\id TIT - Ambai New Testament \h Titusi \toc1 Kaiwo Anatu Na Paulusi We Titusi \toc2 Titusi \toc3 Tit. \mt2 Kaiwo Anatu Na Paulusi We \mt1 Titusi \is1 Kaiwo dedung we Titusi \ip Titusi mani wiro inontarai Yahudi dine kaha, wape yoaso Yesusi ampa. Paulusi sahui we ne maniwowiri dine, we urufi ruhiai we Kristusi fefe, tuti na fi yu fo mani wemangfata we Paulusi. \ip Kaiwo anatu nini Paulusi soi we Titusi na nu Kreta foi. Na kaiwo anatu bonini Paulusi deretawang Titusi kariri inontaraio ete ewenunggamiei we jemati fosa, amani kariri todoni etohong toa fo. Na nanai kontai inontarai manea etaunau aunau sarawa feai. Ampefe Paulusi deunauwi we todoni deunau kaiwasa na jemati Kreta foi tuti todoni eminohi weinontarai Kristeni tarai fo. \iot Kaiwo na suratinei deto kutuai toninai: \io1 \ior 1:1-4\ior* Kaiwo reantenang. \io1 \ior 1:5-16\ior* Kaiwo kariri mano erufi na jemati fosa. \io1 \ior 2:1-15\ior* Aunau we nari kariri ne bengfo. \io1 \ior 3:1-11\ior* Kaiwo kariri inontarai Kristeni nesa eminohi toa fo. \io1 \ior 3:12-15\ior* Kaiwo kafe. \c 1 \s1 Paulusi dohong mahikai we Titusi na nu Kreta \p \v 1 Weo nehu kaisung bohi Titusi wau. Kaiwo anatu ninai na yau Paulusi, woming we Allai tuti rasuli we Kristus Yesusi. Seng Allai diri yau tuti denatu yau we ifata ne inontarai dirisa kawurua fosa, ambori eroasoaifa. Tuti iwiwiainsa we ewaitawang aunau wetarai fo, ambori esomi te we Allai, \v 2 tuti enemitawanai we ambori esobu numainufo ki. Numainu nani Allai mano wiro sofa na wea kaha foi, dererai waroi kawuru na siario wiro niari nunei kaha fo, we ambori esobui ki. \v 3 Allai tane Mamparirifoi, tete ne rahida diriria foi, deinawi ne Kaiwo Mahikai nani we tata. Kaiwo nani yoasoaio yau tuti demi yau we iwuwuaifa. \p \v 4 Tituse wau mani isahu wau we nehu arikang terai fa, weo roaso Kristus Yesusi wa mai kariri iroasoine. Kadono Dai Allai tuti Kristus Yesusi, tane Mamparirifoi, urohong une bengfo arora we wau tuti urohong wau numuruainso une maifo. \s1 Paulusi deretawang Titusi kariri fi yu na nu Kreta foi \p \v 5 Rahidao yontai weru nu Kreta wai mani yemi wau nayai, weo ambori fianai aino raminde tunari tara wa, nari pariaia mai. Kontai we ambori ruai manea ewenunggamiei we jemati na bendariwa kai na nuwai, toyari yeretawang wau kawurua fo. \v 6 Mano ewenunggamiei we jemati nesa mani, inontaraio etohong sarawa kaha, erau wiwing mansia, ene arikangfosa eroaso Kristusi kawurua, ampafe inontarai siai wiro etinggaisa we enari fi mai kaha fe ete we etarami ene wawafosa kaha fe. \v 7 Inontarai ewenunggamiei nesa mani, Allai yoasosa we ewaitawang wedua ne jematifoi, ampafe wiro etohong sarawa kaha, enemirorong dedai kaha, ete ehasou funoma kaha, etunung biriu ye kaha, emamuna funoma kaha, tuti euremi fiebai we doi ete ra kaha. \v 8 Mae eparaise etamang we inontarai siai na ene munufo, eparaise we ne bengfo, ebiriu we eteiaya fi mai kaha fo, emai, emararebanai, tuti etohong funoma kaha. \v 9 Erutawang kaiwo wetarai foa mutu, amani kaiwo aunau tatohona fo, ambori ewemambiriu kontai we etaretawang inontarai siai we etohong kariri aunau wetarai nani, tuti esua mano eteiayara fosa. \p \v 10 Weo inontarai bitoya eteiaya kaiwo mai fo ampa tuti esafai kaiwo wetarai kaha fo tuti epampamu kaiwasa we eroaso kaiwo emadura fo. Inontaraio ebiriu paria we enari tonana nesa mani, efau na Yahudio eroaso Kristusia fosa. \v 11 Inontarai tonana nesa mani awa kobu eboromifo wiruai, ambori efotou epampamu kaiwasafo. Weo na ene aunau mai kahai nani, wedaya munu rorong bitoya eroaso kaiwo wetarai fo ahang kaha tuti esodai ne karirafo. Tuti esafai aunau mai kaha nani we esera we ra terai. \v 12 Nabi manei na nu Kreta foi medu karirisa kontai kawuru ampa, deyo, “Inontarai Kreta nesa mani, etatofa biriu, eharira paria, ewasiousa funomai amani euremi marira we erufi, tuti etananggoing biriu.” \v 13 Kaiwo nabifi medura fo wetarai, wiro sofa kaha. Ampafe wua mano esafai kaiwo wetarai kaha fosa na kaiwo tapapa ambori eroaso te kaiwo wetarai foa mutu, \v 14 tuti ambori wiro etau we Yahudifosa ene kaiwo pondoaia fo tuti ene fiami wetarai kaha fo fanai, ete ambori eroaso kaiwo inontarai mano eteiaya kaiwo wetarai fosa emadura fo fanai. \v 15 Weo inontarai enemirorong mirarebana fosa mani, fifiani kontai aino enari fo mararebanai. Wape we inontarai mano enemirorong wesasari fosa tuti eroaso Kristusi kaha fosa mani, enari fifiani kontaio mararebanai kaha. Weo enemirorong ketui foi tuti enemitituaitafo woru ampa. \v 16 Emadu eteyo ea mani inontarai eroasoai tuti etaroanso Allai saine, wape na fi enari fo tawaitawanai we etaroansoi kaha. Allai enerireu inontarai tonana nesa, weo wiro emaya we etaramididauwi kaha, tuti wiro ewemambiriu we enari fi beng fo kaha fefe. \c 2 \s1 Aunau we nari kariri ne bengfo ambori inontarai siai eteibera Allai kaha \p \v 1 Tonanai ki, wape Titusi wau mani, todoni kontaio bounau te kaiwo aunau wetarai fo we jematiwasa. \v 2 Amani bounau mano eweinonggutung wasa ambori etawansa wiro etohong funoma kaha, ebiriu we eteiaya fi mai kaha fo, emai ambori inontarai siai etatosa, eroasoai na mai aunau wetarai na Allai fo, enemiwawu kaiwasa na mai, tuti etawansa na fianai aino esodaira fo. \p \v 3-4 Tonanai kontai we wiwinggutungwasa, bounausa ambori eminohi esomi we Sempaisi. Dohonao etairiri kaiwasa fanai, tuti euremi fiebai we ye fanai. Mae esawai we etaunau mano ewewiwinggutung kaha fosa we enari fi beng fo. Etaunausa we enemiwawu ene mangfosa tuti ene arikangfosa, \v 5 kontai ebiriu we eteiaya fi mai kaha fo, etohong sarawa kaha mae emai, erufi na ene munufo na mai, efata inontarai siai, tuti etato ene mangfosa. Ambori na enari tonana ne, inontarai eroasoa kaha fosa wiro eteibera Allai ne Kaiwofo kaha. \p \v 6 Tonanai kontai we bariboaiwasa, boretawansa ambori ebiriu we eteiaya fi mai kaha fo. \v 7 Na fifiani kontai wau wekasinai wesa na fi beng nari fo. Bounausa mani, bounau na tarai tuti na enemurorong mesi. \v 8 Bounau te kaiwo wetarai fo, ambori inontarai eroasoa kahaio eteiaya wau fosa, esobu rang we eteibera tata kaha, ampafe ne tonanane wedaya emamaya, weo wiro esobu fi sarawa feai we eteibera tata naya kaha fefe. \p \v 9 Tonanai kontai we womingwasa, bounausa we etato mano ewewoming wesa wasa na fifiani kontai, tuti erurai we etohong kariri ene kaiwofo na enemirorong mirising. Wiro etapasa fanai, \v 10 ete ewarami sayeru fanai. Mae etainawiai we ea mani ewarami mai. Etohong tonanane mani, inontarainesa kiai etato tane kaiwo aunau kariri Allai, tane Mamparirifoi, tuti eteyo kaiwo nanai mani kaiwo beng fine. \p \v 11 Bounau mano eroasoa wasa we etohong tonanai, weo Allai deinawi todoni dohong beng kawuru we inontaraine tata kiai ampa, amani feriri tata ambori takaharai weru sasarifoi. \v 12 Allai enewawu tata tuti deunau tata we ambori tawaramipa ne karirafo tuti tatohong kariri fi nunei kaha. Tuti deunau tata we taminohi na nu fininai tabiriu we tateiaya fi mai kaha fo, taenemirorong mesi tuti tasomi we Allai terai. \v 13 Tuti taenemitawanaia mutu tatamang we rahida fiabai mirarebana foi, rahidao tane Mampariri Yesus Kristusi, amani Allai Mano Fiabai foi, daraberahi to nunei na sambewara dadai rorong fo aha ma fo. \v 14 I dohong ne taraifoi mireha we feriri tata kiai weru sasari kerira tanariri nei kiai, yuairurang tata ambori tamararebanai, tuti yuai tata we ne arikang terai. Ampafe tabiriu we tatohong fi beng fo terai. \p \v 15 Bounau mano eroasoa wasa kariri fianai aino anta imadurai nanai kai. Bounausa, boretawansa, tuti wuasa, kariri wangno ru wa. Dohonao manea esahutawang wau fe, weo Allai andino yuai wau we bounausa ne. \c 3 \s1 Kaiwo kariri inontarai Kristeni nesa eminohi toa fo \p \v 1 Boretawang jematiwasa ambori esomi tuti etaramididau mano ewenunggamiei we parenta wasa tuti mano eru wang mananu wasa. Kontai bounausa we emainenang we enari fi beng fo. \v 2 Boikaririai wesa we etohong inontarai siai ewonomi karira fanai, tuti ebiriu we esawasa fanai, mae enari suasa na mai. Tuti eboi earomi fanai, mae etato inontarai siai. \p \v 3 Weo tata kontai raminde tararia Kristusi kaha fa mani, tawebonggoi paria, tanari funomai, tuti taroaso fi wetarai kaha fo. Fi mai kaha fo aino tafaraiserai tuti taenemirorong dohong weai we tanari tera fo, kontai taenemitituai te ne karirafo, taenemirorongfoi pirahai we kaiwasa, taenemirireu inontarai siai tuti inontarai siai enemirireu tata. \v 4 Tanari tonanai wape, Allai tane Mamparirifoi deinawi ne enewawufo tuti ne mahikaifo we tata, amani feriri tatara. \v 5 Feriri tata tonanane, wiro titua na tane bengfo kaha, mae na mantauni ne aro tata fo. Tuti feriri tata na Nuaninu Mirarebana foi ne mambiriufo, tuti yuairurang tata, wedaya tatawing ne karirafo, tuti yiwang taenemirorongne aha weworu. \v 6 Yesus Kristusi tane Mamparirifoi fi niari fo wedaya Allai dohong Nuaninu Mirarebana nei funomai we tata. \v 7 Dohong beng we tata ambori fi kiai dohonai we ne arikangfosa dohonai we tata kontai, tuti tabeng riati aha. Niari tonana ambori tasobu rang weo taenemitawanaifa we tasobu numainufo. \v 8 Kaiwoariri imadurai nanai tarai. Ampafe yutang wau paria we bounauwai mambiriu we inontarai eroaso Allaia fosa ambori erurai mambiriu we enari fi beng fo. Weo nanai aino bengne tuti kia mai we inontaraife tatane. \p \v 9 Wape kotai weru kaiwoariri kia mai kaha fo, amani kaiwoariri inontarai esawasa wea fo, ete riria wiro werea na wea kaha fo, ete kaiwo funomai kariri Yahudifosa ene koang tuti Kaiwo Musai soi fo. Mano esawa we kaiwo tonana ne mani ewebonggoi paria. Fi fuba nani kiai wiro fiata sobu inontarainesa kahai tuti kia mai wesa kahai. \v 10 Mano wedaya kaiwasa na jemati fosa ao eweboyari ahang kaha foi mani, wuari. Wape wuari reantenangfo taraoa kahai, weberufo aha tarao wau kaha mani, boiayari tuti wiro mefanduhi mea riati ahang fanai. \v 11 Inontarai niari tonana nei mani, boitawanai we da sarawai ampa, tuti sefang na sasari. Sasari niariri tonana nei deinawiai ampa we dohong sarawai na Allai urengreafo. \s1 Fiainawiaio wefuiai pari \p \v 12 Na rahida bo yenatu Artemasi ete Tikhikusi we dontai mauo sobu wau foi mani, ruraifa we wukahera bontai we yau to bendari Nikopolisi ma. Weo imadurai futuayai we danunanangfoi ne diru neungfo mani, inayai na nana rai. \v 13 Rahida bo Zenasi mano deitawang hukumi na mai foi tuti Apolosi urontai nai wai mani, ruraifa we fata suru na fi uka ria suru na une rang rorong fo, ambori usobu dadirafea fanai. \v 14 Bounau tane inontarai eroasoa wasa ambori erurai we eru fi mai fo we efata inontarai siaio ene pari fi fosa ambori inontarai ene pari fi nanisa wiro esobu dadira na ene munu rorong fo kaha. Na tonanane esobu aunau we ehabi ene rahidafo funoma kaha. \p \v 15 Doroi amenai ruhiai na nina nesa, etanatu mahikaifeai we wau. Tuti boikaririai we tane maniwowiri taroasoai ruhia wasa, mano enemiwawu amea wasa, weo ametanatu mahikai wesa kontai. \p Kadono Sengnei dohong ne bengfo arora we mea kiai.