\id 1TI - Achi’, Rabinal (new orthography) NT - 2009 (DBL 2013) \h 1 Timoteo \toc1 Ri nabꞌe carta xutzꞌibꞌaj ri Pablo che ri Timoteo \toc2 1 Timoteo \toc3 1 Ti \mt1 Ri nabꞌe carta xutzꞌibꞌaj ri Pablo che ri Timoteo \c 1 \s1 Ri Pablo kuya pan rutzil uwach ri Timoteo \p \v 1 Riꞌin in Pablo, in taqoꞌn re ri Qanimajawal Jesucristo, intaqom lo ruma ri Dios Qakolobꞌenel y ruma ri Qanimajawal Jesucristo, ri qakubꞌam pana qakꞌuꞌx rukꞌ. \v 2 Kantzꞌibꞌaj pan waꞌ wa carta chawe riꞌat Timoteo, ri paqatzij wi at nukꞌajol chupa rubꞌiꞌ ri Cristo ma wuma riꞌin xakoj rubꞌiꞌ Rire. Chakꞌulu kꞌu ri unimal rutzil kꞌuꞌxaj, ri relej kꞌuꞌxaj y ri utzil chomal re ri Qaqaw Dios y re ri Qanimajawal Jesucristo. \s1 Pixabꞌanik puwi taq ri kꞌutunik na ubꞌe taj \p \v 3 Kꞌuna chakꞌuꞌx ri ximbꞌiꞌij kan chawe echiriꞌ e riꞌ kinꞌek Macedonia: E katkanaj kan chupa ri tinamit Éfeso ma chiriꞌ e kꞌo jujun tikawex lik junwi ri kakikꞌutu chwa ri kaqakꞌut riꞌoj. Ximbꞌiꞌij kꞌu kan chawe kebꞌataq che na kakiꞌan ta chi waꞌ. \v 4 Yey ximbꞌiꞌij kan chawe kabꞌiꞌij chike ri hermanos makiya ne kinaꞌoj puwi taq ojer tzijobꞌal na petinaq ta rukꞌ ri Dios y taq ri kakibꞌololej kibꞌiꞌ katiꞌ-kimam re ojertan, ma taq laꞌ kukꞌam lo sachibꞌal naꞌoj y na katoꞌbꞌ ta che ri karaj kuꞌan ri Dios qukꞌ, yey waꞌ kuꞌana xew ruma ri kubꞌulibꞌal qakꞌuꞌx rukꞌ Rire. \p \v 5 Rukꞌuꞌxibꞌal ri kojutaq ri Dios che e waꞌ: Lik kꞌax kaqanaꞌ qibꞌ chiqawach.\x * \xo 1:5 \xt Ro. 13:8-10; Gl. 5:14\x* Yey chaꞌ kaqaꞌan waꞌ chirajawaxik lik kalax pa qanimaꞌ kaqaꞌan ri utz, kaqamaj usukꞌ saꞌ ri utz yey e kaqaꞌano, y paqatzij wi kakubꞌiꞌ qakꞌuꞌx rukꞌ Rire. \p \v 6 Noꞌj e kꞌo jujun kiyaꞌom kan ri karaj ri Dios; xkijalkꞌatij kꞌu ri kinaꞌoj y woꞌora xew kechꞌaꞌt chwi ri na jinta uchak. \v 7 Rike kakaj kakiꞌan e aj kꞌutunel che kibꞌ chwi Rutzij Upixabꞌ ri Dios, tobꞌ na kakimaj tane usukꞌ ri kakibꞌiꞌij y na kakimaj tane usukꞌ ri kꞌutunik lik kakijikibꞌaꞌ uwach. \p \v 8 Pero riꞌoj lik qetaꞌam lik kꞌo kutiqoj Rutzij Upixabꞌ ri Dios we jusukꞌ kaqachapabꞌej. \v 9 Qetaꞌam kꞌut ri Tzij Pixabꞌ na xyaꞌiꞌ taj re kuqꞌat tzij pakiwi ri jusukꞌ kibꞌinik kisilabꞌik; ma xyaꞌik re kuqꞌat tzij pakiwi ri e aj palajiy tzij y ri na e ta kojol tzij, ri na jinta xiꞌin ibꞌ kukꞌ chwach ri Dios y ri e aj makibꞌ, ri na kebꞌok ta il che kakiloqꞌnimaj uqꞌij ri Dios y ri kakikꞌaq bꞌi uqꞌij ri Dios; ri e kamisay kichu-kiqaw kukꞌ ri e kamisanel, \v 10 ri kaketzꞌabꞌej uwa kiqꞌij kukꞌ jujun chik na kikꞌulel taj, rachijabꞌ kakiꞌan kikꞌulel chike kach achijabꞌ, ri kekichap winaq y na kekitzoqopij ta uloq we na kayaꞌiꞌ ta puaq chike, raj raqꞌul, ri kꞌo kakijikibꞌaꞌ uwach chupa rubꞌiꞌ ri Dios yey xa raqꞌubꞌal ri kakiꞌano, kukꞌ taq kꞌu konoje ri kakipalajij ri saqil kꞌutunik re ri Dios. \v 11 E kꞌutunik waꞌ kꞌo chupa ri chomilaj Utzilaj Tzij re ri Dios. Yey ri Dios, ri lik nim uqꞌij, e xyaꞌw waꞌ panuqꞌabꞌ riꞌin chaꞌ kantzijoj. \s1 Ri Pablo kutioxij ri rutzil ukꞌuꞌx ri Dios \p \v 12 Riꞌin kantioxij che ri Qanimajawal Jesucristo ma uyaꞌom nuchuqꞌabꞌ chaꞌ kanꞌan ruchak y ma xkubꞌiꞌ ukꞌuꞌx wukꞌ echiriꞌ xuya wa jun chak chwe, \v 13 tobꞌ rojertan riꞌin lik xinmakun chirij ri Qanimajawal Jesucristo ma xebꞌenuternabꞌej ri kikojom rubꞌiꞌ y lik xebꞌenuya pa taq kꞌaxkꞌobꞌik. Na rukꞌ ta kꞌu riꞌ, ri Dios xjuchꞌ kaꞌn ukꞌuꞌx chwe; ma echiriꞌ xinꞌan waꞌ, kꞌamajaꞌ kakubꞌiꞌ nukꞌuꞌx rukꞌ ri Cristo y na xinmaj ta kꞌu usukꞌ we ri kanꞌano na utz taj. \v 14 Yey ri Qanimajawal lik xukꞌut ri unimal rutzil ukꞌuꞌx chwe y xuya chwe kakubꞌiꞌ nukꞌuꞌx rukꞌ y xuya chwe kankꞌut ri rutzil ukꞌuꞌx Rire; y waꞌ xew ri Qanimajawal Jesucristo kayaꞌw re. \p \v 15 Ekꞌu wa kambꞌiꞌij lik qatzij y lik taqal che kakikoj konoje ri tikawex: Ri Qanimajawal Jesucristo xkꞌun che ruwachulew chaꞌ kebꞌoluꞌkolobꞌej konoje raj makibꞌ. Ekꞌu riꞌin in jun chike waꞌ; yey chinuwach riꞌin, in ne ri más kꞌo numak chikiwa rike. \v 16 Ekꞌu ri Qanimajawal Jesucristo xukꞌut ri kꞌaxnaꞌbꞌal ukꞌuꞌx chwe riꞌin ma xukuy numak tobꞌ lik in aj mak. Jelaꞌ xuꞌano chaꞌ kaqꞌalajin ri rutzil ukꞌuꞌx chike konoje ri kekojow rubꞌiꞌ. Ma ri xuꞌan wukꞌ riꞌin e kꞌutubꞌal re ri kuꞌan kukꞌ ri kakubꞌiꞌ kikꞌuꞌx rukꞌ Rire, kukuy kꞌu kimak y kuya kikꞌaslemal na jinta utaqexik. \p \v 17 Ruma kꞌu waꞌ, qaloqꞌnimaj uqꞌij ri Dios waqꞌij ora y chiqawach apanoq. \q1 Ma ri Dios Qajawxel \q2 na jinta utaqexik rutaqanik, \q2 na jinta utaqexik rukꞌaslemal, \q2 na kilitaj ta uwach, \q2 xew Rire e Dios \q2 y retaꞌam ronoje. \q2 Lik kꞌo yakbꞌal uqꞌij y unimal uchomalil. \p \v 18 Woꞌora Timoteo, kanya wa taqanik chawe riꞌat at nukꞌajol chupa rubꞌiꞌ ri Cristo: Chachuqꞌubꞌej awibꞌ chupa ri chak yaꞌom paqꞌabꞌ e chirij ri xqꞌalajisax pawiꞌ riꞌat chwi rachak chwach ri Dios.\x * \xo 1:18 \xt 1 Ti. 4:14\x* \v 19 Chatikibꞌaꞌ kꞌu ri kubꞌulibꞌal akꞌuꞌx rukꞌ ri Cristo y chamaja usukꞌ saꞌ ri utz y e chaꞌana riꞌ. Ma e kꞌo jujun na xkiꞌan ta waꞌ, y ruma kꞌu riꞌ xsach ri kubꞌulibꞌal kikꞌuꞌx rukꞌ ri Cristo y na kakikoj ta chi ne ri Qꞌijsaq. \v 20 Jenewaꞌ xkiꞌan ri Himeneo y ri Alejandro. Ruma kꞌu riꞌ, xebꞌenuya puqꞌabꞌ ri Satanás chaꞌ kakitij kꞌax y jelaꞌ kakimaj usukꞌ na utz taj kechꞌaꞌt chirij ri Qꞌijsaq re ri Dios. \c 2 \s1 Pixabꞌanik chwi ri oración \p \v 1 Kantzꞌonoj kꞌu chawe chabꞌiꞌij waꞌ che rutinamit ri Dios: Lik chirajawaxik wi kaqaꞌan orar chwach ri Dios. Echiriꞌ kojchꞌaꞌt rukꞌ, e chojelaj chwach Rire pakiwi konoje ri tikawex chaꞌ kuya chike ri lik kajawax che ri kibꞌinik kisilabꞌik, yey qatioxij ronoje che. \v 2 Qaꞌana orar pakiwi taq ri e taqanelabꞌ y pakiwi konoje taq ri e aj wach che ruwachulew chaꞌ jelaꞌ utz koj-jeqiꞌ chi utzil chomal y kojbꞌin jusukꞌ rukꞌ jun saqil bꞌinik silabꞌik chwach ri Dios. \v 3 Lik kꞌu qaꞌana orar ma waꞌ e lik utz y e kukꞌul ukꞌuꞌx ri Dios Qakolobꞌenel, \v 4 ma ri karaj Rire e kekolobꞌetaj konoje ri tikawex y kaketaꞌmaj chi utz ri Qꞌijsaq. \v 5 Ma xa jun ri Dios kꞌolik yey xa jun ri kꞌo puqꞌabꞌ kachꞌaw paqawiꞌ chwach ri Dios; waꞌ e ri Qanimajawal Jesucristo, Ralaxel Chikixoꞌl Tikawex. \v 6 Rire xuya ribꞌ pa kamik quma riꞌoj oj tikawex chaꞌ kutoj ri qamak y kojresaj puqꞌabꞌ Ritzel; yey waꞌ xqꞌalajisax pa ruqꞌijol uchꞌobꞌom chi lo ri Dios. \v 7 E ruma waꞌ, riꞌin in chaꞌtal lo ruma ri Dios re kantzijoj ri Utzilaj Tzij y kinuꞌan kꞌu in taqoꞌn yey in kꞌutunel chikiwach ri na e ta aj Israel chaꞌ jelaꞌ kakubꞌiꞌ kikꞌuꞌx rike rukꞌ ri Cristo y kakikoj ri Qꞌijsaq. Lik qatzij wa kambꞌiꞌij che alaq, ma in re ri Cristo y na kanꞌan ta raqꞌubꞌal. \p \v 8 Ri kuaj riꞌin e konoje taq rachijabꞌ, tobꞌ pa e kꞌo wi, xaqi kiꞌana orar chwach ri Dios. Yey echiriꞌ kakiyak kꞌu ri kiqꞌabꞌ re kakiꞌan orar, ri lik chirajawaxik wi e jusukꞌ ri kibꞌinik kisilabꞌik, na jinta oyowal pa kanimaꞌ y na kechꞌoꞌjin ta chikiwach. \s1 Pixabꞌanik chwi ri saqil kibꞌinik rixoqibꞌ \p \v 9 Ri nupixabꞌanik chike taq rixoqibꞌ e kiwiqa kibꞌ chi usukꞌlikil. Makikꞌut kꞌu ri kicuerpo yey makiwiq kibꞌ xa re yakbꞌal kiqꞌij. Ma ¿saꞌ ri kuꞌan chom che rixoq? ¿E nawi ri wiqital rukꞌ oro y rukꞌ perlas? ¿E nawi uchomalil laꞌ ri kiwiqibꞌal? Na e taj, \v 10 ma ri kichomalil e ri chomilaj chak kakiꞌan chwach ri Dios, jelaꞌ pachaꞌ ri taqal chike rixoqibꞌ kakiloqꞌnimaj uqꞌij Rire. \p \v 11 Echiriꞌ kakꞌut Rutzij Upixabꞌ ri Dios chikiwach rixoqibꞌ, lik chirajawaxik rike xew kakito y makikꞌul uwach. \v 12 Riꞌin na kanya ta luwar chike rixoqibꞌ kebꞌuꞌan e aj kꞌutunel chikiwach rachijabꞌ o ketaqan pakiwiꞌ; ma ri lik ubꞌe e xa kakito. \v 13 Ma ri Dios nabꞌe e xuꞌan ri Adán, tekꞌuchiriꞌ xuꞌan ri Eva. \v 14 Yey na e ta ri Adán ri xsokotaj nabꞌe ruma ritzel, e ri Eva; y echiriꞌ xsokotajik, e xupalajij rutzij ri Dios. \v 15 Na rukꞌ ta kꞌu riꞌ, ri Dios kebꞌukolobꞌej rixoqibꞌ y kuya kalkꞌoꞌal chaꞌ kekikꞌiyisaj. Kekolobꞌetaj kꞌu riꞌ we ketikiꞌ chi utz rukꞌ ri kubꞌulibꞌal kikꞌuꞌx, ri rutzil kikꞌuꞌx y ri santowilaj kibꞌinik. \c 3 \s1 Pixabꞌanik puwi ri kibꞌinik kisilabꞌik raj kꞌamal kiwach rutinamit ri Dios \p \v 1 Lik usukꞌ wa kambꞌiꞌij: We kꞌo junoq lik karaj kuꞌan aj kꞌamal kiwach rutinamit ri Dios, riꞌ lik chomilaj chak ri kurayij. \v 2 Pero lik chirajawaxik che juna aj kꞌamal kiwach rutinamit ri Dios e jusukꞌ rubꞌinik usilabꞌik chaꞌ na jinta kꞌo kachꞌaꞌtibꞌen re. E kꞌola jusukꞌ rukꞌ ri rixoqil, lik chuchꞌobꞌo chi utz ri kuꞌano, chuchajij ribꞌ chiribꞌil ribꞌ chaꞌ na katzaq ta pa mak y chom kilitaj rubꞌinik kuma ri jujun chik. Xaqi chebꞌukꞌulu chi utz taq ri kebꞌopon chirocho, y kꞌola unaꞌoj che ukꞌutik Rutzij Upixabꞌ ri Dios. \v 3 Lik chirajawaxik che na qꞌabꞌaꞌrel taj, na aj chꞌaꞌoj taj, na rayinel ta re puaq kachꞌak rukꞌ sokosoꞌnik, na keꞌek ta ukꞌuꞌx rukꞌ ri puaq; ma ri chirajawaxik wi e lik utz ukꞌuꞌx y chꞌuꞌchꞌuj ukꞌuꞌx. \v 4 Chuꞌana ri saqil taqanik pa rocho; chukꞌutu kꞌu chike ri ralkꞌoꞌal chaꞌ kebꞌuꞌan e kojol tzij y jekꞌulaꞌ kekꞌojiꞌ chi jusukꞌ. \v 5 Ma e ri na kuriq ta kuꞌan saqil taqanik pa rocho, ¿suꞌanik kꞌu riꞌ kebꞌuchajij chi utz rutinamit ri Dios? \p \v 6 Na utz taj we kꞌo junoq kꞌakꞌ ukojom ri Utzilaj Tzij yey kakojik aj wach chupa riglesia, ma kꞌaxtaj kuꞌan nim che ribꞌ y kaqꞌat kꞌu tzij puwiꞌ jelaꞌ pachaꞌ ri xukꞌulumaj ritzel winaq ruma xuꞌan nim che ribꞌ.\x * \xo 3:6 \xt Is. 14:12-14\x* \v 7 Ri lik chirajawaxik wi e chom rubꞌinik usilabꞌik chikiwach taq ri na kikojom ta rubꞌiꞌ ri Qanimajawal Jesucristo, chaꞌ na jinta junoq kakꞌaqaw bꞌi uqꞌij y na katzaq ta chupa juna pajtajibꞌal re ritzel winaq. \s1 Pixabꞌanik puwi ri kibꞌinik kisilabꞌik raj chakibꞌ e toꞌbꞌel piglesia \p \v 8 Jekꞌulaꞌ raj chakibꞌ e toꞌbꞌel piglesia lik chirajawaxik chike e jusukꞌ ri kibꞌinik kisilabꞌik, na xa ta kebꞌ kipalaj, na e ta qꞌabꞌaꞌrelabꞌ, na e ta rayinel re puaq kachꞌak rukꞌ sokosoꞌnik. \v 9 Chirajawaxik kakitaqej ri saqil kꞌutunik uqꞌalajisam ri Dios yey kakinaꞌ pa kanimaꞌ utz kiꞌanom chwach Rire. \v 10 Nabꞌe na chirajawaxik kakꞌam kipa chaꞌ kaqꞌalajinik we lik jusukꞌ ri kibꞌinik kisilabꞌik; tekꞌuchiriꞌ utz kebꞌuꞌan aj chakibꞌ e toꞌbꞌel piglesia. \p \v 11 Jekꞌulaꞌ, chirajawaxik chike rixoqibꞌ e jusukꞌ ri kibꞌinik kisilabꞌik, na e ta aj molot, lik kakichꞌobꞌ chi utz ri kakiꞌano y kakiꞌan chi utz ronoje ri taqal chike. \p \v 12 Ekꞌu rachi aj chak toꞌbꞌel piglesia, lik chirajawaxik kꞌola jusukꞌ rukꞌ ri rixoqil y chuꞌana saqil taqanik pakiwi taq ri ralkꞌoꞌal y pakiwi konoje taq ri e kꞌo pa ri rocho. \v 13 We kuꞌan kꞌu chi utz ruchak, katakꞌabꞌax uqꞌij chikiwach ri tikawex y kanimar ukꞌuꞌx che uqꞌalajisaxik ri kubꞌulibꞌal ukꞌuꞌx rukꞌ ri Qanimajawal Jesucristo. \s1 Rukꞌuꞌxibꞌal ri Utzilaj Tzij puwi ri Qanimajawal Jesucristo \p \v 14 Riꞌin lik nukubꞌam pan nukꞌuꞌx kiꞌnwila tan awach Timoteo, pero kantzꞌibꞌaj na pan waꞌ chawe \v 15 chaꞌ we xinmayin che awilik, chawetaꞌmaj saꞌ ri saqil bꞌinik silabꞌik chirajawaxik chike ri e re ri Dios; ma rike e utinamit ri Dios kꞌaslik yey rutinamit e chapayom re y e katikibꞌan re ri Qꞌijsaq. \v 16 Paqatzij wi lik nim uqꞌij ri Qꞌijsaq re ri Dios qꞌalajisam chiqawach: \q1 E ri Qanimajawal Jesucristo xuꞌan tikawex \q2 echiriꞌ xkꞌun che ruwachulew. \q1 Ronoje ri xuꞌano y ri xubꞌiꞌij e lik jusukꞌ \q2 y ri Ruxlabꞌixel ri Dios e xqꞌalajisan re waꞌ.\x * \xo 3:16 \xt Ro. 1:4\x* \q1 Xilitaj kuma ri ángeles. \q1 Xtzijox rubꞌiꞌ chike rukꞌiyal kiwach taq ri tikawex che ruwachulew \q2 y e kꞌi ri xkikoj rubꞌiꞌ. \q2 Yey xkꞌul tanchi chilaꞌ chikaj rukꞌ yakbꞌal uqꞌij. \c 4 \s1 Taq ri kakesaj kibꞌ chirij ri Qꞌijsaq \p \v 1 Ri Ruxlabꞌixel ri Dios uqꞌalajisam chi utz kopon na ruqꞌijol echiriꞌ e kꞌo jujun tikawex kakiya kan ri Qꞌijsaq re ri Dios chaꞌ kakitaqej kꞌutunik petinaq kukꞌ taq ri itzel uxlabꞌixel e sokosoꞌnel. \v 2 Rike e kekitaqej ri winaq xa kebꞌ kipalaj y e aj raqꞌul, ri lik uꞌanom chi achꞌiꞌy ri kinaꞌoj. \v 3 Waꞌ e ri kekitaq taq ri winaq chaꞌ na kekꞌuliꞌ taj y chaꞌ na kakitij ta jujun waꞌim tobꞌ waꞌ e ri Dios xuꞌano re katijik; ekꞌu riꞌoj, ri qetaꞌam y qakojom ri Qꞌijsaq, utz kaqakꞌul waꞌ rukꞌ tioxibꞌal. \v 4 Ma ronoje ri ꞌanatal ruma ri Dios, lik chom; na utz ta kꞌu riꞌ we kaqakꞌaq bꞌi uqꞌij ri kuya ri Dios chiqe. Ri qaꞌanaꞌ e qakꞌulu rukꞌ tioxibꞌal. \v 5 Ma Ruchꞌaꞌtem ri Dios kubꞌiꞌij ronoje ri kuya Rire chiqe lik chom;\x * \xo 4:5 \xt Gn. 1:31; Mr. 7:19\x* yey echiriꞌ kaqatioxij waꞌ chwach ri Dios, kojuꞌan xa oj jun rukꞌ Rire che ubꞌiꞌxikil: Ronoje lik chom. \s1 Jun utzilaj aj chak re ri Qanimajawal Jesucristo \p \v 6 We riꞌat kakꞌut chike rutinamit ri Dios wa kantzꞌibꞌaj pan chawe, riꞌ katuꞌana jun utzilaj aj chak re ri Qanimajawal Jesucristo; ma wa Utzilaj Tzij akojom y ri saqil kꞌutunik ataqem e kayaꞌw achuqꞌabꞌ chwach ri Dios. \v 7 Matok kꞌu il che taq ri ojer tzijobꞌal na rukꞌ ta ri Dios petinaq wi, ma waꞌ xa noꞌjibꞌal ke winaq.\x * \xo 4:7 \xt 1 Ti. 1:4\x* E chatijoj awibꞌ che jun saqil bꞌinik silabꞌik chwach ri Dios. \v 8 Ma we kaqatij uqꞌij kakꞌojiꞌ uchuqꞌabꞌ ri qacuerpo, utz kꞌu riꞌ; pero waꞌ xa joqꞌotaj kojutoꞌo. Noꞌj we e kaqaya qibꞌ che jun saqil bꞌinik silabꞌik chwach ri Dios, waꞌ lik utz che ronoje, ma kꞌo kutiqoj che ri qakꞌaslemal waqꞌij ora y chiqawach apanoq. \v 9 Wa kambꞌiꞌij lik qatzij y lik taqal che kakikoj konoje ri tikawex. \v 10 Ruma kꞌu waꞌ kojchakunik y kaqatij taq kꞌaxkꞌobꞌik, ma kubꞌul pan qakꞌuꞌx rukꞌ ri Dios kꞌaslik, ri kakolobꞌen ke taq ri tikawex che ruwachulew; y paqatzij wi, e kebꞌukolobꞌej konoje ri kakubꞌiꞌ kikꞌuꞌx rukꞌ ri Cristo. \v 11 Janipa kꞌu ri nubꞌiꞌim chawe, e chakꞌutu riꞌ chikiwach ri kikojom rubꞌiꞌ ri Cristo y chabꞌiꞌij chike e lik kakitaqej waꞌ. \p \v 12 Maya luwar che junoq kukꞌaq bꞌi aqꞌij ruma kꞌa at ala. E chakꞌutu ri lik ubꞌe chikiwach ri kikojom rubꞌiꞌ ri Cristo, yey chaꞌana waꞌ rukꞌ rachꞌaꞌtem, rukꞌ rabꞌinik asilabꞌik, rukꞌ ri rutzil akꞌuꞌx, rukꞌ ri kubꞌulibꞌal akꞌuꞌx y rukꞌ ri saqil anaꞌoj. \v 13 Xaloqꞌ kꞌu kꞌamajaꞌ kinoponik, e chayaꞌa awibꞌ che rajilaxik Ruchꞌaꞌtem ri Dios y che uꞌanik pixabꞌanik y kꞌutunik chikiwach riglesia. \v 14 Mawoqꞌotaj uyaꞌik ri yaꞌtal chawe ruma ri Dios, ri xqꞌalajisax pawiꞌ riꞌat echiriꞌ ri e aj wach re riglesia xkiya ri kiqꞌabꞌ pawiꞌ. \v 15 Chayaꞌa kꞌu awibꞌ che taq waꞌ: Chaꞌana janipa ri amajom chik chaꞌ jelaꞌ konoje kakilo jalan utz ri chak kat-tajin che uꞌanik. \v 16 Lik chachajij awibꞌ che rabꞌinik asilabꞌik y che ukꞌutik ri saqil kꞌutunik. Chachuqꞌubꞌej awibꞌ che uꞌanik taq waꞌ, ma jelaꞌ riꞌat y ri ketaw awe kixkolobꞌetaj che ri qꞌatbꞌal tzij re ri Dios. \c 5 \s1 Ruꞌanik kaꞌan pixabꞌanik chikiwach rutinamit ri Dios \p \v 1 Echiriꞌ kaꞌan pixabꞌanik, mayaj juna achi nimalaj winaq chik; ri chaꞌana e chapixabꞌaj pachaꞌ chi aqaw; yey chebꞌapixabꞌaj ralabꞌo pachaꞌ chi e awatz o e achaqꞌ \v 2 y rixoqibꞌ e nimaq winaq pachaꞌ chi e achu. Yey rukꞌ saqil anaꞌoj chebꞌapixabꞌaj ralito pachaꞌ chi e awanabꞌ. \s1 Ruꞌanik ketoꞌ rixoqibꞌ e malkaꞌnibꞌ \p \v 3 Taq rixoqibꞌ e malkaꞌnibꞌ, ri paqatzij wi na jinta katoꞌw ke, chirajawaxik wi ketoꞌ ruma rutinamit ri Dios. \v 4 Noꞌj we kꞌo juna ixoq malkaꞌn yey e kꞌo ralkꞌoꞌal o e kꞌo taq umam, riꞌ e rike ri lik chirajawaxik kekichajij chi utz ri kifamilia y kekitoꞌ ri kichu malkaꞌnibꞌ o ri katiꞌ malkaꞌnibꞌ, ma waꞌ e pachaꞌ rajil ukꞌaxel chike ri xekꞌiyisan ke, yey waꞌ e lik utz y e kukꞌul ukꞌuꞌx ri Dios. \v 5 Noꞌj chirajawaxik kꞌut e riglesia katoꞌw ke rixoqibꞌ e malkaꞌnibꞌ, ri paqatzij wi na jinta chi kifamilia y na jinta kꞌu junoq katoꞌw ke, yey waꞌ e taq ri lik kikubꞌam pan kikꞌuꞌx rukꞌ ri Dios y lik kiyaꞌom kibꞌ che uꞌanik orar chipaqꞌij chichaqꞌabꞌ. \v 6 Noꞌj e juna ixoq malkaꞌn we xew e keꞌek ukꞌuꞌx che uꞌanik ri karaj rire, riꞌ pachaꞌ kaminaq chi chwach ri Dios tobꞌ ne kꞌaslik, y na taqal ta kꞌu riꞌ che katoꞌik. \v 7 E chebꞌataqa kꞌu riglesia che uꞌanik taq wa kambꞌiꞌij chawe chaꞌ chom kilitaj ri kibꞌinik kisilabꞌik chikiwach ri jujun chik. \v 8 Lik kꞌu chirajawaxik riꞌ che junoq kebꞌutoꞌ taq ri ratz-uchaqꞌ e kꞌo chux che, y más ne chirajawaxik kuꞌan waꞌ chike rufamilia.\x * \xo 5:8 \xt Éx. 20:12\x* Ma e junoq na kuꞌan ta waꞌ, riꞌ na taqal ta che kubꞌiꞌij e kukꞌil ri e re ri Cristo, yey más ne kꞌo umak riꞌ chikiwa ri na kikojom ta rubꞌiꞌ ri Cristo, ma e ne rike kekichajij ri kifamilias. \p \v 9 Chupa ri wuj pa tzꞌibꞌital wi taq ri bꞌiꞌaj ke rixoqibꞌ e malkaꞌnibꞌ ketoꞌik, xew katzꞌibꞌax rubꞌiꞌ rixoq ukꞌisom chi sesenta junabꞌ, we jusukꞌ xkꞌojiꞌ rukꞌ ri rachijil, \v 10 we chom ruchꞌaꞌtibꞌexik kaꞌan chwi taq ri chak uꞌanom, waꞌ e ebꞌukꞌiyisam chi utz ri ralkꞌoꞌal, ebꞌukꞌulum chi utz ri hermanos kebꞌopon chirocho y uchꞌajom ne ri kaqan,\f + \fr 5:10 \ft “Uchꞌajom ne ri kaqan”: Ojertan kakiꞌan waꞌ ruma rulew kok che ri kaqan pa bꞌe.\f* ebꞌutoꞌom taq ri e kꞌo pa kꞌaxkꞌobꞌik y lik kꞌu uꞌanom utzilaj taq chak. \p \v 11 Noꞌj taq ri malkaꞌnibꞌ kꞌa e kꞌakꞌal, matzꞌibꞌax ri kibꞌiꞌ ma kꞌaxtaj ruma ri kirayibꞌal xew kakitzukuj kekꞌuliꞌ tanchik y kakesaj kꞌu kibꞌ chirij ri Cristo. \v 12 Jekꞌulaꞌ e kakeqelej ri qꞌatbꞌal tzij pakiwiꞌ ruma na xkiꞌan taj janipa ri kibꞌiꞌim kakiꞌano.\f + \fr 5:12 \ft “Janipa ri kibꞌiꞌim kakiꞌano”: Ri malkaꞌnibꞌ xetoꞌ ruma riglesia, xkiꞌan jun tzij na kekꞌuliꞌ taj y kakiya kꞌu kibꞌ chupa ruchak ri Dios piglesia.\f* \v 13 Kebꞌuꞌan kꞌu e xepuꞌabꞌ y xaqi keqꞌeꞌkot chiꞌtaq ja. Yey na xew ta kebꞌuꞌan e xepuꞌabꞌ, ma kebꞌuꞌan ne e aj molot, xaqi kakimin kibꞌ che ri na jinta ke che y e xaqi kakitzijoj ri na taqal ta chike kakibꞌiꞌij. \v 14 E uwariꞌche riꞌin kambꞌiꞌij chike ri e malkaꞌnibꞌ kꞌa e kꞌakꞌal, chekꞌuliꞌoq, chekikꞌiyisaj ri kalkꞌoꞌal y e kilaꞌ kꞌut janipa ri chirajawaxik kaꞌan pa kocho chaꞌ jelaꞌ ri tzel kebꞌilow re ri Cristo na jinta kꞌo kakichꞌaꞌtibꞌej chikij rutinamit Rire. \v 15 Ma e kꞌo ne jujun chike waꞌ wa malkaꞌnibꞌ na kitaqem ta chi ri Cristo, ma e kitaqem ri Satanás. \p \v 16 We kꞌo junoq ukojom rubꞌiꞌ ri Cristo yey e kꞌo ixoqibꞌ malkaꞌnibꞌ chike rufamilia, riꞌ chirajawaxik che chebꞌutoꞌoꞌ chaꞌ na kuya ta alkꞌayew che riglesia, y jekꞌulaꞌ riglesia xew kebꞌutoꞌ ri malkaꞌnibꞌ paqatzij wi na jinta katoꞌw ke. \s1 Pixabꞌanik pakiwi ri e aj wach re riglesia \p \v 17 Chike konoje ri e aj wach re riglesia, ri kikꞌamom uwach chi utz rutinamit ri Dios, chirajawaxik kaꞌan kukꞌ janipa ri taqal chike ruma ri chak kakiꞌano; y e ne más chirajawaxik kaꞌan waꞌ kukꞌ ri yaꞌtal pakiqꞌabꞌ ketzijonik y kekꞌutunik. \v 18 Ma jewaꞌ tzꞌibꞌital kan chupa Rutzij Upixabꞌ ri Dios: «Makoj bꞌozal che ri bꞌoyex echiriꞌ kuqil uwi ri trigo, ma taqal che katzuqik.»\x * \xo 5:18 \xt Dt. 25:4\x* Y kubꞌiꞌij: «E junoq kachakunik, lik taqal che katojik.»\x * \xo 5:18 \xt Jer. 22:13; Lc. 10:7; 1 Co. 9:14\x* \p \v 19 Echiriꞌ kꞌo junoq kutzꞌaq uchiꞌ juna aj wach re riglesia; makoj ne waꞌ we na e jinta kaꞌibꞌoq o oxibꞌoq kakijikibꞌaꞌ uwach rumak. \v 20 We kꞌo juna aj wach re riglesia na karaj taj karoqꞌotaj kan rumak, chachꞌaꞌbꞌej upa chikiwach konoje chaꞌ jelaꞌ kok xiꞌin ibꞌ kukꞌ riglesia. \v 21 Chwach kꞌu ri Dios y chwach ri Qanimajawal Jesucristo y chikiwach ri ángeles re ri Dios ri echaꞌtalik re kakiloqꞌnimaj Rire, kambꞌiꞌij kꞌu chawe chaꞌana taq waꞌ chi jusukꞌ kukꞌ konoje tobꞌ e chinoq y na xa ta katchaꞌwik. \v 22 Maꞌan tan aj wach re riglesia che junoq\f + \fr 5:22 \ft Pa ri chꞌaꞌtem griego kubꞌiꞌij: “Maya tan raqꞌabꞌ puwi junoq”. 1 Ti. 4:14\f* we kꞌamajaꞌ awilom chi utz ri jusukꞌ ubꞌinik,\x * \xo 5:22 \xt 1 Ti. 3:6, 10\x* ma amak kꞌu riꞌ riꞌat we rire kuꞌan ri na utz taj chupa ri chak re ri Dios. Lik chachajij kꞌu awibꞌ riꞌat chwach ronoje ri na utz taj. \p \v 23 Ruma kꞌu lik kuya kꞌax pamaj chawe, matij xew joronaꞌ, utz we e kachꞌurij kꞌana vino rukꞌ ri joronaꞌ katijo. \p \v 24 Lik chirajawaxik kawetaꞌmaj chi utz rubꞌinik usilabꞌik china ri kakojo re aj wach re riglesia. Ma e kꞌo jujun achijabꞌ lik qꞌalaj ri kimak tobꞌ kꞌamajaꞌ ne kaqꞌat tzij pakiwiꞌ; pero e kꞌo jujun chik kꞌunaj kaqꞌalajin ri kimak. \v 25 Jekꞌuriꞌlaꞌ, e kꞌo ri lik kaqꞌalajin ri chomilaj chak kakiꞌano; pero e kꞌo jujun chik kakiꞌan chomilaj taq chak, yey waꞌ kamayin retaꞌmaxik. Na rukꞌ ta kꞌu riꞌ, kopon ri qꞌij kel lo chi saq. \c 6 \s1 Pixabꞌanik chike raj chak e kꞌo pakiqꞌabꞌ kipatrón \p \v 1 Konoje raj chak e kꞌo puqꞌabꞌ juna patrón\f + \fr 6:1 \ft “Raj chak e kꞌo puqꞌabꞌ juna patrón”: Kil “esclavo” pa vocabulario.\f* e lik kiloqꞌoj uqꞌij ri kipatrón che ronoje ri kakiꞌano, chaꞌ jelaꞌ na jinta junoq tzel kachꞌaꞌt chirij rubꞌiꞌ ri Dios y chirij ri saqil kꞌutunik. \v 2 Yey we juna aj chak kꞌo upatrón ukojom chi rubꞌiꞌ ri Cristo, muchꞌobꞌo: «Na chirajawaxik taj kanꞌan ri karaj ri nupatrón ma junam qawach qachaqꞌ qibꞌ chwach ri Dios.» Na ubꞌe taj kuchꞌobꞌ raqan waꞌ; ri lik usukꞌ e chuꞌana más chi utz ruchak ma ri kunimaj e jun ukojom rubꞌiꞌ ri Cristo y taqal kꞌu riꞌ che kꞌax kanaꞌik. Waꞌ e kꞌutunik y pixabꞌanik chaꞌana riꞌat chike ri e aj chak. \s1 Taq ri keꞌek kikꞌuꞌx rukꞌ ri bꞌeyomal xa re ruwachulew \p \v 3 We kꞌo junoq junwi ri kukꞌutu y na junam ta runaꞌoj rukꞌ ri saqil kꞌutunik re ri Qanimajawal Jesucristo y rukꞌ ri saqil bꞌinik chwach ri Dios, \v 4 riꞌ na jinta retaꞌam tobꞌ kuchꞌobꞌo lik kꞌo unaꞌoj. E ne lik keꞌek unaꞌoj chwi taq chꞌaꞌtem na jinta uchak, xa re sachibꞌal naꞌoj. Y taq waꞌ kukꞌam lo retzelal kꞌuꞌx, chꞌaꞌoj, kꞌaxlaj chꞌaꞌtem chikij jujun chik y naꞌoj na ubꞌe taj chikij jujun chik. \v 5 Ruma kꞌu waꞌ, e taq ri winaq sachinaq kinaꞌoj y na jinta ri Qꞌijsaq kukꞌ, xaqi kakitzukuj chꞌaꞌoj chikiwach. Rike kakichꞌobꞌo, ri kꞌaslemal chwach ri Dios e re kuꞌan bꞌeyomabꞌ chike. Maꞌan kꞌu aweꞌat kukꞌ. \p \v 6 Paqatzij wi lik kꞌo kutiqoj ri qakꞌaslemal chwach ri Dios, pero xew we kojkiꞌkot rukꞌ ri kꞌo qukꞌ. \v 7 Ma na jinta qukꞌaꞌam loq echiriꞌ kojalax wara che ruwachulew y paqatzij wi na jinta kaqakꞌam bꞌi echiriꞌ kojkamik. \v 8 E uwariꞌche we kꞌo qawa y kꞌo qaqꞌuꞌ, e chojkiꞌkota rukꞌ waꞌ. \v 9 Noꞌj taq ri lik kakirayij kebꞌuꞌan e bꞌeyomabꞌ, riꞌ lik na kꞌayew ta chike ketzaq puqꞌabꞌ ritzel y kechapataj ruma ukꞌiyal rayinik na jinta uchak. Yey waꞌ xew kukꞌam lo ukꞌiyal kꞌaxkꞌobꞌik pakiwi rike woꞌora y chiqawach apanoq. \v 10 Ma ri rayinik re ri puaq e kukꞌam lo ukꞌiyal taq mak. E kꞌo ne jujun lik e bꞌenaq kikꞌuꞌx rukꞌ ri puaq y ruma waꞌ kiyaꞌom kan ri kubꞌulibꞌal kikꞌuꞌx rukꞌ ri Cristo, y jekꞌulaꞌ kitukel kiyaꞌom kibꞌ pa kꞌaxkꞌobꞌik. \s1 Pixabꞌanik che ri Timoteo \p \v 11 Noꞌj riꞌat Timoteo, at jun raj chak ri Dios, chatanimaja kꞌu chwach ronoje taq ri na utz taj. E chatijoj awibꞌ che uꞌanik ri jusukꞌ y ri utz chwach ri Dios, kubꞌula akꞌuꞌx rukꞌ, chakꞌutu ri rutzil kꞌuꞌxaj, kꞌola unimal kꞌuꞌxaj awukꞌ y chaꞌana chꞌutiꞌn che awibꞌ. \v 12 Chachuqꞌubꞌej awibꞌ chi utz chupa ri Utzilaj Tzij akojom y e chatok il che ri kꞌaslemal na jinta utaqexik, ma ruma waꞌ xatusikꞌij ri Dios y ruma waꞌ chikiwach ukꞌiyal tikawex xaqꞌalajisaj ri kubꞌulibꞌal akꞌuꞌx rukꞌ ri Cristo. \v 13 Chupa kꞌu rubꞌiꞌ ri Dios, ri aj yaꞌl kꞌaslemal che ronoje taq ri kꞌolik, y chupa rubꞌiꞌ ri Qanimajawal Jesucristo, ri na xuxiꞌij ta ribꞌ che uqꞌalajisaxik ri Qꞌijsaq echiriꞌ kꞌo chwach ri aj qꞌatal tzij Poncio Pilato,\x * \xo 6:13 \xt Jn. 18:37; 19:10-11\x* katintaq che waꞌ: \v 14 Chaꞌana kꞌu chi jusukꞌ janipa ri katutaq ri Dios che chaꞌ na jinta kꞌana mak kariqitaj chawe echiriꞌ kakꞌun tanchi lo ri Qanimajawal Jesucristo. \p \v 15 Kakꞌun kꞌu ri Jesús chupa ri qꞌij chaꞌtal chi lo ruma ri Dios. \q1 Lik nim uqꞌij ri Dios Qajawxel, \q1 ri kꞌo ronoje taqanik puqꞌabꞌ, \q1 ri Taqanel pakiwi konoje ri taqanelabꞌ, \q1 ri Kajawal ke konoje ri e aj wach. \q1 \v 16 Xew Rire na jinta jeqebꞌal re y na jinta kꞌisbꞌal re, \q1 ma rukꞌaslemal na jinta utaqexik. \q1 Rire jeqel pa Qꞌijsaq y ruma ruwonibꞌal na jinta junoq kaqibꞌ rukꞌ. \q1 Na jinta juna tikawex iliyom uwach y na jinta junoq kachꞌijow rilik uwach. \q1 Xew kꞌu che Rire lik taqalik kayak uqꞌij \q1 y xew puqꞌabꞌ Rire kꞌo wi kuꞌan taqanik na jinta utaqexik. ¡Amén! \p \v 17 Chabꞌiꞌij kꞌu chike konoje taq ri bꞌeyomabꞌ che ruwachulew makiꞌan nim che kibꞌ, makubꞌiꞌ kikꞌuꞌx rukꞌ ri kibꞌeyomal ma waꞌ xa kakꞌisik; e kubꞌula kikꞌuꞌx rukꞌ ri Dios kꞌaslik, ri kayaꞌw re ronoje ri kajawax chiqe chaꞌ kojkiꞌkot rukꞌ. \v 18 Chebꞌataqa che kiꞌana ri utz chaꞌ jelaꞌ kakꞌojiꞌ kibꞌeyomalil chwach ri Dios. Kiꞌana kꞌu ukꞌiyal chomilaj taq chak, chesipanoq y chekitoꞌo ri na jinta kꞌo kukꞌ. \v 19 Jekꞌulaꞌ riꞌ e ketajin che ukꞌolik chilaꞌ chikaj ri bꞌeyomalil na kakꞌis taj, yey lik jikil uwach kakikꞌul waꞌ chiqawach apanoq y kakiriq kikꞌaslemal na jinta utaqexik. \s1 Kꞌisbꞌal uchꞌaꞌtem ri Pablo che ri Timoteo \p \v 20 Timoteo, chachajij chi utz janipa ri yaꞌtal paqꞌabꞌ; maya axikin che taq chꞌaꞌtem na jinta kꞌo kutiqoj che rabꞌinik asilabꞌik chwach ri Dios y maya axikin che kꞌutunik kabꞌiꞌx che lik kuya naꞌoj tobꞌ na e ta kꞌu riꞌ. \v 21 Ma e kꞌo jujun ruma kikojom taq waꞌ, e xkiya kan ri bꞌe re ri Qꞌijsaq. \p Chikꞌulu iwonoje riꞌix ri unimal rutzil ukꞌuꞌx ri Dios. Amén.