\id COL  - Ambulas (Maprik) NT [abtM] -Papua New Guinea 1983 (DBL 2014 bd) 
\h Kolosiba 
\toc1 Kolosiba rakwa du taakwaké Pol kavin nyéga 
\toc2 Kolosiba 
\toc3 Kl 
\mt1 Kolosiba rakwa du taakwaké Pol kavin nyéga  
\c 1  
\p
\v 1 Got wunat wadék wuné Pol Krais Jisasna kudi kure yaakwa du rate wuné gunat wakweyo nyégaba. Krais Jisasna jébaaba yaalan nak du Timoti wale ané gunéké yéknwun mawulé yo.   
\p
\v 2 Guné Gotna du taakwa Kolosiba ragunéka gunat wuné wakweyo. Guné Kolosiba rate Krais Jisasna jébaaba yaale déku kudi miték véknwukwa du taakwa, gunat wuné wakweyo.  
\p Naana yaapa Got gunéké mawulé lékte gunat kutkalé yate, yéknwun mawulé kwayédu guné miték ragunuké ané dérét waato.   
\s1 Got derét kutkalé yadéka de Kraiské miték sanévéknwuk  
\p
\v 3-4 \x * \xo 1:3-4 \xt Ep 1:16 \x*\x * \xo 1:3-4 \xt Ep 1:13; 1 Pi 1:3-4\x*Guné Jisas Kraiské miték sanévéknwute déku kudiké “Adél” naate dé wale nakurak mawulé yate ragunékwaké, anébu kudi véknwuk. Guné Gotna akwi du taakwaké mawulat kapére yagunékwaké, anébu kudi véknwuk. Véknwe ané gunéké sanévéknwute Gorét waatate déku yéba apuba apuba kevéréknu. Got naana Némaan Ban Jisas Kraisna yaapa radéka ané déku yéba kevéréknu.  
\v 5 Déknyényba guné Jisas Kraiské kudi taale véknwe wani kudiké miték sanévéknwugunén tulé guné Got gunat kutkalé yadéranké guné raségék. Gunat kutkalé yadéranké sanévéknwute, wekna guné raségu. Raségéte guné Jisas Kraiské miték sanévéknwute, dé wale nakurak mawulé yate, Gotna du taakwaké mawulat kapére yate, guné miték ro. Kukba guné Gotna gayét ye ragunu Got gunat kutkalé yadu guné miték rasaakuké guné yo.  
\v 6 Guné Jisas Kraiské kudi batnyé véknwute guné kutdéngék. Got du taakwaké mawulé lékte derét dé kutkalé yo. Yadékwaké kutdéngte, guné déku kudi miték véknwute déké wupmalemu yéknwun jébaa guné yo. Guné male kaapuk waga yagunékwa. Wupmalemu taaléba rakwa du taakwa wawo de Kraiské kudi miték véknwute déké wupmalemu yéknwun jébaa de yo.   
\p
\v 7 Got du taakwaké mawulé lékte derét kutkalé yadékwaké, dé Epapras gunat dé yakwatnyék. Yakwatnyédéka guné wani muké kutdéngék. Dé Kraisna yéknwun jébaa yakwa du dé. Dé Kraisna jébaa yate dé naanat kutkalé yo. Déké naané mawulat kapére yo.  
\v 8 Dé naané wale rate gunéké kudi débu wakwek. Gotna Yaamabi gunat kure tédéka guné nak du taakwaké mawulat kapére yagunékwaké, naanat kudi débu wakwek.   
\s1 Pol dé Gorét waatasaaku deké  
\p
\v 9 Wani kudi véknwe ané Gorét waatasaaku gunéké. Déku Yaamabi gunat kutkalé yadu guné yéknwun mawulé yate Gotna kudi véknwuké guné yo. Véknwugunu yéknwun mawulé guna mawuléba sékérékne téké dé yo. Tédu Got yagunuké mawulé yadékwa akwi jébaaké kutdéngké guné yo. Waga kutdénggunuké ané dérét waatasaaku.  
\v 10 \x * \xo 1:10 \xt Pl 1:27; Ep 2:10 \x*Wani jébaaké kutdéngte guné wani jébaa yaké guné yo. Yate miték raké guné yo, naana Némaan Ban wadén pulak. Miték ragunu naana Némaan Ban dé yagunéran akwi jébaa, ragunéran paatéké wawo, mawulé yaké dé yo. Yadu guné déké wupmalemu jébaa yate yéknwun jébaa male yaké guné yo. Yate guné Gotké las wawo miték kutdéngké guné yo.   
\p
\v 11 Ané Gorét kéga ané waatasaaku. Dé apat kapére yate akwi némaan duwat talakne gunéké apa kwayédu gunéké kés pulak nak pulak kapéredi mu yaadu guna mawulé génmarék yate apa yaké dé yo. Yadu guné yéknwun mawulé yate raké guné yo.  
\v 12 \x * \xo 1:12 \xt Ep 1:18 \x*Déknyényba naana yaapa Got gunat kutkalé yadék guné déku méniba yéknwun mu yakwa du taakwa guné ro. Gunat kutkalé yadén tulé dé wak, guné déku gayét wulaagunuké. Déku du taakwa wani yéknwun gayét wulae nyaa vékwa pulak radékwa taaléba radoké Got débu wak. Guné de wale wani gayét wulaagunéranké sanévéknwute, guné déké yéknwun mawulé yate déku yéba kevérékgé guné yo.   
\p
\v 13 Déknyényba naané Setenna kudi véknwute déku du taakwa naané rak. Ranaka dé Got naanat kutkalé yate naanat kérae déku nyaanna du taakwa wale taknadék naané ro. Bulaa naané Gotna nyaanna kudi véknwute déku du taakwa naané ro. Got déku nyaanké dé mawulat kapére yo.  
\v 14 \x * \xo 1:14 \xt Ep 1:7-8\x*Seten naanat kure tédéka Gotna nyaan naanéké kiyae dé Setenna taababa naanat kéraak. Kérae déknyényba yanan kapéredi mu yatnyéputidék naané déku du taakwa naané miték ro.   
\s1 Kraisna paaté, Kraisna jébaa  
\p
\v 15-16 \x * \xo 1:15-16 \xt Jo 1:3, 18 \x*Kéni képmaaba rate naané Gorét kaapuk vénakwa. Yaga pulak Gotké kutdéngké naané yo? Gotna nyaan Krais Jisas dé Got pulak ye dé naanat wakwatnyu Gotké. Naané dérét véte Gotké kutdéngké naané yo. Got wadéka dé vénakwa mu, vémarék yanakwa mu wawo, dé kuttaknak. Got wadéka dé Gotna gayéba rakwa du, némaan du, kubu du, képmaaba rakwa akwi du taakwa, gwalmu wawo dé kuttaknak. Wani du taakwa gwalmu wawo déku du taakwa gwalmu radoké, Got wadéka dé kuttaknak. Kuttakne dé kuttaknadén akwi du taakwa gwalmuké wawo dé némaan ban ro.  
\v 17 \x * \xo 1:17 \xt Jo 1:1 \x*Taaleba Got wale dé Krais rak. Kukba Got wadéka dé akwi du taakwa gwalmu wawo dé kuttaknak. Dé apuba apuba apa yadéka nyétba rakwa akwi gwalmu, képmaaba rakwa akwi gwalmu wawo deku taaléba male de miték ro.  
\v 18 \x * \xo 1:18 \xt Ep 1:22-23 \x*Gotna nyaan Krais déku jébaaba yaalan akwi du taakwaké dé némaan ban ro. Wani du taakwa wan déku sépé pulak. Déknyényba kiyaadéka Got wadéka dé tépa nébéle raapmék. Yadénké kukba kiyaan déku du taakwa akwi nébéle raapké de yo. Dé déku jébaaba yaalan du taakwaké dé apa kwayu. Kwayéte dé deké némaan ban ro.  
\v 19 \x * \xo 1:19 \xt Kl 2:9\x*Got dé mawulé yak, déku nyaan déku apa kérae dé pulak raduké.   
\p
\v 20 \x * \xo 1:20 \xt Ep 2:16 \x*Déknyényba akwi du taakwa gwalmu wawo Gotna maama de rak. Radaka dé képmaaba rakwa akwi du taakwa gwalmu, déku gayéba rakwa akwi du taakwa gwalmu wawo, dé wale nakurak mawulé yadoké dé Got mawulé yak. Yate wadéka déku nyaan miba kiyaadéka déku wény dé akuk. Yadénké akwi du taakwa Got wale nakurak mawulé yate dé wale miték raké de yo.   
\p
\v 21 \x * \xo 1:21 \xt Ep 2:3 \x*Guné déknyényba kapéredi mawulé yate kapéredi mu guné yak. Yate Gotna maama rate guné dé wale nakurak mawulé kaapuk yagunén.  
\v 22 \x * \xo 1:22 \xt Ep 2:14-16 \x*Bulaa guné Got wale nakurak mawulé yate ro, Got wadéka déku nyaan gunéké apa jébaa yadén bege. Guné Got wale nakurak mawulé yagunuké, dé wadéka déku nyaan képmaaba rakwa du ye gunéké dé kiyaak. Kiyae gunat kure yéké dé yo Gotké. Kure yédu guné yéknwun mawulé yate Gotna méniba yéknwun mu yakwa du taakwa raké guné yo. Wani tulé nak du taakwa yagunén kapéredi muké gunat waatikaapuk yaké de yo.  
\v 23 \x * \xo 1:23 \xt Yi 6:11\x*Guné Krais Jisaské guné miték sanévéknwu. Sanévéknwute guné wo, “Déku kudi wan adél kudi.” Naate wate guné mawulé vétik yamarék yaké guné yo. Nakurak mawulé yate Krais Jisaské miték sanévéknwusaakute guna mawuléba apa yasaakugunéran dé gunat kure yéké dé yo Gotké. Guné Krais Jisaské kudi véknwe, Got gunat kutkalé yadéranké wekna raségégunéran, dé gunat kure yéké dé yo Gotké. Krais Jisaské de kudi wakweyo gege gayéba. Wuné Pol wuné wawo Krais Jisasna jébaaba yaale déku kudi wuné wakweyo.   
\s1 Pol dé derét kutkalé yo  
\p
\v 24 Bulaa wuné jébaa yate wuné gunat kutkalé yo. Yate wuné kaagél kuru. Kutte wani kaagélké kaapuk sanévéknwurékwa. Wuné yéknwun mawulé male yate wuné ro. Déknyényba Krais Jisas dé wunat wak, “Méné wuna jébaaba yaalan du taakwat kutkalé yaké méné yo. Yate kaagél kutké méné yo.” Naate wadéka wuné déku jébaaba yaalan du taakwat kutkalé yate apa kaagél kutte wuné kutdéngék. Déku kudi adél dé yak. Kutdéngte déku kudiké sanévéknwute, yéknwun mawulé wuné yo wani kaagélké.   
\p
\v 25 Got wunat wadék wuné Krais Jisasna jébaaba yaalan akwi du taakwat kutkalé yate déku kudi derét wuné wakweyo. Yate wuné déku kudi gunat wawo wuné wakweyo.  
\v 26 \x * \xo 1:26 \xt Ep 3:3-6 \x*Déknyényba Got déku kudi dé paakuk, akwi du taakwaké. Bulaa déku du taakwat dé wakwatnyu, paakudén kudiké.  
\v 27 \x * \xo 1:27 \xt Ep 1:18-19 \x*Got wani kudi paakwe rasaakumuké dé kélik yak. Dé déku du taakwa akwi wani kudi véknwute kutdéngnoké dé mawulé yak. Krais séknaaba kaapuk radékwa. Krais guna mawuléba dé ro. Radéka guné yéknwun mawulé yate guné Got wale rasaakugunéran tuléké guné raségu.   
\p
\v 28 \x * \xo 1:28 \xt Ep 4:13 \x*Wan Kraiské naané kudi wakweyo. Got naanéké yéknwun mawulé tiyaadéka naané akwi du taakwat déké yakwatnyu, de déké miték kutdéngdoké. Naané mawulé yo, de Kraisna kudi miték véknwute dé wale nakurak mawulé yate radoké. De waga rado naané Gotké derét kérae kure yéké naané yo. Waga mawulé yate naané derét kudi wakweyo.  
\v 29 \x * \xo 1:29 \xt 1 Ko 15:10\x*De waga yate radoké mawulé yate wuné apa jébaa wuné yasaaku. Krais dé wunéké apa tiyaadéka déku apa wuna mawuléba tédéka wuné apa jébaa wuné yasaaku.   
\c 2  
\s1 De Kraiské miték sanévéknwuké de yo  
\p
\v 1 Guné Krais Jisasna jébaaba yaale Kolosiba rakwa du taakwa, gunéké yawurén apa jébaaké kutdénggunuké wuné mawulé yo. Krais Jisasna jébaaba yaale Leodisiaba rakwa du taakwaké wawo wuné apa jébaa yo. Wuna ménidaama vémarék ye Krais Jisasna jébaaba yaalan nak du taakwaké wawo wuné waga apa jébaa yo.  
\v 2 \x * \xo 2:2 \xt Ep 3:3-4, 16-19 \x*Wani kudi wuné gunat wakweyo, guné wup yamarék yate guna mawuléba apa yagunuké. Guné waga yate guna du taakwaké mawulat kapére yate de wale nakurak mawulé yate guné las wawo miték kutdéngké guné yo Krais Jisaské. Kutdénggunu yéknwun mawulé guna mawuléba sékérékgé dé yo. Sékérékdu guné Got déknyényba paakwe bulaa wakwedékwa kudiké kutdéngké guné yo. Waga kutdénggunuké wuné mawulé yo. Got wakwedékwa kudi wan Krais Jisasna kudi.  
\v 3 \x * \xo 2:3 \xt 1 Ko 1:30 \x*Krais akwi adél kudi kutdéngdéka yéknwun mawulé débu sékéréknék déku mawuléba. Krais kapmu naanat kutkalé yadu naané adél kudiké miték kutdéngte yéknwun mawulé male yaké naané yo.   
\p
\v 4 \x * \xo 2:4 \xt Ro 16:18\x*Du las gunat wupmalemu kudi wakwete gunat yénaa yamuké wuné kélik yo. Yate wuné wani kudi gunat wakweyo.  
\v 5 Guné wale ramarék yate, séknaaba rate, gunéké sanévéknwute, wuné wani kudi gunat wakweyo. Wuna mawulé guné wale dé tu. Tédéka wuné kudi véknwu, guné Kraiské miték sanévéknwute déku kudiké “Adél” naate guna mawuléba apa yate miték ragunékwaké. Véknwute wuné yéknwun mawulé yate dusék yate ro.   
\s1 Krais wale nakurak mawulé yate miték rasaakuké naané yo  
\p
\v 6 Guné Krais Jisaské miték sanévéknwute dérét gunébu wak, “Méné naana Némaan Ban. Wan adél.” Naate wagunéka bulaa wuné gunat wakweyo. Guné dé wale nakurak mawulé yate rasaakuké guné yo.  
\v 7 \x * \xo 2:7 \xt Ep 3:16-18 \x*Yate guna mawuléba déké apa ye raké guné yo, yéknwun mi képmaaba apa ye tékwa pulak. Naané déké gunat yakwatnyén kudiké miték sanévéknwute, guné waké guné yo, “Krais Jisasna kudi wan adél kudi. Déku du taakwa apuba apuba rasaakuké naané yo.” Naate wate guné Gotké yéknwun mawulé yate déku yéba apuba apuba kevérékgé guné yo.   
\p
\v 8 Guné jérawu yaké guné yo. Wupmalemu kudi bulkwa du taakwa las gunéké yae gunat yénaa kudi wakwete gunat tébétdo guné Krais Jisasna jébaaké kuk kwayémuké, jérawu yaké guné yo. Wani du taakwa adél kudi kaapuk wakwedakwa. Yénaa kudi male de wakweyo. De képmawaarana kudi, kéni képmaana muké male de wakweyo. Krais Jisas wani kudiké derét kaapuk yakwatnyédén. Guné deku kudi véknwumuké jérawu yaké guné yo.  
\v 9 \x * \xo 2:9 \xt Jo 1:14 \x*Wani kudi wuné gunat wakweyo, Gotna akwi kudi Krais Jisasna mawuléba sékérékne tédéka, Got Kraisna sépéba tédékwa bege.  
\v 10 \x * \xo 2:10 \xt Ep 1:21-22 \x*Wani kudi wuné gunat wakweyo, guné Krais wale nakurak mawulé yate Gorét kéraagunén yéknwun mawulé male yagunékwa bege. Krais apa yakwa akwi némaan duké dé némaan ban ro.   
\p
\v 11 \x * \xo 2:11 \xt Ro 2:28-29\x*Guné Krais Jisasna jébaaba yaalagunéka dé wadéka guné yagunén kapéredi mawuléké gunébu kuk kwayék. Déknyényba Juda de “Gotna du,” naate deku du nyaanna sépé de sékuk. Guné nak pulak paaté yate guné “Kraisna du taakwa,” naate Krais wale nakurak mawulé yate, déknyényba yagunén akwi kapéredi mawuléké gunébu kuk kwayék.  
\v 12 \x * \xo 2:12 \xt Ro 6:4-5 \x*Guné Kraisna yéba gu yaakwe Krais yan pulak guné yak. Dé kiyaadéka de dérét waaguba rémtaknadaka Got wadéka dé tépa nébéle raapmék. Guné Kraisna yéba gu yaakute guné wawo waga guné yak. Guné guba dawuliye guné tépa raapme yaalak. Guné Gotké miték sanévéknwute Gotna apaké sanévéknwugunéka Got wadék guné kulé du taakwa guné ro.   
\p
\v 13 \x * \xo 2:13 \xt Ep 2:1, 4-5 \x*Mé véknwu. Kiyaan du de nak duna kudi véknwuké de yapatiyu. Kiyaan du kudi véknwuké yapatidakwa pulak, guné déknyényba kapéredi mu yatakne nak gena du taakwa rate Gotké kutdéngmarék yate guné Gotna kudi véknwuké guné yapatik. Yagunéka Got guna kapéredi mawulé kutnébule wadék bulaa guné déku kudi véknwute guné Krais Jisas wale miték rasaaku.   
\p
\v 14 \x * \xo 2:14 \xt Ep 2:14-16\x*Déknyényba Gotna akwi apa kudi véknwute wadén pulak yaké naané yapatik. Yate naané kapéredi mawulé yate Gotna méniba kapéredi mu yakwa du taakwa naané rak. Got yanan kapéredi muké naanat waatidakwa kudi miba viyaapata takna pulak dé yak, Krais naanéké miba kiyaadén bege. Bulaa Got yanan kapéredi mu naanat yakatamarék yaké dé yo, Krais miba kiyae wani kapéredi mu yakutnyéputidén bege.  
\v 15 Krais miba kiyae kéni képmaana némaan du, Setenna jébaaba wulaan némaan duké wawo dé némaan ban ro. Radéka déku apa deku apat talaknadéka dé kapmu apat kapére yate deku némaan ban radéka de akwi du taakwana méniba rate apa yamarék yate de bakna ro.   
\s1 Naané Krais wale naané kiyaak  
\p
\v 16 \x * \xo 2:16 \xt Ro 14:1-12 \x*Krais Jisas waga yadék bulaa gunat wuné wakweyo. Du las gunéké ye, kadému las guké wawo yaakétké mawulé yadaran, guné deku kudi véknwumarék yaké guné yo. De Moses wadén apakélé yaa sérakne kagunéran nyaa, kulé baapmu gayaléran nyaa, yaap ra nyaa wawo guné jébaa yamuké waatidaran guné wani duna kudi véknwumarék yaké guné yo.  
\v 17 Wani mu bari kaapuk yaké dé yo. Krais apuba apuba rasaakuké dé yo. Naané déké miték sanévéknwunaran dé naanat adél kudi wakwedu naané adél kudi kutdéngké naané yo. Kutdéngte naané Krais wale nakurak mawulé yakwa du taakwa wani duna kudi véknwumarék yaké naané yo.  
\v 18 Wani du gunéké ye de waké de yo, “Naané Gotna kudi kure giyaakwa duna yéba naané kevéréknu. Naané yégan pulak yate Gorét naanébu vék. Naané apuba apuba naané wo, ‘Naana mawulé kapéredi dé yo.’ Naate wate naana yéba kevérékmarék yanaka naana yéknwun mawulé guna mawulat débu talaknak.” Waga waké de yo, deku kapéredi mawulé véknwute. Guné deku kudi véknwumarék yaké guné yo.  
\v 19 \x * \xo 2:19 \xt Ep 4:15-16 \x*De Krais Jisaské kuk kwayétakne deku kapéredi mawulé male de véknwu. Dé wale nakurak mawulé kaapuk yate radakwa. Waga yadakwaké, guné deku kudi véknwumarék yaké guné yo. Naané waga kaapuk yanakwa. Krais Jisas déku jébaaba yaalan akwi du taakwaké kubu du rate dé naanéké miték vu. Dé duna maakna pulak dé ro. Naané duna sépékwaapa pulak naané ro. Duna maakna, maan taaba, apa, sépé wawo miték tédéran wani du apa yate dé miték tu. Miték tédékwa pulak, Krais Jisaské miték sanévéknwukwa du taakwa déku kudi véknwute dé wale nakurak mawulé yate apa yate de miték ro. Got deké apa kwayédéka de apa yate miték ro.   
\p
\v 20 \x * \xo 2:20 \xt Ga 4:3-5, 9 \x*Guné Krais wale guné kiyaak. Kiyae guné kéni képmaana kapéredi muké sanévéknwukaapuk yaké guné yo. Yate guné kéni képmaaba rakwa kwatkwa du pulak ramarék yaké guné yo. De kéni apa kudi de véknwu.  
\v 21 “Guné waatinan mu kutmarék yaké guné yo. Guné yaakétnan kadému kamarék yaké guné yo. Guné wakwenan mu kutmarék yaké guné yo.” Naate wado guné wani apa kudi véknwumarék yaké guné yo.  
\v 22 \x * \xo 2:22 \xt 1 Ko 6:13\x*Wani képmaana mu akwi késké dé yo. Wani apa kudi wakwekwa du deku mawuléba sanévéknwute de wani kudi wakweyo. Deku mawuléba sanévéknwute de wani muké du taakwat yakwatnyu.  
\v 23 Yadakwaké sanévéknwute guné deku kudi véknwumarék yaké guné yo. Wani du de wo, “Guné Gotna kudi kure giyaakwa duna yéba kevérékgé guné yo. Guné kéga waké guné yo, ‘Naana mawulé kapéredi dé yo.’ Naate wate guna yéba kevérékmarék yate guné kapéredi mu yamuké guné guna sépat viyaaké guné yo.” Naate wadaka nak du taakwa de deké wo, “Wani du wan yéknwun mawulé pukaakwa du.” Naate wate de kaapuk miték sanévéknwudakwa. Wani duna kudi wan yaamabi kudi male. Du taakwa wani duna kudi véknwute, wadan pulak yate, de deku kapéredi mawuléké kuk kwayéké yapatiké de yo. Yate deku kapéredi mawulé véknwute kapéredi mu yaké de yo. Yadaranké sanévéknwute, guné wani duna kudi véknwumarék yaké guné yo.   
\c 3  
\s1 Got wadék naané Krais wale nakurak mawulé yate ro  
\p
\v 1 \x * \xo 3:1 \xt Mk 16:19 \x*Krais Jisas kiyaadéka Got wadéka dé tépa nébéle raapmék. Raapme dé awurat waarék. Waarédéka Got déké apa kwayédéka dé Gotna yéknwun tuwa taababa rate némaan ban dé ro. Naané Krais wale kiyaanaka Got wadék naané nébéle raapme kulé mawulé kérae apa yate naané Krais wale nakurak mawulé yate ro. Rate, guné naana Némaan Ban awuréba rate gunat kutkalé yadékwaké, sanévéknwuké guné yo.  
\v 2 \x * \xo 3:2 \xt Mt 6:33 \x*Wani yéknwun muké apuba apuba sanévéknwu wanévéknwuké guné yo. Kéni képmaana muké guné sanévéknwu wanévéknwumarék yaké guné yo.  
\v 3 \x * \xo 3:3 \xt 2 Ko 5:17; Ro 6:6-7 \x*Krais gunéké kiyaadéka guné dérét kulé mawulé kérae déku du taakwa guné kulé du taakwa ro. Rate guné Got wale nakurak mawulé yate ro. Rate guné kéni képmaana muké sanévéknwu wanévéknwumarék yaké guné yo. Kiyaan du taakwa kéni képmaana muké sanévéknwumarék yadakwa pulak, guné kéni képmaana muké sanévéknwu wanévéknwumarék yaké guné yo.  
\v 4 \x * \xo 3:4 \xt 1 Jo 3:2\x*Krais Jisas déku kapmu dé naanéké kulé mawulé tiyaak. Kukba dé nyaa vékwa pulak rate yaadu akwi du taakwa dérét véké de yo. Wani tulé guné dé wale rate nyaa vékwa pulak raké guné yo. Ragunu de nak du taakwa déku apa guna apat wawo véké de yo.   
\s1 Naané kulé mawulé naanébu kéraak  
\p
\v 5 \x * \xo 3:5 \xt Ep 5:3-5 \x*Wani muké sanévéknwute wuné gunat wo. Guné guna mawuléba tékwa kéni képmaana kapéredi muké kuk kwayéké guné yo. Wuné kéni kapéredi muké wuné wo. Du taakwa wale kapéredi mu yadakwa, yaabuba tékwa taakwa wale kwaadakwa, du nak duna taakwaké mawulé yadakwa, taakwa nak taakwana duké mawulé yadakwa, apakélé kapéredi mawulé yadakwa, nak du taakwana gwalmuké géndakwa, waga yadakwa kapéredi muké wuné wo. Du taakwana mawulé nak du taakwana gwalmuké géndéka, de Gotké sanévéknwumarék yate, gwalmuké male de sanévéknwu. Wani kapéredi muké akwi wuné wo.  
\v 6 \x * \xo 3:6 \xt Ro 1:18 \x*Wani kapéredi mu yakwa du taakwat Got yadan kapéredi mu yakataké dé yo, de Gotna kudi véknwumarék yadan bege.  
\v 7 Déknyényba guné kéni képmaana muké male sanévéknwute guné wawo wani kapéredi mu guné yak.   
\p
\v 8 \x * \xo 3:8 \xt Ep 4:25-32; Ro 12:2\x*Bulaa guné kéni akwi kapéredi muké kuk kwayéké guné yo. Guné rékaréka yamarék yate derét waatimarék yaké guné yo. Guné nak du taakwaké kapéredi mawulé yamarék yate deké kapéredi kudi wakwemarék yaké guné yo. Guné kapéredi kudi bulmarék yaké guné yo.  
\v 9 Guné yénaa kudi derét wakwemarék yaké guné yo, yagunén kapéredi mawulé yagunén kapéredi muké wawo déknyényba kuk kwayégunén bege.  
\v 10 Wani muké kuk kwayétakne guné kulé mawulé gunébu kéraak. Kérae kulé du taakwa guné ro. Ragunéka Got gunéké dé jébaa yasaaku, guna mawulé déku mawulé pulak téduké. Got gunéké dé jébaa yasaaku, guné dérét miték kutdénggunuké. Yadu guné wani kapéredi mu yamarék yaké guné yo.  
\v 11 Guné Krais Jisasna jébaaba yaale kulé mawulé gunébu kéraak. Kérae guné kémba kémba ramarék yaké guné yo. Nakurak mawulé yate nakurak kémba raké guné yo. Déknyényba guné kémba kémba guné rak. Las guné Judana kémba guné rak. Las guné Gérikna kémba guné rak. Las guné Judana kém yan pulak guné sépé sékuk. Las kaapuk sépé sékugunén. Las miték kutdéngmarék yate guné las miték kutdéngék. Las némaan du taakwa rate guné las deku jébaa yakwa du taakwa guné rak. Bulaa wani muké sanévéknwute, guné kés pulak nak pulak mawulé yamarék yate, kémba kémba ramarék yaké guné yo. Krais guna mawuléba tédu guné Krais wale nakurak mawulé yate déku nakurak kémba male raké guné yo. Krais dé kapmu guna némaan ban dé ro.   
\s1 Naané nak du taakwaké mawulat kapére yaké naané yo  
\p
\v 12 \x * \xo 3:12 \xt Ga 5:22-23 \x*Got gunat watakne gunéké mawulat kapére yadéka guné déku du taakwa guné ro. Rate guné kéni yéknwun mu yaké guné yo. Guné akwi du taakwaké mawulé lékte derét kutkalé yaké guné yo. Guné guna yéba kevérékmarék yate guné nak du taakwat yéknwun kudi kwekére kwekére wakweké guné yo. De gunat kapéredi mu yado guné derét yadan kapéredi mu yakatamarék yate guné miték male raké guné yo.  
\v 13 \x * \xo 3:13 \xt Mt 6:14 \x*Guné guna du taakwaké yéknwun mawulé yaké guné yo. Naana Némaan Ban Krais yagunén kapéredi mu yakutnyéputiye wani muké tépa kaapuk sanévéknwudékwa. Yadékwa pulak guné wawo yaké guné yo. Nak du taakwa gunat kapéredi mu yadaran, “Dékumuk” naate guné wani muké tépa sanévéknwumarék yaké guné yo.   
\p
\v 14 \x * \xo 3:14 \xt Ro 13:8-10 \x*Guné nak du taakwaké mawulat kapére yate derét kutkalé yaké guné yo. Wani kudi wan némaa kudi. Guné waga yagunéran de wale nakurak mawulé yaké guné yo. Yate miték raké guné yo.  
\v 15 \x * \xo 3:15 \xt Jo 14:27\x*Got gunat wadéka guné Kraisna jébaaba gunébu yaalak. Yaale guné nakurak kémba male guné ro. Rate guné Kraisnyét yéknwun mawulé kérae guné guna du taakwat waatimarék yaké guné yo. Guné de wale miték male raké guné yo. Yate apuba apuba Gotké yéknwun mawulé yasaakuké guné yo.   
\p
\v 16 \x * \xo 3:16 \xt Ep 5:19 \x*Gunat wuné wakweyo. Krais wakwedén kudi guna mawuléba apa ye tésaakuké dé yo. Tésaakudu guné wani kudi véknwusaakuké guné yo. Yate guné wani kudiké sanévéknwute, de wani kudiké miték kutdéngdoké, guné guna du taakwat yakwatnyéké guné yo. Guné Gotké yéknwun mawulé yate déku yéba kevérékte déké gwaaré waaké guné yo. Gotna nyégaba kwaakwa kudi véte déké gwaaré waaké guné yo. Guna mawulé yéknwun yaduké guné wupmalemu gwaaré las wawo déké waaké guné yo.  
\v 17 \x * \xo 3:17 \xt Ep 5:20\x*Guné Némaan Ban Jisasna jébaaba yaale déku du taakwa guné ro. Rate guné yéknwun kudi male wakwete yéknwun mu male yaké guné yo. Guné déku du taakwa rate dé wale nakurak mawulé yate naana yaapa Gotké yéknwun mawulé yasaakuké guné yo. Yate guné déku yéba kevéréksaakuké guné yo.   
\s1 Pol dé du taakwa baadiké wawo kudi wakweyo  
\p
\v 18 \x * \xo 3:18 \xt 1 Pi 3:1-2 \x*Guné taakwa, guna duna kudi véknwuké guné yo. Guné waga yagunéran wan yéknwun, Némaan Ban Gotna méniba.  
\v 19 \x * \xo 3:19 \xt 1 Pi 3:7 \x*Guné du, guna taakwaké mawulat kapére yaké guné yo. Yate derét rékaréka yamarék yate derét viyaamarék yaké guné yo.   
\p
\v 20 \x * \xo 3:20 \xt Ep 6:1-3 \x*Guné baadi, guné guna néwepana akwi kudi véknwute wadakwa pulak yaké guné yo. Guné waga yagunéran Némaan Ban Got wani muké mawulé yaké dé yo.  
\v 21 \x * \xo 3:21 \xt Ep 6:4\x*Guné yaapa, guna baadi gunéké nyégi yate Gotna kudiké kuk kwayémuké, guné derét bakna waatimarék yaké guné yo.   
\s1 Jébaa yakwa du taakwa, jébaaké téségékwa du kéga yaké de yo  
\p
\v 22 Guné nak duna jébaa yakwa du taakwa, guna jébaaké téségékwa duna akwi kudi miték véknwute wadakwa pulak yaké guné yo. De guna jébaa védakwa tulé male wadakwa pulak yamarék yaké guné yo. Guna jébaa vémarék yadakwa tulé, guna jébaa védakwa tulé wawo, wadakwa pulak yaké guné yo. Waga yate Némaan Ban Gotké mawulat kapére yate, dé guna yéknwun jébaaké mawulé yaduké sanévéknwuké guné yo.  
\v 23 Guné guna jébaaké téségékwa duké male kaapuk jébaa yagunékwa. Guné Némaan Ban Krais Jisaské guné jébaa yo. Yate guné apuba apuba yéknwun jébaa male yaké guné yo.  
\v 24 Guné kutdéngék. Némaan Ban Got débu wak, déku du taakwa yadan yéknwun mu kaatadéranké. Waga kutdéngte kéni képmaaba rate apuba apuba yéknwun jébaa male yaké guné yo. Guné Némaan Ban Krais Jisaské jébaa yate guné apuba apuba yéknwun jébaa male yaké guné yo.  
\v 25 \x * \xo 3:25 \xt Ap 10:34 \x*Got kapéredi mu yaran du taakwat yadan kapéredi mu derét yakataké dé yo. Kapéredi mu yan akwi du taakwat Got nakurak kudi male wakweké dé yo. Dé apakélé kot véknwute némaan ban raran tulé dé derét nakurak kudi male wakweké dé yo.   
\c 4  
\p
\v 1 Guné jébaa yakwa du taakwaké téségékwa du, guné kutdéngék. Guna Némaan Ban Got déku gayéba rate dé guna jébaaké téségu. Waga kutdéngte guné guna jébaa yakwa du taakwaké yéknwun mu male yaké guné yo. Derét kapéredi mu yamarék yaké guné yo.   
\s1 Kéga yaké guné yo  
\p
\v 2 \x * \xo 4:2 \xt Ep 6:18-20 \x*Guné apuba apuba Got wale kudi bulké guné yo. Bulte guné kés mu nak muké sanévéknwumarék yaké guné yo. Déké male sanévéknwute, wulkiyaa yamarék yate, apuba apuba dé wale kudi bulké guné yo. Yate déké yéknwun mawulé yate déku yéba kevérékgé guné yo.  
\v 3 Guné dé wale kudi bulte naanéké dérét waataké guné yo, dé naanat kutkalé yaduké. Naanat kutkalé yate dé naanat yaabu wakwatnyédu naané Krais Jisasna kudi akwi du taakwat miték wakweké naané yo. Déknyényba Got wani kudi dé paakuk. Bulaa dé naanat wakwatnyu. Wuné wani kudi déknyényba wuné wakwek. Wakwewuréka Kraisna maama kélik yate wunat raamény gaba kusola taknadak wuné ro.  
\v 4 Guné Gorét waataké guné yo, dé wunat kutkalé yadu wuné wani kudi miték wakwewuruké.   
\p
\v 5 \x * \xo 4:5 \xt 1 Te 4:11-12 \x*Guné miték sanévéknwute Krais Jisasna jébaaba yaalamarék yan du taakwa wale kudi bulké guné yo. Bulte derét Krais Jisaské kudi wakweké yate guné véknwuké mawulé yadakwa tuléké guné sékalké guné yo.  
\v 6 \x * \xo 4:6 \xt Ep 4:29; 1 Pi 3:15-16\x*Deku mawulé miték téduké guné derét yéknwun kudi male wakweké guné yo. De gunat déku kudiké las waatado guné kutdéngte deku kudi miték kaataké guné yo.   
\s1 Pol Tikikas bét Onisimasnyét wadéka bét yék  
\p
\v 7 \x * \xo 4:7 \xt Ep 6:21 \x*Krais Jisasna jébaaba naané wale yaalan du Tikikas gunéké ye wuné yakwa akwi jébaaké wakweké dé yo. Tikikas naané wale dé naana Némaan Banké yéknwun jébaa yo. Déké naané mawulat kapére yo.  
\v 8 \x * \xo 4:8 \xt Ep 6:22 \x*Wuné dérét wawurék, ranakwaké gunat wakweké nae, dé gunéké yu. Dé wakwedu kutdénggunu guna mawulat kutkalé yaké dé yo.  
\v 9 \x * \xo 4:9 \xt Pm 1:10\x*Guna gayéna du Onisimasnyét wawo wawurék dé Tikikas wale yu. Dé wawo Krais Jisasna jébaaba yaale dé naana Némaan Banké yéknwun jébaa yo. Déké wawo naané mawulat kapére yo. Wani du véti kéba yanan akwi muké gunat wakweké bét yo.   
\s1 Pol Kolosiké dé kudi wakwebutiyu  
\p
\v 10-11 \x * \xo 4:10-11 \xt Ap 27:2, 12:12 \x*Wuné wale raamény gaba kwaakwa du Aristakas, du vétik wawo, Jisas déku nak yé Jastas bét Banabasna badu Mak, wani du de gunéké yéknwun mawulé yo. Wani du Judana du rate de Krais Jisasna jébaaba déknyényba yaale de wuné wale Gotna jébaa yo. Judana nak du wuné wale Gotna jébaa kaapuk yadakwa. Wani du wuné wale jébaa yate de wuna mawulat kutkalé yo. Déknyényba wuné gunéké kudi kavik Makgé. Dé gunéké yédéran guné dérét miték yaké guné yo.   
\p
\v 12 Guna gayéna du Epapras wawo dé gunéké yéknwun mawulé yo. Dé Krais Jisasna jébaa yakwa du rate dé apuba apuba Gorét waato gunéké. Guné Krais Jisasna kudi miték véknwusaakute guna mawuléba apa ye téké guné yo. Téte, Gotna kudi véknwute wadékwa pulak yagunuké, dé apuba apuba Gorét waato.  
\v 13 Dé gunat Leodisiaba rakwa du taakwa, Yirapolisba rakwa du taakwat wawo gunat kutkalé yaké nae, dé apa jébaa yo gunéké. Waga kutdéngte wuné gunat wakweyo.  
\v 14 \x * \xo 4:14 \xt 2 Ti 4:9-12\x*Mawulat kapére yanakwa du naana dokta Luk, bét Dimas wawo, bét gunéké yéknwun mawulé yo. Wani du akwi gunéké yéknwun mawulé yate wadaka wuné gunat wakweyo.   
\p
\v 15 Leodisiaba rate Krais Jisasna jébaaba yaalan du taakwa, déku jébaaba yaalan taakwa Nimpa, léku gaba jawute Gotna kudi bulte déku jébaaba yaalan du taakwaké wawo naané yéknwun mawulé yo. Guné derét waga waké guné yo.  
\v 16 Kéni nyégaba kaviwurén kudi véknwutakne guné Leodisiaba rate Krais Jisasna jébaaba yaalan du taakwaké nyéga kwayésatigunu de wawo wani kudi véknwuké de yo. Leodisiaké kaviwurén kudi guné wawo véknwuké guné yo.  
\v 17 Guné Akipasnyét kéga wakweké guné o, “Méné Némaan Ban Krais Jisasnyét nyégélménén jébaa miték yate yabutiké méné yo.”   
\p
\v 18 Bulaa wuné Pol wuna kudi kavin dut nyéga kérae gunéké yéknwun mawulé yate wuné wuna taabat kéni kudi kaviyu. Wuné raamény gaba wekna wuné kwao. Guné wunéké sanévéknwute Gorét waataké guné yo, wunéké. Got gunéké mawulé lékte gunat kutkalé yaduké wuné dérét waato.  
\p Wani wuné wakwebutik.