\id 1PE - Abau NT [aau] -Papua New Guinea 2006 (DBL -2014) \h 1 PITA \toc1 Pita so mamey peyr-ar ko hok non \toc2 1 Pita \toc3 1 Pi \mt1 1 PITA \mt2 Pita so mamey peyr-ar ko hok non \ip \bd Meyamey uwr hokwe:\bd* Aposel Pita. \ip \bd Yier hiy ma lwayr meyamey hokwe:\bd* Hiykwe yier Rom mon se po meyamey pak e, nonkway lwak popriy pey. \ip \bd Enekwei hiy ma meyamey hokwe:\bd* Hiykwe enekwei Yia 63 sok po meyamey pak e, Yia 64 sok po meyamey pak e, Jisas hiy ma lokrue so meyki. \ip \bd Ok mamey mon ma lwak mokwe senkin:\bd* Aposel Pita hiykwe mamey okukwe hyo lokrue enekwei ohri-ar sok meyamey kow, kristen-uwrsa Juda ko, kipay Esia mon ma lwayr me hiy-mon woro-woro kraipakrai e. Hiykwe senkin me, aw nak-ok ey mokwe, mo kristen mo liwak yor ko kopi kamon. Seyr lwayr peyow ey hokwe, God hiykwe unsaney hye ma nan kiykiy-ay me papo kekie kow koruay. Mamey mon kokwe, Pita hiykwe senkin me, enekwei enkin hrom uwrsa Hakamay se ma nan kiykiy-ay omokwe, uwrsa God hiy ma lahan iaup hom non. Hiykwe sehe meyamey, sa hom sios se lokriy hain ame, sa hmo Juda mo yor arian me ma-ley mon nakyas ame. \ip \bd Mamey 1 Pita ko uron ipey-ar hokwe senkin:\bd* Kristen, enekwei aposel hom ma lwayr non ma lwak homkwe mo aw nak-ok hain. Hmo har homkwe hmo nan kiykiy-ay me hokuaw lokrue-sa-okrue. Sawk mamey okukwe Pita hiykwe kristen me senkin mahiy-me kraipakrai, “Mo kristen hom ki erey aw aiopey hay nak-ok hi, God hiykwe hyo lwayr peyow uron hokwe liy lorionay ley, sawk hmo pie mokwe nonkumey mon papo kekie kow koruay. Sohiy so hokuaw kokwe homkwe kwa lorok kraipakrai.” \c 1 \p \v 1 Hakwe Pita, Jisas Krais so aposel hiy non. \p Mamey okukwe, hakwe uwrsa, God hiy ma lahan iaup, yier har meiaw mon ma lwayr nonwor onwor nok seme mey kow ha. Yier senkin senkin, kipay Pontus, Galesia, Kapadosia, Esia, Bitinia serey mon ma lwak sohom. \v 2 Hme kokwe, Aio God so nonkway peyrmawk ko so kueir me-iaup pie. Sa God so Niohney hiykwe hme kokwe uwrsa pekney-weys seme mon wak, hom Jisas Krais so ok me lonuayk me e. Seyr hme hyo nioh arian non hawr mnow-mnow kow ihey e. \p Maym kow yor o, seyr liwak marowhway yor o, hmo mon ka nuw-wak prupru-sow. \x * \xo 1:2 \xt Ro 8:29; 2 Te 2:13\x* \s1 Hromo uron God se hyohyo ma lon hokwe, su lwayr \p \v 3 Hromkwe hromo God, hiy hromo Hakamay Jisas Krais so Aio ma lwak se nak-me-ihey e. Hyo uron lowk yor ipey-ar ma lwak ke hokuaw kokwe, hiykwe hreme kokwe ney iwon-ar po mon wak, Jisas Krais se lokrue ko se ma-me-sian so kueir nonaw. God hiy hreme senkin ma lon se hokuaw, hromo uron God se hyohyo ma lon hokwe, su lwayr. \v 4 Seyr hromkwe omeme ihey-ar, God hiy hreme kow e ma me-loray me lonokyaw ey se naruok ira. Omeme somokwe, liy lira por ha ley, seyr liy preir kawk ley, seyr liy mon sopruw kreik ley, sawk nonkumey mon po kekie sowkriy kow naruok. \x * \xo 1:4 \xt Kol 1:12\x* \v 5 Hom God se ma nan kiykiy-ay so kueir nonaw, hme kokwe God so krai ipey-ar hok hiy-orok eym wayr, senkinaw-aw, God hiy huonok prosue mey ke enekwei pariawey-ar sok mon ousne hrahra ha sehe. \x * \xo 1:5 \xt Jon 10:28; 17:11\x* \p \v 6 Homkwe God so huonok prosue mey sokwe kar kwa nakey e, mo enekwei haraw-aw low senkin senkin hom hme mon eykawn sese yay hi, seyr hmo uron me mon owk kworpakwor hi. \x * \xo 1:6 \xt Je 1:2; 1 Pi 5:10\x* \v 7 Leykawn somokwe seme lousne, hmo nan kiykiy-ay yor hok yaprue ma lwak ke mesair kow e. Mo gol seyn, mo omok lira por ha hi, ya non loum mnow-mnow ir. Suw liy-liy-aw, hmo nan kiykiy-ay yor, gol mo eir mon ma lwak sokukwe liy-liy-aw mon ir, hok yaprue lorok kraiay wayr e. Sa hmo nan kiykiy-ay yor yaprue senkin-aw nuw-wak ankin, homkwe enekwei pariawey-ar Jisas Krais hiy ma-lousne sok, me-ihey ok o, panpaniowni o, uru ayaw-ar o, seme lonokyaw ey. \x * \xo 1:7 \xt Sek 13:9; Mal 3:3; Je 1:3\x* \v 8 Mo hom hye lira lopa lwak liok, homkwe hye uron-pi ko-ar nuw-wak. Mo hom pokon hye ma lira lopa hi, homkwe hye nan kiykiy-ay. Sa kar ley yor hmo uron mon woki ma nuw-wak prusow kokwe, aiopey hay, seyr panpaniowni non, seyr uwrsa mo wouk-ok non liy mesor popriy ley. \x * \xo 1:8 \xt Jon 20:29; 2 Ko 5:7\x* \v 9 Payhokuaw, homkwe hmo nan kiykiy-ay yor mo meyk se lonok ey, suw hmo wa me ma huonokyaw prosue hom non. \p \v 10 Profet paraw-uh ko, God so maym hromo mon lousne ey ke ma mesor homkwe, God so me-huonok prosue mey ke yaprue nanpanan mon-sorasor popriy, seyr mey sohok ko meykyar ke nonkway e yaprue nonaw nuw-pawk hor-say hor-say lokruok. \x * \xo 1:10 \xt Mat 13:16-17\x* \v 11 Homkwe God so mey hok enekwei pohiy sok lousne ey o, seyr yerki penkin non meio lowpway ey o, seme me-memeir lokruok. Krais so Niohney, profet me ma wanohyay hiykwe profet mo nonkway me hiy-anok-anok, hiy Krais so aw nak-ok enekwei o, seyr panpaniowni hyo mon lousne ey o, seme mesor koruay menkin. \x * \xo 1:11 \xt Sng 22; Ais 53; Luk 24:26-27\x* \v 12 God hiykwe profet seme senkin mesair sanion sow kow, profet-ok hom ma mesor somokwe, hme nian hiy-mon ey korey, sawk uwrsa hmo meyki ma lousne, hrom uwrsa enekwei enkin ma kiy-wayr eme hiymon popriy ey. Ok, paraw profet hom ma lohruw-a mokwe, Hakamay so ok-ihey, uwr har, Niohney Pekney-weys, nonkumey ko se ma me-ha so kueir nonaw hme ompeys ma kiy-ohruw-a kow ko liy-liy-aw non-wak. Mo ensel nonkumey ko seyn, ok seme lira nonkway e mon. \s1 Pekney-weys-aw lwak e \p \v 13 Sohiy so hokuaw kokwe, hmo mawkworom hom mey meio ey me kwa lonhan onhan koruay. Seyr homkwe homkiaw-ayay-aw yaprue kwa hiy-anok anok. Seyr homkwe God so maym, omok Jisas Krais hiy lousne hrahra ha non, hme kow ey ke uron hyohyo kwa lon prusow. \v 14 Seyr God so ok ke-aw kwa lonuayk me, seyr homkwe lira way yor piap-araw, paraw hom Hakamay se ma lawk-lawk non ma mon nakyas, hom hmo liwak yor me hiy-anok anok e ipan peie lon o. \x * \xo 1:14 \xt Ro 12:2; Ef 2:3; 4:17-18\x* \v 15 Sawk hom mey penkin me meio e, homkwe pekneyweys-aw kwa lwak, God, hme ma me-huonok hiy pekneyweys ma lwak senkin. \v 16 Payhokuaw, God so mamey hokwe senkin me, “Pekneyweys-aw lwak e, payhokuaw, hakwe pekneyweys.” \rq Wkp 11:44-45; 19:2; 20:7\rq* \p \v 17 Enekwei hwon God se mesopok ankin, hunkwe hyekwe Aio-ok me. Hiykwe lira mesor anon uwr; unsaney hom weynpaweyn penkin meio e, hiykwe meir liy-liy-aw nonaw mesor anon-anon. Sei, enekwei haraw hom ki mon ma kiy-wayr ohokwe, homkwe God se kokwe hok nonaw kwa nak-nan ihey wayr. \x * \xo 1:17 \xt Ro 2:11; MHO 2:23\x* \v 18 Payhokuaw, homkwe nonkway, hmekwe God hiykwe, liwak yor, ayay ma leip lopa, hmo iwey-om me ma kow mokwe, omeme omok sopruw kawk ey, gol, silva-ok ma me non nakway hrorsay preisia hrahra ha pa, \v 19 sawk Krais so nioh ihey-ar non nakway hrorsay preisia hrahra ha. Hiykwe sipsip-ney ihey-arar, seyr hiykwe peik o, orki o, sohom lopa. \x * \xo 1:19 \xt Ap 20:28; Hi 9:12-14\x* \v 20 Hye kokwe paraw po me-iaup koruay, ki ehe monhre lopa non. Sawk hme hokuaw kokwe, hye kokwe enekwei pariawey-ar ohiy sok po mon ousne hrahra ha. \x * \xo 1:20 \xt Ef 1:4\x* \v 21 Krais so kueir hokwe homkwe God, Jisas se lokrue ko se ma me-sian, seyr hye panpaniowni ma kow se nan kiykiy-ay. Hmo nan kiykiy-ay yor o, hmo uron hye hyohyo ma lon sohom o, God se-aw nyay-nyay. \x * \xo 1:21 \xt Jon 14:6; Ro 5:1-2\x* \p \v 22 Homkwe homkiaw-ayay po mon mnow-mnow ihey, okar-ok ke ma lonuayk me so kueir nonaw. Sa homkwe hmo wayh-wayh me okar yor nonaw, uron-pi ko-ar seme lwak. Sohiy so hokuaw kokwe, homkwe wayh-wayh me uron-pi ko-ar uron lowpwarowp non seme nuw-wak prusow e. \x * \xo 1:22 \xt Jon 13:34; Ro 12:10\x* \v 23 Payhokuaw, God so ok su ma lwayr, seyr ma lorok wayr-wayr ko kueir nonaw kokwe, homkwe ney iwon me hieyn po ma-sahre ousne sa-ousne. Hmekwe nioh lira por ha ey non mon ousne sa-ousne pa, sawk nioh lira por ha ey lopa non mon ousne sa-ousne. \v 24 God so mamey porih hokwe senkin me, \q1 “Iwar lowpwarowp homkwe pan me hieyn, seyr hmo panpaniowni lowpwarowp mokwe pan sapa ko mo hon me hieyn. Pan hom hro kawk ankin, hon hom makuayk sakuayk ok. \q1 \v 25 Sawk Hakamay so ok kokwe senkin-aw lwayr peyow peyow.” \m Ok sokukwe God so ok-ihey hme ma mesor kow hok non. \rq Ais 40:6-8\rq* \c 2 \s1 Jisas hiykwe su lwayr mein \p \v 1 Sei, homkwe yor piap-araw poya-poya hmo uron ko senkin me seme mon-say lowpway e: okrei-ok o, woki seys non lohruw-a yor o, lira way ompeys-mapeys yor o, har mo uru me me-piapmapiap yor o. \x * \xo 2:1 \xt Ef 4:22; Je 1:21\x* \v 2 Enkin homkwe ney iwon ma liwak pie me hieyn kwa lwak. Sa homkwe niohney so mu-hi ihey-ar se lowswa e kwa krah. Hom leyr ey mokwe kwa lowswa, sa hme ka huonokyaw prosue. \v 3 God so mamey porih hokwe mo senkin me, “Homkwe homkiaw-aw po meio hrekawk ir, Hakamay so non-wawwaw yor mokwe wonor nuw-wak.” \x * \xo 2:3 \xt Sng 34:8\x* \p \v 4 Hakamay, su lwayr mein so owh mon kwa le. Hye kokwe uwrsa homkwe po lira muar, sawk God hiykwe hye kokwe, mon mein-owon aiopey hay non ma nakway se hieyn po lahan iaup. \v 5 Homkwe seyr su lwayr mein me hieyn. Enkin ohokwe hme kokwe God hiykwe po kiy-yay sowkriy meio, hyo a pekney-weys niohney so se meio ie e. Serey mon kokwe homkwe pris pekney-weys me hieyn meio ey, seyr God se kokwe omeme ihey-ar niohney ko, hiy yaprue ma nan me leynow prawk kow ey, Jisas Krais so mey ko kueir nonaw. \x * \xo 2:5 \xt Ef 2:21-22; MHO 1:6\x* \v 6 Payhokuaw, God so mamey hokwe senkin po mey, \q1 “Hakwe mein ihey-ar, a meio ey se po lahan iaup, seyr hakwe mein ihey-ar sohokwe mnuw Saion mon po way yay koruay. Sohokwe mein-pow ipey-ar, a se nekie kraipakrai iarok ey. Uwrsa, mein sehe posokwaw nan-panan kiykiy-ay e, homkwe owh-mar liy lon ley.” \rq Ais 28:16\rq* \m \v 7 Hom uwrsa, Hakamay se ma nanpanan kiykiy-ay me kokwe, mein sohokwe mein-owon aiopey hay non ma nakway se hieyn. Sawk uwrsa hye ma nanpanan kiykiy-ay lopa me kokwe mamey porih hokwe senkin me, \q1 “Mein, a meio-uwr hom ma me-puar sohokwe, mein ipey-ar po mon ousne, a se hiymon kraipakrai ey hiy non.” \rq Sng 118:22\rq* \m \v 8 Seyr ok kamon God so mamey mon kokwe senkin me, \q1 “Mein sohokwe uwrsa me mon our sayah-ayah ey. Hiykwe peir, uwrsa me mon makuayk-sakuayk ey.” \m Uwrsa homkwe seme lour sayah-ayah, payhokuaw, homkwe God so ok me lonuayk me pa, paraw God hiy hme ma nanpanan sakon kawk kow senkin. \rq Ais 8:14-15\rq* \p \v 9 Sawk homkwe uwrsa, God hiy ma lahan iaup hom non, seyr King so pris orhey non, seyr uwrsa pekneyweys, seyr God so uwrsa arian-ar. God hiykwe hme seme lahan iaup, hom God, hme eym-nawp ko me hyo ey-yar ihey-ar mon ma me-huonokyaw ousne-sa-ousne so mey ipey-ar me me-sanion sow kow e. \x * \xo 2:9 \xt Ais 9:2; Ef 5:8; Ta 2:14\x* \v 10 Paraw kokwe homkwe God so uwrsa korey, sawk enekwei ohokwe homkwe God so uwrsa. Seyr paraw kokwe homkwe God so uron lowk yor kokwe lonok pa, sawk enekwei ohokwe homkwe God so uron lowk yor kokwe papo kiy-onok. \x * \xo 2:10 \xt Hos 2:23\x* \s1 God so mey-uwr puraw lwak e \p \v 11 Hano wayh ihey-ar om, hakwe hmekwe hom ki erey uwrsa suwon me hieyn, seyr uwrsa yier meiaw mon ma lwayr nonwor onwor nok me hieyn, kiy-me-kraipakrai. Homkwe lira way yor piap-araw uron ko, hmo wa me aw ma lono me ipan peie lon kow o. \x * \xo 2:11 \xt Ga 5:17,24\x* \v 12 Homkwe haiden mo ompok mon kokwe, yaprue kwa lwayr. Sa haiden hom hme yor piap mon me hieyn-aw lokin lor-a-lor ankin, uwr somokwe hmo mey yaprue me ma lira nonkway me hokuaw kokwe, God se panpaniowni kow lopa liy lwak ley, enekwei hiy uwrsa lowpwarowp me le ira mesor anon-anon non. \x * \xo 2:12 \xt Mat 5:16\x* \s1 Makwey-uwr hromo ki se ma hiy-wayr mo ouon mon lwak e \p \v 13 Hakamay so uru se hokuaw kokwe, homkwe peyrmawk liarok uwr, ki erey suko hiy-wayr krai non mo ouon mon kwa lwak. Peyr-ar kokwe, homkwe king, hiy-wayr krai ipey-ar non se kwa nanpanan ihey. \x * \xo 2:13 \xt Ta 3:1\x* \v 14 Seyr gavman mo makwey-uwr, king hiy ma me-iaup o, uwrsa weynpaweyn piap-araw me ma mon me lomniy mamniy e, seyr uwrsa weynpaweyn yaprue me ma mon, mo uru me nakie e. \v 15 God so uron ko ipey-ar hokwe senkin, homkwe weyn yaprue ihey-ar hom ma mon mo kueir nonaw, lawk-lawk-uwr mo ok, puraw ma lohruw-a me mon kueyn-yay e. \x * \xo 2:15 \xt 1 Pi 3:16\x* \v 16 Homkwe uwrsa, God hiy ma hror-say preisia ha me hieyn kwa lanio sayok. Sawk hme ma hrorsay preisia kow ha sokukwe, sa yor piap-araw mokwe, sohiy non peie nak-ian kre-a-kre mon sue o. Seyr homkwe God so mey-uwrsa me hieyn-aw kwa lwayr. \v 17 Uwrsa lowpwarowp me yaprue kwa nan ihey, seyr hmo kristen-wayh-wayh me kokwe uron-pi ko-ar kwa nak-wak, seyr God se kwa nak-hok, seyr king se yaprue kwa nan ihey. \x * \xo 2:17 \xt Ro 12:10\x* \s1 Krais so owh aw ma nak-ok hokwe, kristen me meio mesair kow \p \v 18 Mey-uwr puraw om, homkwe mon komnow komnow yor lowpwarowp non kokwe, hmo hakamay mo ouon mon kwa lwak, seyr hakamay yaprue, sosok-aw liwak marowhway yor non me-aw peie mon komnow komnow o, sawk hakamay, nays-ok ma me me seyn. \x * \xo 2:18 \xt Ef 6:5\x* \v 19 Sa hwon God se ma nan se hokuaw, hno hakamay hiy hne puraw-puraw ma mon low-a-low se lorok kraiay ankin, hno yor sokukwe God hiykwe kar ley. \v 20 Sawk hno hakamay ki ko, hiy hwon yor piap me mon se hne lomniy, sa hwon nak-orok kraiay ankin, hai, God hiykwe hne yaprue liy lira o? Korey. Sawk hwon yor yaprue mon se hno hakamay hiy hne lomniy se hwon nak-orok kraiay ankin, suw God hiykwe hwon yaprue ma lorok se yaprue lira. \x * \xo 2:20 \xt 1 Pi 3:14,17\x* \v 21 Hme kokwe God hiykwe hom senkin lorok kraiay wayr e me-huonokyaw. Payhokuaw, Krais hiykiaw kokwe seyr hme hokuaw aw po nak-ok. Hyo yor mokwe owhnan ke hieyn, hme meio mesair kow hain, hom liy-liy-aw pyay e. \x * \xo 2:21 \xt Mat 16:24; Jon 13:15\x* \q1 \v 22 Hiykwe weyn piap-araw mon pa, seyr okrei-ok hyo woki mon lousne pa. \rq Ais 53:9\rq* \m \v 23 Enekwei hye ma me-kawrpakawr hokwe, hiykwe uwrsa me ma-sahre me-kawrpakawr pa. Enekwei hiy aw ma nak-ok hokwe, hiykwe uwrsa me ma-sahre me hok-a-hok pa. Sawk hiykwe hiykiaw-ayay-aw, God uwrsa me yerki luw-luw-aw nonaw mesor anon-anon ey so iha mon kow. \x * \xo 2:23 \xt Ais 53:7; 1 Pi 3:9\x* \v 24 Hromo yor piap-araw mokwe, Krais hiykiaw hyo owh arian non now hye nian nak-okin pror kawk okrue ey mon nakey. Hiykwe senkin sehe lon, hrom yor piap-araw me lokrue okriy hain e, sa yor luw-luw-aw me pyay e. Hmekwe, hyo owh so os-yop mo kueir nonaw po mon popriy. \x * \xo 2:24 \xt Ais 53:5-6; Ro 6:11\x* \v 25 Payhokuaw, paraw kokwe homkwe sipsip ma lanyan me hieyn, sawk enekwei ohokwe hme po ma-huonokyaw prosue, hom Sipsip-kowa-uwr, seyr hmo wa me Nakruok-uwr so meyki pyay e. \x * \xo 2:25 \xt Ese 34:5-6; Jon 10:14\x* \c 3 \s1 Uwr sa non, sa uwr non \p \v 1 Sa uwr non om, homkwe yerki liy-liy-aw non kokwe, hmo uruh-nayh mo ouon mon-aw kwa lwak. Sa hmo uwr prueyn hiykwe, God so ok ke nan kiykiy-ay pa lwak ankin, hyekwe hyo sah ko yor yaprue ko kueir nonaw, seyr hok ok lohruw-a lopa liy ma-mon swahre prosue nan kiykiy-ay. \x * \xo 3:1 \xt Ef 5:22\x* \v 2 Payhokuaw, uwr sohokwe hyo sah ko liwak yor orki lopa o, hoko mon komnow komnow yor o, seme liy lira. \v 3 Sa uwr non om, homkwe hmo owhi hom yaprue lira ey mokwe, omeme kumay ko non peie huwhay o. Yor senkin: makwey-ohne me ma ho-a-ho o, seyr omeme gol non ma meio me ma lie o, seyr owh ko omeme ihey-ar o. \x * \xo 3:3 \xt 1 Ti 2:9\x* \v 4 Sawk hmo wa hom yaprue penkin lwak e, somokwe hmo huwhay-ar ka lwak. Huwhay senkin, sosok-aw liwak yor o, kopowrie yor o. Huwhay sohom mo panpaniowni mokwe liy lira por ha ley, seyr God so nene mon kokwe omeme mein-owon aiopey hay non ma nakway me hieyn. \v 5 Payhokuaw, sa pekney-weys paraw ma lwayr hain, God se-aw hyo-hyo ma lon mo yor homkiaw-ayay-aw ma huwhay mokwe senkin: homkwe hmo uruh-nayh arian mo ouon mon-aw lwak. \v 6 Sara ko yor mokwe mo senkin lwak. Hokwe Abraham so ok ke lonuayk me, seyr hye kokwe hoko hakamay-ok me. Homkwe yor luw-luw-aw me meio ankin, seyr hok-yor lopa lwak ankin, suw hmekwe Sara ko ney-ok liy me. \x * \xo 3:6 \xt Stt 18:12\x* \p \v 7 Uwr om, yerki liy-liy-aw non kokwe, hom hmo sa me nion ma non-wayr somokwe, hme yaprue kwa nanpanan popriy, seyr hme senkin kwa mon komnow komnow, sa mo krai mokwe, hmo krai mo ouon mon lwak. Payhokuaw, homkwe hmo sa me nion God so maym, su lwayr peyow ey ke non-onok ey. Senkin kwa lon, suw hmo God se mesopok yor ke liy mon sous-a-sous ley. \x * \xo 3:7 \xt Ef 5:25\x* \s1 Yor luw-luw-aw me ma meio me aw ma nak-ok hom non \p \v 8 Hano ok pariawey kokwe senkin: Hom lowpwarowp kokwe wayh-wayh me nion aymarowh-aw kwa non-wayr, seyr wayh-wayh mo low me kwa non-waw-waw way, seyr wayh-wayh me uron-pi ko-ar kwa lwak, seyr wayh-wayh me uron kwa lowk, seyr uwrsa uru lopa me hieyn kwa lanio. \v 9 Homkwe yor piap-araw mokwe, yor piap-araw non peie ma-non-sawkriy o, seyr me-monmamon-yay-ok mokwe, me-monmamon-yay-ok non peie ma-non-sawkriy o, sawk homkwe God so hiymon yor ke kwa ma-sahre hiy-mesopok. Payhokuaw, God hiykwe hmekwe sehe me-huonokyaw, hom hyo hiy-mon yor ke lonok e. \v 10 God so mamey porih hokwe mo senkin me, \q1 “Unsaney hyo liwak yor ki erey yaprue lwak e posokwaw nan e, seyr enekwei yaprue lira e posokwaw nan e, hiykwe ok-piap-ok peie me o, seyr okrei peie lokin lor-a-lor o. \q1 \v 11 Hiykwe yor piap me kankoum sow hain nok, yor yaprue me-aw kwa mon, seyr hiykwe lwak marowhway yor ke pawk nok, meyki kwa nak-pyay. \q1 \v 12 Hakamay so nene mokwe, uwr luwluw-aw ma lwak me lira, seyr hmo mesopok me lonuayk. Sawk Hakamay hiykwe uwrsa yor piap-araw me ma mon mokwe me-puar.” \rq Sng 34:12-16\rq* \p \v 13 Hunkwe yor yaprue me meio e nan koukou-ay ankin, hne kokwe posokwaw mon piapay ley. \v 14 Sawk mo hwon, weyn yaprue me ma mon me aw nak-ok hi, hunkwe God so uron ihey-ar so ouon mon lwak. Hunkwe yor, uwrsa senkin hom ma hok me peie hok o, seyr uron peie lowk kworpakwor kawk o. \x * \xo 3:14 \xt Ais 8:12-13\x* \v 15 Sawk homkwe hmo uron mon kokwe Krais se hmo Hakamay kwa mon wak. Homkwe enekwei enekwei kwa naruok koruay, uwrsa, hyohyo-lon-yor hmo mon ma lwak se me-sorasor kow e ma mesopok me ma-sahre onuayk me ey se. Sawk homkwe sosok-aw yor o, mon komnow komnow yor o, sohom non kwa nak-meio. \v 16 Hno nanpanan yor uron ko hokwe heyn lopa ka lwak. Suw uwrsa hno liwak yor, Krais so meyki ma pyay ha ke me-monmamon ankin, homkwe ok-piap-ok hom ma lohruw-a me owh-mar lon ey. \x * \xo 3:16 \xt 1 Pi 2:12\x* \v 17 Sa God so uron ko senkin lwak ankin, hwon yor yaprue meio se aw nak-ok e, sohokwe yaprue. Sawk hwon yor piap-araw meio se aw nak-ok ankin, sohokwe piap. \v 18 Payhokuaw, Krais hiy weynpaweyn piap-araw me ma lokrue kow hokwe, hrousohrou naws prawk kow mey ke meio lowpway ey hokwe, hyo owhi arian ke enekwei kamon-awaw kow. Uwr luw-luw-aw hiykwe uwr luw-luw-aw ma lwak lopa me sehe lokrue kow, hme God so owh mon hiy-ey e. Hye kokwe owhi se ma me hokwe po mon okrue, sawk niohney se ma me hokwe su po mon wayr. \v 19 Seyr hiykwe niohney non ley nok, niohney lowpwarowp kalabus mon ma lwak me God so ok me mesor kow. \v 20 Niohney somokwe, paraw God so ok me ma kamaun sow hom non, enekwei God hiy Noah se sip se ma me-meio non. God hiykwe hmekwe meinkiowp-aw naruok wayr. Sawk uwrsa har-har-aw, iha sirom mu nareysyar pruw non mokwe hu so kueir nonaw huonokyaw prosue. \x * \xo 3:20 \xt Stt 6:1–7:24\x* \v 21 Sa hu sohokwe, hu mon prouk yor, enekwei enkin hme ma huonokyaw prosue ke memeir. Suw orki owhi ko me hawr mnow-mnow pey, sawk hmo God se nanpanan yor uron ko yaprue non ma me-loray hok non. Hu mon prouk yor sokukwe, hme Jisas hiy lokrue ko se ma ma-loksian so kueir nonaw ma me-huonokyaw prosue hok non. \v 22 Krais hiykwe nonkumey mon po ma-ley, seyr God so iha sayar mon liwak, seyr ensel o, senkin senkin makwey-uwr o, senkin senkin krai o, hyo ouon mon lwak. \c 4 \s1 Hmo liwak yor mokwe God se-aw kow e \p \v 1 Krais so owhi hok ki erey aw ma nak-ok se hokuaw kokwe, hwon seyn, hye hieyn liy-liy-aw kwa nanpanan orok kraiay. Payhokuaw, uwr, kristen ma lwak se hokuaw aw posokwaw nak-ok wayr e, hiykwe yor piap-araw me po lokriy hain. \x * \xo 4:1 \xt Ro 6:2,7\x* \v 2 Sohiy so hokuaw kokwe, uwr senkin so enekwei, ki erey ma lwayr hokwe, hiykwe iwar mo lira way yor piap-araw me-aw seyn mon wayr pey, sawk hiykwe God so uron ko me pyay wayr. \v 3 Payhokuaw, homkwe paraw kokwe, enekwei kraiar weynpaweyn, haiden hom ma mon me po mon. Weynpaweyn senkin: owhi ke kar mon ey yor piap-araw o, lira way yor piap-araw o, hu piap-araw lowswa lawk-lawk yor o, suhway-aw swa-hokruw a yor, moryak moryak yor piap-araw non o, okrei-god me kampueys me-ihey yor piap-araw o. \x * \xo 4:3 \xt Ef 2:2-3\x* \v 4 Enekwei ohokwe haiden homkwe hme lira preiryay, payhokuaw, homkwe haiden mo liwak yor, weywar me hieyn ma lwayr me non-pyay pey. Sa haiden homkwe hme ok-piap-ok seme me. \v 5 Sawk omok kokwe God hiykwe haiden-uwrsa me me-sasay ey, hom hmo weynpaweyn penkin ma lwak me hye ma-mesor sanion sow kow e. God sohokwe, uwrsa su ma lwayr o, ma lokrue ha o, seme lira mesor anon-anon e ma naruok koruay hiy non. \x * \xo 4:5 \xt Ap 10:42\x* \v 6 Meyk, God so ok-ihey ke uwrsa, enekwei enkin inaw lwak lopa ma lwak me inaw lwak non ma mesor kow kokwe, mo sohiykwaw. Suw senkin, uwrsa somokwe, ki erey yor piap-araw non ma lwak mokwe, God hiykwe hom owhi non ma lwak me po lira mesor anon-anon, sawk uwrsa sohom niohney non ma lwak omokwe, homkwe su lwayr peyow peyow ey. \p \v 7 Ki ohiy so weynpaweyn lowpwarowp mokwe, pau meio lowpway ohriar lwak. Sohiy so hokuaw kokwe, hmo mawkworom mokwe kumay seme lwak e, seyr homkwe homkiaw-ayay-aw seme nak-anok-anok e, hom God se mesopok ey hokwe. \x * \xo 4:7 \xt Ro 13:11-12\x* \v 8 Yor lowpwarowp mo eir-ar mon kokwe homkwe wayh-wayh me uron-pi ko-ar kwa nuw-wak prusow. Payhokuaw, uron-pi ko-ar yor hokwe, weynpaweyn piap-araw poya-poya me swakuwmay sue. \x * \xo 4:8 \xt 1 Pi 1:22\x* \v 9 Hmo kristen-wayh me kwa me-huonokyaw yawriy, hohuaw yor lopa non. \x * \xo 4:9 \xt Hi 13:2\x* \v 10 Uwrsa prueyn prueyn-aw, God hiy maym penkin ke kow e, homkwe uwrsa me hiymon e kwa meio, God so maym senkin-senkin me yaprue nakruok uwr se hieyn. \x * \xo 4:10 \xt Ro 12:6-8\x* \v 11 Uwr, God so ok me posokwaw mesor e, hiykwe God so ok-ar-ok me-aw kwa mesor. Uwr, uwrsa me posokwaw hiy-mon e, hiykwe krai, God hiy ma kow sohiy non-aw kwa meio. Sa mey lowpwarowp somokwe, God so uru se Jisas Krais so kueir nonaw nak-ie e hokuaw. Panpaniowni o, krai o, Jisas Krais so mon-aw ka lwak peyow peyow wayr-wayr. Ok-ar. \s1 Kristen ma lwak se hokuaw, aw nak-ok ey \p \v 12 Hano wayh ihey-ar om, homkwe leykawn ir, hme aw ma mon-ok me, yor suwon, hmo owh mon ma lousne me hieyn peie preiryay o. \v 13 Sawk hom Krais, hiy aw ma nak-ok se ma non-wawwaw ok hokwe, homkwe kar kwa nakey hi. Sa Krais so panpaniowni hiy lousne hrahra ha enekwei hokwe, homkwe kar nuw-nakey prusow ey. \x * \xo 4:13 \xt Ap 5:41; Je 1:2; 1 Pi 1:6-7\x* \v 14 Hme kokwe Krais so uru se hokuaw me-piap-ma-piap ankin, homkwe God so uron ihey-ar so ouon mon lwak. Payhokuaw, Niohney panpaniowni non, God so Niohney hiykwe hmo mon lwak. \x * \xo 4:14 \xt 1 Pi 2:20\x* \v 15 Hwon unsaney lokin kwor, seyr yokun lopri, seyr powey-powey yor har me mon, seyr uwrsa har mo mey me lok-way-a-way, yor senkin me mon se, aw sehe nak-ok ankin, sohokwe piap. \v 16 Sawk hunkwe kristen lwak se, aw sehe nak-ok ankin, hunkwe owh-mar peie lon o. Sawk hunkwe God se kwa me-ihey, payhokuaw, hunkwe uru kristen se nak-wayr. \p \v 17 Enekwei God hiy uwrsa me lira mesor anon-anon ey hokwe pau ohriar lwak, sawk mey sokukwe God hiykwe hyo a arian mon meio ha pie ey. Sa God hiykwe hreme peyrmawk lira mesor anon-anon ankin, hai, uwrsa hyo ok-ihey ke ma nan kiykiy-ay lopa homkwe, penkin nuw-on ey mo? \v 18 God so mamey porih hokwe mo senkin me, \q1 “Uwrsa luw-luw-aw me huonokyaw prosue yerki hokwe honon-honon lwak ankin, hai, uwrsa God se ma nanpanan lopa o, uwrsa yor piap me ma mon o, homkwe penkin nuw-on ey mo?” \rq Snd 11:31\rq* \p \v 19 Suw senkin, uwrsa aw ma nak-ok, God so uron ko se hokuaw, homkwe homkiaw-ayay hmo Monhre-uwr hme ma hiymon kraipakrai wayr se-aw kwa kow, seyr yor yaprue me mon nonaw kwa lwak. \c 5 \s1 God so sipsip orhey non \p \v 1 Hakwe sios-makwey-uwr, hme nion ma non-wak me, sios-makwey-uwr-wayh se hieyn ok kamon kiy-me. Seyr hakwe Krais hiy aw ma nak-ok se po lorok ira, seyr Krais so panpaniowni omok lousne hrahra ha ey hokwe, hakwe ya non-wawwaw onok a. Hakwe hme senkin lonseyn, \v 2 homkwe God so sipsip orhey non, hmo iha mon ma kow sohom mo naykih kwa lwak. Seyr homkwe hme ma me-sasay me peie meio, sawk kar ley yor nonaw kwa nak-meio, God hiy ma nan senkin. Homkwe mein-owon kraiar me peie nan koukou-ay o, sawk hmo uron mokwe, uwrsa me hiymon e kwa nan kraiay. \x * \xo 5:2 \xt Jon 21:15-17; Ap 20:28\x* \v 3 Homkwe uwrsa, hmo iha mon ma kow me, uwr seirpey se hieyn peie me-sasay meio o, sawk hmo yor mokwe, uwrsa sohom mo owhnan yaprue me hieyn kwa lwak. \x * \xo 5:3 \xt 2 Ko 1:24; Fl 3:17; Ta 2:7\x* \v 4 Sawk Sipsip kowa-uwr mo Makwey-uwr hiy lousne ankin, homkwe king so makwey-kokway panpaniowni non me lonokyaw ey. Panpaniowni sohokwe liy lira por ha ley. \p \v 5 Seyr liy-liy-aw, uwr warkiayr homkwe uwr hakamay mo ouon mon kwa lwak. Hom lowpwarowp kokwe, uwr uru lopa me hieyn hmo wayh-wayh me kwa hiymon. Payhokuaw, God so mamey porih hokwe mo senkin me, \q1 “God hiykwe uwrsa ma aryar mokwe, me-puar. Sawk hyo maym mokwe, uwrsa uru lopa me hieyn ma lanio me kow.” \x * \xo 5:5 \xt Snd 3:34\x* \m \v 6 Homkwe uwrsa, uru lopa me hieyn, God so iha seirpey-ar ko ouon mon kwa lwak, God hiy hme omok lowk nakie ey hokwe, enekwei yaprue God hiykiaw ma nan sok. \x * \xo 5:6 \xt Mat 23:12; Luk 14:11; Je 4:10\x* \v 7 Hom pay me lowk kworpakwor kawk e, hye nian-aw kwa mekow, payhokuaw, hiykwe hme hiy-mon wayr. \x * \xo 5:7 \xt Mat 6:25-30\x* \p \v 8 Homkwe homkiaw-ayay kwa lanok anok, seyr iray-iray nonaw kwa lwak. Hmo awia-pow hiykwe laion se hieyn inakok lawor-yay saw anio ira, uwr hiy lokwan-kwor ei-a ey se. \x * \xo 5:8 \xt 1 Te 5:6\x* \v 9 Homkwe hmo nan kiykiy-ay yor mon-aw kwa lorok kraiay, seyr Satan se kwa me-puar ono huon. Payhokuaw, homkwe nonkway, hmo kristen-wayh, kipay lowpwarowp ko homkwe low hom ma lway senkin liy-liy-aw lway. \x * \xo 5:9 \xt Ef 6:11-13; Je 4:7\x* \p \v 10 Sawk enekwei haraw hom low ma lway so meyki hokwe, maym lowpwarowp mo God, hom Krais se nion ma non-okin nasay se hokuaw, hme hyo lwayr peyow panpaniowni se lonok e ma me-huonokyaw hiykwe, hme mon ihey ey, seyr hme krai o, lorok kraiay yor o, wei-a-wei yor lopa o, seme kow ey. \v 11 Krai lowpwarowp mokwe hyo mon-aw ka lwak peyow peyow. Okar. \s1 Me-ihey-ok pariawey-ar \p \v 12 Mamey haraw-ney okukwe, hanekwe Sailas hiy hiy-mey. Hakwe hye kokwe, kristen-wayh hane nion ma non-orok kraipakrai wayr se hieyn lira. Hakwe hme seme mey kow ha, hme me-kraipakrai e, seyr hme senkin me-kumay kow e, ok okukwe God so maym okar-ar hok non. Homkwe serey mon-aw kwa lorok kraipakrai. \x * \xo 5:12 \xt Ap 12:2,25; 15:22,37-40\x* \p \v 13 Sios-uwrsa, Babilon ko\f + \fr 5:13 \ft Uru sohokwe Mesair Hrahra ha Ok ko Mamey mon nak-wak, sa nonkway-uwr homkwe senkin nan, yier Rom se memeir.\f* God hiy hme nion ma lahan iaup homkwe, hmo me-ihey-ok mokwe hme mekow ha. Hano ney Mak seyn, liy-liy-aw mekow ha. \x * \xo 5:13 \xt 2 Ti 4:11\x* \v 14 Homkwe hmo kristen-wayh me me-ihey-ok me ankin, homkwe uron-pi ko-ar yor nonaw kwa way neyr-a-neyr. \p Liwak-marowhway yor kokwe hom lowpwarowp Krais so mon ma lwak me nion ka non-wak.