\id GAL - Amanab NT [amn] -Papua New Guinea 2001 (DBL 2014) \h Galesia \toc1 Mo Pol Galesia la nai Elim Ginofe Faini \toc2 Galesia \toc3 Gal \mt1 Mo Pol Galesia la nai Elim Ginofe Faini \imt1 Hwa buk enaig esog \ip Afa lasflam el Sisasim patalfugba eba Ju el esini. Afa sumi yi mo Sisas Polim nigihiana asa ehe ikanam suialag mo afwambanai elim sihinuwegena. Afa maia mungwali el ambe Sisas nai yi saiye gonaba asa kinig amtakwalig puguna. Afa autunam enag el mas Mosesna nihe mo patalfuna mo sa Ju el enaig safife. Afa maia ehegel Sisasim olug oniginibi ehengel enam etetig sa Mosesna nihem patalfui me awai awai me? Afa mingnag el eba ehengelim kukusihiagonig Ju elni nihem patalfunam afa elig nihig lofug kokohiawagi afa Mosesna mingnag nihem gafa patalfui. Afa Pol enaig esog amo eba awai. Afa ehe enaig esog Sisas Kraisim olug onigignig mina eba naho Godna noflaba bigel afsug kabag fegim asa big glaunai nofkigenagog flig. Afa eba enaig eseg mingnag Ju el ati Galesia gam afugim afa Kristinim kukusihiagigim og sama Mosesna nihem mo patalfui. Afa maia enaig Galesia elim pugunigba asa Pol enam mo higinam sa hwa buklaba ginofena og sama heafgelni olug onigig mi afa nihem mi sama numwehiagi. Afa Pol enaig esog, God ehe kam kanog fwahag el fegba asa ka enaig eseg. Afa ehe enaig esog. Afa amban el sa Sisasim olug oniginig ena ho Godna nofla afsug kabag apukeg. Afa sumiyi hwa buk la ehe enaig esog, maia Krais bigim esenigbi asa big sigag la afuhe. Afa Godna sungwabug bigelim mina kagim gosenig asa bigel mingnag elim suialag nihe esegonig. \c 1 \p \v 1 Ka Pol, afa kaba Godna kanog fwahag el feg afa enag gafugagba el mango kam faig mo, amo eba God Api asa Sisasim pese ihlafona ehe kam kanog fwahag afa Sisas Krais gafa asa eheningi enag gafugag la kam ahfwahag. \p \v 2 Asa nilite sa ka mungwali afwaiye kagel nengelim Galesia sios la nai elim suialag onigim ka ginofe ningihig. \p \v 3 Ka membeg bigelni Api God afa Ainiyag Sisas Krais eheningi nem suiala ahfenafe. Asa olug fulufeg afa God esmunagim nem kweafufe eba nem enaig esenafe. \p \v 4 Afa sa Krais bigelni Api Godna sawiegim patalku afa bigelim lahanigim asa bigim amtakwalig mina nai lambig asa glanu bite nai amtakwalig onigig mas bigim kehlai. \p \v 5 Asa big Godna unehlagim wahkig fingi ufufum. Eba nufunam feg. \s1 Godna suialag mo eba mungu go \p \v 6 Afa nengelim ka iskofakanig nihe sa ne fig. Afa Kraisna kwania gafugag la God sa nengelim aflafenig afa awamonig. Haisegba sa ne ikagna Kraisim masig fatinagim afa ming mom mo sawifenag? \p \v 7 Afa nengelim ka sihinig ming suialag mo eba awai. Asa ka esog afa mingnag el nengelni onigigim gasafehiagig afa Kraisna suialag mo waikefi alganam mo sihig. \p \v 8 Afa kagel suialag mo nengelim ati sihigonug. Sa hig, kagel i afa oflanai el i sa ena mom waikenam alganam mo osihigonifibi nofeka enam higi. Afa amban el enaig esegba eba God sa ma ehem suwi wahkig lagig yi flafati. \p \v 9 Afa kati sihini afa glaunu pese nengelim sihinig afa amban el alganam mo sihinibi asa mas mungwalofeg mo asa ilawana ne flini eba God sa ma enaig elim suwi wahkig lagig yi flafati. \p \v 10 Afa ka mas enaig esog mo asa el kam suialag onai amo ka membeg God mungu sa ma kam suialag onai. Afa kam oksig elim embeg mona sihinigim asa el kam suialag onai. Afa ka elim enaig sihini ka fiba eba ka mas Kraisna gafugag el fei. \s1 Pol Kraisna kanog fwahag el haig pugufena \p \v 11 Afa kana nilite ka membeg ne anwenafi hwa suialag mo ka sihina eba mango elni onigig la puguia mo. \p \v 12 Afa el mango hwa mo kam faig mo afa mas amban el kam ogfunag mo. Amo, Sisas Krais ehe enag mo kam upugunag. \p \v 13 Afa ati ne kana mom higini ka autunam Ju elni nihe la seaifuna. Afa enanam ka Godna elim mas ka aflafeni mo ka fwina kwagaiti fiahkafena asa ka membeg ka Godna siosim fwina amtakwalig klaiti. \p \v 14 Afa Ju elni nof la ka mingnag elim goseni asa ka munguna afohiana afa ehengelba sum fini afa kikeba enag nihem goseg patalkuna. Afa ka fwina onigig kiafna simbianigana nihem patalkuna. \p \v 15 Afa autunam mia kam fukla fwainig asa God ehe kam kanogim heafna gafugag el fwahag. Afa ehe kam esmunagim kweafug asa kam unenag. \p \v 16 Afa God heafna legim kam ogfunag asa ka afwambanai elim ehena suialag mo sihig. Afa el mango kam onigig fai mo. \p \v 17 Afa ka mas Jerusalem gam ika gof la nai Godna kanog fwati elim nangwagim amo ka ikagna Arebia provins gam ika puguna afa pese Damaskus kembig gam blona. \p \v 18 Afa maia sambaga mungu yia fenaba asa ka Pita nangum ikana. Numwehe mo flagim asa ka nanai yi sambaga wik ahwagana. \p \v 19 Ka mas ming elim kanogim nangu mo eba Ainiyagna suminigim mungu Jems. \p \v 20 Afa God ati kam anwenafenag ka mas mwakwale. Mangwal asa ka nem ginofenag eba nufunam. \p \v 21 Afa enanam ka Siria afa Silisia provins gam ka ikana. \p \v 22 Afa enanam Judia la nai sios el kam mas anwenafini mo. \p \v 23 Afa ehengel mingnag mo higinim anwenafinim og el mungu asa bigim amtakwalig klaiti fiahkafena ilawaba ehe suialag mo sihig olug onigigna mo afa autunam ehe enam olug onigigna mo fwina amtakwalig klaiti fena. \p \v 24 Afa ehengel kana suialag nihem higigim maia ka enaig esegba asa ehengel Godna unehlagim fingi fig. \c 2 \s1 Pol i afa mingnag kanog fwahag el i \p \v 1 Afa 14 yia ka gagim maia awaiegba asa ka pese Jerusalem gam mo Barnabas i ahkag. Afa Taitus gafa ka mungwal afug. \p \v 2 Afa ka ikagba eba God ehe kam esonag. Afa ka enanai yi auguiafenaba ka siosna misog elim mungu sihinugena ka membeg ehengel sa ma anwenafi enag mo sa ka afwambanai elim ka sihinig. Afa ka membeg gafugag ka eseg, sama ehengel mungu onigigna kafi. \p \v 3 Afa Taitus eba ka i ahfenam afa ehe afwambanai el fena. Afa ehengel mas haig ehem esoni mo asa ehe nihi lofug kofwagim asa ofenai Ju el lofeg. \p \v 4 Afa mingnag el enaig esogog kagelbi kristen el fig afa ehengel mas kagelim sahgonim asa kagelni laskuhlag la seaifu eba heafgelni membug la seaifug ona kagelni nihem faihiage gonim asa Sisas kagelim esonig sa ne mas Mosesna nihe mo ahnai skaufenig. Afa ehengel membig kagel sa ma ehengelni nihem patalfui ofenaiba esug gafugag el fi. \p \v 5 Afa kagel ehengelni mo higigim yiskosig asa Godna suialag mo sa ma numwehe nengel nai yi gofi. \p \v 6 Afa enag el siosna misog el lofug fena mas mangwal mo sihini mo maia ka osihifenibi afa ehengel eba misog el me awai awai me ka mas enam fwina oningi. Afa maia God bigim nangwagigba eba big mungwalofug. \p \v 7 Afa ehengel mas haig esogona mo amo eba ehengel enaig esogona og God ehem enag gafugag faig eba heafna gafugag sa ma afwambanai elim Godna suialag mo sihiakai eba gwenaig God Pitam faigba asa ehe gafa Ju elim sihinugeakana. \p \v 8 Afa Pita eba kanog fwahag el feg afa God ehem kweafug afa ehe Ju elim kwaganigba asa suialag augufeg. Afa ka gafa eba kanog fwahag el feg afa God kam kweafugba asa ka gafa afwambanai elim kwaganigba asa ehengel suialag augufeg. \p \v 9 Afa Jems, Pita afa Jon afa el ehengelim anwenafe goni ehengelba siosna misog el. Afa ehengel anwenafig God heafna sawieg la enag gafugag la kam faig asa ehengel ka mi Barnabas mi mo kikigegonugim asa kanigim enaig esogonug big mungu fig afa nenigi afwambanai elim sihinugafiahka afa kagelbi Ju elim gafugafe gonigim. \p \v 10 Afa ehengel mungu onigig kanigim sihigonig asa ne gwenaig ese elim gawig fwainigim kwaganig. Afa enaig gafugag esegim ka fwina sifakaleg. \s1 Pol Pitana amtakwaligim ambala upuguna \p \v 11 Maia Pita Antiok la ika pugunaba afa ka gohugum ehem nof usmuiag la lagnag nofeka amtakwalig enaig ese. \p \v 12 Afa ilawana Pita ika puguna afa ehe afwambanai kristen elim mungwal fane fahgafe. Afa sumi yi Jems mingnag Ju elim ningitiginaba asa ambe apukena afa Pita afwambanai el mungwal nenam ahgagim oksina eba ehe embefeg Ju el eba nihe mo patalfuia. \p \v 13 Afa mingnag Ju el Pitana mwakwal nihem patalfuna afa Barnabas gafa ehengelni mwakwal nihem patal lambkuna. \p \v 14 Afa maia ka nagwagigba ehengel mas Godna nufuna mom numwehe patalfug mo. Afa ka Pitam mingnag elni nof usmuiag la esona afa ne Ju el fefe afa ne afwambanai elni nihe patalkug ofenaiba afwambanai el afa ne mas Ju elni nihem patalkug mo. Haisegba ne fwina wasneig afwambanai el sa Ju elni nihem patalfug? \s1 Ju el i afa afwambanai el i olug onigig nihe eba mungu feg \p \v 15 Afa kagelni afahumonig eba Ju fig asa kagel gafa Ju el fig afa mango amtakwalig afwambanai el mo. \p \v 16 Afa kagel anwena enam fig nihe mo patalkuiag eba mango God i ahgohug mina mo. Amo, eba Sisas Kraisim olug onigig mungu mina la asa kagel Godna nof la afsug fig. Afa kagel gafa Krais Sisasim olug onigigim asa ena mina la kagel Godna nof la afsug apukeg eba mango nihe mo patalfuiag mina la apukeahmo. Afa nihe mom patalkuiag eba enag mina mas elim Godna nof la afsug fei. \p \v 17 Asa kagel Kraisim olug onigig minam patalfugum afa enaba ambala pugug kagel gafa ati amtakwalig esig ofenaiba afwabanai el esig. Afa atiaba sa kagel enaig esogog Krais amtakwaligim kweafug? Amo, ese ka enaig esofe. \p \v 18 Afa nihe mom ati ka pigaupig asa ka enam nihe mo pese gafuga fefe eba kikefim ogfug ati ka nihe mo filafeg. \p \v 19 Afa Mosesna nihe mo enaig ogfug kaba amtakwalig el feg. Afa glau ka mas enaigim onigi eba nihe mo kam enaig esenagba asa ka afsug el pugufe amo eba ka Godim olug onigig fenag. \p \v 20 Afa ka Krais i mungwal li katigeg la ahlahag. Asa enag mulug nofkenagag ka nai yi go eba mango kana wasneig mo eba Kraisna wasneig ka nai yi go. Afa eligni glaunu sa ka ese go eba ka Godna legim olug oniginagim asa ka eseg. Afa ehe kam membenagim asa heafna nofkenagag kam faig. \p \v 21 Afa God bigim esmunagim kwaganig ka mas enam yiskoseg. Afa atiaba el nihe mo patalkugba asa Godna nof la afsug feg eba enaig eseg Sisas ehe munum lahana mas mog feg mo. \c 3 \s1 Olug onigig mina afa Ju elni nihe mo mina \p \v 1 O Galesia nai el ne onigig etetig el. Afa amban nengelim esenigbi asa neana onigig gasaflafig sa ne etetig. Afa ka ati nem ambala sihinig Sisasna li katigeg la lahagna mo eba mungwalofug enaig eseg ne nimbeafna nofna enam nangug. \p \v 2 Ka mungu sahig feg ka nem ahsahtigi, afa Godna Sungwabug ne flagba mangwal ne esegba asa ne enag Sungwabug flag, Ju elni nihe mo la ne patalfu me awai ne Godna suialag mo ne higigim asa enam ne olug onigig? \p \v 3 Hei haigsegba sa ne enam etetig? Afa ne Godna Sungwabugni ne ilawana enana gafugafena. Atiaho ne membeg ne og ka kikiafena wasneigni enag gafugag auwigigim? \p \v 4 Afa mungwali kinig autunam nem puguna atiaho enag mas neana nai yi fug lugug mo? Ka onigig eba fug lugufe mas esug gofi. \p \v 5 Afa God heafna Sungwabug nem faig afa enag wasneigni nem haig haig kigmog ogfug. Haigsegba God nem enaig esenag ne Ju elni nihe mo patalku me awaiye ne Godna suialag mo ni higigim asa enam ne olug onigig? \p \v 6 Afa Godna mo Abrahamim enaig esona og; \q1 Ehe ati Godim olug onigina asa God ehem sawifenam afa enaig esona og neba afsug kabag el feg. \rq Stt 15:6\rq* \p \v 7 Asa ne enaig onigife amban el sa Godim olug oniginag enaho Abrahamna simbianga lofug fig. \p \v 8 Afa Godna mo ogfuna sumi yi afwambanai el gafa Godim olug oniginifi asa God enaig esog ehengel gafa afsug apukefe. Asa Godna mo ilawana Abrahamim enaig esona og, “Ne nai yiba God mungwali bitenai elim suialafenife.” \p \v 9 Afa Abraham Godim olug onigina afa God ehem suialafiahflana asa big amban Godim olug oniginafe asa God bigim gafa suiala lafife asa Abrahamim esena. \p \v 10 Afa amban el enaig onigifefe ka nihe mo patalkuiba ka afsug el fefe afa mas manigei eba God enag elim amtakwalig klaitife asa Godna ginof enaig esog, “Afa Moses nihe mo buk la ginofena afa amban el mas enag mungwali nihem wahkig patalkug mo asa God ehem amtakwalig klaitife.” \p \v 11 Afa enag mo ambala ogfunig Mosesna nihe mo mas elim kwefunam asa Godna nof la afsug pugui. Asa Godna mo enaig esog; \q1 Afa amban el Godim olug oniginag asa afsug kabag pugufe asa ehe nufuna wahkig nofkenagag flafe. \rq Hab 2:4\rq* \p \v 12 Afa el onigig nihe mo la lugwafife eba mas mungwalofug feg mo asa el God nai yi olug onigig la lugwa. Afa Godna mo enaig esog, “Afa amban el sa mungwali nihe mo esenam asa patalkufe afa ehe nofkenagag go.” \p \v 13 Afa bigel mas mungwali nihe mo patalfuna mo asa God enaig esog sa ma ehengel amtakwalig fli. Afa Krais membeg enag kinig bigelni huguflafatig asa ehe enag amtakwalig ehe flanig asa Godna mo enaig esog, “Mungwali el li yi lugufe eba God ehem amtakwalig faife.” \p \v 14 Afa autunam God Abrahamim suialag mo faina asa Krais Sisas enag amtakwalig flag asa God afwambanai elim gafa enag suialag mo faini. Afa nengel afwambanai el olug onigigim asa ma ne gafa Godna Sungwabug flifi asa ehe sihi fwahana. \s1 Mosesna nihe mo Godna mo sihi fwahagim mas filafe \p \v 15 O nilite, ka biafgelni lasug mo osihini maia sambaganigi el mangwalimba sawi ahfegim afa mungu onigig kike ahfakagim afa haig ese amban enag onigim pigi klaitinam afa ming onigig enanai yi sisi ahfakag. \p \v 16 Afa ilawana God ati Abrahamim afa heafna simbianigana simbegim sihi fwahana afa Godna mo mango kaksag simbianigam sihieni mo afa kaksag simbianiga eba kaksag elim ogfunig afa enag mungu simbeg eba mungu elim ogfug eba Krais. \p \v 17 Afa enag mo ka esog eba hwaig, autunam God Abrahamim hwa mo sihina fwahana asa enag gwenaig gwese gofi. Afa 430 yia sati gof ikagba asa Moses nihe mo flana. Afa nihe mo mas Godna sihi fwahag mom pigi klaitinam asa enam filafatife eba mas Godna sihi fwahag mom enaig ese. \p \v 18 Afa big nihe mom patalfuiagba asa God bigim enag suialag gawig faig. Eba enaig esegba Godna sihi fwahag mo eba esug go. Amo mango enaig mo, afa God Abrahamim mo sihi fwahana asa enag mo Abrahamim ati nufunam puguna. \p \v 19 Afa nihena gafugag eba haig maia? Eba elni amtakwalig esegim ambala ogfug. Afa God mungu Abrahamim simbianiga mo sihi fwahana. Afa enag nihe mo gafuga fiahkan maia enag simbianiga puguiba. Afa oflanai elni ninga la God Mosesim nihe mo faini. Afa Moses eba gafugafegim olyi fena Godim afa elim. \p \v 20 Afa el mungu ehe behig membeg gafugafe afa ehe mas olyi nai elim awamonai. Afa God eba mungu afa ehe mo ehe sihi fwahana. \s1 Nihe mona gafugag haig maia \p \v 21 Atiaho Mosesna nihe mo afa Godna mo sihi fwahag mo i moanag ahfena me? Amo, eba awai. Afa nihe mo gofiteba asa ma el nofkenagag flifi asa ma el nihe mo patalkui asa Godna nof la afsug kabag feg. Amo enaigba awai. \p \v 22 Afa Godna mo enaig esog amtakwalig nihe mungwali elim kikena. Asa el Sisas Kraisim olug oniginag asa mangwal gawigim God ati sihi fwahana asa enaig el sa ma enag fli. \p \v 23 Afa enanam Sisasim olug onigigna mina mas pigina mo meyifiahfenaba nihe mo bigim ahnai skaufenig ofenaiba kalabusi afohie asa God olug onigigna mina ambala upugunaba asa big Sisasim olug onigini. \p \v 24 Afa maia Sisas blo fwainig fiahfenaba afa nihe mo bigim nangwaghiage lafina. Afa maia olug onigigna mina pigigba asa big Sisasim olug oniginag asa big Godna nof la afsug kabag apukefe. \p \v 25 Afa glauwaba enag olug onigigna mina ati pigig asa nihe mo bigim mas nangwaghiage lafi. \p \v 26 Afa olug onigig minaba nengel mungwali Krais Sisas nai yi afog asa ne Godna luwalig fig. \p \v 27 Afa maia ne bu la apaiyegba ne Sisas Krais yi mungu ahgohug asa ne Kraisna nihem kehlag ofenai lofug ne fatig. \p \v 28 Afa Ju el afa afwambanai el mas algana feg mo. Afa esug gafugag el afa esug afohiag el afa saglag afa angwafig gafa algana feg mo. Afa bigel mungwali Sisas nai yi afohie. \p \v 29 Afa big Sisasna fefe eba ne Abrahamna simbianiga lofug fig asa ne mangwal ne flifi asa God ati sihi fwahana. \c 4 \p \v 1 Afa kana mo enaig esog afa maia alag lahaiba afa alagna gawig leg sa lambife asa ehe wetiti fiahfenaba afa sa mungwali gawig ehe kanog. Afa enag wetiti leg ofenaiba esug gafugag el feg afa mungwali gawig eba heafna. \p \v 2 Afa ehe maia wetiti fiahfenaba eba ming el ehem wani siakafena afa gawigim nangwagehiage afa alag sati ehem sihi fwahana maia ika enanai yi opugufiba sa ne mungwali gawig nimbe lambife. \p \v 3 Afa bigel gafa maia big luwal wetitinig asa big bite nai onigigim ahnai skaufinim afa enam esug gafugafini. \p \v 4 Afa maia heafna osu ma blo puguiba asa God heafna legim ningihiana. Afa afag ehem fuklag asa ehe el nihina. Afa ehe gafa Ju elni nihe mo ahnai skaufenag \p \v 5 afa bigel nihe mo ahnai skaufini asa ehe bigim pese lambigim asa big Godna luwalig fig. \p \v 6 Afa big Godna luwalig figbi asa God heafna legna Sungwabug bigelni olug nangum ningihiag. Afa enag Sungwabug bigel nai yi gohugum asa Godim enaig esog, “Api, kana Alag.” \p \v 7 Asa ne mas esug gafugag el feg mo afa ne Godna leg feg. Afa ne leg fegba asa mungwali mangwal God heafna legim faig asa ne faife. \s1 Pol Galesia nai elim fwina oniginig \p \v 8 Afa autunam ne mas Godim anwenafena mo asa ne mwakwal Godna esug gafugag el fena afa enag mango God mo. \p \v 9 Afa ilawaba ne Godim anwenafenag afa ka pese onigigim sa ka enaig esog God ati nem anwenafenig. Afa haigsegba ne membeg og ka pese ikanam afa bite nai onigigm patalku? Eba auwiauwig afa mas ne kweafui. Haigsegba ne og ka pese ikanam ehena esug gafugag el go? \p \v 10 Afa neana onigig kwania feg afa mungu mungu osuna, wasni afa nihe mo kanog fwahag asa enanam ne laskuhlanam buyis i afa lotu i. Ne onigig eba enam kwania feg. \p \v 11 Afa ka nem fwina kusgunag afa ka oksig mungwali gafugag asa ka nem esenag eba esug feg. \p \v 12 O nilite, ka nem wasneigni sihinig sa ne ka lofi afa autunam kaba nengel lofug fena. Afa nengel mas mangwal amtakwalig kam esinim mo. \p \v 13 Afa ne ati anwenafig kam gihnaba asa ilawana ka Godna suialag mo nem sihinugena. \p \v 14 Afa kana elig mas suialafeg mo asa enag kwania kinig nem faig. Afa nengel mas kam yiskosinim afa masig fatini mo. Amo, nengel kam suguflinim afa kam suialag feflig ofenai kaba Godna oflanai el. Afa ne kam suguflig asa ne Krais Sisasim suguflig ne enaig esig. \p \v 15 Afa enanam ne kam kwefugum afa ne sifkalini afa enag sifakal haigsegba enam fwahig. Afa kike nufunam sihi afa enanam ka nengelim sahtiginaba og sa ne nimbeafgelni nofug fogafla kam lambwaig sa ne sifakali enaig esi asa ka kwefug. \p \v 16 Afa autunam ka neana hihe fena afa haigsegba ilawo ka nem nufuna mo sihinigbi asa ka nengelni angoluwag el feg. \p \v 17 Afa enag mwakwal ogfuiag el membig nengel sa ehengelni mom sawifegoni afa ehengelni onigig nem suialafegoni eba awai. Afa ehengel membig nengel kam fwahinim asa ehengelim mo fwina onigigoni. \p \v 18 Afa suialag el asa suialag onigigna gwenaig fe eba sa ne ehena onigigim kweafug. Afa ka nem wangag enanam mungu mo afa asim gafa ka ikaiba sa ne enaig elim onigini. \p \v 19 Kana luwal, ka nem onigigim asa ka pese susug flafug ofenai afag luwalim oningis. Afa enag susug fiahkag maia enanam Kraisna nihe ne nai yi kwania fegba sa ne Krais niheg. \p \v 20 Afa ka nem fwina kusgunig asa ka nem wangafiteba eba ka nem esenite afa ka nem aflahlana sihinife. Afa ka eteti haig sa ka esenam asa ka nem kwaganife. \s1 Hagar afa Sara nai i lasug mo \p \v 21 Afa amban nengel nihe mom ne membigim asa ahnai skaufinig sa ka wahigi sihini. Atiaho ne nihe mog mo anwenafig me awai me? \p \v 22 Afa enag ginof enaig esog Abrahamna luwal eba sambaganingi fena. Afa esug gafugag angwafig Hagar Ismaelim foklana. Afa Sara Abrahamna nufunam angwag ming luwal wanigena eba Aisak. \p \v 23 Afa esug gafugag angwafigni luwal eba elni membug la gona. Afa God sihi fwahana asa Abrahamna nufunam angwag enag luwal wanigena. \p \v 24 Afa enagba lasug mo feg. Afa sambaganigi angwafig eba sambaganigi minam ogfug. Hagar Sainai mugum ogfug enanai yi asa Moses nihe mo flana. Afa heafna leg nihe mom ahnai skaufini asa ehengel eba esug gafugag el fig. \p \v 25 Afa Hagar ofenai Sainai mug asa Arebia la go. Afa ehe Jerusalem kembigim ogfug asa glanu hwa bite la go. Afa Jerusalem la nai el nihe mom ahnai skaufig asa esug gafugag el fig. \p \v 26 Afa hevenna Jerusalem la nai el eba mango esug gafugag el fig mo. Afa bigel Sisasim olug oniginag afa enag Jerusalem ofenai bigelni afag. \p \v 27 Afa Godna mo enaig esog; \q1 Afa angwafig luwal fokla fwainig sa ne sifakale, \q1 afa angwafig susugim ningisigim mas anwenafe sa sifakaligim afa ambwaitinafig afa mwanafi wena aitiagig, \q1 asa angwafig saglag fwainig ehena luwalig numbwel fefe, \q1 afa angwafig alagagna feg eba mungu mungu luwalna feg. \rq Ais 54:1\rq* \p \v 28 Kana nilite ne Aisak lofug. Afa God mo sihi fwahana asa ne heafna luwalig apukeg. \p \v 29 Afa Ismael elni membug la gona afa Aisak eba Godna Sungwabugni sawigna gona. Afa enanam Ismael Aisakim kinig faina. Afa ilawaba gwenaig mungwalofug feg. \p \v 30 Afa Godna mo haig sihife? Eba enaig esog, “Afa esug gafugag angwafig afa heafna leg sa ne ningitigi. Masa esug gafugag angwafigni leg alagna gawig lambife. Mungwali gawig eba nufunam angwagna legna.” \p \v 31 Asa kana nilite, bigel mango esug gafugag angwafigni leg mo. Amo, bigel eba nufunam angwagna leg. \c 5 \s1 Nihe mo mas bigim kike \p \v 1 Afa Krais kwania gafugag esena asa ilawo big mas nihe mona esug gafugag el fei. Asa wasneig mo masa ne pese ikanam Mosesna nihe mona ahnai skaufenafe ofenai esug gafugag el fig. \p \v 2 Sa numwehe higi, ka Pol ka nem enaig sihifenig, afa ne nihim kokwahiage Ju elni nihem patalfuiba afa Kraisna lahag eba mas nem kwaganig mo. \p \v 3 Afa ka pese sihig afa amban el nihi kokwahiage nihe esegim asa enag el mungwali nihe mom patalkui. \p \v 4 Afa amban nengel enaig onigifinim og ka Mosesna nihe mo patalku asa ka Godna nof la afsug kabag fei. Afa enaig el Kraisim masig fatig afa Godna esmunagim kwaganig mina mas ne enanai yi go mo. \p \v 5 Afa big Kraisim olug oniginig afa autunai la God enaig esog ne afsug kabag el feg. Afa Godna Sungwabug bigim kweafug asa big enam nengeafu. \p \v 6 Afa bigel amban Krais Sisas nai yi safig afa sa enaig onigig ne fe. Afa elig kokwahiage nihe mas nem kweafui. Afa el eseg afa el mas eseg mo enag sambaganigi mas Godna nof la algana feg mo. Afa Sisasim olug onigig nihe eba elim membenig nihem ogfug eba naho nufunam nemugba. \p \v 7 Afa autunam ne ati suialag ikafe. Afa amban maia nem nufunam mo patalkuiagimba kwenag. \p \v 8 Afa God mas enaig eseg, amo ehe nem awamonag. \p \v 9 Afa lasug mo enaig esog yist\f + \fr 5:9 \ft Afa yist eba smof lofug asa plaua la kokofigim wahgi wahgi figim maia pupkiakugba asa bret gafugafig. Yist weititi esegba sa bret kwania pupkiakug. wetiti ne plaua la kokogfegba asa mungwali plaua pupkiakug.\f* \p \v 10 Afa big Ainiyagna safeg asa ka enaig onigig nengelim fenig nengel kana onigigim kehli afa mas ne mingnag onigigim fli. Afa amban enag el nengelni onigigim sa gasaflafig asa God ehem sa ma susug faife. \p \v 11 O nilite, afa ka enaig sihifeteba sa ne nimbeafgelni elig kokwahiagi, haisegba enag patalfuiag el kam kinig fai? Afa ma ka enaig sihifeteba eba nufunam asa enag el mas kam ninimu flini mo maia ka enaig sihiba Krais li katigeg la lahana. \p \v 12 Afa ka membeg el asa nengelni onigigim gasaflafigim og sa ne elig kokwahiagi ka membeg ehengelni mungwali eligim kokwahiagonugi sa ma ehengel amtakwalig fli. \p \v 13 Kana nilite, God nem awamonig asa ne mas nihe mom ahnai skau gofi eba nufunam asa nofeka ne enaig esog ka kikeafna eligni membugum patalkuagim. Amo, sa ne nimbeafgelni kristen nilitem membeagi afa nimbefim fakwaganiagi. \p \v 14 Afa mungwali nihe mo eba enag mungu mo la seaifugo eba enaig esog, “Sa ne mingnag elim membeni asa ne nimbefim membeg.” \p \v 15 Sa ne numwehe nofeka ninimunam nilitem amtakwalig feni ofenai sangwali nai sis masa ne nimbefim fwina amtakwaliagifi. \s1 Godna Sungwabugna nihe afa eligni sawieg nihe \p \v 16 Afa ka nem enaig sihifenig. Sa ma nengelim Godna Sungwabug mina ogfunibi sa ne enam patalfu. Afa ne enaig esibi eba ne mas eligni sawiegim patalfui. \p \v 17 Afa big ati anwenafig, Godna Sungwabug i afa eligni sawieg onigig i hefim moanag ahfego. Afa eligni sawieg onigig ona Godna Sungwabugim pigaupi afa Godna Sungwabug gohugim ona eligni sawieg onigigim pigaupi. Afa enaig ahsafego asa mangwal sa ne membeg noka ese eba mas ne esei. \p \v 18 Afa ne Godna Sungwabugim patalfiafiba eba mas ne nihem mo ahnai skaufenai. \p \v 19 Afa eligni sawieg nihe eba ambala feg. Eba enaig eba aga taitu nihe afa nufweh nihe afa amtakwalig moiniaini nihe. \p \v 20 Afa el mwakwal godim lotunig afa aisilni nihe afa hefim moanagigim asa angoluwag fiagig. Afa elim ambobugigim nihe afa olug kakagig nihe afa tonbusugiagig nihe asa hefim kokohiagigim afa mungu mungu heafgelni sibna unehlag la sefoakag. \p \v 21 Afa el sa mingnag elim onigig amtakwalig fegonig afa uflogna buum fwina ahgagig afa amtakwalig buyis esig afa mingnag amtakwaligim gafa gwenaig esegig. Asa kati autunam nengelim sihini afa glanu ka pese sihig afa enaig el mas Godna bog meg gam seaifui. \p \v 22 Afa maia Godna Sungwabug bigelim gofsenigbi asa heafna fug bigel nai yi leg enag fug eba, elim membug, afa sifakalig, afa olug enesieg, afa elim aflahlanam esenag, afa elim suiala onig fenig afa elim suialafenig, afa elim onigigna fenag. \p \v 23 Afa nimbefim pigaupinam afa eligni sawieg pigaupinam enaig ne esegba eba mas nihe mo enam kwenag mo. \p \v 24 Afa el sa Krais Sisasna feg eba ati heafgelni amtakwalig elig sawiegim li katigeg la gufla kahlagba asa enagba awaieg. \p \v 25 Afa Godna Sungwabug bigelim wasneig faig eba sa big ehena sawiegim patalfu. \p \v 26 Afa nofeka tonbusiagig nihem esi afa ninimu oli afa mingnag elim ambobug fegoni. \c 6 \s1 Kristenna nilite sa ne nimbefum fakwagafiag \p \v 1 Nilite sahig, afa amban el mangwal amtakwalig esegim asa peg. Afa amban sa ne Godna Sungwabug patalku sa ne ehem aflahlanam pese suguiaflanam afa nengigim aflahlanam sihinage. Afa nimbefum mo numwehe nofefiba masa ne mungwalofug yuhnag pugunafe. \p \v 2 Afa ambanba kinigi peba sa ne nimbefum fakwagani afa ne enaig esebi enaho ne Kraisna nihe mom patalfug. \p \v 3 Afa amban ne enaig onigigfefe og kikeba ati unehlagna feg afa ehe nai yi mas mangwal go mo. Enaig el hefum mwakwaleg. \p \v 4 Afa mungu mungu el sa ne nimbiafnam nihem kwefihiage ne suialag me awai awai me. Afa ne nimbefim enaig esenam maia suialafeba sa ne sifakale. Afa nofeka nimbefum flanam afa mingnag el asa mangwal esig enam kwefihianuge. \p \v 5 Afa mungwali el big biafna kinig sa ne mungu mungu el kahli. \p \v 6 Afa ogfuiag el sa nem Godna mo sihinig sa ne nimbiafna gawig suialag sa ne ehem mungwag fai. \p \v 7 Afa nofeka nimbefum mwakwale mas amban weti gafa Godim mwakwale nai afa sa onigi, el asa mangwal li fug bite megam aso la kumug eba gwenaig li nog pugug. \p \v 8 Afa ambangel sa heafgelni bitenai onigigim patalfug eba gwenaig fane amtakwalig flife asa lahag fe. Afa ambangel sa Godna Sungwabugim patalfug eba fane suialag flife eba wahkig nofkenagag feg. \p \v 9 Asa nofeka suialag nihem esegim yiskose afa bigel enam mas fwahi asa maia enag was puguiba asa big suialag fane afu lambogifi. \p \v 10 Asa enanam mina pigieg gofiba asa gwenanam sa ne mungwali elim kwagani. Afa Sisasna el eba bigel mungu Alagna ahfeg asa ne enaig elim suialag fwina fegon. \p \v 11 Sa nangui ginof kwania ka nem kikeafna ningana asa ka nem ginofenig. \p \v 12 Afa el nem sa esonig elig kokwahiage afa enaig el eba enaig onigifeg afa ka enaig suialag eseba elni nof la sa ma kam og ne suialag el. Afa ehengel embefig ka enaig esogoiba Krais li katigeg lahag asa el kagelim kinig faigofe. \p \v 13 Afa el elig kokwahiag nihem patalkug afa ehengel mungwali nihe mom higigim afa mas patalfug month Afa ehengel membig sa ne elig kokwahiaginim afa heafgelni patalfuiag el apuke asa ehengel unehlag kwania enana flig. \p \v 14 Afa kaba mas kikeafna unehlagim finig fe. Ka Ainiyag Sisas Kraisna unehlag fingi fenag asa ehe li katigeg la lahag. Afa ehena li katigeg kam enaig esenag asa bitenai onigig kana ati lahag afa ka bite nai onigig la ka lahag. \p \v 15 Afa elig kokwahiageg nihe mas nem kweafui. Afa el eseg afa el mas eseg mo enag sambaganigi nihe mas haigseg mo. Afa God bigim esenig asa big glaunai apuke enaho eba nufunam nemug. \p \v 16 Afa el enaig onigig kehli sa ma olug enesiegna afa aflahlanam ehengelim feni. Afa ehengel eba Godna nufunam Israel nai el fig. \p \v 17 Afa hwa ati ka blu afohiaba. Afa el nofeka kam mingnag kinig faig asa autunam el kam tigekini asa ati kana elim yi enag gokug go afa enag gokug eba Sisasna lofug feg. \p \v 18 O nilite, ka membeg Ainiyag Sisas Krais sa ma nengelni sungwabugim esmunagim kwagani. Gwenaho eba nufunam.