\id 2TI - Ambulas (Maprik) NT [abtM] -Papua New Guinea 1983 (DBL 2014 bd) \h 2 Timotiké \toc1 Pol Timotiké kukba kavin nyéga \toc2 2 Timotiké \toc3 2 Ti \mt1 Pol Timotiké kukba kavin nyéga \c 1 \p \v 1-2 \x * \xo 1:1-2 \xt 1 Ti 1:2\x*Méné Timoti, ménéké wuné Pol kéni nyéga kaviyu. Wuna kudi véknwutakne Krais Jisasna jébaaba yaale wuna nyaan pulak raménéka wuné ménéké mawulat kapére yo. Got wadék wuné Krais Jisasna kudi kure yaakwa du wuné ro. Rate déku kudi wuné wakweyo, déku kudi miték véknwukwa du taakwa kulé mawulé kérae miték rasaakudoké. \p Naana yaapa Got ménéké mawulé lékte ménat kutkalé yate, ménéké sébéraa yate, yéknwun mawulé kwayéte, naana Némaan Ban Krais Jisas waga male yadu, méné miték raké méné yo. Waga wuné Gorét waato. \s1 Gotna kudi wakwemuké wup yamarék yaké naané yo \p \v 3 \x * \xo 1:3 \xt Ap 24:16 \x*Déknyényba wuna képmawaara yéknwun mawulé yate de Gorét waatak. Yadan pulak wuné yéknwun mawulé yate Gorét wuné waato. Waatate ménéké sanévéknwute déku yéba kevérékte gaan nyaa wuné dé wale kudi bulu ménéké. \v 4 Déknyényba wuné ménat kulaknyényké yawuréka méné mawulé lékte méné géraak. Géraaménénké wuné sanévéknwu. Wuné ménat tépa véké wuné mawulat kapére yo. Ménat tépa véte yéknwun mawulé yate dusék yaké wuné yo. \v 5 \x * \xo 1:5 \xt Ap 16:1 \x*Méné Gotké miték sanévéknwuménéka wuné ménéké sanévéknwu. Déknyényba ména maamu léku yé Lois yéknwun mawulé yate lé Gotké miték sanévéknwuk. Ména néwaa Yunis wawo yéknwun mawulé yate lé Gotké miték sanévéknwuk. Méné wawo, bét sanévéknwubérén pulak, déké méné miték sanévéknwu. Waga wuné kutdéngék. \v 6 Kutdéngte wuné kéni kudi ménat wakweyo: Déknyényba ména maaknaba taaba kutwuréka Got ménéké yéknwun mawulé dé kwayék, déku jébaa yaménuké. Got kwayédén mawuléké sanévéknwusaakute déku jébaa miték yasaakuké méné yo. Waga wuné ménat wakweyo. \v 7 \x * \xo 1:7 \xt Ro 8:15 \x*Got yéknwun mawulé tiyaadénké, naana mawulé miték tédu naané apa yate raké naané yo. Akwi mu du taakwaké wawo wup yamarék yaké naané yo. Du taakwaké mawulat kapére yaké naané yo. Naané kapéredi mu yamuké, naana sépé naana mawuléké miték véte miték raké naané yo. Waga ranoké, Got yéknwun mawulé dé naanéké tiyaak. \p \v 8 \x * \xo 1:8 \xt Ro 1:16 \x*Yéknwun mawulé ménéké kwayédénké, méné wup yamarék yate kudi wakweké méné yo, naana Némaan Banké. Déké kuk kwayémarék yaké méné yo. Wuné raamény gaba wuné ro, Némaan Banké yéknwun kudi wakwewuréka kélik yadan bege. Wunéké kuk tiyaamarék yaké méné yo. Got apa kwayédu méné apa yate déku kudi wakweké méné yo. Wakwete sal méné wawo kaagél kutké méné yo, kapu kaapuk? Wani kaagélké wup yamarék yaké méné yo. \v 9 \x * \xo 1:9 \xt Ep 2:8-9; Ta 3:4-5 \x*Got naanat débu kutkalé yak. Kutkalé yadénké, naané apuba apuba miték rasaakuké naané yo. Naanat kutkalé yatakne débu naanat waak, déku du ranoké. Yanan yéknwun jébaa véte dé naanat waga yak, kapu kaapuk? Wan kaapuk. Déku mawuléba sanévéknwute naanéké mawulé lékte miték véte dé naanat bakna kutkalé yak. Déknyényba Got dé wak, Krais Jisas yae naanat kutkalé yaduké. Kéni képmaa kuttaknamarék yadén tulé Got dé wak, Krais Jisas naanat kutkalé yadu naané déku du ranoké. \v 10 \x * \xo 1:10 \xt Yi 2:14-15 \x*Déknyényba Got dé waga wak. Wadéka Krais Jisas dé yaak, naanat kutkalé yaké. Yaadéka naané dérét vétakne Got déknyényba wadén kudiké naané kutdéngék. Krais Jisas yae apa yadénké, naané kiyae yalakmarék yaké naané yo. Dé yae Gotna kudi wakwedénké, naané déku kudi véknwute apuba apuba miték rasaakuké naané yo. Waga naané kutdéngék. \v 11 \x * \xo 1:11 \xt 1 Ti 2:7 \x*Got wunat débu wak, wuné déku kudi kure ye wakwete déku jébaaké derét yakwatnyéwuruké. \v 12 Wadék waga yawuréka kapéredi mu yadaka wuné kaagél kuru. Gotké wuné kutdéngék. Dé wunéké jébaa tiyaadék wuné déku jébaa yo. Yate wuné déké miték sanévéknwu. Dé wunéké miték vésaakuké dé yo. Waga wuné kutdéngék. Kutdéngte déku jébaa yamuké kaapuk wup yawurékwa. Déku jébaa yasaakuké wuné yo. Némaan Ban tépa yaadu wuné dérét véte déku jébaa yabutiké wuné yo. \p \v 13 \x * \xo 1:13 \xt Ta 1:9 \x*Adél kudi ménat wunébu wakwek. Méné apa yate wani kudi miték véknwuké méné yo. Véknwute wakwewurén pulak yaké méné yo. Krais Jisas wale nakurak mawulé yate naané déku du naané ro. Rate naané déké miték sanévéknwute, du taakwaké naané mawulat kapére yo. Méné waga rate déké miték sanévéknwusaakute deké mawulat kapére yasaakuké méné yo. Wani kudi mé véknwu. Wani kudi kulaknyénymarék yaké méné yo. \v 14 Gotna Yaamabi naana mawuléba dé tu. Téte dé naanéké apa tiyao. Méné déku apa kérae Gotna kudi miték véknwute wani adél kudi wupmalemu du taakwat wakweké méné yo. Wakwete jérawu yaké méné yo, de wani kudi yaalébaanmuké. \p \v 15 \x * \xo 1:15 \xt 2 Ti 4:16\x*Esiana képmaaba rakwa du taakwa akwi debu wunéké kuk tiyaak. Wani képmaaba rakwa du Piselas bét Yemosenis wawo bét wunéké kuk tiyaak. Waga méné kutdéngék. \v 16-17 Yadan pulak, Onesiporas kaapuk yadén. Wuné raamény gaba rawuréka dé Rom saabe wunéké sékale sékale kukba dé wunat vék. Wunéké kuk kaapuk tiyaadén. Wunat véte wupmalemu apu yae wuné wale rate yéknwun kudi wakwedéka wuna mawulé miték dé ték. \v 18 Némaan Ban déku kémké miték védu de miték raké de yo. Waga wuné mawulé yo. Déknyényba Epesasba rate dé wupmalemu apu Gotna du taakwaké sanévéknwute dé yéknwun jébaa yak. Waga méné kutdéngék. Némaan Ban yaaran nyaa dé Onesiporaské miték véte dérét kutkalé yaké dé yo. Waga wuné mawulé yo. \c 2 \s1 Méné Krais Jisasna waariyakwa du pulak miték téké méné yo \p \v 1 Wuna nyaan pulak rakwa du Timoti, méné mé véknwu. Krais Jisas naanéké mawulé lékte naanat kutkalé yadéka naané dé wale nakurak mawulé yate ro. Méné waga rate apa yaké méné yo. \v 2 Déknyényba wupmalemu duna méniba téte wuné yéknwun kudi wakwek. Wakwewuréka méné véknwuk. Véknwutakne méné wani kudi yéknwun mawulé yakwa duwat wakweké méné yo. Wakweménu de ména kudi miték véknwute nak du taakwat miték yakwatnyéké de yo. \p \v 3 Waariyakwa du apa yate tékwa pulak, méné apa yate téké méné yo. Krais Jisasna yéknwun du téte apa yate, de ménat yaalébaanmuké, wup yamarék yaké méné yo. Méné naané wale kaagél kutké méné yo. Kaagélké wup yamarék yaké méné yo. \p \v 4 Kéni aja kudi kupuk mé véknwu. Waariyakwa du waariyaké yate déku némaan banna kudi véknwuké dé mawulé yo. Mawulé yate déku némaan banna kudi véknwute dé waariyadakwa jébaa male yo. Kés pulak nak pulak jébaa kaapuk yadékwa. \v 5 \x * \xo 2:5 \xt 2 Ti 4:8 \x*Taale du nak pétédaranké apa kudi véknwuké dé yo. Véknwutakne de wale pétépété ye derét talaknatakne dé taale ye yéknwun gwalmu nyégélké dé yo. Deku kudi véknwumarék yadéran wani yéknwun gwalmu nyégélmarék yaké dé yo. \v 6 \x * \xo 2:6 \xt 1 Ko 9:7, 14 \x*Taale du nak déku képmaaba apa jébaa yaké dé yo. Apa jébaa yate kadému yaanantakne kukba dé wupmalemu kadému kéraaké dé yo. \v 7 Wani aja kudi kupukgé mé sanévéknwu. Sanévéknwuménu Némaan Ban yéknwun mawulé kwayédu méné akwi kudiké miték kutdéngké méné yo. \p \v 8 \x * \xo 2:8 \xt Ro 1:3-4 \x*Gotna kudi wakwete wuné Jisas Kraiské kudi wakweyo. Dé naana képmawaara Devitna kémba dé rak. Dé kiyaadéka Got wadéka dé tépa nébéle raapmék. Raapme dé ro. Méné déké mé sanévéknwu. \v 9 \x * \xo 2:9 \xt Pl 1:12-14 \x*Wuné Gotna kudi wakwewuréka de wunat baagwit gik, kapéredi mu yakwa banét gidakwa pulak. Wunat giye de raamény gaba kusola taknak. Gotna kudi kaapuk gidan. Bakna dé ro. \v 10 \x * \xo 2:10 \xt Kl 1:24 \x*De wunat kapéredi mu yadaka kaagél kutte wuné wup kaapuk yawurékwa. Got du taakwat débu waak, de déku du taakwa radoké. Got derét wawo kutkalé yadu de Krais Jisaské miték sanévéknwute kulé mawulé kérae dé wale apuba apuba miték rasaakuké de yo. Waga wuné mawulé yo. Mawulé yate deké sanévéknwute wuné kaagél kutte apa yate ro. \p \v 11 \x * \xo 2:11 \xt 2 Ko 4:11 \x*Wupmalemu du taakwa de kéni kudi wakweyo Krais Jisaské. Kén adél kudi: \q2 Dé kiyaadén pulak, naané dé wale kiyaanaran, kukba naané dé wale apuba apuba miték rasaakuké naané yo. \q2 \v 12 \x * \xo 2:12 \xt Mt 10:33 \x*Apa yate, déku jébaa kulaknyénymarék yanaran, kukba naané dé wale némaan du rate nak du taakwaké miték véké naané yo. \q2 Naané kéga wanaran, “Dérét kaapuk kutdéngnan.” Naate wanaran dé naanéké waké dé yo, “Derét kaapuk kutdéngwurén.” Naate waké dé yo. \q2 \v 13 \x * \xo 2:13 \xt Ro 3:4; Ta 1:2\x*Dé wakwedékwa pulak dé yo. Naané wakwenakwa pulak yamarék yanaran dé apuba apuba wakwedékwa pulak yaké dé yo. \m Wani kudi wan adél kudi Krais Jisaské. \s1 Méné yéknwun jébaa yakwa duké Got mawulé yaké dé yo \p \v 14 \x * \xo 2:14 \xt Ta 3:9 \x*Méné Krais Jisasna jébaaba yaalan du taakwat wani kudi wakweké méné yo. Wakweménu de wani kudiké yékéyaak yamarék yaké de yo. Guné Gotna méniba guné tu. Téte méné derét kéga waké méné yo, “Guné Gotna méniba téte, kudi bulte, kés kudi nak kudiké waarumarék yaké guné yo.” Naate waké méné yo. Du taakwa waarudo deku mawulé miték témarék yaké dé yo. Nak du taakwa waarudakwa kudi véknwudo deku mawulé yékéyaak yaké dé yo. \p \v 15 \x * \xo 2:15 \xt Ta 2:7-8 \x*Méné Gotna méniba téte yéknwun jébaa yate, Got ména jébaa véte ménéké yéknwun mawulé yaduké, méné apa jébaa yasaakuké méné yo. Yate derét Gotna kudiké miték yakwatnyéké méné yo. Adél kudiké miték kutdéngdoké, méné derét miték wakweké méné yo. Yate Gotna méniba téte méné yaménén jébaaké nyékéri yamarék yaké méné yo. \v 16 Du las Gotké sanévéknwumarék yate de yaamabi kudi bulu. Waga buldaka nak du taakwa deku kudi véknwute Gotké de kuk kwayu. Méné deku kudi véknwumarék yaké méné yo. \v 17 Makwal waasé apakélé yate duna sépé yaalébaanké dé yo. Deku kudi waasé yakwa pulak apakélé yadu nak du taakwa véknwudo wani kudi deku mawulé yaalébaanké dé yo. Yaimenias bét Pailitas bét wani kudi wakweyo. \v 18 Du kwaami viyaaké yate sétknwudakwa pulak, bét adél kudiké bétbu sétknwuk. Sétknwutakne bét yénaa kudi wakweyo. Kéga bét wo, “Naané kulé mawulé kérae naanébu nébéle raapmék. Raapme kukba kiyae tépa nébéle raapmarék yaké naané yo.” Naate wate yénaa bét yo. Yénaa yabétka Némaan Banna jébaaba yaalan du taakwa las wani kudi véknwute, Gotna kudi kaapuk miték véknwudakwa. \p \v 19 \x * \xo 2:19 \xt Jo 10:14-15 \x*Gotna du taakwa wani kudi véknwumarék yaké de yo. Nak du Gotna du taakwana mawulé yaalébaanmarék yaké de yo. Gotna du taakwa yaanétaknadan kwaatmu pulak miték téké de yo. Nak du wani kwaatmu pélmarék yaké de yo. Kéni kudi du nak dé kavik Gotna nyégaba: Némaan Ban dé kutdéngék, déku jébaaba yaalan du taakwa, déku jébaaba yaalamarék yan du taakwaké wawo. Nak du wawo kéga dé kavik: Némaan Banna jébaaba yaalan du taakwa kapéredi mawulé kulaknyényké de yo. Waga dé kavik. \p \v 20 \x * \xo 2:20 \xt Ro 9:21 \x*Kéni aja kudi mé véknwu. Kés pulak nak pulak agérap de taknak apakélé gaba. Agérap las de gol matut yak. Las de silva matut yak. Wupmalemu yéwaa kwayétakne de wani kubusaaku agérap yak. Las yéwaa kwayémarék yatakne de mit taak. Las de képmaat yak. Yéknwun agérapba de yéknwun kadému takno. Las agérapba de bakna mu takno. \v 21 Du taakwa kapéredi mawulé kulaknyénytakne yéknwun mawulé yadaran de yéknwun kadému taknadan agérap pulak raké de yo. De deku Némaan Ban Gotna du taakwa rate, déku jébaa yaké mawulé yate, déku kudiké de raségu. Raségéte dé wadu de déku jébaa miték yaké de yo. \p \v 22 Nébikara du yakwa pulak kapéredi mawulé yamarék yaké méné yo. Méné yéknwun mawulé yate miték raké méné yo. Méné Gotké miték sanévéknwusaakuké méné yo. Méné du taakwaké mawulat kapére yaké méné yo. Méné nak du wale waarumarék yate miték raké méné yo. Du las yéknwun mawulé yate de Némaan Banét waato, dé derét kutkalé yadu de waga miték radoké. Yadakwa pulak, méné yaké méné yo. \v 23 Du las waagété yate yaamabi kudi de bulu. Bulte kukba waarute de waariyo. Méné de wale kudi bulmarék yaké méné yo. \p \v 24 \x * \xo 2:24 \xt 1 Ti 3:3\x*Némaan Banna jébaa yakwa du waarute waariyamarék yaké dé yo. Dé yéknwun mawulé yate nak du taakwat kutkalé yaké dé yo. Dé du taakwat miték yakwatnyéké dé yo, Gotna jébaaké. \v 25-26 Du taakwa las déku kudi véknwumarék yadaran dé derét kudi kwekére wakweké dé yo, déku kudi véknwudoké. Rékaréka yamarék yate derét waatimarék yaké dé yo. Déknyényba Seten déku péligéba derét dé kurék. Derét kure wadéka de déku kapéredi mawulé véknwute déku kudi véknwu. Sal Got derét kutkalé yadu de kapéredi mawulé kulaknyénytakne Gotna kudi véknwuké de yo, kapu kaapuk? Sal de Gotna kudi véknwute kulé mawulé kérae Setenét kulaknyénytakne yaage ye miték raké de yo, kapu kaapuk? Némaan Banna jébaa yakwa du, méné wani muké sanévéknwute nak duwat kudi kwekére wakweké méné yo. \c 3 \s1 Sésékukba yaaran tulé wupmalemu kapéredi mu yaaké dé yo \p \v 1 \x * \xo 3:1 \xt 1 Ti 4:1 \x*Sésékukba yaaran tulé kapéredi mu yaadu du taakwa kaagél kutké de yo. Méné kéni kapéredi muké kutdéngménuké wuné mawulé yo. \v 2 \x * \xo 3:2 \xt Ro 1:29-31 \x*Du deku sépé, deku yéwaaké male sanévéknwuké de yo. Sanévéknwute nak duké kwayémarék yaké de yo. De dusék yate deku yéba male kevérékte nak du, Gorét wawo waatiké de yo. De deku néwepana kudi véknwumarék yaké de yo. Nak du derét kutkalé yado de wani duké yéknwun mawulé yamarék yaké de yo. De Gotna kudi véknwumarék yaké de yo. \v 3 De deku kémké mawulé yamarék yaké de yo. De rékaréka yate, nak du taakwa wale miték ramarék yaké de yo. De yénaa kudi wakweké de yo nak du taakwaké. De kapéredi mawulé yate kapéredi mu yaké de yo. De apa yate nak du taakwat viyaaké de yo. De yéknwun mawulé yakwa akwi du taakwaké kélik yaké de yo. \v 4 De deku du taakwat maamaké kwayéké de yo. De miték sanévéknwumarék yate, mawulé yadakwa pulak bari yaké de yo. De waké de yo, “Naané kapmu némaan du naané ro.” Naate waké de yo. De Gotké kélik yate kés pulak nak pulak kapéredi muké mawulé yaké de yo. \v 5 \x * \xo 3:5 \xt Mt 7:15, 21; Ta 1:16\x*De yénaa yado nak du taakwa derét véte deké kéga waké de yo, “De Gotna kudi véknwute de miték ro.” Waga wado de Gotna apaké kuk kwayéte yénaa yaké de yo. Wani kapéredi mu yakwa duké méné kuk kwayéké méné yo. \p \v 6 Wani du las yénaa yate, paakute, deku kudi de yéknwun mawulé yamarék yakwa taakwat de wakweyo. Wakwedaka wani taakwa deku kudi de véknwu. Déknyényba wani taakwa kapéredi mu de yak. Yatakne wani kapéredi muké sanévéknwute mawulé lékdaka deku mawulé kaapuk miték tékwa. Yate deku mawuléba sanévéknwute kés kudi nak kudi véknwuké de mawulé yo. \v 7 Mawulé yate de adél kudiké kutdéngké de yapatiyu. Waga yate de wani duna kudi véknwu. \v 8 Déknyényba du vétik Janis bét Jambris naana képmawaara Mosesna kudiké bét kuk kwayék. Mosesna kudiké kuk kwayébérén pulak, wani taakwat wakwekwa du de adél kudiké kuk kwayu. Kwayédaka deku mawulé kapéredi ye tédéka de yénaa yate kéga wo, “Naané yéknwun kudi miték naané véknwu.” Naate wate kaapuk miték sanévéknwudakwa. Deku jébaa bari kaapuk yaké dé yo. \v 9 Déknyényba Janis bét Jambriské du las de wak, “Kapéredi mawulé yate bét waagété jébaa yo.” Naate watakne bétku kudi kaapuk tépa véknwudan. Bétku jébaa kaapuk yadén pulak, wani duna jébaa bari kaapuk yaké dé yo. Akwi du taakwa deku jébaa véte waké de yo, “Kapéredi mawulé yate de waagété jébaa yo.” Naate wate deku kudi tépa véknwumarék yaké de yo. \s1 Méné apa yate Gotna kudi miték véknwusaakuké méné yo \p \v 10 Méné waga yamarék yaké méné yo. Méné wuné wale yeyé yeyate jébaa yawuréka ménébu vék. Wuné derét yéknwun kudi wakwewuréka ménébu véknwuk. Wuné Gotké yéknwun jébaa las wawo yaké mawulé awuréka ménébu kutdéngék. Gotké miték sanévéknwute, du taakwaké mawulat kapére yate derét kutkalé yawuréka ménébu vék. Wuné apa yate Gotna kudi kulaknyénymarék yate miték téwuréka ménébu vék. \v 11 \x * \xo 3:11 \xt Ap 13:50, 14:5, 19-20 \x*De wunat kapéredi mu yadaka wuné kaagél kutwuréka ménébu vék. Déknyényba wuné Antiok, Aikoniam, Listraba wawo rawuréka wunat wupmalemu kapéredi mu yadaka apa kaagél kutwuréka ménébu kutdéngék. De wunat waga yadaka Némaan Ban wunat kutkalé yadéka wuné miték rak. \v 12 \x * \xo 3:12 \xt Jo 15:20 \x*Krais Jisas wale nakurak mawulé yate rakwa akwi du taakwat déku maama yaalébaanké de yo. \v 13 Kapéredi mu yakwa du taakwa, yénaa yakwa du taakwa wawo kapéredi mu yasaakuké de yo. Yate de kapéredi mu las wawo yaké de yo. Yate yénaa kudi wakwedo nak du taakwa deku kudi véknwudo deku mawulé kapéredi yaké dé yo. Yadu yénaa kudi wakwekwa du taakwana mawulé wawo kapéredi yaké dé yo. \p \v 14 \x * \xo 3:14 \xt 2 Ti 2:2 \x*Méné radakwa pulak ramarék yaké méné yo. Déknyényba naané ménat yéknwun kudi wakwenaka méné miték véknwuk. Naané wani yéknwun kudi wakwen du taakwat méné kutdéngék. Kutdéngte wakwenan kudi miték véknwusaakuké méné yo. Wani kudi kulaknyénymarék yaké méné yo. \v 15 Méné baadi raménéka de du taakwa ménat yakwatnyék, Gotna nyégaba déknyényba kavidan kudiké. Yakwatnyédaka wani kudi méné batnyé miték véknwuk. Bulaa wawo wani kudi méné miték véknwu. Du taakwa wani kudi miték véknwute kulé mawulé kéraaké de yo. Kulé mawulé kérae de Krais Jisaské miték sanévéknwuké de yo. Déké miték sanévéknwudo Got derét kutkalé yadu de miték rasaakuké de yo apuba apuba. Waga méné kutdéngék. \v 16 \x * \xo 3:16 \xt 2 Pi 1:20-21\x*Déknyényba Gotna Yaamabi wadéka de Gotna kudi kavik déku nyégaba. Naané wani yéknwun kudi véknwunaran adél kudi kutdéngte, yanakwa kapéredi muké kutdéngte, kapéredi mawulé kulaknyénytakne yéknwun mawulé yanaranké kutdéngte, yéknwun mu male yanaranké kutdéngte, waga kutdéngké naané yo. \v 17 Naané Gotna du wani yéknwun kudi miték véknwute apa yate miték kutdéngte akwi yéknwun jébaa yaké naané yo. \c 4 \s1 Méné Gotna kudi miték wakweké méné yo \p \v 1 \x * \xo 4:1 \xt Ap 10:42; Ro 14:9-10 \x*Kukba Krais Jisas gwaamale yae kot véknwukwa némaan ban rate akwi du taakwana jébaa véké dé yo. Vétakne yadan jébaaké kudi wakweké dé yo. Dé yae némaan ban rate naanéké védéranké wuné sanévéknwu. Sanévéknwute bulaa Gotna méniba, Krais Jisasna méniba téte ménat wuné wakweyo, yaménéran jébaaké. \v 2 \x * \xo 4:2 \xt Ap 20:20, 31 \x*Kéga wuné wakweyo: Akwi nyaa méné Gotna kudi wakweké méné yo. De véknwumuké kélik yadaran nyaa, véknwuké mawulé yadaran nyaa wawo wakweké méné yo. De kapéredi mawulé yado méné derét némaanba wakweké méné yo, wani kapéredi mu kulaknyénydoké. Derét yéknwun kudi wakweké méné yo, deku mawulé miték téduké. Méné wani jébaa kulaknyénymarék yaké méné yo. De ména kudi véknwumarék yado méné derét waatimarék yate derét yéknwun kudi tépa wakweké méné yo. \v 3 \x * \xo 4:3 \xt 1 Ti 4:1\x*Kukba du taakwa deku kapéredi mawulé male véknwute, kulé kudi véknwuké mawulé yate, wani kapéredi kudiké yakwatnyékwa duké sékalké de yo. Sékale vétakne, de wale yeyé yeyate deku kapéredi kudi male véknwuké de yo. Gotna kudi véknwumuké kélik yaké de yo. \v 4 Yate Gotna kudi kulaknyénytakne deku képmawaarana walésaki male véknwuké de yo. \v 5 Méné apuba apuba yéknwun mawulé yaké méné yo. Kapéredi mawulé yadakwa pulak, yamarék yaké méné yo. De ménéké kélik yate ménat yaalébaando kaagél kutménéranké, sanévéknwu wanévéknwumarék yaké méné yo. Yéknwun kudi male wakwe lakweké méné yo Krais Jisaské. Wakwete Got ménéké kwayén jébaa miték yaké méné yo. \s1 Wuna jébaa bari kaapuk yaké dé yo \p \v 6 Wuné wuna jébaa bari yabutiké wuné yo. De bari wunat viyaaké de yo. Viyaado wuna wény akudu wuné kiyaaké wuné yo. Kiyae kéni képmaa kulaknyénytakne yéké wuné yo. \v 7 Du nak de wale pétépété ye, derét talaknaké yate, némaanba pétéké dé yo. Wuné pétékwa du pulak wuné némaanba wunébu yak. Ye wuné Gotna jébaa yak. Got wunéké tiyaadén jébaa wunébu yabutik. Gotna kudi wuné miték véknwu. Déku kudi kaapuk kulaknyénywurén. \v 8 \x * \xo 4:8 \xt Re 2:10\x*Yawurénké Némaan Ban wunat kutkalé yaké dé yo. Gwaamale yaadéran nyaa dé kot véknwukwa némaan ban rate akwi du taakwa yan jébaaké kudi wakweké dé yo. Wakwete wunat waké dé yo, “Méné yéknwun mu yan du.” Naate watakne dé yéknwun gwalmu tiyaaké dé yo. Yawurén jébaa vétakne wunéké tiyaaké dé yo. Wunéké male tiyaamarék yaké dé yo. Dé bari yaaduké mawulé yate raségéran du taakwaké wawo, kwayéké dé yo. \s1 Pol déku kudi dé wakwebutiyu \p \v 9 Méné bari bari yaaké méné yo, wunat véké. \v 10 Wuné kapmu rate, méné yaaménuké wuné mawulé yo. Dimas kéni képmaaba rakwa gwalmuké mawulat kapére yate, dé wunat débu kulaknyénytakne yék. Tesalonaikat dé yék. Kresens Galesiana képmaat dé yék. Yédéka Taitas Dalmesiana képmaat yédék wuné kapmu wuné ro. Luk male dé wuné wale ro. \v 11 \x * \xo 4:11 \xt Ap 15:37-39 \x*Méné yaaké yate méné Maknét wawo kwole béné yaaké yo. Dé yae wuné wale jébaa yaké dé yo. \v 12 \x * \xo 4:12 \xt Ep 6:21-22 \x*Tikikas wuné wale kaapuk radékwa. Wuné wawuréka dé Epesasnyét yék. \p \v 13 \x * \xo 4:13 \xt Ap 20:6 \x*Méné yaate, méné yépmaa yadéka kusade téwurékwa baapmu wut kérae kure méné yaaké yo. Troasba wuné wani baapmu wut taknak. Wani gayéna du nak déku yé Kapas, dé wani baapmu wut kure ro. Wuna nyéga wawo kéraaké méné yo. Déknyényba meme sépéba kutnébuldaka nyéga pulak yadéka de wani sépéba kudi kavik. Kavidaka wuné las wuné kéraak. Wani kudi kavidan sépé, wuna nyéga wawo, kérae kure yaaké méné yo. \p \v 14 \x * \xo 4:14 \xt 1 Ti 1:20; Ro 2:6 \x*Matu pulak muba sékwa du nak déku yé Aleksanda dé wunat wupmalemu kapéredi mu yak. Yadén kapéredi muké Got dérét yakataké dé yo. \v 15 Méné wawo, wani du ménat kapéredi mu yamuké, jérawu yaké méné yo. Jérawu yamarék yaménu dé yae ménat yaalébaanké dé yo. Wupmalemu apu wuné Krais Jisaské kudi wakwewuréka dé apa yate wani kudiké kuk kwayék. \p \v 16 Taale wuné Romna duna méniba téwuréka Romna némaan banét wunéké wakwedaka du nak wuné wale kaapuk téte buldén. De akwi wunat kulaknyénytakne de yaage yék. Yédaka wuné Gorét waatak, wani kapéredi mu derét yakatamarék yaduké. \v 17 \x * \xo 4:17 \xt Ap 23:11, 27:23 \x*Némaan Ban Krais Jisas kapmu wuné wale tédéka wuné kudi wakwek. Dé tédéka wuna mawulé apa yadéka wup yamarék yate wuné Gotna kudi akwi wakwek. Nak gena du Romna du waba de ték. Wuna gayé Judana du taakwa kaapuk waba tédan. Nak gena du taakwa waba téte wakwewurén kudi de véknwuk. Véknwute wuna kudit kaapuk talaknadan. Yate wunat yaalébaante kaapuk viyaapérekdan. Yadaka wuné miték ro. \v 18 Némaan Ban wunat kutkalé yate, de wunat yaalébaanmuké dé kélik yo. Yate wunat kutkalé yadu wuné waare déku gayé saabaké wuné yo. Waga wuné kutdéngék. Déku gayéba dé némaan ban rate déku du taakwaké dé miték vu. Wuné déku yéba apuba apuba kevérékgé wuné mawulé yo. \p \v 19 \x * \xo 4:19 \xt Ap 18:2-3 \x*Kudi las wawo wakweké wunék. Méné Prisila bét Akwilat kéga wakweké méné yo, “Pol bénéké yéknwun mawulé dé yo.” Naate watakne Onesiporasna gaba rakwa du taakwat wawo waga wakweké méné yo. \v 20 \x * \xo 4:20 \xt Ap 19:22\x*Erastas dé Korinba ro. Déknyényba kiyakiya yadéka Tropimas Mailitasba radéka wuné dérét waba kulaknyénytakne wuné yék. Dé wawo wuné wale kaapuk radékwa. Méné bari bari yaaké méné yo. \v 21 Méné taale yaaménu kukba maas viyaakwa tulé yaaké dé yo. Waga wuné mawulé yo. \p Yubiulas, Piudens, Lainas, taakwa nak léku yé Klodia, Krais Jisasna jébaaba yaale kéni gayéba rakwa du taakwa akwi de ménéké yéknwun mawulé yo. Yate wunat wadaka bulaa wuné deku kudi ménat wakweyo. \p \v 22 Némaan Ban méné wale tédu ména mawulé miték téké dé yo. Némaan Ban gunéké mawulé lékte gunat kutkalé yaduké wuné dérét waato. \p Wani wuné wakwebutik.