\id TIT - Ama NT [amm] -Papua New Guinea 2009 (DBL 2014) \h Taituso \toc1 Taitusoso Imo Kumononiki Poloyo \toc2 Taituso \toc3 Tai \mt1 Taitusoso Imo Kumononiki Poloyo \ip Taituso mo Yuto nokota muwoi, noko nokonu nokota na, Poloni mi ano fasi nokota. Poloyo kumononimai to mo mamo iwo mulumai asi Kolitoso toloki, Kotoso mulumolo luwai noko nokolaloso samukuko toloki. Poloyo Timotiso no kumononiki no, Taitusoso mani, tomoso na kumononiki, mulumolo luwai noko samukuko itouniyaimo monoi, noinoso noinoso. \c 1 \p \v 1 Yo mo Polo, Kotoni mi anononi nokota, Isiso Kolaisoni imo lukasikalomano nokota mo yo na. Imono taikiyoki, noko nokolalo mulumolo luwai monoi, Kotoyo toku no muwokokaiki no. Toi mo imo motu sainakinomo, Kotoso na molokimoinomo. \v 2 Ainoso na, aniyopa si itouniyaimo monoi tofou simoi. Asi asi auwonouluwoi muwoi, Koto mo yomukaiki, “Aniyopa poi poi si itouniyaimo manoimo.” To mo imo motu nokota, moloi ifoluwaimoko monoi? \p \v 3 Koto mo yomukaiki mo, totani imo posasokoki, na imono taikiyoki, tani imo posasokalo monoi. Koto, moini samiyaikiyo kiyo nokota mo ainoso na imono taikiyoki. \p \v 4 Yo mo Taituso nonoso tokumononinoki. Nono mo yani alu komiyai. Tomoso tomulumolo luwaikoni, no monoi no. \p Koto noko tiyo tofasini, Apou Siyoliwoi Isiso Kolaisowoi, moini samiyaikiyo kiyo nokota siyoli. Totiyo noinomo mulu tomokiso totoloni. \s1 Mulu molo luwai nokoso samukuko noko ititouni aino imo. \p \v 5 Kolito asiso utukaimokinoki mo, ya imokinoki, “Kotoni mi imaino na pa uwaimo taikiyo. Mulumolo luwai noko samukuko nokoso na pa muwokokaiyalo, nokonu nokonuso.” Aino imokinoki, no monoi no utukaimokinoki \v 6 Noko ititouniya noko saso na pa muwoko, hani yo somiso nokososo. Mulumolo luwai noko samukuko nokota mo noni mo siyaso kausumo. Tani alalo mo Isiso Kolaisoso mulumolo luwaiwumo. Wonikaluso noko nokolaloyo aiko faumiyoino, alalo kukamokokai foli monoi. Tani alalo mo mulu kopokoiyau yowoi muwoi, iyo uku uku somiso suomo. \v 7 Mulumolo luwai noko samukuko noko mo Kotoni mi ano noko, noko ititouniya, hani yo somiso noko na. Totaini muluso aluwaikowoi muwoi, mulu somaiso atolokowoi muwoi, molo wamo ito iwo siyoliso sikowoi muwoi, uo tukoluwanowoi muwoi, muwoni mulu yowoi muwoi. \v 8 Mulumolo luwai noko samukuko nokotani nuso nokoyo kiya tumakimo, tolomu nokota mo na aliyoniyumo, “Kuku, na poloti.” Hani hani ititouni saso mulu yuomo. Muluwoi na tolumo. Molo itouniyaimoso aluwaiyumo. Mulu itouniyaima itouniyaimowoi tolumo, mulu amiwoi. \v 9 Imo motu yo toku no aiyoloko manoki no, nonani imoso na aluwai itouniyaimowumo, mulumolo luwai noko samukuko nokoyo mo. Noko nokolaloso motuwaso aiyolokowumo, ikiko itouniyaimo monoi. No monoi no imo kulali nokoso mani, na ikikoinomo. \s1 Imo topoko noko aino imo. \p \v 10 Kotoni imo motu mo samukuko nokoyo na aiyolokowumo. Ulai afonimaiso? Noko molopoi mo yapoli tosi liyai, iyo uku ukuwoi. Wiyouwa wiyou, imo tolukasalono, noko nokolaloso tifoluwaikalo manono. Ifoluwaikalo noko no mo, siyai mo au tuno tokosonasikalo noko iyali, Yuto noko na. Tiwoi tauwoiso muwoi, molopoi nali. \v 11 Kotoni imoso pa taiyolokonoso, imo siyaso taiyoloko manono. Nokoyo toini imo tukwaiko manono mo, fuwaluwouyo mani, tukwaiko manono. Wiyouwa wiyou, ulai moloi si itouniyaimo monoi? Imo topoko noko no ulai afonimaiso taiyolokalono? Muwoni uwoko wati monoi taiyolokalono. Mulumolo luwai noko samukuko nokoyo na alukikowumo. \v 12 Toi mo wiyou. Toita, hani hani imo posasoko nokota, to mani, yomu ukuki, siyokutono iyali monoi, noino, “Kolito noko mo tifoluwaikalo manono. Asikoiyo aluwou komiyai noko totukuwoli manono. Koloni no mulu monoiso, mi tano ufolukomoi.” \v 13 Motu nali no yomu ukuki. No monoi no mulumolo luwai nokoso na pa ikiko, imo amiso nali, Kotoni imo motu kwai monoi, mulumolo luwai monoi. \v 14 Na pa ikiko, “Yuto nokoyo totaini muluyo afonimaiso imo lukasalono mo, noiyo kwaikoiwo. Kotoni imo motu kulali nokoso noiyo kwaikoiwo.” Aino na pa ikiko, imo topokoso aiko kwaikoino. \p \v 15 Noko mo mulu toliki mo, hani hani au imo tiyomumosi. Kolaisoso mulumolo luwaiwoi muwoi, tiyomu, “Au yomu somiso mo, yo uwokaimonowo.” Mulu mo ulukukumoso muwoi, mulu mo wapu saso. Noko mo mulu mo wofu mo, koloniyo no moloi uwokai monoi? Au imo pa tiyomumoiso. \p \v 16 Mulu wapu wapu noko mo tiyamo, Koto monoi saiwo. Ulai molo koiyauso taluwai manono, Kotoni moloso namoliyo talosimokaino. Noko kopokoiyau, imo mo kwaiwoi muwoi. Molo itouniyaimoso no moloi aluwai monoi? Mulu wofu wofu mo waliyo. \c 2 \s1 Nokotalo iyaliwoi nokolalo iyaliwoi aino imo. \p \v 1 Woli Taituso, imo motu saso na pa aiyolokomoi. \v 2 Nokotalo iyaliso na pa aiyoloko, noino, “Iwo koiyau noiyo sikaloiwo. Mulu ititouni saso na pa aluwaikowo. Muluwoi na pa siwo. Imo motu saso na pa mulumolo luwaiwo. Noko nokolalo monoi mulu na pa ukuwo. Noiyo ulosukomoiwo, mulu ami amiwoi na pa siwo.” Nokotalo iyaliso aino na pa ikowo. \p \v 3 Nokolala iyaliso tomoso na pa aiyoloko, noino, “Lotu muluso na pa aluwaiwo. Noiyo kali kalimikaloiwo. Molo wamo ito iwo sikalo mulu noiyo yoiwo. Molo itouniyaimo monoi saso na pa aiyolokalowo.” \v 4 Nokolala iyaliso aino na pa aiyoloko, toiyo nokolalo nukoso wiyoti monoi, totaini nokitono iyali monoi mulu uku monoi, alalo monoi mani, mulu uku monoi. \v 5 Nokolala iyaliyo mo na aiyolokowumo, noino, “Muluwoi na pa siwo, mulu wofu wofuwoi. Tuo mi na pa ano itouniyaimo manowo. Momaini noko iyaliso na pa fasiko manowo, totaini imo na pa kwaiko manowo.” Nokolalo nuko iyaliso aino aiyolokowumo, nokolala iyaliyo mo. Kotoni imoso aluwai itouniyaimakinomo, afonimai nokoyo pa alisiyolikoinoso, Kotoni imo no moloi alisiyoli monoi? \s1 Alalo soku soku iyaliso imo. \p \v 6 Alalo soku sokuso tomoso na pa ikiko, noino, “Muluwoi na pa siwo.” \v 7 No tiyo manoni mo, molo itouniyaimo saso na pa aluwai, na pa wiyoti, aluwai itouniyaimo monoi. Aiyolokakinimo, noiyo ainiko ifoluwaikoi, mulu itouniyaimowoi na pa tolo. \v 8 Imo motu saso na pa lukasiko, imo kulali nokoyo aiko kali kalimiyoini. Imo motu saso lukasakinimo, imo koiyau no moloi imo monoi? Nani imo mo motu na. Na auwosikokaiyoimo. \s1 Mi anoti nokoso imo. \p \v 9 Mi anoti noko iyaliso na pa aiyoloko, noino, “Momaini noko sisiyolini imoso na pa kwaiko itouniyaimo manowo. Imo kwaikakinuwomo, momai monoi mulu mo waliyo. Imo noiyo kulalikoiwo. \v 10 Noiyo polamoko watiyoiwo. Noko sisiyoliyo mi ano itouniyaimoso kwaikakinuwomo, Kotoni imo monoi na molokiyoinomo, moini samiyaikiyo kiyo nokotani imo monoi.” Aino na pa aiyoloko, mi ano noko iyaliso. \s1 Mulumolo luwai noko komaso nokoso imo. \p \v 11 Moi mo sai, Koto mo suomoso monoiso tofasimokomoi. Ulai afonimaiso? Samiyaikiyo kiyo nokota siyoli mo moini molo timai yasoi fiyamosiya konoki, noko komaso noko moini molo timai mo. \v 12 Ikikomomokoki, noino, “Asi ni tosinuwo mo, Kotoso namoliyo noiyo alosimoiwo. Asini mulu uku mulu kopokoiyauso noiyo aluwaikoiwo. Muluwoi na pa siwo. Molo itouniyaimoso na pa aluwai manowo. Kotoso na pa molokimo manowo.” Asimai ni tosikoni mo, ainoso niya tomulumoloko sikoni. \v 13 Noko Siyoliso tofoumo si manokoni, tomolokimo manokoni. Na fiyamosiya konoimo, saponi siyoli wi kolokomomoka konoimo, wiyou, tani ami mo soliyaki. To mo moini Koto Siyoli, samiyaikiyo kiyo nokota siyoli, Isiso Kolaiso nali. \v 14 Toku moi mo molo koiyauso potanomokikoni, wiyou, imo itouniyaimo pokulali manokikoni. Nosai no mo; ifou kolisomoka konoki, mulu wofu wofuwoi si monoi. Afonimaiso kolisomokowoi muwoi, suo mo kalo unumokoki, totani noko nokolalo si monoi, molo itouniyaimoso aluwai mulu saso si monoi. \p \v 15 Woli Taituso, aino saso na pa aiyolokalomoi. Na pa ikiko itouniyaimowo. Imo ami mani, na pa ikikomoi. Noko Siyoliyo imo taikiyokini, no monoi no. Nokoyo no hani monoi kulali monoi? \c 3 \s1 Molo itouniyaimoso aluwai aino imo. \p \v 1 Mulumolo luwai noko nokolaloso ti monoi na pa ikikomoi, noko sisiyolini imo kwaiko monoi, nokotalo iyalini imowoi komano noko sisiyolini imowoi. Imo na kwaiko manowumo. Mi itouniyaimo ano monoi ikakinomo, na anowumo. \v 2 Noino na pa iko, “Nokoso noiyo alisiyolikoiwo. Uo imo noiyo lukasoiwo, noiyo kukamokokaiyoiwo. Imo koufaso mo waliyo. Wosu wososo na pa uwoko ititouni manowo, noko komaso nokoso.” Ainoso ti monoi pa ikikomoi, mulumolo luwai noko nokolaloso. \p \v 3 Toku moi mani, mulu somiso sikikoni. Kotoni imo mo kwaiwoi muwoi, hani hani molo kopokoiyauso aluwaikokikoni, piyamokikoni, waliyowo. Hani hani mulu kopokoiyauso aluwaikokikoni. Wiyou, uo mulu saso, moi mo. Foluwali yoluwaikuwanokikoni. Nokoyo uo mulu atolokomo unumokokino. Moi mani, uo mulu atolokomo ukuwanokikoni. \p \v 4 Ulai nosai no mo; Kotoni imo fiyamosimomoka tumoki, samiyaikiyo kiyo nokotani imo mo, noino, “Koto mo noko nokolalo tofasiko, mulu na tuku.” \v 5 Fiyamosimomoka tumoki mo; Koto mo na fasimokoki, samiyaikiyo si monoi. Molo itouniyaimoso aluwai foli monoi pa fasimokokiso. Mulu mo yau, no monoi no suomoso monoiso na fasimokoki. Iwo loukomai mo totani Mulu Itouniyaimo Nokotayo noinomo moi mo mulu tonofalowoi na auwonoulukikoni. \v 6 Ulai afonimaiso ku amokoki, tani Mulu Itouniyaimo Nokota no? Afonimaiso muwoi, moini samiyaikiyo kiyo nokota Isiso Kolaisoyo imo taikiyoki, no monoi no Koto mo ku amokoki, momaini mulu amimomokalo monoi. \v 7 Suomoso monoiso fasimokoki. Mulu ititounimokokai. Imo mo futo. No monoi no mo tani auso si itouniyaimo monoi na tofou si manokoni, aniyopa poi poi si itouniyaimo monoi. \p \v 8 Nonani imo mo motu na. Ya timonoki, Kotoso mulumolo luwai nokoso na pa ikalomoi. Nani imo kwaimakinimo, molo itouniyaimoso aluwai mulu saso yoinomo, aluwai manoinomo. No mo itouniyaimo. Nokoyo aluwaiyakimo, na tolo itouniyaimoimo. \p \v 9 Noko mo hani hani afonimai imo tiyamo, Kotoni imowo. Imo tolukasalo manono. Nonasu mo namoliyo na palosoko. Aniyopatono iyalini siyolo siyolo monoi tokiyoluwaikuwanono. Musini ami imo monoi mani, uo imo tikuwano manono. Namoliyo na pa alosiko. Afonimai imo saso. Noko no moloi ititounikai monoi? \v 10 Ainikomo ifoluwaiko nokotaso toku na pa ikimo. Imo kwai somiso mo, ti monoi na pa ikimo. Iyo uku saso mo, namoliyo na pa alosimo, imo kwai somiso mo. \v 11 Na posaino, nonani nokota mo mulu mo wapu, molo koiyauso totanomomoi. Nonani foli monoi na uwokaiyoimo. \s1 Imo topimo. \p \v 12 Yo mo nokoso imo taikiyoimo, nani auso mano monoi. Atimaso poimo imo taikiyoi, Tikikaso poimo. Nani auso fiyamosiyakimo, somaiso na pa tumo ki, yani auso, Nikopoli nokonuso. Yo mo imaino tolokainoimo, ainoso hani imonu popo tolosuwayoimo. No monoi no pa tumo. \p \v 13 Sinaso noko tiso na pa fasiko taikiyo, sai siyoli nokota Sinasowoi Apolowoi. Siyoliso na pa fasiko taikiyo, aiko sofuwakoi. \v 14 Isiso Kolaisoso mulumolo luwai noko mo molo itouniyaimoso aluwaiwumo. Noko nokolalo sofuwakakimo, na fasikowumo. Noko fasiko somiso mo, a wamo somiso a komiyai soimo. Fasiko mo waliyo. \p \v 15 Si tomasimomono noko komaso nokoyo woiyo woiyo imo timoni. \p Yo mo mulumolo luwai noko nokolaloso tiko, woiyo woiyo, mulu unumoko noko toiso. Na pa iko. \p Moi komaso mo Kotoyo na tofasikomonuwo.