\id PHP - Achi’, Rabinal (new orthography) NT - 2009 (DBL 2013) \h Filipenses \toc1 Ri carta xutzꞌibꞌaj ri Pablo che riglesia kꞌo Filipos \toc2 Filipenses \toc3 Flp \mt1 Ri carta xutzꞌibꞌaj ri Pablo che riglesia kꞌo Filipos \c 1 \s1 Ri Pablo kuya pan rutzil kiwach ri hermanos e kꞌo Filipos \p \v 1 Riꞌin in Pablo y ri Timoteo, ri oj aj chak re ri Qanimajawal Jesucristo, kaqataq bꞌi wa carta che alaq ri kꞌo alaq chupa ri tinamit Filipos. Kaqatzꞌibꞌaj kꞌu pan che alaq, ri alaq aj kꞌamal wach y alaq aj chakibꞌ e toꞌbꞌel piglesia, junam ukꞌ onoje alaq, ri kojom alaq rubꞌiꞌ ri Qanimajawal Jesucristo. \v 2 Kꞌulu kꞌu alaq ri unimal rutzil kꞌuꞌxaj y ri utzil chomal re ri Qaqaw Dios y re ri Qanimajawal Jesucristo. \s1 Tioxibꞌal chwach ri Dios kuma ri hermanos e kꞌo Filipos \p \v 3 Echiriꞌ kakꞌun alaq chinukꞌuꞌx, lik kintioxin che ri Dios uma ralaq. \v 4 Yey echiriꞌ kanꞌan orar, xaqi kantzꞌonoj che ri Dios pawiꞌ onoje alaq. Rukꞌ kꞌu kiꞌkotemal \v 5 kanꞌan waꞌ, ma lik junam chakuninaq alaq wukꞌ che utzijoxik ri Utzilaj Tzij e chwi lo ri nabꞌe qꞌij echiriꞌ xya ibꞌ alaq puqꞌabꞌ ri Cristo y kꞌa e katajin alaq che uꞌanik waqꞌij ora. \v 6 E ri Dios xjeqow re ri utzilaj chak pa animaꞌ alaq, yey lik kubꞌul nukꞌuꞌx che waꞌ: Ri Dios katajin che toꞌik alaq chaꞌ kabꞌin alaq jusukꞌ chwach, yey Rire kutzꞌaqatisaj ri chak ukꞌ alaq kꞌa pa ri qꞌij echiriꞌ kakꞌun tanchi ri Qanimajawal Jesucristo. \v 7 Lik ubꞌe kꞌut kanchꞌobꞌ waꞌ pawiꞌ onoje alaq, ma xaqi kꞌo alaq pa wanimaꞌ. Yey ralaq lik intoꞌom alaq rukꞌ ri chak uyaꞌom ri Dios chwe ruma runimal rutzil ukꞌuꞌx. Intoꞌom ne alaq tobꞌ in kꞌo pa cárcel o echiriꞌ kanqꞌalajisaj ri Utzilaj Tzij chikiwach ri e aj qꞌatal tzij y kanjikibꞌaꞌ kꞌu uwach lik qatzij ri kanqꞌalajisaj. \v 8 Ri Dios retaꞌam, paqatzij wi riꞌin lik kꞌax kannaꞌ onoje alaq. Yey wa kannaꞌ pa ri wanimaꞌ che alaq, e ri Qanimajawal Jesucristo yaꞌyom chwe. \p \v 9 Kantzꞌonoj kꞌu che ri Dios pawiꞌ alaq chaꞌ kanimar más ri rutzil kꞌuꞌx alaq y ri naꞌoj alaq \v 10 chaꞌ jelaꞌ ketaꞌmaj alaq saꞌ ri lik taqal che ri bꞌinik silabꞌik alaq. Bꞌina kꞌu alaq jusukꞌ chaꞌ echiriꞌ kakꞌun tanchi ri Cristo na jinta mak kariqitaj che alaq. \v 11 Ruma kꞌu ri Qanimajawal Jesucristo kilitaj ri jusukꞌ bꞌinik silabꞌik alaq, yey echiriꞌ kilitaj waꞌ kuma ri tikawex, rike kakiyak uqꞌij ri Dios y kakibꞌixoj rubꞌiꞌ. \s1 Ri kꞌax xikꞌow wi ri Pablo lik kꞌo xutiqoj \p \v 12 Hermanos, lik kuaj ketaꞌmaj alaq waꞌ: Ronoje taq ri kꞌax wikꞌowibꞌem lik kꞌo xutiqoj ma rukꞌ waꞌ xeꞌek utzijoxik ri Utzilaj Tzij chikiwach ri tikawex. \v 13 Utz ne xuꞌano, ma woꞌora ri soldados re ri nimalaj aj qꞌatal tzij junam kukꞌ ri jujun chik e kꞌo wara, konoje xketaꞌmaj in kꞌo pa cárcel ruma kantzijoj rubꞌiꞌ ri Cristo. \v 14 Y na xew ta waꞌ, ma ruma ri uꞌanom ri Dios wukꞌ wara pa cárcel, e kꞌi ri hermanos lik xkijikibꞌaꞌ kikꞌuꞌx rukꞌ ri Qanimajawal yey más ne xmiqꞌ kikꞌuꞌx che utzijoxik ri Utzilaj Tzij re ri Dios y na kakixiꞌij ta kꞌana kibꞌ kakiꞌan waꞌ. \v 15 Kakiꞌan kꞌu riꞌ waꞌ rukꞌ ronoje kikꞌuꞌx, noꞌj e kꞌo jujun chik kakitzijoj rubꞌiꞌ ri Cristo xew chaꞌ kakiꞌan nim che kibꞌ chinuwach riꞌin ruma kꞌax kikꞌuꞌx chwij. \v 16 Yey ketzijon puwi ri Cristo na rukꞌ ta rutzil kikꞌuꞌx, xa e re yakbꞌal kiqꞌij. Ma chikiwach rike rukꞌ ri kakiꞌano, kakiya más bꞌis chwe puwi ri kꞌax in kꞌo wi pa wa cárcel. \v 17 Pero ri jujun chik ketzijon ruma ri rutzil kikꞌuꞌx chwe, ma ketaꞌam riꞌin in kojom ruma ri Dios re kanqꞌalajisaj ri Utzilaj Tzij. \v 18 ¿Saꞌ kꞌu ri kambꞌiꞌij che waꞌ? Chinuwach riꞌin, ri lik chirajawaxik wi e katzijox ri Utzilaj Tzij, tobꞌ ri ketzijon re kakiꞌan rukꞌ saqil rutzil kꞌuꞌxaj o xa pa ke rike. Ekꞌu ri lik xaqi kuya kiꞌkotemal chwe e ri katzijox rubꞌiꞌ ri Cristo. \s1 Ri Pablo na kuxiꞌij ta ribꞌ chwach ri kamik \p \v 19 Na kikꞌow ta kꞌu ri nukiꞌkotemal, ma wetaꞌam kinel pan chupa ronoje ri kintajin che rikꞌowibꞌexik ruma ri oraciones e alaq panuwiꞌ y ruma rutoꞌbꞌal ri Ruxlabꞌixel ri Qanimajawal Jesucristo wukꞌ. \v 20 Ma ri lik kanrayij y nukubꞌam pan nukꞌuꞌx che, e waꞌ: Che ronoje ri kanꞌan chwach ri Dios na jinta kꞌana kuya kꞌix chwe. E lik kubꞌul nukꞌuꞌx che, jelaꞌ pachaꞌ ri uꞌanom loq, e janipa ri kanꞌano kukꞌam lo yakbꞌal uqꞌij ri Cristo, tobꞌ kinkꞌasiꞌik o kinkamik. \v 21 Ma ri nukꞌaslem riꞌin e re yakbꞌal uqꞌij ri Cristo; yey we xinkamik, más ne lik kꞌo kutiqoj chwe. \v 22 Pero we ri nukꞌaslem kꞌa katoꞌbꞌ che ruchak ri Qaqaw, na kanriq ta kꞌu riꞌ pachike ri más utz. \v 23 Lik kꞌayew kꞌu chwe ruchaꞌik ri más utz. E riꞌin kuaj kinkamik chaꞌ kineꞌkꞌola rukꞌ ri Cristo, ma e waꞌ ri más utz chinuwach riꞌin. \v 24 Pero che ralaq e más kꞌo kutiqoj we kꞌa in kꞌo che ruwachulew. \v 25 Nujikibꞌam kꞌu uwach waꞌ, riꞌin wetaꞌam kꞌamajaꞌ kinkamik yey kinkꞌojiꞌ na ukꞌ alaq chaꞌ kantoꞌ alaq che unimarisaxik ri kubꞌulibꞌal kꞌuꞌx alaq y ri kiꞌkotemal alaq rukꞌ ri Cristo. \v 26 Jekꞌulaꞌ lik kakiꞌkot alaq y katioxin alaq che ri Qanimajawal Jesucristo ruma in kꞌo tanchi ukꞌ alaq. \s1 Ri bꞌinik silabꞌik taqal chike ri kikojom ri Utzilaj Tzij \p \v 27 Chajij kꞌu ibꞌ alaq chaꞌ ri bꞌinik silabꞌik alaq e pachaꞌ ri taqal chike ri kikojom ri Utzilaj Tzij re ri Cristo. Jekꞌulaꞌ, tobꞌ na in jinta riꞌin chixoꞌl alaq o tobꞌ ne kinopon ukꞌ alaq, ri lik kuaj kanto e lik chuqꞌubꞌem ibꞌ alaq y xa jun kꞌuꞌx alaq chwach ri Dios, yey lik junam kaya ibꞌ alaq che uqꞌalajisaxik ri Utzilaj Tzij kojom alaq. \v 28 Maxiꞌij ne kꞌana ibꞌ alaq chikiwach ri kechꞌoꞌjin chiꞌij alaq, ma waꞌ e jun kꞌutubꞌal chike e ri Dios kusach na kiwach rike; pero che ralaq e jun kꞌutubꞌal xaqi utz kel pan alaq rukꞌ, ma e ri Dios kakolobꞌen e alaq. \v 29 Ma yaꞌtal che ralaq ri kakoj alaq utzij ri Cristo, y na xew ta laꞌ, ma yaꞌtal ne ri katij alaq kꞌax ruma alaq re Rire. \v 30 Junam kꞌu ri qikꞌowibꞌem, ma ilom alaq ri kꞌax wikꞌowibꞌem riꞌin pa ruchak ri Qaqaw, y woꞌora xta alaq kꞌa e ne kꞌaxkꞌobꞌik in kꞌo wi. \c 2 \s1 Ri Dios xuyak uqꞌij ri Jesús ma Rire xuꞌan chꞌutiꞌn che ribꞌ \p \v 1 Ruma kꞌu kꞌo alaq puqꞌabꞌ ri Cristo, lik nimarinaq chi kꞌuꞌx alaq y bꞌochiꞌim chi kꞌuꞌx alaq rukꞌ ri rutzil ukꞌuꞌx Rire. Ekꞌu ri Ruxlabꞌixel ri Dios kꞌo ukꞌ alaq y uꞌanom chi xa jun che alaq, yey kꞌulum chi kꞌu alaq ri relej ukꞌuꞌx y ri kꞌaxnaꞌbꞌal ukꞌuꞌx ri Cristo. \v 2 E uwariꞌche tzꞌaqatisaj ko alaq uwach ri nukiꞌkotemal rukꞌ waꞌ: Chuꞌana xa jun kꞌuꞌx alaq, xa jun ri rutzil kꞌuꞌx alaq y xa jun ri naꞌoj alaq chiwach alaq. \v 3 Makꞌo maꞌan alaq xew re kakꞌojiꞌ más wach alaq chikiwa ri jujun chik o re yakbꞌal qꞌij alaq. Ri lik usukꞌ e ꞌana alaq chꞌutiꞌn che ibꞌ alaq rukꞌ ri kaꞌan alaq y yaka alaq kiqꞌij ri jujun chik. \v 4 Na utz ta kꞌu riꞌ we kꞌo junoq e xew kutzukuj ri utz chiribꞌil ribꞌ, ma ri lik chirajawaxik wi e kutzukuj ri utz chike ri nikꞌaj chik. \p \v 5 E chuꞌana ri kꞌuꞌx alaq jelaꞌ pachaꞌ rukꞌuꞌx ri Qanimajawal Jesucristo. \q1 \v 6 Rire na xuꞌan ta nim che ribꞌ; \q1 tobꞌ ne lik junam uwach rukꞌ ri Dios, \q1 na xuchꞌoꞌjij ta ri taqal che. \q1 \v 7 Tobꞌ lik kꞌo uwach, xuya kan ranimaꞌ ri taqal che; \q1 xuꞌan pachaꞌ aj chak che ribꞌ chaꞌ kebꞌutoꞌ taq ri tikawex. \q1 Xuꞌan kꞌu tikawex. \q1 \v 8 Echiriꞌ junam chi uwach kukꞌ ri tikawex, \q1 xuꞌan chꞌutiꞌn che ribꞌ. \q1 Lik kꞌut xukoj utzij ri Dios, ma xuya ribꞌ pa kamik. \q1 Yey wa kamik lik kꞌixbꞌal uwach, \q1 ma xkamisax chwa cruz pachaꞌ junoq lik aj mak. \q1 \v 9 Ruma kꞌu wa xuꞌan ri Jesús, \q1 ri Dios e más xuyak uqꞌij Rire chikiwa konoje ri lik kꞌo kiwach. \q1 Xuya kꞌu che ri Jesús kaqabꞌiꞌij “Qanimajawal” che, \q1 ma rubꞌiꞌ Rire e más kꞌo uwach chwa ronoje taq ri bꞌiꞌaj. \q1 \v 10 Chwach kꞌu ri Qanimajawal Jesucristo \q1 kakixukubꞌaꞌ kibꞌ konoje ri e kꞌo chilaꞌ chikaj, \q1 ri e kꞌo che ruwachulew y ri e kꞌo chuxeꞌ ulew. \q1 \v 11 Y konoje kꞌut kakibꞌiꞌij “ri Jesucristo e Rajawal ronoje ri kꞌolik”, \q1 y kakibꞌiꞌij kꞌu waꞌ re yakbꞌal uqꞌij ri Qaqaw Dios. \s1 Qaqꞌalajisaj ri Qꞌijsaq rukꞌ ri qabꞌinik qasilabꞌik \p \v 12 Ekꞌu ralaq, ri lik kꞌax kannaꞌ alaq, chwi petinaq loq, lik taqem alaq ri kꞌutunik re ri Utzilaj Tzij; ꞌana kꞌu alaq waꞌ na xew ta echiriꞌ in kꞌo ukꞌ alaq, ma e más chirajawaxik kataqej alaq waꞌ woꞌora echiriꞌ na in jinta ukꞌ alaq. Rukꞌ kꞌu xiꞌin ibꞌ alaq chwach ri Dios, e lik qꞌalajisaj alaq ri kolobꞌetajik alaq rukꞌ ri bꞌinik silabꞌik alaq. \v 13 Ma e ri Dios kuya che alaq kacha kꞌuꞌx alaq che uꞌanik ri utz chwach y e Rire ri katoꞌw e alaq che uꞌanik ri karaj Rire. \p \v 14 Janipa ri kaꞌan alaq, maꞌan alaq rukꞌ yaj o rukꞌ chꞌaꞌoj \v 15 chaꞌ jelaꞌ lik jusukꞌ ri bꞌinik silabꞌik alaq chwach ri Dios y jekꞌulaꞌ na jinta kꞌo katzꞌaqaw chiꞌ alaq y kaqꞌalajin kꞌu riꞌ alaq saqil ralkꞌoꞌal ri Dios, ma lik alaq junwi chikixoꞌl taq ri winaq na e ta jusukꞌ yey itzel kikꞌuꞌx. Jekꞌulaꞌ riꞌ, kuꞌan alaq pachaꞌ taq ri chꞌumil lik kewon pa ri qꞌequꞌmalil re ruwachulew \v 16 echiriꞌ kaqꞌalajisaj alaq ri Qꞌijsaq kuya kꞌaslemal. Jekꞌulaꞌ echiriꞌ kakꞌun tanchi ri Cristo, riꞌin kannaꞌ jun kiꞌkotemal na jinta kꞌo wi, ma lik kꞌo xutiqoj ri nubꞌinik y ri nuchak ukꞌ alaq. \v 17 Ekꞌu riꞌin na kambꞌisoj taj tobꞌ ne kinkamisaxik y katuruw kꞌu ri nukikꞌ pachaꞌ juna qasaꞌn chwach ri Dios, ma waꞌ e kutzꞌaqatisaj ri qasaꞌn re ri bꞌinik silabꞌik alaq yaꞌom chi alaq puqꞌabꞌ ri Dios ruma ri kubꞌulibꞌal kꞌuꞌx alaq rukꞌ. Lik kꞌut kinkiꞌkot uma onoje alaq ma lik yaꞌom ibꞌ alaq che uloqꞌnimaxik ri Qanimajawal. \v 18 Y jekꞌulaꞌ kuaj kakiꞌkot onoje ralaq wukꞌ. \s1 Ri koponibꞌal kebꞌ raj chak ri Dios chilaꞌ Filipos \p \v 19 We e karaj riꞌ ri Qanimajawal Jesucristo, kantaq bꞌi tan ri Timoteo re keꞌrila alaq y jekꞌulaꞌ ri wanimaꞌ kakiꞌkotik echiriꞌ rire kukꞌam lo rason alaq. \v 20 Na jinta chi kꞌu junoq lik junam rukꞌuꞌx wukꞌ pachaꞌ ri Timoteo, ma rire lik uyaꞌom ukꞌuꞌx che alaq. \v 21 Ma e taq ri tikawex xew kakitzukuj ri kakaj rike y na e ta kebꞌok il che ri karaj ri Qanimajawal Jesucristo. \v 22 Ilom chi kꞌu alaq ri utzilaj chak uꞌanom ri Timoteo, ma lik inutoꞌom che utzijoxik ri Utzilaj Tzij. Rire uꞌanom pachaꞌ nukꞌajol ma chakuninaq wukꞌ jelaꞌ pachaꞌ kuꞌan juna ala rukꞌ ruqaw. \v 23 Ekꞌu uwariꞌche lik kuaj kantaq bꞌi ri Timoteo ukꞌ alaq, we xqꞌalajin na saꞌ ri kaꞌan chwe wara, we kinel bꞌi o kinkanaj pa cárcel. \v 24 Yey kubꞌul ne nukꞌuꞌx kiꞌnwila tan wach alaq, we e karaj riꞌ ri Qanimajawal. \p \v 25 Kanchꞌobꞌ kꞌut lik chirajawaxik kantaq tanchi ubꞌi ukꞌ alaq ri hermano Epafrodito, ri xtaq lo alaq wukꞌ re kinutoꞌ che taq ri kajawax chwe. Rire junam chakuninaq wukꞌ y junam qatijom kꞌax pa ruchak ri Dios. \v 26 Rire lik karaj chik karil wach onoje alaq, ma xretaꞌmaj tom chi alaq echiriꞌ lik xuchap yabꞌil. Lik kꞌu kubꞌisoj waꞌ, ma laj paxinaq kꞌuꞌx alaq che ri xukꞌulumaj. \v 27 Paqatzij wi rire xuchap yabꞌil, xa jubꞌiqꞌ chi xraj laj xkamik, pero ruma kꞌu ri kꞌaxnaꞌbꞌal ukꞌuꞌx ri Dios na xopon ta chupa ri kamik. Jekꞌulaꞌ ri Dios xutoꞌo yey lik xinutoꞌ ne riꞌin, ma we ta e laꞌ xkam na, riꞌ lik kuriq ribꞌ ri nubꞌis. \v 28 Ruma kꞌu waꞌ lik kuaj kantaq bꞌi tan ri Epafrodito ukꞌ alaq chaꞌ jelaꞌ kakiꞌkot alaq che echiriꞌ kil tanchi alaq uwach. Y ruma kꞌu wa kiꞌkotemal alaq, kapaktaj ri nubꞌis riꞌin che alaq. \v 29 We xopon tanchi rire ukꞌ alaq, kꞌulu alaq rukꞌ kiꞌkotemal chupa rubꞌiꞌ ri Cristo. Lik takꞌabꞌaꞌ alaq uqꞌij, ma e taqal riꞌ chike konoje ri e jelaꞌ pachaꞌ rire. \v 30 Ma rire laj xkamik ruma ri kachakun chupa ruchak ri Cristo; xuya kꞌu ranimaꞌ kukꞌulumaj waꞌ chaꞌ kinutoꞌ riꞌin wara. Y jekꞌulaꞌ, rire lik xoluꞌana pakꞌaxel ralaq janipa ri kajawax chwe riꞌin. \c 3 \s1 Ri lik chirajawaxik wi e kakubꞌiꞌ qakꞌuꞌx rukꞌ ri Cristo \p \v 1 Ekꞌu woꞌora hermanos, chwi ronoje taq ri kakꞌulumaj alaq, lik kiꞌkota alaq rukꞌ ri Qanimajawal. Riꞌin na kinkos ta che ubꞌiꞌxikil tanchik janipa ri nutzꞌibꞌam chi pan che alaq, ma waꞌ lik chirajawaxik che alaq. \p \v 2 Kambꞌiꞌij kꞌu riꞌ: Lik chajij ibꞌ alaq chikiwach ri winaq itzel kikꞌuꞌx, ri lik na e ta saqil aj chakibꞌ, ri xa pa ke rike kakibꞌiꞌij chirajawaxik chike konoje rachijabꞌ kaqꞌat ri kulewal chaꞌ kakoj ri retalil re circuncisión chike.\f + \fr 3:2 \ft “Circuncisión”: Ri kakiꞌan raj judiꞌabꞌ echiriꞌ juna ralko ala kukꞌis wajxaqibꞌ qꞌij ralaxik, e kaqꞌat rutzꞌuꞌmalil ruwi ri rulewal, kꞌutubꞌal re e jun chike rutinamit ri Dios. Yey jujun chike raj judiꞌabꞌ kikojom rubꞌiꞌ ri Cristo kakibꞌiꞌij chirajawaxik kakoj wa retalil re circuncisión chike ri creyentes na e ta aj Israel, tobꞌ e nimaꞌq chik. Pero ri Pablo kubꞌiꞌij na chirajawaxik ta waꞌ.\f* Ma chikiwach rike, xew ri kikojom waꞌ taqal chike e utinamit ri Dios. \v 3 Pero paqatzij wi rutinamit ri Dios e riꞌoj,\f + \fr 3:3 \ft “Rutinamit ri Dios e riꞌoj”: Pa ri chꞌaꞌtem griego kubꞌiꞌij “riꞌoj oj re ri circuncisión”.\f* ma riꞌoj kaqaloqꞌnimaj uqꞌij ri Dios pa saqil wi ruma ri Ruxlabꞌixel Rire. Ri qakiꞌkotemal e ruma ri uꞌanom ri Qanimajawal Jesucristo qukꞌ yey kubꞌul qakꞌuꞌx rukꞌ Rire, na rukꞌ ta ri qaꞌanom riꞌoj y na rukꞌ ta ri retalil kakoj che ri qacuerpo. \p \v 4 We ta e laꞌ kuaj kanyak nuqꞌij ruma taq waꞌ, taqal riꞌ chwe, ma na jinta junoq chike ri e aj judiꞌabꞌ uꞌanom más chinuwa riꞌin. \v 5 Ma xkoj ri retalil re circuncisión chwe echiriꞌ xinkꞌis wajxaqibꞌ qꞌij walaxik. Yey in kukꞌil ri e aj Israel ma nupetebꞌem lo chike ri e ralkꞌoꞌal kan ri Benjamín, rukꞌajol ri Israel. Riꞌin, in jelaꞌ pachaꞌ ri nuchu-nuqaw, lik in aj hebreo chiwalaxik.\f + \fr 3:5 \ft Ri Pablo e kukꞌil ri e aj judiꞌabꞌ kakiriq ri chꞌaꞌtem hebreo y xkꞌiy kukꞌ ri lik kitaqem ri kojobꞌal ke kan ri katiꞌ-kimam. Noꞌj e kꞌo jujun chik e aj judiꞌabꞌ na kakiriq ta ri chꞌaꞌtem hebreo, ma ri kichꞌaꞌtem e ri griego, yey kitaqem jujun che taq ri kojobꞌal ke raj griego.\f* Yey ruma in jun chike ri fariseos, lik xinok il che taq ri taqanik ke raj judiꞌabꞌ. \v 6 Ruma kꞌu xinya nukꞌuꞌx che waꞌ, lik xinwesaj qꞌij che usachik kiwach ri kikojom rubꞌiꞌ ri Cristo. Lik xintaqej ri taqanik ke raj judiꞌabꞌ y chwa kꞌu riꞌ waꞌ, na jinta junoq katzꞌaqaw nuchiꞌ. \p \v 7 Echiriꞌ kꞌamajaꞌ kankoj rubꞌiꞌ ri Cristo, xinchꞌobꞌo e ronoje taq waꞌ e re yakbꞌal nuqꞌij chwach ri Dios; noꞌj woꞌora kanmaj usukꞌ na e ta uꞌanom riꞌ, ma na ruma ta waꞌ xinwetaꞌmaj uwach ri Cristo. \v 8 Y na xew tane laꞌ, ma chinuwach riꞌin, ronoje ri kanꞌano o ronoje ri kꞌo wukꞌ, na jinta kꞌana uwach chwa ri retaꞌmaxik uwach ri Cristo Jesús, ri Wajawal, ma Rire na jinta kꞌana kajunimax wi. Ruma kꞌu ri Jesús, xinya kan ranimaꞌ ronoje; e taq ri kꞌo wukꞌ xa e chi pachaꞌ raqꞌes chinuwach riꞌin, ma e lik nuyaꞌom wibꞌ che retaꞌmaxik uwach ri Cristo \v 9 y jekꞌulaꞌ in uꞌanom xa jun rukꞌ Rire. Y na e ta kꞌu kanꞌan jusukꞌ che wibꞌ ruma ri lik nutaqem ri taqanik re ri Moisés; ma xew ri Dios kaꞌanaw jusukꞌ chwe, yey waꞌ e ruma ri kubꞌulibꞌal nukꞌuꞌx rukꞌ ri Cristo. \v 10 Ekꞌu ri lik kuaj riꞌin e kanwetaꞌmaj más uwach ri Cristo. Yey kuaj kakꞌojiꞌ ruchuqꞌabꞌ Rire wukꞌ, jelaꞌ pachaꞌ ri xukꞌutu echiriꞌ xuchꞌij uchuqꞌabꞌ ri kamik y xkꞌastaj lo chikixoꞌl ri ekaminaq. Yey na jinta kꞌo kubꞌiꞌij nukꞌuꞌx che tobꞌ ne kantij kꞌax y kinkamisaxik jelaꞌ pachaꞌ xꞌan che Rire echiriꞌ xuya ribꞌ pa kamik. \v 11 Ronoje kꞌu ri kanꞌano e ruma lik kacha nukꞌuꞌx che kayaꞌtaj chwe ri kꞌaslemal na jinta utaqexik echiriꞌ ri Dios kinukꞌastajisaj lo chikixoꞌl ri ekaminaq. \s1 Qayaꞌa qibꞌ che uꞌanik janipa ri karaj ri Dios chiqe \p \v 12 Na e ta kꞌu kambꞌiꞌij riꞌ nuriqom chi ronoje waꞌ y na jinta chi kꞌana kajawax che ri nubꞌinik nusilabꞌik chwach ri Dios. Na e ta riꞌ. Ma e pachaꞌ kꞌa kintajin pan chi bꞌe yey e lik kantij uqꞌij kinopon che ronoje ri xraj ri Qanimajawal Jesucristo chwe echiriꞌ xinusikꞌij. \v 13 Hermanos, riꞌin na kambꞌiꞌij taj we nuchꞌijom chi uꞌanik ronoje ri karaj ri Dios chwe. Ekꞌu ri kanꞌano e kanya ronoje nuchuqꞌabꞌ chaꞌ e kinel pan rukꞌ ri kꞌa kꞌo chinuwach y na e ta chi kanchꞌobꞌ raqan puwi ri ikꞌowinaq chik. \v 14 Jekꞌuriꞌlaꞌ lik jusukꞌ kinꞌek kꞌa pa kuꞌkꞌisa wi ri nubꞌe qꞌatital chinuwach, chaꞌ jelaꞌ kankꞌul ri chomilaj sipanik, ri ubꞌiꞌtisim ri Dios chiqe ri ojusikꞌim chaꞌ kojeꞌkꞌola rukꞌ chilaꞌ chikaj ruma oj re ri Jesucristo. \p \v 15 Qonoje kꞌu ri lik oj tikil chi utz chupa ri Qꞌijsaq, e lik ubꞌe riꞌ we jelaꞌ ri qanaꞌoj. Yey we kꞌo junoq chixoꞌlibꞌal alaq junwi ri kuchꞌobꞌo, e ri Dios kaqꞌalajisan che we utz o na utz ta ri kuchꞌobꞌo. \v 16 Pero ri lik chirajawaxik chiqe e kaqaꞌan ronoje ri ukꞌutum chi ri Dios chiqawach. \p \v 17 Hermanos, ꞌana che ri bꞌinik alaq pachaꞌ ri nubꞌinik riꞌin. Yey e chetaqej alaq ri kakiꞌan jelaꞌ pachaꞌ ri qakꞌutum riꞌoj. \v 18 Ma e kꞌi ri na kakiꞌan ta waꞌ. Ukꞌiyal laj in chꞌaꞌtinaq chi ukꞌ alaq pakiwi rike, y rukꞌ oqꞌej kambꞌiꞌij tanchik: Lik qꞌalaj ruma ri kibꞌinik kisilabꞌik, rike e aj retzelal kꞌuꞌx chirij ri Utzilaj Tzij puwi rukamik ri Cristo chwa ri cruz. \v 19 Kopon na kꞌu ri qꞌij echiriꞌ kasach na kiwach, ma ri kidios rike e taq ri rayibꞌal re ri kitiꞌjil.\f + \fr 3:19 \ft “Ri rayibꞌal re ri kitiꞌjil”: Pa ri chꞌaꞌtem griego kubꞌiꞌij “ri kidios rike e ri kipa”.\f* Kakiꞌan ne nim che kibꞌ ruma taq ri kakiꞌano tobꞌ waꞌ lik kꞌixbꞌal uwach, yey lik kakiya kinaꞌoj che taq ri xa re ruwachulew. \v 20 Noꞌj kꞌu ri qatinamit riꞌoj e ri kꞌo chilaꞌ chikaj, pa qoyeꞌem wi kape ri Qakolobꞌenel, ri Qanimajawal Jesucristo. \v 21 Y echiriꞌ kakꞌun Rire, kujalkꞌatij na qawach riꞌoj. Jekꞌuriꞌlaꞌ ri qacuerpo, tobꞌ na jinta uqꞌij woꞌora, kuꞌana jelaꞌ pachaꞌ runimal uchomalil rucuerpo Rire echiriꞌ xkꞌastaj lo chikixoꞌl ri ekaminaq. Jelaꞌ kuꞌana Rire rukꞌ ri chuqꞌabꞌ yaꞌtal che chaꞌ kuchꞌij uchuqꞌabꞌ ronoje taq ri kꞌolik. \c 4 \p \v 1 Ekꞌu uwariꞌche hermanos, lik jikibꞌaꞌ kꞌuꞌx alaq chirij ri Qanimajawal. Riꞌin lik kꞌax kannaꞌ alaq y lik kuaj kanwil tanchi wach alaq, ma ralaq e alaq nukiꞌkotemal y alaq ri tojbꞌal re ri nuchak. Lik kꞌo alaq pa wanimaꞌ. \s1 Chirajawaxik kaqayijbꞌaꞌ chiqawach taq ri chꞌaꞌoj kꞌo chiqaxoꞌl \p \v 2 Lik kꞌu kantzꞌonoj ko chike ri hermana Evodia y ri hermana Síntique chuꞌana xa jun kikꞌuꞌx chikiwach, jelaꞌ pachaꞌ ri taqal chike ri e ralkꞌoꞌal ri Qaqaw. \v 3 Ekꞌu riꞌat, ri at saqil wachbꞌiꞌil chupa ruchak ri Qaqaw, kantzꞌonoj ko chawe: Lik chebꞌatoꞌo waꞌ wiꞌxoqibꞌ chaꞌ kekꞌojiꞌ chi utzil chomal chikiwach. Ma rike lik xkiya kibꞌ pa kꞌax junam wukꞌ riꞌin che utzijoxik ri Utzilaj Tzij; lik xinkitoꞌo, junam rukꞌ ri Clemente y ri jujun chik wachbꞌiꞌil, ri kꞌo chi ri kibꞌiꞌ chupa ri libro pa tzꞌibꞌital wi china taq ri kꞌo kikꞌaslemal rukꞌ ri Dios. \s1 Kꞌisbꞌal pixabꞌanik puwi ri utzil chomal kuya ri Dios \p \v 4 Hermanos, lik xaqi kiꞌkota alaq rukꞌ ri Qanimajawal. Kambꞌiꞌij julaj chik: ¡Lik kiꞌkota alaq! \v 5 Kꞌutu alaq ri relej kꞌuꞌx alaq chike konoje ri tikawex chaꞌ jelaꞌ rike kakil waꞌ che ralaq. Ri Qanimajawal xa naqaj chi kꞌo lo wi. \v 6 Lik makꞌo mutoqꞌ kꞌuꞌx alaq; ri ꞌana alaq e lik chꞌaꞌta alaq rukꞌ ri Dios puwi ronoje. Tzꞌonoj kꞌu alaq che Rire janipa taq ri kajawax che alaq yey mikꞌow chikꞌuꞌx alaq katioxij alaq che ri Dios ronoje ri uyaꞌom che alaq. \v 7 We kaꞌan kꞌu alaq taq waꞌ, ri Dios kuya ri utzil uchomalil pa animaꞌ alaq chaꞌ na kapax ta kꞌuꞌx alaq y na kasach ta naꞌoj alaq ruma kubꞌul kꞌuꞌx alaq rukꞌ ri Qanimajawal Jesucristo. Ekꞌu waꞌ wa utzil chomal na kakimaj ta usukꞌ ri tikawex. \p \v 8 Kꞌisbꞌal kꞌu re, kanya wa pixabꞌanik che alaq hermanos: Lik yaꞌa ibꞌ alaq che uchꞌobꞌik puwi taq waꞌ: ri lik qatzij, ri lik kꞌo uqꞌij, ri lik jusukꞌ, ri na jinta kꞌana chꞌul che, ri lik kꞌo uchomalil, ri lik utz chikiwach konoje ri tikawex; janipa taq kꞌu ri utz y ri taqal che kayak uqꞌij, puwi taq waꞌ kꞌola wi ri naꞌoj alaq. \v 9 Ekꞌu ꞌana alaq janipa ri nukꞌutum chiwach alaq, waꞌ e ri majom alaq, ri tom alaq y ri ilom alaq chwe. Jekꞌulaꞌ, ri Dios, ri aj yaꞌl utzil chomalil, kakꞌojiꞌ ukꞌ alaq. \s1 Ri Pablo katioxin che riglesia kꞌo Filipos \p \v 10 Lik kinkiꞌkotik y kintioxin che ri Qaqaw ma xkꞌut alaq jumul chik ri rutzil kꞌuꞌx alaq rukꞌ ri qasaꞌn xtaq lo alaq chwe. Wetaꞌam xaqi in kꞌo chikꞌuꞌx alaq, pero kꞌa e tanchi waꞌ xriq alaq suꞌanik kintoꞌ alaq. \v 11 Kambꞌiꞌij kꞌu waꞌ na e ta ruma lik kꞌo kajawax chwe, na e ta riꞌ. Ma riꞌin lik ukꞌamom chi ribꞌ chwe kinkiꞌkotik tobꞌ saꞌ ri in kꞌo wi. \v 12 Kinkiꞌkotik tobꞌ na jinta wukꞌ ri kajawax chwe o echiriꞌ kikꞌow ne uwiꞌ taq ri kꞌo wukꞌ. Lik numajom ri kinkiꞌkot chupa ronoje taq ri kinikꞌow wi, tobꞌ kuriq ribꞌ saꞌ ri kantijo o kantij numik, tobꞌ kꞌo ronoje ri kajawax chwe o tobꞌ na jintaj. \v 13 Kinel kꞌu pan chi utz che ronoje ri kinikꞌow chupa, ma e ri Cristo kayaꞌw nuchuqꞌabꞌ. \v 14 Na rukꞌ ta kꞌu riꞌ, lik utz ri xꞌan alaq, ma ri toꞌbꞌal e alaq lik xuriq uchak chwe pa ri kꞌaxkꞌobꞌik in kꞌo wi. \p \v 15 Etaꞌam chi alaq, ri nabꞌe laj xinopon pa ri luwar re Macedonia chaꞌ kantzijoj ri Utzilaj Tzij, na jinta juna chik iglesia xtoꞌw we rukꞌ qasaꞌn, xew ralaq. Ma echiriꞌ xinel bꞌi Macedonia, ralaq xya bꞌi alaq qasaꞌn chwe, toꞌbꞌal we che ri chak kanꞌano. \v 16 Y na xew ta waꞌ. Ma echiriꞌ kꞌa in kꞌo Macedonia pa ri tinamit Tesalónica, na xa ta julaj xintoꞌ alaq rukꞌ ri kajawax chwe. \v 17 Na kambꞌiꞌij ta waꞌ chaꞌ kaya alaq más qasaꞌn chwe, ma ri lik kuaj riꞌin e lik kakꞌiyar uwach ri kakꞌul alaq che ri Dios ruma taq ri utzilaj chak kaꞌan alaq chwach. \v 18 Ma ri sipanik xtaq lo alaq chwe rukꞌ ri Epafrodito e pachaꞌ jun qasaꞌn lik kiꞌ ruxlabꞌ chwach ri Dios, yey ri Dios lik kakiꞌkot che waꞌ. Rukꞌ kꞌu ri nukꞌulum che alaq, kꞌo chi ri kajawax chwe y kikꞌow ne uwiꞌ. \v 19 Ekꞌu ri nu Dios e kayaꞌw na ronoje taq ri kajawax che alaq, ma saꞌchi ri chomilaj bꞌeyomalil kꞌo rukꞌ Rire; yey kuya kꞌu waꞌ chiqe ri oj re ri Cristo Jesús. \v 20 Qayaka kꞌu uqꞌij ri Qaqaw Dios waqꞌij ora y chiqawach apanoq na jinta chi utaqexik. Amén. \s1 Kꞌisbꞌal uchꞌaꞌtem ri Pablo che riglesia kꞌo Filipos \p \v 21 Yaꞌa pan alaq rutzil kiwach konoje ri kikojom rubꞌiꞌ ri Cristo Jesús e kꞌo chilaꞌ Filipos. Kakiya pan rutzil wach alaq ri hermanos e kꞌo wukꞌ \v 22 junam kukꞌ konoje ri hermanos e kꞌo wara Roma. Yey ri hermanos kechakun pa ri palacio re ri nimalaj taqanel re Roma, rike lik kakiya pan rutzil wach alaq. \v 23 Kꞌola kꞌu pa animaꞌ onoje alaq ri unimal rutzil ukꞌuꞌx ri Qanimajawal Jesucristo. Amén.