\id EPH Angave NT [aak] -Papua New Guinea 1990 (DBL -2014) \h Epesasɨ \toc1 Payɨ́ Poro Epesasɨ ŋweáyɨ́ nánɨ eaŋɨ́narɨnɨ \toc2 Epesasɨ \toc3 Epe \mt1 Payɨ́ Poro Epesasɨ ŋweáyɨ́ nánɨ eaŋɨ́narɨnɨ. \ip Payɨ́ rɨna Jisasoyá sɨyikɨ́ imónɨgɨ́á aŋɨ́ yoɨ́ Epesasɨyo ŋweagɨ́áyɨ́ nánɨ Poro eaŋɨ́narɨnɨ. Aŋɨ́ apɨ Esia pɨropenɨsɨ́yo nikwɨ́rónɨga uŋɨ́ nɨpimɨnɨ seáyɨ e imónagɨ́pɨrɨnɨ. Poro émáyɨ́ aŋɨ́mɨnɨ xwɨyɨ́á yayɨ́ winɨpaxɨ́pɨ wáɨ́ nura nemerɨ́ná aŋɨ́ apimɨ iwamɨ́ó eméíná Sabarɨ́á ná wonɨ e ŋweaŋɨnigɨnɨ (Wáɨ́ wurɨmeiarɨgɨ́á 18:18-21). E nemo ámɨ wí e wí e neméɨsáná ámɨ rɨ́wɨ́yo e nánɨ nurɨ nɨŋwearɨ uréwapɨyarɨ́ná xwiogwɨ́ waú wo múroŋɨnigɨnɨ (Wáɨ́ wurɨmeiarɨgɨ́á 19:1-41). E nemo ámɨ wí e emearɨ́ná omɨ ɨ́á nɨxero gwɨ́ aŋɨ́yo ŋwɨrárɨ́e dánɨ payɨ́ rɨna nearɨ Tikikasomɨ wiowárɨŋɨnigɨnɨ. \c 1 \p \v 1 Poronɨ —Nionɨ Gorɨxo Kiraisɨ Jisasoyá wáɨ́ wurɨmeiarɨŋɨ́ wo imónɨ́wɨnɨgɨnɨrɨ xegɨ́ dɨŋɨ́ tɨ́nɨ nɨrɨ́peaŋonɨrɨnɨ. Nionɨ payɨ́ rɨna ámá Gorɨxoyá imónɨgɨ́á Epesasɨ ŋweáyɨ́né —Seyɨ́né segɨ́ nawínɨ ikárɨnɨgɨ́o, Jisasomɨ nuxɨ́dɨróná píránɨŋɨ́ uxɨ́darɨgɨ́áyɨ́nérɨnɨ. Seyɨ́né nánɨ nionɨ payɨ́ rɨna nearɨ mónaparɨŋɨnɨ. \v 2 “Negɨ́ ápo Gorɨxo tɨ́nɨ Ámɨná Jisasɨ Kiraiso tɨ́nɨ wá seawianɨri seyɨ́né nɨwayɨrónɨro ŋweapɨ́rɨ nánɨ seaiiri éisixɨnɨ.” nimónarɨnɨ. \s1 “Kiraiso tɨ́nɨ ikárɨnɨŋwaéne Gorɨxo naŋɨ́ imónɨŋɨ́ apɨ apɨ neaiiŋɨ́rɨnɨ.” urɨŋɨ́ nánɨrɨnɨ. \p \v 3 Gorɨxo ámá dɨŋɨ́ nɨyɨmɨŋɨ́ tɨ́gɨ́áyɨ́ nimónɨro aŋɨ́namɨ ŋweáɨ́rɨxɨnɨrɨ nɨwimɨxɨrɨ́ná naŋɨ́ wiiarɨŋɨ́pɨ, apɨ nɨpɨnɨ Kiraiso tɨ́nɨ ikárɨnɨŋwaéne rɨxa neaiiŋɨ́ eŋagɨ nánɨ omɨ yayɨ́ uméwanɨgɨnɨ. \v 4 O xwɨ́árí sɨnɨ mimɨxɨ́mɨ dánɨ nene oyá sɨŋwɨ́yo dánɨ sɨyikwɨ́ mínɨŋwaéne imónɨrane xwɨyɨ́á mɨneamearɨpaxɨ́ imónɨrane yanɨ́wá nánɨ Kiraiso tɨ́nɨ nawínɨ ikárɨnɨŋwápimɨ dánɨ ɨ́á yɨyamɨxɨmɨ́ neaiŋɨnigɨnɨ. \v 5 O eŋíná dánɨ nene nánɨ dɨŋɨ́ sɨpí wiŋɨ́ eŋagɨ nánɨ “Ámá nionɨ ɨ́á yɨyamɨxɨmɨ́ wíáyɨ́ Kiraiso wiinɨ́ápimɨ dánɨ gɨ́ niaíwɨ́ piaxɨ́ memɨ́áyɨ́nɨŋɨ́ wimɨxɨ́ɨmɨgɨnɨ.” yaiwiárɨŋɨnigɨnɨ. Xegɨ́ dɨŋɨ́yo dánɨ “E éɨmɨgɨnɨ.” nɨwimónɨrɨ nánɨ e yaiwiárɨŋɨnigɨnɨ. \v 6 Nene re nɨyaiwirane seáyɨ e umeanɨ́wá nánɨ e nɨyaiwiárɨrɨ eŋɨ́rɨnɨ, “O wá nɨneawianɨrɨ́ná bɨ onɨmiápɨ mɨneawianɨ́ nene o xegɨ́ dɨŋɨ́ sɨxɨ́ uyiŋo tɨ́nɨ nawínɨ ikárɨnɨŋwaéne eŋagwɨ nánɨ ‘Ayɨ́ enɨ xɨxe niíɨ́rɨxɨnɨ.’ mɨwimónɨ́ xegɨ́ xewaxo anɨpá wɨ́rénapɨŋɨ́rɨ́anɨ?” nɨyaiwirane seáyɨ e umeanɨ́wá nánɨ e nɨyaiwiárɨrɨ eŋɨ́rɨnɨ. \v 7 Nene Kiraiso tɨ́nɨ ikárɨnɨŋwaéne eŋagɨ nánɨ o yoxáɨ́pámɨ nɨperɨ xegɨ́ ragɨ́ púɨ́pimɨ dánɨ Gorɨxo gwɨ́nɨŋɨ́ nearoayírorɨ xwɨyɨ́á xɨ́oyápɨ nɨwiaíkirane yarɨŋwápɨ yokwarɨmɨ́ neaiirɨ eŋɨ́rɨnɨ. E nɨneaiirɨ́ná Gorɨxo wá onɨmiápɨ nɨneawianɨrɨ neaiiŋɨ́ranɨ? \v 8 Oweoɨ, aga wá ayá wí nɨneawianɨrɨŋɨ́pimɨ dánɨ nearoayírorɨ yokwarɨmɨ́ neaiirɨ eŋɨ́ eŋagɨ nánɨ rarɨŋɨnɨ. O dɨŋɨ́ émɨ́ saímɨ́ nɨmorɨ amɨpí nɨ́nɨ nánɨ nɨjɨ́á imónɨŋo eŋagɨ nánɨ \v 9 xewanɨŋo e éɨmɨgɨnɨrɨ wimónɨŋɨ́pɨ tɨ́nɨ xɨxenɨ nerɨ́ná eŋíná dánɨ Kiraiso enɨ́ápimɨ dánɨ ámá nánɨ e wiíɨmɨgɨnɨrɨ eŋwɨpeárɨŋɨ́pɨ —Apɨ ámáyá sɨŋwɨ́yo dánɨ ínɨmɨ imónɨŋɨ́pɨrɨnɨ. Apɨ nánɨ nene wɨ́á neaókímɨxɨŋɨ́rɨnɨ. \v 10-11 Eŋíná dánɨ eŋwɨpeárɨŋɨ́ apɨ, ayɨ́ amɨpí nɨ́nɨ aŋɨ́namɨ tɨ́nɨ xwɨ́árímɨ tɨ́nɨ imónɨŋɨ́yɨ́ “Kiraisomɨ sɨmaŋwɨ́yónɨŋɨ́ ínɨmɨ wurɨ́nanɨ́wá nánɨ rimónɨŋwɨnɨ?” nɨyaiwiro xɨxenɨ e imónɨ́ɨ́rɨxɨnɨrɨ eŋwɨpeárɨŋɨ́pɨrɨnɨ. Sɨ́á e eŋwɨpeárɨŋɨ́pɨ imónɨ́wɨnɨgɨnɨrɨ rɨnárɨnɨŋɨ́yi nimónɨrɨ́ná oyá dɨŋɨ́ tɨ́nɨ xɨxenɨ e imónɨnɨ́árɨnɨ. Pí pí o dɨŋɨ́ neŋwɨperɨ́ná “E éɨmɨgɨnɨ.” nɨwimónɨrɨ yaiwiárɨŋɨ́pɨ sɨwiá mé apɨ tɨ́nɨ xɨxenɨ yárarɨŋɨ́pa eŋíná dánɨ Kiraiso tɨ́nɨ ikárɨnɨŋwaéne nánɨ “Ámá ayɨ́ nionɨyá imónɨ́ɨ́rɨxɨnɨ.” nɨwimónɨrɨ yaiwiáragɨ́pɨ tɨ́nɨ xɨxenɨ nerɨ e neaimɨxɨŋɨ́rɨnɨ. \v 12 Judayene —Ámá xámɨ Kiraisomɨ dɨŋɨ́ nɨwikwɨ́moro re yaiwigɨ́áyɨ́, “O neaiiŋɨ́pimɨ dánɨ Gorɨxo yeáyɨ́ neayimɨxemeanɨ́árɨnɨ.” yaiwigɨ́áyɨ́ nánɨ nene xámɨ sɨŋwɨ́ ipeŋwaénerɨnɨ. Nene “Aga seáyɨ e imónɨŋo, ayɨ́ Gorɨxorɨ́anɨ?” nɨyaiwirane seáyɨ e umeanɨ́wá nánɨ xɨ́oyaéne neaimɨxɨŋɨ́rɨnɨ. \v 13 Seyɨ́né enɨ Kiraiso tɨ́nɨ ikárɨnɨgɨ́áyɨ́né eŋagɨ nánɨ xwɨyɨ́á nepaxɨŋɨ́ imónɨŋɨ́ yaŋɨ́ seaiapɨgɨ́ápɨ —Apɨ Gorɨxo yeáyɨ́ seayimɨxemeanɨ́á eŋagɨ nánɨ yayɨ́ seainarɨŋɨ́pɨrɨnɨ. Apɨ seyɨ́né arɨ́á nɨwiróná dɨŋɨ́ wɨkwɨ́róɨ́á eŋagɨ nánɨ Gorɨxo xɨ́oyá imónɨ́ɨ́rɨxɨnɨrɨ xegɨ́ kwíyɨ́ sɨ́mɨmaŋɨ́yo dánɨ́nɨŋɨ́ “Nɨseaiapɨmɨ́árɨnɨ.” rárɨŋɨ́pɨ tɨ́nɨ ikɨyiŋɨ́nɨŋɨ́ seaiárɨŋɨ́rɨnɨ. \v 14 Kwíyɨ́ neaiapɨŋɨ́pɨ tɨ́nɨ rɨxa ikɨyiŋɨ́nɨŋɨ́ neaiárɨnɨŋagɨ nánɨ dɨŋɨ́ re moŋwɨnɨ, “Gorɨxo ‘Nɨseaiimɨ́árɨnɨ.’ rárɨŋɨ́ sɨnɨ mɨneaímeaŋɨ́pɨ tɨ́nɨ xɨxenɨ nɨneaiinɨ́árɨnɨ. Xɨ́o ‘Nionɨ tɨ́nɨ nɨŋwearo nionɨyáyɨ́ imónɨ́ɨ́rɨxɨnɨ.’ yaiwiarɨŋɨ́pɨ tɨ́nɨ xɨxenɨ imónanɨ́wá nánɨ gwɨ́nɨŋɨ́ neaíkwamɨxɨnɨ́árɨnɨ.” Dɨŋɨ́ anɨŋɨ́ e moŋwɨnɨ. Nene “Aga seáyɨ e imónɨŋo, ayɨ́ Gorɨxorɨ́anɨ?” nɨyaiwirane seáyɨ e umeanɨ́wá nánɨ xegɨ́ kwíyɨ́pɨ tɨ́nɨ ikɨyiŋɨ́nɨŋɨ́ neaiárɨŋɨ́rɨnɨ. \s1 “Gorɨxomɨ seyɨ́né nánɨ rɨxɨŋɨ́ seaurɨyarɨŋárɨnɨ.” urɨŋɨ́ nánɨrɨnɨ. \p \v 15-16 Gorɨxo apɨ apɨ e seaiiŋɨ́ eŋagɨ nánɨ nionɨ enɨ ámá wí re rarɨŋagɨ́a, “Epesasɨ ŋweáyɨ́ Ámɨná Jisasomɨ dɨŋɨ́ nɨwɨkwɨ́roro ámá Gorɨxoyá imónɨgɨ́á nɨ́nɨ nánɨ dɨŋɨ́ sɨpí wiarɨŋoɨ.” rarɨŋagɨ́a arɨ́á wiŋaé dánɨ nionɨ seyɨ́né nánɨ Gorɨxomɨ yayɨ́ nɨwiayirɨ́ná wí pɨ́nɨ wiárarɨŋámanɨ. Rɨxɨŋɨ́ nurɨrɨ́ná seyɨ́né nánɨ dɨŋɨ́ nɨmorɨ \v 17 rɨxɨŋɨ́ re seaurɨyarɨŋárɨnɨ, “Negɨ́ Ámɨná Jisasɨ Kiraisoyá Ŋwɨ́áoxɨnɨ, seáyɨ e rɨmepaxɨ́ ápo Gorɨxoxɨnɨ, Epesasɨ ŋweáyo ananɨ re wiíɨrɨxɨnɨ. Joxɨ dɨxɨ́ kwíyɨ́pimɨ dánɨ ayɨ́ dɨŋɨ́ émɨ́ saímɨ́ mopɨ́rɨ nánɨ sɨ́kɨ́kɨ́ womɨxɨrɨ dɨxɨ́ imónɨŋɨ́pɨ nánɨ xɨxenɨ nɨjɨ́á imónɨpɨ́rɨ́a nánɨ wɨ́á wókímɨxɨrɨ éɨrɨxɨnɨ.” seaurɨyarɨŋárɨnɨ. \v 18-19 Seyɨ́né rɨpɨ rɨpɨ nɨyaiwiro nɨjɨ́á xɨxenɨ imónɨpɨ́rɨ́a nánɨ rɨxɨŋɨ́ seaurɨyarɨŋárɨnɨ, “Gorɨxo nionɨyáyɨ́ nimónɨro nionɨ tɨ́nɨ ŋweáɨ́rɨxɨnɨrɨ wéyo ɨ́á neaumɨrɨŋɨ́ dɨŋɨ́ ikwɨ́moarɨŋwápɨ, ayɨ́ apɨrɨ́anɨ?” yaiwiro “Xɨ́oyaéne awiaxɨ́ imónɨŋɨ́ neaímeanɨ́ápɨ —Apɨ ayá tɨ́ŋɨ́ sɨ́mɨ́ sɨ́mɨ́ e mepaxɨ́ imónɨŋɨ́pɨrɨnɨ. Apɨ, ayɨ́ apɨrɨ́anɨ?” yaiwiro “Xɨ́oyá eŋɨ́ sɨxɨ́ eánɨŋɨ́ pɨ́rɨ́ mɨwiaíkipaxɨ́ imónɨŋɨ́pɨ —Apɨ aga seáyɨ émɨ imónɨŋɨ́pɨrɨnɨ. Ámá xɨ́omɨ dɨŋɨ́ wɨkwɨ́roarɨgɨ́áyo dɨŋɨ́ sɨxɨ́ wímoarɨŋɨ́pɨrɨnɨ. Apɨ, ayɨ́ apɨrɨ́anɨ?” yaiwiro epɨ́rɨ́a nánɨ o segɨ́ dɨŋɨ́ wɨ́á seaókímɨxɨnɨ́a nánɨ omɨ rɨxɨŋɨ́ seaurɨyarɨŋárɨnɨ. Xɨ́oyá eŋɨ́ sɨxɨ́ eánɨŋɨ́ dɨŋɨ́ wɨkwɨ́roŋwaéne sɨxɨ́ neaímoarɨŋɨ́ apɨ pípɨ marɨ́áɨ, \v 20 eŋɨ́ sɨxɨ́ eánɨŋɨ́ Kiraiso xwárɨpáyo dánɨ owiápɨ́nɨmeanɨrɨ sɨŋɨ́ wimɨxɨrɨ aŋɨ́namɨ xɨ́oyá wé náúmɨnɨ oŋweanɨrɨ wimɨxɨrɨ eŋɨ́pɨ, ayɨ́ xɨ́omɨ dɨŋɨ́ wɨkwɨ́roŋwaéne dɨŋɨ́ sɨxɨ́ neamímoarɨŋɨ́ axɨ́pɨnɨrɨnɨ. \v 21 Wé náúmɨnɨ ŋweaŋo, o gɨyɨ́ gɨyɨ́ seáyɨ e nimónɨro wínɨyo seáyɨ e umeŋweaarɨgɨ́áyoranɨ, gɨyɨ́ gɨyɨ́ nénɨ́ tɨ́ŋwaéne nimónɨrɨ oŋweaaneyɨnɨrɨ yarɨgɨ́áyoranɨ, gɨyɨ́ gɨyɨ́ eŋɨ́ eánɨŋɨ́ nimónɨrɨ omeŋweaaneyɨnɨrɨ yarɨgɨ́áyoranɨ, gɨyɨ́ gɨyɨ́ ámɨná nimónɨrɨ yarɨgɨ́áyoranɨ, pí pí yoɨ́ omɨŋɨ́ xɨxegɨ́nɨ yarɨgɨ́áyɨ́yá nɨwɨ́rɨro rarɨgɨ́áyoranɨ, ayo nɨyonɨ kwíyɨ́ imónɨgɨ́áyoranɨ, ámá imónɨgɨ́áyoranɨ, nɨyonɨ o aga wiárɨ́ seáyɨ e wimónɨŋorɨnɨ. Agwɨ rínánɨ marɨ́áɨ, ná rɨ́wɨ́yo enɨ anɨŋɨ́ e seáyɨ e nɨwimónɨrɨ ŋweanɨ́árɨnɨ. \v 22 Gorɨxo amɨpí nɨ́nɨ ámáranɨ, amɨpíranɨ, Kiraisoyá suyɨmaŋwɨ́yo wurɨ́nɨ́ɨ́rɨxɨnɨrɨ wimɨxɨŋɨ́rɨnɨ. O amɨpí nɨyonɨ nánɨ Ámɨnáo imónɨŋo eŋagɨ nánɨ ámá xɨ́oyá sɨyikɨ́ imónɨgɨ́áyo mɨŋɨ́yínɨŋɨ́ wimónɨnɨ́a nánɨ enɨ wimɨxɨŋɨ́rɨnɨ. \v 23 O mɨŋɨ́yínɨŋɨ́ imónɨŋáná ámá oyá sɨyikɨ́ imónɨgɨ́áyɨ́ xegɨ́ warárínɨŋɨ́ imónɨŋoɨ. Mɨŋɨ́yi tɨ́nɨ warárí tɨ́nɨ nawínɨ eŋáná wará nonɨ xɨxenɨ imónarɨŋɨ́pa Kiraiso —O amɨpí nɨ́nɨ Gorɨxo wimónarɨŋɨ́pɨ tɨ́nɨ xɨxenɨ imónɨ́wɨnɨgɨnɨrɨ wimɨxarɨŋorɨnɨ. O Gorɨxo “Mɨŋɨ́yi xegɨ́pɨ oŋweanɨrɨ mɨwimónɨ́ wará enɨ tɨ́ŋɨ́yi imónɨ́wɨnɨgɨnɨ.” yaiwiŋɨ́pɨ tɨ́nɨ xɨxenɨ imónɨnɨ́a nánɨ ámá oyá sɨyikɨ́ imónɨgɨ́áyɨ́ apɨ e imónɨŋoɨ. \c 2 \s1 “Nanɨ́nanɨ́wá nánɨ imónagwɨ aí Gorɨxo sɨŋɨ́ neaimɨxɨŋɨ́rɨnɨ.” urɨŋɨ́ nánɨrɨnɨ. \p \v 1 Eŋíná seyɨ́né Gorɨxomɨ maŋɨ́ nɨwiaíkiro ɨ́wɨ́ yagɨ́ápimɨ dánɨ nanɨ́nɨpɨ́rɨ́a nánɨ imónagɨ́áyɨ́nérɨnɨ. \v 2 Sɨnɨ e nimónɨróná ámá Gorɨxomɨ mɨxɨ́darɨgɨ́áyɨ́ sɨpí yarɨgɨ́ápa axɨ́pɨ e yagɨ́árɨnɨ. Seyɨ́né kwíyɨ́ sɨpíyɨ́ aŋɨ́ pɨrɨ́yo emearɨŋɨ́yo xiáwomɨ —O ámá Gorɨxomɨ maŋɨ́ wiaíkiarɨgɨ́áyo sɨpípɨ éɨ́rɨxɨnɨrɨ dɨŋɨ́ ukɨkayoŋorɨnɨ. Oborɨnɨ. Omɨ seyɨ́né enɨ xɨ́dagɨ́árɨnɨ. \v 3 Ámá Gorɨxomɨ maŋɨ́ wiaíkiarɨgɨ́áyɨ́ yarɨgɨ́ápa nene enɨ axɨ́pɨ nerane pí pí nɨpɨkwɨnɨ mimónɨŋɨ́pɨ oyaneyɨnɨrɨ mɨŋɨ́ nɨneainɨrɨ́ná sa ananɨ yagwárɨnɨ. Pí pí ɨ́eapá neainɨ́ɨ́pɨranɨ, negɨ́ dɨŋɨ́yo dánɨ oyaneyɨnɨrɨ neaimónɨ́ɨ́pɨranɨ, sa ananɨ yagwárɨnɨ. Ámá Gorɨxo wikɨ́ nɨwónɨrɨ pɨrɨ́ umamóáná nanɨ́nɨpɨ́rɨ́áyɨ́ nɨ́nɨ yarɨgɨ́ápa nene enɨ negɨ́ néra wagwápimɨ dánɨ nerɨ́ná axɨ́pɨ nanɨ́nanɨ́wánɨrɨ yagwárɨnɨ. \v 4 Nene e imónanɨrɨ yagwá aiwɨ Gorɨxo nene nánɨ dɨŋɨ́ sɨpí nɨwirɨ́ná xwapɨ́ ayá wí wiarɨŋagɨ nánɨ “Wá onɨmiápɨ wianɨ́ɨmɨgɨnɨ.” mɨwimónɨ́ ayá wí neawianɨŋɨ́rɨnɨ. \v 5 Nene rɨxa naŋɨ́ imónɨŋáná wá neawianɨŋɨ́manɨ. Nene sɨnɨ oyá maŋɨ́ nɨwiaíkirane ɨ́wɨ́ yagwápimɨ dánɨ nanɨ́nanɨ́wá nánɨ imónɨŋáná wá nɨneawianɨrɨ Kiraiso ámɨ owiápɨ́nɨmeanɨrɨ sɨŋɨ́ nɨwimɨxɨrɨ́ná nene enɨ nawínɨ sɨŋɨ́ neaimɨxɨŋɨ́rɨnɨ. Gorɨxo wá nɨseawianɨrɨŋɨ́pimɨ dánɨ yeáyɨ́ seayimɨxemeaŋɨ́rɨnɨ. \v 6 Nene Kiraisɨ Jisaso tɨ́nɨ nawínɨ sɨŋɨ́nɨŋɨ́ nɨneaimɨxɨrɨ neawárɨŋɨ́manɨ. O tɨ́nɨ nawínɨ ikárɨnɨŋwaéne eŋagɨ nánɨ o xwárɨpáyo dánɨ owiápɨ́nɨmeanɨrɨ nɨwimɨxɨrɨ́ná nene o tɨ́nɨ nawínɨ wiápɨ́nɨmeáɨ́rɨxɨnɨrɨ neaimɨxɨrɨ aŋɨ́namɨ gɨ́ íwo wé náúmɨnɨ oŋweanɨrɨ nɨwimɨxɨrɨ́ná o tɨ́nɨ nawínɨ ŋweáɨ́rɨxɨnɨrɨ neaimɨxɨrɨ eŋɨ́rɨnɨ. \v 7 Ayɨ́ rɨpɨ nánɨ e eŋɨ́rɨnɨ. Ámá nɨ́nɨ agwɨ ríná ŋweagɨ́áyɨ́ranɨ, ná rɨ́wɨ́yo ŋweapɨ́rɨ́áyɨ́ranɨ, nɨ́nɨ Gorɨxo ámá nánɨ dɨŋɨ́ sɨpí nɨwirɨ Kiraisɨ Jisaso urowárénapɨŋɨ́pɨ nánɨ dɨŋɨ́ nɨmoróná dɨŋɨ́ re yaiwíɨ́rɨxɨnɨrɨ nánɨ e eŋɨ́rɨnɨ, “O dɨŋɨ́ wɨkwɨ́rogɨ́áyo wá onɨmiápɨ nɨwianɨrɨ urowárénapɨŋɨ́manɨ. Wá ámá wianarɨgɨ́ápɨ tɨ́nɨ xɨxenɨ mé seáyɨ e imónɨŋɨ́pimɨ aí wiárɨ́ nɨmúrorɨ imónɨŋɨ́pɨ nɨwianɨrɨ urowárénapɨŋɨ́rɨnɨ.” yaiwíɨ́rɨxɨnɨrɨ nánɨ Gorɨxo e eŋɨ́rɨnɨ. \v 8-9 Seyɨ́né Jisasomɨ dɨŋɨ́ wɨkwɨ́róáná Gorɨxo wá nɨseawianɨrɨ seaiiŋɨ́pimɨ dánɨ yeáyɨ́ seayimɨxemeaŋɨ́rɨnɨ. Segɨ́ dɨŋɨ́ tɨ́nɨ egɨ́ápimɨ dánɨ yeáyɨ́ seayimɨxemeaŋɨ́manɨ. Seyɨ́né naŋɨ́ yarɨŋagɨ́a sɨŋwɨ́ nɨseanɨrɨ nánɨ yeáyɨ́ seayimɨxemeaŋɨ́manɨ. Ámá wí aí wigɨ́ egɨ́ápɨ nánɨ weyɨ́ mɨmearɨnɨpa éɨ́rɨxɨnɨrɨ anɨpá yeáyɨ́ seayimɨxemeaŋɨ́rɨnɨ. \v 10 Ayɨ́ rɨpɨ nánɨrɨnɨ. Agwɨ nene imónɨŋwápɨ Gorɨxo neaimɨxɨŋenerɨnɨ. Kiraisɨ Jisaso tɨ́nɨ ikárɨnɨŋwaéne neaimɨxɨŋɨ́ eŋagɨ nánɨ “Imɨrɨŋɨ́ mimónɨŋɨ́pɨnɨ éɨ́rɨxɨnɨ.” yaiwiŋɨ́pɨ —Apɨ eŋíná dánɨ repeárɨŋɨ́pɨrɨnɨ. Apimɨ xɨ́dɨ́ɨ́rɨxɨnɨrɨ neaimɨxɨŋenerɨnɨ. \s1 “Kiraiso Judayene tɨ́nɨ émáyɨ́né tɨ́nɨ nawínɨ neakumɨxárɨŋɨ́rɨnɨ.” urɨŋɨ́ nánɨrɨnɨ. \p \v 11 Ayɨnánɨ eŋíná seyɨ́né segɨ́ sénáíwa seaxɨrɨgɨ́e dánɨ émá imónɨgɨ́áyɨ́né —Seyɨ́né nánɨ Judayɨ́ re seararɨgɨ́áyɨ́nérɨnɨ, “Iyɨ́ sɨ́mɨ́ sɨ́ó mɨwákwínɨgɨ́áyɨ́rɨnɨ.” seararɨgɨ́áyɨ́nérɨnɨ. E nɨrɨro aí “Iyɨ́ sɨ́mɨ́ sɨ́ó wákwínarɨŋwaénerɨnɨ.” rɨnarɨgɨ́áyɨ́ yarɨgɨ́ápɨ, ayɨ́ Gorɨxoyá wé tɨ́nɨ marɨ́áɨ, ámá wé tɨ́nɨnɨ wákwínarɨgɨ́ápɨrɨnɨ. Seyɨ́né eŋíná imónagɨ́ápɨ nánɨ sɨnɨ dɨŋɨ́ oseainɨnɨ. \v 12 Íná Kiraiso tɨ́nɨ mɨkumɨxɨnɨ́ xegɨ́ bɨ nimónɨro ná jɨ́amɨ́nɨŋɨ́ ŋweaagɨ́árɨnɨ. Gwɨ́ Isɨrerɨyɨ́yá imónɨgɨ́árí —Arí Gorɨxo nionɨyárí oimónɨrɨ ɨ́á yamɨxɨŋɨ́rírɨnɨ. Arí tɨ́nɨ seyɨ́né wigɨ́yɨ́ wí imónagɨ́ámanɨ. Xwɨyɨ́á gwɨ́ arímɨ sɨ́mɨmaŋɨ́ e dánɨ “E nɨseaiimɨ́árɨnɨ.” réroárɨŋɨ́pɨ seyɨ́né enɨ nɨseakumɨxɨrɨ mɨsearagɨ́yɨ́nérɨnɨ. Seyɨ́né ámá Gorɨxomɨ mɨxɨ́darɨgɨ́áyɨ́ tɨ́nɨ nɨkumɨxɨnɨróná rɨ́wéná naŋɨ́ apɨ neaímeanɨ́árɨ́anɨrɨ dɨŋɨ́ nikwɨ́moro xwayɨ́ nanɨrɨ ŋweaagɨ́ámanɨ. Gorɨxo nánɨ bɨ nɨjɨ́á imónagɨ́ámanɨ. \v 13 Eŋíná seyɨ́né e nimónɨro Gorɨxo tɨ́ámɨnɨ ná jɨ́amɨ́nɨŋɨ́ ŋweaagɨ́a aiwɨ agwɨ ríná Kiraisɨ Jisaso tɨ́nɨ nawínɨ ikárɨnɨgɨ́á eŋagɨ nánɨ o nɨseapeirɨ́ná xegɨ́ ragɨ́ púɨ́pimɨ dánɨ nipemeámɨ Gorɨxo tɨ́ŋɨ́mɨnɨ aŋwɨ énɨŋɨ́ seabɨŋɨ́rɨnɨ. \v 14 Émáyɨ́né Judayɨ́ tɨ́nɨ sɨnɨ sɨ́mɨ́ tɨ́nɨ minɨpa epɨ́rɨ́a nánɨ pɨyɨ́á neawɨ́rɨŋɨ́rɨnɨ. E nerɨ́ná émáyɨ́né Judayɨ́ tɨ́nɨ sɨ́mɨ́ tɨ́nɨ inagɨ́ápɨ, apɨ xwɨ́nánɨŋɨ́ nɨseamudɨ́morɨ pɨ́roŋɨ́pɨ xɨ́o péɨ́pimɨ dánɨ xwɨ́ná nɨpɨneamorɨ́nɨŋɨ́ nerɨ ámá apiaú sɨyikɨ́ ná bɨnɨ imónɨpɨsi nánɨ imɨxɨŋɨ́rɨnɨ. \v 15 Xwɨ́nánɨŋɨ́ nɨseamudɨ́morɨ pɨ́roŋɨ́pɨ —Apɨ ŋwɨ́ ikaxɨ́ eánɨŋɨ́yo “E éɨ́rɨxɨnɨ. E éɨ́rɨxɨnɨ.” nɨrɨrɨ sekaxɨ́ nɨra uŋɨ́pɨ tɨ́nɨ “E mepanɨ. E mepanɨ.” nɨrɨrɨ ŋwɨ́ ikaxɨ́ nɨra uŋɨ́pɨ tɨ́nɨ ayo eánɨŋɨ́pɨrɨnɨ. Apɨ rɨxa sɨwiá imɨxɨŋɨ́rɨnɨ. Ayɨ́ émáyɨ́né tɨ́nɨ Judayɨ́ tɨ́nɨ ámá apiaú nionɨ tɨ́nɨ nikárɨnɨrɨŋɨ́pimɨ dánɨ sɨyikɨ́ ámɨ sɨŋɨ́ ná bɨnɨ oimónɨrɨ ŋwɨ́ ikaxɨ́ eánɨŋɨ́pɨ sɨwiá imɨxɨŋɨ́rɨnɨ. E nerɨ́ná ámá apiaúmɨ pɨyɨ́á wɨ́rɨŋɨ́rɨnɨ. \v 16 Yoxáɨ́pámɨ peŋɨ́pimɨ dánɨ ámá apiaú sɨ́mɨ́ tɨ́nɨ inagɨ́ápɨ xwapɨ́rá eaárɨrɨ sɨyikɨ́ ná bɨnɨ oimónɨrɨ nɨkumɨxɨmáná Gorɨxo tɨ́ámɨnɨ nipemeámɨ urɨ emɨ́ánɨrɨ ŋwɨ́ ikaxɨ́ eánɨŋɨ́pɨ ná mayɨ́ sɨwiá imɨxɨŋɨ́rɨnɨ. \v 17 O nɨbɨrɨ émáyɨ́né, Gorɨxo tɨ́ŋɨ́ ná jɨ́amɨ́nɨŋɨ́ ŋweagɨ́áyɨ́né tɨ́nɨ Judayɨ́, o tɨ́ŋɨ́ aŋwɨ énɨŋɨ́ ŋweagɨ́áyo tɨ́nɨ wáɨ́ re searɨŋɨ́rɨnɨ, “Nɨyɨ́nénɨ tɨ́nɨ nawínɨ imónɨpɨ́rɨ nánɨ rɨxa pɨyɨ́á seawɨ́rɨŋárɨnɨ.” searɨŋɨ́rɨnɨ. \v 18 O, negɨ́ wo imónɨŋo ápo Gorɨxo tɨ́ámɨnɨ ŋweaŋagɨ nánɨ Judayene tɨ́nɨ émáyɨ́né tɨ́nɨ ananɨ xegɨ́ kwíyɨ́ neaiapɨŋɨ́pimɨ dánɨ ananɨ o tɨ́ŋɨ́mɨnɨ upaxɨ́ imónɨŋwɨnɨ. \v 19 Ayɨnánɨ seyɨ́né sɨnɨ wí eŋɨ́yɨ́né mimónɨŋoɨ. Sɨnɨ xeŋwɨ́yɨ́né mimónɨŋoɨ. Oweoɨ, rɨxa ámá Gorɨxoyá imónɨgɨ́áyɨ́ tɨ́nɨ kumɨxɨnɨŋoɨ. Rɨxa Gorɨxoyá ɨ́wiaxé wiyɨ́nénɨŋɨ́ imónɨŋoɨ. \v 20 Ayɨ́ rɨpɨ seararɨŋɨnɨ. Gorɨxo aŋɨ́ wiwá nɨmɨrɨrɨ́ná wáɨ́ wurɨmeiarɨgɨ́áwa tɨ́nɨ wɨ́á rókiamoarɨgɨ́áwa tɨ́nɨ nɨtɨwayɨrómáná émáyɨ́né enɨ seáyɨ e nɨseaikwiárɨmáná nɨmɨra peyarɨŋɨ́pɨ́nɨŋɨ́ imónɨnɨ. Aŋɨ́ iwá nánɨ sɨ́ŋá xámɨ nɨtɨwayɨrorɨ tɨnɨŋo, ayɨ́ Kiraisɨ Jisasorɨnɨ. \v 21 Aŋɨ́ niwánɨ o eŋɨ́pimɨ dánɨ píránɨŋɨ́ nɨkɨkírónɨga urɨ xwé nimóga urɨ yarɨŋagɨ nánɨ aŋɨ́ ŋwɨ́á Ámɨnáo nánɨ wiwá imónarɨnɨ. \v 22 Émáyɨ́né enɨ Kiraiso tɨ́nɨ ikárɨnɨgɨ́áyɨ́né eŋagɨ nánɨ o aŋɨ́ Gorɨxo xegɨ́ kwíyɨ́pimɨ dánɨ ŋweanɨ́a nánɨ iwá nɨmɨra nɨpeyirɨ́ná xɨ́oyá sɨyikɨ́ imónɨgɨ́á wínɨyɨ́ tɨ́nɨ nɨseakumɨxɨrɨ nɨmɨra peyarɨnɨ. \c 3 \s1 “Gorɨxo yumɨ́í eŋwɨpeáragɨ́pɨ wɨ́á wókímɨxɨ́wɨnɨgɨnɨrɨ nɨrɨ́peaŋɨ́rɨnɨ.” urɨŋɨ́ nánɨrɨnɨ. \p \v 1 Gorɨxo émáyɨ́né tɨ́nɨ Judayene tɨ́nɨ nawínɨ neakumɨxɨŋɨ́ eŋagɨ nánɨ Poronɨ —Nionɨ Kiraisɨ Jisaso nánɨ émáyɨ́né wáɨ́ searɨmearɨŋagɨ nánɨ gwɨ́ nɨŋwɨrárɨgɨ́onɨrɨnɨ. \v 2 Ai “Gorɨxo nionɨ wá nɨnɨwianɨrɨ émáyɨ́né wáɨ́ searɨmɨ́a nánɨ nɨrɨ́peaŋɨ́pɨ nánɨ seyɨ́né rɨxa arɨ́á rɨ́a wíɨ́awixɨnɨ?” nimónarɨnɨ. \v 3 Xwɨyɨ́á nene yumɨ́í neaimónɨŋɨ́pɨ Gorɨxo wɨ́á nókímɨxɨ́agɨ nánɨ apɨ nánɨ nɨjɨ́á imónɨŋɨnɨ. Apɨ nánɨ rɨxa bɨ onɨmiápɨ rɨ́wamɨŋɨ́ nearɨ searɨ́ɨnɨ. \v 4 Seyɨ́né apɨ ɨ́á nɨroróná re yaiwipaxɨ́rɨnɨ, “Gorɨxo eŋíná dánɨ e éɨmɨgɨnɨrɨ yumɨ́í yaiwiárɨrɨ Kiraiso agwɨ ríná neaimɨxɨrɨ eŋɨ́pɨ nánɨ nɨjɨ́á Poro imónɨŋɨ́pɨ, ayɨ́ apɨrɨ́anɨ?” yaiwipaxɨ́rɨnɨ. \v 5 Ámá eŋíná dánɨ neweáa bagɨ́áyɨ́ apɨ nánɨ xe nɨjɨ́á oimónɨ́poyɨnɨrɨ wɨ́á wókímɨxɨŋɨ́manɨ. E mepa nerɨ aí agwɨ ríná kwíyɨ́pimɨ dánɨ xegɨ́ wáɨ́ wurɨmeiarɨgɨ́áwamɨ tɨ́nɨ wɨ́á rókiamoarɨgɨ́áwamɨ tɨ́nɨ yumɨ́í eŋwɨpeáragɨ́ apɨ nánɨ ananɨ wɨ́á wókímɨxarɨnɨ. \v 6 Yumɨ́í Gorɨxo eŋwɨpeáragɨ́ wɨ́á neaókímɨxɨ́ɨ́pɨ, ayɨ́ rɨpɨrɨnɨ. Émáyɨ́né xwɨyɨ́á yayɨ́ neainarɨŋɨ́pimɨ dɨŋɨ́ nɨkwɨ́roróná Kiraisɨ Jisaso tɨ́nɨ nawínɨ ikárɨnɨgɨ́áyɨ́né imónɨgɨ́ápimɨ dánɨ seyɨ́né Judayɨ́ tɨ́nɨ nawínɨ Gorɨxo ipɨmoárɨŋɨ́pɨ meapaxɨ́ imónɨro ayɨ́ tɨ́nɨ nɨkumɨxɨnɨmáná sɨyikɨ́ ná bɨnɨ imónɨro Gorɨxo “E nɨseaiimɨ́árɨnɨ.” sɨ́mɨmaŋɨ́yo dánɨ réroárɨŋɨ́pɨ ayɨ́ tɨ́nɨ nawínɨ seaímeapaxɨ́ imónɨro egɨ́áyɨ́nérɨnɨ. Yumɨ́í Gorɨxo eŋwɨpeáragɨ́ wɨ́á neaókímɨxɨ́ɨ́pɨ, ayɨ́ apɨrɨnɨ. \v 7 Gorɨxo xwɨyɨ́á apɨ wáɨ́ nurɨmeíwɨnɨgɨnɨrɨ nɨnɨrɨ́pearɨ́ná “Omɨŋɨ́nɨŋɨ́ e niinɨ́a nánɨ wá nɨwianɨrɨ anɨpá e owiimɨnɨ.” yaiwiŋɨ́pɨ tɨ́nɨ xɨxenɨ niirɨ “Eŋɨ́ sɨxɨ́ owímɨxɨmɨnɨ.” yaiwiŋɨ́pɨ tɨ́nɨ xɨxenɨ niirɨ nerɨ nɨrɨ́peaŋɨ́rɨnɨ. \v 8 Ámá Gorɨxoyá imónɨgɨ́áyo onaxɨ́yɨkwɨnɨ imónɨŋáonɨ, ayɨ́ nionɨ imónɨŋá aiwɨ o émáyo awiaxɨ́ xegɨ́ bɨ imónɨŋɨ́ Kiraiso neaiiŋɨ́pɨ —Apɨ aga seáyɨ émɨ imónɨŋɨ́ eŋagɨ nánɨ ámá wigɨ́ dɨŋɨ́yo dánɨ wí “Ayɨ́ apɨrɨ́anɨ?” yaiwipaxɨ́ mimónɨŋɨ́pɨrɨnɨ. Apɨ nánɨ wáɨ́ urɨ́wɨnɨgɨnɨrɨ Gorɨxo wá apɨ e nɨnɨwianɨrɨ nɨrɨ́peaŋɨ́rɨnɨ. \v 9 Ámá Gorɨxo ayo e wiíɨmɨgɨnɨrɨ yumɨ́í yaiwiáragɨ́pɨ nánɨ re yaiwipɨ́rɨ́a nánɨ, “Gorɨxo nerɨ́ná xɨ́o yaiwiáragɨ́pɨ tɨ́nɨ xɨxenɨ eŋɨ́rɨ́anɨ?” yaiwipɨ́rɨ́a nánɨ wɨ́á wókímɨxɨ́wɨnɨgɨnɨrɨ enɨ nɨrɨ́peaŋɨ́rɨnɨ. Xámɨ Gorɨxo —O amɨpí nɨ́nɨ imɨxɨŋorɨnɨ. O ínɨmɨ rɨpɨ yaiwiáragɨ́pɨ nánɨ, “Ámáyo yeáyɨ́ uyimɨxemeámɨ́a nánɨ apɨ éɨmɨgɨnɨ.” yaiwiáragɨ́pɨ nánɨ “Ámá xe ananɨ nɨjɨ́á oimónɨ́poyɨ.” mɨyaiwí yumɨ́í nɨwia wagɨ́rɨnɨ. \v 10 Agwɨ ríná aŋɨ́na tɨ́ŋɨ́mɨnɨ nénɨ́ tɨ́gɨ́áyɨ́ tɨ́nɨ ámɨná imónɨgɨ́áyɨ́ tɨ́nɨ Gorɨxo ámá xɨxegɨ́nɨ imónɨgɨ́áyɨ́ nɨkumɨxɨmáná sɨyikɨ́ ná bɨnɨ wimɨxarɨŋagɨ sɨŋwɨ́ nɨwɨnɨróná “Nɨjɨ́á xɨxegɨ́nɨ Gorɨxo imónɨŋɨ́pɨ sɨxɨ́ ínɨŋáná nɨkwioámɨga eaarɨŋɨ́pɨ yapɨ rɨ́a imónɨnɨ?” yaiwipɨ́rɨ́a nánɨ eŋíná dánɨ ámáyo yumɨ́í nɨwia wagɨ́rɨnɨ. \v 11 Apɨ e nerɨ́ná xɨ́o eŋíná dánɨ “E éɨmɨgɨnɨ.” yaiwiáragɨ́pɨ —Apɨ negɨ́ Ámɨná Kiraisɨ Jisaso neaiiŋɨ́pimɨ dánɨ xɨxenɨ yárɨŋɨ́pɨrɨnɨ. Apɨ tɨ́nɨ xɨxenɨ eŋɨnigɨnɨ. \v 12 Kiraiso tɨ́nɨ nikárɨnɨrane nánɨ ayá igigɨ́ mé epaxɨ́rɨnɨ. “Gorɨxomɨ rɨxɨŋɨ́ bɨ ouraneyɨ.” nɨneaimónɨrɨ́ná omɨ dɨŋɨ́ nɨwɨkwɨ́rorɨŋɨ́pimɨ dánɨ “Ananɨ arɨ́á neainɨŋoɨ.” nɨyaiwirane o tɨ́ámɨnɨ́nɨŋɨ́ nurane rɨxɨŋɨ́ urɨpaxɨ́ imónɨŋwɨnɨ. \v 13 Ayɨnánɨ nionɨ re osearɨmɨnɨ, “Nionɨ seyɨ́né arɨrá seaimɨnɨrɨ yarɨŋápɨ nánɨ xeanɨŋɨ́ rɨpɨ nímeáɨ́pɨ nánɨ Gorɨxomɨ nurɨróná anɨgwɨ maŋɨ́ rɨ́nɨŋɨ́ meaárɨnanɨgɨnɨrɨ kikiɨ́á mepanɨ.” osearɨmɨnɨ. Nionɨ nímeáɨ́pɨ, ayɨ́ apimɨ dánɨ seyɨ́né seáyɨ e imónɨpɨ́rɨ́a nánɨ nímeaarɨŋagɨ nánɨ seararɨŋɨnɨ. \s1 “Gorɨxo eŋɨ́ sɨxɨ́ seaímɨxɨ́wɨnɨgɨnɨrɨ seaurɨyarɨŋárɨnɨ.” urɨŋɨ́ nánɨrɨnɨ. \p \v 14-15 Ayɨnánɨ nionɨ ápo Gorɨxomɨ —O gwɨ́ arɨ́ arí aŋɨ́namɨ ŋweagɨ́áyoranɨ, xwɨ́árímɨ ŋweagɨ́áyoranɨ, ayo nɨyonɨ emeaŋorɨnɨ. Omɨ rɨxɨŋɨ́ urɨmɨnɨrɨ nánɨ xómɨŋɨ́ nɨyɨkwirɨ re urarɨŋárɨnɨ, \v 16 “Joxɨ Epesasɨ ŋweáyo joxɨyá kwíyɨ́pimɨ dánɨ eŋɨ́ sɨxɨ́ weámɨxeɨ. E nerɨ́ná joxɨ píránɨŋɨ́ rɨxɨ́dɨpɨ́rɨ́a nánɨ seáyɨ e xewanɨŋoxɨ nikɨ́nɨrɨ imónɨŋɨ́pɨ tɨ́nɨ wigɨ́ dɨŋɨ́ eŋɨ́ sɨxɨ́ weámɨxeɨ.” urarɨŋárɨnɨ. \v 17 Ámá aŋɨ́ wiwámɨ nɨpáwirɨ́ná yarɨgɨ́ápa Kiraiso segɨ́ dɨŋɨ́ wɨkwɨ́roarɨgɨ́ápimɨ dánɨ nɨ́wiapɨrɨ oseaŋweanɨrɨ rɨxɨŋɨ́ “Eŋɨ́ sɨxɨ́ weámɨxeɨ.” seaurɨyarɨŋárɨnɨ. Íkɨ́á xwɨ́áyo pɨpɨŋɨ́ nɨwárɨrɨ xaíwɨ́ roarɨŋɨ́pa seyɨ́né enɨ axɨ́pɨ e nero Gorɨxo wá seawianɨŋɨ́pimɨ pɨpɨŋɨ́nɨŋɨ́ nɨwárɨro xaíwɨ́ róɨ́rɨxɨnɨrɨ seaurɨyarɨŋárɨnɨ. \v 18-19 Seyɨ́né e nimónɨrónáyɨ́, ámá Gorɨxoyá segɨ́ wínɨyɨ́ nɨ́nɨ tɨ́nɨ Kiraiso nene nánɨ dɨŋɨ́ sɨpí wiarɨŋɨ́pɨ —Dɨŋɨ́ sɨpí o wiarɨŋɨ́pɨ ámaéne negɨ́ wíyo wiarɨŋwápɨ tɨ́nɨ xɨxenɨ mimónɨnɨ. Apɨ aga seáyɨ e ná émɨ imónɨŋɨ́pɨrɨnɨ. Apɨ nánɨ ámá nɨjɨ́á nimónɨro aí “Yoparɨ́ e iyɨ́ rimónɨnɨ?” nɨrɨrɨ nɨjɨ́á xɨxenɨ mimónɨpaxɨ́pɨrɨnɨ. Apɨ nánɨ seyɨ́né dɨŋɨ́ nɨmoro “Ayɨ́ apɨ ipɨ rimónɨnɨ?” yaiwipɨ́rɨ́árɨnɨ. E nerónáyɨ́ Gorɨxo nimónɨrɨ yarɨŋɨ́pɨ nɨpɨnɨ nánɨ dɨŋɨ́ sɨxɨ́ seaímopaxɨ́rɨnɨ. \v 20-21 Gorɨxomɨ —O nene rɨxɨŋɨ́ nurɨranéná “E neaiiɨ.” urɨrane “E epaxorɨ́anɨ?” yaiwirane yarɨŋwápɨnɨ neaiipaxomanɨ. Xɨ́oyá eŋɨ́ sɨxɨ́ eánɨŋɨ́pɨ rɨxa neamímoŋɨ́yo dánɨ aga seáyɨ émɨ wiárɨ́ múropaxɨ́ imónɨŋɨ́pɨ neaiipaxorɨnɨ. Omɨ Kiraisɨ Jisasoyá sɨyikɨ́ imónɨŋwaéne, o tɨ́nɨ nawínɨ ikárɨnɨŋwaéne íníná anɨŋɨ́ minɨ́ yayɨ́ numéra úwanɨgɨnɨ. Ámá ríná dánɨ gínɨ gíná ŋweaŋwaéne yayɨ́ numéra wanɨ́wá nánɨ imónárɨ́wɨnɨgɨnɨ. “E éwanɨgɨnɨ.” nimónarɨnɨ. \c 4 \s1 “Kiraisoyá sɨyikɨ́ imónɨŋwaéne oyá warárí imónɨŋwɨnɨ.” urɨŋɨ́ nánɨrɨnɨ. \p \v 1 Ayɨnánɨ Ámɨnáo nánɨ wáɨ́ rɨmearɨŋápimɨ dánɨ gwɨ́ nɨŋwɨrárɨgɨ́onɨ eŋɨ́ rɨrémɨxɨ́ bɨ rɨpɨ oseaimɨnɨ. Ámá wí seyɨ́né emearɨŋagɨ́a sɨŋwɨ́ nɨseanɨróná dɨŋɨ́ re seaiaiwipɨ́rɨ́a nánɨ, “Gorɨxo ayɨ́ naŋɨ́ e imónɨ́ɨ́rɨxɨnɨrɨ wéyo ɨ́á umɨrɨŋɨ́pɨ tɨ́nɨ xɨxenɨ ayo rɨ́a yarɨŋoɨ?” seaiaiwipɨ́rɨ́a nánɨ ɨ́á seaumɨrɨŋɨ́pɨ nánɨ dɨŋɨ́ nɨmoro píránɨŋɨ́ éɨ́rɨxɨnɨ. \v 2 Yunɨgɨ́áyɨ́né imónɨ́ɨ́rɨxɨnɨ. Ámáyo awayinɨ méɨ́rɨxɨnɨ. Ámá wí uyɨ́niɨ́ nɨseaikárɨrɨ́náyɨ́ aí xe oneaikárɨ́poyɨnɨrɨ sɨŋwɨ́ wɨnɨ́ɨ́rɨxɨnɨ. Ayɨ́ nánɨ dɨŋɨ́ sɨpí nɨseairɨŋɨ́pimɨ dánɨ íkwiaŋwɨ́ weapɨnɨ́ɨ́rɨxɨnɨ. \v 3 Kwíyɨ́ Gorɨxoyápɨ seyɨ́né nawínɨ ikárɨnɨpɨ́rɨ seakumɨxɨŋɨ́ eŋagɨ nánɨ pɨyɨ́á seawɨ́rɨŋɨ́yɨ́né gwiaumɨ́ ninɨrɨŋɨ́pimɨ dánɨ anɨŋɨ́ apɨnɨ e imónɨ́wanɨgɨnɨro xaíwɨ́ ɨ́á xɨrɨ́ɨ́rɨxɨnɨ. \v 4 Ayɨ́ rɨpɨ nánɨ seararɨŋɨnɨ. Wará Jisasoyá sɨyikɨ́ imónɨŋwaéne imónɨŋwárí ná wɨrínɨ imónɨŋwɨnɨ. Kwíyɨ́ nɨnenenɨ neaímeaŋɨ́pɨ enɨ ná bɨnɨ imónɨnɨ. Gorɨxo nionɨyá oimónɨ́poyɨnɨrɨ wéyo ɨ́á nɨneaumɨrɨrɨ́ná “Xɨ́o neaiinɨ́ápɨ, ayɨ́ apɨrɨ́anɨ?” yaiwianɨ nánɨ neaimɨxɨŋɨ́pɨ bɨ bɨ mimónɨ́ axɨ́pɨnɨ imónɨŋagɨ nánɨ dɨŋɨ́ “E neaiinɨ́árɨnɨ.” nɨyaiwirane wikwɨ́moarɨŋwápɨ enɨ ná bɨnɨ imónɨnɨ. \v 5 Negɨ́ Ámɨnáo enɨ ná wonɨrɨnɨ. Dɨŋɨ́ wɨkwɨ́roarɨŋwápɨ enɨ ná bɨnɨrɨnɨ. Wayɨ́ Kiraisomɨ dɨŋɨ́ nɨwɨkwɨ́rómáná meaarɨŋwápɨ enɨ ná bɨnɨ imónɨnɨ. \v 6 Gorɨxo —O ámá nɨ́nɨ emeaŋorɨnɨ. Omɨ nɨ́nɨ sɨmaŋwɨ́yónɨŋɨ́ wurɨ́nɨgɨ́orɨnɨ. Nɨyonɨ xɨ́o wimónarɨŋɨ́pimɨ dánɨ wimɨxarɨŋorɨnɨ. Nɨyonɨ dɨŋɨ́ ukɨkayoŋorɨnɨ. O enɨ ná wonɨrɨnɨ. \p \v 7 Apɨ nɨpɨnɨ ná bɨnɨ ná bɨnɨ nimóga uŋagɨ aiwɨ o Jisasoyá sɨyikɨ́ imónɨŋwaéne wá nɨneawianɨrɨ ayɨ́ e epaxɨ́ e epaxɨ́ imónɨ́ɨ́rɨxɨnɨrɨ sɨxɨ́ neamímoŋɨ́pɨ xɨxegɨ́nɨ sɨxɨ́ neamímoŋɨ́rɨnɨ. E nerɨ́ná sɨpɨ́í mɨneaí Kiraiso wá nɨneawianɨrɨ neaiiŋɨ́pɨ tɨ́nɨ xɨxenɨ neamímoŋɨ́rɨnɨ. \v 8 Ayɨnánɨ Bɨkwɨ́yo dánɨ Kiraiso nánɨ re nɨrɨnɨrɨ eánɨnɨ, “O émɨ nánɨ nɨpeyirɨ́ná pɨkiorápɨ́ɨ́yɨ́ aga ayá wí nɨméra yirɨ ámáyo wá nɨwianɨrɨ anɨpá bɨ mɨnɨ wirɨ eŋɨ́rɨnɨ.” Bɨkwɨ́yo dánɨ e nɨrɨnɨrɨ eanɨnɨ. \v 9 Xwɨyɨ́á “O émɨ nánɨ nɨpeyirɨ́ná” rɨnɨŋɨ́pɨ pí nánɨ rɨnɨnɨ? Ayɨ́ o sɨnɨ aŋɨ́namɨ nánɨ mɨpeyipa nerɨ́ná xámɨ xwɨ́árímɨ ínɨrɨwámɨnɨ pɨyɨŋɨ́ siwí aŋɨ́mɨnɨ wepɨ́nɨŋo eŋagɨ nánɨ rɨnɨnɨ. \v 10 Wepɨ́nɨŋo, ayɨ́ peyiŋo axorɨnɨ. Nɨpeyirɨ́ná amɨpí nɨ́nɨ Gorɨxo “E imónɨ́wɨnɨgɨnɨ.” yaiwiárɨŋɨ́pɨ xɨxenɨ imónɨnɨ́a nánɨ oemɨnɨrɨ aŋɨ́ pɨrɨ́yo wiárɨ́ seáyɨ rɨwámɨnɨ peyiŋɨnigɨnɨ. \v 11 Xwɨyɨ́á nionɨ mɨŋɨ́ iróá rɨpɨ, “Ámáyo wá nɨwianɨrɨ anɨpá bɨ mɨnɨ wirɨ eŋɨ́rɨnɨ.” mɨŋɨ́ iróá apɨ, ayɨ́ rɨpɨ nánɨrɨnɨ. Kiraiso ámá wíyo wáɨ́ nurɨmeíɨ́rɨxɨnɨrɨ wimɨxɨŋɨ́rɨnɨ. Wíyo wɨ́á nɨrókiamoíɨ́rɨxɨnɨrɨ wimɨxɨŋɨ́rɨnɨ. Wíyo sɨnɨ Gorɨxomɨ mɨxɨ́darɨgɨ́áyo áwaŋɨ́ nurɨróná óɨ́nɨŋɨ́ imopɨ́rɨ́a nánɨ misɨ́ imónɨ́ɨ́rɨxɨnɨrɨ wimɨxɨŋɨ́rɨnɨ. Wíyo rɨxa Gorɨxomɨ xɨ́darɨgɨ́áyo umeŋwearo uréwapɨyiro éɨ́rɨxɨnɨrɨ pasɨtá wimɨxɨŋɨ́rɨnɨ. \v 12 Gorɨxoyá imónɨŋwá nɨnenenɨ xɨxe arɨrá inɨpaxɨ́ imónanɨ́wá nánɨ wonenɨ wonenɨ apɨ apɨ e nɨneaimɨxa uŋɨ́rɨnɨ. Kiraisoyá wará nene inɨŋwárí sayá nimóga unɨ́a nánɨ xɨxe arɨrá inɨpaxɨ́ imónanɨ́wá nánɨ apɨ apɨ e nɨneaimɨxa uŋɨ́rɨnɨ. \v 13 Nene Gorɨxo apɨ apɨ e nɨneaimɨxa uŋɨ́pimɨ dánɨ xewaxomɨ dɨŋɨ́ axɨ́pɨ wɨkwɨ́rorane o nánɨ xɨxenɨ nɨjɨ́á imónɨrane neranéná bɨnɨ bɨne marɨ́áɨ, axenenɨ imónanɨ́wárɨnɨ. Yóɨ́ Kiraiso imónɨŋɨ́pɨ nene enɨ apɨ tɨ́nɨ xɨxenɨ imónanɨ́wá nánɨ apɨ apɨ e nɨneaimɨxa uŋɨ́rɨnɨ. \v 14 Gorɨxo apɨ apɨ e nɨneaiia uŋɨ́ eŋagɨ nánɨ agwɨ nene sɨnɨ pɨ́opia yapɨ imónɨpaxɨ́ mimónɨŋwɨnɨ. Ewé imeamɨ́kwɨ́ nerɨ́ná mamówárɨrɨ mɨ́eyoarɨ néra warɨŋɨ́pa, imɨŋɨ́ nerɨ́ná nɨxemɨ urɨ nɨxemɨ bɨrɨ néra warɨŋɨ́pa nene enɨ axɨ́pɨ sɨnɨ e epaxɨ́ mimónɨŋwɨnɨ. Xwɨyɨ́á nepa mimónɨŋɨ́ xegɨ́ bɨ xegɨ́ bɨ nearéwapɨyanɨro yarɨgɨ́ápimɨ dánɨ sɨnɨ nɨxemɨ neaurɨ nɨxemɨ neabɨrɨ epaxɨ́ mimónɨŋwɨnɨ. Ayɨ́ rɨpɨ seararɨŋɨnɨ. Ámá nepaxɨŋɨ́ nimónɨro wigɨ́ ináyɨ́nɨŋɨ́ nimónɨrɨŋɨ́pimɨ dánɨ yapɨ́ nearéwapɨyanɨro éɨ́áyo sɨnɨ arɨ́á yɨ́mɨgɨ́ wipaxɨ́ mimónɨŋwɨnɨ. \v 15 E mimónɨpa nerane xɨxe wá nɨwianenɨranéná xwɨyɨ́á nepa rarɨgɨ́ápɨnɨ ɨ́á xɨrɨ́wanɨgɨnɨ. Apɨ nɨxɨrɨranénáyɨ́, nene pí pí nerɨ́ná yóɨ́ imónɨŋwaéne nimóga nurane Kiraiso tɨ́nɨ píránɨŋɨ́ kumɨxɨnanɨ́wárɨnɨ. O warárí imónɨŋwaéne nánɨ mɨŋɨ́yi imónɨnɨ. \v 16 O mɨŋɨ́yínɨŋɨ́ imónɨŋáná oyá sɨyikɨ́ imónɨŋwaéne xɨ́o neaimɨxarɨŋɨ́pimɨ dánɨ wé sɨkwɨ́ úpikwɨ́ saŋwɨ́ ayɨ́ nɨwɨkwɨ́rónɨrɨ imónɨŋɨ́pánɨŋɨ́ imónɨŋwɨnɨ. Apɨ nɨpɨnɨ e imónɨ́wɨnɨgɨnɨrɨ imónɨŋɨ́pɨ tɨ́nɨ xɨxenɨ nerɨŋɨ́yo dánɨ ɨkwɨ́rónɨnɨ. Apɨ apɨ e imónɨ́wɨnɨgɨnɨrɨ imónɨŋɨ́pɨ tɨ́nɨ xɨxenɨ nero dɨŋɨ́ sɨpí ninɨrɨ́náyɨ́, wará nɨrínɨ xwé niwiaróa urɨ eŋɨ́ sɨxɨ́ ínɨrɨ néra unɨ́árɨnɨ. \s1 “Xámɨ yagɨ́ápɨ yará nɨpɨ́moro sɨŋɨ́ bɨ ŋwɨrárɨnɨ́ɨ́rɨxɨnɨ.” urɨŋɨ́ nánɨrɨnɨ. \p \v 17 Ayɨnánɨ nionɨ Ámɨnáo tɨ́nɨ ikárɨnɨŋáonɨ íkwairɨrɨ́ bɨ oseaimɨnɨ. Ámá Gorɨxo nánɨ majɨ́á imónɨgɨ́áyɨ́ yarɨgɨ́ápa sɨnɨ mepa éɨ́rɨxɨnɨ. Ámá ayɨ́ amɨpí surɨ́má imónɨŋɨ́pɨ nánɨnɨ dɨŋɨ́ moarɨgɨ́áyɨ́ eŋagɨ nánɨ rarɨŋɨnɨ. \v 18 Sɨpípɨ nánɨ dɨŋɨ́ nɨmoro nánɨ wigɨ́ dɨŋɨ́ sɨ́á yimɨxɨnarɨgɨ́árɨnɨ. Majɨ́á ikárɨnɨro dɨŋɨ́ wakɨsɨ́ inɨro yarɨgɨ́á eŋagɨ nánɨ dɨŋɨ́ nɨyɨmɨŋɨ́ Gorɨxo ámá xɨ́omɨ dɨŋɨ́ wɨkwɨ́roarɨgɨ́áyo sɨxɨ́ uyarɨŋɨ́pɨ tɨ́gɨ́áyɨ́ mimónɨŋoɨ. \v 19 Wigɨ́ dɨŋɨ́ sɨ́ŋánɨŋɨ́ imónɨŋagɨ nánɨ ayá bɨ yarɨgɨ́ámanɨ. “Ɨ́wɨ́ inanɨ́wá nánɨ rɨ́a imónɨŋwɨnɨ?” nɨyaiwiro sɨ́mɨ́ xeadɨ́pénarɨgɨ́árɨnɨ. Pí pí piaxɨ́ weánɨpaxɨ́ imónɨŋɨ́pɨ aí sɨnɨ mé wiárɨ́ yarɨgɨ́árɨnɨ. \v 20 Ayɨ́ e yarɨŋagɨ́a aiwɨ seyɨ́né Kiraiso nánɨ nɨsearéwapɨyirɨ́ná wí e searéwapɨyigɨ́ámanɨ. \v 21 Nionɨ re nimónarɨnɨ, “Seyɨ́né Kiraiso nánɨ rɨxa arɨ́á wigɨ́árɨnɨ. Ámá Jisaso tɨ́nɨ ikárɨnɨgɨ́áyɨ́ epaxɨ́ imónɨŋɨ́pɨ rɨxa searéwapɨyigɨ́árɨnɨ.” nimónarɨnɨ. Ámá Jisasomɨ xɨ́darɨgɨ́áyɨ́nɨ nepaxɨŋɨ́ imónɨŋɨ́pɨ nánɨ nɨjɨ́á imónɨgɨ́á eŋagɨ nánɨ rarɨŋɨnɨ. \v 22 E éɨ́rɨxɨnɨrɨ rɨxa searéwapɨyigɨ́ápɨ, ayɨ́ rɨpɨrɨnɨ. Seyɨ́né sɨnɨ Jisasomɨ dɨŋɨ́ mɨwɨkwɨ́ropa nerɨ́ná sɨpí imónagɨ́ápɨ —Apɨ seyɨ́né sɨpí néra wagɨ́ápimɨ dánɨ sɨŋánɨ imónɨŋɨ́pɨrɨnɨ. Ɨ́wɨ́ nánɨ mɨŋɨ́ inarɨgɨ́ápimɨ dánɨ xwɨrɨ́á seaikɨxémɨnɨrɨ nánɨ yapɨ́ seaíwapɨyimɨnɨrɨ eŋɨ́pɨrɨnɨ. Apɨ yaránɨŋɨ́ pɨ́móɨ́rɨxɨnɨ. \v 23 Ámɨ bɨ seyɨ́né rɨxa searéwapɨyigɨ́ápɨ, ayɨ́ rɨpɨrɨnɨ. Segɨ́ dɨŋɨ́ moarɨgɨ́ápɨ ámɨ sɨŋɨ́ bɨ yárɨ́ó inɨ́ɨ́rɨxɨnɨ. \v 24 Ámɨ bɨ searéwapɨyigɨ́ápɨ rɨpɨrɨnɨ. Seyɨ́né ámɨ ámá sɨŋɨ́ oimónɨ́poyɨnɨrɨ Gorɨxo seaimɨxɨyíɨ́pɨ —Apɨ Gorɨxo xewanɨŋo imónɨŋɨ́pa imónɨŋɨ́pɨrɨnɨ. E nimónɨróná nepaxɨŋɨ́ nimónɨrɨŋɨ́pimɨ dánɨ wé rónɨŋɨ́ ero Gorɨxo wimónarɨŋɨ́pɨ ero epaxɨ́pɨrɨnɨ. Apɨ seyɨ́né ŋwɨrárɨnɨ́ɨ́rɨxɨnɨ. \s1 Eŋɨ́ rɨrémɨxɨ́ bɨ wiŋɨ́ nánɨrɨnɨ. \p \v 25 Ayɨnánɨ segɨ́ yapɨ́ rarɨgɨ́ápɨ emɨ nɨmómáná woxɨnɨ woxɨnɨ ámá seaímeaarɨgɨ́á gɨyɨ́ gɨyo xwɨyɨ́á nurɨrɨ́ná nepaxɨŋɨ́pɨnɨ urɨ́ɨ́rɨxɨnɨ. Nene Kiraisoyá wará axɨ́rímɨ dánɨ́nɨŋɨ́ ninɨrane xɨxe ɨkwɨkwɨ́rɨ́ inɨŋwaéne eŋagɨ nánɨ rarɨŋɨnɨ. \v 26 Seyɨ́né wikɨ́ nɨseaónɨrɨ aiwɨ wikɨ́ seaónɨ́ɨ́pimɨ dánɨ “Xe sɨpí oemɨnɨ.” nɨyaiwirɨ e mepa éɨ́rɨxɨnɨ. Wikɨ́ xwapɨ́ ayá wí nóga mupa éɨ́rɨxɨnɨ. Sɨnɨ nɨseaónɨrɨ́náyɨ́, sogwɨ́ ipɨ́meáɨ́ e dánɨ pɨ́nɨ wiárɨ́ɨ́rɨxɨnɨ. \v 27 E nero obo ayɨ́ ɨ́wɨ́ éɨ́rɨxɨnɨrɨ xe yapɨ́ oneaíwapɨyinɨrɨ sɨŋwɨ́ mɨwɨnɨpa éɨ́rɨxɨnɨ. \v 28 Ɨ́wɨ́ meaarɨgɨ́áyɨ́ ámɨ ɨ́wɨ́ bɨ mɨmeapa éɨ́rɨxɨnɨ. E mepa nero rɨ́wɨ́ nɨrɨ́kwínɨmáná wigɨ́ wé tɨ́nɨ omɨŋɨ́ xɨxenɨ imónɨŋɨ́pɨ nero ámá amɨpí nánɨ dɨ́wɨ́ ikeamónarɨgɨ́áyo arɨrá wíwanɨgɨnɨrɨ éɨ́rɨxɨnɨ. \v 29 Segɨ́ maŋɨ́yo dánɨ sɨpí xwɨyɨ́á bɨ aí mɨrɨpa éɨ́rɨxɨnɨ. Ámá pí pí xwɨyɨ́á urɨpaxɨ́ imónɨgɨ́áyo wigɨ́ imónɨgɨ́ápɨ tɨ́nɨ xɨxenɨ nurɨrɨ́ná dɨŋɨ́ sɨxɨ́ ínɨpaxɨ́ imónɨŋɨ́pɨnɨ urɨ́ɨ́rɨxɨnɨ. Gínɨ gíná nurɨróná naŋɨ́ owimɨxaneyɨnɨro nánɨ dɨŋɨ́ wɨ́á wónɨpaxɨ́ imónɨŋɨ́pɨnɨ urɨ́ɨ́rɨxɨnɨ. \v 30 Seyɨ́né sɨpí nerɨŋɨ́pimɨ dánɨ kwíyɨ́ Gorɨxoyápɨ dɨŋɨ́ rɨ́á uxepaxɨ́ imónɨŋɨ́pɨ wí mepa éɨ́rɨxɨnɨ. Kwíyɨ́pɨ, ayɨ́ sɨ́á yoparɨ́yi Gorɨxo gwɨ́nɨŋɨ́ seaíkweanɨ́a nánɨ rɨxa ikɨyiŋɨ́nɨŋɨ́ seaiárɨŋɨ́pɨ eŋagɨ nánɨ seararɨŋɨnɨ. \v 31 Dɨŋɨ́ wí sɨ́á mɨyɨkínɨpa éɨ́rɨxɨnɨ. Mɨxɨ́ wí rɨpaxɨ́ mimónɨpa éɨ́rɨxɨnɨ. Wikɨ́ rɨ́á ápiáwɨ́nɨŋɨ́ mónɨpa éɨ́rɨxɨnɨ. Xwamiánɨ́ wí mepa éɨ́rɨxɨnɨ. Xwɨyɨ́ápai wí muŋwɨrárɨpa éɨ́rɨxɨnɨ. Sɨ́mɨ́ tɨ́nɨ wí mɨwipa éɨ́rɨxɨnɨ. \v 32 Apɨ apɨ mepa nero xɨxe dɨŋɨ́ sɨpí inɨro wá wianenɨro éɨ́rɨxɨnɨ. E neróná Gorɨxo Kiraiso seaiiŋɨ́pimɨ dánɨ segɨ́ wikárɨgɨ́ápɨ yokwarɨmɨ́ seaiiŋɨ́pa seyɨ́né enɨ xɨxe yokwarɨmɨ́ inɨ́ɨ́rɨxɨnɨ. \c 5 \p \v 1 Seyɨ́né niaíwɨ́ Gorɨxo dɨŋɨ́ sɨxɨ́ seayiŋɨ́yɨ́né eŋagɨ nánɨ omɨ ikanɨŋɨ́ wiaxɨ́dɨ́ɨ́rɨxɨnɨ. \v 2 Kiraiso —O ámaéne naŋɨ́ neaimɨxɨmɨnɨrɨ nánɨ yoxáɨ́pámɨ xe onɨpɨkípoyɨnɨrɨ nerɨ́ná Gorɨxomɨ pɨyɨ́á wɨ́rɨ́amɨgɨnɨrɨ rɨdɨyowánɨŋɨ́ ninɨrɨ omɨ sinadɨŋɨ́ naŋɨ́ weaŋorɨnɨ. O nene nánɨ dɨŋɨ́ sɨpí nɨwirɨ́ná neaiiŋɨ́pa nene enɨ pí pí neranéná “Ámáyo dɨŋɨ́ sɨpí nɨwirɨŋɨ́pimɨ dánɨ rɨ́a yarɨŋwɨnɨ?” nɨyaiwinɨrane naŋɨ́nɨ wiíwanɨgɨnɨ. \p \v 3 Seyɨ́né ámá Gorɨxoyá imónɨgɨ́áyɨ́né eŋagɨ nánɨ ámá wí seyɨ́né nánɨ rɨpɨ rɨpɨ rɨpaxɨ́ oimónɨ́poyɨnɨrɨ sɨŋwɨ́ mɨwɨnɨpa éɨ́rɨxɨnɨ, “Ayɨ́ ɨ́wɨ́ apɨ inɨgɨ́awixɨnɨ. Piaxɨ́ weánɨpaxɨ́ apɨ egɨ́awixɨnɨ. Amɨpí wí mɨneamúropa oenɨrɨ anɨŋɨ́ minɨ́ yarɨŋoɨ.” Apɨ apɨ rɨpaxɨ́ oimónɨ́poyɨnɨrɨ sɨŋwɨ́ mɨwɨnɨpa éɨ́rɨxɨnɨ. Seyɨ́né apɨ apɨ wí mepa éɨ́rɨxɨnɨrɨ seararɨŋɨnɨ. \v 4 Seyɨ́né rɨperɨrɨ́ nɨrɨróná xwɨraimɨmɨ́ inɨŋɨ́ bɨ mɨrɨpa éɨ́rɨxɨnɨ. Sɨpí ikaxɨ́ranɨ, xwɨyɨ́á miponɨŋɨ́ranɨ, bɨ mɨrɨpa éɨ́rɨxɨnɨ. E mepa nero Gorɨxomɨ xɨ́o seaiiŋɨ́pɨ nánɨ yayɨ́ wíɨ́rɨxɨnɨ. \v 5 Seyɨ́né rɨpɨ nánɨ rɨxa nɨjɨ́á imónɨŋagɨ́a nánɨ rarɨŋɨnɨ. Ámá ɨ́wɨ́ inarɨgɨ́áyɨ́ranɨ, wigɨ́ xwioxɨ́yo piaxɨ́ eámɨxɨnarɨgɨ́áyɨ́ranɨ, ámá amɨpí wí mɨneamúropa oenɨrɨ anɨŋɨ́ minɨ́ yarɨgɨ́áyɨ́ —Ayɨ́ amɨpí mɨneamúropa oenɨrɨ yarɨgɨ́ápɨ wigɨ́ ŋwɨ́ánɨŋɨ́ nimɨxɨro mearɨgɨ́áyɨ́rɨnɨ. Ámá ayɨ́ranɨ, ayɨ́ nɨ́nɨyɨ́ wo aí Kiraiso tɨ́nɨ Gorɨxo tɨ́nɨ awaúyá xwioxɨ́yo wí nɨŋweanɨ́ámanɨ. \s1 “Gorɨxoyá wɨ́á ókiŋɨ́pɨnɨ néra eméwanɨgɨnɨ.” urɨŋɨ́ nánɨrɨnɨ. \p \v 6 Seyɨ́né sɨpí apɨ apɨ oépoyɨnɨrɨ yapɨ searepɨsipɨ́rɨxɨnɨrɨ awínɨŋɨ́ ŋweáɨ́rɨxɨnɨ. Ámá Gorɨxomɨ maŋɨ́ wiaíkiarɨgɨ́áyɨ́ apɨ apɨ yarɨgɨ́áyɨ́ eŋagɨ nánɨ o xegɨ́ wikɨ́ wónɨŋɨ́pɨ pɨrɨ́ umamonɨ́á eŋagɨ nánɨ seararɨŋɨnɨ. \v 7 Ayɨnánɨ seyɨ́né ayɨ́ tɨ́nɨ nɨkumɨxɨnɨro mepí mɨtɨnɨpa éɨ́rɨxɨnɨ. \v 8 Eŋíná seyɨ́né sɨpí apɨ apɨ néra nuróná sɨ́á yinɨŋɨ́mɨ́nɨŋɨ́ emeagɨ́áyɨ́né imónagɨ́á aí agwɨ ríná Ámɨnáo tɨ́nɨ nikárɨnɨrɨŋɨ́pimɨ dánɨ wɨ́á ómɨxɨnɨŋe emearɨgɨ́áyɨ́né imónɨŋagɨ́a nánɨ seararɨŋɨnɨ. Ayɨnánɨ wɨ́á ómɨxɨnɨŋe yarɨgɨ́á wiyɨ́nénɨŋɨ́ nimónɨro éɨ́rɨxɨnɨ. \v 9 Ámá wɨ́á ómɨxɨnɨŋe emearɨgɨ́ápimɨ dánɨ pí pí naŋɨ́ imónɨŋɨ́pɨranɨ, pí pí wé rónɨŋɨ́ imónɨŋɨ́pɨranɨ, pí pí nepa imónɨŋɨ́pɨranɨ, nɨpɨnɨ yarɨgɨ́á eŋagɨ nánɨ rarɨŋɨnɨ. \v 10 Apɨ apɨ nerónáyɨ́, Ámɨnáo wimónarɨŋɨ́pɨ nánɨ éwapɨ́nɨ́ɨ́rɨxɨnɨ. \v 11 Ámá sɨ́á yinɨŋɨ́mɨnɨ emearɨgɨ́áyɨ́ tɨ́nɨ nɨkumɨxɨnɨro sɨpí ayɨ́ yarɨgɨ́ápɨ —Apimɨ dánɨ ámáyo naŋɨ́ wí wiipaxɨ́ menɨnɨ. Apimɨ dánɨ ámá xwɨrɨ́ánɨ ikɨxénɨpaxɨ́pɨ imónɨnɨ. Apɨ mepa éɨ́rɨxɨnɨ. E mepa nero ámá nɨ́nɨ “Sɨ́á yinɨŋɨ́mɨnɨ emearɨgɨ́áyɨ́ yarɨgɨ́ápɨ sɨpí rɨ́a imónɨnɨ?” oyaiwípoyɨnɨrɨ uyɨ́wɨ́ wɨ́ánɨŋɨ́ wómɨxɨrɨ́ɨnɨ. \v 12 Ɨ́wɨ́ wigɨ́ yumɨ́í yarɨgɨ́ápɨ nerɨ́nánɨ marɨ́áɨ, sa apɨ nánɨ nɨrɨrɨ́ná aí ayá neainɨpaxɨ́ eŋagɨ nánɨ xwɨyɨ́á rɨpɨ nɨrɨrɨ eáápimɨ neámɨméɨnɨ. \v 13 E nerɨ aí amɨpí ámá yarɨgɨ́áyo wɨ́á wómɨxáná “Apɨ naŋɨ́ rɨ́a imónɨnɨ? Sɨpí rɨ́a imónɨnɨ?” yaiwipaxɨ́rɨnɨ. Wɨ́á wómɨxáná amɨpí sɨŋánɨ nimónɨrɨŋɨ́pimɨ dánɨ wɨ́á ónarɨŋɨ́ eŋagɨ nánɨ rarɨŋɨnɨ. \v 14 Ayɨnánɨ ámá sɨpí yarɨgɨ́áyo xwɨyɨ́á rɨpɨ Bɨkwɨ́yo dánɨ urɨnɨnɨ, “Sá weŋɨ́ roxɨnɨ, rɨxa rɨkewóneɨ. Ámá pɨyɨ́ wegɨ́e dánɨ rɨxa wiápɨ́nɨmeaɨ. E éáná Kiraiso wɨ́á rómɨxɨnɨŋoɨ.” urɨnɨnɨ. \p \v 15 Ayɨnánɨ seyɨ́né nemeróná sɨŋwɨ́ tɨ́nɨ nemero majɨ́á nikárɨnɨrɨ yarɨgɨ́áyɨ́ yapɨ mé dɨŋɨ́ émɨ saímɨ́ moarɨgɨ́áyɨ́ yapɨ éɨ́rɨxɨnɨ. \v 16 Ríná ámá sɨpí xwapɨ́ ayá wí yarɨgɨ́íná eŋagɨ nánɨ seyɨ́né sɨnɨ naŋɨ́ imónɨŋɨ́pɨ epaxíná imónɨŋánáyɨ́, e éɨ́rɨxɨnɨ. \v 17 Ayɨnánɨ agwɨ seyɨ́né xaxá mikárɨnɨpa nero Ámɨnáo “E éɨ́rɨxɨnɨ.” wimónarɨŋɨ́pɨ nánɨ nɨjɨ́á oimónaneyɨnɨro éɨ́rɨxɨnɨ. \v 18 Iniɨgɨ́ papɨkɨ́ yarɨgɨ́ápɨ xwapɨ́ nɨnɨro papɨkɨ́ mepa éɨ́rɨxɨnɨ. Xwɨrɨ́á seaikɨxepaxɨ́ eŋagɨ nánɨ seararɨŋɨnɨ. Gorɨxo wimónarɨŋɨ́pɨ yanɨ́wá nánɨ xɨ́oyá kwíyɨ́pɨ xe neaxɨxérówɨnɨgɨnɨrɨ éɨ́rɨxɨnɨ. \v 19 Seyɨ́né xwɨyɨ́á nɨrɨnɨróná soŋɨ́ Gorɨxo neaiiŋɨ́pɨ nánɨ rɨnɨŋɨ́pɨ tɨ́nɨ seaŋɨ́ Kiraiso nánɨpɨ tɨ́nɨ soŋɨ́ oyá kwíyɨ́ nánɨpɨ tɨ́nɨ nɨrɨro rɨnɨ́ɨ́rɨxɨnɨ. Ámɨnáomɨ yayɨ́ numeróná maŋɨ́ tɨ́nɨ soŋɨ́ nɨrɨro aí dɨŋɨ́ tɨ́nɨ enɨ rɨ́ɨ́rɨxɨnɨ. \v 20 Pí pí seyɨ́né seaímeaarɨŋɨ́pɨ nɨpɨnɨ nánɨ ápo Gorɨxomɨ yayɨ́ wíɨ́rɨxɨnɨ. “Negɨ́ Ámɨná Jisasɨ Kiraiso tɨ́nɨ ikárɨnɨŋagwɨ nánɨ yayɨ́ wipaxɨ́rɨ́anɨ? Oyɨ, e epaxɨ́rɨnɨ.” nɨyaiwiro e éɨ́rɨxɨnɨ. \v 21 Nene arɨ́á nɨwirane wáyɨ́ wiŋwáo Kiraiso eŋagɨ nánɨ sɨmaŋwɨ́yónɨŋɨ́ xɨxe yeáyɨ́ urɨ́nɨnɨ́wanɨgɨnɨ. \s1 Wigɨ́ xiepíwamɨ urɨŋɨ́pɨ nánɨrɨnɨ. \p \v 22 Xiepíwayɨ́né, Ámɨná Jisasomɨ sɨmaŋwɨ́yónɨŋɨ́ yeáyɨ́ wurɨ́narɨgɨ́ápa segɨ́ oxowamɨ enɨ sɨmaŋwɨ́yónɨŋɨ́ yeáyɨ́ wurɨ́nɨ́ɨ́rɨxɨnɨ. \v 23 Kiraiso ámá xɨ́oyá sɨyikɨ́ imónɨgɨ́áyo —Ayo gwɨ́nɨŋɨ́ roayíroŋɨ́ eŋagɨ nánɨ xɨ́oyá warárínɨŋɨ́ imónɨŋoɨ. Ayo Kiraiso mɨŋɨ́yínɨŋɨ́ wimónɨŋɨ́pa oxowa wigɨ́ apɨxíwayá mɨŋɨ́yínɨŋɨ́ imónɨŋagɨ nánɨ rarɨŋɨnɨ. \v 24 Kiraisoyá sɨyikɨ́ imónɨgɨ́áyɨ́ xɨ́omɨ sɨmaŋwɨ́yónɨŋɨ́ wurɨ́narɨgɨ́ápa apɨxíwayɨ́né enɨ segɨ́ oxowa pí pí nánɨ searáná arɨ́á nɨwiro sɨmaŋwɨ́yónɨŋɨ́ wurɨ́nɨ́ɨ́rɨxɨnɨ. \s1 Wigɨ́ xiagwowamɨ urɨŋɨ́pɨ nánɨrɨnɨ. \p \v 25 Xiagwoyɨ́né, Kiraiso xegɨ́ sɨyikɨ́ imónɨŋɨ́yɨ́ nánɨ dɨŋɨ́ sɨpí nɨwirɨ arɨrá winɨ́a nánɨ xe yoxáɨ́pámɨ onɨpɨkípoyɨnɨrɨ eŋɨ́pa oxoyɨ́né enɨ segɨ́ apɨxíwamɨ dɨŋɨ́ sɨpí wíɨ́rɨxɨnɨ. \v 26 O e nerɨ́ná xegɨ́ sɨyikɨ́ imónɨŋɨ́yɨ́ pípɨ imónɨ́wɨnɨgɨnɨrɨ marɨ́áɨ, “Dɨŋɨ́ wɨkwɨ́roŋwɨnɨ.” ráná igɨ́á eámoŋɨ́pimɨ dánɨ íkwɨráɨ́nánɨŋɨ́ oimónɨ́poyɨnɨrɨ eŋɨ́rɨnɨ. \v 27 Xɨ́oyá sɨyikɨ́ imónɨŋɨ́yɨ́ xegɨ́ sɨ́mɨmaŋɨ́mɨnɨ nɨŋwɨrárɨnɨrɨ́ná imɨrɨŋɨ́ mimónɨŋagɨ owɨnɨmɨnɨrɨ e eŋɨ́rɨnɨ. Rapɨrapɨ́ mɨdunɨpa erɨ kɨkwiŋwɨ́ meakínɨpa erɨ eŋɨ́yɨ́ yapɨ imónɨŋagɨ owɨnɨmɨnɨrɨ erɨ sɨyikwɨ́ mínɨpa erɨ xwɨyɨ́á meárɨnɨpaxɨ́ mimónɨpa erɨ eŋagɨ sɨŋwɨ́ owɨnɨmɨnɨrɨ erɨ e eŋɨ́rɨnɨ. \v 28 Ayɨnánɨ oxoyɨ́né woxɨnɨ woxɨnɨ jɨwanɨŋoxɨ dɨŋɨ́ sɨpí ninɨrɨ píránɨŋɨ́ menarɨŋɨ́pa segɨ́ apɨxíwamɨ enɨ dɨŋɨ́ sɨpí nɨwiro píránɨŋɨ́ uméɨ́rɨxɨnɨ. Meánɨgɨ́ípimɨ dánɨ wará ná bɨnɨ imónɨŋagɨ́i nánɨ ámá xiepímɨ dɨŋɨ́ sɨpí nɨwirɨ́ná xɨ́o enɨ nawínɨ dɨŋɨ́ sɨpí inarɨŋɨ́ eŋagɨ nánɨ rarɨŋɨnɨ. \v 29-30 Nene nɨjɨ́árɨnɨ. Xegɨ́ warápimɨ ámá go peá mónarɨŋɨ́rɨnɨ? Oweoɨ. Kiraiso xɨ́oyá warárímɨ dánɨ sɨkwɨ́ wé inɨŋɨ́yɨ́nɨŋɨ́ imónɨŋagwɨ nánɨ xɨ́oyá sɨyikɨ́ imónɨŋwaéne píránɨŋɨ́ neamearɨŋɨ́pa ámá nɨ́nɨ enɨ axɨ́pɨ aiwá nɨro píránɨŋɨ́ menanɨrɨ ero yarɨgɨ́á eŋagɨ nánɨ rarɨŋɨnɨ. \v 31 Bɨkwɨ́yo dánɨ re nɨrɨnɨrɨ eánɨnɨ, “Ayɨnánɨ oxo xanɨyaú pɨ́nɨ nɨwiárɨmɨ xegɨ́ apɨxí tɨ́nɨ nɨkumɨxɨnɨríná sɨnɨ xɨxegɨ́nɨ mimónɨ́ ná ayɨ́ ná bɨnɨ́nɨŋɨ́ imónarɨgɨ́írɨnɨ.” \v 32 E nɨrɨnɨrɨ eánɨŋɨ́pɨ xwɨyɨ́á xwé yumɨ́í imónɨŋɨ́ bɨ nánɨ enɨ rɨnɨnɨ. “Kiraiso tɨ́nɨ ámá xɨ́oyá sɨyikɨ́ imónɨŋɨ́yɨ́ tɨ́nɨ nánɨ rɨnɨnɨ.” nimónarɨnɨ. \v 33 E nerɨ aiwɨ oxoyɨ́né woxɨnɨ woxɨnɨ sewanɨŋoyɨ́né dɨŋɨ́ sɨpí inarɨgɨ́ápa segɨ́ apɨxíwamɨ enɨ dɨŋɨ́ sɨpí axɨ́pɨ wíɨ́rɨxɨnɨ. Apɨxíwayɨ́né enɨ segɨ́ oxowa searɨ́ápɨ xɨxenɨ arɨ́á nɨwiro wéyo uméɨ́rɨxɨnɨ. \c 6 \s1 Niaíwɨ́yo urɨŋɨ́pɨ nánɨrɨnɨ. \p \v 1 Niaíwɨ́yɨ́né, Ámɨnáo tɨ́nɨ nawínɨ ikárɨnɨgɨ́áyɨ́né segɨ́ ápowamɨ tɨ́nɨ inókíwamɨ tɨ́nɨ xɨxenɨ maŋɨ́ arɨ́á wíɨ́rɨxɨnɨ. E nerónáyɨ́, ayɨ́ xɨxenɨ imónɨŋɨ́pɨ yarɨŋagɨ́a nánɨ rarɨŋɨnɨ. \v 2 Ŋwɨ́ ikaxɨ́ wé wúkaú Gorɨxo nɨra nurɨ́ná re rɨŋɨ́yɨ́ “Seyɨ́né xɨxenɨ nɨxɨ́dɨrɨ́náyɨ́, naŋɨ́pɨ seaímeanɨ́árɨnɨ.” rɨŋɨ́yɨ́ xámɨ rɨŋɨ́pɨ, ayɨ́ rɨpɨrɨnɨ, “Segɨ́ ápowamɨ tɨ́nɨ inókíwámɨ tɨ́nɨ wé íkwiaŋwɨ́yo ŋwɨrárɨ́ɨ́rɨxɨnɨ. \v 3 Xwɨ́á tɨ́yo ŋweaŋáná naŋɨ́ imónɨŋɨ́pɨ seaímearɨ xwiogwɨ́ obaxɨ́ seamúrorɨ enɨ́a nánɨ ayo wé íkwiaŋwɨ́yo ŋwɨrárɨ́ɨ́rɨxɨnɨ.” rɨŋɨ́pɨ apɨrɨnɨ. \s1 Xanowamɨ urɨŋɨ́pɨ nánɨrɨnɨ. \p \v 4 Xanoyɨ́né, niaíwɨ́yɨ́ wikɨ́ ónɨpaxɨ́ imónɨpɨ́rɨ nánɨ uyɨ́niɨ́ mɨmé Ámɨná Jisasomɨ xɨ́darɨgɨ́áyɨ́ epaxɨ́ imónɨŋɨ́pɨ wiepɨsirɨ xɨ́o rɨŋɨ́pɨ uréwapɨyirɨ éɨ́rɨxɨnɨ. \s1 Xɨnáíwánɨŋɨ́ nimónɨro omɨŋɨ́ wiiarɨgɨ́áyo urɨŋɨ́ nánɨrɨnɨ. \p \v 5 Xɨnáíwayɨ́nénɨŋɨ́ nimónɨro omɨŋɨ́ wiiarɨgɨ́áyɨ́né, segɨ́ bosɨ́ xwɨ́á tɨ́yo ŋweagɨ́áwamɨ wáyɨ́ wiro eŋɨ́ sɨrɨrɨŋwɨ́ wiro nero arɨ́á yɨ́mɨgɨ́ wíɨ́rɨxɨnɨ. Kiraiso rɨŋɨ́pɨ arɨ́á nɨwiro xɨ́darɨgɨ́ápa bosowamɨ yapɨ́ mɨwíwapɨyí píránɨŋɨ́ yómɨŋɨ́ nimónɨro sekaxɨ́ seararɨgɨ́ápɨ tɨ́nɨ xɨxenɨ éɨ́rɨxɨnɨ. \v 6 Wí bosowa weyɨ́ oneamépoyɨnɨrɨ wigɨ́ sɨŋwɨ́ anɨgɨ́e dánɨnɨ nepánɨŋɨ́ nimónɨro yarɨgɨ́ápa mé seyɨ́né Kiraisoyá xɨnáíwayɨ́nénɨŋɨ́ nimónɨro omɨŋɨ́ wiiarɨgɨ́áyɨ́né eŋagɨ nánɨ Gorɨxo “E éɨ́rɨxɨnɨ.” wimónarɨŋɨ́pɨ nero ayá tɨ́nɨ segɨ́ bosowamɨ arɨ́á wíɨ́rɨxɨnɨ. \v 7-8 Xɨnáíwánɨŋɨ́ nimónɨro omɨŋɨ́ wiiarɨgɨ́áyɨ́ranɨ, omɨŋɨ́ wiipɨ́rɨ nánɨ áxeŋwarɨ́ minɨgɨ́áyɨ́ranɨ, nɨ́nɨyɨ́ pí pí naŋɨ́ yarɨgɨ́ápɨ nánɨ Ámɨnáo pɨrɨ́ numamorɨ́ná wigɨ́ yarɨgɨ́ápɨ tɨ́nɨ xɨxenɨ wiinɨ́á eŋagɨ nánɨ seyɨ́né nɨjɨ́árɨnɨ. Ayɨnánɨ segɨ́ bosowamɨ seararɨgɨ́ápɨ neróná “Ámá wí nánɨnɨ mɨyarɨŋwɨnɨ. Negɨ́ Ámɨná Gorɨxo nánɨ enɨ yarɨŋwɨnɨ.” nɨyaiwiro yayɨ́ tɨ́nɨ éɨ́rɨxɨnɨ. \s1 Bosowamɨ urɨŋɨ́pɨ nánɨrɨnɨ. \p \v 9 Wigɨ́ Bosoyɨ́né enɨ omɨŋɨ́ seaiiarɨgɨ́áwa yómɨŋɨ́ nimónɨro seaíɨ́ápa axɨ́pɨ e nero píránɨŋɨ́ uméɨ́rɨxɨnɨ. Bosɨ́ seyɨ́né seamiearɨ ayo umiearɨ eŋo aŋɨ́namɨ ŋweaŋorɨnɨ. Wí sɨ́mɨ́ sɨ́mɨ́ e nɨmerɨ yarɨgɨ́áyɨ́nɨŋɨ́ mimónɨŋorɨnɨ. O e imónɨŋo eŋagɨ nánɨ seyɨ́né nɨjɨ́á imónɨŋoɨ. Ayɨnánɨ segɨ́ omɨŋɨ́ seaiiarɨgɨ́áwamɨ éɨ́ uremoarɨgɨ́ápɨ pɨ́nɨ wiárɨ́ɨ́rɨxɨnɨ. \s1 “Mɨxɨ́ nánɨ ikɨ́nɨ́ɨ́rɨxɨnɨrɨ neaiapɨŋɨ́pɨ ikɨ́nɨ́ɨ́rɨxɨnɨ.” urɨŋɨ́ nánɨrɨnɨ. \p \v 10 Yoparɨ́ osearɨmɨnɨrɨ imónɨŋɨ́pɨ rɨpɨrɨnɨ. Seyɨ́né Ámɨnáo tɨ́nɨ ikárɨnɨgɨ́á eŋagɨ nánɨ eŋɨ́ sɨxɨ́ ínɨ́ɨ́rɨxɨnɨ. “Eŋɨ́ sɨxɨ́ o xegɨ́ ínɨŋɨ́pimɨ dánɨ eŋɨ́ sɨxɨ́ ínɨ́ɨ́rɨxɨnɨ.” seararɨŋɨnɨ. \v 11 Seyɨ́né obo xegɨ́ ináyɨ́nɨŋɨ́ nimónɨrɨŋɨ́pimɨ dánɨ yapɨ́ seaiepɨsimɨnɨrɨ yarɨ́ná xaíwɨ́ nimónɨro xɨxe mɨxɨ́ wipaxɨ́ imónɨpɨ́rɨ́a nánɨ Gorɨxo apɨ tɨ́nɨ nikɨ́nɨmáná mɨxɨ́ owípoyɨnɨrɨ neaiapɨŋɨ́pɨ nɨpɨnɨ nikɨ́nɨrɨ éɨ́rɨxɨnɨ. \v 12 Aga ámá tɨ́nɨ mɨxɨ́ inarɨŋwá eŋagɨ nánɨ mɨseararɨŋɨnɨ. Pí pí kwíyɨ́ rɨ́á kɨroarɨŋɨ́ aŋɨ́ pɨrɨ́yo yarɨŋɨ́pɨ —Apɨ wí wíyo seáyɨ e nɨwimónɨrɨ umearɨŋɨ́pɨrɨnɨ. Wí nénɨ́ tɨ́ŋɨ́ imónɨŋɨ́pɨrɨnɨ. Wí aŋɨ́na tɨ́nɨ xwɨ́árí tɨ́nɨ ɨkwɨ́rónɨŋɨ́mɨ nɨmɨnɨ sɨ́á yinɨŋɨ́mɨnɨ ŋweaarɨgɨ́áyo umeŋwearɨŋɨ́pɨrɨnɨ. Apɨ nɨpɨnɨ tɨ́nɨ nene mɨxɨ́ inarɨŋwá eŋagɨ nánɨ rarɨŋɨnɨ. \v 13 Ayɨnánɨ sɨ́á mɨxɨ́ xwɨraimɨmɨ́ owikáraneyɨnɨro seaipɨ́rɨ́á gɨyɨ́ gɨyi imónáná éɨ́ nɨwɨnɨmɨ mú xopɨrárɨ́ nɨwiéra núɨ́asáná sɨnɨ eŋɨ́ neánɨrɨ awí ropɨ́rɨ́a nánɨ amɨpí Gorɨxo mɨxɨ́ nánɨ ikɨ́nɨ́ɨ́rɨxɨnɨrɨ neaiapɨŋɨ́pɨ nɨpɨnɨ ikɨ́nɨ́ɨ́rɨxɨnɨ. \v 14 Ayɨnánɨ rɨpɨ rɨpɨ néɨ́asáná eŋɨ́ sɨxɨ́ nínɨrɨ xaíwɨ́ éɨ́ róɨ́rɨxɨnɨ. Xwɨyɨ́á nepánɨ imónɨŋɨ́pɨ arerɨxɨ́nɨŋɨ́ yínɨ́ɨ́rɨxɨnɨ. Sɨwɨ́ wé rónɨŋɨ́ imónɨŋɨ́pɨ sorɨ́á mɨxɨ́ nánɨ éɨ́ noyɨ́kínɨnɨ́a nánɨ yínɨgɨ́ápɨ́nɨŋɨ́ yínɨ́ɨ́rɨxɨnɨ. \v 15 Xwɨyɨ́á yayɨ́ neainarɨŋɨ́pɨ —Apɨ Kiraiso ámaéne neaiiŋɨ́pimɨ dánɨ ámá xɨ́o tɨ́nɨ anɨ imónɨpaxɨ́pɨrɨnɨ. Xwɨyɨ́á yayɨ́ neainarɨŋɨ́ apɨ wáɨ́ urɨmeanɨro imónɨpɨ́rɨ nánɨ ámá mɨxɨ́ inanɨro nánɨ sɨkwɨ́ sú yínarɨgɨ́ápa yínɨ́ɨ́rɨxɨnɨ. \v 16 Apɨ nɨpɨnɨ nɨyínɨmáná dɨŋɨ́ seyɨ́né Kiraisomɨ wɨkwɨ́roarɨgɨ́ápɨ ámá nikɨ́nɨŋɨ́ imanarɨgɨ́ápánɨŋɨ́ nimanɨmɨ úɨ́rɨxɨnɨ. Nikɨ́nɨŋɨ́ ana tɨ́nɨ nimanɨmáná éɨ́ obo rɨ́á onɨnɨrɨ rɨ́á nɨyiŋímáná ónapɨ́ɨ́pɨ nɨpɨnɨ supɨkipaxɨ́ eŋagɨ nánɨ seararɨŋɨnɨ. \v 17 Yeáyɨ́ Gorɨxo seayimɨxemeaŋɨ́pɨ ámá mɨxɨ́ mɨŋɨ́ mɨneaoxoapa oépoyɨnɨrɨ arɨxɨ́ dɨ́kínarɨgɨ́ápa dɨ́kínɨ́ɨ́rɨxɨnɨ. Xwɨyɨ́á Gorɨxoyápɨ, xɨ́oyá kwíyɨ́pimɨ dánɨ seaíwapɨyarɨŋɨ́pɨ kirá mɨxɨ́ nánɨ xɨrarɨgɨ́ápánɨŋɨ́ xɨrɨ́ɨ́rɨxɨnɨ. E néɨ́asáná eŋɨ́ sɨxɨ́ nínɨrɨ xaíwɨ́ éɨ́ róɨ́rɨxɨnɨ. \p \v 18 Apɨ apɨ nerɨ́ná anɨpá éɨ́rɨxɨnɨrɨ mɨseararɨŋɨnɨ. “Gorɨxo arɨrá neaíwɨnɨgɨnɨrɨ íníná kwíyɨ́pimɨ dánɨ rɨxɨŋɨ́ urɨro yarɨŋɨ́ wiro éɨ́rɨxɨnɨ.” seararɨŋɨnɨ. Ayɨnánɨ seyɨ́né maiwí bɨ mé sɨŋwɨ́ sɨŋwɨ́ tɨ́nɨ nero pí pí seaímeáɨ́pɨ xwámámɨ́ nɨwiro ámá Gorɨxoyá imónɨŋɨ́ nɨ́nɨ nánɨ rɨxɨŋɨ́ wurɨyíɨ́rɨxɨnɨ. \v 19 Nionɨ xwɨyɨ́á yayɨ́ neainarɨŋɨ́ yumɨ́í imónɨŋɨ́pɨ nánɨ masɨsɨ́á mɨninɨ́ áwaŋɨ́ urɨmɨnɨrɨ maŋɨ́ yámoarɨ́ná Gorɨxo ananɨ woákɨ́kɨ́ wipaxonɨ nimɨxɨnɨ́a nánɨ enɨ rɨxɨŋɨ́ nurɨyíɨ́rɨxɨnɨ. \v 20 Xwɨyɨ́á apɨ yaŋɨ́ wurɨmeiarɨŋáonɨ eŋagɨ nánɨ gwɨ́ ŋweaŋɨnɨ. “Nionɨ ayá igigɨ́ mé e rɨ́ɨmɨgɨnɨrɨ imónɨŋápɨ tɨ́nɨ xɨxenɨ urɨmɨ́a nánɨ rɨxɨŋɨ́ nurɨyíɨ́rɨxɨnɨ.” seararɨŋɨnɨ. \s1 Tikikaso nánɨ urɨŋɨ́ nánɨrɨnɨ. \p \v 21 Tikikaso —O negɨ́ nɨrɨxɨ́meá dɨŋɨ́ sɨxɨ́ uyiŋwáorɨnɨ. Ámɨnáo nánɨ wáɨ́ nurɨranéná dɨŋɨ́ uŋwɨrárɨpaxɨ́ yarɨŋorɨnɨ. O nɨseaímearɨ́ná seyɨ́né nionɨ pí pí nerɨ ŋweaŋápɨ nánɨ nɨjɨ́á imónɨpɨ́rɨ nánɨ nɨpɨnɨ nánɨ áwaŋɨ́ searɨnɨŋoɨ. \v 22 Ayɨ́ rɨpɨ nánɨ urowárénaparɨŋɨnɨ. O nɨseaímearɨ áwaŋɨ́ searáná seyɨ́né “Porowa e nimónɨro rɨ́a ŋweaŋoɨ?” yaiwiro dɨŋɨ́ wɨ́á seaónɨrɨ epɨ́rɨ́a nánɨ urowárénaparɨŋɨnɨ. \p \v 23 Gɨ́ nɨrɨxɨ́meánɨŋɨ́ imónɨgɨ́áyɨ́né, seyɨ́né nɨwayɨrónɨro ŋwearo segɨ́ dɨŋɨ́ nɨwɨkwɨ́rorɨŋɨ́pimɨ dánɨ xɨxe dɨŋɨ́ sɨpí inɨro epɨ́rɨ́a nánɨ ápo Gorɨxo tɨ́nɨ Ámɨná Jisasɨ Kiraiso tɨ́nɨ awaú dɨŋɨ́ seakɨkayóisixɨnɨ. \v 24 Ámá negɨ́ Ámɨná Jisasɨ Kiraisomɨ dɨŋɨ́ sɨxɨ́ nuyirɨ́ná ámɨ dɨŋɨ́ peá nɨmorɨ pɨ́nɨ mɨwiárarɨgɨ́áyo nɨyonɨ Gorɨxo wá wianɨ́wɨnɨgɨnɨ.