\id MAT \h Maatoos \toc1 Maatoosin Thaapoono Imbaa Wontea Yesus Kiristoossa Dhacchintan Goynam Giyayno Barjosa Upsino \toc2 Maatoos \mt1 Maatoosin Thaapoono \mt2 Imbaa Wontea Yesus Kiristoossa Dhacchintan Goynam Giyayno \mt2 Barjosa Upsino \is1 Ardinta \ip Maatoos Haalin Mallansa biraa mathaapaam ki thaapade. Maatoos Yesus kinin kamaana tabhi lamaana eenasa kalaane. Yesus kiam kinin eelenka, Maatoos gibirin kaccheane. Marqoos mathaapinte nammo kisa Lewi koda hambhe. \ip Maatoos mathaapinam kinin thaapoono kattsika Ayiwd eenaam qaabaysene. Yesus Barjoyn qadhaa Ayiwd eenasa bit kinin dohonam dhettsana kattsi ki qaabade. Barjo bitamonsa thoothi kida giye. \ip Kaa mathaapa Ena Mallan mathaapinbee Haalin Mallan mathaapinbeam kidar yettseane. Barjokala qansayse eenna giyayna eena Barjoyn qadhaa Kiristoossa ke thaapade; kenin giyoono Imbaa wontea Yesuska konin thoothonam koda dhee. \ip Kaa mathaapaam raq lankaydar kashana dandima ko dandime: \io1 1. Bitaasa nivintano (1:1–4:11) \io1 2. Bitaasa upsino (4:12–7:29) \io1 3. Bitaasa hayntono (8:1–10:42) \io1 4. Bitaasa bitamon kamsino (11:1–13:52) \io1 5. Bitaasa bhocchino (13:53–18:35) \io1 6. Bitaasa gaaleno (19:1–25:46) \io1 7. Bitaasa dembhinbee dhaabhintanbe (26:1–28:15) \io1 8. Bitaasa macchin upsino (28:16-20) \c 1 \s1 Yesus Kiristoossa Muldhano \r Luq 3:23-38 \p \v 1 Abraambee Dawtbesa muldhara nivaa Barjoyn qadhaa Kiristoos Yesussa adhadhin goyno yinne: \m \v 2 Abraam Yisaaqam ki adhade; \m Yisaaqaar Yayqoobam ki adhade; \m Yayqoobaar Yiwdabee kisa indanaanabeam ki adhade. \m \v 3 Yiwdaar Tivimaarka Paareesbee Zaarahibeam ki adhade; \m Paareesaar Hethroonam ki adhade; \m Hethroonaar Raamam ki adhade. \m \v 4 Raamaar Aminaadaabam ki adhade; \m Aminaadaabaar Navasoonam ki adhade; \m Navasoonaar Selimoonam ki adhade. \m \v 5 Selimoonaar Revaabka Boveezam ki adhade; \m Boveezaar Uruteka Iyobeedam ki adhade; \m Iyobeedaar Iseyam ki adhade. \m \v 6 Iseyaar Bitaa Dawtam ki adhade. \m Dawt Oriyon geshonka Solomoonam ki adhade. \m \v 7 Solomoonaar Roobiamam ki adhade; \m Roobiamaar Abiyaam ki adhade; \m Abiyaar Asaam ki adhade. \m \v 8 Asaar Iyosaapitham ki adhade; \m Iyosaapithaar Iyoramam ki adhade; \m Iyoramaar Oozianam ki adhade. \m \v 9 Oozianaar Iyovatamam ki adhade; \m Iyovatamaar Akaazam ki adhade; \m Akaazaar Yizqiasam ki adhade. \m \v 10 Yizqiasaar Minaseam ki adhade; \m Minasear Amoonam ki adhade; \m Amoonaar Iyosiyasam ki adhade. \m \v 11 Iyosiyasaar Israveel eenaam Baabiloon peendar uxate yiidhon wodanka, Yovakinbee kisa indanaanabeam ki adhade. \p \v 12 Yovakinaar Israveel eenaam Baabiloon peendar uxate yiidhonsa budonte, Selatialam ki adhade; \m Selatialaar Zerubaabeelam ki adhade. \m \v 13 Zerubaabeelaar Abiyoodam ki adhade; \m Abiyoodaar Eliyaqemam ki adhade; \m Eliyaqemaar Azooram ki adhade. \m \v 14 Azooraar Sadoqam ki adhade; \m Sadoqaar Akimam ki adhade; \m Akimaar Eliyodam ki adhade. \m \v 15 Eliyodaar Alaazaram ki adhade; \m Alaazaraar Mataanam ki adhade; \m Mataanaar Yayqoobam ki adhade. \m \v 16 Yayqoobaar Yoseepam ki adhade. Yoseepaar Barjoyn qadhaa Kiristoos hambhea Yesusam adhon Mayriyamsa geshoane. \p \v 17 Ogonante Yesussa muldhano Abraamdara yedayse Dawtka yekka, tabhi oydi adhadhi ko maatade. Pir Dawtdara yedayse Israveel eenin Baabiloon peendar uxate yiidhonka yekka, tabhi oydi adhadhi ko maatade. Ogoraar Israveel eenaam Baabiloon peendar uxate kenin tiidhondara yedayse Kiristoossa adhadhinka yekka, tabhi oydi adhadhi ko maatade. \s1 Yesus Kiristoossa Adhadhidino \r Luq 2:1-7 \p \v 18 Yesus Kiristoossa adhadhino yinne: Indan Mayriyamam Yoseep kinin seesonsa budonte, kinka kiam ke keemima, kodi Manpas Gazanka sirmayse ko haapadhade. \v 19 Koam seesaa Yoseepaar eedi tipa kinin dohonna, ‘‘Een birante koam inin ooshinserra aachika koam ida gare’’ hamayse ki qaabade. \p \v 20 Kidiar ogoam qaabite ki daaka, Barjosa gaana haamaka haapadhayse, ‘‘Ya Dawt muldhara adhadhaa Yoseep, Mayriyamsa sirmidino Manpas Gazankane; eedi koam sirsade hamayse hanin keemenam kurtumbhaabhode. \v 21 Kodiar naasi anngi koda adhe. Adhadhea naasaar yisa eenaam seesora kinin dhacchenna, naabenam kisa Yesus hamayse hada wode’’ kina ki hamade. \q1 \v 22-23 ‘‘Marrato! Naano dinngillo sirma ko sirme; \q2 naasi anngiar adha ko adhe; \q2 kisa naabenamaar Amaanuveel hamayse koda wodadhe’’\x - \xo 1:22-23 \xt Isi 7:14. \x* \m hamayse Barjokala qansayse eenna giyeaka Barjo Imbaayn giyoono konin thoothoadettsi ogono wul yin ko maatade. Ogonoar Amaanuveel hamintano ‘‘Barjo wombetene’’ hamintane. \p \v 24 Yoseepaar raatira dhaabhayse Barjosa gaana kinin giyondettsi Mayriyamam ki keemade. \v 25 Keemayse naasaam konin adhenka yekka Yoseep konka wodhadehe. Yoseepaar naasasa naabenam Yesus hamayse ki wodade. \c 2 \s1 Eezinin Shedayna Eenayn Nivoono \p \v 1 Bitaa Herodis bitimayse kinin dohon wodanka, Yesus Yiwda peen Betelem katamante kinin adhadhonsa budonte yin ko maatade: Marrato! Eezinin shedayse os birante hamota dohon yerinaam dhesayna eena haynsa utambarka Yerusaalem katamandar ke nivade. \v 2 ‘‘Ayiwd eenasa bitaa adhadhaa hamote ki dahaa? Kinin adhadhonam eshkea eeziniam haynsa utambar haapayse kina goodimota wo nivade’’ ke hamade. \p \v 3 Kenin giyenam Bitaa Herodis qansayse ki targadhade; Yerusaalemir dohoono eenoar kimbesana kinka kurtumbhayse ko targadhade. \v 4 Ogonante Bitaa Herodis gudullasa hayonabee Musesa yigginam dhettsayna eenabe wulam buskayse, ‘‘Barjoyn qadhaa Kiristoos hambhea kinin adhadhayno ranqo hamotene?’’ hamayse keam ki oysade. \v 5 Kediar yin giyayse kina ke maasade: ‘‘Kiristoosin adhadhayno Yiwda peen Betelem katamantene. Harrna hambhidianna, ena Barjokala qansayse eenna giyea kinin giyaadettsi: \q1 \v 6 ‘Yiwda peente dohoono ya Betelemo, \q2 hamin ko dahaannaar katamanakalanka ya tokattane. \q1 Israveel zarsin innonam toolea entsea ea hakalanka kida ute’\x - \xo 2:6 \xt Miki 5:2.\x* \m hamayse konin thaapadhonnane’’ ke hamade. \p \v 7 Ogora Bitaa Herodisaar igina eena eezinin shedayse dhesaynaam aachika yikal eelayse, ‘‘Eeziniam haa ye haapaa?’’ hamayse agaa wodaam kekal payya hayayse oysate ki dhesade. \v 8 Rooroam yinin dhesonsa budonte, ‘‘Keeda yedi Betelem katamandar yivee’’ hamayse keam ki yittsade. Yinin yittsenkaar, ‘‘Yedi yivayse adhadhaa naasaam payya oysayse zagee. Yenin haapon wodanka ina nivayse giyee. Intaar yivayse kina goodimayda goodime’’ hamayse kena ki giyade. \p \v 9 Kediar bitaakala ogoam qansayse Betelemdar yivo ke dhaabhade. Kenin yivenka haynsa utambar kenin haapaa eezinia naasayn dohon raqindar nivayse kinin woyenka yekka keam entsite ki dahade. \v 10 Eeziniam kenin haapon wodanka, kattsi ke wozadhade. \v 11 Oonintear ardayse naasabee indan Mayriyambeam ke haapade. Kumpurdhaysear kina ke goodimade. Ogora kenin bovon koymonam bulayse worqibee, qunyabee, kerbe hambhen gaamen shittonbeam iminto kina ke imade. \p \v 12 Ogora kenin maatenka, Bitaa Herodisdar kenin yivoamadettsi Barjo haamaka kena kinin giyonna, goyti abka yisa peendar maatate ke yivade. \s1 Yoseep Naasabee Indanbeam Gibthdar Bavate Kinin Yivoono \p \v 13 Eezinin shedayna kenin yivonsa budonte, Barjosa gaana Yoseepkal haamaka haapadhayse, ‘‘Yoseep, dhaabhaa! Bitaa Herodis naasaam deesana kida zage. Ogonante ya naasabee indanbeam bavate Gibth peendar saana yivaa. Maatayse hanin nivoadettsi inin hana giyenka yekka ogote dahaa’’ hamayse kina ki giyade. \v 14 Ogonante Yoseep sootinka dhaabhayse naasabee indanbeam bavate Gibth peendar ki yivade. \v 15 Kediar Bitaa Herodisin diyenka yekka Gibth peente ke dahade. Ogonoar ena Barjokala qansayse eenna giyea ea aponka Barjo Imbaa yi giyna: ‘‘Isa naasaam Gibthra i eelade’’\x - \xo 2:15 \xt Hosev 11:1. \x* kinin hamoono upsino konin thoothoadettsi yin ko maatade. \p \v 16 Ogo wodanka Bitaa Herodisaar igina eezinin shedayse os birante hamota dohon yerinaam dhesayna kikal nivima kenin yivonam dhesayse, ‘‘Harrna ke iam taysaa?’’ hamayse kattsi ki wacimade. Ogonante poolisana yinnaam Betelem katamanbee kosa gasante dohon peenbedar yittsayse, leve lamaabee leve lamaasa choobarbe dahaana naana anngina wulam ki dettsade. Ogonoar eezinin shedayse dhesaynakala eeziniayn kena haapadhon wodanam oysate kinin qansonnane. \v 17-18 Ogonoar \q1 ‘‘Raama peente eepibee gebhi ilatbe ko qansimade. \q1 Raaheel kosa naana diyate kenin maqonna, \q2 yisa naanana ko eepade. \q1 Eenin koam wocchinsenka darshana damadehe’’\x - \xo 2:17-18 \xt Erme 31:15. \x* \m hamayse ena Barjokala qansayse eenna giyea Ermeasin giyondettsi ko thoothade. \s1 Yesusam Gibth Peera Bavate Naazret Katamandar Kenin Maatoono \p \v 19 Ogoraar Bitaa Herodis kinin diyonsa budonte, Barjosa gaana Gibth peente Yoseepkal haamaka haapadhayse, \v 20 ‘‘Shedaa! Naasaam deesota zagayna eena diydine. Keeda ya naasabee indanbeam hanka bavate Israveel peendar yivaa’’ kina ki hamade. \v 21 Ogonante Yoseep naasabee indanbeam bavate Israveel peendar maatate ki nivade. \v 22 Ogo wodanka Bitaa Herodissa naasa Arkeloos imbaa raqaate Yiwda peendar kinin bitimonam qansayse Yoseep ‘‘Yiwda peendar keeda yivattine’’ hamayse ki kurtumbhade. Ogoraar kina haamaka konin giidhonna, Galila peendar ki yivade. \v 23 Galila peen yeskayse Naazret katamante dooqayse peen ogo eedi ki maatade. Ogonoar ‘‘ ’Naazret peen ea’ hamayse kiam koda eldhe’’ hamayse ena Barjokala qansayse eenna giyaynasa aponka Barjoyn qadhaa Kiristoos goynsa giidhoono ko thoothade. \c 3 \s1 Shivea Wannisin Giyoono Barjosa Upsino \r Marq 1:1-8; Luq 3:1-18; Wannis 1:19-28 \p \v 1-2 Ogo wodanka Shivea Wannisar, ‘‘Marrato! Barjoyn bitimayno wodano yeskidine. Ogonante seeson waadimanam garayse Barjodar maatee’’ hamaate Barjosa upsinam giyada Yiwda darandar ki yivade. \v 3 Ogonoar \q1 ‘‘ ’Marrato! Barjoyn yekal nivenna, \q1 yesa woylaminam ashkee; goynamaar kina gaz hayee’ hamayse \q1 ilatea easa upsino darante koda qansime’’\x - \xo 3:3 \xt Isi 40:3. \x* \m hamayse Barjokala qansayse eenna giyea Isiasin giyoono Wannis goynsane. \p \v 4 Wannissa apallo gamalesa sitika ashkadhoonone; yisa karnantear qalbatha kida dhaxe. Kinin itsaynoar seerebee qoa kuribene. \p \v 5 Ogo wodanka Yerusaalem katamanbee, Yiwda peen wulbee, Yordaanoos baynsa gasante dohon peen wulbera eeno Wanniskal nivite ko dahade. \v 6 Nivayse yisa seesonam kenin buuthenka, Wannis Yordaanoos baynte keam kida shive. \p \v 7 Ko dahaannaar Parisa eenabee Saduqa eenabera thoothino eeno Wanniskal shiidhana konin nivenka Wannis koam shedayse, ‘‘Yedi qarshi naanato, niven Barjosa wacimera gobayse yenin dhaqoadettsi yeam kiilaa hayne? \v 8 Ta keeda seeson waadimanam garayse Barjodar yenin maatonam dhehen payyan waadimanam waadadhee. \v 9 Yesa woylaminkaar, ‘Wodi Abraam naasine’ hamayse erimeebhode. Yena ida giye: Barjo yi zaganna kina sennara Abraamna naasi hayayse dhaasana dama ki dame. \v 10 Ta haaqanaam taxate dhabayno tesimbho demente kesa wodadhidine. Ogonante payyan aapin ushimina haaqana wulam taxate nuunte koda dhabadhe. \v 11 Keeda seeson waadimanam garayse Barjodar yenin maatoono may konin maatoadettsi inta noqoka yeam ida shive; ko dahaannaar isa budonte nivea kidi Manpas Gazanbee nuubeka yeam kida shive. Kidiar idara kantanka sageane. Inta kisa roonsa dunngurin hattear baskana damattine. \v 12 Gazgonam qanayse puqulara aapinam kinin bulea anngamo kisa aaninte ko dahade; aapinam payya ashkayse kononte kida kee; puqulanamaar dikimon nuunte kida koqe’’ ki hamade. \s1 Yesussa Shiidhidino \r Marq 1:9-11; Luq 3:21-22 \p \v 13 Ogo wodanka Yesus Wannis kiam kinin shivoadettsi Galila peera dhaabhayse Yordaanoos bayndar ki nivade. \v 14 Wannisaar, ‘‘Iam ha shive koda zaske; haam i shive ya idar haminaa nivaa?’’ hante kiam marana ki dhaabhade. \v 15 Yesusaar kina yinin maasenka, ‘‘Yer wulka tipa waadima woam konin zaskenna, ta iam ya shivaa’’ ki hamade. Ogonante Wannis ee hamayse kiam ki shivade. \p \v 16 Yesusaar yinin shiidhadhonsa budonte, saanawa noqora ki utade. Ogo wodanka cecino ko bulimade; Barjosa Manpasinoar waleedettsi hanchayse Yesusdar konin dooqen Wannis ki haapade. \v 17 Tapir, ‘‘Inin nashea isa Naasa kaane; inta kanka ida wozadhe’’ hamea upsi cecira ko qansimade. \c 4 \s1 Yesussa Taysate Shedadhidino \r Marq 1:12-13; Luq 4:1-13 \p \v 1 Ogosa budonte Seethaanin kiam taysate shedoadettsi Yesusam Manpas Gazano darandar ko entsade. \v 2 Ogo darante Yesus eedi lamaa kaysa roorobee sootibe itsima yinin qoomonsa budonte, ki daaqardhade. \v 3 Ogo wodanka taysate shedea Seethaanaar Yesuskal theedayse, ‘‘Ya Barjo Naas ha daana, senna kinana ‘Balasha maatee’ hamaa’’ kina ki hamade. \v 4 Yesusaar kina yinin maasenka, \q1 ‘‘ ’Eedinin dahayno Barjoyn giyen upsin wulkane; \q2 balasha itsayse bish dehehe’\x - \xo 4:4 \xt Yiggi 8:3. \x* \m hamayse thaapadhidine’’ ki hamade. \p \v 5 Ogora pir Seethaan Yesusam yinka entsate yivayse gazan kataman Yerusaalemir dohon Barjosa gazan ooninsa illindar bulate woysayse, \v 6 yin ki giyade: \q1 ‘‘ ’Haam kenin tooloadettsi Barjo yisa gaananana giya ki giye. \q1 Kediar roon hannonam seenin qanoamadettsi \q2 yisa aaninka keedhayse haam yeda ke yede’\x - \xo 4:6 \xt Maz 91:11-12. \x* \m hamayse thaapadhidine. Keeda ya Barjo Naasi hanna, kora mia bhulate hanchaa!’’ kina ki hamade. \v 7 Yesusaar kina ‘‘Pir, ‘Hasa Imbaa Barjoam taysate shedaabhode!’\x - \xo 4:7 \xt Yiggi 6:16. \x* hamayse thaapadhidine’’ ki hamade. \p \v 8 Ogora pir Seethaan Yesusam dhukan gudubhondar yinka entsate utayse, peendar dohon bitamon wulbee kesa gobshinbeam kina dhahayse, \v 9 ‘‘Kumpurdhayse ina ha goodimidianna, ko wulam hana imayda ime’’ ki hamade. \v 10 Ogo wodanka Yesus ‘‘Ya Seethaan, ikalanka pegimbhaa! ‘Hasa Imbaa Barjona kumpurdhayse kibisheana goodimaa!’\x - \xo 4:10 \xt Yiggi 6:13. \x* \m hamayse thaapadhidine’’ kina ki hamade. \v 11 Ogo wodanka Seethaan Yesusam garayse kinin yivenka Barjosa gaananaar nivayse kina keda waadadhe. \s1 Yesus Galila Peente Barjosa Upsinam Giyan Kinin Yedoono \r Marq 1:14-15; Luq 4:14-15 \p \v 12 Yesus Wannisin yedate dhaxadhonam yinin qanson wodanka Galila peendar ki yivade. \v 13 Pir Naazret katamanam garayse Zaabloonbee Niptaaleembe peensa gasan bazinsa aponte dohon Qipirnaahoom katamante yivayse ki dooqade. \v 14-16 Yin konin dohoono \q1 ‘‘Bazindar yiven goyndar \q2 Yordaanoos baynsa saabar haapadhayno \q2 Ayiwdtaymina eenanin thoothon Galila peente, \q2 thipante dahaana Zaabloonbee Niptaaleembe eenana \q2 shaakano gembho ko shaakade. \q1 Dembhin shiponin shipshon peente dahaana \q2 kena shaakano ko shaakade’’\x - \xo 4:14-16 \xt Isi 9:1-2. \x* \m hamayse Barjokala qansayse eenna giyea Isias aponka giidhoono konin thoothoadettsi ko maatade. \p \v 17 Rooroa agaara yedayse Yesus ‘‘Barjosa bitamono yekal theedidine; ogonante seeson waadimanam garayse Barjodar maatee’’ hamada giyan ki yedade. \s1 Yesus Kaaran Yedaynaam Yikal Kinin Eeloono \r Marq 1:16-20; Luq 5:1-11 \p \v 18 Yesus Galila bazinsa aponka kinin yivenka, Bhethiroos hambhea Simoonbee kisa indanaasa Indiriasbeam ki haapade; kediar kaaran yedayna yinin dohonna, yisa kaaran yeden zaaninam bazindar apite ke dahade. \v 19 Yesusaar, ‘‘Marrato! Yedi dhaabhayse isa paanan nivee. Kaaran yenin yedendettsi Barjosa bitamondar eenaam yenin maasoadettsi yeam ida haye’’ ki hamade. \v 20 Kediar kaaran yininkay yeden zaaninam saanawa garayse Yesussa paanan yivan ke yedade. \p \v 21 Ogora os mak kinin hamenka, pir indanaas lamaa waaniam ki haapade. Kediar Zabdoos naana Yayqoobbee Wannisbene. Naana iginaar imbaa Zabdoosbesana kinka bazindara sagadhen gonngalante dooqayse kaaran yininkay yeden zaaninam keda ashke. Yesusaar keam ki eelade. \v 22 Kediar saanawa bazindara sagadhen gonngalanbee imbaa kenteabeam garayse Yesussa paanan yivan ke yedade. \s1 Yesus Thoothin Eenam Kinin Dhettsonbee Kinin Pacchonbe \r Luq 6:17-19 \p \v 23 Ogora Yesus Ayiwd eensa bukin raqinte dhettsada, Barjo bitamonsa dhacchintan upsinam giyada, eenaam yedon waana waana hamon burqon wulamaar pacchada Galila peen wulir yaayte ki dahade. \v 24 Yesusin waadadhonbee giyonbe Sooria peente dohon een wulna ko qansimade. Eenoar waana waana hamon burqonka hajadhon een wulam Yesuskal bavate ko nivade. Hajadhon eensa iintear beeronaka yedadhaanabee, ruminin dhabaynabee, maqasinka malgimayse wobaanabe ke daaka, Yesus igina eenaam kesa hajimora ki pacchade. \v 25 Galila peenbee, Tabhi Katamana hambhen peenbee, Yerusaalem katamanbee, Yiwda peenbee, Yordaanoos baynsa saabar dohon peenbera nivoono thoothino eeno Yesussa paanan ko yivade. \c 5 \s1 Dhukandar Dahayse Yesusin Dhettsoono \p \v 1 Yesusaar eensa thoothamonam shedayse dhukandar utayse ki dooqade. Kisa paanan yivayno eenoar kikal theedi konin nivenka, \v 2 yin giyayse keam dhettsan ki yedade: \q1 \v 3 ‘‘Barjosa Manpasinka ‘Inta kantaysa qolmaane’ hamayse \q2 meten yinnonam toskayna \q2 Barjosa bitamono kenti konin dohonna, kedi ke wozadhe. \q1 \v 4 Woylaminka yisa qaabayse burqadhayna \q2 Barjoyn keam wocchinsenna, kedi ke wozadhe. \q1 \v 5 Lemmakkoka meten yinnonam toskayna \q2 peenam kenin tiyenna, kedi ke wozadhe. \q1 \v 6 Tipa haydhenam daaqardhaynabee dheebardhaynabe \q2 kenin mishenna, kedi ke wozadhe. \q1 \v 7 Eedina burqadhaynana \q2 Barjoyn kena kinin burqadhenna, kedi ke wozadhe. \q1 \v 8 Barjo birante woylaminsa payyana \q2 Barjoam kenin haapenna, kedi ke wozadhe. \q1 \v 9 Kinka gemmaanaam qaashinsayna \q2 ‘Barjo naanane’ keam hambhenna, kedi ke wozadhe. \q1 \v 10 Tipan waadimanna hamayse oytaydhayna \q2 Barjosa bitamono kenti konin dohonna, kedi ke wozadhe. \p \v 11 ‘‘Ina hamayse eenin yeam iirenkabee, oytayenkabee, yerin siyon wulam buudamoka yedar kenin giyenkabe wozadhee. \v 12 Yena kashadhayno bazano cecinte gebhi konin dohonna wozadhee. Yesa birayse Barjokala qansayse eenna giyaynaam ogodettsi keam oytaydhidine. \s1 Sooqobee Shaakabesa Kamsino \r Marq 9:50; Luq 14:34-35 \p \v 13 ‘‘Yedi peendar dohon eenna sooqone. Sooqo daathan garidi ko hanna, harka ko daathisadhe? Mayante koam bulate laldhaysaka eedin koam rooka tigera ab konka haydhea yer qolehe. \p \v 14 ‘‘Yedi peendar dohon eenna shaakane. Dhukandar dahaa katama aachimana dandimehe. \v 15 Shaakanam shashkayse yer daran guupea eedi qolehe. Ooninte dahaana wulna konin shaakoadettsi, dheg hamon raqindar ko wodadhe. \v 16 Ogodettsi yesa payyan waadimanam shedayse cecinte dahaa Imbaa yenteam eeno konin gobshoadettsi, yesa shaakano eensa birante ko shaake. \s1 Barjo Yigginsa Yesusin Dhettsoono \p \v 17 ‘‘Inta Musesa yigginbee Barjokala qansayse eenna giyaynasa upsinbeam thoosana i nivade; koam shiishana inin nivaa yena ko maatabhoode. \v 18 Inta yena gon ida giye: Cecinbee peenbe sagenka yekka wul thootha ko thoothe; Muse yigginsa pidal way zaaka kala hattear shidhehe. \v 19 Ogona kina giidhaanasa iira tokaa maataa kalaam kottseabee waani eenin kottsoadettsi dhettseabe eedi hay ki hannaar, Barjosa bitamonte een wulsa choobar kida dee. Barjoyn giyon wulam waadadheabee waani eenin waadadhoadettsi dhettseabe eedi hay ki hannaar, kidi Barjosa bitamonte gebhi kida hambhe. \v 20 Inta yena ida giye: Yenno tipamono Musesa yigginam dhettsaynabee Parisa eenabesa tipamora ko sagaamma, Barjosa bitamon raqindar hamin ko dahaakaar ardattene. \p \v 21 ‘‘Ena wodanka dahaana eenana, ‘Deesaabhode’\x - \xo 5:21 \xt Uti 20:13; Yiggi 5:17. \x* pir, ‘Deesea wuldar pirdi koda zaske’ hambhonam yedi qansidine. \v 22 Inta yena ida giye: Aananta yinteadar wacimea wuldar dhabsha ko dhabshadhe. Aananta yinteam ‘Ya kaa pootimaa!’ hamayse iirea wuldar peensa donzanaka pirda ko pirdadhe. ‘Ya kaa dembhea!’ hamayse giyea wuldar lay dikimon nuun pirdino kiam koda toole. \p \v 23 ‘‘Ogonante Barjona hanin imen imintonam marshan machadhen raqindar hanin thettsen wodanka, aananta hantea woylamka hadar yer kinin atea hana bhoqidianna, \v 24 hasa imintonam marshan machadhen raqinte garayse birayse ha aanantakal yivayse kimbesana qaashimaa. Ogora maatayse Barjona hasa imintonam imaa. \p \v 25 ‘‘Hambesana wacimaa ea haam ki bersaysaka, kimbesana kinka pirdin oonindar yenin yivenka, goynte dahayse kimbesana kinka qaashimaa. Yin ha hayaamma, hambesana wacimaa ea haam pirdin pirdea eana saskate kida ime. Pirdin pirdea ear haam poolisana saskate kida ime; yaar dhaxin ooninte hada arde. \v 26 Inta hana gon ida giye: Hanka kashaa hambhon wulam hanin kashate macchenka yekka dhaxin oonira hamin ko dahaakaar utattane. \s1 Sharmucimakkonsa Yesusin Dhettsoono \r Maat 19:9; Marq 10:11-12; Luq 16:18 \p \v 27 ‘‘ ’Sharmucimaabhode’\x - \xo 5:27 \xt Uti 20:14; Yiggi 5:18. \x* hambhonam yedi qansidine. \v 28 Inta yena ida giye: Maam shedayse anngardhea wul ogo wodanka yisa woylaminka kombesana sharmucimidine. \v 29 Mizaqa aapea hantea haam seesondar arsea ki hanna, bulate hadara kiam dhabaa. Harrna hambhidianna, bishino wul lay dikimon nuunte konin dhabadhera, hannon bishinsa waa kalaam hakalanka ha kaysidianna hana payyane. \v 30 Mizaqa anta hantea haam seesondar arsea ki hanna, taxate hadara kiam dhabaa. Harrna hambhidianna, bishino hasa wul lay dikimon nuunte konin dhabadhera, hannon bishinsa waa kalaam hakalanka ha kaysidianna hana payyane. \p \v 31 ‘‘ ’Geshon yinnonam bulate oytea eedi hay ki hannaar koam yininna bulate oytonsa goynam giyea warqat kona ki ime’\x - \xo 5:31 \xt Yiggi 24:1. \x* ena ko hambhade. \v 32 Intaar yena ida giye: Sharmucimakko goytika dayma geshon yinnonam yikalanka bulea wul konin sharmucimoadettsi koam kida haye; geshoayn bulon maynam keemea ea kidi sharmucimidine. \s1 Mallan Goynsa Yesusin Dhettsoono \p \v 33 ‘‘Pir ena wodanka dohon eenna ‘Buudaka malleebhode. Barjona hanin imon mallan upsinam hayaa’\x - \xo 5:33 \xt Lewi 19:12; Payda 30:2; Yiggi 23:21. \x* hambhonam yedi qansidine. \v 34 Intaar yena ida giye: Hamin ko dahaannaar malleebhode. Cecino Barjosa bitamon borkotono konin dohonna, cecinka malleebhode; \v 35 peeno Barjosa roonin tigayno konin dohonna, peenkaar malleebhode. Yerusaalem gebhaa bitaasa katamano konin dohonna, Yerusaalemkaar malleebhode. \v 36 Hasa metensa sitinam cawlibee thiyabedar hayayse maasana hanin damiminna, hasa metenkaar mallaabhode. \v 37 Ogona yesa dhalqinam ‘Yin ko dee’ hamidi ye hanna, ‘Yin ko dee’ hamee; ‘Yintehe’ hamidi ye hanna, ‘Yintehe’ hamee. Igina upsinakalanka sagoono upsino wul siyonkalankane.\f + \fr 5:37 \ft ‘‘Siyonkalanka’’ hamea agaa ‘‘siya eakalanka’’ kanka hamana dandima ko dandime. ‘‘Siya ea’’ haminta ‘‘Seethaan’’ hamintane.\f* \s1 Halo Maasa Zaskiminsa Yesusin Dhettsoono \r Luq 6:27-36 \p \v 38 ‘‘ ’Aapin uxaasa aapino ko uxadhe; atsin aysaasaar atsino ko aysadhe’\x - \xo 5:38 \xt Uti 21:24; Lewi 24:20; Yiggi 19:21. \x* hambhonam yedi qansidine. \v 39 Inta yena ida giye: Siyan yedar hayayna eenasa halon maaseebhode. Hasa mizaqa karcam ceveana warkata karcam kina shirshaa. \v 40 Eedi kalaa hasa shuraabeam hakalanka tiyo zagayse haam bersidi ki hanna, pir hasa kotteam kina imaa. \v 41 Eedi hayo kalaa ‘Basken innonam ina baskayse goyti orgo inka dhaabhaa’ hamayse kantaka haam dhaasidi ki hanna, ya kinin zagaara kina saskayse yivima. \v 42 Hakal miskeana imaa; hakal bazimota oysaam maraabhode. \p \v 43 ‘‘ ’Ha aanantaam nashaa\x - \xo 5:43 \xt Lewi 19:18. \x*; haam jibbeam jibbaa’ hambhonam yedi qansidine. \v 44 Inta yena ida giye: Yeam jibbayna eenaam nashee; yeam oytayaynana Barjoam miskee. \v 45 Ogo yenin hayenka, cecinte dahaa Imbaa yenteasa naasi yeda maate. Kidi siyanabee payyanabedar yisa haynam kida bule; tipan waadadhaynabee tipan waadadhiminabedar yisa doobinam kida qanse. \v 46 Yeam nashaynaam bish ye nashina, yer har baza yeda haape? Eena cubbona gibirin kacchaynaar yin haya ke haye. \v 47 Yeam nashaynaam bish ye nagaysina, waani eendara sagi yer har ye waadadhaa? Barjoam dhesimina eenaar ogodettsi keda haye. \v 48 Keeda cecinte dahaa Imbaa yentea gon hamaa kinin dohondettsi, yediar gonin hamma maatee. \c 6 \s1 Qambhinana Imbhensa Yesusin Dhettsoono \p \v 1 ‘‘Barjona waadadhadhen payyan waadimanam ‘Eedi ko iam shede’ hamayse yenin hayoamadettsi mete yesaam gishee. Ogotay ko hamma, cecinte dahaa Imbaa yenteakalanka yenin tiyea baza yesa qolehe. \v 2 Ogonante ya qambhinana imintonam hanin imenka, maltina eenadettsi maataabhode. Kedi eenin keam shedayse shawkoadettsi hamayse bukin raqinbee goynbedar kenin waadadhenam yisa may keda dhee. Inta yena gon ida giye: Kedi yina yesken bazanam tiydine. \v 3 Keeda ya qambhinana imintonam hanin imenka, eedinin haapoamadettsi hayayse aachika imaa.\f + \fr 6:3 \ft ‘‘Eedinin haapoamadettsi hayayse aachika imaa’’ hamenam gaalin aponka thaapadhonte ‘‘Anta mizaqaaka hanin imenam anta warkataa ki haapabhoode’’ koda hame.\f* \v 4 Aachinka hanin imenam haapea Hamba hana bazanam kida ime. \s1 Barjoam Miskadhensa Yesusin Dhettsoono \r Luq 11:2-4 \p \v 5 ‘‘Yedi yenin miskenka, maltina eenadettsi maateebhode. Kedi kesa miskenam eedinin haapoadettsi hamayse bukin ranqabee goyna parmanabedar woyayse miskana keda nashe. Inta yena gon ida giye: Kedi yina yesken bazanam tiydine. \v 6 Ya hanin miskenka, ooninsa gulinte ardayse kerin diithayse haapadhima Hambaam miskaa. Haapadhimonam haapea Hamba hasa bazanam hana kida ime. \v 7 Yedi yenin miskenka, Barjoam dhesimina eenadettsi sun maasite maasite dhalqeebhode. ‘Wosa upsin wo thoosanna, Barjo woam kida qanse’ hamayse keda bhocche. \v 8 Yedi kedettsi maateebhode. Ye miskima birayse yeam zasken wulam Imbaa yentea dhesa ki dhese. \p \v 9 ‘‘Keeda yedi yin giyayse miskee: \q1 Cecinte dahaa Imbaa wontea, \q2 nammo hasa ko gazisadhe. \q1 \v 10 Bitamono hanno ko nive. \q1 Bhocchino hasa cecinte konin maatendettsi, \q2 peentear yin ko maateka. \q1 \v 11 Kina rooroana wona zasken galan wona imaa. \q1 \v 12 Woam seesaynana wonin garendettsi, \q2 wonnon seesonamaar wona ya garaa. \q1 \v 13 Siyondar arsota taysayno wodar konin nivoamadettsi woam gishaa. \q2 Siyonkalanka\f + \fr 6:13 \ft ‘‘Siyonkalanka’’ hamea agaa ‘‘siya eakalanka’’ kanka hamana dandima ko dandime. ‘‘Siya ea’’ haminta ‘‘Seethaan’’ hamintane.\f* woam dhacchaa. \q1 [Bitamonbee, kantanbee, gobshinbe lay hantine; amiin.] \m \v 14 Eenna kesa seesonam ye garea hanna, cecinte dahaa Imbaa yentea yenaar yesa seesonam gara ki gare. \v 15 Eenna kesa seesonam ye garaamma, Imbaa yentea yesa seesonam yena garehe. \s1 Itsima Qoomadhensa Yesusin Dhettsoono \p \v 16 ‘‘Itsima yenin qoomenka yedi yinin qoomonam eenna dhoota hayayna maltina eenadettsi wotinam seeseebhode. Kedi een birante itsima qoomayna maatayse sun guuri keda cawle. Inta yena gon ida giye: Kedi yina yesken bazanam tiydine. \v 17-18 Ya itsima hanin qoomenka, aapin kerin hannon shiidhaa; hasa metenamaar waqatika qadhaa. Ogoam hanin hayoono eedina dayma, haapadhima Hamba bish kinin dhesoadettsine. Haapadhimonam haapea Hamba hasa bazanam hana kida ime. \s1 Peendar Koymo Puccha Zaskiminsa Yesusin Dhettsoono \r Luq 12:33-34 \p \v 19 ‘‘Ulavulobee boyibeyn itsana damen, pir diibiar koyate tiyen peen kodar koymonam yena puccheebhode. \v 20 Ogona ulavulobee boyinbe itsimon, pir diibiar koyate tiymon cecinte koymonam yena pucchee. \v 21 Harrna hambhidianna, hannon koymonin dohonte hasa woylammoar ogote koda dee. \s1 Bishinsa Shaakan Goynsa Yesusin Dhettsoono \r Luq 11:34-36 \p \v 22 ‘‘Bishinsa shaakano aapine. Keeda aapino hanno payya ko hanna, hasa bishino wul shaakante koda dee. \v 23 Aapino hanno hajidi ko hanna, hasa bishino wul thipante koda dee. Ta hakal dohoono shaakano thipidi ko hanna, thipano kattsi gebhi koda thipe! \s1 Dayntanna Gaala Zaskiminsa Yesusin Dhettsoono \r Luq 16:13; 12:22-31 \p \v 24 ‘‘Bit lamaasa demente daana damea eedi hay ki hannaar qolehe. Harrna hambhidianna, kalaam jibbayse lansoam kida nashe; ogotay ko hamma, kalaadar maatayse lansoam kida bage. Ogodettsi Barjobee koymobesa demente daana damattene. \p \v 25 ‘‘Ogonante inta yena ida giye: Dayntan yennonna, ‘Haroo itso? Haroo wuco?’ pir bishin yennonna, ‘Haroo qaadho?’ hamayse qaabeebhode. Galara dayntano, apalara bishino sagayu? \v 26 Cecinka pillayna aptinaam shedee: Kedi bheeta yiithehe; shikaar shikehe; konontear keehe. Ko dahaannaar cecinte dahaa Imbaa yentea keam kida kunse. Ta yedi kedara kattsi sagattenu? \v 27 Yesa iira qaabayse leven yinnondar rooro kalaa arsea eedi hayne?\f + \fr 6:27 \ft ‘‘Leven yinnondar rooro kalaa arsea eedi hayne?’’ hamayno Girik aponka kosa buli lamaa daane; lansono bulino yinne: ‘‘Yisa gudumbhakkondar dhundhuma kalaa arsea eedi hayne?’’ hamaynone.\f* \p \v 28 ‘‘Pir apalanna harrnee gaale? Ta peendar aamana hamin kenin gebhenam shedee. Kedi waadimaka qajadhehe; puttoar qanehe. \v 29 Ko dahaannaar yena ida giye: Ena Bitaa Solomoonaar yisa gobshin wulka igina aamanasa kalaadettsi hattear qaadhayse goobadehe. \v 30 Ta Barjo kina haapadhayse saka nuunte koqadhayna peendar dahaana shundhaam yin gobshayse qattsea ki hanna, ta yedi Barjodar woylamin qajadhen joogaanato, yeam ini hamin ki qattsimine? \p \v 31 ‘‘Keeda ‘Wodi haroo itso? Haroo wuco? Yer haroo qaadho?’ hamayse qaabeebhode. \v 32 Ogo wulam haapota Barjoam dhesimino eeno koda zage. Ogono wul yena konin zaskenam cecinte dahaa Imbaa yentea dhesa ki dhese. \v 33 Yedi yer wulsa birayse Barjosa bitamonbee kisa tipamonbeam zagee; ogono wul yena imbha ko imbhe. \v 34 Saka hamon gaalenam sakana garee; ogoam qaabite gaaleebhode. Sedha kalaa gaaleno sedhaa agaana yeeka ko yeeke. \c 7 \s1 Eendar Pirda Zaskiminsa Yesusin Dhettsoono \r Luq 6:37-42 \p \v 1-2 ‘‘Een waanidar yenin pirdendettsi yedarar pirda ko pirdadhe. Yenin kahaaka yenaar kaadha ko kaadhe. Ogonante yedar pirdadhoamadettsi yediar eedidar pirdeebhode. \v 3 Hannon aapinte dohon haaqanam haapima, ha aanantasa aapinte dohon kosonam harrnaa shede? \v 4 Hannon aapinte haaqa daaka, ha aanantana ‘Aapin hannora hana kosonam i bule’ hamayse haminaa giyaa? \v 5 Ya maltia ea, birayse hannon aapinte dohon haaqanam bulaa; ogosa budonte ha aanantasa aapinte dohon kosonam bulana payya hayayse hada haape. \p \v 6 ‘‘Barjosa yerin gazanam qaskinana imeebhode; ye imidianna budoka wal hamayse yeam gavasane. Ogodettsi koymon gebhonka yenin shanonam wurkupanasa birante wodeebhode; ye wodidianna roonka tigasane. \s1 Barjoam Miskadhensa Yesusin Dhettsoono \r Luq 11:9-13 \p \v 7 ‘‘Miskee, yena imbha ko imbhe; zagee, haapeeda haape; kerinam kokkee, yena buldha ko buldhe. \v 8 Harrna hambhidianna, miskea wul tiya ki tiye; zagear haapa ki haape; kerinam kokkeanaar kerro buldha ko buldhe. \v 9 Yesa iira naasa kintea kiam balasha ki miskaysaka, kina seeni imea eedi hayne? \v 10 Way kaara ki miskaysaka, kaaran oolonte kina guni ima ki imo? \v 11 Ta keeda yedi siyana dahayse naanana yesa yerin payyan iman ye dhesidianna, cecinte dahaa Imbaa yentea kiam miskaynana yerin payyanam sagi hamin ki imimine? \p \v 12 ‘‘Ta keeda eenin yena hayoadettsi yenin nashen yerin wulam, yediar kena yin hayee. Musesa yigginbee Barjokala qansayse eenna giyaynabeyn dhettsaynoar ogoamne. \s1 Qiiqa Kereasa Yesusin Dhettsoono \r Luq 13:24 \p \v 13-14 ‘‘Kayendar arsayno kerro workine; goynoar kosa worrine; ogote ardayna eenaar thoothine. Eenaam rooro wul dayntandar yeskisayno kerro qiiqane; goynoar kosa likkane; koam haapayna eenaar tokaanane. Keeda qiiqa kereaka ardee. \s1 Haaqan Yisa Aapinka Dhesimensa Yesusin Dhettsoono \r Luq 6:43-44; 13:25-27 \p \v 15 ‘‘Buudamoka ‘Inta Barjokala qansayse eenna giyeane’ hamaynakalanka mete yesaam gishee. Kedi yaati eebhe qaadhayse yekal keda nive; ko dahaannaar kesa iino sarimayna yaayonadettsine. \v 16 Keamaar yeninkay dhesayno kesa waadimansa aapinkane. Ukumbhan hattasa iira woyni aapi kama ko kambho? Mugurira shaapsa aapi kama ko kambho? \v 17 Ogodettsi pir payyana haaqana wul aapin payyan keda ushe; haaqana siyana aapin siyonam keda ushe. \v 18 Haaqana payyana siyon aapinam ushehe; haaqana siyana aapin payyanam ushehe. \v 19 Payyan aapin ushimina haaqana wulam paxayse nuunte keam koqa ko koqadhe. \v 20 Keeda igina eenaam kesa waadiman aapinka yeda dhese. \p \v 21 ‘‘Inka ‘Imbo, Imbo!’ hamayna wul Barjosa bitamon raqinte ardehe; cecinte dahaa isa Imbayn giyonam hayea bisheada arde. \v 22 Barjosa pirdin rooroaka thoothino eeno, ‘Imbo, Imbo! Hasa naabenka Barjosa wodi giyooto? Hasa naabenkasin beeronaam eendara wodi bulooto? Hasa naabenkasin thoothin yerin tarshenam wodi hayooto?’ ina keda hame. \v 23 Ogo wodanka, ‘Inta yeam dhesattine; yedi siyon hayayna eenato, ikalanka os pegadhee!’\x - \xo 7:23 \xt Maz 6:8. \x* kena ida hame. \s1 Onna Lamaana Woysadhaanasa Kamsino \r Luq 6:47-49 \p \v 24 ‘‘Ogonante isa upsin koam qansayse hayayna wul ooninam yisa haachan peendar woysaa ea pakaladettsine. \v 25 Dommo oonin ogodar ko qanade; mirroar daran ko nivade; wuranoar nivayse oonin ogoam ko kupade. Onno ogono haachan peendar konin woysadhonna dhambadehe. \v 26 Taar isa upsin koam qansayse haymina wul ooninam yisa shaamindar woysaa ea malgimeadettsine. \v 27 Dommo oonin ogodar ko qanade; mirroar daran ko nivade; wuranoar nivayse oonin ogoam ko kupade; onnoar dhambidine. Kosa dhambidinoar kattsi detha ko maatade’’ hamayse kena ki giyade. \p \v 28 Yesusaar ogoam yin giyate kinin macchonsa budonte, eeno kinin dhettson timmirinka kattsi ko targadhade. \v 29 Ogonoar konin targadhoono Musesa yigginam dhettsaynadettsi dayma, kidi yisa hayamoka eenaam dhettsite kinin dohonnane. \c 8 \s1 Lamthinin Yedaa Eam Yesusin Pacchoono \r Marq 1:40-45; Luq 5:12-16 \p \v 1 Yesusaar dhukara kinin hanchen wodanka, thoothino eeno kisa paanan ko yivade. \v 2 Ogo wodanka eedi kalaa lamth burqoka\f + \fr 8:2 \ft ‘‘Lamth burqo’’ hamen upsinam Haalin Mallan mathaapinsa macchinte thaapadhaanar shedaa.\f* dahaa kisa birante nivayse hatte kumpurdhayse, ‘‘Imbo, ha nashidianna, iam pacchana damaada dame’’ hamayse kiam ki miskade. \v 3 Yesusaar yisa aaninam kidar wodayse, ‘‘Haam pacchana nashayda nashe; paashaa’’ kina ki hamade. Saanawaar kisa lamthin burqono ko paashade. \v 4 Yesusaar, ‘‘Hanin paashonam eedi haynaar hanin giyoamadettsi mete hasaam gishaa; ko dahaannaar yivayse hasa bishinam gudulana dhahaa. Eennaar hanin paashoono tarja konin maatoadettsi Museyn giyon Barjona machadhen marshanam imaa’’\x - \xo 8:4 \xt Lewi 14:2-7. \x* kina ki hamade. \s1 Mato Alaqaasa Waadiman Eam Yesusin Pacchoono \r Luq 7:1-10 \p \v 5-6 Yesus Qipirnaahoom katamante kinin ardaa wodaaka mato alaqa kisa birante nivayse, ‘‘Imbo, isa ergen ea burqoka malgimayse gaalite ooninte wodhayse ki dahade’’ hamayse kiam ki miskade. \v 7 Yesusaar kina yi giyna: ‘‘Inta nivayse kiam pacchasane’’ ki hamade. \v 8 Mato alaqaar kina yinin maasenka, ‘‘Imbo, oonin innonte ha arde inta eedi zaskaatehe. ‘Hasa ergen ea ki paashe’ bish ina hamaa; kidiar paasha ki paashe. \v 9 Intaar iam wottsaynana ee hamayda hame; isaar choobar ina ee hamayna poolisana ke dahade. Kesa kalaana ‘Yivaa!’ inin hamenka, yiva ki yive. Waa eanaar ‘Nivaa!’ inin hamenka, niva ki nive. Isa erge eanaar ‘Koam hayaa’ inin hamenka, haya ki haye’’ kina ki hamade. \p \v 10 Yesusaar agaa easa dhalqinam yinin qansenka, kidi targadhidine. Kimbesana yiven eenna yi giyna: ‘‘Inta yena gon ida giye: Israveel eenasa shaarinte kaa eadettsi gebhi idar woylamin qajaa haapaatine. \v 11 Inta yena ida giye: Thoothino eeno haynsa utambarabee wavambarabe koda nive; Abraambee, Yisaaqbee, Yayqoobbesana kinka Barjosa bitamonte kummandar koda dooqe. \v 12 Barjosa bitamonte ardana bhocchayna eena os mayan thipante keam koda dhabadhe; ogotear eepibee atsi qiicabe koda maate’’ ki hamade. \v 13 Ogosa budonte Yesus mato alaqaana ‘‘Ya yivaa, idar woylamin hanin qajondettsi hana ko dee’’ kina ki hamade. Kisa waadiman ear ogo wodanka ki paashade. \s1 Thoothin Eenaam Yesusin Pacchoono \r Marq 1:29-34; Luq 4:38-41 \p \v 14 Yesus Bhethiroossa ooninte kinin ardenka, Bhethiroossa baysino bishi occhea hajimoka burqadhate wodhayse ko daaka koam ki haapade. \v 15 Kosa aaninamaar kinin yeden wodanka, bishin occhayno hajimono koam ko garade. Kodiar dhaabhayse Yesusna galan baxan ko yedade. \p \v 16 Peen sootaysakaar beeronin yedaana eena thoothinaam Yesuskal entsate ke nivade. Yesusaar beeronaka ‘‘Utee!’’ hamintaka bish ki keam bulade; hajadhaana wulamaar ki pacchade. \v 17 Ogonoar \q1 ‘‘Kidi wonnon hajimonam ki tiyade; \q1 burqamon wonnonamaar wona ki baskade’’\x - \xo 8:17 \xt Isi 53:4. \x* \m hamayse Barjokala qansayse eenna giyea Isiasin giyondettsi ko thoothade. \s1 Yesussa Paanan Yivana Zagaana Eena \r Luq 9:57-62 \p \v 18 Yesusaar thoothino eeno kisa gasante konin bukonam yinin haapenka, yisa paanan yivayna eenana, ‘‘Bazinsa saabar wo sage’’ kena ki hamade. \v 19 Ogora Musesa yigginam dhettsea eedi kalaa Yesuskal nivayse, ‘‘Woam Dhettsea, inta hanin yiven hamote ko hannaar, hasa paanan yivayda yive’’ kina ki hamade. \v 20 Yesusaar kina yi giyna: ‘‘Shedaa! Gaamirenasa kenin wodhea kesa oolo daane; aptinasaar ooni daane. I Eedi Naas meten innon inin daasea raq isa qolehe’’ kina ki hamade. \v 21 Yesussa paanan yivayna eenasa waa yi giyna: ‘‘Imbo, birayse imbaam duukayse inin nivoadettsi iam yittsaa’’ kina ki hamade. \v 22 Yesusaar kina yi giyna: ‘‘Shedaa! Diyaana diyaanaam kenin duukoadettsi kena garaa. Ya isa paanan nivaa’’ kina ki hamade. \s1 Bazinam Shooshen Wuranam Yesusin Woysoono \r Marq 4:35-41; Luq 8:22-25 \p \v 23 Yesus bazindara sagadhen gonngalante kinin ardenka, kisa paanan yivayna kimbesana ardayse ke yivade. \v 24 Kenin yivenka ke dhesima bazindar gebhi wura dhaabhayse gonngalanam noqonin manngenka yekka ko jugade. Ogoka Yesus raatidine. \v 25 Kisa paanan yivayna eenaar kikal theedayse, ‘‘Imbo, wodi hakal kayoobhe; woam dhacchane!’’ hamayse kiam ke dhaasade. \v 26 Kidi kena yi giyna: ‘‘Yedi idar woylamin qajadhenin joogaanato, yin yenin kurtumbhayno hare?’’ kena ki hamade. Ogora dhaabhayse wuranbee bazinbeam ki bitade. Ogora wuranbee bazinbe kalon lay ko hamade. \v 27 Eenaar ogoam shedayse, ‘‘Wuranbee bazinbe yinna ee hamea kaa eedi hamin dahaane?’’ hamayse ke targadhade. \s1 Beeronin Yedaana Eenaam Yesusin Pacchoono \r Marq 5:1-20; Luq 8:26-39 \p \v 28 Bazinsa saabar Gergesenon\f + \fr 8:28 \ft ‘‘Gergesenon’’ hambhoono Girik aponka ‘‘Gadarenon’’ way ‘‘Gerasenon’’ waani waani mathaapinte koda hambhe.\f* peendar ki nivade. Ogotear beeronayn yedaana eedi lamaa waani duukin raqira utayse daran ke keerade. Igina eena kattsi siya eedi kenin dohonna goyn ogoka eeno yaayan bashadhidine. \v 29 Kediar, ‘‘Ya Barjo Naasa, hambesana wosa dohoono hare? Wodar pirdadhen rooron wosa yeskima woam galshanaa nivaaw?’’ hamayse ke ilatade. \p \v 30 Eena iginayn dohon raqira likka pege wurkupa thoothi gishima gishadhayna dahade. \v 31 Beeronaar Yesuskal yi giyna: ‘‘Eena kinara woam ha bulea hanna, igina wurkupana gishiman gishadhaynadar woam yittsaa’’ hamayse kiam ke miskade. \v 32 Kidiar, ‘‘Yivee’’ kena ki hamade. Kediar eenadara utayse wurkupanasa iinte ke ardade. Marrato! Igina wurkupana wul bazinsa gasante dahayse, targadhayse yinin mugumonka laasara gobayse bazinte wavayse ke diyade. \p \v 33 Wurkupan gishaynaar ogora gobate katamandar yivayse igina beeronayn yedaana eenasa goynbee ogote yerin hamon wulbeam ke giyade. \v 34 Ogosa budonte katamante dohoono eeno wul Yesusam shedo ko utade. Konin shedon wodanka, ‘‘Ea kaa, ya wosa peera yivaa’’ hamayse kiam ke miskade. \c 9 \s1 Hajimonka Malgimaa Eam Yesusin Pacchoono \r Marq 2:1-12; Luq 5:17-26 \p \v 1 Yesus bazindara sagadhen gonngalante ardayse bazinam sagayse pir yisa katamandar ki yivade. \v 2 Ogotear hajimonka malgimaa eedi kalaam eena haaqaka bavate kikal ke nivade. Yesusaar kidar woylamin kenin qajonam shedayse hajimon eana yi giyna: ‘‘Inaane, wocchimbhima; hasa seesono hana gardhidine’’ kina ki hamade. \v 3 Musesa yigginam dhettsaynasa waani waani eena yisa woylaminka yi giyna: ‘‘Kaa ea Barjo maato ki qaabaaw?’’ hamayse ke qaabade. \v 4 Yesus kenin qaabonam dhesayse kena yin ki giyade: ‘‘Woylaminka yesa yer siya harrnee qaabe? \v 5 ‘Hasa seesono hana gardhidine’ hamarabee ‘Dhaabhayse yivaa’ hamarabesa hamaane deegaa? \v 6 Ko dahaannaar i Eedi Naasina peendar eenna seesonam garana hayamo isa konin dohonam yenin dhesoadettsi yeam ko zaske’’ hamayse hajimonka malgimaa eaka, ‘‘Dhaabhayse haam baadhon haaqanam hanka bavate hasa oonindar yivaa’’ ki hamade. \v 7 Hajimonka malgimaa ea dhaabhayse yisa oonindar ki yivade. \v 8 Eenoar ogoam haapayse targadhidine. ‘‘Kodettsin hayamonam eedina imaa Barjo ki gobshadhe’’ hamayse kiam ko gobshade. \s1 Maatoosam Yesusin Eeloono \r Marq 2:13-17; Luq 5:27-32 \p \v 9 Yesus raqin ogora dhaabhate kinin yivenka, eedi kalaa Maatoos hambhea gibirin kinin kacchen raqinte dooqayse ki daaka kiam haapayse, ‘‘Isa paanan nivaa’’ kina ki hamade. Kidiar dhaabhayse kisa paanan yivan ki yedade. \p \v 10 Ogosa budonte Yesus Maatoos ooninte kummandar dooqayse ki daaka, waani thoothina gibirin kacchayna eenabee Musesa yigginam toolimina eenabe nivayse Yesusbee kisa paanan yivayna eenabekal kummandar ke dooqade. \v 11 Parisa eenaar ogoam haapayse Yesussa paanan yivayna eenana yi giyna: ‘‘Yeam dhettsea ea cubbona gibirin kacchaynabee igina seeson eenabesana kinka kinin kummayno harrnane?’’ kena ke hamade. \v 12 Yesus yin kenin giyenam qansayse, ‘‘Hajadhaanaam akkimi koda zaske, payyanaam akkimi zaskehe. \v 13 Yedi ta yivayse \q1 ‘Inta machadhen marshara sagi \q1 eedina burqadhadhenam ida nashe’\x - \xo 9:13 \xt Hosev 6:6. \x* \m hamayse thaapadhoono yer har konin dohonam payya hayayse dhesee. Harrna hambhidianna, inta seeson eena Barjodar kenin maatoadettsi keam eelota i nivade; tipana eenaam eelota nivaatine’’ kena ki hamade. \s1 Itsima Qoomadhen Goynsa Oysadhoono \r Marq 2:18-22; Luq 5:33-39 \p \v 14 Ogo wodanka Shivea Wannissa paanan yivayna eena Yesuskal nivayse, ‘‘Wombee Parisa eenabe rooro thoothi itsima woda qoome; hasa paanan yivayna eena itsima kenin qoomimino harrnane?’’ kina ke hamade. \v 15 Yesusaar kena yin ki giyade: ‘‘Uutaa kembesana kinka ki daaka, gaydonna nivaana eena moykana dama ke damo? Ko dahaannaar uutaanin kekalanka edadhayno woda niva ko nive; ogo wodanka itsima keda qoome. \v 16 Apala gecchoadar apala haaleam lashea eedi qolehe. Harrna hambhidianna, apala gecchoam yinka hattsate kinin tiyenna, haviminoar kisa kalon koda worke. \v 17 Jambin gecchonsa iinte zia haali shabhea eedi qolehe. Shabhadhidianna ziano hallo jambinam bhattsa ko bhattse; zianoar layma ko layme; jambinoar bhaqayse gemma ko gemme. Ogona zian haalinam jambin haalinte koda shabhadhe. Yin ko hanna, lamaana wul gemmima payya daa ke dee’’ ki hamade. \s1 Dembhira Dhaabhon Naanbee Yesussa Apalan Kaamon Edonbe \r Marq 5:21-43; Luq 8:40-56 \p \v 18 Yesus ogoam kinin giyenka, eedi hayo kalaa nivayse hatte kisa birante kumpurdhayse, ‘‘Isa naano ikalanka taaki ko diyade; ko dahaannaar ya nivayse aanin hannonam kosa bishindar ha wodidianna kodi dhaqa ko dhaqe’’ hamayse kiam ki miskade. \v 19 Yesus dhaabhayse yisa paanan yivayna eenabesana kinka eabete ki yivade. \p \v 20-21 Eedi maa kallo layme hajimoka leve tabhi lamaa hajadhayse kappoono, ‘‘Apalan kisa hattear kaamidi i hanna, inta paashayda paashe’’ hamayse woylaminka yisa konin qaabonna kisa budobar nivayse apalansa nukinam ko kaamade. \v 22 Yesus budoka wal hamayse koam shedayse, ‘‘Isa naano, wocchimbhima. Idar woylamin hanin qajoono haam ko pacchade’’ kona ki hamade. Edonoar agaara yedayse ko paashade. \p \v 23 Ogosa budonte Yesus hayoa ea ooninte kinin yeskenka, saalan pugayna eenabee ilatite eepayna eenabeam shedayse, \v 24 ‘‘Naano raata ko raatade, diyadehe; yedi os hamee’’ kena ki hamade. Eenaar kiam bagayse ke hancade. \v 25 Ko dahaannaar eenaam mayanka buldhonsa budonte, Yesus ardayse naansa aaninam ki yedade; kodiar dhaabhidine. \v 26 Ogono Yesusin hayoono ogo peente dohon een wulna ko dhesimade. \s1 Aapin Kayaana Eenaam Yesusin Pacchoono \p \v 27 Yesusin raqin ogora utaate yivenka, eedi lamaa aapin kayaana waani, ‘‘Dawt Naasa, bannzo! Wona burqadhayse woam pacchaa!’’ hamayse ilataate kisa paanan ke yivade. \v 28 Ooninte kinin ardonsa budonte, aapin kayaana eena kikal ke nivade. Yesus kena yi giyna: ‘‘Aapin yennonam pacchana inin damenam idar woylam qajee qajo?’’ kena ki hamade. Kediar, ‘‘Yehee, imbo, qajooda qaje’’ ke hamade. \v 29 Yesusaar kesa aapinam yisa aaninka kaamayse, ‘‘Idar woylamin yenin qajendettsi yena ko maate’’ ki hamade. \v 30 Kesa aapinoar ko shedade. Kidiar kena yi giyna: ‘‘ ’Yesus woam pacchade’ hamayse eedina yenin giyoamadettsi mete yesaam gishee!’’ hamayse upsi wocchika kena ki giyade. \v 31 Kediar ogora utayse peen ogo wul gidir Yesussa waadimanam ke giyade. \s1 Apon Kayaa Eam Yesusin Pacchoono \p \v 32 Aapin kinin pacchaana eena ogora kenin utenka, eedi waani beeroyn yedayse apo cavate kaysaa eedi kalaam Yesusdar bavate ke nivade. \v 33 Eadara beeronam kinin bulonsa budonte, apono kisa dhalqan ko yedade. Thoothino eenoar, ‘‘Kodettsino yer Israveel peente kala hattear haapayse dhesadhadehe’’ hamayse ko targadhade. \v 34 Parisa eena yi giyna: ‘‘Kidi beeronaam kinin bulayno beeronasa hayoa kantankane’’ ke hamade. \s1 Yesus Eenna Kinin Burqadhoono \p \v 35 Yesusaar Ayiwd eensa bukin raqinte dhettsada, Barjo bitamonsa dhacchintan upsinam giyada, eenaam yedon waana waana hamon burqon wulamaar pacchada kesa katamanbee gurdanbe wulir yaayte ki dahade. \v 36 Kidi eenaam gishea eediysa qolmina yaanadettsi gaalitebee kelshea bashadhaysebe ke daaka keam haapayse kena ki burqadhade. \v 37 Ogo wodanka yisa paanan yivayna eenana, ‘‘Buurdhayno isinno thoothine; buurayna eena tokaane. \v 38 Ta keeda isininsa Imbaa buurayna eenaam haamindar kinin nittsoadettsi kiam miskee’’ kena ki hamade. \c 10 \s1 Yesusin Tarjamonnante Yittsaynaam Kamoono \r Marq 3:13-19; 6:7-13; Luq 6:12-16; 9:1-6 \p \v 1 Yesus yisa paanan yivayna eena tabhi lamaanaam yikal eelayse, ‘‘Beeronaam eendara bulee; eenam yedon waana waana hamon burqon wulamaar pacchee’’ hamayse hayamo kena ki imade. \v 2 Yesus Kiristoos yisa tarjamonnante kinin yittsaana eenasa namma kinane: Birayse Bhethiroos hambhea Simoonbee, indanaasa Indiriasbee, Zabdoos naana lamaana Yayqoobbee Wannisbe, \v 3 pir Pilbhoosbee, Bartelemoosbee, Toomaasebee, gibirin kacchea Maatoosbee, Ilpoos naasa Yayqoobbee, Taadoosbee, \v 4 peen yinnonna bish qaabea Simoonbee, Yesusam dembhinna saskate imea Asqoronto peen ea Yiwdabene. \p \v 5-6 Yesus igina tabhi lamaanaam yin giyayse ki yittsade: ‘‘Yenin yivenka yaatidettsi kayaana Israveel eenadar yivimate. Ayiwdtaymina eenadar yiveebhode; Sammaria eenasa katamante ardeebhode. \v 7 Yivayse ‘Barjoyn bitimayno wodano yeskidine’ hamayse giyee. \v 8 Hajadhaana eenaamaar pacchee; diyaana eenaamaar dhaasee; lamth burqonin\f + \fr 10:8 \ft ‘‘Lamth burqo’’ hamen upsinam Haalin Mallan mathaapinsa macchinte thaapadhaanar shedaa.\f* yedaanaamaar pacchee; beeronaamaar eendara bulee. Sun yenin tiyonna, eennaar sun imee. \v 9 Worqibee, birrebee, santupbeam yesa korbhonka bavate yiveebhode. \v 10 Goynna surba yenka beveebhode; shuraab lansobee, dunnguribee, haljobe yenka beveebhode. Harrna hambhidianna, waadadheana galano imbha ko imbhe. \p \v 11 ‘‘Katamante way gurdante yenin ardenka, yeam chocchamon tiyea hay kinin dohonam payya hayayse oysate kiam dhesee. Peen ogora yenin utenka yekka kikal ooninte dooqee. \v 12 Eenkal ooninte yenin ardenka, ‘Nagaya nagaya’ kena hamimate. \v 13 Oonin eena yeam ke tiyea hanna, kena yenin imayno nagaymakkono kena koda maate. Yeam tiymina ke hanna, kena yenin imayno nagaymakkono yena koda maate. \v 14 Eenin yeam chocchamon tiymon way yenin giyenam kenin qansimon raqinte ye hanna, ogo ooninbee katamanbera yenin utenka roon yennondar dohon silalinam gidir dinsee. \v 15 Inta yena gon ida giye: Pirdin rooroaka kataman ogora Sodoombee Gamoorabedar yeskayno pirdino tokaane. \s1 Eendar Yesken Gaalenbee Oytaydhanbe \r Marq 13:9-13; Luq 21:12-17 \p \v 16 ‘‘Marrato! Inta yeam yaanadettsi yaayonasa shaarinte ida yittse. Ogonante yedi gunidettsi pakalla, waleedettsi leemina daymate. \v 17 Ko dahaannaar pirdin pirdayna eenasa birante yedar pirdadhe eeno yeam saskate ima ko ime; Ayiwd eenasaar bukin raqinte yeam qana ke qane. Ogonante eenkalanka mete yesaam gishee. \v 18 Innon goynka peen wottsaynabee binnabe yedar ke pirde yedate yeam kedar ke yive. Ogonoar igina eenabee Ayiwdtaymina eena wulbesa birante isa tarjana yenin maatoadettsine. \v 19 Yedar pirdadhe hamayse yettsate saskayse yeam kenin imenka ‘Yer haroo giyo?’ way ‘Hamin giyayse wo maaso?’ hamayse qaabeebhode. Yenin giyayno ogo wodanka yena imbhasane. \v 20 Yenka maatayse giyayno Imbaa yenteasa Manpasinone; yeditehe. \p \v 21 ‘‘Ogo wodanka indanaasaar indanaasaam, imbaar naasa yinteam dembhinna saskate ima ki ime. Naanaar imbanadar dhaabhayse keam dettsa ke dettse. \v 22 Yedi isa naabenna hamayse een wulkal jibbadhaana yeda maate. Macchin wodanka yekka wocchimbhayse dehea kidi dhaqa ki dhaqe. \p \v 23 ‘‘Kataman kallonte yeam ke oytayna ogoam garayse kataman waadar gobee. Ogonante inta yena gon ida giye: I Eedi Naas maatate nivenka yekka Israveel peente dohon kataman wulgidir yeskisattene. \p \v 24 ‘‘Dhettsadhea ear kiam dhettseadara sagehe; waadadhea ear kiam waadiseadara sagehe. \v 25 Dhettsadhea ear kiam dhettseadettsi maatidi ki hanna, yeeka ko yeeke. Waadadhea ear kiam waadisea eadettsi maatidi ki hanna, yeeka ko yeeke. Ooninsa imbaam ‘Bevelzebul’\f + \fr 10:25 \ft ‘‘Bevelzebul’’ hamen upsinam Haalin Mallan mathaapinsa macchinte thaapadhaanar shedaa.\f* hamayse eeno eelidi ko hanna, kisa oonin eenaam kattsi hamin ko eelimine’’ kena ki hamade. \s1 Hayna Kurtumbhinta Konin Zaskayno \r Luq 12:2-7 \p \v 26 Yesus kena yi giyna: ‘‘Ta keeda eenna kurtumbheebhode! Ogonoar kicimayse may maatima, aadhimayse dhesadhima shidhea yer qolehe. \v 27 Inin yena aachika giyenam yedi may hayayse giymate; hashkimeka yenin qansonamaar eensa shaarinte may koam ooshee. \v 28 Waanam deesayse, sadanam deesana damiminana yedi kurtumbheebhode. Kattsi yeam kurtumbhinta zaskayno sadanbee waanbeam lay dikimon nuunte dhabayse kaysana damea Barjonane. \p \v 29 ‘‘Aptina suutana lamaanaam bakkanda kalaadar shansha shanshadhayu? Aptina iginasa iira kallo hattear Imbaa yentea giyma sun peendar dhambehe. \v 30 Meten yennonsa sitin wulam shiishima Barjo paydidine. \v 31 Ogonante yedi kurtumbheebhode; aptina suutana thoothinadara yedi sageeda sage. \s1 Yesussa Paanan Yivaynana Imbhoono Kiilimeno \r Marq 9:41; Luq 12:8-9bee 51-53be; 14:26-27 \p \v 32 ‘‘Een birante isa tarjea wulna intaar cecinte dahaa Imbasa birante kina tarjayda tarje. \v 33 Een birante ‘Inta Yesus eeditehe’ hamayse giyeana intaar cecinte dahaa Imbasa birante ‘Kidi inti eeditehe’ ida hame. \p \v 34 ‘‘Inta peendar payyamo bavate inin nivaadettsi hayayse qaabeebhode. Eensa shaarinte payyamo dayma, banqi bavate i nivade. \v 35 Inin nivoono naasaam imbaadara, naanam indandara, naasa geshonam aakandara edanane. \v 36 Eedisa banqin eena kisa zelen eenane.\x - \xo 10:36 \xt Miki 7:6. \x* \p \v 37 ‘‘Idara sagi hayayse imbaa yinteam way indanam yisa nashea eedi inti kinin doadettsi kiam zaskehe. Taar idara sagi hayayse naasa yinteam way naan yinnonam nashea eedi inti kinin doadettsi kiam zaskehe. \v 38 Yinindariy ziitate deesadhen masqalinam kedayse isa paanan nivima eedi inti kinin doadettsi kiam zaskehe. \v 39 Sadan yinnonam dhacchota zagea wul koam kaysa ki kayse; ina hamayse sadan yinnonam saskate imea wul koam haapa ki haape. \p \v 40 ‘‘Yeam chocchamon tiyea iam ki tiyade; iam chocchamon tiyea iam nittsaam ki tiyade. \v 41 Barjokala qansayse eenna giyeam kisa waadimanna hamayse kiam chocchamon tiyea Barjokala qansayse eenna giyeana imbhayno bazano kinaar imbha ko imbhe. Tipa eam kisa tipamonna hamayse chocchamon tiyea tipa eana imbhayno bazano kinaar imbha ko imbhe. \v 42 Inta yena gon ida giye: Kina likkanasa iira kalaana isa paanan kinin nivenna hamayse noqo qaji sharqa kala hattear kiam wushea wulsa baza shidhehe’’ hamayse kena ki giyade. \c 11 \s1 Shivea Wannisin Yesusdar Yittsaana Eena \r Luq 7:18-35 \p \v 1 Yesus dhalqin ogoam yisa paanan yivayna eena tabhi lamaanana giyate kinin macchonsa budonte, raqin ogoam garayse Ayiwd eena katamandar dhettsanabee kena Barjosa upsinam giyanabe ki yivade. \p \v 2 Shivea Wannis dhaxin ooninte dahayse Kiristoosin waadadhen waadiman qansayse, kisa paanan yivayna eenasa iira eedi Kiristoosdar ki yittsade. \v 3 Kediar Kiristooskal nivayse, ‘‘ ’Barjokala niva ki nive hambhaa yaw? Way eedi ab wo toolo?’ hamayse Wannis haam ki oysade’’ ke hamade. \v 4 Yesusaar Wannisin nittsaanana ‘‘Yivayse yenin haaponbee yenin qansonbeam Wannisna giyee: \v 5 Aapin kayaana haapa ke haape, roonsa wobona pika ke pike, lamthin burqonka\f + \fr 11:5 \ft ‘‘Lamth burqo’’ hamen upsinam Haalin Mallan mathaapinsa macchinte thaapadhaanar shedaa.\f* dahaana paasha ke paashe, qaamin kayaana qansa ke qanse, diyaana dembhira dhaabha ke dhaabhe, qambhina eenanaar Barjosa dhacchintan upsinam giidha ko giidhe.\x - \xo 11:5 \xt Isi 35:5-6; 61:1. \x* \v 6 Ogonante inka qothimima kidi gobshadhaane’’ hamayse kena ki maasade. \s1 Yesus Shivea Wannissa Kinin Giyoono \p \v 7 Wannis eena maatate ke yivaysaka Yesus thoothin eenna Wannissa giyan ki yedade: ‘‘Darante yer har shedee yivaa? Jibarenka shohen piiqan shedee yivaaw? \v 8 Ta har shedee yivaa? Apalan gooben qaadhaam shedee yivaaw? Apalan gooben qaadhaana eena binna ooninte ke dahade. \v 9 Ta har shedee yivaa? Barjokala qansayse eenna giyeam shedee yivaaw? Hahaa! Yena ida giye: Kidi Barjokala qansayse eenna giyeadara sagiane. \v 10 Agaar \q1 ‘Shedaa! Hasa goynam birayse ashkea isa ergen eam hasa birante yittsayda yittse’\x - \xo 11:10 \xt Milki 3:1. \x* \m hamayse thaapadhoono Wannissane. \v 11 Inta yena gon ida giye: Peente adhadhon een wulsa iira Shivea Wannisdara sagea eedi haapadhadehe. Ko dahaannaar Barjosa bitamonte een wulsa choobar dahaa Wannisdara saga ki sage. \v 12 Shivea Wannis wodara yedayse ta kina wodan koka yekka Barjosa bitamono kantanka nivite ko dahade; ogote ardota kattsi mashimayna ogote arda ke arde. \v 13 Barjokala qansayse eenna giyayna eenayn thaapon wulbee Musesa yigginbe Shivea Wannis wodanka yekka os birante hamota dohon yerinam giyte ke dahade. \v 14 Yedi tiyana ye zagidianna, niva ki nive hambhaa Eelias\x - \xo 11:14 \xt Milki 4:5.\x* kidi Wannisne. \v 15 Ogona qansen qaamiysa dahaa ki qanse. \p \v 16 ‘‘Ta wodan ko eenaam yer harka i keam kamso? Gaban raqinte dooqayse yiigayna aanamma yinnaam eelite yin giyayna naanaam keda maate: \v 17 Kediar, ‘Ye kirbe hamayse yena pashko wo pugade, yediar kirbeetene; siyinna ye eepe hamayse yena wo zilimade, yediar eepeetene’ kena keda hame. \v 18 Ta Shivea Wannis itsimabee wucimabe kinin qoomenka, ‘Kaa eadar beero daane’ hamayse kanka giyte ke dahade. \v 19 Ta keeda i Eedi Naas itsaatebee wucaatebe inin dehenka, ‘Marrato! Kaa ea galabee wucamobe nasheane; cubbona gibirin kacchayna eenabee seeson eenabesa yettsine’ inka ke hamade. Pakalmakkono gon konin dhesimayno waadiman konnonkane’’ ki hamade. \s1 Barjodar Maataamma Katamanayn Dhiidhimbhadhoono \r Luq 10:13-15 \p \v 20 Ogora Yesus thoothin tarshen yerinam kinin hayaana katamanaar dahaana eenaar seeson waadimanam yisa garayse Barjodar kenin maataamonna, keam yin giyayse ki kanchade: \v 21 ‘‘Korazin katamante dahaana eenato, yedi hay! Beetesayda katamante dahaana eenato, yedi hay! Yekal haydhoono tarshayno waadimano Thiroosbee Sidoonaber haydhada hatte ko hanna, siyinna goobintonam yidara yiikayse dibiniar dumate yisa metendar kahayse ena wodda birayse seeson waadimanam yisa garayse Barjodar maatidi keda dee. \v 22 Ogonante inta yena ida giye: Pirdin pirdadhea rooroaka yedar yesken pirdindara Thiroosbee Sidoonabedar yeskayno tokaane. \v 23 Ta yedi Qipirnaahoom katamante dahaana eenato, tura cecindar dheg dheg hamo ye qaabaaw? Yin dayma mia diyaana eenayn dohon raqindar yedi hancheeda hanche.\x - \xo 11:23 \xt Isi 14:13-15.\x* Yekal haydhoono tarshayno waadimano Sodoom gidir haydhidi hatte ko daana, katamano ogono kina koka yekka kayma ini daa ko dee.\x - \xo 11:23 \xt Pija 19:24-25.\x* \v 24 Ogonante inta yena ida giye: Pirdin pirdadhea rooroaytana yedar yesken pirdira Sodoomdar yeskayno pirdino tokaane’’ kena ki hamade. \s1 Kiristooska Ukunse Haapinta \r Luq 10:21-22 \p \v 25 Wodan ogoka Yesus yin giyayse Barjoam ki miskade: ‘‘Cecinbee peenbesa Imbaa maataa Imbo, ko yerinam eena pakallabee yerin dhesaanabekalanka aachayse naana likkanana hanin dhohonna haam ida gobshe. \v 26 Gonne, Imbo, koam yin hayana hasa payya qaabe ko maatade. \v 27 Yer wulam Imbakalanka ina imbhidine. Barjo Imbaakalanka ab Barjo Naasaam dhesea hayyear qolehe. Ogodettsi Barjo Naasabee Naasa yinti dhaana kinin zagaana eenabekalanka ab Barjo Imbaam dhesea hayyear qolehe. \p \v 28 ‘‘Yedi qajadhaana, baskenindar dethaanato, wul ikal nivimate; inta yeam ukunsisayda ukunsise. \v 29 Qoocandar yesa qambarin innon kedimate; ikalankaar dhesee. Inta isa woylaminkaar leemibee payyabene. Sadan yennonnaar ukunse haapeeda haape. \v 30 Qambarro inno pasine; baskenoar isa sholbhane’’ kena ki hamade. \c 12 \s1 Ukunsen Rooroa Goynsa Oysadhoono \r Marq 2:23-28; Luq 6:1-5 \p \v 1 Ogosa budonte Ayiwd eensa ukunsen rooroaka Yesus gazgon ushon haaminsa shaarinka kinin yivenka, kisa paanan yivayna eena yinin daaqardhonna gazgonsa tishanam qunthayse qadhate gavan ke yedade. \v 2 Parisa eena ogoam haapayse Yesusna yi giyna: ‘‘Shedaa! Hasa paanan yivayna eena ukunsen rooroaka zaskimon waadimanam keda haye’’ kina ke hamade. \v 3-4 Kidiar kena yin ki giyade: ‘‘Ena Dawtbee kimbesana kinka dahaana eenabe yinin daaqardhonna, Barjosa gazan ooninsa mayante ardayse Barjosa birante wodadhon balashanam tiyayse yinna eenabete kinka kinin itsonam yedi nabbabeete? Balashan ogoam gudulla bishda itse; Dawtbee kimbesana dahaana eenabeam ini ke itse zaskehe. \p \v 5 ‘‘Tapir gudulla ukunsen rooroaka Barjosa gazan ooninte kenin waadadhenka, waadimano ogono kena seeso konin maatimonam Musesa yiggin mathaapinte yedi nabbabeete? \v 6 Inta yena ida giye: Barjosa gazan oonindara sagi maataa ta kote daane. \v 7 Pir, \q1 ‘Inta machadhen marshara sagi \q1 eedina burqadhenam ida nashe’\x - \xo 12:7 \xt Hosev 6:6. \x* \m hamenam ye dhesidianna, ko seeson qolmon eendar pirdattene. \v 8 Inta Eedi Naas ukunsen rooroasa Imbane’’ kena ki hamade. \s1 Aaniysa Woboa Eam Yesusin Pacchoono \r Marq 3:1-6; Luq 6:6-11 \p \v 9 Yesus ogora dhaabhayse Ayiwd eensa bukin raqinte ki ardade. \v 10 Kinin ardenka eedi kalaa aaniysa woboam ki haapade. Kedi Parisa eena Yesusam bersana zagayse, ‘‘Ukunsen rooroaka eediam pacchinta Musesa yigginte giidhidu?’’ hamayse kiam ke oysade. \v 11 Kidiar kena yinin maasenka, ‘‘Yesa shaarinte yaati kalaa yisa dahaa easa yaata ukunsen rooroaka geetir dhambidi ki hanna, geetira bulima hayne? \v 12 Ta eedi yaatidara kattsi sagitayu? Ogonante ukunsen rooroaka payya yer wonin waadadhoadettsi Musesa yigginte giidhidine’’ kena ki hamade. \v 13 Ogosa budonte Yesus aaniysa woboa eana, ‘‘Antaam hasa pishkaa’’ kina ki hamade. Ear yisa antaam ki pishkaysaka paashayse anta waadettsi payya ki maatade. \v 14 Ogora Parisa eena utayse, ‘‘Hamin hayayse wo kiam deeso?’’ hamayse kinka ke ooshade. \s1 Barjo Yesusam Yisa Waadimanna Kinin Kamoono \p \v 15 Yesus kiam deesota Parisa eenayn ooshonam dhesayse agaa raqaara raq abdar ki dhaabhade. Thoothino eeno kisa paanan yivo ko dhaabhade. Iginara hajadhaana wulam pacchayse, \v 16 eeno eedi haynaar kisa konin giyoamadettsi upsi wocchika ki giyade. \v 17 Ogonoar Yesusin hayoono ena Barjokala qansayse eenna giyea Isias yi giyna: \q1 \v 18 ‘‘Inin kamaa ina waadadhea ea kaane; \q1 inin nashea ininkay wozadhea kidine. \q1 Manpasin innonam daran ida wode; \q1 kidi gonin hamon pirdin peendar konin nivonam zarsin wulna kida giye. \q1 \v 19 Kidi palimehe; kidi ilatehe; \q1 goynadar upsin yisaam qansisehe. \q1 \v 20 Pirdin wulam payya gaz hayayse kinin maasenka yekka \q1 ayanna tuqaa malkaam qunthehe, \q1 dikamba hayea nutamaar diskehe. \q1 \v 21 Peendar dohoono eeno wul kidar qaabe koda haye’’\x - \xo 12:21 \xt Isi 42:1-4. \x* \m hamayse kinin giyoono thoothidine. \s1 Yesusam Beeronasa Hayoaka Kamsadhoono \r Marq 3:20-30; Luq 11:14-23; 12:10 \p \v 22 Ogosa budonte eeno beeroyn aapinbee aponbe kaysaa eedi waam Yesuskal bavate ko nivade. Yesus ea agaam ki pacchade; kidiar dhalqanabee shedanabe ki damade. \p \v 23 Eeno wul Yesusin hayon yinin haapenka, kattsi targadhayse, ‘‘Kaa Dawt muldhansa iira Barjoyn qadhaa kidi doo ki dew?’’ ke hamade. \v 24 Parisa eena ogoam qansayse, ‘‘Kidi beeronaam kinin bulayno beeronasa hayoa Bevelzebulsa kantankane’’ kanka ke hamade. \p \v 25 Yesus kesa qaabonam dhesayse kena yin ki giyade: ‘‘Bita kalaasa eena kinka kikalanka edimayse kiam edea ke hanna, kikala laymate kaya ke kaye. Pir katamano kallo way oonin kallon eena kinka gemmayse kikala edimidi ke hanna, keeda kinka payyamoka daana damehe. \v 26 Seethaan Seethaanam bulea ki hanna, kinka kikala edimidine hamintane. Ta yin ko hanna bitamono kisa hamin ko woye? \v 27 Beeronaam inin bulayno Bevelzebul kantanka ko hanna, ta eena yenna beeronaam hay kantanka ke bule? Ogona kedi yedar pirda ke pirde. \v 28 Inta beeronaam inin bulayno Barjosa Manpasinka ko hanna, ta keeda Barjosa bitamono yekal nividine hamintane. \v 29 Pir eedi kalaa kantanka dahaa eam birayse yedate dhaxima ooninte kisa ardayse koymonam buurana hamin ki dame? Ogona kantanka dahaa eam yedate yinin dhaxonsa budonte, kisa ooninte ardayse koymonam kida buure. \p \v 30 ‘‘Imbetetay hama hayyear iam jibba ki jibbe. Imbete kinka kamima hayyear os koam thar thar kida haye. \v 31 Inta yena ida giye: Seeson waadimanbee iirimenbe wul eenna gardha ko gardhe. Ko dahaannaar Manpas Gazanam iireana gardhehe. \v 32 I Eedi Naasdar yerin siyonam giyea haynaar seesono kisa gardha ko gardhe. Manpas Gazandar yerin siyonam giyea haynaar wodan koka ko hannaar, oo niven wodanka ko hannaar, seesono kisa kina gardhehe’’ kena ki hamade. \s1 Hatta Payya Yisa Aapinka Kinin Dhesimayno \r Luq 6:43-45 \p \v 33 Yesusaar, ‘‘Payya aapi haapana haaqa payya koda zaske; siya aapi haapana haaqa siya koda zaske. Harrna hambhidianna, haaqa wul konin dhesimayno yisa aapinkane. \v 34 Yedi qarshi naanato, yedi siyana dahayse payya dhalqana haminee dame? Eedi yisa woylaminte thoothora aponka kida giye. \v 35 Ea payyaa woylaminte yisa dohon yerin payyara yer payyaam kida giye; ea siyaa woylaminte yisa dohon yerin siyora yer siyaam kida giye. \v 36 Inta yena ida giye: Eeno konin giyen aapin qolmon dhalqin wulsa, pirdin pirdadhea rooroaka malsin ima ko ime. \v 37 Ogona hannon dhalqindettsi pirdira dhaqaada dhaqe; way hannon dhalqindettsi hadar koda pirdadhe’’ hamayse kena ki giyade. \s1 Yesussa Tarshen Waadimanam Shedana Oysadhoono \r Marq 8:11-12; Luq 11:29-32 \p \v 38 Ogo wodanka Musesa yigginam dhettsayna eenabee Parisa eenabesa waani waani Yesuskal yi giyna: ‘‘Ya Dhettsea, tarshea milkit wona ha dhee wo zagade’’ kina ke hamade. \v 39 Kidi kena yin ki giyade: ‘‘Ko wodanka Barjoam garayno siyono adhadhino tarshea milkit haydhe koda zage. Ta Barjokala qansayse eenna giyea Yoonaasdar yeskon milkitindara milkit ab kona haydhehe. \v 40 Yoonaas kaaran gebhonsa iinte rooro makkambee sooti makkambe kinin kappondettsi,\x - \xo 12:40 \xt Yoon 1:17. \x* yin inta Eedi Naasiar peensa iinte rooro makkambee sooti makkambe ida kappe. \v 41 Nenewe katamante dahaana eenaar pirdin rooroaka wodan koka dohon adhadhinbete dhaabhayse kodar keda pirde; harrna hambhidianna, Nenewe katamante dohon eenna Yoonaas Barjosa upsinam kinin giyenka qansayse seeson waadimanam garayse Barjodar ko maatade. Marrato! Yoonaasdara sagea ea kote daane. \v 42 Hayn utensa mizaqimbar dohon peensa binno\f + \fr 12:42 \ft Kono binno ‘‘Saaba binno’’ hamayse 1 Binna 10:1 ko thaapadhade.\f* ko wodanka dohon eenbesana kinka dembhira dhaabhayse pirdin rooroaka kedar koda pirde; harrna hambhidianna, kodi Bitaa Solomoon yisa pakalmakkonka kinin giyenam qansana peensa gasara ko nivade. Marrato! Solomoondara sagea ea kote daane’’ kena ki hamade. \s1 Beeroyn Eeddara Utonsa Budonte Pir Maatate Kinin Ardayno \r Luq 11:24-26 \p \v 43 Yesus yin ki giyade: ‘‘Beero eeddara yinin uton wodanka, ukunse raq zagayse noqoyn qolmon raqinte kida yaaye; ko dahaannaar ukunse raq haapehe. \v 44 Ogona ‘Inin uton oonindar isa maatate ida yive’ kida hame. Maatate kinin nivenka onno gidir dehea eedi qolmaka, sahate ashkadhon kida haape. \v 45 Ogora yivayse yidara kalon sagaana waani tobbhaana beeronaam yinka entsate nivayse easa iinte ardayse keda dee. Ogonante ea agaasa dayntano ena hamora kalon siyane. Wodan koka dohoono siyono adhadhino ea agaadettsi koda maate’’ kena ki hamade. \s1 Yesussa Indanbee Indanaanabe \r Marq 3:31-35; Luq 8:19-21 \p \v 46 Yesus ogoam eenna kinin giyenka kisa indanbee indanaanabe kimbete dhalqana zagayse nivite hatte mayante ke woyade. \v 47 Eedi kalaa Yesusna, ‘‘Shedaa! Handabee handanaanabe mayante woyayse hambete dhalqana keda zage’’ kina ki hamade. \v 48 Yesus kina yi giyna: ‘‘Inda kodi hayne? Indanaana kedi haybene?’’ hamayse kina ki maasade. \v 49 Ogora aaninka yisa paanan yivayna eenaam dhahayse ‘‘Indabee indanaanabe iginane. \v 50 Cecinte dahaa Imbasa bhocchinam ee hamayse waadadhayna wul isa indabee indanaanabe kedi iginane’’ hamayse kena ki giyade. \c 13 \s1 Yiithadhon Bheetansa Kamsino \r Marq 4:1-9; Luq 8:4-8 \p \v 1 Agaa rooroaka Yesus oonira utayse bazinsa aponte ki dooqade. \v 2 Kikal bukoono eeno konin thoothonna, kidi bazindara sagadhen gonngalante ardayse ki dooqade; eeno wulaar bazinsa aponte ko woyade. \v 3 Thoothi yeram kamsika kena giyan ki yedade: ‘‘Marrato! Eedi kalaa haaminte yisa bheeta yiithota ki utade. \v 4 Bheetan kinin yiithenka, bheetano waani goyn aponte ko wavaysaka aptinaar nivayse kamate ke itsade. \v 5 Waani bheetano thoothin peenin qolmon haachandar ko wavade; pee thoothinin qolmonna saanawa ko baqalade. \v 6 Haynin utayse oydhenkaar, ko halatade; caaciyn yittsaamonna ko wocchade. \v 7 Waani bheetano ukumbhansa shaarinte ko wavade; ukumbhanoar gebhayse baqalon bheetanam ko ishkade. \v 8 Waani bheetano peen payyandar ko wavade, aapiar ushidine; waa kisa aapi eedi dong kaysa, waa kisa pir aapi eedi makkam kaysa, waa kisa pir aapi eedi kalaa kaysa apo tabhi ke ushade. \v 9 Keeda qansen qaamiysa dahaa ki qanse’’ kena ki hamade. \s1 Yesus Kamsika Kinin Giyonsa Goyno \r Marq 4:10-12; Luq 8:9-10 \p \v 10 Ogosa budonte Yesussa paanan yivayna eena kikal theedayse, ‘‘Eenna kamsinka harrnaa giye?’’ hamayse kiam ke oysade. \v 11 Kidi kena maasayse ‘‘Yenante Barjo bitamonsa aachin dhalqinam yenin dhesoadettsi imbhidine. Een waanina ko hanna imbhadehe. \v 12 Harrna hambhidianna, yisa dahaana kisa dohondar kina imbha ko imbhe; kinaar mirga ko mirge. Yisa qolmakalanka kisa dohonam kikala tiidha ko tiidhe. \v 13 Ogona shedite dahayse shedimina kenin maatonna, qansite dahayse qansimina kenin maatonna, pir kenin bhocchimonna, kena inta kamsika ida giye. \q1 \v 14-15 ‘Eena kina qansa ke qanse, yinin qansenam bhocchehe; \q1 sheda ke shede, yinin shedenam qaabehe. \q2 Aapinka kenin shedoamadettsi, \q2 qaaminka kenin qansoamadettsi, \q2 woylaminka kedi qaabayse idar ke maataysaka \q2 intaar keam pacchoamadettsi, \q1 eena kinasa woylammo duudidine; \q1 qammoar kesa qansehe; \q1 aapinamaar kedi cumbhidine’\x - \xo 13:14-15 \xt Isi 6:9-10. \x* \m hamayse kesa Isiasin ena birayse giyoono ko thoothade. \p \v 16 ‘‘Aapin yennonin shedenna, qaamin yennonin qansenna yedi gobshadhaanane. \v 17 Inta yena gon ida giye: Thoothina Barjokala qansayse eenna giyayna eenabee tipana eenabe yenin shedenam shedota anngardhidine, ko dahaannaar shedadehe; yenin qansenam qansana anngardhidine, ko dahaannaar qansadehe’’ hamayse kena ki giyade. \s1 Yiithadhon Bheetansa Kamsin Bulino \r Marq 4:13-20; Luq 8:11-15 \p \v 18 Pir Yesus kena yin ki giyade: ‘‘Ta yedi bheetan yiitheasa kamsinsa bulinam qansimate. \v 19 Barjo bitamonsa upsinam qansayse qaabima easa Seethaan nivayse woylaminte kisa yiithadhon upsinam kida tiye; agaa ea goyn aponte wavaa bheetadettsine. \v 20 Peen haachandar yiithadhoono bheetano Barjosa upsinam qansayse saanawa wozanka tiyea eadettsine. \v 21 Ea agaa caaci yinin yittsaamonna, kisa woyano likka wodanane; Barjosa upsinna gaale way oytaydha kidar konin yeskenka saanawa kida gare. \v 22 Ukumbhansa shaarinte yiithadhoono bheetano Barjosa upsinam qansea eadettsine; yi qansaakaar peen kosa bhocchinbee wodimmakkon anngarmanbeka Barjosa upsino kinin qansoono kisa woylaminte sun ishkimayse aapi ushima koda shidhe. \v 23 Peen payyandar wavaa bheetaa Barjosa upsinam qansayse bhocchika tiyea eadettsine. Agaa ea aapi usha ki ushe; kalaa kisa aapi eedi dong kaysa, waa pir aapi eedi makkam kaysa, waa pir aapi eedi kalaa kaysa apo tabhi keda ushe’’ kena ki hamade. \s1 Suwansa Kamsino \p \v 24 Yesus kamsi ab yin ki giyade: ‘‘Barjosa bitamono haamin yinnonte bheetan payyan yiithaa eadettsine. \v 25 Een wulin raaton wodanka, kisa banqin ea sootinka nivayse bargan yiithadhonsa iinte suwanam yiithayse ki yivade. \v 26 Barganin baqalayse ushenka suwanoar wodan ogoka ko haapadhade. \v 27 Waadadhayna eena haamin imbaakal nivayse, ‘Imbo, haaminte hasa hanin yiithoono bheetano payyatayu? Ta suwano hamora ko nivaa?’ kina ke hamade. \v 28 Kidiar kena, ‘Ogoam yin hayaa banqin eane’ ki hamade. Kisa waadiman eena kina, ‘Ta hana suwanam yivayse wonin buucoadettsi ya zagaa zago?’ ke hamade. \v 29 Kidiar kena yin giyayse ki maasade: ‘Yin hayeebhode! Suwanam yenin buucenka barganam kanka yeda buuce. \v 30 Ogona garmate; ushayse konin shikadhen wodanka yekka kinka ko gebhe. Ushayse shikadhen wodanka, koam shikayna eenana, ‘‘Suwanam birayse shikee; nuuntear koam koqota kidar buskayse dhaxee. Barganam kidar buskayse kononte isa kee’’ kena hamayse ida giye’ ki hamade.’’\f + \fr 13:30 \ft ‘‘Bargabee suwabe’’ hambhayno gaalin aponka gazgobee gazgodettsi maataa shudhi abbene. Igina yerram kamsina ko tiidhade.\f* \s1 Saliithan Aapinsa Kamsino \r Marq 4:30-32; Luq 13:18-19 \p \v 31 Yesus kamsi ab kena yin ki giyade: ‘‘Barjosa bitamono saliithasa\f + \fr 13:31 \ft ‘‘Saliitha’’ hambhayno gaalin aponka ‘‘senafic’’ hamayse thaapadhoonone. Aapino kosa kattsi likkinca dahayse, duuqadhanna kattsi haaqa gaaridettsi konin gebhenna, ogono hattono Banen peente konin qolmonna, kamsina saliitha aapiam ko tiidhade.\f* aapi eedi kalaa yisa haaminte kinin yiithon bheetandettsine. \v 32 Bheeta agaa bheetan wulsa iira likkane. Kinin gebhon wodanka haaqana wulsa iira kidi bashine; aptinaar nivayse antindar kisa ooni kenin woysoadettsi haaqa gaari kida maate’’ kena ki hamade. \s1 Dhiilin Taapansa Kamsino \r Luq 13:20-21 \p \v 33 Yesus kamsi ab kena yin ki giyade: ‘‘Barjosa bitamono maa kallo dhiili sharqa makkam tiyate kanka konin taapaa irshodettsine; irshono konin dhiilin taapon taapanam konin oydhoadettsi ko hayade’’ kena ki hamade. \s1 Yesus Kamsinka Kinin Dhettsonsa Goyno \r Marq 4:33-34 \p \v 34 Yesus ogo wulam zarsinna kamsika ki giyade; yinin giyen yerin wulam kamsi qolma kena giyehe. \v 35 Ogosa goyno \q1 ‘‘Isa dhalqinam kamsika ida dhettse; \q1 peen pijadhorra yedayse aachimon yerin ida giye’’\x - \xo 13:35 \xt Maz 78:2. \x* \m hamayse ena birayse Barjokala qansayse eenna giyea eayn giyondettsi ko thoothade. \s1 Suwan Kamsinsa Bulino \p \v 36 Ogosa budonte Yesus zarsinam garayse kidi ooninte ki ardade. Kisa paanan yivayna eena kikal nivayse, ‘‘Imbo, haaminte dohon suwan kamsinsa bulinam wona giyma’’ ke hamade. \p \v 37 Yesus kena yin giyayse ki maasade: ‘‘Bheetan payyan haaminte yiithaa inta Eedi Naasine. \v 38 Hammo peeno konone; payyana bheetana Barjo naanane. Suwana Seethaan naanane; \v 39 suwanam yiithaa banqin ea Seethaanne. Haaminsa shikan wodano peen kosa macchin wodanone; shikayna Barjosa gaananane. \v 40 Ogonante suwanam shikate kidar dhaxayse nuunte koqadheadettsi, peensa macchin wodanka yin koda maate. \v 41 Ogo wodanka inta Eedi Naas gaanana innaam nittsayda nittse; kediar seesonsa iinte eenaam arsayna eenabee siyon waadadhayna eena wulbeam isa bitamora edate bulayse \v 42 dikimon nuunsa iinte keam keda dhabe. Ogotear eepibee atsi qiicabe koda maate. \v 43 Ogo wodanka tipana eena Imbaa kenteasa bitamonte haydettsi keda shaake. Qansen qaamiysa dahaa ki qanse’’ ki hamade. \s1 Aachadhon Koymonsa Kamsino \p \v 44 Guttsayse Yesus yin ki giyade: ‘‘Barjosa bitamono haaminsa iir aachadhaa koymoadettsine. Eedi kalaa ogo koymon haapayse maasate pir ki aachade. Kattsi kinin wozadhonna yivayse yisa dohon wulam shanshayse ogo haaminam ki shanade. \s1 Bazaysa Dethaa Inquasa Kamsino \p \v 45 ‘‘Pir Barjosa bitamono bazira kambhea inqua bazaysa dethaam shanota zagea naggadeadettsine. \v 46 Agaa naggadea bazaysa kattsi dethaa inquam yinin haaponsa budonte, yivayse yisa dohon wulam shanshayse yera agaam ki shanade’’ kena ki hamade. \s1 Kaaran Yedadhen Zaaninsa Kamsino \p \v 47 Guttsayse Yesus yin ki giyade: ‘‘Barjosa bitamono bazinsa iinte dhabadhaysaka kaaran ayni waana waana hamonam yeden zaanindettsine. \v 48 Zaaninte kaaranin thoothonsa budonte eena bazinsa gasandar gochate keda bule. Dooqayse konin yedonsa iira payyan payyanam edate kenin bevente keda wode; siyon siyonam os keda dhabe. \v 49 Peensa macchin wodanka yin koda maate; Barjosa gaanana nivayse siyana eenaam tipana eenakalanka eda ke ede. \v 50 Dikimon nuunsa iinte keam keda dhabe. Ogotear eepibee atsi qiicabe koda maate. \p \v 51 ‘‘Ogo wulam yedi bhocchidu?’’ kena ki hamade. Kediar, ‘‘Wodi bhocchidine’’ ke hamade. \v 52 Kidiar, ‘‘Ogo yin ko hanna, Barjosa bitamon goynsa payya hayayse dhesea Musesa yigginam dhettsea yinnon koymora haalinbee gecchonbeam bulea imbaadettsine’’ kena ki hamade. \s1 Naazret Katamante Yesusin Bagadhoono \r Marq 6:1-6; Luq 4:16-30 \p \v 53 Yesus igina kamsinaam giyate kinin macchonsa budonte, raqin ogora ki yivade. \v 54 Ogora yinin gebhon peente Naazret katamandar nivayse kesa bukin raqinte Barjosa upsinam dhettsite ki dahade. Eeno kisa dhalqinka targadhayse, yin giyte ko dahade: ‘‘Kaa ea pakalmakkon kobee ko eenaam tarshen yerinbeam hamora ki bavaa? \v 55 Kaa haaqan qarsea ea naasitayu? Indaano kisa Mayriyam hambhaynotayu? Kisa indanaana Yayqoobbee, Yoseepbee,\f + \fr 13:55 \ft Raqa kaate ‘‘Yoseep’’ hamea naabea Marq 6:3dar ‘‘Yoosa’’ koda hame.\f* Simoonbee, Yiwdabetayu? \v 56 Kisa indanaana anzana wul wombete dahaanatayu? Ta ea kaa ko wulam hamora ki haapaa?’’ hamayse \v 57 kisa dhalqinam bagayse tiyma ke garade. Yesus ‘‘Barjokala qansayse eenna giyea kinin gobshadhimino peen een yinnonbee oonin eena yinnabekal bishne’’ kena ki hamade. \v 58 Kinin giyenam gonne hamayse kenin tiyaamonna, Yesus raqin ogote thoothi tarshea yer hayadehe. \c 14 \s1 Shivea Wannissa Dembhino \r Marq 6:14-29; Luq 9:7-9 \p \v 1 Ogo wodanka Galila peenam wottsea Herodis Yesussa tarshen waadimanam ki qansade. \v 2 Yisa waadiman eenanaar, ‘‘Kaa Shivea Wannisne; kidi diira dhaabhidine. Ko tarshen waadiman wulam waadadhana kantan kinin haapoono ogokane’’ kena ki hamade. \p \v 3-4 Herodis ena iishima Pilbhoos geshon Herodiyadaam ki keemade. Ogo wodanka Wannis Herodisna ‘‘Hambanaasa geshonam keema haam zaskehe’’ kinin hamonna, Herodis kiam yettsate dhaxin ooninte ki dhaskade. \v 5 Pir Wannisam deesana zagite ki dahade; eeno wul Wanniska ‘‘Barjokala qansayse eenna giyeane’’ konin hamonna, eenna kurtumbhayse ki garade. \p \v 6 Bitaa Herodisin adhadhaa rooroayn gobshadhea sedhaaka, Herodiyadasa naano nivayse een kummanna eldhonsa birante yiigaate konin kirbenka Herodisam ko wozisade. \v 7 Herodis wozadhayse kona, ‘‘Iam hanin oyson yerinam hana imayda ime’’ hamayse kona ki malla ardade. \v 8 Naanoar indankal dhalqayse, ‘‘Shivea Wannissa metenam taxate sharqaka ina taaki imaa’’ kina ko hamade. \v 9 Bitaar qaabeka yi ataakaar, kimbesana kinka kummandar dooqaana eenasa birante kona malla kinin ardonna, konin zagonam kona haydhoadettsi ki giyade. \v 10 Eedi yittsayse dhaxin ooninte Wannissa metenam ki taskisade. \v 11 Taxadhaa meteamaar sharqaka bavate naanna ke imade; naanoar bavate indanna ko imade. \p \v 12 Wannissa paanan yivayna eenaar nivayse kisa leesinam tiyate ke duukade; ogoraar yivayse Wannisin diyonam Yesusna ke giyade. \s1 Yesus Shii Dong Eenaam Kinin Kunsoono \r Marq 6:30-44; Luq 9:10-17; Wannis 6:1-14 \p \v 13 Yesus Wannissa dembhinam kinin qanson wodanka, bazindara sagadhen gonngalante ardayse raq eedinin qolma kalaate yimal ki yivade. Eenoar ogoam konin qanson wodanka, katamana yinna yinnara utayse kikal rooka ko yivade. \v 14 Yesusaar bazindara sagadhen gonngalara utayse thoothin eenam haapayse kona ki burqadhade; hajadhaana eenaamaar ki pacchade. \p \v 15 Peenin sootenka Yesussa paanan yivayna eena kikal nivayse, ‘‘Kono ranqo eedinin gidir qolminone; peenoar sootidine. Ogona zarsino kono wosa gasante dahaana gurdanadar yivayse gala konin shanoadettsi koam yittsaa’’ kina ke hamade. \v 16 Yesus kena yi giyna: ‘‘Yedi kenin itsen galan kena imee; kenin yivoadettsi keam zaskehe’’ kena ki hamade. \v 17 Yesussa paanan yivayna eenaar kina maasayse ‘‘Wokal balasha dongbee kaara lamaabe bish dahade’’ hamayse kina ke giyade. \v 18 Yesus kena ‘‘Iginaam ina ora bevee’’ ki hamade. \v 19 Ogosa budonte een wulka ‘‘Shudhindar dooqee’’ ki hamade. Yesus balashana dongnabee kaarana lamaanabeam tiyayse tura cecin shedayse Barjoam miskeka ki gobshade. Balashanamaar qunthayse yisa paanan yivayna eenana ki imade; kisa paanan yivayna eenaar eenna ke imade. \v 20 Eeno wulaar itsayse ko mishade. Ke itsaysaka shidhoono Yesussa paanan yivaynayn thoosayse dhaasoono dirmano sharqa tabhi lamaane. \v 21 Itsoono eeno maanabee naanabe paydadhima anngina bish shii dongaddhane. \s1 Yesus Bazindar Rooka Tigate Kinin Nivoono \r Marq 6:45-52; Wannis 6:16-21 \p \v 22 Ogosa budobar saanawa Yesus yisa paanan yivayna eenana, ‘‘Eenaam onnadar inin yittsenka, yedi bazindara sagadhen gonngalanka iam birayse bazira sus sagee’’ ki hamade. Ogora kidi eenaam onnadar ki yittsade. \v 23 Kidi eenaam yinin yittsonsa budonte, Barjo misko yimal dhukandar ki utade; peenin sootenka Yesus ogote yimal ki dahade. \p \v 24 Ogo wodanka Yesussa paanan yivayna eena yingir dohoono gonngalano bazinsa gidinte ko daaka, wurano bazindar dhaabhayse gonngalanam kenka osbee orabe jugite ko dahade. \v 25 Sootin peen sedhamba tiibh hamenka, Yesus bazindar rooka tigate kisa paanan yivayna eenakal nivite ki dahade. \v 26 Kisa paanan yivayna eenaar Yesus bazindar rooka tigate kinin nivenka kiam haapayse kattsi targadhayse gibazada ‘‘Kaa meeshine!’’ hamayse kurtumbhayse ke ilatade. \v 27 Yesus saanawa kena ‘‘Hay! Intane; kurtumbheebhode’’ ki hamade. \v 28 Ogo wodanka Bhethiroos ‘‘Imbo, ya hanna, bazindar rooka tigate hakal i nive ina giyaa’’ ki hamade. \v 29 Yesus kina ‘‘Nivima’’ ki hamade. Bhethiroos gonngalara utayse Yesuskal bazindar rooka tigate ki yivan yedade. \v 30 Ko dahaannaar Bhethiroos bazindar jibarshen wuranam shedayse ki kurtumbhade; bazinoar kiam itsamba konin hayenka, ‘‘Imbo, iam dhacchima!’’ hamayse ki ilatade. \p \v 31 Yesus saanawa aanin yisa pishkayse kiam yedayse hatte, ‘‘Ya idar woylamin hanin qajensa goyn joogaa, harrnaa qothimaa?’’ kina ki hamade. \v 32 Ogora Yesusbee Bhethiroosbe bazindara sagadhen gonngalante kenin ardenka, wurano jibarshan ko garade. \v 33 Ogo bazindara sagadhen gonngalansa iinte dahaana eena ‘‘Gon ya Barjo Naasine’’ hamayse kina ke goodimade. \s1 Gensareth Peente Hajadhon Eenam Yesusin Pacchoono \r Marq 6:53-56 \p \v 34 Yesusbee kisa paanan yivayna eenabe bazinam sagayse Gensareth peendar ke yivade. \v 35 Ogo peente dohoono eeno Yesus kinin dohonam konin dheson wodanka, kosa gasambar theedin dohon gurdan eendar apo yittsayse hajadhon een wulam kidar ko bavsade. \v 36 Hajadhoono eeno Yesuskal ‘‘Apalansa hasa nukinam hattear wo kaame’’ hamayse kiam koda miske; kisa apalansa nukinam kaamaana eena wul hajimora paashidine. \c 15 \s1 Ena Eykena Dambinsa Yesusam Oysadhoono \r Marq 7:1-13 \p \v 1 Ogo wodanka Parisa eenabee Musesa yigginam dhettsayna eenabe Yerusaalemra dhaabhayse Yesuskal hatte yin giyayse kiam ke oysade: \v 2 ‘‘Hasa paanan yivayna eena ena eykenasa dambinam kenin toolimino harrnane? Aaninam shiidhima galan keda itse’’ kina ke hamade. \p \v 3 Yesus kena yin giyayse ki maasade: ‘‘Yedisin yennon dambin toolota hamayse Barjoyn giyonam yenin toolimino harrnane? \v 4 Barjo yi giyna: ‘Hambabee handabeam gobshaa’ pir, ‘Imbaabee indanbeam iirea ki deesadhe’\x - \xo 15:4 \xt Uti 20:12bee 21:17be; Lewi 20:9; Yiggi 5:16. \x* ki hamade. \v 5 Yedi ‘Eedi hayyear imbaabee indanbena ‘‘Yeam inin kelshen yerin inta Barjona iminto hayayse imidine’’ ki hamanna, \v 6 ea kaa keeda lansi imbaabee indanbeam ki kelshabhoode’ yeda hame. Ogo goynka yedi dambin yennon toolota Barjoyn giyonam yeda gare. \v 7-9 Yedi maltinato, ena Barjokala qansayse eenna giyea Isias Barjoyn giyonam, \q1 ‘Kina eena yisa aponka bish ke iam gobshe; \q1 woylammo kesa ikalanka kattsi pegimbhidine. \q1 Eenin bulon dambinam Barjoyn bulaa yiggidettsi hayayse \q1 eenaam dhettsaate sun guuri ina keda goodime’\x - \xo 15:7-9 \xt Isi 29:13. \x* \m hamayse ena yennon goynam kinin giyoono gonne’’ hamayse Yesus kena ki giyade. \s1 Eediam Minngisayno Yerro \r Marq 7:14-23 \p \v 10 Ogora Yesus eenaam yikal eelayse, ‘‘Qansimate; woylaminkaar yesa payya hayayse qaabee. \v 11 Eediam minngisayno yerro eedisa apora utaynone; iinte ardaynotehe’’ kena ki hamade. \p \v 12 Ogosa budonte Yesussa paanan yivayna eena Yesuskal theedayse, ‘‘Parisa eena ogo hanin giyonam qansayse hanka kenin gemmonam ya dhesidu?’’ hamayse kiam ke oysade. \v 13 Yesus kena yin giyayse ki maasade: ‘‘Cecinte dahaa Imbayn koraamma yerra wul buucima ke buucime. \v 14 Garmate! Kedi aapin kayaanaam entsayna aapin kayaanane. Aapin kayaa ea aapin kayaam entsea ki hanna, kedi lamaana oolonte keda dhambe’’ kena ki hamade. \p \v 15 Bhethiroos Yesusna ‘‘Kamsinsa bulinam wona giyma’’ ki hamade. \v 16 Yesus kena yin ki giyade: ‘‘Yedi ta koka yekka qaabe yininsa qolminaw? \v 17 Aponte ardayno yerro wul iinte ardayse ora mayandar konin utenam yedi dhesattenu? \v 18 Apora utayno ko hanna, woylamra koda ute; eediamaar minngisayno ogonone. \v 19 Woylamra utayno siya qaabobee, eediam deesintabee, sharmucimakkobee, dimmakkobee, buudamo dhalqbee, wuupobene. \v 20 Eediam minngisayna iginane; aanin shiidhima itsinta eediam minngisehe’’ kena ki hamade. \s1 Yesusdar Woylamin Qajoono Maa Kallo \r Marq 7:24-30 \p \v 21 Yesus ogo raqira utayse Thiroosbee Sidoonabe peendar ki yivade. \v 22 Ogo peente Kanaan eedi maatoono maa kallo Yesuskal nivayse, ‘‘Imbo, Dawt Naasa, naan innonam beero yedaysaka gaalite ko dahade; ogona ina burqadhayse koam pacchaa’’ hamayse ilataate kiam ko miskade. \v 23 Yesus kona yer yinne hamima lay ki hamade. \p Ogo wodanka Yesussa paanan yivayna eena kikal theedayse, ‘‘Kono edono wosa paananka nivite konin ilatenna, bannzo koam yittsima’’ hamayse kiam ke miskade. \v 24 Kidiar, ‘‘Inta inin nittsadhoono yaatidettsi kayaana Israveel eenana bishne. Eedi abnatehe’’ hamayse ki maasade. \v 25 Edono Yesussa roonkal kumpurdhayse, ‘‘Imbo, bannzo! Iam kelshima’’ hamayse kiam ko miskade. \v 26 Yesus kona maasayse ‘‘Naanasa galanam tiyayse qaskinana dhaba zaskehe’’ ki hamade. \v 27 Kodiar ‘‘Imbo, gonne; imbaanin itsenka diinenam qaskina itsa ke itse’’ ko hamade. \p \v 28 Ogona Yesus kona yi maasina, ‘‘Ya kono mayno, idar woylamin hanin qajayno goyno hasa gebhine; ogona hanin zagondettsi ko hana maate’’ kona ki hamade. Agaa wodaaka naano saanawa ko paashade. \s1 Thoothin Hajadhon Eenam Yesusin Pacchoono \p \v 29 Yesus raqin ogora dhaabhayse Galila bazinsa aponte ki nivade; ogotear dhukandar utayse ki dooqade. \v 30 Thoothino eeno eena roonsa wobonabee, aylanabee, aapin kayaanabee, apon kayaanabee, hajadhon een waanibeam bavate Yesusdar nivayse kisa roon dementear ko wodade; Yesusaar keam pacchidine. \v 31 Eeno eena apon kayaana kenin dhalqenam, eena aylanaar kenin paashenam, wobona eenaar payya kenin yaayenam, aapin kayaana eenaar kenin haapenam konin haapenka, targadhayse Israveel Barjoam ko gobshade. \s1 Shii Oydin Eenam Yesusin Kunsoono \r Marq 8:1-10 \p \v 32 Yesus yisa paanan yivayna eenaam eelayse, ‘‘Eeno kono imbesana rooro makkam dooqayse konin itsea yer kosa qolmonna, inta kona burqadhidine; goynte shiitayse konin dhamboamadettsi ko itsima koam yittsana nashaatine’’ kena ki hamade. \v 33 Yesussa paanan yivayna eena kina maasayse ‘‘Ta een koaddha hamonna yeekea gala ko eenin qolmon raqira hamora ko haapadhe?’’ ke hamade. \v 34 Yesus ‘‘Balasha meemayne yekal dahaana?’’ hamayse keam ki oysade. Kediar ‘‘Balasha tobbhaabee kaara shaaqa tokaa waanibe wokal dahade’’ kina ke hamade. \v 35 Ogora Yesus eenka ‘‘Peendar dooqee’’ hamayse \v 36 balashana tobbhaanabee kaaranabeam tiyayse Barjoam miskeka gobshayse qunthate yisa paanan yivayna eenana ki imade; kisa paanan yivayna eenaar eenna ke imade. \v 37 Eeno wul itsayse ko mishade. Ko itsaysaka shidhoono dirmano Yesussa paanan yivayna eena sharqa tobbhaa thoosayse ke dhaasade. \v 38 Itsoono eeno maanabee naanabe paydadhima anngina bish shii oydine. \v 39 Ogosa budonte Yesus zarsinam yittsayse kidi bazindara sagadhen gonngalante ardayse Megedoon peendar ki yivade. \c 16 \s1 Yesussa Tarshen Waadimanam Shedana Oysadhoono \r Marq 8:11-13; Luq 12:54-56 \p \v 1 Parisa eenabee Saduqa eenabe Yesuskal nivayse, ‘‘Barjo haam kinin nittsonam woninkay dhesea tarshea milkit wona hayaa’’ hamayse kiam taysate shedota zagayse ke oysade. \v 2 Kidi kena maasayse yin ki giyade: ‘‘Peenin ibanenka, ‘Cecino ciilidine; doobi qanehe’ yeda hame. \v 3 Burin pir cecinin poldhenka ‘Peeno poldhayse thipidine; kina doobi qanasane’ yeda hame. Peensa dantan goynam cecin shedayse yeda dhese; wodansa milkitino har konin dhehen shedayse dhesano yeam bashidu? \v 4 Ko wodanka Barjoam garayno siyono adhadhino tarshea milkit haydhe koda zage. Yoonaasdar yeskon milkitindara milkit ab kona haydhehe’’ hamayse keam garayse ki yivade. \s1 Parisa Eenabee Saduqa Eenabeyn Dhettserra Mete Gisha Zaskayno \r Marq 8:14-21 \p \v 5 Yesussa paanan yivayna eena balasha yinka bavima walayse bazinsa saabar ke sagade. \v 6 Yesus ‘‘Shedee! Parisa eenabee Saduqa eenabesa irshora mete yesaam gishimate’’ kena ki hamade. \v 7 Kediar ‘‘Ogono yin kinin giyoono balashayn wonka bambha walayse wonin nivon goynsane’’ hamayse kinka ke dhalqade. \v 8 Yesus kesa qaabenam dhesayse kena yin ki giyade: ‘‘Yedi idar woylaminin qajadhen goyn joogaanato, balashanin yesa qolmonna harrnee kikal dhalqe? \v 9 Akar bhocchattenu? Balasha dongnam shii dongin eenaam kunsate micchayse shidhoono dirmano yenin dhaasoono sharqa meemay konin dohoono yena bhoqayu? \v 10 Yin tapir balasha tobbhaanaam shii oydin eenaam kunsate micchayse shidhoono dirmano yenin dhaasoono sharqa meemay konin dohoono yena bhoqayu? \v 11 ‘Parisa eenabee Saduqa eenabesa irshora mete yesaam gishimate’ yena inin hamoono balashan goynkatay konin dohonam yedi hamin ye bhocchimine?’’ kena ki hamade. \v 12 Kediar ‘‘Parisa eenabee Saduqa eenabeyn dhettserra mete yesaam gishimate’’ kinin hamoono gon balashasa irsho goytikatay konin dohonam ke dhesade. \s1 Bhethiroos Kiristoossa Kinin Tarjoono \r Marq 8:27-30; Luq 9:18-21 \p \v 13 Yesus Pilbhisoos Qesaaria peente kinin yeskon wodanka, yisa paanan yivayna eenana ‘‘Eeno i Eedi Naaseam hay koda hame?’’ hamayse keam ki oysade. \v 14 Kediar ‘‘Waani eeno ‘Shivea Wannisne’ koda hame; waani eenoar ‘Eeliasne’, waani eenoar ‘Ermeas way Barjokala qansayse eenna giyayna eenasa kalaane’ koda hame’’ kina ke hamade. \v 15 Yesus kena ‘‘Yedi iam hay yeda hame?’’ ki hamade. \v 16 Bhethiroos hambhea Simoon kina yinin maasenka, ‘‘Ya Barjoyn qadhaa Kiristoos, lay dehea Barjosa Naasine’’ ki hamade. \v 17 Yesus maasayse kina yin ki giyade: ‘‘Ya Yoona naasa\f + \fr 16:17 \ft ‘‘Yoona naasa Simoon’’ hamenam Wannis 21:15dar ‘‘Wannissa naasa Simoon’’ koda hame.\f* Simoono, ogoam hana dhettsoono eeditehe, cecinte dahaa Imbane; ogonante ya gobshadhaane. \v 18 Inta hana ida giye: Ya Bhethiroos seenine; seenin laytan kodar inta isa misken oonin ida woyse; koam dembhisa kanta ko hannaar bashehe. \v 19 Barjosa bitamon kerinam bulen qulpin hana ida ime; peente hanin dhaxaana wul cecinte dhaxadhaana keda maate; peente hanin bulaana wul cecinte buldhaana keda maate’’ ki hamade. \v 20 Ogora Yesus yisa paanan yivayna eenana ‘‘Barjoyn qadhaa Kiristoos inin dohonam eedina giyeebhode’’ hamayse upsi kantaka ki giyade. \s1 Yesus Yisa Dembhin Goynsa Birayse Kinin Giyoono \r Marq 8:31-33; Luq 9:22 \p \v 21 Ogo wodara yedayse Yesus yisa paanan yivayna eenana yi giyna: ‘‘Yerusaalemdar yivayda yive. Ogote peensa donzanabee, gudullasa hayonabee, Musesa yigginam dhettsayna eenabe thoothi gaale idar yeskisa ke yeskise; iam deesa ko deesadhe. Dembhiraar makkansoa rooroaka dhaabhayda dhaabhe’’ hamayse yidar yesken yerinam kena may giyan ki yedade. \v 22 Bhethiroosaar kiam yimal entsate yivayse, ‘‘Imbo, ogono yin maatehe; ogono hadar ko yeskabhoode’’ hamaate kiam waciman ki yedade. \v 23 Yesus kidar wal hamayse ‘‘Ya Seethaan, isa aapira os yivaa! Barjoyn qaabenam hanin qaabiminna, eedinin qaabenam hanin qaabenna, ina ya goane’’ kina ki hamade. \s1 Yesussa Paanan Yiidhen Goyno \r Marq 8:34–9:1; Luq 9:23-27 \p \v 24 Ogosa budonte Yesus yisa paanan yivayna eenana yin ki giyade: ‘‘Isa paanan nivana nashea hay ki dahaannaar, yinnon qaaben ki gare; yinindar ziitate deesadhen masqalinam kedayse isa paanan ki nive. \v 25 Sadan yinnonam dhacchana nashea hay ki dahaannaar koam kaysa ki kayse; ina hamayse sadan yinnonam kaysea hay ki dahaannaar koam haapa ki haape. \v 26 Eedi peen kodar dohon yer wulam haapayse sadan yinnonam kaysidi ki hanna, kina har ko poote? Way eedi yisa sadanna baza yer har ki kashe? \v 27 Inta Eedi Naas Imbasa gobshinka kisa gaananabesana nivayda nive; ogo wodanka een wulna kesa waadimandettsi kena bazan ida kashe.\x - \xo 16:27 \xt Maz 62:12. \x* \v 28 Inta yena gon ida giye: I Eedi Naas bit maatayse inin nivenam kenin haapenka yekka kote woyaana eenasa shaarinte dembhi diymina eedi daane’’ hamayse kena ki giyade. \c 17 \s1 Yesussa Dantanin Ookimoono \r Marq 9:2-13; Luq 9:28-36 \p \v 1 Yesus ogoam yinin giyonsa budobar laskoa rooroaka Bhethiroosbee, Yayqoobbee, Yayqoobsa indanaasa Wannisbeam yinka entsate dhukan gudubhondar ki utade. \v 2 Raqin ogotear Yesussa dantano kesa birante ko ookimade; kisa aapin kerroar haydettsi ko shaakade; kisa apalloar kattsi cawlayse shaakadettsi ko maatade. \v 3 Marrato! Musebee Eeliasbe Yesusbesana kinka kenin dhalqenka, kisa paanan yivayna eenana ko haapadhade. \p \v 4 Bhethiroos Yesusna yi giyna: ‘‘Imbo, raqin kote wonin dahayno wona payyane. Ha nashea hanna, baara kalaam hana, kalaam Musena, kalaam Eeliasna hayayse makkam i kee’’ ki hamade. \v 5 Bhethiroosaar ogoam yin kinin giyenka, liilo kattsi cawli keam ko ishkade. Liilonsa iir ‘‘Ininka wozadhea inin nashea isa Naasa kaane; kina qansee’’ hamea upsi ko qansimade. \p \v 6 Yesussa paanan yivayna eenaar upsin ogoam qansayse kattsi kurtumbhayse wotinka yisa peendar ke dhambade. \v 7 Yesus kekal hatte yisa aaninka keam kaamayse, ‘‘Dhaabhee, kurtumbheebhode’’ kena ki hamade. \v 8 Kediar metenka dheg hamayse kenin shedenka, Yesus bishkalanka eedi ab haapadehe. \p \v 9 Dhukara kenin hanchenka, Yesus kena yi giyna: ‘‘I Eedi Naas dembhira inin dhaabhenka yekka ta yenin haapon koam eedi haynaar giyeebhode’’ ki hamade. \v 10 Kisa paanan yivayna eenaar kina yi giyna: ‘‘Ta keeda Musesa yigginam dhettsayna eena ‘Birayse niva zaskea Eeliasne’\x - \xo 17:10 \xt Milki 4:5.\x* harrna ke hamaa?’’ hamayse kiam ke oysade. \v 11 Yesus kena yinin maasenka, ‘‘Ogono gonne; Eelias birayse niveane; kidi yer wulam ashka ki ashke. \v 12 Ko dahaannaar inta yena ida giye: Eelias kosa birayse nividine. Eeno kiam konin dhesaamonna, yinin nashon yerin wulam kidar ko hayade. Ogodettsi ta i Eedi Naas gaalenam kekalanka tiyayda tiye’’ ki hamade. \v 13 Ogo wodanka Yesussa paanan yivayna eena Yesus Shivea Wannissa kinin giyonam ke dhesade. \s1 Beeroyn Yedaa Naasaam Yesusin Pacchoono \r Marq 9:14-29; Luq 9:37-43 \p \v 14 Yesusbee makkamma kimbesana dahaana eenabe thoothin eenkal nivite kenin yeskenka, eedi kalaa Yesussa birante hatte kumpurdhayse, \v 15 ‘‘Imbo, bannzo! Isa naasana burqadhayse pacchaane. Rum kiam yedoono kattsi dhabite galshaynone; dhaabha ko hanna, thoothi wodaka nuunbee noqonbesa iir koda kiam dhabe. \v 16 Hasa paanan yivayna eenakalar inta kiam bavate nividine; ko dahaannaar kedi pacchana kiam damadehe’’ kina ki hamade. \v 17 Yesus kina yinin maasenka, ‘‘Yedi idar woylamin qajimina, bhocchinka yesa wobaana adhadhinato, hamaaka yekka yembesana ida dee? Yena hamaaka yekkay darsho? Yinda naasaam ora ikal bevee!’’ ki hamade. \v 18 Yesusaar beeronam ki bitade. Beeronoar naasadara ko utade; naasaar saanawa ki paashade. \p \v 19 Ogosa budonte Yesussa paanan yivayna eena Yesus yimal kinin dohonte kikal nivayse, ‘‘Beeronam bulana wonin damaammo harrnane?’’ hamayse kiam ke oysade. \v 20 Yesus kena yin ki giyade: ‘‘Barjodar woylamin yenin qajen goynin yesa joogonnane. Inta yena gon ida giye: Saliithasa\f + \fr 17:20 \ft ‘‘Saliitha’’ hambhayno gaalin aponka ‘‘senafic’’ hamayse thaapadhoonone. Aapino kosa kattsi likkinca dahayse, duuqadhanna kattsi haaqa gaaridettsi konin gebhenna, ogono hattono Banen peente konin qolmonna, kamsina saliitha aapiam ko tiidhade.\f* aapiaddha hama idar woylam yenin qajea goyti yesa daa ko hanna, dhukan koka ‘Kaara saa agaadar yivaa!’ kanka ye hamidianna, yena yiva ko yive. Yeam bashear yer qolehe. \v 21 [Kodettsino beerono itsima Barjoam miskinta goytikatay hamidi ko hanna, utehe]’’ kena ki hamade. \s1 Yisa Dembhinsa Yesusin Lansi Giyoono \r Marq 9:30-32; Luq 9:43-45 \p \v 22 Yesussa paanan yivayna eena Galila peente Yesuskal ke bukaysaka kena yin ki giyade: ‘‘I Eedi Naasaam eensa aaninte saskate iam koda imbhe; \v 23 iamaar deesa ko deesadhe; intaar makkansoa rooroaka diira dhaabhayda dhaabhe’’ ki hamade. Kisa paanan yivayna eenaar ogo kinin giyonam qansayse kattsi ke qaabeka atade. \s1 Barjosa Gazan Ooninna Gibirin Kashadhen Goyno \p \v 24 Ogora Yesusbee kisa paanan yivayna eenabe Qipirnaahoom katamante ke yeskaysaka, Barjosa gazan ooninna gibirin kacchayna eena Bhethirooskal nivayse, ‘‘Yeam dhettsea ea agaa gibirin kashayu?’’ hamayse kiam ke oysade. \v 25 Kidiar ‘‘Kasha ki kashe’’ kena ki hamade. Ooninte ki ardaysaka Yesus birayse kina ‘‘Simoono, hana har ko maate? Peen kodar bitimayna eena gibirin kenin kacchen een hamokalanka ke kacche? Peen eenkalankamoo? Een peen eenkalaw?’’ ki hamade. \v 26 Bhethiroosaar ‘‘Een peen eenkala tiya ke tiye’’ ki hamaysaka, Yesus ‘‘Ta ogo yin ko hanna, peen eena kenna gibirin kashehe hamintane. \v 27 Ko dahaannaar kena goa wonin maatoamadettsi bazinte yivayse kaara kalaa yedea zaaniam gidir dhabaa. Birayse hanin yedaa kaarasa apon wavshayse ogote koymo\f + \fr 17:27 \ft ‘‘Koymo’’ hambhoono Girik apoka ‘‘istater’’ koda hambhe. Kalaa istater lamaana eenasa gibirin kashadhenna yeekeane.\f* haapaada haape; agaam tiyayse imbee hambena hamayse kena imaa’’ ki hamade. \c 18 \s1 ‘‘Wuldara Sagi Maatea Hayne?’’ Hamayse Kenin Oysoono \r Marq 9:33-37; Luq 9:46-48 \p \v 1 Ogo wodanka Yesussa paanan yivayna eena kikal nivayse, ‘‘Barjosa bitamonte wuldara sagi maatea hayne?’’ hamayse kiam ke oysade. \v 2 Kidi naasi kalaam yidar eelayse kesa shaarinte woysayse \v 3 yin ki giyade: ‘‘Inta yena gon ida giye: Naasidettsi maatayse ye ookimaamma Barjosa bitamonte yer hamin hambhaakaar ardattene. \v 4 Ogona naasa kaadettsi yiam toskea Barjosa bitamon raqinte wuldara sagi maatea kidine. \v 5 Kaa naasadettsi naasa kalaam isa naabenna hamayse tiyea iam ki tiyade. \s1 Eedina Goa Maatintara Mete Gishinta \r Marq 9:42-48; Luq 17:1-2 \p \v 6 ‘‘Idar woylamin qajayna igina likkanasa iira kalaana goa maatea eedi hayyear deesime seeni gaari kisa qorcindar dhaxayse bazinte kiam dhabadhaysaka ki itsadhidianna, kina payyane. \v 7 Eenna goa maaten peen kona hay! Hamin ko dahaakaar eenna goa maatea yer nivima shidhehe; ko dahaannaar eenin gemmoadettsi hayea eana hay! \p \v 8 ‘‘Ogonante anno hanno way roono hanno hana goa maatea ko hanna, taxate hakalanka koam dhabaa. Aan lamaaka way roo lamaaka dahayse rooro wul lay dikimon nuunte haam dhabadhenna, gundi dahayse sadanka daadhen raqinte hanin ardayno hana payyane. \v 9 Aapino hanno hana goa maatea ko hanna, bulayse hakalanka koam dhabaa. Aapi lamaaka dahayse lay dikimon nuunte haam dhabadhenna, aapi kalaka dahayse sadanka daadhen raqinte hanin ardayno hana payyane. \p \v 10 ‘‘Kina likkanasa iira kalaam hattear yenin bagoamadettsi mete yesaam gishee! Naana kinaam gishayna Barjosa gaanana cecinte dahaa Imbasa birante rooro wul keda woye. \v 11 [I Eedi Naasisa nividino kayaanaam dhacchanane.] \s1 Kayayse Haapadhaa Yaatasa Kamsino \r Luq 15:3-7 \p \v 12 ‘‘Ta yena har ko maate? Eedi dong kaysa yaanaysa dahaa ea igina yaanasa iira yaati kala kaydianna, eedi oydi kaysa apo tabhi salla yaanaam dhukandar garayse kayaam zagate yivaaw? \v 13 Inta yena gon ida giye: Haapa ki hanna, eedi oydi kaysa apo tabhi salna kayaamma yaanadara sagi hayayse yaan kayayse haapadhonka kida wozadhe. \v 14 Ogodettsi igina likkanasa iira kala kayoadettsi cecinte dahaa yesa Imbaa zagehe. \s1 Seeson Hayea Eana Hamin Haynta Konin Zaskayno \p \v 15 ‘‘Aananta hantea haam genidi ki hanna, hambee kimbe bish maatayse kisa seesonam kina giyaa. Hana qansea ki hanna, pir hasa kiam aanamoa hayade. \v 16 ‘Hanin giyenam qansattine’ ki hamanna, eedi lamaa way eedi makkamsa tarja zaskenna\x - \xo 18:16 \xt Yiggi 19:15. \x* tapir kalaa way lamaa hanka tiyayse daran yivaa. \v 17 Iginanaar ki qansaamma, misken ooninte dahaana eenana kisa waadimanam giyaa. Misken ooninte dahaana eenana ki qansaamma Barjoam dhesimina eenabee cubbona gibirin kacchayna eenabedettsi maasayse kiam paydaa. \p \v 18 ‘‘Inta yena gon ida giye: Peente yenin dhaxaana cecintear dhaxadhaana keda maate; peente yenin bulaana cecintear buldhaana keda maate. \v 19 Tapir inta yena gon ida giye: Yesa iira eedi lamaa peendar yer harrnaar qaabe kalaaka agayse kinka ke miskanna, cecinte dahaa Imba kesa miskenam kena ima ki ime. \v 20 Harrna hambhidianna, lamaa way makkam maatayse isa naabenka yenin bukon raqinte intaar yembesana kinka ida maate’’ kena ki hamade. \s1 Garintasa Goyno \p \v 21 Ogo wodanka Bhethiroos Yesuskal theedayse, ‘‘Imbo, aananta intea iam genidi ki hanna, meemay goyt kina garinta ko iam zaske? Tobbhaa goyt kina yeeka ko yeeko?’’ hamayse kiam ki oysade. \v 22 Yesusaar yin giyayse kina ki maasade: ‘‘Eedi makkam kaysa apo tabhi tobbhaa goyt yekka kina garma ida hame; tobbhaa goyt bish garaa hana hamattine. \p \v 23 ‘‘Ogona Barjosa bitamono yisa waadimaynadar baza meemay dohonam dhesana zagaa bitaam koda maate. \v 24 Birayse kinin eelaana eenasa shaarinte eedi kalaa paydadhaka maqimon bazanindar dahaam entsate hatte kisa birante ke woysade. \v 25 Ea agaa bazanam kashota koymon kinin kayson goynka kiam wottsea ea yi giyna: ‘Eabee, geshonbee, naanabee, kisa yerra dahaana wulbeam shanshayse daran isa dohon bazan innonna ina bevee’ hamayse yisa waadiman eenana ki giyade. \v 26 Waadiman ear kiam wottsea easa buqon yedayse, ‘Imbo, bannzo ina wodhaa; inta wulam hana kashayda kashe’ hamayse kiam ki miskade. \v 27 Agaa kiam wottsea ear kina burqadhayse kidar dohon bazan wulam kina ki garade. \p \v 28 ‘‘Ea agaa kiam wottsea eakala yinin utenka, kimbesana kinka waadadhayna eenasa eedi kisa aanamo kalaa kikalanka birre mato kalaa bazimaam haapayse, ‘Bazan innonam ina kashaa!’ hamayse kisa qorcinam cuuqayse ki yedade. \v 29 Aananta agaa kintea kisa buqon yedayse, ‘Bannzo ina wodhaa; inta hana kashayda kashe’ hamayse kiam ki miskade. \v 30 Kidiar ‘Inta zagattine; ina ta kashaa’ hamayse bazanam kina kashate kinin macchenka yekka dhaxin ooninte kiam ki dhaskade. \v 31 Kimbesana waadadhayna waani ogo yin kinin hayenka haapayse kattsi burqadhayse keam wottsea eana yivayse ogo wulam ke giyade. \v 32 Ogoraar wottsea ea kiam elsayse, ‘Ya kaa siya ea, bazan innon hadar dohonam iam ha miskaysaka inta hana bazan innon wulam garidine. \v 33 Inta hana burqadhayse inin garondettsi, yaar yin aananta hanteana burqadhayse kidar dohon bazanam kina garinta ko haam zaske’ kina ki hamade. \v 34 Ogo goynka kiam wottsea ea daran wacimayse, kina kinin garon bazan wulam kashate kina kinin macchenka yekka dhaxin ooninte galshayna eenana kiam yedate ki imade. \p \v 35 ‘‘Yennon shaarinte aananta yinteana kisa seesonam woylam wulka garma eedi dahaa ki hanna, cecinte dahaa Imba kidar agaadettsi kida haye’’ hamayse Yesus kena ki giyade. \c 19 \s1 Keemon Goynsa Yesusin Dhettsoono \r Marq 10:1-12 \p \v 1 Yesus dhalqin ogoam kinin macchonsa budonte, Galila peera dhaabhayse Yordaanoos baynsa saabar dohon Yiwda peendar ki yivade. \v 2 Thoothino eeno kisa paanan konin yivenka, kesa iira hajadhaana eenaam raqin ogote ki pacchade. \p \v 3 Ogo wodanka Parisa eena kikal nivayse kiam taysate shedaate ‘‘Eedi geshon yinnonam yer har goytika ko hannaar, koam bulayse kinin yittsoadettsi Musesa yigginte giidhidu?’’ hamayse kiam ke oysade. \v 4 Yesus kena yinin maasenka, ‘‘Barjo birayse ‘Anngibee maabe hayayse keam ki pijade’\x - \xo 19:4 \xt Pija 1:27; 5:2. \x* hamen Barjosa upsinam yedi nabbabeete? \v 5 Pir Barjo ‘Ogonante eedi imbabee indabeam gara ki gare; geshon yinnonbete kinka kida dee; kedi lamaanaar waa kalaa keda maate’\x - \xo 19:5 \xt Pija 2:24. \x* hamayse ki giyade. \v 6 Kedi keeda kaara os waa kalaa keda maate, lamaa maatehe. Ogona Barjo kidar kalaa kinin hayonam eedi ko kidara edabhoode’’ kena ki hamade. \p \v 7 Parisa eena kina yi giyna: ‘‘Yin ko hanna, Muse ena ‘Eedi geshonam yinin bulenka, bulayse yinin oytensa tarja maatea warqat kona imayse ki bule’\x - \xo 19:7 \xt Yiggi 24:1. \x* harrna ki hamaa?’’ hamayse kiam ke oysade. \v 8 Kidiar kena yinin maasenka, ‘‘Muse maana yennaam ye bule kinin giyoono yedi woylaminka yesa Barjona ee hamimina yenin dohonnane; ena birayse yintehe. \v 9 Inta yena ida giye: Eedi hay ki hannaar, sharmucimakko goytika dayma geshon yinnonam bulayse maa ab keemea kidi sharmucimidine; [geshoayn bulon edonam keemea ear sharmucimidine]’’ kena ki hamade. \p \v 10 Yesussa paanan yivayna eena yi giyna: ‘‘Anngibee maabesa kinka dayntan goyno yin ko hanna, maa keemima daadhayno payyane’’ kina ke hamade. \v 11 Yesus kena yin ki giyade: ‘‘Maa keemima daadhayno yinnante eena imbhaananane; een wulnatehe. \v 12 Ogonoar yin konin dohoono kenin adhadhenka eedi buu maataana daane; eediyn buunsaanaar daane; Barjosa bitamonna hamayse keemima daana zagaana eedi waaniar daane. Ogona tiyana damea ki tiye’’ kena ki hamade. \s1 Yesus Naanana Barjoam Kinin Miskoono \r Marq 10:13-16; Luq 18:15-17 \p \v 13 Ogo wodanka Yesus yisa aaninam kedar wodayse kena Barjoam kinin miskoadettsi eeno yisa naasonam kalan entsate ko nivade. Kisa paanan yivayna eenaar eenam ke wacimade. \v 14 Yesus kena yi giyna: ‘‘Naana idar ke nive; keam mareebhode. Harrna hambhidianna, Barjosa bitamono igina naanadettsi maataana eenasane’’ hamayse \v 15 yisa aaninam kedar wodayse kena Barjoam ki miskade. Ogoraar raq abdar ki yivade. \s1 Barsha Wodintasa Oysimeno \r Marq 10:17-31; Luq 18:18-30 \p \v 16 Eedi kalaa Yesuskal nivayse, ‘‘Woam Dhettsea, rooro wul lay dehen sadan haapota yer payya har haynta ko iam zaske?’’ hamayse kiam ki oysade. \v 17 Yesusaar ‘‘Yerin payyansa ikal harrnaa oyse? Payya maataa kalaa bishne. Rooro wul lay dehen sadan haapota ha zagea hanna, Barjoyn giyonam toolaa’’ kina ki hamade. \v 18 Ear ‘‘Upsina hammaam?’’ ki hamade. Yesus yin giyayse ki kina maasade: ‘‘Deesaabhode, sharmucimaabhode, dimmaabhode, buudamoka tarjaabhode, \v 19 hambabee handabeam gobshaa, een wulam hadettsi hayayse nashaa’’\x - \xo 19:19 \xt Uti 20:12-16; Lewi 19:18; Yiggi 5:16-20. \x* kina ki hamade. \v 20 Barsha ear ‘‘Igina wulam inta toolidine; keeda ikal joogaa yer hare?’’ ki hamade. \v 21 Yesus ‘‘Yer wulam toolaa maatayse doota ha zagea hanna, yivayse hasa dohon koymonam shanshayse qambhinana imaa; ya hasa bazanam cecinte hada haape. Ogora maatayse isa paanan nivaa’’ kina ki hamade. \v 22 Barsha ear koymo thoothinin kisa dohonna, dhalqin ogoam yinin qansenka, yisa iinka ataate ki yivade. \p \v 23 Ogosa budonte Yesus yisa paanan yivaynana yin ki giyade: ‘‘Inta yena gon ida giye: Eedi wodimosa Barjo bitamonte ardano kattsi gaalene. \v 24 Tapir inta yena ida giye: Eedi wodimoyn Barjosa bitamonte ardenna gamaleyn marpisa pulaka konin utayno deegane’’ kena ki hamade. \v 25 Yesussa paanan yivayna eenaar ogoam kenin qansenka, kattsi targadhayse, ‘‘Yin ko hanna, ta keeda hayne dhaqana damea?’’ ke hamade. \v 26 Yesus keam shedayse, ‘‘Kono yerro eedina dandimiminone; Barjona yer wul dandima ko dandime’’ kena ki hamade. \p \v 27 Ogo wodanka Bhethiroos yi giyna: ‘‘Shedaa! Wodi yer wulam garayse hasa paanan wo nivade. Ta wonin haapayno yer hare dohoono?’’ hamayse kiam ki oysade. \v 28 Yesus kena yin ki giyade: ‘‘Inta yena gon ida giye: Niven haalin wodanka, i Eedi Naas gobshinka isa bitamon borkotondar inin dooqenka, yedi isa paanan nivayna tabhi lamaana bitamon borkotondar dooqayse tabhi lamaana Israveel eenasa muldhanadar pirdeeda pirde. \v 29 Ina hamayse indanaana annginabee anzanabee, imbaabee, indanbee, naana yinnabee, oonin yinnonbee, haamin yinnonbeam garaa wul yisa dohondar sagi mato goyt kida tiye; pir rooro wul lay dehen sadanamaar haapa ki haape. \v 30 Ko dahaannaar thoothino birono eeno budo koda maate; budonte dohoono eeno pir bira koda maate’’ kena ki hamade. \c 20 \s1 Woynin Haaminte Waadadhayna Eenasa Kamsino \p \v 1 Yesus yin ki giyade: ‘‘Barjosa bitamono woynin haaqana kordhon haaminte waadadhayna waadiman eenaam zagayse, waadinsota peen sedhima burburi utaa haaminsa imbaam koda maate. \v 2 Kidi rooro kalaasa birre kalaa kalaa kena kashana kenka dhalqayse, waadiman waadadhayna eenaam haamindar yisa ki yittsade. \v 3 Savaat makkamka utayse waadimaysa qolmina eena gabante woyaanaam ki haapade. \v 4 Keam ‘Yediar haamin innonte yivayse waadadhee; inta yena maaten bazanam yesa kashayda kashe’ kena ki hamade. Kediar haamindar ke yivade. \v 5 Tapir haaminsa imbaa savaat laxbee salbeka utayse kinin haapaana eenaam yin ki hayade. \v 6 Ogora pir savaat tabhi kalaaka utaate waani een woyonam haapayse, ‘Yedi ini burin utayse waadima kaysisaadettsi kote yenin woyoono hare?’ hamayse keam ki oysade. \v 7 Kediar ‘Woam waadisea eedi wonin kaysisonnane’ kina ke hamade. Kidiar ‘Ta yin ko hanna, yediar yivayse haamin innonte waadadhee’ kena ki hamade. \p \v 8 ‘‘Peen ibanaysaka woynin haaqanasa haamin imbaa haaminte eenaam waadinsea eana ‘Eenaam eelayse macchindar nivaana eenadara yedayse ini burin birayse nivaana eenaka yekka kenin waadadhonsa bazanam kashaa’ kina ki hamade. \v 9 Ogora savaat tabhi kalaaka nivaanaar birre kalaa kalaa ke tiyade. \v 10 Waadimanna birayse nivaana eena ogoam haapayse, ‘Wodi birre sagi woda tiye’ hamayse ke qaabade. Kediar pir birre kalaa kalaa ke tiyade. \v 11-12 Birrenamaar kedi tiyayse, ‘Kina eena ibaandar nivayse savaat kalaa bish ke waadadhade; wodi rooron haynsana koqadhada waadadhite haaqayse wo qajadhaysaka, ya wombee kembena bazanam kiaddha ha hayade’ hamayse haamin imbaadar ke gundumade. \v 13 Haamin imbaa waadiman waadadhayna eenasa kalaana yin giyayse ki maasade: ‘Isa nashoa, inta haam genaatine; hambesana kinka wonin dhalqoono rooroasa hana birre kalaa kashanatayu? \v 14 Keeda ya hana yeskenam tiyayse yivaa. Hana inin imaadettsi kaa budonte nivaa eanaar yin imana ida zage. \v 15 Koymon innondar inta inin zagaadettsi hayana isa hayamo qolaaw? Way inta eedina aan inin pishkenna idar ha woogimbho?’ hamayse kina ki giyade. \v 16 Ogodettsi tapir budonte dohoono eeno bira koda maate; birono eeno budo koda maate’’ kena ki hamade. \s1 Yesus Yisa Dembhinsa Makkanso Goyt Kinin Giyoono \r Marq 10:32-34; Luq 18:31-34 \p \v 17 Ogosa budonte Yesus Yerusaalemdar yivite goynte dahayse tabhi lamaana kisa paanan yivayna eenaam bish yikal entsate pucchayse kena yin ki giyade: \v 18 ‘‘Marrato! Wodi ta keeda Yerusaalemdar woda yive. I Eedi Naasiam gudullasa hayonabee Musesa yigginam dhettsayna eenabena saskate ima ko imbhe; kediar inin deesadhoadettsi idar pirda ke pirde; \v 19 kedi Ayiwdtay hamma eenana iam saskate ima ke ime. Ayiwdtay hamma eenaar iam baga ke bage; iam qana ke qane; masqalindar konngate ziitayse iam deesa ke deese. Inta dembhira makkansoa rooroaka dhaabhayda dhaabhe’’ kena ki hamade. \s1 Yayqoobbee Wannisbesa Indano Yesusam Konin Miskoono \r Marq 10:35-45 \p \v 20 Ogo wodanka Yayqoobbee Wannisbesa indano naana yinnabesana Yesuskal hatte, kumpurdhayse yer kalaa kona kinin hayoadettsi kiam ko miskade. \v 21 Kidiar kona ‘‘Ya yer haraa zage?’’ ki hamade. Kodiar ‘‘Naana inna kina lamaanaam hasa bitamonte kalaam hasa mizaqimbar, kalaam hasa warkatambar hayayse keam dottsaa’’ kina ko hamade. \v 22 Kidiar kena yinin maasenka, ‘‘Yedi yenin miskenam dhesattene. Inin wucota dohon gaalen wucimanam yedi wucana damaw?\f + \fr 20:22 \ft ‘‘Inin tiyota dohon gaalenam yedi tiyana damaw?’’ hamintane.\f*’’ hamayse naanaam ki oysade. Kediar, ‘‘Damooda dame’’ kina ke hamade. \v 23 Kidiar, ‘‘Inin wucen gaalen wucimanam wuceeda wuce. Ko dahaannaar isa mizaqimbee warkatambebar dooqadhoadettsi hayea intatehe; raqin ogoam isa Imbaa keninna ashkaanana ima ki ime’’ kena ki hamade. \p \v 24 Waani tambha Yesussa paanan yivayna eenaar yin giyayse kenin miskenam qansayse Yayqoobbee Wannisbeam ke wacimade. \v 25 Yesus wulam yikal eelayse kena yin ki giyade: ‘‘Barjoam dhesimina eenaam wottsayna eena yisa eenaam kantaka kenin wottsenbee, entsaynasaar kedar kesa hayamo konin dohonbeam dheseeda dhese. \v 26 Yennon shaarinte yin konin doadettsi zaskehe; yennon shaarinte eedi hayyear gebhi doota zagea yesa erge eedi ki dee. \v 27 Yesa iira eedi hayyear bira doota zagea ye wulsa choobar dahaa erge eedi ki dee. \v 28 Ogodettsi inta Eedi Naasear eenna waadadhanabee isa sadanamaar thoothin eensa seeson bazan kashotabe i nivade; eeno ina konin waadadhoadettsi nivaatine’’ kena ki hamade. \s1 Yesus Lamaana Eena Aapin Kayaanaam Kinin Pacchoono \r Marq 10:46-52; Luq 18:35-43 \p \v 29 Ogosa budonte Yesusbee kisa paanan yivayna eenabe Iyarko katamara utaate kenin yivenka, thoothino eeno Yesussa paanan ko yivade. \v 30 Eedi lama aapin kayaana waani goynsa aponte dooqaana ‘‘Yesus koka kida yive’’ hambhaka qansayse, ‘‘Imbo, Dawt Naasa, bannzo! Wona burqadhayse woam pacchaa!’’ hante ilataate kiam ke miskade. \v 31 Thoothino eenoar igina aapin kayaana eenaam ‘‘Lay hamee’’ hamayse keam ko wacimade. Aapin kayaana eena ‘‘Imbo, Dawt Naasa, bannzo! Wona burqadhayse woam pacchaane! Woam kelshaa’’ hante ini kenin ilaterra sagi ke ilatade. \v 32 Yesusaar woyayse keam eelayse, ‘‘Yena yer har i hayee zage?’’ ki hamade. \v 33 Kediar ‘‘Imbo, aapinam wosa hanin pacchoadettsi wo zagade’’ ke hamade. \v 34 Yesus kena burqadhayse kesa aapinam yisa aaninka ki kaamade. Kesa aapinoar saanawa ko shedade. Kediar Yesussa paanan yivan ke yedade. \c 21 \s1 Yesus Gebhon Gobshinka Yerusaalem Kinin Ardoono \r Marq 11:1-11; Luq 19:29-40; Wannis 12:12-19 \p \v 1 Yesusbee kisa paanan yivayna eenabe Yerusaalemkal theedayse Dabirezayt dhukankal dohon gurdan Betepaagedar ke nivade. Ogora Yesus yisa paanan yivayna eenasa lamaanaam yin giyayse ki keam yittsade: \v 2 ‘‘Ogo yesa birante dohon gurdandar yivee. Gurdan ogotear ootabesana dhaxadhon ukuli kallon yedi saanawa haapeeda haape. Ogoam bulayse ina kote bevee. \v 3 Eedi hayyear yeam oysidianna, ‘Imbaa wonteana kinin zaskonnane’ kina hamee; kidiar keam yena saanawa imasane’’ kena ki hamade. \v 4-5 Ogono yin konin maatoono ena Barjokala qansayse eenna giyea ea yi giyna: \q1 ‘‘Thiyoon hambhen Yerusaalem katamante dahaana eenana \q1 ‘Marrato! Bitaa yentea yedar niva ki nive; \q1 kidi eedi leemi maatayse ukulidar kida dooqe; \q1 ukulisa ootodar dooqayse kida nive’ kena hamee’’\x - \xo 21:4-5 \xt Zakka 9:9. \x* \m hamayse kinin giyoono ko thoothene. \p \v 6 Ogonante Yesussa paanan yivayna eenasa lamaana Yesusin kena giyondettsi yivayse \v 7 ukultonam bulayse kosa ootabesana Yesusna ke bavade. Apalan kennonam ukullasa zulondar ke wodade; Yesusaar daran ki dooqade. \v 8 Eensa thoothino yisa apalanam goyndar ko apade; waani eenoar pir haaqansa hacchan taxayse goyndar ko apade. \v 9 Kisa birante yiven eenbee budonte niven eenbe \q1 ‘‘Dawt Naasana gobshi ko dee! \q1 Barjo Imbaasa naabenka nivea gobshadhaane! \q1 Cecinte Barjona gobshi ko dee!’’\x - \xo 21:9 \xt Maz 118:26. \x* \m hante ilataate kiam ke gobshade. \p \v 10 Yesus Yerusaalem nivite kinin ardenka, ogo katamante dohoono eeno wul ‘‘Kaa kidi hayne?’’ hamayse ko targadhade. \v 11 Kimbete dahaana eenaar ‘‘Kaa Galila peente dohon Naazret katamara nivaa Barjokala qansayse eenna giyea Yesusne’’ hamayse kena ke giyade. \s1 Barjosa Gazan Ooninsa Mayante Gabimaynaam Yesusin Oytoono \r Marq 11:15-19; Luq 19:45-48; Wannis 2:13-22 \p \v 12 Ogosa budonte Yesus Barjosa gazan ooninsa mayante ki ardade. Ogotear shanshaynabee shanayna eena wulbeam ooninsa mayara ki oytade; birren ookayna eenasa tharbhezanbee waleen shanshayna eenasa borkotonbeam kupate dhabayse \v 13 kena yin ki giyade: ‘‘ ’Onno isa miske ooni koda hambhe’\x - \xo 21:13 \xt Isi 56:7. \x* hamayse thaapadhidine; yediar eensa koymon buurate itsaynasa aadhime raq koam ye hayade’’\x - \xo 21:13 \xt Erme 7:11. \x* ki hamade. \p \v 14 Ogora Yesus Barjosa gazan ooninsa mayante ki daaka, eena aapin kayaanabee eena roon wobonabe daran ke nivaysaka kidiar keam ki pacchade. \v 15 Ko dahaannaar gudullasa hayonabee Musesa yigginam dhettsayna eenabe Yesus tarshen yerin kinin hayenam kenin haapenkabee naana Barjosa gazan ooninsa mayante dahayse ‘‘Dawt Naasana gobshi ko dee!’’ hamada kenin ilatenam kenin qansenkabe ke wacimade. \v 16 Ogona kedi Yesusna ‘‘Naana kinayn giyenam ha qanso?’’ kina ke hamade. Kidiar ‘‘Qansayda qanse. \q1 ‘Naana shaaqanabee, naana amin qocaynabesa aponte \q2 gobshinam hana ha ashkade’\x - \xo 21:16 \xt Maz 8:2. \x* \m hamen Barjosa upsinam yedi nabbabeete?’’ kena ki hamade. \p \v 17 Ogora Yesus keam garayse katamara utaate Bitaania gurdante yivayse ogote ki wodhade. \s1 Yesusin Ashoono Hattono Shaapino \r Marq 11:12-14bee 20-24be \p \v 18 Yesus sedhiman katamandar kinin maatenka daaqi kiam bashade. \v 19 Haaqa shaap kallonam goynsa aponte haapayse kokal hatte koam ki shedade. Ko dahaannaar haccha bish dahade, aapi kodar haapadehe. Ogonante ‘‘Kaara os keeda macchi ko hasa aapi dahabhoode’’ ki hamade. Agaara hattonoar saanawa ko wocchade. \v 20 Kisa paanan yivayna eenaar ogoam kenin haapon wodanka, ‘‘Hattono shaapino kono saanawa hamin ko wocchaa?’’ hamayse ke targadhade. \v 21 Yesus yin giyayse kena ki maasade: ‘‘Inta yena gon ida giye: Qothimima Barjodar woylam ye qajea hanna, hatton shaapon kodar inin hayondettsi bish daymaka, ko dhukanam hattear, ‘Agaara dhaabhayse bazinsa iinte wavaa!’ ye hamidianna, yena maata ko maate. \v 22 Barjodar woylamin qajayse kiam yenin misken wulam yedi haapeeda haape’’ kena ki hamade. \s1 Yesussa Hayamon Goynin Oysadhoono \r Marq 11:27-33; Luq 20:1-8 \p \v 23 Yesus Barjosa gazan ooninsa mayante ardayse eenaam dhettsite ki dahade. Ogo wodanka gudullasa hayonabee peensa donzanabe kikal nivayse, ‘‘Yerra iginaam hanin hayayno hasa yer har hayamokane? Hayamon koam hana imaa hayne?’’ hamayse kiam ke oysade. \v 24 Yesus kena kinin maasenka, ‘‘Intaar yer kalaa yeam ida oyse. Yeam inin oysonsa malsin ina ye maasanna, intaar yerra kinaam yer har hayamoka inin hayenam yena giyayda giye. \v 25 Wannis eenaam kinin shivoadettsi hamora ki nittsadhaa? Barjokalankamoo, eedikalankaw?’’ hamayse keam ki oysade. Kediar yin giyayse kinka kikal ke dhalqade: ‘‘ ’Barjokalankane’ wo hamanna, ‘Ta harrnee kisa dhalqinam gonne hamayse tiyan garaa?’ wona ki hamoaye. \v 26 ‘Eedikalankane’ wo hamanna, pir eeno wul Wannisam Barjokala qansayse eenna giyeadettsi hayayse kiam konin shedenna, eenna kurtumbhooda kurtumbhe’’ hamayse, \v 27 Yesusnante ‘‘Hamora konin dohonam wodi dhesattone’’ hamayse ke maasade. Kidiar kena ‘‘Ta intaar har hayamoka yerra iginaam inin hayenam yena giyattine’’ ki hamade. \s1 Naana Lamaanasa Kamsino \p \v 28 Ogora Yesus kena yin ki giyade: ‘‘Ta yena yer har ko maate? Eedi kalaasa naasi lamaa dahade. Kesa biraakal imbaa nivayse, ‘Inaane, kina woynin haaqanayn dohon haaminte yivayse ina waadadhaa!’ kina ki hamade. \v 29 Naasaar, ‘Inta waadadhattine’ kina ki hamade. Yinin giyonsa budobar yer qaabayse haaminte waadadho ki yivade. \v 30 Imbaa pir naasa lansoakal yivayse, kina ini kisa indanaasa waana kinin giyaadettsi yivayse ki waadadhe kina ki giyade. Naasaar, ‘Ee, imbo, inta yivayse waadadhayda waadadhe’ kina ki hamade. Hattear kidi yivayse waadimadehe. \v 31 Ta naana igina lamaanasa imbayn giyonam waadadhaa naasa hamaane?’’ kena ki hamade. Kediar ‘‘Naasa biraane’’ ke hamade. Yesus kena yin ki giyade: ‘‘Inta yena gon ida giye: Gibirin kacchaynabee maana sharmucanabe Barjosa bitamon raqinte ardintanka yeam bira ke bire. \v 32 Harrna hambhidianna, Shivea Wannis tipamonsa goynam yeam dhettsota kinin nivenka yedi gonne hamayse tiyeetene; gibirin kacchaynabee maana sharmucanabe kinin giyenam gon hamayse tiyaanane. Yedi ogoam haapaysear seesora yesa maatayse kinin giyenam gonne hamayse tiyeetene’’ kena ki hamade. \s1 Woynin Haaminte Waadadhayna Eenasa Kamsino \r Marq 12:1-12; Luq 20:9-19 \p \v 33 Yesus pir yin ki giyade: ‘‘Kamsi ab qansee: Woynin haaqanaam haaminte yisa thoothi koraa eedi kalaa dahade. Kidiar haaminsa gasanam aygi cavayse, haaqanasa aapinin cuubadhea oolo koyate ashkayse, haaminam toolana tulee pir dheg hamaa ki kahade.\x - \xo 21:33 \xt Isi 5:1-2. \x* Ogosa budonte haaminte waadadhayna eenana elqimayse pee abdar ki yivade. \v 34 Kidiar haaqana aapin kenin kambhen wodan yeskaysaka, ‘Haaqanasa ina yesken aapinam tiyo ke yive’ hamayse kisa ergen eenaam haaminte waadadhayna eenadar ki yittsade. \v 35 Haaminte waadadhayna eena kinin nittsaana ergen eenaam yedayse, kesa kalaam ke qanade; waam ke deesade; waam pir seenika ke paxade. \p \v 36 ‘‘Ogora haaminsa imbaa pir ini birayse kinin yittsaana ergen eenasa paydira sagi hayayse, haaminte waadadhayna eenadar ki yittsade. Haaminte waadadhayna eenaar eena biranaam kenin qanonbee deesonbedettsi keamaar yin ke hayade. \p \v 37 ‘‘Macchindar kidi ‘Kedi naasa inteana bookindhasane’ hamayse naasa yinteam kedar ki yittsade. \v 38 Haaminte waadadhayna eena naasaam kisa haapayse kinka yin ke giyade: ‘Kaa kisa haamindar sagea naasa toydiane. Nivee, kiam deesayse kisa dohonam wo tiye’ ke hamade. \v 39 Naasaamaar woynin haaqanasa haamira gochate bulayse ke deesade. \p \v 40 ‘‘Ta haaminsa imbaa kinin niven wodanka, igina haaminte kisa waadadhayna eenaam hamin ki haye?’’ kena ki hamade. \v 41 Kediar ‘‘Igina siyana eenana burqadhima keam kida deese; woynin aapinam kosa wodanka shiishima kina imayna eena waanina haaminam yisa elqimayse kida ime’’ kina ke hamade. \p \v 42 Ogora Yesus kena yin ki giyade: \q1 ‘‘ ’Seeninka oonin woysayna eena kenin bagaa seenia \q1 senna wulra ooninna kattsi zaskea ki maatade. \q1 Ogonoar Barjosa waadimane; \q1 wonin shedenkaar yer woam tarshaynone’\x - \xo 21:42 \xt Maz 118:22-23. \x* \m hamayse Mathaapin Gazante thaapadhonam yedi nabbabeete? \v 43 Ogona inta yena ida giye: Barjo yisa bitamonam yekalanka tiyayse konka aapin ushayna eenana kida ime. \v 44 [Seenia agaadar dhambea aya ki aye; seenia agaa yindar dhambaa ea giicima ki giicime]’’ ki hamade. \p \v 45 Gudullasa hayonabee Parisa eenabe Yesusin kena giyaana kamsina iginaam kenin qansen wodanka, kesa goynam kinin giyonam ke dhesade. \v 46 Ogonante kiam yedana ke zagade; ko dahaannaar thoothino eeno Barjokala qansayse eenna giyeadettsi hayayse kiam konin shedenna, eenam ke kurtumbhade. \c 22 \s1 Gaydon Rooroasa Kamsino \r Luq 14:15-24 \p \v 1 Tapir Yesus kena kamsika yin giyte ki dahade: \v 2 ‘‘Barjosa bitamono yisa naasasa gaydonna thoothi yer ashkaa bitaam koda maate. \v 3 Bitaa kinin eelaana eenadar ‘Gaydonna ikal nivee’ hamayse yisa ergen eenaam ki yittsade. Eenaar gaydondar nivota nashadehe. \v 4 Bitaa ergen eena waani kinnaam ‘Inin eelaana eenana yivayse, ‘‘Marrato! Gaydonna zasken yerinam inta ashkidine; wannga zianabee durpisadhaanabeam inta machidine; yerro wul agidine. Ogonante gaydondar ikal nivee’’ hamayse kena giyee’ hamayse keam ki yittsade. \v 5 Eldhaanaar kisa eelimenam bagayse kalaa yisa haamindar, kalaa yisa naggadimakkondar ki yivade; \v 6 waani shidhaana eena ergen eena kinnaam yedate qanayse ke deesade. \p \v 7 ‘‘Ogo wodanka bitaa wacimayse, poolisana yinnaam yittsayse igina kisa ergen eenaam deesaana eenaam ki dettsade; kesa katamanamaar nuuka ki kosqade. \v 8 Ogosa budonte ergen eena kinnana yin ki giyade: ‘Gaydonna zaskayno yerro agidine. Gaydonna eldhaana eena gaydonna zaskaana maatadehe. \v 9 Ogonante kataman goynadar yivayse yenin haapen een wulam gaydonna eelee’ kena ki hamade. \v 10 Ergen eena kinnaar goynadar yivayse kena haapadhaana eena siyanabee payyanabe wulam ke eelade; eena gaydonna eldhaana hatte ardayse ooninka ke thoothade. \p \v 11 ‘‘Ko dahaannaar bitaa igina kinin eelaana eenaam shedota gaydon ooninte kinin ardenka, gaydonna zaskea apala qaadhaama eedi kalaam ogote ki haapade. \v 12 Yin ki giyade: ‘Isa nashoa, gaydonna zaskea apala qaadhima kote haminaa nivayse ardaa?’ kina ki hamade. Ear lay lay ki hamade. \v 13 Ogo wodanka bitaa waadadhayna eena yinnana, ‘Kisa aaninbee roonbeam dhaxayse mayante dohon thipansa iinte bulayse kiam dhabee. Ogotear eepibee atsi qiicabe koda maate’ kena ki hamade. \v 14 Ogona eldhaana eena thoothine; ko dahaannaar kambhaana tokaane’’ hamayse Yesus kena ki giyade. \s1 Gibirin Kashadhensa Yesusin Oysadhoono \r Marq 12:13-17; Luq 20:20-26 \p \v 15 Ogosa budonte Parisa eena ‘‘Yesusam kisa dhalqin goynka yedana hamin wo hayo?’’ hamayse kinka ke dhalqade. \v 16 Kesa paanan yivayna eenaam Herodissa bitamonam nashayna eenabesana yin giyayse kiam kenin oysoadettsi Yesusdar keam ke yittsade: ‘‘Woam Dhettsea, ya gon eedi hanin dohonbee Barjosa goynam gon hanin dhettsenbeam wodi dhesooda dhese. Eedisa wotina bookindhayse hanin hayminna, eedisa woti shedayse hanin hayea yer qolehe. \v 17 Wona ta ya giyaa: Hana yer har ko maate? Roome peen bitaana gibiri kashadhoadettsi giidhidimoo, giidhadayne?’’ hamayse kiam ke oysade. \v 18 Yesus kesa siyan qaabenam dhesayse, ‘‘Yedi maltina eenato, harrnee iam tayse? \v 19 Gibirin kashadhea koymoam yinda ina dhehee’’ kena ki hamade. Kediar santup kina ke bavade. \v 20 Kidiar yi giyna: ‘‘Santupa kaadar dahaa pootoabee daran thaapadhaa naabeabe haysane?’’ hamayse keam ki oysade. \v 21 Kediar ‘‘Roome peen bitaasane’’ kina ke hamade. ‘‘Ta yin ko hanna, Roome peen bitaa gaynam kina imee; Barjo gaynam Barjona imee’’ kena ki hamade. \v 22 Kediar ogoam qansayse targadhayse kiam garayse ke yivade. \s1 Dembhira Dhaabhadhen Goynsa Yesusin Oysadhoono \r Marq 12:18-27; Luq 20:27-40 \p \v 23 Agaa rooroaka ‘‘Dembhira dhaabhadhea yer qolehe’’ hamayna Saduqa eenara eedi waani Yesuskal nivayse yin giyayse kiam ke oysade: \v 24 ‘‘Woam Dhettsea, Muse ‘Eedi kalaa maa keemayse naasi adhima diydi ki hanna, kisa kana koam keemayse diyaa iishimasa oolonte kina ki adhe’\x - \xo 22:24 \xt Yiggi 25:5. \x* ki hamade. \v 25 Eedi kalaasa naasi tobbhaa waani dahade; ke wulsa iishima gebha maa keemayse naasi adhima ki diyade. Kisa kana lansoa iishima geshonam ki keemade; \v 26 ogodettsi lansoar, makkansoar, yin tobbhaana wul koam keemayse naasi kanka adhima ke diyade. \v 27 Ke wulsa macchinte edono ko diyade. \v 28 Ogonante igina indanaana wul koam kenin keemonna, diyaana eena dembhira kenin dhaabhen wodanka, kodi tobbhaana eenasa hamaa easa maa koda maate?’’ hamayse kiam ke oysade. \p \v 29 Yesusaar yin giyayse kena ki maasade: ‘‘Yedi Mathaap Gazanbee Barjosa kantanbeam yenin dhesiminna, yeda dhaddhise. \v 30 Harrna hambhidianna, dembhira dhaabhadhen wodanka, eeno cecinte dahaana Barjosa gaananadettsi koda maate; kodi yina kembhehe, tapir keemehe. \v 31 Tapir dembhira dhaabhadhen goynsa Barjoyn yena giyonam yedi nabbabeete? \v 32 Kinin giyoono yinne: ‘Inta Abraamsa Barjoa, Yisaaqsa Barjoa, Yayqoobsaar Barjoane’\x - \xo 22:32 \xt Uti 3:6. \x* ki hamade. Barjo sadanka dahaana eenasa Barjone, diyaana eenasa Barjotehe’’ kena ki hamade. \v 33 Kisa dhalqinam qansoono eeno kisa timmirinka ko targadhade. \s1 Wuldara Sagea Barjoyn ‘‘Hayaa’’ Hamayse Giyaa Upsea \r Marq 12:28-34; Luq 10:25-28 \p \v 34 Saduqa eenayn dhalqoamadettsi Yesus lay kinin hayonam Parisa eena kenin qanson wodanka, kinka kidar ke bukade. \v 35 Kesa iira waa Musesa yigginam dhettsea Yesusam taysate shedana zagayse yin giyayse ki kiam oysade: \v 36 ‘‘Woam Dhettsea, Musesa yigginte wuldara sagea Barjoyn giyaa upsea hamaane?’’ hamayse kiam ki oysade. \v 37 Yesus yin giyayse kina ki maasade: ‘‘ ’Ya Imbaa hantea Barjoam gonin hamon woylaminka, gonin hamon sadanka, gonin hamon qaabenka kiam nashaa’\x - \xo 22:37 \xt Yiggi 6:5. \x* hamaynone. \v 38 Wuldara sagi maataa biraa upsea Barjoyn giyaa agaane. \v 39 Agaadettsea lansoar ‘Een wulam hadettsi hayayse nashaa’\x - \xo 22:39 \xt Lewi 19:18. \x* hamaynone. \v 40 Musesa yigginbee Barjokala qansayse eenna giyayna eenayn thaapoono wulbe igina upsina lamaanadar ke woysadhade’’ kina ki hamade. \s1 Yesusin Oysoono Oysimeno \r Marq 12:35-37; Luq 20:41-44 \p \v 41 Parisa eena bukayse ke daaka, Yesus yin giyayse keam ki oysade: \v 42 ‘‘Barjoyn qadhaa Kiristoossa yedi yer har ye qaabe? Kidi hay naasine?’’ hamayse keam ki oysade. Kediar ‘‘Dawt naasine’’ ke hamade. \v 43-44 Yesus kena yinin maasenka, ‘‘Yin ko hanna, Dawt Barjo Manpasinin kiam entsaysaka, \q1 ‘Barjo isa Imbana \q1 ‘‘Haam jibbayna eenaam hasa hayamonsa demente inin keam hayenka yekka, \q1 isa mizaqimbar dooqaa’’ kina ki hamade’\x - \xo 22:43-44 \xt Maz 110:1. \x* \m kinin hamenka ‘isa Imba’ hamayse hamin ki giye? \v 45 Ta keeda Dawt yinti kiam ‘isa Imba’ hamayse eelea ki hanna, Kiristoos hamin ki Dawtsa naasi dee?’’ kinin hamenka, \v 46 eedi kala hattear kina upsi maasana damadehe. Rooroa agaara yedayse eedi hay ki hannaar kiam oysime oysana kedi kurtumbhidine. \c 23 \s1 Musesa Yigginam Dhettsaynabee Parisa Eenabeyn Kanchadhoono \r Marq 12:38-40; Luq 11:39-52; 20:45-47 \p \v 1 Ogosa budonte Yesus thoothin eenbee kisa paanan yivayna eenabena yin kena ki giyade: \v 2 ‘‘Musesa yigginam dhettsayna eenabee Parisa eenabe eenaam dhettsota Muse borkotondar dooqidine. \v 3 Ogona yenka ‘Hayee’ hamayse yena kenin giyen yerin wulam yedi toolee, ogoamaar hayee. Kenin hayenam hayeebhode; harrna hambhidianna, kedi kenin giyenam waadimadar hacchehe. \v 4 Eenaam galshen dethan baskenam dhaxayse eendar keda baskise; kedi ogoam kelshana aaninsa surkenka hattear kaamana nashehe. \v 5 Kenin hayen waadiman wulam eedinin shedoadettsi hamayse keda haye. Musesa yigginam thaapayse korbho workisa iir arsayse yisa wotindar keda dhaxe; apalan kennonsa nukindar shira keda gudubhse. \v 6 Kumman kummadhen raqinte gobshadhon raqinbee Ayiwd eensa bukin raqinte gobshadhon borkotonbeam yedota keda nashe. \v 7 Gabantear gobshadhon gisimenam gisimbhotabee ‘Dhettsea’ hamayse eldhotabe keda nashe. \p \v 8 ‘‘Yeam Dhettsea kalaa bish kinin dohonnabee yedi kinka kisa indanaas yenin dohonnabe, yeam ‘Dhettsea’ hamayse ko eldhabhoode. \v 9 Tapir cecinte dahaa Imbaa yentea kidi kalaa bish kinin dohonna, peente eediam ‘Imbo’ hamayse eeleebhode. \v 10 Yeam Entsea kalaa bish, kidiar Barjoyn qadhaa Kiristoos kinin dohonna, ‘Entsea’ hamayse yeam ko eldhabhoode. \v 11 Yesa shaarinte sagi doota zagea ea yesa erge eedi ki dee. \v 12 Meten yinnonam yintika gettsea wul toka ki toke; meten yinnonam toskea wul gebha ki gebhe. \p \v 13 ‘‘Yedi Musesa yigginam dhettsayna eenabee Parisa eenabeto, maltinato, hay! Eenin Barjosa bitamon raqindar ardoamadettsi kerin yeda diithe. Meten yennonka yedi ardattene; ardota zagayna eenaamaar kenin ardoamadettsi yeda mare. \p \v 14 [‘‘Yedi Musesa yigginam dhettsayna eenabee Parisa eenabeto, maltinato, hay! Misken yennonam eedinin shawkoadettsi hamayse yeda gudubhse; maana qambhinasa ooninam yeda buure. Ogonante pirdi sagi yeda tiye.] \p \v 15 ‘‘Yedi Musesa yigginam dhettsayna eenabee Parisa eenabeto, maltinato, hay! Eedi kalaam yennon gilonsa iinte arsota pegen goynbee bazinbedar zagimite yeda yaaye. Kiam yedar yenin arson wodankaar yedara ii lamaaka sagi lay dikimon nuun pirdin tiyea yeda haye. \p \v 16 ‘‘Yedi aapin kayaana entsanato, hay! ‘Eenin Barjosa gazan ooninka mallimenka, yer hamehe’ pir, ‘Barjosa gazan ooninte dohon worqinka konin mallimenka, mallanka yedima ko yedime’ yeda hame. \v 17 Yedi kina malgimina aapin kayaana eenato, worqinbee worqinam gazinsen Barjosa gazan ooninbesa sagea hamaane? \v 18 Yin tapir ‘Eeno Barjona marshan konin machen raqinka konin mallimenka, yer hamehe’ pir, ‘Marshan machadhen raqindar dohon marshanka konin mallimenka, mallanka kosa yedima ko yedime’ yeda hame. \v 19 Yedi kina aapin kayaanato, marshanbee marshanam gazinsen raqinbedara sagea hamaane? \v 20 Ta keeda marshan machadhen raqinka mallimea ea marshan raqabee kidar machadhen yerin wulbeka kida mallime. \v 21 Barjosa gazan ooninka mallimea ea taar gazan ooninbee iinte kosa dahaa Barjobeka kida mallime. \v 22 Cecinka mallimea ea taar Barjosa bitamon borkotonbee bitamonna daran dooqaa Barjobeka kida mallime. \p \v 23 ‘‘Yedi Musesa yigginam dhettsayna eenabee Parisa eenabeto, maltinato, hay! Harrna hambhidianna, mayante yenin yiithaana basibilabee, saliithabee, suupibe\f + \fr 23:23 \ft Igina gaalin aponka ‘‘azmudbee, insilalbee, kemunbe’’ hamayse thaapadhaanaam Banen eenin dhesimonna, ‘‘basibilabee, saliithabee, suupibe’’ hamenam kesa kamsinka ko tiidhade.\f* wulsa iira shiishima tambhasa kalaam Barjona yeda ime; Musesa yigginte haapadhayna yerra zaskaynaam yeda gare. Ogonoar tipan pirdinbee, eedina burqadhayse waadadhadhenbee, gon eedi daadhenbene. Ko dahaannaar waaniam yenin hayenka kinaam garinta yeam zaskehe. \v 24 Yedi aapin kayaana entsanato, yenin wucensa iira sunguladettsi tokaam kamate buleeda bule, hattear gamaledettsi kattsi gebhaam yeda mannge. \p \v 25 ‘‘Yedi Musesa yigginam dhettsayna eenabee Parisa eenabeto, maltinato, hay! Galan yenin itsen sharqanbee karambhanbesa zulon payya hayayse yeda shive; ko dahaannaar iino kosa saribee gibazbeka thoothoonone. \v 26 Ya kaa aapin kayaa Parisa ea, birayse hasa sharqanbee karambhanbesa iin shivaa; ogo wodanka kesa mayambar haapadhayno zulonoar payya koda dee. \p \v 27 ‘‘Yedi Musesa yigginam dhettsayna eenabee Parisa eenabeto, maltinato, hay! Iinka yisa een diyon lepinbee minngimon yerinbeka thoothayse dahaana, zulonam kesa bhalbhaltoka qadhadhaysaka paydhaana duukinam yeda maate. \v 28 Ogonoar yedi eedi birante tipana maatayse yeda haapadhe; yesa iino maltamobee siyamobeka thoothidine. \p \v 29 ‘‘Yedi Musesa yigginam dhettsayna eenabee Parisa eenabeto, maltinato, hay! Harrna hambhidianna, Barjokala qansayse eenna giyayna eenasa duukindar seenin bunkaate yeda ashke; tipana eenasaar duukinam ashkite yeda gobshe. \v 30 Yedi ‘Ena wosa eykena wodanka wodi dahaa wo hanna, kembesana kinka Barjokala qansayse eenna giyayna eenaam deesadhente ardattone’ yeda hame. \v 31 Ta ogoka yesa ena Barjokala qansayse eenna giyayna eenaam deesaana eykena yennasa naana yenin dohonam yentika yedar yeda tarje. \v 32 Ta keeda yediar eykena yennayn hayon siyon waadimanam thoosee. \p \v 33 ‘‘Yedi guni, qarshi naanato, lay dikimon nuunsa pirdira haminee dhaqe? \v 34 Ogonante inta Barjokala qansayse eenna giyayna eenabee, eena pakallabee, yigginam dhettsayna eenabeam yedar ida yittse. Kesa waaniam deeseeda deese; waaniamaar masqalindar konngate ziitayse deesadhoadettsi yeda haye; waaniamaar yesa bukin raqinte qaneeda qane; keam kataman waara kataman waadar oyteeda oyte. \v 35 Ogo goynka tipa ea Aabeelsa zombhira yedayse Barjosa gazan ooninbee Barjona marshan daran machadhen raqinbesa shaarinte yenin deesaa Berakiyo naasa Zakkariassa zombhinka yekka, tipana eenasa peendar laymon zombhin wulna pirdino yedar yeska ko yeske.\x - \xo 23:35 \xt Pija 4:8; 2 Haydhon 24:20-21.\x* \v 36 Inta yena gon ida giye: Pirdino kono wul wodan koka dohon adhadhindar yeska ko yeske. \s1 Yerusaalemna Yesusin Eepoono \r Luq 13:34-35 \p \v 37 ‘‘Yerusaalemo, Yerusaalemo! Ya Barjokala qansayse eenna giyayna eenaam deesayno, hadar nittsadhaana eenaam seeninka paxayno! Baacha yisa naasiam kaapin demente konin yedendettsi, intaar hasa naanaam yedana thoothi woda i zagade; ya nashaatane. \v 38 Ta keeda yesa gazan oonira Barjo utaysaka onno guuri koda shidhe. \v 39 Harrna hambhidianna, inta yena ida giye: ‘Barjo Imbasa naabenka nivea gobshadhaane’\x - \xo 23:39 \xt Maz 118:26. \x* yenin hamenka yekka keeda kaara os iam haapattene’’ kena ki hamade. \c 24 \s1 Barjosa Gazan Oonin Kottsimensa Yesusin Giyoono \r Marq 13:1-2; Luq 21:5-6 \p \v 1 Yesus Barjosa gazan ooninsa mayara utayse kinin yivenka, kisa paanan yivayna eena Barjosa gazan oonin woysadhonsa payyamonam kina dhoota kikal ke nivade. \v 2 Kidiar kena yinin maasenka, ‘‘Ko wulam yedi shedee shedo? Inta yena gon ida giye: Senna kina kidar dordhaanasa hamin hambhaakaar, kesa kala hattear povayse kottsimima shidhea qolehe’’ kena ki hamade. \s1 Yesusin Nivenam Eshkayno Milkitino \r Marq 13:3-13; Luq 21:7-19 \p \v 3 Yesus Dabirezayt dhukandar dooqayse ki daaka, kisa paanan yivayna eena yimal kikal nivayse, ‘‘Ogono yerro haa ko yin maate? Hasa nivintanbee peensa macchin wodanbeam dhettsayno milkitino kosa hare? Wona giyaa’’ hamayse kiam ke oysade. \v 4 Yesus yin giyayse kena ki maasade: ‘‘Eedi hayyear yeam kinin dhaddhisoamadettsi mete yesaam gishee. \v 5 Harrna hambhidianna, thoothino eeno ‘Inta Barjoyn qadhaa Kiristoosne’ hamaate isa naabenka niva ko nive; thoothin eenamaar dhaddhisa ko dhaddhise. \v 6 Banqibee banqinsa upsinbeam qanseeda qanse. Ogono yin konin maatayno shidha shidhimino konin dohonna kurtumbheebhode. Macchin wodano akarne. \v 7 Zarsino zarsindar, binnaar binnadar dhaabhayse banqi keda kiam uxe; raq waani waanirar daaqibee peensa zigabe koda maate. \v 8 Ogono yerro wul sirman edonin adhimanna birayse burqadheadettsi gaalen rooronsa biranone. \p \v 9 ‘‘Ogo wodanka eeno gaalenna yeam saskate ima ko ime; yeam deesa ko deese; isa naabenna hamayse zarsin wulkal jibbadhaana yeda maate. \v 10 Ogo wodanka thoothino eeno Barjodar woylamin qajadhen goynam gara ko gare; kinka kinka kiamaar gaalenna saskate ima ko ime; eenoar kinka kiam kiam jibba ko jibbe. \v 11 Buudamoka ‘Inta Barjokala qansayse eenna giyeane’ hamayna thoothina eenaar dhaabha ke dhaabhe; thoothin eenaamaar dhaddhinsa ke dhaddhinse. \v 12 Eensa siyamonin thoothon goynka thoothin eensa nashimmakkono qaja ko qaje. \v 13 Macchin wodanka yekka wocchimbhaate darshea kidi dhaqa ki dhaqe. \v 14 Zarsin wulna tarja konin maatoadettsi Barjo bitamonsa dhacchintan upsino ko peen wul gidir giidha ko giidhe. Ogo wodanka macchino niva ko nive. \s1 Kattsi Galshayno Gaalen Roorono \r Marq 13:14-23; Luq 21:20-24 \p \v 15 ‘‘Barjokala qansayse eenna giyea Daaneelin giyondettsi, eenaam minngisayno siyono yerro gazisadhon raqinte woysadhaysaka yenin koam haapen wodanka\x - \xo 24:15 \xt Daan 9:27; 11:31; 12:11.\x* (koam nabbabea ea ki bhocche), \v 16 wodan ogoka Yiwda peente dohoono eeno dhukanadar ko gobe. \v 17 Ooninsa zulondar dahaa ea ooninsa zulora hanchayse yer tiyo ki ooninte ardabhoode. \v 18 Haaminte yisa dahaar apalan yinnon tiyota budoka ki maatabhoode. \v 19 Ogo wodanka maana sirmanabee amin qooshaynabena hay! \v 20 Ko dahaannaar gobeno yesa bargin wodanka way ukunsen rooroaka konin doamadettsi Barjoam miskimate. \v 21 Ogo wodanka peen pijadhorra yedayse ta koka yekka eedinin haapaammo gaaleno niva ko nive; os birantear kodettsino gaaleno yer hamin hambhaakaar nivehe. \v 22 Ogono eenaam galshayno roorono ko orgadhaamma, eedi kala hattear dhaqana damehe; ko dahaannaar kambhaana eenana hamayse roorono koda orgadhe. \p \v 23 ‘‘Ogo wodanka eedi hay ki hannaar, ‘Marrato! Barjoyn qadhaa Kiristoos kote ki dahade’ way ‘Saa ogote ki dahade’ yena hamea ki hanna, gonne hamayse tiyeebhode. \v 24 Ogonoar buudamoka ‘Inta Barjoyn qadhaa Kiristoosne’ hamayna eenabee buudamoka ‘Inta Barjokala qansayse eenna giyeane’ hamayna eenabe eensa iira dhaabha ke dhaabhe; kediar kena dandimea ko hanna Barjoyn kamayse edaana eenaam dhaddhisota yer gebhi maatea milkitbee yer tarsheabe waadadhayse dhaa ke dhee. \v 25 Shedee; inta yena birayse giydine. \p \v 26 ‘‘Ogona ‘Marrato! Kiristoos eenin qolmon darante ki dahade’ yena ke hamea hanna, yiveebhode. Way ‘Marrato! Gulinte ki dahade’ yena hamea ke hanna, kenin giyenam gonne hamayse tiyeebhode. \v 27 Harrna hambhidianna, cecinte dohon bhalqantin bhalqantenka haynsa utara yedayse wavintanka yekka konin haapadheadettsi, i Eedi Naasisaar nivano yin koda dee. \v 28 Yerin diyonin dohon raqinte kuthoda buke. \s1 Eedi Naasisa Lansi Maatate Nivano \r Marq 13:24-27; Luq 21:25-28 \p \v 29 ‘‘Saanawa ogo gaalen rooronsa budonte, cecinte dahaana kantana wul shoa ke shoe; hayno thipa ko thipe; arpinoar shaakehe; wanconoar cecira wava ko weve.\x - \xo 24:29 \xt Isi 13:10; 34:4; Yiz 32:7; Yuveel 2:10bee 31be; 3:15. \x* \v 30 Ogo wodanka Eedi Naasisa milkitino cecindar koda haapadhe. Peen wulsa iinte dohoono zarsino eepa ko eepe. Inta Eedi Naasear kantanbee gebhon gobshinbeka maatayse polondar dahayse inin nivenam keda haape.\x - \xo 24:30 \xt Daan 7:13. \x* \v 31 Gebhon thurumbansa upsinka isa gaananaam cecira nittsayda nittse. Kediar peensa gasara yedayse kosa macchinka yekka peen wulsa iira inin kamaana eenaam puccha ke pucche. \s1 Hatton Shaapinsa Kamsino \r Marq 13:28-31; Luq 21:29-33 \p \v 32 ‘‘Shaapin hattonsa kamsinam dhesee. Ogonoar hattonsa antinin caagenka, hacchanin kosa utenka, bargin\f + \fr 24:32 \ft ‘‘Bargi’’ hambhea upsiam gaalin aponka ‘‘bega’’ ko hambhade. Israveel peente bonan wodanin yeskenka, haaqano pudhan koda yede; Banen peente pir bargin wodan yeskenka konin pudhan yedenna, kamsinam yena may hayota ‘‘bargi’’ ko hambhade.\f* wodanin yeskonam dheseeda dhese. \v 33 Ogodettsi yedi igina yerra wulam yenin shedenka, i Eedi Naasisa nivan wodano theedayse ooninte ardota kerinte konin dohonam dhesimate. \v 34 Inta yena gon ida giye: Ogo wul yin maatenka yekka wodan koka dohoono adhadhino diyate maqehe. \v 35 Cecinbee peenbe saga ko sage; inin giyayno upsino sagehe. \s1 Eedi Naasiyn Niven Rooronbee Savaatinbe Dhesimino \r Marq 13:32-37; Luq 17:26-30bee 34-36be \p \v 36 ‘‘Rooron ogobee savaatin ogobeam Barjo Imbaa bishkalanka ab dhesea eedi hay ki hannaar qolehe; cecinte dahaana Barjosa gaanana ke hannaar, Naasa kintea ki hannaar, dhesehe. \v 37 Nohe wodanka konin maatondettsi, i Eedi Naasisa nivintano yin koda maate. \v 38 Ogo wodanka kayen noqonin nivonsa birayse, Nohe gonngalante kinin ardea rooroaka yekka eeno itsaatebee wucaatebe, ora keemaatebee osar kembhaatebe ko dahade. \v 39 Kayen noqono nivayse ke wulam konin itsenka yekka eeno dhesadehe. I Eedi Naasisa nivintanoar ogodettsi yin koda maate.\x - \xo 24:39 \xt Pija 6:1–7:24. \x* \v 40 Ogo wodanka eena haamin kinka koyte dahaana lamaanasa kalaam tiyayse, lansoam gardha ko gardhe. \v 41 Maana lamaana kinka deesimaynasa kallonam tiyayse, lansonam gardha ko gardhe. \p \v 42 ‘‘Ogonante Imbaa yentea rooroa hamaaka kinin nivenam yenin dhesimonna, qaymayse toolee. \v 43 Ko dahaannaar, yerin koam dhesee: Ea ooninsa imbaa sootin woda hamaaka diibiyn oonindar nivenam dhesidi yi hanna, qaymi dahayse ooninsa kerin qunthadhoadettsi hayehe. \v 44 Ogona inta Eedi Naas yenin bhocchaamon wodanka inin nivenna, yedi ashkimbhayse toolee. \s1 Payya Waadiman Eabee Siya Waadiman Eabesa Kamsino \r Luq 12:41-48 \p \v 45 ‘‘Oonin eenaam payya hayayse ki wottsebee waadiman eenanaar galanam kena iman zasken wodanka kinin imoadettsibe kamayse imbaayn wodaa gon hama pakalaa waadiman ea kidi hayne? \v 46 Yisa imbaanin niven wodanka, kina giidhon waadimandar haapadhea ea kidi gobshadhaane. \v 47 Inta yena gon ida giye: Agaa waadiman easa imbaa yisa dohon yerin wulam wottsea hayayse kiam kida wode. \v 48 Ko dahaannaar agaa waadiman ea siya ki hanna, ‘Imba saana nivehe’ hamayse yisa woylaminka qaabayse, \v 49 kimbesana waadadhayna eenaam qanan ki yedanna, bardhon eenbesana kinka kummite ki wucina, \v 50 agaa waadiman easa imbaa kinin bhocchaamon rooronbee kinin dhesaamon wodanbeka niva ki nive. \v 51 Kiam kattsi kida qane; ogora ithanam kisa maltina eenabesana kida haye. Ogotear eepibee atsi qiicabe koda maate’’ hamayse kena ki giyade. \c 25 \s1 Anzana Tambhasa Kamsino \p \v 1 Ogosa budonte Yesus yin ki giyade: ‘‘I Eedi Naas niven wodanka, Barjosa bitamono shaakanam tiyayse uutaam toolaana tambha anzanadettsine. \v 2 Iginasa iira dongna boosona, dongna pakalla ke dahade. \v 3 Anzana boosona shaakanam bish bavayse, shaakanna maatea zayt\f + \fr 25:3 \ft ‘‘Zayt’’: Yesus wodanka eeno galanabee ooninte shaakan shashkanabe konin kehea zayt ayni kalaane.\f* bavadehe. \v 4 Anzana pakalla kedi yisa shaakanbesana koymo abka zayt yinka ke tiyade. \v 5 Uutayn kapponna, ke wulam gindhe yedonna ke raatade. \p \v 6 ‘‘Sootin kiaddha laman hamenka, ‘Marrato! Uutaa nividine! Kiam tiyota utee!’ hamayno upsi ko qansimade. \v 7 Ogo wodanka anzana wul dhaabhayse yisa shaakanam kalon konin shaakoadettsi ke ashkade. \v 8 Anzana boosona pakallana yi giyna: ‘Wonno shaakano dikana konin hayenna, bannzo zaytin yennora wona imee’ kena ke hamade. \v 9 Anzana pakalla kedi ‘Wombee yembena yeekea zayt wokal qolehe; ogonante shanshaynakal yivayse yena zaskea zayt shanee’ hamayse kena ke maasade. \v 10 Anzana boosonaar zaytin shano ke yivaysaka, uutaa ki nivade. Ashkimbhayse dahaana anzanaar uutaabesana kinka gaydon eenasa galan ooninte ke ardade; ke ardaysaka kerinamaar ko diithadhade. \p \v 11 ‘‘Ogosa budonte anzana shidhaana nivayse, ‘Imbo, bannzo! Wona kerin bulaa’ kina ke hamade. \v 12 Kidiar ‘Inta yena gon ida giye: Inta yeam dhesattine!’ hamayse kena ki maasade. \p \v 13 ‘‘Ogonante rooronbee savaatinbeam yenin dhesimonna, qaymayse toolee! \s1 Makkamma Waadiman Eenasa Kamsino \p \v 14 ‘‘Rooron ogoka Barjosa bitamono kina waadiman waadadhayna eenaam yikal eelayse yinnon koymonam ke gettse kena imayse goyn utaate yivaa eadettsine. \v 15 Ke kalaa kalaanana kenin dandeaddha kena kashayse kalaana birre\f + \fr 25:15 \ft ‘‘Birre’’ hambhoono ta birrendettsi dayma bazaysa kattsi gebhi anngamoka ashkadhoonone.\f* shii dong, kalaana birre shii lamaa, kalaana birre shii kalaa imayse pee abdar ki yivade. \p \v 16 ‘‘Birren shii dongin tiyaa ea saanawa yivayse kanka naggadayse ab birre shii dong ki adhisade. \v 17 Shii lamaan birren tiyaa ea saanawa yivayse kanka naggadayse birre ab shii lamaa ki adhisade. \v 18 Shii kalaan birren tiyaa ea imbaasa koymonam bavate yivayse pee koyayse peensa iinte ki duukade. \p \v 19 ‘‘Woda thoothisa budonte igina waadiman eenasa imbaa nivayse, kedar dohon koymon kinnonam dhesana keam oysan ki yedade. \v 20 Shii dongin birren tiyaa ea imbaakal nivayse, birrena kinin adhisaana waaniamaar bavayse, ‘Imbo, ya ina birre shii dong ha imade; iginaar kishaa, birre ab shii dong inta daran adhisidine’ kina ki hamade. \v 21 Imbaar kisa ‘Woylamin yindar qajadhea waadiman ea, ya payya hayade; yer likkaka woylamin yindar qajadhea eedi maatayse hanin haapadhonna, yer gebhidar haam kamayse ida haynse. Nivaa; imbesana wozadhota ardaa’ kina ki hamade. \p \v 22 ‘‘Birre shii lamaa tiyaar nivayse, ‘Imbo, ya ina birre shii lamaa ha imade; iginaar kishaa, birre ab shii lamaa inta daran adhisidine’ kina ki hamade. \v 23 Imbaar kisa ‘Woylamin yindar qajadhea waadiman ea, ya payya hayade; yer likkaka woylamin yindar qajadhea eedi maatayse hanin haapadhonna, yer gebhidar haam kamayse ida haynse. Nivaa; imbesana wozadhota ardaa’ kina ki hamade. \p \v 24 ‘‘Shii kalaan birren tiyaa ea kikal nivayse, ‘Imbo, ya yiithima buurea, laalima pucchea, eedina burqadhima hanin dohonam i dhesade. \v 25 Ogonante kurtumbhayse qalte, koymon hannonam pee koyayse peesa iir i aachade. Koymonoar hasa kosha’ kina ki hamade. \v 26 Imbaar kina yin ki giyade: ‘Ya kaa siyaa boosoa waadiman ea, inta yiithima inin buurenbee laalima inin pucchenbeam ya dhesidine. \v 27 Keeda koymon innonam adhisayna eenana ima haam zaskidi hatte ko dahade; intaar inin nivenka koymonam isa adhimaka ida tiye. \v 28 Ogonante koymonam kikalanka tiyayse birren shii tabhin yinkal dahaa eana imee. \v 29 Yisa dahaana daran arsayse kina imbha ko imbhe; kinaar mirga ko mirge. Yisa qolmakalanka kisa dohonam kikala tiidha ko tiidhe. \v 30 Agaa pootimaa waadiman eam os mayante dohon thipansa iinte bulayse kiam dhabee; ogotear eepibee atsi qiicabe koda maate’ ki hamade. \s1 Peensa Macchin Wodanka Maatayno Pirdino \p \v 31 ‘‘Eedi Naas cecira yisa gaananabesana kisa gobshin gebhonka kinin nivenka, gobshadhon kisa bitamon borkotondar dooqa ki dooqe. \v 32 Zarsino wul kisa birante koda buke; gishiman gishea ea yaanasa iira qollaam kinin edendettsi kidiar yin eenaam kinka kikalanka kida ede. \v 33 Yaanaam yisa mizaqimbar, qollaam yisa warkatambar hayayse keam kida woyse. \p \v 34 ‘‘Ogo wodanka bitaa yisa mizaqimbar dahaana eenana yin kida giye: ‘Yedi Imbayn gobshaanato, idar ora nivee; peen pijadhorra yedayse yena ashkadhon bitamon raqinam tiyee. \v 35 Harrna hambhidianna, daaqardhayse i daaka, iam yedi kunsidine; dheebardhayse i daaka, iam yedi wushidine; chocchi maatayse inin nivenka, iam ye tiyade; \v 36 pundiri maatayse i daaka, iam ye qattsade; hajadhayse i daaka, iam ye oysade; dhaxadhayse i daaka, nivayse iam ye shedade’ kena kida hame. \v 37 Ogo wodanka tipana eena maasayse kina yin keda giye: ‘Imbo, daaqardhayse ha daaka, haapayse haam haa wo kunsaa? Dheebardhayse ha daaka, haam haapayse haa wo wushaa? \v 38 Wodar chocchi maatayse ha nivaysaka, haapayse haam haa wo tiyaa? Pundiri maatayse ha daaka, haam haapayse haa wo qattsaa? \v 39 Hajadhayse way dhaxadhayse ha daaka, haam haa wo shedaa?’ hamayse kiam keda oyse. \v 40 Bitaar kena yinin maasenka, ‘Inta yena gon ida giye: Kina deegana imbanaanasa kalaana yenin waadadhoono ogono ina ye waadadhade’ hamayse kena kida maase. \p \v 41 ‘‘Ogora yisa warkatambar dahaana eenanaar yin kida giye: ‘Yedi kina ashadhaana eenato, ikalanka os pegimbhee! Seethaanbee kisa gaananabena ashkadhon, rooro wul lay dikimon nuundar yivee. \v 42 Harrna hambhidianna, daaqardhayse i daaka, iam kunseetene; dheebardhayse i daaka, iam wusheetene; \v 43 chocchi maatayse yedar inin nivenka, iam yedar tiyeetene; pundirdhayse i daaka, iam qattseetene; hajadhaysebee dhaxadhaysebe i daaka, iam shedeetene’ kena kida hame. \v 44 Kediar, ‘Imbo, daaqardhayse way dheebardhayse, chocchi maatayse way pundiri maatayse, hajadhayse way dhaxadhayse ha daaka, haam haapayse kelshima haa wo garaa?’ hamayse keda maase. \v 45 Ogo wodanka bitaa ‘Inta yena gon ida giye: Kina deegana eenasa kalaana hattear yenin hayaamonka, inaar hayeetene’ kena kida hame. \p \v 46 ‘‘Ogonante igina eena rooro wul lay dhabshadhen pirdindar keda yive; tipana eena rooro wul lay daadhendar keda yive’’ hamayse kena ki giyade. \c 26 \s1 Yesusdar Woogintaka Eenin Dhaabhoono \r Marq 14:1-2; Luq 22:1-2; Wannis 11:45-53 \p \v 1 Yesus dhalqin ogo wulam yinin macchonsa budonte, yisa paanan yivayna eenana yin ki giyade: \v 2 ‘‘Rooro lamaasa budonte Paasikan\f + \fr 26:2 \ft ‘‘Paasika’’ hamen upsinam Haalin Mallan mathaapinsa macchinte thaapadhaanar shedaa.\f* rooroa kinin dohonam yedi dheseeda dhese. Agaa rooroaka i Eedi Naaseam masqalindar konngayse ziitadhe yettsate imbha ko imbhe’’ kena ki hamade. \p \v 3 Ogo wodanka gudullasa hayonabee peensa donzanabe Qayappa hambhea gudullasa gebhaa ooninte ke bukade. \v 4 Ogote Yesusam cubbo goytika yedate kiam deesana kinka ke dhalqade. \v 5 Ko dahaannaar, ‘‘Eenin wodar wacimeka dhaabhoamadettsi Paasikan gobshadhea wodanka ko dahabhoode’’ hamayse kinka ke dhalqade. \s1 Yesusam Gaamen Shittonka Qadhoono Edono \r Marq 14:3-9; Wannis 12:1-8 \p \v 6 Yesus Bitaania gurdante lamthin burqonka\f + \fr 26:6 \ft ‘‘Lamth burqo’’ hamen upsinam Haalin Mallan mathaapinsa macchinte thaapadhaanar shedaa.\f* ena dahaa Simoon ooninte ki dahade. \v 7 Yesus kummandar dooqayse ki daaka, maa kallo koymo gebhika shandhen gaamen shittonam seeni cawlira ashkadhon bilqaathinka bavate Yesuskal nivayse, gaamen shittonam Yesussa metendar ko kahade. \v 8 Yesussa paanan yivayna eenaar ogoam shedayse wacimaate, ‘‘Ko gamen shittonam harrna ko sun yiigadhe? \v 9 Kono koymo gebhidar shanshayse koymon ogoam qambhinana imana koda damadhika!’’ ke hamade. \v 10 Yesus yin kenin giyenam dhesayse, ‘‘Edon koam yedi harrnee galshe? Kodi ina yer payya ko hayade. \v 11 Qambhina rooro wul yembesana keda dee; inta rooro wul yembesana dahattine. \v 12 Kodi ko gaamen shittonam isa bishindar konin kehenka, duukinna ko iam ashkade. \v 13 Inta yena gon ida giye: Peen wul gidir Barjosa dhacchintan upsinam giidhen raqin hamote ko hannaar, edon koyn hayonam konin bhocchadhoadettsi kosa waadimanam giidha ko giidhe’’ kena ki hamade. \s1 Yiwda Yesusam Yettsate Imo Kinin Dhalqoono \r Marq 14:10-11; Luq 22:3-6 \p \v 14 Ogo wodanka tabhi lamaana Yesussa paanan yivayna eenasa kalaa Asqoronto peen ea Yiwda hambhea gudullasa hayonakal yivayse, \v 15 ‘‘Yesusam yettsate i yena imanna ina haree ime?’’ kena ki hamade. Kediar birre bondi makkam\f + \fr 26:15 \ft Yesus wodanka birreno shillingidettsi anngamone, ta birrendettsitehe.\f* kina ke imade.\x - \xo 26:15 \xt Zakka 11:12-13. \x* \v 16 Kidiar rooroa agaara yedayse Yesusam yettsate kinin imensa kina agea woda zagite ki dahade. \s1 Paasikan Galanam Yisa Paanan Yivaynabesana Yesusin Itsoono \r Marq 14:12-21; Luq 22:7-13bee 21-23be; Wannis 13:21-30 \p \v 17 Irshon qolmin balashan itsadhensa biraa rooroaka Yesussa paanan yivayna eena Yesuskal nivayse, ‘‘Paasikan\f + \fr 26:17 \ft ‘‘Paasika’’ hamen upsinam Haalin Mallan mathaapinsa macchinte thaapadhaanar shedaa.\f* galanam hamote wonin ashkoadettsia zage?’’ hamayse kiam ke oysade. \v 18 Kidiar ‘‘Katamante yivayse aynena ‘Woam Dhettsea ‘‘Isa wodano saanidine; ogonante isa paanan yivayna eenabete Paasikan galanam wonin itsayno hannon oonintene’’ hana kida hame’ kina hamee’’ kena ki hamade. \v 19 Yesussa paanan yivayna eena kinin giyaadettsi yivayse Paasikan galanam ke ashkade. \p \v 20 Peenin sootonsa budonte, Yesus tabhi lamaana yisa paanan yivayna eenabesana kinka kummanna ke dooqade. \v 21 Kenin kummenka Yesus ‘‘Inta yena gon ida giye: Yesa shaarira kalaa iam saskate ima ki ime’’ kena ki hamade. \v 22 Kediar ogo yin kinin giyonka kattsi burqadhayse kalaa kalaana wul ‘‘Imbo, inta i doo?’’ hamayse kiam oysan ke yedade. \v 23 Yesus yin giyayse kena ki maasade: ‘‘Iam saskate imea imbesana kinka sharqante aanin arsaane. \v 24 Inta Eedi Naas ena birayse innon goynsa thaapadhondettsi diyayda diye; ko dahaannaar i Eedi Naasiam saskate imea ea agaana hay! Ea agaa ki adhadhaamma kina payyane’’ kena ki hamade. \v 25 Saskate imea Yiwda ‘‘Woam Dhettsea, inta i doo?’’ ki hamade. Yesus kina yinin maasenka, ‘‘Hanin giyaadettsine’’ ki hamade. \s1 Kiristoossa Dembhinam Bhocchisayno Galano \r Marq 14:22-26; Luq 22:14-20; 1 Qoro 11:23-25 \p \v 26 Galanam kenin itsenka, Yesus balashanam tiyayse Barjoam ki gobshade; qunthayse yisa paanan yivayna eenana ‘‘Kay, itsee; kono isa waanone’’ hamayse kena ki imade. \v 27 Wucadhenamaar tiyate Barjoam gobshayse, yin giyayse ki kena imade: ‘‘Yedi wul wucadhen kosa iira wucee. \v 28 Kono thoothin eensa seesonam shiishanna laymayno haalin mallanam eshkayno isa zombhinone. \v 29 Ko dahaannaar inta yena ida giye: Imbasa bitamonte woynea hattasa aapin cuubadhon haalin wucadhenam yembesana kinka wonin wucenka yekka, keeda kaara os inta koam wucattine’’ kena ki hamade. \v 30 Ogosa budonte, mazmur zammarayse Dabirezayt dhukanam ke utade. \s1 Yesus Bhethiroosin Marimenam Birayse Kinin Giyoono \r Marq 14:27-31; Luq 22:31-34; Wannis 13:36-38 \p \v 31 Ogo wodanka Yesus yisa paanan yivayna eenana yin ki giyade: \q1 ‘‘ ’Yaana gisheam qanate deesayda deese; \q1 gishadhayna yaanaar thar thar hama ke hame’\x - \xo 26:31 \xt Zakka 13:7. \x* \m hamayse thaapadhondettsi sootin koam yedi wul iam gareeda gare. \v 32 Ko dahaannaar diira inin dhaabhonsa budonte, Galila peendar yeam birayse ida yive’’ kena ki hamade. \p \v 33 Bhethiroos yi giyna: ‘‘Eeno waani wul haam garea ko hanna, inta hamin ko dahaakaar haam garattine’’ kina ki hamade. \v 34 Yesus kina ‘‘Inta hana gon ida giye: Kina sootin koam baacha biraa qiiqima makkam goyt ‘Inta kiam dhesattine’ hamayse marimaada marime’’ ki hamade. \v 35 Bhethiroosaar ‘‘Dembhi ko hannaar, hambete diyayda diye; hamin ko dahaakaar, ‘Kiam dhesattine’ hamayse marimattine’’ kina ki hamade. Yesussa paanan yivayna eena waani wul yin ke giyade. \s1 Yesus Getesemaane Raqinte Barjoam Kinin Miskoono \r Marq 14:32-42; Luq 22:39-46 \p \v 36 Ogosa budonte Yesus kembesana kinka Getesemaane hambhen raqindar ki yivade. Ogote yinin yeskenka, Yesus yisa paanan yivayna eenana ‘‘Inta ogote yivayse Barjoam inin miskenka, yedi kote dooqee’’ kena ki hamade. \v 37 Yinin yivenka Bhethiroosbee Zabdoos naana lamaanabeam yinka entsate yivayse qaaboka atite gaalan ki yedade. \v 38 Kena yin ki giyade: ‘‘Qaabono idar thoothayse iam deesamba koda haye; ogona yedi kote dooqayse imbesana wocchimbhayse toolee’’ kena ki hamade. \v 39 Kekala likka pegadhayse, wotinka yisa peendar yirk hamayse yin giyayse ki miskade: ‘‘Imbo, dandimea ko hanna, ina ko gaalen wucimanam inin wucoamadettsi ikalanka koam saskaa. Ko dahaannaar hanin nashaadettsi ko dee; inin nashaadettsi ko dahabhoode’’ ki hamade. \p \v 40 Ogosa budonte makkamma yisa paanan yivayna eenakal maatate kinin nivenka, raatayse ke daaka keam haapayse, Bhethiroosna yi giyna: ‘‘Yedi imbesana ta savaat kala hattear wocchimbhayse toolano yeam bashidu? \v 41 Taysate yeam siyonsa iinte arsente yenin ardoamadettsi wocchimbhayse Barjoam miskee. Eedisa qaabe ashkimbhine; hattear waano qajadhine’’ kena ki hamade. \p \v 42 Yesus lansi maatate yivayse, ‘‘Imbo, gaalen wucimano kono i wucima ikalanka sagana dandimimino ko hanna, hanin nashaadettsi ko dee’’ hamayse ki miskade. \v 43 Pir yisa paanan yivayna eenakal kinin nivenka, keam gindhisaka raatayse kenin dohonte keam ki haapade. \v 44 Keam garayse qalte, ini Barjoam kinin miskendettsi makkanso pir ki miskade. \p \v 45 Ogora yisa paanan yivayna eenakal nivayse kena yin ki giyade: ‘‘Taar yedi raatidu? Tapir lay ukunse ukunso? Marrato! Wodanoar yeskidine; i Eedi Naaseam seeson eenasa aaninte saskate iam koda imbhe. \v 46 Keeda dhaabhee! Wo yive; iam saskate imea kash, theedidine’’ kena ki hamade. \s1 Yesussa Banqin Eenayn Kiam Yedoono \r Marq 14:43-50; Luq 22:47-53; Wannis 18:1-11 \p \v 47 Yesus ogoam akar giyte ki daaka, marrato! Tabhi lamaana kisa paanan yivayna eenasa kalaa Yiwda ki nivade. Kimbesana kinka halpabee haljobe bovoono thoothino eeno gudullasa hayonabee peensa donzanabekalanka nittsadhaysaka ko nivade. \v 48 Yesusam saskate imea Yiwda eenana birayse ‘‘Inin sunqea kidine; kiam yedee’’ hamayse milkit kena imidine. \v 49 Yiwda saanawa Yesuskal nivayse, ‘‘Dhettsea, payyaw?’’ hamayse kiam ki sunqade. \v 50 Yesus kina ‘‘Isa nashoa, ya hanin qaabonam thoosaa’’ ki hamade. Ogora eeno Yesuskal nivayse kiam ko yedade. \p \v 51 Ogo wodanka Yesusbete dahaana eenasa kalaa halpanam yisa gochayse, gudullasa gebhaasa waadiman ea qaaminam taxate ki dhabade. \v 52 Yesus kina yin ki giyade: ‘‘Eedidar halpa gochea wul halpaka kida diye. Ogonante halpanam hasa halpan ooninte arsaa! \v 53 Inta Imbaam miskidi hatte i daana, paydadhimina banqin kansayna yisa gaananaam ina taaki kinin nittsimadettsi ko hakal maato? \v 54 Yin ko hanna, Mathaapin Gazante ‘Gaale tiya kiam zaska ko zaske’ hamayse thaapadhoono hamin ko thoothe?’’ kina ki hamade. \p \v 55 Ogo wodanka Yesus thoothin eenna ‘‘Eedisa koymo buurate itsea eedidettsi hayayse iam yedana halpabee haljobe bavatee nivaaw? Rooro wul Barjosa gazan ooninsa mayante dooqayse eenaam dhettsada inin dehenka, iam yedeetene. \v 56 Ko dahaannaar ogono wul yin konin dohoono ena birayse Barjokala qansayse eenna giyayna eenayn thaapoono konin thoothoadettsine’’ kena ki hamade. Ogo wodanka Yesussa paanan yivayna eena wul kiam garayse gobate ke yivade. \s1 Yesusam Pirdin Pirdaynakal Baadhoono \r Marq 14:53-65; Luq 22:54bee 63-71be; Wannis 18:13-14bee 19-24be \p \v 57 Ogosa budonte Yesusam yedaana eena gudullasa gebhaa Qayappakal kiam entsate ke yivade. Ogotear Musesa yigginam dhettsayna eenabee donzanabe kinka bukayse ke dahade. \v 58 Bhethiroos gudullasa gebhaa kerminsa iin kinin yeskenka yekka pegeka Yesussa paanan yivite ki dahade. Kermintear ardayse Yesusdar dhalqadhen dhalqinsa macchin taxadhenam shedana poolisanabete kinka ki dooqade. \p \v 59 Gudullasa hayonabee Yiwda peensa donzana wulbe Yesusdar dembhi pirdina yeskisea buuda tarjamo zagite ke dahade. \v 60 Buudamonka daran tarjayna thoothina eena kekal ke nivaakaar, dembhina kiam yeskisea tarja haapadhadehe. Macchindar eedi lamaa tarja tarjota nivayse, \v 61 ‘‘Kaa ea ‘Barjosa gazan ooninam kottsayse rooro makkamka pir koam woysana damayda dame’ ki hamade’’ hamayse ke tarjade. \v 62 Gudullasa gebhaa dhaabhayse, ‘‘Eena kina hadar kenin tarjensa kala hattear ya yer giyattanu?’’ hamayse kiam ki oysade. \v 63 Yesus lay ki hamade. Gudullasa gebhaa pir Yesusna, ‘‘Lay dehea Barjosa naabenka ida haam oyse: Barjo Naasa, Barjoyn qadhaa Kiristoos ya hanna wona giyaa’’ kina ki hamade. \v 64 Yesus ‘‘Hanin giyaadettsine. Ko dahaannaar inta yena ida giye: Kaara yedayse Eedi Naas kantanka dahaa Barjosa mizaqimbar dooqayse kinin dohonbee cecira polonka kinin nivenbeam haapeeda haape’’\x - \xo 26:64 \xt Daan 7:13. \x* kina ki hamade. \p \v 65 Ogo wodanka gudullasa gebhaa dhagaka yisa apalanam hattsayse yin ki giyade: ‘‘Ea kaa Barjoam ki iirade; keeda os tarja ab wona harrna ko zaske? Yedi kisa iirimenam qansidine. \v 66 Yena yer har ko maate?’’ ki hamade. Kediar, ‘‘Dembhi ko kiam zaske’’ ke hamade. \p \v 67 Ogo wodanka kisa aapindar pathimaate kiam ke gutade. Waani eenoar kiam cavaate, \v 68 ‘‘Ya Barjoyn qadhaa Kiristoos, haam qanaa hayne? Wona giyaa’’ hamayse kiam ke bagade. \s1 Bhethiroos Yesusam Kinin Marimoono \r Marq 14:66-72; Luq 22:56-62; Wannis 18:15-18bee 25-27be \p \v 69 Bhethiroos gudullasa gebhaa mayan kerminsa iinte dooqayse ki daaka, ogote waadiman maanasa maa kallo kikal nivayse, ‘‘Yaar Galilara nivaa Yesusbete ha dahade’’ kina ko hamade. \v 70 Kidiar ‘‘Hanin giyayno yer har konin dohonam inta dhesattine’’ hamayse een wulsa birante ki marimade. \v 71 Kerminsa kerinka kinin utenka, maa ab kallo kiam shedayse ogote dohon eenna ‘‘Ea kaa Naazret peen Yesusbete ki dahade’’ ko hamade. \v 72 Bhethiroos tapir mallaate, ‘‘Agaa hanin giyea eam inta dhesattine’’ hamayse ki marimade. \v 73 Likka kap hamayse ogote woyayse dahaana eena Bhethirooskal theedayse, ‘‘Ya hasa dhalqinka dhesimaada dhesime; gon ya kembesana kinka ha dahade’’ kina ke hamade. \v 74 Kidiar ‘‘Inta ea kaam dhesattine!’’ hamayse yiam ashite malliman ki yedade. Saanawa baacha ki qiiqade. \v 75 Bhethiroosaar ‘‘Baacha biraa qiiqima iam makkam goyt ‘Inta kiam dhesattine’ hamayse hada marime’’ hamayse Yesusin kina giyoono kalan bhoq konin hamenka, mayan utayse qaaboka kattsi ataate ki eepade. \c 27 \s1 Yesusam Bhilathoosdar Yedate Yiidhoono \r Marq 15:1; Luq 23:1-2; Wannis 18:28-32 \p \v 1 Peen sedhaysaka gudullasa hayonabee peensa donzanabe wul Yesusam deesana kinka ke dhalqade. \v 2 Kiam dhaxaysear bavate peen wottsea Bhilathoosna saskate ke imade. \s1 Yiwda Yiam Rookayse Kinin Diyoono \r Yi Waa 1:18-19 \p \v 3-4 Ogora Yesusam saskate imaa Yiwda Yesusdar pirdadhon pirdinam yinin haapenka, seesonam yisa kinin dhesonna ki burqadhade. Gudullasa hayonabee donzanabena nivayse, ‘‘Kaa ea gazaam deesadhoadettsi saskate kiam inin imonna, inta dhabidine’’ hamayse birrena bondi makkammaam\f + \fr 27:3-4 \ft Yesus wodanka birreno anngamone. Yiwda maasate kinin bavaana anngamo birre eedi kalaa kaysa apo tabhine.\f* maasate kena ki imade. Kediar ‘‘Woam ogote arsayno hare? Ogono gaale hantine’’ kina ke hamade. \v 5 Kidiar birrenam Barjosa gazan ooninte dhabayse utaate yivayse, yiam rookayse ki diyade. \p \v 6 Gudullasa hayonaar birrenam tiyayse, ‘‘Kono birre eedisa zombhi baza konin dohonna, Barjosa gazan ooninte iminton imbhenbesa iir wonin worsoadettsi wona giidhadehe’’ ke hamade. \v 7 Kinka kedi dhalqayse een peera nivayse diyaanayn duukadhea raq konin maatoadettsi ogo birrenka eedi daa meeshea kalaasa haami ke shanade. \v 8 Ogona haamin ogoam kinaka yekka ‘‘Zombhin haami’’ hamayse ko koam eldhe. \v 9-10 Ogo goynka \q1 ‘‘Israveel eena kisa baza konin maatoadettsi kenin giyoono \q2 birrena bondina makkammaam tiyayse \q1 Barjo Imbaa ina kinin giyondettsi \q1 eedi daa meesheasa haaminna ke kashade’’\x - \xo 27:9-10 \xt Erme 32:6-9; Zakka 11:12-13. \x* \m hamayse ena birayse Barjokala qansayse eenna giyea Ermeasin giyoono ko thoothade. \s1 Bhilathoos Yesusam Kinin Oysoono \r Marq 15:2-5; Luq 23:3-5; Wannis 18:33-38 \p \v 11 Ogora Yesusam peen wottsea Bhilathoossa birante entsate ko woysadhade. Peen wottsea ear, ‘‘Ayiwd eenasa bitaa yaw?’’ hamayse kiam ki oysade. Yesusaar ‘‘Inta hanin giyaadettsine’’ kina ki hamade. \v 12 Gudullasa hayonabee donzanabe kiam kenin bersenka, kidi yer kala hattear maasadehe. \v 13 Ogosa budonte Bhilathoos Yesusna ‘‘Hadar yer meemay goytika kenin tarjenam ya qansattanu?’’ kina ki hamade. \v 14 Yesus peen wottsea eanin targadhenka yekka upsi kala hattear kina maasadehe. \s1 Yesusdar Dembhin Pirdinin Pirdadhoono \r Marq 15:6-15; Luq 23:13-25; Wannis 18:39–19:16 \p \v 15 Peen wottsea ea levenka levenka Paasikan\f + \fr 27:15 \ft ‘‘Paasika’’ hamen upsinam Haalin Mallan mathaapinsa macchinte thaapadhaanar shedaa.\f* wodanka, dhaxadhon eensa iira kinin buloadettsi eenin zagea eedi kalaam kinin bulea kisa dambi dahade. \v 16 Ogo wodanka Barbaan hambhea ea wobamon waadimanka kattsi dhesimaa dhaxadhidi hatte ki dahade. \v 17 Ogona eeno bukayse konin dohonte Bhilathoos kena yi giyna: ‘‘Yena inin buloadettsi yenin zagea hayne? Barbaanmoo? Way Barjoyn qadhaa Kiristoos hambhea Yesusu?’’ hamayse keam ki oysade. \v 18 Yin giyayse keam kinin oysoonoar Yesusam sun woogintaka yettsate saskayse kiam kenin imonam kinin dhesennane. \p \v 19 Pir Bhilathoos pirdin raqindar dooqayse ki daaka, geshono kisa ‘‘Agaa tipa ea goynsa inta nii sootin haamaka kattsi i gaalade; kidar yer kala hattear hayaabhode’’ hamayse daran apo ko yittsade. \p \v 20 Ko dahaannaar gudullasa hayonabee donzanabe ‘‘Barbaanam ko buldhe; Yesusam ko deesadhe’’ kenin hamoadettsi eenaam yidar ke maasade. \v 21 Peen wottsea ear maasayse ‘‘Ta lamaana eena kinasa yena hamaam inin buloadettsi ye zage?’’ hamayse tapir keam ki oysade. Kediar, ‘‘Barbaanam wona bulaa’’ ke hamade. \v 22 Bhilathoosaar, ‘‘Ta keeda Barjoyn qadhaa Kiristoos hambhea Yesusam hamin i kiam hayo?’’ kena ki hamade. Kedi wulaar ‘‘Kiam ko ziitadhe!’’ hamayse ke maasade. \v 23 Kidiar ‘‘Harrnaqa ki ziitadhe? Kinin hayoono seesono kisa hare?’’ hamayse keam ki oysade. Kediar ‘‘Kiam ko ziitadhe!’’ hamayse kalon ilatite ke waajade. \v 24 Bhilathoosaar eenbesana kinin dhalqayno goore konin dhaaserra ab yer pootima konin dohonam dhesayse noqo tiyayse, ‘‘Inta kaa tipa eam deesadhente yekal qolattine; yedi yenin nashaadettsi hayee’’ hamayse eensa birante aaninam yisa ki shiidhade. \v 25 Eeno wulaar kina konin maasenka, ‘‘Kinnon dembhin goynka nivayno pirdino wombee naana wonnabedar ko yeske’’ ke hamade. \v 26 Ogo wodanka Bhilathoos Barbaanam kena ki bulade; Yesusamaar ki qansade; masqalindar konngayse kiam kenin ziitoadettsi kena ki imade. \s1 Poolisana Yesusdar Kenin Bagimoono \r Marq 15:16-20; Wannis 19:1-3 \p \v 27 Ogo wodanka peen wottsea easa poolisana Yesusam kisa kerminte yedate yivayse, shidhaana poolisana wulam kisa gasante ke buskade. \v 28 Kisa apalanamaar kidara bulayse apala zoo ke kidar qattsade. \v 29 Ukumbha qorayse kisa metendar ke wodade; kisa mizaqa antakaar kiam haljo ke yettsade. Kisa birantear kumpurdhite, ‘‘Ayiwd eenasa bitaa, payyamo hana ko dee’’ hamada kiam ke bagade. \v 30 Kidar pathimaate aanira kisa haljonam tiyayse kanka kisa metenam maasite maasite ke qanade. \v 31 Kiam kenin bagonsa budonte, apalan zoonam kidara bulayse kinnon apalanam tapir kidar ke qattsade; kiamaar masqalindar konngayse ziitate deesota entsate ke yivade. \s1 Yesusam Masqalindar Ziitadhoono \r Marq 15:21-32; Luq 23:26-43; Wannis 19:17-27 \p \v 32 Peen wottsea easa kermira kenin utenka Simoon hambhea Qerena peen eam haapayse Yesusam ziitadhen masqalinam kantaka kiam ke kettsade. \v 33 Kediar Golgotta hambhea raqaam ke yeskade; ‘‘Golgotta’’ hamintano ‘‘Eedisa Metedettsi Maataa Raq’’ hamintane. \v 34 Ogote cishinbesana worsadhon woynea hattasa aapira cuubate ashkadhon wucadhenam kinin wucoadettsi ke kina imade. Kidiar suutayse wucana zagadehe.\x - \xo 27:34 \xt Maz 69:21. \x* \p \v 35 Masqalindar kiam konngayse kenin ziitonsa budonte, kisa apalandar itha dhabayse ke kashimade.\x - \xo 27:35 \xt Maz 22:18. \x* \v 36 Kediar raqaate dooqayse kiam ke toolade. \v 37 Kidar pirdadhonam dhettsea ‘‘Kaa Ayiwd eenasa bitaa Yesusne’’ hamea thaapi thaapate Yesussa metembar kiam ziitadhon masqalindar ke konngade. \v 38 Ogo wodanka pir eedi lamaa eedisa koymo sarite itsaynasa, kalaam Yesussa mizaqimbar, lansoam kisa warkatambar hayayse keam konngayse ke ziitade. \p \v 39 Kisa demenka yivayna eenaar kiam iiraate metenka jugimaate, \v 40 ‘‘Ya ‘Barjosa gazan ooninam kottsayse rooro makkamka pir ida woyse’ hamea, ta haam dhacchaa! Barjo Naas ha daana, ta masqalindara hanchaa!’’ hamaate kiam ke bagade. \p \v 41 Ogodettsi pir gudullasa hayona Musesa yigginam dhettsayna eenabee donzanabesana kinka hamayse yin giyte ke kiam bagade: \v 42 ‘‘Een waaniam dhacchayse yiam dhacchana damadehe. Kidi Israveel eensa bit ki hanna, yinda ta ko kiam ziitadhon masqalindara ki hanche; wodiar kidar woylamin qajooda qaje. \v 43 Kidi Barjodar woylamin ki qajade; ‘Inta Barjo Naasine’ ki hamade. Ogonante Barjo kiam nashea ki hanna, yinda ta kiam ki dhacche’’ ke hamade.\x - \xo 27:43 \xt Maz 22:8. \x* \p \v 44 Een koymon sarite itsayna eena kimbesana ziitadhaanaar ogodettsi kiam ki iirade. \s1 Yesusin Diyoono \r Marq 15:33-41; Luq 23:44-49; Wannis 19:28-30 \p \v 45 Rooron savaat laxra yedayse savaat salin thoothenka yekka peen wuldar thipa ko maatade. \v 46 Savaat sal konin maatenka Yesus ‘‘Elohe, Elohe! Lama sabaqtani?’’ hamayse upsin yisaam kattsi dheg hayayse ki ilatade. Kosa bulinoar, ‘‘Isa Barjoa, isa Barjoa! Harrna iam garaa?’’\x - \xo 27:46 \xt Maz 22:1. \x* hamintane. \v 47 Ogote woyon eensa waani eeno Yesusin giyenam qansayse, ‘‘Kaa ea Eeliasam kida eele’’ ko hamade. \v 48 Ogo wodanka saanawa kesa iira kalaa gobayse saaro tiyate woyni thorkaasa iir tittsate bavayse malkaka Yesussa apondar thettsayse ki wushade. \v 49 Waani eeno ‘‘Yinda woyaa; Eeliasin nivayse kiam dhacchenam wo shede’’ ko hamade. \p \v 50 Yesus pir upsin yisa dheg hayayse ilatayse ki diyade. \v 51 Ogo wodanka Barjosa gazan ooninsa gidin kashadhoono apallo bhaara choo nukindar kiaddha raq lamaadar ko havade. Peenoar ko shohade; senna laytanaar ke bhaqade. \v 52 Duukinsa kerroar ko bulimade; diyon gazan eensa thoothino dembhira dhaabhayse \v 53 duukira utidine. Yesus dembhira kinin dhaabhonsa budonte gazan kataman Yerusaalemdar ko ardade; ogo raqintear thoothin eenna ko haapadhade. \v 54 Mato alaqabee kimbesana Yesusam toolayna eenabe peenin shohenbee waani yerinbe yinin haapen wodanka kattsi kurtumbhayse, ‘‘Gon ea kaa Barjo Naasine’’ ke hamade. \p \v 55 Galila peera yedayse Yesusna waadadhite kisa paanan yivayna maa thoothi waani pegeka woyayse shedayna raqin ogote ke dahade. \v 56 Iginasa iira Megdela peen edon Mayriyambee, Yayqoobbee Yoseepbesa indan Mayriyambee, Zabdoos geshonbe gidir ke dahade. \s1 Yesusam Duukadhoono \r Marq 15:42-47; Luq 23:50-56; Wannis 19:38-42 \p \v 57 Peen sootaysaka Armatias kataman ea Yoseep hambhea eedi wodimo kalaa ki nivade; kidiar Yesussa paanan yivea eedi ki dahade. \v 58 Kidi Bhilathooskal yivayse Yesussa leesinin kina kinin imoadettsi ki miskade; Bhilathoosaar leesinin kina imbhoadettsi ki giyade. \v 59 Ogora Yoseep leesinam tiyayse apala haalika ki ochade. \v 60 Seeni layta palsayse yinante kinin ashkon haalin duukin oolonte ki kiam duukade. Ogora seeni gaari gunngate duukinsa aponam kanka shupayse ki yivade. \v 61 Megdela peen edon Mayriyambee Mayriyam waabe ogo duukinsa birante dooqayse ke dahade. \p \v 62 Ayiwd eensa ukunsen rooroaytana burburi gudullasa hayonabee Parisa eenabe kinka bukayse Bhilathooskal yivayse yin ke giyade: \v 63 ‘‘Imbo, ea kaa eenaam dhaddhisea yinin diyonsa birayse, ‘Inta dembhira rooro makkamsa budonte dhaabhayda dhaabhe’ kinin hamoono wona bhoq ko hamade. \v 64 Ogona kisa paanan yivayna eena nivayse kisa leesinam kenin diiboamadettsibee eennaar ‘Yesus dembhira dhaabhidine’ hamayse kenin giyoamadettsibe duukino rooro makkamna payya hayayse konin toldhoadettsi giyaa. Ogotay hamidi ko hanna, eenaam kinin dhaddhisayno birora bere macchinte kalon sagino koda doaye’’ kina ke hamade. \v 65 Bhilathoosaar, ‘‘Toolayna eena daane; yedi keam entsate yivayse yenin dhesaadettsi hayayse tolsee’’ kena ki hamade. \v 66 Kediar yivayse duukinsa apon shupadhon seeninin buldhoamadettsi daran maytam qanayse toolayna poolisanaka ke tolsade. \c 28 \s1 Yesusin Dembhira Dhaabhoono \r Marq 16:1-8; Luq 24:1-12; Wannis 20:1-10 \p \v 1 Ayiwd eensa ukunsen rooroayn maqonsa budonte, gabansa rooroa biraa Wuudika burburi Megdela peen edon Mayriyambee Mayriyam waabe duukinam shedo ke yivade. \v 2 Dhesadhima peeno kekal kattsi ko zigimade; Barjosa gaanaar cecira nivayse duukin oolonsa apon shupadhon seeninam gunngayse daran ki dooqade. \v 3 Kisa wotinoar bhalqantdettsi shaakayno, apalloar kisa chechidettsi cawloono ko dahade. \v 4 Duukin toolayna eenaar Barjosa gaanaam yinin kurtumbhon goynka kattsi gibazayse eedi diyaadettsi ke maatade. \v 5 Barjosa gaanaar maanana yin ki giyade: ‘‘Kurtumbheebhode! Masqalindar konngate ziitayse deesadhaa Yesusam yenin zagenam dhesayda dhese. \v 6 Kidi kote qolehe; ‘Dembhira dhaabhayda dhaabhe’ yinin hamondettsi kidi dhaabhidine. Kisa leesinin duukadhon raqinam nivayse shedee. \v 7 Taaki keeda yedi saanawa yivayse kisa paanan yivayna eenana ‘Kidi dembhira dhaabhidine; yeam birayse Galila peendar kida yive; yediar kiam ogote yeda haape’ hamayse kena giyee. Inta yena ogoam giydine’’ kena ki hamade. \p \v 8 Ogora maana igina kurtumbhebee gebhi wozabeka duukin raqira saanawa utayse Yesussa paanan yivayna eenana giyota ke gobade. \v 9 Yesus goynte kedar keerayse ‘‘Nagaya’’ kena ki hamade. Kediar kikal theedayse kisa roon yedayse kina ke goodimade. \v 10 Ogo wodanka, Yesus kena ‘‘Kurtumbheebhode! Yivayse imbanaana Galila peendar kenin yivoadettsi kena giyee; iam ogote keda haapoaye’’ kena ki hamade. \p \v 11 Maana duukin raqira maatayse yivite goynte ke daaka, duukinam toolayna eenasa waani Yerusaalem katamandar yivayse hamon yerin wulam gudullasa hayonana ke giyade. \v 12 Gudullasa hayonabee donzanabe kinka bukayse kenin dhalqonsa budonte, duukinam toolayna poolisanana birre gebhi imayse, kena yin ke giyade: \v 13 ‘‘ ’Wo raataysaka Yesussa paanan yivayna eena sootinka nivayse kisa leesinam diibate ke yivade’ hamayse eenna giyee. \v 14 Ko dhalqinam peen wottsea bere ki qansaakaar, yedar yer siya kinin hayoamadettsi wodi kiam dhettsooda dhettse’’ kena ke hamade. \v 15 Ogora igina poolisana birrenam tiyayse kena giidhondettsi ke giyade. Ogo dhalqinam kina wodan koka yekka Ayiwd eenasa peen wul gidir koam giyte ke dahade. \s1 Yesus Yisa Paanan Yivayna Eenana Kinin Haapadhoono \r Marq 16:14-18; Luq 24:36-49; Wannis 20:19-23; Yi Waa 1:6-8 \p \v 16 Tabhi kalaana Yesussa paanan yivayna eena Galila peente Yesusin kena giyon dhukandar ke yivade. \v 17 Kiam kenin haapenkaar kumpurdhayse kina ke goodimade; kesa iira ‘‘Kaa gon Yesusu?’’ hamayse kiam ke qothimade. \v 18 Yesus kekal theedayse kena yin ki giyade: ‘‘Hayamono wul cecinbee peentebe ina imbhidine. \v 19-20 Yedi keeda yivayse peendar dohon zarsin wulam Barjo Imbaabee, Naasabee, Manpas Gazanbesa naabenka keam shivaate, inin yena giyon wulam kenin tooloadettsi keam dhettsaate, isa paanan yivayna eena keam hayee. Intaar peensa macchinka yekka rooro wul yembesana ida dee’’ ki hamade.