\id GAL - Achiꞌ, Rabinal NT (traditional orthography) [acr] (acrT) -2009 (DBL 2013) \h Gálatas \toc1 Ri carta xutzꞌibaj ri Pablo che riglesia cꞌo Galacia \toc2 Gálatas \toc3 Gl. \mt1 Ri carta xutzꞌibaj ri Pablo che riglesia cꞌo Galacia \c 1 \s1 Ri Pablo cuya pan rutzil quiwach ri hermanos e cꞌo Galacia \p \v 1 Riꞌin in Pablo, in utakoꞌn ri Dios. Na e ta cꞌu juna ticawex takayom lo we, na e ta juna achi cojoyom we; ma e ri Kanimajawal Jesucristo y e ri Kakaw Dios, ri Jun xucꞌastajisaj lo Rucꞌajol chiquixoꞌl ri ecaminak. \v 2 Junam cꞌu cucꞌ conoje ri hermanos e cꞌo wara wucꞌ, cantzꞌibaj pan wa carta chique riglesias e cꞌo che ri luwar re Galacia. \v 3 Cꞌulu cꞌu alak ri unimal rutzil cꞌuꞌxaj y ri utzil chomal re ri Kakaw Dios y re ri Kanimajawal Jesucristo, \v 4 ri xuya rib pa camic ruma ri kamac. Xuꞌan waꞌ ma e xraj riꞌ ri Kakaw Dios che chaꞌ jelaꞌ cojresaj lo che ronoje ri na utz taj caquiꞌan ri winak chupa tak wa kꞌij oj cꞌo wi. \v 5 Kayaca cꞌu ukꞌij ri Kakaw Dios wakꞌij ora y chikawach apanok na jinta chi utakexic. Amén. \s1 Xa jun ri Utzilaj Tzij re ri Dios \p \v 6 E riꞌin lic cacam wanimaꞌ che ma na jampatana xya can alak ri Dios, ri xusiqꞌuij alak ruma ri unimal rutzil ucꞌuꞌx ri Cristo, yey ecꞌu woꞌora e takem alak jun cꞌutunic junwi chwa ri Utzilaj Tzij re ri Cristo. \v 7 Waꞌ na e ta queꞌelawi cꞌo juna chic Utzilaj Tzij puwi ri Cristo. Pero e cꞌo jujun xa caquisachisaj naꞌoj alak y e cacaj caquijalcꞌatij ri Utzilaj Tzij re ri Cristo. \v 8 Tob ne junok chike riꞌoj o juna ángel re chilaꞌ chicaj cutzijoj juna chic cꞌutunic che alak junwi chwa ri Utzilaj Tzij katzijom chi riꞌoj che alak, peta cꞌu riꞌ ri kꞌatbal tzij re ri Dios puwiꞌ. \v 9 Jelaꞌ pachaꞌ ri nubiꞌim lok, cambiꞌij tanchi woꞌora: We cꞌo junok cutzijoj juna chic cꞌutunic junwi chwa ri Utzilaj Tzij tom chi alak, peta cꞌu riꞌ ri kꞌatbal tzij re ri Dios puwiꞌ. \p \v 10 ¿E neba cantzucuj riꞌin ri yacbal nukꞌij chiquiwach ri ticawex o e cuaj canꞌan janipa ri caraj ri Dios? ¿E neba cuaj riꞌin quinel chi utz chiquiwach ri ticawex? We ta riꞌin xa e cantzucuj ri cayac nukꞌij cuma ri ticawex, riꞌ na in ta sakil aj chac re ri Cristo. \s1 Ri Utzilaj Tzij xtzijox ruma ri Pablo \p \v 11 Chetaꞌmaj cꞌu alak hermanos: Ri Utzilaj Tzij cantzijoj riꞌin na xa ta uchꞌaꞌtem juna achi, \v 12 na e ta juna achi xyaꞌw chwe y na che tane juna achi xinmaj wi waꞌ; ma e ri Kanimajawal Jesucristo xkꞌalajisan chwe. \p \v 13 Tom chi cꞌu alak puwi ri nubinic nusilabic ojertan echiriꞌ nutakem tak ri cojobal que raj judiꞌab; rucꞌ cꞌax xebenuternabej rutinamit ri Dios ri quicojom rubiꞌ ri Cristo y lic xintij ukꞌij cansach quiwach conoje. \v 14 Chiquixoꞌl ri wachbiꞌil junam oj qꞌuiyinak lok, in ri lic xinya wib che utakexic tak ri cojobal que can ri katiꞌ-kamam ri oj aj judiꞌab. \v 15 Na rucꞌ ta cꞌu riꞌ, ri Dios xinuchaꞌ lo riꞌin echiriꞌ cꞌamajaꞌ ne quinalaxic, xinusiqꞌuij ruma ri unimal rutzil ucꞌuꞌx \v 16 y xukꞌalajisaj uwach Rucꞌajol chwe chaꞌ e cantzijoj ri Utzilaj Tzij chique ri na e ta aj Israel. Yey puwi waꞌ na xintzꞌonoj tane nunaꞌoj che juna ticawex. \p \v 17 Na xinꞌec tane Jerusalem re quebeꞌnuwila ri ebuꞌanom takoꞌn nabe chinuwa riꞌin. Ri xinꞌano, e xinꞌec Arabia y cꞌa tecꞌuchiriꞌ xintzelej tanchi Damasco. \v 18 Xicꞌow na cꞌu oxib junab echiriꞌ xintzelej Jerusalem re canwetaꞌmaj uwach ri Pedro y xincꞌojiꞌ chilaꞌ rucꞌ woꞌlajuj kꞌij. \v 19 Yey na xinwil ta quiwach ri jujun chic e takoꞌn; xew xinwil uwach ri Jacobo, ruchakꞌ ri Kanimajawal. \v 20 Chwach cꞌu ri Dios cambiꞌij che alak: Wa cantzꞌibaj pan che alak lic katzij, na rakꞌubal taj. \v 21 Tecꞌuchiriꞌ xinꞌec tanchi che tak ri luwar re Siria y re Cilicia. \v 22 Chupa tak laꞌ la kꞌij, ri hermanos re riglesias e cꞌo Judea cꞌamajaꞌ ne caquetaꞌmaj nuwach riꞌin, \v 23 xew quitom cabiꞌxic: «E rachi xojuternabej rucꞌ cꞌax ruma kacojom rubiꞌ ri Kanimajawal, woꞌora catajin che utzijoxic ri Utzilaj Tzij, yey e ne rire ri lic xraj cusachisaj uwach waꞌ.» \v 24 Wuma cꞌu riꞌin ri hermanos e aj Judea lic xquiyac ukꞌij ri Dios. \c 2 \s1 Ri e aj wach re riglesia caquita puwi ri chac cuꞌan ri Pablo chiquixoꞌl ri na e taj aj judiꞌab \p \v 1 Xicꞌow na cꞌu cajlajuj junab echiriꞌ xinꞌec tanchi Jerusalem rucꞌ ri Bernabé, yey xincꞌam bi ri Tito kucꞌ. \v 2 Xinꞌec cꞌut, ma ri Dios xukꞌalajisaj chwe chirajawaxic quinopon chilaꞌ. Xkamol cꞌu kib xew cucꞌ ri e aj wach re riglesia y xinkꞌalajisaj chiquiwach ri Utzilaj Tzij cantzijoj chique ri na e ta aj judiꞌab. E xinꞌan waꞌ chaꞌ janipa ri nuꞌanom chic y tak ri quintajin che uꞌanic na casach ta uwach. \v 3 Wachbiꞌil cꞌu ri Tito yey rire na e ta cuqꞌuil ri e aj judiꞌab; na rucꞌ ta cꞌu riꞌ, ri e aj wach re riglesia na xquitak tane che rire cucoj ri retalil re circuncisión. \p \v 4 Xkamol cꞌu kib cucꞌ wa e aj wach, ma e cꞌo jujun na e ta sakil hermanos xquimin quib chikaxoꞌlibal riꞌoj chaꞌ e caquicꞌacꞌalej ri kabinic kasilabic ri oj re ri Cristo, ri Jun xojresaj lo chuxeꞌ ri takanic que raj judiꞌab. Xquiꞌan waꞌ xa re cacaj cojcꞌojiꞌ paquikꞌab rique. \v 5 Pero riꞌoj na xkatakej ta cꞌana ri caquibiꞌij chaꞌ jelaꞌ na cajalcꞌataj ta ri Kꞌijsak re ri Utzilaj Tzij cojom chi alak. \p \v 6 E tak cꞌu raj wach re riglesia ri lic cꞌo quiwach, tob na jinta cꞌo cuꞌan chwe riꞌin we ri petinak lok cꞌo quiwach o na jintaj ma chwach ri Dios xa jun kawach; rique na jinta juna cꞌacꞌ tzij xquicoj puwi ri nucꞌutunic riꞌin. \v 7 Y na xew ta waꞌ, ma xquimaj usucꞌ e ri Dios xyaꞌw panukꞌab riꞌin rutzijoxic ri Utzilaj Tzij chique ri na e ta aj judiꞌab, jelaꞌ pachaꞌ xyaꞌiꞌ che ri Pedro rutzijoxic waꞌ chique ri e aj judiꞌab.\f + \fr 2:7 \ft “Ri e aj judiꞌab”: Pa ri chꞌaꞌtem griego cubiꞌij “ri e re ri circuncisión”.\f* \v 8 Ma ri Dios, ri xutak bi ri Pedro re cuꞌana utakoꞌn chiquixoꞌl ri e aj judiꞌab, e xtakaw bi weꞌin re quinuꞌana utakoꞌn chiquixoꞌl ri na e ta aj judiꞌab. \v 9 Ecꞌu ri Jacobo, ri Pedro y ri Juan, ri lic cꞌo quiwach pa riglesia, xquimaj usucꞌ e ri Dios yaꞌyom wa jun chac chwe. Xquiya cꞌu riꞌ ri quikꞌab chwe riꞌin y che ri Bernabé, cꞌutubal re oj chi cachbiꞌil rique. Y xucꞌul quicꞌuꞌx cojchacun riꞌin y ri Bernabé chiquixoꞌl ri na e ta aj judiꞌab, yey rique e quechacun chiquixoꞌl ri e aj judiꞌab. \v 10 Xew cꞌu lic xquitzꞌonoj chike na quekamescꞌutaj ta ri e nibaꞌib y waꞌ lic e cacha nucꞌuꞌx che uꞌanic. \s1 Ri Pablo cuchꞌaꞌbej upa ri Pedro \p \v 11 Na rucꞌ ta cꞌu riꞌ, echiriꞌ ri Pedro xcꞌun pa ri tinamit Antioquía, riꞌin e laꞌ chiwachil lic co xinchꞌaꞌbej upa ruma ri na usucꞌ taj catajin che uꞌanic. \v 12 Ma ri Pedro xaki cawaꞌ cucꞌ ri hermanos na e ta aj judiꞌab, noꞌj echiriꞌ xecꞌun jujun e petinak Jerusalem pa riglesia pa cꞌo wi ri Jacobo, xresaj rib chiquij ri na e ta aj judiꞌab y na xwaꞌ ta chi cucꞌ, ma cuxiꞌij rib chiquiwach ri lic queboc il che ri retalil re circuncisión.\f + \fr 2:12 \ft “Ri lic queboc il che ri retalil re circuncisión”: Waꞌ e jujun aj judiꞌab quicojom chi rubiꞌ ri Cristo pero caquibiꞌij chirajawaxic chique ri na e ta aj judiꞌab caquicoj ri retalil re circuncisión chaꞌ quecolobetajic.\f* \v 13 Ecꞌu ri hermanos e aj judiꞌab xquiꞌan que rucꞌ ri Pedro, yey ri Bernabé xpachaꞌb ne cucꞌ waꞌ wa xa queb quipalaj. \v 14 Echiriꞌ riꞌin xinwilo na e ta caquiꞌan jelaꞌ pachaꞌ ri cubiꞌij ri sakil cꞌutunic re ri Utzilaj Tzij, jewaꞌ ximbiꞌij che ri Pedro chiquiwach conoje ri quimolom quib: «Rilal, lal cuqꞌuil raj judiꞌab yey caꞌan e la pachaꞌ ri caquiꞌan ri hermanos na e ta aj judiꞌab y na catakej ta chi la jujun che ri takanic que raj judiꞌab. ¿Saꞌ cꞌu uchac riꞌ cabiꞌij rilal chique ri na e ta aj judiꞌab chirajawaxic caquitakej wa takanic que ri e aj judiꞌab?» \s1 Cojcolobetajic ruma ri cubulibal kacꞌuꞌx rucꞌ ri Cristo \p \v 15 Ri oj aj judiꞌab, chwi kalaxic lok, na oj ta aj palajiy tzij pachaꞌ ri jujun chic tinamit na jinta Rutzij Upixab ri Dios cucꞌ. \v 16 Na rucꞌ ta cꞌu riꞌ, ketaꞌam na jinta junok cuꞌan jusucꞌ che rib ruma cutakej ri takanic que raj judiꞌab; ma ri lic chirajawaxic wi e ri cubulibal cꞌuꞌxaj rucꞌ ri Kanimajawal Jesucristo. E uwariꞌche riꞌoj xkacoj rubiꞌ chaꞌ jelaꞌ Rire cuꞌan jusucꞌ chike xew ruma ri cubulibal kacꞌuꞌx rucꞌ y na ruma ta ri cakatakej juna tzij pixab. Ma na jinta junok cuꞌan jusucꞌ che rib ruma cutakej ri takanic que raj judiꞌab. \v 17 Ecꞌu riꞌoj lic cakaj cojuꞌan jusucꞌ chwach ri Dios xew ruma ri cubulibal kacꞌuꞌx rucꞌ ri Cristo; yey we chiquiwach cꞌu jujun chic, oj aj mac ruma na cakatakej ta chi ri quitakanic rique, ¿e nawi queꞌelok cojuꞌana aj mac ruma ri cubulibal kacꞌuꞌx rucꞌ ri Cristo? ¡Na e ta riꞌ! \v 18 Ma we cancꞌosoj tanchi lo uwach ri nucꞌakom chubi, riꞌ e queꞌelok in jun aj palajiy tzij. \v 19 Riꞌin xinya wib che uꞌanic ronoje ri takanic que raj judiꞌab chaꞌ jelaꞌ canꞌan jusucꞌ che wib, pero xinmaj usucꞌ na ruma ta waꞌ cuꞌan jusucꞌ junok chwach ri Dios; ecꞌu woꞌora nuyaꞌom wib che ulokꞌnimaxic ri Dios rucꞌ ronoje ri nucꞌaslem. \p \v 20 Jecꞌulaꞌ, ri nucꞌaslemal na weꞌin ta chic, ma e re ri Kanimajawal Jesucristo. E pachaꞌ xincam chwa ri cruz junam rucꞌ ri Cristo. Woꞌora che ri nucꞌaslem, ronoje ri canꞌano e ruma ri cubulibal nucꞌuꞌx rucꞌ Rucꞌajol ri Dios, ri lic cꞌax xinunaꞌo y xuya rib pa camic wuma riꞌin. \v 21 Na cuaj ta cꞌut cancꞌak bi ukꞌij ri unimal rutzil ucꞌuꞌx ri Dios; ma we ta cꞌo junok curiko cuꞌan jusucꞌ che rib chwach ri Dios ruma utakem ri tzij pixab, riꞌ na jinta cutikoj rucamic ri Cristo. \c 3 \s1 Cakacꞌul ri Ruxlabixel ri Dios ruma xkacoj ri Utzilaj Tzij \p \v 1 ¡Tokꞌoꞌ wach alak aj Galacia! Lic co ꞌanom che ri cꞌuꞌx alak. ¿China xsocosoꞌn e alak chaꞌ na cacoj ta chi alak ri Kꞌijsak? Ma lic xkꞌalajisax chiwach alak saꞌ queꞌelawi rucamic ri Kanimajawal Jesucristo chwa ri cruz. \v 2 Biꞌij alak waꞌ chwe: ¿Xcꞌul alak ri Ruxlabixel ri Dios ruma xtakej alak ri takanic que raj judiꞌab o ruma xta alak ri Utzilaj Tzij y xcubiꞌ cꞌuꞌx alak che? \v 3 ¿Suꞌchac lic ꞌanom co che ri cꞌuꞌx alak? Ma ri binic silabic alak chwach ri Dios xjek lo alak ruma ruchukꞌab ri Ruxlabixel ri Dios, yey woꞌora ¿caꞌaj cami alak riꞌ caqꞌuisbej alak waꞌ xa rucꞌ ri chukꞌab ralak? \v 4 ¿Na jinta cami utikom riꞌ che alak janipa tak ri cꞌulum alak ruma ri Ruxlabixel ri Dios? Na cancoj ta cꞌana riꞌin we waꞌ na jinta utikom che alak. \v 5 Ma echiriꞌ ri Dios cuya ri Ruxlabixel che alak y rucꞌ ruchukꞌab cuꞌan nimak tak milagros chixoꞌl alak, ¿suꞌanic cuꞌano? ¿E nawi ruma takem alak ri takanic que raj judiꞌab o e ruma xta alak ri Utzilaj Tzij y xcubiꞌ cꞌuꞌx alak che? \s1 Ri cubulibal ucꞌuꞌx ri Abraham rucꞌ ri Dios \p \v 6 Ri Abraham xcubiꞌ ucꞌuꞌx rucꞌ ri Dios\f + \fr 3:6 \ft Ri Abraham xucojo ri Dios e cuꞌana janipa ri xubiꞌtisij che. Gn. 15:6\f* y ruma cꞌu riꞌ xꞌaniꞌ jusucꞌ che. \v 7 E uwariꞌche, chirajawaxic quetaꞌmaj alak waꞌ: E janipa ri lic cubul quicꞌuꞌx rucꞌ ri Dios, riꞌ e ralcꞌoꞌal can ri Abraham. \v 8 Ruchꞌaꞌtem ri Dios xex chi ubiꞌim wi lo paquiwi ri na e ta aj Israel, we rique cacubiꞌ quicꞌuꞌx rucꞌ ri Dios, quebuꞌan jusucꞌ. Ma jewaꞌ ri utzilaj tzij xbiꞌx lo ojertan che ri Abraham: \q1 Awuma riꞌat, ri Dios quebuꞌan bendecir conoje tak ri tinamit che ruwachulew. \rq Gn. 12:3 \rq* \m \v 9 Jecꞌuriꞌlaꞌ, conoje ri cacubiꞌ quicꞌuꞌx rucꞌ ri Dios caquicꞌul na ri utz cape rucꞌ Rire, jelaꞌ pachaꞌ ri xucꞌul ri Abraham ruma xcubiꞌ ucꞌuꞌx rucꞌ. \p \v 10 Conoje ri quicubam quicꞌuꞌx quecolobetaj xa ruma caquitakej uꞌanic ri tzij pixab, riꞌ e cꞌo chi chuxeꞌ ri kꞌatbal tzij re ri Dios, ma jewaꞌ tzꞌibitalic: \q1 China cꞌu ri na cuꞌan ta janipa ri takanic \q1 tzꞌibital can chupa ri Tzij Pixab, \q1 riꞌ cꞌo chi chuxeꞌ ri kꞌatbal tzij re ri Dios \rq Dt. 27:26 \rq* \m cachaꞌ. \v 11 Cakꞌalajin cꞌu riꞌ, na jinta junok cuꞌan jusucꞌ che rib chwach ri Dios ruma cutakej ri Tzij Pixab, ma jewaꞌ tzꞌibitalic: \q1 Ri e jusucꞌ chwach ri Dios, \q1 cꞌo quicꞌaslemal ruma ri cubulibal quicꞌuꞌx rucꞌ Rire \rq Hab. 2:4 \rq* \m cachaꞌ. \p \v 12 E junok cuchꞌob rakan cacolobetaj ruma cutakej ronoje ri Tzij Pixab, riꞌ na cubul ta ucꞌuꞌx cacolobetaj ruma ri cubulibal ucꞌuꞌx rucꞌ ri Cristo. Yey jenewaꞌ cubiꞌij Ruchꞌaꞌtem ri Dios: \q1 China ri caꞌanaw re ronoje ri cubiꞌij ri Tzij Pixab,\f + \fr 3:12 \ft Xew ri Kanimajawal Jesucristo xchꞌijow uꞌaniquil ronoje Rutzij Upixab ri Dios.\f* \q2 riꞌ cꞌo ucꞌaslemal chwach ri Dios ruma cuꞌan waꞌ \rq Lv. 18:5 \rq* \m cachaꞌ. \p \v 13 Ri Cristo xojresaj chuxeꞌ ri kꞌatbal tzij cꞌo pakawiꞌ ruma xkapalajij Rutzij Upixab ri Dios; xuꞌan cꞌu waꞌ echiriꞌ xuya rib pakacꞌaxel ri oj aj mac, ma jewaꞌ ri tzꞌibital can pa Ruchꞌaꞌtem ri Dios: \q1 Chwach ri Dios, itzel uwach junok catzayabax chwa juna cheꞌ.\f + \fr 3:13 \ft Waꞌ e xꞌan ojertan echiriꞌ cakꞌat tzij puwi juna aj mac, cacamisaxic y catzayabax chwa juna cheꞌ.\f* \rq Dt. 21:23 \rq* \m \v 14 E xuꞌan waꞌ ri Kanimajawal Jesucristo chaꞌ ri rutzil ucꞌuꞌx ri Dios, ri xbiꞌtisix che ri Abraham, cayaꞌtaj na paquiwi ri na e ta aj Israel ruma ri Cristo; y jecꞌulaꞌ ruma ri cubulibal kacꞌuꞌx, konoje cakacꞌul ri Ruxlabixel ri Dios biꞌtisim chi ulok. \p \v 15 Hermanos, ri uꞌanom ri Dios canjunimaj rucꞌ ri caquiꞌan ri ticawex chaꞌ camaj alak usucꞌ: Echiriꞌ queb achijab caquiꞌan juna tzij chiquiwach y caquijiquibaꞌ uwach, lic na utz ta cꞌu riꞌ we jun chique cutzelej uchꞌaꞌtem che ri ubiꞌim chic o cucoj uwiꞌ ri quijiquibam chic. \v 16 Ecꞌu ri Dios xuya rubiꞌtisinic che ri Abraham y che can ri Jun ralcꞌoꞌal. Rutzij Upixab ri Dios na jetawaꞌ cubiꞌij «chique can rawalcꞌoꞌal», pachaꞌ e uqꞌuiyal ticawex, ma jewaꞌ cubiꞌij «che can ri Jun awalcꞌoꞌal»; waꞌ queꞌelawi e ri Cristo.\x + \xo 3:16 \xt Gn. 12:7\x* \v 17 Wa quintajin che ubiꞌxic e waꞌ: Ri Dios xuꞌan jun tzij rucꞌ ri Abraham. Xicꞌow na cꞌu cuatrocientos treinta junab cꞌa echiriꞌ ri Moisés xutzꞌibaj can ri takanic re ri Tzij Pixab. Ecꞌu wa takanic na utz taj cuyoj wa nabe tzij y na cuyoj tane ri xubiꞌtisij lo ri Dios. \v 18 Ma we ta cakacꞌul rubiꞌtisim ri Dios ruma cakatakej ri Tzij Pixab, riꞌ na e ta ruma ri biꞌtisinic xuꞌan ri Dios; noꞌj ri xusipaj ri Dios che ri Abraham e ruma ri biꞌtisinic uꞌanom chi che. \s1 Ruchac ri Tzij Pixab tzꞌibital can ruma ri Moisés \p \v 19 ¿Saꞌ cꞌu ruchac riꞌ ri Tzij Pixab tzꞌibital can ruma ri Moisés? E chaꞌ cukꞌalajisaj chique ri ticawex saꞌ tak ri quimac chwach ri Dios. Y jelaꞌ uꞌanom lok cꞌa che rucꞌunibal ri Jun Alcꞌoꞌal biꞌtisim lok, waꞌ e ri Cristo; ma che Rire xꞌan wi waꞌ wa biꞌtisinic. Ri Tzij Pixab xtzijox cuma ri ángeles che ri Moisés chaꞌ rire cukꞌatisaj chiquiwach ri tinamit; \v 20 noꞌj ri Dios echiriꞌ xuꞌan rubiꞌtisinic che ri Abraham, na jinta junok xkꞌatisan ri tzij chiquiwach, ma e Rire xukꞌatisaj rutzij che ri Abraham y na xajawax ta cꞌu junok chic. \v 21 E uwariꞌche, echiriꞌ ri Dios xuya Rutzij Upixab che ri Moisés, ¿e nawi xujalcꞌatij ri biꞌtisinic uꞌanom chi che ri Abraham? Na e taj. Ma we ta e riꞌ, e ri Tzij Pixab cayaꞌw ri kacꞌaslemal chwach ri Dios, y cojuꞌan cꞌu jusucꞌ riꞌ ruma ri cakatakej ri tzꞌibital canok. Noꞌj na e ta uꞌanom riꞌ. \v 22 Ma chupa ri Tzij Pixab tzꞌibital canok, cakꞌalajinic konoje ri oj ticawex oj cꞌo pukꞌab ri mac; e uwariꞌche lic cajawax ri biꞌtisinic uꞌanom lo ri Dios chique ri cacubiꞌ quicꞌuꞌx rucꞌ ri Kanimajawal Jesucristo. \p \v 23 Echiriꞌ cꞌamajaꞌ cacꞌun ri Jun cacubiꞌ kacꞌuꞌx rucꞌ, e ri Tzij Pixab xojuchajij y xucꞌam lo kawach chaꞌ cacubiꞌ kacꞌuꞌx rucꞌ ri Cristo echiriꞌ copon rukꞌijol cakꞌalajisax ri Utzilaj Tzij chikawach. \v 24 Ecꞌu queꞌelawi, ri Tzij Pixab tzꞌibital can ruma ri Moisés xojuchajij y xucꞌut chike ri cajawaxic cakamajo, pachaꞌ chi oj acꞌalab; xukꞌalajisaj cꞌu pan rucꞌunibal ri Cristo chaꞌ ruma ri cubulibal kacꞌuꞌx rucꞌ Rire, ri Dios cuꞌan jusucꞌ chike. \v 25 Ecꞌu woꞌora cubul chi kacꞌuꞌx rucꞌ ri Cristo, jecꞌulaꞌ na oj jinta chi chuxeꞌ ri Tzij Pixab ri xucꞌam lo kawach ojertan. \v 26 Ma onoje ralak alak chi ralcꞌoꞌal ri Dios ruma ri cubulibal cꞌuꞌx alak rucꞌ ri Kanimajawal Jesucristo. \v 27 Onoje cꞌu ralak ri xcꞌul alak ri bautismo chupa rubiꞌ ri Jesús, woꞌora alak chi re ri Cristo y cacꞌut cꞌu alak waꞌ rucꞌ ri binic silabic alak. \v 28 Xa jun ꞌanom alak chwach ri Dios, tob jujun che alak e cuqꞌuil raj judiꞌab o na e ta cuqꞌuil, tob ne jujun che alak e aj chaquib elokꞌotalic\f + \fr 3:28 \ft “E aj chaquib elokꞌotalic”: Quil “esclavo” pa vocabulario.\f* yey jujun chic quechacun pa que rique, tob achi o ixok; ma onoje ralak, xa jun ꞌanom alak ruma alak cꞌo pukꞌab ri Kanimajawal Jesucristo. \v 29 Yey we alak re ri Cristo, riꞌ alak ralcꞌoꞌal ri Abraham yey cacꞌul cꞌu alak ri sipanic ubiꞌtisim lo ri Dios. \c 4 \p \v 1 Cambiꞌij cꞌu waꞌ che alak: Echiriꞌ cꞌa chꞌutiꞌn rucꞌajol juna beyom, e junam rucꞌ pachaꞌ juna aj chac pa ja. Tob ne e rire ri rajaw ronoje ri beyomalil, pero waꞌ cꞌamajaꞌ cacꞌojiꞌ pukꞌab \v 2 ma cꞌa cꞌo paquikꞌab ri e chajal re y ri caquichacuj rubitak re, copon na rukꞌijol biꞌtal can ruma rukaw echiriꞌ quel chuxeꞌ ri takanic que rique. \v 3 Jecꞌulaꞌ kacꞌulumam riꞌoj ojertan, e pachaꞌ oj acꞌalab cꞌa oj cꞌo pukꞌab ri takanic cojotal che ruwachulew. \v 4 Noꞌj echiriꞌ xopon rukꞌijol chaꞌtal chi lo ruma ri Dios, Rire xutak lo Rucꞌajol, ri xalax ruma jun ixok y xalax chuxeꞌ ri takanic re ri Tzij Pixab tzꞌibital can ruma ri Moisés. \v 5 Rire xcꞌunic chaꞌ cojucolobej ri oj cꞌo chuxeꞌ wa takanic, y jecꞌulaꞌ cojuꞌana oj ralcꞌoꞌal ri Dios. \v 6 E uwariꞌche, ruma oj chi ralcꞌoꞌal ri Dios, Rire xutak lo ri Ruxlabixel Rucꞌajol chupa ri kanimaꞌ; y ruma cꞌu ri Ruxlabixel, utz cakabiꞌij che ri Dios: «¡Tat, Lal Nukaw!» cojchaꞌ. \v 7 E uwariꞌche na lal ta chi pachaꞌ jun aj chac cꞌo pukꞌab juna patrón, ma woꞌora lal ralcꞌoꞌal ri Dios. Y ruma lal ralcꞌoꞌal, Rire cuya na cheꞌla janipa ri ubiꞌtisim chique ri ralcꞌoꞌal. \s1 Pixabanic chique ri quetzelej tanchi chuxeꞌ ri takanic na re ta ri Dios \p \v 8 Pakatzij wi, rojertan echiriꞌ na etaꞌam ta alak uwach ri Dios, ralak e quelokꞌnimaj alak tak ri tiox, ri lic quewi na e ta dios. \v 9 Ecꞌu woꞌora etaꞌam chi alak uwach ri Dios, o ri más jusucꞌ ubiꞌxiquil e “ralak etaꞌmatal chi wach alak ruma ri Dios”. ¿Saꞌ cꞌu ube riꞌ caya tanchi ib alak chuxeꞌ tak ri takanic na il ta uwach y na jinta uchac? \v 10 Ma lic calokꞌnimaj alak tak ri nimakꞌij re ri jujun kꞌij, ri jujun icꞌ, ri jujun junab yey rukꞌijol ri jachbal upa tak ri junab. \v 11 Lic cubisoj nucꞌuꞌx ma cꞌaxtaj ri chac nuꞌanom chixoꞌl alak na jinta cutikoj. \p \v 12 Hermanos, lic cantzꞌonoj che alak ꞌana e alak jelaꞌ pachaꞌ ri nuꞌanom riꞌin, ma riꞌin jelaꞌ xinꞌano pachaꞌ ralak.\f + \fr 4:12 \ft Ri Pablo echiriꞌ xucoj rubiꞌ ri Cristo, na xutakej ta chi ri cojobal que raj judiꞌab. Yey echiriꞌ rire xopon cucꞌ ri e cꞌo Galacia, rique na caquitakej ta ri cojobal que raj judiꞌab, ma na e ta aj judiꞌab. Pero xebopon jujun cꞌutunel e petinak Judea y xquicꞌut chique chirajawaxic caquicoj ri cojobal que raj judiꞌab; y jecꞌulaꞌ ri e cꞌo Galacia xquijek caquitakej waꞌ.\f* Yey echiriꞌ xincꞌojiꞌ ucꞌ alak na jinta juna cꞌax xꞌan alak chwe. \v 13 Ma etaꞌam chi alak, echiriꞌ xintzijoj ri Utzilaj Tzij che alak ri nabe laj, xincanaj can ucꞌ alak ruma jun yabil in cꞌo wi. \v 14 Yey na tzel ta xinil alak, na xcꞌak tane bi alak nukꞌij tob e laꞌ cꞌo wa yabil chwe. Ma ri xꞌan alak e xincꞌul alak, xꞌan alak chwe pachaꞌ in jun ángel re ri Dios, pachaꞌ chi e xcꞌul alak ri Kanimajawal Jesucristo. \v 15 ¿Pa cꞌu xcanaj can wi riꞌ ri quiꞌcotemal cꞌo ucꞌ alak echiriꞌ xinopon chilaꞌ? Ma ri xinwil che alak e caya ne animaꞌ alak quesaj ri wach ralak chaꞌ caya alak chwe riꞌin. \v 16 ¿Ruma cami ximbiꞌij ri lic katzij che alak, e tzel quinil wi alak riꞌ woꞌora? \p \v 17 Tak laꞌ la ticawex lic chacojoꞌ lic cꞌax caquinaꞌ alak tob na e ta caquitzucuj ri utz che alak, ma ri cacaj rique e na cojtakej ta chi alak chaꞌ xew e quetakej alak rique. \v 18 Pakatzij wi lic utz we ralak quetakej alak jujun chic, xew tane we rique e caquitzucuj ri lic utz che ralak. Jecꞌulaꞌ cuaj caꞌan ralak wucꞌ riꞌin y na xew ta echiriꞌ in cꞌo ucꞌ alak. \p \v 19 Ralak pachaꞌ alak walcꞌoꞌal, riꞌin cantij tanchi cꞌax uma ralak jelaꞌ pachaꞌ juna ixok echiriꞌ cutzir uwach. Y cantij cꞌu wa cꞌax cꞌa echiriꞌ ri binic silabic alak cuꞌana pachaꞌ ri re ri Cristo. \v 20 Lic ne cuaj ta e laꞌ in cꞌo chilaꞌ ucꞌ alak woꞌora yey na lic ta cꞌax quinchꞌaw pawiꞌ alak, ma lic uchapom wanimaꞌ ri ꞌanom alak. \s1 Ri cꞌambal naꞌoj chwi rixok Agar y rixok Sara \p \v 21 Ralak ri caꞌaj alak cacꞌojiꞌ alak chuxeꞌ ri takanic que raj judiꞌab, cantzꞌonoj che alak: ¿Na tom ta neba alak ri ubiꞌim can ri Moisés chupa ri Tzij Pixab? \v 22 Ma tzꞌibital canok ri Abraham xecꞌojiꞌ caꞌib ucꞌajol. Jun chique xalax rucꞌ rixok aj chac pa ja; ri jun chic ucꞌajol xalax rucꞌ ri rixokil.\x + \xo 4:22 \xt Gn. 16:15; 21:1-3\x* \v 23 E rucꞌajol xalax rucꞌ rixok aj chac pa ja, xalaxic xa ruma quinoꞌjibal rique; noꞌj rucꞌajol xalax rucꞌ ri rixokil, e ubiꞌtisim riꞌ ri Dios che ri Abraham. \v 24 Ecꞌu waꞌ e jun cꞌambal naꞌoj. Ri queb ixokib e queꞌelawi queb tzij; jun e ri petinak che ri juyub Sinaí pa xuya wi ri Dios ri takanic re ri Tzij Pixab. Waꞌ wiꞌxok e Agar, yey ri e ralcꞌoꞌal rire e ri caquiya quib chuxeꞌ ri takanic que raj judiꞌab. \v 25 Ecꞌu ri Agar e cajunimax rucꞌ ri juyub Sinaí cꞌo chilaꞌ pa ri luwar re Arabia; yey wakꞌij ora waꞌ e ri e aj Jerusalem, ma waꞌ wa tinamit e cꞌo chuxeꞌ tak ri takanic que raj judiꞌab. \v 26 Noꞌj ri “Jerusalem” re chilaꞌ chicaj elinak chi chuxeꞌ ri takanic que raj judiꞌab yey riꞌoj oj ralcꞌoꞌal waꞌ wa tinamit. \v 27 Ma jewaꞌ tzꞌibital can pa Ruchꞌaꞌtem ri Dios: \q1 ¡Chatquiꞌcot riꞌat ixok ri na catalan taj, ri na jinta awalcꞌoꞌal! \q1 ¡Chatsiqꞌuin ruma raquiꞌcotemal, riꞌat ri na at icꞌowinak ta pa ri cꞌax re juna ixok echiriꞌ cutzir uwach! \q1 Ma ri e ralcꞌoꞌal rixok xokꞌotax canok, más queqꞌuiyar chiquiwach ri e ralcꞌoꞌal rixok cꞌo rachijil \rq Is. 54:1 \rq* \m cachaꞌ. \p \v 28 Hermanos, riꞌoj oj jelaꞌ pachaꞌ ri Isaac, ma oj sakil ralcꞌoꞌal ri Dios ruma ri biꞌtisinic xuꞌan Rire. \v 29 Yey pachaꞌ ri xuꞌan rojertan, ri xalax xa ruma rurayibal rachi e xuternabej rucꞌ cꞌax ri xalax e chirij ri xraj ri Ruxlabixel ri Dios; jecꞌulaꞌ uꞌanom woꞌora. \v 30 Pero ¿saꞌ ri cubiꞌij Ruchꞌaꞌtem ri Dios tzꞌibital canok? Jewaꞌ cubiꞌij: \q1 E chesaj bi la rixok aj chac pa ja junam rucꞌ ri ralab. Ma che ri ralab wiꞌxok na cayaꞌiꞌ ta ri takal che cucꞌul ri ralab ri rixokil ri rajaw ja \rq Gn. 21:10 \rq* \m cachaꞌ. \v 31 E uwariꞌche hermanos, riꞌoj na oj ta ralcꞌoꞌal rixok aj chac pa ja, ma oj ralcꞌoꞌal ri rixokil ri rajaw ja. \c 5 \s1 Ri Cristo ojresam chi chuxeꞌ ri takanic que raj judiꞌab \p \v 1 E chukꞌubej ib alak che ri colobetajic xyaꞌiꞌ chike ruma ri Cristo echiriꞌ xojresaj lo chuxeꞌ ri takanic que raj judiꞌab; maya tanchi cꞌu ib alak chuxeꞌ rucꞌayewal waꞌ wa takanic. \v 2 Chinta na pe alak. Riꞌin Pablo, cambiꞌij che alak: We caya ib alak che ucojic ri retalil re circuncisión chaꞌ cacꞌojiꞌ alak jusucꞌ chwach ri Dios, riꞌ na jinta uchac ri Cristo che alak. \v 3 Cuaj cambiꞌij tanchi waꞌ: We juna achi cucoj ri retalil re circuncisión,\f + \fr 5:3 \ft Waꞌ e cachꞌaꞌt paquiwi ri na e ta aj judiꞌab, ri xquicoj ri retalil re circuncisión ma e xquichꞌobo rucꞌ waꞌ caquirik ri colobetajic.\f* riꞌ chirajawaxic che e cuꞌan ronoje ri takanic que raj judiꞌab. \v 4 Ecꞌu ralak, ri cachꞌob alak e cuꞌan alak jusucꞌ chwach ri Dios ruma ri catakej alak wa takanic, riꞌ che ri Cristo xesaj wi ib alak y e xya can alak ri unimal rutzil ucꞌuꞌx ri Dios. \v 5 Noꞌj riꞌoj, ruma ri Ruxlabixel ri Dios pa kanimaꞌ, koyeꞌem ri kꞌij echiriꞌ ri Dios cojucꞌulu ma oj chi jusucꞌ chwach ruma ri cubulibal kacꞌuꞌx rucꞌ ri Cristo. \v 6 Yey we oj re ri Kanimajawal Jesucristo, na jinta chi queꞌelawi we cakacoj ri retalil re circuncisión o we na cakacoj taj. Ma ri lic chirajawaxic e ri cubulibal kacꞌuꞌx rucꞌ ri Cristo, yey waꞌ e cakacꞌut ruma ri rutzil kacꞌuꞌx. \p \v 7 Ri binic silabic alak rucꞌ ri Cristo xjek lo alak chi utz. ¿China xkꞌaten e alak chaꞌ na cabin ta chi alak chupa ri Kꞌijsak? \v 8 Ri Dios, ri xusiqꞌuij alak, na e ta xucꞌut waꞌ che alak. \v 9 Masach chicꞌuꞌx alak waꞌ: «Echiriꞌ queꞌec jubikꞌ levadura chupa ri kꞌor re pam, waꞌ cusipowirisaj upa ronoje.» Waꞌ e queꞌelok: E junok na sakil ta runaꞌoj, cusachisaj ri quinaꞌoj ri jujun chic. \v 10 Ruma cꞌu kayaꞌom kib ralak y riꞌin pukꞌab ri Cristo, e lic cubul nucꞌuꞌx na jinta juna chic naꞌoj alak puwi waꞌ chwa ri canchꞌob riꞌin. Yey we cꞌo junok cusachisaj naꞌoj alak, cꞌo chi riꞌ ri kꞌatbal tzij re ri Dios puwiꞌ, xa tob chinok. \p \v 11 Ecꞌu riꞌin hermanos, we ta e laꞌ cambiꞌij chirajawaxic cacoj ri retalil re circuncisión che junok chaꞌ cacolobetajic, riꞌ raj judiꞌab na quechꞌoꞌjin ta chi wucꞌ y na tzel tane caquita ri tzijonic canꞌan puwi rucamic ri Kanimajawal Jesucristo chwa ri cruz. Noꞌj na je ta laꞌ uꞌanom. \v 12 Ecꞌu chique ri caquisachisaj naꞌoj alak, ¡ta ne asu quikꞌata bi ri culewal! \p \v 13 Ma ralak hermanos, xsiqꞌuix alak chaꞌ na cacꞌojiꞌ ta alak chuxeꞌ ri takanic que raj judiꞌab; xew cꞌu matzꞌilaꞌ ri binic silabic alak rucꞌ tak ri rayibal re ri tiꞌjil alak. E nimaj ib alak chiwach alak rucꞌ rutzil cꞌuꞌxaj. \v 14 Ma ronoje ri takanic re ri Moisés catzꞌakat uwach rucꞌ wa chꞌaꞌtem: «Cꞌax chanaꞌa rawatz-achakꞌ jelaꞌ pachaꞌ ri cꞌax canaꞌ awib riꞌat»\x + \xo 5:14 \xt Lv. 19:18\x* cachaꞌ. \v 15 Noꞌj we ralak capurij ib alak y catij ne ib alak chiwach alak, chajij cꞌu ib alak riꞌ ma cꞌaxtaj asu casach ne wach alak chiwach alak. \s1 Tak ri rayibal na utz ta uwach que ri ticawex \p \v 16 Cambiꞌij cꞌu waꞌ che alak: E takej alak janipa ri caraj ri Ruxlabixel ri Dios che alak chaꞌ jelaꞌ na caya ta ib alak che tak ri rayibal re ri tiꞌjil alak. \v 17 Ma e rurayibal ri tiꞌjil alak na cucꞌulaj ta rib rucꞌ ri caraj ri Ruxlabixel ri Dios, yey e ri Ruxlabixel ri Dios na cucꞌulaj ta rib rucꞌ rurayibal ri tiꞌjil alak. Quicabichal cꞌu riꞌ quechꞌoꞌjin chiquiwach; ruma cꞌu laꞌ, ri tiꞌjil alak cukꞌatej ri utz caꞌaj alak caꞌan alak. \v 18 Noꞌj we e ri Ruxlabixel ri Dios ri cacꞌamaw wach alak, riꞌ na jinta alak chuxeꞌ ri takanic re ri Tzij Pixab.\f + \fr 5:18 \ft Waꞌ na e ta queꞌelawi utz cojmacunic. E queꞌelawi ri Ruxlabixel ri Dios cojutoꞌo chaꞌ cakaꞌan ronoje ri caraj ri Dios. Ro. 6:15\f* \p \v 19 Lic cakꞌalajin uwach tak ri na utz taj caquiꞌan ri winak ri caquitakej tak ri rayibal re ri quitiꞌjil. Rique e quemacun chirij ri cꞌulaniquil, caquetzꞌabej uwa quikꞌij cucꞌ jujun chic na quicꞌulel taj, caquiꞌan ri chꞌulilaj mac y caquimaj uwach tak ri rayibal re ri quitiꞌjil, \v 20 caquilokꞌnimaj ukꞌij tiox, caquiꞌan itz, tzel quequil jujun chic, e aj chꞌaꞌoj, cꞌax quicꞌuꞌx chiquij jujun chic; e aj oyowal, e aj chapanel che chꞌaꞌoj, e aj jachal quipa jujun chic, e aj cꞌutunel re tak naꞌoj na utz taj\f + \fr 5:20 \ft “E aj cꞌutunel re tak naꞌoj na utz taj”: Pa ri chꞌaꞌtem griego waꞌ también queꞌelawi “ri xew caquimol quib cucꞌ ri junam quinaꞌoj cucꞌ rique”.\f* \v 21 tzel caquil jun chic ruma caquirayij ri cꞌo rucꞌ, e camisanel, e kꞌabaꞌrelab, caquimol quib re caquiꞌan chꞌulilaj mac y caquiꞌan jujun chic mac pachaꞌ tak waꞌ. Cambiꞌij cꞌu jumul chic che alak: Conoje waꞌ na jinta que cucꞌ ri yaꞌtal chique queboc pa rutakanic ri Dios. \s1 Ri quibinic quisilabic ri quitakem janipa ri caraj ri Ruxlabixel ri Dios \p \v 22 Noꞌj rujikꞌobalil ri Ruxlabixel ri Dios rucꞌ junok e waꞌ: pa ranimaꞌ cꞌo rutzil cꞌuꞌxaj, cꞌo quiꞌcotemal y cꞌo utzil chomal; cꞌo unimal ucꞌuꞌx, utz ucꞌuꞌx, cꞌo relej ucꞌuꞌx; ri jujun chic cacubiꞌ quicꞌuꞌx rucꞌ, ma janipa ri cubiꞌij, e cuꞌanaꞌ; \v 23 na cuꞌan ta nim che rib y cuchꞌij uchukꞌab tak ri rayibal re rutiꞌjil. We jecꞌuriꞌlaꞌ uꞌanom junok, na cajawax tane riꞌ cꞌo junok capixaban re chaꞌ cuꞌan ri utz. \v 24 Janipa ri e re ri Kanimajawal Jesucristo, na caquitakej ta chi\f + \fr 5:24 \ft “Na caquitakej ta chi”: Pa ri chꞌaꞌtem griego cubiꞌij “quicamisam chwa cruz”.\f* ri rayibal re ri quitiꞌjil. \v 25 We ri Ruxlabixel ri Dios uyaꞌom ri cꞌacꞌ kacꞌaslemal, kayaꞌa cꞌu ri kabinic kasilabic pukꞌab Rire. \v 26 Makatzucuj ri yacbal kakꞌij, makapetisaj koyowal chikawach y matzel mekil jujun chic ruma cakarayij ri cꞌo cucꞌ. \c 6 \s1 Katoꞌo kib chikawach \p \v 1 Hermanos, we xnaꞌbej alak cꞌo junok tzakinak pa mac, e ralak ri cꞌamom wach alak ruma ri Ruxlabixel ri Dios, toꞌo alak chaꞌ cayactajic. Yey chajij ib alak ma cꞌaxtaj catzak ralak chupa waꞌ wa xuꞌan rire. \v 2 Toꞌo ib alak chiwach alak we cꞌo junok che alak cꞌo pa cꞌaxcꞌobic, ma jecꞌuriꞌlaꞌ catajin alak che uꞌanic ri tzij xucꞌut can ri Cristo. \v 3 Ma we cꞌo junok cuchꞌobo lic cꞌo uwach ruma ri cuꞌano yey na e ta cꞌu uꞌanom, riꞌ utuquel cusoc rib. \v 4 E uwariꞌche chirajawaxic wi chikajujunal cakachꞌob chi utz puwi ri kaꞌanom. Y we utz ri kaꞌanom chwach ri Dios, chojquiꞌcot cꞌu riꞌ, pero makaꞌan cꞌu nim che kib xa ruma kaꞌanom más chiquiwa ri jujun chic. \v 5 Ma ri chirajawaxic wi e chikajujunal cakacꞌam bi ri cꞌo chikakul cakaꞌano. \p \v 6 We cꞌo junok cucꞌut Rutzij Upixab ri Dios che alak, chirajawaxic wi catoꞌ alak rire rucꞌ ri bitak e alak. \p \v 7 Masocosaꞌ ib alak: Na jinta junok casocow re ri Dios. E chirij ri cutic junok, e jelaꞌ ri cumolo. \v 8 Ma we junok e cuya rib che tak ri rayibal re rutiꞌjil, riꞌ e cucꞌam lo ri camic puwiꞌ. Noꞌj we junok e cuya rib che uꞌanic ri caraj ri Ruxlabixel ri Dios, riꞌ che ri Ruxlabixel cucꞌul ri cꞌaslemal na jinta utakexic. \v 9 Mojcos che uꞌanic ri utz y makokꞌotaj ne uꞌanic waꞌ, ma copon na rukꞌijol queꞌkila uwach rujikꞌobalil ri kaꞌanom. \v 10 E uwariꞌche, we cꞌo pakakꞌab cakaꞌan ri utz, e kaꞌana cꞌu riꞌ waꞌ chique conoje, y más e kaꞌana riꞌ chique conoje ri quicojom rubiꞌ ri Cristo. \s1 Qꞌuisbal uchꞌaꞌtem ri Pablo che riglesia cꞌo Galacia \p \v 11 Chilape alak, rucꞌ nimak tak letras quintzꞌiban pan che alak. \v 12 Ri jujun caquibiꞌij che alak e lic chirajawaxic wi cacoj alak ri retalil re circuncisión, caquiꞌan waꞌ xa e chaꞌ na caquijal ta uchiꞌ chiquiwach jujun chic y chaꞌ na cape ta cꞌax paquiwiꞌ ruma caquitzijoj rucamic ri Cristo chwa ri cruz. \v 13 Ma ri jujun caquimin alak chupa che ucojic ri retalil re circuncisión, rique na caquiꞌan tane ronoje ri Tzij Pixab; xew cacaj caquitacꞌabaꞌ quikꞌij ruma xcoj alak quitzij. \v 14 Noꞌj riꞌin na cuaj ta cꞌana cantacꞌabaꞌ nukꞌij, xew lic canyac ukꞌij ri Kanimajawal Jesucristo ruma ri xuꞌan Rire chwa ri cruz. Ruma cꞌu riꞌ, na cacha ta chi nucꞌuꞌx che tak ri xa re ruwachulew; ronoje waꞌ e pachaꞌ caminak chi chinuwach riꞌin; yey riꞌin e pachaꞌ in chi caminak chwach tak ri xa re ruwachulew. \v 15 Ma we oj re ri Kanimajawal Jesucristo, na jinta chi queꞌelawi we cakacoj ri retalil re circuncisión o we na cakacoj taj; ma ri lic caraj Rire, e cuꞌan cꞌacꞌ ri kabinic kasilabic. \v 16 Onoje cꞌu ralak ri takem alak waꞌ wa cꞌutunic puwi ri cꞌacꞌ kabinic, cꞌulu alak ri utzil chomal y ri rutzil ucꞌuꞌx ri Dios, junam cucꞌ rutinamit Israel, ri pakatzij wi e re Rire. \p \v 17 Chwi cꞌu woꞌora, na cuaj taj cꞌo juna latzꞌanel chwe puwi ri nucꞌutunic, ma che ri nucuerpo kꞌalaj tak ri cꞌutubal re ri cꞌaxcꞌobic xinicꞌow wi ruma in jun aj chac re ri Kanimajawal Jesucristo. \v 18 Hermanos, cꞌola cꞌu pa animaꞌ alak ri unimal rutzil ucꞌuꞌx ri Kanimajawal Jesucristo. Amén.