\id JAS - Miniafia NT; Stanley Oyabua and Josiah; David and Fran Wakefield; 29-Jul-2010 (web edition -2012 bd) \h James \toc1 James Ana Fef \toc2 James \toc3 Jas \mt1 James \mt2 Ana Fef \imt1 Roube’aten Ana Tur \ip James ana fef wanawanan i sinaf anababatun hai bowabow ana tur bow na ita’imon. God ana sabuw iyab hai tafaram hihamiy hitit nanabin tafaram tata’amaim hima’am isah kirum. James i kawen tur moumurih maiyow eo kirum, naatu tur ana gagamin i ukwarerekab Kirisiyan ana ma yawas so’ob gewas imaim ma isan. Kirisiyan ana yawasamaim ma isan bai’obaiyen afa iti na’atube bow tit eo kirum. Guguw wairafih, gonenet wairafih, routobon, sinaf gewasih, baitumatum, bai’a’it, menat mi’itube baimanamin, ukwar rerekab, gamin, bai o’orot, yara’iyen baibatiyen, ora’ara’at, yatenub, naatu yoyoban, etei i Kirisiyan ana yawasamaim boro hinamatar. \ip James ana fef wanawanan baitumatum naatu sinaf hairi isah i tur bitanaka yai eo. Anayabin Kirisiyan ana kwafiren wanawanan men tur akisin tanao baise abisa tao i tanab tanan sinafumaim tani’a’it. \iot Fef wanawanan tur iti na’atube hi’asgidigid \io1 Roube’aten ana tur (1.1) \io1 Baitumatum naatu ukwarerekab (1.2-8) \io1 Gonenet naatu guguw wairaf (1.9-11) \io1 Fufunen naatu routobon (1.12-18) \io1 Tur nowar naatu sinaf (1.19-27) \io1 Matatoniwa’an tafaram ana kakafin kwanahaiw (2.1-13) \io1 Baimatnuwen naatu bowabow (2.14-26) \io1 Kirisiyan orot menan nimanam gewas (3.1-18) \io1 Kirisiyan orot naatu tafaram ana bowabow (4.1–5.6) \io1 Yomanin ana bai’obaiyen tur afa (5.7-20) \c 1 \p \v 1 \x + \xo 1.1 \xt Mat 13.55; Act 15.13; Gal 1.19; 1Pet 1.1\x*Baitumatumayah etei a tafaram kwaihamiy kwatit tafaram tata’amaim kwama’am, etei a merar ayiy. Ayu James God ana akir wairafin na’atube ata Regah Jesu Keriso ana akir wairafin kwa a fef akikirum. \s1 Baitumatum Naatu Ukwar Rerekab \p \v 2 \x + \xo 1.2 \xt Rom 5.3-5\x*Taitu, routobon fokarih yumatah ta ta isa hinamamatar ana veya, mar etei kwaniyasisir. \v 3 \x + \xo 1.3 \xt 1Pet 1.7\x*Anayabin a baitumatum routobon nati na’atube nab kwanabisnowah ana veya baitafofor ana ef boro kwanaso’ob. \v 4 Naatu kwanabatkikin nawainabi kwanan yomanin kwanabisawar ufunamaim, boro men abisa ta isan niyababanimih. \v 5 \x + \xo 1.5 \xt Pro 2.3-6\x*Baise o yait kukokok ukwar narerekab, God isan inayoyoban, God boro nit, anayabin God i dogoron tutufin etei yasisiramaim sabuw etei ebitih. \v 6 Baise inayoyoyoban ana veya initumatum, men ere kasiy auman, anayabin orot yait erekasiy auman eyoyoyoban ana’itinin i tor yan yabat kotar ebabin in ebiyuwiyuw na’atube. \v 7 Orot yait ana not nati na’atube enotanot Regah biyanane boro men sawar ta nab. \v 8 Anayabin nati orot ana not i rou’ab ebinotanot, ana sinafumaim ana not ebiyuwiyuw. \s1 Guguw Wairafin Naatu Yababan Wairafih \p \v 9 Kirisiyan orot yait yababan wairafin Regah nabobora’ah isan niyasisir nakawasa. \v 10 \x + \xo 1.10 \xt Isa 40.6-7\x*Naatu Kirisiyan orot yait guguw wairafin, God nab nayayare isan niyasisir, anayabin guguw wairafin sigar beran na’atube boro hinafenem hinare. \v 11 Veya wabuburinamaim beran earkimow, ana gewasin i’en hea’obow ere’er na’atube, orot guguw wairafin boro namorob ana sawar abisa’awat bow ma tafan yayababar boro nihamiyen. \s1 Fufunen Naatu Routobon \p \v 12 Orot yait routobon wanawananamaim nabatkikin nawawainab boro baigegewasin nab. Anayabin routobon nati na’atube nabisnowaten ana maramaim, ana baiyan ma’ama wanatowan boro nab. Iti omatanen i sabuw iyab God tibiyabuw eomatanih. \p \v 13 Orot yait routobon iti na’atube nabaib ana maramaim men nao, “Iti routobon i Godane enan.” Kwanaso’ob demon kakafin men kafa’imo God erurtubunimih naatu God men kafa’imo orot babin routobon ebitinimih. \v 14 Baise routobon i orot taiyuwin biyan ana kok ebonawiy, kakafih sinaf kwanekwan enan taiyuwin ana warasa eona’on. \v 15 Naatu i taiyuwin ana kakafih nayen namamaririb ufunamaim, ana bowabow kakafin boro nirerereb. Naatu bowabow kakafin ana yomaninamaim boro morob natita’ur. \p \v 16 Imih taitu au yabow, sabuw men hinifufuwi. God men kafa’imo orot babin erurutubunihimih. \v 17 Usar gewasih naatu siwar mokobfouh etei i marane tenan. Tamat God marakaw ana baimatarenayan biyanane. I men kafa’imo boro nabotabir auwaraunane nigugum ina’itinimih, en anababatun. \v 18 \x + \xo 1.18 \xt Jn 1.13\x*God taiyuwin ana kokomaim Tur anababatun bai na itit ata yawas iboubun i natunatun tamatar. Saise it tatan sawar bimataren wanawanahimaim ata efan wantoro’ot tatab isan. \s1 Nowar Naatu Sinaf \p \v 19 Taitu au yabow, iti tur i men nuhi nabur! Tain i kwanarub gewas tur kwanowar, naatu tur o isan i yatenanub kwanao, na’atube yaso’ar isan men ya virivir hiniwa’an. \v 20 \x + \xo 1.20 \xt Ecc 7.9\x*Anayabin orot yait yan so’aso’arin God ana kok abisa yamutufurin isan boro men karam nasinaf. \v 21 \x + \xo 1.21 \xt Col 3.8; 1Pet 2.1\x*Isan imih a kato etei naatu a tafasar etei susuw kwama’am kwanihamiyen, taiyuw kwanitaiy, God ana tur dogoromaim tatanum i kwanab, anayabin nati tur i boro niyawasi. \p \v 22 \x + \xo 1.22 \xt Mat 7.26; Rom 2.13\x*Men taiyuw inifufuwi ana’itinin o i tur kunonowar, baise tur inanowar naatu inia’ait. \v 23 Orot yait tur nowar baise men ebi’a’it, ana’itinin i orot yumatan kiyam yan i’itin na’atube. \v 24 Orot yumatan itinbunai sawar, tit inan ufunamaim mar ta’imon yumatan nuhin bur. \v 25 \x + \xo 1.25 \xt Rom 8.2; Jas 2.12\x*Baise orot yait sabuw roufamih isan ana ofafar rousouwin na’itinbunai nanot nabia’ait, nati orot boro baigegewasin nab. Anayabin men turawat nowar nuhin burumih. \p \v 26 \x + \xo 1.26 \xt Psa 141.3\x*Naatu orot yait taiyuwin i’itin i Kirisiyan gewasin, baise menan ebi’uma’ar, nati orot ana Kirisiyan yawas i yabin en, taiyuwin ebifuwifuw. \v 27 Imih Tamat God matanamaim Kirisiyan orot anababatun gewasin naatu dogoron rousouwin ana bowabow i boro iti na’atube nasinaf. Kwafur baibin, kwatuw oro’orot, gagaganiy boro ninanawanih, naatu tafaram ana kato boro men biyan nikwahikwah. \c 2 \s1 Sabuw Roun Roun Ana Fofonin Kwaniyabuwih \p \v 1 \x + \xo 2.1 \xt Act 10.34; Jas 2.9\x*Taitu kwa i ata Regah Jesu Keriso marakaw ana Regah kwabitumitum. Imih sabuw men ufuhine hai itininamaim kwanabuwih hai merar kwanayimih. \v 2 Veya ta orot sawar wairafin boro na’abur gewas uman \it gold\it* ring niyoun nan a kou’ayamaim narun; naatu orot ta yababan wairafin auman boro ana sawar kakafih na’osen nan narun. \v 3 Kwa orot e’abur gewas enan boro kwanab ana merar kwanay kwanao, “Aro, efan gewasin iti kumare kuma.” Baise orot yababan wairafin isan boro kwanao, “Aro nati haw kumare kuma o nati’imaim kubat.” Nati na’atube kwanasisinaf na’at \v 4 kwa i kouseb wanawanamaim kwaimatar. Orot ta efan gewasin kwaitin, orot ta efan kakafin kwaitin, afufunen nati na’atube i men gewasin. \p \v 5 \x + \xo 2.5 \xt 1Cor 1.26-28\x*Imih taitu au yabow, kwananowar gewas, sabuw iyab iti tafaramamaim yababan wairafih God rubinih baitumatum wairafih himatar God ana aiwob boro ninowah hinab, sabuw iyab God hibiyabuw eomatanih bairi. \v 6 Baise kwa i yababan wairafih kwabi’orot bai’ibih. Sabuw sawar wairafih hibokwarakwarar baibatiyenamaim teyaya’i kwa’itih kwasoso’ob ai en? \v 7 Sabuw nati i kwa Jesu wabin gewasin kwabaib isan tur kakafin hio tibi’ibi kwa’i’itin ai en? \p \v 8 \x + \xo 2.8 \xt Mat 19.19; Gal 5.14\x*God ana obaiyunen tur ofafar bukamaim iti na’atube hikirum, “Taituwa iniyabow o taiyuw isa kubiyabow na’atube.” Iti ofafar i anababatun turobe’emaim kwanabi’ufunun na’at, nati i ef gewasin kwasisinaf. \v 9 \x + \xo 2.9 \xt Deu 1.17\x*Baise sabuw ufuhine hai itininamaim ta efan gewasin kwanitin, naatu ta efan kakafin kwanabitin, nati i bowabow kakafin kwasisinaf, imih kwa i ofafar asto’obenayah. \v 10 \x + \xo 2.10 \xt Lev 19.37; Num 20.7, 12, 24; Mat 5.19\x*Orot yait ofafar etei ebobosiyasiyar, baise wanawanahimaim ofafar ta’imon ea’astu’ub, ofafar etei i ea’asto’oben. \v 11 \x + \xo 2.11 \xt Exo 20.13-14; Rom 13.9\x*Anayabin ofafar eo, “Taituwa aawan ufun men inan.” Naatu eo maiye, “Taituwa men ina’asabun.” Naatu o tura aawan ufun men inamih, baise tura i’asabun momorob o i ofafar etei i’asto’oben. \p \v 12 \x + \xo 2.12 \xt Gal 6.2; Jas 1.25; 1Pet 2.16\x*Sabuw iyab roufamen ana ofafar ebibatiyih na’atube o auman boro nibatiyi, imih mata toniwa’an abisa kubowabow naatu abisa kuo ina’itin gewas. \v 13 \x + \xo 2.13 \xt Mat 5.7; 18.32-35\x*Anayabin o yait taituw men kukakabibirih baibabatiyen ana veya God boro men nakabibirimih. Kabeberamaim boro God dogoron inabotabir baibatiyen boro inisnowah. \s1 Baitumatum Naatu Bai’a’ait \p \v 14 Taitu, orot ta nao, ayu i baitumatumayan, baise men nabi’a’it na’at ana gewasin boro abistan namatar? Baitumatum nati na’atube men karam boro niyawasi. \v 15 \x + \xo 2.15 \xt 1Jn 3.17\x*Ana itinin ta i iti, taituwa aurih ar faifuw en naatu mar etei ana fofonin isan aurih bay en.\fig Taituwa aurin sawar en inibais|src="C069.tif" size="span" loc="Jas 2.15" copy="Illustration used with permission of New Tribes Mission." ref="2.15-16" \fig* \v 16 Nati ana veya’amaim o bay men initih naatu ar faifuw men initih, baise ina’uwih. “Kwana’abur gewas biya hinafora’ab naatu bay kwanaa ya hinagadid, God nigegewasini kwanama.” Tur nati na’atube inao ana gewasin boro abisa namatar? \p \v 17 Itininaban nati na’atube, imih baitumatum akisin nabin nabat, aurin bai’a’it en nati baitumatum i murubin. \p \v 18 \x + \xo 2.18 \xt Gal 5.6\x*Baise orot boro iti na’atube nao. “Orot ta i baitumatumayan, naatu orot ta bai’a’aitayan, hairi’ika i karamam,” baise ayu abibatiy, “Orot baitumatumayan aurin bai’a’ait en kwi’obaiyu aitin, baise ayu karam boro au baitumatum abi’a’it ani’obaiy kwana’itin.” \v 19 Kwa kwabitumatum God i ta’imon? Gewasin! Demon auman hitumatum hibir ah umah teo’oror. \p \v 20 Kwabikoko’aw! Ani’obaiyi kwana’itin baitumatum aurin bai’a’it en ana ub i murubin. \v 21 \x + \xo 2.21 \xt Gen 22.9-12\x*Kwaso’ob aisim ata agir Abraham yamutufuren bai God nanamaim tit? Ana bai’a’itamaim taiyuwin natun Isaac bai gem tafanamaim siboromih yara’ah. \v 22 \x + \xo 2.22 \xt Hib 11.17-18\x*Imih kwana’itin Abraham ana baitumatum naatu ana bai’a’it hairi hai bowabow i ta’imon, imih ana bai’a’itamaim ana baitumatum in yomanin easa’ub. \v 23 \x + \xo 2.23 \xt Gen 15.6; 2Ch 20.7; Isa 41.8\x*Imih Bukamaim iti na iturobe eo, “Abraham God itumitum naatu ana baitumatumamaim God Abraham bai ana orot mutufurin matar.” Naatu ana begon rouw eaf. \v 24 Imih kwana’itin baitumatum naatu bai’a’it hairi i tanita’imon ata ef boro namutufor God matanamaim, men baitumatum akisin nabin nabat. \p \v 25 \x + \xo 2.25 \xt Jos 2.1-21; Hib 11.31\x*Ana’itinin ta kwana’itin. Efamaim baiwa’an kwanekwaneyan babin wabin Rahab Israel sabuw hai rafot rouwayah hinan hai merar yi buwih, naatu ibaisih ef ta’awat iuwih hibihir. Imih ana bowabowamaim yamutufur God matanamaim. \v 26 Biya aurin ayubin en, biya i murubin na’atube baitumatum aurin bai’a’it en baitumatum i murubin. \c 3 \s1 Mena Inimanam \p \v 1 Taitu men moumur na’in bai’obaiyenayah mataramih kwaniwa’an. Anayabin kwa kwaso’ob, it iyab bai’obaiyenayah, baibatebat ana veya God boro fokarin maiyow nibatiyit, men sabuw maiyow nabibabatiyih na’atube’emih. \v 2 It etei’imak mar etei ef ta ta’amaim tare’ere, baise orot yait awanamaim tur ititit, naatu men nasisinaf kwanekwan na’at, nati orot wanawanan i rousouwin, imih i karam biyan boro nanutitiy gewas nabonawiy. \p \v 3 Ana’itinin ta i iti, \it horse\it* mo’on murab ina’utan naatu o menamaim namih kukokok murab inatain, \it horse\it* gagamin na’in boro natatabir o a kokomaim nan. \v 4 Na’atube wa gagamin na’in kwana’itin, yaurabad gagamin ebababin, baise murab kikimin maiyow nati wa ana gunigamaim hi’utan inu’in, orot menamaim namih ekok ea’abar murab kikimin karam boro wa gagamin na’in narowen mutufur orot ana kokomaim nan. \v 5 Imih kwana’itin menat i kikimin maiyow biyat turin, baise ana o kwanekwan i yumatan ta. Naatu itinin ta i iti, wairaf kikimin maiyow natamun nare’er kutor gagamin na’in boro na’arah ni’afiy. \v 6 \x + \xo 3.6 \xt Mat 12.36-37; 15.11, 18-19\x*Imih menat i wairaf na’atube in etoto’ab. Menat i tafaram ana kakafin an. Biyat wanawanan ma, not kakafih faram at umat etei susuw, ata yawas tutufin etei bonawiy Baimakiy Ana Efanamaim wairaf wan eyayara’ah na’arahimih. \p \v 7 Me yan ana sawar naatu riy yan ana sawar etei karam boro sabuw hinimanamen, afa himanamenaka, sigarafor, mamu, uway, kok, uma’ar, naatu siy. \v 8 \x + \xo 3.8 \xt Rom 3.13\x*Baise orot babin men yait ta menat imanamimih. Menat i sawar kakafin moromorob naatu bibirin men karam inimutufur. \p \v 9 Menatamaim Tamat God ana merar tayi tabobora’ara’ah baise menat ta’imonamaim taituwat God ana’itininabe bimatarih i tao’orarafih maiye. \v 10 Awat i ta’imon, baise merarayow naatu orarafen hairi i efan ta’imon tititit. Taitu iti na’atube men nama. \v 11 Harew buruburur ana sou’umaim karam boro harew naatu riy hairi sou ta’imon hinayen? Men karam. \v 12 Taitu, fafou nabiw men karam boro \it olive\it* ro’on nayai, naatu \it grape\it* nabiw na’atube men karam boro fafou ro’on nayai. Riy yan i na’atube men karam boro tomatom ana harew inahun. \s1 Ukwar Rerekab Hai Itinin I Rou’ab \p \v 13 Orot yait kwa wanawanamaim not wairafin naatu ukwarin rerekabin nama’am i boro taiyuwin nayare tur hamehamen naatu yawas gewasin nasisinaf kwana’itin. Sinaf nati i ukwar rerekabane enan. \v 14 Baise o dogor wanawanan tenakuyakuy, bobowen, kabat ibun wa’ir ema’am, men o not wairafih inarouw inaora’at, turobe ana bowabow inayaubimih. \v 15 Not nati na’atube i men marane enan, baise iti tafaram nowan. Orot babin biyahine naatu demon mowan biyanane enan. \v 16 Anayabin menamaim bobowen naatu kabat ema’ama nati’imaim i fanasair naatu sawar kakafih ta ta imaim temamatar. \p \v 17 Baise not marane enan ana itinin wantoro’ot i aurin kato en; tufuw wairafin, ana tur hamehamen, kabeberayan, ana ofonah maumurih, ana bowabow ro’on gewasin, wanawanan men rerekabin. \v 18 \x + \xo 3.18 \xt Mat 5.9; Hib 12.11\x*Imih sabuw iyab tufuwamaim tufuw ana ub tetatanum yomaninamaim boro gewasin hinafour. \c 4 \s1 Men Tafaram Bairi Kwani’of \p \v 1 \x + \xo 4.1 \xt Rom 7.23\x*Kwa wanawanamaim iti gamin baiyow ana ef i menane na kwagam kwabiyow? Iti sawar etei i kwa a naniyanane enan, biya ana yasisir isan, naatu nati sawar i mar etei wanawanamaim in gamin ekukura’ara’ah. \v 2 A kok gagamin i sawar kwatabow, baise men kwabowabow. Sabuw kwa’a’asbunubunuw naatu kwababahiy kwanekwan, baise abisa kwakokok men kwabowabow. Naatu abisa men kwabaib isan kwagam kwabiyow, anayabin God men kwabifefeyan. \v 3 God kwabifefeyan men ibit, anayabin sawar kwa akis a yasisir isan kwakok kwabifefeyan, nati fefeyan i men gewasin. \p \v 4 \x + \xo 4.4 \xt Rom 8.7; 1Jn 2.15\x*Baiwa’an kwanekwaneyah tak! Tafaram bairi kwai’of God ana rakit kwamamatar kwaso’ob ai en? Orot yait tafaram ana of emamatar i taiyuwin iwa’an God ana rakit matar. \v 5 Men kwananot tur iti Bukamaim eo i yabin en. “God Anun Kakafiyin wanawanatamaim yari’iy ema’am, abisa kakafin tasisinaf isan ana yaso’ar i gagamin maiyow ebaib. \v 6 \x + \xo 4.6 \xt Pro 3.34; 1Pet 5.5\x*Baise manaw kabeber Godane i gagamin na’in ebitit. Buk Atamaninamaim eo na’atube, \q1 “Sabuw bai’o’orotoyah God rukouwih, \q1 baise sabuw iyab teyayara’iyih i manaw kabeber ebitih.” \p \v 7 \x + \xo 4.7 \xt Eph 6.12\x*Isan imih taiyuw God kwanitin. Naatu Demon Mowan kwanarukouw, saise i boro nabihir kwa nihamiyi. \v 8 \x + \xo 4.8 \xt Isa 1.16; Zec 1.3; Mal 3.7\x*Kwanan God biyanamaim kwaniyubin, i boro nan kwa biyamaim niyubin, kwa i bowabow kakafin wairafi, imih uma kwanasouwen, naatu dogor kwanasouwen, kwa wanawan rerekabih. \v 9 A kakafih isan kwaniyababan, kwanarerey kwana’osmetan, marib keteketef kwanihamiy kwanarerey. Naatu kawasa kwanihamiy kwaniyababan. \v 10 \x + \xo 4.10 \xt Job 5.11; 1Pet 5.6\x*Naatu au’uwi maiye Regah nanamaim taiyuw kwanayara’iyi, Regah boro kwa nabora’ahi. \s1 Baibatiyenayan Ana Baimatnuwen \p \v 11 Taitu, men asir taiyuw wanawanamaim kwanagam, kwanigigim, kwana’uwi kwanikwaniyimih. O yait Kirisiyan tura isan igam iu naatu kubibabatiy, o i ofafar isan kugamigim naatu kubibabatiy. Imih o kubibatiy ana veya o i men ofafar kubobosiyasiyar, baise ana baibatiyenayan imatar. \v 12 \x + \xo 4.12 \xt Rom 2.1; 14.4\x*God akisinamo ofafar ebitit naatu i akisinamo nibatiyit, i akisinamo boro niyawasit naatu i akisinamo boro nagurusit. Baise o a gewasin i men tomar taituwa kubibatiy? \s1 Maras Isan Men Inaora’ara’at \p \v 13 \x + \xo 4.13 \xt Luk 12.18-20\x*Iti ao kwananowar, o yait iti na’at inao, “Boun o maras it boro tanan tafaram ta gagamin, imaim kwamur ta’imon tanama tanabow kabay tanab ata kabay tafan tanaya’abar.” \v 14 \x + \xo 4.14 \xt Psa 39.5, 11; Pro 27.1\x*Baise maras ayawas isan abisa namamatar o men iso’ob. Kwa i sowasow na’atube, mar auman sowasow i’itin, mar kafai in veya nayey sowasow na’am in. \v 15 Baise ana gewasin kwa iti na’atube kwatao, God nakokok na’at basit tanama sawar iti o ni’i tanasinaf. \v 16 Baise kwa i bai’o’orotoyah naatu ora’ara’atayah, nati a ora’ara’at etei i kakafih. \v 17 \x + \xo 4.17 \xt Luk 12.47\x*Isan imih orot yait sawar gewasin so’ob baise men isisinaf, nati orot i bowabow kakafin isisinaf. \c 5 \s1 Sawar Wairafih Hai Baimatnuwen \p \v 1 Naatu boun kwa sabuw iyab sawar wairafi kwananowar gewas! Kwaniyababan, fana aumetawat na’in kwanitar kaukuw kwanarerey, anayabin baimakiy gagamin na’in boro isa namatar! \v 2 \x + \xo 5.2 \xt Mat 6.19\x*A sawar etei boro hinamun, naatu a’ar a faifuw boro ganidor hinaa. \v 3 A \it gold\it* a \it silver\it* kwaya kwatototo etei boro simur hinabow naatu nati sawar boro hina’e’en, biya etei boro wairafabe na’arah nagurus. Baise kwa i boro’ika iti mar yomaninamaim kwama sawar kwaya kwatototo. \v 4 \x + \xo 5.4 \xt Deu 24.14-15\x*A bowayah oro’orot a masawamaim hibowabow men kwabibaiyanih isan hirerey tegamigam kwanonowar? Nati oro’orot hai rererey i Regah Fairin nowar. \v 5 \x + \xo 5.5 \xt Luk 16.25\x*Tafaramamaim a kok abisa etei i karam kwabow kwama kwabiyasisir, forobe biya hikabinitut rabi beyahi isan ana veya kwama kwakakaif. \v 6 Sabuw gewasih asir ubar kwa’itih naatu kwarouw temomorob, men uma tirurukouw. \s1 Yatenub Naatu Yoyoban \p \v 7 \x + \xo 5.7 \xt Deu 11.14; Jer 5.24\x*Taitu, yate nanub kwanama’am Regah nan. Orot masaw bowayan kwana’itin, ana masaw bow bay baiyamur isan yaten nub ma mimiy kumar hairi kakaif bay ebiyaiur na’atube. \v 8 \x + \xo 5.8 \xt Rom 13.11-12; 1Pet 4.7\x*Imih kwa auman na’atube yatenanub kwanabatkikin, anayabin Regah na isan ana veya i na kabom. \v 9 Taitu, men taiyuw ubar kwanit kwanigamigam, taiyuw ubar kwanit kwanabigamigam God boro nibatiyi, anayabin baibabatiyenayan i a etawan awan ebatabat. \p \v 10 Taitu, dinab oro’orot Regah wabinamaim hibibinan isan hibi’akir ana veya i yatehnub hibatkikin, bai’obaiyen nati kwana’itin kwananot. \v 11 \x + \xo 5.11 \xt Exo 34.6; Job 1.21-22; 2.10; Psa 103.8\x*Nati sabuw i baigegewasinayah tao kwaso’ob. Anayabin yatehnub hibatkikin wainabih. Job bi’akir ana veya yaten nub babatkikin i hio kwanowar, naatu ana yomaninamaim Regah mi’itube isan sisinaf i kwaso’ob. Anayabin Regah i yan bababanin naatu kabeberayan. \p \v 12 \x + \xo 5.12 \xt Mat 5.34-37\x*Baise taitu, sawar tafantoro’ot i iti, obaifaro’omih men mar o tafaram wabihimaim kwanao baifaro’omih, o sawar afa wabihimaim kwanao baifaro’omih, sinafumih turobe inao inasinaf o men inasinaf, saise God boro men ubar nit nibatiyimih. \s1 Baitumatum Ana Yoyoban \p \v 13 Orot yait kwa wanawanamaim isan yababan emamatar nayoyoban, naatu orot yait ebiyasisir bora’ara’aten ana ew natabor. \v 14 \x + \xo 5.14 \xt Mak 6.13\x*Orot yait kwa wanawanamaim nasasawow Kirisiyan orot ukwarih isah tur niyafar hinan isan hinayoyoban naatu Regah wabinamaim biyan raiy hinisuwei. \v 15 \x + \xo 5.15 \xt Mat 17.18-20\x*Yoyobanayah baitumatumamaim hinayoyoban orot sawuwin boro nayawas, Regah boro nimisiruw yawas nitin, naatu bowabow kakafih nasisinaf na’at Regah boro nanotawiyen. \v 16 Isan imih taiyuw wanawanamaim abowabow kakafih turanah matah kwana’e’en, naatu turanah bairi isa kwanayoyoban saise kwa boro yawas kwanab. Orot dogoron mutufurin ana yoyoban i fairin yabin boro namatar. \p \v 17 \x + \xo 5.17 \xt 1Ki 17.1; 18.1\x*Elijah i orot it na’atube, baise ana not tutufin etei yoyoban, men kok toun tayar, naatu kwamur tounu tafan sumar \it six\it* na’atube toun men yar. \v 18 \x + \xo 5.18 \xt 1Ki 18.42-45\x*Baise iban yoyoban maiye marane toun yar re me yan sawar hikuboubunih hiyen aau himatar. \v 19 \x + \xo 5.19 \xt Gal 6.1\x*Taitu, kwa wanawanamaim orot ta turobe ana yawas nawas kasiy natitit na’at, o ta nati orot inibais namatabir maiye. \v 20 \x + \xo 5.20 \xt Pro 10.12; 1Pet 4.8\x*Iti tur i kwananot. O yait taituwa bowabow kakafin wairafin inibais ana kakafihine inarumutufur namamatabir maiye, nati orot ayubin i morobone iyawas, naatu Regah ana kakafih etei boro nanotawiyen nasawar.