\id 1TH EA1THESS1-5.trn 14-02-00 (Broad AAIB) \ide UTF-8 \h 1 Thessalonians \toc1 1 Thessalonians \toc2 1 Thessalonians \toc3 1 Thes \mt1 1 Thessalonians \mt2 Paul-ele ayeye nhenhe intelhe-ileke Ngkarte-kenhe areyeke apmere Thessalonica ikwerele-arle anerrirremeke \c 1 \p \v 1 Ayenge Paul, Silas uthene Timothy uthenenge aneme. Anwerne pipe nhenhe intelhe-ileme Ngkarte-werne-arle utepe-irremeke areye apmere Thessalonica-le-arle anerrirremeke. Arrantherre Ngkarte-kenhe aneme Jesus Christ-kenhe-arlke rarle Alartetye anthurre-arle anwerne-kenhe. Alakenhe ikwerenge anteme anwerne akwetethe Ngkarteke angkeme, arrekantherre Re mwerre arntarnte-aretyenhenge arrantherre mwerre atyenpe anetyenhenge. \s1 Paul Ngkarteke akangkemele angkeme Thessalonica-arenye areyeke Ngkarte-arle arratye itelarerrirrerlenge \p \v 2 Anwerne Paul, Silas, Timothy-arlke, kele nhenge Ngkarteke angkemele arrekantherre-inpe itirremele aneme, Ikwere akwetethe akangkemele angkeme arrekantherre. \v 3 Anwerne Ikwere akangkemele angkeme arrantherre-arle Renhe arratye itelarerlenge, alakenhe ikwerenge anteme arrantherre warrke Ikwerenhe mpwareme. Arrantherre Ikwere ahentye anthurre aneme, arrekantherre-arrpe-arlke. Alakenhe ikwerenge anteme arrantherre Ikwere arnterre anthurre urrkaperlte-aneme. Arrantherre Jesus Christ Alartetyeke akarelhemele apetyalpetyenheke. Alakenhe ikwerenge anteme arrantherre rlterrke aneme. Anwerne akwetethe Ngkarteke akangkemele angkeme arrekantherre, arrantherre-arle Renhe arratye itelaremenge. \p \v 4 Atyewe Ngkarte-kenhe atyinhe areye, Ngkarte arrekantherre ahentye anthurre aneme. Ikwere akangkemele angkeme anwerne-arle itelaremenge arrenhantherrenhe-arle Re akngakerlenge Ikwerenhe anetyeke. \v 5 Nhenge anwerne arrwekele alheke apmere arrekantherrenhe-werne, Ayeye Mwerre ileke arrekantherre Jesus Christ-akerte. Arrantherre ayeye nhenge arratye itelaretyakenhe anwerne-kenhe angkentye-ngentyele ware, arrantherre arratye itelareke Utnenge Ngkarte-kenhele-arle lterrke-ilekenge, anwerne arrenhantherrenhe arratye akaltyele-antheke. Lyete arrantherre anwerne urrpetyeke itirremele apeke, nthakenhe-arle anwerne arrekantherrenge arrwekele mwerre anerlenge. Alakenhe-arle anwerne mwerre anemele arrekantherre imernetyeke nthakenhe-arle mwerre anerrirretyeke Ngkarteke akangkentye mpwaretyeke. \v 6 Nhenge anwerne arrenhantherrenhe akaltyele-anthemele, arrantherre arratye itelaremenge. Ikwere iperre arrantherre arratye mwerre anwerne-arteke anetyeke irreme, Jesus-arteke-arlke anwerne ingkirrekeke-arle Alartetye. Alakenhe ikwerenge anwerne itelareme Ngkartele arrenhantherrenhe akngakemenge Ikwerenhe anetyeke. Kenhe arrpenhe areyele akenhe arrenhantherrenhe akurne awelhetyeke mpwareme, arrenhantherrenhe atwemele, arrantherre-arle ayeye mwerre arratye itelarerlenge anwerne-arle akaltyele-anthekeke. Kenhe arrantherre itnenhe akwenpele aweme, ayeye mwerre Ngkarte-kenhe-ante awemele. Nhenhe ikwerele ureke Utnenge Ngkarte-kenhele arrenhantherrenhe lterrke atnyenetyame akangkentye mpwaremele. \p \v 7 Arrpenhe Ngkarte-kenhe areye Macedonia-larle anemeke, arrpenhe areye antekerrele-arle apmere Greece ikwerele anemeke, aweke-arle-iperre arrantherre-arle Jesus arratye itelaremenge Ikwere mwerre anerrirremele. Itne arratye mwerre anerrirretyeke ahentye-anemele arrantherre-arteke. \v 8 Yanhe arratye anthurre. Tyerrtye areye apmere yanhe atherrele-arle anemeke, itne aweke-arle Ayeye Mwerre Jesus-akerte arrantherre-arle itneke ilerlenge. Urreke apeke anwerne alhetyenhenge apmere Macedonia uthene Greece uthene-werne, apmere arrpenhe areye-werne-arlke nthenhele-arle itne kele itelareme arrantherre-arle Ngkarte arratye anthurre itelaremenge. Alakenhe ikwerenge anteme anwerne ahentye-anetyakenhe itneke iletyeke nthakenhe-arle arrantherre Ngkarte arratye itelaremenge, itne-arle kele akaltye anerlenge. \v 9 Nhenge anwerne apmere arrpenheke-irremele, tyerrtye areye yanhe ikwerele-arle anemeke itne akwetethe anwerneke arrpenhe areyeke-arlke arrekantherre-akerte angkerlte-aneme. Itne anwerneke ileme nhenge arrantherre-arle akwele Ngkarteke atyewe-irreke-arle iperrenge akurnenge utepe-irreke, arrantherre akwele tnaketyakenhe arne akurne apwerte-ngentyele-arlke ure-ngentyele-arlke arrantherre-arle mpwaretyarteke. Itne ileme arrantherre-arle akwele Ngkarte-werne utepe-irreke. Ngkarte-ante arratye anthurre re. \v 10 Itne anwerneke ileme arrantherre-arle akwele akarelhemenge Alere Ngkarte-kenhe-arle apetyalpetyenheke alkere akertne-ngentyele. Ngkartele-arle Jesus renhe itethe-ilirtneke rarle ilwekekenge arratye. Arlte ingkernenge Ngkartele anwerne ingkirrekeke itirretyenhe, anwernenhe arntarnte-aremele akurne-ketye akayake-iletyenhe. Kenhe angwenhele Alere Ikwerenhe renhe arratye itelaretyakenhenge Ngkartele itnenhe atwetyenhe. \c 2 \s1 Ayeye Paul apmere Thessalonica-le arnterre urrkaperle-aneme akerte \p \v 1 Ngkarte-kenhe areye-aye, ayenge awerrirraye. Nhenge anwerne apmere arrekantherrenhe-werne alherlenge, arrantherre anwernenhe inemele untyemurle-irretyakenhele aneke. Arrantherre atningke Ngkarteke atyewe-irrereke-arle anwerne arrekantherre Ngkarte-akerte ilerlenge-iperre. \v 2 Arrwekele anwerne apmere Philippi-le urrkaperlte-aneke, apmere yanhe ikwerenge areye arnterre anthurre ahele-irremele anwerneke angkeke, itne anwernenhe arnterre atwemele. Arrantherre yanhe ikwere-akerte akaltye. Nhenhe ikwere-iperre anwerne Thessalonica-werne alheke, arrpenhe areyele anwernenhe ayaketyeke ayeye Jesus-akerte ileme-ketye. Nhenhe ikwerele ureke, Ngkartele anwernenhe arntarnte-aretyame, Ikwerenge anwerne atere-irretyakenhe aneke. Re anwernenhe atnerre-ileke anwerne-arle arrekantherre Ikwere-akerte iletyeke. \v 3 Kele nhenge anwerne Ayeye Mwerre-akerte ilemele, anwerne tyerrtye areye atnerre-ileme Ngkarte apenterlte-apetyeke, itne imerte ayeye renhe atnyenetyenhenge. Nhenge anwerne ayeye ilemele itneke urrtyirretyakenhele ileme, itirrentye arratye-akerte aneme. \v 4 Ngkartele itelareme itirrentye anwerne-kenhe arratye-arle. Alakenhenge re akangkeme. Re anwernenhe ayeye mwerre antheke, anwerne-arle apmere arrpe anenhele ayeye renhe ilerlte-apemenge. Anwerne itnenhe amantye-aketyakenhe, itne anwerneke mwerre aketyenhenge, arrangkwe-arle. Anwerne Ngkarteke warrke-irrerlte-aneme Re anwernenhe mwerre aketyenhenge. Ngkartele itelareme nthakenhe-arle anwerne itirremenge, mwerre apeke akurne apeke. \p \v 5 Nhenge anwerne apmere arrekantherrenhele anemele, anwerne amantye-aketyakenhe arrantherre-arle anwernenhe mwerre aketyenhenge. Anwerne-arle ankeye akngerre anetyakenhe aneke, anwerne apwerte ngkweltye arrekantherrenge inetyeke ahentye-anetyakenhe. Ngkartele areme anwerne-arle alakenhe mpwaretyakenhenge. Anwerne Ayeye Mwerre ileke ware. \v 6-7 Anwerne ayeye arratye ilerlte-apeme warrke Ngkarte-kenhe mpwarerlte-anemele arrantherre-arle Ngkarte-ante ware tnaketyeke, anwerne-kwenye. Anwerne ayeye akngernentye akngerre Jesus Christ-kenhe areye iperrenge, anwernele arrenhantherrenhe uternemere anwernenhe apwerte ngkweltye anthetyeke, kenhe arrangkwe-arle, anwerne-arle alakenhe itirretyakenhe-arle. Arrekantherrenge arternpe ware anemele arntarnte-areke, meyele ampe akweke ikwerenhe areye arntarnte-areme-arteke. \v 8 Anwerne arrekantherre ahentye anthurre aneme. Alakenhe ikwerenge anteme anwerne Ayeye Mwerre akangkemele ileke Ngkartele-arle anwernenhe anthekeke. Anwerne akngerre anthurre urrkaperlte-aneke ayene-iletyakenhe arrenhantherrenhe atnerre-iletyeke, anwerne-arle arrekantherre ahentye anthurre anerlenge. \p \v 9 Atyewe Ngkarte-kenhe atyinhe areye, nhenge anwerne arrekantherrenge anemele itelaraye, anwerne arrekantherre Ayeye Mwerre ileke. Anwerne urrkapetyarte ingwe-akakele arlte-akakele apurrke-ante-irretyeke-atwetye apwerte ngkweltyeke merne inetyeke. Anwerne-arle arrenhantherrenhe layaketyakenhe-arle apwerte ngkweltyeke. Anwerne arrekantherre Ayeye Mwerre iletyeke ahentye-anemele ware. \v 10 Arrantherre anwernenhe itelareme, Ngkartele anwernenhe itelareme anteye. Nhenge anwerne arrekantherrenge anerrirremele, anwerne Ngkarteke arratyentye anerrirretyarte, arrekantherre anteye. Anwerne-arle akurne mpwaretyarte, arrpenhe areye anwerneke tyele angkeme-ketye. \v 11 Arrantherre anwerne-akerte akaltye aneme, nthakenhe-arle anwerne arrenhantherrenhe atnerre-ileke akngeyele ampe ikwerenhe areye atnerre-ileme-arteke. Alakenhe-arle anwerne arrenhantherrenhe atnerre-ileke Ngkarteke rlterrke-iletyeke. \v 12 Anwerne arrenhantherrenhe akwetethe atnerre-iletyame arratye mwerre anerrirretyeke Ngkarteke, Re anteme arrenhantherrenhe aremele akangkentye anetyenhe arrekantherre. Re arrenhantherrenhe akngakeke Ikwerenheke-artweye anetyeke, arratye mwerre anerrirretyenhenge. Re Alartetye mwerre anthurre anwerne-kenhe, arrenhantherrenhe rlterrke akngerrele atnyenetyenhe akwete-ante. Re arrekantherre ahentye-aneme Ikwerenge akwete-ante anerrirretyeke, artangentyele urrkaperlte-anetyeke Ikwerenge. Alakenhe ikwerenge anteme Re arrenhantherrenhe akngakeke. \p \v 13 Nhenge arrantherre ayeye nhenhe arrwekele awerrirremele anwerne arrekantherre akngetyerlenge, arrantherre arratye itelarerrirreke. Nhenhe ikwere arrantherre itirretyame, “Ayeye nhenhe-arle tyerrtye arrpenhe areye-ngentyele kwenye-arle, arrangkwe. Nhenhe-arle ayeye Ngkarte-kenhe-arle!” Arratye apelaye, nhenhe-arle ayeye Ngkarte-kenhe arratye. Lyete re arrekantherrele-arlenge aneme. Alakenhe ikwerenge anteme arrantherre mwerre-irreme, itirrentye mwerre-akerte. Alakenhenge anwerne Ikwere akangkemele angkeme anteye. \v 14 Atyewe Ngkarte-kenhe areye, arrantherre Ngkarte-kenhe arrpenhe areye-arteke Judea-nge, itne Ngkarte uthene Jesus Christ uthene-kenhe aneme. Jew areyele apmere ikwere-arenye-arle itnenhe uyarne ayakeme Jesus Christ apenteme-ketye. Itne-arteke, arrekantherrenhe areye arrenhantherrenhe uyarne ayakeme-arteke. Itne arrekantherre tyele angkeke, arrenhantherrenhe atweke arrantherre-arle Jesus arratye itelarerlenge. \p \v 15 Arrule aneke Jew-arenye areyele atweke yanhe areye angkentye Ngkarte-kenhe awemele ilerle-apentye akngerre itneke. Nhenhe ikwere-iperre Jew-arenye arrpenhe areyele Jesus atweke, Alartetye anwerne-kenhe-arle. Ikwere iperre Jew-arenye arrpenhe areye anwerneke ahentye-anetyakenhe apmere itnekenhele anetyeke, anwernenhe itne aywepeke. Itne Jew anetyakenhe areyeke ahentye-anetyakenhe. Alakenhe ikwerenge anteme Ngkarte itneke ahele-irreke. \v 16 Anwerne anteme Ayeye Mwerre iletyeke ahentye-aneme Jew anetyakenhe areyeke, Ngkartele itnenhe itethe-iletyenhenge akurne-ketyenge. Alakenhe irreketye, Jew-arenye areyele anwernenhe akwetethe ayaketyenge. Jew-arenye areyele akenhe akwetethe akurne mpwarepareke Ngkarte-ketye, Ikwerenge untyeme-irrereke. Itne akurne mpwarewarreke atningke-ngare. Arlte lyete perre itne akurne akwete mpwarerlte-aneme Ngkarte anteme itneke ahele anthurre irreme. Alakenhe ikwerenge anteme Ngkartele itnenhe atwetyenhe, itneke akurne anthurre irreme. \s1 Paul apmere Thessalonica-werne alpetyeke ahentye aneme itnenhe aretyeke \p \v 17 Atyewe Ngkarte-kenhe atyinhe areye, anwerne arrekantherrenge apmere Thessalonica-le anetyarte, kenhe arrpenhe areye yanhele-arle anetyarteke itne anwerneke ahentye-anetyakenhe aneke. Itne anwernenhe ileke apmere yanhenge arlengele ulkere impelhetyeke. Kele anwerne itneke-ketyenge arlenge ulkere anetyarte. Nhenhe ikwerele ureke anwerne arrekantherre itirretyarte. Anwerne ahentye-aneme anthurre arrenhantherrenhe aretyeke alhetyeke. \v 18 Ayenge Paul-arlke, ayenge apmere arrekantherrenhe-werne alpetyeke ahentye aneme, kenhe arrangkwe-arle. Ayenge urrpetye-ngare arrkerneke, kenhe Arrentye Satan-ele ayenge ayakerlenge arrekantherre alpeme-ketye. \v 19-20 Lyete ulkere arrantherre Ngkarteke arratye mwerre aneme. Kele alakenhe re arrantherre anwerneke akangketyeke mpwareme. Nhenge Jesus apetyalpemele, arrantherre ikwerenge arrwekele tnetyenhe apure-kwenye. Anwerne ikwere iletyenhe arrantherre-arle anwernenhe arratye itelarekenge, nhenge anwerne Ayeye Mwerre arrekantherre arrwekele ilemele. Anwerne ikwere iletyenhe nthakenhe-arle arrantherre arratye anekenge. Anwerne arrekantherre akangketyenhe arrantherre-arle rlterrke tnerlenge ikwere. Arratye anthurre-arle. Arrantherre anwernenhe akangkentye mpwareme. Anwerne Ikwere arrekantherre-akerte ingkirreke iletyenhe. Alakenhe ikwerenge anteme Ngkartele anwernenhe mwerre aketyenhe. \c 3 \p \v 1 Alakenhe ikwerenge anteme anwerne ahentye-aneke arrenhantherrenhe aretyeke, anwerne akenhe uyarne alheme. Arratye anwerne layakerretyarte, “Nthakenhe-arle-ame anwerne-irreye nhenhe areyeke?” Nhenhe ikwere-iperre Silas ilerne itelareke anerle-anerretyeke apmere Athens-enge. \v 2 Ilerne arrekantherre-werne Timothy yerneke ilerne-arle uyarne alhemenge. Re atyewe Ngkarte-kenhe ilerneke. Re Ngkarteke urrkaperle-apeme, anwernenge-arlenge-arlke urrkaperle-apeme arrpenhe areyeke ileme Ayeye Mwerre Jesus Christ-akerte. Ilerne akaltye aneme arrantherre-arle Ngkarte arratye itelaremenge, anwerne anteme renhe arrekantherre-werne yerneke arrenhantherrenhe akangkentye mpwaretyeke, atnerre-ilemele Jesus apenterlte-apetyeke. \v 3-4 Arrwekele-arle, nhenge anwerne arrekantherrenge anemele, anwerne arrekantherre ileke arrpenhe areyele-arle arrenhantherrenhe arlkarentye-iletyeke arrekantherre ahele angkerremele arrantherre-arle Jesus apenterlenge. Yewe, urreke Timothy apetyetyenhenge, arrantherre-arle Jesus akwete-arle apentewarretyarte, alakenhe ikwerenge anteme arrpenhe areye arrekantherre ahele angkerreke arlkarentye-iletyeke ahentye-aneke. Anwerne ahentye-anetyakenhe arrekantherre Jesus-nge impelhetyeke. Alakenhe irreke arrantherre-arle Ngkarte apenterlenge, anwerne arrekantherre ileke-arteke. \v 5 Kenhe nhenge the ayeye nhenhe aweke-arle iperrenge, arrekantherre ayenge arnterre anthurre itirreke. Ayenge itirreke, “Arrentye Satan-ele apeke itnenhe Ngkarte-ketye untyeme-iletyeke arrkernetyenhe.” Alakenhe rarle itirrentye atyinhe. Alakenhe ikwerenge anteme anwerne Timothy yerneke re anwerneke apetye-alpemele iletyenhenge arrekantherre-akerte, arrantherre apeke Jesus arratye itelareme akwete. Arrentye Satan-ele apeke arrenhantherrenhe untyeme-ilerlenge Ngkarte-ketyenge akwele, anwerne arrenhantherrenhe apelkele akaltyele-antheke anteme. \p \v 6 Arrekantherrele-arlenge anerle-aneke-arle iperre, Timothy apetye-alpemele ayeye mwerre akngetye-alpeke anwerneke ilemele arrantherre-arle Ngkarte arratye anthurre itelaremenge arrantherre-arle Ikwere ahentye anthurre aneme, Ngkarte-kenhe arrpenhe areyeke-arlke. Re anwerneke ileke anteye arrantherre-arle anwerneke mwerrentye itirrepirreme, anwernenhe aretyeke ahentye aneme, anwerne-arle arrenhantherrenhe aretyeke ahentye-aneme-arteke. \p \v 7 Atyewe Ngkarte-kenhe atyinhe areye, apmere nhenhe-arenye areyele anwernenhe uterneme ahele angkerretyeke, anwerne akurne anthurre anteme awelhemenge. Kele mwerre-arle. Anwerne akangkeme, alhwarrpe-kwenye arrantherre-arle Ngkarte akwetethe arratye itelarerlenge. \v 8 Anwerne mwerre anerlte-aneme arrantherre-arle Jesus Anwerneke-artweye arratye itelarerlte-anerlenge. \v 9 Nhenge anwerne Ngkarteke angkeme, anwerne akangkeme arrantherre-arle mwerre anerlte-anerlenge Ngkarteke. Alakenhe ikwerenge anteme anwerne Ngkarteke akangkeme angkeme arrekantherre. \v 10 Yewe, alakenhe ikwerenge anteme anwerne Ngkarte apayuthneme arltele-akake ingwele-akake anwerne apmere arrekantherrenhe-werne yatyerre alhetyeke, arrekantherre awethe-ame-awethe iletyeke ayeye Ngkarte-akerte. Ikwere iperrenge apeke arrantherre akaltye-irretyeke awethe ulkere akaltye anthurre anetyenhenge. \v 11 Anwerne Ngkarte uthene Jesus utheneke arrekantherre alakenhe angketyeke, “Iwerre altywere-ilaye anwernekenge arrekwele-irremele, anwerne Thessalonica-werne alhetyeke itnenhe aretyeke. \v 12 Jesus Anwerneke-artweye, anwerne ngenhe apayuthneme Thessalonica-arenye areyeke itne apurte mwerrentye anerlte-anetyeke, itne anteme akangkelhe-ilerremele anetyeke, anwerne ahentye-aneme Ngkwenge akangkentye mpwaretyeke-arteke. \v 13 Anwerne Ngenhe apayuthneme Thessalonica-arenye areyeke Unte itnenhe atnerre-iletyeke itne Ngenhe arratye itelaremele apentetyenhenge anteme.” Alakenhe ikwerenge anwerne angkeme arrekantherre. Urreke nhenge Jesus apetye-alpemele arntyele ikwerenhe areye-akerte, arrantherre Ikwerenhe areye anetyenhe anteye. Kele imerte arrantherre Ngkartenge arrwekele tnerrirrerlenge Re arrenhantherrenhe ilpernetyakenhe aneme. Re arrekantherre-ketye untyeme-irretyakenhe-arle anetyenhe. \c 4 \s1 Paul-ele Thessalonica-arenye areye akaltyele-antheme nthakenhe Ngkarte akangkentye mpwaretyeke \p \v 1-2 Ngkarte-arenye areyaye, nhenge anwerne apmere arrekantherrenhenge arrwekele anemele, anwerne arrenhantherre ileke nthakenhe Ngkarte akangkentye mpwaretyeke. Jesus Alartetyele ayeye nhenhe renhe anteme ileme. Lyete arrantherre iwerre mwerrele akwete anerlte-aneme Ngkarte akangkentye mpwaremele. Anwerne arrekantherre iletyeke ahentye aneme Ngkarte akangkentye mpwaretyeke awethe-ame-awethe, arlte arrpe-anenhele iwerre mwerrele anerrirre. \v 3-7 Ngkartele anwernenhe akngakeke anwerne Ikwere arratye anetyeke, Ikwerenhe areye-arteke. Kenhe anwerne apeke untheme arelhe arrpenhenge apeke, artwe arrpenhenge apeke mpwenye untelhe-iletyeke, Re anteme anwerneke akangkentye anetyakenhenge. Nhenhe ikwerenge, Ngkarte arrekantherre angkeme: “The arrenhantherre akngakeke, tyerrtye arrekantherrenhe Atyinhe-arle. Alakenhe ikwerenge anteme Atyenge mwerre anerrirretyeke tyerrtye ingkirrekele arrekantherrenhe, akurne mpwareme-ketye.” Nhenhe rarle Ngkarte angkeme artwe ingkirrekeke: “Tyerrtye arrekantherrenhe Atyinhe. Ayenge utyernemele tnakaye tyerrtye arrekantherrenhele. Akwete anerrirraye anewe arrekantherre-arlenge-ante ware. Arelhe arrpenhe areye impaye, tyerrtye arrekantherrenhele akurne mpwaretyale, arrpenhe areyeke alhirretyale anaye.” Tyerrtye alakenhe-arteke areye-arle Ngkarteke akutne-arle. Itne arlakelherlte-anemele arne akurne areye mpwarerlte-anemele, nhenhe akurne-arle. Alakenhe mpwaretyale! Nhenheke rarle Ngkarte arrekantherre angkeme. “Atyewe Ngkarte-kenhe arrekantherrenhe areye akurne mpwaretyale. Anewe arrpenhe-kenhe mpwenye akngetyale!” Ngkarte arnterre ahele-irretyenhe. Kenhe arrpenhe areye akenhe arlakelheme-arle arne akurne mpwarerlte-anemele, Ngkarte itneke-ketye untyeme-irretyenhenge. Alakenhe rarle anwerne arrenhantherrenhe akaltyele-antheke, alkngarre-iletyeke. \v 8 Arrantherre apeke ayeye nhenhe awetyeke ahentye-anetyakenhe, arrantherre-arle anwernekenge untyeme-irretyakenhe-arle, arrantherre-arle untyeme-irreme Ngkartenge-tetye. Rarle arrenhantherrenhe Utnenge Mwerre antheke. \p \v 9 Ngkarte Re-arrpele arrenhantherrenhe akaltyele-antheke arrantherre akangkelhe-ilerretyeke. Iwenhenge-ame anwerne arrenhantherrenhe ayeye rante-rante ileme? \v 10 Arrantherre kele ahentye anerrirreme Ngkarte-kenhe arrpenhe areyeke apmere Macedonia-larle anemeke. Alakenhe renhe akwete mpwarewarre, awethe-ame-awethe. \p \v 11 Atwerretyale anaye, ahele-ahele akerretyale, arrpenhe areyenge apurte-irretyale arrekantherrenhe anetyakenhenge. Arnterre urrkaperlte-anaye apwerte ngkweltye inetyeke merne inerlte-anetyenhenge, anwerne arrekantherre mpwaretyeke ileke-arteke arrekantherrenge anemele. \v 12 Arrantherre apeke urrkapetyakenhe, arrantherre anteme arrpenhe areye-arle apayuthnetyenhe merneke, apwerte ngkweltyeke-arlke. Ngkarte-kenhe anetyakenhe areyele apeke arrenhantherrenhe areme alakenhe mpwarerlenge, itne arrenhantherrenhe akurne aketyenhe, itne anteme Jesus-ketyenge untyeme-irretyenhenge. \s1 Ayeye Jesus ahelhe nhenhe-werne apetye-alpetyenhe akerte \p \v 13-14 Atyewe Ngkarte-kenhe anwerne-kenhe areye, anwerne arrekantherre iletyeke ahentye aneme Ngkarte-kenhe areye-akerte uyerrekeke-arle, arrwekelenyeke-artweye areye-akerte, Jesus-arle arratye itelarerrirrekeke urreke itne ilwetyenhenge. Anwerne itelarerrirreme Jesus-arle ilweke imernte itethe-irrirtnemele. Urreke Ngkartele Jesus ahelhe nhenhe-werne yernetye-alpetyenhe imerte ilweke-arle areye itethe-ilirtnetyenhe. Itethe-ileke-arle iperre Re itnenhe alkere-werne akngirtnetyenhenge Jesus-nge anetyeke. Alakenhe ikwerenge anteme, alhwarrpe-akerte anerrirretyale Ngkarte-kenhe anetyakenhe areye-arteke-arle. Itne itelarerrirretyakenhe, anwerne Ngkarte-kenhe areye-arle itethe-irrirtnerlte-iwetyenhe ilweke-arle iperrenge Jesus-enge anerrirretyenhe. Itne alhwarrpe-akerte aneme akutne-arle nhenhe ikwere-akertenge. \p \v 15 Anwerne arrekantherre ayeye arrpenhe iletyeke ahentye aneme Jesus Alartetyele-arle ilekeke. Nhenge anwerne apeke itethe anerrirrerlenge, Jesus-arle apetye-alpetyenhe. Nhenhe ikwere-iperre, yanhe areye kele-arle ilweke-arle, itne ikwerenge arrwekele alherlte-iwetyenhe. Nhenhe ikwere-iperre anwerne itnekenge ingkernele apetyetyenhe. \v 16-17 Urreke Jesus Alartetye anwerne-kenhe akertne-ngentyele atnarnpetyenhe, re Ngkarte-kenhe areyeke arlketyenhe kele-arle ilwekeke itethe-irrirtnetyeke. Alkere-arenye alartetye Ngkarte-kenhe anyente arlketyenhe. Ikwere iperre arrpenhele trumpet pewe-iletyenhe tyerrtye ingkirreke akaltye anetyenhenge Ngkartele-arle Ikwerenhe areye anyente-ilemenge. Nhenhe ikwerele ureke, nhenge arrpenhele trumpet-arle pewe-ilerlenge, Ngkarte-kenhe areye kele-arle ilwekeke, Ngkartele itnenhe itethe-ilirtnetyenhe ilweke-arle-iperre. Itne anwernekenge arrwekele alherlte-iwetyenhe. Anwerne apeke itethe akwete anerrirreme, Ngkartele anwernenhe anyentelhe-iletyenhe angkulye-werne akertne-atheke-ileme Jesus-nge alkere mpwepeke anyente-irretyeke. Anwerne imerte Jesus-ele-arlenge akwete-ante anthurre anetyenhe. \v 18 Ayeye Jesus-akerte ilerrerlte-anaye. Itnenhe ilerlte-apaye akangkemele anetyeke, arrpenhe areye-arteke anetyakenhe Ngkartenge untyeme-irrerlenge-arle. \c 5 \s1 Anwerne ingkirreke Jesus-eke akarelhetyeke rarle apetye-alpetyenheke-atwetye \p \v 1-2 Atyewe Ngkarte-kenhe anwerne-kenhe areye, anwerne itelarerrirreme Jesus ilengare apeke-arle awethe apetye-alpetyenhenge. Kenhe anwerne ilengareke akutne. Arrantherre-inpe itelarerrirreme ayeye nhenhe Jesus-akerte. Nhenge re apetye-alpemele, arratetyenhe impeltye-ngentyele-arteke, nhenge ingkirreke akwenpele anerrirrerlenge. \v 3 Urreke Jesus ahelhe nhenhe-werne apetye-alpetyenhenge, tyerrtye arrpenhe areye alakenhe angketyenhe, “Nhenhe mwerre akngerre anthurre. Nterte anthurre atwerretyakenhe. Anwerne mwerre anthurre aneme. Arrpenhe areyele anwernenhe atwetyakenhe, anwerne iwenhe apeke ikwere-ketye atere-irretyakenhe.” Itne alakenhe angkeme nhenge Jesus apetye-alperlenge, itirreme ingkirreke mwerre akwele anemeke-athene. Kenhe re akenhe impeltye-ngentyele apetyetyenhe itneke akurnelhe-ileme. Itne Ikwere-ketye alwirretyenhe uyarne anthurre alengke-iwelheme itne-arrpe itethe atnyenetyeke. \p \v 4 Itne akurne nhenge areye ingwemertele-arle anemeke. Kenhe arlte ingkernenge, nhenge Jesus apetye-alperlenge itne atnulketyenhe anthurre renhe aremele, itne-arle akwenpele anerrirrekenge Ngkarte awetyakenhe. Kenhe arrantherre akenhe Jesus arratye itelaremele-arle akurne-ketyenge untyeme-irreke, ingwemertele-arle anetyakenheke, kele arlte ingkernenge arrantherre atnulketyakenhe anetyenhe, irrpelthele-tetye tnetyenhe nhenge Jesus apetyalpetyenhenge. \v 5 Arrantherre irrpelthele tnerrirretyeke alkngenthele-arle anerrirrekenge, Jesus-kenhe aneme anteye. Arrantherre-arle Jesus-eke akwetethe arelherlte-aneme, mwerre mpwaremele, alakenhe ikwerenge anteme arrantherre akangkemele anetyenhe ilengare apeke re apetye-alpetyenhenge. Anwerne Ngkarte-kenhe areye arrpenhe areye-arteke anetyakenhe, nhenge areye ingwemertele-arle anemeke, akurne-arle mpwaremeke. \v 6 Alakenhe ikwerenge anteme anwerne ingkirreke akwetethe arelhetyeke Jesus-eke-arle apetye-alpetyeke arratye mwerre akwete anerlte-aneme. Anwerne arrpenhe yanhe areye-arteke anetyakenhe ankwe akwete-arle anekeke. Anwerne arnterre anthurre itirretyeke akarre anetyeke, akurnentye-werne-atheke alheketyenge. \v 7 Ankwe-arle inteme areye, itne ingwele inteme. Arrpenhe areyele ngkwarle-arle antywemeke, itne arerte-irremele ingwele antyweke-arle-iperre. Itne itirretyakenhe nthakenhe-arle irretyenhe-akerte Jesus-arle apetyalpetyenhenge. \v 8 Anwerne-tetye alkngenthe Ngkarte-kenhele aneme arrpenhe areye-arteke kwenye, yanhe areye ingwemertele-arle anerrirremeke. Alakenhe ikwerenge anteme anwerne arnterre itirretyeke akurne mpwareme-ketye. Anwerne Jesus akwetethe arratye itelaremele anetyeke, ikwere ahentye anthurre anetyeke, arrpenhe areyeke-arlke. Anwerne Jesus-eke arelhemele anetyeke rarle apetye-alpetyenhenge awethe, anwerne akutne ilengare-arle re apetye-alpetyenheke. Nhenge re akenhe apetye-alpemele, re anwernenhe arntarnte-aretyenhe akayake-ilemele. Anwerne apeke alakenhe-arteke mwerre anerlenge, anwerne rlterrke anetyenhe artwe irraweye anthurre-arteke, nhenge areye-arle mwekarte rlterrke akaperteke arrernelheme-arteke, alkwerte itne akngerneme itnenhe-arrpe ilpelhetyeke. \p \v 9 Nhenhe-arteke anwerne ilpelhetyeke, Ngkartele-arle anwernenhe akngakerlenge, anwernenhe akurne-iletyeke-kwenye. Rarle anwernenhe akngakeke Jesus-ele anwernenhe arntarnte-aretyeke akayake-ilemele. Alakenhe ikwerenge anteme Ngkartele Jesus ahelhe nhenhe-werne yerneke anwernenhe arntarnte-aretyeke akayake-ileme, itetheke mpwaretyeke. \v 10 Re anwerneke arne arntarlkweke-arleke ilweke, anwerne ikwerenge akwete-ante anerrirretyenhenge. Re nhenge ahelhe nhenhe-werne apetyalpemele, anwerne apeke itethe akwete anerrirreme, anwerne arrpenheme apeke kele ilwerrirreke. Kele mwerre rarle. Nhenge re apetye-alpemele anwernenhe ingkirreke anyentelhe-iletyenhe akngirtneme ikwerenge akwete-ante anetyeke. \v 11 Arrantherre-arle kele ilerrerlte-aneme Jesus-arle apetye-alpetyenhe-akerte. Yanhe re mwerre-arle. Arrantherre ayeye nhenhe akwete ilerrerlte-anetyeke, akaltyele-antherremele arratye mwerre anerrirretyeke Ngkarteke, Jesus akwete apenterlte-apetyeke. \p \v 12 Atyewe Ngkarte-kenhe anwerne-kenhe areye, angwenhe apeke re arnterre warrke-irreme Jesus-eke, arrenhantherrenhe arntarnte-aremele, arrenhantherrenhe akaltyele-antheme ikwere-akerte, akurne-ketyenge untyeme-ilemele, arrantherre awetyeke nthakenhe-arle arrpenhe yanhe areye angkemeke. \v 13 Itneke akangkwe-irremele ahentye-anetyeke itne-arle arrekantherre mwerre urrkaperlte-anerlenge. Arrantherre apurte anetyeke ahele-ahele akerretyale, arrpenhe areye arlkarentye-iletyale. \v 14 Angwenhe apeke urrkapetyeke ahentye-anetyakenhe, ikwere angketyeke warrke inetyeke-akerte. Angwenhe apeke atere-irreme, renhe ilaye atere-irretyale. Angwenhe apeke itirremele impelhetyeke Jesus apenteme-ketye, ikwere angkaye renhe atnerre-ilaye re Jesus arratyele apentetyenhenge. Angwenhele apeke arrenhantherrenhe atweme renhe iltetyale, akangkentye ware anaye. \v 15 Arrenhantherrenhe arrpenhele atweme apeke, renhe atwirtnetyale. Arntarnte-arerraye, kele imerte arrpenhe areye anteme arntarnte-aremele. \p \v 16 Akangkentye akwetethe anerlte-anaye. \v 17 Ngkarteke akwetethe angkerlte-anaye, impelhetyale. \v 18 Nhenheke rarle Ngkarte arrekantherre angkerle-aneme Jesus-kenhe-arle areyeke: Kele iwenhe apeke nthakenhe-arle irreme, mwerre apeke, akurne apeke, kele mwerre-arle! Akwetethe Ngkarte utyernemele tnakewarreye. \p \v 19 Nhenge Utnenge Mwerre arrekantherre iwenhe apeke ikwere angkerlenge, renhe awerrirretyeke, Ikwere-ketyenge untyeme-irretyalaye, renhe ipmentye-iwetyalaye. \v 20 Arrpenhe akwele rarle arrekantherre angkemeke Utnenge Mwerreke, renhe mwantyele awaye, untyeme-irretyale. \v 21 Ayeye mwantyele awerrirraye, ayeye yanhe arratye apeke urrtyirrentye apeke. Ayeye arratye apeke-arle renhe awerrirretyeke. \v 22 Ayeye urrtyirrentye apeke, awerrirretyale anaye. \p \v 23 Arrantherre mwerre anerlte-aneme, arrantherre-arle Ngkarte arratye itelaremenge iperre. Anwerne Ngkarteke angkerlte-aneme arrekantherre, arrantherre mwerre anetyenhenge. Anwerne Ngkarteke angkeme Re arrenhantherrenhe mwantyele arntarnte-aretyeke utnenge arrekantherrenhe arratye mwerre atnyenetyeke, akurne-ketyenge akayake-iletyeke. Nhenge Jesus Christ ahelhe nhenhe-werne apetye-alpemele, arrpenhele arrenhantherrenhe ilpernetyakenhe aneme. \v 24 Ngkarte arrenhantherrenhe akngakeke Renhe apentetyeke. Re arrekantherre akwetethe arratye ileme, alakenhe ikwerenge anteme arrantherre itelaretyeke Rarle arrenhantherrenhe arntarnte-areme akwete anthurre. \p \v 25 Atyewe Ngkarte-arenye anwerne-kenhe areye, Ngkarteke anwerneke akwetethe angkerrirraye, arrekantherre anwerne angkeme-arteke. \v 26 Arrantherre ingkirreke Jesus-kenhe. Nhenge arrantherre anyente-irreremele arne iwenhe apeke renhe mpwaretyeke imernetyeke arrantherre-arle arntarnte-arerreme. \p \v 27 Jesus-ele ayenge ileke pipe nhenhe intelhe-iletyeke. Alakenhe ikwerenge anteme arrantherre apurte-irreremele tyatye-ke, arnterre read-eme-ilaye Ngkarte-kenhe arrpenhe areyele awetyeke. \p \v 28 Kele anwerne pipe nhenhe renhe intelhe-ilemele uyerrelhe-ileke. Anwerne Jesus Christ apayuthneme akangkentye arrekantherrenge anetyeke. Kele.