\id 2CO - Ambai New Testament \h 2 Korintusi \toc1 Kaiwo Bo Boru Paulusi Soi We Jemati Na Korintusi \toc2 2 Korintusi \toc3 2Kor. \mt2 Kaiwo Bo Boru Paulusi Soi We Jemati Na \mt1 Korintusi \is1 Kaiwo dedung we 2 Korintusi \ip Na rabuang bo Paulusi soi kaiwo anatu nei we jemati na Korintusi fo, eweboyari riati kaha. Manea etairiri Paulusi tuti eteiayari eteyo wiro rasuli dine kaha. Ampafe Paulusi denatu Titusi dontai tono bendari Korintusia, kia ne kaiwo tapapa paria wesa. Mayeai daraberahi sobu Paulusi na Makedonia aha, deisaharai wei kariri jemati na Korintusi efau fosa etaraberasa weru eteiayari fo tuti earomioi aha. Mae manea eteiayari pampang. \ip Donio Paulusi soi suratinei wesa. Soi deisaharai wesa kariri ne fi yu we Kristusi fo. Deyo enewawusa paria tuti todoni piraise weo etaraberasa weru eteiayari fo. Akawuru wori dutansa ambori efanduhi doi we etohonai we ene doroi ene pari fi na Yudea fosa. Tuti na wefuiai aha mani, deyo todoni kontai Yesusi ne rasuli dine, tuti na kaiwo tapapa deretawang maneiru teaio ewerasuli wetarai kaha fosa na wanai. \iot Kaiwo na suratinei deto kutuai toninai: \io1 \ior 1:1-11\ior* Kaiwo fafong. \io1 \ior 1:12–7:16\ior* Paulusi deisaha kariri ne enetituai we dontai wesa fo, deiriri kariri todoni wiuwu Kristusi ne Kaiwo Mahikai fo, tuti dutansa ambori eweboyari riati aha. \io1 \ior 8:1–9:15\ior* Dohong kaiwoariri kariri etohong doi we efata mano ene pari fi na Yudea fosa nai. \io1 \ior 10:1–13:10\ior* Paulusi medu kariri mantauni, wetarai werasuli we Yesusi dine, tuti deretawang inontaraio eteiaya ne mambiriuo werasuli fo. \io1 \ior 13:11-14\ior* Kaiwo kife. \c 1 \s1 Mahikaifea \p \v 1 Weo doroi Allai ne jematiwa mea na bendari Korintusi tuti Allai ne inontarai memararebana wa mea kiai tantenang na nu Akhaya wai. \p Kaiwo anatu ninai na yau Paulusi, na Seng Allai ne dawiafo terai yuai yau we Yesus Kristusi ne rasuli, tuti na tane doroi Timotiusi kontai. \p \v 2 Kadono tane Dai Allai tuti Seng Yesus Kristusi urohong une bengfo arora we mea tuti urohong mea menumiruainso ne maifo. \s1 Allai dohong tata taenemirorong mitubaru na dadira rorong tasodaira ne \p \v 3 Tafiai Allai, mano tane Seng Yesus Kristusi tamanai. I mani Dai mano aroai sewa dine tuti Allaio dohong inontaraine taenemirorong mitubaru foi dine. \v 4 Andino dohong amenemirorongnei mitubaru aha na dadira amesodairi fi kiai ne, ambori na amenemirorong mitubaru amesobuai ria Allai tonana fo, amea kontai amefata inontaraio enemirorong fituaya fosa kontai ao enemirorongfoi mitubaru aha. \v 5 Weo dadira bitoya Kristusi sodairia foi, amea kontai amesodairi, ampafe na tonanane kontai, Kristusi, mano dohong inontarai enemirorong mitubaru foi, dohong amenemirorongnei mitubaru fuba aha. \v 6 Amesodai dadirafo mani, finanai werang we amefata mea menemirorongwai mitubaru aha tuti ambori mekaharai weru ne karirafo ki. Tuti Allai fiata amea amenemirorongnei mitubaru aha mani, finanai we ambori menemirorongwai mitubaru aha kontai ki, wedaya metawang mea na dadira rorong toyari dadira amesodairi nini. \v 7 Tuti amenemitawanai paria we metoaria mutu, wiro amenemiwawera we mea kaha, weo amewaitawanai we mesodai dadirafo kariri ameara fo, tonanai kontai Kristusi dohong menemirorongwai mitubaru kariri niari we ameara fo. \p \v 8 Doroi meaine, ametohong weai paria we dohonao meserawawera kariri dadirao raminde amesodairi na nu Asia fi wani fe. Dadira nani fiabai tuti miraba paria, wedaya amenemirorongnei fituayai, wiro amenemitawanai we ametarang ahang kaha. \v 9 Tarai, amenumiruainso toyari aiboi marareha fo watai wawu amea ampa. Wape finanai amesodairai ambori amenemitawang amene mambiriune fanai, mae amenemitawang te Allai mano duwi inontarai emarareha foi ne mambiriufo. \v 10 Andino feriri amea weru dadira fuba amesodairi nani, donio amemarareha ahang kaha, kontai andino feriri amea tonana rai. Andino amenemitawani teri we ambori feriri amea weru ne karirafo pampang ki, \v 11 mai kariri mefata amea na mene nadi mewenadi we amea wai. Na tonanane kaiwasa bitoya metutang tutu amea we Allai, ambori Allai mioang amea, donio mefau mefiai Allai metohong mahikaifeai wei ki. \s1 Paulusi deisaharai we fiouki ne rahida dontai to Korintusia fo \p \v 12 Fio dohong amea ameboi amearomi weai fa mani, na amenemirorong ketui nei, amewaitawanai we fi kiai amenari na nunei nini, reantenang mani na todoni ameweboyari ria mea fo, finanai amenari na amemararebanai tuti na amenemirorong mesio Allai dohoni foi, wiro na awai nunei kaha, wape kariri Allai ne bengno dohonai arora fo. \v 13-14 Weo fianai aino amesoi we mea mau ne, amesoi kariri fio mawa we metatorai tuti metafura fo. Ninaia mani, metafu fio ametawi wea fo kutea terai, wape enehutawanai we ambori metafuraia mai pari ki. Na tonanane, na rahida bo Seng Yesusi daraberahi nai aha ma foi, ambori meboi mearomifo we amea ki, kariri amea kontai ameboi amearomine we mea fo. \p \v 15 Na iroasoai tonanafo wedaya raminde enehutituai we yontai mau ituambawa mea weberu, ambori moanafo mesobu weberu beyari. \v 16 Enehutituai we yeyo, na yontai to Makedoniafo, yontai mau ituambawa mea akawuru wo, ambori yontai pari to Makedonia ki, tuti yarabera yau na nu Makedonia foi aha ma mani, ituambawa mea nariai aha, ambori mefata yau yontai pari to nu Yudea foi aha. \v 17 Reantenangfo enehutituai tonanai, akawuru wori enehutituai siai aha. Ampafe imadu tonana mani, menemitituai we enehutituai sauara kaha e? Ete rahida enehutituai kariri fi inari fo, enehutituai na mantaung yau e? Doni katu mani imadu yeyo, “Yo,” mayea mani imadu aha yeyo, “Bereri.” \p \v 18 Wape, mai kariri Allai we dohong kariri fi medura fo, amene kaiwo amewuwuai we mea fo nani wiro amemadurai na amenemirorong boru kaha, amani ameteyo “Yo,” tuti “Bereri.” Wiro tonana kaha. \v 19 Weo Yesus Kristusi Allai ne Kaisungfoi mani, wiro we enerorong soriru we fiea dine kaha. Mae Yesusi nani dino, yau Paulusi, Silasi, tuti Timotiusi, antowuwui we mea ne, tuti I mani, ne enetituaitafo wiro yiwani kaha. I wiro medu deyo, “Yo,” tuti “Bereri,” kaha, mae deyo, “Yo,” pampang. \v 20 Weo andino Allai ne kaiwo derera fo kai kawariai nai ne, na Kristusi Allai medu deyo, “Yo,” finanaia. Nanai wedaya tataparanding Allai, tamadu na Yesus Kristusi wonongfo tateyo, “Antu.” \v 21 Allai meiri andino niari amea tuti mea tatoaria mutu na Kristusi ne. I kontai andino diri tata wei tera ne, \v 22 yuai tata kawurua we ne tata, tuti sensoni taenemirorongnei na Nuaninu Mirarebana foi, wefiainawiai ambori tawaitawanai we dohongno fianai aino dereri kiaia foi we tata ki. \p \v 23 Raminde nanai wiro yontai to Korintusi aha mau kaha, weo imaya we menemirorong fituaya kahai na metarami nehu kaiwo tapapa paria we mea fo fanai, amani kaiwo isua mea na tapapa kariri mano anta dohong sasari kerirara foi nani.\x * \xo 1:23 \xt 1 Korintusi 5:1\x* Imadurai tonina ne, itofa kaha, weo Allai deitawang enehurorongnei. \v 24 Wiro ametanggoa mea kariri mene meroasoawa kaha, weo meroaso Kristusia mutu ampa. Manta ameteyo amerufi ria mea ambori memararising paria aha. \c 2 \m \v 1 Nanai wedaya na rabuang bonani ikutuai we wiro yontai we mea mau kaha, weo nana mani wedaya menemirorongwai fituaya ahang fefe. \v 2 Weo masino yohong menemirorongwai fituayai, nana mani mandoni dino sona enehurorongnei mitubaru aha ne? Manea siai esona enehurorongnei kaha, mae mea terai, mano inari menemirorongwai fituayai nani mea. \v 3 Ampafe raminde nanai isoi kaiwo anatu nanai we mea mau ambori rahidao yontai mau ituambawa mea mani, wiro metohong enehurorongnei fituaya kaha, mae metohong enehurorongnei mirising tuti mitubaru, weo finanai mai we menari tonana. Weo iroasoai we masino imirising mani, mea kontai mefaraise. \v 4 Isoi kaiwo nanai we meafo, isoi na enehurorong fituayai tuti miraba pariao isai, wiro we inari mea mesai kaha, wape we ambori mewaitawanai we enehuwawu mea fuba paria. \s1 Todoni kontaio oiai mano dohong sarawa foi \p \v 5 Kariri inontaraio anta dohong sasari foi nani, tarai, i niari yau isai, wape ne fuba sewa aha mani, niari mea menemirorongwai sawai mesai paria, we ne sasari anta niariri tonana fo. Ete tarahio imadu tonana mani, imadu tapapa karerai, ambori tarao nehu kaiwone tapapa karera fanai mani, imadu yeyo wedaya maneiru teai na mea terai menemirorong sawai. \v 6 Na mea mefau metohong aiboi wei ampa, tuti aiboi sodairi nani, demoyara to. \v 7 Mae ninaifa mani, fio menari wei mani, meteiai ne sarawafo tuti menari enerorongfoi mitubaru aha, ambori wiro enerorong fituayai karera fanai. \v 8-9 Weo raminde nanai isoi kaiwo anatu kariri metohong aiboi wei nanaifa we mea mau we ititua kariri mea we metohong kariri kaiwo yohonai we mea wa kiai ete bereri e. Ampafe ninaia mani, yutang mea paria we ambori meteinawiaifa wei aha we tarai menemiwawuti. \v 10 Weo masino meteiai inontaraio dohong sarawai we mea waia mani, yau kontai yeiai wenani. Tuti, tarai anta dohong sarawa mani, yeiairi ampa. Fianai aino yeiairai tonana mani, yeiairai na Kristusi urengreafo, tuti nanai we mene bengwa. \v 11 Inari tonanaifa fo, ambori Saminseni sobu rang we weanggari tata pariao wedaya tata tatawa fanai, we wiro taserawawera ne enetituaitafo kaha. \s1 Paulusi weansarai we Titusi na Troasi \p \v 12 Rahida bo yontaia sobu bendari Troasi we iwuwu Kaiwo Mahikai kariri Kristusi naya fo, iwatioai we Sempaisi fiai rang we yau we irufi na wanai. \v 13 Wape enehurorongnei mesi pari kaha, weo isobu tane doroi Titusi na wana kaha. Enehutawanai dontai weru mea to Troasi kontai, kia kaiwo kariri todoni mesobu nehu kaiwo anatu anta nani. Ampafe yontai, yohong mahikaifeai we inontarai na wana fosa tuti yontai to Makedonia aha ma. \s1 Na Kristusi Allai niari Paulusi weniunsai mampori we kaiwasanei \p \v 14 Wape yohong mahikai we Allai, weo na ameweboyari ria Kristusi fo, tefu amea we ne fi tuti kia amea pampang we amerariati na ne rang rorong etaparandini we inong wemambiriu foi. Allai kia amea tonanai we ambori na amea, kaiwo kariri Kristusi fo dafai wariai to doni kontai toyari finiunsai mampori we ne niunsaifoi sefarai to katai doni konta fo. \v 15 We amea mani, amene tarai toyari finiunsai mamporio Kristusi niunumi we Allai foi. Toyari finiunsai mampori fo ameha kaiwo kariri Kristusi we mano ambori feririsa fosa, kontai we mano ambori esobu ne karira fosa. \v 16 We mano ambori eworu fosa amene tarai toyari finiunsai piro toyari fi mirehara weo ametaiririai wesa kariri ambori eworu fo, mae we mano ambori esobu mai fosa amenunsai mampori wesa, weo kaiwo amewuwuai wedayasa etarang. Tuti mandoni dino mesi we niari finana na mantauni ne mambiriufo ne? \v 17 Wiro amene tarai kariri inontarai siai bitoyao etairiri Allai ne Kaiwofo toyari fianggeng etawayanai we esera we ra naya fo kaha. Mae amea mani, amewuwuai na Kristusi wonongfo, tuti na amenemirorong mesi na Allai arongreafo, weo Allai demi ne inontaraine amea we amenari tonanai. \c 3 \s1 Korintusifosa ene tarai kariri fiainawiai todoni Paulusi itoru itowerasuli wetarai we Kristusi \p \v 1 Amemadu toninafo, tarahio menemitituai meteyo amefiai bera mantaung amea ahang fe, wiro tonana kaha. Ete, toyari inontarai siai fosa, amea kontai ametohong weai we amesobu surati fiai amea bei tonanai, surati nani soi we mea ete na mea ma e? Wape wiro tonana kaha. \v 2 Meaino mene tarai wekaiwo anatu deinawiai we amea mani rasuli di amea fo, weo meroaso amene kaiwo amewuwuai we meara fo. Finanai toia mutu na amenemirorongnei tuti mandoni kontai ewatioai tuti etatorai. \v 3 Ne tarai kariri amene kaiwo amewuwua fo webong kawuru ampa, amani webong paria na mea. Na tonanane metainawiai we mea mani mene tarai wekaiwo anatuo Kristusi soi di mea, tuti kaiwo anatu nani wiro soi na dawati kaha, mae na Allai mano darang foi Nuaninufoi, kontai wiro soi na kamiei timba toyari Hukumio soi we Musai foi kaha, mae soi na inontaraine taenemirorongnei. \p \v 4 Amemadu kariri amea tonanai weo na Kristusi ameroaso Allai tarai. \v 5 Wiro ametohong fieai we fiainawiai we mantaung amea amewemambiriu we amenari finana kaha, wape Allai dino dohong mambiriu we ameane. \v 6 Andino niari amea amewemambiriu we amewemangfata we Kaiwo Arerai Waworu bei. Kaiwo Arerai nani weneung na Allai Nuaninunei, wiro na Hukumifoi kaha. Weo Hukumi nani wedaya mararehafoi wape Nuaninufoi dohong tata tatarang wefitawafa. \s1 Allai ne Kaiwo Arerai Waworu nei mahikai sewa Kaiwo Areraio Musa soi fo \p \v 7 Fafongfa Allai dohong ne Hukumifoi we Musai, amani ne Kaiwo Areraio biui na kamieifo, tuti Kaiwo Arerai Mamo nani kia marareha we inontarainesa we inontarai manei wiro wemambiriu we dohong kariria na mai kaha. Kaiwo nanai Allai dohoni na ne sambewaraio dadai fo, wedaya Musai urengfo sambewarai. Tuti sambewarai nani adareti de niai wape ne sambewarafoi wedaya inontarai Israeli fosa euremifoa wiro ewemambiriu we ewati Musai urengfo nariai ahang kaha. \v 8 Tonana mani todoni kontaio Kaiwo Arerai Waworuo Allai Nuaninufoi dohoni foi da na sambewaraio dadai sewa aha. \v 9 Masino Kaiwo Arerai Mamo kia aiboi we inontarai foi sambewarai tonanai, nana mani Kaiwo Arerai Waworuo wedaya inontarai enemirorong mesi na Allai urengreafo aha fo ne sambewaraio dadai fo fuba sewa aha. \v 10 Weo tarai we fianai aino fafongfa sambewaraifa fo, titua weai na sambewaraio dadai sewao fuinini mani, wedayaria sambewarai ahang kahai ampa. \v 11 Weo masino Kaiwo Areraio woru fo sambewarai tonanaia, nana mani Kaiwo Areraio wiro woru na wea kaha fo ne sambewaraio dadai fo fiabai sewa aha. \p \v 12 Amenemitawanai tonanai paria ampafe wiro amematai we amemadu kariri finana kaha. \v 13 Wiro amene tarai kariri Musai we tebung wedua urengfo na ansung aburung ambori inontarai Israeli fosa wiro esaiteo Sempaisi ne sambewaraio adareti de niai weru urengfo nana kaha. \v 14 Wape enemitituaitafo rahaibu ampa, weo paria rahida bonini kontaio fi tebung wedua Israeli fosa nani tebung weduasa pampang ne, na rabuang bo etato Kaiwo Areraio fafong foi fo. Etaramioai mae esobuai kaha. Weo fi tebung weduarai nani niai terai na taweboyari ria Kristusi fo. \v 15 Paria ninai kontaio na etato Kaiwo Musai soi fo, fi weduarai nani tebung wedua enemirorongfo rai. \v 16 Wape na doni kontaio manei enerorongfoi tiwera we Sempaisi mani, fi tebung weduari nani Sempaisi yuaisi weruri. \v 17 Weo Sempaisi mani Allai Nuaninufoi diarana ne, tuti Nuaninufoi niayai na mandoni mani, wenani kesaua. \v 18 Tuti ninaia mani, mano taroasoa ne tata, tahasau weru fi tebung wedua tauremi fo, tuti Seng Yesusi ne sambewaraio dadai fo keiwewa na tauremine. Sempaisi, amani Allai Nuaninufoi, yiwang tata tane tarai kariri mantauni ne taraifoi, na ne sambewaraio keiwewa pari aha foi. \c 4 \s1 Ra Waidani, amani Kaiwo Mahikai fo, nayai na babeu tamui na kahofafo \p \v 1 Tonana mani, na Allai ne aro amea ne, dohong amea amewuwu ne Kaiwo Arerai Woworu ne, ampafe wiro amenemirorong fituaya kaha. \v 2 Ampafe amehurumitare fio mamunggasai tuti fio kia mamaya fo, amepampamu kaha, tuti wiro amebariwera Allai ne Kaiwofo kaha. Mae na ametaikariri kaiwo wetarai fo ao kasaua fo, amenemitawanai we kaiwasane kiai, na enemirorong ketui foi mani ewatioai we amemasi na Allai urengreafo. \v 3 Masino Kaiwo Mahikai kariri Yesusio amewuwua fo, wiro manea etafura kaha, toyari fi tabung wedua euremifo, nana mani mano ambori eworufo ansaino etafura kahai tonana ne. \v 4 Weo inontarai wiro eroasoa kaha fosaine, inontarai nanisa Saminseni, mano weseng we fui karira nini, kiobu enemitituaitafo ampa toyari niarisa euremifafara. Ampafe wedayasa wiro ewati Kaiwo Mahikai fo ne sambewarafo ahang kaha, amani Kaiwo Mahikai kariri Kristusi ne sambewaraio dadai fo. Andino wefiainawiaio kasau kariri Allai ne. \v 5 Weo kaiwo amehoramai ninai wiro kariri amea kaha, wape kariri Yesus Kristusi we weSengfo. Tuti amemadurai we amea mani, amewewoming terai we mea, kariri ne dawiafo. \v 6 Weo Allai medu deyo, \q1 “Na mamantiti rorong fo, \q2 Sambewarafo kawariai ma!”\x * \xo 4:6 \xt Kejadian 1:3\x* \m Allai nani kontai Andino niari ne sambewaraia nani dansairai na taenemirorongfi ne, ambori nano ne sambewarai nani tawaitawang kariri Allai ne sambewaraio dadai fo dansairai na Kristusi urengfe fo. \p \v 7 Wape amea mani, amene tarai kariri babeu mesi kahaio Allai samui na kahofa, mae na amene tarai wemambiriu kahai nini ameha ra dedai pari feai, amani Kaiwo Mahikai kariri Kristusi fo. Ambori na tonanane kasau we mambiriu fiabai niai na amea nini na Allai ma, wiro na amea kaha. \v 8 Dadira bitoya na fifiani kontai yua amea paria, wape amemangganggung kaha. Fi bitoya wedaya amea amesera wera amenari fi todoni, wape amenemirorongnei fituayai kaha. \v 9 Inontarai enari kanggani amea wape Allai sawing amea kaha. Eboi ameara ametawai, wape ameworu kaha. \v 10 Yesusi sodai dadira pariao mirehara, tuti fi tonana fo amesobuai pampang kontai na rahida neungne amemainenang we amemareha toyari I. Amesobu dadira tonana mani, ambori inontarai siai ewatioai we Yesusi darang na amea tuti wedaya ametarang na tarai. \v 11 Weo na ameminohi na nufi ninai, mararehafoi wiro waroi weru amea kaha, mae inontarai erurai we emung amea pampang we amewuwu Yesusi fefe. Ambori na tonanane, inontarai siai ewati we Yesusi darang na amene taraio ambori wioru nini ki. \v 12 Ampafe na tonanane, amewuwu Kristusi fo tarahai wedaya amemarareha, wape amehutuai we amesodai tonanai kontai, ambori werang we metarang we fitawafa. \p \v 13 Na Kaiwofo weai dotu tonina: \qm1 “Iroasoai, ampafe imadu.”\x * \xo 4:13 \xt Masmuri 116:10\x* \m Na ameroasoai tonana fo kontai, wedaya amemadu kontai. \v 14 Weo amewaitawanai we Allai mano duwi Seng Yesusia suwi na marareha rorong foia foi, ambori duwi amea kontai ria Yesusi tuti kia mea tuti amea awa tatoari na arongreafoa ki. \v 15 Fi amesodairi kiai nini kia beng we mea rai, ambori Allai ne beng dohonai arora we inontaraine tatara fo, kaiwasa eroasoai bitoya ahang fosa esobuai fuba aha tuti wedaya etohong mahikai we Allai tuti etaparandini. \s1 Taenemirorongnei fituaya kaha, weo na taroasoai terai we Yesusi taureminei niayai terai na fi maio tasobua rai fo \p \v 16 Nanai wedaya wiro amenemirorong fituayai na wea kaha. Rahida neungne amene tarainei sodai ne karirafo, tuti firurung pampang we wioru ki, wape rahida yiwang rahida amenumianinunei Allai yiwani weworu pampang aha. \v 17 Weo fi amesodaira ne maraba paria, wape ambori wedaya amesobu mirising fuba tuti sambewarai dedaio watai we numainufo. Tuti watioai na mirising fiabai nanai mani, dadira amesodairai nanai wiro ene waroi kaha tuti seiayai. \v 18 Ampafe wiro ameuremifo nayai na fio watioai na tauremi fo kaha, mae na fio watioai kaha fo. Weo ne watioa fo mani watai waroi kaha, wape ne watioa kaha fo aino watai wefitawafa ne. \c 5 \p \v 1 Weo tawaitawanai we tane yawanei, amani tane taraio na nufi nini, mitota mani, Allai mantauni ambori meinenang munu bei na Waidani we tata ki, amani munuo wiatai wenumainu, munuo wiro inontaraine enariri kaha. \v 2 Taminohi na yawa tasobui na nufi nini, taenemirorongnei disang tata tasai tuti tapapirahai weo taenemirorong dohong we tasansung tane tarai na munu waworuo tasobui na Waidani foi. \v 3 Weo tasansung tata na tane munu waworu na Waidani foi mani, wiro tane tarainei niai arora ahang kaha. \v 4 Tarai we taminohi na yawa na nunei nini, taenemirorongnei disang tata tasai tuti tapapirahai we ne maraba tasoduata ne. Tanumiruainso tonanafo, wiro taenemirorong we tahatai weru tane tarai nunei nini ambori tanai arora kaha, mae tatohong weai we tasansung tane tarai weworu na munu Waidani nani. Ambori tane tarai weworuo Waidani nani yiwangno tane taraio mireha nei aha. \v 5 Allai mantauni dino meinenang tata we finana ne, tuti dohong Nuaninu Mirarebana foi we fiainawiai we tata kariri fi kiaio meinenami we tata nani, deinawiai we todoni kontaio dohona rai. \p \v 6 Finanai wedaya amenemirorong wemambiriu pampang. Amewaitawanai we ameminohi na amene tarai na nufi nini, amenayai waroi weru munuo ambori ameminohi nai ria Sempaisi fo. \v 7 Weo ameminohi ninai amenemitawang te ameroaso amene Mananu Yesusi ne, wiro amenemitawang fianai aino amewatioa fo kaha. \v 8 Nanai wedaya amenemirorong wemambiriu tuti amefaraise paria we ameteyo ametawing amene tarai nini, ambori ameminohi na amene kataifoi wani ria Sempaisi. \v 9 Ampafe amerurai paria we ambori Seng Yesusi eneo amea, na amenayai na nunei nini ete ametawera werui. \v 10 Weo tata kiai todoni kontaio ambori tatoari na Kristusi arongreafo, na rahida kiutu kaiwo kariri tata fo, ambori mansiari-mansiari sobu fiembaitafo kariri fianai aino niaria na nufi nini, niari ne bengfo ete niari ne karirafo ne. \s1 Allai niari inontaraine tata tabeng riati aha na Kristus Yesusi \p \v 11 Amewaitawanai todoni kontaio tamatai Sempaisi, amani tasomi wei na tarai tuti maifo. Ampafe nanai wedayao, amerurai paria we ambori amewiwiang mandoni kontai wei. Allai deitawang amenemirorongnei tarai tonanai tuti enehutawanai we mea kontai mewaitawang amea tonanai kontai, na menemirorong ketui wai. \v 12 Na toninafo, wiro amefiai bera amea we mea ahang kaha. Wape ameteyo ametohong rang beng fo we mea we meboi mearomi tuti amea. Ambori na tonanane mewaitawang todoni memadu we inontaraio eboi earomi we fi watioa fo, amani fio kariri Hukumi Musai soi fo, wiro kariri fio niayai na taenemirorongnei, amani taroasoafo, kaha. \v 13 Masino eteyo amewefiauwou ampa, nana mani amewefiauwou na euremifo we amerurai paria we ameraria Allai, wape masino amemadu na amenemitituaitaio mai fo mani, finanai we mene bengwa. \v 14 Weo Kristusi enewawufo aino wedaya amenari tonanafo, weo amewaitawanai we manei mireha we inontarainesa kiai ampa, tuti finanai deinawiai we inontaraine tata tamarareha kai ampa, amani tanai na mamantiti rorong fe fo. \v 15 Tuti Kristusi mireha we kaiwasanei kiai, ambori mano eminohi etarang fosa wiro etarang we etohong kariri mantaunsa ene etawiafo aha kaha, mae we etohong kariri Kristusi ne dawiafo terai, amani Kristusio mireha tuti suwi wesa aha fo. \p \v 16 Ampafe ninai to fongna mani, wiro ametitua we manei kariri todoni inontarai nunei sa etituasa kariri ene fi toa fo ahang kaha. Tarai raminde ametitua Kristusi toyari inontarai batang tonanai, wape ninaia mani, ametitua tonana ahang kaha. \v 17 Ampafe, mandoni dino weboyari ria Kristusi mani, wenani Kristusi niariri weworu ampa. Ne mamofo nai ampa, mae ne waworufo da kawuru ma ne. \v 18 Finanai kai Allai dino niari ne. Na Kristusi, Allai niari tatara taweboyari riati aha, tuti demi tata we tanari finanai, amani we tafata inontarai siai ambori esobu beng nanai kontai. \v 19 Amewuwuai we na Kristusi, Allai niari inontaraine taweboyari riati ampa tuti wiro deto we sasari tanariri foi ahang kaha. Tuti kaiwo kariri taweboyari riati aha nanai Allai yoaso amea we amewuwuai tonana kontai. \p \v 20 Ampafe amea mani, Kristusi ne inontarai demi amea we ameriwani amemadu ne kaiwofo di amea, ne tarai toyari Allai medu na amea dutanai paria we mea we mera weia. Na Kristusi wonongfo, ametanggowa mea we meweboyari ria Allai aha. \v 21 Weo Kristusi dohong sasarifea kaha, wape Allai niariri sodua tane sasarinei kiai, ambori na Kristusi nani taenemirorong mesi na Allai arongreafo ki. \c 6 \p \v 1 Amea mani Allai ne maniwowiri amerufi wei di amea, ampafe ametanggoa mea we wiro metua Allai ne bengno dohonai arora we mea wa na ne Kaiwo Arerai Warowu wa, pariao nai weru mea funoma fanai. \v 2 Weo medu toninaia deyo, \q1 “Na rabuang bo enehurorong denteng foi, tarahuo wau, \q2 tuti rahida bo ifariri kaiwasafoi, ifata wau.”\x * \xo 6:2 \xt Yesayai 49:8\x* \m Mewati ma, rabuang bonini mani, rabuang bo enerorong denteng foi dine. Rahida bonini mani rahida deyo feriri mea foi dine. \s1 Na fifianai kontai Paulusi etainawiai we Kristusi ne mangfata mesi disa \p \v 3 Na fifiani kontaio, amerurai we ambori amewedua inontarai weru eraria Kristusi fo fanai, ambori kaiwasa wiro eteibera fi ameru we Kristusi fo kaha. \v 4 Mae ametainawiai na fifiani kontai we Allai ne mangfata amerufi wei na mai di amea. Ametainawiai tonanai na dadira todoni fieai kontaio, ametawang amea pampang naya fo, \v 5 kontai na rabuang bo inontarai eruba amea fo, esoa amea to aitamu rorong fe fo, eroya amea fo, amerufi mamboni paria fo, wiro ametena naria kaha fo, tuti amene pari fi ametang fo, \v 6 na amenemirorong mirarebana fo, na amewaitawanafo, na ametawang amea fo, tuti amenemirorong denteng fo. Na fi tonanane kiai ametainawiai we amea mani Allai ne mangfata di amea. Kontai na Nuaninu Mirarebana foi sensoni amea fo, tuti na amenemiwawu na amenemirorong mesi fo, \v 7 kontai na amewuwu kaiwo wetarai fo, tuti na Allai ne mambiriufoi fo. Ametainawiai tonanai kontai na todoni amerutawang Allai ne enerorong mesi fo na amewarami dowei nei tuti na amewarami domoya nei, wefimamuna we amea. Ambori na ameminohi na amenemirorong mesi tonana ne amemainenang we ameharaikobu ne karirafo nano amenemirorong mesi nani. \v 8 Kontai na inontarai etato amea tuti esahu tawang amea konta fo, na etairiri amea tuti efiai amea fo, na amemadu na tarai wape esahu amea we ametatofa fo, \v 9 na amewe amewonomi we kaiwasa bitoya foi wape esahu tawang amea konta fo, na adareti amemarareha wape ametarang nendai fo, na eruba amea wape amemareha kaha fo, \v 10 na enari ameara amenemirorongnei fituayai wape amemararising pampang fo, na amene tarai toyari inontarai ne pari fi wape amewedaya kaiwasa bitoya ene fi fo, tuti na amene sobu fieai ahang kaha mae amene maino fifiani konta fo. \p \v 11 Doroi inontarai Korintusi wa meaine, fifiani kontaio amemaduraia kasau we mea ampa, wiro ametadiwa fieai we mea kaha. Mewati todoni amenemiwawu mea ampa. \v 12 Wiro amehafe anemirorongnei we mea kaha, manta meaino mehafe menemirorongwai we ameane. \v 13 Ninaifa mani yeyo imadu we mea toyari imadu we nehu arikang terai, amani yeyo, mefai menemirorongwai kontai we amea. \s1 Paulusi deretawansa we eweboyari ria inontarai eroasoa kaha fosa fanai \p \v 14 Dohonao meweboyari ria inontaraio wiro eroaso Yesusi kaha fosa fanai, finanai masi kaha. Weo ne masifo weboyari ria ne karirafo rai e? Tuti sambewarafo weboyari kontai ria mamantitifo rai e? \v 15 Kristusi weboyari ria Beliari\f + \fr 6:15 \ft Beliari, nana mani deinawio Saminseni dine.\f* rai e? Ete inontarai yoaso Kristusi nei tuti inontarai yoasoa kaha foi umasi na uroasoafo rai e? \v 16 Tuti Sempaisi ne Munu Omi Wei Nai foi weboyari ria aririwangfosa rai e? Weo tata mani Allai Mano Darang foi ne Munu di tata. Toyari Allai mantauni medu ria ne nabi fafong fosa deyo, \q1 “Yau ambori iminohi rahansa \q2 tuti inayai riasa, \q1 tuti esahu Yau we ene Seng Allai, \q2 tuti isahusa we nehu inontarai.”\x * \xo 6:16 \xt Imamati 26:12; Yeremiai 32:38\x* \q1 \v 17 “Allai deyo, \q1 ‘Ampafe, mera to boriai weru inontaraio etaroanso Yau kahai nanisa \q2 tuti mehatai werusa. \q1 Wiro mewaramikeha disanso fi werarika fo fanai, \q2 ambori ika mea ma.\x * \xo 6:17 \xt Yesayai 52:11\x* \q1 \v 18 Yau ambori iweDai we mea \q2 tuti mea kontai nehu arikang di mea ki, ambori isahu mea we nehu kaisung tuti kamitung.’ \q1 Sengno weMananufaisi ne kaiwo finanai.”\x * \xo 6:18 \xt 2 Samueli 7:8, 14\x* \c 7 \p \v 1 Doroi enehuwawu meawa meaine, na ne Kaiwo Arerai Waworu ne Allai dererai tonanai we tata ampa. Ampafe todoni kontai taruairurang tatara tamararebanai weru fio kia rarika we tane tarainei tuti we tanumianinunei fo, amani tahatai weru fi werarika tonana fo kiai. Todoni kontaio tamararebanai na taminohi na nufi ninai weo tasomi we Allai na mai fefe. \s1 Paulusi piraise paria, weo Titusi dontai na Korintusi ma deisaharai we Korintusifosa etohong we eweboyari riati aha \p \v 2 Metohong katai we amea na menemirorongwai. Weo wiro ametohong sarafieai we manei na wea kaha rai, amewedaya manei dohong karirafea kaha rai, tuti wiro ametofa manei na weai we ameha ne rafo weruri kaha. \v 3 Imadu tonanafo wiro enehurorong we yinggai mea we menari sarawa kaha. Weo, kariri fianai aino imadurai kawurua fo, we amenemiwawu mea paria tuti mea mani mene katai na amenemirorongnei ampa, ampafe tatarang ete tamarareha mae tawemaniwowiri pampang. \p \v 4 Iroaso mea paria tuti enehurorongnei dedai we mea paria. Amesodai dadira bitoya ki, wape metohong enehurorongnei mitubaru tuti mirising paria. \v 5 Rabuang bo amesi ameawemi na nu Makedonia nei kontaio, wiro amesobu rahida kuteai we ameminohi uka kaha. Dadirafo nayai woru amea, inontarai na boriei weru jematinei emamuna we amea, na amenemirorongfuisi kia matai we amea kontai. \v 6 Wape Allai Mano niari inontarai enemirorong fituaya fosara enemirorongfoi mitubaru ahang foi, niari amenemirorongnei mitubaru aha kontai weo Titusi dontai ma fefe. \v 7 Amenemirorongnei mitubaru tonanafo, wiro na dontai ma fo tera kaha, mae na deikaririai we amea we todoni metohoni enerorong mitubaru fo. Deikaririai kontai we metohong weai paria we mesobu yau aha fo, we metatua mea paria we fianai aino raminde menari fo, tuti nina mani memainenang we memadu tuti yau na menemiwawu yau fo. Fininai kai dohong yau imirising paria aha. \p \v 8 Tarahai kaiwo anatu tapapao raminde yenatuai we mea mau nanai dohong menemirorongwai fituayai, wape wiro yetua wea kaha. Tarai we rabuang bonani yetua kuteai we mea weo iwatioai we menemirorongwai fituayai kuteai, mae wiro ene waroi kaha. \v 9 Wape ninaia mani ifaraise ampa, wiro we menemirorong fituaya wa kaha, mae we na menemirorong fituayai nanai wedaya metarabera mea weru mene metohong toa wara wa. Weo menemirorong fituayai nanai Allai dawi weai tonanai. Ampafe wiro amewedaya mea mesobu dadirafea kaha. \v 10 Weo taenemirorong fituayai kariri Allai ne dawiafo tonanane wedaya tatarabera tata weru tane sasarinei tuti kia faririfo we tata. Tuti mandoni kontai wiro detua we fi tonana fo kaha. Wape taenemirorong fituayaio kariri nunei ne dawiafo kia mararehafo we tata, amani taminohi na mamantiti rorong fo. \p \v 11 Into mewati kariri todoni menemirorongfoi fituayai kariri Allai ne dawiafo ne! Finanai wedaya mea merurai na mamboni paria we meruairurang mene taraiwai tuti menari ne wetaraifo, menemirireu sasario inontarai nani niari fo, mematai Sempaisi, menemirorong dawi we mesobu yau, mefaraise paria we fi merurai wea wa, tuti memainenang we metohong aiboifo we mano dohong sarawa foi. Na fininai kai meteinawiai ampa we menari fisarawafea kaha. \p \v 12 Ampafe isoi surati nani we mea mau fo, wiro mano anta dohong sarawai nani dino wedaya isoi ne kaha, ete we mano sodai dadirafo na fi sarawai tonana foi kaha. Mae isoi surati nani fo we ambori mewaitawanaia kasau we memainenang we mefata amea na Allai arongreafo. \v 13 Nanai wedaya amenemirorongnei mitubaru aha. \p Tuti wiro amenemirorongnei mitubaru tera kaha, mae amemirising kontai sewa aha we amewatio Titusi we mirisingfo, weo mea kiai metohoni enerorongfoi mitubaru aha fefe. \v 14 Tarai we raminde Titusi dontai we mea kaharai mae yeparanding mea paria wei, tuti wiro metohong mamaya yau kaha. Toyari fikiaio raminde amewuwuai we mea fo mani kaiwo wetarai fine, tonanai kontai metainawiai we Titusi we fi bengno amemadurai wei na amefiai mea fo, wetarai tonanai kontai. \v 15 Ninaia mani enewawu mea pari aha, weo aroai kariri todoni raminde mea kiai wiwiaing mea mani metaramididauwi fo tuti kariri todoni metamang wei na mai tuti metatori na mematai fo. \v 16 Ifaraise paria weo iroaso mea na fifiani konta fefe. \c 8 \s1 Paulusi dutansa we efanduhi doi we efata ene doroi esobu dadirafo na Yerusalemifo \p \v 1 Doroi Korintusiwa meaine, ninaia mani ameteyo ameteikaririai we mea ambori mewaitawang kariri Allai ne bengno dohonai arora we jematinesa na nu Makedonia nei ne. \v 2 Ea esobu dadira fuba paria. Wape na dadira fuba esodairi nani, emirising paria donio ene pari fi arorawa tonanai ki, wape na ewarami takahetuai paria fo etohong doi kontai we efata inontarai siai. \v 3 Yeyo imadu kaririaifa kontai we fianai aino etohonai nanai, etohonai kariri fiani aino esobua fo, tuti etohonaia sewa ne esobuafo nanai kontai. Wiro manei demisa kaha, mae mantaung saino enemitituai tonanane, \v 4 tuti etanggoa amea paria we ea kontaio efata Yesusi ne inontarai emararebana fosa na nu Yudea foi na fianai aino esobua fo. \v 5 Tuti fi etohona fo, fuba sewa ne amenemitituaitafo. Reantanang mani etohong ene taraifoi we Sempaisi we etohong kariri ne dawiafo, mayeai we amea kontai. Enari tonanafo, enari kariri Allai ne dawiafo. \v 6 Nanai wedaya ametutang we Titusi we daraberahi to Korintusi we mea aha mau. Weo andino anta fiata mea na mefanduhi doi we metanatui we mefata tane doroi na Yudea fosa. Ampafe ametutani we fiata mea menariri kiai ao meinenang, mai kariri mene menemirorong denteng fo. \v 7 Na fifiani kontaio mene fong pari; na meroasoafo, na memadufo, na mewaitawang fi mai fo, na merurai tarai fo, tuti na menemiwawu amea fo. Ampafe yutang mea we todoni kontaio mene foniai na fi beng ninai kontai. \p \v 8 Imadu tonanafo wiro yere we mea we metohong kariri nanai kaha. Mae imadu kariri inontarai Makedonia nesa we todoni enemiwawu fuba tonana fo ambori iwati mea kontai we menemiwawu inontarai siai fosa na metohong doi we mefatasa nai mani fuba todoni. \v 9 Weo mewaitawanai na mai ampa we tane Seng Yesus Kristusi todoni dohong ne bengfo arora fuba paria we tata fo ampa. Weo I ne ra bitoya paria, wape sawing ne fi fuba nani kiai, mae niariria ne pari fi, ambori na ne pari fi nanai wedaya tata tane ra bitoya na Allai arongreafo. \p \v 10 Kariri doio fanduhiai we fata inontarai naya fo, enehutituaitane toninai, amani denteng sewa we mea we metohong kariri mene menemitituaitaia fo. Tarai defuina bo fafongna foi meaino reantenang pari mefanduhi doi we mefatasa tuti nanai tera kaha, mae meaino reantenang pari we menemitituai we menari finana ne. \v 11 Ampafe ninaia mani, metawina fanai mae menaria kiai ki na fi mesobuai demoyara fo. Todoni kontai menari fininai na menemirorong mirising, kariri raminde nanai memirising we menemitituai kariria fo. \v 12 Weo masino fi metohonai nanai na menemirorong mesi mani, Allai ambori demang we finanai. Weo Allai demang we fianai aino metohonai na fio mesobua fo, wiro fi sewao mesobua fo kaha. \p \v 13 Wiro yawiai we iwedaya mesodua ne marabafeai na mene pari fi arora wa, mae inontarai siai fosa etawing ene marabafo kiai tuti esobu sayayafo kaha, manta enehutituaitai ne beng sewa ne mani, tata kiai tamasi. \v 14 Na ninaifa mani, mene fi mesobuai sewa wa, metohonai we fiata fio esobua kaha fo, ambori na rahida siai wori, fianai aino esobuai sewa fo fiata fio mesobua kaha fo, ambori na tonanane memasi na fi mesobua fo. \v 15 Toyari soi na kaiwofo: \q1 “Mano fianduhi bitoya foi, \q2 wiro ne fia bitoya karera kaha, \q1 tuti mano fianduhi katui foi, \q2 wiro ne pari fi kaha.”\x * \xo 8:15 \xt Keluaran 16:18\x* \s1 Paulusi denatu Titusi itoru tono Korintusi we itofata jematifoi efanduhi ene doi etohona fo nanai \p \v 16 Ametohong mahikai paria we Allai, weo niari Titusi enerorong boyari ria amea, amani niariri yurai paria kariri amea we fiata meawa. \v 17 Weo wiro yoa we fianai aino ametutani wea fo tera kaha, wape mantauni kiutuai terai we da we mea mau, tuti de yurai paria we fiata mea ki. \v 18 Tuti wiro meiri kahai, mae ametemio tane doroi manei riati, doroi nani mani jematinei kiai etatori kontai weo fianai aino niari fo, amani wiuwu Kaiwo Mahikai na Allai kariri Kristusi fo. \v 19 Tonanai tera kaha mae, inontarai nini mani, jematinesa etiriri we kiontai amea na amene rang rorong ne na rahida ameha fi mefanduhiai we tane doroifosa fo nanai. Fi mai metohona fo nanai, ameha ametohonai ambori Sempaisi mantauni wonongfo dadai sambewarai nayai, tuti ambori deinawiai we taenemirorong dohong we tafatasa tonana. \p \v 20 Amenemitituaitane we ametemi tane doroi nani dontai ria Titusi ne mani, weo ametanansiau weai paria ambori wiro inontarai manei dinggai amea we amenari sarafieai na fi fubao fanduhiai tonina nei kaha. \v 21 Amerurai we amenari fio mai pari fo terai, tuti nanai wiro mai na Allai urengreafo tera kaha, mae na inontaraine earomireafo kontai. \p \v 22 Amea kontai ametanatu tane doroi siai manei kontai ria Titusi suru. Inontarai nini ametitua wei we beiru teai ampa tuti amewatioia mani, inontarai ureng maya paria dine. Tuti ninaifa mani yurai paria we fiata mea we yoaso mea fo fuba paria, we fi metohonai tonana fo. \v 23 Mae we Titusi mani, nehu maniwowirio yufi ria yau dine we aufata mea. Tuti tane doroi manduo urontai riati ne suru mani, inontaraio jematinei kiai etemi suru di suru tuti uminohi toa fo wedaya Kristusi wonongfo sambewarai dedai aha. \v 24 Ampafe amenemitawanai we meteinawi menemiwawuwa we sitoru, ambori jematinei kiai ewaitawanai we menemiwawu sitoru tuti ewatioai we fianai aino ametaparandinai kariri mea fo wetarai. \c 9 \s1 Paulusi dutang we jemati na Korintusi fosa emainenang fi etohonai we efata jemati na Yerusalemifo \p \v 1 Kariri fianai aino metohonai we mefata inontarai emararebanai na Yerusalemi fo, wiro yeyo imadu kaririai we mea ahang kaha. \v 2 Weo iwaitawanai we memirising we mefata tane doroifosa, tuti yeparanding mea kaririai we inontarai na nu Makedonia nei ampa. Yeikaririai wesa, we na defuina bo da wa foi paria ninai, doroio na nu Akhaya wai mea memainenang kawuru ampa we mefanduhi doi we mefata tonanai ampa. Tuti mene memirising we menari finana fo wedaya bitoya na sa efaraise we enari tonanai kontai ampa. \v 3 Wape yemi doroine sitoru mau ninai ambori fianai aino ametaparandinai kariri mea fo dohonao manta kaiwo ariri arora tera fanai, wape todoni kontaio memainenang finanai kawurua watai. Weo imadurai wesa kawuru ampa we memainenang we mefata tonanai ampa. \v 4 Imameataifa we masino rahida bo yontai mau wai inontarai Makedonia manea etontai ria yau, tuti ewatioai we wiro memainenang finana kaharai, nana mani amemamaya paria. Tuti mea kontai nana mani memamaya sewa aha. Weo imadurai kawurua we mea mani ameroaso mea ampa. \v 5 Nanai wedaya nuhuruainsoai mai we yemi doroi nini sitoru we mea fafong mau, we itomainenang fio metarerai we metohona wa. Inari tonanafo we ambori rahida bo ira mau wai mani, fi metohonai nanai mainenang kawurua. Ambori na tonanane deinawiaia kasau we fianai aino metohonai tonana fo, metohonai na mewarami takahetuai funomai, wiro manei denggoa mea wea kaha. \s1 Tatohonai na tawarami rirora ne mani, Allai mioang tata rai \p \v 6 Mearomio fininai! Inontaraio kifa aibong bitoya kaha foi, ambori fi detingna fo kontai bitoya kaha. Wape mano kifa aibong bitoya foi, ambori fi detingna fo kontai bitoya ki. \v 7 Mansiari-mansiari wau bohong fifo kariri fianai aino kutuai na enemurorongwai, wiro morira ete numuruainso toyari manei denggoa wau we bohona fanai. Weo Allai enewawu mano dohong fi na enerorong mirising foi. \v 8 Tuti Allai ne mambiriu we dohong ne bengfo fuba funomai we mea, ambori fifiani kontaio mene pari na wea kaha, tuti awa mesobuafo fuba we metohong ne bengfo fuba pari aha. \v 9 Kariri kaiwo dotu na Kaiwo Mararebana fo kariri Allai deyo, \q1 “I deto funong fi we inontarai ene pari fi fosa, \q2 ne enerorong denteng fo nayai wefitawafa.”\x * \xo 9:9 \xt Masmuri 112:9\x* \m \v 10 Allai andino meinenang aibong we mangkafa aibong foi tuti fiang we tata, I kontai ambori meinenang aibong bitoya pari aha we mea tuti mioang mene aibong mehafarai na menemirorong mesi foi nanai ambori wetaraifo fuba sewa aha ki. \v 11 Na tonanane na fifiani kontaio Allai mioang mea nayai fuba paria, ambori mewemambiriu we metohong fi na mewarami takahetuai funoma wa. Tuti fi metohonai tonanai ma ametatora fo wedaya inontarai efau etohong mahikai we Allai ki. \v 12 Weo fi bengno menari ninai, wiro we dohong Allai ne inontarai emararebana fosa esobu fi demoyara tera kaha, wape kontai we ambori wedaya kaiwasa bitoya etohong mahikai fuba paria we Allai fo. \v 13 Tuti na fibengno meteinawiai nanai, inontarai efau ambori etaparanding Allai, weo ewati mene metohong kariri Kaiwo Mahikai kariri Kristusi, mano merariati foi. Kontai efiai Allai we mewarami takahetuaio metato fi we ea tuti we mandoni konta fo. \v 14 Ampafe ea kontai ambori etutang tuti mea na enemirorongno enemiwawu mea foi, we Allai dohong ne bengfo arora we mea fuba paria fefe. \v 15 Todoni kontaio tatohong mahikai we Allai we ne bengno tatatoafonsoa kahaio dohonai we tata fo! \c 10 \s1 Paulusi medu na tapapa kariri todoni ne mambiriufeai we werasuli we Kristusi fo \p \v 1 Ninaifa mani yau Paulusi, yeyo yutang mea we fieaifa. Inontarai manea etei we yau eteyo, iwemambiriu paria tuti nehu kaiwofo tapapa na inayai waroi weru mea fo, wape ikefang meara mani iwewiwing tuti nehu kaiwofo fanahang arorawa. Wape na Kristusi mano enerorong denteng tuti ne kaiwo manang foi wonongfo, \v 2 yutang mea paria we dohonao meteiaya yau we iwerasuli ne tonana wedaya nehu kaiwofo tapapa we mea na rahida yontai we mea mau fo fe. Weo todoni kontaio imadu na tapapa we mano eteyo amea mani ameminohifo kariri fi nunei fosa rai. \v 3 Tarai we amea ameminohi na nunei ne, wape wiro amerurai na mamuna rorong nini kariri fi nunei kaha. \v 4 Weo amene fimamuna ameha na fi amerurai tutirai ninai, wiro fimamuna nunei fine kaha, mae Allai ne mambiriufo aino wefimamuna we ameane. Na fimamuna nanai ameharai kobu aitetafosa ene katai enariria mitubaru we etadiwa tuti emamuna nai foi. \v 5 Fianai aino inontarai enemirorong dedai fosa emadurai funomai we etapa Allai ne kaiwo wetarai fo, finanai ameharai kobuai, amenaria wefieai ahang kaha. Tuti ene katai etaparandini we mitubaru wesa, ebaunia dedai we ambori ewedaya inontaraifosa etaroanso Allai kaha foi, ametotawi ao misuhi. Inontarai enemitituaitafo kiai ameru aitamuosa tuti amenarisa etohong kariri Kristusi ne dawiafo terai. \v 6 Tuti masino metohong kaririai na maia mani, amemainenang we ametohong aiboifo we mano etohong kariri amene kaiwofo kaha fosa ki. \p \v 7 Todoni kontaio mewaitawang kariri fianai aino mewatioai na meuremifea nanai! Masino manei yoasoai we i mani Kristusi ne inontarai dine, nana mani todoni kontai enetituaitai we amea kontaio Kristusi ne inontarai di amea kariri i. \v 8 Weo masino iboiwawa arohune karerai kontai mae, wiro imamaya weai kaha. Weo fio iboiwawa arohune weai ne mani, todoni Sempaisi dohong ne mambiriufo we amea we amebaung mene meroasoawa, tuti wiro we amenari mea meworu kaha. \v 9 Dohonao menemitituai we na itoi nehu kaiwo anatu yenatuai we mea wa nini irurai we inari mea mematai fe. \v 10 Weo inontarai manei medu deyo, “Paulusi ne kaiwo anatu ne maraba tuti tapapa, wape dontai ma niayai rahang tata mani, inontaraifoi mantauni finahang tuti ne kaiwofo wefiea kaha!” \v 11 Wape todoni kontai mano medu tonana foi, deitawanai we masino ametoari na meuremireawa mani, fianai aino amesoi tapapa na amene kaiwo anatu fe ninai ne, ametohong kaririai kontai na tapapa na rahida amenai ria mea wa ki. \p \v 12 Tarai we wiro amebiriu we ameha amene tarainei ete ametitua amea we amemasi kariri inontaraio etaparanding berasa fosa kaha. Weo etitua berasa we efiai mantaunsa tuti ewati karirisa tonanai mani, ewebonggoi paria. \v 13 Wape amea mani wiro tonana kaha. Ameboi amearomi mani ametitua kariri fi ametaparanding amea wea fo, ambori ametaparanding amea terai we katai Allai dohonai we amerufi naya fo, amani na ameha ne Kaiwo Mahikai fo. Tuti katai nani mani, mea kontai. \v 14 Tuti amene mambiriu we ametaunau mea toninai, weo ameha Kaiwofo we mea mau nanai, wiro waroi karerai ete na boriai weru amene katai amerufi nai fo kaha, weo tarai amesobu mea tuti amewuwu Kaiwo Mahikai kariri Kristusi nanai we mea ampa. \v 15 Kontai wiro ameboi amearomi we fi inontarai siai enari na katai wiro amerufi naya fo kaha. Mae amenemitawanai we na mene meroaso Kristusi fo mutu aha mani, amene fi ameru na mea bitoya sewa kontai aha ki. \v 16 Pariao na tonanane amesobu rang kontai we amewuwu Kaiwo Mahikai fo na nu siaio waroi na wanai weru mea. Weo amemaya we ameboi amearomine we amerufi na inontarai siai ene katai erufi nai fea kaha, mae na katai mantaung amea amerufi naya tera fo. \p \v 17 Wape toyari na Kaiwo Mararebana fo weai dotu deyo, \q1 “Mandoni dino bioi arong we fiea mani, \q2 wenani bioi arong we Sempaisi terai.”\x * \xo 10:17 \xt Yeremiai 9:24\x* \m \v 18 Weo wiro na tafiai bera mantaung tata tera fo deinawiai we Sempaisi yoa we tata ne kaha, mae na Sempaisi mantauni fiai tata fo. \c 11 \s1 Paulusi medu na tapapa kariri rasuli tarai kaha fosa na jemati Korintusi foi \p \v 1 Inari yau toyari iwebonggoi, amani yeyo imadu ifiai bera yau, ampafe yutang mea we metawang mea we nehu inari tonana fo. Mae iwaitawanai we metawang mea tonanai we yau ampa. \v 2 Yohong we mea paria, kariri Allai mantauni dohong we meafo tuti ikasou mano erurai we eha mea weru yau fo. Mea mani yauno yere mea ampa we merau mang manei, amani Kristusi, we ambori yohong mea toyario kadawing sowaworua mirarebanai wei. \v 3 Wape imameatai paria we dohonao manea ewawori mea eha mea weru mene meroaso Kristusi na mai tuti na menemirorong mesi foi fe, ne tarai toyari Hawai fafongfa we tawaifoi sofari we sawai na ne kaiwo sewai karira fo nana fe. \v 4 Weo iwati mea mani mefaraise we metamang we mano era mau we etaunau kariri Yesusi manei siai, wiro Yesusi mano amewuwui we mea foi kaha. Tuti memainenang kontai we mesobu nuaninu siai weru mano raminde mesobui foi, amani Allai Nuaninufoi. Kontai mefaraise we mesobu kaiwo mahikai siai fo weru Kaiwo Mahikaio mesobuai ria ameara fo. \v 5 Wape we yau mani, nuhuruainso wiro iwerasuline itawawa weru inontarai mesahusa we mene rasulio ewemambiriu sewa nanisa kaha. \v 6 Tarahio na imadufo mani isawai turura kaha, wape na waitawang fi wetarai fo mani isawai paria. Finanai na fifiani kontaio ametainawiaia kasau we mea ampa na kaiwo amemadura ne tuti na ameminohi toa ne. \p \v 7 Na rabuang bo iwuwu Kaiwo Mahikai kariri Kristusi we mea fo, wiro yutang mea we mebai yau kaha. Na tonanane inari nehu taraineia tewawa, ambori inari mea metadai. Ampafe inari tonanaifa mani inari sarawaifa ne? \v 8 Rabuang bo irufi we mea nanai, jemati siaifo ansaino ebai yaune. Ampafe ne tarai toyari yewa jemati na katai siai, we isobu doi riasa we ifata mea. \v 9 Tuti masino rabuang bonani nehu pari fi, wape wiro yohong marabafeai we mane wau we fata yau kaha, weo fianai aino nehu pari wea fo isobuai mai ria doroio era na nu Makedonia mau fosa ampa. Yeitawang weduarai na fifiani kontai, ambori wiro iwedaya mesobu marabafeai we yau fanai, tuti irurai we iwaitawang weduarai pampang tonanai. \v 10 Ifafora na Kristusi ne Kaiwo wetarai nayai na yau ne, we mandoni kontai na nu Akhaya wai wiro kiutu wedua yau na iboi arohune kariri todoni wiro iwedaya mea we mebai yau we iwuwu Kaiwo Mahikai fo we mea fo kaha. \v 11 We fianie imadu tonanai we yeyo, wiro iwedaya mea mesobu marabafeai we yau fanai wei ne? Weo enehuwawu mea kahai e? Bereri! Allai deitawanai we enehuwawu mea! \p \v 12 Fianai aino inari ninai, amani irufi we Kristusi na yutang we doi we fiembaitai we yau kaha ne, inari pampang ki, ambori rasuli siaio wetarai kaha wasa esobu rang we etaparandinsa kariri amea fanai, ambori wiro ewemambiriu we eteyo emasi kariri amea na erufifo tutu esobu doi nayai kaha. \v 13 Inontarai tonana nesa mani rasuli tarai disa kaha. Ea mani inontaraio erufi na mai kahai, amani etofa wawera kaiwasafosa enarisa toyari Kristusi ne rasuli saine. \v 14 Inontarai tonana nesa, wiro tapapuhung wesa kaha, weo Saminseni mantauni kontaio tetofa niari ne taraifoi we wewaio sambewara dine! \v 15 Ampafe Saminseni ne mangfatafosa eweanggari we enarisa we etohong kariri Allai ne dawiafo na enemirorong mesi fo mani, finanai tapapuhung wea fanai weo fi waworu fine kaha. Inontarai tonana nesa ambori esobu ene fiembaitafo kariri fi karira fianai aino enari nanai ki. \s1 Paulusi bioi arong kariri todoni werasulifo wedayari sodai dadirafo \p \v 16 Yeyo imadu riwanai aha, dohona mane enemutituaitai we iwebonggoi fe. Wape masino mea kontai menemitituai tonanai we yau mani, meroa we yau metawang mea we yau kontai we iboi arohu kuteai toyari inontarai siai wasa. \v 17 Fio yeyo imadurai aha nina mani, yeyo ifiai bera yau tuti iboi arohu wea ne. Wape imadu tonanafo wiro imadu kariri Sempaisi medufo kaha. Mae imadu terai kariri inontarai webonggoi. \v 18 Kaiwasa bitoya efiai berasa kariri fi nunei, etaparandinsa we fi enari na mantaunsa ene mambiriufo, ampafe yau kontai yeyo yeparanding yau kuteai kontai. \v 19 Oh, menari mea toyari inontarai mesawai paria di mea fenana, donio mefaraise we metawang mea we inontaraio ewebonggoi fosa ninai. \v 20 Weo mesawaie, donio metawang mea kontai we inontarai eharirao enari mea toyari womingfosa, we mano eru mea we eha mene ra wasa, we mano etaparandinsa we inontarai etadai sewa mea disa fosa, tuti we mano ehandio mea fosa. \v 21 Tofino! Amea mani wiro amenari ne karirafeai tonana we mea kaha! Tarahai amene mambiriune demoyara kahai we amenari mea tonanai e? Oh, imamaya paria weo wiro amenari mea tonana kaha! \p Wape toyari inontarai siai wasa eboi earomi we fiea mani, yau kontai inari yau we iwemambiriu we iboi arohu weai kontai. O tarai, imadu toyari inontarai webonggoi paria manei finanai. \v 22 Eweinontarai Iberani disa e? Ha! Yau kontai Iberani di yau! Inontarai Israeli disa e? Yau kontai Israeli di yau! Abrahami ne riria disa e? Yau kontai ne riria di yau! \v 23 Kristusi ne mangfata disa e? Wape yau mani Kristusi ne mangfata isewasa di yau! (Eh! Tarai, imadu toninane toyari inontarai wefiauwou.) Weo yau mani, irufi we Kristusi mamboni sewa, inontarai esoa yau to aitamufoi bitoya sewa, eruba yau maraba sewa na wai rubata fo, tuti bitoya paria mararehafoi dawawu yau. \v 24 We bering inontarai Yahudi fosa eraruba yau fo, amani we beyari mani eruba yau we boyari konta reti piaru. \v 25 Webetoru Romafosa eboi yau na aitatohi, webeyari kaiwasa eru kamieio yau. Webetoru yeisui na rawanangrau na wa defai, tuti webeyari yewohi na aiwowongfo na rawanangrau rahida bei diru bei. \v 26 Bitoya paria ira iwuwu Kaiwo Mahikai fo, tuti na rang rorong nanai isodai fi karira bitoya kontai wedaya adareti imereha. Nana mani isodai foafoi, inontarai eharira fosa etawa yau, nehu inontarai amene nu boyari fosa, amani Yahudifosa, emamuna we yau, inontarai Yahudi kaha fosa kontai emamuna we yau. Isodai ne karira tonanafo na bendarifo, na airorongfo, tuti na rawanangrau. Tuti isodai finanai na doroi Kristeni tarai kaha fosa ewaramifo kontai. \v 27 Irufi mamboni tuti maraba paria, tuti rahida neungne adareti yena naria kaha, weaifa mani iwawisi tuti arohutataha, kaharifoi ming yau, nehu ansung demoyara kahai adareti nehu tarainei niai arora tuti yenunanang. \v 28 Fi bitoya isodairi tonana foi tera kaha, mae rahida neungne nuhuruainso maraba kontai we todoni yewawu jematinei kiai fo. \v 29 Mandoni di finahang mae wiro ifanahang riati kahai ne? Masino manei sawai to sasari rorong foi mani, yau kontai enehurorongnei fituayai wei. \p \v 30 Ampafe masino awa iboi arohu we fieaifa mani, iboi arohu we fio deinawiai we iwemambiriu kaha fo. \v 31 Allai, amani tane Seng Yesus tamanai, deitawanai we itofa kaha. Tafiai wonongfo wefitawafa. \v 32 Rahida bo inayai na bendari Damsiki fo, Mananuo Aretasi ne gubernuri mano wenunggamiei na nana foi, demi ne afai mamuna fosa we ewaitawang wedua bendarifoi we etafu yau. \v 33 Wape nehu maniwowirifosa etu yau na nawang bei, na kamirei bei na wore kamiei foi to kofafo aweu. Ampafe ikaharai weru warangfoa. \c 12 \s1 Kaiwo kariri fio Allai deinawiai we Paulusi we detioa fo \p \v 1 Tarai we taboi taaromine kia fieai we manei kahai kontai. Wape yeyo iboi arohune kutea aha we fi Sempaisi deinawiai we yau we iwatioa fo tuti yeitawana fo. \v 2 Na kaiwo bonini imadu kariri mantaung yau wape toyari imadu kariri manei siai. Amani, yeroanso inontarai manei, inontarai nani mani inontarai daria Kristusi dine, defuina suraya boa dawa fo Allai yuaisi to katai dedai na Waidani. (Yeitawana kahai we ne taraifoi dino Allai yuaisi tonanaifa ete nuaninufoi e, Allai mantauni dino deitawanaifa ne.) \v 3-4 Imadurai aha we, yeitawanai we inontarai nani Allai yuaisi to ne katai mirising pari foi. (Yuai ne taraifoi ete nuaninufoi, Allai mantauni dino deitawanaifa ne.) Na wanai inontarai nani tarao fio mahikaio inontarainesa wiro ebiriu we emadura kaha fo tuti Allai wiro yoa weai we inontaraine emadura kahai kontai. \v 5 Inontarai nani dino yeyo iboi arohu wei ne, wiro iboi arohu parai kariri mantaung yau kaha. Kariri yau mani, fio deinawi nehu ifanahangne aino yeyo iboi arohu wea ne. \v 6 Mae masino yeyo iboi arohu we fieai konta mani, wiro iweinontarai borong beinseng kaha, weo fi wetarai fo aino imaduraifa ne. Wape itawang yau, ambori wiro manei deto yau we isewa fianai aino deti inaria fo ete tarao imaduraia fo fanai. \p \v 7 Wape ambori wiro enehurorong dedai tuti borohu fiabai we fi mahikai sewa fubao anta Allai deinawiai we yau nanai fanai mani, Allai sua isodai fi maraba feai na nehu tarainei, ne tarai toyari ababo we disang yau, amani fi karirao Saminseni demi ma we niari kanggani yau nai. Ambori wiro enehurorong dedai fanai. \v 8 Webetoru yutang Sempaisi we ambori yuai fi isodairi tonana foi weru yau. \v 9 Wape yoa we yau deyo, “Wodai pirahawai tonanai ki, wape nehu beng yohonai arora we wau fo demoyarai we wau. Weo na nemu funahangwa, nehu mambiriufo kasau tuti mesi na wau wa.” Nanai wedaya todoni kontaio ifaraise sewa we iboi arohu we nehu ifanahangfo, ambori Kristusi deitawang wedua yau na ne mambiriufo. \v 10 Ampafe ifaraise tuti nehu ifanahangne. Ifaraise we na iraria Kristusi fo wedaya inontarai eteibera yau, isobu dadira, etawi yau we emung yau, tuti isodai dadira karira pari fo. Weo ifanahang mani, nanai iwemambiriu tarai. \s1 Paulusi enetituai we inontarai Korintusi fosa \p \v 11 Tarai we inari toyari inontarai webonggoi, wape meaino menari yau nehu tarai tonana ne. Wape ne antu mani, mefiai yau. Weo iwefiea kahai ki, wape titua weai na mano mesahusa we mene rasulio ewemambiriu sewa nanisa mani, wiro esewa yau kaha. \v 12 Fio deinawio inontarai we werasuli tarai fi dine mani, amani fiainawiai, fitantuma tuti fieai na Allai ne mambiriufo, finani kiai inari rahang mea na itawang yau na rahida inayai ria mea fo. \v 13 Weo na fi kiaio inari we jemati siai fosa, finanai inari kontai we mea ampa. Wiro inari ta fieai we mea kaha. Fio tarahio inari tara mani, na iwuwu Kaiwo Mahikai ne, wiro yutang mea we mesodua ne maraba kuteai na mefata yau na doifea kaha. Tarahio menemitituai we tarai inari sarawai tonanai e? Oh, bereri paria! \p \v 14 Ninaifa mani imainenang we yontai aha mau ituambawa mea webetoru fininai. Tuti iwedaya mea mesodai marabafea kaha rai. Weo fi yawi wea fo mani, fi meminohi tutira wa kaha, mae inontarai tarai mea ambori menemiwawu yau. Weo wiro arikangne ansaino esera we emainenang doi we wawafosa kaha, mae wawafosa ansaino esera we doi we arikangfosa ne. \v 15 Nanai wedaya iparaise we fifiani kontaio itawini kiai we mea, awa nehu tarainei kontai itawini we mea kontai. Masino enehuwawu mea tonana mani, we fianie menemiwawu yau mayeai nina? \p \v 16 Meroa weai ampa we wiro inari marabafeai we mea kaha. Tonanai ki wape emadu eteyo inontarai borong beinseng di yau tuti ifarao mea we itofa mea ika mene doiwa. \v 17 Tofino, inontarai mano raminde yemi sitoru itorontai mau wa sitoru, yemi sitoru we itoha mene doifeai we yau e? Bereri kontai! \v 18 Tarai we raminde yemi Titusi dontai mau suambawa mea tuti yemi tane doroi manei dontai riati kontai. Rahida bonani Titusi kia fieai ria mea re? Mewaitanai we auru mani, aurufi wea fo masi na auenemirorong mesi nei tuti aurohong toa fo masi kontai. \p \v 19 Tarahai pariao ninai menemitituai we itoi finini kiai we ambori amemadu tutu amea na meuremireawa, we todoni rasuli tarai di amea fo ne? Bereri, mae na Allai urengreafo amemadurai terai we inontarai ameweboyari ria Kristusi di amea. Tuti fio amenariri nei kiai mani we mea, amani doroi amenemiwawu mea wa mea, we ambori mene meroasoawa mutu aha. \v 20 Weo imameataifa we rahida bo yontai mau ituambawa mea wai mani, dohonao isobu mea we wiro mene tarai kariri fianai aino enehutawana fo kaha fe. Tuti mea kontai wiro mewati yau we nehu tarai kariri fio menemitawanai weai nanai konta kaha fe. Imamea we dohonao mesawa mea, menemirorong pirahai we mea, mehasisou mea, mehatate mea, meteibera inontarai, metairiri kaiwo mai kaha, menemirorong dedai tuti memamuna funomai. \v 21 Imameatai we dohonao rahida bo ira mau wai, Allai niari yaua itawawa na mearomireawa, tuti isai we inontarai bitoya na mea raminde nanai enari sasarifo, wiro etaraberasa tuti efotou enari ene sasarifo nanai kaha, amani ene werarikafo, ene maninawafo, tuti ene epaingfo. Weo isobu fikarira tonanai na nehu arikangno irufi wesa fosa mani, wedaya yau imamaya tuti fi iru fo. \c 13 \s1 Paulusi ne kaiwo arerai wefuia fo \p \v 1 Yontai aha mau we ituambawa mea ninaifa mani, yontai webetoru we mea finanai. Mearomioaifa, na Kaiwofo dotu deyo, \qm1 “Sasarifea mani, sasari nanai inontarai mandu ete mantoruo itowati tera fo itoroa tubarai reto, ambori kaiwo nani ayaranane fe.”\x * \xo 13:1 \xt Ulangan 19:15\x* \m \v 2 Raminde yontai weberu mau fo, isua mea we mano enari sasari fosa ampa. Ninaifara mani, na inayai waroi weru mea ninai kontaio, isua mea nariai aha. Rahida bo yontai mau wai mani, mano raminde etohong sasari fosa konta mano siai fosa wiro ekaharai weru aiboi yohonai wesa fo kaha. \v 3 Metutang we mesobu fiainawiaio deinawiai we Kristusi tarai medu na yau. Mewati mea! Ira mau mani, ambori mewatioai kasaua we Kristusi wiro finahang niari fi na mea kaha, mae wemambiriu paria na mea.\x * \xo 13:3 \xt Rasuli 13:6-11\x* \v 4 Tarai we rahida bo epahui na aitabafoi ne mani, finahang. Wape na Allai ne mambiriufo darang aha. Amea kontai amefanahang toyari raminde nanai Kristusi finahangfo, wape Allai ne mambiriufo wedayao ameweboyari ria Kristusi ambori amewemambiriu we amerufi na mea. \p \v 5 Metitua bera mantaung mea we na meminohi toa wa, we meroaso Kristusi tarai ete bireri e? Todoni kontaio mewaitawanai we Kristus Yesusi niayai na mea, mae meroasoai tarai kaha mani, bereri.\x * \xo 13:5 \xt Matiusi 7:15-20\x* \v 6 Tuti enehutawanai we mewati amea mani, kasau we mea ampa weo inontarai ameroasoai tuti Kristusi ne rasuli tarai di amea. \v 7 Ninaia mani amewenadi we Allai ambori wiro metohong sarawa kaha. Amenari tonanafo, wiro ambori deinawiai we amea mani rasuli tarai di amea fo kaha, mae ambori menari ne wetaraio Allai dawi wea fo, masino manea etitua amea we rasuli tarai di amea kahai ki. \v 8 Weo wiro amenari fieai we dapa ne wetaraifo kaha, mae fi amenari fo mani we fi wetarai fo terai. \v 9 Masino amefanahang mae mewemambiriu mani, amefaraise, tuti amewenadi we Allai kontai ambori niari meara memasi. \v 10 Nanai wedaya isoi kaiwo anatu ninai na rabuang bo inayai waroi weru mea foi nina. Ambori na tonanane, yontai mau mani, iru nehu mambiriuo Sempaisi dohonai we yau ne we inari mea na tapapa fanai. Weo mambiriu nanai Sempaisi dohonai we ibaung mea nayai, wiro we itota meara meworu naya kaha. \s1 Paulusi dohong mahikai \p \v 11 Doroi meaine, wefuiaine mani, todoni kontaio memirising to, merurai we ambori memasi na Allai urengreafo, metaramio nehu aunaune, menemirorong boyari, tuti meminohi na mai. Tuti Allai mano enemiwawufo tuti ne maifo weneung nai foi weriria mea. \p \v 12 Metohong mahikai wawera mea na mai weinontarai Kristeni. \p \v 13 Allai ne inontarai emararebana nesa kiai na ninai etohong mahikai kontai we mea. \p \v 14 Kadono Seng Yesus Kristusi dohong ne bengfo arora we mea, Allai enewawu mea, tuti Nuaninu Mirarebana foi weriria mea kiai.