo, oʼnoyhuaddepo, kurudyo̱ Dioste oʼhuaʼdenok oroʼomeya̱kon Diostaj nigpe̱i̱kaʼdik o̱ʼe̱po tionaʼpakdik o̱ʼe̱ne. \v 21-22 Ayaʼ huanigpe̱i̱kaʼerien sacerdote huairi Jesucristo o̱ʼe̱po oroʼomeyen sacerdote huamanigtionaʼpakeri huairi o̱ʼe̱nok ʼurunopoʼda Diostaj moʼnoknopo̱i̱kaʼ, dakaʼ oknopo̱i̱kaʼpo Diostaj monʼtionaʼpakikaʼ. Jesucristo moʼnigbueyʼuypo, bokkahueaʼpo, oroʼomeytaj ʼurunopoaʼ mogkaʼuyne. Kenpaʼti hue̱ʼe̱yya̱ʼ bautiza mogkaʼnok ʼurunopoʼda o̱ʼe̱ne. \v 23 Doʼtaj eʼnopoʼkoreaʼnayo eknopoeonhuahuikaʼnayo kurudyo̱ doere moʼnounhuahuikaʼapone. Diosa buttida oʼmanaʼpo dapitaʼ moʼnigkaʼaponok sigpiʼ okbatikhueʼda Diostaj dakaʼ moʼnoknopounhuahuikaʼ. \v 24 Oroʼomeyen huaknopo̱e̱ʼeri huamaʼbuy huidpoere huayahuaya diʼda kanʼmaikeʼpo kenpaʼti huayahuaya dakaʼ kanʼbatihuapokikeʼpo oroʼomey huakkaʼ huayahuaya diʼ monʼmaikaʼ kenpaʼti huayahuaya dakaʼ monʼmantihuapokikaʼ. Kenpaʼti huayahuaya monʼmaboroayikaʼ. \v 25 Sueʼda huaknopo̱e̱ʼeri aʼbatadiʼkeayaʼpo kupopakhueʼ e̱ʼnikaʼtada oroʼomeynayo aʼbatadiʼkeayaʼpo monʼkupopakikaʼ. Kenpaʼti huayahuaya diʼ kanʼmaeʼpo dakaʼ kanʼbatihuapokikeʼpo Diostaj kanʼnigpe̱i̱keʼpo huayahuaya monʼmaboroay. Aʼti onteʼti Jesús oʼtiakdeaponok nogi̱ti nogi̱ti diʼ monʼmaikaʼ. Nogi̱ti nogi̱ti monʼmantihuapokikaʼ. Huayahuaya monʼmaboroayikaʼ. \p \v 26 Cristoen huadak huaʼa oknopo̱e̱depo doʼhued dakhueaʼ eʼkaʼ Diosa bekkahueaʼdene oʼnopo̱e̱depo oroʼ oʼpakpo dakhueaʼ eʼkikaʼnayo oroʼtehuapaʼ Cristo moʼnigbueyʼuynigʼa Diosa okkahuehueʼ moʼe̱a̱pone. \v 27 Kenpaʼda Diosa huiyoknanada castiga mogkadhuahuikaʼapone. Kenpaʼti Diosen takaʼtaj taʼakyo oʼmahui̱ga̱po. Oroʼomeytere moʼmahui̱ga̱pone. Cristotaj kenpaʼda eknopo̱e̱batiknayo moʼmahui̱ga̱pone, ken. \v 28 Aʼnennada Moisésenbaʼtaj beʼapiʼ nigpe̱e̱hueʼ o̱ʼe̱po dakhueaʼ ekaʼnayo bottaʼ bapapiʼ onʼtiahuaypo “dakhueaʼ oʼkaʼ,” enʼhuaaʼnayo matinepahuihueʼada castiga o̱gkaʼpo arakdik o̱ʼnikaʼuyate. \v 29 Beʼapiʼ Diosen Huasiʼpotaj dakaʼ eknopo̱e̱deada kenpaʼda e̱ʼnennayo Jesucristotaj onteʼti oknopo̱e̱hueʼ e̱e̱ʼnayo dakhueaʼda o̱gkaʼ. Kenomeytaj Diosa diga̱ʼda castiga oʼmagkaʼapo. Jesucristoen mimia oʼbakkahueaʼdepo, ʼurunopoʼ oʼmagkaʼdemeʼ. Kenomeya̱ Jesúsen mimitaj eʼtidikeʼnayo dakhueaʼda o̱gkaʼpo kenpaʼti Diosen Noki̱re̱g huatinepahuiʼeritaj dakhueaʼ onʼhuaaʼ. Diosa nogi̱ti diga̱ʼda castiga oʼmagkaʼapo. \v 30 “Do castiga huamagkaʼeri i̱jje̱po dakhueaʼ huakaʼeritaj castiga ijmagkaʼapoy.” Dios Huairia oʼmanaʼuyate. Kenda oʼnopo̱e̱ne. “Diosa keʼnen aratbuttaj castiga oʼmagkaʼapo. Dakhueaʼ e̱gkaʼnayo castiga oʼmagkaʼapo.” Diosbaʼa oaʼ. \v 31 Dios oʼnoeonhuahuikaʼapo. Jesucristoen huadak huaʼa huaknopo̱e̱ʼeri onteʼti huadak huaʼa kenpaʼda e̱ʼnennayo Diosa diga̱ʼnanada castiga oʼmagkaʼapo. Diga̱ʼnanada meʼpukdik o̱ʼe̱ne. Konige̱po ʼuruaʼda Diosensiʼpotaj moʼnoknopo̱i̱kaʼ. Enhueʼda dakaʼ moʼnoknopo̱i̱kaʼ. \p \v 32 Aʼnenda Jesucristoen huadak huaʼataj huaboaʼda moʼpe̱e̱depo oʼpudomey moʼpe̱e̱depo moknopo̱e̱ʼuy. Moknopo̱e̱denok oknopo̱e̱hueʼ hua̱e̱ʼeriomeya̱ dakhueaʼda opudomeytaj mogkikaʼuyne. Jesucristotaj moknopo̱e̱po oknopo̱e̱batikhueʼ moʼi̱kaʼuyne. Nogi̱ti dakhueaʼda e̱gkikaʼuyte paiʼda moʼnopoʼi̱kaʼpo Jesucristotaj oknopo̱e̱batikhueʼ moʼi̱kaʼuy. \v 33 Aratbutokpoteda opudomey huaknopo̱e̱ʼeritaj moʼtidiʼkikameʼne kenpaʼti diga̱ʼda mogkikameʼne. Nogok nogomey huaknopo̱e̱ʼeritaj eʼbatidikeʼdeʼte eʼmagkaʼdeʼte moʼtinepahuiʼuy. Opudomeynayo moknopo̱e̱depo oknopo̱e̱batikhueʼ moʼi̱kaʼuyne. \v 34 Kenpaʼti nog huaknopo̱e̱ʼeritaj onʼbahuadiaypo huabakuda̱ʼ jakyo enʼbakuda̱deʼte meʼpukhueʼada boʼtaʼhuade̱meʼne. Moʼtinepahuiʼpo boʼtaʼhuade̱meʼne. Kenpaʼti moknopo̱e̱nok katepiʼ eʼtamaeʼ eʼbakbakaydeʼte moʼdurugpakonmeʼpo, kurudyo̱ Diosere durugda o̱ʼunhuahuikaʼapoy moʼnopounmeʼne. \v 35 Okbatikhueʼda Jesucristotaj dakaʼ yanoknopounhuahuikaʼ. Moknopounhuahuikaʼdepo Diosere durugda moʼeunhuahuikaʼapone. \v 36 Jesucristotaj dakaʼ yanoknopounhuahuikaʼ. Moknopounhuahuikaʼpo Diostaj moʼnigpeonhuahuikaʼapone. Kenpaʼti kenda Diosa monaʼuyate konigti moʼnigkaʼapone. \v 37-38 Kenpaʼti Apagbaʼa oaʼpo: \q1 Aʼti Cristo onteʼti oʼtiakapo. I̱dada oʼtiakaponok dakaʼ doʼtaj yanoknopounhuahuikaʼpo yanʼnigpeonhuahuikaʼ. Dakaʼ eknopo̱i̱kaʼnayo “huadakda moʼe̱ne,” oʼnonaʼapone. Doʼtaj eknopo̱e̱batiknayo pakhueʼ o̱ʼneapone. Diosa oʼmanaʼuyate. \m \v 39 Sueʼda Jesucristotaj eʼnoknopoeonhuahuikaʼada paiʼda onʼnopoʼe̱depo onʼmeʼpukpo Jesucristoen huaʼataj oʼnokbatiknok Diosa kenpaʼda oʼmaenapo. Oroʼomeynayo Jesucristoen huaʼataj huakkaʼ oʼpakikaʼne. Okbatikhueʼ o̱ʼe̱po dakaʼ moknopounhuahuikaʼpo Diosere durugda o̱ʼunhuahuikaʼapone. \c 11 \s1 Diosen buttida huaʼataj moknopounhuahuikaʼpo dakaʼ Diostaj moʼnigpeunhuahuikaʼne. \p \v 1 Diostaj tiahuayhueʼdik e̱e̱ʼpiʼ kennayo kenpaʼda oʼnoikaʼ. Diosa buttida moʼnikaʼuyne dakaʼ moʼnoknopounhuahuikaʼ. “Opudomeytaj dakaʼ onʼtihuapokapone. Onʼmanopoʼyareaʼapone. Kurudyo̱ doʼte moʼbehuikapone.” Diosa buttida monaʼuyne dakaʼ moʼnoknopounhuahuikaʼ. Konig Diosa monaʼuyne konigti mogkaʼapone. Moʼnoknopounhuahuikaʼpo o̱ʼnigunhuahuikaʼapone. \v 2-3 Aʼnennanada katepiʼ ehueʼ o̱ʼu̱yate. Diosyoʼda o̱ʼi̱kaʼuyate. Huadari ka̱e̱ʼ. Niokpo puug siokpo duba hua̱hue̱ ka̱e̱ʼ. Diosa oʼmanaʼuyate. Kenpaʼ oʼmanaʼdepo kenokda oʼmaeaʼuyate. Ayaʼda Diosa oʼkaʼuyate oknopo̱e̱ne. Diosa buttida monaʼuyne oroʼomeyen adhueaʼpaneʼ huaknopo̱e̱ʼeriomey dakaʼ oʼnoknopo̱i̱kaʼuyate. “Doʼtaj dakaʼ meʼnoknopounhuahuikaʼnok, konige̱po ijbatidurugpaki.” Diosa oaʼuyate. \p \v 4 Aʼnennada Abela ʼuruʼuhuatada Diostaj oʼnigpe̱e̱po oʼarakuyate. Oknopo̱e̱po oʼarakpo oʼyokuyate. Diosa oeʼuyate. Caínnayo oknopo̱e̱hueʼada aypo eʼyoktada Diosa onbaʼpokhueʼ o̱ʼu̱yate. “Abel huadakda menigpe̱e̱ne. Meknopo̱e̱po ʼuruʼuhuatada menigarakne.” Diosa oaʼuyate. Abel aʼnennada oʼbueyʼuyate. Diostaj ʼuruaʼ oknopo̱e̱ʼuyate oroʼomeya̱kon oʼtipe̱e̱depo konigti ʼuruaʼda moʼnoknopo̱i̱kaʼ. \p \v 5 Enoc judío adhueaʼpaneʼ o̱ʼe̱po Diostaj ʼuruaʼda oknopo̱i̱kaʼuyate. ʼUruaʼda oʼnigpe̱i̱kaʼpo Diostaj oʼdurugpakaʼuyate. Apagbaʼa oaʼ. Diostaj oʼdurugpakaʼnok bueyhued e̱e̱ʼted kurudyo̱ Diosa oʼtohuaʼuyate. Onteʼti Enoctaj huahuayhueʼ o̱ʼnuyate. \v 6 Kenpaʼti Diostaj oknopo̱e̱hueʼ e̱e̱ʼnayo Diostaj durugpakahueʼdik o̱ʼe̱ne. Kenaʼpo Diostaj aʼtionaʼpakyaʼpo Dios oʼnoikaʼ nopo̱e̱ʼdik o̱ʼe̱ne kenpaʼti Diostaj huaeretpakeritaj Diosa oʼmatinepahuiʼpo dakhueaʼ eʼkaʼ oʼmanopoʼyareaʼapo nopo̱e̱ʼdik o̱ʼe̱ne. \p \v 7 Noeʼ adhueaʼpaneʼkon nogoknada o̱ʼu̱yate. Diostaj ʼuruaʼda oknopo̱i̱kaʼuyate. “Dakhueaʼ huakaʼeritaj castiga aʼmagkayaʼpo hue̱kurutoneʼ ijtaʼmonapoy. Ayaʼ huakupa ijtiokmaʼhua̱ya̱poy. Ayaʼda dakhueaʼ huakaʼeri onʼbataʼkotapo. Onere huabetere huabatokud kusiʼpetoneʼ yakatiʼ.” Aʼnennanada Noétaj Diosa onaʼuyate. Noé hue̱kuru tiahuayhued e̱ʼe̱a̱da oʼnigpe̱e̱po huaboroʼnanada kusiʼpetoneʼ oʼkaʼuyate. Oʼkuhuitdepo Noéere huabetere onʼbakuduyate. Hue̱kurutoneʼ oʼtiakpo ayaʼda onʼbataʼkotuyate. Noénayo huabetere taʼkothueʼ o̱ʼnuyate. Konige̱po Diostaj oknopo̱i̱kaʼpo taʼkothueʼ o̱ʼnuyate. Dakhueaʼ huakaʼeriomeynayo oknopo̱e̱hueʼ o̱ʼnepo onʼmabueyʼuyate. Kenaʼpo Noé Diostaj dakaʼ oknopo̱i̱kaʼnok “Huadakda o̱ʼe̱.” Noétaj Diosa oʼhuaaʼuyate. \p \v 8 Nogoknanada Abrahamkon adhueaʼpaneʼ o̱ʼe̱po Diostaj ʼuruda oknopo̱i̱kaʼuyate. “Nogda huadari oʼyokapone. Kendariyo yahuatiʼ.” Diosa Abrahamtaj onaʼuyate. Abraham Diosen huaʼataj oknopo̱e̱po oʼnigpe̱e̱ʼuyate. Oʼnigpe̱e̱depo kendariyo oʼhuaʼuyate. Kendari tiahuayhued e̱ʼe̱a̱da oʼnigpe̱e̱po oʼhuaʼuyate. \v 9 Diosa boʼyokaponok Abraham kendariyo Diosen huaʼataj oknopo̱e̱po o̱ʼi̱kaʼuyate. Abraham esoerionig nog aratbuten huadariyo o̱ʼi̱kaʼuyate. Yudtaj baʼakyo o̱ʼi̱kaʼuyate. Konigti keʼnensiʼpo Isaac yudtaj baʼakyo o̱ʼi̱kaʼuyate. Kenpaʼti keʼnen huayayo Jacob yudtaj baʼakyo o̱ʼi̱kaʼuyate. “Isaactere Jacobtere kenpaʼti indariba boʼyokapone.” Diosa onaʼuyne. \v 10 Diosen jakyo i̱jje̱a̱poy Abraham oʼnopo̱e̱po huadak huid jak kahueʼ o̱ʼu̱yate. Diosen jak Diosa oʼkaʼpo o̱ʼunhuahuikaʼapo. \p \v 11 Sara Abrahamen hua̱to̱e̱ o̱ʼu̱yate. Abrahamereda Sara huatoneʼda o̱ʼnepo Sara siʼpopakhueʼdik e̱e̱ʼpiʼ Diosen huaʼataj oknopo̱e̱nok Sara kasiʼpopakeʼpo Diosa oʼtihuapokuyate. Sara isiʼpopakapo Diosa menameʼnok ijsiʼpopakapoy Saraa oknopo̱e̱po Abrahamensiʼpo oʼsiʼpopakuyate. \v 12 Abrahamkon huatoneʼnanada o̱ʼe̱po Sarataj onsiʼpokahueʼdik e̱e̱ʼpiʼ Diosa oʼtihuapokuynok huasiʼpo oʼto̱e̱ʼuyate. Isaacsiʼpotaj oʼto̱e̱ʼuyate. Kenpaʼti huayayoʼen huayayo huakkaʼnanada o̱ʼnuyate. Konig siokpo huakkaʼnanada o̱ʼi̱kaʼ konigti Abrahamen huayayo huakkaʼnanada o̱ʼneʼuyate. Konig kuhuad huakkaʼnanada o̱ʼi̱kaʼ konigti Abrahamen huayayo huakkaʼnanada o̱ʼnuyate. Beʼa dikkahueʼdikda o̱ʼnuyate. \p \v 13 Abrahamomey, huasiʼpo, huayayo huayayoʼensiʼpo o̱ʼnepo Diosen buttida huaʼataj oʼnoknopo̱e̱po onʼmabueyʼuyate. Huadari onʼyokapone, Diosa oʼmanaʼuyate. Huadari to̱e̱hueʼ o̱ʼnepo onʼmabueyʼuyate. Kenda Diosa boʼyokapone oʼto̱e̱a̱poy huanopoyaʼda onʼnopo̱e̱po onʼdurugpakuyate. Esoerionig o̱ʼi̱kaʼne Abrahamen huayayomeya̱ onʼbatiaʼpakikaʼuyate. \v 14 Esoerionig o̱ʼi̱kaʼne onʼbatiaʼpakpo Diosere kurudyo̱ hua̱e̱ʼeri o̱ʼi̱kaʼapoy onʼnopo̱e̱ʼuyate. \v 15 Abrahamomey Abrahamen huaoen jakyaʼ oʼnoro̱konʼuyate. Onteʼti eʼkumejtaʼ pakhueʼ o̱ʼnuyate. \v 16 ʼUruda huadari onʼpakuyate. ʼUruda jak onʼpakuyate. Diosere eʼnoeunhuahuikataʼ onʼpakuyate. “Doere e̱ʼi̱kataʼ onʼpaknok ijdurugpaki. Kenomeyen Dios i̱jje̱y.” Birahueʼada Diosa oʼmanaʼpo ʼuruaʼnanada huakkaʼ jakaʼda oʼnigkaʼnede. \p \v 17-18 “O̱ʼnen huasiʼpo Isaac o̱ʼe̱po Isaacen huasiʼpoen adhueaʼ huayayomey huakkaʼnanada oʼnitakapo.” Diosa Abrahamtaj enapiʼ nogok, menpaʼ Abrahama doʼtaj buttiaʼda meknopo̱e̱ʼ Diosa oʼnopo̱e̱po. “O̱ʼnensiʼpo Isaactaj yaarak.” Diosa Abrahamtaj onaʼuyate. Ken Abraham buttiaʼda oknopounpo Diostaj oʼnigpeunpo aʼnigarakyaʼpo Isaacsiʼpotaj oteʼyo oʼtobehuikuyate. \v 19 Dios teyda o̱ʼe̱po huakudakaʼda eʼbueytada manoyhuada̱ʼdik o̱ʼe̱. Abrahama buttiaʼ oknopounpo Isaacsiʼpotaj aʼarakyaʼpo oʼtobehuikuyate. Abrahama oʼarakaynigʼa konig eʼarakayada onteʼti huasiʼpotaj oeʼuyate. \p \v 20 “Isaacen huasiʼpoen adhueaʼ huayayomey huakkaʼnanada oʼnitakapo.” Diosa onaʼuyate. Isaaca dakaʼ oknopo̱e̱po, “Diosa boʼtihuapokapone. Moʼi̱takapone.” Keʼnen huasiʼpotaj Jacoberetaj Esaúeretaj onaʼuyate. Diostaj dakaʼ oknopo̱e̱po Isaaca onaʼuyate. \v 21 Diosen huaʼa dakaʼ oknopo̱e̱po Jacob huabueydikte oteypate ontaʼdeypo, “Diosa dakaʼ megkaʼapone.” Diostaj huakkaʼ oʼpakpo, keʼnen huayayo Joséensiʼpotaj nogti nogtitaj Jacoba oʼnigtionaʼpakuyate. \v 22 Diosen huaʼa dakaʼ oknopo̱e̱po Josékon huabueydikte o̱ʼe̱po oʼmanaʼpo: “Egipto huadaribayaʼ opudomeyen adhueaʼ huayayo oʼnoro̱kapo. Kendari Abrahamtaj Diosa oʼyokuy ke̱yo̱ doʼhueday kanʼnigtohueʼpo.” José Israelen huayayotaj oʼmanaʼuyate. \p \v 23 Nogoknanada Jacobed adhueaʼ huayayo huakkaʼ oʼnitakdepo Israel aratbut Egiptodaribayo o̱ʼnepo paiʼnanada onʼnopoʼunhuahuikaʼpo huabokerekyo̱bedtaj arakdik o̱ʼnikaʼuyate. Kenda Egipto gobierno huairia oʼmanaʼuyate. Kenokaʼ Moisés oʼsiʼpoe̱ʼuyate. Moisésen huaoj hua̱ye̱ere Diostaj dakaʼ oʼnoknopo̱e̱ʼuyate. ʼUruda huasiʼpo o̱ʼe̱, onʼnopo̱e̱po Diostaj oʼnoknopo̱e̱po gobierno huairitaj meʼpukhueʼ o̱ʼnepo jakyo bapaʼ puug oʼnire̱ganhuahuaʼuyate. Ken konig Moisésen huaoj hua̱ye̱ere Diostaj oʼnoknopo̱e̱ʼuyate. \v 24 Moisés oʼkerekdepo Diostaj dakaʼ oknopo̱e̱ʼuyate. Israel aratbuttaj Egiptodaribayaʼ eʼbato̱ro̱ktaʼ Diosa doʼtaj beʼtipakne. Moisésa oknopo̱e̱ʼuyate. Huasiʼpoteda Egipto huairien hua̱yo̱bu Moiséstaj eʼtounhuahuaʼikaʼuytada “Huairien hua̱yo̱buʼensiʼpo ehueʼ i̱jje̱y.” Oaʼuyate. \v 25 “Egipto huairi e̱e̱ʼtaʼ pakhueʼ i̱jje̱y. Egiptoeri ettoneʼ pakhueʼ i̱jje̱y. Egipto huairien ʼuru aypotaʼ pakhueʼ i̱jje̱y. Doʼhued aratbutere Israel aratbutere paiʼda eʼnopoʼi̱kataʼ ijpaki,” Moisésa Diostaj oknopo̱e̱po oaʼuyate. \v 26 “Diosen Cristo oʼtiakapo yoknopo̱e̱po paiʼda nopoʼunhuahuikaʼdik e̱e̱ʼnayo kenpaʼti aratbuta doʼtaj tidikeʼdik e̱ʼneʼnayo Diosa meʼdurugpakanhuahuikaʼapone, yoknopo̱e̱y. Do Egipto huadaribayo huairitoneʼ e̱e̱ʼnayo sueʼda durugda i̱jje̱a̱pet.” Moisésa oʼnopo̱e̱ʼuyate. \v 27 Egipto huadaribayaʼ Moisésa oʼhuaʼuyate. Diostaj oknopo̱e̱po oʼhuaʼuyate. Diostaj oknopo̱e̱po Egipto huairia eʼhuadiayte okmeʼpukhueʼ o̱ʼe̱po okhuaʼuyate. Diostaj tiahuayhueʼ e̱ʼe̱a̱da oknopo̱e̱po nogdaribayo oʼhuaʼuyate. \p \v 28 Okkahuehueʼ o̱ʼnepo fiesta aʼkayaʼpo “ʼUruʼuhua yabatiarakaʼ, ʼuhua mimia akbogpetaʼ yanʼtionhui̱khui̱katiʼ. Diosa monaʼnok yanʼnigpe̱e̱ʼ.” Moisésa buttida oknopo̱e̱po Israel aratbutomeytaj oʼmanaʼuyate. Kenokaʼ Diosen huataʼmoneria Egipto aratbuten huakkuru huabokereksiʼpotaj oʼmabueyaʼuyate. Israel aratbuten huakkuru huabokereksiʼpotaj mabueyahueʼ kaʼneʼpo Israel aratbuta Moiséstaj onʼnigpe̱e̱po, ʼuruʼuhuataj onʼbatiarakanpo mimia akbogpete onʼtionhui̱khui̱kaʼuyate. \v 29 Moisésere Israel aratbutere Diostaj oʼnoknopo̱e̱po e̱po̱g huabed Diosa e̱a̱ʼitandagte oʼnoktegʼuyate. Dag sorokjayda o̱ʼu̱yate. Egipto huairien sorotataj eʼbatahuada onʼbataʼkotuyate. \p \v 30 Nogoknanada Diosen buttida huaʼataj Israel aratbuta oʼnoknopo̱e̱po Jericó huakkaʼ jak huida̱ ekbirik kurute huationpiaʼ onʼhuaʼepo onʼpijkubereʼuyate. Siete huameʼnoeyo̱ʼda onʼpijkubereʼuyate. Oʼnoknopo̱e̱nok eʼpijkuberedeʼte Diosa huida̱ ekbirik oʼsakaʼuyate. Eʼsakdeʼte aʼbarakyaʼpo onʼkuduyate. \v 31 Jericó aratbut Israel aratbuten Diostaj pakhueʼ o̱ʼnepo nigpe̱e̱hueʼ o̱ʼnikaʼuyate. Rahab ettoneʼ Jericóyo hua̱e̱ʼeri o̱ʼe̱po huamuneʼboeri o̱ʼu̱yate. Rahabnayo Israel aratbuten Diostaj oknopo̱e̱po bottaʼ Israel huabatiahuayeritaj oʼbatiokaʼpo oʼmaki̱re̱ga̱ʼuyate. Nogok Jericóyo Diostaj nigpe̱e̱hueʼ hua̱e̱ʼeriomeytaj Israel sorotataj onʼbarakpo Rahabtanayo arakhueʼ o̱ʼnuyate. \p \v 32 Kateaʼ nogda oʼnonapet. Huaknopo̱e̱ʼeritaj ayaʼtada nogi̱ti nigmadoyahueʼdik i̱jje̱a̱poy. Gedeón Diostaj huadakda oknopo̱i̱kaʼuyate. Barac Sansón Jefté David Samuel Diosen huamanbatiaʼpakerikon huadakda oʼnoknopo̱i̱kaʼuyate. Kenomeytaj ayaʼtada nigmadoyahueʼdik i̱jje̱a̱poy. \v 33 Kenomey huaknopo̱e̱ʼeri huairia Diostaj oʼnoknopo̱e̱po sorotataere nogbayo hua̱e̱ʼeri sorotatataj onʼbarakonhuaʼpo nogdari huairitaj gana o̱gkaʼuyate. Nogbayo hua̱e̱ʼeritaj ʼuruaʼda onʼmanikaʼuyate. “Doʼhua onʼtaʼkaʼapone,” Diosa oʼmanaʼuynok oʼnoknopo̱e̱nok Diosa oʼbataʼkaʼuyate. Diostaj huadakda oʼnoknopo̱e̱nok leóna mabokhueʼda o̱ʼu̱yate. \v 34 Bapaʼ ʼurunanada huaknopo̱e̱ʼeritaj huaboroʼ taʼakyo juknananada e̱e̱ʼyo̱ onʼmaʼenʼuynigʼa bueyhueʼ o̱ʼnuyate. Diostaj oʼnoknopo̱e̱po meyhueʼ o̱ʼnuyate. Nogomeytaj oknopo̱e̱hueʼ hua̱e̱ʼaria siroenpia eʼbaraktaʼ eʼpakada Diosa oʼbatihuapoknok onʼmonʼuyate. Nogomey huaknopo̱e̱ʼeritaj so̱ʼa̱ro̱gtada oʼmaso̱ʼteypakaʼuyate. Oʼmaso̱ʼteypakaʼdenok kenomeyen takaʼtaj onʼbarakuyate. Diostaj oʼnoknopo̱i̱kaʼpo gana onʼmagkaʼuyate. \v 35 Bottaʼ ettoneʼa̱ Diostaj dakaʼ oʼnoknopo̱i̱kaʼnok kenomeyensiʼpo eʼbueydeʼte Diosa oʼmatinepahuiʼpo oʼmanignoyhuada̱ʼuyate. \p Nogomey Diostaj dakaʼ oʼnoknopo̱i̱kaʼnok Diostaj eknopo̱e̱ʼ kanʼbatikeʼpo paiʼda e̱e̱ʼtada huakupen onʼtidukupo kenpaʼti huaʼitakpipen onʼtidukupo onʼbatotokeʼpo, paiʼda e̱e̱ʼtada onʼmabitbituyate. Kenomey huaknopo̱e̱ʼeri oʼnoknopo̱e̱po okbatikhueʼ o̱ʼnuyate. Diosere durugnanada eʼnoeonhuahuikaʼtaʼ onʼpakpo oʼnoknopo̱e̱po okbatikhueʼ o̱ʼnuyate. Paiʼda onʼnopoʼe̱po onʼbueyʼuyate. \v 36 Nogomey Diostaj huaknopo̱e̱ʼeritaj onʼtibiraeʼuyate. Kenpaʼti huiyokbiada oʼbatibitbitaʼuyate. Kenpaʼti sirobia huamataʼkoypitaʼ oʼbatidukuʼuyate. Kenpaʼti huaʼitaʼpotaʼ oʼbatidukuʼuyate. Kenpaʼti huabakuda̱ʼ jakyo onʼbakuda̱ʼuyate. \v 37 Kenpaʼti huaknopo̱e̱ʼeritaj onʼbapaʼeaʼuyate. Kenpaʼti huanopotaʼ onʼbaktegʼuyate. Menpaʼ yanokbatikapetpiʼ aʼnopo̱e̱yaʼpo siroenpia onʼbarakuyate. Konig paiʼda hua̱e̱ʼeri yudtabayoʼ o̱ʼnepo ʼuhuasiʼdak onʼotikaʼpo nogyo̱ nogyo̱ onʼhuaeʼuyate. Paiʼda onʼnopoʼe̱po onʼhuaeʼuyate. Kenpaʼti huaknopo̱e̱ʼeritaj dakhueaʼda onʼmagkaʼuyate. \v 38 Kenomey huaknopo̱e̱ʼeri ʼuruaʼda o̱gkikaʼuynok oknopo̱e̱hueʼ hua̱e̱ʼeri huaknopo̱e̱ʼeritaj dakhueaʼ onʼbahuaaʼikaʼuyate. Diosanayo huadakda o̱ʼne oʼmaknopo̱i̱kaʼ. Diostaj oʼnoknopo̱i̱kaʼpo aratbut ehueʼ e̱ʼi̱kaʼyo huaeʼdik o̱ʼnikaʼuyate. Oteʼ huakupate onʼhuaeʼikaʼuyate. Sorokje̱yyo̱ onʼtayikaʼuyate. \v 39 “Doere durugnanada moʼnoeonhuahuikaʼapone.” Kenomeyen adhueaʼpaneʼtaj Diosa oʼmanaʼuyate. Kenomey ayaʼada Diostaj buttida oʼnoknopo̱i̱kaʼuyate. Kenomeynayo Diosyo huahued onʼmabueyʼuyate. \v 40 Kenomeytere oroʼomeytere Diosa ʼuruaʼnanada mogkaʼapone oʼnopo̱e̱ʼuyate. Oroʼomeytaj kenomeytere ʼurunopoʼda mogkaʼapone. Onokteteyoʼ dakhueaʼ eʼkaʼtaj moʼnopoʼyareapone. \c 12 \s1 Jesústayoʼda dakaʼ moʼnoknopoeonhuahuikaʼ. \p \v 1 Ken aʼnennanada nogok nogok noga̱ noga̱ Diostaj buttida oʼnoknopo̱e̱po onʼnigpe̱i̱kaʼuyate. Kenomey ʼuruaʼda oʼnoknopo̱i̱kaʼuyate monʼmatinopo̱e̱. Oroʼomey konigti huadakda aknopo̱i̱kayaʼpo huakkaʼda katetaʼpiʼ eretpakhueʼ moʼnikaʼ. Diostaj huadakda aknopo̱i̱kayaʼpo katetaʼpiʼ mepuʼkehueʼ moʼnikaʼ. Dakhueaʼ eʼkaʼtaʼ pakhueʼ moʼnikaʼ. Diostaj huadakda aknopo̱i̱kayaʼpo dakhueaʼ eʼkaʼ monʼbatik. Diostaj huakkaʼ monʼderetpakpo huadakda moʼnoknopo̱i̱kaʼ. Nogok nogok moʼnoknopo̱i̱kaʼ. Batikhueʼada moʼnoknopo̱i̱kaʼ. \v 2 Jesúsa huakkuru huamaknopo̱e̱a̱ʼeri oroʼomeytaj moʼmanopo̱e̱a̱ʼuyne. Kenpaʼti Jesúsa huamaknopo̱e̱a̱ʼ nogi̱ti nogi̱ti dakhuapa moʼmanopo̱e̱a̱ʼikaʼne. Dakhueaʼda huakaʼeritaj cruzte konig castiga o̱gkaʼpo gobiernoen sorotataa oʼdarakikaʼuyate. Diosa oʼpaknok Jesús cruzte paiʼda oʼnopoʼe̱po, cruzte oʼbetpo biraʼdik e̱e̱ʼpiʼ mepuʼkehueʼ o̱ʼu̱yate. Diosere durugda i̱jje̱a̱poy Jesúsa oʼnopo̱e̱ʼuyate. Oʼbueydepo kurudyo̱ Diosyo oʼbehuikuyate. Diosere Huairitoneʼ o̱ʼe̱po oʼmataʼmonaʼikaʼ. \p \v 3 Opudomey Jesucristotaj moknopo̱e̱po suhueʼda paiʼda moʼnopoʼi̱kaʼ. Jesúsnayo diga̱ʼnanada paiʼnananada oʼnopoʼu̱yate. Dakhueaʼ huakaʼeriomeya̱ diga̱ʼda onʼhuadiaypo cruzte onʼbetaʼuyate. Kenda moʼtinopo̱i̱kaʼpo Jesústaj oknopo̱e̱batikhueʼ ya̱ʼnikaʼ. Paiʼda moʼnopoʼe̱po oknopo̱e̱batikhueʼ ya̱ʼnikaʼ. Jesústaj dakaʼ yanoknopo̱i̱kaʼ. \v 4 Jesús Diostaj oknopo̱e̱po paiʼnanada oʼnopoʼe̱po oʼbueyʼuyate. Opudomeynayo Diostaj moknopo̱i̱kaʼpo bueyhued moʼe̱ne. \v 5 Oroʼomey konig keʼnensiʼpotanig Diosa ʼuruaʼda moʼboroayʼuyne. Menpaʼ okkahuehueʼ moet. \q1 Opudomey huaknopo̱e̱ʼeri konig doʼhuedsiʼpo onʼta̱e̱ne. Doʼtaj menʼnigpe̱i̱keʼpo namaʼda ekaʼnayo konig isiʼpotaj e̱gkapaʼ castiga o̱gkaʼapone. Doʼtaj menʼnigpe̱i̱keʼpo castiga o̱gkikaʼapone. Kenpaʼti doʼhua castiga e̱gkaʼdeʼte doʼtaj oknopo̱e̱batikhueʼ ya̱ʼnikaʼ. \v 6 Kenaʼpo Huairi Dios diʼ moʼe̱po oroʼ namaʼda eʼkaʼte ʼuruaʼda moʼmanmadike̱gkaʼne. Oroʼomeytaj konig keʼnensiʼpo moʼta̱e̱ne. Dakhueʼ eʼkaʼte konig isiʼpotaj castiga mogkaʼne. Apagbaʼa oaʼ. \m \v 7 Opud kanʼnigpe̱i̱keʼpo Diosa castiga e̱gkaʼnayo okbatikhueʼda Diostaj yanoknopo̱i̱kaʼ. Konig huaoa isiʼpotaj ʼuruaʼda oʼmanmadikikaʼ, konigti Apag Diosa opudomeytaj ʼuruaʼda moʼmanmadike̱gkikaʼne. Isiʼpo huaojtaj kanigpe̱i̱keʼpo huaoa dakaʼ castiga oʼmagkikaʼ. Konigti Diosa opudomeytaj moʼmanmadike̱gkikaʼpo dakaʼ castiga oʼmagkikaʼ. \v 8 Ayaʼtada Diosen isiʼpotaj Diosa ʼuruaʼda oʼmanmadike̱gkikaʼpo suhueʼda castiga oʼmagkikaʼ. Opudomeytaj Diosa castiga o̱gkahueʼ e̱e̱ʼnayo Diosensiʼpo hueretda ehueʼ moʼe̱ne. \v 9 Kenpaʼti aʼnennada oroʼomey huasiʼpoted oroʼomeyen huaoen jakyo o̱ʼi̱kaʼuyne. Huaoen huaʼa kaʼnigpe̱e̱ʼpo oroʼomeyen huaoa suhueʼda castiga mogkikaʼuyne. Oroʼomeytaj castiga eʼmagkaʼdeʼte onteʼti dakaʼ oʼkikaʼuyne. Huaojtaj huadiayhueʼ o̱ʼu̱yne. Apag Diostanayo boʼeretpakpo nogi̱ti nogi̱ti monʼnigpe̱i̱kaʼ. Oroʼomeytaj suhueʼda castiga e̱gkaʼnayo i̱da monʼnopoʼkoreaʼ. I̱da onteʼti Apag Diostaj monʼnigpe̱i̱kaʼpo Diosere monʼnoeonhuahuikaʼ. \v 10 Oroʼomey huasiʼpoted, “Doʼhuedsiʼpotaj huadakda ijmanmadikay.” Oroʼomeyen huaoa konig onʼpakpo aʼmanigpe̱e̱a̱yaʼpo suhueʼda castiga mogkikaʼuyne. Suhueʼda huabayok oroʼ eʼkerekdeʼte castiga mogkikaʼuyne. Oroʼomey huadaknanada ka̱gkikeʼpo Diosanayo huadaknanada botaʼkaʼne. Konig Dios huadaknanada o̱ʼe̱, oroʼomey konigti kaʼnikeʼpo Diosa suhueʼda castiga mogkikaʼnok Diosen ʼuruaʼnanada kikaʼdik o̱ʼi̱kaʼapone. \v 11 Oroʼomeytaj Diosa aʼmanmadike̱gkikayaʼpo suhueʼda castiga eʼmagkaʼte oroʼomey pakhueʼ o̱ʼe̱po paiʼnanada oʼnopoʼe̱tuypo nogokda Diosa oroʼomeytaj suhueʼda castiga e̱gkaʼdeʼte kiriga̱yo̱ʼ huadaknanada oʼkikaʼapone, onteʼti Diostaj kiriga̱yo̱ʼ oʼnigpe̱i̱kaʼapone. Kenpaʼti Diostaj oʼnopoʼdurugpakonhuahuikaʼapone. \s1 Diosa enaʼte ka̱e̱ya̱ʼ onahueʼ yanikaʼ. Yanoknopo̱e̱po, yanʼnigpe̱i̱katiʼ. \p \v 12 Kenpaʼti Diostaj moʼnigpeonhuahuikaʼdepo onteʼti huadakda kikahueʼdik moet, suhueʼda oknopo̱e̱ʼdik moetpiʼ, Diostaj nogi̱ti nogi̱ti yanʼnigpe̱e̱ʼ. Onteʼti dakaʼ yanoknopo̱i̱kaʼ. Diostaj dakaʼ yanʼnigpe̱i̱kaʼ. \v 13 Jesucristoen butukdag yanʼdukpo yanʼhuatiʼ. Jesucristoen huaʼa dakaʼ ya̱gʼkikatiʼ. Opud Diosen huaʼa ʼurunanada boʼkikaʼnok nogomeya̱ sigda eknopo̱e̱a̱da opudtaj onʼtiahuaydepo okbatikhueʼ o̱ʼnepo nogi̱ti dakaʼ oʼnoknopo̱e̱a̱po. Nogi̱ti dakaʼ onʼnigpe̱i̱kaʼapo. \p \v 14 Ayaʼtada bahuadiayhueʼ yanikaʼ. Ayaʼtada eʼmaboytaʼ pakhueʼ yanikaʼ. Ayaʼtada eʼmanoeyaʼtaʼ yanʼpakikaʼ. Diostayoʼda eʼnigpe̱i̱kataʼ yanʼderetpakikatiʼ Diosenyoʼda huadaknananada eʼkikataʼ yanʼderetpakikatiʼ. Diosenyoʼda huadaknanada kikahueʼ e̱e̱ʼnayo Huairi Jesucristoere noeonhuahuikahueʼ moʼe̱a̱pone. \v 15 Opudomey huaknopo̱e̱ʼeritaj ayaʼtada Diosa eʼtihuapoktaʼ boʼtipakikaʼne. Ayaʼtada ʼurunopoaʼ e̱gkataʼ boʼtipakikaʼne. Opudomeyere sueʼda huaknopo̱e̱ʼeri ekbatiktaʼ onʼpakpo namaʼda o̱gkikaʼ. Diostaj yanʼnopoʼkoreaʼ yanʼmaboroayikaʼ. Kenpaʼti nogtipiʼ huaknopo̱e̱ʼeri namaʼda eʼkikaʼnayo namaʼda eʼmanmadikaʼnayopiʼ keʼna konig paiʼnada hue̱ymeiʼhue̱ o̱ʼe̱. Nog huaknopo̱e̱ʼeri onʼtiahuaypo onʼpe̱e̱po onteʼti Diostaj oknopo̱e̱hueʼdik yanikapet. Namaʼda huamanmadikaʼeritaj yanʼboroay. Onteʼti Diostaj yaʼnigpe̱i̱kaʼ. Namaʼda manmadikahueʼ ya̱e̱ʼ yanʼmaboroay. \v 16 Beʼapiʼ nogen hua̱to̱e̱ʼtaj bakdejhueʼ yanikaʼ huayahuaya yanʼmaboroaytiʼ. Kenpaʼti beʼapiʼ Diosen huaʼataj pakhueʼ e̱e̱ʼnayo nogi̱ti nogi̱ti Diosen huaʼataj yanʼpaktiʼ, huayahuaya yanʼmanikatiʼ. Konig Esaú Isaacen huakkuru huasiʼpo oʼkaʼuyate konigti kahueʼ yaneʼ. Huayahuaya yanʼmanatiʼ. Huakkurueri isiʼpotaj Diosa ʼuruaʼda oʼtaʼkikaʼuyate. Esaú huamaʼbuyen aypotaʼ oʼpakpo, Diosen eʼtaʼkikaʼtaʼ pakhueʼ o̱ʼe̱po huamaʼbuytaj oʼyokuyate. Aypotehuapaʼ oʼyokuyate. Huamaʼbuyen aypo oʼbapeʼuyate. \v 17 Nogok Esaúen huamaʼbuytaj Diosa huaboaʼda huadaknanada oʼtaʼkikaʼuyate. Esaútanayo taʼkahueʼda o̱ʼu̱yate. Diosa huadaknanada beʼtaʼkeʼpo eʼeretpaktada taʼkahueʼ o̱ʼe̱nok oʼhuikuynigʼa, Esaú diga̱ʼda oʼhuikuyate. \p \v 18 Konig opudomeyen adhueaʼpaneʼtaj Israel aratbuttaj Diosa oʼmanaʼuyate. Konigti opudomeytaj manahueʼ moʼe̱ne. Aʼnennada Egipto huadaribayaʼ oʼnoro̱kondepo nog huadaribayo o̱ʼnedepo Dioste oteʼyo onʼhuahuaʼuyate. Moisésayoʼda Diosen huaʼataj aʼeyaʼpo oteʼyo oʼhuabehuikʼuyate. Dios oʼteʼte o̱ʼe̱po huiyoknanada o̱ʼu̱yate. Diga̱ʼnanada eʼbakpak onʼtiahuayʼuyate. Sikki̱re̱gnanada e̱e̱ʼ onʼtiahuayʼuyate, konig eʼsi̱hui̱ sikyo onʼtiahuayʼuyate. Huiyoknanada o̱ʼe̱po, diga̱ʼnanada eʼbapok onʼtiahuayʼuyate. \v 19 Trompeta ʼuttaʼnanada eaʼte onʼpe̱e̱ʼuyate. Kenokaʼ Diosen huaʼa huiyokaʼnanada o̱ʼu̱ynok adhueaʼpaneʼa̱ onʼpe̱e̱depo, “Onteʼti onahueʼ moeʼ.” Diostaj oʼnonaʼuyate. \v 20 “Aratbut ʼuhuapiʼ huatotaʼpoyaʼ oteʼte eʼbehuiknayo kabueyeʼpo huida̱ yanʼpaʼeaʼtiʼ.” Diosa oʼmanaʼuyatenok. Diosen huaʼataj nigpe̱e̱hueʼdik o̱ʼnuyate. \v 21 Diostaj oʼtiahuaypo, “Ijmeʼpukpo ijjiriga̱mey.” Moisésada oaʼuyate. \p \v 22 Oroʼomeynayo Jesucristotaj oknopo̱e̱po Diosen oteʼ Siónyo oʼhuahuaʼdepo, kenpaʼti Dios huanoeonhuahuikaʼerien jakyo oʼhuahuaʼdepo Diosen jak Jerusalén kurudyo̱ oʼhuahuaʼdepo. Diosen huataʼmoneri Diostaj aʼbatadiʼkeyaʼpo e̱gkupopakyo oʼhuahuaʼdepo. \v 23 Kenpaʼti huakkaʼda huaknopo̱e̱ʼeri Diosensiʼpo o̱ʼnepo o̱gkupopakpo kenomeyendik Diosa kurudya̱ʼ oʼmanigmadoyaʼuyate. Kurudyo̱ onʼhuaʼapo. Diosere onʼnoeonhuahuikaʼapo. Kenomey Diosen ʼuru huaknopo̱e̱ʼeritaj oroʼomey konig oʼbahuahuaʼdepo. Kenpaʼti Diostaj oknopo̱e̱po konig oʼhuahuaʼdepo. Dios huairi o̱ʼe̱po dakhueaʼ huakaʼeritaj kenpaʼda castiga oʼmagkaʼapo. Huaknopo̱e̱ʼeritaj oʼmanoeanhuahuikaʼapo. Kenpaʼti huaknopo̱e̱ʼerikudak kurudyo̱ Diosere huadakda o̱ʼne Diosa ʼurunopoaʼda oʼmagkaʼdepo. Kenomeytaj oroʼomey oʼbahuahuaʼdepo. \v 24 Jesúsa aʼmanopoʼyareayaʼpo moʼnigbueypo mimia moʼnigtitaʼhuarakuyate. Jesúsa huabo huaʼa konig dakhueaʼ eʼkaʼ huamanopoʼyareaʼ huaʼa oʼmanaʼuyate. Jesústaj kenpaʼti Jesúsen mimitaj oknopo̱e̱po Jesúsen mimia oroʼen dakhueaʼ eʼkaʼ bakkahueaʼdik o̱ʼe̱ oknopo̱e̱ne. Aʼneneri Abel Diostaj ʼuhua oʼnigarakpo oʼmimihuaʼuyate. Ken mimianayo dakhueaʼ eʼkaʼ okkahueahueʼdik o̱ʼe̱ oʼnopo̱e̱ne. Ken konig oknopo̱e̱po Diostaj meyo̱hueʼda oʼti̱i̱kay. \p \v 25 Konige̱po Diosen eʼmanaʼ huaʼataj oknopo̱e̱po nigpe̱e̱ʼdik o̱ʼi̱kaʼne. Aʼnennada oteʼkupataʼ Israel aratbuttaj Diosa oʼmanaʼuyate. Israel aratbutnayo eʼnigpe̱e̱taʼ pakhueʼ o̱ʼnuyate. Diosa castiga e̱gkaʼte okmonhueʼdik o̱ʼnuyate. Castiga oʼmagkaʼuyate. Oynayo kurudya̱ʼ Diosa monaʼne. Oknopo̱e̱po nigpe̱e̱dik o̱ʼi̱kaʼne. Buttida oʼnonaʼne. Nigpe̱e̱hueʼ e̱e̱ʼnayo dapitaʼ castiga mogkaʼapone. Okmonhueʼdik o̱ʼe̱a̱pone. \v 26 Aʼnennada oteʼkupataʼ Diosa oʼmanaʼuyate. Diosa eʼmanaʼte huadari o̱ʼi̱ye̱gʼuyate. “Aʼti onteʼti huadaritaj ijji̱ye̱gaʼapoy. Kurudtakon ijji̱ye̱gaʼapoy.” Oynayo Diosa oʼmanadeʼuyate. \v 27 “Onteʼti ijji̱ye̱gaʼapoy.” Diosa oaʼuyate. Konige̱po ayaʼda Diosa oʼkaʼuyatenig o̱ʼi̱ye̱gaʼapo. Nogtipiʼ yahuehueʼda o̱ʼe̱a̱po. Dios, Jesucristoere, Diosen aratbutere Diosen huataʼmoneriere batikhueʼda onʼnoeonhuahuikaʼapo oʼnopo̱e̱ne. \v 28 Dios oroʼomeyen huairia moknopo̱e̱a̱ʼuyne. Oroʼomey Diosensiʼpo oʼmauyne. Diosere oʼnoeonhuahuikaʼapone. Kenpaʼda bueyhueʼdik o̱ʼeonhuahuikaʼapone. Konige̱po “Huadakda iʼkikaʼ. Huadakda iʼikaʼ.” Diostaj moʼnonaʼikaʼ. Diostaj monʼmepuʼkepo moʼnoknopo̱e̱po moʼnigpe̱i̱kaʼapo \v 29 Dios konig huamahui̱g taʼakonig huiyokda o̱ʼe̱po oknopo̱e̱hueʼ hua̱e̱ʼeriomeytaj castiga oʼmagkadhuahuikaʼapo. \c 13 \s1 Diostaj aʼdurugpakayaʼpo ʼuruaʼda nigkikaʼdik o̱ʼe̱ne. \p \v 1 Ken bakbatikhueʼada huayahuaya diʼ yanʼmaikaʼ. Konig huamaʼbuytaj diʼ moʼmaikaʼnig konigti huayahuaya diʼ monʼmaikaʼ. \v 2 Bepiʼ enʼtiaknayo diʼ yanʼmaepo jakyo yanʼbakuda̱tiʼ. Bakkahuehueʼ ya̱ʼnepo yanʼbakuda̱tiʼ. Suhueʼada Diosen huataʼmoneritaj o̱ki̱e̱hueʼ e̱ʼe̱a̱da onʼbakuda̱ʼpo onʼtobapeʼuyate. \p \v 3 Jesucristotaj huaknopo̱e̱ʼeri huabakuda̱ʼ jakyo e̱ʼneʼte kenomeytaj bakkahuehueʼ ya̱ʼnepo yanʼmatinepahuiʼpo yanʼtahuade̱po aypopiʼ yanʼbayokikatiʼ. Nog huaknopo̱e̱ʼeritaj dakhueaʼ eʼmagkaʼnayo paiʼda enʼnopo̱e̱ʼnayo paiʼda hua̱e̱ʼeritaj yanʼmatinepahuiʼpo kenpaʼti opudpiʼ paiʼda nopo̱e̱ʼdik moʼe̱a̱pet. \p \v 4 Eʼto̱e̱pakdeʼ e̱e̱ʼnayo dakaʼ yanʼto̱i̱kaʼ. Kenpaʼti nogen hua̱to̱e̱ʼtaj bakdejhueʼ yanikaʼ. Nogen hua̱to̱e̱ʼtaj eʼbakdejnayo dakhueaʼda bokaʼnok Diosa castiga mogkaʼapone. Hua̱to̱e̱bet e̱ʼe̱a̱nayo huaboerepiʼ muneʼyo̱erepiʼ bakdejhueʼ yanikaʼ. Nogtaj eʼbakdejnayo dakhueaʼda bokaʼnok Diosa castiga mogkaʼapone. \p \v 5 Huakupetaʼ eretpakhueʼ yanikaʼ. Katepiʼ moʼtamaenigyoʼda kentaj yanʼtodurugpak. Huakkaʼ eʼtamaetaʼ pakhueʼ yanikaʼ. Kenaʼpo “Opudtaj onʼmatounhuahuikaʼapone. Opudere o̱ʼi̱kaʼapone. O̱ke̱ya̱hueʼdik o̱ʼi̱kaʼapone.” Apag Diosa monaʼuyate. \q1 \v 6 Beʼapiʼ huabokereka doʼtaj dakhueapiʼ o̱gkaʼdikpiʼ menet. Do meʼpukhueʼ i̱ji̱kay. Dios Huairia mentihuapokikaʼnok ijnopo̱e̱y. Kenda dakaʼ oʼnopo̱e̱po aʼdik o̱ʼi̱kaʼne. \p \v 7 Opudomeyen huakkuru huairikudak Jesucristotaj ʼuruaʼnanada oʼnoknopo̱i̱kaʼuy. Opudomeytaj Diosen huaʼa monʼmadikikaʼuyne. Diosen ʼuruaʼda onʼkikaʼuy. Konig kenomey o̱gkikaʼuy dakaʼ yanʼnopo̱i̱kaʼpo konigti ya̱gʼkikatiʼ. \p \v 8 Aʼnennada Jesucristo Diosen Huasiʼpo o̱ʼe̱po ʼuruaʼnanada o̱ʼi̱kameʼuyate. Oytion Diosen Huasiʼpo o̱ʼe̱po ʼuruaʼnanada o̱ʼi̱kaʼ. Nogok nogok Jesucristo Diosen Huasiʼpo o̱ʼe̱po konigti ʼuruaʼnanada o̱ʼeonhuahuikaʼapo. \v 9 Jesucristo ʼuruaʼnanada o̱ʼi̱kaʼnok Jesústaj ʼuruaʼda eʼmanmadikaʼ moʼpe̱e̱ʼuyne konigti dakaʼ yanoknopo̱i̱kaʼ. Nogda nogda huamanmadikaʼeri opudomeyere enʼtiaknayo nogpaʼda enʼmanmadikaʼnayo kenomeytaj nigpe̱e̱hueʼ yanikaʼ. Nogda aypo bapeʼdik moʼe̱ne. Nogdanayo bapehueʼdik moʼe̱ne. Nogda huaen bapeʼdik moʼe̱ne. Nogda huaennayo bapehueʼdik moʼe̱ne. Suhueʼada huamanmadikaʼeri namaʼda monaʼapetpiʼ. Kenomeytaj eʼnigpe̱e̱ʼnayo Diostaj ʼurunopoʼda nige̱hueʼdik moʼe̱a̱pone. Diostanayo Jesucristoeretanayo oknopo̱e̱nok Diosa moʼtinepahuiʼpo ʼurunopoaʼ mogkikaʼapone. \p \v 10 Jesucristoa cruzte moʼnigbueyʼuyate. Oroʼomeytaj huamanopoʼyareaʼ cruzte moʼnigbueyʼuyate. Cruzte moʼnigbueyʼuyate oknopo̱i̱kaʼnok Diosa moʼnopoʼyareadhuahuikaʼne. Judío sacerdote huasiʼdakak huakudikaʼerianayo ʼuhua onʼbatiarakikaʼpo onʼmahui̱gikaʼ. Ayaʼ kenpayoʼda oʼnoknopo̱e̱po Jesús cruzte moʼnigbueyʼuyate oknopo̱e̱hueʼ o̱ʼnenok Diosa dakhueaʼ eʼkaʼ manopoʼyareahueʼ oʼmaeapo. \v 11 Judío sacerdote huairi Moisésen huaʼataj onʼpe̱e̱po o̱gkikaʼ. Jesucristotaj oknopo̱e̱hued o̱ʼnepo ʼuhuataj onʼbatiarakikaʼ. Diosa dakhueaʼ eʼkaʼ kabakkahueʼpo ʼuhuataj onʼbatiarakikaʼpo Diosen ʼuru huid jakyo adkorepen mimi onʼtohuaʼikaʼ. Diosen manpotoneʼtaj onʼtionhui̱khui̱kaʼikaʼ. Onʼtionhui̱khui̱kaʼdepo huakkaʼ jakyaʼ adteda ʼuhua hua̱so̱ʼ onʼtohuaʼpo adyo̱da onʼmahui̱gikaʼ. \v 12 Jesústaj kenpaʼti huakkaʼ jakyaʼ adyonda onʼtohuaʼdepo oʼdarakuyate. Jesúsen mimianayo konig dakhueaʼ eʼkaʼ kabakkahueʼpo Diostaj ʼurunopoaʼ kamagkeʼpo Jesúsa paiʼda moʼnignopoʼe̱po oʼmanigbueyʼuyate. Huakkaʼ jakyaʼ adyenda oʼmanigbueyʼuyate. \v 13 Konig judío aratbut namaʼda o̱gkikaʼpo Diosen kahueʼ o̱ʼnikaʼ. Konig o̱gkikaʼnigʼa konigti kahueʼ moʼne. Jesucristotayoʼda moʼnoknopo̱i̱kaʼ. Jesústaj oknopo̱i̱kaʼnok oroʼomeytaj boʼtierikapet, boʼhuadiaypo dakhueaʼ boʼhuaaʼapetpiʼ. Konig Jesústaj dakhueaʼ onʼhuaaʼuyate konigti oroʼomeytaj dakhueaʼ boʼhuaaʼapetpiʼ. Moisésen huaʼa huakikaʼerite moʼnokhuaʼ. Jesucristoen huaknopo̱e̱ʼeri i̱jje̱y huaaʼeriere moʼnikaʼ. \v 14 Indariyo aratbut noeonhuahuikahueʼ o̱ʼneapo. Diosen aratbutnayo kurudyo̱ onʼnoeonhuahuikaʼapo. Kurudyo̱ Diosen aratbutere eʼnoeonhuahuikaʼtaʼ oʼpakne. Oroʼomeytaj eʼtieriknayo dakhueaʼ eʼhuaaʼnayopiʼ kenpaʼda kadeʼ. \v 15 Jesucristotaj oknopo̱e̱po, oʼnigpe̱e̱po, “Dakiti Dios, ʼuruaʼnanada moʼnigkaʼuyate, huadakda mogkikaʼne. ʼUruda i̱ʼi̱kaʼne Apag Dios,” monʼtionaʼpakikaʼ. “Dios ʼuruda o̱ʼi̱kaʼ. Huadakda megkikaʼne.” Nogomeytaj monʼmanbatiaʼpakikaʼ. \v 16 Okkahuehueʼ ya̱ʼnepo huadakda yanʼmantihuapokikaʼ kenpaʼti okkahuehueʼ ya̱ʼnepo katepiʼ moʼtamaenig yanʼmabayokikaʼ. Paiʼda hua̱e̱ʼeritaj yanʼmabayokikaʼ. Kenda eʼkikaʼnayo Dios durugda o̱ʼe̱a̱po. \p \v 17 Opudomeyere suhueʼada Jesucristotaj oʼnoknopo̱e̱po Diosen ʼuruaʼda o̱gkikaʼpo huaknopo̱e̱ʼeritaj huamato̱e̱ʼeri huairi o̱ʼne. Kenomeytaj yanʼnigpe̱i̱kaʼ. Opudomeyen huabatihuapokeri o̱ʼnepo dakaʼ moknopo̱i̱keʼpo tihuapokikaʼdik moʼe̱ne. Cristo onteʼti eʼtiakte “Huaknopo̱e̱ʼeritaj huadakda ijbatihuapokikamey.” Aʼdik o̱ʼneapo. Opudomeytaj eʼbatihuapokte huadakda eʼnigpe̱e̱ʼnayo durugda o̱ʼneapo. Dakaʼ nigpe̱e̱hueʼ e̱e̱ʼnayo suhueʼ o̱ʼneapo kenpaʼti paiʼda o̱ʼneapo. \p \v 18 Doʼtaj menʼnigtionaʼpakikaʼ. Huadakada ijkikayaʼ, ijnopo̱e̱y. Ayaʼda katepiʼ ʼuruaʼda eʼkikataʼ ijpaki. \v 19 Opudomeytaj eʼnigkumejtaʼ eʼpakada menpaʼ kumejhueʼdik i̱jje̱dey. I̱da kumejdikada i̱jje̱a̱pet mentionaʼpaktiʼ. \s1 Huaknopo̱e̱ʼeritaj Diosa dakaʼ kamagkikeʼpo oʼmanigtionaʼpakpo huadik onʼmanigdiktaʼmonaʼuyate. \p \v 20 Opudomeytaj ijmanigtionaʼpakpo, “Diosa huamanoeya̱ʼeria moʼmato̱e̱ne. Huabueyaʼda e̱e̱ʼtada Huairi Jesucristotaj iʼnoyhuada̱ʼuyate, Dios. Oroʼomey huaknopo̱e̱ʼeri konig Jesúsen oveja o̱ʼe̱ne. Jesús oroʼomeyen huamato̱e̱ʼeri o̱ʼe̱. Oroʼomeytaj aʼmanopoʼyareayaʼpo kenpaʼti aʼmanoeanhuahuikayaʼpo moʼnigbueyʼuyate. Jesúsa moʼnigbueyʼuyatenok oroʼomeytaj moʼnopoʼyareaʼapone dakaʼ oknopo̱e̱ʼdik o̱ʼe̱ne. \v 21 Ontaj kanʼnigpe̱i̱keʼpo ʼurunopoaʼ Jesucristoen huaknopo̱e̱ʼeritaj yamagkikatiʼ. Konig o̱ʼna yapakpo yamagkikatiʼ. Jesucristo o̱ʼnen Huasiʼpotaj oʼnoknopo̱e̱po ʼuruaʼnanada kikaʼdik o̱ʼneonhuahuikaʼapo. Cristo ʼuruaʼnanada o̱ʼi̱kaʼ.” Diostaj ijmanigtionaʼpaki. \p \v 22 Sueʼda ijnigmadoyaʼdepo opudomeytaj moʼmaboroayne. Dakaʼ yanʼnigpe̱i̱kaʼ, egomey, pogomey. \v 23 Timoteo oroʼomeyen huamaʼbuytaj huabakuda̱ʼ jakyaʼ oʼnoro̱ka̱ʼdemeʼte, yanʼnopo̱e̱ʼ. I̱da eʼtiaknayo opudyo̱ ijtohuaʼapoy. \p \v 24 Ayaʼ huaknopo̱e̱ʼeri huairitaj oroʼen huadik yanʼmadiktaʼmonaʼ. Ayaʼ huaknopo̱e̱ʼeri huamaʼbuyeretaj huaidpoeretaj huadik yanʼmadiktaʼmonaʼ. Italiayo hua̱e̱ʼeriomey huamaʼbuyakon huadik onʼmadiktaʼmonaʼ. \p \v 25 Opudomey huaknopo̱e̱ʼeritaj Diosa dakaʼ moʼnigkikeʼ.