\id TIT - Achi’, Rabinal (new orthography) NT - 2009 (DBL 2013) \h Tito \toc1 Ri carta xutzꞌibꞌaj ri Pablo che ri Tito \toc2 Tito \toc3 Tit \mt1 Ri carta xutzꞌibꞌaj ri Pablo che ri Tito \c 1 \s1 Ri Pablo kuya pan rutzil uwach ri Tito \p \v 1 Riꞌin in Pablo, in aj chak re ri Dios yey in taqoꞌn re ri Qanimajawal Jesucristo. Ri chak uyaꞌom chwe e kebꞌenutoꞌ ri ebꞌuchaꞌom Rire chaꞌ kakubꞌiꞌ kikꞌuꞌx rukꞌ, kaketaꞌmaj chi utz ri Qꞌijsaq y kebꞌin jusukꞌ chwach \v 2 chaꞌ jelaꞌ kakikubꞌaꞌ kikꞌuꞌx che ukꞌulik ri kikꞌaslemal na jinta utaqexik. Ma ri Dios xubꞌiꞌtisij lo wa kꞌaslemal echiriꞌ kꞌamajaꞌ kajeqer lo ruwachulew, y Rire na kuꞌan ta raqꞌubꞌal. \v 3 Yey echiriꞌ xopon ruqꞌijol re kaqꞌalajisax ri Utzilaj Tzij, ri Dios Qakolobꞌenel xuya panuqꞌabꞌ kantzijoj waꞌ chikiwach ri tikawex. \p \v 4 Kantzꞌibꞌaj kꞌu pan waꞌ wa carta chawe riꞌat Tito, ri paqatzij wi at pachaꞌ nukꞌajol chupa rubꞌiꞌ ri Cristo, ma junam ri kubꞌulibꞌal qakꞌuꞌx rukꞌ Rire. Chakꞌulu kꞌu ri unimal rutzil kꞌuꞌxaj, ri kꞌaxnaꞌbꞌal kꞌuꞌxaj y ri utzil chomal re ri Qaqaw Dios y re ri Qanimajawal Jesucristo Qakolobꞌenel. \s1 Ruchak ri Tito chupa ri isla Creta \p \v 5 Riꞌin xatinya kan chilaꞌ chupa ri isla Creta chaꞌ kayijbꞌaꞌ taq ri chaqal kan uꞌanik y kebꞌakoj kꞌu e aj wach pa riglesia chujujunal tinamit, jelaꞌ pachaꞌ ri ximbꞌiꞌij kan chawe. \s1 Ri bꞌinik silabꞌik taqal chike ri e aj wach y ri e aj kꞌamal kiwach rutinamit ri Dios \p \v 6 E juna aj wach re riglesia lik chirajawaxik jusukꞌ rubꞌinik usilabꞌik chaꞌ na jinta kachꞌaꞌtibꞌen re. Kꞌola jusukꞌ rukꞌ ri rixoqil yey ri ralkꞌoꞌal chirajawaxik kikojom rubꞌiꞌ ri Cristo, e kojol tzij y na katataj ta kꞌu chike e aj mak o e titzꞌitaq. \p \v 7 Ekꞌu riꞌ ri yaꞌtal che kuꞌana aj kꞌamal kiwach rutinamit ri Dios, lik chirajawaxik e jusukꞌ rubꞌinik usilabꞌik chaꞌ na jinta kachꞌaꞌtibꞌen re, muꞌan nim chiribꞌil ribꞌ, na chꞌiꞌchꞌoj ta ukꞌuꞌx, na qꞌabꞌaꞌrel taj, na aj chꞌaꞌoj taj, na rayinel taj re puaq kachꞌak rukꞌ sokosoꞌnik. \v 8 Yey chebꞌukꞌulu chi utz taq ri kebꞌopon chirocho, chuyaꞌa ukꞌuꞌx che uꞌanik ri utz, lik chuchꞌobꞌo chi utz ri kuꞌano, chuꞌana ri lik jusukꞌ, lik chuyaꞌa ribꞌ puqꞌabꞌ ri Dios y lik churiqa uchajixik ribꞌ chwach ronoje ri na utz taj. \v 9 E chutaqej ri saqil Utzilaj Tzij re ri Dios kꞌutum chwach\x * \xo 1:9 \xt 2 Ts. 2:15\x* chaꞌ jelaꞌ kuriq kapixabꞌan rukꞌ chomilaj kꞌutunik y kukoj waꞌ pa kijolom ri tikawex, ri kakibꞌiꞌij na qatzij ta wa kꞌutunik. \s1 Taq ri kakiꞌan kꞌutunik na saqil taj \p \v 10 Ma lik e kꞌi ri e titzꞌitaq, kakikꞌut ri na jinta uchak y e sokosoꞌnel. Y chike taq waꞌ e kꞌo ri lik kebꞌok il che ri retalil re circuncisión. \v 11 Maya kꞌu luwar chike waꞌ wa winaq kekꞌutunik, ma kakisachisaj kinaꞌoj ukꞌiyal familias rukꞌ ri kikꞌutunik. Rike xew kakaj kebꞌeyomar rukꞌ ri kꞌutunik kakiꞌano yey waꞌ lik kꞌixbꞌal uwach. \p \v 12 Ojertan kꞌo jun qꞌalajisanel aj Creta, jewaꞌ xubꞌiꞌij chwi rutinamit rire: “Ri e aj Creta lik xex wi e aj raqꞌul, pachaꞌ e itzel chikop, lik e japjatel y lik e xepuꞌabꞌ”\f + \fr 1:12 \ft Ri xtzꞌibꞌan re waꞌ e jun achi Epiménides rubꞌiꞌ, yey rire lik kꞌo uwach rojertan.\f* xchaꞌ. \v 13 Yey ri xubꞌiꞌij waꞌ waꞌchi lik qatzij; e uwariꞌche chirajawaxik lik chachꞌaꞌbꞌej kipa chaꞌ ketikiꞌ chupa ri saqil kꞌutunik, \v 14 y jekꞌulaꞌ na kebꞌok ta il che taq ri tzijonik xa kimololem raj judiꞌabꞌ y na kebꞌok tane il che ri taqanik ke ri winaq kiyaꞌom kan ri Qꞌijsaq. \p \v 15 E junoq saqil runaꞌoj, ronoje ri chom chwach ri Dios, riꞌ e lik chom chwach rire. Noꞌj ri sachinaq runaꞌoj, ri na kukoj ta ri Qꞌijsaq, riꞌ ronoje lik chꞌul chwach ma chꞌul runaꞌoj y ri ranimaꞌ; y jekꞌulaꞌ na kunaꞌbꞌej taj saꞌ ri chom y saꞌ ri na chom taj. \v 16 Tobꞌ kubꞌiꞌij retaꞌam uwach ri Dios; pero rukꞌ ri kuꞌano, kaqꞌalajinik na retaꞌam ta uwach. Ma xaqi itzel ukꞌuꞌx, aj palajiy tzij y na jinta kꞌana utz kuꞌan chwach ri Dios. \c 2 \s1 Ri saqil kꞌutunik \p \v 1 Noꞌj riꞌat Tito, lik chirajawaxik e ronoje ri kakꞌutu xaqi junam rukꞌ ri saqil kꞌutunik re ri Dios. \v 2 Chebꞌapixabꞌaj rachijabꞌ e nimaq winaq chik chaꞌ kakichꞌobꞌ chi utz janipa ri kakiꞌano, kakichajij chi utz ri kibꞌinik kisilabꞌik chikiwach ri jujun chik, kakichajij kibꞌ chaꞌ na ketzaq ta pa mak, yey e saqil ri kubꞌulibꞌal kikꞌuꞌx, ri rutzil kikꞌuꞌx y ri unimal kikꞌuꞌx. \p \v 3 Yey chabꞌiꞌij chike rixoqibꞌ e nimaq winaq chik: Kꞌola xiꞌin ibꞌ kukꞌ chwach ri Dios chwi ri kibꞌinik kisilabꞌik, mebꞌuꞌan e aj molot, makiya kibꞌ che qꞌabꞌarik, e cheqꞌilon chwi ri utz. \v 4 Kikꞌutu kꞌu chike ri e kꞌakꞌal ixoqibꞌ chaꞌ kꞌax kekinaꞌ ri kachijil y ri kalkꞌoꞌal, \v 5 kakichajij kibꞌ chaꞌ na ketzaq ta pa mak y jelaꞌ chom ri kibꞌinik kisilabꞌik, kechakun chi utz pa ja, kakikꞌut ri rutzil kikꞌuꞌx y kakitaqej ri kachijil. Kakiꞌan kꞌu ronoje waꞌ chaꞌ jelaꞌ na jinta junoq tzel kachꞌaꞌt chirij Rutzij Upixabꞌ ri Dios. \p \v 6 Chabꞌiꞌij kꞌu chike ralabꞌo kakichajij kibꞌ chaꞌ na ketzaq ta pa mak. \v 7 Yey riꞌat Tito, e chakꞌutu ri utz chikiwach rukꞌ ri saqil abꞌinik asilabꞌik chwi ronoje ri kaꞌano. Chatkꞌutun chi jusukꞌ rukꞌ saqil naꞌoj \v 8 y rukꞌ utzilaj chꞌaꞌtem chaꞌ jelaꞌ we kꞌo junoq kachꞌaꞌt chawij, utukel kuya ukꞌix ma na jinta mak kariqitaj chawij. \p \v 9 Yey chebꞌapixabꞌaj raj chakibꞌ chaꞌ kakinimaj kitzij ri kajaw, kakiꞌan chi utz ronoje chaꞌ ri kajaw kekiꞌkot kukꞌ y na kekꞌulilaꞌn taj. \v 10 Makiꞌan ne kiꞌke che rubꞌitaq re ri kajaw; e kiꞌana ronoje chi jusukꞌ chaꞌ jelaꞌ kaqꞌalajinik lik chom ri kꞌutunik re ri Dios Qakolobꞌenel. \p \v 11 Ma ri Dios uqꞌalajisam chi ri unimal rutzil ukꞌuꞌx chaꞌ konoje ri tikawex kekolobꞌetajik. \v 12 Ekꞌu riꞌ ri unimal rutzil ukꞌuꞌx ri Dios kꞌutuyum chiqe saꞌ uꞌanik kaqaya kan ronoje mak y ronoje ri rayibꞌal na utz ta uwach, yey e kꞌutuyum chiqe chirajawaxik kaqachꞌobꞌ chi utz ri kaqaꞌano chaꞌ waqꞌij ora kojbꞌin jusukꞌ rukꞌ jun saqil bꞌinik silabꞌik chwach ri Dios. \v 13 Lik chirajawaxik kaqaꞌan waꞌ y kaqakubꞌaꞌ pana qakꞌuꞌx che ri chomilaj qꞌij re kiꞌkotemal echiriꞌ kakꞌun tanchi ri Dios Qajawxel, ri Qakolobꞌenel Jesucristo. \v 14 Rire xuya ribꞌ pa kamik quma riꞌoj, xojuloqꞌo chaꞌ kojresaj che ronoje ri na utz taj, kuchomaj ri qabꞌinik qasilabꞌik y jelaꞌ kojuꞌan oj utinamit lik qayaꞌom qibꞌ che uꞌanik chomilaj taq chak. \p \v 15 E chakꞌutuꞌ janipa taq wa ximbꞌiꞌij chawe; chatpixabꞌan chi utz y chachꞌaꞌbꞌej kipa taq ri kakiꞌan ri na utz taj. Chaꞌana kꞌu waꞌ ma paqꞌabꞌ riꞌat yaꞌtal wi kaꞌano; maya kꞌu luwar che junoq kukꞌaq bꞌi aqꞌij. \c 3 \s1 Ruma ri unimal rutzil ukꞌuꞌx ri Dios kojuꞌan jusukꞌ chwach \p \v 1 Chakuxtaj chike konoje ri kikojom rubꞌiꞌ ri Qanimajawal Jesucristo, lik chirajawaxik e kakinimaj y kakitaqej ri kakibꞌiꞌij ri e taqanelabꞌ y ri e aj qꞌatal tzij re ri tinamit yey kakiya kibꞌ che uꞌanik janipa taq ri utz. \v 2 Chabꞌiꞌij chike mechꞌaꞌt chirij junoq, mechꞌoꞌjinik; kikꞌutu ri rutzil kikꞌuꞌx y kiꞌana chꞌutiꞌn che kibꞌ chikiwach konoje taq ri tikawex. \p \v 3 Ma e riꞌoj rojertan echiriꞌ kꞌamajaꞌ ne kaqakoj rubꞌiꞌ ri Cristo, na jinta qanaꞌoj, oj titzꞌitaq, oj sachinaq, qayaꞌom qibꞌ puqꞌabꞌ ronoje ri rayinik y ruqusil ruwachulew, lik kꞌo retzelal qakꞌuꞌx, lik tzel kojilik y tzel kaqil qibꞌ chiqawach. \v 4 Na rukꞌ ta kꞌu riꞌ, ri Dios Qakolobꞌenel xukꞌut ri relej ukꞌuꞌx y ri rutzil ukꞌuꞌx chike konoje ri tikawex che ruwachulew. \v 5 Xojukolobꞌej kꞌu riꞌ, na ruma ta juna chak lik utz qaꞌanom, ma e ruma ri kꞌaxnaꞌbꞌal ukꞌuꞌx chiqe. Xojuchꞌaj kꞌu che ri qamak chaꞌ kuya jun kꞌakꞌ kꞌaslemal chiqe y xuya ri Santowilaj Ruxlabꞌixel pa qanimaꞌ chaꞌ kujalkꞌatij ri qabꞌinik qasilabꞌik. \v 6 Ruma ri Qakolobꞌenel Jesucristo, ri Dios xuya ri Ruxlabꞌixel chiqe yey ¡lik nim rutoꞌbꞌal Rire qukꞌ! \v 7 Uꞌanom kꞌu jusukꞌ chiqe ruma ri unimal rutzil ukꞌuꞌx chaꞌ kaqakꞌul na ri qoyeꞌem, waꞌ e ri qakꞌaslemal na jinta utaqexik. \p \v 8 Waꞌ wa kambꞌiꞌij pan chawe lik qatzij yey lik kuaj katok il che ukꞌutik waꞌ chike konoje ri kikojom rubꞌiꞌ ri Dios chaꞌ kakitijoj kibꞌ che uꞌanik ri utz. Ma taq waꞌ wa kꞌutunik lik areꞌ y lik kꞌo kutiqoj chike konoje ri tikawex che ruwachulew. \v 9 Maꞌan kꞌu aweꞌat kukꞌ taq ri kakichapalaꞌ kibꞌ rukꞌ taq chꞌaꞌtem na jinta uchak, ri kakichololej kibꞌiꞌ ri katiꞌ-kimam re ojertan y ri kechꞌoꞌjin puwi ri tzijpixabꞌ ke ri aj judiꞌabꞌ. Ma ronoje taq waꞌ na jinta keꞌelawi y na jinta kutiqoj. \v 10 We kꞌo kꞌu junoq kujach kipa taq rutinamit ri Dios, chachꞌaꞌbꞌej upa julajoq o kalajoq. Noꞌj we lik na kukoj ta kꞌu tzij, mawachbꞌilaj chik. \v 11 Awetaꞌam e junoq kujach upa rutinamit ri Dios, yojtajinaq runaꞌoj y mak ri kuꞌano. Yey ruma kꞌu rumak, utukel utzukum qꞌatbꞌal tzij chirij. \s1 Kꞌisbꞌal uchꞌaꞌtem ri Pablo che ri Tito \p \v 12 Echiriꞌ kantaq ri Artemas o ri Tíquico awukꞌ,\f + \fr 3:12 \ft Ri Pablo kutaq bꞌi jun chike wa kebꞌ hermanos chaꞌ kakꞌojiꞌ pukꞌaxel ri Tito che ri chak pa taq riglesias chilaꞌ Creta.\f* chawilij katpetik chaꞌ koꞌlqariqa qibꞌ wara Nicópolis, ma nuchꞌobꞌom chik kinkꞌojiꞌ wara chupa ruqꞌijol echiriꞌ lik kꞌax tew y kꞌo jabꞌ. \p \v 13 Kambꞌiꞌij chawe lik chatoꞌo ri Zenas, ri aj kꞌutunel re ri tzijpixabꞌ yey chatoꞌo ri Apolos. Chayaꞌa kꞌu chike ronoje taq ri kajawax che ri kibꞌenam chaꞌ kakimaj bꞌi kibꞌe. \v 14 Lik chirajawaxik kꞌu chike konoje ri e qukꞌil riꞌoj, ri kikojom rubꞌiꞌ ri Cristo, kakimaj uꞌanik ri utz y kekitoꞌ kꞌu taq ri kꞌo kajawax chike chaꞌ jelaꞌ kꞌo kutiqoj ri kibꞌinik kisilabꞌik. \v 15 Konoje taq ri e kꞌo wara wukꞌ, kakiya pan rutzil awach. Y riꞌat chayaꞌa rutzil kiwach ri kikojom rubꞌiꞌ ri Dios, ri kꞌax kojkinaꞌo. Chikꞌulu kꞌu iwonoje riꞌix ri unimal rutzil ukꞌuꞌx ri Dios. Amén.