\id REV - Aguacateco [agu] NT (Guatemala) -2011 (DBL 2013) \h Apocalipsis \toc1 Apocalipsis \toc2 Apocalipsis \toc3 Ap \mt1 APOCALIPSIS \c 1 \s1 Yi e'chk xtxolbil yi a'lchij tetz apostol Wa'n \p \v 1 Yi xtxolbile'j, i'tz yi xtxolbil yi tal Ryos tetz Jesucristo, bantz lajluchaxe'n ẍchiwutz yi e' tetz ẍchakum yi mbi sbajok chan. Ej nin ja xcon jun ángel ta'n tan talche'n tetz Wa'n, yi ẍchakum i'. \v 2 Ej nin clar cunin talol Wa'n yi yol Ryos yi ntal Jesucristo tetz. \p \v 3 Ba'n cyeri e' yil cho'c tan si'le'n yi xtxolbile'j scyetz e' mas wunak, nin ba'n cyeri e' yil cyak' ama'l tan tbite'n, nin tan banle'n tane'n yi e'chk chusu'n yi at tul yi liwre'j, na txant tan kocompone'n xe' cyen yi tiemp yil bajij yi xtxolbile'j. \s1 Yi bene'n stz'ibal Wa'n yi jujun cart scyetz yi juk cmon creyent. \p \v 4 I bin jalu', i ina'tz in Wa'n, nin na chintzan tan stz'ibe'n nin yi carte'j tetz cyeru' yi e'u' yi ate'u' tajlal yi juk k'u'j cmon creyent yi ate' lakak tnum cwent yi ama'l Asia. Tak' tzaj Kataj yi banl tu tzatzin paz squibu', yi Kataj Ryosa'tz yi at nintz sajle'n tunintz, nin yi at tulbil junt tir. Nin ncha'tz tak' tzaj yi juk espíritu yi ate' tcya'j swutz yi c'olchbil i', yi banl tu yi tzatzin paz squibu'. \v 5 Ncha'tz tak' tzaj Kajcaw Jesucristo yi banl tu yi tzatzin paz squibu', na i' yi stiw yi ba'n k'uke' kac'u'l te'j. Ncha'tz i' yi jun yi bajx mitz'ij ẍchixo'l alma'. Ej nin i' yi wi'tz ajcaw ẍchiwutz cyakil yi e' ajcaw yi ate' tzone'j wuxtx'otx'. Kak'e' bin k'ej i' na wi'nin na pek' ske'j. Ej nin kak'e' k'ej i' na i' ntzajsan cyakil yi kil, tan yi tetz ẍch'el yi el kojxuj swutz pasyon. \v 6 Kak'e' bin k'ej i', na ja wi't ko'c ketz tetz ajcaw ta'n, nin ja wi't ko'c tetz pale' ta'n bantz kaxcone'n tetz Ryos, yi Taj i'. Ej nin ncha'tz kak'e' yi k'ej i', na scawunk i' tetz ben k'ej ben sak. Amén. \q1 \v 7 ¡Quibit tzaju'! At tulbil Cristo junt tir. \q1 Ej nin yil tz'ul, cho'n tz'ul tibaj noc sbak'.\f + \fr 1:7 \ft Dn 7.13.\f* \q1 Qui'c nin jun wunak yi qui'k til wutz i'. \q1 Mpe ik yi e' yi ocnake' tan biyle'n, squile' wutz. \q1 Nin ẍchok'ok cyakil jilwutz wunak yi ate' bene'n tzi'n wi munt yil quilnin wutz i'. \q1 Jun cu'n ya'stzun sbajok. \p \v 8 Je yol Kajcawe'j: “Yi in wetz, in yi xe'tzbil, nin in yi wi'tzbil te cyakil, chi tane'n yi letra A jalen Z,” chij Kajcaw yi kaRyosil, yi jun yi at sajle'n tunintz, nin yi at jalu', nin sbne' opon tunintz; yi jun yi cya'l na xcye' quen te'j. \s1 Yi tilol Wa'n k'ej Cristo. \p \v 9 Ma yi in wetz, in Wa'n, kitz'un kutzicy kib scyuch'u' tk'ab Kataj. Ncha'tz nk'e'tz chichucu' tan muc'le'n q'uixc'uj ma na ncha'tz in, na wi'nin q'uixc'uj na intij. Ej nin ja lajluchax yi junit o' scyuch'u' jak' ca'wl Ryos, tan tu' yi nkanimsaj len kac'u'l tan muc'le'n yi e'chk q'uixc'uja'tz tan yi porer Jesucristo. \p Ma jalu', je imbanake'j, yi incyaje'n cyen pres tul yi ama'le'j yi na bi'aj Patmos, yi at nicy'al yi mar. Cho'n tzun incyaje'n cyen pres tul yi jun ama'le'j tan paj yi woque'n tan xtxole'n yi Yol Kataj yi talnak Jesucristo. \v 10 Itzun bantz le jun k'ej ujle'n, ja chin nachon te yi at yi porer yi Espíritu Sant swe'j. Nin ben wital yi jilone'n tzaj jun wutz incoc. Chin wi' nin bantz tan yol, chi na ẍch'in jun chun. \v 11 Ej nin je yol i'e'j yi tal swetz: “Ma jalu' tz'ib cu'n cyakil yi na cẍtzan tan xmaye'n, nin benk awa'n ẍchik'ab yi juk k'u'j cmon creyent yi ate' lakak ama'l cwent Asia. Nin je chibi' yi e'chk tnuma'tz kale ate't yi e' cmona'tz: Efeso, Esmirna, Pérgamo, Tiatira, Sardis, Filadelfia, nin Laodicea,” stzun i' ban tzajtz. \p \v 12 Je'n tzun insuch'k'il wibtz tan xmaye'n na' scyetz i' yi na jilon tzaj swetz. Itzun yi je'n insuch'k'il wibtz, nin ben wilol juk cantil yi oro cu'n yi ate'-tz. \v 13 Ej nin nicy'al yi juk cantila'tz wil yi at jun txiclijtz. I'tz yi bajx Cy'ajol. Ej nin yi be'ch tetz chukpi'n nin tu'. Ma yi c'albil i' chin oro cunin, nin cho'n at jalen wutz c'u'l. \v 14 Ma yi xi'il wi' chin skoj nin. I cunin mojob yi chin stum nin, nka chi tane'n k'ab che'w. Ma yi bak' wutz chin txekun nin, chi tane'n k'ak'. \v 15 Ma yi tkan, chin litz'un nin, chi tane'n yi litz'unil yi jun jilwutz ch'ich' yi na bi'aj bronce, yi watok cunin el tzaj wi k'ak'. Ma yi wi' tan yol, wi'nin na wajcan, chi na wajcan jun chin tzanla'. \v 16 Tz'amij juk tx'uml ta'n le sbal. Ma yi yol yi na yol, ni'cu'n tu jun spar yi chin a' nin wi', nin cabil len xlaj atit wi'. Ma yi wutz, wi'nin txekune'n, chi tane'n k'ej yi na opon chajcu'n. \p \v 17 Itzun yi bene'n wilol wutz i' insaj tunin colpuj swutz. Poro nintzun je' tk'ol i' yi k'abtz tinwi', nintzun taltz: “Quil cxob swetz na i ina'tz yi jun yi at nintz le xe'tzbil tzaj yi ntaxk jal jun wunak, nin atin nintz sbne' opon tunintz. \v 18 ¡Bit tzaj! Quimnakin, poro ja nitz'ij junt tir. Nin qui't chinquim tetz ben k'ej ben sak, na in na chincawun tibaj yi quimichil. Nin in colol tetz yi lawe'il yi ama'l kale ate't yi e' alma'. \v 19 Tz'ib cu'n bin cyakil yi e'chk takle'ne'j yi mawil tu yi e'chk takle'n yi na cẍtzan tan tilwe'n jalcu'n tu yi mbi cu'n tzawile'. \v 20 Ma jalu' swale' tzatz yi mbi na elepont yi juk tx'uml yi at tink'ab, nin yi mbi na elepont yi juk cantil yi oro cu'n. Yi juk tx'umla'tz i'tz jun elsawutzil yi juk inchakum yi ate' tan chiq'uicy'le'n yi juk cmon creyent nin yi juk cantil i'tz jun elsawutzil yi juk cmon creyenta'tz. \c 2 \s1 Yi xtxolbil yi ben stz'ibal Wa'n tetz yi cmon creyent le tnum Efeso \p \v 1 “I bin jalu' tz'ib nin yi xtxolbile'j tetz inchakum yi na tzan tan q'uicy'le'n yi cmon creyent le tnum Efeso. Je wajbile'j: ‘Je yol yi jun yi tz'amij yi juk tx'uml ta'n, nin yi na xon xo'l yi juk cantil yi oro cu'n: \v 2 Na wil cyakil yi na icy'pon ita'n te yi itak'un. Ej nin na wil cyakil yi q'uixc'uj yi na imuc' tan banle'n yi imunl. Ej nin na el intxum tetz yi qui na itak' ama'l scyetz yi e' mal wunak, na ocnakquix tan ma'le'n cyajtza'kl yi e' yi na cyal yi e' apostol, poro qui', e' tu' la'j. \v 3 Ncha'tz na el intxum tetz yi at wi'nin ipasens na ja imuc' wi'nin q'uixc'uj tan tu' yi xomquixwok swe'j. Nin quinin micy' ipaj swutz. \v 4 Poro ilenin at ipaltil tzinwutz. Je yi ipaltile'j: Qui't na cxpek'wok swe'j, chi sajle'n. \v 5 Ulk tx'akx tic'u'l yi ẍe'n itane'n sajle'n, nin ẍe'n itane'n jalu', na ja cxplojinwok. Tx'ixpe'nwok itajtza'kl. Xomenwok te yi balaj ajtza'kl chi mibanwok sajle'n. Poro ko quil cxomwok te inyol, nopontz tan xite'n cu'n icantil. \v 6 Poro ilenin at mu'ẍ ibalajil na qui na cxpek' scye'j yi e' yi na xom chiwi' te cyajtza'kl yi e' nicolaíta, na ncha'tz in qui na chimpek' scye'j. \v 7 Ma jalu', ko at jun yi na el talma' tan tele'n xtxum tetz yi xtxolbila'se'j tajwe'n yil tz'oc il tan xtxumle'n yi mbi ntal yi Espíritu Sant scyetz cyakil cmon creyent. Je yol i'e'j: Cyakil yi e' yil chixcye' te kacontr swak'e' ama'l scyetz tan bajse'n yi lo'baj yi na tak' itz'ajbil, yi lo'baj yi na jal te jun wi' tze' yi at tcya'j le cojbil Ryos.’ \s1 Yi xtxolbil yi ben stz'ibal Wa'n tetz cmon creyent le tnum Esmirna \p \v 8 “I bin jalu', tz'ib nin yi xtxolbile'j tan tpone'n tk'ab yi inchakum yi at tan q'uicy'le'n yi cmon creyent le tnum Esmirna. Je xtxolbile'j yi na waj yil tzatz'ib nin: ‘Yi yole'j i'tz yol yi jun yi at nintz le xe'tzbil tzaj, yi ntaxk jal jun e'chk takle'n, nin yi iẍnin lcyaj cyen yil sotz cyakil e'chk takle'n yi at wi munt; yi jun yi nquim poro itz'ij junt tir: \v 9 Na wil cyakil yi q'uixc'uj yi atix cu'nt, nin na wil yi imeba'il. Poro yi mero xtxolbil i'tz yi axwok ric tk'ab Ryos. Ncha'tz na wit yi e'chk jisbil itetz yi na chitzan yi e' judiy tan talche'n. Poro yi e'a's nk'e'tz e' mero judiy, na nk'e'tz e' tetz Ryos, ma na e' tetz Bayba'n. \v 10 Quil cxbisunwok tan yi e'chk q'uixc'uj yi tz'ul chan tziwutz. ¡Bitwok tzaj! Je'j sbajok tzite'je'j. Tz'ul pilbil itetz, na at cobox tzixo'l yi tz'ocopon chipile'n na chocopon xetze' tan yi Bayba'n. Tzitije'wok q'uixc'uj tetz cobox k'ej. Poro quil cxbisunwok, ma na benk itkan ttx'otx' jalen yil xquim. Swak'e' tzun jun oy tzitetz. Yi jun oya'tz, i'tz yi itz'ajbil yi qui nin bajsbe'n tetz. \v 11 Ma jalu' ko at jun yi na el talma' tan tele'n xtxum tetz yi xtxolbila'se'j tajwe'n yil tz'oc il tan xtxumle'n yi mbi'tz na tzan yi Espíritu Sant tan talche'n scyetz cyakil cmon creyent. Yi e' yi chixcyek te yi kacontr, ya'stzun yi e' yi quil chitij yi ca'p quimichil.’ \s1 Yi xtxolbil yi ben stz'ibal Wa'n tetz yi cmon creyent le tnum Pérgamo. \p \v 12 “I bin jalu' tz'ib nin yi xtxolbile'j tan tpone'n tk'ab yi inchakum yi na tzan tan q'uicy'le'n yi cmon creyent le tnum Pérgamo. Je yi xtxolbile'j yi na waj yil tzatz'ib nin: ‘Yi yole'j i'tz yol yi jun yi ni'cu'n yol tu jun spar yi chin a' nin wi', nin cabil len xlaj atit wi': \v 13 Na wil yi cho'n najlquixwok tul jun tnum kale na cawune't Bayba'n. Poro quiw cuntunin axwoktz tan ixome'n swe'j, na cya'l jun tzitetz yi mpakxij yi toque'n biyle'n Antípas, yi jun balaj inchakum. \v 14 Poro ilenin at cobox ipaltil, na at e' tzixo'l yi na chixom te yi tajtza'kl Balaam yi ocnak tan ẍchusle'n Balac te yi ẍe'n sban i' tan chipo'tze'n yi e' aj Israel tentz. Ncha'tz oc i' tan talche'n scyetz yi ba'n chibajsaj yi ẍchibel yi e'chk chitx'ixwatz wunak yi na oyij swutz yi chiryosil yi banij tu' tane'n. Nin oc i' tan talche'n scyetz yi nk'e'tz xan yi yaji'n tu xna'ni'n. \v 15 Poro lastum, at e' tzixo'lwok yi na chixom te yi jun ajtza'kla'tz. Ncha'tz at e' tzixo'lwok yi na chixom te yi cyajtza'kl yi e' nicolaíta, yi apart na cyocsaj. \v 16 Tx'ixpe'n binwok itajtza'kl, na ko qui', nopon chan tzite'j, nin sno'yintzink scyuch' yi e' yi na xom chiwi' scye'j e' nicolaíta'tz. Tzinxconse' inyol yi tz'iba'nt cyen tul u'j tan oyintzi' scyuch' na ni'cu'n inyola'tz tu jun spar. \v 17 Ma jalu', ko at jun yi na el talma' tan tele'n xtxum te yi xtxolbila'se'j, tajwe'n yil tz'oc il tan xtxumle'n yi mbi na tzan yi Espíritu Sant tan talche'n scyetz cyakil cmon creyent. Ej nin yi e' yi chixcye'k te kacontr, swak'e' ama'l scyetz tan chiwane'n te yi maná yi colij wa'n jalen tzi'n tcya'j. Ncha'tz swak'e' jujun tal balaj c'ub scyetz yi sak te'j,\f + \fr 2:17 \ft Is 62.2; 65.15.\f* kale tz'ibane't jun ac'aj chibi'. Ej nin cya'l jun tz'el xtxum tetz, ma na ntin cu'n yi tz'amon tetz yi jun c'uba'tz.’ \s1 Yi xtxolbil yi ben tz'ibal Wa'n tetz yi cmon creyent le tnum Tiatira. \p \v 18 “I bin jalu' tz'ibnin yi xtxolbile'j tetz inchakum yi na tzan tan q'uicy'le'n yi cmon creyent le tnum Tiatira. Je yi xtxolbile'j yi na waj yil tzatz'ib nin: ‘Yi yole'j i'tz yi yol yi Cy'ajl Ryos, yi na txekun yi bak' wutz chi tane'n k'ak', nin yi chin litz'un nin tkan, chi na litz'un bronce: \v 19 Na el intxum tetz cyakil yi e'chk takle'n balaj yi na ibanwok. Nin na el intxum tetz yi k'uklij ic'u'l swe'j. Ncha'tz na el intxum tetz yi at ipasens. Nin na el intxum tetz yi na itak' itib tan ixcone'n swetz. Ej nin na el intxum tetz yi mas na cxo'cwok il tan banle'n yi e'chk takle'na'tz jalu' swutz yi sajle'n. \v 20 Poro ilenin at cobox ipaltil tzinwutz. Je ipaltile'j: K'u'ja'n cuntunin yi jun xna'n ita'n, yi ni'cu'n tajtza'kl tu yi tajtza'kl Jesabel,\f + \fr 2:20 \ft I R 16.31-32; 2 R 9.22, 30; Pr 6.24.\f* na na tocsaj tib tetz elsanl stzi' Ryos. Poro tan yi tetz ẍchusu'n na tzan tan chisuble'n yi e' wetz yi ate' jak' inca'wl. Na tzan i' tan chisuble'n, na na tal i' yi nk'e'tz xan yi xna'ni'n tu yaji'n, nin nk'e'tz xan yi kol chibajsaj yi ẍchibel chitx'ixwatz wunak yi na cyoy swutz chiryosil yi banij cuntu'. \v 21 Ja wak' ama'l tetz yi xna'na'tz tan je'n klo' xtx'ixpul yi tajtza'kl, poro qui na xtx'ixpuj. \v 22 Cha'stzun te ¡bitwok tzaj! Je tzimbne'e'j te yi jun xna'na'tz: Copon boc'l tan jun chin yabil. Ej nin ncha'tz che' incawse' yi e' yi na xom chiwi' te'j, na ko quil chitx'ixpuj cyajtza'kl, chicopon boc'l tan jun chin yabil. Ej nin ẍchitije' wi'nin q'uixc'uj. \v 23 Ncha'tz cyakil yi e' tal yi jun xna'na'tz, ẍchiquimok len. Ya'stzun tzimbne'-tz bantz tele'n chitxum cyakil yi e' cmon creyent lakak e'chk ama'l, yi na el intxum tetz yi mbi na icy' tc'u'l jun yaj. Ijunalen swak'e' icaws. Tul xomquen tu' te yi mbi mbaj ibnol. \v 24 Poro at wi'nin axwok yi qui na cxomwok te yi jun chusu'na'tz yi chin juntlen nin, na quinin itak' ama'l scyetz yi e' yi na cyal: At wi'nin eka'n tan yi ẍchusu'n Bayba'n, yi na kaxom ketz te'j, che'ch. \v 25 Poro yi axwok itetz quil wak' mas itarey te yi ja wi't itbitwok. Ntin quil tzitzakplen tkanil yi balaj ajtza'kl yi xomquixwok te'j. Ma na iẍnink xomquixwok te'j yil nu'l tzaj junt tir. \v 26 Na cyakil yi e' yil chixcye' te yi kacontr, nin yil chiban tane'n yi wetz wajbil sbne' opon tunintz, swak'e' ama'l scyetz tan chicawune'n squibaj cyakil jilwutz wunak yi ate' bene'n tzi'n wi munt. \v 27 Chi ban Intaj yi tk'ol ama'l swetz tan incawune'n, ncha'tz tzimbne' wetz. Swak'e' ama'l scyetz tan chicawune'n. Chin cham nin ẍchibne' tan cawu'n, nin cya'l nin jun xcyek tan xite'n chica'wl. Ẍchilo'onk yi e' chicontr cya'n chi na cu' pok'lo'n jun ẍwok' yi tx'otx' tu'. \v 28 Sjalok chik'ej nin chitxekunk sbne' opon tunintz chi na ban yi xkisum. \v 29 Nin ko at jun yi na el talma' tan tele'n xtxum tetz yi xtxolbila'se'j tajwe'n yil tz'oc il tan xtxumle'n yi mbi na tzan yi Espíritu Sant tan talche'n scyetz cyakil cmon creyent.’ \c 3 \s1 Yi xtxolbil yi ben stz'ibal Wa'n tetz yi cmon creyent le tnum Sardis \p \v 1 “I bin jalu' tz'ib nin yi junt xtxolbile'j tetz yi inchakum yi na tzan tan q'uicy'le'n yi cmon creyent le tnum Sardis: Je yi xtxolbile'j yi na waj yil tzatz'ib nin: ‘Yi yole'j i'tz yol yi jun yi cy'a'n yi juk Espíritu tetz Ryos ta'n, tuml yi juk tx'uml: Yi in wetz na wil cyakil yi na ibanwok. Ej nin ncha'tz na wil yi quimnak quix tane'n. Wech na na a'lchij yi chumbalaj nin axwok. \v 2 Poro elk watl itajtza'kl. Quiwswok itib te mu'ẍ tal ibalajil yi at, yi mu'ẍ tal ibalajil yi txant tan tele'n c'u'l. Or tzitilwok na na wil yi qui na yub yi e'chk takle'n yi na ibanwok, na qui na iban tane'n yi tajbil Ryos. \v 3 Ulk bin tx'akx tic'u'l yi chusu'n yi itbitnak. Quiwit bin te yi na itocsaj. Tx'ixpe'nwok yi itajtza'kl. Na ko qui', nopontz tan icawse'n. Qui tz'icy' tzitetz yil nopon, na nopontz chi na opon jun alk'om yi qui'c stziblal. \v 4 Poro ilenin at cobox tzixo'l yi cya'l cunin na chisuk' wit quib tan banle'n jun e'chk takle'n cachi'. Yi e'a'tz, ya'stzun yi e' yi kaben tan xo'n scyuch'. Nin chin stum nin sbne' yi be'ch cyetz, na chumbalaj nin e'. \v 5 Cyakil yi e' yil chixcye' te kacontr tz'ocopon jun be'ch cyetz yi chin skoj nin. Ej nin kol chixcye' te kacontr quil tzintzajsaj yi chibi' tul yi planiy, kale tz'ibane't chibi' yi e' yi ẍchicambok te yi itz'ajbil yi qui nin bajsbe'n tetz. Ej nin kol chixcye' te kacontr swale' tetz Intaj nin swale' scyetz yi e' ángel, yi jun cu'n e' wetz yi e'a'tz. \v 6 Ko at jun yi na el talma' tan tele'n xtxum te yi xtxolbile'j tajwe'n yil tz'oc il tan xtxumle'n yi mbi na tzan yi Espíritu Sant tan talche'n scyetz cyakil cmon creyent.’ \s1 Yi ajtza'kl yi ben stz'ibal Wa'n tetz yi cmon creyent le tnum Filadelfia \p \v 7 “I bin jalu' tz'ib nin yi jun xtxolbile'j tetz yi inchakum yi na tzan tan q'uicy'le'n yi cmon creyent le tnum Filadelfia. Je wajbile'j: ‘Yi yole'j i'tz yol yi jun yi chin xan nin, nin yi bintzi na jilon, yi jun yi at ca'wl tk'ab chi banak Luwiy tentz, yi jun aj lawe' yi ko na taj sjop puert, cya'l xcye' tan jakle'n. Ej nin ko na taj sjak, cya'l xcye' tan jople'n: \v 8 Na wil cyakil yi na ibanwok. Ej nin na el intxum tetz yi axwok quiw mu'ẍ tal. Cha'stzun te ¡bitwok tzaj yi xtxolbile'j! Jakij jun puert tziwutz, nin cya'l nin jun xcye' tan jople'n. Nk'e'tz chin quiw nin axwok poro ja cxomwok te inchusu'n, nin quinin cxtx'ixwijwok tan talche'n yi xomquixwok swe'j. \v 9 I bin jalu' at jun cmon tetz Bayba'n yi na cyal: Yi o' ketz, o' yi mero judiy, poro qui', wicyak' tu', na e' tajlal yi cmon Bayba'n. ¡Bitwok tzaj! Chincawunk nin scye'j tan chimejewe'n cu'n tziwutz bantz tele'n chitxum tetz yi na chimpek' tzite'j. \v 10 Ma jalu' tan tu' yi xomquixwok te inca'wl, nin muq'uij q'uixc'uj ita'n, xincole'wok tk'ab yi jun chin q'uixc'uj yi at tulbil squibaj cyakil wunak yi najlche' bene'n tzi'n wi munt. Tz'ul jun chin q'uixc'uja'tz wa'n tan chipile'n kol chitx'ixpuj yi cyajtza'kl nka qui'. \v 11 ¡Bitwok tzaj! Txant tan wule'n junt tir. Quil tzitzakplen tkanil yi na itocsaj, bantz cya'l junt camban tetz yi oy yi tz'ak'lok tzitetz. \v 12 Cyakil yi e' yil chixcye' te yi kacontr chocopon wa'n chi tane'n jun balaj tkan ca'l le ca'l Ryos. Ej nin qui't che'l tetz tajal Ryos. Ncha'tz tzintz'ibe' quen yi bi' yi kaRyosil scye'j tuml yi bi' yi tetz tnum yi na bi'aj Ac'aj Jerusalén, yi cho'n lsaj tcya'j kale atit Ryos. Ncha'tz tz'ocopon intz'ibal yi ac'aj imbi' scye'j yi e'a's. \v 13 Ko at jun yi na el talma' tan tele'n xtxum te yi xtxolbile'j, tajwe'n yil tz'oc il tan xtxumle'n yi mbi na tzan yi Espíritu Sant tan talche'n scyetz cyakil cmon creyent.’ \s1 Yi xtxolbil yi ben stz'ibal Wa'n tetz yi cmon creyent le tnum Laodicea \p \v 14 “I bin jalu', tz'ib nin yi xtxolbile'j tetz inchakum yi na tzan tan q'uicy'le'n yi cmon creyent le tnum Laodicea. Je yi wajbile'j: ‘Yi yole'j i'tz yi yol yi jun yi na bi'aj AMEN, yi jun yi ba'n k'uke' kac'u'l te'j, yi jun yi txumul tetz cyakil e'chk takle'n yi at: \v 15 Na el intxum tetz yi ẍe'n itane'nwok. Nk'e'tz axwok contr swe'j. Poro ncha'tz qui'c nin mu'ẍ iẍc'atnakil. Lastum qui na bixe' itxumu'n, na atixcuntuwok. \v 16 Cha'stzun te cxelepon intzubil le intzi'. Cxeleponwok te wajal. \v 17 Wech na italwok: Chin ric nin o'. Wi'nin kamebi'l. Ncha'tz na italwok: Qui'c tajwe'n sketz. Poro yi mero bintzi i'tz yi qui'c ixac swutz Ryos, na chin meba' nin axwok. Ni'cu'n axwok tu jun moyi'ẍ. Ni'cu'n yi tx'anl quix cuntu'kwok. \v 18 Cha'stzun te je jun itajtza'kle'j: Ba'n tcu'n yi nink tzilok'wok balaj oro swuch' yi qui'c paltil. Sjalok tzun imebi'l. Ej ncha'tz ba'n tcu'n yi nink tzilok'wok be'ch itetz swuch', yi chin stum nin, bantz iwekxe'n, na chin tx'ixwil nin ita'n. Ba'n tcu'n yi nink tzilok'wok tz'ac'bil wutzaj swuch' tan jakxe'n iwutz. Cxmayink tzunwoktz. \v 19 Ma yi e' yi na chimpek' wetz scye'j, na oc chitz'u'm wa'n tan makle'n chiwutz. Cha'stzun te c'asok ic'u'l nin tx'ixpe'nwok itajtza'kl tan ixome'n swe'j. \v 20 Bitwok tzaj. Atin tzi puert, nin na chintzan tan c'onle'n quen. Alchok scyetz yil tbit inwi' nin kol sjake'n yi puert, nocopon tzuntz te'j, nin skawank jun tuch'. \v 21 Cyakil yi e' yil chixcye' te kacontr, swak'e' ama'l scyetz tan chic'olewe'n tzinxlaj tan kacawune'n scyuch'. Yi in wetz ja chinxcye' te incontr cha'stzun te ja chinc'ole' xlaj Intaj tan cawu'n. Ite'n nin tzimbne' tzite'j kol xcye'wok te kacontr. \v 22 Ma jalu', ko at jun yi na el talma' tan tele'n xtxum te yi xtxolbile'j tajwe'n yil tz'oc il tan xtxumle'n yi mbi na tzan yi Espíritu Sant tan talche'n scyetz cyakil cmon creyent,’ ” stzun i' ban swetz. \c 4 \s1 Yil tz'ak'lij k'ej Ryos tcya'j \p \v 1 Itzun bantz yi nsken wi't a'lchij yi xtxolbila'se'j swetz, nintzun ben wilol yi jakij yi puertil tcya'j. Nin ben wital junt tir yi wi' yi jun yi nsken cyen jilon swetz. Chin wi' nin i' tan yol, chi wi' jun chun. Itzun saj tlol swetz: “Cajen tzaj tzone'j, nin tzinchaje' tzatz yi mbi xomtzaj yil tz'icy' yi e'chk takle'na'tz yi mawil.” Ite'n nin tkuja'tz innachone'n te yi at porer yi Espíritu Sant swe'j. \v 2 Ej nin wil jun balaj c'olchbil, chi tane'n c'olchbil jun wi'tz ajcaw. \v 3 Ej nin yi jun yi c'olchij tibaj, ni'cu'n yubil wankil chi tane'n yubil yi jun jilwutz balaj c'ub yi na bi'aj jaspe, tu yi c'ub yi na bi'aj cornalina. Ej nin wil solte'j yi jun c'olchbila'tz yi at jun arco iris, yi wi'nin litz'une'n chi litz'unil yi jun jilwutz c'ub yi na bi'aj esmeralda. \v 4 Ej nin solte'j len mu'ẍ yi jun c'olchbila'tz wil junak cyajt c'olchbil, kale c'olẍche't junak cyaj wi' banl wi' yi sak cu'n be'ch cyetz. Ate'n jujun coron chiwi' yi oro cu'n. \v 5 Nin ben wilol te yi jun balaj c'olchbila'tz yi wi'nin tele'n tzaj e'chk xlitz', nin wi'nin jincane'n chi na jincan k'ancyok. Ej nin swutz, at juk txekbil yi na tzan k'a'kl, ya'stzun yi juk espíritu Ryos. \v 6 Ncha'tz wil jun ama'l swutz yi c'olchbila'tz yi i cunin mar tane'n yi pi'l cuntu'. Ni'cu'n tu spej, yi ba'n na icy' kawutz tul. Ej nin xlajak yi jun c'olchbila'tz wil cyaj ẍchakum Ryos,\f + \fr 4:6 \ft “Xchakum Ryos nka Querubines: Ez 1.4-25; Ex 25.28.\f* yi ala' len bak' chiwutz at te chiwankil. At ẍchiwutz nin at wutz chicoc. \v 7 Jun scyeri yi e' ẍchakum Ryosa'tz i cunin balum. Nin junt i cunin jun mam tor. Ej nin junt ni'cu'n wutz tu wutz wunak, ma yi cyaje'n, i cunin jun chin q'uilq'uitx yi elnak tu li't yi xicy'. \v 8 Yi cyaj ẍchakum Ryosa'tz, at len wukak chixicy'. Nin wutzaj cuntunin te'jak chiwankil, ncha'tz te'jak chixicy'. Sk'ejl tu lak'bal quinin na chitane' tan tak'le'n k'ej Ryos, nin je chiyole'j: \b \q1 “Santo, santo, santo, \q1 Kajcaw, chin cham nin ilu' teru'. \q1 Iẍnin atu'-tz sajle'n, nin sbne' opon tunintz.” \b \p \v 9 Ej nin yi jun yi c'olchij tib yi jun c'olchbila'tz, i'tz Ryos, yi jun yi qui'c quimbil, tetz ben k'ej ben sak. \v 10 Ej nin cyakil nin tir yi na cho'c yi cyaj chakuma'tz tan tak'le'n k'ej Ryos, nin tan tak'le'n chik'ajsbil tetz nin tan tyoẍi'n tetz, ncha'tz yi junak cyaj wi' banl wi', nin na chimeje' cu'n tan tak'le'n k'ej nin tan c'u'laje'n Kataj Ryos. Nin na chicy'ajlen chicoron, nin na cyak' cu'n swutz yi c'olchbil Kajcaw. Nin je tzun chiyole'j yi na cyal: \b \q1 \v 11 “Kajcaw, ilu' kaRyosil. \q1 Chin tz'aknak cunin ilu' teru' Ta'. \q1 Chin cham nin teru' Ta'. \q1 Cha'stzun te na katzan tan tak'le'n kak'ajsbil teru'. \q1 At poreru' tan cawu'n. \q1 Cha'stzun te na katzan tan tak'le'n k'eju' Ta'. \q1 Na ilu' bnol tetz cyakil yi e'chk takle'n yi at. \q1 Nin ilu' xicyol tetz cyakil, \q1 Ja bnix cyakil tan tu' yi banl talma'u', nin tan tu' yi ya'tz tajbilu',” \m che'ch yi junak cyaj wi' banl wi'a'tz. \c 5 \s1 Yi jun toloj u'j \p \v 1 Nintzun ben wilol jun toloj u'j yi tz'amij tan yi jun yi c'olchij tibaj yi jun c'olchbila'tz. Yi jun toloj u'ja'tz tz'iba'n len yi wutz cabil xlaj, nin ocnak lac'ba'n juk sello tan jople'n. \p \v 2 Bene'n tzun wilol jun ángel yi chin cham nin yi na tzan tan jakle'n scyetz cyakil: “¿At pe' jun skaxo'l yi at k'ej tan loch'e'n len yi e'chk sello bantz je'n ẍchitpul yi jun toloj u'je'j?” \v 3 Poro quinin jal jun yi atk k'ej tan je'n ẍchitpul yi jun toloj u'ja'tz mpe ik tan xmaye'n. Quinin jal jun tcya'j nka jun wuxtx'otx', mpe ik jak' tx'otx' yi at k'ej tan jakle'n yi jun toloj u'ja'tz. \v 4 Ej nin tan paj yi cya'l nin jale't jun yi at k'ej tan je'n ẍchitpul nin tan si'le'n yi jun u'ja'tz, wi'nin tzun wok'e'n wetz, na cya'l jale't jun mpe ik tan xmaye'n quen tu' te'j. \v 5 Jilone'n tzaj tzun jun scyeri yi e' wi' banl wi' swetz, itzun taltz: “Yaj, quil cẍok', na at jun yi xcye'nak te kacontr. I'tz yi chireyil yi e' aj Judá, yi Balum na a'lchij tetz, yi jun xlumil k'ajtzun rey Luwiy. Ba'n tz'oc i' tan loch'e'n len yi e'chk sello, nin tan je'n ẍchitpul yi jun toloj u'ja'tz,” stzun i' bantz swetz. \p \v 6 Bene'n tzun wilol Katx'ixwatz.\f + \fr 5:6 \ft Is 53.7; 1 Pe 1.19. Na elepont yi i'tz Kajcaw Jesucristo yi nquim chi na quim jun tal ne'”x cneru' tetz katx'ixwatz.\f* Cho'n at i' xlaj yi jun balaj c'olchbil ẍchixo'l yi cyaj ẍchakum yi ate' chinicy'al yi junak cyaj wi' banl wi'. At ticy'le'n chich' te'j yi na ẍchaj sketz yi quim i'. Ncha'tz wil yi at juk tuc' nin juk bak' wutz yi katx'ixwatza'tz. Yi juk bak' wutza'tz, i'tz jun elsawutzil yi juk espíritu Ryos yi chakijt tzaj ta'n tan xmaye'n cyakil yi mbi na bajij wuxtx'otx'. \p \v 7 Bene'n tzun yi Katx'ixwatza'tz tan ticy'le'n tzaj yi jun toloj u'j, yi tz'amij tan yi jun yi c'olchij le balaj c'olchbil. \v 8 Ma yi je'n tcy'al yi jun toloj u'ja'tz, chicwe'n tzun mejlok yi cyaj chakuma'tz swutz i'. Ncha'tz e' ban yi junak cyaj wi' banl wi'. Cy'a'n len jujun arpa cya'n. Ncha'tz cy'a'n len jujun patbil incens cya'n yi oro cu'n. Yi incens i'tz jun elsawutzil yi chi oración yi e' yi ate' tajal Ryos. \v 9 Nin e' octz tan bitze'n jun ac'aj bitz. Je chiyole'j: \b \q1 “Ntin ilu' at k'eju' tan je'n stz'amolu' yi jun toloj u'j. \q1 Ntin ilu' at k'eju' tan loch'e'n len e'chk sello. \q1 Ntin ilu' at k'eju', na cu'nak biyiju'. \q1 Ej nin tan yi ẍch'elu' yi el kojxuj, \q2 ja che' lok'u' jun c'oloj wunak ẍchixo'l cyakil jilwutz wunak yi ate' bene'n tzin wi munt. \q1 Qui'c na ban yi mbi jilwutz yolil na chiyol. \q1 Qui'c na ban yi mbi jilwutz wunakil e', \q2 na ja che' lok'u' chicyakil tan yi ẍch'elu'. \q1 \v 10 Nin ilu' ncho'csan tetz rey nin tetz pale' tan chixcone'n swutz kaRyosil, nin tan chicawune'n bene'n tzi'n wi munt,” \m —che'ch yi junak cyaj wi' banl wi'a'tz. \p \v 11 Bene'n tzun wilol jun c'oloj ángel yi ate' wutz chicoc yi e' wi' banl wi'a'tz scyuch' yi e' chakum yi ate' xlaj yi c'olchbil. Jat lo' millón chixone'n. \v 12 Chin chiwi' nin tan yol. Itzun cyaltz: \b \q1 “¡At wi'nin k'ej yi jun chitx'ixwatz wunake'j yi ncu' biyij. \q1 At k'ej i' tan toque'n tan cawu'n. \q1 At k'ej i' tan tetzal cyakil mebi'l. \q1 Na chin tz'aknak cu'n i' tu tajtza'kl. \q1 Chin cham nin i'. \q1 Ba'n kak' k'ej i'. \q1 Ba'n kak' kak'ajsbil swutz i'!” \q1 —che'ch yi jun c'oloj ángela'tz. \b \p \v 13 Ncha'tz wit yi chiwi' cyakil jilwutz txuc yi bnixnake' tan Ryos. Na ja wit chiwi' cyakil yi e' yi ate' tcya'j, scyuch' yi e' yi ate' wuxtx'otx' nin scyuch' cyakil yi e' yi ate' xe mar. Nin je chiyole'j: \b \q1 “¡Kak'e' kak'ajsbil tetz yi jun yi c'olchij tibaj yi jun balaj c'olchbile'j. \q1 Kak'e' kak'ajsbil tetz yi tx'ixwatz yi at xlaj. \q1 Kak'e' chik'ej na chin cham nin e'. \q1 Kabitzink ẍchiwutz, na at chik'ej tetz ben k'ej ben sak!” —che'ch tzun bantz. \b \p \v 14 Itzun yi quibital yi cyaj chakum yi e'chk yola'se'j, nintzun cyaltz: “Amén. Ya'stzunk sbantz,” che'ch. Ma yi e' wi' banl wi' nintzun e' cu' mejlok nin e' octz tan c'u'laje'n yi jun yi quil sotz tetz ben k'ej ben sak. \c 6 \s1 Yi juk sello \p \v 1 Bene'n tzun wilol yi toque'n yi Katx'ixwatz tan loch'e'n len jun scyeri yi juk sello. Ej nin wit yi jilone'n jun scyeri yi e' chakum. Chumam nin wi' ban tan yol. Ni'cu'n chi na jincan k'ancyok. Itzun taltz: “¡Catzam tzone'j!” \v 2 Bene'n tzun wilol jun chej yi sak te'j. Ej nin yi jun yi ate'n te yi cheja'tz, cy'a'n jun ma'cl ta'n yi na bi'aj arco yi xconak ta'n tetz oyintzi'. Nin ak'lij jun coron tetz yi na ẍchaj yi i' aj tx'aconl. Bene'n tzun i' tan oyintzi', nin xcye' te yi e' contr. Nin inin tunin ban i'-tz, cya'l nin jun na xcye' quen te'j. \p \v 3 Yi toque'n yi Katx'ixwatz tan loch'e'n len yi ca'p sello, jilone'n tzaj tzun yi ca'p chakum. Itzun taltz: “¡Catzam tzone'j!” \v 4 Bene'n tzun wilol junt chej yi cyak te'j. Nin ak'lij ama'l tetz yi jun yi ate'n te yi jun cheja'tz tan toque'n tan xite'n yi tzatzin paz yi at wi munt. Oc i' tan c'ope'n quen le chiwi' wunak tan chibiyol quib squibil quib. Ej nin ak'lij jun chin spar tetz. \p \v 5 Yi toque'n Katx'ixwatz tan loch'e'n len yi toxi'n sello, jilone'n tzun yi toxi'n ẍchakum Ryos. Itzun taltz: “¡Catzam tzone'j!” Bene'n tzun wilol junt chej yi k'ek te'j. Ej nin yi jun yi ate'n te'j, cy'a'n jun pẍu'bil ta'n. \v 6 Nin ben wital jun yi jilone'n tzaj chixo'l yi cyaj ẍchakum Ryos yi ate'-tz, itzun taltz: “Tul tz'el quen tu' yi jamel k'ej jun yaj tan lok'che'n cob liwr ixi'n triw, ma yi cebada kak ntzi' liwr. Pyor yi vino tu yi aceit tetz cumir, qui't ljal.” \p \v 7 Yi toque'n yi Katx'ixwatz tan loch'e'n len yi cyaji'n sello, jilone'n tzun yi cyaji'n chakum. Itzun taltz: “¡Catzam tzone'j!” \v 8 Bene'n tzun wilol junt chej yi way te'j. Ej nin yi jun yi ate'n te'j na bi'aj Quimichil. Ej nin ate'n junt wutz coc i', yi na bi'aj taw yi ama'l kale ate't yi e' alma'. Inti yi bajx yi ate'n te chej ak'lij ama'l tetz tan toque'n tan chibiyle'n cu'n jun cuarto tetz yi tajlal yi e' wunak yi najlche' wi munt. Nin ak'lij ama'l tetz tan chixuxe'n wunak tan cyoque'n tan oyintzi' bantz chibiyol quib squibil quib. Ncha'tz at e' e' quim tan we'j. Nin at e' e' quim tan yabil. Ej nin at e' e' quim tan smaron txuc. \p \v 9 Yi toque'n yi Katx'ixwatz tan loch'e'n len yi to'i'n sello bene'n tzun wilol yi e' alma' yi quimnake' tan paj xtxole'n yi tajbil Ryos. Cho'n ate' jak yi altar yi at tcya'j. Ja chibiylij tan paj yi cyoque'n tan xtxole'n yi mbi na cyocsaj. \v 10 Chin chiwi' nin e'a'tz tan yol. Itzun na cyaltz: “Kajcaw chin xan nin ilu'. Nin na el k'abu' te yolu'. ¿Tona' tzun tz'ocu' tan chicawse'n yi e' yi ate' wuxtx'otx', yi e' yi ocnake' tan kabiyle'n?” —che'ch. \p \v 11 Nintzun ak'lij jujun be'ch cyetz yi sak yubil, nin oc scye'j. Ej nin a'lchij scyetz yi tajwe'n tan cyujewe'n jun tkuj jalen cu'n jepon cyajlal yi e' yi at chiquimbil tan tu' yi xomche' te Cristo, yi e' yi ẍchiquimok chi nchiban cyetz. \p \v 12 Bene'n tzun wilol yi toque'n Katx'ixwatz tan loch'e'n len yi kaki'n sello. Xe'te'n tzun jun chin wutzile'n coblajnob. Nin oc tz'o'tz wutz yi k'ej. Chin tz'o'tz nin bantz. Ej nin chin cyak nin ban wutz yi xaw, chi yubil chich'. \v 13 Ma yi tx'uml yi ate' tcya'j e' baj saj tx'akx. Cho'n cunin ban chi na ban jun wi' lo'baj yi na cu' tx'akx yi tal ne'ẍ wutz tan jun chin wutzile'n cyek'ek'. \v 14 Ej nin yi tcya'j tzajt cuntunin chi na tole'n tib jun u'j. Ej nin cyakil yi e'chk wutz tu yi e'chk isla baj el len tulak e'chk chiluwar kale ate't. \v 15 Ej nin cyakil yi e' rey yi ate' wuxtx'otx' scyuch' yi e' yi wi'nin chik'ej, scyuch' yi e' ric, scyuch' yi e' cham, nin cyakil yi e' esclaw scyuch' yi e' yi na chicaw quib chichuc, cyakil yi e'a'tz e' baj len cyewal quib xo'l c'ub nin lakak picy, xo'lak wutz. \v 16 Wi'nin cwe'n chitzi' tetz yi e'chk wutz tu e'chk c'ub kale cyewane't quib. Itzun cyaltz: “¡Nilo'nk tzaj skibaj tan kewe'n swutz yi jun yi c'olchij tib yi jun balaj c'olchbil! ¡Nilo'nk tzaj skibaj bantz kele'n swutz yi jun chin wutzile'n q'uixc'uj yi tz'ul tan yi jun yi tak'nak tib tetz chitx'ixwatz wunak! \v 17 ¡Nilo'nk tzaj skibaj na ja ul yi k'ejlala'tz tan ticy'sal Ryos c'u'l ske'j! ¡Cya'l jun yi nink xtx'aj yi jun cawsa'tz!” \c 7 \s1 Yi jun cient tu ca'wnak cyaj mil wunak yi baj oc len cyechl \p \v 1 Itzun bantz yi wi't baje'n yi e'chk xtxolbila'tz, nintzun ben wilol cyaj ángel yi txicl che'-tz. Cho'n ate' xtx'u'cak yi munt. E' makol tetz yi cyaj tojkbil cyek'ek'. Quinin cyak' ama'l tan saje'n yi e'chk cyek'ek'a'tz wuxtx'otx', wi mar, mpe ik te jun wi' tze'. \p \v 2 Ncha'tz bent wilol junt ángel yi cho'n saje'n jalen tele'n tzi'n. Cy'a'n yi sello Ryos ta'n, yi Ryos yi itz' nin tetz. Chin wi' nin tzun yi jun ángela'tz bantz tan yol scyetz yi cyajt ángel yi ate' xtx'u'cak yi munt, yi e' yi ak'lij porer scyetz tan po'tze'n yi wuxtx'otx' tu yi mar. Itzun taltz scyetz: \v 3 “Quil cho'c chanu' tan po'tze'n yi wuxtx'otx' tu yi mar mpe junk wi' tze', jalen yil tz'oc jun cyechl yi e' ẍchakum yi kaRyosil ka'n, na tz'ocopon jun cyechl ka'n swutzak chiplaj. \p \v 4 Bene'n tzun wital yi cyajlal yi e' yi oc cyechl scye'j. I'tz jun cient tu ca'wnak cyaj mil wunak. Yi jun c'oloj wunaka'tz cho'n chijale'n ẍchixo'l yi e' xonl Israel. \q1 \v 5 Coblaj mil oc cyechl ẍchixo'l yi e' xonl Judá. Nin coblaj mil ẍchixo'l yi e' xonl Rubén. Nin coblaj mil ẍchixo'l yi e' xonl Gad. \q1 \v 6 Nin coblaj mil ẍchixo'l yi e' xonl Aser. Nin coblaj mil ẍchixo'l yi e' xonl Neftalí. Nin coblaj mil ẍchixo'l yi e' xonl Manasés. \q1 \v 7 Nin coblaj mil ẍchixo'l yi e' xonl Simón. Nin coblaj mil ẍchixo'l yi e' xonl Leví. Nin coblaj mil ẍchixo'l yi e' xonl Isacar. \q1 \v 8 Nin coblaj mil ẍchixo'l yi e' xonl Zabulón. Nin coblaj mil ẍchixo'l yi e' xonl Ẍep. Nin coblaj mil ẍchixo'l yi e' xonl Benjamín. \s1 Yi jun chin c'oloj wunak yi sak cu'n be'ch cyetz \p \v 9 Itzun bantz yi wi't baje'n yi xtxolbila'se'j, bene'n tzun wilol jun chin c'oloj wunak yi sak cu'n be'ch cyetz. Jilwutz cu'n wunak ate'-tz. At tetz cyakil jilwutz nación, nin tetz cyakil jilwutz tnum, nin tetz cyakil jilwutz yol yi na chiyolbej bene'n tzi'n wi munt. Cyakil yi jun c'oloj wunaka'tz txicl che' swutz yi jun c'olchbila'tz nin swutz yi Katx'ixwatz. Cy'a'n len jujun xak xa'j cya'n. Ej nin qui nin ajlbe'n cyetz yi jun c'oloj wunaka'tz. \v 10 Chin chiwi' nin tzun bantz tan tak'le'n chik'ajsbil tetz Ryos, itzun cyaltz: \b \q1 “Ja kaclax tan tu' porer kaRyosil yi c'olchij wi balaj c'olchbil nin tan porer yi Katx'ixwatz,” \m che'ch yi jun c'oloj wunaka'tz. \b \p \v 11 Ma yi e' ángel yi txicl che' ẍchixlaj yi e' wi' banl wi', nin ẍchixlaj yi cyaj ẍchakum Ryos yi ate' solte'j yi jun chumbalaj c'olchbila'tz, e' baj cu' joklok tan c'u'laje'n Ryos. \v 12 Itzun cyaltz: \b \q1 “¡Amén! Kak'e' kak'ajsbil tetz Kataj. \q1 Kak'e' k'ej i' na chin tz'aknak cu'n i'. \q1 Katyoẍink tetz, na wi'nin k'ej i'. \q1 Wi'nin porer i', nin chin cham nin i' \q1 tetz ben k'ej ben sak. Amén,” \m che'ch e' ángela'tz. \p \v 13 Saje'n tzun jakol jun scyeri yi e' wi' banl wi' swetz, i tzun taltz: “Yi wunake'j yi sak cu'n be'ch cyetz, ¿na pe' el atxum tetz yi na' scyetz e' nin na' nchisite't?” \v 14 “Qui' Ta', qui wajske'n chiwutz. Ntin ilu' teru' na el xtxumu' tetz yi na' scyetz e' nin na' nchisite't,” chinch wetz bantz. “Ya'stzun yi e' yi ja chimuc' nin yi ja icy'pon yi jun chin wutzile'n q'uixc'uj cya'n. Ya'stzun yi e' yi tx'ajijt yi be'ch cyetz, nin chin skoj nin ban tan ẍch'el yi Katx'ixwatz. \q1 \v 15 “Cha'stzun te ate' tzone'j swutz yi c'olchbil Ryos. \q1 Sk'ejl tu lak'bal na chitzan tan c'u'laje'n i' tzone'j le ama'l yi chin xan nin. \q1 Ej nin ẍchicolxok tan yi porer yi jun yi c'olchij. \q1 \v 16 Qui't chitij we'j. Qui't chitij saktzi'. \q1 Qui't chitij k'ej. Nin qui'ct tz'a' ẍchitije'. \q1 Qui'ct chitij jun q'uixc'uj. \q1 \v 17 Qui't chitij q'uixc'uj. \q1 Na yi Katx'ixwatz yi at xlaj yi jun balaj c'olchbile'j, i' q'uicy'lom cyetz. \q1 Ẍche' q'uicy'le' chi na ban jun pstor tan chiq'uicy'le'n yi e' tetz tawun. \q1 Nchiben tcy'al kale atit jun balaj a' yi na tak' itz'ajbil. \q1 Ite'n nin Ryos tz'ocopon tan sele'n t'a'al chiwutz. \q1 Nin qui'ct bis o'kl tz'ul ẍchiwutz.” \c 8 \s1 Yi juki'n sello tu yi patbil incens yi oro cu'n \p \v 1 Itzun yi toque'n Katx'ixwatz tan loch'e'n len yi juki'n sello yi at te yi jun toloj u'ja'tz, qui'c nin jun jumi'n bajij tcya'j. Numl cuntu' bantz tetz me' lo' or. \p \v 2 Bene'n tzun wilol jukt ángel yi txicl che' swutz Ryos. Nin ak'lij jujun chun scyetz. \v 3 Tule'n tzaj tzun junt ángel yi cy'a'n jun patbil incens ta'n yi oro cu'n. Cho'n tzun xcyewe'n cu'n swutz yi altar yi oro cu'n. Ej nin ak'lij wi'nin incens tetz tan pate'n wi yi jun altara'tz yi at swutz yi c'olchbil Ryos. \v 4 Ak'lij yi incensa'tz tetz tan pate'n bantz tpone'n yi sibel tuml chi'oración cyakil yi e' xansa'nche' swutz Ryos. \v 5 Cwe'n tzun nojsal yi ángela'tz yi patbil incens tan xtxak'ak' yi at tib yi altar nintzun saj jo'liltz wuxtx'otx'. Yi cwe'n mule'n wuxtx'otx' ja xe'tij jun chin wutzile'n coblajnob, nin wi'nin k'ancyok tu xlitz' baj cu', nin wi'nin jincane'n ban. \s1 Yi toque'n yi e'chk chun \p \v 6 Itzun yi juk ángela'tz yi nsken baj ak'lij yi jujun chun scyetz nintzun e' ban list quib tan tocse'n yi chun. \p \v 7 Yi toque'n yi chun tan yi bajx ángel, cwe'n tzun jun chin c'ub abal wuxtx'otx'. Yuju'n tib yi c'ub abal tu k'ak' nin chich'. Wi'nin tzun ama'l tz'e' bene'n tzi'n wuxtx'otx'. Txant nin qui nicy'an cyakil yi wuxtx'otx'. Ncha'tz wi'nin e'chk tze' tz'e'. Txant nin qui nicy'an cyakil. Ma yi txa'x ch'im, tircu'n stz'e'e'n. \p \v 8 Ma toque'n yi ca'p ángel tan tocse'n yi tetz chun, saje'n tzun jo'li'n jun takle'n chi jun chumam wutz yi na tzan k'a'kl. Cho'n cwe'n wi mar. Yi cwe'n, nim cunin mar oc tetz chich'. Txant qui nicy'an cyakil yi mar ta'n. \v 9 Wi'nin tzun txuc e' quim xe mar. Ncha'tz wi'nin barc nchilo'on. Txant qui nicy'an yi tajlal yi e'chk barc yi baj lo'on. \v 10 Ma yi toque'n yi toxi'n ángel tan tocse'n yi tetz chun, saje'n tzun tx'akx jun chumam tx'uml tcya'j yi na tzan k'a'kl. Cho'n cwe'n tibaj yi e'chk tzanla' tu e'chk tal a' yi na mulk'ine'l tzaj lakak e'chk luwar. \v 11 Yi bi' yi jun tx'umla'tz i'tz c'a'. Na chin c'a' nin ban yi a' ta'n. Wi'nin a' po'tij tan yi jun tx'umla'tz. Nin wi'nin wunak e' baj quim yi baje'n yi jun a'a'tz cya'n, na chin xkolum nin ban yi a'. \p \v 12 Ma yi cyaji'n ángel, nintzun oc yi tetz chun ta'n. K'ekaxe'n nintzun ban yi k'ej. Txant nin qui nicy'an tan k'ekal. Ncha'tz ite'n nin bajij te yi xaw. Nin wi'nin tx'uml qui't nchitxekun mas. Ja tzun tz'o'tzax mu'ẍ yi wuxtx'otx'. Nin ncha'tz nin ban lak'bal yi xaw tu e'chk tx'uml, qui'ct mas ntxekun. \p \v 13 Bene'n tzun wilol junt ángel yi na xicy'in tcya'j chi na ban jun q'uilq'uitx. Ej nin je yol i'e'j yi ntal: “¡Lastum yi e' wunak yi ate' wuxtx'otx'! ¡Lastum yi e' wunak! ¡Lastum e'! Na chin xo'wbil nin sbne' yil tz'oc yi oxt chun cyak'un yi oxt ángel.” \c 9 \p \v 1 Ma yi toque'n yi to'i'n ángel tan tocse'n yi tetz chun, nintzun ben wilol jun tx'uml yi nsken ul tx'akx wuxtx'otx', yi cho'n nsaj tcya'j. Nintzun ak'lij yi lawe'il yi jul yi chin xe' nin, tetz. \v 2 Toque'n tzun i'-tz tan jakle'n yi puertil yi jun chin jula'tz. Ma yi je'n jakol, tele'n tzaj tzun juc jun c'oloj sib, chi na el te jun patbil xc'o'n. Cu' tunin jopx wuxtx'otx' tan yi jun c'oloj siba'tz. Ej nin qui't nin quil wunak wutz k'ej. \v 3 Ej nin tc'u'l yi jun chin siba'tz ya'stzun e' eltzit jun chin c'oloj txuc chi tane'n sac'. E' baj el tunin xit bene'n tzi'n wuxtx'otx'. Ak'lij len quipisyo' tan chi'o'n chi na chiban sina'j. \v 4 Poro nin a'lchij scyetz yi qui'c cu tan baje'n yi ch'im cya'n nka alchok jilwutz xtze' nka alchok jilwutz xak tze'. Ma na ntin at cu tan cyoque'n tan chichi'le'n yi e' wunak yi qui'c techl Ryos wutz chiplaj. \v 5 Ncha'tz quinin ak'lij ama'l scyetz tan chibiyle'n cu'n yi e' wunak, ma na ntin tan tak'le'n q'uixc'uj scyetz tetz o' xaw. Ej nin yi q'uixc'uj yi nchitij ni'cu'n t'a'we'n tu ẍchi'be'n jun sina'j. \p \v 6 Yil tz'ul yi jun tiempa'tz ẍchic'uche' wunak quimichil. Poro quil chiquim. \p \v 7 Ni'cu'n quitane'n yi e' sac'a'tz chi quitane'n chej yi wekijche' tan oyintzi'. Ej nin at len jun e'chk takle'n ẍchiwi' yi ni'cu'n tu jun coron yi oro cu'n. Nin i cunin wutz wunak yi chiwutz. \v 8 Ma yi xi'il chiwi', chin tkan nin, chi tane'n xi'il wi' xna'n. Ma yi cye' i cunin te' balum. \v 9 Ej nin jokl quen jujun e'chk takle'n wutz chic'u'l tan chicolol quib. I cunin jun jokoj ch'ich' tane'n. Ej nin yi chixicy', wi'nin xumcane'n. I cunin yi na xumcan jun c'oloj care't yi jutu'n tan jun c'oloj chej yi na chiben lajke'l tan oyintzi'. \v 10 Yi e' sac'a'tz, ni'cu'n chije' chi je' sina'j, na i cunin bak tane'n chije'. Nin ak'lij ama'l scyetz tan cyoque'n tan chichi'le'n wunak tetz o' xaw. \v 11 Ej nin at jun cyajcawil yi e' sac'a'tz. I'tz yi ángel yi najlij tjul, yi na bi'aj Abadón le chiyol yi e' hebreo. Ma le chiyol yi e' griego na bi'aj Apolión, yi na elepont aj xitunl. \p \v 12 Ya'stzun yi bajx q'uixc'uj yi sbajok, poro at cobt yi at tulbil. \p \v 13 Ma yi toque'n yi kaki'n ángel tan tocse'n yi tetz chun, nintzun ben wital wi' jun yi cho'n jilone'n tzaj txo'l yi cyaj tuc' yi at te yi altar, yi oro cu'n, yi at swutz Ryos. \v 14 Nin je tal i'e'j tetz yi kaki'n ángel yi cy'a'n chun ta'n: “Cun pujwe' yi cyaj ángel yi c'alij che' tzi yi jun chumam a' yi na bi'aj Eufrates.” \p \v 15 Bene'n nintzun bantz tan chipujle'n len yi cyaj ángela'tz, na bixba'nt che' tan chixcone'n tetz yi jun tiempa'tz. Bixba'n che' tan chixcone'n tetz yi jun xawa'tz, tu yi jun k'eja'tz, nin yi jun ora'tz. Yi cyetz chitarey i'tz tan chibiyle'n cu'n wi'nin wunak. Txant nin qui nicy'an yi wunak yi ate' wuxtx'otx' yi e' quim cyak'un. \v 16 Ma chisanlar yi e' ángela'tz, nin ben wital yi cyajlal yi e' sanlar yi ate' te chej. I'tz cob cient millón chixone'n. \p \v 17 Ej nin je quitane'n yi e' cheja'tz scyuch' yi e' sanlar yi ate' te chej. Yi yubil yi jujun jokoj ch'ich' yi at len wutz chic'u'l yi e' sanlar i'tz cyak, tu txa'x, tu k'an. Ej nin yi e' chej i cunin wi' balum tane'n chiwi'. Ej nin le chitzi' na el tzaj k'ak' tu sib, nin azufre. Ya'stzun yi xtxolbil yi wil tul wutzicy' tane'n. \v 18 Ej nin wi'nin wunak e' quim tan yi k'ak' tu sib nin yi azufre. Txant qui nicy'an cyakil wunak wi munt yi e' quim tak'un yi ox jilwutz takle'na'tz yi me'l tzaj le chitzi' yi e' chej. \v 19 Na ja chixcye' yi e' cheja'tz tan chibiyle'n wunak tan yi k'ak' tu yi sib tu yi azufre yi el tzaj le chitzi'. Ncha'tz wi'nin wunak e' quim tan chije'. Na yi chije' i cunin lubaj tane'n yi nim wi'. Xcon yi chije' tan chibiyle'n wi'nin wunak. \p \v 20 Ma yi e' wunak yi quinin e' quim tan yi ox cawsa'tz yi ak'lij, quinin chitx'ixpuj cyajtza'kl. Iẍnin na chitzan tan banle'n yi e'chk takle'n cachi'. Ej nin quinin cyaj quilol yi c'u'laje'n yi e'chk takle'n yi banij quitane'n, ma na e' ban seguir tan mejle'n swutz e'chk chiryosil yi oro, nka sakal, nka bronce tu', nka c'ub nka tze' tu'. E' meje' swutz e'chk chiryosila'tz yi qui na xmayin, yi qui na tbit yol, nin yi qui na xon. \v 21 Ncha'tz quinin cyaj cyen quilol yi biyolnaki'n tu cuna'n. Ej nin quinin cyaj cyen quilol yi xna'ni'n tu yaji'n, tu e'chk alak'. \c 10 \s1 Yi ángel yi cy'anl tetz yi tal liwr \p \v 1 Bene'n tzun wilol junt ángel yi chin cham nin, yi cho'n saje'n tcya'j tul sbak'. Ej nin ate'n jun arco iris twi'. Ma yi wutz i' chin litz'unin chi na litz'un yi k'ej. Ej nin yi tkan i' chin txekunin chi tane'n k'ak'. \v 2 Cy'a'n jun tal toloj u'j ta'n yi elnakt ẍchitpul. Itzun yi cwe'n mule'n cho'n tzun cwe'n tk'ol jalaj tkan yi sbal wi mar. Ma yi max cho'n cwe'n tk'ol wuxtx'otx'. Nintzun xcye' cu'ntz. \v 3 Chin wi' nin tzun bantz tan yol, chi na ẍch'in jun león. Itzun yi wi't jilone'n yi jun ángela'tz nintzun nilcan juk k'ancyok. \v 4 Itzun yi nsken wit chiyol yi juk k'ancyoka'tz, woque'n tzun klo' tan stz'ibe'n cu'n yi mbi cu'n baj cyalol. Poro ja wit junt yi cho'n jilone'n tzaj tcya'j. Itzun taltz swetz: “Quil tzatz'ib cu'n chiyol yi juk k'ancyoka'tz, ma na a'tok cuntu' tac'u'l.” \p \v 5 Inti yi ángel yi at cu'n yi jalaj tkan wi mar nin yi jalajt wuxtx'otx', je'n tzun tk'ol yi k'ab tcya'j. \v 6 Itzun taltz: “Sak swutz yi jun yi at cuntunintz cyakil tiemp, yi jun yi bnol tetz yi tcya'j tu yi wuxtx'otx', tu yi mar tu cyakil yi mbi cunin at bene'n tzi'n. Sak swutz i' yi bintzi nin yi yole'j yi swale'. \v 7 Yil tz'oc yi juki'n ángel tan tocse'n yi chun yi cy'a'n ta'n, ya'stzun yi techl yi ja wi't jepon tampuj yi tiemp yi bixba'nt tan Ryos tan tele'n cu'n te cyakil yi e'chk takle'n yi alijt cyen ta'n scyetz yi e' elsanl stzi' i'.” \p \v 8 Bene'n tzun wital junt tir yi yol yi jun yi cho'n jilone'n tzaj swetz tcya'j. Itzun taltz: “Cun cy'aj yi jun tal liwr yi cy'a'n tan yi ángel yi at jalaj tkan wi mar nin yi jalajt wuxtx'otx',” stzun i' bantz swetz. \p \v 9 Imbene'n tzuntz swutz yi ángela'tz nin oc injakol yi tal liwr tan tk'ol i' swetz. Itzun taltz: “Je'j, tz'amaj, nin bajse'n. Chin chi' nin sbne' yil tz'ocopon le atzi'. Ma yil tz'opon tac'u'l, chin c'a' nin sbne'.” \p \v 10 Saje'n tzun intz'amol yi tal liwra'tz nin je' imbajsaltz. Chin cab nin yi tocompone'n le intzi', i cunin cabil wunak txuc. Poro yi cwe'n pon le inc'u'l, chin c'a' nin ban. \v 11 Saje'n tzun alijt swetz: “Tajwe'n tan atxolil junt tir yi mbi sbajok scye'j cyakil jilwutz wunak, nin scye'j e'chk nación yi aparchklen chijilon. Ncha'tz tajwe'n tan atxolil yi mbi sbajok scye'j yi e' rey,” stzun i' ban swetz. \c 11 \s1 Yi cob balaj stiw \p \v 1 Saje'n tzun tak'le'n jun ma'lbil swetz, chi tane'n jun wa'j aj. Itzun a'lchij swetz: “Txiclije'n, cun ma'laj yi ama'l yi mas xan yi at xe ca'l Ryos, tuml yi ama'l kale atit yi altar. Ej nin ajlwe' jatna' chixone'n yi e' yi na chitzan tan c'u'laje'n Ryos tul yi jun ama'la'tz. \v 2 Poro qui na waj yil cẍo'c tan ma'le'n yi ama'l yi at solte'j yi jun luwara'tz na tz'ak'lok ama'l scyetz yi e' awer nak, tan chibnol yi cyetz cyajbil tc'u'l. Ncha'tz stz'ak'lok ama'l scyetz tan telse'n k'ej yi tnum yi wi'nin xanil. Tul ca'wnak cob xaw ẍchibne' yi cyetz cyajbil tul yi jun ama'la'tz nin tul yi tnuma'tz. \v 3 Poro nchiben inchakol cob instiw tan xtxole'n yi wetz wajbil scyetz yi wunak yi najlche'-tz le jun tnuma'tz. Ẍchitxole' yi wetz wajbil scyetz tul jun mil tu cob cient tu ox c'al k'ej. Ej nin yi be'ch cyetz yi cob instiwa'tz i'tz yi be'chok yi na ẍchaj bis.” \p \v 4 Ej nin yi cob stiwa'tz ya'stzun yi cob wi' olivo tu yi cob txekbil yi ate' swutz Kajcaw yi taw wuxtx'otx'.\f + \fr 11:4 \ft Zac 4.1-3; 4.12; 4.3, 11-14.\f* \v 5 Ej nin cyakil yi e' yi ẍchijoye' puntil tan chibiyle'n cu'n, ẍchiquimok cya'n, na tz'elepon k'ak' le chitzi' tan chibiyle'n cyakil chicontr. \v 6 Ncha'tz stz'ak'lok ca'wl scyetz tan makle'n yi abal, nin ẍchixcyek tan xtx'ixpe'n yi a' tetz chich'. Ej nin ko na cyaj, ba'n tz'ul alchok jilwutz chicaws yi e' wunak cyak'un. \v 7 Poro yil chixcye' te chimunl yi tz'ak'lok scyetz, tz'ocopon yi yaj yi txuc tane'n yi cho'n je' ul tjul tan oyintzi' scye'j. Ej nin xcyek tan chibiyle'n cu'n. \v 8 Tul cyaj tu' chiwankil tbe', tul yi jun chumam tnum yi at na ban cu'nt na a'lchij Sodoma nka Egipto tetz. Yi jun tnuma'tz i'tz kale quime't Kajcaw swutz pasyon. \v 9 Cyakil jilwutz wunak yi ate' bene'n tzi'n wi munt squile' chiwankil yi sanlche' tbe'. Ox k'ej tu ni'cy chixmaye' chiwankil yi cob inchakuma'tz na quil tz'ak'lij ama'l tan chimukxe'n. \v 10 Ej nin cyakil wunak yi ate' wuxtx'otx' chitzatzink yil chiquim yi cob chakuma'tz. Ej nin tan yi tzatzin yi ate' cu'nt, scyoye' e'chk oy squibil quib. Ẍchitzatzink, na stak'e' ch'on scyetz yil cho'c yi cob chakuma'tz tan chibuchle'n. \p \v 11 Poro yi ticy'e'n yi ox k'eja'tz tu ni'cy, e' itz'ijt junt tir tan porer Ryos. Nin ẍchiwutz cu'n cyakil wunak yi chije'n txiclok. Wi'nin tzun e' xobe'n cyakil wunak yi quilol yi quitz'e'n junt tir yi cob chakuma'tz. \v 12 Bene'n tzun quibital yi cob chakuma'tz jun yol yi cho'n saje'n tcya'j. Je yole'j: “Cajenwok tzaj tzone'j.” Ej nin ẍchiwutz cu'n cyakil chicontr yi cyaje'n tcya'j. Cho'n cyaje'n tul noc sbak'. \v 13 Ej nin te yi jun tkuja'tz, bajij jun chin wutzile'n coblajnob, nin wi'nin ca'l baj lo'on. Juk mil wunak e' quim tan yi jun coblajnoba'tz. Ej nin tan yi xo'w yi ate' cu'nt yi e' mas wunak yi qui e' quim, cyoque'n tzuntz tan tak'le'n chik'ajsbil tetz yi kaRyosil yi at tzi'n tcya'j. \p \v 14 Ya'stzun yi ca'p il yi sbajok. Poro at junt yi xomt tzaj. \s1 Yi mbi sbajok yil tz'oc yi juki'n chun \p \v 15 Ma yi toque'n yi juki'n ángel tan tocse'n yi tetz chun, nintzun ben wital yi na chitzan tan yol tcya'j. Ej nin chin chiwi' nin e' bantz tan yol. Je xtxobil yi cyale'j: \b \q1 “Ja cho'c cyakil tnum yi at wuxtx'otx', \q1 jak' ca'wl yi ketz kajcawil, \q1 nin jak' ca'wl yi jun yi bixba'nt ta'n. \q1 Nin scawunk i' tetz ben k'ej ben sak.” \b \p \v 16 Ma yi junak cyaj wi' banl wi' yi c'olẍche' swutz Ryos nin e' cu' joklok swutz Ryos tan c'u'laje'n i'. \v 17 Itzun cyaltz: \b \q1 “Ta', chin cham nin ilu' teru'. \q1 At nin teru'-tz sajle'n tunintz. \q1 Ej nin cya'l nin jun yi nink xcye' te'ju'. \b \q1 Ntyoẍ teru' Ta', \q1 na ja xcon yi poreru', \q1 nin ja xe'tiju' tan cawu'n wuxtx'otx'. \q1 \v 18 Wi'nin na chi'ch chic'u'l cyakil yi wunak te'ju'. \q1 Poro ja opon yi tiempil tan toque'nu' tan chicawse'n. \b \q1 Ntyoẍ teru' Ta', \q1 na ja opon yi tiempil tan toque'nu' tan xtisya'i'n scye'j yi e' alma'. \q1 Ej nin ja opon yi tiempil tan tk'olu' yi oy scyetz yi e' ẍchakumu' yi ja chitxol yi tajbilu'. \b \q1 Ntyoẍ teru' Ta', \q1 na ja opon yi tiempil tan tk'olu' e'chk oy scyetzak yi e' yi xansa'n che', yi e' yi na cyek ẍchi'u'. \q1 Qui'c na ban ko e' nim nka e' juy, \q1 na stk'e'u' jun oy scyetz chicyakil cu'n. \b \q1 Ntyoẍ teru' Ta', \q1 na ja opon yi tiempil tan chixite'n cu'n cyakil yi e' yi na chitzan tan po'tze'n yi munt,” \m che'ch yi junak cyaj wi' banl wi'a's. \p \v 19 Jakxe'n tzun yi templo, yi ca'l Ryos, yi at jalen tzi'n tcya'j. Ej nin lajluch cu'n ban yi caẍa' kale colije't yi quiwel yi yol yi suki'nt tan Ryos scyetz wunak. Wi'nin xlitz' baj cu'-tz nin wi'nin jincane'n ban. Ncha'tz wi'nin k'ancyok cu'. Ej nin icy' jun chin coblajnob wuxtx'otx' tu jun chin wutzile'n c'ub abal. \c 12 \s1 Yi xna'n tu yi dragón \p \v 1 Ẍchajol tzun tib jun xtxolbil tcya'j. I'tz jun elsawutzil tetz jun xna'n yi i cunin k'ej yi be'ch tetz. Cho'n at yi xaw jak' tkan. Nin ate'n jun coron twi' yi lac'chij coblaj tx'uml te'j. \v 2 Ch'on wi' i', nin wi'nin na tx'ayne' tan yi il yi at cu'nt, na txant tan tule'n yos tuch'. \v 3 Le rat nin mbajij junt xtxolbil tcya'j. I'tz jun chumam dragón yi cyak te'j. Juk cu'n wi' at nin lajuj cu'n tuc'. Ej nin ate'n jujun coron te jujun wi'. \v 4 Ej nin tan yi je', saj masol wi'nin tx'uml. Ej nin yi tx'uml yi nsaj masol txant qui nicy'an cyen ta'n. Cho'n saje'n jo'lil jalen wuxtx'otx'. Xcyewe'n cu'n tzun yi jun chin txuca'tz swutz yi xna'n yi txant tan tule'n yos tuch', na yi tajbil i' i'tz yi nink baj yi tal ni' ta'n yil tz'ul itz'ok. \v 5 Ma yi tule'n yos tu yi xna'n, xicy tzun yi ni' yi ul itz'ok. Nin yi jun ni'a'tz ya'stzun yi jun yi at tocbil tan chicawe'n cyakil jilwutz tnum bene'n tzi'n wi munt. Chin cham nin i' sbne' tan cawu'n. Ma yi titz'e'n, jalcunin taje'n majij tan topone'n kale c'olche't Ryos tan cawu'n. \v 6 Inti xna'n, nintzun el ojkujtz. Cho'n topone'n tul jun ama'l yi tz'inunin tu'. Na at jun ama'l yi list tan Ryos kalel tz'a'te't nin kalel wane't tetz jun mil tu cob cient tu ox c'al k'ej. \p \v 7 Xe'te'n tzun jun chin oyintzi' tcya'j. Na nin oc yi wi'tz ángel yi na bi'aj Cyel scyuch' yi e' mas ángel yi xomche' te'j tan oyintzi' tu yi jun chin txuca'tz yi dragón bi'. \v 8 Oc chibnol quib tan oyintzi' poro quinin e' xcye' yi dragón scyuch' yi e' tetz ángel, nin e' el tzaj laju'n tcya'j. \v 9 Yi jun dragóna'tz, ya'stzun yi jun lubaj yi at nintz tiemp tzaj. Ya'stzun yi diablo yi Satanás, yi Bayba'n. I' yi jun yi na tzan tan chisuble'n cyakil wunak bene'n tzi'n wi munt. Ja el tzaj laju'n tcya'j scyuch' yi e' tetz ángel yi xom chiwi' te'j. Cho'n chisaje'n jo'li'n tzone'j wuxtx'otx'. \p \v 10 Bene'n tzun wital yi jilone'n tzaj jun tcya'j. Chin wi' nin ban tan yol, itzun taltz: \b \q1 “Ja wi't opon yi tiempil tan chiclaxe'n yi e' nitxajil Ryos. \q1 Nin ja lajluchax yi bintzi nin at porer i'. \q1 Ncha'tz ja lajluchax yi at k'ej Cristo tan cawu'n, \q1 na ja el tzaj lajul yi jun txumul yola'tz, \q1 yi jun yi na tzan tan jale'n cu'n quil yi e' kajwutz. \q1 Na ja el laju'n yi juna'tz ta'n yi sk'ejl tu lak'bal na tzan tan chixochle'n quen yi e' kajwutz swutz Ryos. \q1 \v 11 Poro yi e' kajwutza'tz ja chixcye' te yi jun txumul yola'tz, \q1 tan tu' yi nk'uke' chic'u'l te yi ẍch'el yi Katx'ixwatz yi el kojxuj swutz pasyon. \q1 Ej nin ncha'tz ja chixcye' tan tu' yi quinin nchixob tan xtxole'n yi bintzi, na cyak'o'nt quib tan chiquime'n. \q1 \v 12 Chitzatzink cyakil yi e' yi najlche' tcya'j. \q1 Poro lastum yi e'u' yi najlche'u' wuxtx'otx'. \q1 Nin lastum yi e'u' yi ate'u' wi mar, \q1 na ja opon yi Bayba'n ẍchixo'lu'. \q1 Lastum e'u' na wi'nin na chi'ch c'u'l i' scye'ju', \q1 poro qui't tz'ampon tiemp tan toque'n cawse'n.” \b \p \v 13 Yi tilol yi Bayba'n yi nsken wi't opon laju'n wuxtx'otx' nintzun octz tan buchle'n yi jun xna'n yi nsken wi't talaj yi jun tal yi xicy. \v 14 Poro yi jun xna'na'tz nintzun ak'lij cob chumam xicy', chi tane'n xicy' jun q'uilq'uitx, bantz bene'n tan ew ib tul jun luwar yi tz'inunin tu', yi joylaj len te yi Bayba'n. Cho'n c'a'chxe'n yi jun xna'na'tz tetz ox yob tu ni'cy tul yi jun a'ma'la'tz yi tz'inunin tu'. \v 15 Poro el tzaj jun c'oloj a' le stzi' yi Bayba'n tan biyle'n cu'n klo'. \v 16 Poro nin oc yi tx'otx' tan ẍch'eye'n yi jun xna'na'tz, na nin je c'apxuj yi tx'otx' tan bek'le'n nin yi jun chin a' yi el tzaj le stzi' yi dragóna'tz. \v 17 Wi'nin tzun ẍchi'che'n c'u'l yi dragón te yi xna'na'tz. Cha'stzun te yi toque'n i' tan chibiyle'n cu'n yi e' xonl i', yi e' yi na chiban tane'n yi ca'wl Ryos, yi e' yi xomche' nintz te yi ẍchusu'n Jesucristo. \v 18 Ma yi dragóna'tz cho'n bene'n tzi mar nintzun txicye' cu'ntz. \c 13 \s1 Yi cob txuc yi chin xo'wbil nin e' \p \v 1 Bene'n tzun wilol yi je'n mule'n jun txuc xe mar. Yi jun txuca'tz at juk wi' nin lajuj tuc'. Tib yi jujun tuc'a'tz ate'n jujun coron. Nin te yi jujun wi', tz'iba'nt e'chk bi'aj yi na tak' ch'on tetz Ryos. \v 2 Yi jun txuca'tz, i cunin leopardo,\f + \fr 13:2 \ft Yi leopardo i'tz jun txuc ni'cu'n mu'”x tu jun balum, poro pinti'n te'j, nin chin smaron nin i'. Dn 7.4-6.\f* poro yi tkan i cunin tkan oso. Ej nin yi stzi' i' i cunin stzi' león. Nintzun ak'lij ẍchamil tu k'ej tan cawu'ne'n tzone'j wuxtx'otx'. Chin wi'tz ajcaw nin ban. Poro yi dragóna'tz i' ak'on yi porera'tz tetz. \v 3 I cunin quimnak jun scyeri wi' yi jun txuca'tz, tan paj yi q'uixpnak. Poro ul yos tuch'. Wi'nin tzun cyele'n yab wunaktz te'j. Cha'stzun te xome'n chiwi' te'j. \v 4 E' octz tan c'u'laje'n yi dragón na i' ak'on ẍchamil yi jun txuca'tz. Ncha'tz e' octz tan c'u'laje'n yi txuca'tz. Itzun cyaltz: “Cya'l nin jun yi cho'n nink ẍchamil chi tane'n ẍchamil yi txuque'j. Cya'l nin jun yi nink xcye' cyen te'j,” che'ch tzun bantz. \p \v 5 Ak'lij tzun ama'l tetz yi txuca'tz tan tocsal tib nim tu jilon, nin tan talche'n e'chk yol yi na el k'ej Ryos ta'n. Ncha'tz ak'lij ama'l tetz tan cawu'n tetz ca'wnak cob xaw. \v 6 Ej nin oc i' tan telse'n k'ej Ryos na nin oc tan yolche'n. Ej nin oc i' tan talche'n yi qui'c mu'ẍ tal xac yi ama'l kale najle't Ryos scyuch' yi e' yi ate'-tz tcya'j. \v 7 Ncha'tz ak'lij ama'l tetz tan contri'n scye'j yi e' yi ate' tetz tajal Ryos. Ej nin xcye' i' scye'j.\f + \fr 13:7 \ft Dn 7.21.\f* Ej nin ak'lij ama'l tetz tan chicawe'n cyakil jilwutz wunak tu cyakil jilwutz tnum yi at bene'n tzi'n wi munt. Qui'c na ban mbi jilwutz yolil na chiyol, na ja cawun i' squibaj. \v 8 Ej nin chocopon cyakil wunak yi najlche' wuxtx'otx' tan c'u'laje'n yi jun txuca'tz. Ya'stzun yi e'a's yi qui cu'nak chibi' tul yi planiy kale tz'ibane't chibi' yi e' yi ẍchicambok te yi itz'ajbil. Yi jun planiya'tz, Katx'ixwatz q'uil tetz. Ej nin ya'stzun Katx'ixwatz yi txumijt tan Ryos le xe'tzbil tzaj, tan quime'n tetz kaxel. \b \q1 \v 9 Ko at jun yi na el talma' tan tele'n xtxum tetz yi xtxolbile'j, tajwe'n yil tz'oc il tan xtxumle'n: \q1 \v 10 “Yi e' yi xomok chiwi' te Ryos at e' ẍchixo'l yi tx'aklij presi'n ẍchiwutz.\f + \fr 13:10 \ft Jr 15.2; 43.11.\f* \q1 Ej nin at e' yi ẍchiquimok tan spar.” \b \p Cha'stzun te pasens na taj, nin nimit cuntunin chic'u'l swutz. Tajwe'n yil k'uke' chic'u'l te yi na cyocsaj. \p \v 11 Bene'n tzun wilol junt txuc yi chin xo'wbil nin. Cho'n je'n mule'n jak' tx'otx'. Yi tuc' i' i cunin tuc' jun ne'ẍ bak wi'. Poro yi jilon i' i cunin jilon jun dragón. \v 12 Wi'nin k'ej i' tan cawu'n jak' ca'wl yi bajx txuc. Nintzun oc i' tan chixo'wse'n cyakil wunak yi ate' wuxtx'otx' tan chilok'il yi bajx txuc, yi jun yi q'uixpij poro ul yos tuch'. \v 13 Toque'n tzun yi ca'p txuca'tz tan banle'n wi'nin e'chk milawr ẍchiwutz cyakil wunak. Nin xcye' i' tan sajse'n k'ak' tcya'j tan tule'n wuxtx'otx'. \v 14 Ej nin tan yi e'chk milawra'tz xcye' i' tan chisuble'n cyakil wunak yi ate' wuxtx'otx'. Cho'n tzun bnixe'n e'chk milawra'tz ta'n swutz cu'n yi bajx txuc yi chin xo'wbil nin. \p Yi nsken bnix yi e'chk milawra'tz nintzun cawun scyetz cyakil wunak tan chibnol jun teblal yi bajx txuc yi pitz'cnak yi ticy'le'n spar te wi'. \v 15 Ej nin ak'lij porer tetz yi ca'p txuca'tz tan jalse'n talma' yi jun teblala'tz nin tan ta'we'n yol ta'n. Nin cawunin yi jun teblala'tz tan chibiyle'n cu'n cyakil yi e' yi quinin chimeje' swutz i'. \v 16 Ej nin ncha'tz cawun i' tan toque'n jujun cyechl cyakil wunak. Qui'c na ban ko e' nitxa', nka e' tijlc'u'lal. Qui'c na ban yi ko meba' nka ric. Qui'c na ban yi ko pres chiwutz jak' ca'wl yi chipatrón nka chichuc na chicaw quib. Tajwe'n tan toque'n yi jun cyechla'tz te chik'ab nka wutz chiplaj. \v 17 Ma yi e' yi qui nin chicujij tan toque'n yi cyechl, qui't nin ak'lij ama'l scyetz tan c'ayi'n nka tan lo'k. Qui nin tzun ak'lij ama'l scyetz yi ko qui'c cyechl, nka qui'c yi bi' yi bajx txuc scye'j, nka ko qui ocnak yi numbril yi bi' i' scye'j. \v 18 Na taj wi'nin ajtza'kl, nin na taj wi'nin xtxumle'n tan tele'n katxum te yi mbi na elepont yi xtxolbila'se'j. Poro slajluchaxk ẍchiwutz yi e' yi at cyajtza'kl. Na yi número i'tz k'ajbil bi' yi jun txuca'tz, nin yi número i'tz kak cient oxc'al tu wukak, [666]. \c 14 \s1 Yi cyoque'n yi jun cient ca'wnak cyaj mil tan bitz \p \v 1 Bene'n tzun wilol yi Katx'ixwatz yi txiclij wi'wtz yi na bi'aj Sión. Ej nin ate' jun cient tu ca'wnak cyaj mil wunak te i'. Yi e'a'tz at len yi bi' Katx'ixwatz tu yi bi' Kataj swutzak chiplaj. \v 2 Bene'n tzun wital jun chin bitz yi cho'n na tzan tcya'j. Chin wi' nin. I cunin chi na wajcan jun chin tzanla' yi na el kojxuj wutz kotx', nka chi na nilcan jun chin k'ancyok. Poro i'tz tan tu yi na chibitzin, nin tan tu' yi na chitzan len tan tocse'n jujun chikbetz yi na bi'aj arpa. \v 3 Cho'n ate' yi e'a's tan bitz swutz yi c'olchbil Ryos, nin ẍchiwutz yi cyaj ẍchakum Ryos, nin ẍchiwutz yi e' wi' banl wi'. Ej nin yi bitz yi na chitzan tan bitze'n, i'tz jun ac'aj bitz. Cya'l nin junt yi nink tz'a'w yi jun bitz ta'n ma na ntin yi jun cient tu ca'wnak cyaj mil wunaka'tz yi lok'ij che' ẍchixo'l yi e' mas wunak yi ate' wuxtx'otx'. \v 4 Chin skoj nin cyalma' yi jun cient tu ca'wnak cyaj mil wunaka'tz, na qui nchipo'tzaj quib scye'jak xna'n. Ẍchixomok yi e'a'tz te yi Katx'ixwatz alchok tz'aj nint. Colpi'n che't ẍchixo'l yi e' mas wunak, Ej nin e' yi oy yi mas balaj swutz Ryos nin swutz yi Katx'ixwatz. \v 5 Na qui'c nin jun tir yi jajk cyal jun la'jil. Cha'stzun te qui'c mu'ẍ quil. \s1 Yi xtxolbil yi cyal yi oxt ángel \p \v 6 Bene'n tzun wilol jun ángel yi cho'n na xicy'in tcya'j. Yi tarey i' i'tz tan xtxole'n yi balaj stziblal yi at sajle'n tunintz. Yi jun balaj stziblala'tz i'tz scyetz cyakil jilwutz wunak. Qui'c na ban yi mbi jilwutz yolil na chiyol, nka mbi tnumil kale najlche't. \v 7 Chin wi' nintzun yi jun ángela'tz bantz tan yol. Ej nin je yol i'e'j: “Cyeke'u' ẍchi' Ryos, nin cyak'e'u' chik'ajsbilu' tetz, na ja opon yi tiempil tan toque'n i' tan banle'n xtisya' scye'j cyakil wunak. Cho'ku' tan c'u'laje'n yi ketz kaRyosil, na i' bnol tetz yi tcya'j tu yi wuxtx'otx', nin i' bnol tetz yi mar, tu yi e'chk mas a'.” \p \v 8 Xomt tzaj tzun junt ángel yi tal: “¡Ja el cu'n swutz yi jun chin wutzile'n tnum yi na bi'aj Babilonia! Ja el cu'n swutz yi tnuma'tz yi nxcye' tan po'tze'n cyajtza'kl cyakil jilwutz wunak tan chixome'n te yi tetz tajtza'kl yi chin juntlen nin.” \p \v 9 Wutz chicoc yi cob ángela'tz, xom tzaj tzun junt. Ej nin ncha'tz i' chin wi' nin ban tan yol. Je tzun taltze'j: “Cyakil yi e' yi na cho'c tan c'u'laje'n yi txuc, nka tan c'u'laje'n yi teblal i', tz'ak'lok chicaws tan Ryos. Ncha'tz tz'ak'lok chicaws cyakil yi e' yi ja cyak' ama'l tan toque'n cyechl wutzak chiplaj nka te'jak chik'ab. \v 10 Yi chicaws ni'cu'nk yi nink ltak' Ryos jun lak wenen scyetz, yi wenen cu'n yi qui'c a' tul. Ya'stzunk chicaws sbne' tan paj yi wi'nin na chi'ch c'u'l Ryos scye'j. Ẍchiwutz cu'n yi e' ángel Ryos, nin swutz cu'n yi Katx'ixwatz, chocopon jo'li'n cyera'tz tk'ak'. Ẍchitije' wi'nin q'uixc'uj tul yi jun k'ak'a'tz yi azufre\f + \fr 14:10 \ft Yi asufre i'tz jun jilwutz puklaj yi k'an yubil, yi ba'n na oc k'a'kl.\f* cu'n yi na tzan k'a'kl. \v 11 Ej nin qui nin ltz'uje' yi jun k'ak'a'tz, na sbne' opon tunintz, tunin ljuquin cu'n. Cyakil yi e' yi e' oc tan c'u'laje'n yi jun txuca'tz nka yi teblal i', yi e' yi cyak' ama'l tan toque'n cyechl, qui'c cyelbil tzaj tul yi jun chin k'ak'a'tz. Ma na sk'ejl nin lak'bal ẍchitije' q'uixc'uj sbne' opon tunintz.” \p \v 12 ¡Cha'stzun te cyakil yi e' yi ate' tetz tajal Ryos, tajwe'n tan bene'n quikan ttx'otx' tan muc'le'n q'uixc'uj! Tajwe'n yi quil chitx'ixpuj cyajtza'kl tan chixome'n te Cristo nin tan banle'n yi tajbil i'. \p \v 13 Bene'n tzun wital jun yi cho'n na jilon tzaj swetz tcya'j: “Tz'ib cu'n yi xtxolbile'j yi swale' tzatz: Ba'n cyeri yi e' yi ẍchiquimok sbne' opon tunintz tan tu' yi na k'uke' chic'u'l te Kataj.” \p Ej nin ncha'tz tal yi Espíritu Sant swetz: “Jun cu'n yol yi xtxolbile'j na qui't chitij mas q'uixc'uj. Ej nin sjamelank yi cyak'un.” \s1 Yi tpone'n tiempil tan je'se'n cosech \p \v 14 Bene'n tzun wilol noc sbak' yi chin stum nin. Ej nin c'olchij jun tibaj yi sbak'a'tz yi i cunin i'a'tz yi Bajx Cy'ajol. Ate'n jun coron twi' yi oro cu'n, nin cy'a'n jun jos ta'n yi chin a' nin wi'. \v 15 Tele'n tzaj tzun junt ángel tc'u'l yi templo. Ej nin chin wi' nin i' ban tzajtz tan yol tetz yi jun yi c'olchij wi sbak'. Itzun saj tloltz: “¡Ja wi't opon yi tiempil tan je'n yi cosech, na ja k'anax! Xconken bin yi josu' tan je'se'n yi cosecha'tz,” chij ángel ban tzajtz.\f + \fr 14:15 \ft Is 63.3; Jl 3.13; Mt 13.30; Mr 4.26-29; Ap 19.15.\f* \v 16 Xcone'n tzun yi jos ta'n, nin je' yi cosech yi at bene'n tzi'n wi munt. \p \v 17 Tele'n tzaj tzun junt ángel tul yi templo yi at tzi'n tcya'j. Ncha'tz i', cy'a'n jun jos ta'n yi chin a' nin wi'. \v 18 Tele'n tzaj tzun junt ángel xlaj yi altar. I' yi q'uicy'lom k'ak' yi at wi altar. Chin wi' nin tzun ban tzaj tan yol tetz yi ángel yi cy'a'n jos ta'n yi chin wi' nin. Itzun taltz: “¡Xconken yi ma'clu' tan je'se'n yi cosech uva, na nternin k'ant yi lo'baj uva yi at bene'n tzi'n wi munt! Nternin k'ant yi jujun jutuj uva, ¡Tajwe'n lje'!” \v 19 Xcone'n tzun yi jos tan yi ángel tan je'se'n yi uva yi at bene'n tzi'n wi munt. Nintzun ben jo'liltz tul yi yak'bil uva cwent Ryos, kale ticy'swit Ryos c'u'l scye'j, na wi'nin na chi'ch c'u'l scye'j. \v 20 Toque'n tzun yak'pe'n yi uva solte'j len yi tnum. Poro yi t'a'al yi el tzaj i'tz chich' cu'n. Chin te'j nin yi chich' yi el tzaj, na jepone'n cunin jak' chikul e' chej. I cunin chin tzanla' ban. Ej nin ox cient kilómetro cu' je' tzi'n. \c 15 \s1 Yi juk ángel yi scyak'e' yi juk wi'tzbil chicaws wunak \p \v 1 Ej nintzun ben wilol junt xtxolbil yi mbajij tcya'j yi chin xo'wbil nin. I'tz juk ángel yi e' ak'ol yi jukt jilwutz chicaws wunak. Yi jukt jilwutz cawsa'tz ya'stzun wi'tzbil chicaws wunak yi stk'e' Ryos tzone'j wuxtx'otx'. \p \v 2 Ncha'tz wil jun e'chk takle'n yi i cunin jun chin a' yi pi'lij. Poro nk'e'tz a', ma na i cunin spej yi yuju'n tib tu k'ak' tane'n. Nin wil yi wi'nin wunak txiclche' tzi jun a'a'tz. Ya'stzun yi e' yi quinin cyak' quib tan chixome'n te yi tajtza'kl yi jun txuca'tz nka tan lo'k'e'n yi teblal i'. Ej nin ya'stzun yi e' yi quinin cyak' quib tan toque'n yi numbril yi bi' yi txuc scye'j tetz cyechl. Cy'a'n len arpa cya'n yi Ryos ak'on tetz scyetz. \v 3 Ej nin na chitzan len tan bitze'n yi bitz Moisés yi ẍchakum Ryos, nin tan bitze'n yi bitz yi Katx'ixwatz. Nin je yi bitze'j: \b \q1 “Ta', chin cham nin ilu'. \q1 Cya'l nin junt tz'opon k'ab tan banle'n yi e'chk takle'n yi mbaj bnolu'. \q1 Ilu' Kajcawil. Ilu' kaRyosil. \q1 Chin jicyuch nin te tajtza'klu'. \q1 Cya'l nin jun yi ni'cu'nk balajil chi tane'nu'. \q1 Ncha'tz chin cham nin ilu' Ta', \q1 na ilu' yi wi'tz ajcaw squib cyakil jilwutz wunak yi ate' bene'n tzi'n wi munt. \q1 \v 4 Cya'l jun jalu' yi qui'k stek ẍchi'u', \q1 na chin cham nin ilu'. \q1 Qui'c nin jun jalu' yi qui'k tak' k'eju' \q1 na ntin ilu' chin tz'aknak cu'n. \q1 Ẍchichame' quib cyakil jilwutz wunak swutzu'. \q1 Nin chocopon tan c'u'laje'nu', \q1 na ja lajluchax cyakil yi e'chk takle'n balaj yi mbaj bnolu',” che'ch bantz. \b \p \v 5 Itzun bantz yi wi't baje'n yi xtxolbila'se'j, bene'n tzun wilol yi je'n jakol tib yi tcya'j, nin lajluch cunin ban yi ama'l yi chin xan nin, yi at le ca'l Ryos. \v 6 Cyele'n tzaj tzun yi juk ángel yi ak'ol tetz yi juk chicaws wunak. Yi be'ch cyetz yi juk ángela'tz i'tz jun balaj xbu'k yi na bi'aj lino. Chin skoj nin, nin chin litz'un nin. Nin at jujun chic'albil at wutz chic'u'l yi oro cu'n. \v 7 Jun tzun scyeri yi e' ẍchakum Ryos yi i cunin txuc tane'n, nin tak' jujun lak yi oro cu'n scyetz yi e' ángela'tz. Nojnak len yi juk laka'tz tan chicaws wunak. Na wi'nin ẍchi'che'n c'u'l Ryos scye'j, yi Ryosa'tz yi iẍ nin at sajle'n tunintz nin sbne' opon tunintz. \v 8 Ej nin tan yi pak'puchal tu yi ẍchamil Ryos, sibt nin tunin ban yi ama'l yi wi'nin xanil. Ej nin qui'c nin rmeril bantz tan toque'n jun le ama'la'tz tan paj yi sib, jalen yil tzaj wi' yi juk jilwutz caws yi at ak'bil cyak'un yi juk ángela'tz. \c 16 \s1 Yi e'chk cu'lbil kale atite't chicaws wunak \p \v 1 Yi chitz'amol yi e' ángel yi e'chk cu'lbil, bene'n tzun wital jun yi cho'n jilone'n tzaj le ama'l yi wi'nin xanil. Itzun saj tloltz scyetz yi juk ángela'tz: “Quibene'nk tan kojle'n yi at tul yi e'chk cu'lbile'j squib yi e' wunak yi ate' wuxtx'otx', na ya'stzun chicaws stk'e' Ryos.” \p \v 2 Bene'n tzun yi bajx ángel tan kojle'n yi at tul yi lak yi cy'a'n ta'n. Cho'n bene'n kojol squibaj yi e' yi cyak'nak ama'l tan toque'n cyechl tak'un yi jun ta'k txuc, yi e' ocnake' tan c'u'laje'n yi teblal yi jun txuca'tz. Telemule'n tzun e'chk c'u' scye'j, yi chin xo'wbil nin. \p \v 3 Bene'n tzun yi ca'p ángel tan kojle'n yi at tul yi lak yi cy'a'n ta'n. Cho'n bene'n kojol wi mar. Nin oc yi mar tetz chich'. I cunin yi ẍch'el jun yaj yi quimnakt. Tir cunin tzun yi e' txuc yi ate' xe mar, e' baj quim len. \p \v 4 Ite'n nin ban yi toxi'n ángel. Nin ben tan kojle'n yi cy'a'n ta'n, tulak e'chk tzanla' tu e'chk c'wa'. Tircu'n toque'n tetz chich'. \v 5 Bene'n tzun wital yi jilone'n yi ángel yi q'uicy'lom tetz a'. Itzun taltz: \b \q1 “Ba'n mbanu' Ta', \q1 yi ilu' teru' yi chin xan nin ilu', \q1 yi ilu' teru' yi iẍnin atu' tetz cyakil tiemp. \q1 Ba'n mbanu' yi ncu' xtxumulu' chicaws yi e' wunak yi ate' wuxtx'otx'. \q1 \v 6 Na e' nchibiyon yi e' yi xansa'nche't tanu'. \q1 Ej nin e' nchibiyon yi e' elsanl stzi'u'. \q1 Elnak chiẍch'el cya'n. \q1 Cha'stzun te yi ba'n atit yi jalt chich' na quic'aj jalu', na chipaj nin cyera'tz.” \b \p \v 7 Ncha'tz ben wital yi jilone'n tzaj jun kale atit yi altar. Je yol i'e'j: “Jun cu'n yol Ta', ba'n mbanu' yi ntak'u' chicaws yi e' mal wunak yi ate' wuxtx'otx'. Puntil cu'n tuleju' yi ma'le'n cyajtza'kl. Qui'c mu'ẍ tal paltil yi xtxumu'nu',” chij yi juna'tz. \p \v 8 Itzun yi cyaji'n ángel, cho'n tzun bene'n tan kojle'n yi cy'a'n ta'n tib yi k'ej. Jale'n tzun ẍchamil yi k'ej tan chipate'n cyakil wunak. \v 9 E' baj tz'e' len chicyakil cu'n. Chin xo'wbil nin e' ban. Poro quinin chitx'ixpuj cyajtza'kl, nin quinin e' octz tan c'u'laje'n Ryos. Ma na e' octz tan telse'n k'ej yi jun yi ak'ontzaj e'chk chicawsa'tz. \p \v 10 Bene'n yi to'i'n ángel tan kojle'n yi cy'a'n ta'n tib yi luwar kale na cawune't yi jun ta'k yaj yi i cunin txuc yi chin xo'wbil nin. Tz'o'tz nin tunin ban cyakil yi luwar yi at jak' ca'wl yi jun yaja'tz. Nin tan paj yi il yi ate' cu'nt cyakil wunak, nicy't nin yi cyak' baj chichayul tan yi q'uixc'uj yi ate' cu'nt. \v 11 Poro quinin chitx'ixpuj cyajtza'kl. Quinin e' tane' tan banle'n yi e'chk takle'n cachi', nin tan paj yi il yi ate' cu'nt e' octz tan telse'n k'ej yi Ryos yi at tzi'n tcya'j. \p \v 12 Bene'n tzun yi kaki'n ángel tan kojle'n yi cy'a'n ta'n tul yi a' yi na bi'aj Eufrates. Skeje'n tzun yi jun a'a'tz tan tak'le'n ama'l tan quicy'e'n tzaj yi e' ajcaw scyuch' chisanlar yi cho'n chisaje'n tele'n tzi'n. \p \v 13 Bene'n tzun wilol yi cyele'n tzaj jujun txuc le stzi' yi dragón, tu yi jun ta'k yaj yi i cunin txuc tane'n, nin le stzi' yi jun yi tocsaj tib elsanl stzi' Ryos. Yi ox txuca'tz yi el tzaj le chitzi', i'tz ox espíritu yi chin cachi' nin. I cunin wo' quitane'n. Poro e' cu'n espíritu cwent Bayba'n. \v 14 Nintzun e' octz tan banle'n e'chk milawr nin tan tocse'n chic'u'l yi e' wi'tz bajxom lakak tnum yi ate' bene'n tzi'n wi munt. E' octz tan chimoxe'n tan cyoque'n tan oyintzi' tu ketz kaRyosil yi cya'l jun xcye' quen te'j. Ẍchoyintzink tul yi jun tiempa'tz, na ya'stzun yi tiemp yi bixba'nt tan Kataj Ryos tan chixite'n cu'n. \p \v 15 Je junt yole'j yi ben wital: “I bin jalu' bitwok tzaj. Nopontz ẍchixo'l wunak. Ej nin qui cunin tz'icy' scyetz yil nopon. Cho'n tzimbne' chi na ban jun alk'om yi qui'c stziblal. Poro ba'n cyeri yi e' yi na chitzan tan ẍch'iwe'n wupombil, yi e' yi na chitzan tan q'uicy'le'n be'ch cyetz. Lastum ko tx'anlche' cuntu' tane'n yil nopon na ko ya'tz ẍchitx'ixwok tzinwutz.” \p \v 16 Yi chixcyewe'n yi e' espíritu cwent Bayba'n tan tocse'n chic'u'l yi e' bajxoma'tz nintzun baj chimolol quibtz le ama'l yi na bi'aj Armagedón\f + \fr 16:16 \ft Yi yol Armagedón le hebreo na elepont “Tamij”. I'tz jun chin “xk'ajlaj yi cho'n at Israel swutz jun ju'wtz yi na bi'aj wi Meguido.\f* le yol hebreo. \p \v 17 Bene'n tzun yi juki'n ángel tan kojle'n yi cy'a'n ta'n. Saj tu' kojoltz tul cyek'ek'. Yi wi't saje'n kojol, bene'n tzun wital yi jilone'n tzaj jun jalen tzi'n tcya'j, tul yi ama'l yi chin xan nin, yi ama'l kale atit yi c'olchbil Ryos. Itzun taltz: “Ja wi't bnix yi wajbil.” \p \v 18 Xe'te'n nintzun ban jun chin iltz. Baj cu' xlitz'. Baj cu' k'ancyok, nin yucan cyakil yi wuxtx'otx' tan jun chin coblajnob yi qui otojt na bajij jetz yi jale'n yi bajx wunak wuxtx'otx'. \v 19 Tan paj yi jun chin coblajnoba'tz je c'apx yi wuxtx'otx', nin ox cuntunin el yi chumam tnum, yi chitnumil yi e' contr. Ej nin nk'e'tz ntina'tz ma na ncha'tz cyakil e'chk tnum yi at bene'n tzi'n wi munt, e' baj cu' ch'uk. Ej nin ncha'tz ya'stzun yi ticy'sal Ryos yi c'u'l te yi jun tnuma'tz yi na bi'aj Babilonia. Tak' i' chicaws yi e' wunaka'tz yi ate' tul yi jun tnuma'tz na at swutz i' yi mbi cu'n baj chibnol. Yi caws yi tak' scyetz, i cunin xc'ala' yi at wenen tul, nin puers baje'n cya'n. \v 20 Alo' nin e' aj nint e'chk wutz. E' tx'akx cuntunintz. Ncha'tz e'chk isla yi ate' bene'n tzi'n nicy'al mar, e' sotz cuntunintz. \v 21 Ncha'tz cu' jun chin wutzile'n c'ub abal. Chin lmak len nin yi c'ub yi cu'. At lo' jun quintal jujun. Poro yi e' wunak ntin e' octz tan jisle'n Ryos, tan paj yi jun chin chicaws yi ak'lij scyetz. \c 17 \s1 Yi tk'ol Ryos caws yi chin aj po'tzanl \p \v 1 Tule'n tzaj tzun jun scyeri yi juk ángel swe'j, jun scyeri yi e' yi cy'a'n jujun lak cya'n. Itzun taltz swetz: “Xomen tzaj swe'j nin tzinchaje' tzatz yi caws yi xna'n yi wi'tz aj po'tzanl yi tz'ak'lok, yi jun yi c'olchij tibaj e'chk mar. \v 2 Ya'stzun yi xna'n yi nxcye' tan chipo'tze'n cyakil yi e' ajcaw bene'n tzi'n wi munt nin ja xom chiwi'-tz te'j. Ya'stzun yi xna'n yi ja je' chijobil wunak yi tajtza'kl i' yi chin juntlen nin.” \p \v 3 Itzun bantz chi tul wutzicy' tane'n ja wil jun xtxolbil tan porer yi Espíritu Sant, nintzun oc yi ángel tan wicy'le'n nin le jun ama'l yi tz'inunin tu'. Itzun bantz nin wil yi jun xna'na'tz. Cho'n ate'n te jun txuc yi cyak te'j. Juk cu'n wi' yi jun txuca'tz nin lajuj cu'n tuc'. Nin te yi wankil yi jun txuca'tz tz'iba'n cyen wi'nin yol yi na tak' ch'on tetz Ryos. \v 4 Inti yi xna'n, txib yubil yi be'ch tetz. Chin bno'n nin tib tan e'chk tal c'ub yi wi'nin na litz'un, nin tan yi e'chk uwaj yi oro cu'n, nin tan yi e'chk balaj c'ub yi nim jamel. Nin cy'a'n jun chin lak ta'n yi oro cu'n. Poro yi jun laka'tz nojnak tan jun wenen yi tajwe'n tan baje'n ta'n. Ya'stzun caws i' tan paj yi e'chk takle'n yi chin juntlen nin yi mbaj bnol, yi ni'cu'n tu jopol wutzaji'n swutz Ryos. \v 5 Ej nin at jun xtxolbil yi tz'iba'n wutz plaj yi jun xna'na'tz yi na taj xtx'olche'n xo'l. Je xtxolbile'j yi tz'iba'n wutz plaj i': “Wutzile'n Babilonia, chitxu' yi e' aj po'tzanl, yi c'opin quen e'chk yab ajtza'kl le chiwi' cyakil jilwutz wunak yi ate' wi munt.” \v 6 Tele'n tzun intxum tetz i cunin kbarel yi jun xna'na'tz tan paj baje'n chiẍch'el yi e' yi baj biyol, yi e' yi ate' tetz tajal Ryos, yi e' yi chitxol yi tajbil Cristo. \p Yi wilol yi xtxolbile'j, wi'nin wele'n yab te'j. \v 7 Saje'n tzun tlol yi ángel swetz: “¿Mbi tzuntz yi na cẍe'l yab te yi xtxolbile'j? Swale' tzatz yi mbi na ẍchaj yi jun xna'na'tz tu yi txuc yi ate'n i' te'j. Yi jun txuca'tz yi juk cu'n wi' nin lajuj cu'n tuc'. \v 8 At i' sajle'n ma jalu' qui'ct, poro tz'itz'ok junt tir. Txant tan tele'n tzaj i' tjul, jetu'lt i' wuskil. Je' ult i' junt tir yi ntaxk sotz. Cyakil yi e' wunak yi ate' wuxtx'otx' chelepon yab yil quilnin yil je' ul yi jun txuca'tz yi at sajle'n. Yi e' yi chelepon yab, i'tz yi e' yi qui cu'nak chibi' tul yi planiy kale cu'nakit chibi' yi e' yi ẍchicambok te yi itz'ajbil yi quinin bajsbe'n tetz, yi e'a'tz yi cu'nakt chibi' yi ntaxk cu' wuxtx'otx'. \p \v 9 “I bin jalu' na taj ajtza'kl tan tele'n katxum tetz yi mbi na elepont yi xtxolbile'j: Na yi juk wi' yi txuc na ẍchaj juk wutz nin i'tz kale na cawune't yi jun xna'na'tz. \v 10 Ncha'tz yi juk wi' yi jun txuca'tz na ẍchaj juk wi'tz ajcaw. O'ix scyeri e' ajcawa'tz ten chisotz. Yi kaki'n na cawun jalu', nin yi juki'n txe'n ẍchaj tib. Nin yil tz'ul yi jun wi'tz ajcawa'tz quil cawun tetz nim tiemp. \v 11 Ma yi wajxoki'n ajcaw, ya'stzun yi jun yi at sajle'n. Qui'c i' jalu' poro at tulbil. Ni'cu'n tajtza'kl scyuch' yi e' mas. Nin yil tz'el tiemp ncha'tz i' tz'elk cu'n swutz. \p \v 12 “Ej nin yi lajuj tuc' yi txuc yi mawil, na ẍchaj lajuj ajcaw yi ẍchicawunk jak' ca'wl yi yaj, yi i cunin txuc tu tajtza'kl. Poro yi lajuj ajcawa'tz mu'ẍ ntzi' tiemp ẍchicawunk, \v 13 na junit cyajtza'kl sbne' tan tak'le'n ama'l tetz yi jun txuca'tz tan cawu'n squibaj. \v 14 Cyakil yi e'a'tz tuml yi yaj yi i cunin txuc, ẍchoyintzink tu yi Katx'ixwatz. Poro yi e' cyetz quil chixcye', na ẍchilo'onk ta'n. Xtx'aconk yi Katx'ixwatz scye'j yi e' contra'tz, na mas cham i' swutz alchok jilwutz ajcaw, nka alchok jilwutz rey.” \p \v 15 Ncha'tz tal yi ángel: “I bin jalu' swale' tzatz yi mbi na elepont yi e'chk mar kale na cawune't yi jun xna'na'tz yi wi'tz aj po'tzanl. Yi e'chk mara'tz i'tz jun elsawutzil tetz cyakil jilwutz wunak yi ate' bene'n tzi'n wuxtx'otx'. Qui'c na ban yi mbi jilwutz yolil na chiyol, nka yi mbi jilwutz tnum kale najlche't. C'olchij yi jun xna'na'tz squibaj tan chicawe'n. \v 16 Ej nin yi lajuj tuc' yi txuca'tz, i'tz jun elsawutzil tetz lajuj ajcawa'tz. Ẍchi'chok chic'u'l te yi jun xna'na'tz yi wi'tz aj po'tzanl, nin scyajk coli'n cya'n. Yil quil cyen yi jun xna'na'tz, chin meba' nin sbne' cyen cya'n, chi tx'anl cuntu' tane'n. Sbajk cyakil yi ẍchibel yi jun xna'na'tz cya'n, nin yi sowril tz'ocopon wi k'ak'. \v 17 Ryos lc'opin quen yi jun ajtza'kl le chiwi', na ya'stzun tajbil Ryos tan xite'n yi jun xna'na'tz. Nin ncha'tz Ryos c'opin quen le chiwi' tan cyak'ol ama'l tetz yi jun txuca'tz tan cawune'n squibaj. Ya'stzun sbajok jalen yil tz'el cu'n te yi alijt cyen tan Ryos. \v 18 Ma yi jun xna'na'tz yi mawil, ya'stzun yi jun wutzile'n tnum yi na cawun squibaj cyakil yi e' ajcaw yi ate' bene'n tzi'n wi munt,” stzun ángel bantz swetz. \c 18 \s1 Xitok yi chumam tnum Babilonia \p \v 1 Itzun bantz yi baje'n yi xtxolbila'se'j nintzun wil jun ángel yi cwe'n mul atit tcya'j. Chin wi'tz ajcaw i'. Nin tan yi pak'puchal i' xcye' tan xtxeke'n cyakil wuxtx'otx'. \v 2 Nin chin wi' nin ban tan yol, itzun taltz: \b \q1 “Yi tnum Babilonia yi wi'nin k'ej, ja wi't el cu'n swutz. \q1 Ja oc tetz chinajbil yi e' espíritu cwent Bayba'n. \q1 Jalu' i'tz jun luwar kale cyewane't quib cyakil e'chk jilwutz espíritu yi chin cachi' nin, \q1 scyuch' cyakil yi e' txuc yi chin xa'bil nin e'. \q1 \v 3 Ja el cu'n swutz na ja che' baj po'tzal cyakil jilwutz wunak tan yi tetz tajtza'kl yi chin cachi' nin. \q1 Ej nin yi e' wi'tz bajxom yi ate' bene'n tzi'n wi munt, \q1 ja chixom te yi tetz tajtza'kl yi ni'cu'n tu jopol wutzaji'n swutz Ryos. \q1 Ej nin ja el cu'n swutz, \q1 na ja chiriquin cyakil yi e' aj c'ayinl wuxtx'otx' tan yi tetz tajtza'kl, \q1 na wi'nin na el talma' te yi e'chk takle'n balaj.” \b \q1 \v 4 Bene'n tzun wital junt yi cho'n jilone'n tzaj tcya'j. \q1 Itzun saj tloltz: \q1 “Cyakil axwok yi atix te wajal, \q1 il quenwok yi jun tnuma'tz, \q1 na qui na waj xom iwi' te'j, \q1 bantz quil cxtz'aben ninwok te i', yil tz'ul yi caws. \q1 \v 5 Chin juntlen nin i', na techix nin til baj juchul. \q1 Poro na til Ryos cyakil yi mbaj bnol. \q1 \v 6 Chi ban i' tan ibuchle'n, ite'n nin tzibne' itetz te'j. \q1 Oponk cu'n yi caws ita'n, chi yi caws yi tak'nak i' tzitetz. \q1 Chi ban i' tan ibuchle'n, ncha'tz tzibne' itetz te'j. \q1 Chi banak i' tan xajle'n nin wenen yi chin q'uixc'uj nin scyetz e' wunak, \q1 ncha'tz axwok itetz xajwok nin wenen tetz yi oponk cu'n. \q1 \v 7 Chi yi nicy' tzatzi'n yi banak i', ni'cu'n caws tz'ak'lok. \q1 Tz'ak'lok caws, na na tocsaj tib nim. \q1 Na je yol i'e'j yi icy' tc'u'l: \q1 ‘In jun chin wi'tz ajcaw. \q1 Nk'e'tz cho'n wutane'n chi tane'n jun xma'lca'n. \q1 Qui't sotz inc'u'l sbne' opon tunintz,’ chij i'. \q1 \v 8 Ma jalu' tan paj yi ya'stzun tajtza'kl, \q1 tz'elk cu'n swutz tul jun ntzi' k'ej. \q1 Tz'ul jun chin caws i' yi chin xo'wbil nin. \q1 Stije' q'uixc'uj. Stije' we'j. Stz'e'ok tan k'ak'. \q1 Squimok, na ya'stzun txumijt tan Ryos, \q1 yi Ryosa'tz yi cya'l jun na xcye' quen te'j.” \b \p \v 9 Ẍchok'ok yi e' wi'tz ajcaw yi ate' bene'n tzi'n wi munt, yi e' yi ja xom chiwi' te tajtza'kl yi jun xna'na'tz. Ẍchibisunk yil quil nin yi tzan je'n sibel yi tnum. \v 10 Joylaj chixmayintzit tan paj yi xo'w yi ate' cu'nt. Itzun scyale'-tz: \b \q1 “Lastum yi jun chumbalaj tnum. \q1 Lastum Babilonia, na chin cham nin i' sajle'n. \q1 Poro tul jun tkuj ja ak'lij caws, nin ja el cu'n swutz,” che'ch sbne'. \b \p \v 11 Ite'n nin ẍchibne' yi e' aj pyaj. Ncha'tz e', ẍchok'ok nin ẍchibisunk, na qui'ct wunak tul yi jun tnuma'tz tan lok'che'n chic'a'y yi cy'a'n cya'n. \v 12 Na at aj pyaj yi cy'a'n oro tu sakal cya'n, tu e'chk balaj c'ub, tu e'chk uwaj yi chin litz'un nin. Nin at e' yi cy'a'n e'chk balaj xbu'k cya'n yi chin yube'n nin. Nin at aj pyaj yi cy'a'n e'chk balaj tze' cya'n yi chin c'o'c nin, tu e'chk balaj takle'n yi na bnix te te' txuc, nka te e'chk tze' yi nim jamel, nka te e'chk jilwutz ch'ich' chi tane'n bronce nka te yi jun jilwutz c'ub yi na bi'aj mármol. \v 13 Ej nin at e' yi chin ektz nin canel cy'a'n cya'n tu e'chk balaj c'o'csbil, tu incens tu mirra nin perjum. Ej nin at e' yi win, nin aceit tetz cumir cy'a'n cya'n, nin balaj arin tu ixi'n triw. Ej nin at e' yi txuc cy'a'n cya'n tetz chic'a'y. At cy'a'n cneru' cya'n. Nin at e' cy'a'n chej cya'n tu care't. Ej nin at e' yi esclaw cy'a'n cya'n tetz chic'ay. \v 14 Ej nin yi e' aj pyaja'tz scyale': \b \q1 “Lastum cyakil yi e'chk takle'n balaj yi el cyalma'u' te'j sajle'n. Ja sotz. \q1 Ej nin ja el cu'n swutz cyakil yi e'chk takle'n balaj yi chin elsbil alma' nin. Qui't ljal.” \b \p \v 15 Joylaj chixcye' nint cyakil yi e' aj negos scyuch' yi e' mas yi jalnak chiriquil tul yi jun tnuma'tz. Joylaj chixcye' nint tan bi'l yi xo'wl yi ate' cu'nt na nsken ul caws yi jun tnuma'tz. Ẍchok'ok nin ẍchibisunk, \v 16 nin scyale': \b \q1 “Lastum yi jun chumbalaj tnuma'tz. \q1 Na yi sajle'n, ni'cu'n i' tu jun xna'n yi wi'nin na ban cu'n tib tu yi be'ch tetz yi chumbalaj nin chi tane'n lino, tu e'chk balaj xbu'k yi na xcon cyak'un e' rey. \q1 Chin yube'n nin yi jun tnuma'tz sajle'n, \q1 chi yubel jun xna'n yi wi'nin na ban cu'n tib tan e'chk balaj uwaj, tu oro, tu e'chk balaj ne'ẍ c'ub yi nim jamel. \q1 \v 17 Lastum, —che'ch— na june'n tkuj mme'l cu'nt swutz cyakil yi mebi'l i'.” \b \p Ej nin cyakil yi e' yi na chixon wi a', chi tane'n yi e' capitán tetz barc, scyuch' yi e' aj tolinl barc, nin scyuch' yi e' wunak yi cy'anche' tan yi barc, cyakil yi e'a'tz kajpe'n nin lchixmayinint tan xmaye'n yi sibel yi jun tnuma'tz yi na tzan k'a'kl. \v 18 Ej nin yil quil nin yi na tzan k'a'kl yi jun tnuma'tz scyale': “Lastum yi jun chumam tnuma'tz. Wech na qui'c nin junt tnum yi cho'n nink chi june'j.” \p \v 19 Nin tan bi'l yi bis o'kl, je pon chichitol tza'j xo'l chiwi', nin scyale': \b \q1 “Ah, lastum yi ja el cu'n swutz yi jun chin tnume'j, \q1 na cyakil o' yi na kak'uj wi mar ja kariquin ta'n. \q1 Lastum, na june'n tkuj mme'l cu'nt swutz,” che'ch sbne'. \b \q1 \v 20 Ma yi e' cyeru', yi najlche'u' tcya'j chitzatzinku', \q1 na ja sotz yi jun tnuma'tz. \q1 Nin ncha'tz e'u' apostol, scyuch yi e'u' yi na chitxolu' yi tajbil Kataj, scyuch' cyakil yi e'u' yi xansa'n che'tu' chitzatzinku', \q1 na ja ticy'saj Ryos c'u'l te yi jun tnuma'tz. \q1 Na ja tak' Ryos caws tan paj yi e'chk takle'n cachi' yi banak scye'ju'. \b \p \v 21 Bene'n tzun jun ángel yi chin cham nin tan xicle'n jun chin c'ub chi tane'n e'chk c'ub yi na xcon tan ẍche'je'n ixi'n triw. Cho'n tzun bene'n jo'liltz wi mar. Itzun taltz: \b \q1 “Ya'stzun sbajok te yi chin wutzile'n tnum Babilonia, \q1 nin qui't ljal sbne' opon tunintz. \q1 \v 22 Cya'l tz'ocsan e'chk su'. \q1 Nin cya'l tz'ocsan e'chk arpa tu e'chk chun yi quibitnak wunak sajle'n tul yi jun tnuma'tz. \q1 Qui'ct ak'unwil ẍchijalok. \q1 Qui'ct jun molin ljincan. \v 23 Qui't txekun jun k'ak' nka luz le jun tnuma'tz sbne' opon tunintz. \q1 Cya'l baje't e'chk tzatzi'n chi e'chk tzatzi'n yi na bajij yi na chume' jun lmuj aj umle'n. \q1 Na ja el cu'n jun tnuma'tz swutz, \q1 tan paj yi mbi cu'n e' banak cyakil yi e' aj negos, \q1 yi ocnake' tan chisuble'n cyakil jilwutz wunak bene'n tzi'n wi munt tan yi cyetz cyajtza'kl yi chin cachi' nin. \b \p \v 24 Ja el cu'n swutz yi jun tnuma'tz tan paj yi ocknake' tan chibiyle'n yi e' elsanl stzi' Ryos, scyuch' yi e' xansa'nche' yi najlche' bene'n tzi'n wi munt. \c 19 \p \v 1 Itzun bantz yi nsken wi't bajij yi xtxolbila'se'j nintzun ben wital yi na chijilon jun c'oloj wunak tzi'n tcya'j. Chin chiwi' nin tan yol. Itzun na cyaltz: \b \q1 “¡Aleluya! K'ajsbil tetz Kataj Ryos, na ja wi't kacolpij ta'n. \q1 \v 2 Ba'n mban i' yi ntak' caws yi jun chin wi'tz aj po'tzanl. \q1 Na bintzi nin at paj jun tnuma'tz, na ja baj po'tzal cyakil wunak bene'n tzi'n wi munt tan yi tetz tajtza'kl yi ni'cu'n tu jopol wutzaji'n. \q1 Ej nin ocnak tan chibiyle'n yi e' ẍchakum Ryos. Cha'stzun te tk'ol Ryos caws i' tan tele'n cu'n swutz.” \b \q1 \v 3 Ej nin ncha'tz cyal, yi jun c'oloj wunaka'tz yi ate' tcya'j: \q1 “¡Aleluya! K'ajsbil tetz Kataj Ryos, na sbne' opon tunintz, tunin lwan cu'n k'ak' te yi tnuma'tz. \q1 Quil tane' yi sibel sbne' opon tunintz.” \b \p \v 4 Chicwe'n tzun joklok yi junak cyaj wi' banl wi' scyuch' yi cyaj ẍchakum Ryos yi i cunin txuc quitane'n, tan c'u'laje'n yi Kataj Ryos yi c'olchij tib yi tetz c'olchbil kalel cawune't i'. Itzun cyaltz: “¡Amén! Ya'stzun sbantz, Ta'. ¡Aleluya! Kak'e' kak'ajsbil teru'.” \p \v 5 Bene'n tzun wital yi jilone'n tzaj jun kale atit yi c'olchbil Ryos. Itzun taltz: \b \q1 “Axwok jun c'oloj ẍchakum Ryos, ak'wok yi ik'ajsbil tetz i'. \q1 Axwok yi na itekwok ẍchi' i', ak'wok yi ik'ajsbil tetz Ryos. \q1 Qui'c na ban yi ko axwok tijlc'u'lal nka axwok nitxa', ak'wok ik'ajsbil tetz,” chij yi juna'tz. \s1 Yi tzatzin yi sbajok yil chopon yi e' creyent te Cristo \p \v 6 Bene'n tzun wital jun c'oloj wunak yi na chijilon. Chin chiwi' nin ban tan yol. I cunin chi na wajcan jun chin tzanla' nka chi na nilcan k'ancyok. Itzun na cyaltz: \b \q1 “¡Aleluya! Kak'e' kak'ajsbil tetz yi kaRyosil, \q1 yi Kajcaw yi cya'l na xcye' quen te'j. \q1 Na ja xe'tij i' tan cawu'n. \q1 \v 7 Tan bi'l yi tzatzin yi ato' cu'nt kak'e' bin k'ej i'. \q1 Na ja wi't opon yi oril tan kumewe'n tu yi Katx'ixwatz. \q1 Yi o' ketz yi o' txkel i' tane'n, list ato't. \q1 \v 8 Na ja wi't ak'lij ama'l sketz tan kawekol kib \q1 tan jun jilwutz xbu'k yi chin stum nin, nin yi chin litz'un nin. \q1 Yi jun xbu'ka'tz yi chin skoj nin na elepont yi kabalajil, yi o' yi xansa'ncho't,” \m che'ch yi jun c'oloj wunaka'tz. \b \p \v 9 Saje'n tzun tlol jun ángel swetz: “Tz'ib cu'n yi xtxolbila'se'j: ‘Ba'n cyeri yi e' yi ẍchitxoclok tan wa'a'n yil tz'ume' yi chitx'ixwatz.’ ” \p Ncha'tz tal i' swetz: \p “Yi e'chk yola'se'j, i'tz yi mero bintzi na ya'stzun yol Ryos.” \p \v 10 Incwe'n tzun mejlok tan c'u'laje'n yi ángel, poro itzun saj tlol swetz: “Yaj, quil tzaban yi juna'tz, na ncha'tz in, in ẍchakum Ryos chi awutane'n, nin chi quitane'n yi e' mas yi na cyocsaj yi ẍchusu'n Jesús. Nque'n tan c'u'laje'n Ryos, na yi xe' cyakil yi nwal tzatz, i'tz tan lajluchaxe'n yi balajil Jesús,” stzun yi ángel bantz swetz. \s1 Yi jun yi ate'n te yi chej sak te'j \p \v 11 Itzun bantz nin ben wilol yi jakij yi tcya'j. Nin wil jun yi ate'n te jun chej yi sak te'j. Yi bi' yi juna'tz i'tz: Yi jun yi ba'n k'uke' kac'u'l te'j, yi jun yi na el k'ab te yol. Tz'ocopon i' tan ma'le'n cyajtza'kl yi e' contr. Chin jicyuch nin sbne' yil cawun i'. Ej nin stk'e' chicaws yi e' contra'tz na e' aj paj. \v 12 Wi'nin litz'une'n yi bak' wutz i' chi tane'n k'ak'. Nin ate'n coron twi' tan ẍchajle'n yi i' bajxom. Nin te yi wankil tz'iba'n cyen jun bi'aj yi ntin i' na el xtxum tetz. \v 13 Ej nin te yi be'ch tetz i' nojnak chiẍch'el yi e' contr. Nin at junt bi' i', i'tz Yol Ryos. \v 14 Xomche' jun c'oloj sanlar te i' yi cho'n chisaj tcya'j. Ate' len te chej yi sak cu'n cye'j. Ej nin yi e' sanlara'tz chumbalaj nin yi be'ch cyetz, na lino cu'n, jun jilwutz xbu'k yi chin stum nin. \v 15 Nin wil yi na el tzaj jun spar le stzi' yi jun bajxoma'tz yi xconk tan chibiyle'n cu'n cyakil wunak bene'n tzi'n wi munt. Chin cham nin i' sbne' tan cawu'n squibaj cyakil wunak. Ej nin scawunk chi cy'a'nk jun tx'amij ta'n yi ch'ich' cu'n. Stk'e' i' chicaws wunak. Ẍche' bajk yak'pul chi na ban yak'pe'n wutz uva tan telse'n t'a'al. Ya'stzun sbne' i', na wi'nin na chi'ch c'u'l Ryos scye'j yi e' wunaka'tz, yi jun Ryosa'tz yi cya'l jun nink xcye' quen te'j. \v 16 Ej nin ncha'tz wil yi tz'iba'n jun xtxolbil te yi be'ch tetz nin te yi wutz cux yi na tal: “Yi Rey yi mas cham swutz alchok jilwutz rey, nin yi Ajcaw yi mas cham swutz alchok jilwutz ajcaw.” \p \v 17 Bene'n tzun wilol jun ángel yi cho'n txiclij swutz yi k'ej. Chin wi' nin ban tzajtz tan yol scyetz yi e' txuc yi na chixicy'in tcya'j, nin yi na baj chichibel quimnak cya'n: \p “Axwok jun c'oloj txuc. Bitwok tzaj, chamwok cu'n itib te yi jun wa'a'n yi ja nuc'xij tan Kataj Ryos. \v 18 Chamwok cu'n itib tan ibajsalwok chichibel yi e' rey yi ẍchiquimok, tu chichibel yi e' capitán tu chichibel yi e' yaj yi le wutz cyetz cyajtza'kl chin cham nin e'. Chamwok cu'n itib tan ibajsal chichibel yi e'a's tu ẍchibel yi chichej. Na ẍchiquimok wi'nin wunak. Qui'c na ban yi ko e' ajcaw nka e' tu' mos. Qui'c na ban yi ko e' xicye't nka tijlc'u'lal, tircu'n e' ẍchiquimok len.” \p \v 19 Bene'n tzun wilol yi ta'k yaj yi i cunin ta'k txuc tane'n, scyuch' yi e' wi'tz ajcaw tetz bene'n tzi'n wi munt, scyuch' chisanlar. Chichamo'n quib tan oyintzi' tu yi jun yi ate'n te chej, scyuch' yi tetz sanlar yi xomche' te'j. \v 20 Xtx'amxe'n tzun yi jun yaja'tz yi i cunin txuc tane'n, tu yi yaj yi tocsaj tib elsanl stzi' Ryos, yi jun yi bnix wi'nin milawr ta'n swutz yi jun yi i cunin txuc. Ej nin tan yi e'chk milawra'tz yi bnix ta'n, ja baj subul yi e' wunak yi cyak' ama'l tan toque'n cyechl, yi e' oc tan c'u'laje'n yi teblal yi jun yaj yi i cunin txuc tane'n. Chitx'amxe'n tzun yi coba'tz. Itz'enle'n chibene'n jo'li'n tul jun chin k'ak' yi na lamcan, yi azufre cu'n. \v 21 Nin cyakil yi e' mas yi xomche' scye'j, e' baj quim tan yi spar yi na el tzaj le stzi' yi jun yi ate'n te chej. \p Inti yi e' txuca'tz yi na chixicy'in tcya'j yi nsken baj chimolol quib, nin quicy'saj cunin chic'u'l tan bajse'n chiwankil yi e' contr Ryosa'tz. \c 20 \s1 Yi mbi cu'n sbajok tul jun mil yob \p \v 1 Bene'n tzun wilol jun ángel yi cwe'n mul atit tcya'j. Cy'a'n lawe'il yi jun chin jul ta'n, yi qui bajsbe'n xe'. Ej nin ncha'tz cy'a'n jun chin caren ta'n. \v 2 Bene'n tzun yi jun ángela'tz tan stz'amle'n yi dragón nin cu' c'alol. Yi jun dragóna'tz, ya'stzun yi jun lubaj yi iẍnin at tiemp tzaj. Ej nin ya'stzun yi jun yi na bi'aj Bayba'n nka Satanás. \v 3 Bene'n tzun jo'lil ángel yi jun dragóna'tz tul yi jul yi chumam nin xe'. Yi cwe'n quen tjul nintzun jopxij yi puertil yi jul, nin oc quen seyiltz tan ángel, bantz qui't tz'el tzaj yi dragón tan chisuble'n wunak jalen yil tz'ak jun mil yob. Poro yil jepon tamp yi jun mil yoba'tz, tz'elu'l tzakpu'n tetz mu'ẍ tiemp. \p \v 4 Bene'n tzun wilol jun c'oloj c'olchbil. Ej nin tibaj yi e'chk c'olchbila'tz, c'olẍche' yi e' yi ak'lij chik'ej tan cawu'n. Ncha'tz wil cyalma' yi e' yi elnakt tamij chiwi' tan paj yi ocnake' tan xtxole'n yi mbi eka'n tan Jesús, tu yi mbi'tz yi tajbil Ryos. Ya'stzun yi e' yi quinin cyak' k'ej yi jun yaj yi i cunin txuc tane'n, nin quinin cyak' k'ej yi teblal i'. Nin ncha'tz ya'stzun yi e' yi quinin chicujij tan toque'n cyechl wutz chiplaj nka te chik'ab tan yi yaj yi i cunin txuc tane'n. Ej nin wil yi e' alma'a'tz. E' itz'ij junt tir tan chicawune'n tu Cristo tetz jun mil yob. \v 5 Poro yi e' mas alma', quinin e' itz'ij jalen cu'n yi je'n pone'n yi jun mil yoba'tz. Yi e' yi e' itz'ij tan cawu'n, ya'stzun yi e' yi bajx lchitz'ij. \v 6 Ba'n cyeri yi e' yi ẍchitz'ok te yi bajx tir itz'e'n, na xansa'nche't nin qui'ct ltaj quen yi ca'p quimichil scye'j. Nin chocopon tetz elsanl stzi' Ryos nin elsanl stzi' Cristo. Ẍchicawunk tu Cristo tetz jun mil yob. \p \v 7 Yil jepon tampuj yi jun mil yoba'tz tz'elpont yi Bayba'n liwr. \v 8 Ej nin tz'ocopon tan chisuble'n cyakil wunak bene'n tzi'n wi munt. Ncha'tz xcyek tan chisuble'n yi e' aj Gog scyuch' yi e' aj Magog. Ej nin ẍchimole' yi cyetz chisanlar tan oyintzi'. Quin tech nin e' ẍchimole' quib. Quinin ajlbe'n cyetz, chi tane'n puklaj yi at tzi mar. \v 9 Chisaje'n tzun nil jun c'oloj sanlara'tz, nin jopx cunin cyakil yi chk'ajlaj cya'n. Nin baj nin chitxolil quibtz solte'j yi luwar kale chicolone't quib yi e' xansa'nche't tan Ryos, yi tnum yi wi'nin na pek' Ryos te'j. I nin chitxolin quib te yi jun tnuma'tz yi saje'n jun chin k'ak' tan Ryos tan chisotzaje'n. Tir cunin chitz'e'e'n tan k'ak'. \p \v 10 Inti Bayba'n, yi oc tan chisuble'n wunak, cho'n bene'n c'oxij tul yi jun chin k'ak' yi azufre cu'n. Ite'n nin k'ak'a'tz kale benakit c'oxij yi jun yaj yi i cunin txuc tane'n tu yi jun yaj yi tocsaj tib elsanl stzi' Ryos. Cho'n ẍcha'toktz tan tijle'n q'uixc'uj tul jun k'ak'a'tz tetz ben k'ej ben sak. \s1 Yi c'olchbil Kajcaw yi chin sak nin kale tz'oque't i' tan pujle'n xtisya' \p \v 11 Itzun bantz nin ben wilol jun yi c'olchij tibaj jun c'olchbil yi chumbalaj nin, chi tane'n c'olchbil jun rey. Chin sak nin yi jun c'olchbila'tz. Ej nin el ojkuj yi wuxtx'otx' tu yi tcya'j swutz yi porer yi juna'tz yi c'olchij wi jun chin c'olchbila'tz. Tx'akx cun tu'-tz. Qui't jal. \v 12 Bene'n tzun wilol cyakil yi e' quimnake'. Txiclche' swutz Ryos. At nitxa', nin at tijlc'u'lal. Tircu'n ate'. Nintzun oc jun tan jakle'n yi e'chk liwr yi at tcya'j. Ncha'tz yi junt liwr kale tz'ibane't chibi' cyakil yi e' yi ẍchicambok te yi itz'ajbil. Nintzun baj oc ma'le'n cyajtza'kl. Xomquen tu' te yi mbi baj chibnol, na tz'iba'nt cyen tul yi e'chk liwra'tz yi mbi cu'n mbaj chibnol. \v 13 Nsken chibaj je'ul yi e' yi e' quim xe mar, scyuch' cyakil yi e' alma' yi ate' xetze'. Oc ma'le'n cyajtza'kl chicyakil cu'n. Xomquen tu' te yi mbi baj chibnol yi ntaxk chiquim. \v 14 Bene'n tzun jo'li'n yi porer yi quimichil tul yi jun luwar kale jopij che't yi e' alma' jalu', tul jun chin k'ak' yi kale'n nin lamcane'n. Yil tz'opon jun tul yi jun chin k'ak'a'tz ya'stzun yi ca'p quimichil. \v 15 Ej nin ya'stzun yi k'ak' kalel chibene't c'oxij cyakil yi e' yi qui cu'nak chibi' tul yi liwr kale tz'ibane't chibi' yi e' yi ẍchicambok te yi itz'ajbil. \c 21 \s1 Jun ac'aj tcya'j tu jun ac'aj wuxtx'otx' \p \v 1 Bene'n tzun wilol jun ac'aj tcya'j nin jun ac'aj wuxtx'otx', na nsken xit yi bajx tcya'j tu yi bajx wuxtx'otx'. Poro tul yi jun ac'aj wuxtx'otx'a'tz quinin wil mar. \v 2 Ej nin tzinwutz cunin, yi in, yi in Wa'n, yi cwe'n mule'n yi ac'aj Jerusalén, tibaj yi jun ac'aj luwara'tz. Ya'stzun yi jun tnuma'tz yi chin xan nin. Cho'n tpone'n tzaj tcya'j kale atit Kataj Ryos. Chin yube'n nin yi jun tnuma'tz. I cunin jun xun yi umewe'n tlen tu' atit, yi chin weko'n nin tib. \v 3 Bene'n tzun wital jun yi chin wi' nin ban tzaj swetz. Itzun taltz: \p “Yaj, bit tzaj. Snajank Ryos ẍchixo'l wunak sbne' opon tunintz. Stz'a'tok ẍchixo'l, nin tetz cu'n i' ẍchibne' cyakil jilwutz wunak, na tz'ocopon i' tetz mero chiRyosil. \v 4 Qui'ct bis o'kl lbajij. Nin cyalt chunan, na qui'ct quimichil. Ej nin qui'ct ltaj cyen ch'on scye'j, na nk'e'tz cho'n sbne' chi banak cyen,” stzun yi juna'tz ban swetz. \p \v 5 Jilone'n tzaj tzun yi jun yi c'olchij wi yi jun balaj c'olchbila'tz. Itzun saj tloltz: “¡Bit tzaj! Tz'ocopon cyakil e'chk takle'n wa'n tetz ac'aj.” \p \v 6 Ncha'tz nin saj tlol swetz: “Ja wi't bnix yi wajbil. Yi in wetz, in xe'tzbil, nin in wi'tzbil tetz cyakil. Ni'cu'n wutane'n chi tane'n yi letra A jalen Z. In lnak'on jun a' scyetz yi e' yi na chiquim tan saktzi'. I'tz jun a' yi na tak' itz'ajbil. Ej nin oy tu' lwak'wit scyetz. \v 7 Yi e' yi chixcyek te kacontr, ya'stzun yi e' yi ẍchicambok te quitz'ajbil nin te cyakil yi e'chk xtxolbil yi ja wi't wal. Nocopon tetz chiRyosil nin e' cyetz chocopon tetz inme'l incy'ajl. \v 8 Poro cyakil yi e' yi na chixob tan chixome'n swe'j, cho'n chopon cyera'tz tul yi jun chin k'ak' yi azufre cu'n yi na tzan k'a'kl. Ncha'tz cyakil yi e' yi qui na cyocsaj inyol, scyuch' cyakil yi e' yi chin juntlen nin cyajtza'kl, scyuch' cyakil yi e' biyol nak, scyuch' yi e' aj xna'ninl tu aj yajinl, scyuch' cyakil yi e' aj cun, scyuch' cyakil yi e' yi na chimeje' quen swutzak yi e'chk takle'n yi banij quitane'n, scyuch' cyakil yi e' la'j. Cyakil yi e'a'tz yi na chiban yi e'chk ajtza'kla'tz, cho'n chopon cyera'tz tul yi jun chin k'ak'a'tz yi azufre cu'n. Yil tz'ocopon jun tul yi jun k'ak'a'tz ya'stzun yi ca'p quimichil.” \s1 Yi ac'aj Jerusalén \p \v 9 Itzun bantz nin ul tzaj jun scyeri juk ángel yi cy'anl tetz yi lak kale at cu'nt chicaws wunak. Itzun taltz swetz: “Xomen tzaj swe'j. Tzinchaje' tzatz yi jun yi xun tane'n yi tz'ocopon tetz txkel yi Katx'ixwatz.” \p \v 10 Chi tul wutzicy' tane'n yi wilol junt xtxolbil tan porer yi Espíritu Sant. Imbene'n tzun tcy'al yi ángel tib jun chin wutz, yi chin wutz tkan nin. Ẍchaj jun chin tnum swetz yi chin xan nin, yi na bi'aj Jerusalén. Cho'n mpon tzaj tcya'j kale atit yi najbil Ryos. \v 11 Tan tu' yi pak'puchal Ryos wi'nin litz'une'n yi jun tnuma'tz. Chin yube'n nin, nin chin litz'un nin chi tane'n yi jun jilwutz c'ub yi na bi'aj jaspe, yi nim jamel. \v 12 Chin tapij cu'n solte'j yi jun tnuma'tz. Chin wutz tkan nin, nin coblaj cu'n sawanil. Nin txiclij len jujun ángel tzi'ak yi jujun sawan. Ej nin tibaj yi jujun sawan tz'iba'n jujun bi'aj, nin i'tz chibi' yi jujun k'u'j xonl Israel. \v 13 Cyaj xtx'u'cnaki'n tane'n yi tapij yi at solte'j yi jun tnuma'tz. Nin ox ox cu'n puert le jalajchak xlaj. \v 14 Coblaj cu'n c'ub at tetz quiwel yi tapij. Nin te jujun c'ub tz'iba'n jujun chibi' yi e' apostol tetz Katx'ixwatz. \p \v 15 Inti yi ángel yi o' jilon tuch', cy'a'n jun aj ta'n tetz ma'lbil, yi oro cu'n, Yi xac yi jun ma'lbila'tz i'tz tan ma'le'n yi tnum, tu e'chk sawan, tuml yi tapij. \v 16 Cyaj xtx'u'cnaki'n tane'n yi jun tnuma'tz. Nicy'nintu' wutz yi cyaj xlaj. Toque'n tzun yi ángel tan ma'le'n yi jun tnuma'tz. Nin lajluchax yi nicy'nintu' wutz yi cyaj xlaja'tz. I'tz cob mil tu cob cient kilómetro yi jujun xlaj. Ej nin ite'n nin wutz yi wutz tkan yi tnum. \v 17 Toque'n tzun tan ma'le'n yi wutz tkan yi tapij nin i'tz oxc'al tu o' metr. \p \v 18 Yi tapijil yi tnum, c'ub cu'n. Nin i'tz jun tx'akaj c'ub yi na bi'aj jaspe. Poro yi tnum i'tz oro cu'n, jun oro yi chin tz'aknak cu'n, nin chin litz'un nin, chi tane'n spej. \v 19 Ma yi coblaj c'ub yi at tetz c'olchbil yi tapij chin yube'n nin tan wi'nin tal c'ub yi chumam nin jamel. Cho'n lac'ẍche' quen te'jak jujun. Yi bajx c'ub lac'ẍche' tal c'ub te'j yi na bi'aj jaspe. Ma yi ca'p, zafiro cu'n lac'ẍche' te'j. Nin yi toxi'n i'tz ágata cu'n. Yi cyaji'n, esmeralda cu'n yi lac'ẍche' quen te'j. \v 20 Yi to'i'n i'tz ónice cu'n. Yi kaki'n i'tz cornalina cu'n. Ej nin yi juki'n i'tz crisólito. Ma yi wajxoki'n i'tz berilo cu'n. Nin yi beluji'n i'tz topacio. Ma yi lajuji'n i'tz crisoprasa cu'n. Ej nin yi junlaji'n, i tal c'ub yi na bi'aj jacinto lac'ẍche' quen te'j. Ma yi coblaji'n c'ub amatista cu'n lac'ẍche' quen te'j. \v 21 Ej nin yi coblaj sawanil yi jun tnuma'tz, perla cu'n. Ej nin yi mero be' yi at nicy'al tnum, oro cu'n. I'tz jun jilwutz oro yi chin tz'aknak cu'n, yi ba'n na icy' kawutz tul chi tane'n spej. \p \v 22 Poro tc'u'l yi jun tnuma'tz quinin wil jun ama'l yi mas tcu'n xan tan c'u'laje'n Ryos, na cyakil cu'n xan. Ja xcon cyakil yi tnum tan c'u'laje'n yi Katx'ixwatz, tu yi Kajcaw, yi kaRyosil yi cya'l na xcye' quen te'j. \v 23 Ncha'tz wil tul yi jun tnuma'tz yi qui tajwe'n tkan k'ej, nin qui tajwe'n tkan xaw tan xtxeke'n. Na yi pak'puchal Ryos tu yi pak'puchal yi Katx'ixwatz na xcye' tan xtxeke'n cyakil yi tnum. \v 24 Ja xcon yi jun tnuma'tz tetz chitxekbil cyakil wunak yi ate' wuxtx'otx'. Ej nin chocopon cyakil yi rey yi ate' wuxtx'otx' scyuch' yi e' mas ajcaw tan tak'le'n chik'ajsbil nin tan takle'n k'ej Ryos tul yi jun tnuma'tz. \v 25 Yi e'chk sawanil yi jun tnuma'tz quil jopxij na sk'ejl cuntunin sbne'-tz. \v 26 Cyakil yi e' wunak bene'n tzi'n wi munt chopon tan toye'n e'chk oy tetz Ryos tul yi jun tnuma'tz. Nin chopon tan tak'le'n chik'ajsbil. \v 27 Poro quil tz'ak'lij ama'l tetz jun tan toque'n tul yi jun tnuma'tz ko na ban e'chk takle'n cachi'. Quil tz'ak'lij ama'l tetz jun subul nak tan toque'n le jun tnuma'tz, ma na ntin tz'ak'lok ama'l scyetz yi e' yi cu'nak chibi' tul yi jun planiy kale cu'nakit chibi' yi e' yi ẍchiclaxok. Yi planiya'tz, cho'n cy'a'n tan Katx'ixwatz. \c 22 \p \v 1 Ncha'tz ẍchaj yi ángel jun chin a' swetz, yi a' yi na tak' itz'ajbil. Cho'n na el tzaj swutz yi c'olchbil Ryos tu yi c'olchbil yi Katx'ixwatz. Yi jun chin a'a'tz chin skoj nin. I cunin spej tane'n. Nin cho'n na xon nicy'al yi be' yi at xo'l ca'l. \v 2 Ej nin xlajak yi jun a'a'tz wil cobox tze' yi na tak' coblaj tir wutz tul jun yob. Tul xawi'n na wutzin. Ej nin yi bi' yi jun jilwutz tze'a'tz i'tz: Yi tze' yi na tak' itz'ajbil. Nin yi xak yi tze'a'tz na xcon tan chitz'aque'n cyakil jilwutz wunak yi ate' bene'n tzi'n wi munt. \v 3 Qui't lcawsij jun e'chk takle'n tan Ryos.\f + \fr 22:3 \ft Gn 3.17.\f* Ya'stzun atit yi c'olchbil Ryos tu yi c'olchbil yi Katx'ixwatz. Ej nin ya'stzun kalel cho'que't yi e' ẍchakum Ryos tan c'u'laje'n i'. \v 4 Squile' len wutz Ryos, nin tz'ocopon bi' i' wutzak chiplaj. \v 5 Qui't tz'oc tz'o'tz. Sk'ejl cuntunin sbne'. Qui't tajwe'n e'chk txekbil, mpe ik tkan k'ej. Na Kataj Ryos ya'stzun txekbil sbne'. Yi e' wunak yi ate' tul yi jun tnuma'tz ẍchicawunk tetz ben k'ej ben sak. \s1 Txant tan tule'n junt tir Jesucristo \p \v 6 Itzun tal yi ángel swetz: “Yi e'chk xtxolbila'se'j ya'stzun yi mero bintzi, yi ba'n lk'uke' chic'u'l wunak te'j. Yi Ryos yi mak'on cyajtza'kl yi e' elsanl stzi' i', i' nchinchakon tzaj, na in jun scyeri yi e' tetz ángel. Ja nu'l tan talche'n scyetz cyakil yi e' tetz, yi mbi sbajok chan. \v 7 Nin je yol i'e'j: ‘¡Bitwok tzaj! Txant tan wupone'n. Ba'n cyeri yi e' yi na quibit, nin na chitzan tan banle'n tane'n yi yol Ryos yi tz'iba'nt cyen tul yi liwre'j,’ ” chij yi ángel bantz swetz. \p \v 8 Yi in, yi in Wa'n, ja wil, nin ja wit cyakil yi e'chk xtxolbil yi tz'iba'nt tul yi liwre'j. Itzun yi bene'n wital yi yol yi ángel, incwe'n tzun klo' mejloktz swutz tan c'u'laje'n i'. \v 9 Poro itzun saj tlol swetz: “Quil cẍmeje' cu'n tzinwutz, na ncha'tz in, in tu' ẍchakum Ryos chi awutane'n. In tu' jun aj txolinl chi quitane'n yi e' mas awajwutz yi na chitxol yi tajbil Ryos. In tu' ẍchakum Ryos chi quitane'n yi e' yi na chitzan tan banle'n tane'n yi tajbil Ryos yi tz'iba'nt tul yi liwre'j. Qui bin cẍmeje' cu'n tzinwutz, ma na mejlen cu'n swutz Ryos.” \p \v 10 Ncha'tz tal yi ángel swetz: “Qui na waj yil tz'oc jun sey te yi liwre'j, na yi wajbil i'tz tan chisi'lel wunak. Na, na waj yil ben lo'on yi xtxolbil yi tz'iba'n tc'u'l, na txant tan kocompone'n xe' quen yi tiemp yil bajij yi e'chk xtxolbila'tz. \v 11 Poro yi e' mal wunak yi qui na chitane' tan banle'n e'chk takle'n cachi', ba'n nin chiban yi cyetz cyajbil. Ej nin yi e' yi qui na chitane' tan banle'n e'chk takle'n yi qui na yub, ba'n chibantz. Ma yi e' yi na chiban yi e'chk takle'n balaj, e' tzakpi'ch len tkanil. Nka yi e' yi xansa'nche't, benk quikan ttx'otx',” chij yi ángel swetz. \p \v 12 Ncha'tz je yolt Kajcaw: \p “¡Bitwok tzaj! Txant tan wupone'n. Cy'a'n e'chk oy wa'n yil nopon. Swak'e' len jujun oy scyetz wunak, xomquen tu' te yi mbi mbaj chibnol. \v 13 Ni'cu'n wutane'n chi tane'n yi letra A jalen Z. In xe'tzbil nin in wi'tzbil te cyakil.” \p \v 14 Ba'n cyeri yi e' yi tx'ajij cu'n te cyajtza'kl, na tz'ak'lok ama'l scyetz tan chibajsal yi lo'baj yi na tak' itz'ajbil, nin tan cyopone'n tul yi jun tnuma'tz. \v 15 Poro yi e' yi qui na cyocsaj inyol, scyuch' yi e' aj cun, scyuch' yi e' aj xna'ninl, tu yi e' aj yajinl, scyuch' yi e' biyol nak, scyuch' yi e' yi na chimeje' quen swutz yi e'chk takle'n yi banij quitane'n, nin cyakil yi e' yi na chitzatzin yi na chixcye' tan suble'n junt wunak, cyakil yi e'a'tz quil tz'ak'lij ama'l scyetz tan cyopone'n tul yi jun tnuma'tz. \p Ej nin talt i' yi je'j: \p \v 16 “I ina'tz in Jesús. Nin ja ben inchakol jun scyeri e' in ángel tan talche'n yi xtxolbile'j scyetz yi e' cmon creyent. Tan in njale't rey Luwiy, nin in yi xonl i' yi at tulbil. Ncha'tz in yi jun yi na a'lchij xkisum tetz,” chij yi Kajcaw ban swetz. \p \v 17 “Ba'n cxu'l,” chij yi Espíritu Sant scyetz cyakil wunak. “Ba'n cxoc tk'ab Kataj,” che'ch yi cmon creyent, yi txkel yi Katx'ixwatz tane'n. Ej nin cyakil yi e' yi na quibit yi xtxolbile'j tajwe'n lcyal: \p “Ba'n tz'ocu' tk'ab Kataj.” \p Cyakil yi e' yi na chiquim tan saktzi' ba'n lchu'l tan uc'a'e'n te yi a' yi na tak' itz'ajbil, nin qui'c jamel na taj. \p \v 18 I bin jalu', cyakil yi e' yi na quibit yi ẍchusu'n Ryos yi at tul yi liwre'j na waj lwal scyetz: Oqui'ch stz'a'pl cya'n, na yi ko at jun yil tz'ocsan stz'a'pl, scawsok tera'tz tan Ryos. Stije' i' cyakil yi e'chk q'uixc'uj yi tz'iba'n tul yi liwre'j. \v 19 Ej nin ncha'tz ko at jun yil tz'oc tan telse'n mu'ẍ tal, stzajsok yi bi' i' tul yi liwr kale cu'nakit chibi' yi e' yi ẍchiclaxok. Quil tz'ak'lij ama'l tetz tan najewe'n tul yi jun balaj tnuma'tz yi chin xan nin, nin quil cambaj i' yi e'chk takle'n balaj yi tz'iba'n cyen tul yi liwre'j. \p \v 20 Ncha'tz je yol yi jun yi ntal yi xtxolbile'j: “Jun cu'n nu'l chan,” stzun i'. \p Amén. Ya'stzunk sbantz. ¡Lok tz'ul chanu' Ta' Jesús! \p \v 21 Tak' tzaj bin Kajcaw Jesucristo yi banl squibu' chicyakilu'. Amén.