\id 1TI - Achiꞌ, Rabinal NT (traditional orthography) [acr] (acrT) -2009 (DBL 2013) \h 1 Timoteo \toc1 Ri nabe carta xutzꞌibaj ri Pablo che ri Timoteo \toc2 1 Timoteo \toc3 1 Ti. \mt1 Ri nabe carta xutzꞌibaj ri Pablo che ri Timoteo \c 1 \s1 Ri Pablo cuya pan rutzil uwach ri Timoteo \p \v 1 Riꞌin in Pablo, in takoꞌn re ri Kanimajawal Jesucristo, intakom lo ruma ri Dios Kacolobenel y ruma ri Kanimajawal Jesucristo, ri kacubam pana kacꞌuꞌx rucꞌ. \v 2 Cantzꞌibaj pan waꞌ wa carta chawe riꞌat Timoteo, ri pakatzij wi at nucꞌajol chupa rubiꞌ ri Cristo ma wuma riꞌin xacoj rubiꞌ Rire. Chacꞌulu cꞌu ri unimal rutzil cꞌuꞌxaj, ri relej cꞌuꞌxaj y ri utzil chomal re ri Kakaw Dios y re ri Kanimajawal Jesucristo. \s1 Pixabanic puwi tak ri cꞌutunic na ube taj \p \v 3 Cꞌuna chacꞌuꞌx ri ximbiꞌij can chawe echiriꞌ e riꞌ quinꞌec Macedonia: E catcanaj can chupa ri tinamit Éfeso ma chiriꞌ e cꞌo jujun ticawex lic junwi ri caquicꞌutu chwa ri cakacꞌut riꞌoj. Ximbiꞌij cꞌu can chawe quebatak che na caquiꞌan ta chi waꞌ. \v 4 Yey ximbiꞌij can chawe cabiꞌij chique ri hermanos maquiya ne quinaꞌoj puwi tak ojer tzijobal na petinak ta rucꞌ ri Dios y tak ri caquibololej quibiꞌ catiꞌ-quimam re ojertan, ma tak laꞌ cucꞌam lo sachibal naꞌoj y na catoꞌb ta che ri caraj cuꞌan ri Dios kucꞌ, yey waꞌ cuꞌana xew ruma ri cubulibal kacꞌuꞌx rucꞌ Rire. \p \v 5 Rucꞌuꞌxibal ri cojutak ri Dios che e waꞌ: Lic cꞌax cakanaꞌ kib chikawach.\x + \xo 1:5 \xt Ro. 13:8-10; Gl. 5:14\x* Yey chaꞌ cakaꞌan waꞌ chirajawaxic lic calax pa kanimaꞌ cakaꞌan ri utz, cakamaj usucꞌ saꞌ ri utz yey e cakaꞌano, y pakatzij wi cacubiꞌ kacꞌuꞌx rucꞌ Rire. \p \v 6 Noꞌj e cꞌo jujun quiyaꞌom can ri caraj ri Dios; xquijalcꞌatij cꞌu ri quinaꞌoj y woꞌora xew quechꞌaꞌt chwi ri na jinta uchac. \v 7 Rique cacaj caquiꞌan e aj cꞌutunel che quib chwi Rutzij Upixab ri Dios, tob na caquimaj tane usucꞌ ri caquibiꞌij y na caquimaj tane usucꞌ ri cꞌutunic lic caquijiquibaꞌ uwach. \p \v 8 Pero riꞌoj lic ketaꞌam lic cꞌo cutikoj Rutzij Upixab ri Dios we jusucꞌ cakachapabej. \v 9 Ketaꞌam cꞌut ri Tzij Pixab na xyaꞌiꞌ taj re cukꞌat tzij paquiwi ri jusucꞌ quibinic quisilabic; ma xyaꞌic re cukꞌat tzij paquiwi ri e aj palajiy tzij y ri na e ta cojol tzij, ri na jinta xiꞌin ib cucꞌ chwach ri Dios y ri e aj maquib, ri na queboc ta il che caquilokꞌnimaj ukꞌij ri Dios y ri caquicꞌak bi ukꞌij ri Dios; ri e camisay quichu-quikaw cucꞌ ri e camisanel, \v 10 ri caquetzꞌabej uwa quikꞌij cucꞌ jujun chic na quicꞌulel taj, rachijab caquiꞌan quicꞌulel chique cach achijab, ri quequichap winak y na quequitzokopij ta ulok we na cayaꞌiꞌ ta puak chique, raj rakꞌul, ri cꞌo caquijiquibaꞌ uwach chupa rubiꞌ ri Dios yey xa rakꞌubal ri caquiꞌano, cucꞌ tak cꞌu conoje ri caquipalajij ri sakil cꞌutunic re ri Dios. \v 11 E cꞌutunic waꞌ cꞌo chupa ri chomilaj Utzilaj Tzij re ri Dios. Yey ri Dios, ri lic nim ukꞌij, e xyaꞌw waꞌ panukꞌab riꞌin chaꞌ cantzijoj. \s1 Ri Pablo cutioxij ri rutzil ucꞌuꞌx ri Dios \p \v 12 Riꞌin cantioxij che ri Kanimajawal Jesucristo ma uyaꞌom nuchukꞌab chaꞌ canꞌan ruchac y ma xcubiꞌ ucꞌuꞌx wucꞌ echiriꞌ xuya wa jun chac chwe, \v 13 tob rojertan riꞌin lic xinmacun chirij ri Kanimajawal Jesucristo ma xebenuternabej ri quicojom rubiꞌ y lic xebenuya pa tak cꞌaxcꞌobic. Na rucꞌ ta cꞌu riꞌ, ri Dios xjuchꞌ caꞌn ucꞌuꞌx chwe; ma echiriꞌ xinꞌan waꞌ, cꞌamajaꞌ cacubiꞌ nucꞌuꞌx rucꞌ ri Cristo y na xinmaj ta cꞌu usucꞌ we ri canꞌano na utz taj. \v 14 Yey ri Kanimajawal lic xucꞌut ri unimal rutzil ucꞌuꞌx chwe y xuya chwe cacubiꞌ nucꞌuꞌx rucꞌ y xuya chwe cancꞌut ri rutzil ucꞌuꞌx Rire; y waꞌ xew ri Kanimajawal Jesucristo cayaꞌw re. \p \v 15 Ecꞌu wa cambiꞌij lic katzij y lic takal che caquicoj conoje ri ticawex: Ri Kanimajawal Jesucristo xcꞌun che ruwachulew chaꞌ queboluꞌcolobej conoje raj maquib. Ecꞌu riꞌin in jun chique waꞌ; yey chinuwach riꞌin, in ne ri más cꞌo numac chiquiwa rique. \v 16 Ecꞌu ri Kanimajawal Jesucristo xucꞌut ri cꞌaxnaꞌbal ucꞌuꞌx chwe riꞌin ma xucuy numac tob lic in aj mac. Jelaꞌ xuꞌano chaꞌ cakꞌalajin ri rutzil ucꞌuꞌx chique conoje ri quecojow rubiꞌ. Ma ri xuꞌan wucꞌ riꞌin e cꞌutubal re ri cuꞌan cucꞌ ri cacubiꞌ quicꞌuꞌx rucꞌ Rire, cucuy cꞌu quimac y cuya quicꞌaslemal na jinta utakexic. \p \v 17 Ruma cꞌu waꞌ, kalokꞌnimaj ukꞌij ri Dios wakꞌij ora y chikawach apanok. \q1 Ma ri Dios Kajawxel \q2 na jinta utakexic rutakanic, \q2 na jinta utakexic rucꞌaslemal, \q2 na quilitaj ta uwach, \q2 xew Rire e Dios \q2 y retaꞌam ronoje. \q2 Lic cꞌo yacbal ukꞌij y unimal uchomalil. \p \v 18 Woꞌora Timoteo, canya wa takanic chawe riꞌat at nucꞌajol chupa rubiꞌ ri Cristo: Chachukꞌubej awib chupa ri chac yaꞌom pakꞌab e chirij ri xkꞌalajisax pawiꞌ riꞌat chwi rachac chwach ri Dios.\x + \xo 1:18 \xt 1 Ti. 4:14\x* \v 19 Chatiquibaꞌ cꞌu ri cubulibal acꞌuꞌx rucꞌ ri Cristo y chamaja usucꞌ saꞌ ri utz y e chaꞌana riꞌ. Ma e cꞌo jujun na xquiꞌan ta waꞌ, y ruma cꞌu riꞌ xsach ri cubulibal quicꞌuꞌx rucꞌ ri Cristo y na caquicoj ta chi ne ri Kꞌijsak. \v 20 Jenewaꞌ xquiꞌan ri Himeneo y ri Alejandro. Ruma cꞌu riꞌ, xebenuya pukꞌab ri Satanás chaꞌ caquitij cꞌax y jelaꞌ caquimaj usucꞌ na utz taj quechꞌaꞌt chirij ri Kꞌijsak re ri Dios. \c 2 \s1 Pixabanic chwi ri oración \p \v 1 Cantzꞌonoj cꞌu chawe chabiꞌij waꞌ che rutinamit ri Dios: Lic chirajawaxic wi cakaꞌan orar chwach ri Dios. Echiriꞌ cojchꞌaꞌt rucꞌ, e chojelaj chwach Rire paquiwi conoje ri ticawex chaꞌ cuya chique ri lic cajawax che ri quibinic quisilabic, yey katioxij ronoje che. \v 2 Kaꞌana orar paquiwi tak ri e takanelab y paquiwi conoje tak ri e aj wach che ruwachulew chaꞌ jelaꞌ utz coj-jekiꞌ chi utzil chomal y cojbin jusucꞌ rucꞌ jun sakil binic silabic chwach ri Dios. \v 3 Lic cꞌu kaꞌana orar ma waꞌ e lic utz y e cucꞌul ucꞌuꞌx ri Dios Kacolobenel, \v 4 ma ri caraj Rire e quecolobetaj conoje ri ticawex y caquetaꞌmaj chi utz ri Kꞌijsak. \v 5 Ma xa jun ri Dios cꞌolic yey xa jun ri cꞌo pukꞌab cachꞌaw pakawiꞌ chwach ri Dios; waꞌ e ri Kanimajawal Jesucristo, Ralaxel Chiquixoꞌl Ticawex. \v 6 Rire xuya rib pa camic kuma riꞌoj oj ticawex chaꞌ cutoj ri kamac y cojresaj pukꞌab Ritzel; yey waꞌ xkꞌalajisax pa rukꞌijol uchꞌobom chi lo ri Dios. \v 7 E ruma waꞌ, riꞌin in chaꞌtal lo ruma ri Dios re cantzijoj ri Utzilaj Tzij y quinuꞌan cꞌu in takoꞌn yey in cꞌutunel chiquiwach ri na e ta aj Israel chaꞌ jelaꞌ cacubiꞌ quicꞌuꞌx rique rucꞌ ri Cristo y caquicoj ri Kꞌijsak. Lic katzij wa cambiꞌij che alak, ma in re ri Cristo y na canꞌan ta rakꞌubal. \p \v 8 Ri cuaj riꞌin e conoje tak rachijab, tob pa e cꞌo wi, xaki quiꞌana orar chwach ri Dios. Yey echiriꞌ caquiyac cꞌu ri quikꞌab re caquiꞌan orar, ri lic chirajawaxic wi e jusucꞌ ri quibinic quisilabic, na jinta oyowal pa canimaꞌ y na quechꞌoꞌjin ta chiquiwach. \s1 Pixabanic chwi ri sakil quibinic rixokib \p \v 9 Ri nupixabanic chique tak rixokib e quiwika quib chi usucꞌliquil. Maquicꞌut cꞌu ri quicuerpo yey maquiwik quib xa re yacbal quikꞌij. Ma ¿saꞌ ri cuꞌan chom che rixok? ¿E nawi ri wikital rucꞌ oro y rucꞌ perlas? ¿E nawi uchomalil laꞌ ri quiwikibal? Na e taj, \v 10 ma ri quichomalil e ri chomilaj chac caquiꞌan chwach ri Dios, jelaꞌ pachaꞌ ri takal chique rixokib caquilokꞌnimaj ukꞌij Rire. \p \v 11 Echiriꞌ cacꞌut Rutzij Upixab ri Dios chiquiwach rixokib, lic chirajawaxic rique xew caquito y maquicꞌul uwach. \v 12 Riꞌin na canya ta luwar chique rixokib quebuꞌan e aj cꞌutunel chiquiwach rachijab o quetakan paquiwiꞌ; ma ri lic ube e xa caquito. \v 13 Ma ri Dios nabe e xuꞌan ri Adán, tecꞌuchiriꞌ xuꞌan ri Eva. \v 14 Yey na e ta ri Adán ri xsocotaj nabe ruma ritzel, e ri Eva; y echiriꞌ xsocotajic, e xupalajij rutzij ri Dios. \v 15 Na rucꞌ ta cꞌu riꞌ, ri Dios quebucolobej rixokib y cuya calcꞌoꞌal chaꞌ quequiqꞌuiyisaj. Quecolobetaj cꞌu riꞌ we quetiquiꞌ chi utz rucꞌ ri cubulibal quicꞌuꞌx, ri rutzil quicꞌuꞌx y ri santowilaj quibinic. \c 3 \s1 Pixabanic puwi ri quibinic quisilabic raj cꞌamal quiwach rutinamit ri Dios \p \v 1 Lic usucꞌ wa cambiꞌij: We cꞌo junok lic caraj cuꞌan aj cꞌamal quiwach rutinamit ri Dios, riꞌ lic chomilaj chac ri curayij. \v 2 Pero lic chirajawaxic che juna aj cꞌamal quiwach rutinamit ri Dios e jusucꞌ rubinic usilabic chaꞌ na jinta cꞌo cachꞌaꞌtiben re. E cꞌola jusucꞌ rucꞌ ri rixokil, lic chuchꞌobo chi utz ri cuꞌano, chuchajij rib chiribil rib chaꞌ na catzak ta pa mac y chom quilitaj rubinic cuma ri jujun chic. Xaki chebucꞌulu chi utz tak ri quebopon chirocho, y cꞌola unaꞌoj che ucꞌutic Rutzij Upixab ri Dios. \v 3 Lic chirajawaxic che na kꞌabaꞌrel taj, na aj chꞌaꞌoj taj, na rayinel ta re puak cachꞌac rucꞌ socosoꞌnic, na queꞌec ta ucꞌuꞌx rucꞌ ri puak; ma ri chirajawaxic wi e lic utz ucꞌuꞌx y chꞌuꞌchꞌuj ucꞌuꞌx. \v 4 Chuꞌana ri sakil takanic pa rocho; chucꞌutu cꞌu chique ri ralcꞌoꞌal chaꞌ quebuꞌan e cojol tzij y jecꞌulaꞌ quecꞌojiꞌ chi jusucꞌ. \v 5 Ma e ri na curik ta cuꞌan sakil takanic pa rocho, ¿suꞌanic cꞌu riꞌ quebuchajij chi utz rutinamit ri Dios? \p \v 6 Na utz taj we cꞌo junok cꞌacꞌ ucojom ri Utzilaj Tzij yey cacojic aj wach chupa riglesia, ma cꞌaxtaj cuꞌan nim che rib y cakꞌat cꞌu tzij puwiꞌ jelaꞌ pachaꞌ ri xucꞌulumaj ritzel winak ruma xuꞌan nim che rib.\x + \xo 3:6 \xt Is. 14:12-14\x* \v 7 Ri lic chirajawaxic wi e chom rubinic usilabic chiquiwach tak ri na quicojom ta rubiꞌ ri Kanimajawal Jesucristo, chaꞌ na jinta junok cacꞌakaw bi ukꞌij y na catzak ta chupa juna pajtajibal re ritzel winak. \s1 Pixabanic puwi ri quibinic quisilabic raj chaquib e toꞌbel piglesia \p \v 8 Jecꞌulaꞌ raj chaquib e toꞌbel piglesia lic chirajawaxic chique e jusucꞌ ri quibinic quisilabic, na xa ta queb quipalaj, na e ta kꞌabaꞌrelab, na e ta rayinel re puak cachꞌac rucꞌ socosoꞌnic. \v 9 Chirajawaxic caquitakej ri sakil cꞌutunic ukꞌalajisam ri Dios yey caquinaꞌ pa canimaꞌ utz quiꞌanom chwach Rire. \v 10 Nabe na chirajawaxic cacꞌam quipa chaꞌ cakꞌalajinic we lic jusucꞌ ri quibinic quisilabic; tecꞌuchiriꞌ utz quebuꞌan aj chaquib e toꞌbel piglesia. \p \v 11 Jecꞌulaꞌ, chirajawaxic chique rixokib e jusucꞌ ri quibinic quisilabic, na e ta aj molot, lic caquichꞌob chi utz ri caquiꞌano y caquiꞌan chi utz ronoje ri takal chique. \p \v 12 Ecꞌu rachi aj chac toꞌbel piglesia, lic chirajawaxic cꞌola jusucꞌ rucꞌ ri rixokil y chuꞌana sakil takanic paquiwi tak ri ralcꞌoꞌal y paquiwi conoje tak ri e cꞌo pa ri rocho. \v 13 We cuꞌan cꞌu chi utz ruchac, catacꞌabax ukꞌij chiquiwach ri ticawex y canimar ucꞌuꞌx che ukꞌalajisaxic ri cubulibal ucꞌuꞌx rucꞌ ri Kanimajawal Jesucristo. \s1 Rucꞌuꞌxibal ri Utzilaj Tzij puwi ri Kanimajawal Jesucristo \p \v 14 Riꞌin lic nucubam pan nucꞌuꞌx quiꞌnwila tan awach Timoteo, pero cantzꞌibaj na pan waꞌ chawe \v 15 chaꞌ we xinmayin che awilic, chawetaꞌmaj saꞌ ri sakil binic silabic chirajawaxic chique ri e re ri Dios; ma rique e utinamit ri Dios cꞌaslic yey rutinamit e chapayom re y e catiquiban re ri Kꞌijsak. \v 16 Pakatzij wi lic nim ukꞌij ri Kꞌijsak re ri Dios kꞌalajisam chikawach: \q1 E ri Kanimajawal Jesucristo xuꞌan ticawex \q2 echiriꞌ xcꞌun che ruwachulew. \q1 Ronoje ri xuꞌano y ri xubiꞌij e lic jusucꞌ \q2 y ri Ruxlabixel ri Dios e xkꞌalajisan re waꞌ.\x + \xo 3:16 \xt Ro. 1:4\x* \q1 Xilitaj cuma ri ángeles. \q1 Xtzijox rubiꞌ chique ruqꞌuiyal quiwach tak ri ticawex che ruwachulew \q2 y e qꞌui ri xquicoj rubiꞌ. \q2 Yey xcꞌul tanchi chilaꞌ chicaj rucꞌ yacbal ukꞌij. \c 4 \s1 Tak ri caquesaj quib chirij ri Kꞌijsak \p \v 1 Ri Ruxlabixel ri Dios ukꞌalajisam chi utz copon na rukꞌijol echiriꞌ e cꞌo jujun ticawex caquiya can ri Kꞌijsak re ri Dios chaꞌ caquitakej cꞌutunic petinak cucꞌ tak ri itzel uxlabixel e socosoꞌnel. \v 2 Rique e quequitakej ri winak xa queb quipalaj y e aj rakꞌul, ri lic uꞌanom chi achꞌiꞌy ri quinaꞌoj. \v 3 Waꞌ e ri quequitak tak ri winak chaꞌ na quecꞌuliꞌ taj y chaꞌ na caquitij ta jujun waꞌim tob waꞌ e ri Dios xuꞌano re catijic; ecꞌu riꞌoj, ri ketaꞌam y kacojom ri Kꞌijsak, utz cakacꞌul waꞌ rucꞌ tioxibal. \v 4 Ma ronoje ri ꞌanatal ruma ri Dios, lic chom; na utz ta cꞌu riꞌ we cakacꞌak bi ukꞌij ri cuya ri Dios chike. Ri kaꞌanaꞌ e kacꞌulu rucꞌ tioxibal. \v 5 Ma Ruchꞌaꞌtem ri Dios cubiꞌij ronoje ri cuya Rire chike lic chom;\x + \xo 4:5 \xt Gn. 1:31; Mr. 7:19\x* yey echiriꞌ cakatioxij waꞌ chwach ri Dios, cojuꞌan xa oj jun rucꞌ Rire che ubiꞌxiquil: Ronoje lic chom. \s1 Jun utzilaj aj chac re ri Kanimajawal Jesucristo \p \v 6 We riꞌat cacꞌut chique rutinamit ri Dios wa cantzꞌibaj pan chawe, riꞌ catuꞌana jun utzilaj aj chac re ri Kanimajawal Jesucristo; ma wa Utzilaj Tzij acojom y ri sakil cꞌutunic atakem e cayaꞌw achukꞌab chwach ri Dios. \v 7 Matoc cꞌu il che tak ri ojer tzijobal na rucꞌ ta ri Dios petinak wi, ma waꞌ xa noꞌjibal que winak.\x + \xo 4:7 \xt 1 Ti. 1:4\x* E chatijoj awib che jun sakil binic silabic chwach ri Dios. \v 8 Ma we cakatij ukꞌij cacꞌojiꞌ uchukꞌab ri kacuerpo, utz cꞌu riꞌ; pero waꞌ xa jokꞌotaj cojutoꞌo. Noꞌj we e cakaya kib che jun sakil binic silabic chwach ri Dios, waꞌ lic utz che ronoje, ma cꞌo cutikoj che ri kacꞌaslemal wakꞌij ora y chikawach apanok. \v 9 Wa cambiꞌij lic katzij y lic takal che caquicoj conoje ri ticawex. \v 10 Ruma cꞌu waꞌ cojchacunic y cakatij tak cꞌaxcꞌobic, ma cubul pan kacꞌuꞌx rucꞌ ri Dios cꞌaslic, ri cacoloben que tak ri ticawex che ruwachulew; y pakatzij wi, e quebucolobej conoje ri cacubiꞌ quicꞌuꞌx rucꞌ ri Cristo. \v 11 Janipa cꞌu ri nubiꞌim chawe, e chacꞌutu riꞌ chiquiwach ri quicojom rubiꞌ ri Cristo y chabiꞌij chique e lic caquitakej waꞌ. \p \v 12 Maya luwar che junok cucꞌak bi akꞌij ruma cꞌa at ala. E chacꞌutu ri lic ube chiquiwach ri quicojom rubiꞌ ri Cristo, yey chaꞌana waꞌ rucꞌ rachꞌaꞌtem, rucꞌ rabinic asilabic, rucꞌ ri rutzil acꞌuꞌx, rucꞌ ri cubulibal acꞌuꞌx y rucꞌ ri sakil anaꞌoj. \v 13 Xalokꞌ cꞌu cꞌamajaꞌ quinoponic, e chayaꞌa awib che rajilaxic Ruchꞌaꞌtem ri Dios y che uꞌanic pixabanic y cꞌutunic chiquiwach riglesia. \v 14 Mawokꞌotaj uyaꞌic ri yaꞌtal chawe ruma ri Dios, ri xkꞌalajisax pawiꞌ riꞌat echiriꞌ ri e aj wach re riglesia xquiya ri quikꞌab pawiꞌ. \v 15 Chayaꞌa cꞌu awib che tak waꞌ: Chaꞌana janipa ri amajom chic chaꞌ jelaꞌ conoje caquilo jalan utz ri chac cat-tajin che uꞌanic. \v 16 Lic chachajij awib che rabinic asilabic y che ucꞌutic ri sakil cꞌutunic. Chachukꞌubej awib che uꞌanic tak waꞌ, ma jelaꞌ riꞌat y ri quetaw awe quixcolobetaj che ri kꞌatbal tzij re ri Dios. \c 5 \s1 Ruꞌanic caꞌan pixabanic chiquiwach rutinamit ri Dios \p \v 1 Echiriꞌ caꞌan pixabanic, mayaj juna achi nimalaj winak chic; ri chaꞌana e chapixabaj pachaꞌ chi akaw; yey chebapixabaj ralabo pachaꞌ chi e awatz o e achakꞌ \v 2 y rixokib e nimak winak pachaꞌ chi e achu. Yey rucꞌ sakil anaꞌoj chebapixabaj ralito pachaꞌ chi e awanab. \s1 Ruꞌanic quetoꞌ rixokib e malcaꞌnib \p \v 3 Tak rixokib e malcaꞌnib, ri pakatzij wi na jinta catoꞌw que, chirajawaxic wi quetoꞌ ruma rutinamit ri Dios. \v 4 Noꞌj we cꞌo juna ixok malcaꞌn yey e cꞌo ralcꞌoꞌal o e cꞌo tak umam, riꞌ e rique ri lic chirajawaxic quequichajij chi utz ri quifamilia y quequitoꞌ ri quichu malcaꞌnib o ri catiꞌ malcaꞌnib, ma waꞌ e pachaꞌ rajil ucꞌaxel chique ri xeqꞌuiyisan que, yey waꞌ e lic utz y e cucꞌul ucꞌuꞌx ri Dios. \v 5 Noꞌj chirajawaxic cꞌut e riglesia catoꞌw que rixokib e malcaꞌnib, ri pakatzij wi na jinta chi quifamilia y na jinta cꞌu junok catoꞌw que, yey waꞌ e tak ri lic quicubam pan quicꞌuꞌx rucꞌ ri Dios y lic quiyaꞌom quib che uꞌanic orar chipakꞌij chichakꞌab. \v 6 Noꞌj e juna ixok malcaꞌn we xew e queꞌec ucꞌuꞌx che uꞌanic ri caraj rire, riꞌ pachaꞌ caminak chi chwach ri Dios tob ne cꞌaslic, y na takal ta cꞌu riꞌ che catoꞌic. \v 7 E chebataka cꞌu riglesia che uꞌanic tak wa cambiꞌij chawe chaꞌ chom quilitaj ri quibinic quisilabic chiquiwach ri jujun chic. \v 8 Lic cꞌu chirajawaxic riꞌ che junok quebutoꞌ tak ri ratz-uchakꞌ e cꞌo chux che, y más ne chirajawaxic cuꞌan waꞌ chique rufamilia.\x + \xo 5:8 \xt Éx. 20:12\x* Ma e junok na cuꞌan ta waꞌ, riꞌ na takal ta che cubiꞌij e cuqꞌuil ri e re ri Cristo, yey más ne cꞌo umac riꞌ chiquiwa ri na quicojom ta rubiꞌ ri Cristo, ma e ne rique quequichajij ri quifamilias. \p \v 9 Chupa ri wuj pa tzꞌibital wi tak ri biꞌaj que rixokib e malcaꞌnib quetoꞌic, xew catzꞌibax rubiꞌ rixok uqꞌuisom chi sesenta junab, we jusucꞌ xcꞌojiꞌ rucꞌ ri rachijil, \v 10 we chom ruchꞌaꞌtibexic caꞌan chwi tak ri chac uꞌanom, waꞌ e ebuqꞌuiyisam chi utz ri ralcꞌoꞌal, ebucꞌulum chi utz ri hermanos quebopon chirocho y uchꞌajom ne ri cakan,\f + \fr 5:10 \ft “Uchꞌajom ne ri cakan”: Ojertan caquiꞌan waꞌ ruma rulew coc che ri cakan pa be.\f* ebutoꞌom tak ri e cꞌo pa cꞌaxcꞌobic y lic cꞌu uꞌanom utzilaj tak chac. \p \v 11 Noꞌj tak ri malcaꞌnib cꞌa e cꞌacꞌal, matzꞌibax ri quibiꞌ ma cꞌaxtaj ruma ri quirayibal xew caquitzucuj quecꞌuliꞌ tanchic y caquesaj cꞌu quib chirij ri Cristo. \v 12 Jecꞌulaꞌ e caquekelej ri kꞌatbal tzij paquiwiꞌ ruma na xquiꞌan taj janipa ri quibiꞌim caquiꞌano.\f + \fr 5:12 \ft “Janipa ri quibiꞌim caquiꞌano”: Ri malcaꞌnib xetoꞌ ruma riglesia, xquiꞌan jun tzij na quecꞌuliꞌ taj y caquiya cꞌu quib chupa ruchac ri Dios piglesia.\f* \v 13 Quebuꞌan cꞌu e xepuꞌab y xaki quekꞌeꞌcot chiꞌtak ja. Yey na xew ta quebuꞌan e xepuꞌab, ma quebuꞌan ne e aj molot, xaki caquimin quib che ri na jinta que che y e xaki caquitzijoj ri na takal ta chique caquibiꞌij. \v 14 E uwariꞌche riꞌin cambiꞌij chique ri e malcaꞌnib cꞌa e cꞌacꞌal, checꞌuliꞌok, chequiqꞌuiyisaj ri calcꞌoꞌal y e quilaꞌ cꞌut janipa ri chirajawaxic caꞌan pa cocho chaꞌ jelaꞌ ri tzel quebilow re ri Cristo na jinta cꞌo caquichꞌaꞌtibej chiquij rutinamit Rire. \v 15 Ma e cꞌo ne jujun chique waꞌ wa malcaꞌnib na quitakem ta chi ri Cristo, ma e quitakem ri Satanás. \p \v 16 We cꞌo junok ucojom rubiꞌ ri Cristo yey e cꞌo ixokib malcaꞌnib chique rufamilia, riꞌ chirajawaxic che chebutoꞌoꞌ chaꞌ na cuya ta alcꞌayew che riglesia, y jecꞌulaꞌ riglesia xew quebutoꞌ ri malcaꞌnib pakatzij wi na jinta catoꞌw que. \s1 Pixabanic paquiwi ri e aj wach re riglesia \p \v 17 Chique conoje ri e aj wach re riglesia, ri quicꞌamom uwach chi utz rutinamit ri Dios, chirajawaxic caꞌan cucꞌ janipa ri takal chique ruma ri chac caquiꞌano; y e ne más chirajawaxic caꞌan waꞌ cucꞌ ri yaꞌtal paquikꞌab quetzijonic y quecꞌutunic. \v 18 Ma jewaꞌ tzꞌibital can chupa Rutzij Upixab ri Dios: «Macoj bozal che ri boyex echiriꞌ cukil uwi ri trigo, ma takal che catzukic.»\x + \xo 5:18 \xt Dt. 25:4\x* Y cubiꞌij: «E junok cachacunic, lic takal che catojic.»\x + \xo 5:18 \xt Jer. 22:13; Lc. 10:7; 1 Co. 9:14\x* \p \v 19 Echiriꞌ cꞌo junok cutzꞌak uchiꞌ juna aj wach re riglesia; macoj ne waꞌ we na e jinta caꞌibok o oxibok caquijiquibaꞌ uwach rumac. \v 20 We cꞌo juna aj wach re riglesia na caraj taj carokꞌotaj can rumac, chachꞌaꞌbej upa chiquiwach conoje chaꞌ jelaꞌ coc xiꞌin ib cucꞌ riglesia. \v 21 Chwach cꞌu ri Dios y chwach ri Kanimajawal Jesucristo y chiquiwach ri ángeles re ri Dios ri echaꞌtalic re caquilokꞌnimaj Rire, cambiꞌij cꞌu chawe chaꞌana tak waꞌ chi jusucꞌ cucꞌ conoje tob e chinok y na xa ta catchaꞌwic. \v 22 Maꞌan tan aj wach re riglesia che junok\f + \fr 5:22 \ft Pa ri chꞌaꞌtem griego cubiꞌij: “Maya tan rakꞌab puwi junok”. 1 Ti. 4:14\f* we cꞌamajaꞌ awilom chi utz ri jusucꞌ ubinic,\x + \xo 5:22 \xt 1 Ti. 3:6, 10\x* ma amac cꞌu riꞌ riꞌat we rire cuꞌan ri na utz taj chupa ri chac re ri Dios. Lic chachajij cꞌu awib riꞌat chwach ronoje ri na utz taj. \p \v 23 Ruma cꞌu lic cuya cꞌax pamaj chawe, matij xew joronaꞌ, utz we e cachꞌurij cꞌana vino rucꞌ ri joronaꞌ catijo. \p \v 24 Lic chirajawaxic cawetaꞌmaj chi utz rubinic usilabic china ri cacojo re aj wach re riglesia. Ma e cꞌo jujun achijab lic kꞌalaj ri quimac tob cꞌamajaꞌ ne cakꞌat tzij paquiwiꞌ; pero e cꞌo jujun chic cꞌunaj cakꞌalajin ri quimac. \v 25 Jecꞌuriꞌlaꞌ, e cꞌo ri lic cakꞌalajin ri chomilaj chac caquiꞌano; pero e cꞌo jujun chic caquiꞌan chomilaj tak chac, yey waꞌ camayin retaꞌmaxic. Na rucꞌ ta cꞌu riꞌ, copon ri kꞌij quel lo chi sak. \c 6 \s1 Pixabanic chique raj chac e cꞌo paquikꞌab quipatrón \p \v 1 Conoje raj chac e cꞌo pukꞌab juna patrón\f + \fr 6:1 \ft “Raj chac e cꞌo pukꞌab juna patrón”: Quil “esclavo” pa vocabulario.\f* e lic quilokꞌoj ukꞌij ri quipatrón che ronoje ri caquiꞌano, chaꞌ jelaꞌ na jinta junok tzel cachꞌaꞌt chirij rubiꞌ ri Dios y chirij ri sakil cꞌutunic. \v 2 Yey we juna aj chac cꞌo upatrón ucojom chi rubiꞌ ri Cristo, muchꞌobo: «Na chirajawaxic taj canꞌan ri caraj ri nupatrón ma junam kawach kachakꞌ kib chwach ri Dios.» Na ube taj cuchꞌob rakan waꞌ; ri lic usucꞌ e chuꞌana más chi utz ruchac ma ri cunimaj e jun ucojom rubiꞌ ri Cristo y takal cꞌu riꞌ che cꞌax canaꞌic. Waꞌ e cꞌutunic y pixabanic chaꞌana riꞌat chique ri e aj chac. \s1 Tak ri queꞌec quicꞌuꞌx rucꞌ ri beyomal xa re ruwachulew \p \v 3 We cꞌo junok junwi ri cucꞌutu y na junam ta runaꞌoj rucꞌ ri sakil cꞌutunic re ri Kanimajawal Jesucristo y rucꞌ ri sakil binic chwach ri Dios, \v 4 riꞌ na jinta retaꞌam tob cuchꞌobo lic cꞌo unaꞌoj. E ne lic queꞌec unaꞌoj chwi tak chꞌaꞌtem na jinta uchac, xa re sachibal naꞌoj. Y tak waꞌ cucꞌam lo retzelal cꞌuꞌx, chꞌaꞌoj, cꞌaxlaj chꞌaꞌtem chiquij jujun chic y naꞌoj na ube taj chiquij jujun chic. \v 5 Ruma cꞌu waꞌ, e tak ri winak sachinak quinaꞌoj y na jinta ri Kꞌijsak cucꞌ, xaki caquitzucuj chꞌaꞌoj chiquiwach. Rique caquichꞌobo, ri cꞌaslemal chwach ri Dios e re cuꞌan beyomab chique. Maꞌan cꞌu aweꞌat cucꞌ. \p \v 6 Pakatzij wi lic cꞌo cutikoj ri kacꞌaslemal chwach ri Dios, pero xew we cojquiꞌcot rucꞌ ri cꞌo kucꞌ. \v 7 Ma na jinta kucꞌaꞌam lok echiriꞌ cojalax wara che ruwachulew y pakatzij wi na jinta cakacꞌam bi echiriꞌ cojcamic. \v 8 E uwariꞌche we cꞌo kawa y cꞌo kakꞌuꞌ, e chojquiꞌcota rucꞌ waꞌ. \v 9 Noꞌj tak ri lic caquirayij quebuꞌan e beyomab, riꞌ lic na cꞌayew ta chique quetzak pukꞌab ritzel y quechapataj ruma uqꞌuiyal rayinic na jinta uchac. Yey waꞌ xew cucꞌam lo uqꞌuiyal cꞌaxcꞌobic paquiwi rique woꞌora y chikawach apanok. \v 10 Ma ri rayinic re ri puak e cucꞌam lo uqꞌuiyal tak mac. E cꞌo ne jujun lic e benak quicꞌuꞌx rucꞌ ri puak y ruma waꞌ quiyaꞌom can ri cubulibal quicꞌuꞌx rucꞌ ri Cristo, y jecꞌulaꞌ quituquel quiyaꞌom quib pa cꞌaxcꞌobic. \s1 Pixabanic che ri Timoteo \p \v 11 Noꞌj riꞌat Timoteo, at jun raj chac ri Dios, chatanimaja cꞌu chwach ronoje tak ri na utz taj. E chatijoj awib che uꞌanic ri jusucꞌ y ri utz chwach ri Dios, cubula acꞌuꞌx rucꞌ, chacꞌutu ri rutzil cꞌuꞌxaj, cꞌola unimal cꞌuꞌxaj awucꞌ y chaꞌana chꞌutiꞌn che awib. \v 12 Chachukꞌubej awib chi utz chupa ri Utzilaj Tzij acojom y e chatoc il che ri cꞌaslemal na jinta utakexic, ma ruma waꞌ xatusiqꞌuij ri Dios y ruma waꞌ chiquiwach uqꞌuiyal ticawex xakꞌalajisaj ri cubulibal acꞌuꞌx rucꞌ ri Cristo. \v 13 Chupa cꞌu rubiꞌ ri Dios, ri aj yaꞌl cꞌaslemal che ronoje tak ri cꞌolic, y chupa rubiꞌ ri Kanimajawal Jesucristo, ri na xuxiꞌij ta rib che ukꞌalajisaxic ri Kꞌijsak echiriꞌ cꞌo chwach ri aj kꞌatal tzij Poncio Pilato,\x + \xo 6:13 \xt Jn. 18:37; 19:10-11\x* catintak che waꞌ: \v 14 Chaꞌana cꞌu chi jusucꞌ janipa ri catutak ri Dios che chaꞌ na jinta cꞌana mac carikitaj chawe echiriꞌ cacꞌun tanchi lo ri Kanimajawal Jesucristo. \p \v 15 Cacꞌun cꞌu ri Jesús chupa ri kꞌij chaꞌtal chi lo ruma ri Dios. \q1 Lic nim ukꞌij ri Dios Kajawxel, \q1 ri cꞌo ronoje takanic pukꞌab, \q1 ri Takanel paquiwi conoje ri takanelab, \q1 ri Cajawal que conoje ri e aj wach. \q1 \v 16 Xew Rire na jinta jekebal re y na jinta qꞌuisbal re, \q1 ma rucꞌaslemal na jinta utakexic. \q1 Rire jekel pa Kꞌijsak y ruma ruwonibal na jinta junok cakib rucꞌ. \q1 Na jinta juna ticawex iliyom uwach y na jinta junok cachꞌijow rilic uwach. \q1 Xew cꞌu che Rire lic takalic cayac ukꞌij \q1 y xew pukꞌab Rire cꞌo wi cuꞌan takanic na jinta utakexic. ¡Amén! \p \v 17 Chabiꞌij cꞌu chique conoje tak ri beyomab che ruwachulew maquiꞌan nim che quib, macubiꞌ quicꞌuꞌx rucꞌ ri quibeyomal ma waꞌ xa caqꞌuisic; e cubula quicꞌuꞌx rucꞌ ri Dios cꞌaslic, ri cayaꞌw re ronoje ri cajawax chike chaꞌ cojquiꞌcot rucꞌ. \v 18 Chebataka che quiꞌana ri utz chaꞌ jelaꞌ cacꞌojiꞌ quibeyomalil chwach ri Dios. Quiꞌana cꞌu uqꞌuiyal chomilaj tak chac, chesipanok y chequitoꞌo ri na jinta cꞌo cucꞌ. \v 19 Jecꞌulaꞌ riꞌ e quetajin che ucꞌolic chilaꞌ chicaj ri beyomalil na caqꞌuis taj, yey lic jiquil uwach caquicꞌul waꞌ chikawach apanok y caquirik quicꞌaslemal na jinta utakexic. \s1 Qꞌuisbal uchꞌaꞌtem ri Pablo che ri Timoteo \p \v 20 Timoteo, chachajij chi utz janipa ri yaꞌtal pakꞌab; maya axiquin che tak chꞌaꞌtem na jinta cꞌo cutikoj che rabinic asilabic chwach ri Dios y maya axiquin che cꞌutunic cabiꞌx che lic cuya naꞌoj tob na e ta cꞌu riꞌ. \v 21 Ma e cꞌo jujun ruma quicojom tak waꞌ, e xquiya can ri be re ri Kꞌijsak. \p Chicꞌulu iwonoje riꞌix ri unimal rutzil ucꞌuꞌx ri Dios. Amén.