\id TIT - Abau NT [aau] -Papua New Guinea 2006 (DBL -2014) \h TAITUS \toc1 Pol so mamey Taitus se ma mey kow ha hok non \toc2 Taitus \toc3 Ta \mt1 TAITUS \mt2 Pol so mamey Taitus se ma mey kow ha hok non \ip \bd Meyamey uwr hokwe:\bd* Aposel Pol. \ip \bd Yier hiy ma lwayr meyamey hokwe:\bd* Nonkway lopa, hiykwe yier perey lwak non po meyamey pak e. \ip \bd Enekwei hiy ma meyamey hokwe:\bd* Hiykwe enekwei Yia 65 sok meyamey kok, Jisas hiy ma lokrue so meyki. \ip \bd Ok mamey mon ma lwak mokwe senkin:\bd* Pol hiykwe mamey okukwe hyo mey-wayh Taitus, hiy paraw oion-waw Krit mon ma lokriy hain se meyamey kow ha, sios me hiymon kraipakrai e. Hiykwe Taitus se hiy-me-sorasor, sios hokwe uwr penkin hom hiy-wayr ey mo. Hiykwe uwr, sios makwey-uwr lwak ey mo weynpaweyn me lohruw-a. Seyr Pol hiykwe low, God so mey-uwr hom ma lono seme nak-me, seyr yerki low seme lono swakakar ey me nak-me-kumay kow. \ip \bd Mamey ko meyk-ar kokwe senkin:\bd* Pol hiykwe hromo kristen hom yaprue liwak e lohruw-a, payhokuaw, hromkwe ki erey mon kokwe weynpaweyn piap-araw mo ompok-aw lwak. God so maym luw-luw-aw kokwe hromkwe hromo liwak yor yaprue non mesair kow ankin, uwrsa yor piap-araw me ma mon nakyas homkwe, liy lira mesor nanpanan. Hromkwe hromo liwak yor mokwe yaprue mesair kow ankin, suw God hiy haiden me ma lohruw-a me hieyn. Yor senkin sokukwe, hrom God so ok ke hromo woki non ma lohruw ko eir mon lwak. \c 1 \s1 Pol so mamey Taitus se ma mey kow hok non \p \v 1 Mamey okukwe, ha Pol, God so mey-uwr, seyr Jisas Krais so aposel hiy mey. Hane kokwe God hiykiaw me-ha, uwrsa, God hiykiaw ma lahan iaup mo nan kiykiy-ay yor me hiy-anok anok nok e, seyr hme God so okar-ok, hromo God se kampueys me-ihey yor hok ma hiy-mon sorasor ko yerki-ar mon hiy-ey e. \v 2 Nan kiykiy-ay yor sohok ko ok-ar-ok kokwe, hrom su lwayr peyow ey se uron hyohyo ma lon mon lorok kraiay. God hiykwe okrei-ok seyn lohruw-a pey, sa hiykwe hrom su lwayr peyow peyow ey hokwe, paraw-ar, ki hiy lousne lopa nonaw po nuw-me-loray. \x * \xo 1:2 \xt Kol 1:27\x* \v 3 Sawk hyo ok-ihey kokwe enekwei-ar hiykiaw ma me-iaup sohiy non mesor hrahra ha. God, hromo Huonok-prosue-uwr hiykwe hane po me-sasay, hyo ok ke lanio mesor kow e. \p \v 4 Taitus ara, hakwe hror Hakamay se siraw ma nan kiykiy-ay ke hokuaw kokwe hne hano ney-ar-ok sehe me. Mamey okukwe hakwe hne mey. \p Aio God o, Krais Jisas, hromo Huonok-prosue-uwr o, hne kokwe maym-kow-yor o, liwak marowhway yor o, seme ka kow. \x * \xo 1:4 \xt 2 Ko 8:23; Ga 2:3; 2 Ti 4:10\x* \s1 Taitus so mey, oionwaw Krit mon ma meio hok non \p \v 5 Hakwe hne kokwe Krit mon sehe lokriy hain, hunkwe mey ma meio lowpway lopa ma lwak seme meio lop-a-lop e. Seyr yier lowpwarowp mon kokwe hunkwe sios makwey-uwr me kwa me-iaup nok, ha hne ma me-nonkway kow senkin. \v 6 Sios-makwey-uwr mey ke meio ey hokwe, hunkwe uwr senkin me kwa me-iaup: Uwr heyn lopa, seyr sa prueyn-awaw non. Uwr sohiy so ney homkwe kristen ka lwak. Seyr ney somokwe mon powey powey yor o, hyaw lwak yor o, somokwe meio lopa ka lwak. \x * \xo 1:6 \xt 1 Ti 3:2-7; 2 Ti 2:24-26\x* \v 7 God so mey ipey-ar, sios so peyrmawk liarok uwr so iha mon ma kow se hokuaw, uwr sohokwe heyn lopa lwak e. Hiykwe kristen me hyo uron so meyki mon-aw ley e peie me-sasay meio o, hiykwe aw-mar aheyr aheyr nonaw peie saw-ie o, hiykwe wain-hu peie lowswa lawk-lawk o, uwrsa me peie lomniy mamniy o, seyr har mo omeme me peie me warei-arei nak-swakakar o. \v 8 Sawk hiykwe senkin uwr lwak e: hiykwe uwrsa meiaw ko me ka me-huonokyaw hiy-yawriy wayr, seyr weynpaweyn yaprue me uron-pi ko-ar ka nuw-wak. Hiykwe seyr mon nonyo sow yor o, luw-luw-aw yor o, pekney-weys yor o, hyo uron arian se ma lanok anok yor o, somokwe ka meio wayr. \v 9 Hiykwe God so ok-ar-ok, ihey-ar ma lwak wayr ke ka nakruok kraipakrai, paraw ma hiymon sorasor senkin. Hiykwe senkin lon ankin, hiykwe God so ok-ar-ok nonaw kokwe uwrsa mo uron me liy hiy-mon kraipakrai, seyr uwrsa, God so ok me ma me-puar me liy nak-ian kre-a-kre mesor kow. \p \v 10 Payhokuaw, oionwaw Krit mon kokwe uwrsa kraiar homkwe kamaun sow yor non, seyr ok puraw lohruw-a yor non, seyr me-warei-arei yor non. Hmo kraiar homkwe Juda mo sow, owh-ohi me ma lei mapru sow kow ey me nakruok kraiay. \x * \xo 1:10 \xt 1 Ti 4:7\x* \v 11 Uwr senkin sohom mo woki me kwa me-sous, payhokuaw, homkwe uwrku saku a kamon kamon-aw ma lwayr mo uron me me-weih-a-weih piapay. Homkwe nonkway piap-araw irweyk-aw me seme hiy-me-sorasor, uwrsa har mo omeme me me-warei-arei nak-swakakar e. \x * \xo 1:11 \xt 1 Pi 5:2; 2 Ti 3:5-6\x* \v 12 Profet prueyn, oionwaw Krit arian ko hiykwe ok-ar-ok kamon kokwe senkin me, “Uwrsa oionwaw Krit ko homkwe enekwei enekwei okrei-ok lohruw-a wayr. Homkwe nwoh piap-araw me hieyn, seyr homkwe akiaup, seyr nanuowp.” \v 13 Ok sokukwe ok-arar, hunkwe hme seme me-sous kupaku e, sa hmo nan kiykiy-ay yor kokwe yaprue nonaw ka nuw-wak popriy e hokuaw. \x * \xo 1:13 \xt 2 Ti 4:2\x* \v 14 Seyr homkwe Juda mo okpey senkin senkin o, seyr uwr, God so ok-ar-ok me ma kamaun sow mo mesasay yor o, seme lonuayk lopa ka lwak e hokuaw. \x * \xo 1:14 \xt 1 Ti 4:7\x* \v 15 Omeme lowpwarowp mokwe uwrsa, uron orki lopa ma lwak me kokwe seyr orki lopa lwak. Sawk uwrsa uron piap-araw ma lwak sohom o, seyr uwrsa ma nan kiykiy-ay lopa sohom o, hme kokwe omeme lowpwarowp mokwe orki lopa liy lwak ley. Payhokuaw, uwr sohom mo mawkworom o, hmo nanpanan yor uron ko o, po nuw-mon orki yay. \v 16 Uwrsa somokwe senkin me, “Hromkwe God se nonkway”, sawk hmo yor mokwe hreme senkin mesair kow, homkwe God se nonkway lwak pey. Uwrsa somokwe nene ay la pey, seyr homkwe lonuayk sisape uwrsa, seyr mey yaprue senkin senkin me liy meio ousne ley. \x * \xo 1:16 \xt 1 Jn 1:6; 2:4\x* \c 2 \s1 God so ok-ar-ok, luw-luw-aw ma lwak hok non \p \v 1 Sawk ok, hwon ma hiymon sorasor somokwe, hunkwe God so ok-ar-ok luw-luw-aw ma lwak ko liy-liy-aw kwa hiymon sorasor. \v 2 Hunkwe uwr nawp mokwe senkin kwa hiymon sorasor: hmo yor mokwe yirour-irour non peie nakey o, seyr uwrsa homkwe hmekwe yaprue ka lira nan, seyr homkwe homkiaw-ayay hiy-anok anok yor non ka lwak, seyr hmo nan kiykiy-ay yor o, hmo uron-pi ko-ar yor o, hmo nakrok kraiay yor o, somokwe luw-luw-aw ka lwak. \p \v 3 Seyr sa nawp me liy-liy-aw senkin kwa hiymon sorasor, hmo liwak yor mokwe pekneyweys ka lwak. Homkwe uwrsa har me ok-hiy peie lanio kow o. Seyr hmo uron mokwe wain-hu me lowswa e peie lie sanonsay o. Sawk sa nawp somokwe yor yaprue me ka hiymon sorasor. \x * \xo 2:3 \xt 1 Ti 3:11\x* \p \v 4 Hunkwe senkin lon ankin, sa nawp somokwe sawk sa sokruan me hom hmo uwr o, ney o, seme uron-pi ko-ar lwak yor ke liy hiymon sorasor. \v 5 Seyr hmo uron arian me lanok anok kraiay yor o, yor orki lopa o, a se yaprue hiymon ihey yor o, yor yaprue o, hmo uwr arian mo ouon mon lwak yor o, seme liy hiymon sorasor. Sa sokruan homkwe senkin seme lon e, sawk unsaney homkwe God so ok ke me piap-ma-piap lopa ka lwak. \x * \xo 2:5 \xt Ef 5:22\x* \s1 Taitus hiykwe uwr warkiayr me yor yaprue me kwa mesair kow \p \v 6 Seyr uwr warkiayr me kokwe liy-liy-aw senkin kwa hiy-mesor kraipakrai, homkwe hmo uron arian me kwa lanok anok kraiay. \v 7 Hwon mey penkin me meio e, hno weynpaweyn mokwe yaprue ka lwak, meir ke hieyn, uwr warkiayr hom meyki pyay e. Seyr hno hiymon sorasor yor kokwe, luw-luw-aw ka lwak, seyr heyow-ok lopa ka lwak. \x * \xo 2:7 \xt 1 Ti 4:12\x* \v 8 Seyr hno hiymon sorasor-ok mokwe yaprue nonaw kwa lohruw-a, seyr heyn lopa ka lwak. Sawk uwrsa, hne ma me-puar somokwe owh-mar ka lon, payhokuaw, homkwe piap-ok, hreme me-piapay ey kokwe, hromo nian mon liy lirway ley. \x * \xo 2:8 \xt 1 Pi 2:15\x* \s1 Mey-uwr homkwe hmo hakamay mo ok me kwa lonuayk me \p \v 9 Hunkwe mey-uwr puraw me kwa hiy-mon sorasor, homkwe enekwei lowpwarowp mokwe hmo hakamay mo ouon mon ka lwak, seyr hme uron kar ka mon ey. Sa homkwe hakamay mo ok me me-waypar lopa ka lwak, \x * \xo 2:9 \xt 1 Ti 6:1\x* \v 10 seyr hmo omeme me yokun lopri lopa ka lwak. Sa homkwe hmo hakamay me senkin ka mesair kow, hmo mey nakruok meio yor mokwe, ihey-ar lwak wayr. Sa mey lowpwarowp, hom ma meio non kokwe, God, hromo Huonok-prosue-uwr so hiymon sorasor ok kokwe uwrsa poya-poya mo nene mon kokwe nene ay ka la. \s1 Hakamay so enekwei se-aw meio naruok e \p \v 11 Payhokuaw, God so maym kow yor, uwrsa me huonok prosue ey hokwe, uwrsa lowpwarowp mo owh mon kokwe kumay-ar po lousne. \v 12 God so maym hokwe hreme kokwe senkin hiy-me wowr-a-wowr, hromo yor, okrei-god me ma nan o, omeme ki ko me ma lira way o, seme preisia ha e. Sawk hromo uron arian se ma lanok anok kraiay yor o, yor luw-luw-aw o, seyr God se ma nan wayr yor o, seme-aw nakruok wayr e, enekwei pokon enkin ohokwe. \x * \xo 2:12 \xt 1 Jn 2:16\x* \v 13 Hrom Hakamay so le enekwei se uron hyohyo ma lon naruok ohokwe, hromkwe yor senkin me-aw meio wayr nonaw lwak e, enekwei God seirpey-ar, hromo Huonok-prosue-uwr Jisas Krais, hiy panpaniowni aiopey hay non nake ey se. \v 14 Hiykwe hiykiaw-ayay hreme hokuaw po kow, hromo weynpaweyn piap-araw lowpwarowp mo iha ko me kahya huonok prosue e. Seyr hreme kokwe hyo uwrsa arian lwak e seme peyryapeyr mnow-mnow ihey kow, weynpaweyn yaprue me-aw nan kraiay meio e. \x * \xo 2:14 \xt Kis 19:5; Lo 4:20; 7:6; 1 Pi 2:9\x* \p \v 15 Ara, hunkwe ok seme kwa hiymon sorasor. Sa hunkwe uwrsa me kokwe uwr uru non se hieyn kwa hiy-nuw-mesor kraipakrai, seyr hmo weynpaweyn piap-araw me kwa me-hripahri. Hunkwe uwrsa hne piap eyn ma lira me, peie isay makwonay o. \x * \xo 2:15 \xt 1 Ti 4:12\x* \c 3 \s1 Weynpaweyn yaprue me-aw mon e \p \v 1 Hunkwe kristen Krit ko me senkin kwa me-kow, homkwe peyrmawk liarok uwr o, gavman o, hmo ouon mon-aw ka lwak, seyr hmo ok me-aw lonuayk me nok, nak-pyay. Seyr enekwei enekwei mokwe mey yaprue me meio e kwa naruok koruay. \x * \xo 3:1 \xt Ro 13:1-7; 1 Pi 2:13-14\x* \v 2 Seyr uwrsa har me peie me-piapmapiap o, seyr homkwe liwak marowhway yor o, wayh-wayh me nan yor o, kwa mesair kow. Seyr homkwe uwrsa lowpwarowp mo inour mon kokwe uwr uru lopa se hieyn kwa lanio. \p \v 3 Payhokuaw, paraw kokwe hrom seyn, mo lowk la-pa-la, seyr lonuayk sisape, seyr hreme kokwe po me-loior kow, seyr lira-way yor piap o, omeme senkin senkin hromo uron me kar mon-ey ey o, hromkwe sohom mo mey-uwr puraw lwak wayr. Hromkwe uwrsa har me po lono-way, seyr uwrsa har mo mey yaprue me po lira-way, seyr har homkwe hreme awnie awnie-aw po lira, seyr hromkwe har me awnie-awnie-aw po lira. \x * \xo 3:3 \xt 1 Ko 6:11; Ef 2:2; 5:8\x* \v 4 Sawk hromo Huonok-prosue-uwr, God so nan-ihey yor o, hyo uron-pi ko-ar lwak yor o, sohom lousne hrahra ha menkin, \v 5 hiy sa hreme seme me-huonok prosue. Hiykwe hrom mey luw-luw-aw ma meio me hokuaw huonok prosue pa, sawk hyo uron lowk yor arian so hokuaw. Hiykwe hyo me-huonok prosue mey kokwe, Niohney Pekney-weys so kueir nonaw meio. Hiy hreme ma hawr kow hokwe, hreme ney iwon me hieyn po mon ousne, seyr su lwayr yor iwon se po kow. \x * \xo 3:5 \xt Ef 5:26; 2 Ti 1:9\x* \v 6-7 Jisas Krais, hromo Huonok-prosue-uwr so mey ke hokuaw kokwe, God hiykwe hyo Niohney Pekney-weys se hromo lowpwarowp me kraiar kraiar sehe swanonyay kow, God so maym kow yor se hokuaw hreme luw-luw-aw ok me e. Sa hremekwe hyo uwrsa arian lwak e seme me-iaup, kyai lwayr peyow peyow ey hrom uron hyohyo ma lon ke lonok e. \x * \xo 3:6-7 \xt Ap 2:17-18\x* \v 8 Ok yaprue, ha ma mey okukwe, okar-ar. Hano uron hokwe senkin, hunkwe ok, ha ma mesor seme sehe hiy-mesor kraipakrai e, sa uwrsa, God se ma nan kiykiy-ay homkwe yor yaprue me-aw ka mon, yor, ayay ma leip sawan, seyr uwrsa lowpwarowp me ma hiymon seme. \p \v 9 Sawk hunkwe lon-seyrpaseyr yor senkin senkin o, nopwey-om mo uru sa-u mesor meiamei yor o, Moses so sow o, seme peie non-ondiay ondiay on-seyrpaseyr ohruw-a o. Payhokuaw, yor somokwe ayay liy leip ley, hme puraw mon nokriy nokriy yay. \x * \xo 3:9 \xt 2 Ti 2:14,16\x* \v 10 Hunkwe uwr, ma lon seyrpaseyr senkin se kokwe peyr enekwei kamon kwa me-kupaku. Hiykwe lonuayk me pa lwak ankin, sei, enekwei kamon kwa ma-me. Hiykwe ma-lonuayk-me pa lwak ankin, hunkwe hye peie ma-londiay ondiay ohruw-a o. \x * \xo 3:10 \xt Mat 18:15-17\x* \v 11 Hunkwe senkin nonkway e, uwr senkin ma lon so uron hokwe weidnie-araw, seyr weynpaweyn piap-araw-ar non. Hyo weynpaweyn piap-araw somokwe hye nian senkin mesair kow, hiykwe heyn non. \s1 Me-sorasor ok pariawey \p \v 12 Ara, enekwei ha Artemas o, Tikikus o, hoho prueyn se hno owh mon me-ha ankin, hunkwe sa hano owh mon kwa lok-nonanon e, om Nikopolis mon. Payhokuaw, hakwe po lonsan kawk, hakwe weyp-nono enekwei hokwe serey lwayr ley. \x * \xo 3:12 \xt Ef 6:21-22; Kol 4:7-8\x* \v 13 Hunkwe Rom mo sow ke hiymon-sorasor uwr Senas o, Apolos o, hehe kwa hiy-nuw-mon popriy ha, hoho yerki se. Hohkwe omeme ohna lwak lopa ka lwak. \x * \xo 3:13 \xt Ap 18:24; 1 Ko 3:5-6; 16:12\x* \v 14 Hromo uwrsa homkwe enekwei enekwei mey yaprue me-aw kwa meio, hom homkiaw-ayay-aw hiymon ey mokwe. Sawk hom ki mon ma kiy-wayr omokwe, akiaup liy lwak ley. \x * \xo 3:14 \xt Ef 4:28\x* \p \v 15 Uwrsa lowpwarowp hane nion ma non-wak homkwe hne me-ihey ha. Hunkwe seyr hromo me-ihey-ok ke God se nan kiykiy-ay uwrsa, hreme uron-pi ko-ar ma lwak me kwa ma-sahre kow. \p God so maym kow yor hokwe hme lowpwarowp me nion ka non-wak.