\id 1CO - Abau NT [aau] -Papua New Guinea 2006 (DBL -2014) \h 1 KORIN \toc1 Pol so mamey peyr-ar ko sios Korin ko se ma mey kow ha hok non \toc2 1 Korin \toc3 1 Ko \mt1 1 KORIN \mt2 Pol so mamey peyr-ar ko sios Korin ko se ma mey kow ha hok non \ip \bd Meyamey uwr hokwe:\bd* Aposel Pol. \ip \bd Yier hiy ma lwayr meyamey hokwe:\bd* Hiykwe yier Efesus mon meyamey. \ip \bd Enekwei hiy ma meyamey hokwe:\bd* Hiykwe enekwei Yia 56 sok meyamey kok, Jisas hiy ma lokrue so meyki. \ip \bd Ok mamey mon ma lwak mokwe senkin:\bd* Pol hiykwe enekwei hiy hyo lanio mesor nok mey kamon kamon ke ma lanio meio nok hokwe, hiykwe sios kamon senkin meio, Grik mo yier aiopey hay Korin mon kokwe. Wo, hyo meyki hokwe sawk yor piap-araw hom lousne. Hmo yor har piap mokwe senkin: homkwe God so ayay mokwe yor yaprue non nak-a pa, seyr homkwe sa huon yor ke me-sous e mon, seyr homkwe ayay-pion okrei-god me ma leynow kow seme la, seyr Pol so aposel mey ke meio sous-a-sous. Aposel Pol hiykwe sa senkin sehe nan, hiykwe yor seme ma lohruw-a ey, mamey non. \ip \bd Mamey ohok ko meyk-ar kokwe senkin:\bd* Pol so uron ipey-ar mamey okwe ma meyamey hokwe senkin, hiykwe yor piap-araw sios Korin ko hok ma mon yorpayor seme ma hiy-me now-a-now popriy ey. Seyr hyo mamey sios Korin ko ke ma meyamey kow kokwe, enekwei enkin ohokwe seyr, hromo sios ko liwak yor ke liy hiymon. Ok kamon hiy peyr-mon ma nuw-me-kraipakrai kokwe uron-pi ko-ar lwak yor ke me (Sapta 13). \c 1 \s1 Pol so peyr-mawk-ok \p \v 1 Mamey okukwe ha Pol hiy mey. Ha aposel ma kiy-wak ohokwe, God so uron arian nonaw me-iaup. Mamey okukwe ha o, hromo wayh Sostenes o, hror non-mey kow ha. \p \v 2 Ok somokwe God so sios Korin mon ma lwak se mey kow ha, unsaney, God hiy Krais Jisas so uru non hyo uwrsa pekney-weys-aw lwak e ma me-iaup me. Uwrsa, hromo Hakamay Jisas Krais se ma kampueys me-ihey, kipay har ko me nion. Hiykwe uwrsa sohom mo Hakamay, seyr hiykwe hromo Hakamay. \p \v 3 Hromo Aio God o, Hakamay Jisas Krais o, hohkwe hme kokwe maym-kow-yor o, Liwak marowhway yor o, seme ka kow. \s1 God so yor Krais so kueir nonaw ma hiy-mon hok non \p \v 4 Hakwe hano God se senkin-awaw sehe me-ihey wayr, payhokuaw, hiykwe hme kokwe Krais Jisas so kueir nonaw, maym-kow-yor ke po kow. \v 5 Sa hom Krais so ouon mon ma lwak hokwe, hmekwe yerki senkin senkin non yaprue po hiymon ihey, hmo ok-lohruw-yor o, hmo nonkway o, somokwe yaprue seme nuw-wak. \v 6 Hromo ok, Krais se ma me-kumay kokwe, hmo uron mon meyk po nekie kraipakrai. \v 7 Sa homkwe God so maym-kow-yor kamon ke ohna lwak pa seme lwak, hom hromo Hakamay Jisas Krais so ma-le enekwei se ma naruok ohokwe. \v 8 Hiykwe sa hme kokwe seme hiy-mon kraipakrai wayr-wayr, hom yaprue lorok kraiay e, senkin-awaw, enekwei pariawey-ar hiy nuw-ousne. Sa hromo Hakamay Jisas Krais so enekwei-ar hiy lousne ankin, homkwe heyn lopa ka lwak. \x * \xo 1:8 \xt 1 Te 3:13; 5:23\x* \v 9 God hme ma me-huonok, hyo ney Norwayo, hromo Hakamay Jisas Krais se nion non-wawwaw e, hiykwe hiymon kraiay wayr uwr ipey-ar. \x * \xo 1:9 \xt 1 Te 5:24; 1 Jn 1:3\x* \s1 Uwrsa sios ko homkwe homkiaw-ayay-aw lon-seyrpaseyr \p \v 10 Hano wayh-om, hromo Hakamay Jisas Krais so uru non kokwe, hakwe hme kokwe senkin kiy-me, hmo uron mokwe kamon-aw lwak e, sa homkwe irweyk irweyk-aw lokima anon pa ka lwak. Homkwe kamon-aw swa-hokruw e, uron kamon-awaw non, seyr meyk kamon-awaw non. \x * \xo 1:10 \xt Fl 2:2\x* \v 11 Hano wayh-om, hakwe ok senkin sehe me, payhokuaw, uwrsa har Kloe so uwrku ko homkwe hane senkin mesor kow nonkway, hmo ompok mon kokwe lon-seyr-pa-seyr yor hok lwak. \v 12 Hano ok ko meyk-ar kokwe senkin, hmo har homkwe senkin me, “Hakwe Pol so”; har sawk, “Hakwe Apolos so”; har sawk, “Hakwe Pita so”; har sawk, “Hakwe Krais so.” \x * \xo 1:12 \xt Ap 18:24-28; 1 Ko 3:4\x* \p \v 13 Homkwe Krais se kokwe irweyk irweyk eyn panoke lokima lokima ha o? Hmey, hme kokwe now ayaw mon kokwe Pol hiy lokrue kow so? Seyr homkwe hu mon kokwe, Pol so uru non po linon keyn prouk pak? \v 14 Hakwe God se kar sehe ley, payhokuaw, hme kokwe hakwe hu mon pase linon keyn prouk e, sawk hakwe Krispus, Gaius leys se-aw linon keyn prouk. \x * \xo 1:14 \xt Ap 18:8; Ro 16:23\x* \v 15 Sa homkwe senkin me lak, hmekwe hano uru non me inon keyn prouk. \v 16 Hakwe seyr Stefanas so uwrku me-aw nak-inon keyn prouk. Sawk hakwe nonkway lwak pey, ha uwr har me pankaw po nak-inon keyn prouk pak e. \x * \xo 1:16 \xt 1 Ko 16:15\x* \v 17 Payhokuaw, Hakamay hiykwe hane kokwe hu mon linon keyn prouk mey ke me-ha pa. Sawk hiykwe hane kokwe ok-ihey ke me-sor kow e me-ha. Ok-ihey sokukwe hakwe uwrsa ki ko mo mawkhow yaprue mo ok non liy mesor kow ley, ha sawk Krais so lokin kwor okrue now so krai se kyor-oruayk ha ame. \p \v 18 Suw senkin, Hakamay hiy now mon ma lokrue kow ok kokwe, uwrsa lokrue pror kawk ey homkwe heyow-ok eyn nanpanan. Sawk hreme kokwe huonokyaw prosue uwrsa, sa hromkwe senkin nonkway, ok sokukwe God so krai. \x * \xo 1:18 \xt Ro 1:16\x* \v 19 God so mamey porih kokwe senkin me, \q1 “Hakwe uwr mawkhow ihey-ar non mo nonkway mokwe mon piapay ey. Seyr nonkway-uwr ki ko mo nonkway yaprue mokwe mon pros ey.” \rq Ais 29:14\rq* \p \v 20 Hai, God hiy senkin ma lon sohokwe, uwrsa mawkhow ihey-ar non mokwe pomo? Uwrsa nonkway kraiar ma mon sorasor mokwe pomo? Seyr ki ohiy so nonkway ke ma me-kumay kow uwr mokwe pomo? God hiykwe ki ohiy so mawkhow ihey-ar mokwe po mon owk-lapala. \x * \xo 1:20 \xt Jop 12:17; Ais 19:12; 33:18\x* \v 21 Payhokuaw, uwrsa hom hmo mawkhow ihey-ar arian non God se nonkway ey hokwe, God hiykwe hyo mawkhow ihey-ar arian non, honon honon po mon wak. Sawk ok hrom ma mesor, uwrsa hom senkin ma me, “Owk-lapala-ok”, sohok ko kueir nonaw hokwe, God hiykwe uwrsa, ok seme ma nan kiykiy-ay seme me-huonokyaw prosue ey. \x * \xo 1:21 \xt Mat 11:25\x* \v 22 Juda homkwe meir krai non me hmo nene arian non lira nonkway e mon, sawk Grik homkwe mawkhow ihey-ar ki ko me lonok e nan. \v 23 Sawk hromkwe Krais se now ayaw mon ma nak-okin pror kawk sawan se mesor kow. Ok sokukwe Juda mo uron me ma mon piapay hok non. Sawk uwrkayn irweyk homkwe ok sokukwe owk-lapala-ok ke hieyn lonuayk. \x * \xo 1:23 \xt Ro 9:32; 1 Ko 2:14\x* \v 24 Sawk uwrsa, God hiy ma me-huonokyaw, Juda o, uwrkayn irweyk o, hme kokwe ok sohok ko meykyar kokwe senkin, Krais hiykwe God so krai, seyr God so mawkhow ihey-ar hiy non. \x * \xo 1:24 \xt Kol 2:3\x* \v 25 Payhokuaw, God so owk-lapala-ok mokwe uwr ki ko mo mawkhow ihey-ar mo eir mon lwak. Mo God hiy krai lopa lwak hi, hyo krai hokwe uwr ki ko mo krai mo eir mon lwak. \x * \xo 1:25 \xt 2 Ko 13:4\x* \p \v 26 Hano wayh-om, paraw kokwe God hiykwe hme kokwe penkin uwrsa me me-huonok e, seme kwaw ma-nanpanan. Uwrsa ki ko mo nene mon kokwe hmo poya-poya homkwe uwr nonkway aiopey hay non korey, seyr krai ipey-ar lopa, seyr makwey-uwr ipey-ar mo ney-nona korey. \x * \xo 1:26 \xt Mat 11:25; Je 2:5\x* \v 27 Sawk God hiykwe omeme, uwrsa ki ko hom owk-lapala-ok ma me seme me-iaup, uwrsa nonkway non me mon owh-mar owh-mar yay e. Seyr hiykwe omeme, uwrsa ki ko hom krai lopa ok ma me seme me-iaup, uwrsa krai non me mon owh-mar owh-mar yay e. \v 28 God hiykwe omeme, uwrsa ki ko hom ma lour seipasei, seyr ma lira muar, seyr ma lorionay, seme po me-iaup. Hiykwe senkin sehe lon, omeme, uwrsa ki ko hom ipey-ar ma nan me kyor-osi ha e. \v 29 Suw God hiykwe senkin sehe lon, uwr prueyn God so inour mon nakme-heyr lopa lwak e. \x * \xo 1:29 \xt Ef 2:9\x* \v 30 God so kueir nonaw hokwe, homkwe Krais Jisas so mon-aw lwak. God hiykwe Krais se hyo mawkhow ihey-ar sehe mon ousne, hreme hiymon e. Sa Krais hiykwe hreme God se nion luw-luw-aw po mon wak, seyr hiykwe hreme God so uwrsa pekneyweys po mon wak, seyr hiykwe hreme po nakway kahya huonok prosue. \x * \xo 1:30 \xt Jer 23:5-6\x* \v 31 Sa homkwe God so ok, mamey porih mon ma lwak okwe, senkin seme nanpanan e, “Uwr posokwaw me-heyr e mon e, hiykwe mey, Hakamay hiy ma meio ke-aw kwa nak-me heyr.” \rq Jer 9:24\rq* \c 2 \s1 Hakamay se ma nak-okin pror kawk sawan se ma mesor hiy non \p \v 1 Hano wayh-om, ha hmo owh mon ma le hokwe, hakwe God so ok-ar-ok, paraw ma lwak sue sokukwe, ok honon honon o, nonkway aiopey o, sohom non mesor pa. \v 2 Payhokuaw, hano enekwei hme nion ma non-wak hokwe, hakwe mey har irweyk me nak-nanpanan meio mesor kow pa. Sawk hakwe Jisas Krais o, hiy now ayaw mon ma lokrue o, seme-aw nanpanan kraiay mesor kow. \v 3 Sa ha hmo owh mon ma le hokwe, hakwe krai lopa lwak, seyr ompuay nuw-hok kowkow so. \x * \xo 2:3 \xt Ap 18:9; 2 Ko 10:1\x* \v 4 Seyr hano hiy-mon sorasor yor o, ok, ha ma mesor o, hakwe ok honon honon nonkway aiopey hay non mesor kow pa. Sawk ha ma mesor kow mokwe, God so Niohney so meio mesair kow krai non mesor. \x * \xo 2:4 \xt 1 Te 1:5\x* \v 5 Sa hmo nanpanan kiykiy-ay yor mokwe uwrsa ki ko mo nonkway hom mon ousne pa, sawk God so krai hiykiaw mon ousne. \p \v 6 Uwrsa, nan kiykiy-ay yor, ay ma leip kraiay me kokwe, hakwe God so ok mawkhow ihey-ar non mesor kow. Sawk mawkhow ihey-ar sokukwe ki ohiy o, krai lowpwarowp ki ehe ma hiy-wayr o, hmo korey. Payhokuaw, krai senkin somokwe omok kokwe ma-lwak lopa. \v 7 Mawkhow ihey-ar ha ma mesor kow okukwe, God so mawkhow ihey-ar, paraw ouon-aw ma lwak sue hok non. Sawk hiykwe mawkhow ihey-ar sokukwe paraw ki ehe ma monhre lopa nonaw kokwe, hreme panpaniowni kow e po me-iaup. \v 8 Hiy-wayr-uwr ki erey suko homkwe mawkhow ihey-ar sokukwe pase nonkway e. Sa homkwe nonkway lwak hokwe, homkwe Hakamay krai panpaniowni non sekwe now mon nak-okin pror kawk sawan lopa po lwak. \v 9 Sawk God so mamey porih hokwe senkin me, \q1 “Mey, uwrsa ma lira lopa, seyr ma lonuayk lopa, seyr senkin ma nanpanan, mey senkin sokukwe liy lousne ley,-mey sokukwe mo God hiy uwrsa hye uron-pi ko-ar ma lwak me ma meio kow hok non.” \rq Ais 64:4\rq* \m \v 10 Sawk God so uron ko ouon-aw ma nak-hiyhiy hokwe, hyo Niohney hiykwe hreme po mesair kow. \p Payhokuaw, Niohney hiykwe ok lowpwarowp me lira sor-su popriy uwr, mo God so uron ko ouon-ar ko hi, hiykwe liy lira sor-su popriy. \v 11 Uwr prueyn so uron hokwe niohney, hyo owh arian mon ma lwak hiykiaw-aw nonkway. Seyr liy-liy-aw, God so uron ko hokwe, mo God so Niohney hiykiaw-aw nonkway popriy. \v 12 Hromkwe niohney ki erey suko se lonok pa, sawk hromkwe Niohney God hiy ma me-ha se lonok, hrom nonkway popriy e hokuaw, omeme lowpwarowp God hiy hreme puraw ma kow me. \v 13 Sa ok, hrom ma lohruw-a omokwe, hromkwe uwrsa ki erey suko mo mawkhow ihey-ar hom ma hiymon sorasor non lohruw-a pey. Sawk hromkwe ok, Niohney hiy ma hiymon sorasor non lohruw-a, okar-ok niohney so hrom uwrsa me ma mesor kow omokwe. \v 14 Uwrsa, God so Niohney lopa homkwe maym, God so Niohney so owh ko me ma le mokwe, liy lira nonkway onokyaw ley. Payhokuaw, homkwe Niohney so mey mokwe lawk-lawk, seyr homkwe maym senkin somokwe heyow-omeme eyn lira nanpanan. Sawk maym senkin somokwe uwrsa, God so Niohney non homkwe liy lira nonkway. \v 15 Sawk uwrsa, God so Niohney non homkwe yor lowpwarowp mo ayay me liy lira anon anon popriy, sawk hme nian kokwe uwr prueyn liy lira anon anon ley. \v 16 God so mamey porih hokwe senkin me, \q1 “Hakamay so mawkworom ko mokwe uwr posokwaw nonkway o? Hai, hye kokwe posokwaw hiy-me-now-a-now a?” \m Sawk hromkwe Krais so mawkworom non. \rq Ais 40:13\rq* \c 3 \s1 Uron kamon-aw non-meio e \p \v 1 Hano wayh-om ama, hakwe hme kokwe uwrsa Niohney non ma lwak me hieyn liy non-ohruw-a ley. Sawk hakwe hme kokwe ki erey suko uwrsa me hieyn po lohruw-a. Payhokuaw, hmo uron, Hakamay se ma nan kiykiy-ay mokwe, ney nioh non me hieyn. \v 2 Hakwe hme kokwe mu-hi me-aw seme kow-a, sawk ayay krai me kow-a pa seme lwak, payhokuaw, homkwe orowm nonaw lwak. Mo enekwei enkin ohiy seyn, homkwe seyr orowm nonaw lwak. \x * \xo 3:2 \xt Hi 5:12-13; 1 Pi 2:2\x* \v 3 Homkwe peyr uwrsa ki erey suko me hieyn-aw kiy-wayr. Hakwe sehe me, payhokuaw, hmo ompok mon kokwe lira-way ompeys weynpaweyn o, wayh-wayh me nion lon-seyrpaseyr yor o, senkin lwak. Hmo weynpaweyn piap somokwe senkin mesair kow, homkwe ki erey suko, seyr ki ohiy so yor nonaw lanio. \x * \xo 3:3 \xt 1 Ko 1:10-11\x* \v 4 Payhokuaw, hmo har homkwe senkin me, “Hakwe Pol so,” sa har homkwe senkin me, “Hakwe Apolos so.” Ama, hmo yor senkin ma lon somokwe, homkwe uwrsa ki erey suko mo yor me meio. \x * \xo 3:4 \xt 1 Ko 1:12\x* \p \v 5 Hai, Apolos o, Pol o, hohkwe penkin uwr mo? Hrorkwe mo God so mey-uwr, hme Hakamay se nan kiykiy-ay yerki se ma me-sorasor kow hom non. Hromo prueyn prueyn-aw homkwe mey, Hakamay hiy hreme ma kow seme-aw meio wayr. \v 6 Hakwe ayay-yok me saro, Apolos hiykwe hu nak-anio ows non-say, sawk ayay-yok somokwe mo God hiykiaw mon ie. \x * \xo 3:6 \xt Ap 18:4,11\x* \v 7 Ayay-yok seme ma saro uwr o, hu ma nak-ows non-say uwr o, hohkwe uru lopa. Sawk uru non hokwe mo God hiykiaw, payhokuaw, hiykwe ayay-yok seme ma mon-ie uwr-ar hiy non. \v 8 Ayay-yok saro-uwr o, hu nak-anio ows non-say-uwr o, hohkwe mo liy-liy-aw. Omok kokwe God hiykwe prueyn prueyn-aw mo mey, hom pankaw meio e, liy-liy-aw ma-sahre nakway ey. \v 9 Payhokuaw, hromkwe God so mey-wayh, sa homkwe God so wueir, seyr God so a hom non. \x * \xo 3:9 \xt Mat 13:3-9; Ef 2:20-22\x* \p \v 10 Maym, God hiy hane ma kow kokwe, hakwe a-meio-uwr nonkway non se hieyn, peir ouon ko ke po lyay ha. Sawk uwr prueyn hiykwe peir ouon ko, ha ma lyay hain sohok ko eir mon lyay meio ie. Sawk mey meyki posokwaw le meio e, yaprue nonaw kwa meio ihey. \v 11 Payhokuaw, God hiykwe Jisas Krais se kokwe peir ouon ko, a meio ie ey se hieyn po lyay ha, sa peir kamon irweyk se liy ma-lyay ley. \x * \xo 3:11 \xt Ais 28:16; 1 Pi 2:4-6\x* \v 12 Har homkwe peir sohok ko eir mon kokwe gol non meio, har homkwe sawk silva non meio, har homkwe sawk mein, meinowon aiopey hay non ma nakway non meio, har homkwe sawk now, seyr har homkwe sawk pan, wo, har homkwe sawk worei. \v 13 Sawk uwr prueyn prueyn-aw mey yaprue penkin meio e, mey somokwe Krais so enekwei hokwe kumay lwak ey. Payhokuaw, enekwei sohokwe uwrsa lowpwarowp mo mey mokwe, ya hok loum hrorsay ey. Seyr ya hokwe loum hrorsay ir nok, hom yaprue penkin lwak e, seme kumay mon mesair kow hrahra ha ok. \x * \xo 3:13 \xt 1 Ko 4:5\x* \v 14 Sawk uwr prueyn so mey peir so eir mon ma meio mokwe, ya hok loum li-li-ay lopa lwak ankin, uwr senkin so mey yaprue kokwe, ya ma-sahre nakway a. \v 15 Sawk uwr prueyn so mey kokwe ya hok loum li-li-ay lowpway ankin, hiykwe hyaw-hyaw-aw nuw-wak ey. Sawk hye nian-aw huonok prosue ey, uwr ya ouon ko se ma loksakre se hieyn. \p \v 16 Homkwe God so a pekney-weys, seyr hyo Niohney hiykwe hmo mon lwayr. Hmey, suw homkwe nonkway pey? \x * \xo 3:16 \xt 1 Ko 6:19; 2 Ko 6:16\x* \v 17 Sawk God so a se posokwaw mon piapay e, hye kokwe God hiy ma-sahre mon piapay ey. Payhokuaw, God so a hokwe pekney-weys, sa homkiaw kokwe mo a sohiy non. \p \v 18 Homkwe homkiaw-aw peie mon owk-lapala say o. Sa hmo prueyn hiykwe, ki ohiy so nonkway mo meir yor non senkin nan ankin, hiykwe nonkway non, hiykwe owk-lapala uwr kwa lwak, hiy mawkhow ihey-ar non lwak ey hokwe. \v 19 Payhokuaw, ki ohiy so mawkhow ihey-ar mokwe, God so nene mon kokwe, owk-lapala-ok hok lousne. God so mamey porih hokwe senkin me, “God hiykwe uwr nonkway non mokwe, hmo nonkway arian non mon kuayk sakuayk, naw-pway ke hieyn.” \rq Jop 5:13\rq* \m \v 20 Seyr God so mamey porih kamon hokwe senkin me, “Hakamay hiykwe uwrsa nonkway non mo uron ko mokwe ayay leip lopa me hieyn-aw lira.” \rq Sng 94:11\rq* \m \v 21 Sohiy so hokuaw kokwe homkwe mey, iwar hom ma meio me peie nak-me-heyr o. Suw senkin, omeme lowpwarowp mokwe mo hmo: \v 22 Pol o, Apolos o, Pita o, ki ohiy o, su-lwayr-yor o, lokrue-yor o, seyr pokon o, yaw o-lowpwarowp somokwe hmo, \v 23 homkwe Krais so, seyr Krais hiykwe God so. \c 4 \s1 Aposel mo mey \p \v 1 Homkwe hreme kokwe senkin nanpanan e, hromkwe Krais so mey-uwr. Hreme kokwe God so ouon-aw-ok me mesor e po me-iaup. \v 2 Sa mey-uwr mo mey meio yor mokwe senkin ka lwak, homkwe, mey, hme ma kow mokwe, yaprue nonaw meio kraiay wayr e. \x * \xo 4:2 \xt Luk 12:42\x* \v 3 Sawk hom o, uwrsa ki ko har o, hano mey meio yor ke lira anon anon e mon ankin, hakwe aiopey hay liy nan ley. Hakwe seyr hakiaw-ayay-aw seyn lira anon anon pey. \v 4 Hano nanpanan yor uron ko hokwe kumay nuw-wak. Suw hanekwe senkin mesair kow pey, hakwe heyn lopa. Sawk hane lira anon ey hokwe, Hakamay hiykwaw. \v 5 Homkwe enekwei-ar hiy lousne lopa non saw-ira mesor anon anon lopa seme lwak e. Sa Hakamay so enekwei arian ma-le ey se kwa naruok. Hiykwe ouon-aw weyn-paweyn eym-nawp mon ma lwak o, uwrsa mo uron ko piap-araw o, ey mon ya ka-hror-say ha a. Sa uwrsa prueyn prueyn-aw homkwe, God so me-ihey-ok, hmo mey mo meir nonaw ma kow mokwe, enekwei sohiy non lonokyaw ey. \x * \xo 4:5 \xt 1 Ko 3:8\x* \p \v 6 Hano wayh-om, ok, ha hme ma hiy-mon sorasor somokwe, ha o, Apolos o, hme owhnan yaprue mesair kow ey hokwe, hrorkiaw kokwe meyki po nakey. Hom ok senkin ma me ko meyk-ar ke hroro mon mon-sorasor e hokuaw, “Ok mamey ko mokwe, yirour irour non peie nakey o.” Homkwe ok sohok ko meyki mon nakey ankin, homkwe yor uwr prueyn se ma kyor-osi ha, sa uwr prueyn so uru se ma lowk nakie, sokukwe liy meio ley. \x * \xo 4:6 \xt Ro 12:3\x* \v 7 Payhokuaw, hne kokwe uwrsa har mo eir mon lwak e posokwaw me-iaup so? Hmey, omeme lowpwarowp hwon ma nak-wayr somokwe, God hiy kow pa po lwak pak? Hno omeme somokwe, God so maym lwak ankin, hai, hunkwe sawk God hiy kow pa se hieyn-aw panoke nak-me-heyr o? \x * \xo 4:7 \xt Ro 12:6\x* \p \v 8 Omeme lowpwarowp, hom ma nan mokwe, homkwe po lonokyaw, seyr homkwe omeme kraiar non po nuw-wak. Homkwe homkiaw-ayay king me hieyn lira, mo hrom king lwak lopa lwak hi. Sawk hakwe senkin nan, homkwe king-ar nuw-wak hokwe, hromkwe seyr hme nion king po non-wak. \v 9 Payhokuaw, hakwe hromo aposel me kokwe senkin lira, God hiykwe hreme kokwe hyo meyki-ar po me-iarok, uwr ma me eyso kow me hieyn, uwrsa lowpwarowp o, ensel lowpwarowp o, hmo inour mon lokrue e. \v 10 Hromkwe Krais se hokuaw kokwe nonkway lopa me hieyn lwak. Sawk hom Krais so mon ma lwak hokwe, mawkhow ihey-ar non lwak. Hromkwe seyr krai lopa, sawk homkwe krai non. Hreme kokwe uwrsa homkwe lira muar, sawk hmo uru mokwe ayaw-ar nuw-wak. \v 11 Paraw o, enekwei enkin ohiy o, hromkwe ayay o, hu o, sohom lopa kiy-anio. Hromo omeme owh ko mokwe seyr priha priha-araw; hreme kokwe uwrsa homkwe seyr loun kekie; seyr hromkwe om kamon kamon senkin lanio merie merie wayr, uwrsa yier lopa me hieyn. \x * \xo 4:11 \xt 2 Ko 11:23-27\x* \v 12 Aposel hromkwe hromo iha arian non mey ompuay meio sese-yay wayr. Enekwei uwrsa, hom hreme hruo ankin, hromkwe hme God hiy hiy-mon ihey e hiy-mesopok. Seyr enekwei, uwrsa hom hreme yor piap-araw non mon yorpayor ankin, hromkwe sawk lorok kraipakrai. \x * \xo 4:12 \xt Mat 5:44; Ap 18:3; 2 Te 3:8\x* \v 13 Uwrsa, hom hreme me-monmamon piapay ankin, hromkwe hmekwe ok yaprue me-aw ma-sahre me-kow. Enekwei ohokwe hromkwe laylay-ma piap-araw, uwrsa hom ma la nopriy say me hieyn, seyr hremekwe ki ohiy so kosi orki non me hieyn lira. \p \v 14 Hakwe hme mon owh-mar owh-mar yay e kiy-mey pey. Sawk homkwe hano ney ihey-ar, hakwe hme sehe hiy-me anok anok ha. \v 15 Mo uwr ten tausen hom hme God so yerki se hiy-mon sorasor hi, homkwe aio kraiar sankaw korey. Payhokuaw, Krais Jisas so mey ko ouon mon, ha God so ok-ihey hme ma mesor kow hokwe, hakwe hmo aio po lousne. \x * \xo 4:15 \xt Ga 4:19\x* \v 16 Sa hakwe hme sehe mesopok kraiay, homkwe hano owhnan ko meyki kwa pyay. \x * \xo 4:16 \xt Fl 3:17\x* \v 17 Sehe hokuaw kokwe hakwe Timoti se hmo owh mon sehe me-ha. Hakamay so inour mon kokwe, hiykwe hano ney arian, ha uron-pi ko-ar ma lwak hiy non. Seyr hiykwe Hakamay so mey me ma meio nanpanan wayr uwr ihey-ar. Hiykwe hano liwak yor Krais Jisas so meyki ma nakey, sios lowpwarowp kipay lowpwarowp ko ha ma lanio mesor kow nok seme, hme ma-me-sasian nanpanan ey. \x * \xo 4:17 \xt Ap 19:22\x* \p \v 18 Hmo har homkwe senkin nan, hakwe hmo owh mon liy ma-le e ko. Sa homkwe homkiaw-ayay-aw, wa seme nakey. \v 19 Sawk Hakamay so uron ko lwak ankin, hakwe hmo owh mon ya saw-e a. Sa enekwei sohokwe hakwe uwrsa homkiaw-ayay-aw wa ma nakey sohom mo krai, hom ma nak-ohruw-a seme, hano nene arian non lira ey. \v 20 Payhokuaw, God so Wayr-hre-yier hokwe ok puraw ma lohruw-a wayr me hieyn korey, sawk God so Wayr-hre-yier hokwe krai. \x * \xo 4:20 \xt 1 Ko 2:4\x* \v 21 Homkwe homkiaw kwa liaup. Ha hme ma-le ira ankin, hakwe mays mawk non nak-e e? Hakwe uron-pi ko-ar lwak yor o, uron lowk yor o, sohom non nak-e e? \c 5 \s1 Yokun nweyh kane yor sios mon ma lwak hok non \p \v 1 Hakwe ok kamon senkin lonuayk huon, yokun-nweyh kane yor kokwe hmo ompok mon lwak. Uwrsa, God se ma nonkway lopa homkwe seyr yor piap-araw hmo ompok mon ma lousne sokukwe seyn mon pey. Yor sokukwe senkin, uwr prueyn hiykwe hyo orih so sah ke nweyh kane. \x * \xo 5:1 \xt Wkp 18:7-8; Lo 22:30\x* \v 2 Hai, homkwe sawk homkiaw-ayay-aw wa panoke nak-ey o? Hai, homkwe unuaw liwak sir pa, panoke lwak o? Seyr uwr, yor piap sokwe ma mon se hmo ompok ko se me-su ha pa, panoke lwak o? \v 3 Mo owhi non kokwe hakwe hmo meiaw mon lwak hi, sawk hano niohney hiykwe hme nion non-wak. Sa ha hme nion ma non-hokruw se hieyn ma lwak hokwe, hakwe uwr, yor piap-araw sokwe ma mon se kokwe papo lira anon, hiykwe heyn non. \x * \xo 5:3 \xt Kol 2:5\x* \v 4 Hom hromo Hakamay Jisas so uru non ma-swa-hokruw ankin, hano niohney hiykwe hme nion siraw non-hokruw ey. Seyr hromo Hakamay Jisas so krai hokwe hromo ompok mon non-wak ey. \v 5 Homkwe uwr sehe Satan so iha mon kwa preisia kow ha, sa hiy hyo owhi ke ka mon piapay, sa hyo niohney hokwe Hakamay so Enekwei sok ka huonok prosue. \x * \xo 5:5 \xt 1 Ti 1:20\x* \p \v 6 Hmo nak-me-heyr ok mokwe, meyk lopa. Homkwe owhnan-ok senkin ma me kokwe po nuw-nonkway popriy, “Yis paswaw-ney-ney hokwe ihey mo naw kraiar yowr kamon mon ma lwak ke liy mon oun sian ie.” \x * \xo 5:6 \xt Ga 5:9\x* \v 7 Homkwe yor piap-araw yis porih me hieyn me kwa mon-say, hom ihey mo naw iwon yis lopa me hieyn lwak ey hokwe. Hakwe mo nonkway, homkwe mo ihey mo naw yis lopa me hieyn. Payhokuaw, Krais, hromo Pasova Sipsip-ney sekwe papo lokin kwor okrue. \x * \xo 5:7 \xt Ais 53:7; 1 Pi 1:19\x* \v 8 Hromkwe Pasova-ayay enekwei hokwe sehe lunay-a nanpanan e. Hrom senkin lon ankin, yis porih, uron uwrsa har me mon piapay e ma nanpanan o, yor piap o, seme ma memeir non peie nak-unay-a o. Sawk hromkwe ihey mo naw yis lopa, luw-luw-aw yor o, okar-yor o, seme ma memeir non nak-unay-a e. \x * \xo 5:8 \xt Lo 16:3\x* \p \v 9 Hano mamey porih kokwe hme senkin mey kow ha, homkwe uwrsa yokun-nweyh-kane-yor non me nion peie non-wawwaw o. \v 10 Hakwe uwrsa nan kiykiy-ay lopa ki erey suko, yokun nweyh kane yor non o, seyr ompreir kawk yor non o, seyr har mo meinowon me me-loior onokyaw yor non o, seyr okrei-god me me-ihey yor non o, seme me pey. Payhokuaw, hom hme nion non-wayr lopa lwak ey hokwe, hom ki ehe ma lokriy hain hiykwaw. \v 11 Sawk ok, ha hme mamey porih mon ma mey kow ko ok-ku kokwe senkin, homkwe uwr hiykiaw-ayay senkin ma me, hiykwe kristen, sawk hiykwe yokun nweyh kane yor non, seyr ompreir kawk yor non, seyr okrei-god me me-ihey yor non, seyr me-monmamon piapay yor non, seyr hu piap-araw lowswa lawk-lawk yor non, seyr yokun lopri yor non-homkwe uwr senkin me nion peie non-ondiay ondiay o. Mo ayay seyn, uwr senkin me nion peie non-iwak sir a o. \x * \xo 5:11 \xt 2 Te 3:6; Ta 3:10\x* \p \v 12-13 Payhokuaw, uwrsa meykyay ko me lira mesor anon ey hokwe, hano mey korey, sawk mey sokukwe God so. Hai, homkwe sawk uwrsa sios ko mokwe lira mesor anon lopa panoke lwak o? God so mamey porih hokwe senkin me, “Uwr piap-araw hmo ompok mon ma lwak sehe kwa me-su ha.” \x * \xo 5:12-13 \xt Lo 13:5; 17:7\x* \c 6 \s1 Uwrsa sios ko hom ma lon seyrpaseyr hom non \p \v 1 Hmo prueyn hiykwe hyo kristen-wayh se nion non-on-seyrpaseyr ankin, hiykwe uwrsa God se ma nonkway lopa hom lira sor anon kow e peie saw-nakey o. Sawk hiykwe kristen-wayh mo owh mon kwa nakey, hom ka lira sor anon. \v 2 God so uwrsa homkwe, omok kokwe ki ehe lira sor anon ey. Hmey, suw homkwe nonkway lwak pey? Hai, omok kokwe hme mey aiopey hay senkin ke kow ankin, hai, enkin kokwe homkwe sawk lira mesor anon mey paswaw nopre hmo ompok mon ma lwak somokwe honon honon-ok panoke me o? \x * \xo 6:2 \xt MHO 3:21\x* \v 3 Omok kokwe hromkwe ensel me lira mesor anon ey. Hmey, suw homkwe nonkway pey? Hreme kokwe mey aiopey hay senkin ke kow ankin, hai, enkin kokwe hromkwe lira mesor anon mey nopre pokon ko mokwe meio lopa panoke lwak o? \v 4 Hmo ompok mon kokwe lon seyrpaseyr-ok senkin hom lousne ankin, homkwe uwrsa sios mo meykyay mon ma lwak hom lira mesor anon e pankaw nakey a? \v 5 Ok, ha ma me somokwe, hakwe hme me-owh-mar. Hmey, hmo ompok mon kokwe, uwr nonkway non lopa mo, nan kiykiy-ay uwrsa hom homkiaw-ayay ma lon-seyrpaseyr me lira anon ey hokwe? \v 6 Wo, hakwe sawk senkin lira, kristen hiykwe hyo kristen-wayh prueyn se gavman mo kot-a mon hiy-ey, uwr ma nan kiykiy-ay lopa hiy hyo wayh se lira mesor anon e. \p \v 7 Hmo lon-seyrpaseyr yor me homkiaw-ayay kot mon ma hiy-ey neyney somokwe, senkin mesair kow, homkwe po kiynuw-kuayk sakuayk. Sawk hno wayh hiy hne-aw samnaw mon piapay hokwe, sohokwe yaprue-ar, seyr hno wayh hiy hno omeme me samnaw lopri hokwe, suw seyr yaprue-ar. \v 8 Wo, homkwe sawk wayh-wayh me yor piap ma-non-sawksawk mon, seyr omeme yokun sawksawk non-opri, mo hmo kristen-wayh arian lwak hi! \p \v 9 God so Wayr-hre-yier hokwe, uwrsa yor piap me ma mon homkwe, uru lopa. Hmey, suw homkwe nonkway pey? Homkwe peie owk lapala o. Uwrsa yokun-kyai ma lie, seyr okrei-god me ma me-ihey, seyr yokun ma nweyh kane, seyr uwr-wayh uwr-wayh me ma nweyh kane, \v 10 seyr yokun ma lopri, seyr ompreir kawk ma lwak, seyr hu piap me ma lowswa lawk-lawk, seyr me-monmamon piapay yor non, seyr meinowon me-loior onokyaw yor non, homkwe God so Wayr-hre-yier hokwe uru lopa-araw. \x * \xo 6:10 \xt Ga 5:19-21; Ef 5:5; MHO 22:15\x* \v 11 Hmo har homkwe paraw kokwe mo senkin lwak liok, sawk enkin kokwe hmo yor piap-araw mokwe po peyryapeyr kow. Seyr hme kokwe pekney-weys po mon mnow-mnow kow. Seyr Hakamay Jisas Krais so uru non o, hromo God so Niohney non o, hme kokwe luw-luw-aw po mon wak. \x * \xo 6:11 \xt Ta 3:3-7\x* \s1 Hmo owh mokwe God so mey me-aw meio e kwa isay kow \p \v 12 Hmo har homkwe senkin me, “Yor lowpwarowp mokwe hreme kokwe uwr prueyn liy me-sous ley.” Okar, sawk yor har, hrom ma meio mokwe, hreme liy hiymon ley. Hakwe senkin liy me, hakwe yor lowpwarowp mokwe liy mon, sawk hano uron hokwe, yor senkin me meio e nan pey. Payhokuaw, hakwe yor kamon piap hok hano makwey-uwr lwak e liy isay makwonay kow ley. \x * \xo 6:12 \xt 1 Ko 10:23\x* \v 13 Homkwe seyr senkin me, “Ayay mokwe swaw ko, seyr swaw hokwe ayay mo.” Okar, sawk God hiykwe ayay o, swaw o, hehe ya mon piapay a. Owhi kokwe yokun nweyh kane yor senkin senkin me mon e monhre pa, sawk Hakamay so mey me meio e monhre. Seyr Hakamay hiykwe owhi ke hiymon uwr. \x * \xo 6:13 \xt 1 Te 4:3-5\x* \v 14 God hiykwe Hakamay se hyo krai non ki-eyh ko se po ma-mon oksian. Seyr hyo krai sokukwe hromo owhi me ya ma-mon oksian a. \x * \xo 6:14 \xt Ro 8:11; 1 Ko 15:20; 2 Ko 4:14\x* \v 15 Homkwe nonkway senkin po lwak, hmo owhi mokwe Krais so owhi ko kopi kopi hom non. Hai, hakwe senkin liy lon o, Hakamay so owhi kopi kamon ke lonok nok, sawk yokun nweyh-kane-sa ko owhi mon ma-nak-kin nasay kow? Korey law-ar! \x * \xo 6:15 \xt Ef 5:30\x* \v 16 Homkwe mo po nuw-nonkway popriy, uwr prueyn hiy yokun nweyh-kane-sa ke nion yokun nweyh kane ankin, hiykwe hoke nion kamon-aw po non-ohre. God so mamey porih hokwe mo senkin po me-kow, “Iwar prueysyar hohkwe owhi kamon-aw non-ohre ey.” \x * \xo 6:16 \xt Stt 2:24\x* \v 17 Sawk uwr, Hakamay se nion posokwaw non-okin nasay e, hiykwe Hakamay se nion niohney kamon-aw non-wak. \x * \xo 6:17 \xt Jon 17:21-23; Ro 8:9-11\x* \p \v 18 Homkwe yokun nweyh kane yor kokwe kwa lira muar. Yor piap har uwrsa hom ma mon omokwe, hmo owhi me mon piapay pey. Sawk uwr, yokun nweyh kane ankin, hiykwe hyo owhi arian ke yor piap-araw me nuw-meio. \v 19 Hmo owhi somokwe God so a pekney-weys. Hmey, homkwe nonkway pey? Sa Niohney Pekney-weys, God hiy hme ma kow sohokwe, hmo mon lwak. Homkwe hmo nian korey, sawk homkwe God so. \x * \xo 6:19 \xt 1 Ko 3:16; 2 Ko 6:16\x* \v 20 God hiykwe hme kokwe pie aiopey hay non nakway. Sa hmo owhi mokwe, mey, God so uru se ayaw mon lowk nakie ey me-aw seme meio e. \c 7 \s1 Sa huon yor o, uwr liwak yor o \p \v 1 Sa pokon kokwe hakwe hmo ok, hom hane mamey non senkin ma mey ha, “Uwr homkwe sa huon lopa lwak ankin, sohokwe yaprue-ar”, sokwe kiy-ohruw kow ey. \v 2 Sawk uwr prueyn prueyn-aw homkwe yokun nweyh kane yor ke hokuaw kokwe sa kwa huon liyay. Seyr sa prueyn prueyn-aw homkwe uwr kwa liwak sir liyay. \v 3 Uwr, sa non hiykwe, sa-huon-yor ko mey me hyo sah ke kwa meio kow. Seyr sa, uwr non hokwe, uwr-liwak-yor ko mey me hoko uruh se kwa meio kow. \v 4 Payhokuaw, sah ko owhi kokwe hoko nian korey, sawk hoko uruh so. Seyr liy-liy-aw, uruh so owhi hokwe hyo nian korey, sawk hyo sah ko. \v 5 Uruh o, sah o, hohkwe hohkiaw-ayay ipan ipan-aw kwa non-on. Sawk enekwei haraw-aw hohkwe meiaw meiaw-aw non-wak e me-loray ankin, God se nion non-ohruw e, sohokwe ok lopa. Sawk sohiy so meyki hokwe hohkwe sa-huon-yor ko mey me kwa ma-non-meio. Sawk hohkwe lorok kraiay lopa lwak o, hohkwe Satan so leykawn mon makuayk lak. \p \v 6 Ha senkin ma me sohokwe, hakwe hme me-sasay pey, sawk hme ipan lon kow. \v 7 Sa hom lowpwarowp kokwe hane hieyn-aw lwak hokwe, hano uron hokwe kar po nuw-ey. Sawk hromo prueyn prueyn-aw mokwe God hiykwe maym irweyk irweyk-aw-eyn po kow, prueyn se kokwe enkin, prueyn se kokwe sawk senkin. \p \v 8 Sa uwrsa weinyaw ma lwak o, sa-win o, hakwe hme senkin me, homkwe hane hieyn weinyaw lwak hokwe, suw yaprue. \v 9 Sawk hmo uron mokwe huon e sese ankin, homkwe sa kwa huon-yaw, seyr uwr kwa liwak sir. Payhokuaw, hunkwe huon hokwe, sohokwe yaprue-ar, sawk hno uron hokwe weinyaw ma lwak se sa huon e ya ke hieyn loum ankin, sohokwe yaprue korey. \x * \xo 7:9 \xt 1 Ti 5:14\x* \p \v 10 Sawk uwr sa non o, sa uwr non o, hakwe hme kokwe me-kupaku-ok non. Hano nian korey, sawk Hakamay so: Sah hokwe uruh se peie lokriy hain o. \x * \xo 7:10 \xt Mat 5:32; 19:9\x* \v 11 Sawk hokwe uruh se lokriy hain ankin, hokwe weinyaw kwa lanio. Sa hokwe uwr ma-liwak e nan ankin, hokwe hoko uruh ma lokriy hain so owh mon ma-ley nok, hye nion uron kamon-aw manon-wak nok, ma-liwak. Seyr liy-liy-aw, uruh hiykwe hyo sah ke peie me-su ha o. \p \v 12 Sawk hmo har mokwe hakwe senkin kiy-me ey, (Ok sokukwe Hakamay so korey, sawk hano nian): Kristen-uwr prueyn so sah hokwe God se nan kiykiy-ay lopa lwak ankin, seyr hokwe hye nion senkinaw non-wayr e mon ankin, hiykwe hoke peie me-su ha o. \v 13 Seyr liy-liy-aw, kristen-sa prueyn ko uruh hiy nan kiykiy-ay lopa lwak ankin, seyr hiykwe hoke nion senkinaw non-wayr e mon ankin, hokwe hye peie me-su ha o. \v 14 Payhokuaw, God hiykwe uwr nan kiykiy-ay lopa se kokwe, hyo sah ma nan kiykiy-ay ko kueir nonaw po mon mnow-mnow kow. Senkin lon lopa hokwe, hoho ney mokwe God so nene mon kokwe orki non po lira. Sawk enkin kokwe, God hiykwe ney somokwe mnow-mnow-aw lira. \p \v 15 Sawk hoho prueyn nan kiykiy-ay lopa hiykwe, hyo sah ma nan kiykiy-ay ke lokriy hain e mon ankin, sohokwe ok lopa. Senkin lwak ankin, nan kiykiy-ay uwr o, seyr nan kiykiy-ay sa o, huon-yor ko sow hom liy me-sous ley. Sawk God hiykwe hreme kokwe liwak marowhway yor non lwak e me-huonok. \x * \xo 7:15 \xt Ro 14:19\x* \v 16 Nan kiykiy-ay sa, uwr non om, homkwe senkin nan, God hiykwe hmo uwr me liy huonok prosue ley. Hai, suw homkwe nonkway penkin lwak popriy ey mo? Seyr nan kiykiy-ay uwr, sa non om, homkwe senkin nan, God hiykwe hmo sa me liy huonok prosue ley. Hai, suw homkwe nonkway penkin lwak popriy ey mo? \x * \xo 7:16 \xt 1 Pi 3:1\x* \s1 God hiy ma me-huonok so liyliy-aw lwayr e \p \v 17 Sios lowpwarowp ha ma lanio ira mokwe, hakwe senkin hiymon sorasor, uwrsa prueyn prueyn-aw homkwe, God hiy hom penkin uwrsa lwak me, me-huonok prosue e, homkwe seyr liy-liy-aw senkinaw kwa lwayr. \v 18 Hai, uwr prueyn owh-ohi ma lei ampru sow, God hiy ma me-huonok hiykwe, owh-ohi lei ampru sow lopa se hieyn lwak e peie ma-nakyas o. Seyr, uwr prueyn owh-ohi non, God hiy ma me-huonok hiykwe, owh-ohi se lei ampru sow e peie ma-nakyas o. \v 19 Payhokuaw, God hiykwe, owh-ohi ma lei o, seyr owh-ohi me ma lei lopa o, seme lira pey. Sawk God so inour mon aiopey hay ma lwak hokwe, hyo sow me ma lonuayk me hiykwaw. \x * \xo 7:19 \xt Ro 2:25; Ga 5:6; 6:15\x* \v 20 Uwrsa lowpwarowp homkwe, paraw hom penkin uwr lwak me, God hiy seme me-huonokyaw e, homkwe mo senkinaw liy-liy-aw kwa lwak. \v 21 Hunkwe uwr prueyn so mey-uwr puraw lwak se God hiykwe hne sehe me-huonok so? Senkin lwak ankin, hunkwe uron peie lowk kworpakwor o. Sawk hne ma nakway-uwr hiykwe enekwei kamon hne preisia ha ankin, ok lopa, hunkwe uwr, liaup-uwr lopa se hieyn liy lousne. \v 22 Payhokuaw, suw senkin, uwr prueyn so mey-uwr puraw, Hakamay hiy ma me-huonok hokwe, Hakamay so uwr, liaup-uwr lopa. Seyr liy-liy-aw, uwr, liaup-uwr lopa, Hakamay hiy ma me-huonok sohokwe, Krais so mey-uwr puraw. \x * \xo 7:22 \xt Fm 1:16; 1 Pi 2:16\x* \v 23 God hiykwe hme pie aiopey hay non po nakway, sa homkwe uwr ki ko mo mey-uwr puraw peie ma-lwak o. \v 24 Hano wayh-om, God so inour mon kokwe hmo prueyn prueyn-aw mokwe God hiykwe hom penkin uwr lwak me me-huonokyaw e, homkwe mo liy-liy-aw senkin-aw kwa lwak. \p \v 25 Seyr hakwe uwrsa weinyaw ma lwak me kiy-me. Hakwe me-kupaku-ok kokwe Hakamay so woki ko ke lonok pa, sawk hakwe hano uron arian ko me kiy-mekow ey. Payhokuaw, Hakamay hiy hane uron ma lowk so kueir nonaw hokwe, hano hiy-mon sorasor yor mokwe, yaprue, homkwe liy nekie sawan. \v 26 Sawk low piap enekwei enkin ma kiy-ousne omokwe, hakwe senkin nan, hom penkin uwr lwak e, homkwe liy-liy-aw senkinaw lwak hokwe, yaprue. \v 27 Sawk hunkwe sa non lwak ankin, hunkwe hoke me-su ha e peie mon o. Sawk hunkwe sa lopa lwak ankin, hunkwe sa non lwak e peie ma-pawk o. \v 28 Sawk hunkwe sa huon ankin, hunkwe yor piap-araw ke mon pey. Seyr sa weinyaw hokwe uwr liwak ankin, hokwe yor piap-araw ke mon pey. Sa hakwe senkin kiy-me-kow, uwr sa non o, seyr sa uwr non o, homkwe enekwei enekwei low non lwak ey, sawk hano uron hokwe hom senkin lwak e nan pey. \p \v 29 Hano wayh-om, hano ok-ku kokwe senkin: Enekwei ohokwe pa haraw kiy-wak, sa enkin kokwe uwr sa non homkwe, uwr sa lopa me hieyn-aw kwa kiy-wayr. \v 30 Seyr uwrsa unuaw ma liwak sir homkwe, unuaw liwak sir lopa me hieyn-aw lwayr e. Seyr uwrsa hekweyr ma kweyr homkwe, kar ley lopa me hieyn-aw lwayr e. Seyr uwrsa omeme ma nakway homkwe, omeme lopa me hieyn-aw lwayr e. \v 31 Seyr uwrsa, hmo uron omeme ki erey suko me-aw ma nanpanan homkwe, omeme seme ma me-puar me hieyn-aw lwayr e. Payhokuaw, ki ohiy o, seyr omeme lowpwarowp ki erey suko o, somokwe pau kiy-ira por ha ohriar kiy-wak. \x * \xo 7:31 \xt 1 Jn 2:17\x* \p \v 32 Hano uron hokwe hom low lopa lwak e nan. Payhokuaw, uwr weinyaw hiykwe, Hakamay so mey me meio ey se-aw nanpanan wayr, Hakamay se kar mon ey yerki me. \v 33 Sawk uwr sa non hiykwe, mey ki ko me-aw nanpanan, hyo sah ke kar mon ey yerki me. \v 34 Seyr hyo uron hokwe seme nan, seme nan, lei. Sawk sa weinyaw o, sa, uwr ma non-iawon lopa o, homkwe Hakamay so mey me-aw nanpanan, payhokuaw Hakamay so nene mon kokwe homkwe hmo owhi o, niohney o, pekney-weys lwak e mon. Sawk sa uwr non hokwe mey ki ko me-aw nanpanan, hoko uruh se kar mon ey yerki me. \v 35 Ok, ha ma lohruw-a somokwe hme nian hiy-mon e me, hakwe hme me-sous e me pey. Sawk hano uron hokwe senkin, homkwe yor yaprue me-aw mon e. Seyr hmo uron mokwe Hakamay so mey me-aw meio e nanpanan e, sawk erey nan, erey nan, lei ame. \p \v 36 Sawk uwr warkiayr, sa ma me-peykyay iwak se kokwe, hakwe senkin kiy-me ley. Sa, hne ma me-peykyay iwak sokukwe, hne enekwei meipey naruok lokruok ankin, seyr hno yor arian hoke ma mesair kow kokwe, hunkiaw kokwe piap eyn lira ankin, seyr hno uron hoke huon ey hokwe krai nuw-wak ankin, hunkwe hoke liy huon. Suw ok lopa, sohokwe yor piap korey. \v 37 Sawk uwr prueyn, uwrsa har hom me-sasay lopa, hyo uron hokwe senkin po nuw-nan sakon kawk, hiykwe sa liy huon ley, seyr hyo uron hokwe, hiykiaw liy hiy-anok anok, seyr hiy penkin lon ey hokwe, hiykiaw paraw po nuw-nan sakon kawk koruay, sei, hyo uron weinyaw lwak e ma mon sohokwe ihey-ar. \v 38 Sa senkin, uwr sa huon ankin, sohokwe yaprue, sawk uwr weinyaw lwak ankin, sohokwe ihey-arar. \p \v 39 Sa, uwr non hokwe, hoko uruh hiykwe su lwayr ankin, hokwe uwr prueyn irweyk se liy ma-liwak ley. Sawk hoko uruh hiykwe lokrue ankin, hokwe kristen-uwr pehe lira way e, hokwe uwr sehe liy liwak. \x * \xo 7:39 \xt Ro 7:2-3\x* \v 40 Sawk hano uron hokwe senkin nanpanan, hokwe weinyaw lanio hokwe, hokwe wa po ley. Sohokwe hano uron ko hiy non, sawk hakwe senkin nan, ha seyn, God so Niohney non. \c 8 \s1 Ayay, okrei-god me ma naws kow hom non \p \v 1 Pokon ohokwe hakwe hom ayay, okrei-god me ma naws kow me ma mesopok me kiy-ohruw-a kow ey. \x * \xo 8:1 \xt Ap 15:29\x* Okar, hmo har homkwe senkin me, “Hrom lowpwarowp mokwe nonkway non.” Sawk nonkway senkin somokwe unsaney mo uru arian me puraw mon owk nakie. \x * \xo 8:1 \xt Ga 6:3\x* Sawk uron-pi ko-ar lwak yor hokwe uwrsa me hiymon meio ie. \v 2 Uwr prueyn senkin ma nan, hiykwe nonkway non, uwr senkin sohokwe omeme hiy nonkway ok ma nan somokwe, peyr nonkway pa. \v 3 Sawk unsaney, God se uron-pi ko-ar ma lwak se kokwe, God hiy po nonkway. \p \v 4 Hakwe ayay, okrei-god me ma naws kow me ma la me, kiy-me ley. Hromkwe nonkway, okrei-god poya-poya, kipay lowpwarowp mon ma lwak homkwe krai lopa. Seyr hromkwe nonkway, God hokwe mo prueyn-awaw. \x * \xo 8:4 \xt Ga 4:8; Lo 4:39; 6:4\x* \v 5 Mo unsaney hom god kraiar nonkumey ko o, ki ko o, seme lohruw-a hi, mo ompay kraiar, god-ok ma me, seyr hakamay-ok ma me, hom lwayr hi, \v 6 sawk hreme kokwe God hokwe kamon-aw, hiykwe Aio, omeme lowpwarowp me ma monhre hiy non. Seyr Hakamay hokwe kamon-aw, Jisas Krais hiykwaw. Omeme lowpwarowp mokwe hyo uru non monhre, seyr hrom ma kiy-wayr omokwe, hyo kueir nonaw lwayr. \x * \xo 8:6 \xt Ef 4:5-6\x* \p \v 7 Sawk okar-ok okukwe uwrsa lowpwarowp homkwe nonkway lwak pey. Uwrsa har, paraw okrei-god me ma kampueys me-ihey homkwe, ayay, okrei-god me ma naws kow me la mokwe, homkwe senkin nanpanan hok nonaw nuw-wak, “Ayay somokwe, okrei-god mo ayay.” Sa hmo nanpanan yor uron ko hom nompou ma lwak hokwe, ayay somokwe hme kokwe orki non me hieyn ma-mon ousne. \v 8 Ayay homkwe hreme God so ohriar mon liy hiy-ey ley. Mo hrom apay lwak hi, hreme liy hiymon ley, mo hrom la hi, hreme liy mon piapay ley. \p \v 9 Ok-ar, ayay senkin senkin mokwe, me-sous-ok lopa. Sawk homkwe iray-iray non kwa lwak, payhokuaw, hno yor, ayay senkin me ma non-swapeykyay-a somokwe, sawk kristen-uwrsa nompou ma lwak me mon kuayk sakuayk lak. \x * \xo 8:9 \xt Ro 14:13-15; Ga 5:13\x* \v 10 Sa unsaney prueyn, hyo nan kiykiy-ay yor nompou ma lwak hiykwe, hwon ayay okrei-god mo a mon la se lira ankin, hai, hno yor sokukwe hye kokwe uron piap mon sian lopa lwak ey so, hiy ayay okrei-god me ma naws kow me ma non-wawwaw-a sohokwe? \v 11 Sa hno wayh, nompou ma lwak, seyr Krais hiy ma lokrue kow se kokwe, hno nonkway ayay senkin senkin me la ey hok po mon kuayk. \x * \xo 8:11 \xt Ro 14:15,20\x* \v 12 Sa hunkwe hno wayh-om me yor piap senkin non mon anyan ha ankin, seyr hmo nanpanan yor uron ko nompou ma lwak seme mon piapay ankin, homkwe yor piap sokukwe Krais se mon. \v 13 Sa ayay, ha ma la senkin somokwe, hano wayh se mon kuayk ankin, hakwe ay-pion senkin seme liy ma-la e ko, sa hano wayh se mon kuayk ame. \x * \xo 8:13 \xt Ro 14:21\x* \c 9 \s1 Mey, aposel hom ma meio mokwe uru non \p \v 1 Hmey, hakwe uwr prueyn so ouon mon lwak o? Hmey, hakwe aposel lwak pey? Hmey, hakwe hromo Hakamay Jisas se lira pa so? Hmey, homkwe Hakamay so mey, ha ma meio ko ayay korey pak? \x * \xo 9:1 \xt Ap 22:17-18; 26:16; 1 Ko 15:8-9\x* \v 2 Mo uwrsa har hom hane aposel se hieyn lira nonkway lopa lwak hi, sa hme nian kokwe hakwe aposel. Payhokuaw, homkiaw kokwe hano aposel-mey ko meir-ar, ha Hakamay so ouon mon ma meio mo ayay kumay ma lwak hom non. \x * \xo 9:2 \xt 2 Ko 3:2-3\x* \p \v 3 Uwrsa hom hane lira anon me ankin, hakwe hane nian hiymon ey hokwe, senkin ma-lonuayk me: \v 4 Hmey, aposel-mey ha ma meio ohokwe, hakwe ayay o, hu o, seme lonokyaw ey hokwe, uru lopa so? \x * \xo 9:4 \xt Luk 10:8\x* \v 5 Aposel har o, Hakamay so nay-ih nayh o, Pita o, homkwe yier har mon aposel-mey ma lanio meio mokwe, hmo sah-nayh arian me siraw hiy-anio, hme hiymon e. Hai, hromkwe hme hieyn liy-liy-aw lon ey hokwe, uru lopa mo? \v 6 Hai, aposel mo ompok mon kokwe, hromo owh arian me hiymon ey hokwe, omeme mokwe, Barnabas o, ha o, mey non kokwe hrorkwaw meio onok ey pak? \p \v 7 Uwr, aw ma ley ono hiykwe hyo ayay omeme mokwe hyo mein-owon arian non seyn nakway pey. Seyr wain-saro-uwr hiykwe wain-i har me senaw lowr-a. Mo sipsip me hiy-wayr uwr seyn, sipsip hiykiaw ma hiy-wayr sohom mo mu-hi me senaw lowswa. \v 8 Ha senkin ma me hokwe, hakwe uwrsa mo weynpaweyn me-aw liy lohruw-a ley. Payhokuaw, Moses so sow mokwe seyr liy-liy-aw po me. \v 9 God so mamey porih mon kokwe, Moses so sow hokwe senkin po mey, “Bulmakau wit-i me ma lour par-say ey mo woki hom wit-i ma la e ma mon seme peie mon prorpam o.” \rq Lo 25:4\rq* \m God hiykwe hyo uron hokwe bulmakau seme-aw po nanpanan pak? \v 10 God hiy senkin ma me hokwe, hreme po nan ohruw-a pak? Oo, ok sokukwe mo hreme mey kow. Payhokuaw, ki se hou uwr o, wit-i me lour par-say uwr o, hohkwe uron hyohyo nonaw kwa non-meio, hoh ayay nakyawk say enekwei sok ayay sohom mo kopi me siraw non-onok ey se. \x * \xo 9:10 \xt 2 Ti 2:6\x* \v 11 Hromkwe niohney so ayay-yok mokwe hmo ompok mon po saro. Hai, omeme owhi ko hreme hiymon ey mokwe, hromkwe hmo mon lonokyaw ankin, hmey, sohokwe piap so? \x * \xo 9:11 \xt Ro 15:27\x* \v 12 Uwr har, hmo sios mon ma meio somokwe, hmo mey mokwe mo homkiaw nakway. Payhokuaw, sios mo mey-uwr mokwe, mo sios homkiaw nakway. Hai, senkin lwak ankin, Barnabas hrerekwe sios hom nakway hokwe, hrorkwe uwr sohom mo eir mon po lonok. Payhokuaw, hrorkwe hmo sios mon kokwe, uru aiopey hay non. \p Mo hror hmo ompok mon kokwe uru aiopey hay non lwak hi, hroro uron hokwe hom hrere nakway e nan pey. Sawk hrorkwe lon-seyrpaseyr yor lopa non, seyr meinkiowp ney-aw seme lorok kraiay meio, ok-ihey Krais se ma mesor ko yerki se mon sous-a-sous ame. \x * \xo 9:12 \xt Ap 20:34; 2 Ko 11:9\x* \v 13 Homkwe nonkway senkin po nuw-wak, uwr, God so a pekney-weys mon ma meio homkwe, hmo ayay mokwe mo serey suko me lonokyaw-a. Seyr uwr, alta mon ma meio homkwe, hmo ayay mokwe, seyr mo alta mon ma naws kow me ma-sahre opri-a. \x * \xo 9:13 \xt Lo 18:1-3\x* \v 14 Seyr liy-liy-aw, Hakamay hiykwe senkin papo me-kupaku kraiay kow, uwrsa God so ok-ihey ke ma hiymon sorasor homkwe, hmo ayay omeme mokwe mey sohok ko ouon mon-aw lonokyaw-a ey. \x * \xo 9:14 \xt Mat 10:10; Luk 10:7; Ga 6:6\x* \p \v 15 Ha God so ok-ihey ke hmo ompok mon ma hiymon sorasor hokwe, hakwe hom hane hiymon e me-sasay pa. Seyr ha pokon ma kiy-mey ohokwe, hom hane senkin lon e mey pey. Ha senkin mesopok hokwe, hane ka lokrue. Payhokuaw, sawk hano nak-me-heyr-ok, ha hmo mein-owon me ma lonok lopa ma lwak kokwe meyk lopa lwak ame. \v 16 Ha God so ok-ihey ke ma mesor ohokwe, hakwe liy nak-me-heyr ley, payhokuaw, hanekwe God hiykwe mey sokwe meio e po me-sasay. Sawk hakwe God so ok-ihey ke mesor pa lwak ankin, low piap-araw homkwe hano mon ka lousne! \x * \xo 9:16 \xt Jer 20:9\x* \v 17 Sawk hakwe mey sokukwe hano uron arian nonaw meio ousne hokwe, mey, ha ma meio kokwe hanekwe liy ma-sahre nakway. Sawk hakwe mey sokukwe hano uron arian nonaw meio pey, sawk God hiykiaw mekow se meio. \v 18 Hai, senkin lwak ankin, mey, ha ma meio ohokwe, hanekwe pay pie ke ma-sahre kow ey so? Ha aposel-mey ma meio ohokwe, hakwe hme mein-owon liy mesopok. Sawk, hane nakway mey sokukwe mo hmo lwak hi, hano pie kokwe senkin, God so ok-ihey ke hme puraw ma mesor kow hiykwaw. \p \v 19 Hakwe uwr prueyn so ouon mon lwak pey, seyr hakwe uwr har mo mey-uwr korey; sawk hakwe hakiaw-ayay uwrsa lowpwarowp mo mey-uwr sehe mon wak, uwrsa kraiar me akre akre huonokyaw prosue e hokuaw. \v 20 Hakwe Juda me nion non-wayr ankin, hakwe Juda-uwr se hieyn-aw lwayr; hakwe senkin sehe lon, payhokuaw Juda-uwrsa homkwe God so owh mon ka le-nene e hokuaw. Seyr ha uwrsa Moses so sow mo meyki ma ley me nion non-wayr ankin, hakwe mo hme nion sow sohom mo meyki ma ley se hieyn-aw non-wayr. Mo okar, hakiaw kokwe Moses so sow sohom mo ouon mon lwak pey. Sawk hakwe senkin sehe lon, uwrsa sow sohom mo meyki ma ley homkwe God so owh mon ka le-nene e hokuaw. \x * \xo 9:20 \xt Ap 21:20-26\x* \v 21 Seyr liy-liy-aw, ha uwrsa, Moses so sow me ma nakruok lopa me nion non-wayr ankin, hakwe seyr Moses so sow me ma nonkway lopa se hieyn-aw lwayr. Hakwe senkin sehe lon, uwrsa sow lopa homkwe God so owh mon ka le-nene e hokuaw. (Sawk hano yor sokukwe senkin mesair kow pey, hakwe God so sow me me-puar. Korey, hakwe mo Krais so sow ko ouon mon-aw lwayr.) \v 22 Seyr hakwe uwrsa, hmo nanpanan kiykiy-ay yor krai ma lwak lopa me nion non-wayr ankin, hakwe seyr hme hieyn-aw lwayr, hom God so owh mon ka le-nene e hokuaw. Sa uwrsa ha ma non-wayr, hmo sow penkin lwak e, hakwe seyr hmo sow sohom mo meyki pyay. Hakwe senkin sehe lon, uwrsa prueyn prueyn-aw hom God so owh mon le-nene e hokuaw. \x * \xo 9:22 \xt 2 Ko 11:29\x* \v 23 Ha senkin ma lon wayr hokwe, hakwe Hakamay so ok-ihey ke hokuaw meio, ha ok-ihey sohok ko omeme yaprue mo kopi har me siraw non-onok e hokuaw. \p \v 24 Homkwe papo nonkway, uwr kraiar hom sau ir ankin, peyrmawk-ar hokwe mo prueyn-aw sau yakay, seyr pie hokwe mo peyrmawk-ar ma sau yakay hiykwaw lonok. Homkwe yaprue nonaw senkin seme sau e, peyrmawk-ar ma sau yakay so pie ke lonok e. \p \v 25 Uwr prueyn prueyn-aw ma sau e ma mon hiykwe, hyo owh hiy krai lwak e sau hniypahniy koruay. Hiykwe senkin sehe lon, hye makwey kokway enekwei haraw-aw ma lwak ke lyay kow e hokuaw. Sawk hromkwe seme sau, makwey kokway lwayr peyow peyow ey me lonokyaw e. \x * \xo 9:25 \xt Fl 3:14; 2 Ti 2:4-5; 4:7-8\x* \v 26 Sa hakwe meir pariawey, Hakamay hiy ma lowok serey-aw sehe lira kraipakrai sau nekie nekie ha. Seyr hakwe aw iha non lono uwr se hieyn lono, hano iha ko krai mokwe meykyay mon puraw seyn say sowkin sow pey. \v 27 Hakwe hano owh arian hokwe sehe lomniy kraipakrai yay, seyr hano mey-uwr arian sehe mon wak, payhokuaw, ha uwrsa har me God so ok-ihey ke ma sor kow so meyki hokwe, hane nian kokwe sawk pie kow pa senaw lwak. \x * \xo 9:27 \xt Ro 8:13; 13:14\x* \c 10 \s1 Okrei-god me me-ihey me ma me-hripahri hiy non \p \v 1 Hano wayh-om, homkwe okpey hromo iwey-om hom Moses so meyki ma pyay ha mokwe, nonkway kwa lwak. Iwey-om lowpwarowp somokwe God so waw ko ouon mon ley neyney, seyr lowpwarowp homkwe Sour-yawp-ar Oupuey hokwe low lopa kuan iau. \x * \xo 10:1 \xt Kis 13:21-22; 14:22-29\x* \v 2 Hromo iwey-om me kokwe seyr God so waw non o, sour-yawp-ar non o, Moses so ki-wayh lwak e linon keyn prouk. \v 3 Hmo iwey-om lowpwarowp homkwe niohney so ayay me po la, \x * \xo 10:3 \xt Kis 16:35\x* \v 4 seyr hmo lowpwarowp homkwe niohney so hu se po lowswa. Payhokuaw, hu sohokwe homkwe niohney so peir, hme nion ma non-ey mon lowswa; seyr peir sokukwe mo Krais hiykiaw. \x * \xo 10:4 \xt Kis 17:6; Nam 20:11\x* \v 5 Sawk mo senkin lwak liok, God hiykwe hromo iwey-om mo kraiar mokwe kar ley pa, sa hme kokwe ki hrahra-aw mon lokin kwormakwor say opru inon kreik nok. \x * \xo 10:5 \xt Nam 14:29-30\x* \p \v 6 Sa weynpaweyn somokwe meir, hreme sokior mesair kow, hrom hromo iwey-om me hieyn weynpaweyn piap-araw me siowp ma-lokrue ame. \x * \xo 10:6 \xt Nam 11:4,34; 1 Ko 10:11\x* \v 7 Seyr homkwe okrei-god me peie ma-kampueys me-ihey o, hromo iwey-om mo har me hieyn. God so mamey porih hokwe hmo yor mokwe senkin me, “Uwrsa somokwe ayay lunay-a nok, hu piap-araw me nak-owswa nok, yor piap-araw me nak-on nakyas.” \rq Kis 32:6\rq* \m \v 8 Hromkwe yokun nweyh kane yor me peie ma-lon nakyas o, hromo iwey-om mo har me hieyn. Hom senkin lon menkin, enekwei kamon-aw-aw hokwe twenti-tri tausen sankaw lokrue. \x * \xo 10:8 \xt Nam 25:1-9\x* \v 9 Hromkwe Hakamay se peie leykawn o, hromo iwey-om mo har me hieyn. Hom senkin lon menkin, hme kokwe sok hom say okrue. \x * \xo 10:9 \xt Nam 21:5-6\x* \v 10 Hromkwe peie lonpeys-mapeys me o, hromo iwey-om mo har me hieyn. Hom senkin lon menkin, hme kokwe Ensel Lokrue ko hiy lokin kwormakwor say. \x * \xo 10:10 \xt Nam 16:41-49\x* \p \v 11 Weynpaweyn lowpwarowp senkin somokwe hromo iwey-om mo owh mon seme mon ousne, hromo meir lwak e. Seyr yor somokwe seme mey, hreme me-hripahri mey kow. Payhokuaw, hromkwe enekwei pariawey-ar hiy lousne ohriar sok lwayr. \v 12 Hunkwe hunkiaw-ayay senkin nanpanan ankin, hunkwe krai po nuw-wak, hunkwe iray-iray non kwa lwak, sa hne senaw makuayk. \v 13 Homkwe nonkway senkin lwak e, leykawn lowpwarowp, hmo owh mon ma lousne somokwe, leykawn, iwar lowpwarowp mo owh mon ma lousne wayr-wayr hom non. God hiykwe hyo me-loray mokwe seyn lorionay pey, seyr hiykwe leykawn, hmo krai mo eir mon ma lwak mokwe, hmo owh mon liy isay ousne ley. Sawk enekwei, leykawn hom hmo owh mon lousne ankin, hiykwe hme kokwe krai lorok kraiay ey o, yerki hakan ey o, ya kow a. \p \v 14 Hano wayh ihey-ar om, hakwe mo sehe me, homkwe okrei-god me kampueys me-ihey yor mokwe kwa lira muar. \v 15 Hakwe hme kokwe uwrsa nonkway non me hieyn kiy-ohruw ey. Homkwe ok, ha hme ma mesor kow mokwe, kwa nanpanan mesor anon anon. \v 16 Yiawk, God se me-ihey ey, hrom Hakamay so ayay la enekwei non ma lowswa hokwe, senkin mesair kow, hromkwe Krais so nioh se nion lokin nasay. Seyr ihey mo naw, hrom Hakamay so ayay la enekwei nonaw ma kamane hokwe, senkin mesair kow, hromkwe Krais so owhi ke nion lokin nasay. \x * \xo 10:16 \xt Mat 26:26-28\x* \v 17 Suw senkin, ihey mo naw kokwe imon-awaw, hrom lowpwarowp, mo hrom kraiar lwak hi, hromkwe owhi kamon-aw, payhokuaw, hromkwe mo ihey mo naw imon-aw sokwe-aw lonkeke-a. \x * \xo 10:17 \xt Ro 12:5\x* \p \v 18 Israel-uwrsa mo ayay naws kow yor me kwa nanpanan: Uwrsa, ayay, God se ma naws kow me ma non-a homkwe, mey, God so alta mon ma meio me nion lokin nasay. \x * \xo 10:18 \xt Wkp 7:6\x* \v 19 Homkwe hano ok-ku ke senkin nan lak, hakwe hme okrei-god o, ayay, okrei-god se ma naws kow o, seme senkin me-nonkway kow, homkwe krai ipey-ar non. \x * \xo 10:19 \xt 1 Ko 8:4\x* \v 20 Korey law, hano ok-ku kokwe senkin, ayay, okrei-god me ma naws kow mokwe, niohney piap-araw mo, God so korey. Sa hakwe hom niohney piap-araw me nion non-okin nasay e mon pey. \x * \xo 10:20 \xt Lo 32:17; MHO 9:20\x* \v 21 Homkwe senkin liy lon ley, Hakamay so yiawk ko se lowswa, niohney piap-araw mo yiawk ko se lowswa. Seyr homkwe senkin liy lon ley, Hakamay so sey ko me la, niohney piap-araw mo sey ko me la. \x * \xo 10:21 \xt 2 Ko 6:15-16\x* \v 22 Hmey, hromkwe God so uron se mon ie-ie, hreme lira way ompeys-ma-peys e? Hmey, hromkwe senkin nan, hromo krai mokwe, God so krai so eir mon lwak? \x * \xo 10:22 \xt Lo 32:21\x* \p \v 23 Hmo har homkwe senkin me, “Yor lowpwarowp mokwe hreme kokwe uwr prueyn liy me-sous ley.” Okar, sawk yor lowpwarowp mokwe yaprue korey. Ok senkin hunkwe liy me, “Yor lowpwarowp mokwe uwr prueyn hane liy me-sous ley” sawk yor lowpwarowp mokwe hne yaprue liy hiy-meio ie ley. \x * \xo 10:23 \xt 1 Ko 6:12\x* \v 24 Hunkwe hunkiaw-ayay hiymon ihey ey se peie pawk o. Sawk hunkwe har me hiymon ihey ey se kwa pawk. \x * \xo 10:24 \xt Ro 5:1-2\x* \p \v 25 Homkwe ayay-pion senkin senkin maket mon ma nakway mokwe, liy la. Sawk hno nanpanan yor uron ko hiykwe ayay-pion somokwe senkin peie nan sorpasor kawk mesopok o, ayay-pion omokwe perey suko me nake mo-ney. \x * \xo 10:25 \xt Sng 24:1\x* \v 26 Payhokuaw, God so ok, mamey porih mon ma lwak hokwe, senkin me, “Ki ohiy o, omeme lowpwarowp ki ko o, somokwe, Hakamay so.” \rq Sng 24:1\rq* \p \v 27 Unsaney prueyn, God se ma nonkway lopa hiy hne ay non-a e me-huonok ankin, sawk hwon ley ankin, ayay hiy ma lonhan onhan kekie somokwe, hunkwe kwa la hi. Ayay senkin somokwe, hno nanpanan yor uron ko hokwe peie nan sorpasor kawk mesopok o. \v 28 Sawk uwr prueyn hiy hne senkin mekow ankin, “Ay somokwe okrei-god me po naws kow,” suw hunkwe uwr hne ma mekow o, seyr nanpanan yor uron ko o, hme hokuaw kokwe peie la o. \x * \xo 10:28 \xt 1 Ko 8:7\x* \v 29 Suw senkin, hakwe hno nanpanan yor uron ko se me pey, sawk hakwe uwr, hne ma me-nonkway kow sohiy so nanpanan yor uron ko se lohruw-a. Payhokuaw, hano yor, ayay lowpwarowp me ma la hokwe, uwr prueyn so nanpanan yor uron ko hiy liy me-sous ley. \v 30 Hai, ha hano ayay me God se nak-me-ihey ankin, uwr prueyn hiykwe hane panoke ma-me-monmamon yay o, ayay, ha God se ma nak-me-ihey somokwe? \x * \xo 10:30 \xt 1 Ti 4:4\x* \p \v 31 Suw senkin, hwon la, hwon lowswa, hwon mey penkin me meio e, hunkwe God se panpaniowni kow e kwa mon. \x * \xo 10:31 \xt Kol 3:17\x* \v 32 Hno yor mokwe Juda me o, uwrkayn irweyk me o, seyr God so uwrsa me o, peie mon kuayk o. \x * \xo 10:32 \xt Ro 14:13\x* \v 33 Homkwe yor hakiaw ma mon nakyas liy-liy-aw senkin kwa mon nakyas. Mey lowpwarowp, ha ma meio omokwe, hakwe uwrsa lowpwarowp me kar mon ey e meio. Hakwe hakiaw-ayay hiymon e nan pey, sawk hakwe lowpwarowp me hiymon e nan, hom God so owh mon ka le-nene e hokuaw. \x * \xo 10:33 \xt 1 Ko 9:20-22\x* \c 11 \p \v 1 Homkwe hano weynpa-weyn mo meyki kwa pyay, ha Krais so weynpaweyn mo meyki ma pyay senkin. \x * \xo 11:1 \xt 1 Ko 4:16\x* \s1 Yor, makwey me ma swakuwmay me-ihey ey hom non \p \v 2 Hakwe hmo uru sa-u me nakie, payhokuaw, homkwe enekwei enekwei hane nanpanan, seyr homkwe weynpaweyn, hme ha ma hiymon sorasor mo meyki pyay. \p \v 3 Sawk hano uron hokwe senkin, homkwe senkin nonkway e, Krais hiykwe uwr prueyn prueyn-aw mo makwey. Uwr hiykwe seyr hyo sah ko makwey, Nonkway-uwr har hom senkin me, ok sohok ko meyk hokwe uwr hom sa mo eir mon ma lwak se me pey, sawk meyk kokwe senkin, peyr-ar kokwe sa kokwe uwr so mon le.’ seyr God hiykwe Krais so makwey. \x * \xo 11:3 \xt Stt 3:16; Ef 5:23\x* \v 4 Uwr, God se ma mesopok, seyr profet-ok, uwrsa mo inopuaw ma mesor kow hiykwe, hyo makwey se nak-swakuwmay ankin, hiykwe hyo makwey se mon owh-mar owh-mar yay. \v 5 Seyr sa, God se ma mesopok, seyr profet-ok uwrsa mo inopuaw ma mesor kow hokwe, hoko makwey se swakuwmay lopa lwak ankin, hokwe hoko makwey se mon owh-mar owh-mar yay. Hok o, sa makwey-ohne ma lowk eynor yay o, hohkwe liy-liy-aw. \v 6 Sawk, sa prueyn hokwe hoko makwey se swakuwmay lopa lwak ankin, hokwe hoko makwey-ohne se kwa lowk eynor yay. Sawk sa homkwe makwey-ohne lowk eynor yay yor ke owh-mar lon ankin, homkwe hmo makwey me kwa swakuwmay. \v 7 Uwr homkwe hmo makwey me liy swakuwmay ley, payhokuaw, uwr hiykwe God so ine-maku o, seyr God so panpaniowni-yor o, seme mesair. Sawk sa hokwe uwr so panpaniowni-yor ke mesair. \x * \xo 11:7 \xt Stt 1:26-27\x* \v 8 Suw senkin, uwr hiykwe sa ko mon le pa, sawk sa hokwe uwr so mon le. \v 9 Seyr uwr se kokwe sa ke hokuaw monhre kow pa, sawk sa ke kokwe uwr se hokuaw monhre kow. \x * \xo 11:9 \xt Stt 2:18-23\x* \v 10 Seme hokuaw, seyr ensel ayaw mon ma lwak me hokuaw, sa homkwe hom uru non ma lwak me mesair kow ey mokwe, hmo makwey me kwa swakuwmay. \p \v 11 Sawk hrom Hakamay so mon ma lwak hokwe, sa hom lwak lopa lwak hokwe, uwr homkwe liy lwak ley, seyr uwr hom lwak lopa lwak hokwe, sa homkwe liy lwak ley. \v 12 Payhokuaw, sa peyr-ar ko kokwe, uwr peyr-ar ko so owh-kopi non monhre. Seyr liyliy-aw, sohiy so meyki hokwe, iwar homkwe sa mo swaw mon le. Sawk omeme lowpwarowp mokwe God so mon le. \p \v 13 Homkwe homkiaw-aw lira memeir e. Hai, hmo sios mon kokwe, sa prueyn hokwe, makwey nak-swakuwmay lopa God se mesopok ankin, hmey, yor sokukwe yaprue lira o? \v 14 Suw senkin, omeme God hiy ma monhre mokwe hreme senkin mesair kow, uwr hom makwey-ohne meipey non lwak ankin, sohokwe hme mon owh-mar. \v 15 Sawk sa hom makwey-ohne meipey non lwak ankin, sohokwe mo hmo howhway ihey-ar. Payhokuaw, makwey-ohne meipey hme ma kow somokwe, hmo makwey me swakuwmay ey. \v 16 Sawk unsaney prueyn hiykwe ok, ha ma kiy-me sokwe lon-seyrpaseyr me e mon ankin, hakwe senkin kiy-me, hrom o, God so sios lowpwarowp o, hromkwe me-ihey yor seme-aw pyay. \s1 Hakamay so ayay me ma la ok hok non \p \v 17 Sawk ok, ha hme ma kiy-me-sorasor kow ha omokwe, hakwe hmo uru me nakie ok lopa. Payhokuaw, hmo hokruw yor mokwe, hme hiymon pey, sawk hme nian ma-sahre mon piapay. \v 18 Peyr-ar kokwe hakwe senkin lonuayk, hom suhway-aw sios se hieyn swa-hokruw mokwe, homkwe hou irweyk irweyk-aw liwak sir. Sa hakwe senkin nan, ok har mokwe okar. \x * \xo 11:18 \xt 1 Ko 1:10-12\x* \v 19 Hakwe senkin nonkway, homkwe hou irweyk irweyk-aw seme lokima iwak sir, uwrsa God hiy yaprue ma nan me hrom lira nonkway e. \v 20 Enekwei hom suhway-aw ma swa-hokruw-a somokwe, homkwe senkin peie nan o, homkwe Hakamay so Ayay me la. \v 21 Payhokuaw, hom suhway-aw ma swa-hokruw-a somokwe, hmo har homkwe hmo ayay arian me peyrmawk saw-a pie, homkwe peyr lowpwarowp me naruok pey. Hom senkin ma lon somokwe, har homkwe sawk siowp lokrue, wo har homkwe sawk hu piap-araw me lowswa lawk-lawk. \v 22 Hom ayay la ey o, hu lowswa ey o, hmey, homkwe hmo a arian lopa mo? Hai, homkwe yor, God so sios se ma lira muar, seyr uwrsa omeme lopa me ma mon owh-mar owh-mar, somokwe homkwe panoke mon o? Hai, hmekwe hakwe penkin kiy-me ey mo? Hmey, yor hom ma mon somokwe, hakwe hmo uru me lowk nakie e? Ohow, korey law-ar. \p \v 23 Hme ha ma hiy-mon sorasor somokwe, ha Hakamay so mon ma lonok hom non. Enekwei arawh, Hakamay Jisas se awia mo iha mon ma kow hokwe, hiykwe sawk ihey mo naw kopi ke lonok nok, \v 24 God se nak-me-ihey nok, kane nok, senkin nak-me, “Naw okukwe, hano owhi hme ma lokrue kow hok non. Yor okukwe senkinaw kwa meio, hane la nanpanan ey hokwe.” \v 25 Seyr liy-liy-aw, naw ko meyki hokwe yiawk hu non se nakway nok, me, “Yiawk ohokwe God so sokior-ok iwon, hano nioh non ma me-sakon kawk hiy non. Enekwei hom lowswa ankin, homkwe hane kwa lowswa nanpanan.” \x * \xo 11:25 \xt Kis 24:6-8; Hi 8:8-13\x* \v 26 Suw senkin, enekwei hom Jisas so owhi o, hyo nioh o, seme lonok e swa-hokruw ankin, homkwe Hakamay so lokrue se mesor sanion-sow, senkin-awaw, omok hiy le. \p \v 27 Suw senkin, enekwei hwon Hakamay so owhi o, hyo yiawk hu non o, seme lonokyaw ankin, hunkwe ayay har hunkiaw la e ma nake somokwe ompreir kawk peie la o, payhokuaw, hwon senkin lon ankin, hunkwe hyo owhi o, hyo nioh o, seme yor piap me mon. \x * \xo 11:27 \xt Hi 10:29\x* \v 28 Hmo prueyn prueyn-aw homkwe peyr hmo weynpaweyn arian me kwa lira soway soway popriy. Seyr yor yaprue nonaw ihey mo naw ke la nok, hyo nioh se nak-owswa. \v 29 Sawk hmo prueyn Hakamay so owhi ke ma la, seyr hyo yiawk se ma lowswa hiykwe, Hakamay so owhi so meyk-ar kokwe lira nonkway lopa lwak ankin, enekwei hiy ma la o, seyr ma lowswa o, hiykwe hiykiaw-ayay mon piapay. \v 30 Mo homkiaw senkin ma lon sohom, hmo uwrsa kraiar homkwe mo peik seme lwak, seyr owh nompou seme lwak, seyr hmo har mokwe mo seme laway. \v 31 Sawk hromkwe hromo weynpaweyn me hromkiaw lira mesor anon pie ankin, hremekwe God hiykwe lira mesor anon lopa. \v 32 Sawk hremekwe Hakamay hiykwe sehe lira mesor anon, seyr sehe hohuaw omniy-mamniy, hreme ki ohiy se nion nak-mon piapay lopa lwak e. \x * \xo 11:32 \xt Hi 12:5-6\x* \p \v 33 Hano wayh-om ama, seme hokuaw kokwe enekwei hom Hakamay so Ayay me swa-hokruw-a ankin, peyr homkwe hmo kristen-wayh prueyn prueyn-aw me kwa naruok. \v 34 Sawk unsaney prueyn hiykwe siowp lokrue ankin, hiykwe hyo a arian mon kwa la. God hiykwe hmo swa-hokruw-a enekwei mokwe, hmo prueyn se lira mesor anon lopa ka lwak. \p Ok har mokwe omok ha le non mesor kow ey. \c 12 \s1 Kyai, Niohney hiy ma kow hom non \p \v 1 Hano wayh-om, enkin kokwe hakwe hmo mesopok, hom hane ma mesopok ke ma-sahre mey-a-mey kow ha ey. Homkwe Niohney Pekney-weys so kyai mokwe nonkway non kwa lwak. \v 2 Hom nonkway, paraw hom hmo uron me ma kankoum lopa ma lwak mokwe, homkwe yerki senkin senkin non po lanio anyan, seyr homkwe okrei-god su ma lwayr lopa mo owh mon po amor-ousne. \x * \xo 12:2 \xt Hab 2:18-19\x* \v 3 Sa hakwe hom senkin nonkway e, uwr prueyn hiy God so Niohney non lwak ankin, hiykwe senkin liy me ley, “Weynpaweyn piap mokwe Jisas so owh mon ka lousne!” Seyr uwr prueyn, Niohney Pekney-weys lopa hiykwe senkin liy me-hrorsay ley, “Hakamay hokwe, mo Jisas hiykwaw-aw.” \x * \xo 12:3 \xt 1 Jn 4:2-3\x* \p \v 4 Niohney so kyai mokwe irweyk irweyk-aw, sawk Niohney, kyai seme ma kow liyay hokwe mo prueyn-awaw hiykwaw kow. \x * \xo 12:4 \xt Ro 12:6\x* \v 5 Mey mokwe irweyk irweyk-aw, sawk mo Hakamay kamon-awaw so mey me-aw meio. \v 6 Mey senkin senkin mokwe nonkway irweyk irweyk-aw non meio, sawk nonkway irweyk irweyk-aw somokwe mo God kamon-aw-aw hiykwaw kow. \p \v 7 Niohney hiykwe hyo mey senkin senkin mokwe uwrsa prueyn prueyn-aw me irweyk irweyk-aw seme meio, uwrsa lowpwarowp me hiymon ihey e. \v 8 Niohney so kueir nonaw hokwe, uwr prueyn sekwe ok mawkhow yaprue non lohruw-a ey se kow. Seyr Niohney kamon-awaw sohiy so kueir nonaw hokwe, uwr prueyn sekwe sawk ok nonkway yaprue non mesor ey se kow. \v 9 Seyr niohney liy-liy-aw sohiy so kueir nonaw hokwe, prueyn se kokwe nan kiykiy-ay yor ke kow, wo, uwr prueyn se kokwe sawk krai, peik me mon popriy kow ey se kow. \v 10 Niohney sohiykwaw-aw kokwe prueyn se kokwe meir krai non me meio ousne ey ke kow, seyr prueyn se kokwe kyai profet-ok mesor kow ey ke kow. Wo, prueyn se kokwe sawk kyai, God so Niohney so weynpaweyn o, niohney piap-araw mo weynpaweyn o, seme lira mesor anon ey se kow. Prueyn se kokwe sawk sane-ok lohruw-a kyai ke kow, wo, prueyn se kokwe sane-ok sohom mo meykyar me lohruw-a kumay kow kyai ke kow. \v 11 Mey lowpwarowp somokwe Niohney kamon-awaw hiykwaw nuw-meio sorasor, hiykiaw unsaney prueyn prueyn-aw me ma kow e ma nanpanan senkin. \x * \xo 12:11 \xt 1 Ko 7:7\x* \p \v 12 Krais hiykwe owhi kamon-aw, sawk owhi sokukwe, kopi-kopi kraiar non. Mo kopi-kopi senkin senkin kraiar lwak hi, sawk kopi-kopi lowpwarowp somokwe owhi kamon-awaw meio ousne. \x * \xo 12:12 \xt 1 Ko 10:17\x* \v 13 Suw senkin, mo hwon Juda, mo hwon uwr-kayn irweyk, mo hwon mey-uwr puraw, mo hwon uwr liaup-uwr lopa, hrom lowpwarowp mokwe owhi kamon-aw lwak e po prouk liyay, Niohney kamon-awaw hiykwaw. Seyr hromo lowpwarowp me kokwe Niohney kamon-awaw se-aw po kow owswa liyay. \x * \xo 12:13 \xt Ga 3:28\x* \p \v 14 Payhokuaw, owhi kokwe kopi kamon-aw non mon ousne pa, sawk owhi kokwe kopi kraiar non mon ousne. \v 15 Sawk sune hok senkin me ankin, “Hakwe owhi ko kopi korey, payhokuaw, hakwe iha korey.” Mo sune hok senkin me hi, hokwe owhi ko irweyk irweyk-aw liy lwak ley. \v 16 Hai, seyr nweyk hok senkin me ankin, “Hakwe owhi ko kopi korey, payhokuaw, hakwe nene korey.” Sawk mo nweyk hok senkin me hi, hokwe owhi ko irweyk irweyk-aw liy lwak ley. \v 17 Hai, owhi hokwe nene hiykwaw lwak hokwe, sawk pay non lonuayk o? Hai, nweyk hokwaw lwak ankin, sawk pay non liwemos o? \v 18 Sawk hromo owh hokwe senkin monhre, God hiykwe kopi-kopi kamon kamon-aw mokwe, hmo yop arian mon po mon ousne, hiykiaw ma nanpanan senkin. \v 19 Iwar mo owhi hokwe kopi kamon-aw lwak hokwe, owhi lopa po lwak. \v 20 Enkin kokwe senkin lwak, kopi-kopi kraiar non, sawk owhi kokwe kamon-awaw. \p \v 21 Nene hiykwe iha ke senkin liy me ley, “Mo hwon lwak lopa lwak hi, hakwe liy.” Makwey seyn, sune ke senkin liy me ley, “Mo hwon lwak lopa lwak hi, hakwe liy.” \v 22 Korey law-ar. Sawk senkin, hromo owhi hokwe, kopi har nompou ma lwak sohom lopa lwak hokwe, owhi hokwe yaprue liy meio ley. \v 23 Seyr hromo owhi ko kopi-kopi har, hrom piap eyn ma lira mokwe, hromkwe yaprue mon ihey. Seyr hromo owhi ko kopi-kopi, hrom owh-mar ma lon mokwe, hromkwe yerki yaprue non nak-mon eym-ma-eym popriy. \v 24 Sawk hromo owhi ko kopi-kopi, yaprue ma lira mokwe, hromkwe seyn nak-mon eym-ma-eym pey. God hiykwe iwar mo owh kopi-kopi mokwe siraw-aw senkin seme monhre, hromo owhi kopi-kopi hrom owh-mar ma lon me mon ihey e. \v 25 God hiykwe owhi kokwe senkin sehe monhre, owhi ko kopi-kopi homkwe irweyk irweyk-aw liy meio ley, sawk hom lowpwarowp kokwe suhway-aw meio e monhre. \v 26 Sawk owhi ko kopi kamon, aw nak-ok ankin, kopi-kopi lowpwarowp hom seyn, aw nak-ok liyay. Seyr owhi ko kopi kamon se mon ihey ankin, kopi-kopi lowpwarowp hom seyn, kar non-ey liyay. \p \v 27 Enkin kokwe hom lowpwarowp homkwe mo Krais so owhi, seyr hmo prueyn prueyn-aw homkwe owhi sohok ko kopi-kopi. \x * \xo 12:27 \xt Ro 12:5\x* \v 28 Sios mon kokwe God hiykwe mey-uwr senkin senkin me po mesay wak. Peyr-mawk kokwe aposel, hmo meyki hokwe profet, hmo meyki hokwe hiymon sorasor uwr. Sei, mey krai non me meio ousne uwr, sei, uwr kyai, peik me mon popriy kow uwr, sei, uwr, hiy-mon yor ipey-ar non, sei, hiy-mon now-a-now uwr, sei, sane-ok lohruw-a uwr. \x * \xo 12:28 \xt Ef 4:11-12\x* \v 29 Hmo sios mon kokwe, uwrsa lowpwarowp homkwe aposel korey. Seyr hmo lowpwarowp homkwe profet korey. Seyr hmo lowpwarowp homkwe hiymon sorasor uwr korey. Seyr hmo lowpwarowp homkwe kyai meir krai non me meio ousne ey lopa. \v 30 Hmo lowpwarowp homkwe peik me mon popriy kow uwrsa korey. Hmo lowpwarowp homkwe seyr sane-ok lohruw-a pey. Hmo lowpwarowp homkwe seyr sane-ok mo meyk-ar me me-kumay kow uwrsa korey. \v 31 Sawk homkwe niohney so kyai ipey-ar me siowp kwa lokrue. \p Sawk enkin ohokwe hakwe hme yerki yaprue ihey-arar se mesair kow ey. \x * \xo 12:31 \xt 1 Ko 14:1\x* \c 13 \s1 Uron-pi ko-ar lwak yor \p \v 1 Hakwe uwrsa har mo ok o, ensel mo ok o, mo seme lohruw-a hi, sawk hakwe uron-pi ko-ar lwak yor lopa lwak ankin, ok, ha ma lohruw-a somokwe hakwe wow o, kiaw o, seme hieyn-aw puraw lwoun. \v 2 Mo ha kyai profet-ok ke ma mesor non lwak hi; seyr mo ha nonkway lowpwarowp non lwak se ouon-aw-ok me nuw-nonkway popriy hi; seyr mo ha nan kiykiy-ay yor ipey-hay, mnuw me me-su ha ey non lwak hi; sawk hakwe uron-pi ko-ar lwak yor lopa lwak ankin, suw hane liy hiy-mon ley. \x * \xo 13:2 \xt Mat 17:20\x* \v 3 Mo ha, hano omeme lowpwarowp me lowndiy lowpway hi; seyr hakiaw-ayay-aw ya mon isay nwaws hi; sawk hakwe uron-pi ko-ar lwak yor lopa lwak ankin, yor senkin somokwe hane liy hiy-mon ihey ley. \p \v 4 Uron-pi ko-ar lwak yor hokwe senkin, liwak meinkiowp yor o, maym kow yor o. Uron-pi ko-ar lwak yor hokwe, nan kriypakriy ira way yor lopa, seyr nak-me-heyr yor lopa, seyr ipay mo uru arian me nakie yor lopa. \v 5 Uron-pi ko-ar lwak yor hokwe, yor piap me liy mesair kow ley, iha lopa liy la ley, seyr aw-ok liy me-ie-ie ley; seyr har mo weynpaweyn piap me liy nakruok kraiay nanpanan wayr ley. \v 6 Uron-pi ko-ar lwak yor hokwe, yor piap-araw me kar liy nakey ley, sawk ok-ar-ok me-aw nakey. \x * \xo 13:6 \xt Ro 12:9\x* \v 7 Uron-pi ko-ar lwak yor hokwe seyn meio kane kane pey. Uron-pi ko-ar lwak yor hokwe, nan kiykiy-ay yor non, seyr uron hyohyo ma lon yor non, seyr lorok kraiay wayr yor non. \x * \xo 13:7 \xt 1 Pi 4:8\x* \p \v 8 Uron-pi ko-ar lwak yor hokwe lwak peyow peyow wayr ey. Profet-ok mokwe liy ma-mesor ley, sane-ok mokwe kueyn-yay ey, seyr nonkway mokwe, lira por ha ey. \v 9 Payhokuaw, hromo nonkway mokwe, kopi har me-aw nonkway, seyr hromo profet-ok mokwe, kopi har me-aw lohruw-a. \v 10 Sawk nonkway hrawey hrawey hok le ankin, wo, nonkway ohna ma lwak mokwe ya lira por ha a. \v 11 Enekwei ha ney ma kor-wak hokwe, hakwe ney se hieyn lohruw, seyr hakwe ney se hieyn nanpanan, seyr hakwe ney se hieyn lira mesor anon nonkway. Sawk enkin ha uwr hakamay ma kiy-wak ohokwe, hakwe ney mo weynpaweyn mokwe po preisia hain. \v 12 Omeme, enkin hrom ma lira omokwe, hromkwe peyr lira nyan-nyan, owhnan kawk-ir mon ma lousne me ma lira nyan-nyan me hieyn, sawk omok kokwe hromkwe ine sawk-sawk lira ey. Enkin hakwe peyr paswaw-aw kor-nonkway, sawk omok kokwe hakwe ya nonkway popriy a, God hiykiaw hane ma nonkway popriy senkin. \p \v 13 Sa enekwei ohokwe, nan kiykiy-ay yor o, uron hyo-hyo lon yor o, uron-pi ko-ar lwak yor o, hom krompri-ar lwak. Sawk hmo krompri-ar mo peyrmawk hokwe, uron-pi ko-ar lwak yor hok lwak. \x * \xo 13:13 \xt 1 Te 1:3\x* \c 14 \s1 Niohney so kyai hom non \p \v 1 Homkwe uron-pi ko-ar ma lwak yor kokwe meyki kwa nuw-nakey kraipakrai popriy. Seyr hmo uron mokwe Niohney so kyai me siowp kwa nuw-okrue. Seyr kyai, profet-ok me ma mesor kokwe peyrmawk-ar kwa nuw-nanpanan. \x * \xo 14:1 \xt 1 Ko 12:31; 14:39\x* \v 2 Unsaney, sane-ok ma lohruw-a hiykwe, uwrsa me nion non-ohruw-a pey, sawk God se nion-aw non-ohruw-a. Payhokuaw, hiykwe niohney so krai non ouon-aw-ok me lohruw-a, sa ok, hiy ma lohruw-a somokwe, unsaney prueyn liy nonkway ley. \v 3 Sawk unsaney, profet-ok ma mesor kow somokwe, hmo ok mokwe sios se hiy-meio ie, seyr hiy-mon kraipakrai, seyr hiy-mon woro-woro. \v 4 Uwr, sane-ok ma lohruw-a hiykwe hiykiaw-ayay hiy-mon, sawk uwr, profet-ok ma mesor kow sohokwe, sios se hiy-meio ie. \v 5 Hakwe hom lowpwarowp, sane-ok lohruw-a e mon. Sawk kyai kamon kyai sohok ko eir mon ma lwak kokwe senkin, hom lowpwarowp profet-ok mesor e. Payhokuaw, unsaney, profet-ok ma mesor hiykwe uwr, sane-ok ma lohruw-a so eir mon lwak. Payhokuaw, sane-ok somokwe, kankoum uwr lopa lwak ankin, sios se liy hiymon popriy ley. \p \v 6 Hano wayh-om, sa pokon hme ha sane-ok le ohruw-a ankin, hai, hano ok somokwe hme penkin yerki non hiy-mon ihey o? Hai, ha le hokwe, sawk ha God so mesair hrahra-ok o, hyo nonkway-ok o, hyo profet-ok o, hyo hiymon sorasor-ok o, seme hiy-me-sorasor kumay kow lopa lwak ankin, hai, ok senkin somokwe hmekwe penkin hiymon ey so? \v 7 Omeme, su ma lwayr lopa, yayh nak-okin owk ey seme kwa nanpanan. Seik-saw-ho o, kowkuo o, hoho yowniy-oksa mokwe, kumay-ar ar-woun-sa ha pa lwak hokwe, hai, unsaney homkwe yowniy senkin senkin mokwe penkin lonuayk nonkway o? \v 8 Seyr hu se lou uwr hiykwe, hu hokwe yaprue lou-sa ha pa lwak ankin, hai, aw ley ono ey hokwe, posokwaw lonhan onhan koruay ey so? \v 9 Suw mo senkin, hai, hno sane-ok somokwe, kumay lwak lopa lwak ankin, unsaney prueyn hiykwe ok sohok ko meykyar mokwe penkin nonkway ey so? Hno sane-ok somokwe howniy ouon mon lohruw-a ha. \v 10 Ki ohokwe wouk-ok kraiar senkin lwak, seyr wouk-ok somokwe meyk non. \v 11 Sawk hakwe wouk-ok ko meyk-ar ke nonkway lopa lwak ankin, suw uwr, ok sokwe ma lohruw-a sohokwe hane kokwe uwr suwon se hieyn lira. Seyr hakwe hye kokwe uwr suwon se hieyn lira. \v 12 Hom Niohney so kyai me siowp ma lokrue me hokuaw kokwe, hakwe hme senkin kiy-me, homkwe kyai, sios se meio ie ey me kwa nuw-meio kraipakrai. \p \v 13 Sohiy so hokuaw kokwe, unsaney sane-ok ma lohruw-a hiykwe God se kwa mesopok, sa hyekwe kyai hyo sane-ok sohom mo meyk-ar me hiykiaw mesor kumay ey ke ka kow. \v 14 Sa hakwe God se sane-ok non mesopok ankin, suw hano niohney hiykiaw mesopok, sawk hano mawkworom hokwe puraw-aw lwak. \v 15 Hakwe penkin lon ey so? Hakwe God se kokwe niohney non mesopok ey, sawk hakwe mawkworom non nak-mesopok ey. Hakwe yayh mokwe niohney non lowk ey, sawk hakwe yayh mokwe mawkworom non nak-owk ey. \v 16 Sawk hunkwe God so uru hokwe niohney non lowk nakie ankin, hai, uwr prueyn hme nion ma non-hokruw hiykwe, hno ok mo meyk-ar mokwe nonkway lopa lwak ankin, hai, hwon kar ma nak-me ey sohokwe, hiykwe uron kamon-aw penkin non-wak o? \v 17 Mo hwon God se yaprue mesopok me-ihey hi, sa hno ok somokwe uwrsa ma non-hokruw me liy hiy-meio ie popriy ley. \p \v 18 Hakwe God se sehe me-ihey, payhokuaw, hano kyai sane-ok ma lohruw-a hokwe, hmo kyai mo eir mon lwak, hakwe sane-ok mokwe, krai-ar nuw-ohruw-a. \v 19 Sawk hrom sios mon ma hokruw hokwe, hakwe sane-ok mokwe 1000 sankaw me ankin, hmekwe liy hiymon o? Korey, payhokuaw, homkwe ok sohom mo meykyar mokwe yerki penkin non nonkway a? Sawk hakwe ok iha-sirom, hom ma nonkway popriy, seme-aw hiy-mon sorasor ankin, sohokwe hme hiymon. \p \v 20 Hano wayh-om, hmo nanpanan yor mokwe ney me hieyn peie lwak o. Hmo lon hohuaw yor mokwe ney me hieyn enekwei haraw-aw lwak ankin, suw yaprue. Sawk hmo nanpanan yor mokwe uwr hakamay me hieyn kwa nanpanan e. \x * \xo 14:20 \xt Ef 4:14\x* \v 21 God so mamey porih hokwe senkin me, \q1 “Hakamay hiykwe senkin me, hano uwrsa me kokwe, hakwe uwr sane-ok irweyk non mo kueir nonaw lohruw-a ha ey, seyr uwr meiaw ko mo woki mo kueir nonaw lohruw-a ha ey. Sawk mo senkin lwak hi, hano uwrsa homkwe hane liy lonuayk ley.” \rq Ais 28:11-12\rq* \p \v 22 Suw senkin lwak, sane-ok kankoum ohruw-a kyai sokukwe meir kamon, nan kiykiy-ay uwrsa mo korey, sawk uwrsa ma nan kiykiy-ay lopa mo. Sawk profet-ok mokwe meir kamon, nan kiykiy-ay uwrsa mo, sawk uwrsa ma nan kiykiy-ay lopa mo korey. \v 23 Sa uwrsa lowpwarowp ma nuw-hokruw somokwe, sane-ok nuw-ohruw-a liyay ankin, seyr uwrsa nan kiykiy-ay lopa, hom lyawriy ankin, hai, uwrsa somokwe hmo yor me yaprue lira nanpanan o? Korey, uwrsa somokwe hme kokwe lawk-lawk uwrsa me hieyn-aw lira. \x * \xo 14:23 \xt Ap 2:13\x* \v 24 Sawk nan kiykiy-ay uwrsa lowpwarowp homkwe profet-ok mesor ankin, sa uwr prueyn nan kiykiy-ay lopa, seyr uwr prueyn nonkway lopa hiy lyawriy ankin, profet-ok somokwe hye senkin liy mon nanpanan kworpakwor, hiykwe yor piap-araw non. Sa hyekwe profet-ok lowpwarowp sohom lira mesor anon. \x * \xo 14:24 \xt Jon 16:8\x* \v 25 Hyo weynpaweyn ouon-aw ma nak-wak sue somokwe kumay mon liy lousne-sa-ousne. Seyr hiykwe God se senkin liy kampueys me-ihey, “Okar, God hiykwe mo eherey lwak soma!” \s1 Weynpaweyn sios mon ma lousne hom non \p \v 26 Hano wayh-om, ha ma kiy-me ohokwe senkin, enekwei hom suhway-aw hokruw ankin, hmo prueyn hiykwe yayh kamon non, hmo prueyn hiykwe sawk ok kamon hiymon sorasor ey non, hmo prueyn hiykwe sawk God so me-hrorsay ok non, hmo prueyn hiykwe sawk sane-ok kankoum ohruw-a, wo, prueyn hiykwe sawk sane-ok mo meyk-ar me me-kumay kow. Weynpaweyn lowpwarowp somokwe seme lon e, nan kiykiy-ay uwrsa lowpwarowp me ka hiymon ie ihey. \x * \xo 14:26 \xt 1 Ko 12:8-10\x* \v 27 Unsaney sane-ok lohruw-a ankin, prueys lohruw-a ankin, se sehe, pruompri lohruw-a ankin, se sehe. Sawk homkwe prueyn prueyn-aw kwa lohruw-a, seyr uwr prueyn hiykwe sane-ok sohom mo meyk-ar me kwa lohruw-a kumay kow, nan-kiykiy-ay uwrsa me. \v 28 Sa unsaney, sane-ok sohom mo meyk-ar me me-hrorsay kow ey lopa lwak ankin, sane-ok lohruw-a uwr hiykwe ok lopa kwa lwak meinkiowp, hiykwe hiykiaw God se nion-aw kwa non-ohruw-a. \p \v 29 Profet-ok prueys-aw mesor ankin, se sehe, pruompri non mesor ankin, se sehe. Har homkwe hmo ok me nwakwon onuayk nok, nanpanan mesor anon-anon. \x * \xo 14:29 \xt 1 Te 5:21\x* \v 30 Sa uwr prueyn serey ma liwak, hiykwe me-hrorsay-ok kamon God so mon lonok ankin, uwr, peyr-mon ma lohruw-a pie hiykwe kwa lohya kow, prueyn se. \v 31 Suw, hom lowpwarowp profet-ok liy mesor, sawk enekwei kamon-aw sokwaw liy lohruw-a e ko, sawk prueyn prueyn-aw. Homkwe yerki senkin meio ankin, homkwe nonkway liy lonokyaw, seyr homkwe homkiaw-ayay liy hiymon kraipakrai. \v 32 Kyai, profet-ok mesor ey sokukwe, uwr ma mesor sohiykiaw lanok anok ohruw-a. \v 33 Payhokuaw, God so yor hokwe uwrsa hom suhway-aw ma lohruw-a sian senkin korey, sawk hiykwe lwak marowhway God. Seyr hyo yor mokwe sios lowpwarowp mon kokwe liyliy-aw lwak. \p \v 34 Hromo sios mon kokwe sa homkwe meinkiowp ney-aw lwak e. Homkwe ok liy lohruw-a ley, Juda mo sow hokwe mo senkin me, sa homkwe uwr mo peyrmawk mon peie ley o. \x * \xo 14:34 \xt 1 Ko 11:3; 1 Ti 2:12\x* \v 35 Sa homkwe mesopok non lwak ankin, hmo uwr arian me kwa mesopok onuayk nonkway, hmo a arian mon. Payhokuaw, hromo sow senkin, hromkwe yor, sa hom sios mon ma liarok ohruw-a somokwe, owh-mar lon. \p \v 36 Korin uwrsa om, homkwe homkiaw-ayay peie nak-me-heyr o. Hmey, God so ok kokwe hmo owh mon lousne pie mo? Hai, God so ok kokwe hmo sios hokwaw lonuayk pie ko? \v 37 Sa hmo prueyn hiykwe senkin nan ankin, hiykwe profet, seyr Niohney so kyai non, hiykwe senkin kwa nonkway, ok, hme ha ma mey kow somokwe, God so me-kupaku-ok arian. \x * \xo 14:37 \xt 1 Jn 4:6\x* \v 38 Hiykwe ok seme nanpanan wayr lopa lwak ankin, hyekwe seyr nanpanan wayr lopa lwak ey. \p \v 39 Hano wayh-om ama, mo sehe, homkwe profet-ok mesor kyai kokwe siowp kwa lokrue. Seyr sane-ok lohruw-a kyai kokwe peie me-sous o. \v 40 Sios mo mey lowpwarowp mokwe yaprue nonaw kwa nuw-meio anok anok popriy. \c 15 \s1 Krais hiy ma loksian hiy non \p \v 1 Hano wayh-om, hakwe God so ok-ihey, ha hme ma mesor kow ke hme ma-me nanpanan. Ok-ihey sokukwe hom ma lonok nan kiykiy-ay hok non, seyr hmo nan kiykiy-ay yor somokwe ok serey lorok kraipakrai. \v 2 God so ok-ihey ko kueir nonaw kokwe, hme po me-huonokyaw prosue. Homkwe ok-ihey, ha hme ma mesor kow me nakruok kraipakrai ankin, homkwe yaprue lwak ey. Senkin lon lopa lwak ankin, hmo nan kiykiy-ay yor mokwe, ayay leip lopa. \p \v 3 Hmekwe hakwe ok ipey-ar peyrmawk-ar ko hane ma me-kow me ma-sahre mesor kow: Krais hiykwe hromo yor piap-araw me po lokrue kow, God so mamey porih hok ma me senkin. \x * \xo 15:3 \xt Ais 53:5-12\x* \v 4 Hye kokwe ki-eyh mon kwawk nok, sa eypok krompri so meyki sok ma-me-oksian, God so mamey porih hok ma me senkin. \x * \xo 15:4 \xt Mat 12:40; Ap 2:24-32\x* \v 5 Hiy ma loksian hokwe, Pita so owh mon lousne nok, ki-wayh iha seys mu nareysyar non mo owh mon ma-sahre ousne. \x * \xo 15:5 \xt Luk 24:34; Mat 28:16-17\x* \v 6 Sohiy so meyki hokwe hiykwe enekwei kamon-aw hokwe hyo uwrsa 500 mo owh mon ma-lousne. Enekwei enkin ohokwe, uwrsa sohom mo kraiar homkwe su lwayr nonaw lwak, sawk har mokwe po lokrue. \v 7 Sei, sohiy so meyki hokwe, seyr Jems so owh mon lousne, seyr aposel lowpwarowp mo owh mon ma-lousne. \x * \xo 15:7 \xt Luk 24:50\x* \v 8 Pariawey-ar hokwe hiykwe hano owh mon lousne, sa hakwe ney prueyn, ipey hok enekwei-ar sok ma liwak lopa se hieyn-aw lwak. \x * \xo 15:8 \xt Ap 9:3-6\x* \p \v 9 Payhokuaw, hakwe uwr yaprue korey, aposel lowpwarowp mo ompok mon kokwe hano uru hokwe ouon mon lwak. Hanekwe aposel-ok liy me ley, payhokuaw, God so sios me kokwe mo ha nwaksu mon nokriy nokriy yay sowkriy. \x * \xo 15:9 \xt Ef 3:8; 1 Ti 1:15\x* \v 10 Sawk ha enkin ma kiy-wak ohokwe, hakwe God so maym kow yor ko kueir nonaw kiy-wak. Hyo maym kow yor, hiy hano mon ma meio hokwe, ayay leip lopa lwak pa. Korey, hakwe mey ipey-ar po meio, aposel har homkwe sankaw meio pa. Sawk hakwe senkin liy me ley, hakiaw-aw. Mey, ha ma meio mokwe, God so maym kow yor, hane nion ma non-wak hok meio. \x * \xo 15:10 \xt 2 Ko 11:23\x* \v 11 Suw senkin, ok-ihey somokwe, mo uwrsa har hom sor kow hi, mo ha sor kow hi, hrom lowpwarowp kokwe ok kamon-aw ke sor kow, sa homkwe po nan kiykiy-ay. \s1 Hrom ma loksian-sa-sian ey hiy non \p \v 12 Enkin kokwe hromkwe senkin mesor, Krais se kokwe lokrue ko se po ma-me-sian. Hai, hmo har homkwe sawk senkin panoke lohruw-a o, uwrsa ma lokrue homkwe liy ma-loksian ley? \v 13 Sawk uwrsa sohom mo ok mokwe ok-ar lwak ankin, suw senkin, Krais se seyn, lokrue ko hokwe ma-me-sian pa. \v 14 Seyr Krais se kokwe lokrue ko hokwe ma-me-sian lopa lwak hokwe, hromo mesor-kow ok mokwe puraw-aw po nuw-ohruw-a, seyr hmo nan kiykiy-ay yor mokwe meyk lopa po nuw-wak. \v 15 Sohiykwaw korey, seyr hromkwe God so mey mokwe okrei lohruw-a, payhokuaw, hromkwe senkin mesor wayr, God hiykwe Krais se lokrue ko se po ma-me-sian. Sawk uwrsa ma lokrue ha hom ma-loksian lopa hokwe, okar lwak ankin, God seyn, hiykwe Krais se ma-me-sian pa. \v 16 Payhokuaw, sawk lokrue ha mokwe ma-me-sian lopa lwak ankin, Krais se kokwe seyr mo ma-me-sian pa. \v 17 Sawk Krais se ma-me-sian lopa lwak hokwe, hmo nan kiykiy-ay yor mokwe ayay leip lopa po lwak, seyr homkwe hmo yor piap-araw arian mo ouon mon-aw po lwak. \v 18 Suw seyr senkin lwak, uwrsa Krais se ma nan kiykiy-ay me ma lokrue ha mokwe, po lokrue pror ha. \v 19 Sawk hromo uron, Krais se hyohyo ma lon hokwe, enekwei enkin se-aw lon ankin, uwrsa ki ko homkwe hromo kristen mo nan kiykiy-ay yor mokwe, lawk-lawk ey me hieyn liy lira muar ourde. \p \v 20 Sawk Krais se lokrue ko se ma me-sian hokwe, mo ok-arar. Hiykwe uwrsa ma lokrue ha mo peyr-mawk loksian uwr. Suw senkin sehe mesair kow, uwrsa ma lokrue ha somokwe ya ma-lok-sian a. \v 21 Payhokuaw, lokrue yor kokwe uwr prueyn-aw hiy mon ousne, seyr liyliy-aw, ma-loksian yor kokwe uwr prueyn-aw hiy mon ousne. \x * \xo 15:21 \xt Ro 5:12\x* \v 22 Payhokuaw, uwrsa lowpwarowp homkwe Adam so yor ko kueir nonaw laway. Seyr liyliy-aw, uwrsa lowpwarowp homkwe Krais so mey ko kueir nonaw ma-loksian wayr ey. \v 23 Suw senkin lousne ey, peyrmawk hokwe, Krais hiykiaw po loksian pie, sa omok hiy ma-laye ankin, uwrsa hye ma nan kiykiy-ay hom ma-loksian ey. \x * \xo 15:23 \xt 1 Te 4:16; MHO 20:5\x* \v 24 Sohiy so meyki hokwe, enekwei pariawey-ar hiy lousne ey. Enekwei sohokwe, Krais hiykwe hromo ki so makwey-uwr o, hiy-wayr-uwr senkin senkin o, krai senkin senkin o, lowpwarowp seme nak-swakakar nok, Wayr-hre-yier se Aio God so iha arian mon kow ok. \v 25 Payhokuaw, Krais hiykwe king se hieyn senkinaw hiy-wayr ey, enekwei God hiy hyo awia-pow me hyo sune ouon mon lyay sowkriy kow sehe. \x * \xo 15:25 \xt Mat 22:44\x* \v 26 Awia-pow pariawey-ar mon piapay ey hokwe, lokrue yor. \x * \xo 15:26 \xt MHO 20:14\x* \v 27 Payhokuaw, God so mamey porih hokwe senkin me, “Hyo sune ouon mon kokwe God hiykwe omeme lowpwarowp me lyay sowkriy ey.” Ok “omeme lowpwarowp” sohok ko meykyar kokwe senkin: God hiykwe hiykiaw-ayay Krais so ouon mon lwak e me pa, payhokuaw, omeme lowpwarowp somokwe, Krais so ouon mon kokwe mo God hiykiaw lyay sowkriy kow. \rq Sng 8:6\rq* \m \v 28 Enekwei God hiy senkin lon lowpway ankin, Ney hiykwe hiykiaw-ayay God so ouon mon lyay ey. God hiykwe omeme lowpwarowp me hyo ouon mon ma lyay sowkriy kow uwr hiy non. Hiykwe senkin sehe lon ey, God hiykwe omeme lowpwarowp mo hiy-wayr uwr ka lwak e hokuaw. \p \v 29 Hai, homkwe hu mon prouk yor, uwrsa ma lokrue ha me hiymon ey, yor sokukwe panoke meio o? Sawk uwrsa ma lokrue ha homkwe ma-loksian lopa lwak ankin, hai, hmo har homkwe, mey sokukwe panoke meio o? \v 30 Hai, uwrsa me mon oksian yor lopa lwak hokwe, hromkwe hromo mey mokwe enekwei enekwei awia-pow mo yeik-pi ouon mon payhokuaw meio wayr o? \v 31 Hano wayh-om, enekwei enekwei, lokrue hokwe hano inour mon kiynuw-wak. Ok sokukwe okar, okrei korey. Ha hme hromo Hakamay Jisas Krais so ouon mon ma nak-me-heyr se hokuaw kokwe, hakwe okar-ok sokukwe sehe me. \x * \xo 15:31 \xt Ro 8:36\x* \v 32 Hai, ha yier Efesus erey mon iwar ki ko hom hane yaprue ma lira me hokuaw, ay-kaman piap-araw me aw non-ono hi, aw senkin somokwe hane pay se kow ey so? Suw senkin, lokrue-ha mokwe ma-me-sian lopa lwak ankin, mo sehe, hromkwe ok kamon senkin ma me ko meyki ley e, \q1 “Ama, hromkwe ayay nuw-a e, seyr hu nak-owswa e, payhokuaw, yaw kokwe hromkwe lokrue sa-okrue ey.” \rq Ais 22:13\rq* \m \v 33 Ama, hme mon anyan ha lak: “Hwon, uwrsa uron piap-araw non me nion non-ondiay ondiay ankin, hno liwak yor yaprue ke liy mon piapay.” \v 34 Homkwe hmo nanpanan yor yaprue mon kwa ma-le-nene, seyr yor piap-araw me kwa nak-okriy ha, payhokuaw, hmo har homkwe God se nak-lawk-lawk. Ok senkin sokukwe hakwe sehe me, hme me owh-mar owh-mar yay e. \s1 Uwrsa ma lokrue ha me ma me-sian hom non \p \v 35 Hai, hmo har homkwe senkin mesopok wayr-wayr, “Uwrsa ma lokrue-ha mokwe penkin ma-mon-sian o? Hmo owhi mokwe ya penkin ma-lwak a?” \v 36 Lawk-lawk ey ama, enekwei hom ayay-yok me ki mon saro mokwe, ayay-yok somokwe lokrue lopa lwak hokwe, liy swaseyr ie ley. \x * \xo 15:36 \xt Jon 12:24\x* \v 37 Seyr ayay-yok hom ma saro somokwe, homkwe owhi, omok nak-swaseyr ousne ey non nak-saro pey. Hwon pay i se saro me, owhnan-ok, hwon wit-i se saro ankin, seyr hwon ayay-yok har me saro ankin, homkwe mo i me-aw saro. \v 38 Sawk God hiykwe ayay-yok somokwe owhi iwon, hiykiaw ma nanpanan senkin kow. Seyr ayay-yok senkin senkin mokwe, hmo owhi arian me ma-sahre kow. \v 39 Payhokuaw, ayay, su ma lwayr mo owhi mokwe liy-liy-aw lira pey: Iwar mo owhi mokwe irweyk, ayay ki-aw ko mo owhi mokwe irweyk, seyr ahney mo owhi mokwe irweyk, ay hu ko mo owhi mokwe irweyk. \v 40 Seyr nonkumey mon kokwe owhi senkin senkin non. Seyr ki mon kokwe owhi senkin senkin non. Owhi ki ko mo panpaniowni mokwe irweyk, seyr owhi nonkumey ko mo panpaniowni mokwe irweyk. \v 41 Ey hiykwe hyo panpaniowni arian non. Yeyn hokwe hoko panpaniowni arian non, seyr napuar homkwe panpaniowni irweyk non. Seyr napuar kamon kamon-aw mo panpaniowni mokwe liy-liy-aw korey. \p \v 42 Lokrue-ha uwrsa me ma-me-sian ankin, mo senkin lwak ey. Owhi, ki mon ma lopru kwawk kokwe, lwayr peyow lopa. Sawk owhi ma ma-me-sian kokwe lwayr peyow ey. \v 43 Enekwei ki mon lopru kwawk ankin, owhi sokukwe piaparaw-araw, seyr nompou lwak. Sawk enekwei owhi sokwe ma-me-sian ankin, hokwe panpaniowni non, seyr krai non lwak. \x * \xo 15:43 \xt Fl 3:20-21\x* \v 44 Ki mon lopru kwawk ankin, owhi sokukwe ki ko, sawk ma-me-sian ankin, owhi sokukwe niohney so. Ki ohokwe mo owhi non, sa hromkwe senkin seme nonkway, niohney hokwe seyr owhi non. \v 45 Payhokuaw, God so mamey porih hokwe senkin me, “Uwr peyr-ar ko hokwe, Adam, hiykwe iwar, su ma lwayr hiy non. Sawk Adam pariawey hiykwe niohney, su lwayr peyow ey se ma kow hiy non.” \x * \xo 15:45 \xt Stt 2:7\x* \v 46 Suw senkin, niohney ko hiy seyn lousne pie pey, sawk owhi ko hok lousne pie. Sa niohney ko hiykwe omok seyn lousne. \v 47 Adam, peyrmawk-uwr hiykwe ki ohiy so kosi-pow ko, sawk Krais, uwr meyki ko hiykwe nonkumey ko. \v 48 Uwrsa ki ko homkwe uwr kosi-pow non ma mon-hre se hieyn lwak. Seyr uwrsa nonkumey ko homkwe uwr nonkumey ko se ma laye se hieyn lwak. \v 49 Enkin ohokwe hromo owhi mokwe, uwr kosi-pow non ma mon-hre se hieyn lwak. Suw seyr liyliy-aw, omok kokwe hromo owh mokwe uwr nonkumey ko se ma laye se hieyn lwak ey. \p \v 50 Hano wayh-om, hano ok-ku kokwe senkin, iwar enkin ma lwak mo owhi nioh non homkwe God so Wayr-hre-yier mon liy non-yawriy wayr wayh-wayh ley. Seyr lokrue pror ha yor hokwe, su lwayr peyow peyow kyai ke nion liy non-wayr wayh-wayh ley. \v 51-52 Ama, kwa lonuayk, hakwe hme ok kamon ouon-aw ma lwak ke mesor kow ey. Hrom lowpwarowp kokwe lokrue lopa, sawk hromo owhi mokwe irweyk-aw ka-hriysow ey, nene hiy ma lira kopra se hieyn, enekwei hu pariawey-ar se lou non. Suw senkin, enekwei hu-oksa hiy lwoun ankin, lokrue-ha homkwe owhi lwayr peyow ey non nak-oksian sasian ey, seyr hrom o, hromo owhi mokwe irweyk-aw ka-hriysow ey. \x * \xo 15:51-52 \xt Mat 24:31; 1 Te 4:15-17\x* \v 53 Payhokuaw, owhi preir kawk ey hokwe peyr owhi su lwayr peyow ey ke lie e. Seyr lokrue owhi hokwe, peyr lwayr peyow owhi ke lie e. \x * \xo 15:53 \xt 2 Ko 5:4\x* \v 54 Sa enekwei owhi preir kawk ey sokukwe owhi su lwayr peyow ey ke lie ankin, seyr lokrue owhi hokwe lwayr peyow owhi ke lie ankin, suw God so ok mamey porih ko kokwe, ok-arar senkin po mon ousne hrahra sow ha: “Lokrue kyai kokwe po mon piapay swakakar ha lowpway.” \rq Ais 25:8\rq* \q1 \v 55 “Lokrue akwa, hai, hunkwe pay me lono swakakar mo? \q1 Lokrue akwa, hai, hno krai uwrsa me mon piapay ey hokwe, poho?” \rq Hos 13:14\rq* \m \v 56 Lokrue ko hay, mon piapay ey kokwe weynpaweyn piap-araw mon le. Seyr sow me kamaun sow yor hokwe weynpaweyn piap-araw mo krai se mon ousne. \x * \xo 15:56 \xt Ro 7:13\x* \v 57 Sawk hromkwe God se me-ihey e, payhokuaw, God hiykwe hromo awia-pow me papo lono swakakar lowpway, hromo Hakamay Jisas Krais so kueir nonaw. \p \v 58 Hano wayh ihey-ar om, seme hokuaw kokwe, kwa lorok kraipakrai, homkwe eriey ley, erey le, peie ley o. Hakamay so mey me-aw kwa nuw-meio wayr-wayr, payhokuaw, homkwe po nuw-nonkway, Hakamay so mey hom ma meio somokwe, ayay leip lopa liy lwak ley. \c 16 \s1 Kristen, ohna ma lwak me mein-owon me ma kekie kow hom non \p \v 1 Sa hakwe omeme God so uwrsa me kow ey me kiy-me ey. Homkwe ha Galesia mo sios lowpwarowp me ma mekow senkin kwa meio. \x * \xo 16:1 \xt Ro 15:25-26; 1 Ko 8:1-9\x* \v 2 Sande lowpwarowp mokwe, hmo prueyn prueyn-aw homkwe, mein-owon hom pankaw meio lonok e, mein-owon sohom mo kopi mokwe kwa kawk lar koruay. Payhokuaw, enekwei ha hmo owh mon lousne ankin, mein-owon me lonokyaw enekwei hokwe, hromkwe liy ma-mekow nonkway ley. \v 3 Sa enekwei ha hme nion non-wak ankin, hakwe mamey har sios Jerusalem ko mo makwey-uwr me mey nonkway kow ey, sa mamey sohom o, mein-owon hom ma kekie lar o, uwr hom ma me-iaup hom nakey ey, Jerusalem mon kokwe. \v 4 Sa ha Jerusalem mon ley ey hokwe, hakwe yaprue kihre ir ankin, uwr somokwe hane nion siraw liy non-ey. \s1 Pol so lanio uron \p \v 5 Ha Masedonia mon ma ley so meyki hokwe, hmo owh mon le ey, payhokuaw, hakwe peyr Masedonia mon ley hain e mon. \x * \xo 16:5 \xt Ap 19:21\x* \v 6 Hakwe hme nion kokwe enekwei meipey eyn non-wak hain ey. Hakwe weyp nono-enekwei hokwe, hme nion non-wak pakane. Suw homkwe ha perey ley e mon e, homkwe hano lanio enekwei sehe liy hiymon ha. \x * \xo 16:6 \xt Ro 15:24\x* \v 7 Hakwe hmekwe enekwei haraw-aw ka-lousne ira-ne e mon pey, sa hakwe senkin nan, Hakamay hiy hane ipan lon ankin, hakwe hme nion enekwei meipey eyn non-wak hain e mon. \v 8 Hakwe Efesus mon-aw lwak ey, Pentikos-enekwei hiy lousne ok. \x * \xo 16:8 \xt Ap 19:8-10\x* \v 9 Payhokuaw, enekwei enkin ohokwe, mo uwrsa kraiar hane mon sous-a-sous ey hom lwak hi, God hiykwe yerki yaprue ihey-ar se po kampi kow, hyo mey hok aiopey-hay lousne ey hokwe. \p \v 10 Sawk Timoti hiy hmo owh mon amor-ousne ankin, homkwe hye yerki yaprue nonaw kwa me-huonok yawriy, payhokuaw, hiykwe seyr Hakamay so mey ke meio, hane hieyn. \x * \xo 16:10 \xt 1 Ko 4:17\x* \v 11 Unsaney prueyn hiykwe hye peie lira muar o. Seyr homkwe mey hiy ma meio mokwe uron aymarowh nonaw kwa hiymon ha. Hakwe hiy hano owh mon ma-le e naruok, kristen-wayh har me nion. \x * \xo 16:11 \xt 1 Ti 4:12\x* \p \v 12 Sa hakwe hromo wayh Apolos se kiy-me ley. Hakwe hyekwe enekwei har mokwe senaw lonseyn lokruok, hme lanio ira e, wayh-om har me nion. Sawk enekwei ohokwe, hiykwe le e mon pey, sa omok yerki non lwak ankin, hiykwe ya le a. \x * \xo 16:12 \xt 1 Ko 3:6\x* \s1 Ok pariawey hok non \p \v 13 Homkwe iray iray nonaw kwa lwak, hmo nan kiykiy-ay yor mon kwa lorok kraiay. Homkwe peie hok o, krai kwa nuw-wak. \v 14 Homkwe hmo mey lowpwarowp mokwe uron-pi ko-ar yor non kwa nak-meio. \p \v 15 Homkwe Stefanas o, hyo ney-sa o, mo nonkway po nuw-wak. Akaia mon kokwe, God so owh mon kokwe mo hom kankoum-ne pie, seyr homkwe homkiaw-ayay kristen-uwrsa me hiymon e po nuw-kow. Hano wayh-om, hakwe hme seme lonseyn, \x * \xo 16:15 \xt 1 Ko 1:16\x* \v 16 homkwe uwrsa senkin o, seyr uwrsa har uwrsa senkin me nion ma non-meio wayh-wayh o, sohom mo ouon mon lwak e. \v 17 Hakwe kar ley, payhokuaw, hom ma le lopa mo siopsow hokwe sawk Stefanas o, Fortunatus o, Akaikus o, hom po le-ne-ne, hane hiy-mon ey hokwe. \v 18 Seyr uwr somokwe hane kar po mon ey, hme ma mon ey senkin. Homkwe uwr senkin seme yaprue kwa lira nonkway. \p \v 19 Sios, kipay Esia ko homkwe hme hmo me-ihey-ok me me-ha. Akwila o, Prisila o, seyr kristen hoho a mon ma non-swa-hokruw seyn, hmo me-ihey-ok me me-ha. \x * \xo 16:19 \xt Ap 18:2,18,26\x* \v 20 Wayh-om lowpwarowp erey suko ohom seyn, hme me-ihey-ok me-ha liyay. Homkwe hmo wayh-wayh me kokwe, uron pekney-weys non kwa way neyr-a-neyr. \p \v 21 Me-ihey-ok okukwe ha Pol, hano iha arian non meyamey. \p \v 22 Sa unsaney prueyn Hakamay se uron-pi ko-ar lwak lopa lwak ankin, hyekwe ka hruo yay kow. \x * \xo 16:22 \xt Ga 1:8-9\x* Maranata! (Hakamay ara, kwa saw-e). \p \v 23 Hakamay Jisas so maym kow yor hokwe hme nion ka lwak. \p \v 24 Hano uron-pi ko-ar lwak yor kokwe hmo lowpwarowp me nion ka lwak, Krais Jisas so kueir nonaw. Okar.